Kilka zdań o CUKRZYCY

Kilka zdań o CUKRZYCY
Poziomem cukru w organizmie człowieka steruje hormon insulina
produkowany przez trzustkę. Gdy trzustka nie może produkować insuliny,
insulina jest niepełnowartościowa lub tkanki i narządy są oporne na jej
działanie, mówimy wówczas o cukrzycy.
Wyróżnia się dwa główne typy cukrzycy. Cukrzyca typu 1 (zwana
młodzieńczą) rozpoczyna się w młodym wieku, charakteryzuje się zupełnym
brakiem wytwarzania insuliny. Choroba ma wówczas chwiejny przebieg,
podczas którego mogą występować niedocukrzenia oraz śpiączki. Cukrzyca typu
2 (zwana cukrzycą dorosłych) zwykle pojawia się u osób po 40. roku życia,
najczęściej cierpiących na nadwagę, choć zachorowania na ten typ zdarzają się
również u dzieci. Widoczne są skłonności rodzinne do jej występowania. W tym
przypadku najczęściej tkanki i narządy zaczynają być oporne na insulinę. Jest
to najbardziej powszechny typ cukrzycy.
Można wyróżnić również cukrzyce okresowe, w tym cukrzycę ciężarnych,
która pojawia się w drugiej połowie ciąży. Po porodzie poziom glukozy (cukru)
we krwi wraca do normy, lecz ryzyko zachorowania na cukrzycę w kolejnych
latach jest u tych kobiet zwiększone.
Poza przyczynami genetycznymi cukrzycy, takimi jak zaburzenia
działania komórek trzustki, czy defekty działania insuliny, główną przyczyną jest
nieprawidłowy styl życia i brak zachowań prozdrowotnych, czyli czynniki zależne
od samego pacjenta. Rozwojowi cukrzycy sprzyja wysokokaloryczna dieta, brak
aktywności fizycznej oraz stres.
Objawami cukrzycy są: zwiększone pragnienie, zwiększone oddawanie moczu,
zwiększony apetyt i spożywanie dużych ilości jedzenia, bez przybierania na
wadze, oraz odczuwanie fizycznego i psychicznego osłabienia. Ponadto mogą
wystąpić zmiany na skórze, suchość i wiotkość skóry, gorsze gojenie się ran
oraz pogorszone widzenie. w badaniach laboratoryjnych cukrzyca objawia się
stężeniem glukozy we krwi (na czczo) większym niż 126 mg/100 ml, dlatego
aby wykryć cukrzycę należy wykonać badanie krwi. Ponadto cukrzycę można
potwierdzić badaniami moczu oraz testem doustnego obciążenia glukozą
(OGTT).
Leczenie cukrzycy polega głownie na insulinoterapii (w postaci
zastrzyków podskórnych za pomocą strzykawki lub pena, w postaci inhalacji lub
za pomocą pompy insulinowej). Poza tym leczenie wspomagane jest
przeciwcukrzycowymi lekami doustnymi. Aby zmniejszyć ryzyko powikłań
cukrzycy w ramach leczenia zaleca się: odpowiednią dietę, aktywny tryb życia
oraz unikanie picia alkoholu i palenia tytoniu.
Szacuje się, że w Polsce na cukrzycę cierpi ok. 2,5 miliona osób, z czego
u ponad 30% z nich choroba nadal nie została rozpoznana, czyli ponad 750 tys.
osób chorujących nie jest leczona. W Gminie Czerwonak cukrzyca jest jedną z
najpowszechniejszych chorób, na która dotyka mieszkańców.
Nieleczona cukrzyca najczęściej prowadzi do uszkodzenia siatkówki oka i
zaćmy, uszkodzenia funkcji nerek, zaburzeń czucia, uczucia drętwienia, bólu lub
parzenia dłoni i stóp, choroby wieńcowej, zespołu stopy cukrzycowej (mogącego
doprowadzić do deformacji stopy i rozległych infekcji) oraz choroby
niedokrwiennej ośrodkowego układu nerwowego, prowadzącej do uszkodzeń
mózgu.
Dnia 14 listopada obchodzony jest Światowy Dzień Walki z Cukrzycą. Ta
groźna choroba występuje niezwykle często, lecz jest szansa, aby jej
przeciwdziałać, a występujące już zachorowania szybko wykrywać i tym samym
podnosić jakość życia osobom chorującym. Warto zatem udać się do lekarza
rodzinnego po skierowanie na badanie krwi, a na co dzień włączać do swojego
życia zdrowe nawyki.
Daria Spychała
(materiał przygotowany dla Centrum Profilaktyki, Terapii i Rehabilitacji GOPS
w Czerwonaku, w ramach realizacji Gminnego Programu Ochrony i Promocji
Zdrowia Mieszkańców Gminy Czerwonak na lata 2009-2013)