Pobierz

Brandenburgia
Spis treści
1.
Wstęp ............................................................................................................................................. 2
2.
Polityka .......................................................................................................................................... 2
3.
Gospodarka.................................................................................................................................. 3
4.
5.
3.1.
Wstęp ..................................................................................................................................... 3
3.2.
Sytuacja gospodarcza ....................................................................................................... 4
3.3.
Zatrudnienie ......................................................................................................................... 4
3.4.
Działalność gospodarcza ................................................................................................. 5
3.5.
Wybrane gałęzie i sektory gospodarki.......................................................................... 5
3.5.1.
Przemysł motoryzacyjny .......................................................................................... 5
3.5.2.
Przemysł metalurgiczny i stalowy.......................................................................... 6
3.5.4.
Media, technologie informacyjne i komunikacyjne ........................................... 6
3.5.5.
Przemysł taboru kolejowego ................................................................................... 6
3.5.6.
Handel zagraniczny .................................................................................................... 7
Infrastruktura ............................................................................................................................... 7
4.1.
Infrastruktura drogowa ..................................................................................................... 7
4.2.
Transport kolejowy ............................................................................................................ 8
4.3.
Transport lotniczy .............................................................................................................. 8
4.4.
śegluga śródlądowa .......................................................................................................... 8
Edukacja i nauka......................................................................................................................... 9
1
1. Wstęp
Brandenburgia, podobnie jak
pozostałe kraje związkowe we
wschodniej
części
Niemiec,
powstała w 1990 roku po
połączeniu Niemieckiej Republiki
Demokratycznej z Republiką
Federalną Niemiec. Kraj graniczy
na wschodzie z Polską, z Woj.
Zachodniopomorskim i Lubuskim.
Land graniczy na południu
z krajem związkowym Saksonią,
na zachodzie Saksonią-Anhalt i
Dolną Saksonią i na północy z
Meklemburgią-Pomorzem
Przednim.
Na
terenie
Brandenburgii leŜy Berlin, wydzielony jako osobny kraj związkowy.
Land zajmuje powierzchnię 29.478,61 km², liczba ludności wynosi 2.517.726 mieszkańców
(marzec 2009), stolicą kraju jest Poczdam. Pod względem ludności Brandenburgia jest 10
krajem związkowym, pod względem zaludnienia wynoszącym 86 mieszkańców na km² jest
najmniej zaludnionym landem Niemiec. Brandenburgia jest pod względem powierzchni
piątym co do wielkości krajem związkowym Niemiec i zarazem największym landem byłej
NRD. NajwaŜniejsze rzeki obok Odry i Łaby, to Sprewa i Hawela.
Brandenburgię charakteryzuje największa w Niemczech liczba akwenów. Na terenie kraju są
obecne liczne jeziora – ponad 3.000 naturalnych oraz wiele sztucznych zbiorników wodnych.
Ponad 800 jezior ma powierzchnię powyŜej 1 ha, największym jeziorem jest Schwielochsee
o powierzchni 13,3 km². Długość płynących cieków wodnych przekracza 33 tys. km, których
jednak znaczną część stanowią sztuczne kanały wodne i irygacyjne.
Główne miasta landu poza stolicą – Poczdamem, to Frankfurt nad Odrą, ChociebuŜ
(Cottbus, dolnołuŜ. Chóśebuz), Brandenburg. Południe kraju tworzą ŁuŜyce Dolne
(Niederlausitz), część ŁuŜyc Górnych (Oberlausitz) oraz powiat Elbe-Elster. Brandenburgia
administracyjnie jest podzielona na 14 powiatów, 419 gmin i cztery miasta na prawach
powiatu.
W ŁuŜycach Dolnych na terenie powiatów Oberspreewald-Lausitz oraz Dahme-Spreewald,
leŜy kraina geograficzna – podmokły region Spreewald. Jest to najbardziej na północ
wysunięta część ŁuŜyc, do dzisiaj zamieszkiwanych przez potomków pierwotnych
mieszkańców tych ziem, SerbołuŜyczan. W tej części oprócz niemieckiego jest równieŜ
w uŜyciu język łuŜycki. Region ten został w 1991 roku uznany za rezerwat biosfery UNESCO
ze względu na jego unikalny nizinny rzeczno-dolinowy krajobraz.
2. Polityka
Władzę ustawodawczą w Brandenburgii stanowi Landtag z siedzibą w Poczdamie, którego
posłowie wybierani są co 5 lat. Parlament liczy przynajmniej 88 posłów z których połowa jest
wybierana bezpośrednio w okręgach wyborczych a pozostali pośrednio poprzez listy krajowe
(Landeslisten).
2
W brandenburskim Landtagu podobnie jak
Bundestagu
jest
stosowana
zasada
pięcioprocentowego progu wyborczego dla
kandydujących partii, nie dotyczy ona jednak
mniejszości serbołuŜyckiej. Przy Landtagu
funkcjonuje równieŜ Rada do spraw
SerbołuŜyczan
(Rat
für
sorbische
Angelegenheiten), która reprezentuje interesy
tej mniejszości narodowej.
Rząd kraju związkowego stanowią premier
(Ministerpräsident)
i
ministrowie
(Landesminister). Wybierany przez Landtag
premier mianuje ministrów, ustala wytyczne
polityki i reprezentuje kraj na zewnątrz.
Wykres 1.
Ostatnie wybory do parlamentu krajowego
Rozkład miejsc w parlamencie krajowym.
miały miejsce 27. września 2009 roku,
jednocześnie z ostatnimi wyborami do Bundestagu. W Landtagu reprezentowanych jest 5
partii, frekwencja wyborcza wyniosła 67,5 %.
Zwycięzcą została piąty raz od zjednoczenia Niemiec SPD (Socjaldemokratyczna Partia
Niemiec) z wynikiem 33,04 % i 31 mandatami. Kolejne miejsca zajęły Die Linke/PDS (Partia
Lewicy, Partia Demokratycznego Socjalizmu) z wynikiem 27,15 % i 26 mandatami, CDU
(Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna) z wynikiem 19,79 % i 19 mandatami, FDP (Wolna
Partia Demokratyczna) – 7,20 % głosów i 7 mandatów, oraz B’90/Grüne (Zieloni) - 5,64 %
i 5 mandatów. Prawicowa DVU (Niemiecka Unia Ludowa) uzyskała 1,18 % głosów
i w konsekwencji nie udało się jej ponownie dostać do parlamentu.
Premiera jest obecnie Matthias Platzeck (SPD). Najsilniejszą frakcją jest SPD, która 5.
listopada 2009 roku podpisała umowę koalicyjnąz Die Linke.
Aktualny skład gabinetu:
Helmuth Markov (Die Linke) – wicepremier
Rainer Speer (SPD) – minister spraw wewnętrznych
Volkmar Schöneburg (Die Linke) – minister sprawiedliwości
Helmuth Markov (Die Linke) – minister finansów
Ralf Christoffers (Die Linke) – minister gospodarki i ds. Europy
Günter Baaske (SPD) – minister ds. socjalnych, pracy, rodziny
Anita Tack (Die Linke) – minister zdrowia i ochrony środowiska i konsumenta
Jutta Lieske (SPD) – minister rolnictwa i infrastruktury
Holger Rupprecht (SPD) – minister ds. oświaty, młodzieŜy i sportu
Martina Münch (SPD) – minister kultury i nauki
3. Gospodarka
3.1. Wstęp
Przemysł przetwórczy kraju jest jednym z istotniejszych działów gospodarki Brandenburgii.
Przemysł koncentruje się głównie regionie metropolitalnym Berlin/Brandenburg wokół
Berlina/Poczdamu oraz wzdłuŜ autostrady A 10.
3
W Eisenhüttenstadt nad Odrą, w Hennigsdorf oraz w Brandenburgu nad Odrą znajdują się
huty stali. W Brandenburgu znajduje się poza tym fabryka maszyn drukarskich
przedsiębiorstwa Heidelberger Druckmaschinen AG oraz fabryka elementów napędowych do
pojazdów ZF Friedrichshafen AG. W Dahlewitz w powiecie Teltow-Fläming znajduje się
fabryka firmy Rolls-Royce, drugiego co do wielkości producenta silników lotniczych na
świecie. Na południu od Berlina w okolicach miasta i w parku przemysłowym Ludwigsfelde
ma swoje siedziby wiele przedsiębiorstw spedycyjnych i logistycznych. W parku
przemysłowym na powierzchni 256 ha swoje siedziby ma ponad 70 przedsiębiorstw, m. in.
fabryka karoserii oraz montownia firmy Daimler AG, fabryka silników lotniczych firmy MTU
Aero Engines i fabryka części do pojazdów firmy Volkswagen oraz centrum logistyczne
części zapasowych koncernu Volkswagen AG. W Schwedt nad Odrą znajduje rafineria ropy
naftowej PCK Raffinerie GmbH oraz dwie fabryki papieru. We Frankfurcie nad Odrą znajduje
się kilka fabryk ogniw słonecznych. Na południu Brandenburgii znajduje się kilka kopalni
węgla brunatnego dla elektrowni Vattenfall Europe AG. W Poczdamie znajdują się placówki
naukowo-badawcze około 160 przedsiębiorstw, głównie z sektora biotechnologii, co czyni
miasto jednym z najistotniejszych centrów tej branŜy w Europie.
3.2. Sytuacja gospodarcza
Produkt
krajowy
brutto
Brandenburgii naleŜy do niŜszych
w Niemczech. Realny przyrost
PKB w landzie w 2007 roku
wzrósł o 2 % z nominalną
wartością 52,56 mld €. W roku
2006 wzrost wyniósł realnie 1,3 %
i 50,21 mld €. Wzrost PKB
odnotowano po raz czwarty od
roku 2004. Średni realny wzrost
gospodarczy dla całej Republiki
Federalnej Niemiec wyniósł w
2007 roku 2,5 % oraz 2.424 mld
€. W Brandenburgii powstaje więc
około 2,2 % PKB Niemiec.
Szczególnie pozytywny rozwój Wykres 2.
nastąpił głównie w przemyśle Wzrost produktu krajowego brutto w %.
przetwórczym, gdzie wartość
dodana brutto wzrosła realnie o 6,7 % w stosunku do roku minionego. Rolnictwo, leśnictwo
i rybactwo odnotowało największy spadek, gdzie wartość dodana brutto zmniejszyła się
realnie o 3,4 %. Wynagrodzenia pracowników osiągnęły w 2007 roku sumę około 25 mld €.
Stopa bezrobocia wyniosła w maju 2007 roku 15 %, w roku 2006 była na poziomie 17,1 %.
3.3. Zatrudnienie
W roku 2007 w landzie było około 1.034,5 mln. osób czynnych zawodowo, więc o 21,5 tys.
osób lub 2 % więcej w stosunku do roku minionego. Liczba stosunków pracy
z ubezpieczeniem społecznym (Sozialversicherung) wniosła w lipcu 2007 roku blisko 725
tys., z czego 350 tys. stanowiły kobiety. Oznacza to wzrost o 19 tys. osób w stosunku do
roku 2006, co odpowiada przyrostowi na poziomie 2,7 %. Największą liczbę stosunków pracy
z ubezpieczeniem społecznym odnotował sektor usługowy oraz przemysł przetwórczy.
4
NajwyŜszy poziom zatrudnienia występował w grupie wiekowej od 40 do 50 lat, gdzie było
zatrudnionych 232 tys. osób. NajniŜsze zatrudnienie występowało w przedziale wiekowym
powyŜej 60 lat, zatrudnieniowych było juŜ tylko 22 tys. osób. Stopa bezrobocia wyniosła
w 2007 roku średnio 15 %, w kraju było 182 tys. osób bez zatrudnienia. NajwyŜszy poziom
bezrobocia był wśród cudzoziemców na poziomie około 32 %.
3.4. Działalność gospodarcza
W roku 2007 rozpoczęło działalność gospodarczą 23.555 nowych podmiotów. 22.040
podmiotów gospodarczych zawiesiło swoją działalność, co skutkuje pozytywnym saldem
rocznym wynoszącym 1.515 nowych podmiotów gospodarczych. Bilans ten był jednak
znacznie niŜszy niŜ w roku 2006, kiedy to wyniósł 4.220 nowych podmiotów gospodarczych.
Większość nowych podmiotów dotyczyła sektora nieruchomości, wynajmu ruchomości
z 5.703 nowymi podmiotami oraz handlu, napraw pojazdów i sprzętu uŜytkowego z sumą
5.886 nowych podmiotów gospodarczych. Blisko połowa nowych działalności dotyczyła więc
tych sektorów. Na rozpoczęcie działalności w rolnictwie zdecydowało się w Brandenburgii
w 2007 roku zaledwie 448 osób.
W roku 2007 ilość ogłoszonych upadłości podmiotów gospodarczych spadła i wyniosła 801
przypadków, co oznacza spadek o 91 przypadków. Suma naleŜności wierzycieli równieŜ się
zmniejszyła i wyniosła blisko 905 mln €, podczas gdy w roku 2006 było to około 948 mln €.
3.5. Wybrane gałęzie i sektory gospodarki
3.5.1. Przemysł motoryzacyjny
Na terenie Brandenburgii działa 38 przedsiębiorstw przemysłu motoryzacyjnego. Przychód
w 2006 roku osiągnął 1,165 mld € i wzrósł o około 3 %. W tym samym czasie odnotowano
równieŜ wzrost zatrudnienia w sektorze o 12 %, branŜa zatrudnia w landzie blisko 7,5 tys.
pracowników. Zakres produkcji przemysłu motoryzacyjnego jest bardzo szeroki, w kraju
wytwarza się zarówno półprodukty niezbędne do produkcji części samochodowych, jak
i same części i samochody.
Przedsiębiorstwo ThyssenKrupp Thyssen Umformtechnik + Guss GmbH w Ludwigsfelde
zajmuje się obróbką metali i produkuje m. in. części do produkcji karoserii, części zapasowe,
narzędzia. Intier Automotive Interiors fabrykuje wyposaŜenie wnętrz samochodowych.
ZF z Brandenburga wytwarza układy kierownicze i skrzynie biegów. Koncern Daimler AG
produkuje w Ludwigsfelde karoserie samochodowe, silniki, podzespoły do samochodów
Mercedes i Smart oraz montuje pojazdy Mercedes-Benz Sprinter i Volkswagen Crafter.
Pneumant, córka koncernu Sumitomo Rubber Industries (Dunlop, Goodyear) produkuje
w Fürstenwalde opony samochodowe. W kraju działa wiele równieŜ wiele mniejszych firm
zajmujących się produkcją elementów pojazdów oraz wielu dostawców mających udział
w łańcuchu tworzenia wartości dodanej sektora, takich jak przemysł chemiczny, produkcja
i obróbka metali, mechatronika i mikroelektronika.
W kraju działa od 2004 roku sieć „automotive Berlin-Brandenburg” stowarzyszająca
przedsiębiorstwa motoryzacyjne i ich dostawców. NaleŜy do niej blisko 180 firm i wiele
placówek naukowo-badawczych. Sieć naleŜy do wschodnioniemieckiego klastra
motoryzacyjnego „Automotive Cluster Ostdeuschland”, dzięki któremu przedsiębiorstwa
z Brandenburgii mają mieć łatwiejszy dostęp do zleceń i projektów realizowanych przez
wschodnioniemiecką branŜe motoryzacyjną.
5
3.5.2. Przemysł metalurgiczny i stalowy
Przemysł metalurgiczny w kraju jest jedną z branŜy przemysłu przetwórczego,
charakteryzującą się największym zatrudnieniem i najwyŜszym przychodem. Blisko 200
przedsiębiorstw zatrudniających około 16 tys. pracowników osiągnęło w 2006 roku przychód
w wysokości 3,3 mld €. Sektor zatrudnia około 18 % wszystkich czynnych zawodowo
w przemyśle i osiąga blisko 14 % całego przychodu przemysłu Brandenburgii.
Obok kilku zakładów wielkich koncernów i kilku firm średniej wielkości, pozostałe
przedsiębiorstwa zatrudniają mniej niŜ 10 osób. Zakres produkcji sięga od produkcji Ŝelaza
i stali surowej poprzez wszelkie procesy obróbki metalu do końcowych półproduktów
i produktów.
NajwaŜniejsi przedstawiciele sektora stalowego to huta ArcelorMittal GmbH
w Eisenhüttenstadt, huty koncernu Riva FIRE w Brandenburgu (BES Brandenburger
Elektrostahlwerke GmbH) i w Hennigsdorf (H.E.S. Hennigsdorfer Elektrostahlwerke GmbH).
Inne waŜnie siedziby przemysłu metalurgicznego to Eberswalde, Fürstenwalde,
Finsterwalde, Massen, Prenzlau.
3.5.3. Logistyka
W regionie metropolitalnym Berlin/Brandenburg działa ponad 2 tys. firm logistycznych,
zatrudniających w samej Brandenburgii około 38 tys. osób, tworzących jeden
z najwaŜniejszych ośrodków logistycznych w Niemczech. Na kraj przypada ponad 10%
przychodu uzyskiwanego przez przedsiębiorstwa spedycyjne i transportowe z całych
Niemiec. Struktura przedsiębiorstw jest zdominowana przez duŜe, międzynarodowe firmy
takie jak Dachser, DHL, Deutsche Post, Fiege i Rhenus. Brandenburgia wykorzystuje swoje
atuty, takie jak dostęp do wszelkich nośników transportu oraz dogodna lokalizacja
geograficzna. Przeładunki pomiędzy transportem wodnym, kolejowym, kołowym i lotniczym
pozwalają chronić środowisko naturalne oraz oszczędzać czas i pieniądze. SłuŜą temu
cztery duŜe centra przeładunkowe.
3.5.4. Media, technologie informacyjne i komunikacyjne
Przedsiębiorstwa działające na rynku mediów oraz technologii informacyjnych
i komunikacyjnych mają istotny wpływ na gospodarkę Brandenburgii. Ponad 1700
przedsiębiorstw, zatrudniających około 17 tys. osób zajmuje się takimi obszarami gospodarki
jak telekomunikacja, centra obsługi klienta, elektronika, wytwarzanie oprogramowania
i elektroniczne przetwarzanie danych, usługi IT. Przedsiębiorstwa osiągają przychód
w wysokości 3,7 mld €. Znamienna dla tych branŜ jest wzajemna współpraca
przedsiębiorstw. Około 72% firm prowadzi zaŜyłą współpracę z pokrewnymi
przedsiębiorstwami, a 42% naleŜy do sieci branŜowych.
3.5.5. Przemysł taboru kolejowego
Przemysł taboru kolejowego w Brandenburgii to 13 zakładów zatrudniających 4.260 osób.
Przedsiębiorstwa w 2006 roku uzyskały przychód w wysokości 407,5 mln €. NajwaŜniejsze
zakłady to Bombardier Transportation GmbH w Henningsdorf, Spitzke AG w Großbeeren,
GBM Gleisbaumechanik Brandenburg/H. GmbH w Brandenburgu oraz DB
Fahrzeuginstandhaltung w miejscowościach Cottbus, Eberswalde i Wittenberge i firma
Stadler Pankow z Velten.
Koncern Bombardier Transportation jest wiodącym światowym producentem techniki
kolejowej, w Berlinie zlokalizowana jest europejska centrala przedsiębiorstwa. Przychód
firmy na rynku europejskim osiągnął w 2008 roku sumę 7,383 mld USD.
6
Firma Stadler Pankow GmbH naleŜąca do szwajcarskiej Stadler Rail AG, zajmuje się
produkcją regionalnych składów spalinowych oraz tramwajów i podmiejskich kolejek
dojazdowych. W produkcji jest m. in. zespół trakcyjny FLIRT (Flinker Leichter Innovativer
Regional Triebzug), który jeździ równieŜ w Polsce dla Kolei Mazowieckiej oraz
w województwie śląskim.
Największy przychód uzyskują zakłady z miast Henningsdorf oraz Brandenburg, gdzie
zlokalizowane są trzy najwaŜniejsze segmenty branŜy: szyn kolejowych, taboru kolejowego
oraz konserwacji i serwisu sprzętu kolejowego.
3.5.6. Handel zagraniczny
Eksport Brandenburgii osiągnął w 2007 roku rekordową sumę 10,4 mld €, wzrósł więc
o 18,5 % lub 1,6 mld €. W 2006 roku wywieziono towary o łącznej wartości 8,8 mld €.
Handel zagraniczny kraju nie osiąga jednak kwot porównywalnych z eksportem landów
zachodnioniemieckich. Przyczyną jest struktura gospodarki Brandenburgii i w konsekwencji
niewielki udział duŜych przedsiębiorstw, co odbija się na skali handlu zagranicznego.
Mimo to w ostatnich latach sytuacja handlu zagranicznego uległa znacznej poprawie –
eksport od 2000 do 2006 roku wzrósł o blisko 106 %.
Wywóz towarów do krajów Unii Europejskiej w 2007 roku osiągnął udział na poziomie 73,6 %
i wzrósł o 18,5 % w stosunku do minionego roku. Największym odbiorcą towarów z kraju jest
Polska z udziałem na poziomie 14,5 %, przed Francją, USA, Holandią i Wielką Brytanią.
Największą część eksportu stanowi technika lotnicza (12,9 %), produkty farmaceutyczne,
pojazdy cięŜarowe i specjalne, pochodne ropy naftowej oraz produkty branŜy metalurgicznej
i stalowej.
Import towarów do Brandenburgii w 2007 roku odnotował równieŜ rekordową sumę
11,6 mld €. Wzrost wyniósł odpowiednio 6,1 % lub 668 mln € w stosunku do 2006 roku.
Import towarów z krajów Unii Europejskiej wzrósł o 21 %.
Najczęściej importowanym towarem była ropa naftowa i gaz ziemny z sumą 4,3 mld €
i 37,3 % udziałem w całości importu. Poza tym głównie importowano statki powietrzne,
agregaty prądotwórcze, półprodukty przemysłu chemicznego oraz odpady i złom.
NajwaŜniejszym partnerem landu z udziałem w imporcie na poziomie 36,7 % jest Rosja, co
wynika z faktu, Ŝe jest jednym z największych eksporterów surowców takich jak ropa i gaz.
Na kolejnych miejscach są Polska, Wielka Brytania, USA oraz Francja.
4. Infrastruktura
4.1. Infrastruktura drogowa
Przez Brandenburgię przebiega 1.353 km autostrad, 2.572 km dróg krajowych oraz
22.218 km pozostałych dróg publicznych (Landstraße). Większość autostrad kraju ma swój
początek na autostradzie A10 przebiegającej w formie zewnętrznego pierścienia, nazywanej
„Pierścieniem berlińskim” (Berliner Ring). Od węzłów na A10 swój początek mają autostrady
A2 (Berlin- Zagłębie Ruhry), A9 (Berlin-Monachium), A11 (Berlin-Szczecin), A12 (BerlinFrankfurt nad Odrą), A13 (Berlin-Drezno), oraz A24 (Berlin-Hamburg). Autostrada A111
prowadzi w kierunku północnozachodnim, na Hamburg i Rostock, A113
w kierunku południowowschodnim (na Drezno i Cottbus), natomiast A115 na południowy
zachód, w kierunku Hanoweru i Lipska.
7
4.2. Transport kolejowy
Sieć dróg kolejowych Brandenburgii rozciąga się na długości 2.456 km. Drogi te obsługiwane
są przede wszystkim przez Deutsche Bahn oraz przewoźników obsługujących linie krótkiego
dystansu (SPNV). Największy dworzec kolejowy znajduje się w Poczdamie i jako jedyny
w kraju został zakwalifikowany do 2. kategorii DB.
4.3. Transport lotniczy
Lotnisko Berlin-Schönefeld (IATA: SXF), leŜące tuŜ za granicą stolicy Niemiec, jest
wielokrotnie zaliczane do Berlina. Lotnisko znajduje się jednak w powiecie DahmeSpreewald i naleŜy do kraju związkowego Brandenburgii. Rocznie ma tam miejsce ponad
4.400 startów i lądowań, liczba pasaŜerów sięga 375 tys. Ponadto transportowanych jest
średnio 310 ton towarów oraz 360 ton ładunków pocztowych.
Na przełomie roku 2006/2007 rozpoczęto budowę nowego portu lotniczego Berlin
Brandenburg International (BBI) który ma przejąć rolę centralnego lotniska regionu
i w konsekwencji zamknięcie berlińskiego lotniska Tegel w roku 2011. Port lotniczy BBI
powstaje przez znaczne powiększenie i modernizację lotniska Schönefeld. Koszt rozbudowy
i modernizacji szacuje się na około 2 mld €. Nowy port ma obsługiwać juŜ w pierwszej fazie
rozbudowy około 25 mln. pasaŜerów.
Lotnisko Schönefeld jest zarządzane przez spółkę Berliner Flughafen Gesellschaft mbH,
w której udziały w 37 % mają kraje związkowe Berlin i Brandenburgia, pozostałe 26 %
natomiast Republika Federalna. Lotnisko jest równieŜ jednym z największych pracodawców
kraju związkowego.
4.4. śegluga śródlądowa
Brandenburgię cechuje sieć dobrze rozwiniętych dróg wodnych. Rząd landu stara się
stworzyć jak najlepsze warunki dla Ŝeglugi śródlądowej, stanowiącej tanią i ekologiczną
alternatywę dla transportu kołowego. Cały wschodnioniemiecki system dróg wodnych jest
mocno rozgałęziony i stanowi dobrą bazę do rozwoju towarowej i pasaŜerskiej Ŝeglugi
śródlądowej. Jest on od czasu zjednoczenia Niemiec systematycznie modernizowany
i przystosowywany do wymogów współczesnej Ŝeglugi. Trasy dróg przebiegają przede
wszystkim na rzekach Odra, Sprewa, Hawela i Łaba, które są ze sobą połączone licznymi
kanałami wodnymi. śegluga odbywa się po trzech głównych szlakach:
W kierunku zachodnim, na dolnej Haweli i kanałem Mittellandkanal. Jest to
najwaŜniejszy szlak Ŝeglugowy, łączący się z Łabą, Wezerą, systemem kanałów
zachodnioniemieckich, jak równieŜ Renem i portami Morza Północnego.
W kierunku północnowschodnim, drogą wodną Hawela-Odra, łączącą się poprzez
dolny bieg Odry z zespołem portów Szczecin-Świnoujście i zapewniającą Berlinowi
bezpośrednie połączenie z Morzem Bałtyckim.
W kierunku południowowschodnim, trzecią co do znaczenia dla przewozów
towarowych drogą wodną Sprewa-Odra, która poprzez górny bieg Odry umoŜliwia
połączenie Ŝeglugowe z terenami dolnego Śląska.
W kraju funkcjonuje szereg portów śródlądowych, które są przystosowane do przyjmowania
statków o zanurzeniu powyŜej dwóch metrów. Są to m. in. Brandenburg, Eisenhüttenstadt,
Frankfurt nad Odrą, Schwedt, Velten i in. Blisko 6.500 km dróg wodnych spełnia wymogi do
uprawiania turystyki wodnej.
8
5. Edukacja i nauka
W Brandenburgii jest bez uczelni wyŜszych 977 szkół, do których w roku szkolnym
2006/2007 uczęszczało 313 tys. uczniów i które zatrudniały około 19 tys. nauczycieli. Warto
tutaj zauwaŜyć, Ŝe od roku 1992 w kraju powstało kilka projektów szkół polsko-niemieckich,
w których polscy uczniowie kształcą się wspólnie z niemieckimi rówieśnikami.
Poza szkołami podstawowymi i gimnazjami w Brandenburgii działają trzy uniwersytety,
dziewięć zawodowych szkół wyŜszych oraz jedna wyŜsza szkoła artystyczna.
Uniwersytet Europejski Viadrina reaktywowano w 1992 roku, jednak tradycje placówki
sięgają roku 1506, gdy papieŜ Julius II zatwierdził powstanie uniwersytetu. Na uniwersytecie
studiuje obecnie blisko 5.600 studentów, z czego 73,79 % stanowią Niemcy, 17,20 % Polacy
a pozostałe 9,01 % stanowią studenci z innych 78 krajów.
Uniwersytet Poczdamski powstał w 1991 roku poprzez połączenie wyŜszej szkoły
pedagogicznej oraz szkoły prawa i administracji. Placówka jest największą uczelnią wyŜszą
w Brandenburgii. Obecnie studiuje tu blisko 20 tys. studentów, kształcąc się głównie na
kierunkach nauczycielskich.
Brandenburski Uniwersytet Techniczny (Brandenburgische Technische Universität - BTU
Cottbus) powstał w 1991 roku na bazie wyŜszej szkoły inŜynierskiej byłej NRD i jest jedynym
uniwersytetem technicznym w landzie. Na BTU studiuje obecnie około 5.600 studentów,
z których blisko 20% stanowią cudzoziemcy.
Opracowano: listopad 2009 r.
Źródła i pomocne linki:
http://www.brandenburg.de
http://www.brandenburgia.pl
http://www.berlin-brandenburg.de
http://www.mwe.brandenburg.de
http://www.zab-brandenburg.de
http://www.statistik-berlin-brandenburg.de
http://www.potsdam.de
www.hwk-potsdam.de
www.potsdam.ihk24.de
9