Pytania i odpowiedzi na temat BIK

NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA
Podstawa prawna działania BIK?
Biuro Informacji Kredytowej S.A. jest instytucją utworzoną i działającą na podstawie art. 105 ust. 4
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. nr 72, poz. 665 z późn. zm.).
Zgodnie z tym przepisem banki, wspólnie z bankowymi izbami gospodarczymi mogą utworzyć
instytucję do gromadzenia, przetwarzania i udostępniania:
- bankom - informacji, stanowiących tajemnicę bankową w zakresie, w jakim
informacje te są potrzebne w związku z wykonywaniem czynności bankowych,
- instytucjom upoważnionym do udzielania kredytów - informacji o
wierzytelnościach oraz o obrotach i stanach rachunków bankowych w zakresie,
w jakim informacje te są niezbędne w związku z udzielaniem kredytów,
pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń.
Kto ma dostęp do danych zgromadzonych w BIK?
Do danych zgromadzonych w BIK mają dostęp wyłącznie banki, SKOK-i oraz instytucje
upoważnione, typu prokuratura, policja, sądy. Również każda osoba, której dane znajdują się w bazie
BIK, ma do nich dostęp – poprzez pobranie Raportu PLUS lub skorzystanie z Informacji Ustawowej.
Czy BIK może usunąć dane, które są w bazie?
BIK nie usuwa żadnych informacji jakie zostały przekazane przez banki i SKOK-i do bazy. BIK
posiada wyłącznie prawo do zbierania i udostępniania tych danych, nie posiada natomiast prawa
jakiegokolwiek ich modyfikowania, ograniczając się wyłącznie do przekazywania zgromadzonych
informacji w uzgodnionym formacie.
Jak długo przetwarzane są dane?
Jeśli klient spłaca kredyt terminowo, jego dane przetwarzane będą w BIK od chwili ich przekazania,
aż do całkowitej spłaty kredytu. Jeśli klient wyrazi zgodę na dalsze przetwarzanie jego danych po
wygaśnięciu zobowiązania, dane te będą w bazie BIK przez okres wskazany przez klienta, świadcząc
o posiadaniu przez niego pozytywnej historii kredytowej i stając się tym samym jego poważnym
atutem w ubieganiu się o kolejne kredyty. Dane mogą być przetwarzane również bez zgody klienta
przez okres 5-letni, jeśli spełnione są łącznie następujące warunki: nie regulował on zobowiązania lub
dopuścił się zwłoki powyżej 60 dni oraz upłynęło kolejnych 30 dni od momentu poinformowania
klienta przez bank o zamiarze przetwarzania jego danych bez jego zgody.
Dodatkowo na mocy nowelizacji ustawy Prawo Bankowe dane dotyczące zobowiązań wszystkich
Klientów mogą być przetwarzane w BIK przez okres 12 lat od dnia wygaśnięcia zobowiązania dla
celów związanych ze stosowaniem przez banki metod statystycznych. Przetwarzanie danych w tym
celu nie wymaga zgód klientów.
Jak często bank aktualizuje dane?
Banki i SKOK-i zobowiązane są do aktualizacji danych raz w miesiącu. Mają prawo robić to również
częściej.
Czy do BIK trafiają nawet informacje o zadłużeniu w wysokości 1 zł?
W BIK znajdują się wszystkie informacje o tym, jak kredytobiorca reguluje swoje zobowiązania. Są to
więc informacje zarówno pozytywne, jak i negatywne. Ponad 95% danych w BIK to informacje o
klientach, którzy mogą się chlubić terminowym spłacaniem swoich zobowiązań i co więcej, stanowi to
silne wzmocnienie ich pozycji w negocjacjach z bankami. Obecność w bazie BIK nie jest uzależniona
od kwoty zadłużenia. Zgodnie z zawartymi z BIK umowami, instytucje współpracujące regularnie
przesyłają do BIK dane o swoich klientach.
Czy BIK gromadzi dane tylko o klientach indywidualnych?
Nie. W październiku 2008 roku BIK uruchomił nowy System Wymiany Informacji Kredytowej, tj. SI
BIK - Przedsiębiorca, który ma na celu umożliwienie dostępu do aktualnej i wszechstronnej bazy
danych, zawierającej informacje na temat przedsiębiorców i ich zobowiązań.
Dlaczego dane klienta pojawiają się w BIK w przypadku terminowych spłat kredytu?
BIK posiada informacje o terminowych jak i nieterminowych spłatach kredytu. BIK nie jest „czarną
listą” tylko bazą informacji o klientach banków i SKOK-ów wykorzystywanych do określania ryzyka
kredytowego związanego z danym klientem.
Czy do BIK może trafić poręczyciel kredytu?
Wszyscy poręczyciele są wykazywani w bazie danych.
Czy BIK może zarekomendować bankowi odmowę udzielenia kredytu?
Decyzję kredytową zawsze podejmuje bank lub SKOK. BIK przekazuje wyłącznie informacje na
temat danego klienta i jego historii kredytowej, które są następnie wykorzystywane przez te instytucje
do oceny ryzyka kredytowego oraz podęcia decyzji. Ocena taka dokonywana jest w oparciu o
obowiązujące w banku lub SKOK-u wewnętrzne zasady i politykę w zakresie przyznawania kredytów.
Informacje uzyskane z BIK pomagają więc jedynie lepiej poznać wiarygodność kredytową klienta, ale
to jest tylko jeden z elementów determinujących przyznanie lub odmowę przyznania kredytu.
Czy osoba, której dane znajdują się w BIK ma do nich dostęp?
Każda osoba, której dane znajdują się w bazie BIK, ma do nich dostęp – poprzez pobranie Raportu
PLUS / PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej lub skorzystanie z Informacji Ustawowej.
Co to jest Informacja Ustawowa?
Informacja Ustawowa to informacja na temat danych osobowych Wnioskodawcy przetwarzanych w
bazie BIK, sporządzana w formie odpowiedniego wydruku, udostępnianą nie częściej niż raz na 6
miesięcy (z mocy przepisów ustawy o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz.
Ust. nr 133 z 1997 r. z późn. zm.). Informację Ustawową można odebrać, bezpośrednio w Biurze
Obsługi Klienta BIK, lub otrzymać na adres wskazany we wniosku.
Co to jest Raport PLUS?
Raport PLUS, dostępny dla osób, które w każdej chwili chcą mieć dostęp do swojej historii
kredytowej. Uzyskanie Raportu PLUS jest płatne, a jego koszt wynosi 30 zł. Raport PLUS można
odebrać osobiście w BOK, bądź otrzymać listem poleconym na wskazany adres. W tym przypadku do
Wniosku konieczne jest dołączenie dowodu wpłaty kwoty w wysokości 30 zł.
Co to jest Raport PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej?
Raport PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej, dostępny dla osób, które w każdej chwili chcą mieć
dostęp do swojej historii kredytowej oraz poznać swoją ocenę punktową. Uzyskanie Raportu PLUS z
Informacją o Ocenie Punktowej jest płatne, a jego koszt wynosi 35 zł. Raport można odebrać
osobiście w BOK, bądź otrzymać listem poleconym na wskazany adres. W tym przypadku do
Wniosku konieczne jest dołączenie dowodu wpłaty.
Gdzie dostępne są wnioski?
Wniosek można wypełnić na stronie internetowej WWW.bik.pl, a także bezpośrednio w Biurze
Obsługi Klienta na ulicy Postępu 17A, 02-676 Warszawa.
Dlaczego informacje nie są udzielane przez telefon?
Zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych (art. 29. ust. 3) dane osobowe udostępnia się
wyłącznie na pisemny, umotywowany wniosek.
Jak sprawdzić, który bank przekazał do BIK informacje o moich zobowiązaniach?
Informacje o nazwach banków, które przekazały informacje do BIK znajdują się w Raportach dla
klientów indywidualnych.
Czy Raporty dla konsumentów dostępne są tylko w języku polskim?
Nie. Raporty PLUS oraz Raport PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej dostępne są w języku
angielskim. Jest to odpowiedź na zapotrzebowanie osób przebywających poza granicami kraju, którzy
chcą legitymować się swoją historią kredytową przed zagranicznymi instytucjami finansowymi.
Czy w BIK-u można zastrzec skradzione lub zgubione dokumenty?
Nie. Fakt utraty dokumentów należy zgłosić w Związku Banków Polskich, który prowadzi bazę
System Dokumenty Zastrzeżone.
Czy informacje o niespłaconych rachunkach np. za energię są przekazywane do BIK?
Nie. Tego typu informacje są przekazywane do biur informacji gospodarczej np.: Biura Informacji
Gospodarczej InfoMonitor. Do tych instytucji przekazywane są informacje o: zaległościach na kwotę
powyżej 200 zł (w przypadku konsumentów) oraz 500 zł (w przypadku przedsiębiorców), o
opóźnieniu w spłacie - ponad 60 dni. Dodatkowo od przesłania wezwania do zapłaty powinno minąć
30 dni.
Co to jest BIKSco CreditRisk®?
BIKSco CreditRisk® to nazwa handlowa oceny punktowej (score'u) Biura Informacji Kredytowej
S.A. Jest to zarazem nazwa formuły matematycznej, czyli tzw. modelu scoringowego, który
wykorzystywany jest do wyliczania ocen punktowych Klientów na podstawie danych zgromadzonych
w bazie BIK. Ocena punktowa BIKSco CreditRisk® jest miarą ryzyka kredytowego związanego z
Klientem.
Ile punktów mogę otrzymać w ramach oceny BIKSco CreditRisk®?
W ramach oceny BIKSco CreditRisk® można otrzymać od 191 do 631 punktów. Im więcej punktów,
tym niższe ryzyko kredytowe związane z Klientem. Ponadto im wyższa ocena punktowa, tym większe
prawdopodobieństwo, że Klient będzie terminowo spłacał swoje kredyty. Posiadanie wysokiej oceny
punktowej może przynieść Klientowi korzyści.
Jak mogę poznać swoją ocenę punktową BIKSco CreditRisk®?
Poznanie oceny punktowej BIKSco CreditRisk® jest teraz bardzo proste. Wystarczy złożyć
wypełniony wniosek o Raport PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej (osobiście w Biurze Obsługi
Klienta lub przesyłając go listem poleconym) oraz dokonać odpowiedniej opłaty.
Czy bank podejmie decyzję o udzieleniu mi kredytu tylko na podstawie mojej oceny punktowej
(score'u)?
Nie. Przy podejmowaniu decyzji kredytowych banki/SKOK-i biorą pod uwagę nie tylko ocenę
punktową Klienta, lecz także inne czynniki. Banki/SKOK-i sprawdzają np. jak wysokie raty Klient
byłby w stanie spłacać przy swoim wynagrodzeniu, formie zatrudnienia itp. Ponadto każdy bank ma
swoje zasady przyznawania kredytów, uwzględniające różne kryteria. Może się zdarzyć (choć raczej
Od ilu punktów mozna otrzymać 5 gwiazdek?
Interpretacja Oceny Punktowej, czyli liczba gwiazdek, odpowiada przedziałowi, w którym znajduje
się ocena punktowa Klienta. Ponieważ zakres punktów został podzielony na 5 przedziałów o równej
długości, Klient może otrzymać od 1 do 5 gwiazdek, w zależności od oceny punktowej:
Od 192 do 279 punktów - 1 gwiazdka;
Od 280 do 367 punktów - 2 gwiazdki;
Od 368 do 455 punktów - 3 gwiazdki;
Od 456 do 543 punktów - 4 gwiazdki;
Od 544 do 631 punktów - 5 gwiazdek.
Nigdy nie miałem żadnych opóźnień w spłacie kredytów. Czy w takiej sytuacji mogę otrzymać
tylko dwie gwiazdki?
Tak, choć jest to mało prawdopodobne. Należy pamiętać, że metoda oceny punktowej (scoring) polega
na określeniu wiarygodności kredytowej Klienta na podstawie porównania jego profilu z profilem
osób, którym w przeszłości zostały udzielone kredyty. Im bardziej profil danego Klienta podobny jest
do profilu osób prawidłowo obsługujących swoje zobowiązania, tym wyższą ocenę punktową otrzyma
ten Klient. Na profil Klienta składa się szereg elementów (charakterystyk). Charakterystyki Klienta
mogą dotyczyć opóźnień w spłacie (np. największe opóźnienie w spłacie w ciągu ostatniego roku) lub
jego aktywności kredytowej (np. długość historii kredytowej, liczba posiadanych produktów
kredytowych według ich typów, liczba banków, w których Klient ma otwarte rachunki takich
produktów). Może się zdarzyć, że Klient nie ma żadnych opóźnień w spłacie kredytów, ale jego profil
jest podobny do profilu osób, które kiedyś również mogły pochwalić się brakiem opóźnień, lecz po
pewnym czasie przestały prawidłowo obsługiwać swoje zobowiązania. Z takim Klientem związane
jest wyższe ryzyko kredytowe i dlatego otrzyma on niższą ocenę punktową oraz mniej gwiazdek.
Przykładem „profilu wysokiego ryzyka” może być osoba, która w krótkim czasie zaciągnęła kilkakilkanaście kredytów w co najmniej kilku różnych bankach. Dane pokazują, że w ciągu roku na 100
osób o takim profilu przeciętnie aż 42 (!) przestają prawidłowo obsługiwać swoje zobowiązania. Z
kolei w skład „profilu niskiego ryzyka” wchodzi zwykle długa i pozytywna historia kredytowa.