azotan potasu - azoty chorzów
Transkrypt
azotan potasu - azoty chorzów
Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami Zakłady Azotowe Chorzów S.A AZOTAN POTASU Data wydania: Data aktualizacji: 04.12.2010 Wersja: 01.06.2015 4.1 Strona 1/16 SEKCJA 1: Identyfikacja substancji i identyfikacja przedsiębiorstwa 1.1. Identyfikator produktu Nazwa IUPAC: Azotan potasu Nazwa CAS: Sól potasowa kwasu azotowego (1:1) Nr CAS: 7757-79-1 Nr WE: 231-818-8 Nr indeksu: nie określony Numer rejestracji REACH: 01-2119488224-35-0013 Numer katalogowy: KCH/W1 1.2. Istotne zidentyfikowane zastosowania substancji oraz zastosowania odradzane Zastosowania zidentyfikowane: Zastosowanie azotanu potasu do syntez chemicznych oraz sporządzania mieszanin, w tym wytwarzanie: nawozów, materiałów wybuchowych i pirotechnicznych, odczynników chemicznych, chemikaliów do uzdatniania wody, odmrażaczy i środków przeciw zamarzaniu, środków myjących i środków czystości, kosmetyków, dodatków do żywności. Zastosowanie azotanu potasu jako nawóz azotowo-potasowy (nawóz WE typu B.3.1). Zastosowanie azotanu potasu jako substancja konserwująca żywność (dodatek do żywności E252). Zastosowanie azotanu potasu do produkcji szkła oraz fryt. Zastosowanie azotanu potasu jako sól stopiona, będąca nośnikiem ciepła. Zastosowanie azotanu potasu do obróbki cieplej i oksydacji metali w stopionej soli. Zastosowania odradzane: nie określono. 1.3. Dane dotyczące dostawcy karty charakterystyki Producent: Zakłady Azotowe Chorzów Spółka Akcyjna 41-503 Chorzów, ul. Narutowicza 15 tel.: +48 32 7362 000 fax: +48 32 7362 037 e-mail: [email protected] Adres e-mail osoby odpowiedzialnej za kartę charakterystyki: [email protected] 1.4. Numer telefonu alarmowego Telefon producenta czynny całą dobę: +48 32 7362 209 SEKCJA 2: Identyfikacja zagrożeń 2.1. Klasyfikacja substancji Klasyfikacja zgodnie z rozporządzeniem (WE) 1272/2008: Ox. Sol. 3; H272 Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami Zakłady Azotowe Chorzów S.A AZOTAN POTASU Data wydania: Data aktualizacji: 04.12.2010 Wersja: 01.06.2015 4.1 Strona 2/16 Pełny tekst klasyfikacji, w tym znaczenie stosowanych skrótów i symboli oraz treść zwrotów H – patrz sekcja 16. 2.2. Elementy oznakowania Piktogram: Hasło ostrzegawcze: UWAGA Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia: H272 Zwroty wskazujące środki ostrożności: P210: Przechowywać z dala od źródeł ciepła, gorących powierzchni, iskrzenia, otwartego ognia i innych źródeł zapłonu. Palenie wzbronione. P220: Przechowywać z dala od materiałów zapalnych. P221: Zastosować wszelkie środki ostrożności w celu uniknięcia mieszania z materiałami zapalnymi. P280: Stosować rękawice ochronne i ochronę oczu. P370+P378: W przypadku pożaru: Użyć wody do gaszenia. P501: Zawartość i pojemnik usuwać do podmiotu uprawnionego w zakresie przyjmowania odpadów. 2.3.Inne zagrożenia Azotan potasu jest substancją nieorganiczną, dlatego zgodnie z przepisami Rozporządzenia (WE) 1907/2006, zał. XIII, ocena PBT oraz vPvB nie jest wymagana. Mimo iż sam azotan potasu nie zapala się pod wpływem ognia, to jako utleniacz może intensyfikować pożar. W przypadku kontaktu z czynnikami redukującymi, stwarza ryzyko pożaru i wybuchu. SEKCJA 3: Skład / informacja o składnikach 3.1. Substancje Charakter chemiczny: substancja nieorganiczna. Nazwa Azotan potasu Identyfikator Nr CAS: 7757-79-1 Nr WE: 231-818-8 Nr rejestracyjny % wag. 01-2119488224-35-0013 98,7 - 100,0 SEKCJA 4: Środki pierwszej pomocy 4.1. Opis środków pierwszej pomocy Następstwa wdychania pyłów W przypadku utrudnionego oddychania wyprowadzić poszkodowaną osobę na świeże powietrze. W przypadku zatrzymania oddechu prowadzić sztuczne oddychanie. Wezwać lekarza. Kontakt ze skórą Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami Zakłady Azotowe Chorzów S.A AZOTAN POTASU Data wydania: Data aktualizacji: 04.12.2010 Wersja: 01.06.2015 4.1 Strona 3/16 Zdjąć zanieczyszczoną odzież i obuwie. Przemyć skórę wodą z mydłem. W przypadku utrzymującego się podrażnienia skóry skierować poszkodowanego do lekarza. Odzież uprać, a obuwie dokładnie wyczyścić przed ponownym użyciem. Kontakt z oczami Zanieczyszczone oczy ostrożnie płukać czystą wodą. Wyjąć soczewki kontaktowe jeśli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać przez kilka minut. W przypadku utrzymującego się działania drażniącego na oczy, oddać poszkodowanego pod opiekę lekarza. Następstwa połknięcia U osoby przytomnej wypłukać usta wodą i rozważyć możliwość sprowokowania wymiotów. W przypadku złego samopoczucia oddać poszkodowanego pod opiekę lekarza. Osobie nieprzytomnej nie podawać niczego doustnie i natychmiast wezwać lekarza. 4.2. Najważniejsze ostre i opóźnione objawy oraz skutki narażenia Ostre objawy oraz skutki narażenia: Wdychanie pyłu azotanu potasu może spowodować podrażnienie układu oddechowego, którego objawami są kaszel i skrócony oddech. Działanie azotanu potasu na skórę może spowodować jej podrażnienie, którego objawami są: zaczerwienienie, swędzenie skóry i ból. Zaprószenie oczu azotanem potasu może spowodować ich podrażnienie, którego objawami są zaczerwienienie oczu i ból. Połknięcie azotanu potasu może spowodować zatrucie, którego objawami są: ból brzucha, zsinienie ust lub paznokci, sina skóra, zawroty głowy i ciężki oddech. Opóźnione objawy oraz skutki narażenia: W organizmie człowieka azotan potasu łatwo ulega redukcji do azotynu. Redukcja azotanu do azotynu w organizmie może prowadzić do methemoglobinemii, której przyczyną jest utlenienie dwuwartościowego żelaza hemoglobiny do formy trójwartościowej, nie mającej zdolności odwracalnego wiązania tlenu. Objawami są: uczucie zmęczenia, duszność przy wysiłku, przyspieszenie akcji serca, ból głowy, zawroty głowy i senność. Pogłębiony skutek objawia się śpiączką i może prowadzić do zgonu poszkodowanego. Długotrwałe narażenie drogą pokarmową na azotan potasu może powodować anemię oraz uszkodzenie nerek. 4.3. Wskazania dotyczące wszelkiej natychmiastowej pomocy lekarskiej i szczególnego postępowania z poszkodowanym Objawy i skutki narażenia mogą być opóźnione w czasie. Zaleca się objąć poszkodowanego obserwacją i opieką lekarską w każdym z następujących przypadków: trudności w oddychaniu na skutek wdychania pyłu azotanu potasu; utrzymujące się podrażnienie skóry po kontakcie z azotanem potasu; utrzymujące się podrażnienie oczu po zaprószeniu azotanem potasu; spożycie azotanu potasu; wystąpienie objawów methemoglobinemii, anemii lub dolegliwości nerek u osób operujących azotanem potasu. SEKCJA 5: Postępowanie w przypadku pożaru 5.1. Środki gaśnicze Odpowiednie środki gaśnicze: Do gaszenia pożaru w zarodku odpowiednie są wszelkie podręczne środki gaśnicze, takie jak: Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami Zakłady Azotowe Chorzów S.A AZOTAN POTASU Data wydania: Data aktualizacji: 04.12.2010 Wersja: 01.06.2015 4.1 Strona 4/16 gaśnice proszkowe, gaśnice śniegowe, gaśnice pianowe, woda hydrantowa. Do gaszenia rozwijającego się pożaru odpowiednia jest woda. Duży pożar należy gasić obfitym, zwartym prądem wody. W celu ograniczenia oddziaływania wydzielających się tlenków azotu stosować kurtynę z rozpylonej wody lub mgły wodnej. Niewłaściwe środki gaśnicze: Nie są znane. 5.2. Szczególne zagrożenia związane z substancją Azotan potasu sam nie jest substancją palną lecz posiada własności utleniające. Materiały palne w obecności azotanu potasu spalają się intensywnie i palą się nawet bez dostępu powietrza. Azotan potasu intensyfikuje pożar. Podczas pożaru obejmującego azotan potasu wydzielają się toksyczne tlenki azotu. 5.3. Informacje dla straży pożarnej Strażacy powinni nosić kompletną odzież ochronną oraz aparat izolujący drogi oddechowe z uwagi na ryzyko intensywnego pożaru i toksyczne produkty rozkładu. SEKCJA 6: Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska 6.1. Indywidualne środki ostrożności, wyposażenie ochronne i procedury w sytuacjach awaryjnych Należy brać pod uwagę następujące sytuacje awaryjne: rozsypanie się krystalicznego azotanu potasu; rozlanie się roztworu sporządzonego z azotanu potasu; wyciek stopionego azotanu potasu; pożar obejmujący azotan potasu. Dla osób nienależących do personelu udzielającego pomocy: W celu uniknięcia kontaktu z uwolnioną substancją, żadne osoby postronne nie powinny przebywać w miejscu uwolnienia się substancji. W tym celu należy wyznaczyć granice zagrożonego obszaru i zarządzić ewakuację osób nienależących do personelu udzielającego pomocy przy usuwaniu skutków awarii. Dla osób udzielających pomocy: Nosić odpowiednie środki ochrony indywidualnej: ubranie, rękawice, buty i okulary ochronne, a w przypadku wycieku stopionego azotanu potasu lub pożaru dodatkowo aparat izolujący drogi oddechowe. 6.2. Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska Zapobiegać przedostaniu się uwolnionego azotanu potasu do kanalizacji, wód powierzchniowych, wód gruntowych i gleby. W razie skażenia tych elementów środowiska poinformować odpowiednie władze. 6.3. Metody i materiały zapobiegające rozprzestrzenianiu się skażenia i służące do usuwania skażenia Usunąć materiały zapalne i źródła zapłonu (źródła ciepła, gorące powierzchnie, źródła iskrzenia, otwarty ogień) z miejsca wycieku azotanu potasu. Zebrać produkt (kryształ, roztwór, zestalony i wystudzony stop azotanu potasu) mechanicznie do odpowiednio oznakowanych pojemników z zamknięciem i przekazać do odzysku lub unieszkodliwienia. Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami AZOTAN POTASU Data wydania: Data aktualizacji: 04.12.2010 Zakłady Azotowe Chorzów S.A Wersja: 01.06.2015 4.1 Strona 5/16 Unikać wzniecania pyłu azotanu potasu. Rozlewisko roztworu lub stopu ograniczać obwałowaniem z ziemi lub gliny. W przypadku pożaru, w celu ograniczenia oddziaływania wydzielających się tlenków azotu stosować kurtynę z rozpylonej wody lub mgły wodnej. 6.4. Odniesienia do innych sekcji Odzysk lub unieszkodliwianie odpadu - patrz sekcja 13. SEKCJA 7: Postępowanie z substancjami i mieszaninami oraz ich magazynowanie 7.1. Środki ostrożności dotyczące bezpiecznego postępowania Operować substancją w ilości niezbędnej do zużycia w określonym zastosowaniu. Resztę magazynować w warunkach określonych w p. 7.2. Pozostałość substancji po otwarciu oryginalnego opakowania (worka) starannie zabezpieczyć przed rozsypaniem, najlepiej przez umieszczenie w zamkniętym i opisanym pojemniku oraz chronić przed dostępem osób postronnych. Wszelkie zniknięcia lub kradzieże znacznych ilości azotanu potasu, a także podejrzane transakcje oraz próby nielegalnego nabycia tej substancji, należy identyfikować i zgłaszać zgodnie z przepisami w sprawie wprowadzania do obrotu i używania prekursorów materiałów wybuchowych (sekcja 15.1, p. 7). Nie jeść, nie pić, nie palić tytoniu podczas używania substancji. Nie spożywać substancji. Substancja stosowana jako dodatek do żywności przeznaczona jest wyłącznie dla profesjonalistów. W tym zastosowaniu należy przestrzegać wymagań obowiązujących przepisów Prawa Żywnościowego (sekcja 15.1, p. 8). Substancją krystaliczną, operować w dobrze wentylowanych pomieszczeniach. Unikać wzniecania pyłu. Unikać wdychania pyłu, chronić oczy przed zaprószeniem. W przypadku wystąpienia zapylenia użyć maskę przeciwpyłową i okulary ochronne. Unikać kontaktu substancji ze skórą i oczami. Przy operowaniu substancją zawsze używać rękawice i okulary ochronne. Po zakończeniu pracy z substancją zdjąć odzież roboczą, umyć ręce i twarz. Nie dopuszczać do mieszania substancji z materiałami zapalnymi (np. trociny, makulatura, czyściwo, szmaty, itp.), a także innymi substancjami organicznymi lub o własnościach redukujących. Jeżeli zmieszanie azotanu potasu z substancją organiczną lub o własnościach redukujących jest celowo zamierzone, np. przy wytwarzaniu materiałów pirotechnicznych lub wybuchowych, należy przestrzegać specjalne procedury opracowane przez wytwórców tych mieszanin. Stopioną substancją operować wyłącznie w zamkniętych urządzeniach i instalacjach przeznaczonych do tego celu, przestrzegając specjalne procedury opracowane przez dostawców tych urządzeń i instalacji. Nie wysypywać azotanu potasu ani nie wylewać jego roztworów do kanalizacji. Azotan potasu nienadający się do dalszego wykorzystania, w tym zmiotki i zlewki roztworów, zebrać jako odpad i postępować z nim zgodnie z obowiązującymi przepisami o odpadach (sekcja 15.1, p. 12 i 13). Puste opakowania po azotanie potasu zebrać selektywnie i postępować z nimi zgodnie z przepisami w zakresie gospodarowania opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (sekcja 15.1, p. 14 i 15). 7.2. Warunki bezpiecznego magazynowania, łącznie z informacjami dotyczącymi wszelkich wzajemnych niezgodności Przechowywać w zamkniętych, oryginalnych, oznakowanych opakowaniach, w zadaszonych, zamkniętych magazynach, z dala od materiałów zapalnych i substancji redukujących, a także z dala od źródeł ciepła, gorących powierzchni, iskrzenia, otwartego ognia i innych źródeł zapłonu. Przestrzegać zasady „palenie wzbronione”. Nie używać otwartego ognia. Przechowywać w temperaturze otoczenia, chroniąc przed słońcem i opadami atmosferycznymi. Zapobiegać kradzieży i każdemu innemu nieuprawnionemu dostępowi do azotanu potasu. Zakład, w którym znajduje się krystaliczny (w ilości ponad 1250 Mg) lub granulowany (w ilości ponad 5000 Mg) azotan potasu, podlega klasyfikacji pod kątem ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Na podstawie Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami Zakłady Azotowe Chorzów S.A AZOTAN POTASU Data wydania: Data aktualizacji: 04.12.2010 Wersja: 01.06.2015 4.1 Strona 6/16 obowiązujących w Polsce przepisów dotyczących ochrony środowiska, w zakładzie o dużym lub zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej należy przestrzegać zasady określone we wdrożonym „programie zapobiegania awariom”, a prowadzący zakład jest obowiązany do zgłoszenia zakładu o dużym lub zwiększonym ryzyku właściwemu organowi Państwowej Straży Pożarnej. W państwach członkowskich UE obowiązują w tym zakresie przepisy wdrażające postanowienia dyrektywy 2012/18/UE w sprawie kontroli zagrożeń poważnymi awariami związanymi z substancjami niebezpiecznymi (sekcja 15.1, p 9 i 10). 7.3. Szczególne zastosowania końcowe Zastosowanie azotanu potasu jako nawóz azotowo-potasowy (nawóz WE typu B.3.1). Szczegółowe, praktyczne zalecenia odnośnie użytkowania azotanu potasu w tym zastosowaniu przez profesjonalistów - określono w scenariuszu narażenia SN3, zamieszczonym w załączniku do niniejszej karty charakterystyki. Szczegółowe, praktyczne zalecenia odnośnie użytkowania azotanu potasu przez konsumentów nawozów określono w scenariuszu narażenia SN4, zamieszczonym w załączniku do niniejszej karty charakterystyki. Zastosowanie azotanu potasu jako substancja konserwująca żywność (dodatek do żywności E252). Szczegółowe, praktyczne zalecenia odnośnie użytkowania azotanu potasu w tym zastosowaniu przez profesjonalistów - określono w scenariuszu narażenia SN3, zamieszczonym w załączniku do niniejszej karty charakterystyki. Kategorie żywności, do której można użyć ograniczoną ilość azotanu potasu (dodatku E252), maksymalne ilości oraz maksymalne pozostałości na końcu procesu produkcji żywności określono w przepisach Prawa Żywnościowego (sekcja 15.1, p. 8). Zastosowanie azotanu potasu do produkcji szkła oraz fryt. Szczegółowe, praktyczne zalecenia odnośnie użytkowania azotanu potasu w tym zastosowaniu w warunkach przemysłowych - określono w scenariuszu narażenia SN2, zamieszczonym w załączniku do niniejszej karty charakterystyki. Zastosowanie azotanu potasu jako sól stopiona, będąca nośnikiem ciepła, oraz zastosowanie azotanu potasu do obróbki cieplej i oksydacji metali w stopionej soli. Szczegółowe, praktyczne zalecenia odnośnie użytkowania azotanu potasu w tych zastosowaniach w warunkach przemysłowych - określono w scenariuszu narażenia SN2, zamieszczonym w załączniku do niniejszej karty charakterystyki. Stopionym azotanem potasu należy operować wyłącznie w zamkniętych urządzeniach i instalacjach przeznaczonych do tego celu, przestrzegając specjalne procedury opracowane przez dostawców tych urządzeń i instalacji. Mieszaniny wytworzone z azotanu potasu są stosowane jako: nawozy, materiały wybuchowe, materiały pirotechniczne, odczynniki chemiczne, chemikalia do uzdatniania wody, odmrażacze, środki przeciw zamarzaniu, środki myjące, środki czystości, kosmetyki, dodatki do żywności. Szczegółowe, praktyczne zalecenia dla końcowych użytkowników wymienionych produktów określono w scenariuszach narażenia SN2 (warunki przemysłowe), SN3 (profesjonalne zastosowania) oraz SN4 (zastosowania konsumenckie), zamieszczonych w załączniku do niniejszej karty charakterystyki. Szczegółowe, praktyczne zalecenia przy formulacji mieszanin przeznaczonych do wymienionych zastosowań – określono w scenariuszach narażenia SN2 (warunki przemysłowe) oraz SN3 (profesjonalne użycie), zamieszczonych w załączniku do niniejszej karty charakterystyki. Przy wytwarzaniu i użytkowaniu materiałów pirotechnicznych lub wybuchowych, należy przestrzegać specjalne procedury opracowane przez wytwórców tych mieszanin. SEKCJA 8: Kontrola narażenia / środki ochrony indywidualnej 8.1. Parametry dotyczące kontroli W prawodawstwie wspólnotowym nie określono wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń azotanu potasu w środowisku pracy, ani wymagań pod adresem kontroli biologicznej narażonych pracowników. Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami Zakłady Azotowe Chorzów S.A AZOTAN POTASU Data wydania: 04.12.2010 Data aktualizacji: Wersja: 01.06.2015 4.1 Strona 7/16 Najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) – nie określono. Najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh) – nie określono. Najwyższe dopuszczalne stężenie pułapowe (NDSP) – nie określono. Najwyższe dopuszczalne stężenie pyłu azotanu potasu – nie określono. Dopuszczalna wartość biologiczna – nie określono. W wyniku przeprowadzonej na potrzeby rejestracji REACH azotanu potasu oceny zagrożeń dla zdrowia człowieka określono najwyższe dawki azotanu potasu nie powodujące zmian (DNEL). Dla skutków ogólnoustrojowych po długotrwałym narażeniu dla pracowników: - przez drogi oddechowe: 36,7 mg / m 3 wdychanego powietrza; - przez skórę: 20,8 mg / kg masy ciała / dzień. Dla skutków ogólnoustrojowych po długotrwałym narażeniu dla ogółu społeczeństwa: - przez drogi oddechowe: 10,9 mg / m 3 wdychanego powietrza; - przez skórę: 12,5 mg / kg masy ciała / dzień; - drogą pokarmową: 12,5 mg / kg masy ciała / dzień. W wyniku przeprowadzonej oceny zagrożeń dla środowiska określono najwyższe stężenia azotanu potasu nie powodujące zmian w środowisku wodnym (PNEC). - woda słodka: 0,45 mg/dm3; - woda w ujściach rzek: 4,5 mg/dm3; - woda morska: 0,045 mg/dm3; - ścieki na dopływie do oczyszczalni: 18 mg/dm 3. 8.2. Kontrola narażenia Informacje dotyczące kontroli narażenia dla zidentyfikowanych zastosowań azotanu potasu podano w scenariuszach narażenia załączonych do niniejszej karty charakterystyki. SEKCJA 9: Właściwości fizyczne i chemiczne 9.1. Informacje na temat podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych a) Wygląd: b) Zapach: c) Próg zapachu: d) pH: e) Temperatura topnienia / krzepnięcia: f) Początkowa temperatura wrzenia i zakres temperatur wrzenia: g) Temperatura zapłonu: h) Szybkość parowania: i) Palność: j) Górna / dolna granica palności lub górna / dolna granica wybuchowości: bezbarwne lub białe kryształy, proszek krystaliczny lub granulki. bez zapachu. nie dotyczy substancji bez zapachu. 4,5 – 8,5 (5% roztwór wodny). 333 – 337 oC. nie dotyczy substancji, której temperatura topnienia jest wyższa od 300 oC. nie dotyczy substancji niepalnej. nie dotyczy substancji, której temperatura topnienia jest wyższa od 300 oC. substancja jest niepalna, w kontakcie z wodą nie wydzielają się gazy palne, substancja nie ulega samo-zagrzewaniu się. nie dotyczy substancji niepalnej. Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami Zakłady Azotowe Chorzów S.A AZOTAN POTASU Data wydania: 04.12.2010 Data aktualizacji: Wersja: 01.06.2015 k) Prężność par: l) Gęstość par: m) Gęstość względna: n) Rozpuszczalność: o) Współczynnik podziału: n-oktanol/ woda: p) Temperatura samozapłonu: q) Temperatura rozkładu: r) Lepkość: s) Właściwości wybuchowe: t) Właściwości utleniające: 4.1 Strona 8/16 nie dotyczy substancji nielotnej. nie dotyczy substancji nielotnej. 2,1 w 20 oC. 316 g/dm3 w 20 oC w wodzie. nie dotyczy substancji nieorganicznej. nie dotyczy substancji niepalnej. 400 oC. (2 KNO3 2KNO2 + O2). nie dotyczy substancji, której temperatura topnienia jest wyższa od 300 oC. substancja nie wykazuje właściwości wybuchowych. substancja wykazuje właściwości utleniające. 9.2. Inne informacje Uziarnienie krystalicznego azotanu potasu określone przez producenta: Rozmiar cząstek (µm) < 400 < 200 < 100 < 50 Udział (% m/m) < 90 < 50 < 10 <2 SEKCJA 10: Stabilność i reaktywność 10.1. Reaktywność Azotan potasu posiada własności utleniające. Wyniki testu wg metody O.1 w części III podsekcja 34.4.1 UN RTDG zdecydowały o klasyfikacji krystalicznego azotanu potasu jako substancja stała utleniająca kategorii 3 oraz o zaliczeniu go do towarów niebezpiecznych w transporcie jako materiał utleniający klasy 5.1. 10.2. Stabilność chemiczna W zalecanych warunkach stosowania i przechowywania (patrz sekcja 7) azotan potasu jest substancją stabilną. 10.3. Możliwość występowania niebezpiecznych reakcji Azotan potasu w kontakcie z substancjami organicznymi lub substancjami o własnościach redukujących może spowodować ich zapalenie, a nawet wybuch pod wpływem źródła zapłonu. W temperaturze powyżej 400 oC, stopiony azotan potasu ulega przemianie do azotynu potasu z wydzieleniem tlenu. Azotyn potasu (CAS: 7632-00-0; WE: 231-555-9) może intensyfikować pożar (H272), działa toksycznie po połknięciu (H301) oraz działa bardzo toksycznie na organizmy wodne (H400). Wydzielanie się tlenu prowadzi do wzrostu ciśnienia w przestrzeni zamkniętej. Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami Zakłady Azotowe Chorzów S.A AZOTAN POTASU Data wydania: Data aktualizacji: 04.12.2010 Wersja: 01.06.2015 4.1 Strona 9/16 10.4. Warunki, których należy unikać Nie mieszać azotanu potasu z materiałami zapalnymi i substancjami o własnościach redukujących. Przy wytwarzaniu materiałów pirotechnicznych lub wybuchowych przestrzegać specjalne procedury opracowane przez wytwórców tych mieszanin. Nie dopuszczać do wzrostu temperatury powyżej 400 OC. Stopionym azotanem potasu operować wyłącznie w zamkniętych urządzeniach i instalacjach przeznaczonych do tego celu, przestrzegając specjalne procedury opracowane przez dostawców tych urządzeń i instalacji. 10.5. Materiały niezgodne Metale alkaliczne: lit, sód, potas, rubid, cez, frans. Metale ziem alkalicznych: beryl, magnez, wapń, stront, bar, rad. Metale o własnościach zbliżonych do metali alkalicznych: itr, cyrkon. Opiłki lub proszki metaliczne: glin, żelazo, ołów. Palne substancje nieorganiczne: fosfor, estry kwasu fosforowego (III)), siarka. Materiały węglowe: węgiel drzewny, grafit, sadza. Substancje organiczne: sacharydy, bezwodniki kwasów organicznych. Materiały palne: trociny, makulatura, czyściwo, szmaty. 10.6. Niebezpieczne produkty rozkładu Azotyn potasu, tlen, tlenki azotu (NO, NO2). SEKCJA 11: Informacje toksykologiczne 11.1. Informacje dotyczące skutków toksykologicznych a) Toksyczność ostra Droga: Metoda: Wynik: pokarmowa OECD 425; gatunek: szczur LD50 > 2000 mg/kg masy ciała Droga: Metoda: Wynik: inhalacyjna OECD 403; gatunek: szczur LC50 (4 h) > 0,527 mg/dm3 Droga: Metoda: Wynik: przez skórę OECD 402; gatunek: szczur LD50 > 5000 mg/kg masy ciała W oparciu o dostępne dane azotan potasu nie spełnia kryteriów klasyfikacji względem toksyczności ostrej. b) Działanie żrące / drażniące na skórę Metoda: Wynik: OECD 404; gatunek: królik; podejście przekrojowe: badanie dla NH4NO3 Nie zaobserwowano oznak podrażnienia skóry. W oparciu o dostępne dane azotan potasu nie spełnia kryteriów klasyfikacji względem działania żrącego / drażniącego na skórę. Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami Zakłady Azotowe Chorzów S.A AZOTAN POTASU Data wydania: Data aktualizacji: 04.12.2010 Wersja: 01.06.2015 4.1 Strona 10/16 c) Poważne uszkodzenie oczu / działanie drażniące na oczy Metoda: Wynik: OECD 437; in vitro: oko bydlęce Nie zaobserwowano oznak podrażnienia oka. Metoda: Wynik: OECD 405; gatunek: królik U dwóch królików zaobserwowano umiarkowane podrażnienie spojówek, które u jednego ustąpiło po 72 godzinach, a u drugiego po 7 dniach. W oparciu o dostępne dane azotan potasu nie spełnia kryteriów klasyfikacji względem działania drażniącego na oczy oraz tym bardziej pod względem nieodwracalnych skutków działania na oczy. d) Działanie uczulające na drogi oddechowe lub skórę Metoda: Wynik: OECD 429; gatunek: mysz; podejście przekrojowe: badanie dla NaNO3 W teście na lokalnych węzłach chłonnych nie stwierdzono działania uczulającego. Brak dowodów, że azotan potasu może wywołać u ludzi specyficzną nadwrażliwość układu oddechowego. W oparciu o dostępne dane azotan potasu nie spełnia kryteriów klasyfikacji względem działania uczulającego na drogi oddechowe lub skórę. e) Działanie mutagenne na komórki rozrodcze Metoda: Wynik: OECD 471; badania na bakteriach Nie stwierdzono rewersji mutacji u szczepów bakteryjnych. Metoda: Wynik: OECD 476; in vitro: komórki ssaków Nie stwierdzono działania mutagennego w komórkach chłoniaka myszy. Nie stwierdzono abberacji chromosomowych w fibroblastach chomika chińskiego. Metoda: Wynik: OECD 479; in vitro: komórki chomika chińskiego Nie stwierdzono cytotoksyczności w badaniu wymiany chromatyd siostrzanych na komórkach jajnika chomika chińskiego. W oparciu o dostępne dane azotan potasu nie spełnia kryteriów klasyfikacji względem działania mutagennego na komórki rozrodcze. f) Rakotwórczość Nie stwierdzono zależności między spożyciem azotanów w żywności, a występowaniem raka. W przeprowadzonych badaniach toksyczności nie stwierdzono działania mutagennego azotanu potasu ani nie zaobserwowano zmian nowotworowych wywołanych tą substancją. Zgodnie z punktem 8.9.1 załącznika X do Rozporządzenia REACH nie wystąpiono z wnioskiem o przeprowadzenie badań rakotwórczości azotanu potasu. W oparciu o dostępne dane azotan potasu nie spełnia kryteriów klasyfikacji względem rakotwórczości. g) Szkodliwe działanie na rozrodczość Metoda: Wynik: OECD 422; gatunek: szczur Nie zaobserwowano upośledzenia płodności ani szkodliwego wpływu na zarodek i jego rozwój ani szkodliwego wpływu na narządy rozrodcze podczas testu przesiewowego toksyczności dla rozrodczości – aż do najwyższej dawki doustnej powtórzonej 1500 mg/ kg masy ciała/ dzień. NOAEL ≥ 1500 mg/ kg masy ciała/ dzień W oparciu o dostępne dane azotan potasu nie spełnia kryteriów klasyfikacji względem szkodliwego działania na rozrodczość. Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami AZOTAN POTASU Data wydania: Data aktualizacji: 04.12.2010 Zakłady Azotowe Chorzów S.A Wersja: 01.06.2015 4.1 Strona 11/16 h) Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie jednorazowe oraz i) Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie powtarzane Nie zaobserwowano szkodliwego wpływu azotanu potasu na narządy rozrodcze szczura podczas testu przesiewowego toksyczności dla rozrodczości (patrz punkt g). Podczas trwającego 28 dni testu nie stwierdzono zgonów, objawów toksyczności, spadku apetytu, wpływu na masę ciała, zmian w zachowaniu, zakłóceń aktywności ruchowej, zmian histopatologicznych. W oparciu o dostępne dane azotan potasu nie spełnia kryteriów klasyfikacji względem działania toksycznego na narządy docelowe w narażeniu powtarzanym, a tym bardziej jednorazowym. j) Zagrożenie spowodowane aspiracją Brak danych Opóźnione, bezpośrednie oraz przewlekłe skutki krótko- i długotrwałego narażenia Wdychanie pyłu azotanu potasu może spowodować podrażnienie układu oddechowego. Działanie azotanu potasu na skórę może spowodować jej podrażnienie. Zaprószenie oczu azotanem potasu może spowodować ich podrażnienie. Połknięcie azotanu potasu może spowodować zatrucie. W organizmie człowieka azotan potasu łatwo ulega redukcji do azotynu. Redukcja azotanu do azotynu w organizmie może prowadzić do methemoglobinemii, której przyczyną jest utlenienie dwuwartościowego żelaza hemoglobiny do formy trójwartościowej, nie mającej zdolności odwracalnego wiązania tlenu. Długotrwałe narażenie drogą pokarmową na azotan potasu może powodować anemię oraz uszkodzenie nerek. Objawy tych skutków narażenia określono w sekcji 4.2 niniejszej karty charakterystyki. SEKCJA 12: Informacje ekologiczne 12.1. Toksyczność Toksyczność ostra dla ryb Metoda: Wynik: równoważna do OECD 203; słodkowodny gatunek: Poecilia reticulata LC50 (96 h) = 1378 mg/dm3 Metoda: Wynik: OECD 203; słodkowodny gatunek: Oncorhynchus mykiss LC50 (96 h) > 98,9 mg/dm3 Toksyczność ostra dla bezkręgowców wodnych Metoda: Oznaczanie toksyczności odpadów przemysłowych wg. Anderson, B. G. i innych; słodkowodny gatunek: Daphnia magna Wynik: LC50 (48 h) = 490 mg/dm 3 Toksyczność przewlekła dla bezkręgowców wodnych Metoda: Wynik: nieokreślona; gatunek: Hydra attenuata NOEC (12 dni) > 245 mg/dm 3 Metoda: nieokreślona; gatunki: Nereis grubei, Neanthes arenaceodentata, Dorvilliea articulata, Capitella capita Wynik: TLm (28 dni) = 534 mg/dm 3 Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami AZOTAN POTASU Data wydania: Data aktualizacji: 04.12.2010 01.06.2015 Zakłady Azotowe Chorzów S.A Wersja: 4.1 Strona 12/16 Toksyczność dla glonów i roślin wodnych Metoda: nieokreślona; gatunek: dziesięć kultur okrzemek dennych z ujścia rzeki Eems do zatoki Dollards (Holandia) Wynik: EC50 (10 dni) > 1700 mg/dm 3 Metoda: Wynik: nieokreślona; gatunek: Rdestnica połyskująca (Potamogeton lucens) Uszkodzenia liści po 20 dniach obserwowano dla stężeń C > 108 mg/dm 3. Toksyczność dla organizmów osadu czynnego Metoda: Wynik: OECD 209; badanie osadu czynnego z oczyszczalni ścieków komunalnych; podejście przekrojowe: badanie dla NaNO3 EC50 (180 min) > 1000 mg/dm 3; EC10 (180 min) = 180 mg/dm3; NOEC = 180 mg/dm3 W oparciu o dostępne dane azotan potasu nie spełnia kryteriów klasyfikacji względem zagrożenia dla środowiska wodnego. 12.2. Trwałość i zdolność do rozkładu Środowiskiem do którego ostatecznie trafia azotan potasu jest woda, w której ta substancja jest bardzo dobrze rozpuszczalna. W roztworze wodnym azotan potasu jest całkowicie zdysocjowany na jony azotanowe (NO3 -) oraz potasowe (K +). Azotan potasu nie ulega hydrolizie, ani rozpadowi pod wpływem światła. W ciekach wodnych, pod wpływem bakterii, zachodzi naturalny proces redukcji azotanów do azotynów (denitryfikacja częściowa), a następnie do azotu (denitryfikacja całkowita). Procesy denitryfikacji leżą u podstaw redukcji azotanów w oczyszczalniach ścieków. Równocześnie azotan potasu jest substancją odżywczą, stymulującą wzrost glonów i planktonu. Nadmiar azotanów w środowisku jest przyczyną eutrofizacji wód, która na skutek malejącego stężenia tlenu w wodzie wpływa negatywnie na różnorodność biologiczną ekosystemu. W ustawodawstwie europejskim problem zapobiegania negatywnym skutkom eutrofizacji uwzględniono w „dyrektywie azotanowej” 91/676/EWG transponowanej do prawa polskiego poprzez Ustawę Prawo Wodne oraz Ustawę o nawozach i nawożeniu (sekcja 15.1, p. 16, 17 i 18). Standardowy test podatności na biodegradację nie ma zastosowania do azotanu potasu, który jest substancją nieorganiczną. 12.3. Zdolność do bioakumulacji Duża rozpuszczalność w wodzie oraz jonowa struktura azotanu potasu decydują, że nie ulega on bioakumulacji. 12.4. Mobilność w glebie Duża rozpuszczalność w wodzie oraz jonowa struktura azotanu potasu decyduje o niskim potencjale absorpcji. W glebie azotan potasu ulega przemieszczaniu wraz z wodą. 12.5. Wyniki oceny właściwości PBT i vPvB Ocena właściwości PBT i vPvB azotanu potasu nie została przeprowadzona, gdyż zgodnie z załącznikiem XIII Rozporządzenia REACH nie jest to wymagane dla substancji nieorganicznej. 12.6. Inne szkodliwe skutki działania Brak szczególnych informacji o zagrożeniach ze strony azotanu potasu dla warstwy ozonowej. Ze względu na właściwości fizyczne i chemiczne azotanu potasu nie stwarza on żadnego zagrożenia dla atmosfery ziemskiej. Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami Zakłady Azotowe Chorzów S.A AZOTAN POTASU Data wydania: Data aktualizacji: 04.12.2010 Wersja: 01.06.2015 4.1 Strona 13/16 Brak szczególnych informacji o toksyczności azotanu potasu dla ptaków i pszczół. Informacje toksykologiczne uzyskane w licznych badaniach na ssakach i organizmach wodnych potwierdziły znikomą toksyczność azotanu potasu. Na tej podstawie odstąpiono od badań na ptakach w zakresie toksyczności chronicznej oraz toksyczności dla rozrodczości, zgodnie z załącznikiem X Rozporządzenia REACH, punkt 9.6.1. Brak dostępnych danych uzasadniających klasyfikację azotanu potasu względem zagrożeń dodatkowych. SEKCJA 13: Postępowanie z odpadami 13.1. Metody unieszkodliwiania odpadów Azotan potasu nie nadający się do wykorzystania w żadnym zastosowaniu określonym w sekcjach 1.2 i 7.3 niniejszej karty charakterystyki, w tym zebrany po uwolnieniu do środowiska zgodnie z zaleceniami w sekcji 6.3, należy przekazać podmiotowi uprawnionemu do przyjęcia odpadów do odzysku lub unieszkodliwienia – zgodnie z przepisami o odpadach (sekcja 15.1, p. 12 i p.13). Odpadowi azotanu potasu przypisano właściwości „H2 - utleniające: substancje i preparaty, które w kontakcie z innymi substancjami, w szczególności z substancjami łatwopalnymi, wykazują silne reakcje egzotermiczne”, co zgodnie z przepisami o odpadach czyni go odpadem niebezpiecznym (sekcja 15.1, p. 12). W oznakowaniu opakowania odpadu azotanu potasu należy uwzględnić elementy określone w sekcji 2.2 niniejszej karty charakterystyki. Podczas transportu odpadu azotanu potasu należy uwzględnić informacje określone w sekcji 14 niniejszej karty charakterystyki. W postępowaniu z odpadem azotanu potasu należy przestrzegać zalecenia określone w sekcjach 5, 6 i 7 niniejszej karty charakterystyki. Zapobiegać przedostaniu się odpadu azotanu potasu, w tym zmiotków i zlewek roztworów do kanalizacji, wód powierzchniowych, wód gruntowych i gleby. Opakowania po azotanie potasu, starannie opróżnione, selektywnie zebrane, należy przekazać podmiotowi uprawnionemu do przyjęcia odpadów opakowaniowych do odzysku lub recyklingu – zgodnie z przepisami o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (sekcja 15.1, p. 14 i 15). SEKCJA 14: Informacje dotyczące transportu 14.1. Numer UN (numer ONZ): UN 1486 14.2.Prawidłowa nazwa przewozowa UN: Azotan potasowy / Potassium nitrate 14.3 Klasa zagrożenia w transporcie: 5.1 14.4.Grupa pakowania: III 14.5. Zagrożenia dla środowiska: nie określono. 14.6. Szczególne środki ostrożności dla użytkowników (sekcja 15.1, p. 19 i 20): Szczególny przepis pakowania: B3 „Duże pojemniki do przewozu luzem (DPPL) powinny być pyłoszczelne i wodoodporne lub powinny być wyposażone w pyłoszczelne i wodoodporne wykładziny.” Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami AZOTAN POTASU Data wydania: 04.12.2010 Data aktualizacji: Zakłady Azotowe Chorzów S.A Wersja: 01.06.2015 4.1 Strona 14/16 Przepis dotyczący załadunku, rozładunku oraz manipulowania ładunkiem: CV24 „Przed załadunkiem pojazdy i kontenery powinny być dokładnie oczyszczone; w szczególności nie powinny zawierać żadnych palnych odpadów (słomy, siana, papierów itp.). Do układania sztuk przesyłki zabrania się używania materiałów łatwopalnych.” 14.7. Transport luzem zgodnie z załącznikiem II do konwencji MARPOL 73/78 i kodeksem IBC: nie dotyczy azotanu potasu. SEKCJA 15: Informacje dotyczące przepisów prawnych 15.1. Przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa, ochrony zdrowia i środowiska specyficzne dla substancji 1) Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (...) (REACH) (Dz. Urz. WE L 396 z 30.12.2006, str. 1, z późniejszymi zmianami). 2) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (...) (Dz. Urz. WE L 353 z 31.12.2008, str. 1, z późniejszymi zmianami). 3) Dyrektywa Rady 67/548/EWG z dnia 27 czerwca 1967 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawodawczych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do klasyfikacji, pakowania i etykietowania substancji niebezpiecznych (Dz. Urz. WE L 196 z 16.08.1967, str. 1; polskie wydanie specjalne: rozdz. 13, tom 1, str. 27, z późniejszymi zmianami). 4) Ustawa z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. z 2011 r. nr 63, poz. 322, z późniejszymi zmianami). 5) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U z 2003 r. nr 171, poz. 1666, z późniejszymi zmianami). 6) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2009 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych oraz niektórych preparatów chemicznych (Dz. U. z 2009 r. nr 53, poz. 439). 7) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 98/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie wprowadzania do obrotu i używania prekursorów materiałów wybuchowych (Dz. Urz. WE L 39 z 9.02.2013, str. 1). 8) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności (Dz. Urz. WE L 354 z 31.12.2008, str. 16, z późniejszymi zmianami). 9) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/18/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie kontroli zagrożeń poważnymi awariami związanymi z substancjami niebezpiecznymi, (...) (Dz. Urz. WE L 197 z 24.07.2012, str. 1). 10) Dział II „Instrumenty prawne służące przeciwdziałaniu poważnej awarii przemysłowej” Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (jednolity tekst ustawy ogłoszony w Dz. U. z 2013 r., poz. 1232, z późniejszymi zmianami). 11) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 października 2013 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1479). 12) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów (Dz. Urz. WE L 312 z 22.11.2008, str. 3, z późniejszymi zmianami). Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami AZOTAN POTASU Data wydania: Data aktualizacji: 04.12.2010 01.06.2015 Zakłady Azotowe Chorzów S.A Wersja: 4.1 Strona 15/16 13) Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r., poz. 21, z późniejszymi zmianami). 14) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 94/62/WE z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (Dz. Urz. WE L 365 z 31.12.1994, str. 10; polskie wydanie specjalne: rozdz. 13, tom 13, str. 349, z późniejszymi zmianami). 15) Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. z 2013 r., poz. 888). 16) Dyrektywa Rady 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. dotycząca ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego (Dz. Urz. WE L 375 z 31.12.1991, str. 1; polskie wydanie specjalne: rozdz. 15, tom 2, str. 68, z późniejszymi zmianami). 17) Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2001 r. nr 115, poz. 1229, z późniejszymi zmianami). 18) Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. z 2007 r. nr 147, poz. 1033, z późniejszymi zmianami). 19) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/68/WE z dnia 24 września 2008 r. w sprawie transportu lądowego towarów niebezpiecznych (Dz. Urz. WE L 260 z 30.09.2008, str. 13, z późniejszymi zmianami). 20) Oświadczenie Rządowe z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie wejścia w życie zmian do załączników A i B Umowy Europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz. U. z 2011 r. nr 110, poz. 641). 15.2. Ocena bezpieczeństwa chemicznego Dostawca karty charakterystyki dokonał oceny bezpieczeństwa chemicznego substancji, dla której sporządzono kartę. SEKCJA 16: Inne informacje Znaczenie zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia użytych w sekcji 2 do określenia klasyfikacji substancji: H272 – Może intensyfikować pożar; utleniacz Pełny tekst klasyfikacji CLP: Ox. Sol. 3 – Substancja stała utleniająca, kategoria 3 Znaczenie skrótów użytych karcie charakterystyki: NDS – najwyższe dopuszczalne stężenie NDSCh – najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe NDSP – najwyższe dopuszczalne stężenie pułapowe NOAEL – poziom niewywołujący obserwowalnych szkodliwych skutków (ang.: No Observed Adverse Effect Level) NOEC – najwyższe stężenie bez obserwowalnego szkodliwego efektu (ang.: No Observed Effect Concentration) DNEL – pochodny poziom niepowodujący skutków (ang.: Derived No Effect Level) PNEC – przewidywane stężenie substancji niepowodujące zmian (ang.: Predicted No Effect Concentration) STP –oczyszczalnie ścieków (ang.: Sewage Treatment Plants) PNECstp – przewidywane stężenie substancji niepowodujące zmian dla mikroorganizmów w oczyszczalniach ścieków (ang.: Predicted No Effect Concentration for micro organisms in Sewage Treatment Plants) LC50 / D50 – stężenie / dawka powodująca po określonym czasie śmierć u 50% osobników badanej populacji (ang.: Lethal Concentration / Dose) EC50 – stężenie substancji w środowisku, które wywołuje określony efekt biologiczny u 50% osobników badanej populacji (ang>: Effective Concentration) TLm – stężenie substancji w środowisku tolerowane przez 50% osobników badanej populacji (ang: median Tolerance Limit) Karta charakterystyki zgodna z rozporządzeniem REACH (WE 1907/2006) wraz z póżniejszymi zmianami AZOTAN POTASU Data wydania: 04.12.2010 Data aktualizacji: 01.06.2015 Zakłady Azotowe Chorzów S.A Wersja: 4.1 Strona 16/16 Data aktualizacji: 01.06.2015. Dostosowanie karty charakterystyki do wymagań rozporządzenia CLP Niniejsza karta charakterystyki została opracowana na podstawie danych wygenerowanych i informacji zebranych na potrzeby rejestracji azotanu potasu (CAS 7757-79-1; WE 231-818-8) wg REACH. Przedstawione informacje są zgodne z Raportem Bezpieczeństwa Chemicznego załączonym do dossier rejestracyjnego dostawcy karty charakterystyki. Niniejsza karta charakterystyki nie stanowi specyfikacji jakościowej produktu. Przedstawione informacje mogą być niewystarczające dla bezpiecznego użycia azotanu potasu w niezidentyfikowanych zastosowaniach. Użytkownik substancji jest obowiązany przestrzegać obowiązujące normy i przepisy prawa oraz ponosi odpowiedzialność za niewłaściwe wykorzystanie informacji zawartych w karcie charakterystyki. Integralną część niniejszej karty charakterystyki stanowi załącznik „Scenariusze narażenia”.