Bezpieczeństwo, demokracja i miasto

Transkrypt

Bezpieczeństwo, demokracja i miasto
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto:
Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
➤ ➤ Europejskie samorządy nastawiają się przede wszystkim
na prewencję, ponieważ chcą zagwarantować przyszłym
pokoleniom bezpieczeństwo jako prawo podstawowe i
nieodzowny element komfortu życia w mieście. ➤ ➤
➤
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
-3
➤
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto:
Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
Manifest przyjęty na konferencji międzynarodowej
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto - przyszłość prewencji
W dniach 12, 13 i 14 grudnia 2012 r. w Aubervilliers
i Saint-Denis we Francji
➤
2- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
WSTĘP
Dziś, gdy w Europie i na całym świecie szaleje kryzys gospodarczy,
zagrażający zdobyczom socjalnym i kulturowym XX wieku samorządy lokalne, instytucje i przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego, zebrani na konferencji w Aubervilliers i w Saint-Denis z inicjatywy Europejskiego Forum Bezpieczeństwa Miejskiego (Efus), w oparciu
o obiektywną wiedzę pragną na nowo podkreślić fakt, że społeczna polityka prewencji wykazuje niewątpliwą skuteczność na obszarze walki
z przemocą i przestępczością. Warto przypomnieć, że prewencja kosztuje taniej, niż konsekwencje powstałych szkód materialnych i moralnych.
➤
Dlatego też Efus potraktowało problematykę « przyszłości prewencji » jako
przekrojowy temat piątej międzynarodowej konferencji w Aubervilliers i
Saint-Denis (po czterech pierwszych, które odbyły się w Montrealu, Paryżu, Neapolu i Saragossie), na której w dniach 12, 13 i 14 grudnia 2012 r.
zebrało się 900 osób z 200 miast, 40 krajów i pięciu kontynentów.
Konferencja ta zakończyła się przyjęciem poniższego Manifestu, któremu towarzyszą konkretne zalecenia, sformułowane na warsztatach tematycznych.
W manifeście sformułowano wnioski członków Efus i uczestników konferencji. Stanowi on zbiór wspólnych zasad i wartości, które dla Europejskiego Forum Bezpieczeństwa Miejskiego mają znaczenie fundamentalne. Został pomyślany jako źródło wsparcia i inspiracji dla samorządów
lokalnych przy wypracowywaniu koncepcji i promowaniu polityki bezpieczeństwa. Ma być także busolą i punktem odniesienia dla lokalnych
radnych w kontaktach z instytucjami szczebla krajowego, europejskiego
i międzynarodowego.
Będzie służył jako instrument pomocniczy, sprzyjający konsultacjom
z obywatelami całej Europy i zachęcaniu ich do współdziałania na rzecz
bezpieczeństwa.
Nawołujemy samorządy całej Europy, aby dały świadectwo zaangażowania na rzecz miast sprawiedliwszych i bezpieczniejszych, podpisując się
pod Manifestem i przyjmując wpisane w niego zasady lokalnej polityki.
Guilherme Pinto, Przewodniczący Efus
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
-3
Europejskie wyzwania
Burzliwy bieg wydarzeń w dzisiejszym świecie stwarza wyzwania ekologiczne, społeczne, ekonomiczne i finansowe.
Europa jest dziś pełna nierówności i rozwarstwiona. Gwałtownie rośnie bezrobocie, którego nasilenie wywołuje
poczucie niepokoju, osłabienie więzi społecznych i utratę
wiary w przyszłość. Wobec niekontrolowanej globalizacji
bez należytego wykorzystania szans, jakie ta ostatnia niewątpliwie stwarza, Europa wykazuje tendencję do tworzenia podziałów i zamykania się w sobie. Kryzys niesie zagrożenie dla spójności społecznej i solidarności, sprzyja
postawom egoistycznym i partykularyzmom.
Jak nigdy narastają napięcia i upowszechnia się poczucie
braku bezpieczeństwa. Relacje między obywatelami a przedstawicielami władzy cechuje coraz większa nieufność. Obywatele poważnie wątpią, czy władza ma jeszcze jakikolwiek
wpływ na bieg wydarzeń.
Przestępczość zorganizowana i finansowa, pomijana zwykle w strategiach publicznych, zagraża równowadze społecznej i utrzymaniu zdobyczy demokracji.
Europa najwyraźniej nie może sprostać tym wyzwaniom.
Ponieważ unijny program społeczny, gospodarczy i polityczny nie jest na miarę oczekiwań obywateli, trudno liczyć
na masowe poparcie.
Pomimo niewątpliwych osiągnięć, wśród których należy
wymienić przede wszystkim utrzymanie pokoju przez
ostatnie 65 lat, Europie nie udało się jej wykształcić w obywatelach silnego poczucia przynależności, a to niestety
uniemożliwia zbiorowe zaangażowanie.
4- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
Niebezpieczeństwo autorytaryzmu
W obliczu tych wyzwań, istnieje duże ryzyko skupiania się
wyłącznie na najbardziej widocznych oznakach nierówności:
ubóstwie, zamieszkach ulicznych, handlu ludźmi, nasileniu
uzależnień, przemocy wobec kobiet, agresywnych zachowaniach młodzieży czy szeroko pojętych zachowaniach aspołecznych.
Na krótką metę rozwiązania autorytarne wydają się dla władzy publicznej zdecydowanie bardziej korzystne, ponieważ
są ogólnie widoczne. W perspektywie długoterminowej takie
podejście generuje jednak wysokie koszty społeczne i gospodarcze, a ponadto stwarza istotne zagrożenie dla naszego systemu praw i swobód.
Zachowajmy rozsądek
Jeżeli chcemy uwzględnić wszystkie społeczne, gospodarcze i
ekologiczne wyzwania na najbliższe lata, musimy poważnie
zastanowić się nad długo- i krótkoterminowymi skutkami każdej decyzji. Wyzwania te nie wymagają rewizji priorytetów i
metod działania. Jednocześnie stwarzają one wiele okazji do
wdrażania nowatorskich rozwiązań.
Demokratyczna debata, wsparta nauką i wiedzą, pomoże
nam prawidłowo ocenić przyszłe finansowe i gospodarcze
konsekwencje naszych decyzji.
Nasze reakcje na obecny bezład muszą podążać właśnie tą
trudną i wymagającą drogą. System bezpieczeństwa bardziej,
niż kiedykolwiek wymaga dziś równowagi pomiędzy sankcją a
prewencją. Miasta powinny dołożyć wszelkich starań, aby władze publiczne konsekwentnie reagowały na przejawy przestępczości zarówno drobnej, jak i największego kalibru.
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
-5
Prewencja jako priorytet
Miasta zrzeszone w Efus położyły w debacie nacisk na przyszłość prewencji. Wybór ten oznacza promowanie podejścia
dynamicznego i optymistycznego, a nie opartego na strachu,
paraliżującym pozytywne działania. Odrzucając fatalizm kryzysu powinniśmy zidentyfikować i optymalnie wykorzystać
zakres istniejących możliwości i kierunków rozwoju.
Priorytetowe traktowanie prewencji zostało uznane za przejaw racjonalizmu i chęci najadekwatniejszego wykorzystania
dostępnych środków. W obliczu nieuniknionych cięć budżetowych na najbliższe lata, interesariusze sfery bezpieczeństwa powinni połączyć kreatywność z pragmatyzmem.
Dążenie do skuteczności w działaniu pociąga za sobą przywiązywanie coraz większej wagi do partnerstwa i wzajemnego uzupełniania się interesariuszy przy realizacji wspólnego
programu z udziałem zarówno sektora publicznego, jak i prywatnego.
Bezpieczeństwo a
zrównoważony rozwój
Zgodnie z zasadami zawartymi w karcie aalborskiej, miasta zrzeszone w Efus dążą do zapewnienia wszystkim
mieszkańcom komfortu życia. Nie zgadzają się one na kryzysowe zarządzanie bezpieczeństwem i opowiadają się za
strategiami długoterminowymi.
Tym samym popierają prewencję, aby zagwarantować
przyszłym pokoleniom bezpieczeństwo traktowane jako
jedno z praw podstawowych i niezbędny element komfortu
życia w mieście.
6- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
Obywatel w centrum działań
Strategie bezpieczeństwa powinny być pomyślane i wdrażane według indywidualnych i zbiorowych potrzeb obywateli,
a nie według struktury instytucji publicznych. Jeżeli chcemy
to osiągnąć, uczestnictwo obywateli musi stać się horyzontalną zasadą działania, umożliwiającą społeczeństwu obywatelskiemu na wszystkich etapach udział w tworzeniu, realizacji i ocenie efektywności procesu decyzyjnego.
Prewencja będzie mogła być inicjowana i realizowana
w przyszłości tylko przy pełnym zaangażowaniu młodzieży,
na którą często spada odium, chociaż sama jako pierwsza
pada ofiarą przemocy. Wspólny strategiczny program łączący wszystkich obywateli Europy wymaga obrania nowych
celów i wdrożenia konkretnych środków wyrazu. Aktywne
uczestnictwo w życiu społeczeństwa obywatelskiego zakłada przyswojenie sobie przez każdego koncepcji bezpieczeństwa. Sprzyja temu edukacja w zakresie zgodności z prawem
oraz promowanie ideałów sprawiedliwości i demokracji we
wszelkich dyskusjach.
Świadoma polityka
Każda polityka powinna brać pod uwagę stan wiedzy naukowo-technicznej i stwarzać warunki, sprzyjające postępowi w tym zakresie.
Aby do tego dojść, miasta powinny zadbać o to, aby ich
strategie były definiowane i oparte na udokumentowanych danych, zarówno jakościowych, jak i ilościowych, a
nie budowane na uprzedzeniach czy przekonaniach ideologicznych. Miasta zobowiązują się do systematycznego
aktualizowania stosowanych form prewencji w trosce o
podnoszenie jej skuteczności, a tym samym pchnięcia na
nowe tory profesjonalizmu.
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
-7
Europa miast
Cechą charakterystyczną miast europejskich jest wspólne
korzystanie z przestrzeni publicznej przez różnorodne
grupy mieszkańców. Miasta powinny zachować i kultywować tę wartość. Za priorytet należy uznać budowanie więzi
społecznych i dobrosąsiedzkich stosunków; proces budowy bezpieczeństwa nie ma alienować obywateli, tylko
tworzyć wspólną przestrzeń, bezpieczną dla wszystkich.
Przestrzeń publiczna ma być uosobieniem spójności społecznej i symbolem pozytywnych relacji pomiędzy obywatelami a miastem.
Europejskie i krajowe instytucje uznają obecnie miasta za
nieodzownych partnerów. Będąc najbliżej obywateli, miasta łączą zdolność do budowania solidarności, zapewniania prewencji i stosowania sankcji z umiejętnością zarządzania codziennymi problemami. Zasoby finansowe i
ludzkie powinny być przyznawane i rozdzielane odpowiednio do podziału kompetencji z należytym docenieniem
partnerskiej współpracy pomiędzy krajami i miastami a
społeczeństwem obywatelskim.
Miasta do wspólnego życia
Miasta popierają Europę otwartą na świat, szanującą obowiązujące prawa i przyjęte zasady, a jednocześnie w pełni
wykorzystującą bogactwo, kryjące się w różnorodności populacji.
Miasta wyrażają wolę traktowania bezpieczeństwa jako
dobra publicznego z poszanowaniem podstawowych praw
8- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
gwarantowanych w sferze publicznej i prywatnej zarówno
jednostkom, jak i grupom ludzkim.
Tak rozumiane bezpieczeństwo jest zjawiskiem złożonym i
wymagającym partnerskiej współpracy. Jest ono planowane i realizowane poprzez połączenie w strategii trzech kluczowych elementów: prewencji, sankcji i solidarności. Promowanie praw kobiet i równouprawnienia musi być
procesem systematycznym i ciągłym. Woluntarystyczna
strategia promowania pokojowego życia razem i dobrosąsiedzkich stosunków jest dla naszych społeczeństw absolutną koniecznością; jeżeli nie zda egzaminu, miasta będą
stawały się coraz bardziej nieufne i zamknięte w sobie.
Miasto sprawiedliwe jest
miastem bezpieczniejszym
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
-9
➤
10- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
Zalecenia
tematyczne
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 11
Audyty bezpieczeństwa, programy
i ocena efektów
➤
Zważywszy, że:
• W sytuacji, kiedy samorządy stają wobec redukcji finansowania,
skuteczność i ekonomiczność lokalnej polityki prewencji i przestępczości staje się coraz istotniejsza; inicjatywy potencjalnie
stwarzające perspektywy sukcesu muszą być dobrze przemyślane
i dobierane niezwykle starannie; jak już podkreślano w poprzednich zaleceniach i publikacjach1, audyty bezpieczeństwa powinny
stać się instrumentem wspierającym proces decyzyjny i racjonalnym fundamentem podejmowanych inwestycji; takie audyty
umożliwiają zrozumienie szerokiego zakresu problematyki i odpowiednio do tego zaplanowanie strategii zapobiegania rozwojowi przestępczości;
• W ostatnich latach debata naukowa o metodach porównywania
programów prewencji przestępczości doprowadziła do wyłonienia
się szeregu koncepcji, metod i programów; okazuje się jednak, że
wyniki badań niekoniecznie przystają do oczekiwań lokalnych interesariuszy; wiedza teoretyczna pozostaje niewykorzystana, a lokalne strategie nie są w dostatecznym stopniu oparte na udokumentowanych danych
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Badanie danych faktograficznych przed zaplanowaniem działań
prewencyjnych.
> Istniejące problemy powinny zostać przeanalizowane
z uwzględnieniem lokalnych przyczyn, rozpatrywanych
w kontekście regionalnym, krajowym i europejskim;
> oNależy stosować sankcje, których skuteczność już udowodniono;
> oWynik prewencji powinien być oceniany pod kątem wykonania celu.
12- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Lokalne koalicje i porozumienia o partnerskiej współpracy między
ośrodkami naukowo-badawczymi a lokalnymi samorządami zaczynają być strukturami, niezbędnymi do systematycznego wdrażania tego procesu. Aby prewencja przestępczości, oparta o udokumentowane dane, była odbiciem najnowszej wiedzy, konieczne jest
uzyskanie wsparcia władz szczebli krajowego i unijnego.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że będziemy:
• Prowadzili kampanię uwrażliwiania na konieczność zapobiegania przestępczości w oparciu o udokumentowane dane;
• Oceniali skuteczność lokalnej polityki prewencji przestępczości
z punktu widzenia wierności obranym kierunkom i realizacji założonych celów ilościowych;
• Ustalali zapotrzebowanie na narzędzia metodologiczne adekwatne do sytuacji samorządów;
• Wdrażali techniki, umożliwiające systematyczną prewencję;
• Inicjowali porozumienia o partnerskiej współpracy między
naukowcami a lokalnymi samorządami.
1- Manifest z Saragossy, 2006. Poradnik lokalnych audytów bezpieczeństwa, 2008 r.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 13
Przestrzeń publiczna
dla wszystkich
➤
Zważywszy, że:
• Przestrzeń publiczna jest kluczowym elementem funkcjonowania i komfortu miast jako preferowane miejsce wspólnego życia;
• Przestrzeń publiczna jako wspólne dobro, miejsce spotkań, prowadzenia dialogu, przyjemnego spędzania czasu - użytkowana
w rozmaity sposób i przez różnorodną populację, co umożliwia
wzbogacanie kulturowego dorobku - powinna być należycie doceniana, promowana i dla wszystkich dostępna, a poza tym dawać obywatelom poczucie komfortu i bezpieczeństwa;
• Ponieważ przestrzeń publiczna nie jest należycie zagospodarowana, a populacja jest na niej rozmieszczona w sposób nierówny,
niejednokrotnie pojawiają się i narastają w tej przestrzeni takie
problemy, jak brak poczucia bezpieczeństwa, zachowania aspołeczne i przestępczość, prowadzące do konfliktów interesariuszy;
• Istnieje bezpośrednie powiązane między koncepcją przestrzeni
publicznej a stanem bezpieczeństwa w tej przestrzeni;
• Prawidłowa koncepcja przestrzeni publicznej to sposób na sprostanie oczekiwaniom obywateli, mieszkańców i użytkowników;
bezpieczeństwo przestrzeni publicznej zależy od bardzo wielu
podmiotów i sektorów działalności, uczestniczących w jej zagospodarowaniu, funkcjonowaniu i animowaniu; poszczególne
przestrzenie wymagają specyficznych adaptacji, czyli praktycznie
rozwiązań zindywidualizowanych odpowiednio do potrzeb;
• Sposób funkcjonowania przestrzeni publicznej, gospodarowania
nią na codzień i animowania może sprawić, że przestrzeń ta sama
w sobie stanie się terenem mediacji i konstruktywnym wektorem,
sprzyjającym współistnieniu w jej ramach;
14- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Uczestnictwo obywateli, mieszkańców i użytkowników w wypracowywaniu koncepcji przestrzeni publicznej;
• Uwzględnianie aspektów bezpieczeństwa już na etapie koncepcji
przestrzeni publicznej oraz prewencję w planowaniu przestrzennym, co wymaga dialogu między architektem a użytkownikiem i
operatorem zarządzającym przestrzenią publiczną od najwcześniejszych etapów projektu;
• Promowanie w przestrzeni publicznej zasad współistnienia,
uświadamianie ich wagi dla spójności społecznej oraz traktowanie bezpieczeństwa jako jednego z istotnych parametrów;
• Hamowanie procesu prywatyzacji przestrzeni publicznych i niedopuszczenie do wykluczania niektórych kategorii obywateli
w imię bezpieczeństwa;
• Uwzględnianie zmian sposobów korzystania z przestrzeni publicznej w miarę upływu czasu, np. w określonych porach dnia i
nocy;
• Zwracanie uwagi na potrzeby obojga płci w podejściu do przestrzeni publicznej;
• Wdrażanie różnych form zarządzania przestrzenią publiczną
w konsultacji z użytkownikami na zasadzie wspólnego przyswajania zasad jej użytkowana, a jednocześnie przeciwdziałanie
zdominowaniu tej przestrzeni przez jedną kategorię ludności i
niedopuszczanie do jej opustoszenia;
• Rewizję metod szkolenia podmiotów, w tym architektów, urbanistów i pracowników administracji miejskiej z uwzględnieniem kryteriów jakości przestrzeni publicznej w programach
szkoleniowych.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 15
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że będziemy:
• Lepszego powiązania polityki publicznej z poszczególnymi ludzkimi elementami przestrzeni publicznej: mieszkańcami, użytkownikami, zawodami tradycyjnie wykonywanymi w przestrzeni
publicznej itp.;
• Zwiększenia uczestnictwa obywateli i wykorzystywania w większym stopniu instrumentów, dających okolicznym mieszkańcom
i użytkownikom możliwość zaangażowania się w poprawę stanu
bezpieczeństwa (np. audytów obywatelskich);
• Działań na rzecz maksymalnego wykorzystania potencjału specjalności, wykonywanych w przestrzeni publicznej na rzecz polityki prewencji;
• Maksymalnego wykorzystywania synergii pomiędzy służbami
miejskimi, zawodami wykonywanymi w przestrzeni publicznej a
pozostałymi lokalnymi interesariuszami na rzecz skuteczniejszego zarządzania życiem dzielnicy.
➤
16- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
Mediacja
➤
Zważywszy, że:
• Życie w miastach, szkołach, rodzinach i przedsiębiorstwach jest
utkane z nici pozytywnych relacji, łączących nas poprzez różne formy zaangażowania emocjonalnego lub interesu;
• Miejsca te są także teatrem kłótni, napięć, konfliktów, przemocy i
braku poczucia bezpieczeństwa;
• W takich sytuacjach mediacja potencjalnie umożliwia przywrócenie komunikowania, tworzenie lub przywracanie więzi, zapobieganie przemocy, radzenie sobie z konfliktami i ich rozwiązywanie.
Mediację uważamy za operacyjny środek zaradczy o wysokim potencjale, często wymagający upowszechnienia jako nowy element
kultury. Oznacza ona swobodny, bezpośredni, sprawny, mało
kosztowny a skuteczny proces, mogący przybierać formę mediacji
społecznej, rodzinnej lub prawniczej. Wiele lokalnych samorządów podjęło już decyzję o wdrażaniu mediacji jako jednego ze
środków zaradczych.
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach prewencji:
• Aby lokalni decydenci wykazywali wolę polityczną i zdecydowanie
opowiadali się za wspieraniem i sprzyjaniem upowszechnianiu
mediacji;
• Aby do dyskusji o mediacji i sposobach jej promowania zostały
włączone takie aspekty, jak tworzenie systemów partnerstwa czy
zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego;
• Aby szkolenia w zakresie mediacji i uwrażliwianie na nią były
uznawane za element niezbędny do efektywności tego środka zaradczego i kluczowy dla osiągnięcia celu nie tylko przez lokalne
samorządy, ale również m.in. przez szkoły;
• Podjęcie międzynarodowej akcji promowania mediacji, np. zorganizowanie międzynarodowego roku mediacji, którego inicjatorką
mogłaby być ONZ.
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 17
Na najbliższe lata zobowiązujemy się do:
• Tworzenia platform mediacyjnych do polubownego załatwiania
konfliktów na szczeblu lokalnym; platformy te powinny być ogólnie dostępne, powinni w nich uczestniczyć należycie przygotowani i kwalifikowani mediatorzy – etatowi lub wolontariusze - w ilości wystarczającej do sprostania zapotrzebowaniu.
➤
18- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
Uczestnictwo obywateli
w działaniach na rzecz
poprawy bezpieczeństwa
➤
Zważywszy, że:
• Miasta są nie tylko miejscem prowadzenia działalności gospodarczej, przepływu mieszkańcówi przemieszczania się użytkowników,
ale także publiczną przestrzenią dyskusji i debaty;
• Uczestnictwo obywateli w życiu miast jest przejawem zrównoważonej demokracji i spójności społecznej szczególnie ważnej w czasie kryzysu gospodarczego i społecznego, ponieważ bezpieczeństwo jest sprawą wszystkich;
• O ile przez długi czas instytucjonalna kultura bezpieczeństwa nie
sprzyjała debacie obywatelskiej na te tematy, o tyle dziś uczestnictwo obywateli staje się kluczowym wyzwaniem modernizacji polityki publicznej, zwłaszcza miejskiej, a konsultacje z mieszkańcami
czynnikiem wspomagania decyzji władz lokalnych;
• Nasilająca się mobilizacja mieszkańców, organizacji lokalnych i
wolontariatu stwarza nadzieje, że bezpieczeństwo będzie budowane wspólnie, ale i obawy, że polityka może zboczyć z dobrej drogi i
pójść w stronę populizmu.
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Uznawanie partycypacyjnej dynamiki demokratycznej za szczególnie obiecującą drogę do nowego spojrzenia pod kątem rozwiązywania istotnych problemów. Demokracja partycypacyjna umożliwia
bowiem bezpośredni sondaż potrzeb i oczekiwań w sferze bezpieczeństwa, podczas gdy demokratycznie wybrana władza nie zawsze
jest w stanie wykazać się odpowiednią wyobraźnią lub odgadnąć
wszystkie potrzeby i oczekiwania;
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 19
• Popieranie takiej partycypacyjnej dynamiki demokratycznej przez
lokalne samorządy, ponieważ kształtuje ona poczucie przynależności, a dzięki temu umożliwia tworzenie więzi społecznej i przeciwdziała uczuciu strachu, paraliżującego pozytywne działania;
• Kształtowanie w obywatelach, przez samorządy lokalne, poczucia
wspólnej odpowiedzialności społecznej za decyzje, podejmowane
w sferze bezpieczeństwa poprzez nieustanny twórczy dialog z obywatelami począwszy od wspólnej definicji bezpieczeństwa;
• Obramowanie i odpowiednie zorganizowanie warunków prowadzenia tego dialogu przez instytucje z zapewnieniem włączenia do
niego wszystkich obywateli, a nie tylko kategorii najliczniej reprezentowanych i bez wykluczenia bardzo spontanicznych form mobilizacji, także manifestacji czy akcji protestacyjnych;
• Systematyczną wymianę informacji dla ciągłości działań prewencyjnych - powinna ona być nastawiona na monitorowanie systemów partycypacyjnych z możliwością wglądu do sprawozdań;
• Aby rezultaty dialogu społecznego stały się autentycznym zaczynem działań, podejmowanych przez władze publiczne na zasadach
procesu wspólnego budowania bezpieczeństwa - jeżeli stanie się
inaczej, to zamkniemy się w schemacie świadczenia usług komunalnych; aby informacje uzyskiwane od ludności były uwzględniane w stanie surowym, a nie wstępnie przetworzonym, inaczej bowiem groziłyby
przeinaczenia i zniekształcenia, wywołane
ograniczeniami administracyjno-organizacyjnymi;
• Aby tematyka bezpieczeństwa podejmowana była z obywatelami
w szerokiej pespektywie, obejmującej politykę społeczną, młodzieżową, kulturalną, oczyszczania i planowania przestrzennego;
20- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Dalsze popieranie zaangażowania wolontariuszy w publiczne akcje
na rzecz bezpieczeństwa, w tym mediatorów obywatelskich, referentów i animatorów dzielnicowych. Osoby te nie mogą oczywiście
zastępować policji i nie zwalniają samorządu z obowiązku zadbania o instytucjonalne środki bezpieczeństwa. Zakres uprawnień
tych osób, zasady ich interwencji, wyposażenie jakim dysponują i
wymagane przeszkolenie, jakie powinien zapewnić samorząd - powinny zostać pisemnie określone w specjalnych protokołach.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się do:
• Popierania oraz prowadzenia w naszych miastach i samorządach
działań na rzecz partycypacji obywateli w różnych aspektach polityki bezpieczeństwa, począwszy od planowania strategii a kończąc
na realizowaniu konkretnych działań i ich regularnej ocenie;
• Utworzenia w ramach Efus grupy roboczej, której rolą będzie upowszechnianie dobrych praktyk partycypacyjnych; grupa ta zajmie
się szczegółowym rozpisaniem sposobów wypełnienia powyższych
zaleceń;
• Promowania procesów, prowadzących do spisywania « paktów »
lub kontraktów pomiędzy obywatelami a instytucjami celem upowszechniania strategii w formie wspólnego i ogólnie dostępnego
dokumentu, uwzględniającego wszystkie zaplanowane i podejmowane działania.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 21
Rola policji w prewencji
➤
Zważywszy, że:
• Większość stref miejskich stawia czoło wielu wyzwaniom w sferze
bezpieczeństwa;
• Lokalne władze powinny określić optymalne formy współpracy
z policją celem zagwarantowania populacji miejskiej bezpiecznego
otoczenia z uwzględnieniem różnych wymogów obywateli, zmian
urbanistycznych, rozwoju stref nieformalnych, zarządzania przestrzenią publiczną, podejścia do interwencji awaryjnych, ograniczonych zasobów, nierówności, integracji społecznej imigrantów,
uchodźców i mniejszości etnicznych oraz kulturowych, szczególnego narażenia na niebezpieczeństwa kobiet i dzieci, jak również
coraz bardziej złożonego charakteru przestępczości ponadnarodowej (cyberprzestępczość, terroryzm, handel narkotykami, handel
bronią i handel żywym towarem).
• Władze lokalne mają ważną rolę do odegrania i powinny współpracować z policją przy wyborze rozwiązań. Współpraca ta wymaga
udostępniania partnerowi lokalnej wiedzy i zacieśnienia kontaktów między policją a ludnością.
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Uznanie lokalnych władz za ogniwo pośredniczące pomiędzy policją a społeczeństwem obywatelskim i sprzyjające poprawie stosunków między policją a ludnością;
• Organizowanie na lokalnym szczeblu wymiany informacji i doświadczeń z poszanowaniem praw człowieka;
• Aby lokalne samorządy włączyły policję do procesu opracowywania koncepcji całościowego podejścia do bezpieczeństwa i prewencji z uwzględnieniem złożoności stref miejskich i przestępczości
miejskiej;
22- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Aby policja przestrzegała obowiązującego ustawodawstwa i praw
człowieka, co umożliwi budowę opartych na zaufaniu stosunków
z obywatelami i skuteczne działania;
• Aby rządy krajów przyjęły, zmieniły i/lub popierały takie strategiczne kierunki działań, jak nadzór prewencyjny w oparciu o udokumentowane dane. Strategia rządowa powinna być opracowana,
wdrażana i monitorowana, a jej rezultaty oceniane na zasadach
efektywnej współpracy różnych instytucji.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się do:
• Promowania porozumień o współpracy partnerskiej na rzecz bezpieczeństwa miast, oficjalnie zawieranych przez lokalne samorządy
z policją i innymi instytucjami celem poprawy jakości prewencji i
programów bezpieczeństwa w oparciu o udokumentowane dane;
• Promowania prewencji i kodeksów postępowania w strukturach
policji, a w szczególności formalnego włączenia tej tematyki do
programów szkoleniowych dla policji;
• Organizowania na szczeblu regionalnym i międzynarodowym spotkań policji z władzami miejskimi celem dzielenia się doświadczeniami, upowszechniania dobrych praktyk i wdrażania wspólnych
inicjatyw;
• Opracowywania programów, obliczonych na przybliżanie policji do
ludności, a zwłaszcza do młodzieży.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 23
Zapobieganie recydywie
➤
Zważywszy, że:
• Ustanowienie integracji społecznej jako naczelnej zasady funkcjonowania społeczeństwa najlepiej chroni przed przestępczością,
przynoszącą szkody moralne i destabilizację, a więziennictwo należy uznać za ostateczny środek, przewidziany w systemie karnym;
• Zawsze należy preferować rozwiązania alternatywne w stosunku
do więziennictwa;
• Rola miast i samorządów lokalnych w procesach poszukiwania
rozwiązań alternatywnych wobec więziennictwa i resocjalizacji byłych więźniów powinna zostać uznana za nadrzędną. Jak już wspominano w poprzednich zaleceniach2, procesy te powinny być realizowane w porozumieniu i we współpracy z sądownictwem.
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
•Z
agwarantowanie byłym więźniom dostępu do usług i instytucji
społeczeństwa obywatelskiego, ponieważ integracja społeczna
zmniejsza ryzyko recydywy. Należy aktywnie promować wśród byłych więźniów programy motywacyjne, naprawianie wyrządzonych
szkód i udział w życiu społeczeństwa obywatelskiego jako źródło
pozytywnych doświadczeń.
•A
by, wobec złożonych potrzeb byłych więźniów na etapie resocjalizacji, a jednocześnie potrzeb ofiar przestępstw i całego społeczeństwa, samorządy promowały współpracę między policją, służbami
nadzoru nad osobami zwalnianymi warunkowo, stowarzyszeniami ofiar, służbami sprawiedliwości naprawczej a innymi instytucjami miejskimi i lokalnymi;
24- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Aby, wobec tendencji do zaostrzania sankcji, jaką obserwujemy
w wielu krajach, lokalne samorządy broniły konieczności inwestowania w programy wspólnie realizowane przez zainteresowane instytucje na rzecz resocjalizacji byłych więźniów. Samorządy powinny także promować zwolnienie warunkowe jako centralne ogniwo
systemu karnego. Proces informowania nt. tego środka zastępczego powinien być organizowany przez władzę polityczną i zmierzać
do pozyskania ludności;
• Jak najszybsze przeprowadzenie badań odniesienia, a następnie
oceny efektów podjętych środków zaradczych po pięciu latach.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się do:
• Uwrażliwiania lokalnych samorządów na konieczność promowania i uczestniczenia różnych instytucji we współpracy na polu resocjalizacji przestępców, jak również upowszechnianie wysłuchiwania i wspierania ofiar zbrodni i przestępczości;
• Partnerskiej współpracy z instytucjami europejskimi (nadzorującymi więziennictwo i sprawiedliwość naprawczą, stowarzyszeniami
ofiar, europolem itp.) w sferze zwolnień warunkowych pod kątem
szerszego promowania idei jednoczenia kilku instytucji w ramach
jednego projektu;
• Utworzenia grupy roboczej, która przygotuje konkretne propozycje
sposobów osiągnięcia powyższych celów.
2- « Rola miast w walce o przywrócenie bezpieczeństwa », Uchwała zarządu Efus w Nantes z
2011 r.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 25
Problematyka płci i zapobieganie
przemocy wobec kobiet
➤
Zważywszy, że:
• W wielu krajach zabójstwo i nieumyślne spowodowanie śmierci
należą do głównych przyczyn nagłych zgonów kobiet , często na
skutek molestowania lub napadu;
• Kobiety są narażone na przemoc w miejscach publicznych, ale także w sferze prywatnej. Wszystkie te publiczne czy prywatne akty
przemocy łączy to, że są wyrazem traktowania mężczyzn inaczej,
niż kobiet ;
• Lokalne samorządy mogą odegrać zasadniczą rolę w prewencji
przemocy wobec kobiet i ogólnych działaniach na rzecz poprawy
ich bezpieczeństwa. Zaostrzenie sankcji w tej dziedzinie mogłoby
być użyteczne, ale podejście prewencyjne wydaje się potencjalnie
skuteczniejsze, niż w odniesieniu do innych zbrodni i przestępstw.
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Aby przemoc, stosowana przez mężczyzn wobec kobiet została wszędzie uznana przez obowiązujące ustawodawstwo za bezprawną; aby
starania na rzecz stworzenia bardziej ujednoliconych europejskich ram
prawnych nabrały większej dynamiki;
• Pogłębienie na szczeblach krajowym i lokalnym badań naukowych
w sferze identyfikacji ofiar i zbierania danych o zabójstwach i nieumyślnym powodowaniu śmierci kobiet, ponieważ w wielu krajach
europejskich dostępne dane nie są dziś wiarogodne i nie nadają się do
wykorzystania przez polityków;
• Aby instrumenty prewencji lub represji prawnokarnej, cywilnoprawnej
lub administracyjnej dla ochrony kobiet zostały bardziej rozwinięte,
były intensywniej wdrażane i lepiej koordynowane;
26- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Zaangażowanie samorządów w strategie walki z przemocą wobec kobiet. Rola samorządów w prewencji i pomocy ofiarom powinna zostać
uznana i intensywnie wspierana zarówno przez rządy krajów, jak i
przez władze Unii Europejskiej.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się do:
• Dalszego uwrażliwiania lokalnych samorządów, rządów krajów i
instytucji międzynarodowych, jak również egzekwowania od polityków konkretnych posunięć na rzecz wdrażania ustawodawstwa
według niniejszych zaleceń;
• Priorytetowego traktowania prewencji przemocy wobec kobiet,
wdrażania nowych instrumentów i doskonalenia istniejących środków do walki z tymi formami przemocy. Jednym z tych środków
jest odpowiednie szkolenie policjantów i kuratorów społecznych;
• Uwzględniania problematyki kobiet w każdej polityce bezpieczeństwa miasta bez potrzeby formułowania specyficznych zasad ani
wyodrębniania tej problematyki z całości;
• Utworzenia w ramach Efus grupy roboczej ds. przemocy wobec kobiet celem wspomagania lokalnych samorządów w monitorowaniu
tego zjawiska na szczeblu europejskim, identyfikowania i upowszechniania najlepszych praktyk oraz wypracowywania rozwiązań, nadających się do lokalnego zaadaptowania;
• Poświęcania uwagi prewencji przemocy wobec kobiet od najmłodszych lat, w tym szczególnego czuwania nad relacjami między
chłopcami a dziewczętami.
3- R
aport o priorytetach i określenie nowych ram politycznych UE w sferze walki z przemocą
wobec kobiet, Komisja praw kobiet i równouprawnienia - Europarlement
(2010/2209(INI)).
4-Deklaracja delhijska w sprawie bezpieczeństwa kobiet - Budowa miast i gmin integracyjnych, 2010 r.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 27
Przemoc i porzucanie
nauki w szkole
➤
Zważywszy, że:
• Szkoła uczy życia w społeczeństwie, przestrzegania reguł i poszanowania dla władzy, ale jest także odbiciem naszego społeczeństwa,
w którym nie brak aktów przemocy. Przemoc werbalna, fizyczna, zachowania aspołeczne, mobing i molestowanie przejawiają się w środowisku szkolnym tak samo, jak gdzie indziej;
• Szkoła, która nie reaguje na porzucanie nauki przez uczniów,
nie spełnia swojej roli;
• Akty przemocy w szkole i przypadki porzucania nauki nie są zjawiskiem odosobnionym;
• Szkoła funkcjonuje jako integralna część terytorium miejskiego,
a zatem nie powinna zostać zapomniana w lokalnej polityce bezpieczeństwa;
• Zrównoważona prewencja musi być nastawiona także na szkoły
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Aby szkoła była miejscem integracji, a nie wykluczenia społecznego; aby jedną z jej aspiracji było dostosowanie się do potrzeb
wszystkich uczniów w atmosferze spokoju; aby miała na względzie
dobro zarówno uczniów, jak i personelu;
• Aby była ona jednym z interesariuszy kultury prewencji, wymagającej: nauki wychowania obywatelskiego i przyuczania do przestrzegania prawa już od najmłodszych lat, zorganizowania systemu mediacji, wnikliwego podejścia do problematyki relacji między
chłopcami a dziewczętami; nabycia przez ekipy pedagogiczne
kompetencji w zakresie rozwiązywania codziennych konfliktów i
sytuacji kryzysowych;
• Podjęcie dyskusji nt. sankcji alternatywnych, które powinny stać
się integralną częścią procesu edukacyjnego wewnątrz placówek
28- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
edukacyjnych i nt. fundamentalnych zagadnień, dotyczących pomocy ofiarom i naprawy szkód;
• Podjęcie przez samorządy - w porozumieniu ze szkołami - działań
nastawionych na rodziców, aby zajęli należne im miejsce w procesie edukacyjnym. Miasto pozostaje bowiem na obszarze procesu
edukacyjnego, w szczególności w zakresie wychowania obywatelskiego;
• Aby podejście do dziecka było całościowe – w tym celu sieć edukacyjna, obejmująca polityków, nauczycieli, rodziców, organizacje
społeczne, kuratorów i policję powinna sporządzać pisemne protokoły, określające zasady podziału odpowiedzialności w ramach
zrównoważonego i solidnego partnerstwa;
• Promowanie dobrych praktyk na obiektywnym i racjonalnym podłożu badań naukowych, a w szczególności ankiet obliczonych na
identyfikację ofiar wśród uczniów i personelu edukacyjnego;
• Walkę z porzucaniem nauki przez uczniów poprzez uwzględnianie
potrzeb młodzieży w zakresie integracji zawodowej.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że będziemy:
• Wspierali wszelkimi dostępnymi sposobami systemy monitorowania uczniów, u których zaobserwowano symptomy zaprzestania
nauki;
• Wdrażali i upowszechniali wśród członków Efus dobre praktyki i
systemy, które już sprawdziły się w jednym lub więcej krajów europejskich;
• Ugruntowywali i rozwijali jakościowo szkolenie personelu w zakresie adekwatnego reagowania na sytuacje przemocy i wdrażania
skutecznej prewencji, prowadzącej do wykształcania pozytywnych
zachowań.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 29
Sport a prewencja
➤
Zważywszy, że:
• Aktywne uczestnictwo w działalności sportowej jest niesłychanie
ważnym instrumentem spójności społecznej (przede wszystkim
dlatego, że umożliwia przezwyciężanie barier społecznych i kulturowych) oraz zapobiegania problemom społecznym i przestępczości. Działalność sportowa jest poza tym źródłem rozrywki i stwarza
możliwość samorealizacji;
• Wielkie imprezy sportowe są ogromnym wyzwaniem dla samorządów, a jednocześnie wielką szansą;
• Od czasu Manifestu z Saragossy z sukcesem podjęto liczne inicjatywy, obliczone na zwiększenie bezpieczeństwa i uprzyjemnienie
imprez sportowych;
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Budowę ogólnie dostępnych obiektów sportowych oraz wspieranie
obywateli ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży i mniejszości etnicznych, aby mogli oni w pełni wykorzystywać te obiekty
w sporcie amatorskim;
• Aby w procesie rozwijania sportu amatorskiego wpajać walkę
z przemocą, rasizmem i nienawiścią pomiędzy sportowcami, rodzicami i widzami;
• Sprzyjanie tworzeniu pomostów między sportem zawodowym,
sportem amatorskim a ludnością poprzez takie inicjatywy, jak organizowanie dni otwartych drzwi na stadionach ;
• Traktowanie kibiców i stowarzyszeń kibiców jako ważnych podmiotów w gminie i uświadomienie sobie, że imprezy sportowe powinny być organizowane nie tylko dla nich, ale także z nimi;
30- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Sprzyjanie otwartemu dialogowi między kibicami, stowarzyszeniami kibiców, klubami sportowymi, organizatorami imprez sportowych, samorządami a policją np. poprzez spisanie « karty praw i
obowiązków kibica »;
• Uwzględnianie potrzeb i interesu lokalnej ludności podczas organizowania imprez sportowych i działania obliczone na włączanie
jej do uczestnictwa w takich wydarzeniach;
• Zagwarantowanie, że siły bezpieczeństwa są w stanie prawidłowo i
z wyprzedzeniem ocenić ryzyko, a odpowiednio do niego realizować strategię wielostopniowej reakcji.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że będziemy:
• Utrzymywali adekwatne i zrównoważone kontakty z lokalnymi
ugrupowaniami kibiców, aby oni także czuli się odpowiedzialni za
bezpieczeństwo i przebieg uroczystości przy okazji lokalnych imprez sportowych;
• Odpowiednio szkolili osoby odpowiedzielne za wydarzenia sportowe i rozwój życia sportowego w mieście, aby w pełni wykorzystać dobre praktyki zebrane przez samorządy, zrzeszone w Efus ;
• Zacieśniali współpracę między tematyczną grupą roboczą « Goal »
Efus a stałym komitetem Rady Europy oraz popierali inne inicjatywy Komisji Europejskiej.
5- G
OAL : Prewencja przemocy w sporcie. Poradnik dla miast. Efus, lipiec 2012 r., rozdział 9 «
Punkty retransmisji publicznej ».
6- GOAL : Prewencja przemocy w sporcie. Poradnik dla miast. Efus, lipiec 2012 r.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 31
Sztuka i kultura a prewencja
➤
Zważywszy, że:
• Sztuka i kultura odgrywają istotną dla prewencji i sprzyjają bezpieczeństwu w miastach, ponieważ stanowią istotny czynnik rozwoju
człowieka;
• Sztuka i kultura mają o tyle związek z prewencją, że przyczyniają
się do przełamywania izolacji społecznej i rozczłonkowania społeczeństwa, a poza tym współuczestniczą w tworzeniu warunków
życia, sprzyjających rozwojowi jednostek i tworzeniu miejsc pracy;
• Muzyka, sztuki wizualne i spektakl zajmują tym bardziej centralne
miejsce w pracy z dziećmi i młodzieżą, że sprzyjają pojawianiu się
nowych praktyk społecznych potencjalnie dających młodzieży poczucie przynależności do grupy, wspólny cel oraz zachęcają młodzież do odgrywania roli w życiu społeczności;
• Sztuka i kultura mogą ponadto zajmować centralne miejsce
w działaniach prewencyjnych, nastawionych z jednej strony na
potencjalnych przestępców, a z drugiej na ofiary przestępstw i
zbrodni.
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Aby nasi politycy przeznaczali odpowiednie zasoby finansowe i kapitał ludzki na konsekwentne wplatanie aspektów kulturalnych
w ogólną strategię globalną indywidualnego i zbiorowego rozwoju,
która powinna sprzyjać harmonii życia razem, spójności społecznej, integracji społecznej i demokracji;
• Aby działalność kulturalna i artystyczna dawała sposobność wykazania się umiejętnościami przedstawicielom warstw uboższych
i marginesu społecznego;
32- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Aby nasi politycy dbali o prezentowanie rezultatów działalności artystycznej i ocenę jej pozytywnego wkładu w życie społeczności;
• Traktowanie inicjatyw i projektów kulturalnych nie jako ostatnią
możliwość gdy zawiodą
inne koncepcje, tylko od początku jako integralną część prewencji rozumianej w perspektywie długoterminowej;
• Promowanie międzynarodowych eksperymentów i przykładów
sukcesów, które mogą zachęcić wielkie organizacje krajowe i międzynarodowe do uczestnictwa;
• Wysłuchiwanie kategorii społecznych, na które nastawiamy się
w działaniach, aby przeciwdziałać ich marginalizacji;
• Podejmowanie inicjatyw terytorialnych i międzypokoleniowych celem odtwarzania więzi społecznych i poprawy jakości życia dla
wszystkich.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że będziemy:
• Włączali aspekty kulturalne do polityki prewencyjnej, a aspekty
prewencyjne do kulturalnej;
• Mobilizowali partnerów, a zwłaszcza instytucje i towarzystwa kulturalne do współpracy przy realizacji obranych celów na zasadzie
grupowania środków na każdym szczeblu terytorialnym. W działaniach tych nastawiamy się na talenty i kompetencje najadekwatniejsze do realizacji danego celu;
• Tworzyli i wzbogacali platformę internetową, umożliwiającą wymianę ocen działań i polityki na skalę międzynarodową.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 33
Turystyka a bezpieczeństwo
➤
Zważywszy, że:
•E
uropa jest regionem najchętniej odwiedzanym przez turystów na
świecie; biznes turystyczny na naszym kontynencie obejmuje tak
potężny wolumen wymiany informacji handlowych i społecznych, że
można go traktować jako fundament ekonomii miast europejskich i
istotny wektor rozwoju społecznego;
•S
ukces lub porażka miejscowości turystycznej częściowo zależy od
jej zdolności do zapewnienia turystom bezpiecznego otoczenia. Postrzeganie miasta jako zapewniającego wysoki poziom bezpieczeństwa daje takiemu miastu atut na konkurencyjnym rynku;
•N
iezależnie od typu turystyki, lokalne samorządy w całej Europie
napotykają na podobnego typu problemy. Turyści często stają się
ulubionym celem niektórych przestępców; jako ofiary, potrzebują
oni natychmiastowej pomocy i adekwatnych usług. Jednocześnie turyści mogą przejawiać zachowania aspołeczne, a nawet być sprawcami przestępstw.
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
•A
by lokalne strategie prewencji i bezpieczeństwa w miastach turystycznych obejmowały część specyficznie nastawioną na bezpieczną
i zrównoważoną turystykę wysokiej jakości;
•A
by strategie te były wdrażane w oparciu o wyniki wspólnych audytów lokalnych i badań naukowych;
•A
by traktować w nich turystę jako czasowego mieszkańca miasta, co
pociąga za sobą określone prawa i obowiązki. Takie podejście zakłada, że turysta w czasie pobytu w mieście może stać się ofiarą lub
przestępcą;
•O
bmyślanie rozwiązań adekwatnych do sytuacji osób podróżujących;
34- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Lokalne wdrażanie partnerskiej współpracy pomiędzy organami bezpieczeństwa a służbami, zajmującymi się turystyką w miastach; we
współpracy takiej może uczestniczyć m.in. policja, organizacje pomocy ofiarom i sektor prywatny;
• Szczególne starania o nawiązywanie współpracy między sektorem
publicznym a prywatnym z obustronną korzyścią;
• Promowanie udziału miejscowej ludności w działaniach prewencyjnych i sprzyjanie uświadamianiu sobie przez obywateli współodpowiedzialności za zapobieganie utrwalaniu poczuciu zagrożenia i zachowaniom aspołecznym w kontekście turystyki;
• Popieranie - w działaniach na rzecz bezpieczeństwa w kontekście turystyki - międzynarodowej współpracy między miastami, policjami a
takimi instytucjami międzynarodowymi, jak Komisja Europejska czy
Światowa Organizacja Turystyki.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że będziemy:
• Wdrażali i promowali dobre praktyki bezpiecznych miast turystycznych;
• Wdrażali i promowali wspólne wskaźniki oceny efektów polityki
bezpiecznej turystyki;
• Opracujemy naczelne zasady polityki bezpiecznej turystyki w miastach i gminach.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 35
Uzależnienia i narkomania
➤
Zważywszy, że:
• Konsumpcja dozwolonych lub zabronionych substancji psychoaktywnych jest w naszych społeczeństwach faktem, który należy ująć
w pewne ramy, aby uniknąć niebezpiecznych nadużyć oraz w trosce o komfort osób i spójność społeczną;
• Cel ten można osiągnąć tylko poprzez zrównoważone stosowanie
powiązanych ze sobą i współzależnych od siebie strategii bezpieczeństwa i zdrowia publicznego;
• Polityka kar i sankcji powinna być skupiona przede wszystkim na
handlarzach, a nie na użytkownikach;
• Szczebel lokalny jest najadekwatniejszy do przeprowadzania
wszelkiego rodzaju inicjatyw strategicznych i eksperymentów, nastawionych na użytkowników lub ogólnie na ludność;
• Samorządy lokalne powinny dysponować środkami finansowymi
na wdrażanie nowych systemów i instrumentów oraz praktyk, które zdały egzamin;
• Potwierdzamy zasady wcześniej sformułowane w Manifeście
z Saragossy (2006 r.), deklaracji wiedeńskiej (2010 r.), deklaracji
praskiej (2010 r.) i uchwale « Democracy Cities and Drugs II »
(2011 r.).
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Podejmowanie inicjatyw nie z pobudek ideologicznych czy moralnych, tylko w oparciu o rzeczywiste dane nt. konsumpcji narkotyków na naszych terytoriach i analizę faktów, a w szczególności opinie naukowców Komisji Europejskiej i wyniki badań europejskiego
obserwatorium narkotyków i narkomanii;
• Poszukiwanie rozsądnej równowagi pomiędzy opieką lekarską,
prewencją, resocjalizacją, redukcją zagrożeń dla bezpieczeństwa a
ściganiem handlarzy narkotyków;
36- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Stworzenie systemu regulowania konsumpcji zarówno legalnej,
jak i nielegalnej w oparciu o zasadę równowagi między zdrowiem
a bezpieczeństwem publicznym;
• Włączanie do działań mieszkańców i użytkowników na wszystkich
etapach tej polityki;
• Zacieśnienie współpracy w Europie.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że będziemy:
• Wdrażali nowatorskie strategie walki z handlem narkotykami i
przemocą z nim związaną w aspektach społecznym, obywatelskim
i karnym;
• Przygotowywali instytucje społeczne i kulturalne do realizowania
koordynowanej i konsultowanej ze społecznością całościowej polityki walki z uzależnieniami.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 37
Miasto w nocy
➤
Zważywszy, że:
• Użytkownicy korzystają z miasta w inny sposób w nocy, niż w ciągu dnia. W porze nocnej potrzeby i oczekiwania mieszkańców są
inne; korzystanie z miasta w nocy wiąże się ze specyficzną problematyką, a oferowane rozwiązania bywają inne, niż w porze
dziennej. W nocy zanikają punkty orientacyjne, wzrastają obawy i
strach. Wzmaga się specyficzne poczucie zagrożenia, na które
wpływ mają różne czynniki, nie tylko realna przestępczość;
• Rozszerzanie się przestrzeni na rozrywkę i świętowanie ważnych
momentów, a jednocześnie upowszechnianie stylu życia, którego
jednym z elementów jest nadużywanie alkoholu ma konsekwencje
nie tylko dla zdrowia, ale także dla bezpieczeństwa;
• Wiele europejskich miast, zwłaszcza uniwersyteckich napotyka na
tym istotniejsze trudności w zarządzaniu nocnym życiem, że służba publiczna reaguje w nocy często wolniej, niż w ciągu dnia;
• Miasta potrzebują jednak nocnego życia, ponieważ przyczynia się
ono do ich atrakcyjności turystycznej i w ten sposób ma istotne
znaczenie ekonomiczne;
• Potencjalny konflikt między miastem uśpionym, ożywionym a pracującym zmusza do lepszej organizacji wspólnego życia w mieście i
działań na rzecz poprawy komfortu nocnego życia.
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Dążenie do wypracowania wspólnej wizji nocnego życia z udziałem
wszystkich interesariuszy, w tym samorządów i nocnych lokali w
trosce o stworzenie sytuacji dla wszystkich korzystnej;
• Oparcie takiej partnerskiej wizji na wspólnych zobowiązaniach, które
mogłyby być spisane np. w formie «Karty zasad nocnego życia
w mieście»; opracowanie planu działania, obejmującego rozwiązania
o charakterze przekrojowym i określenie strategii komunikowania;
• Prewencyjne działania zmierzające do zmniejszenia zagrożeń dla
zdrowia i bezpieczeństwa, powiązane z inicjatywami w sferze regulacji prawnych i sankcji;
38- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Aby już na etapie planowania obszarów miejskich od strony urbanistyki i architektury, a później w procesie zarządzania tymi obszarami
zadbać - zarówno w wymiarze czasowym, jak i przestrzennym –
o potencjalne sposoby użytkowania danego obszaru w nocy;
• Zapewnienie animatorów, pracowników uwrażliwiających i mediatorów starających się tonować napięcia, zmniejszać poczucie zagrożenia, zapobiegać sytuacjom niebezpiecznym, poprawiać komfort nocnego życia, a jednocześnie pozostających w kontakcie ze służbami
dziennymi;
• Zapewnienie tym osobom - pracownikom etatowym lub wolontariuszom - odpowiedniego przeszkolenia i wyposażenia;
• Zapewnienie osobom, pracującym w nocnych lokalach, specyficznego przeszkolenia, aby były w stanie sprostać problemom zdrowia i
bezpieczeństwa publicznego, jakie stwarzają ryzykowne zachowania
użytkowników przestrzeni miejskiej;
• Efektywne rozwiązywanie specyficznych problemów, związanych
z transportem publicznym w trosce o kontrolę nad przepływem osób
w nocy i zmniejszenie liczby wypadków drogowych, spowodowanych
alkoholem.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że:
• Na szczeblu europejskim będziemy promowali kulturę prewencji
zagrożeń zdrowia i bezpieczeństwa publicznego, stwarzanych przy
świętowaniu wydarzeń w przestrzeni publicznej poprzez zapewnienie wymiany informacji nt. najciekawszych i najbardziej obiecujących inicjatyw;
• Grupa robocza, złożona z przedstawicieli miast i samorządów zrzeszonych w Efus ustali obiektywne kryteria oceny do przyznawania
nocnym lokalom labelu zrównoważonego i komfortowego dla
mieszkańców życia nocnego w ramach globalnej strategii działań na
rzecz spokoju i zdrowia publicznego;
• Na szczeblu europejskim będziemy popierali dyskusje nt. cen alkoholu, jak również uczestniczenia firm, sprzedających alkohol i nocnych lokali w działaniach prewencyjnych.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 39
Zbiorowa przemoc
➤
Zważywszy, że:
• Zbiorowa przemoc – to zjawisko występujące w wielu miastach
europejskich. Za przemoc zbiorową uważamy w niniejszym tekście przemoc uliczną, w tym wszelkiego rodzaju aspołeczne i
agresywne zachowania grup młodzieży łącznie z zaczepianiem i
molestowaniem. Zjawisko to zasadniczo nie obejmuje rozróbek
kibiców, przemocy politycznej, terroryzmu ani też przestępczości
zorganizowanej;
• Poczucie zagrożenia, wywołane tego rodzaju aktami przemocy doprowadziło do zaostrzenia ustawodawstwa i zwiększenia liczby kar
więzienia dla młodych sprawców przemocy zbiorowej;
• Problematyka mniej lub bardziej zorganizowanej przemocy
grupowej dotyczy nie tylko stref miejskich, ale również okołomiejskich i wiejskich; w każdym z tych trzech typów otoczenia
występują różne formy przemocy, molestowania, zachowań
agresywnych i aspołecznych;
• Akty przemocy powodowane są bardzo różnymi czynnikami, nagromadzenie których zwiększa ryzyko powstawania grup przemocy
i dochodzenia do aktów przemocy zbiorowej;
• Grupy stwarzające problemy skupiają zwykle młodzież z marginesu
społecznego, a przystąpienie do bandy często jest przejawem potrzeby kompensacji w jednej lub kilku dziedzinach (problemy z poczuciem tożsamości, zła sytuacja materialna, niska samoocena, potrzeba uznania i docenienia) i reakcją na przejawy wykluczenia
społecznego;
• W tej sytuacji wspomnianych problemów nie można trwale rozwiązać bez działań prewencyjnych specyficznie zorientowanych na
kompensację w powyższych dziedzinach.
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Wdrażanie całościowej strategii, zorientowanej na sprostanie tym
wyzwaniom; poza arsenałem środków prawnokarnych powinna
40- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
ona zawierać także część cywilnoprawną oraz przewidywać działania w sferze społecznej, socjalnej i planowania przestrzennego;
• Zachowanie czujności wobec niebezpieczeństwa eskalacji środków
prawnokarnych, zwłaszcza w razie kryzysu i bezpośredniego
zagrożenia;
• Konsekwentne inwestowanie w prewencję nawet w okresie kryzysu budżetowego, ponieważ jakiekolwiek ograniczenia na tej płaszczyźnie w perspektywie długoterminowej kosztują społeczeństwo
o wiele drożej;
• Wypracowywanie strategii reakcji w oparciu o lokalne porozumienia o współpracy partnerskiej z ogółem interesariuszy zarówno instytucjonalnych, jak i samorządowych;
• Unikanie rzucania odium na grupy młodzieży, ponieważ sprzyja to
tylko umacnianiu solidarności w ich szeregach; zamiast tego zapraszanie takich grup do uczestnictwa w poszukiwaniu pozytywnych rozwiązań, wykorzystywanie umiejętności, uwzględnianie
relacji między chłopcami i dziewczętami oraz pomoc w integracji
społecznej.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że będziemy:
• Wypracowywali i określali metody interwencji na rzecz sprawiedliwości naprawczej; metody podejścia zarówno do jednostek, jak i do
całej społeczności czy rodziny; metody jak najwcześniejszej prewencji bez automatycznego sięgania po kary i sankcje;
• Wyszukiwali adekwatne formy działania w nastawieniu na reputację i wizerunek np. z wykorzystaniem portali społecznościowych i
mediów;
• Popierali partnerstwo oraz codzienną nieformalną dyplomację
w kontaktach z grupami młodzieży na terytoriach naszych gmin
pod kątem integracji, a nie kontroli społecznej;
• Oferowali młodym ludziom perspektywy porzucania band głównie
poprzez zatrudnienie, ale także odwoływanie się do ekonomii społecznej i solidarnej.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 41
Zarządzanie zagrożeniami,
jakie stwarza miasto
➤
Zważywszy, że:
• Postępująca urbanizacja i wzrost gęstości zaludnienia w miastach
stwarzają dla obywateli zagrożenia, wymagające działań prewencyjnych i rozsądnego zarządzania. Niektóre z tych zagrożeń wynikają z czynników naturalnych, inne z ludzkich. Niektóre występują
sporadycznie czy nawet wyjątkowo;
• Zagrożenia miejskie i brak poczucia bezpieczeństwa na codzień to
problematyka przede wszystkim w gestii samorządów. Za samoobronę najczęściej odpowiada prezydent miasta;
• Zagrożenia miejskie wymagają zarządzania kryzysowego w istotny
sposób różniącego się od codziennego zarządzania bezpieczeństwem;
• Uczestniczymy w kampanii biura ONZ ds. redukcji zagrożeń i międzynarodowej strategii zapobiegania katastrofom (UNISDR7) nt.
« Chcemy miast odpornych, moje miasto przygotowane na wszystko », obliczonej na pomoc samorządom w uodpornieniu się na katastrofy głównie poprzez instrumenty pomiaru postępów8.
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Zintegrowane systemy zarządzania oraz strategie prewencji i rozwoju
miast i samorządów pod kątem zwiększania odporności na skutki katastrof. Punktem wyjścia w ich wdrażaniu powinien być szczebel lokalny, ale konieczna jest także ścisła współpraca ze szczeblami krajowym i międzynarodowym;
• Przeprowadzanie regularnych ocen funkcjonowania tego zintegrowanego podejścia do zarządzania zagrożeniami na szczeblu samorządu
miejskiego i urzędu miasta;
42- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Stworzenie jednolitej struktury czuwania i zarządzania zagrożeniami i
katastrofami. Może to być komórka zarządzania kryzysowego, będąca
w stanie zapewnić odpowiednią koordynację zarządzania zasobami;
• Wdrażanie zintegrowanego podejścia z wyprzedzeniem, a nie dopiero
gdy pojawiają się zagrożenia;
• Grupowanie zasobów na szczeblach lokalnym i regionalnym - współpracę służb celnych sąsiednich krajów można tu potraktować jako pozytywny wzorzec;
• Włączenie społeczeństwa obywatelskiego, takich partnerów prywatnych, jak firmy transportowe, MŚP, biura, sklepy, jak również samych
mieszkańców do prewencji oraz zarządzania zagrożeniami.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że:
• Znajdziemy potrzebne środki na informowanie i szkolenie lokalnych radnych jako interesariuszy redukcji zagrożeń i zarządzania
tymi ostatnimi.
7- Organ ONZ, zajmujący się międzynarodową strategią ograniczania ryzyka katastrof.
8- H
ow to make cities more resilient - poradnik dla lokalnych rządzących http://www.unisdr.
org/campaign/resilientcities/toolkit/handbook
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 43
Technologie w służbie prewencji
➤
Zważywszy, że:
• Coraz szersze rozpowszechnianie się nowych technologii zmienia nasze życie i miasta, które zaczynają być nazywane miastami « cyfrowymi » i « inteligentnymi »;
• Miasta i samorządy są otwarte na nowe możliwości, jakie stwarzają te
technologie w sensie poprawy komfortu życia obywateli, życia razem i
poziomu bezpieczeństwa, są jednak świadome potencjalnych zagrożeń dla podstawowych praw obywatelskich i zasad etycznych;
• Technologie są nowym instrumentem do dyspozycji miast i samorządów. Dobór ich powinien następować na zasadzie komplementarności w stosunku do dotychczasowych zasobów oraz zależnie od użyteczności i efektywności w danej sytuacji;
• Swobody demokratyczne są ściśle powiązane z bezpieczeństwem
w ramach jednolitego podejścia, opartego na poszanowaniu praw
podstawowych.
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Czuwanie, aby sposób użytkowania tych nowoczesnych instrumentów nie prowadził do ignorowania złożonych przyczyn braku poczucia bezpieczeństwa oraz aby zarządzania przestępczością nie sprowadzano do samego tylko technicznego monitoringu
zagrożeń;
• Przestrzeganie zasad Karty demokratycznego zastosowania monitoringu wizyjneg9 i ogólnych zasad technologii monitoringu: zgodności z ustawodawstwem, konieczności, proporcjonalności do potrzeb, przejrzystości, odpowiedzialności, niezależnej kontroli i
uczestnictwa obywateli;
• Uwzględnianie tych zasad, a w szczególności wprowadzanie środków ochrony życia prywatnego jako integralnej części koncepcji
każdego system monitoringu wizyjnego od początku projektu i na
wszystkich kolejnych etapach wdrażania i użytkowania systemu;
44- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Wykorzystywanie szans, stwarzanych przez nowe technologie dla dobra i komfortu obywateli ze szczególnym uwzględnieniem kształtowania poczucia odpowiedzialności i przyuczania do uczestnictwa;
• Uwzględnianie jakości ochrony prywatności w ocenie relacji kosztów
technologii do efektywności; preferowanie rozwiązań najmniej naruszających prywatność w sposobie funkcjonowania;
• Niezaniedbywanie czynnika ludzkiego w użytkowaniu nowych technologii i przywiązywanie szczególnej wagi do szkolenia użytkującego
personelu;
• Kapitalizację i rozwój wiedzy o rzeczywistej efektywności i skuteczności technologii bezpieczeństwa i monitoringu wizyjnego.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że będziemy:
• W nowych projektach wdrażania technologii monitoringowych realizowali ustalenia Karty demokratycznego użytkowania monitoringu
wizyjnego;
• Systematyczniej oceniali efekty użytkowania tych ostatnich i współuczestniczyli w procesie wzbogacania wiedzy w tym zakresie;
• Wykorzystywali potencjał nowych technologii do poprawy jakości zarządzania bezpieczeństwem, umacniania spójności społecznej i umożliwiania obywatelom większego angażowania się w życie społeczności.
9- Karta demokratycznego zastosowania monitoringu wizyjnego, Efus, czerwiec 2010 r.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 45
Partnerstwo publicznoprywatne
➤
Zważywszy, że:
• Sektory publiczny i prywatny coraz powszechniej nawiązują porozumienia o współpracy partnerskiej na polu prewencji zdając sobie
sprawę z korzyści, jakie oba czerpią z takiego partnerstwa i wzajemnie ze swojej wiedzy;
• Sektor prywatny - w osobie zarówno małych firm lokalnych, jak i
koncernów - jest kluczowym podmiotem rozwoju miast ze względu nie tylko na udzielane wsparcie finansowe, ale także na kapitał
ludzki i fachową wiedzę;
• Jednocześnie sektor prywatny odnosi korzyść z faktu, że działa
w bezpieczniejszym otoczeniu, jakie stwarzają mu porozumienia
o współpracy partnerskiej z sektorem publicznym. Porozumienia
takie mogą jednak okazywać się trudne do realizacji z uwagi na
różnice w kulturze zawodowej i różne sposoby funkcjonowania
obu sektorów.
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Zacieśnienie współpracy między sektorem publicznym a prywatnym w oparciu o atuty każdego z interesariuszy i bez kwestionowania zakresu odpowiedzialności każdego;
• Rozpoznanie wspólnych celów i priorytetów w zależności od potrzeb lub braków w takich dziedzinach, jak solidność instytucjonalna, projekty interwencji czy generowanie informacji na potrzeby
programów krótko-, średnio- i długoterminowych;
• Ustalenie klarownych i transparentnych reguł współpracy partnerskiej, które umożliwią ustanowienie lub ugruntowanie zaufania
między partnerami publicznymi a prywatnymi;
46- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Zagwarantowanie, że koncepcja bezpieczeństwa pozostaje otwarta
i uwzględnia potrzeby całej społeczności, a nie tylko potencjalnych
klientów. Sektor prywatny powinien zostać zmobilizowany jako interesariusz strategii bezpieczeństwa dla wspólnego dobra.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że będziemy:
• Współpracowali z szerokim spektrum przedstawicieli sektora prywatnego w celu poznania potencjalnego wpływu prywatnych firm
na lokalne strategie bezpieczeństwa i ich oczekiwań wobec tych
strategii;
• Upowszechniali informacje o projektach publiczno-prywatnych,
dotyczących strategii bezpieczeństwa w celu określenia potencjału
synergii i możliwych dziedzin współpracy;
• Realizowali projekty współpracy sektorów publicznego i prywatnego, w których rola i zakres obowiązków każdego interesariusza są
dostosowane do rodzaju, kompetencji i potencjału zaangażowanych uczestników;
• W razie potrzeby wspierali tworzenie struktur pośrednich, mogących koordynować i ułatwiać nawiązywanie współpracy partnerskiej między sektorem publicznym a prywatnym.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 47
Interakcje między szczeblami
lokalnym, regionalnym a krajowym
➤
Zważywszy, że:
• Koordynacja działań między miastami, regionami a rządami krajów jest kluczowym czynnikiem, wpływającym na skuteczność
prowadzonej polityki, jej rezultaty i adekwatność do oczekiwań lokalnych społeczności;
• Rady miejskie odgrywają bezpośrednią rolę w prewencji przestępczości, niekiedy są one jednak zbyt małe, aby podejmowane inicjatywy mogły wywierać istotny wpływ na sytuację. Z kolei rządy krajów często okazują się zbyt oderwane od lokalnych problemów, aby
mogły obmyślać politykę faktycznie w pełni adekwatną do potrzeb.
W tej sytuacji istotną rolę do odegrania jako ogniwo pośrednie
między dwoma w/w. szczeblami mają regiony;
• Mimo powyższych stwierdzeń, interakcje między różnymi szczeblami okazują się w wielu krajach minimalne – konieczną współpracę między nimi hamuje szereg przeszkód, takich jak bezwładność instytucji czy brak skutecznych narzędzi koordynacji. Brak
wyraźnego podziału zadań, ról, obowiązków i odpowiedzialności
poszczególnych szczebli może zachwiać zaufanie obywateli do instytucji publicznych;
• Poza tym w ostatnich latach wiele rządów centralnych nie doceniało wagi lokalnego zarządzania walką z przestępczością, szczególnie na polu prewencji społecznej i lokalnej;
• W związku z trwającym obecnie kryzysem finansowym i gospodarczym, problemy te jeszcze uległy zaostrzeniu. Centralna rola władz
lokalnych jest dziś kwestionowana, co wywołuje niewątpliwe osłabienie interakcji między różnymi szczeblami władzy w polityce
prewencji przestępczości.
48- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Aby Unia Europejska przywiązywała większą wagę i bardziej wspierała starania o poprawę jakości współpracy i koordynacji między
różnymi szczeblami władzy;
• Większe docenianie roli, pełnionej w polityce prewencji przestępczości przez lokalne samorządy i rozwój wielu innych instrumentów
poprawy polityki;
• Lepsze współgranie polityki społecznej z polityką bezpieczeństwa
publicznego i polityką zarządzania terytoriami, które powinny
« mówić jednym głosem ». W tym celu potrzeba ustawodawstwa
bardziej sprzyjającego integracji, aby przejść od zwykłej współpracy
do autentycznej współodpowiedzialności;
• Aby regiony poczuwały się do pełnienia roli mediatorów między rządami krajowymi a radami miejskimi. Mogą one finansować specyficzne inicjatywy, promować badania naukowe, proponować lokalnym władzom instrumenty do analizy i obserwacji. Mogą one
ponadto wspierać kształcenie zawodowe w systemie przemiennym i
doskonalenie zawodowe w szerszym zakresie terytorialnym.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że:
• Wzmożemy starania o uwrażliwianie instytucji europejskich na konieczność podejmowania specyficznych programów poprawy
współpracy między różnymi szczeblami władzy w sferze prewencji
przestępczości;
• Podejmiemy uchwałę specyficznie dotyczącą problematyki międzynarodowej współpracy instytucji;
• Postaramy się wzbogacić wiedzę obywateli nt. różnych szczebli odpowiedzielności, a także uwrażliwiać ich na znaczenie koordynowanych działań.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 49
Miasta a zorganizowana
przestępczość
➤
Zważywszy, że:
• Przestępczość zorganizowana nie jest domeną tylko niektórych
krajów. Urzędy gmin europejskich i obywatele Europy zaczynają
dziś uświadamiać sobie wpływowość mafii na terytoriach, które
dotąd wydawały się wolne od takiego zagrożenia;
• Dziś obecność organizacji przestępczych na terytoriach przejawia
się na różne sposoby:
> w regionach, w których są one historycznie zakorzenione,
mafie utrzymują bezpośrednią kontrolę nad terytorium poprzez przemoc i terror, ale jednocześnie poprzez oferowanie
pomocy, pracy i ochrony swoim "podopiecznym";
> w innych regionach europejskich obecność organizacji przestępczych nie jest (jeszcze) tak wyraźnie widoczna, niemniej
istnieje, przybierając formę kontroli działalności gospodarczej, monopolizowania zamówień publicznych i kontroli rynków nielegalnych: handlu narkotykami, handlu ludźmi, prostytucji i gier hazardowych;
• Obywatele oczekują od lokalnych władz starań o rozwiązanie narastających problemów bezpieczeństwa w niektórych dzielnicach –
w tym także problemów, spowodowanych zjawiskami najbardziej
niepokojącymi takimi, jak szkody materialne, handel narkotykami,
prostytucja uliczna i niekorzystny wpływ przestępczości na lokalną
gospodarkę często ze szkodą dla uczciwej konkurencji.
My, europejskie samorządy lokalne zalecamy w ramach
prewencji:
• Aby instytucje europejskie energiczniej zajęły się problematyką przestępczości zorganizowanej nie tylko od strony organów
ścigania, ale także od strony polityki prewencji i wspierania
samorządów;
50- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
• Przyjęcie unijnej dyrektywy o konfiskacie majątku organizacji przestępczych;
• Umożliwienie miastom wyposażenia się w instrumenty do analizy
terytoriów i zagrożeń, kontroli przetargów na zamówienia publiczne oraz tworzenia sieci instytucji, będących w stanie kontrolować
przejrzystość działań lokalnych firm i zagwarantować im pomoc
w przypadku molestowania przez organizacje przestępcze.
Na najbliższe lata zobowiązujemy się, że:
• Miasta będą udzielały zamówień publicznych w warunkach większej przejrzystości i bardziej rygorystycznej kontroli. Dotyczy to
także innych systemów lub służb, kontrolowanych przez lokalne
władze;
•
Wszystkie szczeble instytucjonalne będą współpracowały na
rzecz określenia całościowych strategii walki z przestępczością
zorganizowaną w sektorach, stwarzających organizacjom przestępczym największe potencjalne możliwości wzbogacenia się czasem tradycyjnych, a czasem nowego typu;
• Będziemy uwrażliwiali obywateli na niebezpieczeństwa, aby nie
ulegali pokusie łatwego i szybkiego wzbogacenia się nielegalnymi
metodami, tylko uczestniczyli w walce z przestępczością zorganizowaną, przekazując posiadane informacje innym członkom społeczności;
• Będziemy propagowali i ugruntowywali kulturę zgodności z prawem oraz promowali inicjatywy z udziałem całej ludności.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 51
52- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
Teksty odniesienia
• Deklaracja delhijska w sprawie bezpieczeństwa kobiet
Budowanie miast i gmin integracyjnych. Kobiety
w miastach świata, listopad 2010 r., Delhi.
• Karta lipska na rzecz zrównoważonych miast
europejskich, maj 2007 r., Lipsk.
• Bezpieczeństwo, demokracja i miasto, Manifest
z Saragossy, 2006 r.; Manifest z Neapolu, 2000 r.,
Europejskie Forum Bezpieczeństwa Miejskiego (Efus) ;
• Karta aalborska na rzecz zrównoważonego rozwoju,
ONZ, 1994 i 2004 r, Aalborg.
• Wytyczne ONZ, dotyczące zapobiegania
przestępczości, ONZ, 2002 r.
• Europejska karta praw człowieka w miastach,
maj 2000 r., Saint-Denis;
• Europejska karta miast, podpisana na konferencji
samorządów lokalnych i regionalnych, 1992 r.
➤
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 53
Tłumaczenie: Jan Białęcki
Szata graficzna: Marie Aumont
Wydawca:
Europejskie Forum Bezpieczeństwa Miejskiego
10 rue des Montiboeufs
75020 Paříž - Francie
[email protected]
www.efus.eu
Wydano przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej
Za treść niniejszej publikacji odpowiadają wyłącznie autorzy.
Komisja Europejska nie bierze odpowiedzialności za późniejsze
sposoby wykorzystania podanych tu informacji.
Miasta pomagają miastom
Europejskie Forum Bezpieczeństwa Miejskiego (angielski skrót Efus), utworzone w 1987 r. pod auspicjami
Rady Europy jest najstarszą międzynarodową organizacją pozarządową, zrzeszającą samorządy, zajmującą się
bezpieczeństwem miast i prewencją przestępczości. Cel
naszej sieci kontaktów jest dwojaki: po pierwsze umocnić politykę prewencji przestępczości, a po drugie promować odgrywanie przez radnych większej roli w polityce krajowej i europejskiej.
Efus zajmuje się całokształtem problematyki bezpieczeństwa miejskiego. Nasze forum umożliwia nawiązywanie wzajemnych kontaktów przez samorządy w krajach europejskich celem wymiany dobrych praktyk i
wiedzy, a także nawiązywania różnych form współpracy i
wspólnego przygotowywania szkoleń. Forum jest także
platformą dialogu między samorządami a instytucjami
szczebli krajowych, europejskiego i międzynarodowego.
Działalnością Efus kieruje zarząd, złożony z przedstawicieli 33 samorządów, wybranych przez ogół członków
naszej sieci kontaktów (obejmującej w sumie 250 miast
lub samorządów). Europejskie forum zainspirowało samorządy do utworzenia siedmiu platform krajowych: w
Niemczech, w Belgii, we Francji, we Włoszech, w Hiszpanii, w Luksemburgu i w Portugalii.
www.efus.eu
Międzynarodowa konferencja nt. « Bezpieczeństwo, demokracja i miasto
- przyszłość prewencji » została zorganizowana w dniach 12, 13 i 14
grudnia 2012 r. we współpracy partnerskiej z miastami:
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
- 55
Sécurité, démocratie et villes :
Manifeste d’Aubervilliers et Saint-Denis
Security, Democracy and Cities:
The Manifesto of Aubervilliers and Saint-Denis
Segurança, Democracia e Cidades:
o Manifesto de Aubervilliers e Saint-Denis
Seguridad, Democracia y Ciudades:
el Manifiesto de Aubervilliers y Saint-Denis
Sicherheit, Demokratie und Städte:
das Manifest von Aubervilliers und Saint-Denis
Sicurezza, democrazia e città:
il Manifesto di Aubervilliers e Saint-Denis
Veiligheid, Democratie en Steden:
het Manifest van Aubervilliers en Saint-Denis
Bezpečnost, demokracie a města:
Manifest z Aubervilliers a Saint-Denis
Bezpieczeństwo, demokracja i miasto
Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis
Inne wersje językowe dostępne w portalu www.efus.eu
➤
56- Bezpieczeństwo, demokracja i miasto: Manifest z Aubervilliers i Saint-Denis

Podobne dokumenty