GAZETKA GIMNAZJALISTY

ZESPÓŁ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1
I GIMNAZJUM W SZYNWAŁDZIE
WIOSNA 2016
„Krokusy rosną, chyże,
w kolorowej słodyczy,
jakby na ziemię płową
cała tęcza zeszła.
Trawa wzrasta nagle,
jak ciągnięta ręką,
pachną niewidne kwiaty,
powietrzne balsaminy…”
Maria Pawlikowska – Jasnorzewska
Ernest Bryll
Bóg odrzucił ten kamień
Bóg odrzucił ten kamień jakby nic nie ważył
I wstał tak lekko z grobu,
że na twarzach straży
Nie było widać lęku i zdumienia
Może nie zobaczyli nawet,
że się świat odmienia
Bóg zmartwychwstał,
odwalił groby naszych domów
Gdzie tak już dobrze we śnie dusznym było
I nie przepuścił tej nocy nikomu
Spod ciepłych pierzyn wywlekał nas siłą
Bóg zmartwychwstał,
odwalił groby naszych domów
Byśmy stanęli. Na światło spojrzeli
Byśmy wołaniem wielkim odetchnęli.
Austria to kraj kultury, kulinariów, zwyczajów i tradycji. Można
zobaczyć to szczególnie w czasie Świąt Wielkanocnych. Każdy z
austriackich regionów wyróżnia się innymi, typowymi cechami, a
jarmarki wielkanocne pozwalają skosztować austriackiej kuchni.
W Wielką Sobotę, przed poświęceniem pokarmów, dzieci ze wschodniej Styrii jako
„Posłannicy Świętego Ognia” spotykają się wcześnie rano w kościele i przynoszą żeliwne
garnki, aby poświęconym ogniem zapalić zgorzeliny i własnoręcznie zebrane huby. Potem
przenoszą jak najszybciej ogień z domu do domu. Zwyczaj przekazywania święconego ognia
pochodzi z czasów, kiedy nie było jeszcze zapałek czy zapalniczek. Ludzie nie mogli
dopuścić do wygaśnięcia ognia, dlatego używali własnych żeliwnych garnków, aby ogień
przetrwał całą noc. Tyko raz w roku, w Wielki Piątek, można było pozwolić na wygaśnięcie
ognia. W Wielką Sobotę mieszkańcy wschodniej Styrii rozpalali ogień za pomocą „świętego
ognia” z parafii. A tylko ci chłopcy, którzy jako pierwsi dotarli z ogniem do domu,
otrzymywali podarunki.
Mieszkańcy Stinatz na południu Burgenlandu ozdabiają na Wielkanoc jajka
wielkanocne filigranowymi grawerunkami. Za pomocą ostrych noży, wydrapują piękne
wzory w ufarbowanych jajkach. W tym celu malują skorupki specjalnymi farbami, które
sprawiają, że stają się one bardziej wytrzymałe. Ta stara sztuka rzemieślnicza pochodzi od
Chorwatów zamieszkałych w tym regionie i jest przekazywana już od ponad 100 lat.
Początkowo kobiety ozdabiające jajka wielkanocne używały najczęściej pisanek
zabarwionych na czerwono, fioletowo i czarno, w których wydrapywały tradycyjne
ornamenty kwiatowe lub motywy religijne. Obecnie używanych jest więcej wielu kolorów i
wykorzystywane są bardziej fantazyjne wzory. Mogą przekonać się o tym zwiedzający,
którzy w czasie wielkanocnym przyjadą do południowej części Burgenlandu, aby podziwiać
te małe dzieła sztuki.
W krótkich słowach, ale za to przy sporej dawce emocji w Tresdorf w Karyntii wystawiane są
co roku misteria pasyjne. W rolach głównych: Chrystus, Piłat, Herod, Szymon z Cyreny,
Judasz i Archanioł Gabriel. Aktorzy amatorzy przedstawiają historię cierpienia Chrystusa z
punktu widzenia ludności wiejskiej tamtego okresu. Przedstawienie rozpoczyna się w Wielki
Czwartek, kiedy wszyscy uczestnicy spotykają się przy „Krassnigmühle“. Stamtąd przechodzi
się do kościoła św. Ulricha, który jako najwyższy punkt wioski pełni rolę Góry Oliwnej.
Jezus dociera tam ze swoimi trzema uczniami i zostaje zdradzony przez Judasza. Następnie
zostaje aresztowany przez strażników Piłata i Heroda. Po wydaniu wyroku, wychłostaniu i
ukoronowaniu cierniem grupa przemieszcza się z powrotem do miejsca początkowego. W
Wielki Piątek Chrystus niesie drewniany krzyż i razem z towarzyszącym pochodem udaje się
do kościoła, gdzie przez kwadrans oddaje się modlitwie. Misteria pasyjne według legendy
mają swój początek w składaniu ślubów, które miały uchronić wieś przed powodzią czy
zarazą. Swoją prostotą i niemymi gestami co roku poruszają liczną grupę widzów.
„Strzeżcie się swego Pana i słuchajcie jak zegar wybija godzinę ósmą“ to pieśń, która
rozbrzmiewa każdego roku w Wielki Czwartek i Wielki Piątek w Großarl i jest śpiewana co
godzinę do 4.00 nad ranem. Podczas „Pieśni o Górze Oliwnej i cierpieniu Chrystusa”
śpiewacy razem ze słuchaczami prowadzą nocne warty i podnoszą głos przy kolejnych
stacjach, zaczynając od kościoła w dół wioski aż do Urzędu Gminy. W Wielki
Czwartek miejscowi gospodarze śpiewają o cierpieniu Chrystusa na Górze Oliwnej.
W Wielki Piątek natomiast „chłopi”, a więc mieszkańcy Großarl, śpiewem opowiadają o
wydarzeniach po śmierci Chrystusa na krzyżu i ogłaszają jego zmartwychwstanie.
Każdego roku w pierwszą sobotę po Wielkanocy ma miejsce prezentacja barana ze
wschodniego Tyrolu. Ozdobiony kwiatami i kolorowymi opaskami jest prowadzony w
procesji podczas „pochodu barana” z Virgen do Obermauern – za nim idzie tłum ludzi.
Miejsce docelowe procesji: Sanktuarium Matki Boskiej Śnieżnej w Obermauern, gdzie ku
czci baranka odbywa się uroczysta msza. Zwierzę przeprowadzane jest trzykrotnie dookoła
ołtarza, a następnie odbywa się loteria, po którym szczęśliwy zwycięzca może zabrać barana
do domu. Dochód z losów biorących udział w aukcji, który każdego roku pochodzi z różnych
części Virgen lub Prägraten, przekazywany jest na sanktuarium. Tradycja wywodzi się z
czasów wojny trzydziestoletniej, kiedy w Virgental panowała dżuma, a mieszkańcy z
wdzięczności za wybawienie od plagi wyruszali do sanktuarium w Lavant – gdzie składano
barana w ofierze.
W okresie Wielkanocy katoliccy mieszkańcy z Mostviertel świętują „Godntag” („Dzień
Chrzestnych”). W tym dniu w odwiedziny przyjeżdżają rodzice chrzestni – w Mostviertel
zwani „Godn” – i przywożą dzieciom ciasto zwane „Godnküpfi“. Ten słodki przysmak,
wykonany z miękkiego ciasta drożdżowego, artystycznie upleciony i uformowany w kształcie
dużego rogalika jest stałą częścią kulinarnych zwyczajów wielkanocnych. Do drożdżówki
wkłada się monetę, wręcza razem z jajkami wielkanocnymi i stawia w Niedzielę Wielkanocną
na stole.
W wielu miejscowościach jarmarki wielkanocne prezentują charakterystyczne rzemiosło
artystyczne i wielkanocne przysmaki.
źródło: austria.info
7 WAYS TO STAY FIT AND HEALTHY
Staying fit and healthy plays an important role in our life.
People neglect their health because of the hectic daily
schedules but there are little things that you can do each
day that will add to being healthy and fit.
Here are some ways to stay fit and healthy:
1 Regular Check-ups:
One should get annual physical check up to make sure
everything is as it should be. There is no harm getting
regular check ups as it's good for your own body. Do breast
or testicular self-exams and get suspicious moles checked
out. Getting exams regularly benefits you because if and
when something is abnormal, you will get to know about it
timely and can consult with your doctor.
2 Get enough sleep:
Getting enough sleep is necessary to stay fit and healthy,
many of us do not get enough.
Lack of sleep affects our physical and mental health
tremendously. It also affects metabolism, mood,
concentration, memory, motor skills, stress hormones and
even the immune system and cardiovascular health.
Sleep allows the body to heal, repair and rejuvenate.
3 Exercise:
Exercise is important for being fit and healthy. One should
walk for few minutes everyday to stay fit.
It also improves circulation and body awareness and can help
combat depression.
Cardiovascular exercise helps to strengthen the heart and
lungs, strength training helps to strengthen the muscles and
stretching helps to reduce the risk of injury by increasing
flexibility.
4 Eat healthy food:
Eat lots of fresh fruits, vegetables,and whole grains to stay
healthy and fit. Also include lean sources of protein such as
poultry, fish, tofu and beans into your diet.
One should eat a balanced meal and not overeat. Junk foods
like burgers, pizza and those that are highly processed and
contain artificial sweeteners should be strictly avoided.
5 Do not skip breakfast:
One should have healthy breakfast as it keeps you energetic
and fuelled for optimal mental and physical performance.
Eating breakfast helps to maintain stable blood sugar levels
and a healthy weight because you are less likely to
overindulge later in the day.
6 Drink plenty of water:
Drink plenty of water as it helps in keeping our bodies
hydrated and to maintain a healthy body. It is the natural
cleanser for our organs and digestive system. Water also
helps in flushing toxins out through the skin and urine.
7 Do not take stress:
Stress is not good as it harms the body and can cause a
myriad of problems, from heart trouble to digestive
problems. Exercise, meditation, doing what you love,
appropriate boundaries, spirituality, being in nature and
enjoyable hobbies helps to alleviate the harmful effects of
stress on the body.
Don't overwork and take breaks and surround yourself with
people who support you.
BOCIANY – ZWIASTUNY WIOSNY
Bocian biały Ciconia ciconia, przedstawiciel rodziny bocianowatych w rzędzie
brodzących. Osiąga długość ciała: 95 – 110 cm. Rozpiętość skrzydeł: 170 – 120 cm. Masa
ciała: 2,5 – 4,4 kg. Samce są nieco większe od samic. Młode osobniki mają czarne nogi
i dzioby, które w wieku około roku stają się całkowicie czerwone.
Wbrew potocznej opinii, bociany odżywiają się głównie owadami i gryzoniami, a nie
żabami. Żaby mogą stanowić istotny składnik diety tylko na przedwiośniu, gdy gryzonie
i owady występują jeszcze nielicznie a liczne gatunki żab przystępują do godów w
nadrzecznych rozlewiskach. Niestety, w dzisiejszych czasach żaby także są rzadkością a w
wielu okolicach już ich nie ma. Podczas zimowego pobytu w Afryce, bociany zjadają głównie
owady, w tym szarańczę i gatunki pokrewne. Ptaki te nie specjalizują się jednak w jednym,
określonym gatunku pokarmu. Zjadają wszystko, co znajdzie się w pobliżu ich dzioba. Mogą
to być dżdżownice, pisklęta ptaków, żaby, traszki, jaszczurki i węże, małe i duże owady, w
tym głównie szarańczaki i chrząszcze, gryzonie, ryby oraz padlina. Przy okazji połykają
również trochę pokarmu roślinnego.
Bociany, to bardzo troskliwi rodzice. Składają zwykle 4 jaja, chociaż mogą się zdarzyć
lęgi zarówno z jednym, jak też i siedmioma jajami. Cały czas współdziałają ze sobą zarówno
przy budowie gniazda, jak też i podczas wysiadywania jaj, które trwa 33 – 34 dni. Wspólnie
też karmią pisklęta, przez około 60 dni w gnieździe, a później jeszcze przez 2 – 3 tygodnie po
jego opuszczeniu. Troska o potomstwo obejmuje również pojenie młodych, osłanianie ich
przed deszczem i ocienianie przed południowym skwarem.
Bociany to ptaki stosunkowo łatwe do obserwacji. Wiemy już sporo o ich życiu
głównie dzięki obrączkowaniu. Dzięki obrączkom można śledzić losy poszczególnych
osobników, poznać ich wędrówki, szczegóły życia, indywidualne zwyczaje i upodobania.
Wiemy na przykład, że bocianie pary nie są wierne sobie, tylko gniazdu. Gdy jeden z
partnerów spóźnia się z powrotem z Afryki, inny ptak zajmuje jego miejsce. Czasem jest to
powodem walk i w gnieździe pozostaje zwycięzca, przy czym walki dotyczą zarówno
samców jak też samic. Młode ptaki po osiągnięciu dojrzałości, w wieku 4 lat, zwykle próbują
znaleźć wolne gniazdo w pobliżu miejsca przyjścia na świat albo budują nowe gniazdo w
dogodnym dla nich miejscu. W Polsce liczebność bocianów białych powoli wzrasta.
Systematycznie odbywa się także ich liczenie, które pozwala twierdzić, że co czwarty bocian
jest Polakiem!
Bocian odegrał znaczącą rolę w słowiańskiej kulturze, literaturze i mitologii. Wiąże
się z nim wiele przesądów, baśni i wierzeń. Jednym z nich jest zakorzenione głęboko w
kulturze słowiańskiej i germańskiej przekonywanie nieletnich, ze dzieci przynoszone są przez
bociany. Przekonywanie to miało swoje uzasadnienie. W dawnych czasach, skromne życie
wiejskie i nadmiar obowiązków w obejściu sprawiały, że młodzież miała niewiele możliwości
do wspólnych spotkań. Gospodarze z sąsiedztwa zwykle pomagali sobie przy żniwach, za
przysłowiowy garnek zupy. Praca do wieczora, wieczorne spotkania, często nocowanie w
polu sprawiały, że po 9 miesiącach, czyli dokładnie w marcu gdy przylatują bociany, w wielu
rodzinach niespodziewanie pojawiały się dzieci. Ten fakt trzeba było jakoś wytłumaczyć,
zwłaszcza młodszemu rodzeństwu, czasem sąsiadom. Dzięki temu niespodziewane narodziny
były odbierane jako dowód szczęścia i szczególnej łaski od losu. Słowianie wierzyli także, że
po śmierci dusza zamienia się w bociana. Bocian, według dawnych wierzeń, mógł sprowadzić
nieszczęście na osobę go prześladującą, a nawet przynieść płonącą żagiew, aby pomścić
śmierć swoich dzieci. Był zatem nietykalny, a przez to od dawna objęty zwyczajową ochroną.
Pocieszające może być to, że liczebność bocianów w Europie stopniowo wzrasta,
chociaż w niektórych krajach jest ich bardzo mało. Można jednak mieć nadzieję, że te piękne,
okazałe ptaki będą mogły nadal żyć tak blisko ludzi.
„A więc wojna”
FDR Foster i Tuck są kumplami z CIA. Obydwoje umawiają się na randki przypadkowymi
dziewczynami. Obydwu udaje się znaleźć wymarzoną kobietę. Są jednak nieco zaskoczeni,
gdy okazuje się, iż najwspanialsze wieczory ich życia odbyli... z tą samą osobą. Mimo
wszystko agenci zachowują zimną krew i zawierają dżentelmeńską umowę polegającą na
niewchodzeniu sobie w drogę do serca Lauren. Oczywiście nikt nie powiedział, że walka
będzie fair...
Reżyseria: Joseph McGinty Nichol
Obsada:
Lauren - Reese Witherspoon (,,W dobrej wierze'', ,,Dziewczyna z Alabamy'')
FDR Foster - Chris Pine (,,Star Trek'', ,,Randki w ciemno'')
Tuck - Tom Hardy (,,Mad Max: Na drodze gniewu'', ,,Zjawa'')
Joe - John Paul Ruttan (,,Robo Cop'')
Katie - Abigail Spencer (,,Wysoka fala'', ,,Ognista miłość'')
,,Najdłuższa podróż''
Ekranizacja kolejnego filmu na podstawie książki Nicholasa Sparksa pod tym samym
tytułem. Luke jest młodym, przystojnym mężczyzną, który zarabia na życie występami na
rodeo. Poznaje tam Sophię, która różni się od innych dziewczyn z jakimi miał do czynienia
wcześniej. Są jednak bardzo różni; ona ma przed sobą świetlaną przyszłość, a on nie ma
zamiaru rezygnować ze swojej pasji. Czy plany na przyszłość poróżnią ich tak bardzo, jak
kiedyś poróżniły Irę i Ruth, których historia jest niedorzecznie podobna? Czy dla Luke'a
ważniejsze okaże się osiem sekund na arenie, czy całe życie z Sophie?
Reżyseria: George Tillman Jr.
Obsada:
Luke Collins - Scott Eastwood (,,Furia'', ,,Idealna fala'')
Sophia Danko - Britt Robertson (,,Liceum Avalon'')
Ira Levinson - Alan Alda (,,Czego pragną kobiety'')
Kate Collins - Lolita Davidovich (,,Wrześniowy świt'', ,,Kumpel do bicia'')