Załącznik nr 4 - Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej

Załącznik nr 4
Sylabus przedmiotu/modułu kształcenia na studiach podyplomowych
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Bibliotekarstwo. Opracowanie rzeczowe zbiorów
polski
Wiedza:
- zna i rozumnie kierunki rozwoju współczesnej bibliologii i
informatologii,
- zna terminologię bibliologii, bibliotekoznawstwa i
informatologii oraz dyscyplin pokrewnych,
- zna i rozumie metody zarządzania zasobami i mediacji
(wyszukiwania, gromadzenia, opracowania i selekcji źródeł
informacji oraz analizy i interpretacji tekstów/komunikatów)
- zna i rozumie potrzeby różnych grup uczestników życia
społecznego (edukacyjne, informacyjne, kompensacyjne,
rozrywkowe) i organizacji usług wspomagających rozwój
kultury i nauki.
Umiejętności:
- potrafi zastosować wiedzę z zakresu bibliologii i
informatologii oraz innych dyscyplin do podnoszenia
jakości pracy w instytucjach książki,
- potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać
umiejętności badawcze, korzystając z różnych typów źródeł
i prac różnych autorów,
- potrafi wyszukiwać, interpretować i stosować przepisy i
regulacje prawne w działalności bibliotecznej, informacyjnej
oraz wydawniczej.
Kompetencje:
- zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych
umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i
rozwoju zawodowego oraz potrafi inspirować i organizować
proces uczenia się innych osób,
- potrafi samodzielnie dostrzec, zanalizować problemy w
pracy zawodowej i formułować propozycje ich
rozwiązywania,
- uznaje za priorytetowe zadanie kreowanie wizerunku
nowoczesnej biblioteki jako instytucji komunikacji
społecznej.
trzeci
Forma realizacji zajęć
Wykład, ćwiczenia
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin
zajęć dydaktycznych
wymagających
----30
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego
i słuchaczy*
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji
efektów kształcenia
uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w
tym zasady dopuszczenia
do egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
*należy wypełnić także w przypadku zajęć
prowadzonych w formie e-learningu
5
Wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, ćwiczenia
praktyczne (warsztaty), projekt
Egzamin pisemny.
Zaliczenie (ćwiczenia)
Egzamin sprawdzający stopień osiągnięcia efektów
kształcenia, obejmujący treść wykładów oraz znajomość
lektur. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest
uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń na podstawie wykonania
projektu - pisemnego opracowania dokumentów w
wybranych językach informacyjno-wyszukiwawczych, ze
szczegółową analizą podjętych działań.
Ocena z modułu jest oceną ważoną z oceny egzaminu
(60%) i oceny z ćwiczeń (40 %).
Wykład
1. Klasyfikacje zbiorów bibliotecznych, piśmiennictwa i
informacji a metodyka opracowywania katalogów
rzeczowych. Rozwój systemów klasyfikacji piśmiennictwa
w ujęciu historycznym a porządkowanie wiedzy w XXI
wieku.
2. Opracowanie przedmiotowe jako język informacyjnowyszukiwawczy. Języki haseł przedmiotowych w ujęciu
diachronicznym (A. Baillet, M. Schrettinger, Ch.A. Cutter,
A. Łysakowski, J. Kossonoga, S. Konopka).
3. Podstawy epistemologiczne języków informacyjnych i
metodyka ich projektowania. Gramatyka i słownictwo JHP
BN, KABA. Polskie i zagraniczne ośrodki prac badawczych
i projektowych, kooperacja i efekty działań.
4. Typologia i charakterystyka języków informacyjnowyszukiwawczych (języki klasyfikacyjne, tematowania,
słów kluczowych, deskryptorowe, PRECIS, języki
systemów multi- i hipermedialnych, języki prostych
systemów faktograficznych).
5. Standardy języków haseł przedmiotowych (LCSH, RVM,
RAMEAU, KABA, JHP BN). Metodyka, słownictwo.
6. UKD jako półfasetowy system klasyfikacyjny: ujęcie
historyczne, struktura i słownictwo. Gramatyka UKD,
zasady generowania symboli.
7. Współczesne języki informacyjno-wyszukiwawcze a
potrzeby użytkowników w warunkach informatyzacji i
globalizacji procesów informacyjnych w bibliotekach.
Ćwiczenia:
1. Zasady opracowania rzeczowego piśmiennictwa: katalogi
rzeczowe. Klasyfikowanie różnych typów dokumentów.
Indeksowanie swobodne i kontrolowane. Indeksowanie
współrzędne.
2. Metodyka klasyfikowania za pomocą UKD: analiza treści
dokumentu, charakterystyka słowna, wybór symboli UKD.
Słownictwo pomocnicze UKD: poddziały wspólne i podział
A/Z, oddziały analityczne i syntetyczne. Rozbudowa
równoległa symboli UKD: metody I-III. Składnia UKD:
budowa zdań rozwiniętych i złożonych.
3. Katalogowanie przedmiotowe w języku haseł
przedmiotowych Biblioteki Narodowej. Słownik JHP BN,
analiza artykułów przedmiotowych, rodzaje tematów i
określników. Struktura pozycyjna zdania jhp (proste,
rozwinięte). Opis jednokrotny i wielokrotny.
4. Kartoteki haseł wzorcowych: definicja, struktura, format
MARC21 dla kartotek haseł wzorcowych, rekordy (zgodnie
z instrukcją NUKat). Hasło osobowe, tytułowe i
korporatywne.
5. KABA: gramatyka i słownictwo. Tematy i określniki
(swobodne i zawiązane), tematy z prepozycją, wolna fraza.
Wersje językowe w KABA: analiza opisu w NUKat.
Analizy dokumentacyjne: definicje, typologia, metodyka
tworzenia.
Wykaz literatury
obowiązkowej i
uzupełniającej
Lektura obowiązkowa
Hys J.: Pragmatyka JHP i UKD w „Przewodniku
Bibliograficznym”. Warszawa 2009.
Język haseł przedmiotowych KABA. Zasady tworzenia
słownictwa. Red. T. Głowacka. Warszawa 2000.
Opracowanie rzeczowe. Pod red. J. Woźniak-Kasperek i P.
Bierczyńskiego. Warszawa 2006.
Padziński A.: Opracowanie rzeczowe w NUKat, stan prac i
zarys problematyki. „Zagadnienia Informacji Naukowej”
2000 nr 1, s. 3-12.
Sosińska-Kalata B.: Klasyfikacja. Struktury organizacji
wiedzy, piśmiennictwa i zasobów informacyjnych.
Warszawa: SBP 2002. Nauka, Dydaktyka, Praktyka nr 52.
Sosińska-Kalata B.: Podręcznik UKD dla bibliotekarzy i
pracowników informacji. Warszawa 1995.
Stopa A.: Opracowanie rzeczowe literatury pięknej.
Warszawa 2008.
Stopa A.: O treści książek. Opracowanie rzeczowe
piśmiennictwa. Warszawa 2002.
UKD w środowisku komputerowym. Pod red. B. SosińskiejKalaty. Warszawa 2004.
Woźniak J.: Kategoryzacja. Studium z teorii języków
informacyjno-wyszukiwawczych. Warszawa: SBP 2000.
Nauka, Dydaktyka, Praktyka nr 36.
Woźniak-Kasperek J.: Wiedza i język informacyjny w
paradygmacie sieciowym. Warszawa: SBP 2011. Nauka,
Dydaktyka, Praktyka nr 125.
Lektura uzupełniająca
Babik W.: Słowa kluczowe. Kraków 2010.
Hys J.: Nowa edycja skróconych tablic UKD. Pierwsze
spostrzeżenia
w
kontekście
pracy
Przewodnika
Bibliograficznego. „Poradnik Bibliotekarza” 2007 nr 5.
Hys J.: Rozwiązania dotyczące budowania symboli UKD.
„Poradnik Bibliotekarza” 2008 nr 2.
Hys J., Kwiatkowska J.: Zmiany w nowej edycji tablic UKD.
„Bibliotekarz” 2007 nr 3D.
Grygrowski D.: Opracowanie rzeczowe zbiorów w
bibliotece szkolnej. W: Książka i biblioteka w środowisku
edukacyjnym. Pod red. Elżbiety Barbary Zybert. Warszawa
2002.
Kotarska B., Głowacka T.: 25 lat istnienia RAMEAU, bilans
i perspektywy. „Przegląd Biblioteczny” 2006 z. 3, s. 302318.
Sosińska-Kalata B.: Modele organizacji wiedzy w systemach
wyszukiwania informacji o dokumentach. Warszawa: SBP
1999. Nauka, Dydaktyka, Praktyka nr 33.
Stolarczyk P.: Rzeczowe opracowanie zbiorów regionalnych
na przykładzie wybranych dokumentów życia społecznego.
W: Biblioteka skarbnicą wiedzy o regionie. Zamość 2011, s.
33-57.
Woźniak J.: Cechy dobrego języka informacyjnowyszukiwawczego. „Zagadnienia Informacji Naukowej”
1998 nr 2, s. 3-17.
Woźniak-Kasperek J.: Podstawy budowy tezaurusa.
Poradnik. Warszawa 2005.
*) moduł kształcenia to szeroko rozumiany przedmiot lub grupa przedmiotów.