informację prasową Inauguracja akcji edukacyjnej

PUBL/11/10/01
Warszawa, 25.10.2011
Nie zawal! Wybierz życie!
Inauguracja ogólnopolskiej akcji edukacyjnej
25 października rusza ogólnopolska akcja „Nie zawal! Wybierz życie”.
Jej celem jest edukacja zarówno pacjentów po przebytym zawale, jak i środowiska
medycznego, w zakresie konieczności podejmowania działań zmierzających
do redukcji śmiertelności w fazie poszpitalnej Ostrych Zespołów Wieńcowych.
Opiekę merytoryczną nad akcją objęło Polskie Towarzystwo Kardiologiczne.
Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce. Co roku umiera z ich
powodu ponad 170 tys. osób, przy czym 20 tys. spośród nich to zgony związane
z wystąpieniem Ostrych Zespołów Wieńcowych (OZW)1. Wysoka śmiertelność
odnotowywana jest nie tylko w pierwszych tygodniach po wystąpieniu OZW, ale także w
czasie kolejnych miesięcy. Według statystyk jest to ponad 15% zgonów
w ciągu roku od wystąpienia zawału, do ponad 33% zgonów w ciągu kolejnych 4 lat2.
Postęp w kardiologii interwencyjnej sprawił, że śmiertelność z powodu OZW od początku
lat dziewięćdziesiątych zmniejszyła się aż o 30%3. Dzisiaj każdy pacjent z objawami
zawału może liczyć na natychmiastową pomoc. Obecnie w Polsce funkcjonuje ponad
120 dobrze wyposażonych pracowni hemodynamicznych (cath-lab), co oznacza, że
jedna pracownia przypada na ponad 300 000 mieszkańców. To doskonały wynik na tle
innych krajów europejskich. Jednak postępowi w dziedzinie kardiologii i kardiochirurgii
nie towarzyszyła równolegle zmiana w zakresie kontynuacji opieki nad pacjentem
po przebytym zawale. Konsekwencją tego stanu są alarmujące dane, według których,
w ciągu roku po przebytym incydencie umiera co 6 pacjent.
1
Rocznik Demograficzny, GUS, 2010
Ogólnopolski Rejestr Ostrych Zespołów Wieńcowych PL-ACS
3
ibidem
2
PUBL/11/10/01
Problem leczenia chorych po Ostrych Zespołach Wieńcowych nadal pozostaje kwestią
do rozwiązania. Wciąż odnotowywana jest bowiem zbyt wysoka śmiertelności wśród
pacjentów w ciągu 12 miesięcy po wystąpieniu OZW. Ciągle niedoceniana jest rola
kardiologicznej prewencji wtórnej – mówi prof. Janina Stępińska, Prezes Polskiego
Towarzystwa Kardiologicznego. Pacjenci po wyjściu ze szpitala powinni mieć właściwą
opiekę lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, możliwość rehabilitacji, w razie potrzeby
zagwarantowany łatwiejszy dostęp do kardiologa oraz szansę na korzystanie
z nowoczesnych terapii, które zmniejszają ryzyko śmierci z przyczyn sercowonaczyniowych. Stworzenie właściwego systemu, wymaga zaangażowania zarówno
środowiska lekarskiego, jak i płatnika, osób i instytucji decydujących o kształcie systemu
ochrony zdrowia publicznego. Nie jest to proste, wymaga czasu, ale przełoży się
na poprawę rokowania chorych. Natomiast do obowiązków nas wszystkich należy
edukacja chorych po zawale – dodaje prof. Stępińska.
Akcja edukacyjna „Nie zawal! Wybierz życie” to pierwszy krok w szukaniu rozwiązania
problemów związanych z leczeniem i edukacją pacjentów po przebytym zawale.
Towarzyszy jej dyskusja, z udziałem środowisk lekarskich i opiniotwórczych, która służyć
ma wypracowaniu systemowych rozwiązań, służących zmianie modelu opieki
nad pacjentami z OZW w fazie poszpitalnej. Eksperci wskazują na kilka istotnych
obszarów, których dopracowanie przyniosłoby wyraźne efekty w postaci większej
przeżywalności chorych. Jednym z nich jest dostęp do rehabilitacji kardiologicznej
w oddziałach i szpitalach rehabilitacyjnych. Niedostateczna jest dostępność rehabilitacji
ambulatoryjnej, którą prowadzą nieliczne, nierównomiernie rozmieszczone na terenie
kraju ośrodki. Tymczasem rehabilitacja kardiologiczna może zmniejszyć śmiertelność
pacjentów o około 20-25% i zmniejszyć ryzyko kolejnego zawału mięśnia sercowego
w 12-miesięcznej obserwacji4.
Brak kompleksowej, długoterminowej opieki nad chorymi sprawia, że w pewnym sensie
niweczone są sukcesy kardiologii interwencyjnej. Chorzy mają utrudniony dostęp do
rehabilitacji kardiologicznej. Do specjalistycznych ośrodków kierowanych jest zaledwie
17% chorych. Są też w Polsce województwa, w których ośrodków rehabilitacyjnych nie
ma, np. województwo podlaskie – mówi prof. UJ, dr hab. med. Dariusz Dudek,
Przewodniczący Asocjacji Interwencji Sercowo-Naczyniowych PTK. Zupełnie innym
problemem jest poziom edukacji pacjentów. Chorzy nie wiedzą o podwyższonym ryzyku
4
Rehabilitacja po zawale serca w dobie leczenia interwencyjnego Wojciech Kapko: Kardiologia Polska 2010; 68, 11: 1305–
1307
PUBL/11/10/01
kolejnych incydentów sercowo-naczyniowych. Poza tym, kiedy następuje okres lepszego
samopoczucia odstawiają leki, nie konsultując tej decyzji z lekarzem. Stąd niezwykle
ważne jest, aby uświadamiać pacjentom istotną rolę stosowania się
do zaleceń lekarzy i to nie tylko pod kątem farmakoterapii, ale również utrzymania
odpowiednio zbilansowanej diety, przeprowadzania regularnych badań kontrolnych,
czy chociażby zaprzestania palenia – podkreśla prof. Dudek.
Jednym
z
narzędzi
akcji
„Nie
Zawal
Wybierz
życie”
są
poradniki
i materiały edukacyjne, skierowane do pacjentów. W ramach akcji przygotowane zostały
ulotki i plakaty, które dystrybuowane będą w ośrodkach kardiologii interwencyjnej,
a zwłaszcza w oddziałach intensywnej terapii kardiologicznej, do których trafiają chorzy
po interwencji oraz w ośrodkach rehabilitacji kardiologicznej. Mają one na celu zwrócenie
uwagi na konieczność stosowania się do zaleceń lekarskich w różnych aspektach
leczenia. Z myślą o pacjentach oraz ich najbliższych poradnik przygotowano w wersji
drukowanej oraz elektronicznej. Jest to kompendium wiedzy na temat leczenia
i postępowania po zawale. Przygotowana została również płyta z przykładowym
zestawem ćwiczeń rehabilitacyjnych. Wraz z inauguracją akcji uruchomiona została
strona internetowa, zawierającą szereg niezbędnych informacji, z jakimi pacjenci po
przebytym zawale powinni się zapoznać, chcąc żyć dłużej zdrowo i aktywnie. Więcej
szczegółów znajduje się na stronie www.niezawal.pl.
Merytorycznie akcję wspierają uznani specjaliści kardiolodzy: prof. dr hab. med. Janina
Stępińska, prof. UJ dr hab. med. Dariusz Dudek, prof. dr hab n. med. Piotr Dylewicz oraz
seksuolog - dr n. med. Andrzej Depko.
Więcej informacji:
Emilia Mitura-Rudzka, tel. +48 605 283 833, e-mail: [email protected]
Patrycja Pietrzak, tel. +48 795 520 920, e-mail: [email protected]