niepełnosprawność - przewodnik po prawie

Transkrypt

PytASZ-NIE
PytASZ-NIE bŁąDZISZ.
bŁąDZISZ.
OŚRODKI
OŚRODKI PORADNIctWA
PORADNIctWA
PRAWNEgO I ObyWAtElSKIEgO
PRAWNEgO
I ObyWAtElSKIEgO
W WOjEWóDZtWIE WARmIńSKO-mAZuRSKIm
W WOjEWóDZtWIE WARmIńSKO-mAZuRSKIm
PYTASZ
PYTASZ
n i e b ł ą d z i s z
n i e b ł ą d z i s z
21
21 21
21
21
21
Przykłady materiału promocyjnego
Elementy wizualizacji
Przykłady materiału
Przykładypromocyjnego
materiału
promocyjnego
Przykłady
materiału promocyjnego
Elementy
1. duże materiały:
Materiały wizualizacji
informacyjne i promocyjne muszą obowiązkowo
zawierać
co najmniej:
Przykłady
materiału
Przykłady
promocyjnego
materiału
promocyjnego
Elementy
wizualizacji
Elementy
wizualizacji
Materiały
informacyjne
Materiały
informacyjne
i Materiały
promocyjne
iinformacyjne
promocyjne
muszą obomuszą
obo- muszą obotablice informacyjne,
pamiątkowe,
rekla1. duże a.
materiały:
i promocyjne
zawierać
wiązkowo
co
zawierać
najmniej:
co najmniej:
tablice
a.
tablice informacyjne,
pamiątkowe,
rekla- wiązkowo
rekla- informacyjne
mowe, informacyjne,
1. logo
KL obozawierać
co najmniej:
1. dużea.
materiały:
1. dużeinformacyjne,
materiały:
Materiały
Materiały
informacyjne
i wiązkowo
promocyjne
iPO
promocyjne
muszą
muszą oboa. pamiątkowe,
tablice
pamiątkowe,
reklamowe, informacyjne,
mowe, informacyjne,
1.reklalogo PO
1.
KL logocoPO
KL 1.
zawierać
wiązkowo
zawierać
najmniej:
co
najmniej:
b.pamiątkowe,
billboardy,pamiątkowe,
plakaty,
2. logo
flaga
Unii
a. tablice
a. tablice
rekla- wiązkowo
mowe,
PO
kolor
ytyk
aKLEuropejskiej z odwołaniem do Unii
b. mowe,
billboardy,
b. plakaty,
billboardy,b.
2. logo
flaga
Unii
2.
Europejskiej
flaga PO
Unii
odwołaniem
odwołaniem
Unii zdoodwołaniem
Unii
mowe,
1.
PO
1.
KL
logo
KL Europejskiej
c.plakaty,
bannery, standy,
roll-up,
ścianki
konferenEuropejskiej
i do
Europejskiego
Funduszu Społeczbillboardy,
plakaty,
2.z flaga
Unii
do Unii
kolor
ytyk
a z Europejskiej
c. billboardy,
bannery,b.
c.standy,
bannery,
roll-up,
standy,
ścianki
roll-up,
konferenścianki
i Europejskiego
izEuropejskiego
Funduszu
Funduszu
b.
plakaty,
billboardy,
2. flaga
Unii
2.
Europejskiej
flaga
Unii Europejskiej
odwołaniem
z odwołaniem
do
Unii Społeczdo Unii
cyjne,
nego
c.plakaty,
bannery,
standy,
roll-up,
ścianki
iSpołeczEuropejskiego
Funduszu Społeczcyjne, c.standy,
cyjne, roll-up,
negoitp.
nego
c. bannery,
bannery,
standy,
ścianki
roll-up,
konferenścianki
Europejskiej
i Europejskiego
Funduszu
SpołeczFunduszu
d. cyjne,
namioty,
stoiska
wystawowe
3.i Europejskiego
hasło
określone
dla PO SpołeczKL (w przypadku matenego
d. namioty,
namioty,
stoiska
wystawowe
itp. stoiskaitp.
3. hasło
określone
3. hasło
określone
PO3.KLhasło
(w
dlaprzypadku
PO
(w przypadku
matematecyjne, d.stoiska
cyjne,wystawowe
negoitp.
nego dla
riałów
odKLpunktu
6 stosowanie
d. namioty,
wystawowe
określone
dla1cPOdoKLpunktu
(w przypadku
materiałów
od
punktu
riałów
od
1c
punktu
do
punktu
1c
do
6
stosowanie
punktu
6
stosowanie
d. namioty,d.stoiska
namioty,
wystawowe
stoiskadrukowane:
wystawowe
itp.
itp.
3. hasło określone
3. hasłodla
określone
PO KLriałów
(w
dlaprzypadku
PO
(w
przypadku
matematehasła
nie
jest
obowiązkowe,
jest tylko
zalecane)
odKL
punktu
1c do punktu
6 stosowanie
2. materiały
hasła
nie
jest
hasła
obowiązkowe,
nie
jest
obowiązkowe,
jest
tylko
zalecane)
jest
tylko
zalecane)
riałów od punktu
riałów od
1c punktu
do
punktu
1cnie
do
6jest
stosowanie
punktu
6 stosowanie
2. materiały2.drukowane:
materiały 2.
drukowane:
4. hasła
informacja
o współfinansowaniu
obowiązkowe,
jest tylko zalecane)
materiały drukowane:
4. informacja
o
informacja
współfinansowaniu
o4.współfinansowaniu
hasła
nie4.jest
hasła
obowiązkowe,
nie jest
obowiązkowe,
jest tylkoozalecane)
jest tylko zalecane)
2. materiały2.drukowane:
materiały drukowane:
a. publikacje np. dokumenty,
broszury,
ulotki
informacja
współfinansowaniu
a. publikacje
a. np.
publikacje
dokumenty,
np.
dokumenty,
broszury,
ulotki
broszury,
ulotki
4.
informacja
4.
o
informacja
współfinansowaniu
o
współfinansowaniu
itp.,
a. publikacje
np. dokumenty, broszury, ulotki
itp.,
itp.,dokumenty,
a. publikacje
a. np.
publikacje
dokumenty,
broszury,
ulotki
broszury,
ulotki
b.np.
notatniki,
dyplomy,
certyfikaty,
itp.,
b. itp.,
notatniki,b.dyplomy,
notatniki,certyfikaty,
dyplomy,
certyfikaty,
itp.,
c. notatniki,
informacjedyplomy,
prasowe,certyfikaty,
reklamy i ogłoszenia
b.
c. notatniki,
informacje
c.dyplomy,
informacje
prasowe,certyfikaty,
reklamy
prasowe,
icertyfikaty,
ogłoszenia
b.
b.
notatniki,
dyplomy,
prasowe,
c.
informacje
prasowe, reklamy i ogłoszenia
prasowe,c. informacje
prasowe,
c. informacje
prasowe, d.
reklamy
prasowe,
i ogłoszenia
i ogłoszenia
reklamy
ireklamy
ogłoszenia
internetowe,
prasowe,
d. prasowe,
reklamy d.
i ogłoszenia
internetowe,
internetowe,
prasowe,
e. reklamy
teczki firmowe,
kalendarze
itp.
d.
i ogłoszenia
internetowe,
e. reklamy
teczki firmowe,
e.
teczki
kalendarze
firmowe,
kalendarze
itp. internetowe,
itp.
d.
d.
i ogłoszenia
reklamy
i ogłoszenia
internetowe,
e. teczki firmowe, kalendarze itp.
e. teczki firmowe,
e. teczki
kalendarze
firmowe, kalendarze
itp.
itp.
3. strony internetowe, bazy danych
3. strony internetowe,
3. strony internetowe,
bazy danych
bazy danych
3.
internetowe,
bazy danych
4. strony
filmy
i reklamy
telewizyjne
3.
internetowe,
3.
internetowe,
bazy
danych
bazy danych
4. strony
filmy i reklamy
4. strony
filmytelewizyjne
i reklamy
telewizyjne
4.
i reklamy
telewizyjne
5. filmy
prezentacje
Point
4.
i reklamy
4.
telewizyjne
i reklamy
telewizyjne
5. filmy
prezentacje
5. filmy
prezentacje
Power
Point
Power
Point Power
prezentacje
Poweri Point
6.sprzęt
naklejki
na
sprzęt
wyposażenie
5.
5.
Poweri Point
Poweri Point
6. prezentacje
naklejki na
6. prezentacje
naklejki
sprzęt
wyposażenie
na5.
wyposażenie
informujące
informujące informujące
naklejki
na
sprzęt i wyposażenie
osprzęt
współfinansowaniu
6. naklejki
na
6. naklejki
i wyposażenie
na6.sprzęt
i wyposażenie
informujące
informujące informujące
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ
-- PRZEWODNIK
PRZEWODNIK PO
PO PRAWIE
PRAWIE
Przykłady oznaczeń:
Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Uwagi do wariantu
Uwagi dopodstawowego:
wariantu podstawowego:
Uwagi do wariantu podstawowego:
1. Hasło
PO1.KLHasło
może
PO
być
KLumieszczone
może
być umieszczone
w dowolnym
w dowolnym
miejscu materiału.
miejscuMusi
materiału.
być jednak
Musi być
umieszczone
jednak umieszczone
poza
poza
Uwagi
do wariantu
Uwagi
dopodstawowego:
wariantu
podstawowego:
1. Hasło
PO KL może
być umieszczone w dowolnym miejscu materiału. Musi być jednak umieszczone poza
Uwagi
do wariantu
podstawowego:
ciągiem
ciągiem
znaków.
1. Hasło
POznaków.
1.KLHasło
możePO
być
KLumieszczone
może być umieszczone
w dowolnym
w dowolnym
miejscu materiału.
miejscuMusi
materiału.
być jednak
Musi być
umieszczone
jednak umieszczone
poza
poza
ciągiem znaków.
Publikacja została wydana w ramach projektu „Pytasz-nie błądzisz.
Ośrodki poradnictwa prawnego i obywatelskiego w województwie
warmińsko-mazurskim.”
Publikacja bezpłatna
Wszystkie informacje zawarte w publikacji zostały zebrane z należytą starannością. Publikacja nie stanowi oficjalnego źródła prawa a jedynie jest materiałem
informacyjnym i pomocniczym. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za sposób wykorzystania informacji przez czytelnika oraz za szkody i skutki działań
podjętych w oparciu o informacje zawarte w niniejszej publikacji.
Redaktor:
Agnieszka Kobierska-Dowejko
Konsultacja merytoryczna:
radca prawny Piotr Gromysz
Wydawca: Warmińsko-Mazurski Sejmik Osób Niepełnosprawnych
al. Marszałka J. Piłsudskiego 7/9, 10-575 Olsztyn
Skład, projekt okładki i druk:
Zakład Poligraficzny „Spręcograf” s.c.
www.sprecograf.pl
Nakład: 1100 szt.
Nakład: 1100 szt.
Wydanie I – Olsztyn, kwiecień 2012r.
Wydanie I – Olsztyn, kwiecień 2012r.
Stan prawny: luty 2012 r.
Stan prawny: luty 2012r.
©Copyright by Warmińsko-Mazurski Sejmik Osób Niepełnosprawnych
ISBN 978-83-920113-9-2
Publikacja jest współfinansowana ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Spis treści
I. Wykaz aktów prawnych ………................................………………………….......…..….5
II. Podstawowe prawa osób niepełnosprawnych ……................…………...……….7
1. Karta praw osób niepełnosprawnych ……………………….....................………….… 7
2. Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych …………………..........8
3. Status osób niepełnosprawnych. …………………...................................................9
3.1. Definicja niepełnosprawności
i instytucje orzekające ……...................................……………...................................9
3.2. Orzecznictwo do celów rentowych ….........................................………….10
3.3. Orzecznictwo do celów pozarentowych …........................................….12
III. Ulgi, uprawnienia i udogodnienia dla osób niepełnosprawnych ….14
1. Równe traktowanie czyli ustawa antydyskryminacyjna ………..…..........…14
2. Uprawnienia pracujących osób niepełnosprawnych ……….............………..15
2.1 Czas pracy osób niepełnosprawnych …..............................………………….15
2.2 Dodatkowy urlop i płatne zwolnienia z pracy …….........................……16
3. Szkolenie lub przekwalifikowanie osób niepełnosprawnych ……..……….16
4. Możliwości dofinansowania
dla osób niepełnosprawnych samozatrudnionych ..............................................17
4.1 Pomoc finansowa na podjęcie działalności gospodarczej,
rolniczej lub na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej ................17
4.2 Dofinansowanie do wysokości 50% oprocentowania kredytu
bankowego zaciągniętego na kontynuowanie działalności
gospodarczej albo prowadzenie własnego lub dzierżawionego
gospodarstwa rolnego ..........................................................................................18
4.3 Refundacja składek na ubezpieczenia społeczne ….........................…19
5. Karta parkingowa …………...............................................…............……………...……..20
6. Ulgi w przejazdach PKP i PKS oraz komunikacji miejskiej ....................21
7. Ulgi telekomunikacyjne i abonamentowe ………………..........….......…..……… 44
8. Ulgi pocztowe ………………………………...............................................................………46
9. Ulgi podatkowe (podatek dochodowy i podatki lokalne) ….....................47
10. Uprawnienia w sądach …………………………….............................................…...... 52
11. Prawa wyborców niepełnosprawnych w Polsce .………….....................…...52
12. Ułatwienia w dostępie do instytucji kultury …….......................…….....…….54
13. Ułatwienia dla osób głuchych i głuchoniewidomych wynikające
z ustawy o języku migowym i innych środkach komunikowania się ....55
IV. Uprawnienia pracodawców zatrudniających
osoby niepełnosprawne …...............................................................................................56
1. Zwrot kosztów związanych
z zatrudnianiem osoby niepełnosprawnej .....................................................58
2. Zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy……......................….........….59
3. Szkolenia dla pracowników ……...........................................................….........….60
4. Dofinansowanie wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników ...…62
V. Działalność Państwowego Funduszu Rehabilitacji
Osób Niepełnosprawnych ...............................................................................................67
1. Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji
i turystyki osób niepełnosprawnych ….............................................................69
2. Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny,
przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane
osobom niepełnosprawnym ...............................................................................69
3. Dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych,
w komunikowaniu się i technicznych …............…....................………………….70
4. Dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych .......................………....….….. 72
5. Warsztaty terapii zajęciowej .........................................…………………..….............73
6. Programy i zadania realizowane przez PFRON .........................……….…….74
VI. Organizacje Pożytku Publicznego …………………………...............................…78
VII. Podmioty działające na rzecz osób niepełnosprawnych …...........…..79
VIII. Warmińsko-Mazurski Sejmik Osób Niepełnosprawnych …............90
Pytasz-nie błądzisz
I. Wykaz aktów prawnych
- ustawa z dn. 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst pierwotny: Dz. U. 1997 r. Nr 123, poz.
776 z późn. zm., tekst jednolity: Dz. U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.),
- ustawa z dn. 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r.
Nr 175, poz.1362 z późn. zm.),
- ustawa z dn. 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dn. 15 lipca 2003 r.
w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
(Dz. U. z 2003 r., Nr 139, poz. 1328 z późn. zm.),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dn. 1 lutego 2002 r.
w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16. roku
życia (Dz. U. z 2002 r. Nr 17, poz. 162 z późn. zm).
- ustawa z dn. 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów
środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2002 r., Nr 175,
poz. 1440 z późn. zm.),
- ustawa z dn. 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2010 r., Nr 101, poz.648 z późn. zm.),
- ustawa z dn. 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe (Dz. U. z 2008 r.,
Nr 189, poz. 1159 z późn. zm.),
- ustawa z dn. 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2004 r.,
Nr 171, poz. 1800 z późn. zm.),
- ustawa z dn. 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r.
Nr 108, poz. 908 z późn. zm.)
- ustawa z dn. 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych (Dz. U.
z 2005 r., Nr 85, poz. 728 z późn. zm.),
- ustawa z dn. 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.),
5
I. WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH
- rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 10 czerwca 2008 r. w sprawie
określenia grup osób, którym przysługuje ulga w opłacie lub zwolnienie
z opłaty za wstęp do muzeów państwowych, oraz rodzajów dokumentów
potwierdzających ich uprawnienia (Dz. U. z 2008 r., Nr 160, poz. 994),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca
2002 r. w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być
finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (Dz. U. z 2002 r., Nr 96, poz. 861 z późn. zm.),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 października 2007 r. w sprawie przyznania osobie niepełnosprawnej środków na
podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu
do spółdzielni (Dz. U. z 2007 r. Nr 194, poz. 1403 z późn .zm.),
- rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 17 grudnia 2004 r. w sprawie limitu cen dla wyrobów medycznych będących przedmiotami ortopedycznymi i środków pomocniczych, o takim samym zastosowaniu, ale różnych
cenach, oraz limitu cen dla napraw przedmiotów ortopedycznych (Dz. U.
z 2004 r. Nr 275 poz. 2732 z późn. zm.),
- ustawa z dn. 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
(tj. Dz. U. z 2010 r., Nr 51, poz. 307 z późn. zm.),
- ustawa z dn. 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U.
z 2010 r., Nr 95, poz. 613 z późn. zm.),
- uchwała Sejmu RP z dn. 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych (M. P. z 1997 r., Nr 50, poz. 475),
- ustawa z dn. 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 1997 r. Nr 5, poz. 24,
z późn. zm.),
- ustawa z dn. 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. Nr 85, poz. 539,
z późn. zm),
- ustawa z dn. 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U.
1964, Nr 43, poz.296 z późn. zm.),
- ustawa z dn. 05 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2011 r. Nr 21,
poz. 112 z późn. zm.),
- ustawa z dn. 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania (Dz. U. z 2010 r., Nr 254 poz. 1700),
- ustawa z dn. 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r., Nr 234, poz. 1536 z późn. zm.)
- ustawa z dn. 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się (Dz. U. z 2011 r., Nr 209, poz. 1243).
6
II. Podstawowe prawa osób niepełnosprawnych
1. Karta praw osób niepełnosprawnych.
Podstawa prawna: uchwała Sejmu RP z dn. 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw
Osób Niepełnosprawnych
W dniu 1 sierpnia 1997 roku Sejm Rzeczpospolitej Polskiej uchwalił
KARTĘ PRAW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH. Jest to jeden z podstawowych dokumentów dotyczących osób niepełnosprawnych. Karta jest aktem
ogólnym, nie jest źródłem prawa, nie gwarantuje konkretnych uprawnień,
można jednak oficjalnie powoływać się na nią, jako na akt uchwalony przez
Sejm RP. Dokument ten podkreśla prawa osób niepełnosprawnych do życia w świecie pozbawionym przejawów dyskryminacji, w warunkach przyjaznych i dostosowanych do ograniczeń, jakie niesie niepełnosprawność. Karta
Praw Osób Niepełnosprawnych zawiera katalog dziesięciu praw, wskazując
najważniejsze obszary, w których należy podjąć działania.
Sejm stwierdza prawo osób niepełnosprawnych do:
• Dostępu do dóbr i usług umożliwiających pełne uczestnictwo
w życiu społecznym.
• Dostępu do leczenia i opieki medycznej, wczesnej diagnostyki, rehabilitacji i edukacji leczniczej, a także do świadczeń zdrowotnych
uwzględniających rodzaj i stopień niepełnosprawności, w tym do
zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze,
sprzęt rehabilitacyjny.
• Wszechstronnej rehabilitacji mającej na celu adaptację społeczną.
• Nauki w szkołach wspólnie ze swymi pełnosprawnymi rówieśnikami, jak również do korzystania ze szkolnictwa specjalnego lub
edukacji indywidualnej.
• Pomocy psychologicznej, pedagogicznej i innej pomocy specjalistycznej umożliwiającej rozwój, zdobycie lub podniesienie kwalifikacji
ogólnych i zawodowych.
• Pracy na otwartym rynku pracy zgodnie z kwalifikacjami, wykształceniem i możliwościami oraz do korzystania z doradztwa zawodowego i pośrednictwa, a gdy niepełnosprawność i stan zdrowia tego wymaga - prawo do pracy w warunkach dostosowanych
do potrzeb niepełnosprawnych.
7
•
•
•
•
Zabezpieczenia społecznego uwzględniającego konieczność ponoszenia zwiększonych kosztów wynikających z niepełnosprawności,
jak również uwzględniania tych kosztów w systemie podatkowym.
Życia w środowisku wolnym od barier funkcjonalnych.
Posiadania samorządnej reprezentacji swego środowiska oraz do
konsultowania z nim wszystkich aktów prawnych dotyczących
osób niepełnosprawnych.
Pełnego uczestnictwa w życiu publicznym, społecznym, kulturalnym, artystycznym, sportowym oraz rekreacji i turystyce odpowiednio do swych zainteresowań i potrzeb.
2. Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych.
Konwencja Narodów Zjednoczonych dotycząca praw osób niepełnosprawnych została przyjęta w dniu 13 grudnia 2006 roku przez Zgromadzenie
Ogólne ONZ. Dnia 24 listopada 2006 roku Rada Unii Europejskiej ratyfikowała Konwencję. Polska podpisała Konwencję w marcu 2007 r., jednak dotychczas nie została ona ratyfikowana. Celem Konwencji jest promowanie,
ochrona oraz umożliwienie wszystkim osobom niepełnosprawnym nieograniczonego korzystania ze wszystkich fundamentalnych swobód i praw człowieka,
oraz promowanie poszanowania dla ich godności osobistej.
Konwencja opiera się na zasadach:
• poszanowania godności osobistej,
• indywidualnej autonomii, w tym swobody dokonywania własnych wyborów,
• poszanowania dla niezależności jednostki,
• niedyskryminacji,
• pełnego i efektywnego uczestnictwa w życiu społecznym i integracji społecznej,
• poszanowania dla odmienności, równych szans, dostępności,
równości pomiędzy kobietami i mężczyznami,
• poszanowania dla rozwijającego się potencjału dzieci niepełnosprawnych,
• poszanowania prawa dzieci niepełnosprawnych do zachowania
swojej tożsamości.
Ma ona zapewnić osobom niepełnosprawnym takie same prawa i obowiązki, z jakich korzystają inni członkowie społeczeństwa. Ponadto ma
zagwarantować im także uczestniczenie w życiu społecznym na zasadach pełnoprawnych członków, którzy mogą przyczyniać się do rozwoju państwa.
8
Konwencja podkreśla, że osoba niepełnosprawna powinna korzystać
z pełnego równouprawnienia, zakazu dyskryminacji oraz z równości wobec
prawa. Ma prawo do wolności i bezpieczeństwa, prawo do swobody poruszania się i do niezależnego życia, prawo do zdrowia, pracy i edukacji oraz prawo
do udziału w życiu politycznym i kulturalnym.
3. Status osób niepełnosprawnych.
Podstawa prawna: ustawa z dn. 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych; (ustawa
z dn. 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych.
3.1. Definicja niepełnosprawności i instytucje orzekające.
Niepełnosprawność oznacza trwałą bądź okresową niezdolność do
wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długookresowego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do
pracy (zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).
Osobą niepełnosprawną w Polsce jest osoba, która uzyskała odpowiednie orzeczenie, lub osoba, która we własnym przekonaniu nie jest sprawna
(takie wyróżnienie stosuje się w spisie powszechnym). Jednak wszelkie ulgi,
pomoc oraz świadczenia zapisane w ustawach i innych aktach prawnych, które mają wspomóc osoby niepełnosprawne, odwołują się do niepełnosprawności potwierdzonej orzeczeniem wydanym przez właściwy organ. Osoba
niepełnosprawna mająca prawne potwierdzenie swojej niepełnosprawności
to osoba posiadająca orzeczenie lub orzeczenia o:
• niepełnosprawności (dzieci i młodzież do 16. roku życia),
• stopniu niepełnosprawności (osoby, które ukończyły 16 lat),
• niezdolności do pracy/grupie inwalidzkiej (osoby dorosłe).
W Polsce istnieje kilka systemów orzecznictwa. Poniżej przedstawiono
relacje pomiędzy różnymi orzeczeniami wydanymi dawniej oraz aktualnie,
a także zestawienie, które stopnie niepełnosprawności odpowiadają orzeczeniom o niezdolności do pracy bądź inwalidztwie.
9
Odpowiadające sobie orzeczenia stopnia niepełnosprawności
Dawny system
orzecznictwa
Orzeczenia
Komisji
lekarskich
ds. Inwalidztwa
i zatrudnienia
Obecny system orzecznictwa
Orzeczenia
lekarzy
orzeczników ZUS
Orzeczenia Powiatowych Zespołów
ds. Orzekania o Niepełnosprawności
I grupa
inwalidzka
Całkowita
niezdolność do
Znaczny stopień
pracy oraz samoniepełnosprawności
dzielnej egzystencji
II grupa
inwalidzka
Całkowita
niezdolność do
pracy
III grupa
inwalidzka
Częściowa
niezdolność do
Lekki stopień
pracy, celowość
niepełnosprawności
przekwalifikowania
Orzecznictwo rentowe dla rolników
KRUS
Stała lub długotrwała
niezdolność do pracy
w gospodarstwie
rolnym, połączona z
prawem do zasiłku
pielęgnacyjnego
Umiarkowany stopień
***
Stała lub długotrwała
w gospodarstwie
rolnym bez
prawa do zasiłku
pielęgnacyjnego
3.2. Orzecznictwo do celów rentowych.
Oceny niezdolności do pracy dokonuje w formie orzeczenia lekarz
orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Lekarz orzecznik ocenia niezdolność do pracy, jej stopień a także dokonuje ustaleń dotyczących:
• daty powstania niezdolności do pracy,
• trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy,
• związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi okolicznościami,
• trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej egzystencji,
• celowości przekwalifikowania zawodowego.
Za niezdolną do pracy uważa się osobę, która całkowicie lub częściowo
utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania
jakiejkolwiek pracy. Za częściowo niezdolną do pracy uważa się osobę, która utraciła - w znacznym stopniu - zdolność do pracy zgodnej z posiadanym
przez nią poziomem kwalifikacji.
10
W przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej
osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych orzeka się niezdolność do samodzielnej egzystencji.
Obowiązujące przepisy przewidują dwuinstancyjność w postępowaniu
orzeczniczym. Organem orzekającym w I instancji jest lekarz orzecznik ZUS,
natomiast w II instancji – komisja lekarska ZUS.
Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje
prawo wniesienia sprzeciwu do komisji lekarskiej – w ciągu 14 dni od dnia
doręczenia tego orzeczenia. Komisja lekarska w wyniku rozpatrzenia sprzeciwu dokonuje rozstrzygnięcia w formie orzeczenia.
Renta (świadczenie pieniężne) z tytułu niezdolności do pracy może zostać przyznana na stałe lub na określony czas.
Renta stała przysługuje ubezpieczonemu, którego niezdolność do
pracy została uznana przez lekarza orzecznika ZUS lub komisję lekarską
ZUS za trwałą.
Renta okresowa przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli jego niezdolność do pracy zostanie przez lekarza orzecznika ZUS lub komisję lekarską
ZUS uznana za okresową, czyli mającą charakter czasowy.
Do uzyskania renty niezbędny jest określony staż pracy, czyli tzw.
okres składkowy i nieskładkowy. Okres składkowy i nieskładkowy wymagany
do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, uzależniony jest od wieku
osoby, w którym powstała niezdolność do pracy, i wynosi od 1 roku – jeżeli
niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat, aż do 5 lat – jeżeli
niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.
Osoby, których niezdolność do pracy powstała po ukończeniu 30 lat,
muszą spełniać dodatkowy warunek, a mianowicie wymagany pięcioletni
okres musi przypadać w ostatnim dziesięcioleciu przed dniem zgłoszenia
wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.
Wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy zależy od:
• wymiaru udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych,
• wysokości zarobków wskazanych do obliczenia podstawy wymiaru renty,
• kwoty bazowej obowiązującej w dniu nabycia prawa do renty,
• stopnia orzeczonej niezdolności do pracy.
Postępowanie w sprawie przyznania renty wszczyna się na wniosek osoby zainteresowanej lub jej pełnomocnika. Wniosek taki zgłasza się w jednostce
terenowej ZUS właściwej ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy,
albo za pośrednictwem urzędu pocztowego. W razie zgłoszenia wniosku w innej
jednostce ZUS – jest ona zobowiązana do przekazania go jednostce właściwej.
11
Ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy następuje
w formie decyzji organu rentowego, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej.
Od decyzji organu rentowego przysługuje odwołanie – za pośrednictwem organu rentowego, który wydał decyzję – do Sądu Okręgowego-Sądu
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. ZUS ma obowiązek wydać decyzję w sprawie renty w ciągu 30 dni od daty wyjaśnienia ostatniej okoliczności w sprawie.
3.3. Orzecznictwo do celów pozarentowych.
Do realizacji celów określonych w ustawie o rehabilitacji zawodowej
i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia
1997 r. konieczne jest posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, które wydają Powiatowe Zespoły ds. Orzekania
o Niepełnosprawności. Orzekanie o stopniu niepełnosprawności jest, w myśl
ustawy, orzecznictwem do celów pozarentowych. Orzeczenie to nie może być
bowiem podstawą ubiegania się o rentę z ubezpieczenia społecznego. Prawne potwierdzenie statusu niepełnosprawności służy natomiast osobom, które
chcą korzystać z przewidzianych dla nich świadczeń, ulg i przywilejów.
Powiatowe Zespoły ds. Orzekania o Niepełnosprawności orzekają trzy
stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki w stosunku do
osób niepełnosprawnych, które ukończyły 16 lat oraz orzeczenie o niepełnosprawności w przypadku dzieci i młodzieży, które nie ukończyły 16. roku życia.
Do czego służy orzecznictwo do celów pozarentowych?
Posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności pozwala korzystać z różnych form pomocy oraz uprawnień, tj.:
• w zakresie rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia: możliwość uzyskania odpowiedniego zatrudnienia, korzystania ze szkoleń (w tym specjalistycznych), podlegania przywilejom pracowniczym osób niepełnosprawnych (np. prawo do dodatkowych urlopów, przerw w pracy),
• ulgi podatkowe, komunikacyjne, zwolnienie z opłat radiowo-telewizyjnych itp.,
• w zakresie rehabilitacji: możliwość uczestniczenia w terapii zajęciowej,
• zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne (kule, laski, wózki, protezy), środki pomocnicze (np. przedmioty higieny osobistej) oraz
pomoce techniczne ułatwiające codzienne funkcjonowanie,
• usługi socjalne, opiekuńcze, terapeutyczne, rehabilitacyjne świadczone przez instytucje pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki,
• uprawnienia do zasiłku pielęgnacyjnego i innych świadczeń (np. dodatków do zasiłku rodzinnego związanych z niepełnosprawnością).
12
Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności powinno również zawierać
wskazania do szeroko pojętej rehabilitacji. Wskazania te mają pomóc ukierunkować działania osoby niepełnosprawnej lub jej opiekunów. Zgodnie z ustawą
wskazania te powinny dotyczyć m.in.:
• konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby
w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji,
• konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka
w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji,
• prawa do zamieszkiwania w oddzielnym pokoju.
13
III. Ulgi, uprawnienia i udogodnienia dla osób niepełnosprawnych
III. Ulgi, uprawnienia i udogodnienia
dla osób niepełnosprawnych.
1. Równe traktowanie czyli ustawa antydyskryminacyjna.
Podstawa prawna: ustawa z dn. 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych
przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania.
Z dniem 1 stycznia 2011 r. weszła w życie tzw. ustawa antydyskryminacyjna, czyli ustawa o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej
w zakresie równego traktowania. Zgodnie z jej zapisem zakazuje się nierównego traktowania osób fizycznych ze względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię, wyznanie, światopogląd, niepełnosprawność,
wiek lub orientację seksualną.
Każdy, wobec kogo zasada równego traktowania została naruszona,
będzie miał prawo do odszkodowania. Co więcej, w takich sprawach nie będzie stosowana zasada domniemania niewinności, bowiem ustawa wprowadza „zasadę odwróconego dowodu” czyli osoba oskarżona o dyskryminację musi udowodnić, że się jej nie dopuściła. W sprawach naruszenia
zasady równego traktowania stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia
1964 r. - Kodeks cywilny.
Ustawa nie dotyczy sfery życia rodzinnego i prywatnego.
W kontekście niepełnosprawności ustawę stosuje się w zakresie:
1. podejmowania kształcenia zawodowego, w tym dokształcania, doskonalenia, przekwalifikowania zawodowego oraz praktyk zawodowych;
2. warunków podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej lub zawodowej, w tym w szczególności w ramach stosunku
pracy albo pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej;
3. przystępowania i działania w związkach zawodowych, organizacjach pracodawców oraz samorządach zawodowych, a także korzystania z uprawnień przysługujących członkom tych organizacji;
4. dostępu i warunków korzystania z instrumentów rynku pracy
i usług rynku pracy określonych w ustawie o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy oferowanych przez instytucje rynku pracy oraz instrumentów rynku pracy i usług rynku pracy oferowanych
przez inne podmioty działające na rzecz zatrudnienia, rozwoju zasobów ludzkich i przeciwdziałania bezrobociu.
14
Zadania dotyczące realizacji zasady równego traktowania wykonuje
Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Pełnomocnik Rządu do Spraw Równego
Traktowania.
W przypadku dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność, Pełnomocnik Rządu do Spraw Równego Traktowania wykonuje swoje zadania
współpracując z Pełnomocnikiem Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych.
2. Uprawnienia pracujących osób niepełnosprawnych.
Podstawa prawna: ustawa z dn. 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
2.1 Czas pracy.
Czas pracy osoby niepełnosprawnej co do zasady nie może przekraczać
8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo.
Od 1 stycznia 2012 roku czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może
przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo, w sytuacji gdy lekarz
przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku
lekarz sprawujący opiekę nad osobą niepełnosprawną wyda w odniesieniu do
tej osoby zaświadczenie o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy,
przy czym powyższe normy czasu pracy stosuje się od dnia przedstawienia pracodawcy zaświadczenia o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy.
Koszty badań ponosi pracodawca.
Zastosowanie skróconej normy czasu pracy a wynagrodzenie:
Forma
rozliczenia
wynagrodzenia
miesięcznego
Wysokość
wynagrodzenia
Przykład:
stała, miesięczna
stawka
wysokość w dotychczasowej wysokości
2400,00 zł brutto przed zastosowaniem skróconej normy
pracy i po jej zastosowaniu
stawka
godzinowa
stawka jednostkowa
podwyższona (w stosunku
w jakim dotychczasowy
wymiar czasu pracy pozostaje do skróconej normy
czasu pracy)
wynagrodzenie brutto 15 zł/1h
należy podwyższyć o wskaźnik
1,1428, co powoduje zwiększenie stawki godzinowej do
kwoty 17,14 zł
Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona:
a) w porze nocnej,
b) w godzinach nadliczbowych.
15
Powyższe ograniczenia czasu pracy nie obowiązują w wypadku:
- zatrudnienia do pracy przy pilnowaniu, lub
- wyrażenia zgody na ich zniesienie przez lekarza medycyny pracy/lekarza prowadzącego na wniosek pracownika.
Osobie niepełnosprawnej przysługuje dodatkowa przerwa w pracy na
gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek w wymiarze 15 minut, która jest
wliczana do czasu pracy.
2.2 Dodatkowy urlop i płatne zwolnienia z pracy.
Pracownikom o orzeczonym znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10
dni roboczych rocznie (prawo do skorzystania z pierwszego urlopu wypoczynkowego osoba niepełnosprawna nabywa po przepracowaniu 1 roku od dnia
zaliczenia jej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności).
Należy zaznaczyć, że urlop dodatkowy nie przysługuje osobom, których wymiar urlopu wypoczynkowego przekracza z innego powodu 26 dni
roboczych oraz uprawnionych do dodatkowego urlopu wypoczynkowego na
podstawie odrębnych przepisów.
Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności
ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia:
1) w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie
rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku,
2) w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub
usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub
jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.
Wynagrodzenie za czas tych zwolnień od pracy oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy.
Łączny wymiar urlopu dodatkowego 10-dniowego oraz zwolnienia od
pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym nie może przekraczać 21 dni roboczych w roku kalendarzowym.
3. Szkolenie lub przekwalifikowanie osób niepełnosprawnych.
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Osoba niepełnosprawna zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotna albo poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu
ma prawo korzystać z usług lub instrumentów rynku pracy na zasadach określonych w/w ustawie.
16
Osoba niepełnosprawna zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu może również korzystać na zasadach takich jak bezrobotni z następujących usług lub instrumentów określonych w ustawie:
1) szkoleń;
2) stażu;
3) prac interwencyjnych;
4) przygotowania zawodowego dorosłych;
5) badań lekarskich lub psychologicznych, mających na celu:
1) stwierdzenie zdolności bezrobotnego do wykonywania pracy,
uczestnictwa w szkoleniu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych, odbywania stażu, wykonywania prac społecznie użytecznych,
2) określenie szczególnych predyspozycji psychofizycznych wymaganych do wykonywania zawodu przeprowadzanych na wniosek
powiatowego urzędu pracy, są finansowane z Funduszu Pracy;
6) zwrotu kosztów, o których mowa w art. 45 ust. 1, 2 i 4 ustawy;
7) finansowania kosztów, o których mowa w art. 45 ust. 3 ustawy;
8) studiów podyplomowych.
4. Możliwości dofinansowania
dla osób niepełnosprawnych samozatrudnionych.
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
4.1 Pomoc finansowa na podjęcie działalności gospodarczej,
rolniczej lub na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej.
Osoba niepełnosprawna – zarejestrowana w powiatowym urzędzie
pracy jako bezrobotna albo poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu – może otrzymać ze środków PFRON jednorazowo środki na podjęcie
działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni
socjalnej. Wysokość środków określona jest w umowie zawartej ze starostą
i nie może ona przekraczać piętnastokrotnego przeciętnego wynagrodzenia
w gospodarce narodowej ogłoszonego za poprzedni kwartał przez GUS, jeżeli
nie otrzymała bezzwrotnych środków publicznych na ten cel.
Przykład:
Bezrobotna osoba niepełnosprawna zarejestrowana w PUP złożyła
stosowny wniosek do starosty o udzielenie pomocy finansowej na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Wniosek dotyczy zakupu samochodu niezbędnego do świadczenia usług ogrodniczo-pielęgnacyjnych w ogrodach
potencjalnych klientów. Kwota wnioskowana to 65.000,00 zł. Starosta
rozpatrzył wniosek pozytywnie, jednak wnioskowana kwota przekraczała
17
maksymalną kwotę o jaką wnioskodawca mógł się ubiegać, ponieważ biorąc pod uwagę przeciętne wynagrodzenie w IV kw. 2011 roku dofinansowanie może wynosić maksymalnie 53.801,25 zł. W związku z tym starosta
może zaproponować niższą kwotę od wnioskowanej lub odrzucić wniosek
jeśli osoba nie zaakceptuje niższej kwoty.
Stosowny wniosek należy złożyć do starosty właściwego ze względu na
miejsce zarejestrowania osoby niepełnosprawnej jako bezrobotna albo poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu. Wzór wniosku jest określony
i stanowi załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 17 października 2007 r. w sprawie przyznania osobie niepełnosprawnej środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni.
Starosta rozpatrując wniosek bierze pod uwagę:
1. przewidywane efekty ekonomiczne przedsięwzięcia, na które mają
być przeznaczone środki,
2. popyt i podaż lokalnego rynku na planowaną działalność,
3. kalkulację wydatków na uruchomienie działalności w ramach
wnioskowanych środków,
4. uprawnienia i kwalifikacje wnioskodawcy,
5. wysokość środków własnych wnioskodawcy,
6. wysokość środków finansowych na ten cel w danym roku.
4.2 Dofinansowanie do wysokości 50% oprocentowania
kredytu bankowego zaciągniętego na kontynuowanie
działalności gospodarczej albo prowadzenie własnego lub
dzierżawionego gospodarstwa rolnego.
Osoba niepełnosprawna prowadząca działalność gospodarczą albo
własne lub dzierżawione gospodarstwo rolne może otrzymać dofinansowanie do wysokości 50% oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego na
kontynuowanie tej działalności, jeżeli:
• nie korzystała z pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej lub
rolniczej albo
• pożyczka została w całości spłacona lub umorzona,
• nie otrzymała bezzwrotnych środków na podjęcie działalności
gospodarczej lub rolniczej albo prowadziła tę działalność co najmniej przez 24 miesiące od dnia otrzymania pomocy na ten cel.
Dofinansowanie następuje na podstawie umowy zawartej ze starostą.
18
4.3 Refundacja składek na ubezpieczenia społeczne osobie
niepełnosprawnej prowadzącej działalność gospodarczą
oraz niepełnosprawnemu rolnikowi lub rolnikowi zobowiązanemu do opłacania składek za niepełnosprawnego
domownika.
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, na podstawie art. 25a ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, refunduje – pod warunkiem terminowego
opłacenia ich w całości:
– osobie niepełnosprawnej prowadzącej działalność gospodarczą –
obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do wysokości odpowiadającej wysokości składki, której podstawą wymiaru jest kwota
określona w art. 18 ust. 8 oraz w art. 18a ustawy z dnia 13 października 1998
r. o systemie ubezpieczeń społecznych; składki te nalicza się i opłaca na zasadach określonych w tej ustawie.
Wysokość refundacji składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
zależy od posiadanego stopnia niepełnosprawności i wynosi:
Znaczny stopień niepełnosprawności
100% kwoty obowiązkowych składek
Umiarkowany stopień niepełnosprawności
Lekki stopień niepełnosprawności
– niepełnosprawnemu rolnikowi lub rolnikowi zobowiązanemu do
opłacania składek za niepełnosprawnego domownika, składki na ubezpieczenia społeczne rolników - wypadkowe, chorobowe, macierzyńskie oraz emerytalno-rentowe.
Refundacji podlega 100% składki terminowo opłaconej do KRUS
przez niepełnosprawnego rolnika. Refundacja nie przysługuje do składek w części finansowanych ze
środków publicznych.
Wniosek o wypłatę refundacji składek na ubezpieczenia społeczne (Wn-U-G) składa się do ostatniego dnia miesiąca, w którym
upłynął termin wyznaczony na opłacenie składek na ubezpieczenia
społeczne, czyli np. o refundację składek opłaconych za miesiąc
marzec 2012 roku wniosek należy złożyć do 30 kwietnia 2012 roku.
19
Przykład:
Osoba niepełnosprawna prowadząca działalność gospodarczą zobowiązana jest to odprowadzania składek emerytalno-rentowych do ZUS
w wysokości:
412,97 zł - ubezpieczenie emerytalne,
169,25 zł - ubezpieczenie rentowe.
W zależności od posiadanego stopnia niepełnosprawności może złożyć do PFRON wniosek o refundację zapłaconych składek w wysokości:
Znaczny stopień niepełnosprawności
Umiarkowany stopień niepełnosprawności
Lekki stopień niepełnosprawności
100 %
60 %
30 %
582,22 zł
349,33 zł
174,67 zł
5. Karta parkingowa.
Podstawa prawna: ustawa z dn. 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym.
Karta parkingowa jest dokumentem uprawniającym osoby niepełnosprawne do parkowania na miejscach specjalnie wydzielonych i przeznaczonych dla tych osób oraz do niestosowania się do niektórych znaków drogowych.
Karta parkingowa przysługuje osobom niepełnosprawnym na podstawie wydanego przez zespół ds. orzekania o niepełnosprawności:
• orzeczenia o niepełnosprawności, • orzeczenia o stopniu niepełnosprawności,
• orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień wraz ze wskazaniem
spełnienia w punkcie 9 orzeczenia przez osobę niepełnosprawną
przesłanek określonych w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca
1997 r. Prawo o ruchu drogowym, tj. obniżenie sprawności ruchowej. W przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do
lekkiego stopnia niepełnosprawności spełnienie tych przesłanek
może zostać stwierdzone jedynie w przypadku ustalenia przyczyny niepełnosprawności oznaczonej symbolem 05-R (upośledzenie
narządu ruchu) lub 10-N (choroba neurologiczna).
Karta parkingowa uprawnia osoby niepełnosprawne do parkowania
na miejscach specjalnie wydzielonych i przeznaczonych dla tych osób, w tym
na miejscach wyznaczonych w strefie płatnego parkowania.
Karta parkingowa co do zasady nie zwalnia z opłat za parkowanie. Jednak na podstawie wewnętrznych regulacji poszczególnych samorządów np. uchwały rady miasta, osoby niepełnosprawne mogą być zwolnione z opłat za parkowanie w strefie płatnego parkowania.
20
6. Ulgi w przejazdach PKP, PKS i komunikacji miejskiej.
Podstawa prawna: ustawa z dn. 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach
do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.
Poniżej przedstawiono zestawienie ulg dla osób niepełnosprawnych
w cenach biletów PKP i PKS.
Osoba
uprawniona
Środek publicznego transportu
zbiorowego
Wysokość
ulgi przy
zakupie
biletu
Dzieci
i młodzież
dotknięte inwalidztwem
lub niepełnosprawne do
ukończenia
24 roku życia
oraz studenci
dotknięci inwalidztwem
lub niepełnosprawni
do ukończenia 26 roku
życia
PKP – pociągi
osobowe, pospieszne i expresowe przy biletach
jednorazowych
lub
miesięcznych
imiennych; PKS –
autobusy zwykłe,
przyspieszone
i pospieszne przy
biletach jednorazowych lub
miesięcznych
imiennych
78%
Jedno
z rodziców
lub opiekun
dzieci
i młodzieży
dotkniętej
inwalidztwem lub
niepełnosprawnej
PKP – pociągi
78%
osobowe, pospieszne i expresowe przy biletach
jednorazowych;
PKS – autobusy
zwykłe, przyspieszone i pospieszne przy biletach
jednorazowych
Wymagany
dokument
Warunek
skuteczności
ulgi
Legitymacja przedszkolna/szkolna/
studencka oraz
legitymacja osoby
niepełnosprawnej/
orzeczenie o niepełnosprawności
lub równoważne
oraz zaświadczenie/zawiadomienie/skierowanie
określające termin
i miejsce badania/
konsultacji
Korzystanie
z przejazdu w celach
edukacyjnych,
rehabilitacyjnych
lub leczniczych,
np. pomiędzy domem,
szkołą, poradnią
specjalistyczną,
placówką
opiekuńczowychowawczą.
PKP – przejazd
wagonem 2 klasy
(przy przejazdach
wagonem 1 klasy
obowiązuje dopłata do klasy 2)
Przy przejazdach
wraz z dzieckiem
dokumenty wymienione w poprzednim wierszu;
przy przejeździe
po dziecko lub po
jego odwiezieniu
zaświadczenie
PKP – przejazd wagonem
2 klasy (przy
przejazdach
wagonem
1 klasy obowiązuje dopłata
do klasy 2)
21
Osoby
niezdolne do
samodzielnej
egzystencji,
w wyjątkiem
osób niewidomych
PKP – pociągi
osobowe przy
biletach jednorazowych; PKS
– autobusy zwykłe przy biletach jednorazowych
49%
Osoby niezdolne
do samodzielnej
egzystencji,
w wyjątkiem
osób niewidomych
Osoby
niewidome
uznane za
niezdolne
do samodzielnej
egzystencji
PKP – pociągi
pospieszne i expresowe przy biletach
jednorazowych; PKS
– autobusy przyspieszone i pospieszne przy biletach jednorazowych
PKP – pociągi
osobowe przy
miesięcznych;
PKS – autobusy zwykłe przy
miesięcznych
37%
22
93%
/zawiadomienie/
skierowanie wydane przez przedszkole/szkołę /uczelnię/
placówkę opiekuńczo-wychowawczą/
lekarza/konsultanta
Orzeczenie komisji
lekarskiej ZUS
lub równoważne/
legitymacja osoby
niepełnosprawnej
stwierdzająca znaczny stopień niepełnosprawności
I grupę
inwalidztwa
oraz/lub
stwierdzające
całkowitą
niezdolność do
samodzielnej
egzystencji
Dokumenty
stwierdzające
niezdolność do
samodzielnej egzystencji albo inwalidztwo I grupy,
z powodu stanu
narządu wzroku
albo legitymacja
osoby niepełnosprawnej stwierdzająca znaczny
stopień niepełnosprawności z
powodu stanu narządu wzroku
2 klasy (przy
przejazdach
wagonem 1 klasy obowiązuje dopłata
do klasy 2)
2 klasy (przy
przejazdach
wagonem
do klasy 2)
PKP - pociągi pospieszne
i ekspresowe przy
miesięcznych;
PKS – autobusy
przyspieszone
i pospieszne przy
miesięcznych
Osoby
PKP – pociągi
niewidome, przy biletach
jeżeli nie są jednorazowych
uznane za
lub miesięcznych;
osoby niePKS – autobusy zdolne do
przy biletach
samodzielnej jednorazowych
egzystencji lub miesięcznych
51%
albo orzeczenie o
znacznym stopniu
niepełnosprawności z powodu stanu
narządu wzroku,
wystawione przez
uprawniony organ.
37%
Dokumenty stwierdzające całkowitą
niezdolność
do pracy albo inwalidztwo II grupy,
z powodu stanu
narządu wzroku
albo legitymacja
osoby niepełnosprawnej stwierdzająca umiarkowany stopień niepełnosprawności
z powodu stanu
narządu wzroku
albo orzeczenie
o umiarkowanym
stopniu niepełnosprawności
z powodu stanu
narządu wzroku,
wystawione przez
uprawniony organ
2 klasy (przy
przejazdach
wagonem
do klasy 2)
23
Przewodnik
lub opiekun
towarzyszący w podróży osobie
niewidomej
albo osobie
niezdolnej
do samodzielnej egzystencji
PKP – pociągi
przy biletach
jednorazowych;
PKS – autobusy przy biletach
jednorazowych
95%
Emeryci
lub renciści
oraz ich
współmałżonkowie,
na których
pobierane są
zasiłki rodzinne
PKP – pociągi
osobowe,
pospieszne lub
ekspresowe
37%
24
Dokumenty
wymagane
od osoby
niewidomej/
niezdolnej do
samodzielnej
egzystencji (j.w)
Opiekunem
może być osoba
pełnoletnia,
a przewodnikiem osoby
niewidomej
– osoba, która
ukończyła
13 lat albo
pies-przewodnik.
2 klasy (przy
przejazdach
wagonem
1 klasy obowiązuje dopłata do
klasy 2)
Dowód osobisty
Ulga upoważoraz zaświadnia do odbycia
czenie wydane
dwóch przeprzez jednostki/
jazdów w ciągu
komisje/ oddziały roku; PKP
– przejazd waterenowe rady/
zarządy stowarzy- gonem 2 klasy
(przy przejazszeń emerytów
i rencistów/
dach wagonem
związków zawo- 1 klasy obowiądowych
zuje dopłata do
klasy 2)
Inwalidzi
wojenni i
wojskowi
zaliczeni do
I grupy inwalidów lub
uznani za
całkowicie
niezdolnych
do pracy i
niezdolnych
do samodzielnej egzystencji
(choćby bez
związku z
działaniami
wojennymi
lub
służbą wojskową) (1)
PKP – pociągi
osobowe lub
pospieszne
przy biletach
jednorazowych
PKS – autobusy
zwykłe,
pospieszne i
przyspieszone
przy biletach
jednorazowych
78%
PKP – pociągi
ekspresowe
przy biletach
jednorazowych
37%
Kombatanci będący
inwalidami
wojennymi
lub
wojskowymi
zaliczonymi
do I grupy
inwalidów
lub
uznani za
całkowicie
niezdolnych
do pracy
i niezdolnych do samodzielnej
egzystencji (2)
PKP – pociągi
osobowe lub
pospieszne
przy biletach
jednorazowych
PKS – autobusy
zwykłe,
pospieszne
i przyspieszone
przy biletach
jednorazowych
78%
PKP – pociągi
ekspresowe
przy biletach
jednorazowych
37%
Książka inwalidy PKP - wymiar
wojennego
ulgi obowiązuje
(wojskowego)
w klasie 1 i 2
zawierająca wpis
o zaliczeniu do
I grupy inwalidów,
albo o całkowitej
niezdolności do
pracy
i niezdolności
do samodzielnej
egzystencji.
Legitymacja osoby PKP - wymiar
represjonowanej ulgi obowiązuje
zawierająca wpis w klasie 1 i 2
o całkowitej niezdolności do
pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji,
wystawiona przez
organ rentowy.
25
Przewodnik
towarzyszący w podróży osobie
wymienionej
w poz. (1)
lub (2)
Inwalidzi
wojenni
i wojskowi
zaliczeni
do II lub
III grupy
inwalidów
albo uznani
za całkowicie lub
częściowo
niezdolnych
do pracy
Kombatanci
będący inwalidami wojennymi lub
wojskowymi
zaliczonymi
do II lub
III grupy
inwalidów
lub uznani
za całkowicie lub
częściowo
niezdolnych
do pracy
26
PKP – pociągi
osobowe,
pospieszne lub
ekspresowe
PKS – autobusy
zwykłe,
pospieszne i
przyspieszone
przy biletach
jednorazowych
PKP – pociągi
osobowe,
pospieszne lub
ekspresowe
przy biletach
jednorazowych
PKS – autobusy
zwykłe, pospieszne
i przyspieszone
przy biletach
jednorazowych
95%
wojennego lub
ulgi obowiązuje
wojskowego (poz. w klasie 1 i 2
(1)
)
albo legitymacja
osoby
represjonowanej
(poz. (2)).
37%
wojennego (woj- ulgi obowiązuje
skowego) zawie- w klasie 1 i 2
rająca wpis odpowiednio o zaliczeniu do II lub III
grupy inwalidów,
albo o całkowitej
lub częściowej
niezdolności do
pracy.
PKP – pociągi
osobowe,
pospieszne lub
ekspresowe
przy biletach
jednorazowych
PKS – autobusy
zwykłe,
pospieszne
i przyspieszone
przy biletach
jednorazowych
37%
Legitymacja osoby PKP - wymiar
represjonowanej ulgi obowiązuje
zawierająca wpis w klasie 1 i 2
o całkowitej lub
częściowejniezdolności do pracy,
wystawiona przez
organ rentowy.
Kombatanci
oraz inne
osoby
uprawnione
będące
emerytami,
rencistami i
inwalidami
PKP – pociągi
osobowe,
pospieszne lub
ekspresowe
przy biletach
jednorazowych
PKS – autobusy
zwykłe i
przyspieszone
przy biletach
jednorazowych
37%
Zaświadczenia
wydawane przez
Urząd do Spraw
Kombatantów
i Osób Represjonowanych,
z wpisem
o przysługujących
uprawnieniach
do ulg.
Zaświadczenia
i legitymacje wystawione przez:
1) Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej,
2) Urząd do Spraw
Kombatantów
i Osób Represjonowanych,
3) Urząd do Spraw
Kombatantów,
4) Związek Bojowników o Wolność
i Demokrację albo
Związek Kombatantów RP i Byłych
Więźniów Politycznych, zawierające
wpisy o uprawnieniach do ulgowych
przejazdów obowiązujących do
dnia 30 stycznia
2002 r., poświadczają obecnie obowiązujące uprawnienia – do czasu
uaktualnienia
wpisu o wysokości
przysługującej ulgi
lub wymiany dokumentu.
PKP – pociągi
osobowe i
pospieszne:
wymiar ulgi
obowiązuje
w klasie 1
i 2; pociągi
ekspresowe:
wymiar ulgi
obowiązuje
tylko w klasie 2
27
Weterani poszkodowani
pobierający
rentę inwalidzką z tytułu urazów
lub chorób
powstałych
w związku
z udziałem
w działaniach poza
granicami
państwa
PKP – pociągi
osobowe,
pospieszne lub
ekspresowe
przy biletach
jednorazowych
PKS – autobusy
zwykłe i
przyspieszone
przy biletach
jednorazowych
37%
Legitymacja
weterana poszkodowanego wraz z
legitymacją emeryta-rencisty
PKP – pociągi
osobowe
i pospieszne:
wymiar ulgi
obowiązuje
w klasie 1 i 2;
pociągi ekspresowe: wymiar
ulgi obowiązuje
tylko w klasie 2
Uwaga:
pociągi osobowe: pociągi osobowe, w tym REGIO, interRegio, REGIOekspres
pociągi pospieszne: pociągi pospieszne, w tym TLK
pociągi ekspresowe: pociągi Express InterCity (EIC), EuroCity (EC)
28
Ulgi dla osób niepełnosprawnych w komunikacji miejskiej.
W różnych miastach Polski obowiązują różne ulgi na przejazdy dla
osób niepełnosprawnych, ponieważ są one ustalane poprzez uchwały władz
danej gminy. Poniżej zaprezentowano ulgi dla wybranych miast w województwie warmińsko-mazurskim, w których funkcjonuje komunikacja miejska.
Olsztyn
Od dnia 01.12.2011 roku na podstawie Uchwały nr XVI/ 234/11 podjętej w dn. 26.10.2011, podczas sesji Rady Miasta Olsztyna, obowiązują nowe
ulgi i uprawnienia dla osób niepełnosprawnych.
Uprawnienia osób z niepełnosprawnością do zwolnień
i ulg za przejazdy lokalnym transportem zbiorowym w Olsztynie
(w granicach administracyjnych miasta).
Lp.
Osoby uprawnione do przejazdów bezpłatnych lub ulgowych
1.
Przejazdy bezpłatne
Inwalidzi wojenni
2
Inwalidzi wojskowi
3
4
5
6
Opiekun (w wieku powyżej 13 lat)
towarzyszący inwalidzie wojennemu lub wojskowemu całkowicie
niezdolnemu do pracy i niezdolnemu do samodzielnej egzystencji
Osoby represjonowane niezdolne
do pracy
Opiekun (w wieku powyżej 13
lat) towarzyszący osobie represjonowanej całkowicie niezdolnej
do pracy i niezdolnej do samodzielnej egzystencji
Osoby całkowicie niezdolne do
pracy i niezdolne do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawne w stopniu znacznym lub
inwalidzi I grupy
Rodzaj dokumentu poświadczającego
uprawnienia
książeczka inwalidy wojennego
książeczka inwalidy wojskowego– uprawnienie dotyczy inwalidztwa związanego z odbywaniem zasadniczej służby
wojskowej
dokument inwalidy wojennego lub wojskowego wymienionych w pkt 1 i 2
legitymacja osoby represjonowanej, mającej prawo do renty inwalidy wojennego
dokument osoby represjonowanej wymienionej w pkt 4
dokument stwierdzający znaczny stopień
lub
całkowitą niezdolność do pracy i niezdolność do samodzielnej egzystencji
29
wydany przez uprawniony organ RP
lub
orzeczenie stwierdzające inwalidztwo
I grupy
6
Opiekun (w wieku powyżej 13
lat) osoby całkowicie niezdolnej
do pracy i niezdolnej do samodzielnej egzystencji
dokument osoby całkowicie niezdolnej
do pracy i niezdolnej do samodzielnej
egzystencji lub niepełnosprawnej w stopniu znacznym wymienionych w pkt 6
8
Osoby niewidome
lub niedowidzące
dokument stwierdzający całkowitą
lub
dokument stwierdzający umiarkowany
stopień niepełnosprawności
lub
dokument stwierdzający inwalidztwo
II grupy
lub
legitymacja Polskiego Związku Niewidomych
lub
legitymacji cywilnej niewidomej ofiary
działań wojennych
9
Przewodnik (w wieku powyżej
13 lat) osoby niewidomej lub
niedowidzącej towarzyszący
w podróży
dokument osoby niepełnosprawnej wymienionej w pkt 8
Dzieci i młodzież z niepełnosprawnością do ukończenia
24 roku życia
legitymacja szkolna lub przedszkolna
dziecka niepełnosprawnego
lub
ważne orzeczenie albo ważna legitymacja osoby niepełnosprawnej, która nie
ukończyła 16 roku życia, wydane przez
ustawowo uprawnione zespoły do spraw
orzekania o niepełnosprawności
lub
imienne zaświadczenie wydane przez
przedszkole, placówkę opiekuńczo wychowawczą, ośrodek rehabilitacyjno wychowawczy, ośrodek terapii lub opieki
zdrowotnej, uprawniające do przejazdu
7
10
30
z miejsca zamieszkania lub miejsca pobytu do placówki (lub odwrotnie), która
wystawiła zaświadczenie, w godzinach jej
otwarcia określonych w zaświadczeniu.
10
11
Opiekun dziecka z niepełnosprawnością
12
Osoby z naruszoną sprawnością
narządów ruchu niezdolne do
pracy
w przypadku przejazdu z dzieckiem:
dokument określony w pkt 10
w przypadku przejazdu bez dziecka:
imienne zaświadczenie wydane przez
przedszkole, placówkę opiekuńczo wychowawczą, ośrodek rehabilitacyjno wychowawczy, ośrodek terapii lub opieki
zdrowotnej, uprawniające do przejazdu
z miejsca zamieszkania lub miejsca
pobytu do placówki, która wystawiła
zaświadczenie po dowiezieniu uprawnionego dziecka do placówki lub po jego
odebraniu z placówki
dokument stwierdzający:
całkowitą niezdolność do pracy z powodu stanu narządu ruchu
lub umiarkowany stopień niepełnosprawności z powodu stanu narządu
ruchu lub
inwalidztwo II grupy
Przejazdy ulgowe (50%)
1
legitymacja rencisty
lub
decyzja w sprawach świadczeń rentowych wydana przez właściwy organ
Osoby niepełnosprawne nie wy- w sprawach emerytalno – rentowych RP
mienione w wykazie uprawnio- stanowiąca podstawę do wydania legitynych do przejazdów bezpłatnych macji rencisty
lub
legitymacja osoby niepełnosprawnej
w stopniu umiarkowanym wydana przez
zespoły orzekania o niepełnosprawności
2
Kombatanci
legitymacja kombatancka
lub
zaświadczenie o uprawnieniach do ulg
Dokumenty bez zdjęcia ważne są łącznie z dokumentem potwierdzającym tożsamość. 31
Zmiany zostały przygotowane po konsultacjach z następującymi środowiskami osób niepełnosprawnych w Olsztynie:
- Rada Warmińsko – Mazurskiego Sejmiku Osób Niepełnosprawnych
w Olsztynie,
- Miejska Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych w Olsztynie,
- Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów - Zarząd Oddziału Okręgowego w Olsztynie.
Miasto i gmina Elbląg oraz gmina Milejewo.
Uprawnienia do przejazdów bezpłatnych i ulgowych wynikają z uchwały
nr VII/167/2011Rady Miejskiej w Elblągu z dnia 30 czerwca 2011 r.
Lp.
Osoby uprawnione
do przejazdów bezpłatnych
Dokument poświadczający
uprawnienia
1.0
Uprawnienia ustawowe
1.1
Legitymacja cywilnej niewidomej
ofiary działań wojennych wystawiona
Cywilne niewidome ofiary działań
przez uprawniony organ rentowy
wojennych
lub
imienna EKM *
1.2 a/ Inwalidzi wojenni i wojskowi.
Książka inwalidy wojennego, wojskowego wystawiona przez uprawniony
organ rentowy lub imienna EKM .
Opiekunowie towarzyszący inwalidom wojennym i wojskowym
Opiekuna wskazuje osoba uprawnio1.2 b/
zaliczanym do
na.
I grupy inwalidztwa.
Kombatanci i osoby represjono1.3 a/ wane będący inwalidami wojennymi i wojskowymi.
Legitymacja osoby represjonowanej
wydana przez uprawniony organ rentowy lub imienna EKM
Opiekunowie towarzyszący
kombatantom i osobom represjo- Opiekuna wskazuje osoba uprawnio1.3 b/
nowanym zaliczanym do I grupy na.
inwalidztwa.
2.0
32
Uprawnienia nadane
przez Radę Miejską w Elblągu
Lp.
Osoby uprawnione
uprawnienia
Dzieci i młodzież niepełnosprawna
uczęszczająca do szkół i przedszko- Ważna legitymacja przedszkolna lub
2.1 a/ li na najkrótszej trasie w drodze
legitymacja szkolna osoby niepełnopomiędzy miejscem zamieszkania sprawnej.
a przedszkolem lub szkołą.
Opiekunowie towarzyszący dzieciom i młodzieży, o których mowa
w pkt. 2.2 a/ (jeżeli opiekun jest
niezbędny) w drodze do przed2.1 b/
szkola, szkoły, a także w drodze
powrotnej po odwiezieniu dziecka
i w drodze do w/w jednostek po
uprawnioną osobę.
Zaświadczenie z przedszkola, szkoły wraz z dowodem osobistym lub
innym dokumentem potwierdzającym
tożsamość.
Dzieci i młodzież niepełnosprawna uczęszczająca do ośrodków
wsparcia wymienionych w zał. Nr
2.2 a/ 1a, w celu uczestnictwa w zajęciach
terapeutycznych – na najkrótszej
trasie pomiędzy miejscem zamieszkania a w/w ośrodkiem wsparcia.
Legitymacja lub orzeczenie wydane
przez uprawniony polski organ wraz
z zaświadczeniem z ośrodka wsparcia
o uczestnictwie w zajęciach terapeutycznych.
Opiekunowie towarzyszący
dzieciom i młodzieży w drodze
pomiędzy miejscem zamieszkania
2.2 b/ a w/w ośrodkiem wsparcia, a także
w drodze powrotnej po odwiezieniu dziecka i w drodze do ośrodka
wsparcia po uprawnioną osobę.
Zaświadczenie z ośrodka wsparcia
wraz z dowodem osobistym lub innym
dokumentem potwierdzającym tożsamość.
2.3
Inwalidzi posiadający orzeczenie
znacznego stopnia niepełnosprawności lub całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej
egzystencji (była I grupa inwalidzka) oraz towarzyszący opiekun
wskazany przez inwalidę.
Imienna EKM wydana na podstawie
legitymacji lub orzeczenia wydanego
z dowodem osobistym lub innym
dokumentem potwierdzającym tożsamość.
33
Lp.
Osoby uprawnione
uprawnienia
2.4
Imienna EKM wydana na podstawie legitymacji lub orzeczenia uprawnionego
polskiego organu stwierdzająca umiarOsoby niedowidzące z umiarko- kowany stopień niepełnosprawności
wanym stopniem niepełnospraw- spowodowany chorobą narządu wzroku,
ności.
z określonym symbolem przyczyny niepełnosprawności „04-0” wraz z dowodem osobistym lub innym dokumentem
potwierdzającym tożsamość.
2.5
Emeryci i renciści, którzy nabyli
uprawnienia do emerytury lub
renty inwalidzkiej w czasie
zatrudnienia w Wojewódzkim
Przedsiębiorstwie Komunikacji,
Miejskim Przedsiębiorstwie Komunikacji i Miejskim Zakładzie
Komunikacji w Elblągu.
2.6
Osoby uczestniczące na zasadach
wolontariatu w zorganizowanych
Imienne listy + identyfikatory poformach działalności charytatywtwierdzone w ZKM.
nej na terenie miasta po uprzedniej akceptacji Prezydenta Miasta.
2.7
Dzieci i młodzież niepełnosprawna uczęszczająca do specjalistycznych przychodni rehabilitacyjnych wymienionych w załączniku
Nr 2a – na najkrótszej trasie
w drodze pomiędzy miejscem
zamieszkania a specjalistyczną
przychodnią rehabilitacyjną,
a także w drodze powrotnej, wraz
z opiekunem, gdy takie wskazanie wystąpi w zaświadczeniu
wydanym przez specjalistyczną
przychodnię rehabilitacyjną wg
załącznika Nr 2b.
34
Imienna EKM wydana na podstawie
listy potwierdzonej przez Dyrektora
spółki ZKM.
Legitymacja lub orzeczenie wydane
z zaświadczeniem wydanym przez
specjalistyczną przychodnię rehabilitacyjną wg załącznika Nr 2b.
Lp.
Osoby uprawnione do przejazdów ulgowych
Dokument poświadczający uprawnienia
1.0 Uprawnienia ustawowe
Kombatanci i osoby represjo1.1 nowane (nie ujęte w poprzedniej tabeli w pkt. 1.3)
2.0
Ważny bilet zapisany na imiennej EKM
wydanej na podstawie zaświadczenia wydanego przez Urząd ds. Kombatantów i Osób
Represjonowanych z wpisem o przysługujących uprawnieniach do ulg na przejazdy
lub dokumentów wydanych zgodnie z dotychczas obowiązującymi przepisami albo
ważny bilet jednorazowy wraz z w/w zaświadczeniem lub dokumentem.
Uprawnienia nadane
przez Radę Miejską w Elblągu
Osoby niepełnosprawne
2.1
do 30 roku życia.
Ważny bilet zapisany na imiennej EKM wydanej na podstawie legitymacji wystawionej
przez uprawniony polski organ lub ważny
bilet jednorazowy wraz z w/w legitymacją.
2.2 Emeryci, renciści
Ważny bilet zapisany na imiennej EKM wydanej na podstawie legitymacji emeryta lub
rencisty wydanej przez uprawniony polski
organ z dokumentem potwierdzającym tożsamość lub ważny bilet jednorazowy wraz
z wymienioną legitymacją i dokumentem
tożsamości.
Osoby niepełnosprawne posiadające orzeczenie o umiarko2.3 wanym stopniu niepełnosprawności. (nie ujęte w poprzedniej
tabeli w pkt. 2.4)
Ważny bilet zapisany na imiennej EKM
wydanej na podstawie legitymacji
wystawionej przez uprawniony polski
organ z dokumentem potwierdzającym
tożsamość lub ważny bilet jednorazowy
wraz z dokumentem tożsamości.
* EKM: Elbląska Karta Miejska czyli elektroniczna karta zbliżeniowa będąca nośnikiem biletów elektronicznych i informacji o ewentualnych ulgach,
obowiązujących w sieci komunikacji miejskiej obowiązujące na terenie m.
Elbląga i gmin objętych porozumieniem. EKM występuje w dwóch rodzajach: jako karta na okaziciela lub karta imienna.
UWAGA: Uznanie uprawnień do przejazdu bezpłatnego lub ulgowego następuje na podstawie aktualnych i ważnych dokumentów. Osoby, które będą po35
siadały imienną EKM z zapisanymi ważnymi uprawnieniami, zwolnione są
z okazywania podczas kontroli dokumentów potwierdzających uprawnienie. W przypadku uczniów, którzy nie ukończyli 16 roku życia, uprawnienie będą
zapisywane na EKM do 30 września roku, w którym dana osoba kończy 16
lat (do tego czasu uczeń nie ma obowiązku przedłużania uprawnień co roku)
Opracowano na podstawie informacji umieszczonej na stronie internetowej
www.zkm.elblag.com.pl
Miasto i gmina Ostróda
Uprawnienia do przejazdów bezpłatnych i ulgowych autobusami komunikacji
miejskiej w Ostródzie obowiązują od dnia 01.02.2012r., na podstawie Uchwały
Rady Miejskiej w Ostródzie Nr 81 z dnia 29 listopada 2011 roku.
Osoby uprawnione
Dzieci i młodzież uczęszczająca do
szkół specjalnych wraz z opiekunami na trasie od miejsca zamieszkania do szkoły.
Osoby całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji
lub
niepełnosprawne w stopniu znacznym lub inwalidzi I grupy wraz
z opiekunem
uprawnienia
Ważna legitymacja szkolna osoby
niepełnosprawnej.
3
Osoby niewidome lub ociemniałe
Na podstawie legitymacji Polskiego
Związku Niewidomych lub wypisu
z treści orzeczenia Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności stwierdzające znaczny
lub umiarkowany stopień niepełnosprawności spowodowany narządem
wzroku, określony odpowiednim kodem, wraz z dokumentem tożsamości
4
Osoby niepełnosprawne w zakresie Na podstawie orzeczenia stwierdzająopłat od przejazdu psa asystującego. cego konieczność pomocy przez psa
asystującego.
Lp.
1
2
36
Na podstawie dokumentu stwierdzającego całkowitą niezdolność do pracy
i niezdolność do samodzielnej egzystencji lub dokument stwierdzający
znaczny stopień niepełnosprawności
lub orzeczenie stwierdzające inwalidztwo I grupy łącznie z dokumentem
tożsamości, opiekunowie na podstawie dokumentu osoby uprawnionej
5
Lp.
1
Osoby posiadające orzeczenie
o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w związku z uszkodzeniem narządu wzroku (symbol 04O), naruszoną sprawność narządu
ruchu (symbol 05-R) lub uszkodzenie narządu słuchu (symbol 03-L)
Na podstawie orzeczenia o stopniu
niepełnosprawności wydanego przez
Powiatowy Zespół ds. Orzekania
o Niepełnosprawności
Osoby uprawnione
do przejazdów ulgowych
Dokument
poświadczający uprawnienia
Dzieci i młodzież dotknięta inwa- Ważna legitymacja szkolna osoby
lidztwem lub niepełnosprawnością niepełnosprawnej oraz orzeczenie
do ukończenia 24. roku życia
o niepełnosprawności bądź o stopniu
niepełnosprawności.
Miasto Iława
Uprawnienia do przejazdów bezpłatnych i ulgowych autobusami komunikacji miejskiej w Iławie na podstawie Uchwały Rady Miejskiej w Iławie
Nr XVIII/194/12 z dnia 25 stycznia 2012 roku.
PRZEJAZDY BEZPŁATNE
Na podstawie przepisów szczególnych
Lp.
Osoby uprawnione
Dokument
Książeczka inwalidy wojskowego lub
wojennego
1
Inwalidzi wojenni i wojskowi
2
Opiekunowie towarzyszący inwa- Wskazanie przez osobę uprawnioną
lidom wojennym i wojskowym
zaliczonym do I grupy inwalidztwa
albo o całkowitej lub częściowej
niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji
Na podstawie przepisów gminnych
1
Niewidomi i ociemniali oraz przewodnik lub opiekun towarzyszący
im w podróży
Dokumenty stwierdzające całkowitą
niezdolność do pracy i niezdolność do
samodzielnej egzystencji albo znaczny
lub umiarkowany stopień niepełnosprawności w związku z uszkodzeniem
37
narządu wzroku wydanego przez uprawniony organ (oznaczonej symbolem
przyczyny niepełnosprawności 04-0)
2
Niepełnosprawni intelektualnie
wraz z opiekunem
3
Dzieci i młodzież dotknięte inwalidztwem lub niepełnosprawne do
ukończenia 24 roku życia i towarzyszący w podróży opiekun- z miejsca
zamieszkania lub miejsca pobytu
do przedszkola, szkoły, placówki
opiekuńczo-wychowawczej, ośrodka rehabilitacyjno-wychowawczego, terapii lub opieki zdrowotnej
i z powrotem, a opiekunom także
podczas podróży po uprawnionego
lub po jego odwiezieniu
Osoby z niepełnosprawnością
narządów ruchu korzystający
z wózków inwalidzkich
4
5
Osoby niepełnosprawne w stopniu
znacznym oraz przewodnik lub
opiekun
6
Osoby całkowicie niezdolne do
pracy i samodzielnej egzystencji
oraz przewodnik lub opiekun
Legitymacja Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem
Umysłowym
Na podstawie orzeczenia o niepełnosprawności lub legitymacji wydanych
przez Powiatowy Zespół d/s Orzekania o Stopniach Niepełnosprawności
wraz z legitymacją: szkolną wg wzoru
MEN i S II/182/2 lub MEN-I/51/2,
przedszkolną wg wzoru MEN i S
III/181/2 lub MEN-I/52/2.
Opiekun –dokumenty jak wyżej wraz
z zaświadczeniem wg wzoru MII/2002
Dokumenty stwierdzające niepełnosprawność z powodu stanu narządów
ruchu wydane przez uprawniony
organ (oznaczonej symbolem 05-R)
Dokumenty stwierdzające znaczny
stopień niepełnosprawności lub niezdolność do samodzielnej egzystencji
wydany przez uprawniony organ
Orzeczenie właściwego organu, na
podstawie prawa polskiego
PRZEJAZDY ULGOWE (ULGA 50 %)
Na podstawie przepisów szczególnych
Lp.
1
Dokument
Kombatanci wojenni oraz osoby po- Legitymacja lub zaświadczenie wydane
siadające równorzędne uprawnienia przez Urząd do Spraw Represjonowanych
kombatanckie
Osoby uprawnione
Na podstawie przepisów gminnych
1 Dzieci i młodzież w wieku szkolnym Orzeczenie lub legitymacja stwierdzaod 7 do 18 lat nie objęta obowiązjąca niepełnosprawność dzieci i młokiem szkolnym z powodu choroby
dzieży do lat 16, legitymacja lub orzei niepełnosprawności
czenie stwierdzające znaczny stopień
38
niepełnosprawności powyżej 16 lat
wystawione przez uprawniony organ
2
Emeryci
Legitymacja emeryta wydana przez
uprawniony organ
3
Osoby, u których ustalono całkowitą Legitymacja rencisty wydana przez
lub częściową niezdolność do pracy właściwy organ
4
Osoby z niepełnosprawnością narzą- Dokumenty stwierdzające niepełnodów ruchu ze stopniem niepełnosprawność z powodu stanu narządów
sprawności umiarkowanym i lekkim ruchu wydane przez uprawniony organ
(oznaczonej symbolem 05 R)
Dokument uprawniający do ulgi należy okazywać z dokumentem tożsamości ze zdjęciem.
Miasto Mrągowo.
Od dnia 24.01.2012 r. obowiązują nowe zasady uprawnień w korzystaniu
z ulgowych i bezpłatnych przejazdów miejską komunikacja publiczną, wniesione uchwałą nr XXIV/6/2011 Rady Miejskiej w Mrągowie oraz aktualne
wynikające z przepisów ustawowych.
Do korzystania z bezpłatnych przejazdów jednorazowych autobusami komunikacji
miejskiej na wszystkich liniach mają prawo następujące osoby niepełnosprawne:
Lp.
Osoby uprawnione
Dokument
Książeczka inwalidy wojskowego
lub wojennego
Wskazanie przez osobę uprawnioną
1
2
Opiekunowie towarzyszący inwalidom wojennym i wojskowym
zaliczonym do I grupy inwalidztwa
albo o całkowitej lub częściowej
niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji
3
Uczniowie objęci kształceniem specjalnym, wymagającym stosowania
specjalnej organizacji nauki i metod
pracy i ich opiekunowie
4
Opiekunowie na podstawie imien- Dokument tożsamości
nego zaświadczenia wydanego
przez szkołę lub placówkę opiekuńczo-wychowawczą
Na podstawie legitymacji szkolnej
wraz z dokumentem stwierdzającym
fakt inwalidztwa lub niepełnosprawności
39
5
Osoby całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji
lub
niepełnosprawne w stopniu znacznym lub inwalidzi I grupy wraz
z opiekunem
Na podstawie dokumentu stwierdzającego całkowitą niezdolność do pracy
i niezdolność do samodzielnej egzystencji lub dokument stwierdzający
znaczny stopień niepełnosprawności
lub orzeczenie stwierdzające inwalidztwo I stopnia łącznie z dokumentem
tożsamości, opiekunowie na podstawie dokumentu osoby uprawnionej
6 Osoby niewidome lub ociemniałe
i ich przewodnicy
Związku Niewidomych lub wypisu z treści orzeczenia Powiatowego Zespołu do
Spraw Orzekania o Niepełnosprawności
stwierdzające znaczny lub umiarkowany
stopień niepełnosprawności spowodowany narządem wzroku, określony
odpowiednim kodem, wraz z dokumentem tożsamości, przewodnicy na podstawie dokumentu osoby uprawnionej
Do korzystania z ulgowych przejazdów jednorazowych oraz ulgowych przejazdów miesięcznych na wszystkich liniach mają prawo następujące osoby:
Lp.
Osoby uprawnione
1
Kombatanci, ofiary represji wojennych i okresu powojennego
2
Emeryci i renciści
Dokument
Legitymacja lub zaświadczenie wydane
przez Urząd do Spraw Represjonowanych
Na podstawie legitymacji emeryta
lub rencisty wraz z dokumentem
tożsamości
Informacje na podstawie strony internetowej www.pks.mragowo.pl
40
Miasto i gmina Ełk oraz gmina Stare Juchy
Na podstawie załącznika nr 3 do uchwały nr XIII.118.2011 Rady Miasta Ełku
od dnia 1 stycznia 2012 roku do korzystania z bezpłatnych przejazdów na
wszystkich liniach uprawnieni są:
Lp.
Osoby
uprawnione
1
2
Osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności (inwalidzi I grupy)
wraz z opiekunem
3
Osoby niewidome i ociemniałe oraz
ich przewodnicy
4
Dzieci i młodzież szkół specjalnych
oraz dotknięta niepełnosprawnością wraz z opiekunem wyłącznie
przy przejazdach z miejsca zamieszkania lub miejsca pobytu do
przedszkola, szkoły, szkoły wyższej,
placówki opiekuńczo-wychowawczej, placówki oświatowo wychowawczej, specjalnego ośrodka
wychowawczego, ośrodka umożliwiającemu dzieciom i młodzieży
spełnianie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, ośrodka
rehabilitacyjno-wychowawczego,
domu pomocy społecznej, ośrodka
wsparcia, zakładu opieki zdrowotnej, poradni psychologiczno- pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, i z powrotem
uprawnienia
Książeczka inwalidy wojskowego lub
wojennego
Na podstawie legitymacji wydanej
przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania
o Stopniu Niepełnosprawności oraz
osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji wraz z opiekunem na podstawie
orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych (opiekuna
wskazuje osoba niepełnosprawna)
na podstawie ważnej legitymacji
Polskiego Związku Ociemniałych
i Niewidomych (przewodnika wskazuje
niewidomy)
Na podstawie legitymacji szkolnej lub
studenckiej wraz z jednym z niżej wymienionych dokumentów:
a) legitymacji Polskiego Związku
Ociemniałych i Niewidomych,
b) legitymacji Polskiego Związku Głuchych,
c) legitymacji Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem
Umysłowym,
d) legitymacji Krajowego Komitetu
Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym
Ruchowo przy Zarządzie Głównym
Towarzystwa Przyjaciół Dzieci,
e) duplikatu zaświadczenia lekarskiego
o stanie zdrowia dla ustalenia prawa do
zasiłku pielęgnacyjnego,
f) legitymacji wydanej przez Powiatowy
Zespół ds. Orzekania o Stopniu niepełnosprawności,
41
g) wypis z treści orzeczenia lekarza
orzecznika Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych stwierdzający częściową
lub całkowitą niezdolność do pracy
i samodzielnej egzystencji,
Na podstawie zaświadczenia wydanego
Opiekunowie dzieci, młodzieży
szkół specjalnych oraz dotkniętych przez daną instytucję stwierdzającego,
niepełnosprawnością po odwiezie- że jest opiekunem dziecka
niu dzieci do instytucji, o których
mowa w pkt. 8 a powracających bez
dzieci do miejsc zamieszkania lub
miejsc pobytu
Do korzystania z przejazdów ulgowych na wszystkich liniach uprawnieni są:
5
Lp.
Osoby uprawnione
1
Emeryci i renciści
2
Inwalidzi słuchu
Dokument
Na podstawie legitymacji emeryta lub
rencisty wraz z dokumentem tożsamości
Związku Głuchych
Miasto Kętrzyn
W załączniku nr 2 do uchwały Nr XXVII/138/08 Rady Miejskiej w Kętrzynie
przedstawiono uprawnienia do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami komunikacji miejskiej oraz rodzaje dokumentów poświadczające w/w uprawnienia.
Do bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji miejskiej uprawnione są:
Lp.
1
2
3
42
Dokument
Książeczka inwalidy wojskowego
lub wojennego
Inwalidzi I grupy oraz towarzyszą- Na podstawie książeczki inwalidy
z ważnym wpisem o zaliczeniu inwacy im opiekunowie
lidy do I grupy,
Na podstawie ważnej legitymacji
Osoby niewidome lub ociemniałe
z przewodnikami im towarzyszący- Polskiego Związku Niewidomych,
Związku Ociemniałych Żołnierzy
mi oraz pies przewodnik
Rzeczypospolitej lub dowodu osobistego z odpowiednim wpisem
Osoby uprawnione
4
Uczniowie szkół specjalnych oraz
Na podstawie dowodu tożsamości lub
opiekunowie im towarzyszący
legitymacji szkoły specjalnej
(uprawnienie to dotyczy wyłącznie
przejazdu z miejsca zamieszkania
lub pobytu do szkoły i z powrotem
opiekuna),
Do ulgi 50 % przy przejazdach środkami komunikacji miejskiej są
następujące osoby:
Lp.
1
2
2
Osoby uprawnione
Dokument
Kombatanci
Na podstawie legitymacji lub zaświadczenia o uprawnieniach kombatanckich
Dzieci i młodzież w wieku powyżej Na podstawie dokumentu lub
7 lat do ukończenia 18 lat nie objęta zaświadczenia stwierdzającego fakt
obowiązkiem szkolnym wskutek
inwalidztwa lub niepełnosprawności
choroby lub inwalidztwa
Emeryci i renciści
Na podstawie odcinka renty lub emerytury oraz dowodu osobistego
Miasto Giżycko
Rada Miejska w Giżycku uchwałą nr XVI/116/07 określiła zasady ulgowego
lub bezpłatnego korzystania z przejazdów lokalnym transportem zbiorowym
na obszarze Gminy Miejskiej Giżycko.
Do korzystania z bezpłatnych przejazdów na wszystkich liniach
upoważnieni są:
Lp.
Osoby uprawnione
Dokument
Ważna legitymacja inwalidzka
1
2
Osoby niezdolne do samodzielnej
egzystencji oraz ich opiekunowie
i przewodnicy
3
Dzieci i młodzież dotknięte inwadokumenty potwierdzające niepełlidztwem lub niepełnosprawne oraz nosprawność wydane przez właściwy
organ na podstawie przepisów szczegóich opiekunowie i przewodnicy
łowych dla opiekuna lub przewodnika
Dokumenty potwierdzające niepełnosprawność wydane przez właściwy
organ na podstawie przepisów szczegółowych, dla opiekuna lub przewodnika
osoby niepełnosprawnej – dokument
potwierdzający niepełnosprawność
podopiecznego
43
osoby niepełnosprawnej – dokument
potwierdzający niepełnosprawność
podopiecznego
Do korzystania z 50 % ulgi na wszystkich liniach uprawnieni są:
Lp.
1
Osoby uprawnione
Emeryci i renciści
Dokument
Na podstawie ważnej legitymacji emeryta, rencisty
7. Ulgi telekomunikacyjne i abonamentowe.
Podstawa prawna: ustawa z dn. 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych oraz ustawa z dn. 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne.
Wynoszący 50 % rabat na usługi telekomunikacyjne świadczone
przez TP S.A. (przyłączenie do sieci i abonament) przysługuje:
– osobom o znacznym stopniu niepełnosprawności spowodowanym
chorobą narządu wzroku;
– osobom o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności spowodowanym zaburzeniami głosu, mowy lub chorobą słuchu;
– osobom, w stosunku do których ustalono w orzeczeniu o znacznym
stopniu niepełnosprawności więcej, niż jedną przyczynę niepełnosprawności, zaś jedną z nich była choroba narządu wzroku;
– osobom, w stosunku do których ustalono w orzeczeniu o znacznym
lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności więcej, niż jedną przyczynę
niepełnosprawności, zaś jedną z nich były zaburzenia głosu, mowy lub narządu słuchu.
Z rabatu na usługi komunikacyjne korzysta także opiekun prawny
osoby niepełnosprawnej, stale lub czasowo zameldowany z osobą niepełnosprawną w tym samym lokalu lub budynku (wyjątek stanowi opiekun dziecka niepełnosprawnego do lat 16).
Osobie niewidomej lub słabowidzącej, korzystającej z usług telekomunikacyjnych przysługuje uprawnienie do zamówienia dodatkowej faktury
VAT, sporządzonej:
– w alfabecie Braille’a,
– dużą czcionką o wielkości 16-18 pkt,
– w formacie tekstowym oraz wysłania jej pocztą elektroniczną.
Ulgi telekomunikacyjne dla osób niepełnosprawnych u innych operatorów niż TP S.A. ustalane są indywidualnie.
Zwolnienie z opłaty abonamentu radiowo-telewizyjnego
przysługuje osobom niepełnosprawnym zgodnie z poniżą tabelą:
44
Osoby uprawnione
Osoby o orzeczonej
I grupie inwalidztwa
Osoby o orzeczonej
całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji
Osoby o orzeczonym
znacznym stopniu
Zakres
zwolnienia
Rodzaj dokumentu
uprawniającego
Warunek
skuteczności
zwolnienia
Orzeczenie właściwego organu
orzekającego, albo właściwej instancji sądu uchylającego wcześniejszą
decyzję organu orzekającego
orzekającego, albo właściwej
instancji sądu uchylającego wcześniejszą decyzję organu orzekającego. Osoby niezdolne do pracy
w gospodarstwie rolnym przedstawiają zaświadczenie o pobieraniu
zasiłku pielęgnacyjnego
Dowód Osobisty
Niezamieszkiwanie we wspólnym
gospodarstwie
domowym
z więcej, niż
jedną osobą,
która ukończyła
Całkowite
26 rok życia i nie
zwolnienie
ma prawa do
Osoby, które ukońz opłaty abozwolnień oraz
czyły 75 lat
namentu rtv
złożenie w urzęDecyzja właściwego organu
Osoby, które otrzymują
dzie pocztowym
świadczenie pielęgnawypłacającego świadczenie
w miejscu stałego
cyjne lub rentę socjalną
pobytu oświadOsoby niesłyszące,
Orzeczenie o całkowitej głuchoczenia o spełnieu których stwierdzocie lub obustronnym upośledzeniu warunków
no całkowitą głuchoniu słuchu, albo zaświadczenie
uzyskania zwoltę lub obustronne
wystawione przez zakład opieki
nienia
upośledzenie słuchu
zdrowotnej
Legitymacja Polskiego Związku
Niewidomych, Związku OciemOsoby niewidome,
niałych Żołnierzy RP, albo orzektórych ostrość
czenie o umiarkowanym stopniu
wzroku nie przekraniepełnosprawności z tytułu
cza 15%
uszkodzenia narządu wzroku lub
orzeczenie stwierdzające nie przekraczającą 15% ostrość wzroku
Legitymacja inwalidy wojenneInwalidzi wojenni
go lub wojskowego lub orzeczei wojskowi
nie stosownego organu
Osoby o orzeczonej
trwałej lub okresowej
całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym,
którym przysługuje
zasiłek pielęgnacyjny
45
8. Ulgi pocztowe.
Podstawa prawna: ustawa z dn. 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe
Udogodnienia związane z usługami pocztowymi to m.in.: usługa doręczania bezpośrednio do domu przesyłek listowych, przesyłek rejestrowanych, w tym przesyłek z zadeklarowaną wartością oraz kwot pieniężnych
określonych w przekazach pocztowych, z pominięciem oddawczej skrzynki
pocztowej oraz bez konieczności odbierania przesyłki w placówce operatora.
Usługi te świadczone są bez pobierania dodatkowych opłat. Zapotrzebowanie
na usługę zgłasza się u operatora świadczącego powszechne usługi pocztowe np. w urzędzie pocztowym. Mogą z nich korzystać osoby:
• z uszkodzeniem narządu ruchu powodującym konieczność korzystania z wózka inwalidzkiego,
• niewidome lub ociemniałe.
Placówki pocztowe muszą być dostosowane do obsługi osób niepełnosprawnych poruszających się za pomocą wózka inwalidzkiego. Dostosowanie to powinno polegać na wydzieleniu przez operatora odpowiednio oznakowanych stanowisk obsługi osób niepełnosprawnych oraz umieszczaniu
nadawczych skrzynek pocztowych w sposób i w miejscu umożliwiającym korzystanie z nich osobie niepełnosprawnej, poruszającej się za pomocą wózka
inwalidzkiego.
Zwolnienie z opłat dla osób niewidomych.
Przesyłka będąca przesyłką dla niewidomych nadana przez:
• osobę legitymującą się orzeczeniem właściwego organu orzekającego o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności
z tytułu uszkodzenia narządu wzroku, zwaną dalej „osobą niewidomą lub ociemniałą”, i adresowana do biblioteki lub organizacji
osób niewidomych lub ociemniałych bądź do organizacji, których
celem statutowym jest działanie na rzecz osób niewidomych lub
ociemniałych,
• bibliotekę, organizację osób niewidomych lub ociemniałych bądź
organizacje, których celem statutowym jest działanie na rzecz
osób niewidomych lub ociemniałych, i adresowana do osoby niewidomej lub ociemniałej,
• osobę niewidomą lub ociemniałą bądź skierowaną do tej osoby
zawierającą wyłącznie informacje utrwalone pismem wypukłym,
jest zwolniona od opłaty pocztowej za przyjęcie, przemieszczenie i doręczenie przesyłki niebędącej przesyłką najszybszej kategorii, tego
rodzaju i tej samej masy ustalonej w obowiązującym cenniku powszechnych usług pocztowych operatora publicznego. Zwolnienie to
nie obejmuje opłaty za potwierdzenie odbioru przesyłki rejestrowanej.
46
9. Ulgi podatkowe (podatek dochodowy i podatki lokalne)
Podstawa prawna: ustawa z dn. 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych oraz ustawa z dn. 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach
lokalnych.
Zgodnie z przepisami prawa, Ministerstwo Finansów podaje, że
osoba niepełnosprawna – to osoba, która posiada:
• orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego
z trzech stopni niepełnosprawności lub
• decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
• orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16. roku
życia, wydane na podstawie odrębnych przepisów,
• orzeczenie o niepełnosprawności, wydane przez właściwy organ na
podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia 1997 r.
Z ulg podatkowych mogą skorzystać jedynie osoby legitymujące się odpowiednim dokumentem potwierdzającym niepełnosprawność podatnika lub osoby niepełnosprawne pozostające
na utrzymaniu podatnika. Osobą pozostającą na utrzymaniu podatnika
może być współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe, jeżeli są osobami niepełnosprawnymi, a jego dochody nie przekraczają w roku podatkowym kwoty 9120 zł.
Ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych polegają
na odliczeniu od dochodu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne
oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych ponoszonych przez osobę niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.
47
Wydatki uprawniające do odliczeń dzielą się na:
I. WYDATKI NIELIMITOWANE (odliczeniu podlega cała wydatkowana kwota),
II. WYDATKI LIMITOWANE (kwotę przysługującego odliczenia oblicza się
z uwzględnieniem „górnego” lub „dolnego” limitu kwotowego).
Wydatki nielimitowane:
Wydatki limitowane:
• adaptacja i wyposażenie mieszkań oraz
budynków mieszkalnych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
• przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
• zakup i naprawa indywidualnego sprzętu,
urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych,
stosownie do potrzeb wynikających
z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu
gospodarstwa domowego,
• zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb
wynikających z niepełnosprawności,
• odpłatny pobyt na turnusie rehabilitacyjnym,
• odpłatny pobyt na leczeniu w zakładzie
lecznictwa uzdrowiskowego, pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach
opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjnoopiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi
rehabilitacyjne,
• opieka pielęgniarska w domu nad osobą
niepełnosprawną w okresie przewlekłej
choroby uniemożliwiającej poruszanie się
oraz usługi opiekuńcze świadczone dla
osób niepełnosprawnych zaliczonych do
I grupy inwalidztwa,
• opłacenie tłumacza języka migowego,
• kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku
życia,
• opłacenie przewodników osób
niewidomych zaliczonych do I lub II
grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu
zaliczonych do I grupy inwalidztwa
– maksymalna kwota odliczenia
w roku podatkowym wynosi 2280 zł,
• utrzymanie przez osoby niewidome
i niedowidzące zaliczone do I lub
II grupy inwalidztwa oraz osoby
z niepełnosprawnością narządu ruchu
zaliczone do I grupy inwalidztwa
psa asystującego, o którym mowa
w ustawie o rehabilitacji zawodowej
i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, tj. odpowiednio wyszkolonego
i specjalnie oznaczonego psa (np. psa
przewodnika), który ułatwia osobie
niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w życiu społecznym
– maksymalna kwota odliczenia
w roku podatkowym wynosi 2280 zł,
• używanie samochodu osobowego
stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa
lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną
do I lub II grupy inwalidztwa albo
dzieci niepełnosprawne, które nie
ukończyły 16. roku życia, na potrzeby
związane z koniecznym przewozem
na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi
2280 zł,
48
• odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
- osoby niepełnosprawnej - karetką transportu sanitarnego,
- osoby niepełnosprawnej zaliczonej do
I lub II grupy inwalidztwa oraz dzieci
niepełnosprawnych do lat 16, również
innymi niż karetka środkami transportu
sanitarnego,
• odpłatne przejazdy środkami transportu
publicznego związane z pobytem:
- na turnusie rehabilitacyjnym,
- w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego,
zakładach rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych,
- na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób
niepełnosprawnych, które nie ukończyły
25. roku życia.
• leki, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki stale
lub czasowo. W tym przypadku odliczeniu podlegają wydatki w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy
wydatkami faktycznie poniesionymi
w danym miesiącu a kwotą 100 zł.
Wysokość wydatków ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie. Może to być faktura, rachunek, dowód wpłaty na poczcie
lub potwierdzenie przelewu bankowego, o ile wynika z nich kto, kiedy, ile oraz
za co zapłacił. Jedynie w przypadku wydatków limitowanych związanych z:
1) opłaceniem przewodników osób niewidomych zaliczonych do I lub
II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa,
2) utrzymaniem psa asystującego przez osoby niewidome i niedowidzące zaliczone do I lub II grupy inwalidztwa oraz osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczone do I grupy inwalidztwa,
3) używaniem samochodu osobowego w związku z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa albo niepełnosprawnego dziecka,
które nie ukończyło 16. roku życia,
nie jest wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających wysokość
wydatków. Jednakże na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli
skarbowej podatnik jest obowiązany przedstawić dowody niezbędne do ustalenie prawa do odliczenia, w szczególności:
• wskazać z imienia i nazwiska osoby, które opłacono w związku z pełnieniem przez nie funkcji przewodnika,
• okazać certyfikat potwierdzający status psa asystującego,
• okazać dokument potwierdzający zlecenie i odbycie niezbędnych zabiegów leczniczo-rehabilitacyjnych.
49
Odliczeniu nie podlegają również wydatki, które w całości zostały sfinansowane ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji
osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności,
Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego
funduszu świadczeń socjalnych albo w całości zostały zwrócone
podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
Przykład:
Pani Kowalska jest osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym, w roku
2011 zakupiła niezbędny sprzęt rehabilitacyjny, który kosztował 2500,00 zł.
Zakup sfinansowała z własnych środków, w związku z tym może odliczyć
od dochodu kwotę 2.500,00 zł. Gdyby Pani Kowalska uzyskała dofinansowanie do zakupu sprzętu ze środków PFRON w wysokości 1.000,00 zł,
wówczas mogłaby odliczyć od dochodu jedynie różnicę, czyli 1.500,00 zł.
Przy wydatkach nielimitowanych – odliczasz kwotę faktycznie poniesioną.
Przy wydatkach zwróconych w jakiejkolwiek formie – odliczasz
różnicę pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi a kwotą
sfinansowaną/dofinansowaną z innych funduszy lub zwróconą
w jakiejkolwiek formie.
Przykład:
Pani Nowak jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym, w miesiącu marcu 2011 r. wydała na leki kwotę 90 zł, odpowiednio w kwietniu 120
zł, a w maju i czerwcu po 200 zł, w zeznaniu podatkowym może w związku
z tym odliczyć 220 zł, czyli sumę kwot obliczanych jako nadwyżkę wydatków poniesionych w danym miesiącu, a kwotą 100 zł.
Miesiąc
Marzec
Faktyczny
wydatek
90 zł
Przysługujące
odliczenie
0 zł
Sposób obliczenia
Wydatek
nie przekracza 100 zł
Kwiecień
120 zł
20 zł
120-100=20 zł
Maj
200 zł
100 zł
200-100=100 zł
Czerwiec
200 zł
100 zł
200-100=100 zł
Wydatki na leki - odliczasz różnicę pomiędzy wydatkami
faktycznie poniesionymi w danym miesiącu a kwotą 100 zł.
50
Przykład:
Pani Wójcik posiada umiarkowany stopień niepełnosprawności, została
skierowana przez lekarza na niezbędne zabiegi rehabilitacyjne, na które dojeżdżała własnym samochodem osobowym. Koszt benzyny wyniósł
2.800,00 zł, jednak w zeznaniu rocznym Pani Wójcik może odliczyć od dochodu jedynie kwotę 2.280,00 zł. Gdyby Pani Wójcik wydatkowała kwotę
mniejsza niż 2.280,00 zł, mogłaby ją odliczyć w całości.
Przy wydatkach ograniczonych „górnym” limitem kwotowym – odliczasz kwotę faktycznie poniesioną, nie wyższą niż limit
określony w ustawie.
Podatki lokalne.
Osoby niewidome oraz ich przewodnicy zwolnieni są z opłaty miejscowej oraz opłaty uzdrowiskowej.
Nie pobiera się opłaty od posiadania psów od osób zaliczonych do
znacznego stopnia niepełnosprawności w rozumieniu przepisów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych - z tytułu posiadania jednego psa.
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC).
Przesłankami zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych są:
• orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności bez względu na rodzaj schorzenia;
• orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności z powodu schorzenia narządów ruchu;
• przedmiot czynności cywilnoprawnej, którym jest nabycie na potrzeby własne sprzętu rehabilitacyjnego, wózków inwalidzkich,
motorowerów, motocykli lub samochodów osobowych.
Opłata paszportowa.
Ulgową opłatę paszportową w wysokości 50% stawki pobiera się m.in. od:
1. emerytów, rencistów, osób niepełnosprawnych, a także współmałżonków tych osób, pozostających na ich wyłącznym utrzymaniu;
2. osób przebywających w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych albo korzystających z pomocy społecznej
w formie zasiłków stałych;
51
10. Uprawnienia w sądzie.
Podstawa prawna: ustawa z dn. 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.
Konieczność udziału w postępowaniu sądowym może okazać się dla
osoby niepełnosprawnej wyzwaniem trudnym do podjęcia. Zawiłość sprawy, wymogi procedury sądowej i szereg formalności, które trzeba spełnić,
to utrudnienia, które mogą zniechęcić każdego, a tym bardziej osobę, która
z uwagi na niepełnosprawność nie jest w stanie wykonać niektórych czynności samodzielnie.
Postępowanie przed organami wymiaru sprawiedliwości reguluje
w szczególności ustawa Kodeks postępowania cywilnego, której przepisy
przewidują m.in. iż osoby niepełnosprawne mogą działać przed sądem osobiście lub przez pełnomocników. Pełnomocnikiem może być adwokat lub radca prawny, a w sprawach własności przemysłowej także rzecznik patentowy,
a ponadto osoba sprawująca zarząd majątkiem lub interesami strony oraz
osoba pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot
sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia, współuczestnik sporu, jak również
rodzice, małżonek, rodzeństwo lub zstępni strony oraz osoby pozostające ze
stroną w stosunku przysposobienia.
Kodeks stanowi również, że przesłuchanie osób dotkniętych chorobą
lub kalectwem odbywa się w miejscu gdzie przebywają, jeżeli nie mogą go
opuścić. Osoby głuche i nieme składają przyrzeczenie przez podpisanie jego
tekstu lub przy pomocy biegłego, także zeznania składają na piśmie lub przy
pomocy biegłego. Osoby niepełnosprawne mogą być reprezentowane przed
sądem przez organizacje społeczne. Organizacje społeczne, których zadanie statutowe nie polega na prowadzeniu działalności gospodarczej, mogą
w określonych wypadkach dla ochrony praw obywateli spowodować wszczęcie postępowania, jak również brać udział w toczącym się postępowaniu.
11. Prawa wyborców niepełnosprawnych w Polsce.
Podstawa prawna: ustawa z dn. 05 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy.
W Polsce osobom niepełnosprawnym przysługują takie same prawa
i wolności jak innym obywatelom, w tym czynne prawo wyborcze po osiągnięciu 18 roku życia. Państwo zobowiązane jest, zarówno Konstytucją, aktami prawnymi jak i międzynarodowymi aktami praw człowieka, do ułatwiania
osobom niepełnosprawnym udziału w wyborach.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 62 ust. 1 zapewnia obywatelom polskim prawo wybierania Prezydenta Rzeczypospolitej, posłów,
senatorów i przedstawicieli do organów samorządu terytorialnego.
52
Kwestie udziału osób niepełnosprawnych w wyborach prezydenckich,
parlamentarnych, samorządowych, reguluje ustawa z dnia 05 stycznia 2011 r.
Kodeks wyborczy.
Określa on zasady i tryb zgłaszania kandydatów, przeprowadzania
oraz warunki ważności wyborów:
1. do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej
Polskiej;
2. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej;
3. do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej;
4. do organów stanowiących jednostki samorządu terytorialnego;
5. wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.
Kodeks wyborczy zawiera szereg nowych rozstrzygnięć umożliwiających i ułatwiających udział osób niepełnosprawnych w wyborach powszechnych. Wyborcą niepełnosprawnym, w rozumieniu Kodeksu wyborczego, jest
wyborca o ograniczonej sprawności fizycznej, psychicznej, umysłowej lub
w zakresie zmysłów, która utrudnia mu wzięcie udziału w wyborach.
Rozdział 5a Kodeksu wyborczego reguluje przekazywanie informacji o wyborach wyborcom niepełnosprawnym. I tak wyborca niepełnosprawny wpisany
do rejestru wyborców w danej gminie ma prawo do uzyskiwania informacji o:
1. właściwym dla siebie okręgu wyborczym i obwodzie głosowania;
2. lokalach obwodowych komisji wyborczych, o których mowa w art.
16 § 1 pkt 3, znajdujących się najbliżej miejsca zamieszkania wyborcy niepełnosprawnego;
3. warunkach dopisania wyborcy niepełnosprawnego do spisu wyborców w obwodzie głosowania, o którym mowa w art. 27 § 1;
4. terminie wyborów oraz godzinach głosowania;
5. komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych kandydatach i listach kandydatów;
6. warunkach oraz formach głosowania.
Informacje powyższe:
- przekazuje wójt lub upoważniony przez niego pracownik urzędu gminy w godzinach pracy urzędu, w tym telefonicznie, lub w drukowanych materiałach informacyjnych przesyłanych na wniosek wyborcy niepełnosprawnego, w tym w formie elektronicznej;
- są przekazywane wyborcy niepełnosprawnemu po podaniu przez wyborcę jego nazwiska, imienia (imion) oraz adresu stałego zamieszkania;
- wójt podaje również niezwłocznie do publicznej wiadomości poprzez
umieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej oraz w sposób zwyczajowo
przyjęty w danej gminie.
Państwowa Komisja Wyborcza zamieszcza na stronie internetowej
portalu informacje o uprawnieniach przysługujących wyborcom niepełno53
sprawnym na podstawie kodeksu, w formie uwzględniającej różne rodzaje
niepełnosprawności. Państwowa Komisja Wyborcza sporządza w alfabecie
Braille’a materiał informacyjny o uprawnieniach przysługujących wyborcom
niepełnosprawnym na podstawie kodeksu i przekazuje go zainteresowanym
na żądanie.
Obwieszczenia wyborcze umieszczane w lokalu wyborczym jak i poza
nim oraz wyniki głosowania w obwodach głosowania i okręgach wyborczych
powinny być zamieszczane w miejscach łatwo dostępnych dla osób niepełnosprawnych o ograniczonej sprawności ruchowej.
Na prośbę wyborcy niepełnosprawnego członek obwodowej komisji
wyborczej jest obowiązany przekazać ustnie treść obwieszczeń wyborczych
w zakresie informacji o komitetach wyborczych biorących udział w wyborach
oraz zarejestrowanych kandydatach i listach kandydatów.
Wyborca niepełnosprawny może głosować przy użyciu nakładek na
karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a.
Zamiar głosowania przy użyciu nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a powinien być zgłoszony przez wyborcę niepełnosprawnego wójtowi do 14 dnia przed dniem wyborów. Zgłoszenie może
być dokonane ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej.
W zgłoszeniu wyborca obowiązany jest wskazać właściwy dla niego obwód
głosowania.
Ponadto osoby o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniu równoważnym mają możliwość udzielenia pełnomocnictwa do głosowania w ich imieniu w wyborach, osobom nie będącym
członkami obwodowej komisji wyborczej, mężami zaufania kandydatów oraz
kandydatami w danych wyborach.
12. Ułatwienia w dostępie do instytucji kultury.
Podstawa prawna: ustawa z dn. 21 listopada 1996 r. o muzeach, ustawa
z dn. 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach, rozporządzenie Rady Ministrów
z dn. 10 czerwca 2008 r. w sprawie określenia grup osób, którym przysługuje ulga w opłacie lub zwolnienie z opłaty za wstęp do muzeów państwowych, oraz rodzajów dokumentów potwierdzających ich uprawnienia.
Ulga w opłacie za wstęp do muzeów państwowych przysługuje osobom
powyżej 65. roku życia, emerytom, rencistom, rencistom socjalnym, a także
osobom niepełnosprawnym wraz z opiekunami. Dokumentami potwierdzającymi uprawnienia do ulgi są legitymacje emeryckie, legitymacje rencistów
lub poświadczające niepełnosprawność (wraz z dokumentem tożsamości).
Zgodnie z ustawą o bibliotekach, usługi bibliotek, których organizatorami są podmioty takie jak: ministrowie i kierownicy urzędów centralnych
oraz jednostki samorządu terytorialnego – są ogólnie dostępne i bezpłatne.
W przypadku osób niepełnosprawnych z dysfunkcją narządu wzroku obsługę
54
biblioteczną zapewnia Centralna Biblioteka Niewidomych, która jednocześnie koordynuje działalność pokrewnych bibliotek i instytucji.
W celu zapewnienia obsługi bibliotecznej specjalnych grup użytkowników możliwe jest prowadzenie bibliotek w zakładach opieki zdrowotnej
i w domach pomocy społecznej.
13. Ułatwienia dla osób głuchych i głuchoniewidomych
wynikające z ustawy o języku migowym i innych środkach
komunikowania się.
Podstawa prawna: ustawa z dn. 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się
W dniu 12 września 2011 r. Prezydent RP podpisał ustawę o języku
migowym i innych środkach komunikowania się. Dotyczy ona języka migowego, technik wspierania osób głuchoniewidomych oraz innych środków komunikowania się.
Ustawa określa zasady:
1. korzystania przez osoby uprawnione z pomocy osoby przybranej
w kontaktach z organami administracji publicznej, jednostkami
systemu, podmiotami leczniczymi, jednostkami Policji, Państwowej Straży Pożarnej i straży gminnych oraz jednostkami ochotniczymi działającymi w tych obszarach;
2. obsługi osób uprawnionych w kontaktach z organami administracji publicznej;
3. dofinansowania kosztów kształcenia osób uprawnionych, członków ich rodzin oraz innych osób mających stały lub bezpośredni
kontakt z osobami uprawnionymi w zakresie polskiego języka migowego, systemu językowo-migowego i sposobów komunikowania się osób głuchoniewidomych na różnych poziomach;
4. monitorowania rozwiązań wspierających komunikowanie się i dostępu do nich.
W kontakcie z urzędem osoba uprawniona (głucha lub głuchoniewidoma) ma prawo do pośrednictwa tłumacza – może to być tłumacz PJM lub
tłumacz SJM. Dla osoby głuchoniewidomej może to być tłumacz przewodnik, nazwany w ustawie „tłumaczem SKOGN (systemu komunikowania się
osób głuchoniewidomych)”. Aby skorzystać z pośrednictwa tłumacza, trzeba
powiadomić o tym urząd (np. mailem, faksem) 3 dni przed dniem, kiedy planuje się załatwiać sprawę w urzędzie. Urząd ma obowiązek wybrać tłumacza
z rejestru tłumaczy, który będzie prowadzony przez wojewodę. Za usługę tłumacza płaci urząd. Otrzyma on na ten cel pieniądze od samorządu powiatowego, na terenie którego mieszka osoba uprawniona.
55
W kontakcie z urzędem, u lekarza, na policji i w innych służbach ratowniczo – interwencyjnych można będzie załatwiać sprawy za pomocą tzw.
osoby przybranej, pośredniczącej w kontakcie. Może to być znajomy lub członek rodziny, wybrany przez osobę głuchą lub głuchoniewidomą. Osoba przybrana musi mieć więcej niż 16 lat. O zamiarze przyjścia z osobą przybraną do
urzędu, lekarza czy na policję nie trzeba wcześniej zawiadamiać.
W ustawie znalazł się także katalog środków wspierania komunikowania się, takich jak użycie komunikatorów internetowych, SMS-ów, e-maili,
faksów i stron WWW, które mają osobom głuchym i głuchoniewidomym ułatwić załatwienie sprawy w urzędzie bez przychodzenia do niego.
Osoby głuche i głuchoniewidome będące rodzicami mają prawo do żądania usługi tłumacza w kontaktach ze szkołą, do której uczęszcza ich dziecko. Wszystkie osoby głuche i głuchoniewidome mają prawo żądać od urzędu
przekazania dokumentów związanych z załatwianą w urzędzie sprawą w formie dostępnej. Oznacza to, że można żądać tych dokumentów w wersji migowej – np. nagrania tłumaczenia na nośniku elektronicznym.
IV. Uprawnienia i obowiązki pracodawców
zatrudniających osoby niepełnosprawne.
Podstawa prawna: ustawa z dn. 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Formy wsparcia pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne.
Przy zatrudnieniu osób niepełnosprawnych pracodawca może starać się o różne
formy wsparcia, zarówno finansowe jak i pozafinansowe:
Wsparcie finansowe:
Wsparcie pozafinansowe:
zwrot kosztów:
poradnictwo zawodowe i informacja
zawodowa świadczona przez pup
i obejmująca:
o adaptacji pomieszczeń do potrzeb osób niepełnosprawnych,
w szczególności poniesionych na - doradztwo w określaniu wymagań doprzystosowanie tworzonych lub tyczących stanowiska pracy zgłoszonego
istniejących stanowisk pracy dla w ofercie pracy do urzędu,
tych osób;
- dobór kandydatów spośród bezroo adaptacji lub nabycia urządzeń
botnych lub poszukujących pracy na
ułatwiających osobie niepełnozgłoszone w ofercie pracy stanowisko,
sprawnej wykonywanie pracy lub
funkcjonowaniew zakładzie pracy; - wspieranie rozwoju zawodowego pracodawcy i jego pracowników;
56
o zakupu i autoryzacji oprogramowania na użytek pracowników niepełnosprawnych oraz
urządzeń technologii wspomagających lub przystosowanych
do potrzeb wynikających z ich
niepełnosprawności;
o rozpoznania przez służby medycyny pracy potrzeb, o których
mowa w pkt 1-3;
- miesięczne dofinansowanie do
wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego (o ile pracownik ten został
ujęty w ewidencji zatrudnionych osób
niepełnosprawnych prowadzonych
przez PFRON);
- miesięczne dofinansowanie do
wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego (o ile pracownik ten został
ujęty w ewidencji zatrudnionych osób
niepełnosprawnych prowadzonych
przez PFRON);
pośrednictwo pracy prowadzone przez
pup i obejmujące:
- udzielanie pomocy w znalezieniu
pracowników o poszukiwanych kwalifikacjach zawodowych do zatrudnienia,
- przekazywanie informacji o kandydatach do pracy w związku ze zgłoszoną
ofertą pracy,
- informowanie o aktualnej sytuacji
i przewidywanych zmianach na rynku
pracy.
- refundacja kosztów zatrudnienia pracownika pomagającego osobie niepełnosprawnej;
- zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy stworzonego dla osoby
niepełnosprawnej;
- zwrot kosztów szkolenia pracowników
niepełnosprawnych;
- refundacja z tytułu zatrudnienia
w ramach prac interwencyjnych osoby
niepełnosprawnej zarejestrowanej w powiatowym urzędzie pracy;
- refundacja z tytułu zatrudnienia w ramach robót publicznych osoby niepełnosprawnej zarejestrowanej w powiatowym urzędzie pracy;
- refundacja z tytułu przyjęcia na
przygotowanie zawodowe dorosłych
osoby niepełnosprawnej zarejestrowanej
w powiatowym urzędzie pracy.
57
IV. Uprawnienia i obowiązki pracodawców zatrudniających...
1. Zwrot kosztów związanych
z zatrudnianiem osoby niepełnosprawnej.
Pracodawca, który przez okres co najmniej 36 miesięcy zatrudni osoby
niepełnosprawne będące m.in. bezrobotnymi lub poszukującymi pracy i niepozostającymi w zatrudnieniu – skierowanymi do pracy przez PUP – może
otrzymać ze środków PFRON zwrot określonych kosztów. Pracodawca może
złożyć wniosek w odniesieniu do kosztów:
• adaptacji pomieszczeń zakładu pracy do potrzeb niepełnosprawnych, w szczególności poniesionych w związku z przystosowaniem
tworzonych lub istniejących stanowisk pracy dla tych osób,
• adaptacji lub nabycia urządzeń ułatwiających osobie niepełnosprawnej wykonywanie pracy bądź funkcjonowanie w zakładzie pracy,
• zakupu i amortyzacji oprogramowania na użytek pracowników niepełnosprawnych oraz urządzeń technologii wspomagających lub
przystosowanych do potrzeb wynikających z ich niepełnosprawności.
• rozpoznania przez służby medycyny pracy wymienionych wyżej potrzeb osób niepełnosprawnych (kwota zwrotu nie może przekraczać
15% kosztów związanych z przystosowaniem tworzonych lub istniejących stanowisk pracy dla potrzeb osób niepełnosprawnych).
W odniesieniu do pracodawców wykonujących działalność gospodarczą zwrot kosztów stanowi pomoc publiczną udzielaną zgodnie z odpowiednimi zapisami przepisów unijnych oraz może być łączony z inną pomocą ze
środków publicznych, odnośnie do tych samych kosztów kwalifikujących się
do objęcia pomocą, jeżeli łączna wartość tej pomocy nie przekroczy 100%
kosztów kwalifikujących się w okresie, na jaki osoby niepełnosprawne zostały
faktycznie zatrudnione.
Maksymalna wysokość pomocy finansowej nie może przekroczyć
20–krotnosci przeciętnego wynagrodzenia za każde przystosowane stanowisko pracy osoby niepełnosprawnej.
Przykład:
Pracodawca zamierza zatrudnić osobę niepełnosprawną zarejestrowaną w PUP jako osoba poszukująca pracy i niepozostająca w zatrudnieniu. W związku z tym składa do starosty zobowiązanie, że zatrudni osobę
przez okres 36 miesięcy oraz wniosek o przyznanie refundacji. We wniosku
określa, że konieczna jest adaptacja pomieszczenia oraz zakup specjalnego
oprogramowania do komputera, ponieważ zamierza zatrudnić osobę niedowidzącą. Po podpisaniu stosownej umowy, dokonano niezbędnych prac
adaptacyjnych na kwotę 5.000,00 zł oraz zakupiono oprogramowanie za
kwotę 3.000,00 zł. Starosta przekazuje refundację 8.000,00 zł na rachunek
bankowy wskazany we wniosku w terminie 14 dni od dnia przedstawienia
przez pracodawcę pozytywnej opinii PIP, odpowiednio, o przystosowaniu
58
do potrzeb wynikających z niepełnosprawności osoby zatrudnionej na wyposażonym stanowisku pracy lub o spełnieniu warunków bezpieczeństwa
i higieny pracy na tym stanowisku.
Ponadto pracodawca może ubiegać się o zwrot kosztów zatrudnienia
pracownika pomagającego niepełnosprawnemu w pracy w zakresie czynności ułatwiających komunikowanie się z otoczeniem oraz czynności niemożliwych lub trudnych do samodzielnego wykonania przez pracownika niepełnosprawnego na stanowisku pracy.
Biuro Pełnomocnika Rządu ds. osób Niepełnosprawnych wydało komunikat, że: „Przepisy nie zabraniają, aby pracownikiem pomagającym pracownikowi niepełnosprawnemu była inna osoba niepełnosprawna. Należy
jednak wziąć pod uwagę, że niepełnosprawny pracownik pomagający osobie
niepełnosprawnej nie powinien mieć problemów związanych z wykonywaniem czynności, w zakresie których służy pomocą innemu pracownikowi niepełnosprawnemu”.
Należy zaznaczyć, że czas przeznaczony wyłącznie na pomoc pracownikowi niepełnosprawnemu nie może przekroczyć liczby godzin odpowiadającej 20% czasu pracy pracownika w miesiącu.
Stosowny wniosek wraz z wymaganymi załącznikami należy złożyć
do starosty. Po rozpatrzeniu wniosku w terminie 30 dni starosta informuje
pracodawcę o sposobie rozpatrzenia jego wniosku. Po uzyskaniu pozytywnej
oceny starosta wzywa do negocjacji warunków umowy. Zawarta z pracodawcą umowa określa zobowiązania starosty i pracodawcy.
Warunkiem zwrotu kosztów jest uzyskanie pozytywnej opinii Państwowej Inspekcji Pracy, wydanej na wniosek starosty, odpowiednio o przystosowaniu lub o spełnieniu warunków bezpieczeństwa i higieny pracy na
stanowisku pracy lub pomieszczeniach zakładu pracy.
2. Zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy.
Pracodawca, który przez okres co najmniej 36 miesięcy zatrudni osobę niepełnosprawną, zarejestrowaną w powiatowym urzędzie pracy jako
bezrobotna lub poszukująca pracy, niepozostająca w zatrudnieniu, może
otrzymać ze środków PFRON zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy. Maksymalnie pracodawca może ubiegać się kwotę stanowiącą 15-krotność przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale (w IV kw. 2011 r. wynagrodzenie to wyniosło 3 586,75 zł),
czyli ponad 53 tys. zł. Konieczne jest tu wcześniejsze zawarcie umowy ze starostą. Zwrotowi nie podlegają bowiem koszty poniesione przed dniem jej zawarcia.
Jeśli okres zatrudnienia osoby niepełnosprawnej będzie krótszy niż 36
miesięcy, wówczas pracodawca będzie musiał zwrócić otrzymane środki finansowe w wysokości równej 1/36 ogólnej kwoty za każdy miesiąc brakujący
59
do upływu 36 miesięcy. Jednak kwota ta nie może być niższa niż 1/6 udzielonej pomocy. Należy tego dokonać w terminie 3 miesięcy od dnia rozwiązania stosunku pracy z osobą niepełnosprawną. Natomiast nie trzeba zwracać
środków, jeśli w terminie 3 miesięcy od dnia rozwiązania stosunku pracy pracodawca zatrudni inna osobę niepełnosprawną, zarejestrowaną w PUP jako
osoba bezrobotna lub poszukująca pracy, niepozostającą w zatrudnieniu.
Przykład:
Pracodawca podpisując umowę ze starostą uzyskał możliwość zwrotu kosztów zatrudnienia pracownika niepełnosprawnego w wysokości
30.000,00 zł, zobowiązał się tym samym do zatrudnienia bezrobotnej osoby niepełnosprawnej skierowanej przez PUP przez okres 3 lat. Po 2 latach
osoba niepełnosprawna została zwolniona z pracy (przed upływem wymaganego okresu zgodnie z umową zawartą ze starostą). Pracodawca ma
dwie możliwości:
– w ciągu 3 miesięcy od dnia rozwiązania stosunku pracy z osobą niepełnosprawną, pracodawca zatrudni inną bezrobotną lub poszukującą pracy
osobę niepełnosprawną, skierowaną przez PUP,
– zwróci dla starosty 10.000, zł (30000 zł / 36 m-cy = 833,33 zł;
do pełnych 36 miesięcy zatrudnienia brakuje 12 miesięcy, więc 833,33 zł
x 12 m-cy= 10.000 zł).
Zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy obejmuje:
– udokumentowane koszty zakupu lub wytworzenia wyposażenia stanowiska pracy, na którym będzie wykonywać prace osoba niepełnosprawna,
– kwotę niepodlegającą odliczeniu podatku VAT i podatku akcyzowego związaną z przedmiotami opodatkowania określonymi w pkt. 1
Warunkiem koniecznym do zwrotu kosztów jest przedstawienie niezbędnej dokumentacji dotyczącej zatrudnienia osoby niepełnosprawnej i wyposażenia jej stanowiska pracy oraz uzyskanie pozytywnej opinii Państwowej
Inspekcji Pracy odpowiednio o przystosowaniu do potrzeb wynikających z niepełnosprawności osoby zatrudnionej na wyposażonym stanowisku pracy lub
o spełnieniu warunków bezpieczeństwa i higieny pracy na tym stanowisku.
3. Szkolenia dla pracowników.
Pracodawca może się również ubiegać się o refundację ze środków PFRON
kosztów poniesionych na szkolenie zatrudnionych u niego osób niepełnosprawnych. Warunkiem uzyskania takiego zwrotu jest uprzednie zawarcie umowy
ze starostą właściwym ze względu na miejsce siedziby pracodawcy. Refundacji
mogą podlegać wyłącznie koszty poniesione przez pracodawcę po podpisaniu
stosownej umowy. Refundacja może obejmować dwa rodzaje szkoleń:
60
Specjalistyczne, tj. polegające na zdobyciu wiedzy bezpośrednio związanej z obecnym lub przyszłym stanowiskiem pracy w przedsiębiorstwie,
Ogólne, tj. polegające na przekazaniu wiedzy i umiejętności, które
można wykorzystać w innym przedsiębiorstwie.
Refundacja nie może przekroczyć:
• 55% kosztów szkolenia kwalifikujących się do objęcia pomocą
w przypadku szkoleń specjalistycznych i 80% w przypadku szkoleń ogólnych - w odniesieniu do małych przedsiębiorców,
w przypadku szkoleń specjalistycznych i 80% w przypadku szkoleń ogólnych - w odniesieniu do średnich przedsiębiorców,
w przypadku szkoleń specjalistycznych i 70% w przypadku szkoleń ogólnych - w odniesieniu do dużych przedsiębiorców.
Jeśli szkolenie zawiera zarówno elementy szkolenia specjalistycznego,
jak i ogólnego, które nie mogą być wyodrębnione w celu ustalenia wysokości
pomocy lub też gdy nie ma możliwości określenia czy szkolenie ma charakter
ogólny, czy specjalistyczny, przyjmuje się za właściwą maksymalną wielkość
pomocy w wysokości określonej dla szkoleń specjalistycznych.
Jakie koszty mogą zostać objęte pomocą? Należą do nich m.in.:
• Wynagrodzenia osób prowadzących szkolenie,
• Koszty podróży osób prowadzących szkolenie i uczestników szkolenia,
• Zakwaterowanie i wyżywienie szkolących i uczestników,
• Usługi doradcze związane ze szkoleniem, materiały biurowe, wynajem
pomieszczeń związanych bezpośrednio z realizacją szkolenia.
Refundacja jest również przeznaczona na pokrycie wydatków obejmujących koszty zatrudnienia pracownika, jakie ponosi pracodawca w okresie,
w którym pracownik uczestniczy w szkoleniu.
Starosta, decydując o możliwości przyznania refundacji, bierze pod
uwagę wysokość środków PFRON przeznaczonych na ten cel w danym roku,
okres prowadzenia działalności oraz doświadczenie pracodawcy w zakresie
zatrudniania osób niepełnosprawnych. Może mieć również znaczenie wysokość kosztów, o zwrot których wnosi pracodawca.
Przykład:
Mały przedsiębiorca po zawarciu umowy ze starostą, skierował na
2-dniowe szkolenie specjalistyczne 2 pracowników niepełnosprawnych. Poniósł koszty na zakwaterowanie i wyżywienie, dojazdy pracowników oraz
wynagrodzenie dla osoby prowadzącej szkolenie. Łączny koszt szkolenia
wyniósł 5.000,00 zł. Pracodawca może wystąpić do starosty o refundację
55% łącznych kosztów kwalifikowanych szkolenia, tj. o kwotę 2.750,00 zł.
61
4. Dofinansowanie wynagrodzeń
niepełnosprawnych pracowników
Zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 r. podmiotem uprawnionym do ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzeń zatrudnionych
pracowników niepełnosprawnych może być:
• pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej;
• pracodawca zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i osiągający wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 6%;
• pracodawca zatrudniający w przeliczeniu na pełny wymiar czasu
pracy mniej niż 25 pracowników.
Dofinansowanie nie przysługuje pracodawcom zatrudniającym w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy co najmniej 25 pracowników i nie osiągającym wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej
6% (a więc zobowiązanym do wpłat na Fundusz na podstawie art. 21 ww. ustawy).
Zgodnie z art. 26b ust. 7 ww. ustawy miesięczne dofinansowanie nie
przysługuje do wynagrodzenia pracownika w części finansowanej ze środków
publicznych. W związku z tym jeśli całość wynagrodzenia pracownika jest finansowana ze środków publicznych, dofinansowanie do wynagrodzenia tego
pracownika nie przysługuje.
Ustalenie stanu zatrudnienia
Wysokość zatrudnienia oraz wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych ustala się zgodnie z art. 28 ust. 1 i 3 ww. ustawy (dla pracodawców
prowadzących zakłady pracy chronionej) oraz art. 21 ust. 1 i 5 ww. ustawy
(dla pozostałych pracodawców). A zatem pracodawca nie wlicza do ogólnego
stanu zatrudnienia pracowników osób niepełnosprawnych przebywających
na urlopach bezpłatnych oraz - jeżeli nie są to osoby niepełnosprawne – osób
zatrudnionych:
• na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego,
• przebywających na urlopach wychowawczych,
• nieświadczących pracy w związku z odbywaniem służby wojskowej albo służby zastępczej,
• będących uczestnikami Ochotniczych Hufców Pracy,
• nieświadczących pracy w związku z uzyskaniem świadczenia rehabilitacyjnego
• przebywających na urlopach bezpłatnych, których obowiązek udzielenia określają odrębne ustawy (wyłączenie to nie obejmuje osób
przebywających na urlopach bezpłatnych, udzielonych na podstawie art. 174 Kodeksu Pracy, gdyż pracodawca może udzielić takiego
urlopu na wniosek pracownika, ale nie ma takiego obowiązku).
Ponadto pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej do stanu
62
zatrudnienia zalicza także osoby niepełnosprawne wykonujące pracę nakładczą, jeżeli ich wynagrodzenie zostało ustalone co najmniej w wysokości:
– najniższego wynagrodzenia – w stosunku do wykonawców, dla których praca nakładcza stanowi jedyne źródło utrzymania,
– połowy najniższego wynagrodzenia – w stosunku do pozostałych wykonawców.
W przypadku pracowników niepełnosprawnych wykonujących pracę
nakładczą wymiar czasu pracy zatrudnionych ustala się jako iloraz wysokości
ustalonego wynagrodzenia i najniższego wynagrodzenia, przy czym maksymalny wymiar czasu pracy ustalony zgodnie z powyższymi regułami nie może
przekraczać jednego etatu.
Wyłączenie z dofinansowań
Jeżeli pracodawca posiada zaległości w zobowiązaniach wobec Funduszu przekraczające ogółem kwotę 100 zł, Prezes Zarządu wyda decyzję
o wstrzymaniu miesięcznego dofinansowania do czasu uregulowania zaległości przez pracodawcę, przy czym decyzja podlega wykonaniu z dniem
wydania. Jeżeli natomiast pracodawca nie spłaci przedmiotowej zaległości
wobec Funduszu do dnia 31 stycznia roku następującego po roku, za który
pracodawcy przysługuje miesięczne dofinansowanie, Prezes Zarządu Funduszu wyda decyzję o odmowie wypłaty miesięcznego dofinansowania.
Na kogo przysługuje dofinansowanie.
Pracownikiem, na którego przysługuje dofinansowanie, jest osoba zatrudniona zgodnie z przepisami prawa pracy. Dofinansowanie nie przysługuje więc
na osoby, z którymi zawarto umowy cywilnoprawne (o dzieło, umowa zlecenie).
Osobą niepełnosprawną w rozumieniu Ustawy o rehabilitacji jest osoba, której niepełnosprawność została potwierdzona orzeczeniem o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności lub orzeczeniem równoważnym. Zgodnie z art. 26a ust.6 ww. ustawy
Fundusz wypłaca miesięczne dofinansowanie w wysokości proporcjonalnej
do wymiaru czasu pracy pracownika.
Warunki przyznania dofinansowania dla nowozatrudnionych pracowników niepełnosprawnych.
Jeżeli zatrudnienie nowych pracowników niepełnosprawnych w danym miesiącu, u pracodawcy wykonującego działalność gospodarczą, nie powoduje u tego pracodawcy wzrostu netto zatrudnienia ogółem i wzrostu netto
zatrudnienia pracowników niepełnosprawnych, miesięczne dofinansowanie
na nowo zatrudnionego pracownika niepełnosprawnego nie przysługuje, jeżeli jego zatrudnienie nastąpiło w wyniku rozwiązania umowy o pracę z innym pracownikiem, chyba że umowa o pracę uległa rozwiązaniu:
• z przyczyn określonych w art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy;
• za wypowiedzeniem złożonym przez pracownika;
63
• na mocy porozumienia stron;
• wskutek przejścia pracownika na rentę z tytułu niezdolności do pracy;
• z upływem czasu, na który została zawarta;
• z dniem ukończenia pracy, dla której wykonania była zawarta.
Jeżeli nie są spełnione warunki, o których mowa wyżej, miesięczne dofinansowanie na nowo zatrudnionego pracownika niepełnosprawnego przysługuje w przypadku, gdy jego miejsce pracy powstało w wyniku:
wygaśnięcia umowy o pracę;
zmniejszenia wymiaru czasu pracy pracownika - na jego wniosek.
Wysokość dofinansowania.
Kwota miesięcznego dofinansowania uzależniona jest od wymiaru
czasu pracy pracownika niepełnosprawnego oraz:
– stopnia niepełnosprawności zatrudnionego,
– szczególnych schorzeń zatrudnionego,
– typu pracodawcy, u którego niepełnosprawny jest zatrudniony.
W odniesieniu do dofinansowań za okresy 01-06/2012 r., kwota dofinansowania wyliczana na podstawie art. 26a (ust. 1 i 1b) ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej
oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, jest następująca:
Dla zakładów pracy chronionej:
1. 170% najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
2. 125% najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
3. 50% najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
Ww. kwoty dofinansowania zwiększa się o 40% najniższego wynagrodzenia w przypadku osób niepełnosprawnych, u których orzeczono chorobę
psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsję oraz niewidomych (zgodnie z art. 26a ust. 1b ww. ustawy o rehabilitacji).
Dla pracodawców innych niż zakłady pracy chronionej:
W 2012 roku pracodawcy zatrudniającemu co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i osiągającemu wskaźnik
zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 6% oraz pracodawcy zatrudniającemu w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy mniej
niż 25 pracowników, przysługiwać będzie dofinansowanie w wysokości:
1. 70% kwot przysługujących zakładom pracy chronionej,
2. 90% kwot przysługujących zakładowi pracy chronionej, w przypadku, gdy dotyczyć ono będzie osób niepełnosprawnych, u których
orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe
zaburzenia rozwojowe lub epilepsję oraz pracowników niewidomych.
64
W odniesieniu do dofinansowań za okresy 07-12/2012 r., kwota
dofinansowania wyliczana na podstawie art. 26a (ust. 1 i 1b) ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, jest następująca:
Dla zakładów pracy chronionej:
1. 180% najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
2. 115% najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
3. 45 % najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
Ww. kwoty dofinansowania zwiększa się o 40% najniższego wynagrodzenia w przypadku osób niepełnosprawnych ze schorzeniami specjalnymi,
czyli u których orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsję oraz niewidomych.
W odniesieniu do dofinansowań na otwartym rynku pracy za okresy
01-06/2012 r., przykładowa kwota dofinansowania jest następująca:
Stopień
Otwarty rynek
Otwarty rynek
ze schorzeniami
bez schorzeń
znaczny
2.411,64
1.518,44
umiarkowany
1.894,86
1.116,50
lekki
1.033,56
446,60
Wyliczenie kwot wykazanych w tabeli jest następujące :
- stopień znaczny bez schorzeń 1.276 x 0,70 x 1,70 = 1.518,44
- stopień umiarkowany bez schorzeń 1.276 x 0,70 x 1,25 = 1.116,50
- stopień lekki bez schorzeń 1.276 x 0,70 x 0,50 = 446,60
- stopień znaczny ze schorzeniami 1.276 x 0,90 x 2,10 = 2.411,64
- stopień umiarkowany ze schorzeniami 1.276 x 0,90 x 1,65 = 1.1894,86
- stopień lekki ze schorzeniami 1.276 x 0,90 x 0,90 = 1.033,56
65
W odniesieniu do dofinansowań za okresy 07-12/2012 r., przykładowa
kwota jest następująca:
Stopień
znaczny
umiarkowany
lekki
Otwarty rynek
ze schorzeniami
2.526,48
1.780,02
976,14
Otwarty rynek
bez schorzeń
1.607,76
1.027,18
401,94
Wyliczenie kwot wykazanych w tabeli jest następujące :
- stopień znaczny bez schorzeń 1.276 x 0,70 x 1,80 = 1.607,76
- stopień umiarkowany bez schorzeń 1.276 x 0,70 x 1,15 = 1.027,18
- stopień lekki bez schorzeń 1.276 x 0,70 x 0,45 = 401,94
- stopień znaczny ze schorzeniami 1.276 x 0,9 x 2,20 = 2.526,48
- stopień umiarkowany ze schorzeniami 1.276 x 0,90 x 1,55 = 1.780,02
- stopień lekki ze schorzeniami 1.276 x 0,90 x 0,85 = 976,14
Wykazane w tabelach limity dofinansowania dotyczą zatrudnienia
w pełnym wymiarze czasu pracy i podlegają proporcjonalnemu zmniejszeniu
dla zatrudnionych na część etatu. Podstawą do wyliczenia kwoty dofinansowania w 2012 roku jest minimalne wynagrodzenie za pracę obowiązujące
w grudniu 2009 r. tj. 1276 zł brutto.
Ograniczenia dofinansowania
Kwota miesięcznego dofinansowania nie może przekroczyć kwoty 90%
faktycznie poniesionych miesięcznych kosztów płacy, a w przypadku pracodawcy wykonującego działalność gospodarczą, w rozumieniu przepisów
o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, zwanego dalej „pracodawcą wykonującym działalność gospodarczą”, 75% tych kosztów.
Przez koszty płacy należy rozumieć wynagrodzenie brutto oraz finansowane
przez pracodawcę obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe naliczone od tego wynagrodzenia i obowiązkowe składki na
Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
Pomoc ze środków Funduszu nie może zostać udzielona lub wypłacona pracodawcy wykonującemu działalność gospodarczą:
– znajdującemu się w trudnej sytuacji ekonomicznej według kryteriów
określonych w przepisach prawa Unii Europejskiej dotyczących udzielania
pomocy publicznej;
– na którym ciąży obowiązek zwrotu pomocy, wynikający z wcześniejszych decyzji Komisji Europejskiej, uznających pomoc za niezgodną z prawem oraz ze wspólnym rynkiem;
– jeżeli udzielenie pomocy w formie miesięcznego dofinansowania do
wynagrodzenia skutkowałoby przekroczeniem kwoty 10 mln euro rocznej pomocy na zatrudnienie pracowników niepełnosprawnych u tego pracodawcy.
66
V. Działalność Państwowego Funduszu
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Podstawa prawna: ustawa z dn. 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych istnieje
od 1991 roku, jest funduszem celowym, którego środki finansowe przeznaczane są na rehabilitację zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych
oraz ich zatrudnianie.
Przychodami PFRON są głównie środki pochodzące z obowiązkowych
miesięcznych wpłat pracodawców, którzy zatrudniają co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, a wskaźnik zatrudnienia
osób niepełnosprawnych w ich zakładzie jest niższy niż 6 %. W przypadku
państwowych i niepaństwowych szkół, zakładów kształcenia nauczycieli
oraz placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych wymagany
wskaźnik wynosi 2%.
Z wpłat na Fundusz zwolnieni są pracodawcy, u których wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi co najmniej 6%. Zwolnione z wpłat
są także podmioty niedziałające w celu osiągnięcia zysku, które prowadzą działalność wyłącznie w zakresie rehabilitacji społecznej, leczniczej bądź edukacji
osób niepełnosprawnych lub opieki nad osobami niepełnosprawnymi.
Środki PFRON, na mocy ustawy z 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, przeznaczane są między innymi na:
• rekompensatę pracodawcom chronionego i otwartego rynku pracy
podwyższonych kosztów związanych z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych (dofinansowanie do wynagrodzeń),
• refundację pracodawcom kosztów przystosowania, adaptacji i wyposażenia miejsc pracy osób niepełnosprawnych,
• dofinansowanie tworzenia i funkcjonowania warsztatów terapii zajęciowej oraz zakładów aktywności zawodowej,
• zlecanie organizacjom pozarządowym i fundacjom realizacji zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych,
• współfinansowanie projektów systemowych realizowanych ze środków pomocowych Unii Europejskiej,
67
•
wspierane indywidualnych osób niepełnosprawnych poprzez:
1. udzielanie dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej, rolniczej lub wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej,
2. refundację składek na ubezpieczenia społeczne dla osób prowadzących działalność gospodarczą, niepełnosprawnych rolników
oraz rolników zobowiązanych do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika,
3. dofinansowanie: likwidacji barier architektonicznych w komunikowaniu się i technicznych, zakupu sprzętu rehabilitacyjnego,
przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych oraz turnusów rehabilitacyjnych,
4. finansowanie aktywnych instrumentów rynku pracy dla osób zarejestrowanych jako bezrobotne lub poszukujące pracy (szkolenia,
staże, itp.),
5. programy PFRON (kolejne edycje) takie jak STUDENT II, Pitagoras 2007; Junior.
Aby ułatwić indywidualnym osobom niepełnosprawnym korzystanie
ze wsparcia Funduszu, część środków finansowych PFRON dystrybuowana
jest przez jednostki samorządu powiatowego. Zgodnie z rozporządzeniem
ministra pracy i polityki społecznej z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie
określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków PFRON (Dz. nr 96, poz. 861 z 2002r.) środki przekazywane dla powiatu
zgodnie z algorytmem mogą być wydatkowane w części lub całości następujące na następujące rodzaje zadań:
1. sport, kultura, rekreacja i turystyka osób niepełnosprawnych,
2. zaopatrzenie w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne
i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym na
podstawie odrębnych przepisów,
3. likwidacja barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych, w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych,
4. rehabilitacja dzieci i młodzieży,
5. korzystanie z turnusów rehabilitacyjnych.
68
1. Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki
O dofinansowanie ze środków Funduszu organizacji sportu, kultury,
rekreacji i turystyki dla osób niepełnosprawnych mogą ubiegać się osoby
prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli:
1. prowadzą działalność na rzecz osób niepełnosprawnych przez
okres co najmniej 2 lat przed dniem złożenia wniosku,
2. udokumentują zapewnienie odpowiednich do potrzeb osób niepełnosprawnych warunków technicznych i lokalowych do realizacji zadania,
3. udokumentują posiadanie środków własnych lub pozyskanych
z innych źródeł na sfinansowanie przedsięwzięcia w wysokości
nieobjętej dofinansowaniem ze środków Funduszu.
2. Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny,
przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym.
O dofinansowanie ze środków PFRON zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny mogą ubiegać się:
1. osoby niepełnosprawne stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, mogą ubiegać się o dofinansowanie ze środków
PFRON, jeśli przeciętny miesięczny dochód na jedną osobę we
wspólnym gospodarstwie domowym, wyliczony za kwartał poprzedzający miesiąc złożenia wniosku, nie przekracza kwoty:
• 50 % przeciętnego wynagrodzenia na osobę we wspólnym gospodarstwie domowym,
• 65 % przeciętnego wynagrodzenia na osobę w przypadku osoby samotnej.
2. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne
i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli
prowadzą działalność związaną z rehabilitacją osób niepełnosprawnych przez okres co najmniej 2 lat przed dniem złożenia wniosku
oraz udokumentują posiadanie środków własnych lub pozyskanych
z innych źródeł na sfinansowanie przedsięwzięcia w wysokości nieobjętej dofinansowaniem ze środków Funduszu.
Wysokość dofinansowania zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny wynosi do 60 % kosztów tego sprzętu, nie więcej jednak niż do wysokości pięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia. Biorąc pod uwagę wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale (w IV kwartale 2011 r. wynagrodzenie to
wyniosło 3 586,75 zł) można wnioskować nie więcej niż 17.933,75 zł.
Osoby niepełnosprawne, które otrzymały z Narodowego Funduszu
Zdrowia refundację zakupu przedmiotów ortopedycznych i środków pomoc69
niczych oraz spełnią kryterium dochodowe, mogą ubiegać się w powiatowych
centrach pomocy rodzinie o uzyskanie dodtkowych środków na pokrycie wydatków związanych z powyższym zakupem.
Dofinansowanie następuje na pisemny wniosek złożony do powiatowego centrum pomocy rodzinie właściwego dla miejsca zamieszkania osoby
niepełnosprawnej.
Wysokość dofinansowania wynosi:
• do 100% udziału własnego osoby niepełnosprawnej w limicie ceny
ustalonym przez ministra zdrowia na podstawie odrębnych przepisów, jeżeli taki udział jest wymagany,
• do 150% sumy kwoty limitu, wyznaczonego przez NFZ oraz wymaganego udziału własnego osoby niepełnosprawnej w zakupie tych przedmiotów i środków, jeżeli cena zakupu jest wyższa niż ustalony limit.
Limity cen na zakup przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych zostały zatwierdzone przez Ministra Zdrowia, na mocy rozporządzenia z 2009 roku, Dz. U. Nr 139, poz. 1141 z późn. zm.
3. Dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych,
w komunikowaniu się i technicznych.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia
25 czerwca 2002 r. w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które
mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji
Osób Niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 96, poz. 861 ze zm.), ze środków Funduszu może być dofinansowana likwidacja barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych w związku z indywidualnymi potrzebami
O dofinansowanie ze środków Funduszu zadań, jeżeli ich realizacja
umożliwi lub w znacznym stopniu ułatwi osobie niepełnosprawnej wykonywanie podstawowych, codziennych czynności lub kontaktów z otoczeniem, mogą
ubiegać się:
1) na likwidację barier architektonicznych - osoby niepełnosprawne, które
mają trudności w poruszaniu się, jeżeli są właścicielami nieruchomości
lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości albo posiadają zgodę właściciela lokalu lub budynku mieszkalnego, w którym stale zamieszkują,
2) na likwidację barier w komunikowaniu się i technicznych - osoby
niepełnosprawne, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami wynikającymi z niepełnosprawności.
70
Dofinansowanie likwidacji barier funkcjonalnych nie przysługuje osobom niepełnosprawnym, jeśli:
a) w ciągu trzech lat przed złożeniem wniosku uzyskały odpowiednio
na te cele dofinansowanie ze środków Funduszu,
b) w ciągu trzech lat przed złożeniem wniosku byli stroną umowy
z PFRON, rozwiązaną z przyczyn leżących po stronie osoby niepełnosprawnej,
c) mają zaległości wobec PFRON.
Dofinansowanie na likwidację barier funkcjonalnych następuje na
wniosek osoby niepełnosprawnej złożony na odpowiednim formularzu w dowolnym czasie. Nie obejmuje ono kosztów realizacji zadań poniesionych
przed przyznaniem środków finansowych i zawarciem umowy o dofinansowanie. Wysokość dofinansowania likwidacji barier funkcjonalnych może wynieść do 80% kosztów przedsięwzięcia, jednak nie więcej niż do wysokości
piętnastokrotnego przeciętnego wynagrodzenia.
Przykładowe czynności w zakresie likwidacji barier funkcjonalnych:
Likwidacja barier archi- Likwidacja barier
Likwidacja barier technicznych
tektonicznych
w komunikowaniu się
• urządzenia wspo• montaż osprzętu umożliwiające• budowa pochylni
magające odbiór
go otwarcie drzwi i okien w nie• dźwig osobowy
dźwięku telewizora
standardowy sposób
• podnośnik
• telefon ze wzmac• montaż zabezpieczenia wypeł• poręcze w ciągach koniaczem/cewką
nienia skrzydła przed stłuczeniem
munikacyjnych
indukcyjną
lub wymiana skrzydła drzwi
• uchwyty w pomieszcze• budzik świetlny/
• zmiana sposobu oświetlenia
niach higieniczno-saniwibracyjny
• trwałe oznakowanie piktogratarnych
• sygnalizacja optyczmami budynku, w którym za• likwidacja progów
na dzwonków do
mieszkuje osoba niepełnosprawna
• likwidacja różnic poziodrzwi, telefonu itp.
• zakup urządzenia umożliwiająmów ciągów komunika• instalacja dźwiękocego osobie z dysfunkcją prowacyjnych, podłóg
wa sygnalizacyjnodzenie samochodu
• wymiana ościeżnicy
alarmowa
• zakup wózka inwalidzkiego
i drzwi
• telefon
z napędem elektrycznym
• podłogi antypoślizgowe
• CB-radio
Przykład:
Osoba niepełnosprawna, poruszająca się na wózku inwalidzkim złożyła do PCPR wniosek o dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych z przeznaczeniem na budowę pochylni (podjazdu). Wartość kosztorysowa przedsięwzięcia wyniosła 6.000 zł, w związku z tym wniosek opiewał
na 4.800 zł ze środków Funduszu (80%) oraz 1.200 zł wkład własny (20%).
Po podpisaniu umowy ostateczna wartość inwestycji wzrosła do kwoty
71
6.500 zł, w związku z tym PCPR w ramach posiadanych środków finansowych zwiększył dofinansowanie do kwoty 5.200 zł, ale wzrósł również
udział własny do kwoty 1.300 zł.
4. Dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych.
Z turnusów rehabilitacyjnych mogą korzystać wszystkie osoby niepełnosprawne, tj. te, które posiadają ważne orzeczenie:
1. o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech
stopni niepełnosprawności lub
2.o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy na podstawie odrębnych przepisów lub
3.o niepełnosprawności, wydane przez ukończeniem 16 roku życia.
4.orzeczenie równoważne
5. o stałej lub długotwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym
Osoba niepełnosprawna ubiegająca się o dofinansowanie ze środków
PFRON kosztów uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym powinna złożyć
odpowiedni wniosek o dofinansowanie, kopię jednego z w/w orzeczeń, wniosek lekarza o skierowanie na turnus rehabilitacyjny. Wniosek o dofinansowanie zawiera oświadczenie o wysokości dochodu w rodzinie oraz liczbę osób
we wspólnym gospodarstwie domowym.
Wniosek o dofinansowanie należy złożyć we właściwym dla miejsca
zamieszkania powiatowym centrum pomocy rodzinie. W przypadku osoby
bezdomnej, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej lub osoby niepełnosprawnej pozostającej pod opieką wniosek o dofinansowanie należy złożyć
w PCPR właściwym dla miejsca pobytu. Jest on rozpatrywany w ciągu 30 dni
od daty złożenia kompletnego wniosku.
Uczestnictwo w turnusie rehabilitacyjnym może zostać dofinansowane ze środków PFRON, jeśli przeciętny miesięczny dochód na jedną osobę
we wspólnym gospodarstwie domowym, wyliczony za kwartał poprzedzający
miesiąc złożenia wniosku, nie przekracza kwoty:
c) 50 % przeciętnego wynagrodzenia na osobę we wspólnym gospodarstwie domowym,
d) 65 % przeciętnego wynagrodzenia na osobę przypadku osoby samotnej.
Kwoty zmieniają się kwartalnie (ogłoszenie GUS) w zależności od wysokości
przeciętnego wynagrodzenia w danym kwartale.
Wysokość dofinansowania waha się od 18% do 27% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale
(w IV kwartale 2011 r. wynagrodzenie to wyniosło 3 586,75 zł). Wysokość dofinansowania zależy od stopnia niepełnosprawności, wieku oraz sytuacji życiowej wnioskodawcy. 72
Dofinansowanie ze środków PFRON można otrzymać tylko raz
w roku kalendarzowym.
Przykład:
Osoba niepełnosprawna ze znacznym stopniem niepełnosprawności
mieszka we wspólnym gospodarstwie domowym i osiąga średni dochód
brutto w wysokości 1000,00 zł na osobę. Dochód brutto uprawnia do ubiegania się o dofinansowanie ze środków PFRON, ponieważ jest niższy niż
50% przeciętnego wynagrodzenia, czyli 1793,38 zł. Osoba ze znacznym
stopniem niepełnosprawności może ubiegać się o dofinansowanie w wysokości 968,42 zł, czyli 27% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej ogłoszonego za poprzedni kwartał. Jeśli osoba niepełnosprawna wymaga pomocy opiekuna, może wnioskować dodatkowo o dofinansowanie
w wysokości 645,62 zł, czyli 18% przeciętnego wynagrodzenia.
5. Warsztaty terapii zajęciowej.
Do podstawowych form aktywności wspomagającej procesy rehabilitacji zalicza się uczestnictwo osób niepełnosprawnych m.in. w warsztatach terapii zajęciowej.
Warsztat terapii zajęciowej to wyodrębniona organizacyjnie i finansowo placówka stwarzająca osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podjęcia pracy możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia
przy zastosowaniu technik terapii zajęciowej, zmierzających do rozwijania:
• umiejętności wykonywania czynności życia codziennego oraz zaradności osobistej,
• psychofizycznych sprawności oraz podstawowych i specjalistycznych umiejętności zawodowych, umożliwiających uczestnictwo
w szkoleniu zawodowym albo podjęcie pracy.
Terapię realizuje się na podstawie indywidualnego programu rehabilitacji,
określając:
• formy i zakres rehabilitacji,
• metody i zakres nauczania,
• formy współpracy z rodziną lub opiekunami,
• planowane efekty rehabilitacji,
• osoby odpowiedzialne za realizację programu rehabilitacji.
Warsztaty mogą być organizowane przez fundacje, stowarzyszenia lub przez
inne podmioty.
73
6. Programy i zadania realizowane przez PFRON.
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych obecnie
realizuje następujące programy i zadania:
1. Dofinansowanie do oprocentowania kredytów bankowych dla
zpch.
2. Finansowanie badań, ekspertyz i analiz dotyczących rehabilitacji
zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.
3. Junior - Program aktywizacji zawodowej absolwentów niepełnosprawnych w ramach Programu Aktywizacji Zawodowej Absolwentów PIERWSZA PRACA.
4. Pitagoras 2007 - Program pomocy osobom z uszkodzeniem słuchu.
5. Program wsparcia międzynarodowych imprez sportowych dla
osób niepełnosprawnych organizowanych na terenie Polski.
6. Program wyrównywania różnic między regionami II.
7. Refundacja dodatkowych kosztów zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zpch.
8. Refundacja kosztów wydawania certyfikatów przez podmioty
uprawnione do szkolenia psów asystujących.
9. Student II - Kształcenie ustawiczne osób niepełnosprawnych.
10. Wczesna pomoc dziecku niepełnosprawnemu.
11. Wsparcie dla Biblioteki Centralnej Polskiego Związku Niewidomych.
12. Wsparcie Inicjatyw.
13. Aktywny samorząd.
14. Realizacji zadań wynikających z art. 36 ustawy z dnia 27 sierpnia
1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Poniżej przedstawiono niektóre programy i zadania realizowane przez PFRON.
Program Student II - kształcenie ustawiczne osób niepełnosprawnych.
Adresatami programu są osoby z orzeczonym znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (lub orzeczeniem równoważnym),
które pobierają naukę w systemie stacjonarnym lub niestacjonarnym i są
studentami uczelni wyższych (także zagranicznych), studentami kształcącymi się na studiach podyplomowych, doktoranckich a także uczniowie szkół
policealnych i słuchacze kolegiów pracowników służb społecznych, kolegiów
nauczycielskich lub nauczycielskich kolegiów języków obcych. Dofinansowanie może obejmować opłaty za naukę, koszty zakwaterowania i dojazdów do
szkoły, uczestnictwa w zajęciach mających na celu podniesienie sprawności
74
fizycznej lub psychicznej, związane z dostępem do internetu, koszty zakupu
przedmiotów ułatwiających lub umożliwiających naukę oraz koszty wyjazdów organizowanych w ramach zajęć szkolnych.
Program Pitagoras 2007- program pomocy osobom
z uszkodzeniem słuchu.
Celem programu jest zapewnienie wszystkim niesłyszącym i niedosłyszącym studentom, uczniom szkół policealnych oraz uczestnikom kursów
przygotowawczych do egzaminów do szkół wyższych, w zależności od potrzeb,
pomocy tłumaczy migowych lub możliwości korzystania w trakcie zajęć oraz
egzaminów z urządzeń wspomagających. Do realizacji programu przystępują
uczelnie. Uczestnikami programu za pośrednictwem uczelni mogą być osoby
niesłyszące lub niedosłyszące, w tym głuchoniewidome i głuchoniedowidzące,
które posiadają orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, studiują, uczą się
w szkołach policealnych lub uczą się na kursach przygotowawczych do egzaminów do szkół wyższych organizowanych przez uczelnie oraz zgłaszają potrzebę
korzystania z usług tłumacza migowego lub konieczność zastosowania urządzeń wspomagających słyszenie oraz innych urządzeń, w tym dostosowanych
do możliwości i potrzeb wynikających z dysfunkcji słuchu lub słuchu i wzroku.
Program wsparcia międzynarodowych imprez sportowych dla
osób niepełnosprawnych organizowanych na terenie Polski.
Celem programu jest wsparcie dla organizowania w Polsce imprez
sportowych o randze: igrzysk olimpijskich i europejskich, mistrzostw świata
lub mistrzostw Europy, promujących aktywność sportową i integrację społeczną osób niepełnosprawnych.
Program realizowany jest na terenie całego kraju do 31 grudnia 2015 roku.
Adresatami programu są organizacje pozarządowe działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na rzecz rozwoju sportu osób niepełnosprawnych, które przygotowują się do organizacji lub organizują międzynarodowe imprezy sportowe.
1. Warunkiem otrzymania pomocy finansowej ze środków programu jest:
a) nieposiadanie wymagalnych zobowiązań wobec PFRON, w tym
z tytułu wpłat obowiązkowych;
b) nieposiadanie wymagalnych zobowiązań wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Urzędu Skarbowego;
c) przedstawienie dokumentu międzynarodowej organizacji sportu
potwierdzającego przyznanie prawa do organizacji imprezy sportowej dla osób niepełnosprawnych o charakterze międzynarodowym,
której dotyczy wniosek, z zastrzeżeniem postanowień ust. 2 – 4.
2. Spośród uczestników międzynarodowej imprezy sportowej, co najmniej 5% stanowić muszą osoby posiadające obywatelstwo polskie.
3. Uczestnikami międzynarodowej imprezy sportowej muszą być osoby
pochodzące co najmniej z 10 krajów.
75
4. Liczba uczestników międzynarodowej imprezy sportowej nie może
być mniejsza niż 100 osób.
Maksymalna wysokość pomocy ze środków programu nie może przekroczyć
20% kosztów realizacji zadania, jednak nie więcej niż 2 mln zł. Wnioski składane
są w Biurze PFRON, w terminach wyznaczonych przez Zarząd PFRON.
Program Wsparcie inicjatyw.
Celem strategicznym programu jest szeroko rozumiane promowanie
działań na rzecz aktywizacji środowiska osób niepełnosprawnych.
Celami operacyjnymi programu są:
• promowanie kompetentnej kadry współpracującej z osobami niepełnosprawnymi,
• promocja dokonań artystycznych osób niepełnosprawnych,
• kreowanie wspólnej, europejskiej polityki promującej inkluzję
społeczną osób niepełnosprawnych,
• upowszechnianie i rozwijanie dobrych praktyk w zakresie problematyki niepełnosprawności.
Program realizowany jest poprzez:
1. moduł A – OTWARTE DRZWI – przyznawanie nagród dla laureatów ogólnopolskiego konkursu na najlepszą pracę magisterską lub
doktorską, której tematem badawczym jest zjawisko niepełnosprawności w wymiarze zawodowym, społecznym lub zdrowotnym,
2.moduł B – SZTUKA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH – przyznawanie nagród dla laureatów ogólnopolskiego konkursu plastycznego dla:
uczestników warsztatów terapii zajęciowej, uczestników środowiskowych domów samopomocy dla osób niepełnosprawnych oraz mieszkańców domów pomocy społecznej dla osób niepełnosprawnych,
3.moduł C - WYDARZENIA MIĘDZYNARODOWE – udzielanie grantów ze środków PFRON na przedsięwzięcia promocyjne, konferencje,
seminaria w zakresie problematyki niepełnosprawności, o charakterze ponadnarodowym, w których partycypuje Rzeczypospolita Polska.
Beneficjentami programu są:
• w module A – OTWARTE DRZWI – absolwenci studiów magisterskich i doktoranckich oraz osoby, które obroniły pracę doktorską
w innym trybie,
• w module B – SZTUKA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH – uczestnicy warsztatów terapii zajęciowej, środowiskowych domów samopomocy dla osób niepełnosprawnych, mieszkańcy domów pomocy społecznej dla osób niepełnosprawnych.
Data zakończenia programu ustalona zostanie przez Radę Nadzorczą PFRON
na podstawie odrębnej uchwały.
76
Program pilotażowy „Aktywny samorząd”.
Program „Aktywny samorząd” jest ważnym krokiem w kierunku wydajniejszego modelu polityki społecznej wobec osób niepełnosprawnych.
Działania przewidziane w programie uzupełnią plany ujęte w powiatowych
strategiach rozwiązywania problemów społecznych i programach działań na
rzecz osób niepełnosprawnych. Umożliwią samorządom aktywniejsze włączenie się w działania na rzecz inkluzji społecznej osób niepełnosprawnych.
Formy wsparcia przewidziane i opisane dalej w programie adresowane są
do uprawnionych osób fizycznych. Dotyczą likwidacji barier ograniczających
społeczne i zawodowe funkcjonowanie osób niepełnosprawnych. Jest to program pilotażowy, zatwierdzony przez Radę Nadzorczą PFRON dnia 28 marca 2012 roku, którego celem głównym jest wyeliminowanie lub zmniejszenie
barier ograniczających uczestnictwo beneficjentów pomocy w życiu społecznym, zawodowym i w dostępie do edukacji.
Program obejmuje następujące obszary wsparcia:
1) obszar A – pomoc w zakupie i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu,
2) obszar B1 – pomoc w zakupie specjalistycznego sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem,
3) obszar B2 – pomoc w zakupie urządzeń lektorskich,
4) obszar B3 – pomoc w zakupie urządzeń brajlowskich,
5) obszar B4 – dofinansowanie szkoleń w zakresie obsługi nabytego
w ramach programu sprzętu komputerowego i oprogramowania lub
urządzeń lektorskich albo brajlowskich,
6) obszar C – pomoc w zakupie wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym,
7) obszar D – pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanego wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym,
8) obszar E – pomoc w uzyskaniu prawa jazdy kategorii B,
9) obszar F – pomoc w utrzymaniu aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej.
Realizatorem programu jest samorząd powiatowy, który przyjmie zaproszenie PFRON do realizacji programu. Samorząd powiatowy, który wyraża chęć przystąpienia do realizacji programu składa w tym zakresie oświadczenie oraz zawiera z PFRON:
1) porozumienie - w celu skoordynowania działań realizowanych w ramach programu,
2) corocznie umowę w sprawie realizacji programu, która określa obowiązki oraz uprawnienia stron i stanowi zobowiązanie do ich przestrzegania.
Program realizowany jest od dnia jego zatwierdzenia przez Radę Nadzorczą PFRON, na terenie działania samorządów powiatowych, natomiast termin zakończenia realizacji programu określi Rada Nadzorcza PFRON odrębną uchwałą.
77
VI. organizacje pożytku publicznego (opp)
Dofinansowanie następuje na wniosek zawierający uzasadnienie
wskazujące na związek udzielenia dofinansowania z możliwością realizacji
celów programu. Wniosek należy złożyć do jednostki organizacyjnej samorządu powiatowego, właściwego dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy.
Przyjmowanie wniosków następuje w trybie ciągłym, jednak nie później niż
do dnia 30 września danego roku realizacji programu.
Aktualnie realizowane programy i zadania szczegółowo opisane zostały na stronie internetowej Funduszu www.pfron.org.pl.
VI. Organizacje Pożytku Publicznego (OPP).
Podstawa prawna: ustawa z dn. 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Termin organizacji pożytku publicznego, funkcjonujących też pod
skrótem OPP, wprowadzony został w Polsce 1 stycznia 2004 roku. O status ten
mogą ubiegać się organizacje pozarządowe- stowarzyszenia, fundacje, towarzystwa, związki, hospicja, a także spółki kapitałowe, prowadzące działalność
w obszarach pożytku publicznego. Organizacje pozarządowe nazywane są trzecim sektorem, kolejnym obok sektora publicznego oraz rynkowego. Wyróżniają
się tym, że powstały z inicjatywy prywatnej (w odróżnieniu od władz) i działają
w sferze publicznej (w odróżnieniu od biznesu).
Organizacje pozarządowe nie są zorientowane na zysk, lecz na działalność w wybranej dziedzinie pożytku publicznego. W społecznej świadomości
organizacje pożytku publicznego kojarzone są przede wszystkim z szeroko
pojętą dobroczynnością, jednak nie każda organizacja prowadząca działalność w obszarze pożytku społecznego ma przy tym status OPP. Uzyskanie
tego dodatkowego statusu prawnego jest obwarowane szeregiem wymogów,
wiąże się ono jednak z pewnymi przywilejami, takimi jak możliwość uzyskania darowizn od osób fizycznych w wysokości 1% podatku. By stać się taką,
organizacja musi spełniać wymóg aktywności w określonej dziedzinie sfery
pożytku publicznego oraz status ten mieć odnotowany w Krajowym Rejestrze
Sądowym. OPP ze swojej definicji to organizacje typu non-profit, których
podstawą jest praca społeczna ich członków. Źródłami dochodów organizacji
pożytku publicznego są darowizny, składki członkowskie, zbiórki publiczne
oraz 1% podatku dochodowego od osób fizycznych.
Zgodnie z informacją przedstawioną przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej na dzień 15.03.2012 roku w województwie warmińsko - mazurskim jest 265, zaś w całej Polsce jest 7026 organizacji pożytku publicznego uprawnionych do otrzymania 1%. Co roku wykaz OPP jest aktualizowany
i zamieszczany na stronie internetowej www.mpips.gov.pl.
78
VII. Podmioty działające na rzecz osób niepełnosprawnych.
1. Podmioty działające na poziomie krajowym:
Minister Pracy i Polityki Społecznej:
ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00 - 513 Warszawa, tel. 22 661 10 00
www.mpips.gov.pl
Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych
ul. Nowogrodzka 11, 00- 513 Warszawa, tel. 22 529 06 01 lub 22 529 06 00
www.niepelnosprawni.gov.pl
Adres korespondencyjny:
ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Al. Jana Pawła II 13, 00-828 Warszawa, tel. 22 50 55 500
www.pfron.org.pl
Rzecznik Praw Obywatelskich
Al. Solidarności 77, 00-090 Warszawa, tel. 22 55 17 700
2. Podmioty działające na poziomie
województwa warmińsko-mazurskiego:
Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego
ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn
tel.:89 521 91 00, fax.:89 521 91 09
www.warmia.mazury.pl
Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej
Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko - Mazurskiego
tel.:89 521 95 00, fax.:89 521 95 09
e-mail: [email protected]
e-mail: [email protected] - Biuro Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki w Olsztynie
Aleja Marszałka Józefa Piłsudskiego 7/9, 10-575 Olsztyn
tel.:89 523 22 00
e-mail: [email protected]; www.uw.olsztyn.pl
79
VII. Podmioty działające na rzecz osób niepełnosprawnych
Wydział Polityki Społecznej
Warmińsko-Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie
tel.:89 523 22 59, fax.: 89 523 27 70
Ośrodek Informacji dla Osób Niepełnosprawnych w Olsztynie
ul. Prosta 23A, 10-029 Olsztyn, tel./fax.: 89 527 90 59
e-mail: [email protected], www.oion.pl
Warmińsko-Mazurski Oddział Wojewódzki NFZ
ul. Żołnierska 16, 10-561 Olsztyn
tel.: 89 533 96 75, fax.: 89 533 91 74
www.nfz-olsztyn.pl
Oddział Wojewódzki ZUS w Olsztynie
Plac Konsulatu Polskiego 4, 10-959 Olsztyn, tel.: 89 521 22 22, fax.: 89 527 21 18
Wojewódzki Urząd Pracy w Olsztynie
ul. Głowackiego 28, 10-448 Olsztyn, tel.: 89 522 79 00, fax.: 89 522 79 01
e-mail: [email protected], www.up.gov.pl
Warmińsko-Mazurski Oddział Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w Olsztynie
ul. Mickiewicza 21/23, 10-508 Olsztyn
tel.: 89 722 90 00, fax.: 89 527 73 39
3. Podmioty działające na poziomie powiatu i gminy:
Powiat M. Olsztyn
Urząd Miasta Olsztyn
Plac Jana Pawła II 1, 10-101 Olsztyn, tel.: 89 527 31 11, fax.: 89 535 15 58
e-mail: [email protected], www.um.olsztyn.pl
Pełnomocnik Prezydenta Miasta Olsztyn
ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi
ul. Knosały 3/5 budynek B, 10-015 Olsztyn, tel.: 89 522 28 21
e-mail: [email protected], www.um.olsztyn.pl/ngo
Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Miasta Olsztyn
ul. Knosały 3/5 budynek A, 10-015 Olsztyn, tel./fax.: 89 521 49 01
Miejski Zespół ds. Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej
Osób Niepełnosprawnych w Olsztynie
ul. Prosta 23 A, 10-029 Olsztyn, tel./fax.: 89 535 25 59
e-mail: [email protected], www.mzon.olsztyn.pl
80
Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności
ul. Prosta 23A, 10-029 Olsztyn, tel./fax.: 89 535 25 59
Oddział Zamiejscowy Wojewódzkiego Zespołu
ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Olsztynie
ul. Pstrowskiego 28 B, 10-602 Olsztyn, tel./fax.: 89 542 65 73
Miejski Urząd Pracy w Olsztynie
Aleja Marszałka Józefa Piłsudskiego 64B, 10-450 Olsztyn
tel.: 89 537 28 00, fax.: 89 537 28 01
Powiat olsztyński
Starostwo Powiatowe w Olsztynie
Plac Bema 5, 10-516 Olsztyn, tel.: 89 527 21 30, fax.: 89 527 24 14
email: [email protected]
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Powiatu Olsztyńskiego
Plac Bema 5, 10-516 Olsztyn, tel.: 89 523 28 00, fax.: 89 521 28 02
e-mail: [email protected]; www.pcpr-powiatolsztynski.pl
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Olsztynie
Plac Bema 5, 10-543 Olsztyn, tel./fax.: 89 535 02 59
Powiat M. Elbląg
Urząd Miejski w Elblągu
ul. Łączności 1, 82-300 Elbląg, tel.: 55 239 30 00, fax.: 55 239 33 30
email: [email protected], www.umelblag.pl
Pełnomocnik Prezydenta ds. Organizacji Pozarządowych
tel.: 55 239 34 49, fax.: 55 239 34 22
Pełnomocnik Prezydenta ds. Osób Niepełnosprawnych
ul. Kosynierów Gdyńskich 42, 82-300 Elbląg, tel.: 55 239 30 21, fax.: 55 239 30 28
Wydział Społeczny Urzędu Miejskiego Elblągu
ul. Kosynierów Gdyńskich 42, 82-300 Elbląg, tel.: 55 239 30 23, fax.: 55 239 33 40
Wojewódzki Zespół ds. Orzekania
o Niepełnosprawności w Elblągu (siedziba)
ul. Wojska Polskiego 1, 82-300 Elbląg, tel./fax.: 55 232 74 26
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności (m. Elbląg)
ul. Winna 9, 82-300 Elbląg, tel.: 55 235 97 8882
Warmińsko-Mazurski Oddział Wojewódzki NFZ Delegatura w Elblągu
ul. Bema 18, 82-300 Elbląg, tel.: 55 235 45 88, fax.: 55 235 44 76
81
Oddział ZUS w Elblągu
ul. Teatralna 4, 82-300 Elbląg, tel.: 55 641 92 00, fax.: 55 641 92 14
Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu
ul. Saperów 24, 82-300 Elbląg, tel.: 55 237 67 00, fax.: 55 237 67 99
e-mail: [email protected], www.elblag.up.gov.pl
Powiat elbląski:
Starostwo Powiatowe
ul. Saperów 14 A, 82-300 Elbląg, tel.: 55 239 49 00, fax: 55 232 42 26
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Elblągu
ul. Komeńskiego 40, 82-300 Elbląg, tel./fax.: 55 233 62 82
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności (powiat)
ul. Komeńskiego 40, 82-300 Elbląg, tel./fax.: 55 233 62 82
Powiat bartoszycki:
Starostwo Powiatowe
ul. Grota Roweckiego 1, 11-200 Bartoszyce, tel.: 89 762 17 20
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
ul. Limanowskiego 11, 11-200 Bartoszyce, tel./fax.: 89 762 97 50
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności
ul. Pieniężnego 10A, 11-200 Bartoszyce, tel./fax.: 89 762 97 50
Inspektorat ZUS w Bartoszycach
ul. Boh. Warszawy 2 a, 11-200 Bartoszyce, tel.: 89 762 08 22, fax.: 89 762 38 10
Powiatowy Urząd Pracy w Bartoszycach
ul. Grota Roweckiego 1, 11-200 Bartoszyce, tel.: 89 762 62 21, fax.: 89 762 62 22
e-mail: [email protected], www.pup.bartoszyce.ibip.pl
Ośrodek Informacji dla Osób Niepełnosprawnych
ul. Pieniężnego 10 A, 11-200 Bartoszyce, tel./fax.: 89 762 96 73
Powiat braniewski:
Starostwo Powiatowe
Plac Piłsudskiego 2, 14-500 Braniewo, tel.: 55 644 02 00, fax.: 55 644 02 05
Plac Piłsudskiego 2, 14-500 Braniewo, tel./fax.: 55 644 29 55
82
ul. Kościuszki 82, 14-500 Braniewo, tel./fax.: 55 644 29 55
Biuro Terenowe ZUS w Braniewie
ul. Moniuszki 20, 14-500 Braniewo, tel.: 55 243 23 47, fax.: 55 243 34 79
Powiatowy Urząd Pracy w Braniewie
ul. Kościuszki 118, 14-500 Braniewo, tel.: 55 644 32 22, fax.: 55 644 32 24
e-mail: [email protected], www.bip.pupbraniewo.pl
Powiat działdowski:
Starostwo Powiatowe w Działdowie
ul. Kościuszki 3, 13-200 Działdowo, tel.: 23 697 59 40, fax.: 23 697 59 41
ul. Jagiełły 6/8, 13-200 Działdowo, tel.: 23 697 59 47, fax.: 23 697 59 73
ul. Grunwaldzka 7, 13-200 Działdowo, tel. 23 697 22 63, fax.: 23 697 20 01
Inspektorat ZUS w Działdowie
ul. Waryńskiego 13, 13-200 Działdowo, tel.: 23 697 58 00, fax.: 23 697 58 01
Powiatowy Urząd Pracy w Działdowie
ul. Chopina 6, 13-200 Działdowo, tel.: 23 697 59 00, fax.: 23 697 59 04
e-mail: [email protected], www.pup.dzialdowo.sisco.info
Powiat ełcki:
Urząd Miasta Ełku
ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 4, 19-300 Ełk, tel.: 87 610 92 51,
fax.: 87 610 20 59
e-mail: [email protected], www.elk.pl
Starostwo Powiatowe
ul. Piłsudskiego 4, 19-300 Ełk, tel.: 87 621 83 00, fax.: 87 621 83 39
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Ełku
ul. Piłsudskiego 5, 19-300 Ełk, tel./fax.: 87 621 15 50
ul. Kilińskiego 36, tel.: 87 621 64 85, fax. 621 15 50
Oddział Zamiejscowy Wojewódzkiego Zespołu
ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Ełku
ul. Mickiewicza 15, 19-300 Ełk, tel./fax.: 87 621 36 77
Warmińsko-Mazurski Oddział Wojewódzki NFZ Delegatura w Ełku
ul. Chopina 15, 19-300 Ełk, tel.: 87 621 33 50, fax.: 87 621 07 75
83
Inspektorat ZUS w Ełku
ul. Wojska Polskiego 73, 19-300 Ełk, tel.: 87 621 30 80, fax.: 87 621 32 80
Powiatowy Urząd Pracy w Ełku
ul. Suwalska 38, 19-300 Ełk, tel.: 87 629 02 00, fax.: 87 629 02 04
Powiat giżycki:
Starostwo Powiatowe
Al. 1 Maja 14, 11-500 Giżycko, tel./fax.: 87 428 59 58
email: [email protected],
www.gizycko.starostwo.gov.pl
ul. Smętka 5, 11-500 Giżycko, tel.: 87 429 10 89
ul. Smętka 5, 11-500 Giżycko, tel./fax.: 87 428 38 79
Powiatowy Urząd Pracy w Giżycku
ul. Gdańska 11, 10-500 Giżycko, tel.: 87 428 58 07, fax.: 87 428 29 83
Inspektorat ZUS w Giżycku
ul. Królowej Jadwigi 2, 11-500 Giżycko, tel.: 87 428 71 97, fax.: 87 428 73 24
Powiat gołdapski:
Starostwo Powiatowe
ul. Krótka 1, 19-500 Gołdap, tel.: 87 615 44 44, fax.: 87 615 44 45
www.biuletyn.abip.pl/starostwo_pow_goldap
ul. Wolności 1, 19-500 Gołdap, tel./fax.: 87 615 24 73
Biuro Terenowe ZUS w Gołdapi
ul. Matejki 4, 19-500 Gołdap, tel./fax.: 87 615 01 02
Powiatowy Urząd Pracy w Gołdapi
ul. Żeromskiego 18, 19-500 Gołdap, tel./fax.: 87 615 03 95
Powiat iławski:
Starostwo Powiatowe
ul. Gen. Wł. Andersa 2A, 14-200 Iława, tel.: 89 649-07-00, fax.: 89 649-66-00
e-mail: [email protected], www.powiat-ilawski.pl
84
ul. Andersa 12, 14-200 Iława, tel./fax.: 89 649 04 50
Inspektorat ZUS w Iławie
ul. Wiejska 1, 14-202 Iława, tel.: 89 644 88 00, fax.: 89 644 88 01
Powiatowy Urząd Pracy w Iławie
ul. Andersa 2a, 14-200 Iława, tel./fax.: 89 649 55 02
Powiat kętrzyński:
Starostwo Powiatowe
Plac Grunwaldzki 1, 11-400 Kętrzyn, tel.: 89 751 75 00, fax.: 89 751 24 01
e-mail:[email protected], www.starostwo.ketrzyn.pl
ul. Daszyńskiego 30, 11-400 Kętrzyn, tel./fax.: 89 751 09 00
ul. Sikorskiego 49, 11-400 Kętrzyn, tel./fax.: 89 751 09 00
Inspektorat ZUS w Kętrzynie
ul. Reja 10, 11-400 Kętrzyn, tel.: 89 752 98 00, fax.: 89 751 20 71
Powiatowy Urząd Pracy w Kętrzynie
ul. Limanowskiego 1, 11-400 Kętrzyn, tel.: 89 752 32 36, fax.: 89 752 55 51
Powiat lidzbarski:
Starostwo Powiatowe
ul. Wyszyńskiego 37, 11-100 Lidzbark Warm., tel.: 89 767 79 00, fax.: 89 767 79 03
e-mail: [email protected], www.powiatlidzbarski.pl
ul. Dworcowa 4, 11-130 Orneta, tel.: 55 242-43-58, fax.: 55 243 43 59
Inspektorat ZUS w Lidzbarku Warmińskim
ul. Legionów 3, 11-100 Lidzbark Warmiński,
tel.: 89 767 30 99, fax.: 89 767 51 70
Powiatowy Urząd Pracy w Lidzbarku Warmińskim
ul. Dębowa 8, 11-100 Lidzbark Warmiński, tel./fax.: 89 767 35 66
85
Powiat mrągowski:
Starostwo Powiatowe
ul. Królewiecka 60 A, 11 - 700 Mrągowo, tel.: 89 741 01 50, fax.: 89 741 72 75
ul. Warszawska 53, 11-700 Mrągowo, tel.: 89 743 33 60, fax.: 89 743 33 70
ul. Młodkowskiego 19, 11-700 Mrągowo, tel./fax.: 89 741 86 70
Biuro Terenowe ZUS w Mrągowie
ul. Bohaterów Warszawy 5, 11-700 Mrągowo, tel.: 89 741 56 13, fax.: 89 741 24 74
Powiatowy Urząd Pracy w Mrągowie
ul. Kopernika 1, 11-700 Mrągowo, tel.:89 743 35 00, fax.: 89 743 35 01
Powiat nidzicki:
Starostwo Powiatowe
ul. Traugutta 23, 13-100 Nidzica, tel./fax.: 89 625 32 79
e-mail: [email protected], www.powiatnidzicki.pl
ul. Traugutta 13, 13-100 Nidzica, tel./fax.: 89 625 44 28
Biuro Terenowe ZUS w Nidzicy
ul. Sienkiewicza 4, 13-100 Nidzica, tel.: 89 625 20 67, fax.: 89 625 20 61
Powiatowy Urząd Pracy w Nidzicy
ul. Traugutta 23, 13-100 Nidzica, tel.: 89 625 01 30, fax.: 89 625 01 39
Powiat nowomiejski:
Starostwo Powiatowe
ul. Rynek 1, 13-300 Nowe Miasto Lubawskie, tel.: 56 472 42 20, fax.: 56 472 42 22
www.powiat-nowomiejski.pl
ul. Grunwaldzka 3, 13-300 Nowe Miasto Lubawskie, tel.: 56 474 31 96,
fax.:56 472 56 00, e-mail: [email protected]
ul. Grunwaldzka 3, 13-300 Nowe Miasto Lubawskie, tel./fax.: 56 474 31 96
86
Powiatowy Urząd Pracy w Nowym Mieście Lubawskim
ul. Grunwaldzka 3, 13-300 Nowe Miasto Lub., tel.: 56 472 42 80, fax.: 56 474 31 02
Powiat olecki:
Starostwo Powiatowe
ul. Kolejowa 32, 19-400 Olecko, tel.: 87 520 21 47, fax.: 87 520 32 19
email: [email protected], www.powiat.olecko.pl
ul. Gołdapska 23, 19-400 Olecko, tel.: 87 520 34 30, fax.: 87 520 47 20
Powiatowy Urząd Pracy w Olecku
plac Wolności 1, 19-400 Olecko, tel.: 87 520 30 78, fax.: 87 520 27 46
Powiat ostródzki:
Starostwo Powiatowe
ul. Grunwaldzka 19 A, 14-100 Ostróda, tel. 89 642 98 00, fax.: 89 642 98 17
email: [email protected], www.powiat.ostroda.pl
ul. Mickiewicza 32, 14-100 Ostróda, tel.: 89 646 04 06-08, fax.: 89 646 04 05
ul. Kościuszki 2, 14-100 Ostróda, tel.: 89 646 04 07, fax.: 89 646 04 05
Inspektorat ZUS w Ostródzie
ul. Czarnieckiego 50, 14-100 Ostróda, tel.: 89 646 62 37, fax.: 89 646 64 09
Powiatowy Urząd Pracy w Ostródzie
ul. Mickiewicza 32, 14-100 Ostróda, tel.: 89 646 42 92, fax.: 89 646 29 56
Powiat piski:
Starostwo Powiatowe
ul. Warszawska 1, 12-200 Pisz, tel./fax.: 87 425 47 00, fax.: 87 425 47 01
e-mail: [email protected], www.powiat.pisz.pl
ul. Piaskowa 2, 12-200 Pisz, tel.: 87 424 11 38, fax.: 87 424 11 39
87
Powiatowy Urząd Pracy w Piszu
ul. Zagłoby 2, 12-200 Pisz, tel.: 87 425 24 30, fax.: 87 425 24 40
Biuro Terenowe ZUS w Piszu
ul. Czerniewskiego 3, 12-200 Pisz, tel.: 87 423 26 21, fax.: 87 423 48 90
Powiat szczycieński:
Starostwo Powiatowe
ul. Sienkiewicza 1, 12 -100 Szczytno, tel.: 89 624 70 00, fax.: 89 624 70 05
email: [email protected], www.powiat.szczytno.pl
ul. Konopnickiej 70, 12-100 Szczytno, tel.: 89 624 97 10, fax.: 89 624 37 55
ul. Wielbarska 4, 12-100 Szczytno, tel./fax.: 89 623 11 69
Inspektorat ZUS w Szczytnie
ul. Barczewskiego 4, 12-100 Szczytno, tel.: 89 624 76 00, fax.: 89 624 31 50
Powiatowy Urząd Pracy w Szczytnie
ul. Ogrodowa 17, 12-100 Szczytno, tel.: 89 624 32 87, fax.: 89 624 32 87
Powiat węgorzewski:
Starostwo Powiatowe
ul. 3 Maja 17B, 11-600 Węgorzewo, tel.: 87 427 09 60, fax.: 87 427 09 61
e-mail: [email protected], www.powiat.szczytno.pl
ul. Generała J. Bema 16a, 11-600 Węgorzewo,
tel.: 87 427 06 40, fax.: 87 427 06 43
e-mail: [email protected]; www.pcprwegorzewo.esite.pl
Powiatowy Urząd Pracy w Węgorzewie
ul. Zamkowa 3, 11-600 Węgorzewo, tel.: 87 427 25 95, fax.: 87 427 13 26
Biuro Terenowe ZUS w Węgorzewie
Pl. Wolności 7, 11-600 Węgorzewo, tel.: 87 427 25 20, fax.: 87 427 26 72
Szczegółowe informacje dotyczące ośrodków pomocy społecznej
we wszystkich gminach zamieszczono na stronie internetowej
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej www.politykaspołeczna.gov.pl
88
4. Wypożyczalnie sprzętu medycznego i rehabilitacyjnego:
Stowarzyszenie na Rzecz Chorych Długotrwale Unieruchomionych „NIEBIESKI PARASOL“
ul. Boenigka 9, 10-686 Olsztyn, tel./fax: 89 541 35 70
e-mail: [email protected],
www.niebieskiparasol.org.pl
Elbląskie Stowarzyszenie Pomocy Humanitarnej im. Św. Łazarza
ul. Skrzydlata 15A, 82-300 Elbląg, tel.: 55 642 70 05
www.lazarus.elblag.com.pl
Stowarzyszenie Integracji Osób Niepełnosprawnych w Bartoszycach
ul. Generała Bema 51A, 11-200 Bartoszyce, tel./fax.: 89 764 04 77 l.
e-mail: [email protected], www.sionbartoszyce.pl
Chrześcijańska Służba Charytatywna (ChSCh) Filia
w Lidzbarku Warmińskim
ul. Wyszyńskiego 18a, 11-100 Lidzbark Warmiński, tel.: 609 675 764
Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego dla niepełnosprawnych
Warmińsko-Mazurskiego ZO PCK w Morągu
ul. Dworcowa 9, 14-300 Morąg, tel. 89 757 45 58
Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego dla niepełnosprawnych
Warmińsko-Mazurskiego ZO PCK w Nowym Mieście Lubawskim
ul. Grunwaldzka 10, 13-300 Nowe Miasto Lubawskie, tel.: 56 474 29 71
89
VIII. warmińsko-mazurski sejmik osób niepełnosprawnych
VIII. Warmińsko-Mazurski Sejmik
Osób Niepełnosprawnych.
Warmińsko – Mazurski Sejmik Osób Niepełnosprawnych został
utworzony w 1993 r.
Od 2005 r. jest organizacją pożytku publicznego.
Członkiem W-MSON może zostać każde stowarzyszenie i organizacja,
które:
• posiadają osobowość prawną,
• działają nie dla zysku, na terenie województwa warmińsko – mazurskiego, na rzecz środowiska osób niepełnosprawnych.
W-MSON pozostawia swoim członkom pełną autonomię działania
i swobodę stowarzyszania się z innymi krajowymi, zagranicznymi i międzynarodowymi organizacjami.
Historia W-MSON
Maj 1993 r.
Grupa aktywnych przedstawicieli kilku organizacji podejmuje decyzję
o utworzeniu związku stowarzyszeń, który będzie integrował środowisko,
a jednocześnie reprezentował interesy organizacji osób niepełnosprawnych
wobec władz państwowymi samorządowych – Sejmiku Osób Niepełnosprawnych Województwa Olsztyńskiego.
W skład grupy inicjatywnej weszli:
- Urszula Dudko,
- Tadeusz Milewski,
- Adam Kondzior,
- Teresa Skuza,
- Krystyna Białecka,
- Halina Borowa,
- Krystyna Skibniewska.
90
23 październik 1993 r.
W sali sesyjnej Urzędu Wojewódzkiego odbyło się spotkanie założycielskie, w którym wzięli udział przedstawiciele 24 organizacji pozarządowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych, którym walka o godność i prawa tej grupy osób nie była obojętna. W trakcie obrad uchwalono
Statut oraz dokonano wyboru Rady Sejmiku Osób Niepełnosprawnych
Województwa Olsztyńskiego i Komisji Rewizyjnej. Przewodniczącym Sejmiku został Tadeusz Milewski, który do dziś z sukcesem przewodzi organizacji.
W skład członków założycieli weszli:
- Polski Związek Niewidomych,
- Olsztyńskie Stowarzyszenie Chorych Reumatycznie,
- Warmińsko–Mazurski Związek Inwalidów Narządu Ruchu.
W skład Komitetu Założycielskiego weszły następujące osoby:
- Tadeusz Milewski: Przewodniczący,
- Halina Borowa: Wiceprzewodniczący,
- Teresa Skuza: Sekretarz.
24 lutego 1994 r.
Pierwsze Walne Zebranie Wyborcze, na którym dokonano wyboru
Rady Sejmiku liczącej 15 osób oraz Prezydium w składzie:
- Tadeusz Milewski: Prezes
- Urszula Dudko: Wiceprezes
- Teresa Skuza: Wiceprezes
- Piotr Łożyński: Sekretarz
- Krystyna Białecka: Skarbnik.
Maj 1999 r.
Nadzwyczajne Walne Zebranie podjęło uchwałę o zmianie nazwy
z Sejmiku Osób Niepełnosprawnych Województwa Olsztyńskiego na Warmińsko–Mazurski Sejmik Osób Niepełnosprawnych. Zmiana była wynikiem
reformy administracyjnej kraju i utworzenia województwa warmińsko–
mazurskiego. Fakt ten pozwolił na rozszerzenie terenu działania W-MSON
i wejście w jego skład nowych organizacji z terenów Elbląga i Ełku.
W chwili obecnej skład Prezydium Rady przedstawia się następująco:
Prezes – Tadeusz Milewski
Wiceprezes – Lucyna Jędryczka
Wiceprezes – Marianna Kunikowska
Wiceprezes – Marek Skaskiewicz
Skarbnik – Adam Kondzior
Sekretarz – Andrzej Karski.
91
VIII. warmińsko-mazurski sejmik osób niepełnosprawnych
Czym zajmuje się W-MSON?
Celem działania W-MSON jest reprezentowanie interesów osób
niepełnosprawnych, koordynowanie działań w tym zakresie, tworzenie
warunków dla pełnego i aktywnego udziału osób niepełnosprawnych w życiu społecznym oraz wspieranie działań na rzecz realizacji zasady ochrony
równości szans osób niepełnosprawnych w społeczeństwie.
Warmińsko-Mazurski Sejmik Osób Niepełnosprawnych realizuje
swoje cele w zakresie:
1. Współpracy z władzami i urzędami administracji samorządowej
i państwowej zakresie przeciwdziałania dyskryminacji oraz organizacji pomocy społecznej – w tym uczestnictwo bezpośrednie,
reprezentatywne w tych pracach.
2. Działania w celu usuwania barier urbanistycznych, architektonicznych, transportowych, w komunikowaniu się, psychologicznych i biurokratycznych.
3. Rozpoznawania i sygnalizowania potrzeb osób niepełnosprawnych.
4. Integrowania i wspierania lokalnych środowisk osób niepełnosprawnych.
5. Promocji i organizacji wolontariatu.
6. Inspirowania, współtworzenia oraz wspierania tworzenia stanowisk pracy, zakładów, a także działalności gospodarczej osób
niepełnosprawnych.
7. Działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój
przedsiębiorczości oraz w zakresie ekonomii społecznej.
8. Prowadzenia działalności informacyjnej, poradniczej, edukacyjnej i rehabilitacyjnej.
9. Tworzenia warunków do rozwijania działalności samopomocowej.
10. Pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej
sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób.
11. Prowadzenia działań interwencyjnych.
12. Działalności charytatywnej.
13. Inicjowania, opiniowania i udziału w pracach legislacyjnych dotyczących warunków życia i ochrony praw osób niepełnosprawnych.
14. Prowadzenia i wspierania działalności wydawniczej oraz innych
form popularyzujących problematykę osób niepełnosprawnych.
15. Podejmowania innych działań wspomagających realizację celów
statutowych poszczególnych organizacji zrzeszonych w Sejmiku.
16. Tworzenia nowych, adoptowania istniejących obiektów służących
rehabilitacji, sportowi, turystyce, rekreacji, kulturze, edukacji
i innym dziedzinom życia społecznego oraz prowadzenie działalności w tych obiektach.
92
17. Promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy.
18. Podejmowania działań zwiększających potencjał zawodowy oraz
aktywność obywateli, instytucji, w szczególności stwarzających
możliwości uzyskania pracy przez osoby niepełnosprawne na
otwartym rynku pracy, m.in. poprzez:
• doradztwo/poradnictwo zawodowe,
• szkolenia, warsztaty psychologiczne i działania wspierające,
• rozwijanie form i programów szkoleniowych, form zatrudniania,
• rozwijanie i promocja współpracy pomiędzy aktorami rynku
pracy,
• zmienianie niekorzystnych postaw społecznych wobec osób niepełnosprawnych, kampanie informacyjno-promocyjne skierowane do odpowiednich grup społecznych i środowisk,
• inicjowanie i prowadzenie badań i ekspertyz.
Ważnym elementem działalności W-MSON było powołane w lipcu
2001 r. Centrum Informacyjno – Szkoleniowe, którego działanie było możliwe dzięki programowi „PARTNER – wsparcie projektów realizowanych na
rzecz osób niepełnosprawnych przez organizacje pozarządowe” realizowanemu przez PFRON. Program ten pozwolił na zatrudnienie profesjonalnej
kadry, której zadaniem jest gromadzenie i udostępnianie specjalistycznych
informacji, pomoc w pisaniu wniosków, organizowanie specjalistycznych
szkoleń dla liderów organizacji, a także spotkań, konferencji i imprez integracyjnych.
Od 2012 r. CI-S przekształcił się w Centrum Informacyjno-Poradnicze
dla Osób Niepełnosprawnych w ramach, którego oferowane jest bezpłatne
wsparcie w postaci informacji na temat przysługujących uprawnień, dostępnych usług, sprzętu rehabilitacyjnego i pomocy technicznej dla osób niepełnosprawnych oraz porad psychologicznych i społeczno-prawnych.
Warmińsko – Mazurski Sejmik Osób Niepełnosprawnych
Centrum Informacyjno – Poradnicze dla Osób Niepełnosprawnych
aleja Marszałka Józefa Piłsudskiego 7/9, pok. 14
tel. /fax. 89 523 22 14, 535 15 50
e-mail: [email protected]; www.wmson.eu
93
PROJEKT „PYTASZ – NIE BŁĄDZISZ....
Projekt „PYTASZ – NIE BŁĄDZISZ.
Ośrodki poradnictwa prawnego i obywatelskiego
w województwie warmińsko-mazurskim.”
Projekt realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Kapitał
Ludzki, Priorytet V – Dobre rządzenie; Działanie 5.4 – Rozwój potencjału
trzeciego sektora, na podstawie umowy o dofinansowanie projektu podpisanej pomiędzy Warmińsko-Mazurskim Sejmikiem Osób Niepełnosprawnych
a Ministrem Pracy i Polityki Społecznej.
Realizacja przedsięwzięcia opiera się na współpracy Beneficjanta projektu:
Warmińsko-Mazurskiego Sejmiku Osób Niepełnosprawnych i Partnera projektu: Miejskiego Zespołu ds. Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej Osób
Niepełnosprawnych w Olsztynie.
Okres realizacji projektu: 01.09.2011r. – 31.08.2015r.
Celem projektu jest stworzenie efektywnego systemu bezpłatnego poradnictwa prawnego i obywatelskiego w województwie warmińsko – mazurskim poprzez utworzenie i prowadzenie 3 Regionalnych Ośrodków Poradnictwa Prawnego i Obywatelskiego w Olsztynie, Elblągu i Ełku.
Cele szczegółowe:
- zwiększenie świadomości mieszkańców województwa warmińsko-mazurskiego w zakresie możliwości korzystania z profesjonalnego bezpłatnego poradnictwa prawnego i obywatelskiego
- zwiększenie wiedzy mieszkańców w zakresie ochrony i realizacji ich praw
- zapewnienie powszechnego i bezpłatnego dostępu do rzetelnych, bezstronnych i poufnych porad
- propagowanie idei poradnictwa wśród mieszkańców oraz jst i ngo
Zakres działania Regionalnych Ośrodków:
• informacja i poradnictwo obywatelskie i prawne świadczone w siedzibach Ośrodków,
• mobilne poradnictwo świadczone dla grup zorganizowanych na terenie
województwa warmińsko-mazurskiego,
• mobilne poradnictwo świadczone indywidualnie dla mieszkańców województwa warmińsko-mazurskiego (w uzasadnionych przypadkach),
• udostępnianie zasobów technicznych (sprzęt, wydawnictwa) dla klientów Ośrodków,
• działania informacyjne i edukacyjne w zakresie praw obywateli,
• współpraca z administracją publiczną i organizacjami pozarządowymi
w zakresie podejmowanych działań.
94
Poradnictwo prawne i obywatelskie obejmie udzielenie porady prawnej lub informacji o obowiązującym stanie prawnym regulującym daną sprawę, ze wskazaniem wynikających z niego praw i obowiązków oraz o trybie,
podmiocie lub organizacji właściwych do jej załatwienia.
Kto może skorzystać z pomocy Regionalnych Ośrodków?
każdy dorosły mieszkaniec województwa warmińsko – mazurskiego potrzebujący pomocy w zakresie poradnictwa prawnego i obywatelskiego.
Zapewniamy udzielanie porad z zachowaniem zasad:
BEZPŁATNOŚCI
Usługi Regionalnych Ośrodków Poradnictwa Prawnego i Obywatelskiego są całkowicie bezpłatne.
BEZSTRONNOŚCI I NIEZALEŻNOŚCI
Osoba udzielająca porady nie kieruje się własnymi opiniami, przekonaniami i wartościami, nie ocenia Klienta i jego działań oraz nie angażuje się po żadnej ze stron
konfliktu, nie kieruje się interesem kogokolwiek, tylko dobrem samego Klienta.
POUFNOŚCI
Zapewnione jest zachowanie tajemnicy o fakcie pobytu Klienta w Ośrodku
jak i o udzielonych informacjach.
AKTUALNOŚCI I RZETELNOŚCI INFORMACJI
Informacje są zgodne z obowiązującymi przepisami oraz z aktualną ofertą
instytucji i organizacji działających na rzecz obywateli.
SAMODZIELNOŚCI KLIENTA
Osoba udzielająca porady nie może podejmować decyzji za Klienta, podaje tylko istniejące możliwości rozwiązania jego problemu. Klient sam dokonuje wyboru działania.
Serdecznie zapraszamy do nawiązania współpracy w zakresie organizacji
poradnictwa mobilnego na terenie całego województwa warmińsko-mazurskiego.
Po zgłoszeniu w Ośrodku, przez daną instytucję lub organizację, potrzeby świadczenia poradnictwa i po uzgodnieniu dogodnego terminu, doradca
z Ośrodka uda się do Państwa, aby świadczyć poradnictwo.
Poradnictwo mobilne może być świadczone dla osób indywidualnych (organizacja/instytucja przygotowuje listę indywidualnych osób, które będą korzystały z poradnictwa w danym terminie) lub dla danej grupy mieszkańców (np.
udzielenie porady dla grupy mieszkańców w 1 temacie).
Poradnictwo mobilne może być również świadczone na wniosek samych
mieszkańców, po zgłoszeniu takiego zapotrzebowania przez grupę min. 15 osób.
Organizacje/instytucje/mieszkańcy nie ponoszą żadnych kosztów związanych ze świadczeniem poradnictwa mobilnego. Jedynym zobowiązaniem strony zapraszającej doradcę jest zapewnienie nieodpłatnie
pomieszczenia, gdzie będzie świadczone poradnictwo.
95
PROJEKT „PYTASZ – NIE BŁĄDZISZ....
ZASADY FUNKCJONOWANIA REGIONALNYCH OŚRODKÓW PORADNICTWA PRAWNEGO I OBYWATELSKIEGO
OFERTA DORADCZA OŚRODKÓW:
Klient może uzyskać:
- poradę prawną
- poradę obywatelską
Poradę można uzyskać:
- ustnie
- telefonicznie
ZAKRES MERYTORYCZNY UDZIELANYCH PORAD:
• Prawo cywilne, w tym prawo rodzinne i spadkowe
• Prawo karne
• Prawo administracyjne
• Prawo pracy
• Prawo ubezpieczeń społecznych i pomocy społecznej
• Prawo spółdzielcze
• Prawo gospodarcze publiczne i prywatne
• Przepisy dotyczące osób bezrobotnych i osób niepełnosprawnych
• Świadczenia socjalne
• Prawa obywatelskie
• Prawa konsumenckie
• Stosunki międzyludzkie i sąsiedzkie
PROCEDURA UDZIELANIA PORAD:
1. Zgłoszenie potrzeby skorzystania z porady:
osobiście w siedzibie Ośrodka, telefonicznie, za pośrednictwem poczty elektronicznej.
2. Ustalenie zakresu merytorycznego porady i terminu jej udzielenia, ewentualnie udzielenie porady bezpośrednio po zgłoszeniu takiej potrzeby - w przypadku spraw, które nie są skomplikowane, nie budzą wątpliwości prawnych
oraz nie wymagają skorzystania z orzecznictwa i poglądów doktryny.
3. Udzielenie porady przez doradcę po zapoznaniu się i podpisaniu przez klienta pisemnego oświadczenia dot. ogólnych zasad udzielania porad lub w przypadku porady telefonicznej po pouczeniu klienta przez doradcę o treści tego oświadczenia.
4. Zakończenie sprawy lub ustalenie kolejnego terminu spotkania z klientem
w przypadku konieczności kontynuacji sprawy.
DODATKOWO:
- Możliwość udzielenia porady w domu klienta (osoby mające problem z poruszaniem się lub opiekujące się osobami zależnymi – uzasadnione przypadki)
- Możliwość skorzystania w Ośrodku ze sprzętu komputerowego, biurowego
i Internetu w powiązaniu ze świadczonym poradnictwem (programy powiększające, udźwiękawiające, klawiatury z powiększonymi napisami).
96

niepełnosprawność - przewodnik po prawie

Transkrypt

Podobne dokumenty

REKRUTACJA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ „Trener pracy

Formularz kontaktowy - Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o

WNIOSEK o wydanie legitymacji osoby niepełnosprawnej dla osoby

List motywacyjny osoby niepełnosprawnej

regulami biegu. - Starostwo Powiatowe w Zwoleniu