020 - Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych _Z

WyŜsza Szkoła
Administracji i Zarządzania
w Przemyślu
Zamiejscowy Wydział
Administracyjno-Prawny
w Rzeszowie
SYLABUS
1.
Kierunek: „PRAWO”
2.
Nazwa przedmiotu: PRAWO PRACY I UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH
3.
Rok studiów: IV
4.
Przedmioty wprowadzające oraz wymagania wstępne
Semestr: VII i VIII
Wymagane jest zaliczenie przedmiotów: „Prawo cywilne cz. I” i „Prawo cywilne cz. II”.
Stacjonarne
Niestacjonarne
5.
Liczba godzin:
120 godzin
96 godzin
6.
Wykład:
60 godzin
48 godzin
7.
Ćwiczenia:
60 godzin
48 godzin
8.
Punkty ECTS:
10 punktów
10 punktów
9.
ZałoŜenia i cele przedmiotu
Celem dydaktycznym przedmiotu „Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych” jest zapoznanie studentów 5
letnich studiów prawniczych w sposób wyczerpujący i usystematyzowany z podstawowymi instytucjami oraz
zagadnieniami teoretyczno – prawnymi prawa pracy i systemu ubezpieczeń społecznych. Zajęcia dydaktyczne
powinny przybliŜyć studentom specyfikę tej gałęzi prawa, a takŜe regulacje prawne wyznaczające standardy
uprawnień stron stosunku pracy. W załoŜeniu przyjęty materiał nauczania powinien wyposaŜyć studentów w
minimum wiedzy teoretycznej i praktycznej umoŜliwiającej samodzielne stosowanie przepisów prawa pracy i
ubezpieczeń społecznych oraz stworzyć zachętę dla samodzielnych studiów w zakresie tej dyscypliny prawa.
Zakres przedmiotu jest określony szeroko i obejmuje wszystkie istotne instytucje indywidualnego i
zbiorowego prawa pracy oraz podstawowe instytucje ubezpieczeń społecznych i zabezpieczenia społecznego.
Przyjęty do procesu dydaktycznego materiał nauczania jest dość złoŜony obejmuje bowiem regulacje prawne o
róŜnym przedmiocie i charakterze, których wspólnym mianownikiem jest świadczenie pracy w ramach stosunku
pracy. W sumie jednak tak szerokie podejście do zagadnienia pozwala na kompleksowe przedstawienie
wszystkich kwestii związanych ze świadczeniem pracy umownie podporządkowanej.
Dostarczenie studentom studiów prawniczych tak szerokiego spektrum wiedzy wydaje się współcześnie
wręcz niezbędne. Słuchacze będą mogli bowiem posłuŜyć się zdobytą wiedzą zarówno w ramach dalszego
kształcenia prawniczego, praktyce zakładowej, jak i przy prowadzeniu własnej działalności gospodarczej.
Nie bez znaczenia jest takŜe znajomość podstawowych instytucji rozbudowanego obecnie systemu
ubezpieczeń społecznych, słuŜącego zaspokajaniu potrzeb obywateli utrzymujących się z pracy zarobkowej, w
razie niemoŜności jej wykonywania ze względu na chorobę, inwalidztwo oraz po osiągnięciu wieku
emerytalnego, a takŜe potrzeb rodzin posiadających dzieci lub pozbawionych Ŝywiciela.
10.
Metody dydaktyczne
Wykład i ćwiczenia
11.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Egzamin. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń na podstawie uzyskania
pozytywnych ocen z kolokwiów.
12.
Lp.
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
Treści programowe
Tematyka zajęć
Pojęcie, przedmiot, systematyka, geneza i
szczególne właściwości prawa pracy
pojęcie i przedmiot prawa pracy
systematyka prawa pracy
szczególne właściwości prawa pracy
Funkcje i zasady prawa pracy
funkcje prawa pracy
zasady prawa pracy i ich rola
Źródła prawa pracy
pojęcie i katalog źródeł prawa pracy oraz
relacje między źródłami
krajowe źródła prawa pracy
międzynarodowe źródła prawa pracy
kodeks cywilny jako pomocnicze źródło
prawa pracy
Stosunek pracy
pojęcie i rodzaje stosunku pracy
cechy stosunku pracy
strony stosunku pracy
zmiany po stronie pracodawcy a stosunek
pracy
atypowe formy zatrudnienia a stosunek pracy
Nawiązanie stosunku pracy
czynności przygotowujące nawiązanie
stosunku pracy
nawiązanie stosunku pracy na podstawie
umowy o pracę
nawiązanie pozaumownych stosunków pracy
a) powołanie
b) mianowanie
c) wybór
d) spółdzielcza umowa o pracę
Rozwiązanie i wygaśnięcie stosunku pracy
sposoby ustania umownego stosunku pracy
porozumienie stron
wypowiedzenie umowy o pracę
porozumienie i wypowiedzenie zmieniające
warunki pracy lub płacy
rozwiązanie umowy o pracę bez
wypowiedzenia
powszechna i szczególna ochrona przed
wypowiedzeniem i rozwiązaniem
wygaśnięcie stosunku pracy
skutki wadliwego rozwiązania i wygaśnięcia
umowy o pracę
zasady rozwiązywania stosunków pracy z
przyczyn niedotyczących pracowników
Obowiązki pracodawcy i pracownika
katalog obowiązków pracodawcy
obowiązek pracodawcy wydania świadectwa
pracy
katalog obowiązków pracownika
zakaz prowadzenia działalności
konkurencyjnej przez pracownika
Odpowiedzialność pracownika pracodawcy z tytułu
naruszenia obowiązków
Liczba godzin
stacjonarne
wykład
ćwiczenia
Liczba godzin
niestacjonarne
wykład
ćwiczenia
2
2
2
1
2
2
2
1
3
4
3
4
3
2
2
2
4
4
4
4
6
8
6
8
2
2
1
1
2
2
2
2
IX
X
XI
XII
XIII
XIV
XV
odpowiedzialność porządkowa i dyscyplinarna
odpowiedzialność materialna
Wynagrodzenie za pracę
pojęcie i cechy wynagrodzenia za pracę
źródła uprawnień płacowych pracownika
metody wynagradzania za pracę
zasady ustalania wysokości wynagrodzenia za
pracę i jego składniki
ochrona wynagrodzenia za pracę
ochrona roszczeń pracowniczych w razie
niewypłacalności pracodawcy
Czas pracy
pojęcie czasu pracy
normy i podstawowy wymiar czasu pracy
okresy odpoczynku i przerwy w pracy
szczególne systemy i rozkłady czasu pracy
praca w godzinach nadliczbowych i zasady jej
rekompensowania
praca w porze nocnej
praca w niedziele i święta
pozakodeksowe regulacje dotyczące czasu
pracy (kierowcy, nauczyciele, słuŜba zdrowia)
Urlopy wypoczynkowe i bezpłatne
pojęcie, cel i warunki nabycia prawa do urlopu
wypoczynkowego
wymiar urlopu wypoczynkowego
urlop na Ŝądanie
zasady wyliczania, udzielania i
wykorzystywania urlopu wypoczynkowego
wynagrodzenie za czas urlopu i ekwiwalent
pienięŜny za niewykorzystany urlop
urlopy bezpłatne
Ochrona pracy kobiet
powszechna ochrona pracy kobiet
szczególna ochrona pracy kobiet w okresie
macierzyństwa
ochrona zdrowia kobiety w okresie ciąŜy
urlop macierzyński
urlop wychowawczy
inne zwolnienia od pracy
szczególna ochrona trwałości stosunku pracy
uprawnienia ojca lub opiekuna dziecka
wypełniającego funkcje rodzicielskie
Ochrona pracowników młodocianych
pojęcie pracownika młodocianego
umowa o pracę w celu przygotowania
zawodowego
zatrudnianie pracowników młodocianych przy
pracach lekkich
instytucje ochrony zdrowia pracowników
młodocianych
dokształcanie pracowników młodocianych
warunki dopuszczalności zatrudnienia dzieci
poniŜej 16 lat
Bezpieczeństwo i higiena pracy i nadzór nad
przestrzeganiem prawa pracy
obowiązki pracodawcy w zakresie bhp
obowiązki i prawa pracowników w zakresie
bhp
pojęcie wypadku przy pracy, wypadku
zrównanego z wypadkiem przy pracy i
choroby zawodowej
postępowanie w sprawie wypadku przy pracy i
choroby zawodowej
Państwowa Inspekcja Pracy
Społeczna Inspekcja Pracy
Odpowiedzialność pracodawcy z tytułu wykroczeń
2
2
2
2
3
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1
1
2
2
1
1
2
2
1
1
XVI
XVII
XVIII
XIX
XX
XXI
XXII
XXIII
i przestępstw przeciwko prawom pracownika
odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko
prawom pracownika
odpowiedzialność za przestępstwa przeciwko
prawom pracownika
Rozpatrywanie indywidualnych sporów ze
stosunku pracy i przedawnienie roszczeń
pojęcie i przedmiot indywidualnego stosunku
pracy
postępowanie pojednawcze
postępowanie sądowe
zasady wykonywania orzeczeń i ugód
przedawnienie roszczeń
Zbiorowe prawo pracy
pojęcie, geneza i ewolucja zbiorowego prawa
pracy
zasady zbiorowego prawa pracy
związki zawodowe
rady pracowników
organizacje pracodawców
spory zbiorowe pracy i sposoby ich
rozwiązywania
Promocja zatrudnienia i instytucje rynku pracy
polityka wobec bezrobocia oraz instytucje i
słuŜby zatrudnienia
usługi i instrumenty rynku pracy
pojęcie bezrobotnego i świadczenia dla
bezrobotnych
świadczenia przedemerytalne
podejmowanie pracy za granicą u
pracodawców zagranicznych oraz praca
cudzoziemców w Polsce
Geneza i rys historyczny ubezpieczeń społecznych
Źródła prawa ubezpieczeń społecznych
krajowe
międzynarodowe
charakter norm prawa ubezpieczeń
społecznych
System ubezpieczeń społecznych RP i jego cechy
pojęcie i cechy obowiązującego systemu
ubezpieczeń społecznych
trójfilarowa konstrukcja zabezpieczenia
emerytalnego
Organizacja i finansowanie systemu ubezpieczeń
społecznych
Zakład Ubezpieczeń Społecznych – ustrój i
organy
zadania ZUS
pojęcie składki ubezpieczeniowej i zasady jej
opłacania
Fundusz Ubezpieczeń Społecznych i jego
struktura
Fundusz Rezerwy Demograficznej
Ubezpieczenie emerytalno – rentowe
zakres podmiotowy ubezpieczenia
emerytalnego i rentowych
zbieg tytułów do ubezpieczenia społecznego
powstanie i ustanie ubezpieczenia
obowiązkowego
powstanie i ustanie ubezpieczenia
dobrowolnego
świadczenia przysługujące z ubezpieczenia
emerytalnego i rentowych
a) emerytura
b) renty
c) zasiłek pogrzebowy
d) dodatki do emerytur i rent
2
2
1
1
4
4
4
4
2
2
1
1
1
1
1
1
0,5
0,5
0,5
1
1
0,5
0,5
1
1
0,5
0,5
2,5
2
2,5
2
XXIV
XXV
XXVI
XXVII
XXVIII
13.
1.
2.
3.
4.
5.
Ubezpieczenie chorobowe i macierzyńskie
zakres podmiotowy ubezpieczenia
chorobowego i macierzyńskiego
a)ubezpieczenie obowiązkowe
b)ubezpieczenie dobrowolne
świadczenia z ubezpieczenia chorobowego i
macierzyńskiego
a) zasiłek chorobowy
b) świadczenie rehabilitacyjne
c) zasiłek macierzyński
d) zasiłek opiekuńczy
e) zasiłek wyrównawczy
Ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i
chorób zawodowych
zakres podmiotowy ubezpieczenia
wypadkowego
składka na ubezpieczenie wypadkowe
świadczenia z tytułu wypadku przy pracy lub
choroby zawodowej
Postępowanie w sprawach świadczeń z
ubezpieczenia społecznego i sporów z zakresu
ubezpieczeń społecznych
Emerytura z II i III filaru emerytalnego
emerytura z obowiązkowego kapitałowego
filaru emerytalnego (II filar)
emerytura z dobrowolnego kapitałowego
filaru emerytalnego (III filar)
pracownicze programy emerytalne
Wybrane świadczenia z zabezpieczenia
społecznego
świadczenia rodzinne
renta socjalna
2
2
2
2
1,5
1
1
0,5
1
1
0,5
0,5
1
1
0,5
0,5
1
1
0,5
1
Literatura podstawowa
L. Florek, T. Zieliński, Prawo Pracy, Warszawa 2006
A. Kisielewicz, Zarys prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, Przemyśl 2006
Z. Salwa, Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, Warszawa 2005
T. Liszcz, Prawo pracy, Warszawa 2006
R. Borek-Buchajczuk, A. Kosut, J. Ligaj, T. Liszcz, M.R. Łysiak, W. Perdeus., Zarys Prawa Pracy, Lublin
2005
14.
Literatura uzupełniająca
1. J. Wratny, Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2006
2. U. Jackowiak, W. Uziak, A. Wypych – śywicka, Prawo pracy. Podręcznik dla studentów prawa, Zakamycze
2006
3. L. Florek, Europejskie prawo pracy, Warszawa 2005
4. J. Jończyk, Prawo zabezpieczenia społecznego, Warszawa 2006
5. Z. Kluszczyńska, W. Koczur, K. Rubel, G. Szpor, T.Szumlicz, System ubezpieczeń społecznych.
Zagadnienia podstawowe, Warszawa 2006
6. I. Jędrasik – Jankowska, Ubezpieczenia społeczne. t. I i II, Warszawa 2003
7. I. Jedrasik- Jankowska, Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, t. I i t. II, Warszawa 2006.
15.
Nazwisko osoby prowadzącej zajęcia na studiach stacjonarnych
- wykład: dr A. Kisielewicz
- ćwiczenia: dr B. Bury, SSA mgr A. Palacz
16.
Nazwisko osoby prowadzącej zajęcia na studiach niestacjonarnych
- wykład: dr A. Kisielewicz
- ćwiczenia: dr B. Bury, SSA mgr A. Palacz