Program informacyjny dotyczący produktów rolnictwa ekologicznego
Transkrypt
Program informacyjny dotyczący produktów rolnictwa ekologicznego
Program informacyjny dotyczący produktów rolnictwa ekologicznego (projekt) Warszawa, 9.02.2006 r 1 I. Przedmiotem zamówienia jest wykonanie usługi polegającej na: a Przygotowaniu kreacji (części wizualno-dzwiękowej). b Przeprowadzeniu trzyletniej kampanii informacyjnej na temat rolnictwa ekologicznego, uwzględniając w szczególności wszystkie elementy wskazane w ofercie. c Dokonaniu pomiaru efektywności kampanii informacyjnej, zgodnie z przedstawioną w ofercie metodyką. Wartość zamówienia nie może przekroczyć kwoty 12 000 000 PLN netto, kwota ta oprócz kosztów realizacji powyższego zamówienia obejmuje honorarium (prowizję) Oferenta. Szacując koszty jednostkowe zamówienia Oferent uwzględni limity podziału budżetu według wzoru przedstawionego w pkt. VII. Koszty działań w poszczególnych latach będą się mieściły w przedziałach wskazanych w tabeli, natomiast ich suma nie przekroczy limitu wskazanego w kolumnie „% działań łącznie”. II. Charakterystyka i cechy wspólnotowego systemu produkcji ekologicznej produktów rolnych, znakowania produktów rolnych i środków spożywczych oraz ich odpowiednich znaków graficznych. Rada Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej w 1991 roku przyjęła rozporządzenie w sprawie produkcji ekologicznej produktów rolnych oraz znakowania produktów rolnych i środków spożywczych. Powody wydania owego rozporządzenia to miedzy innymi wzrastający popyt na ekologicznie wytwarzane produkty rolne i środki spożywcze przez co powstał nowy rynek produktów rolnych – rynek produktów ekologicznych. Rynek ten rozwija się dynamicznie mimo tego, że ceny rynkowe tych produktów są wyższe. Sposób produkcji ekologicznej wiąże się z mniej intensywnym użytkowaniem gruntów. W kontekście ostatnich zmian we wspólnej polityce rolnej, rozwój tego kierunku produkcji może przyczynić się do uzyskania lepszej równowagi między podażą i popytem na artykuły rolne przy jednoczesnym jego pozytywnym wpływie na ochronę środowiska i zachowanie terenów wiejskich. Komisja Europejska przyjęła dnia 10.06.2004 dokument COM(2004) 415 - „Europejski Plan Działania dla Żywności Ekologicznej i Rolnictwa”, w którym w dwudziestu jeden działaniach przedstawiono kierunki wspierania produkcji ekologicznej. W działaniu pierwszym przewiduje się m.in. „Rozpoczęcie wieloletniej i prowadzonej na całym obszarze Unii Europejskiej długoterminowej kampanii informacyjnej i promocyjnej, mającej na celu informowanie konsumentów, stołówek instytucji publicznych, szkół oraz 2 pozostałych kluczowych aktorów w łańcuchu dystrybucji żywności o zaletach rolnictwa ekologicznego, w szczególności korzyści, jakie przynosi dla środowiska naturalnego, oraz zwiększenia świadomości konsumentów jak i uznawania produktów ekologicznych, w tym uznania logo UE” a ponadto „Rozpoczęcie kampanii informacyjnych i promocyjnych dostosowanych do ściśle określonych rodzajów konsumentów”. Pod koniec lat 90-tych w Polsce nastąpił wzrost zainteresowania tą dziedziną rolnictwa. Początkowo rolnictwo ekologiczne rozwijało się jako ruch społeczny. Polska posiada doskonałe warunki naturalne dla produkcji ekologicznej, ponad 97% powierzchni kraju ma gleby w pierwszej klasie czystości. Polskie rolnictwo zużywa zaledwie 92 kg nawozów mineralnych na 1 ha, do tego obsada zwierząt to 0,6 DJP na 1 ha. Zachowane są naturalne łąki i pastwiska oraz liczne miedze i obszary cenne przyrodniczo. Istnieją więc warunki aby rozwijać rolnictwo przyjazne środowisku. Rolnicy mogą więc produkować, w zgodzie ze standardami Wspólnoty, ekologiczne zboża, owoce, warzywa, zioła, mleko, mięso. Przywracane są uprawy „zapomnianych” roślin rolniczych. W gospodarstwach o produkcji ekologicznej realizowane są dodatkowo zadania z zakresu ochrony wód, zachowania ekstensywnych łąk i pastwisk oraz restytucji tradycyjnych ras koni, bydła, owiec i trzody. Pierwsze regulacje prawne dotyczące rolnictwa ekologicznego w Polsce zostały uchwalone przez Sejm w 2001 roku (Ustawa o rolnictwie ekologicznym z dania 16 marca 2001). W celu wsparcia instytucjonalnego, w latach 2002-2004, prowadzony był projekt Phare 2001 PL01.04.04 „Rolnictwo ekologiczne”. Zrealizowanie tego projektu pozwoliło na dostosowanie funkcjonowania polskiego systemu do wymogów Wspólnoty zwartych w rozporządzeniu (EWG) 2092/91. Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej w maju 2004 roku zaczął obowiązywać dorobek prawny Wspólnot, w tym wymienione wcześniej rozporządzenie Rady 2092/91/EWG. Zasady Wspólnoty dotyczące produkcji, etykietowania i kontroli pozwalają na ochronę rolnictwa ekologicznego, co gwarantuje warunki uczciwej konkurencji między producentami wytwarzającymi produkty oznaczone takimi informacjami oraz nadaje rynkowi produktów rolnictwa ekologicznego wyróżniający się charakter. Zapewnia też przejrzystość na wszystkich etapach produkcji i przetwórstwa, dzięki czemu takie wyroby cieszą się u konsumentów coraz większym zaufaniem. 3 W 2004 roku w Polsce było zarejestrowanych 3 7601 gospodarstw rolnych produkujących metodami ekologicznymi. Łącznie uprawy ekologiczne zajmowały powierzchnię blisko 82 730 ha. Produkcją ekologiczną zajmowało się 0,22% gospodarstw ogólnej liczby gospodarstw rolnych (2,0% średnio w WE) a ich ogólna powierzchnia stanowi 0,51% ogólnej powierzchni UR w kraju (3,4% średnia w WE). Średnia powierzchnia gospodarstwa ekologicznego wynosiła 22,0 ha była ponad dwukrotnie wyższa od średniej powierzchni gospodarstw konwencjonalnych i jest to zbliżone do tendencji tym zakresie krajach europejskich Według stanu na koniec I półrocza 2005 - 6 872 rolników stosowało ekologiczne metody produkcji. Rośnie też zainteresowanie przetwórców produkcją ekologicznych artykułów rolnych. Na koniec 2004 było 55 takich podmiotów, a na koniec I półrocza 2005 już 82 producentów prowadziło taką działalność. Posiadanie przez gospodarstwo lub firmę przetwórczą certyfikatu i prawa wykorzystywania znaku produktu ekologicznego nakłada na nie obowiązek stosowania metod rolnictwa ekologicznego, które stanowią specyficzny rodzaj produkcji rolnej. Dlatego też na etykietach przetwarzanych produktów muszą być umieszczane informacje o składnikach uzyskiwanych tymi metodami. Produkty oznakowane jako ekologiczne muszą dawać konsumentom gwarancję przestrzegania zasad dotyczących produkcji co oznacza, że wszystkie etapy produkcji i marketingu powinny być objęte kontrolą. Wszystkie podmioty gospodarcze zajmujące się produkcją, przygotowaniem, importem lub marketingiem produktów zawierających na swoich etykietach informacje dotyczące stosowania metod produkcji ekologicznej muszą być objęte rutynowym systemem kontroli spełniającej minimalne wymagania przepisów Wspólnoty i przeprowadzanej przez wyznaczone organy kontroli oraz zatwierdzone i nadzorowane organy. Właśnie dlatego istnieje system prawny gwarantujący zgodność z deklarowanym w oznaczeniach (etykietach) sposobem produkcji produktów ekologicznych, który ma na celu ochronę rolnictwa ekologicznego w Europie. System ten obejmuje instrumenty prawne w postaci: certyfikatu gospodarstwa, certyfikatu podmiotu przetwórczego oraz ochrony oznaczenia (logo) produktu potwierdzających ekologiczny charakter wyrobu. Ramy organizacyjne systemu: 1 Raport 2004, IHARS 4 Polski system kontroli i certyfikacji został utworzony na podstawie art. 3 ustawy o rolnictwie ekologicznym z dnia 20 kwietnia 2004r. i spełnia wymagania przyjęte w art. 8 oraz art. 9 Rozporządzenia Rady EWG 2092/91. System ten tworzą: Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, który upoważnia jednostki certyfikujące, akredytowane w zakresie rolnictwa ekologicznego, zgodnie z normą PN-EN 45011 do przeprowadzania kontroli, wydawania i cofania certyfikatów zgodności na prowadzenie produkcji metodami ekologicznymi. Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, która sprawuje państwowy nadzór nad upoważnionymi jednostkami certyfikującymi w rolnictwie ekologicznym, dokonuje kontroli granicznej produktów rolnictwa ekologicznego, upoważnia do przywozu produktów rolnictwa ekologicznego z krajów trzecich nie wymienionych na liście Komisji Europejskiej, przyjmuje zgłoszenia producentów, którzy chcą rozpocząć produkcje metodami ekologicznymi. Jednostki certyfikujące upoważnione do przeprowadzania kontroli, wydawania i cofania certyfikatów zgodności. W 2005 roku kontrolę i certyfikację przeprowadzało 7 upoważnionych przez Ministra Rolnictwa jednostek certyfikujących. Wszystkie te jednostki uzyskały akredytację Polskiego Centrum Akredytacji. Polskie Centrum Akredytacji - urząd udzielający akredytacji. W procesie akredytacji PCA ocenia: 1) zgodność systemu zarządzania jednostek z wymaganiami normy PN-EN 45011 2) zgodność działania jednostek z wymaganiami ustawy o rolnictwie ekologicznym i Rozporządzenia Rady EWG Nr 2092/91 3) zgodność działania jednostek z wymaganiami Programu Akredytacji 4) kompetencje jednostek do kontroli m. innymi gospodarstw i przetwórni ekologicznych. Certyfikacja gospodarstw rolnych Gospodarstwa posiadające certyfikat stosowania ekologicznych metod produkcji muszą przejść procedurę certyfikacji dokonywaną przez akredytowaną jednostkę certyfikującą i pozostają pod jej stałą kontrolą. Ze względu na wymagania dotyczące produkcji, przetwarzania i przechowywania proces technologiczny musi odbywać się zgodnie z zasadami podanymi w rozporządzeniu Rady 2092/91/EWG. Aby uzyskać certyfikat zgodności gospodarstwo musi spełniać kilka podstawowych warunków: 5 1. Zasady określone w wymienionym rozporządzeniu należy stosować na gruntach podlegających okresowi przestawiania zazwyczaj przez: a. co najmniej dwa lata przed siewem lub, b. w przypadku łąki, przez co najmniej dwa lata przed wykorzystywaniem ich do produkcji pasz ekologicznych lub, c. w przypadku upraw wieloletnich innych niż rośliny łąkowe, co najmniej trzy lata przed pierwszym zbiorem produktów. 2. Żyzność i biologiczna aktywność gleby musi być utrzymywana lub podwyższana, w pierwszej kolejności, przez: a. uprawę roślin strączkowych, zielonek lub roślin głęboko korzeniących się, w odpowiednim wieloletnim płodozmianie, b. włączenie nawozu pochodzącego od zwierząt gospodarskich z ekologicznej produkcji zwierzęcej, c. włączenie innych materiałów organicznych, kompostowanych lub niekompostowanych, z gospodarstw produkujących zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego. 3. Do aktywacji kompostu mogą być używane odpowiednie preparaty na bazie roślin lub preparaty mikroorganizmów. W celu aktywacji kompostu mogą być również używane tak zwane „preparaty biodynamiczne” pochodzące z mączek skalnych, obornika gospodarskiego lub roślin. 4. Szkodniki, choroby i chwasty zwalczane będą przy użyciu następującej kombinacji środków: a. dobór stosownych gatunków i odmian, b. właściwy płodozmian, c. uprawy mechaniczne, d. ochrona naturalnych wrogów szkodników poprzez zapewnienie im dogodnych warunków (np. żywopłoty, tereny gniazdowania, wpuszczenie drapieżników), e. odchwaszczanie płomieniem. 5. Produkcja zwierzęca musi przyczyniać się do utrzymywania równowagi między rolnymi systemami produkcji poprzez zaspakajanie zapotrzebowania roślin uprawnych na składniki odżywcze i wzbogacanie materii organicznej gleby. W ten sposób może tworzyć i podtrzymywać układ wzajemnych zależności: między glebą a roślinami, roślinami a zwierzętami i zwierzętami a glebą. Jako część tej koncepcji, produkcja bezglebowa nie jest zgodna z zasadami rolnictwa ekologicznego. 6 6. Dzięki wykorzystaniu odnawialnych zasobów naturalnych (obornik zwierzęcy, rośliny strączkowe i pastewne), system uprawy lub chowu oraz systemy wypasania muszą pozwalać na utrzymanie i zwiększanie urodzajności gleby w dłuższym okresie czasu i przyczyniać się do stałego rozwoju tej metody produkcji. 7. Ponieważ ekologiczna hodowla i chów są działalnościami związanymi z ziemią zwierzęta gospodarskie muszą mieć dostęp do wybiegów, a liczba zwierząt na jednostkę powierzchni musi być ograniczona w celu zagwarantowania zintegrowanego zarządzania produkcją zwierzęcą i roślinną w jednostce produkcyjnej, minimalizując w ten sposób zanieczyszczenia w każdej postaci, w szczególności gleby oraz wód powierzchniowych i gruntowych. Aby uniknąć problemów nadmiernego wypasu i erozji pastwisk oraz umożliwić rozrzucanie obornika zwierzęcego, liczba zwierząt gospodarskich musi być ściśle związana z wielkością dostępnego obszaru. 8. W ekologicznej hodowli i chowie, wszystkie zwierzęta gospodarskie w gospodarstwie muszą być traktowane zgodnie z zasadami obowiązującymi w rolnictwie ekologicznym. 9. Przy wyborze ras lub odmian należy brać pod uwagę zdolność zwierząt do przystosowania się do miejscowych warunków; ich żywotność i odporność na choroby. Pierwszeństwo należy dać rodzimym rasom i odmianom. 10. Zwierzęta gospodarskie należy karmić paszami wytworzonymi metodami ekologicznymi. 11. System chowu dla zwierząt roślinożernych należy oprzeć na najwyższym wykorzystaniu pastwisk, stosownie do ich dostępności w różnych porach roku. Co najmniej 60% suchej masy dziennej dawki pokarmowej powinna stanowić pasza objętościowa, zielona, susz paszowy lub kiszonka. 12. Pasz, materiałów paszowych, dodatków paszowych do mieszanek paszowych, środków pomocniczych używanych w przetwórstwie pasz i niektórych produktów używanych w żywieniu zwierząt nie wolno wytwarzać używając organizmów genetycznie zmodyfikowanych ani produktów z nich otrzymanych. 13. Zapobieganie chorobom w ekologicznej produkcji zwierzęcej opiera się na następujących zasadach: a. dobór odpowiednich ras i odmian, b. stosowanie praktyk gospodarskich odpowiednich do wymagań każdego gatunku, silnie wzmacniających odporność na choroby i zapobiegających infekcjom, 7 c. stosowanie wysokiej jakości paszy, wraz z zapewnianiem regularnego ruchu i dostępu do pastwiska, prowadzące do wzmocnienia naturalnej obrony immunologicznej zwierząt, d. zapewnienie odpowiedniej obsady zwierząt gospodarskich, unikając w ten sposób zbyt dużego zagęszczenia zwierząt w gospodarstwie i wynikających stąd problemów zdrowotnych zwierząt. Musi zatem istnieć skuteczny system kontroli, który daje gwarancję konsumentom, że produkty oznakowane jako ekologiczne spełniają wszystkie wymogi. Certyfikacja podmiotów przetwórczych Podobnie jak gospodarstwa ekologiczne podmioty przetwórcze posiadające certyfikat muszą przejść procedurę certyfikacji dokonywaną przez akredytowaną jednostkę certyfikującą i pozostawać pod jej stałą kontrolą. Ze względu na wymagania dotyczące produkcji, przetwarzania i przechowywania, proces technologiczny musi odbywać się zgodnie z zasadami podanymi w rozporządzeniu Rady 2092/91/EWG. Aby uzyskać ten certyfikat firma musi spełniać kilka podstawowych warunków. - Przetworzony produkt ekologiczny musi zawierać co najmniej 95 % składników pochodzenia rolniczego, wytworzonych według zasad rolnictwa ekologicznego. Pozostałe 5% składników pochodzenia rolniczego może być nie ekologiczne, jeśli wymienione zostały na liście załącznika VI, rozdział C rozporządzenia. - W przetworzonym produkcie ekologicznym mogą znaleźć się dodatki, nie będące produktami rolniczymi, ale jedynie wymienione w załączniku VI, rozdział A rozporządzenia. - W trakcie przetwarzania mogą zostać użyte w procesie technologicznym substancje, wymienione w załączniku VI, rozdział B rozporządzenia, nie wchodzące w końcowy skład produktu . - Zabrania się stosowania promieniowania jonizującego w obróbce produktu ekologicznego lub składników wchodzących w skład przetworzonego produktu oraz używania jakichkolwiek substancji pochodzących z organizmów modyfikowanych genetycznie. Właściciel zakładu przetwórczego podejmujący decyzję o przetwarzaniu surowców ekologicznych, zgłasza się do jednostki certyfikującej, dostarczając dokumenty potrzebne do oceny zakładu i procesu przetwórstwa. 8 Wstępna dokumentacja obejmuje: - pełny opis zakładu, z podaniem : o obiektów używanych do przyjmowania surowców, o linii technologicznych służących przetwarzaniu surowców ekologicznych, o pomieszczeń do pakowania przetworzonych produktów ekologicznych, o magazynów do przechowywania gotowych produktów, o jeżeli surowiec nie jest przetwarzany w jednym zakładzie, to do opisu zakładu dołącza się opis sposobu transportu między obiektami, biorącymi udział w procesie przetwórstwa. - opis procesu przetwarzania, zgodny z wymogami przetwórstwa ekologicznego, - źródła pozyskiwania surowców ekologicznych, - dodatki biorące udział w procesach przetwórczych, - opakowania produktów ekologicznych. Na postawie dostarczonych dokumentów jednostka certyfikująca przeprowadza wstępną kontrolę. Jeżeli jednostka zaakceptuje obiekty i procesy technologiczne oraz zatwierdzi sposób pozyskiwania surowców ekologicznych, to właściciel przetwórni uzyskuje certyfikat i może rozpocząć przetwórstwo produktów ekologicznych. Znak graficzny produktu ekologicznego Rozporządzenie Rady 2092/91/EWG z późniejszymi zmianami, określa zasady znakowania produktów objętych systemem kontroli oraz warunki przedstawiania i stosowania znaku Wspólnoty. Produkty posiadające takie oznakowanie zwiększają swą wartość i gwarantują wiarygodność oraz dostarczają konsumentom jednoznacznej informacji, że wyrób spełnia wymogi stawiane produktom ekologicznym. 9 Logo Wspólnoty, składa się z wzoru przedstawionego poniżej do którego dodawane jest oznaczenie w brzmieniu „Rolnictwo ekologiczne - System kontroli WE”. Szczegółowy opis i instrukcja graficzna znaku Wspólnoty znajduje się z Załączniku V, Część B rozporządzenia Rady 2092/91/EWG. W każdym państwie członkowskim symbol graficzny przyznawany produktowi ekologicznemu jest taki sam. Różnica polega na tym, że napis w otoku sporządzany jest w języku lub językach narodowych danego państwa. 1 DJP – duża jednostka przeliczeniowa 10 III. Opis sytuacji w Polsce Polska jest krajem niezwykle zróżnicowanym zarówno pod względem geograficznym i klimatycznym, a jednocześnie posiada doskonałe warunki do produkcji żywności metodami rolnictwa ekologicznego. W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku w większości produkcją ekologiczną zajmowali się pasjonaci, którzy swoją pracę traktowali jak misję. W roku 2004 w kraju funkcjonowało 3 760 gospodarstw rolnych produkujących metodami ekologicznymi. Łącznie uprawy ekologiczne zajmowały powierzchnię blisko 82 730 ha. W 2005 r. powierzchnia upraw ekologicznych wzrosła do ponad 160 tys. ha, a liczba gospodarstw ekologicznych prawie do 7 300, co stanowi ok. 0,50% ogólnej liczby gospodarstw. W ostatnich latach przybywało po kilkadziesiąt procent rocznie nowych gospodarstw. Nadal jednak dużo nas dzieli od poziomu ilościowego rolnictwa ekologicznego w UE gdzie powierzchnia upraw ekologicznych wynosi 3,5%. Oprócz rolników rośnie też zainteresowanie przetwórców produkcją ekologicznych artykułów rolnych. Na koniec 2004 było 55 takich podmiotów, a na koniec I półrocza 2005 - 27 dalszych przetwórców zamierza podjąć taką działalność. W roku 2008 przewidywany się trzykrotny wzrost produkcji ekologicznej w porównaniu do roku 2004. Rozwój gospodarstw ekologicznych w Polsce w latach 1990 - 2005 ~ 7300 Pow. u.r. ~ 160 tys. ha 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 L ic z b a k o n t r o lo w a n y c h g o s p o d a r s t w e k o lo g ic z n y c h w P o ls c e w la t a c h 1 9 9 0 - 2 0 0 4 11 2005 W związku z tym znacznie wzrośnie podaż żywności ekologicznej. Podstawową przeszkodą w rozwoju rynku a szczególnie w możliwości sprzedaży takiej żywności jest brak wiedzy, u potencjalnych konsumentów, o różnicach między wyrobami ekologicznymi a konwencjonalnymi produkowanymi przez gospodarstwa rolne i zakłady wytwarzające na bardzo dużą skalę. Wysoko towarowa i intensywna produkcja rolna prowadzi do spychania w wąskie nisze rynkowe produktów ekologicznych. Jak dotąd opłacalność produkcji w gospodarstwach, które stosują ekologiczne metody produkcji jest niska. Upowszechnienie wiedzy na temat systemu ochrony rolnictwa ekologicznego i jego produktów pozwoli producentom tej żywności skorzystać z możliwości, jakie stwarza dorobek prawny Wspólnoty, a w szczególności pozwoli im chronić oznakowane logiem przez nich wyroby przed jakimkolwiek nieprawidłowym lub wprowadzającym w błąd używaniem. Ponadto istnieje duża szansa, że w wyniku kampanii informacyjnej skierowanej do konsumentów, będą oni podczas dokonywania zakupów w mniejszym stopniu kierować się ceną, a w większym jakością produktu. O ile obecnie wiedza polskich rolników na temat metod produkcji rolnictwa ekologicznego jest już znaczna to wiedza przetwórców i konsumentów, na temat gwarantowanej jakości produktów chronionych logo, jest znikoma. Polska posiada ogromne możliwości produkcji żywności ekologicznej. Dotychczas jednak, głównie z powodu braku rzetelnych i klarownych informacji, rolnicy i producenci nie dostrzegali korzyści płynących z certyfikacji i oznakowania. Zaprezentowanie tej tematyki w sposób atrakcyjny i przystępny dla odbiorcy jest kluczem do sukcesu. Dotarcie z informacją do ośrodków doradztwa rolniczego, izb rolniczych, organizacji sektorowych, instytucji samorządu gospodarczego, czy różnego rodzaju zrzeszeń producentów zwiększyłoby szansę na to, że wytwarzanie produktów ekologicznych stanie się lukratywnym źródłem zarobkowania, w pozytywny sposób przyczyni się do rozwoju obszarów wiejskich i jednocześnie pozwoli dotrzeć z wyjątkową żywnością do szerszego grona odbiorców. 12 IV. Główne wytyczne dot. kampanii informacyjnej Cel programu Celem programu jest: wzrost popytu na żywność ekologiczną poprzez zwiększenie wiedzy konsumentów na temat jej wartości, promowanie produktów etykietowanych znakiem graficznym „logo” Wspólnoty oraz dostarczanie informacji i zwiększanie świadomości na temat korzyści płynących z produkcji ekologicznej zwłaszcza w zakresie ochrony środowiska. Równoważnym celem jest: dostarczenie rolnikom i przetwórcom żywności, informacji na temat funkcjonowania systemu Wspólnoty w zakresie rolnictwa ekologicznego oraz możliwości ochrony i wyróżniania produktów ekologicznych na terenie Polski i całej Unii Europejskiej, zachęcanie indywidualnych producentów, przetwórców i grup producentów, do przestawiania się na ekologiczne metody produkcji, zachęcanie sprzedawców, grup detalistów i gastronomów do sprzedawania produktów ekologicznych. Ochrona nazwy „rolnictwo ekologiczne”, a co za tym idzie jakości tak oznakowanych produktów, w perspektywie kilku lat stworzy nowe możliwości rozwoju dla rolników i przetwórców. Dzięki rozwojowi rolnictwa ekologicznego stworzone zostaną nowe, alternatywne źródła utrzymania na terenach wiejskich. Jest to szczególnie istotne na obszarach o niekorzystnych warunkach uprawy, które systematycznie się wyludniają i popadają w ekonomiczny niebyt. Możliwość degustacji i zakupu produktów pochodzących z gospodarstw i od wytwórców stosujących ekologiczne metody wytwarzania może pomóc również w rozwoju gospodarczym tych terenów oraz pokazaniu i podkreśleniu wysokich walorów zdrowotnych i smakowych produktów ekologicznych w porównaniu z żywnością produkowaną metodami konwencjonalnymi. W państwach członkowskich Unii Europejskiej, w związku z podnoszeniem się stopy życiowej społeczeństw, obserwuje się poszukiwanie unikalnych, wyjątkowych produktów, za które konsumenci gotowi są zapłacić znacznie więcej, niż za wyroby wytwarzane metodami konwencjonalnymi, a szczególnie wysoko intensywnymi. Warunkiem jest jednak, aby produkty te charakteryzowały się dobrą jakością i wysoką bezpieczeństwem 13 dla zdrowia konsumentów. Jakość ta powinna wynikać z przestrzegania wymogów produkcyjnych zapisanych w specyfikacji wyrobu. Widocznym dla konsumentów potwierdzeniem ekologicznego charakteru produktów jest umieszczenie na ich opakowaniach chronionego symbolu (logo) rolnictwa ekologicznego. Mając na uwadze podniesienie świadomości kupujących, główna część kampanii informacyjnej będzie skierowana właśnie do nich. Należy uświadomić konsumentom, dlaczego warto sięgać po produkty wytwarzane ekologicznymi metodami, co sprawia, że są one wyjątkowe i co wpływa na ich niepowtarzalny smak, wygląd, konsystencję i aromat. Należy także pokazać, jak produkty takie odróżnić, od innych, często bardzo do nich podobnych. Konsumenci muszą ponadto wiedzieć, w jaki sposób gwarantowana im jest jakość tych produktów. Tylko, kiedy wszystkie z powyższych warunków zostaną spełnione, system ochrony znakowania wyrobów rolnictwa ekologicznego będzie w pełni wykorzystywany. Z jednej strony pozwoli on producentom chronić własne interesy i zobliguje ich do wytwarzania produktów wysokiej jakości, z drugiej zaś pozwoli konsumentom świadomie dokonywać wyborów i mieć gwarancję, że kupują oryginalne produkty ekologiczne, których jakości i pochodzenia zawsze mogą być pewni. Ważnym zadaniem programu będzie też z jednej strony informowanie producentów o zaletach ochrony nazwy „rolnictwo ekologiczne”, z drugiej natomiast dostarczanie im rzetelnej wiedzy na temat obowiązków spoczywających na wytwórcach tego typu żywności i możliwościach, jakie stwarzają przepisy wspólnotowe. Grupa docelowa 1. Pierwszą Grupę Docelową stanowią: potencjalni konsumenci (głównie osoby powyżej 30 roku życia, z zarobkami na poziomie minimum średniej krajowej, świadomie dbające o zdrowie, zwolennicy ochrony środowiska, ludzie starsi, matki karmiące, itp.), w tym stowarzyszenia konsumenckie i konkretne podgrupy konsumentów oraz odbiorcy pośredni (dystrybutorzy - supermarkety, hurtownicy, wyspecjalizowani detaliści, dostawcy dań gotowych, stołówki, restauracje). Ponadto osoby kształtujące opinię publiczną (dziennikarze i przedstawiciele mediów) oraz nauczyciele szkół rolniczych i dzieci. 2. Drugą Grupę Docelową stanowią: potencjalni wytwórcy produktów ekologicznych (rolnicy, przetwórcy z sektora rolno-spożywczego, organizacje zrzeszające producentów i przetwórców żywności) i uczestnicy kanałów dystrybucji tych produktów oraz doradcy rolniczy. 14 Główny przekaz Kampania powinna być zaadresowana do różnych grup społecznych, wymienionych powyżej w pkt III z zastosowaniem dwóch różnych przekazów (przesłań), zależnie od grupy: 1. Główny przekaz adresowany do pierwszej grupy docelowej: Kupuj produkty ekologiczne z oznaczeniami, ponieważ: a. są inne niż produkty „masowe” (smaczniejsze, zdrowsze, bardziej odżywcze, bezpieczniejsze), b. są elementem racjonalnego żywienia, c. posiadają gwarancję wysokiej jakości, ponieważ podlegają surowym przepisom produkcji i kontroli, d. istnieje możliwość odtworzenia ich historii, e. wytwarza się je przestrzegając zasad przyjaznych środowisku, f. są naturalne, g. odpowiadają Twojemu stylowi życia przyjaznemu naturze. 2. Główny przekaz adresowany do drugiej grupy docelowej: Certyfikuj gospodarstwo bądź przedsiębiorstwo i oznakuj swoje produkty. Dzięki temu: a. pokażesz konsumentom, że wytwarzasz żywność wysokiej jakości, b. wyróżnisz swoje wyroby na tle innych produktów, c. zdobędziesz nowych klientów, d. zwiększysz zyski, e. ochronisz środowisko naturalne, f. dasz szansę konsumentom być zgodnym z ich stylem życia przyjaznym naturze. Przekaz adresowany zarówno do pierwszej jak i do drugiej grupy docelowej powinien zawierać informacje na temat wspólnotowego oznaczenia „rolnictwo ekologiczne” występującego na produktach ekologicznych. Zasięg kampanii informacyjnej europejski 15 Komunikacja Kampania informacyjna, uwzględniając potrzeby i specyfikę tematu, powinna posiadać wspólną platformę komunikacji, tj. spójny zestaw działań, w których główna wiadomość przekazu będzie jednakowa dla wszystkich produktów oznaczanych znakiem Wspólnoty we wszystkich kanałach komunikacji przez cały okres trwania kampanii. Zastosowany zestaw działań powinien w zupełności wystarczyć do rozpowszechniania informacji o wspólnotowym systemie rolnictwa ekologicznego i oznaczaniu jego produktów. Na potrzeby kampanii informacyjnej powinno powstać hasło i motyw muzyczny wiodący dla całej kampanii oraz głównego przekazu informacyjnego. 1. Telewizja A. Dla pierwszej grupy docelowej należy wyprodukować i wyemitować 30’’ „spot” telewizyjny o charakterze informacyjno-promocyjnym, którego celem ma być zwiększenie popytu na produkty objęte kampanią, poinformowanie o znaczeniu i korzyściach płynących z nabywania wyrobów, których oznakowanie jest chronione na terenie całej UE oraz zapoznanie ww. grupy z oznaczeniem potwierdzającym ekologiczny charakter produktów. W ww. „spocie” możliwy jest udział znanej osoby (tzw. celebrity). Emisja „spotu” powinna odbyć się w ogólnopolskiej telewizji publicznej, w trzech etapach: • październik - grudzień 2006 rok; • marzec - kwiecień 2007 rok; • luty - marzec 2008 rok. Każdy z powyższych etapów powinien trwać nie krócej niż trzy do czterech tygodni i osiągnąć minimum 300 GRP. W celu zapewnienia optymalnego zasięgu przekazu dopuszczalne jest również wykorzystanie uzupełniająco, tj. do 10% kwoty budżetu przeznaczonego na telewizję, innych stacji, w tym m.in. o charakterze informacyjnym lub przyrodniczo-naukowym. Przy doborze stacji telewizyjnych należy uwzględnić ich oglądalność wśród pierwszej grupy docelowej. „Spoty” powinny być emitowane w odpowiedniej kolejności emisji reklam, tj. jako pierwszy lub ostatni „spot” w danym bloku reklamowym. Dopuszcza się procentowy udział budżetu przeznaczonego na telewizję w emisji „spotu” w pasmach godzinowych: • 5% - 10% udziału budżetu w emisji „spotu” w paśmie godzinowym 7.00 – 15.59; • 20% - 40% udziału budżetu w emisji „spotu” w paśmie godzinowym 16.00 – 18.59; • 35% - 50% udziału budżetu w emisji „spotu” w paśmie godzinowym 19.00 – 21.59; 16 • 5% - 10% udziału budżetu w emisji „spotu” w paśmie godzinowym 22.00 – 01.59. Poziom dotarcia do grupy docelowej powinien wynieść przynajmniej 70% (1+). Produkcja „spotu” powinna być realizowana w systemie HIDEFINITION. B. W ramach kampanii należy również: a. uwzględnić udział w wybranych programach kulinarnych, emitowanych w stacjach o zasięgu ogólnopolskim, w których przynajmniej jedna z audycji poświęcona będzie wyłącznie rolnictwu ekologicznemu, tj. gotowaniu z wykorzystaniem produktów ekologicznych. Liczba audycji nie powinna być mniejsza niż 3. Przy wyborze programu lub programów kulinarnych należy wziąć pod uwagę ich czas emisji, aby odpowiednio dopasować je do grupy docelowej i zapewnić do niej optymalną docieralność; lub b. wyprodukować i wyemitować program kulinarny w stacji o zasięgu ogólnopolskim, który poświęcony będzie wyłącznie rolnictwu ekologicznemu, tj. gotowaniu z wykorzystaniem produktów ekologicznych. Liczba audycji w ww. programie nie powinna być mniejsza niż 5, a czas trwania jednej z nich nie powinien przekroczyć 25 minut czasu antenowego. Czas emisji programu należy dopasować do grupy docelowej, tak aby zoptymalizować docieralność do tej grupy. C. Dla drugiej grupy docelowej przygotowany zostanie surowy, dwudziestominutowy materiał filmowy (bez montażu) zgrany na kasety BETA oraz dwuminutowy pilot (zmontowany materiał na DVD), który ma zachęcić wybrane stacje telewizyjne do poruszenia problemu oraz do wykorzystania materiału w programach o charakterze rolnym i ekonomicznym. Materiał powinien przedstawiać informacje zachęcające grupę docelową do przestawienia swojej działalności na działalność ekologiczną. Powinien być częściowo nagrany w terenie, w „modelowym” gospodarstwie ekologicznym, zakładzie przetwórczym i sklepie. Nagrany materiał zostanie rozesłany do wybranych stacji lokalnych i ogólnopolskich. 2. Radio Dla drugiej grupy docelowej opracowana zostanie audycja radiowa trwająca około 20 – 25 minut, podzielona na 4 – 5 bloków tematycznych po 5 minut, na temat różnych aspektów rolnictwa i przetwórstwa ekologicznego. Nagrany materiał zostanie rozesłany do 17 wybranych stacji lokalnych i ogólnopolskich do wykorzystania w audycjach radiowych o charakterze rolno-ekonomicznym. 3. Prasa A. W trakcie realizacji kampanii należy zaprojektować i wyemitować reklamę skierowaną do pierwszej grupy docelowej, która powinna zachęcać do kupowania wyrobów ekologicznych posiadających chronione oznaczenie wspólnotowe „rolnictwo ekologiczne” oraz która powinna mieć format wyszczególniony poniżej. Ww. reklama powinna znaleźć się w prasie: a. „kobiecej”, głównie w miesięcznikach takich jak np. „Twój Styl”, „Elle”, „Olivia” (reklama powinna znajdować się w dziale kulinarnym i mieć format pół strony), b. „kulinarnej”, np. miesięcznik „Kuchnia”, „Moje Gotowanie” (reklama powinna mieścić się na przedostatniej lub ostatniej stronie (okładce) i mieć format strony), c. „opiniotwórczej” (tygodniki takie jak np. „Wprost”, „Polityka”) (reklama powinna być usytuowana na początku lub na końcu tygodnika oraz mieć format pół strony). Przy doborze tytułów prasy należy uwzględnić jej czytelnictwo wśród pierwszej grupy docelowej. W ciągu całego programu należy zaplanować i wyemitować taką ilość reklam, która zapewni optymalną docieralność do tej grupy. Materiał do zaplanowanej emisji reklamy zostanie przygotowany i przekazany według wymogów technicznych stosowanych przez wydawnictwa wybranych tytułów. Możliwe jest uzupełnienie lub częściowe zastąpienie ww. reklamy w prasie wkładką do prasy (tzw. insert’em), np. drewnianymi łyżkami do sałatek dołączanymi do gazety. B. W toku realizacji kampanii powinna zostać zaprojektowana i wyemitowana reklama w prasie specjalistycznej (branżowej), ekonomicznej oraz lokalnej, zachęcająca drugą grupę docelową (głównie przetwórców z sektora rolno-spożywczego oraz organizacje zrzeszające producentów i przetwórców żywności) do zainteresowania się ekologicznym systemem produkcji oraz nakłaniająca ją do poddania się procesowi certyfikacji gospodarstwa lub przetwórni i etykietowania ich produktów chronionym oznaczeniem Wspólnoty. Reklama może być powiązana z emisją serii przynajmniej 4 artykułów dotyczących ww. tematów. 18 Przy doborze tytułów prasy należy uwzględnić jej czytelnictwo wśród drugiej grupy docelowej. W ciągu całego programu należy zaplanować i wyemitować taką ilość reklam, która zapewni optymalną docieralność do tej grupy. Emisje artykułów należy zaplanować tak, aby ukazywały się w naprzemiennie w zaplanowanych tytułach. Materiał do zaplanowanej emisji reklamy oraz artykułów zostanie przygotowany i przekazany według wymogów technicznych stosowanych przez wydawnictwa wybranych tytułów. C. W czasie trwania kampanii należy przygotować i wyemitować ogłoszenia w prasie lokalnej lub regionalnej, dobranej pod względem planowanego miejsca konkursu lub konkursów, o których mowa w pkt. 6.A., w formacie przynajmniej pół strony w wybranym tytule prasy. Ogłoszenie ma informować o konkursie lub konkursach rysunkowych dla dzieci ze szkół podstawowych i zachęcać do udziału w ww. konkursie lub konkursach. Przy doborze tytułów prasy należy uwzględnić jej czytelnictwo wśród nauczycieli szkół podstawowych, rodziców dzieci uczęszczających do tych szkół. 4. Publikacje A. Broszury W ramach działań informacyjnych należy zaprojektować i wykonać broszurę informacyjną w trzech wersjach: a Broszurę informacyjną w języku polskim, skierowaną do pierwszej grupy docelowej, zawierającą informacje na temat produktów ekologicznych oraz porady i przepisy kulinarne z ich wykorzystaniem. Nakład powinien być dopasowany do ilości i przewidywanej liczby uczestników imprez, na których przeprowadzona zostanie jej dystrybucja, ale nie mniejszy niż 150 000 szt. Parametry minimalne: okładka: papier kreda 250 g/m², druk 4+4, lakier; wnętrze: papier kreda 135 g/m², druk 4+4, lakier; format A5 (148mm x 210mm), ilość stron 12. b Broszurę informacyjną w języku polskim, skierowana do drugiej grupy docelowej (przetwórców oraz organizacji zrzeszających producentów i przetwórców żywności), która zawierać będzie informacje specjalistyczne na temat rolnictwa ekologicznego, w tym możliwości przekształcenia własnej produkcji na ekologiczną, informacje na temat 19 etykietowania produktów chronionym oznaczeniem Wspólnoty oraz dane kontaktowe instytucji, które udzielają pomocy ww. zakresie. Dystrybucja ww. broszury odbywać się będzie podczas targów. Nakład powinien być dopasowany do ilości i przewidywanej liczby uczestników imprez, na których przeprowadzona zostanie jej dystrybucja, ale nie mniejszy niż 20 000 szt. Broszury informacyjne powinny być drukowane w dwóch transzach. Parametry minimalne: papier kreda 150 g/m², druk 4+4, lakier; format A5 (148mm x 210mm), ilość stron 8. c Broszurę informacyjną przygotowaną w dwóch wersjach językowych (angielskiej i niemieckiej), skierowaną do konsumenta masowego (hurtownicy), zawierającą informacje na temat zalet produktów ekologicznych, która będzie dystrybuowana na targach i wystawach o zasięgu międzynarodowym. Nakład powinien być dopasowany do ilości i przewidywanej liczby uczestników imprez, na których przeprowadzona zostanie jej dystrybucja, ale nie mniejszy niż 10 000 szt. w wersji angielskiej i 10 000 szt. w wersji niemieckiej. Broszury informacyjne powinny być drukowane w trzech, rocznych transzach. Parametry minimalne: papier kreda 150 g/m², druk 4+4, lakier; format A5 (148mm x 210mm), ilość stron 8. B. Ulotka W ramach działań informacyjnych należy zaprojektować i wykonać ulotkę informacyjną skierowaną zarówno do pierwszej jak i drugiej grupy docelowej, informującą o planowanych masowych imprezach plenerowych (piknikach), której dystrybucję należy przeprowadzić w miastach Polski, w których mają się odbyć imprezy. Ponadto na ulotce powinna się znaleźć informacja na temat produktów ekologicznych oraz mapa dojazdu na miejsce imprezy. Ze względu na ilość zaplanowanych imprez plenerowych (pikników), w trakcie realizacji kampanii, należy przygotować 6 wersji ww. ulotki. Nakład łączny: 30 000 szt. (po 5 000 szt. na każdą z imprez) Parametry minimalne: papier kreda 135 g/m², druk 4+4; format A6 (148mm x 105mm), ilość stron 2. 20 C. Poradnik dla rolnika W ramach działań informacyjnych należy zaprojektować i wykonać poradnik skierowany do drugiej grupy docelowej (rolników), w którym znajdą się przystępnie napisane informacje na temat rolnictwa ekologicznego, możliwości przekształcenia gospodarstwa na gospodarstwo ekologiczne, informacje o etykietowaniu wyrobów wspólnotowym oznaczeniem „rolnictwo ekologiczne” i płynące z tego tytułu korzyści oraz adresy 16 Jednostek Doradztwa Rolniczego, w których można uzyskać więcej informacji w ww. zakresie tematycznym. Należy uwzględnić dystrybucję tego poradnika wraz z dyspenserem do wszystkich Biur Powiatowych oraz Oddziałów Regionalnych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Oddziałów Terenowych Agencji Rynku Rolnego, Izb Rolniczych, Urzędów Marszałkowskich i Wojewódzkich oraz Jednostek Doradztwa Rolniczego. Nakład powinien być dopasowany do ilości ww. instytucji oraz ilości i przewidywanej liczby uczestników imprez, na których przeprowadzona zostanie jego dystrybucja, ale nie mniejszy niż 130 000 szt. Parametry minimalne: okładka: papier kreda 250 g/m², druk 4+4, lakier; wnętrze: papier kreda 135 g/m², druk 4+4; format B5 (165mm x 239mm), ilość stron 16. D. Dyspenser na broszury Należy wyprodukować dyspenser na broszury (stojak) i przeprowadzić jego dystrybucję wraz z poradnikiem dla rolnika. Dyspenser należy wykorzystać na targach i wystawach lokalnych, piknikach, festynach, szkoleniach i seminariach. Nakład powinien być dopasowany do ilości miejsc, w których zostanie przeprowadzona jego dystrybucja, ale nie mniejszy niż 400 szt. Parametry minimalne: rozmiar ok. 420mm x 1400mm, kolory 4+4, kieszonka na broszury B5. E. Trzynastostronicowe kalendarze ze zdjęciami produktów ekologicznych lub pracami namalowanymi przez laureatów konkursów rysunkowych dla dzieci na 2007, 2008 i 2009 rok. Nakład: minimum 3 000 szt. (po 1 000 szt. na dany rok) 21 Parametry minimalne: papier kreda 175 g/m², druk 4+4, lakier; format A2 (420mm x 594mm), ilość stron 13. W ramach realizacji w/w publikacji należy przeprowadzić sesję zdjęciową dotyczącą tematyki rolnictwa ekologicznego i produktów ekologicznych. Fotografie będą wykorzystywane przy produkcji materiałów promocyjno-informacyjnych podczas trwania całej kampanii. Liczba zdjęć zrobionych w trakcie sesji zdjęciowej powinna wynieść przynajmniej 30. 5. Udział w targach i wystawach A. Międzynarodowe targi zagraniczne W ramach kampanii należy zorganizować stoisko informacyjne na targach BIOFACH w 2007 r., 2008 r. i 2009 r., podczas których 10 specjalistów z zakresu systemu rolnictwa ekologicznego będzie udzielać pełnych informacji o istnieniu, znaczeniu i zaletach produktów ekologicznych ze wspólnotowym oznaczeniem rolnictwa ekologicznego. Na ww. targach należy zorganizować degustacje produktów ekologicznych w formie kramów (m.in. posiłki przygotowywane na stoisku). Powierzchnia stoiska na targach BIOFACH powinna wynosić 200 m². B. Międzynarodowe targi krajowe W ramach kampanii należy zorganizować stoiska informacyjne na targach POLAGRA FOOD oraz POLAGRA FARM w roku 2007 i 2008, podczas których 6 specjalistów przeszkolonych z zakresu systemu rolnictwa ekologicznego będzie udzielać pełnych informacji o istnieniu, znaczeniu i korzyściach ze stosowania ww. systemu i jego oznaczenia, warunkach przyznawania certyfikatów zgodności oraz stosowanego systemu kontroli. Na ww. targach należy zorganizować degustacje produktów ekologicznych w formie kramów (m.in. posiłki przygotowywane na stoisku). Powierzchnia stoisk powinna się kształtować następująco: POLAGRA FOOD - powierzchnia 200 m²; POLAGRA FARM - powierzchnia 200 m². 22 C. Targi i wystawy lokalne W ramach kampanii należy zorganizować stoiska informacyjne na targach i wystawach o charakterze rolniczym i żywnościowym, o zasięgu wojewódzkim, regionalnym i ogólnokrajowym, podczas których 2 specjalistów przeszkolonych z zakresu systemu rolnictwa ekologicznego będzie udzielać pełnych informacji o istnieniu, znaczeniu i korzyściach ze stosowania ww. systemu i jego oznaczenia, warunkach przyznawania certyfikatów zgodności oraz stosowanego systemu kontroli. W ramach programu przygotować należy także stoisko informacyjne (tzw. „kiosk” informacyjny), które będzie łatwe do rozkładania, składania i przenoszenia. Na ww. wystawach, których łączna liczba nie powinna przekroczyć 15 rocznie, należy zorganizować degustacje produktów ekologicznych w formie kramów (gotowe przekąski). Powierzchnia stoisk informacyjnych na wystawach o zasięgu wojewódzkim, regionalnym i ogólnokrajowym powinna wynosić minimum 30 m². Przykładowe targi i imprezy regionalne, na których powinny znaleźć się stoiska informacyjne: - łódzkie: „Promocja wyrobów ekologocznych dla konsumenta” – „Dni Łodzi” (maj), - podlaskie: „Nasze kulinarne dziedzictwo” – Białystok (wrzesień), - podkarpackie: „Dni otwartych drzwi” – Boguchwała (czerwiec), - świętokrzyskie: Targi ”Agrotech” – Kielce (czerwiec), - zachodnio-pomorskie: „Targi żywności i używek” – Szczecin (wiosna), - lubelskie: „Dni otwartych drzwi” – Końskowola (lipiec), - lubuskie: „Agrotarg” – Kalsk (czerwiec), - dolnośląskie: „Non stop” „Dni Wrocławia” – Wrocław (lipiec), - opolskie: „Międzynarodowe Targi Chłopskie” – Opole (październik), - pomorskie: „Zielony Weekend” – Gdańsk (wiosna), - warmińsko-mazurskie „Wszystko dla rolnictwa” – Olsztyn (wrzesień), - śląskie: Dożynki Jasnogórskie w Częstochowie, - mazowieckie: „Wianki 2006 (2007,2008)” – Warszawa (czerwiec), - kujawsko - pomorskie: "Barwy lata - dary jesieni" - Przysiek k/Torunia (wrzesień), - małopolskie : "Małopolska giełda agroturystyczna" - Kraków (kwiecień). W sytuacji nie wzięcia udziału w jakiś z powyższych targów, z przyczyn nie zależnych od Oferenta, jest on zobowiązany do zapewnienia udziału w innych targach, odpowiadających pod względem dopasowania do grupy docelowej. 23 Oferent zobowiązany jest do zapewnienia: • powierzchni na targach i wystawach (wynajmu powierzchni), • wszelkich opłat obowiązkowych nakładanych przez organizatorów, w tym kosztów wymaganych pozwoleń, karnetów upoważniających do wejścia i wjazdu obsługi stoiska, • podłączenia mediów (energia elektryczna, linia telefoniczna, Internet, woda – tam, gdzie organizator umożliwia korzystanie z tych mediów), • projektu, wykonania dekoracji, zabudowy i wyposażenia stoisk w sposób umożliwiający realizację funkcji określonych powyżej, • przygotowanego merytorycznie personelu, niezbędnego do obsługi stoiska; osoby wchodzące w skład tego personelu powinny specjalizować się w doradztwie z zakresu rolnictwa ekologicznego (przedstawiając koszty realizacji targów i wystaw należy uwzględnić koszty dojazdu, zakwaterowania i wyżywienia ww. merytorycznego personelu), • obsługi technicznej stoisk, w tym obsługi cateringowo – degustacyjnej, • tłumaczy polsko-angielsko-niemieckich na stoiska na międzynarodowych targach zagranicznych (2 tłumaczy) i międzynarodowych targach krajowych (jeden tłumacz), • do zakupu produktów ekologicznych na degustacje. 6. Akcje bezpośrednie A. Konkurs rysunkowy lub fotograficzny dla dzieci W ramach kampanii należy zorganizować i przeprowadzić 3 ogólnopolskie konkursy rysunkowe lub fotograficzne dla dzieci ze szkół podstawowych, po 1 konkursie w danym roku w trakcie trwania kampanii. Ogłoszenia informujące o konkursach powinny ukazać się w prasie lokalnej. Jednocześnie należy przygotować pisemną informację o zaplanowanych konkursach, a następnie przesłać ją do wybranych lokalnych stacji radiowych, do dobrowolnego wykorzystania. Rozstrzygnięcie konkursów powinno odbyć się podczas trwania festynów w MRiRW. Przedstawiając koszty realizacji konkursów należy uwzględnić koszty dojazdu trzech pierwszych laureatów wraz z ich opiekunem, wychowawcą oraz dyrektorem szkoły, jak również koszty nagród dla pierwszych trzech miejsc, w postaci np. fotograficznego aparatu 24 cyfrowego, roweru, łyżworolek, wycieczki do gospodarstwa ekologicznego dla całej klasy laureata pierwszego miejsca konkursu. B. Pikniki towarzyszące imprezom masowym W ramach kampanii należy zorganizować pikniki promujące żywność ekologiczną, towarzyszące imprezom masowym organizowanym przez duże miasta Polski (np. Dzień Dziecka w Chorzowie, Targi Dominikańskie w Gdańsku), które odbywać się będą dwa razy w 2007 r., 2008 r. i 2009 r., w okresie wiosenno-letnim. W ramach pikników należy zapewnić stoiska z żywnością ekologiczną oraz przeprowadzić na nich degustacje zorganizować m.in. wyrobów konkursy ekologicznych. Ponadto dla grupy pierwszej należy docelowej zaplanować ze oraz szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży oraz zapewnić upominki i oprawę muzyczną. Oferent powinien zaproponować optymalną ilość stoisk z żywnością ekologiczną, biorąc pod uwagę rangę imprezy oraz ilość odwiedzających ją osób. Przedstawiając koszty realizacji pikników należy uwzględnić koszty zakupu produktów ekologicznych przeznaczonych na degustacje. C. Festyny W ramach kampanii należy zorganizować festyny promujące żywność ekologiczną, które odbędą się raz w roku 2007, 2008 i 2009. Zostaną one zorganizowane dla wskazanej grupy docelowej (m. in. dla grupy opiniotwórczej) i odbędą się na dziedzińcu MRiRW w Warszawie. W ramach festynów należy zapewnić od 30 do 50 stoisk z żywnością ekologiczną, w zależności od wielkości ich powierzchni oraz przeprowadzić na nich degustacje wyrobów ekologicznych. Ponadto należy zaplanować oraz zorganizować rozstrzygnięcie konkursów rysunkowych lub fotograficznych dla dzieci. Na ww. festynach należy również zapewnić oprawę muzyczną z muzyką „na żywo”. Przedstawiając koszty realizacji festynów należy uwzględnić koszty zakupu produktów ekologicznych przeznaczonych na degustacje oraz koszty projektu, wykonania i rozesłania zaproszeń na ww. festyny. D. Degustacje w punktach sprzedaży W czasie realizacji kampanii należy przeprowadzić minimum 30 akcji degustacyjnych w centrach handlowych i tradycyjnych sklepach dużych miast Polski (powyżej 500 000 25 mieszkańców). Stoiska degustacyjne powinny znajdować się przy supermarketach w centrach handlowych lub powinny być to stoiska mobilne, umożliwiające stałe przemieszczanie się po centrum handlowym. Należy też przewidzieć degustacje w wybranych obiektach handlowych o tradycyjnej formie sprzedaży specjalizujących się w sprzedaży produktów ekologicznych. Degustacje powinny zostać przeprowadzone w dwóch etapach, w odstępach około 3-4 tygodniowych. Przynajmniej jeden z etapów powinien odbyć się w tym samym czasie co emisja „spotów” w telewizji lub w ostatnim tygodniu trwania „spotów”. Ponadto degustacje należy zaplanować w weekendy, tzn. w piątek od godziny 16-stej, w sobotę i niedzielę od godziny 11-stej rano. W ramach tego działania należy przewidzieć koszty związane z wykonaniem 5 stoisk/kiosków informacyjnych wraz ze strojami dla 10 osób obsługi (po 2 na stoisko), zatrudnieniem 10 osób je obsługujących, zakupem wyżywienia na degustacje oraz ewentualnych opłat na rzecz centrów handlowych za prowadzenie degustacji. E. Public Relations a. W toku kampanii należy prowadzić działania, w wyniku których w prasie i innych mediach ukażą się artykuły, felietony i programy o systemie rolnictwa ekologicznego i oznaczania jego produktów. W powyższy zakres powinny być włączone również czasopisma opiniotwórcze. Należy też przeprowadzić konkurs na najlepsze publikacje prasowe o tematyce rolnictwa ekologicznego. Dla laureatów należy zapewnić nagrody rzeczowe. b. W czasie realizacji kampanii przewiduje się trzy konferencje prasowe, w tym: • konferencja prasowa inaugurująca kampanię; • konferencja plenerowa, która odbędzie się latem w wybranym gospodarstwie ekologicznym (mieszczącym się w odległości do 100 km od Warszawy); • konferencja prasowa zamykająca kampanię. W trakcie ww. konferencji zorganizowane zostaną degustacje produktów ekologicznych oraz wręczenie upominków z produktami ekologicznymi dla uczestników konferencji. W ramach kosztów działań public relations należy przewidzieć koszty: upominków dla uczestników, cateringu, 26 przygotowania i rozesłania zaproszeń do uczestników; parametry minimalne: zaproszenie składane, kolor 4+4 + lakier, papier kreda min. 250 g/m2, nakład min. 300 egz., przygotowania teczki prasowej zawierającej m.in. broszury informacyjne, komunikat prasowy na temat kampanii, płytę CD, na której znajdować się będzie grafika do prasy, reklamowy „spot” telewizyjny oraz zdjęcia produktów ekologicznych do wykorzystania; parametry minimalne wykonania teczki papierowej: format teczki po złożeniu: ok. C4, obie strony kolor 4+4 + lakier, papier kreda min. 250 g/m2; nakład teczki: min. 1200 egz. dowozu uczestników, obsługi i wyposażenia do gospodarstwa ekologicznego (w przypadku konferencji plenerowej), wynajmu sal na przeprowadzenie konferencji, zapewnienia wystroju i wyposażenia audio-wizualnego (projektor, komputer, ekran, nagłośnienie, oprawa muzyczna), wykonania prezentacji multimedialnych na cele konferencji prasowych i innych działań PR. c. W trakcie realizacji kampanii należy zaplanować i przeprowadzić dystrybucję surowego materiału filmowego i audycji radiowej do wybranych stacji telewizyjnych i radiowych oraz pisemną informację o planowanym konkursie lub konkursach rysunkowych dla dzieci do wybranych lokalnych stacji radiowych, do dobrowolnego wykorzystania. 7. Seminaria i szkolenia A. Należy zorganizować 16 trzydniowych szkoleń dla doradców rolniczych - Jednostek Doradztwa Rolniczego, Izb Rolniczych oraz nauczycieli i uczniów szkół rolniczych (średnich i wyższych). Celem szkoleń będzie przygotowanie doradców rolniczych i studentów (uczniów) do przekazywania wiedzy o systemie rolnictwa ekologicznego i oznaczania jego produktów, a także pomocy przedstawicielom drugiej grupy docelowej (głównie rolników) pragnącym poddać się procedurze certyfikacji. Czas realizacji powyższych szkoleń nie powinien przekroczyć 6 miesięcy w pierwszym roku realizacji kampanii (okres jesienno-zimowy). Liczba uczestników pojedynczego szkolenia nie powinna przekroczyć 50 osób. Zapewnienie przygotowanego merytorycznie personelu, niezbędnego do przeprowadzenia szkoleń leży po stronie Zleceniodawcy. Osoby wchodzące w skład tego personelu powinny specjalizować się w rolnictwie ekologicznym i mieć długoletnie doświadczenie w tym zakresie, ponadto muszą być zaakceptowane przez ARR. 27 W ramach kosztów organizacji seminarium należy uwzględnić koszty: wynajmu sal i wyposażenia ich w niezbędny sprzęt audio-wizualny (projektor, komputer, ew. ekran, nagłośnienie), zapewnienia odpowiednich materiałów szkoleniowych (np. druk prezentacji, dystrybucja odpowiednich wydawnictw opisanych w pkt. 4) wynagrodzenia personelu niezbędnego do przeprowadzenia szkoleń, dojazdu, zakwaterowania i wyżywienia uczestników oraz prowadzących szkoleń. B. Wykorzystując przeszkolonych doradców i nauczycieli należy zorganizować jednodniowe seminaria na poziomie powiatowym, skierowane do drugiej grupy docelowej (w szczególności do rolników) w liczbie nieprzekraczającej 350. Podczas seminariów przekazywane będą informacje: - na temat systemu rolnictwa i przetwórstwa ekologicznego i oznaczania jego produktów, - podstaw funkcjonowania, znaczenia i korzyści ze stosowania w/w systemu, - warunkach przyznawania certyfikatów zgodności i prawie oznakowania produktów znakiem Wspólnoty oraz o stosowanym systemie kontroli, - produktach ekologicznych w szerokim kontekście, tj. dietetyka, zdrowe żywienie, kultura stołu, gastronomia, - na temat poprawy jakości i atrakcyjności produktów ekologicznych. W organizację i prowadzenie seminariów należy aktywnie włączyć Jednostki Doradztwa Rolniczego, Izby Rolnicze, szkoły rolnicze i uczelnie. Na ww. spotkania należy zaprosić lokalnych dziennikarzy. Przedstawiając koszty realizacji seminariów należy uwzględnić koszty: wynajmu sal i wyposażenia ich w niezbędny sprzęt audio-wizualny (projektor, komputer, ew. ekran, nagłośnienie), zapewnienia odpowiednich materiałów szkoleniowych (np. druk prezentacji, dystrybucja odpowiednich wydawnictw opisanych w pkt. Publikacje) wynagrodzenia, zakwaterowania i wyżywienia personelu niezbędnego do przeprowadzenia szkoleń, poczęstunku dla uczestników oraz prowadzących seminaria (zimne i ciepłe napoje, słodycze). 28 D. Wykorzystując przeszkolonych doradców, nauczycieli oraz specjalistów z zakresu organizacji handlu należy zorganizować 2-3 dwudniowe seminaria, skierowane do drugiej grupy docelowej (do przedstawicieli kanałów dystrybucji - sieci supermarketów, specjalistycznych tradycyjnych sklepów i hurtowników). Podczas seminariów przekazywane będą informacje: - na temat systemu rolnictwa i przetwórstwa ekologicznego i oznaczania jego produktów, - produktach ekologicznych w szerokim kontekście, tj. dietetyka, zdrowe żywienie, kultura stołu, gastronomia, - na temat poprawy jakości i atrakcyjności produktów ekologicznych, - korzyściach wynikających z nabywania produktów ekologicznych posiadających wspólnotowe oznaczenie rolnictwa ekologicznego, - na temat form prezentacji tych produktów oraz organizacji promocji w miejscach sprzedaży i zasadach degustacji. Przedstawiając koszty realizacji seminariów należy uwzględnić koszty: wynajmu sal i wyposażenia ich w niezbędny sprzęt audio-wizualny (projektor, komputer, ew. ekran, nagłośnienie), zapewnienia odpowiednich materiałów szkoleniowych (np. druk prezentacji, dystrybucja odpowiednich wydawnictw opisanych w pkt. Publikacje) wynagrodzenia personelu niezbędnego do przeprowadzenia szkoleń, dojazdu, zakwaterowania i wyżywienia uczestników oraz prowadzących szkolenia. 8. Internet A. W czasie realizacji kampanii należy stworzyć i prowadzić hosting odrębnego serwisu internetowego, w którym zawarte będą odrębne informacje zarówno dla pierwszej jak i dla drugiej grupy docelowej. Informacje te zawierać będą m.in.: • opis systemu rolnictwa ekologicznego; • opis procedury certyfikacji; • listę certyfikowanych gospodarstw rolnych i podmiotów produkujących wyroby ekologiczne z możliwością jej uzupełniania przez inne podmioty europejskie; • lista najczęściej zadawanych pytań; • elektroniczne wersje materiałów informacyjnych oraz informacje o działaniach w kampanii; 29 • przepisy kulinarne; • łącza do instytucji stanowiących źródło kompetentnych informacji o ww. systemie (m. in. do MRiRW, ARiMR, ARR). Serwis powinien być dostępny przez cały okres trwania kampanii. Niezwłocznie po jej zakończeniu zawartość serwisu zostanie przekazana ARR do dalszego dowolnego i nieodpłatnego wykorzystania. B. W innych serwisach sieci internetowej należy przeprowadzić działania informujące o kampanii, ze wskazaniem serwisu, o którym mowa w ppkt. A. Baner reklamowy ze wspólnotowym znakiem graficznym rolnictwa ekologicznego będzie umieszczany w popularnych serwisach informacyjnych o profilu rolnym, zdrowotnym, ekonomicznym i kulinarnym. 9. Materiały promocyjne W ramach kampanii należy zaprojektować i wykonać materiały promocyjne (np. drewniane łyżki do sałatek, ścierki kuchenne z hasłem przewodnim kampanii lub/i logo rolnictwa ekologicznego, naczynia gliniane lub drewniane). Oferent zaproponuje sposób dystrybucji tych materiałów, którego celem będzie wzmocnienie i utrwalenie przekazu kampanii. 10. Badania efektywności kampanii 1. Należy przeprowadzić w pierwszym oraz najpóźniej w ostatnim kwartale realizacji kampanii badania rynkowe na grupie reprezentatywnej pozwalające na ocenę poziomu wiedzy grupy docelowej na temat rolnictwa ekologicznego i produktów ekologicznych z oznaczeniem wspólnotowym oraz zmiany wizerunku i postrzegania produktów ekologicznych. Oferent zobowiązany jest powierzyć realizację powyższego działania niezależnemu finansowo i organizacyjnie podmiotowi specjalizującego się w przeprowadzaniu badań opinii publicznej. 2. Oferent przedstawi ARR wyniki pomiaru efektywności przeprowadzonej kampanii. 30 V. Zabezpieczenie należytego wykonania umowy ARR będzie wymagać zabezpieczenia należytego wykonania umowy w wys. 15% maksymalnej wartości netto kosztów rocznych realizacji umowy, z datą uznania na rachunku ARR najpóźniej w dniu podpisania umowy. Jeżeli zestawienie kosztów na poszczególne lata kampanii będzie się różnić, co do wartości, wówczas kwota zabezpieczenia będzie obliczana w oparciu o wyższą wartość. VI. Warunki realizacji zamówienia 1. Zgodnie z trybem wskazanym w § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od towarów i usług (Dz. U. Nr 102, poz. 880), Przedsiębiorca zobowiązany jest zawrzeć z Agencją dodatkową umowę, wg udostępnionego przez Agencję wzoru, upoważniającą Agencję do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów w imieniu i na rachunek Przedsiębiorcy w dniu zawarcia umowy na realizacje kampanii. 2. Rozliczenie umowy odbywa się w okresach trzymiesięcznych licząc od dnia podpisania umowy na realizacje kampanii. 3. Oferent zobowiązany jest przedłożyć w ARR „wniosek o dopłatę częściową/końcową”, dokumenty potwierdzające poniesione wydatki w okresie podlegającym rozliczenia oraz sprawozdanie kwartalne/roczne z realizacji działań, według wzorów udostępnianych przez ARR. Kwoty dopłat częściowych oraz kwota zaliczki, o której mowa w Art. 12 RK Nr 1071/2005, nie mogą przekroczyć łącznie 80% sumy rocznego budżetu kampanii. 4. W terminie 60-dniowego okresu licząc od daty złożenia wniosku, o którym mowa w pkt. 3, Agencja w oparciu o protokoły zdawczo-odbiorcze przekazania etapów kampanii oraz wystawione faktury VAT, dokona rozliczenia części lub całości umowy i zapłaci Oferentowi należność za wykonanie etapów kampanii. 31 VII. Szczegółowy podział budżetu kampanii Zestawienie kosztów realizacji kampanii Działania TV Radio Prasa Publikacje Targi/wystawy Akcje bezpośrednie Seminaria i szkolenia Internet DZIAŁANIA OGÓŁEM (suma kosztów wszystkich działań) honorarium badania KOSZTY BEZPOŚREDNIE OGÓŁEM (koszty działań ogółem+honorarium+badania) koszty ogólne 1 rok 2 rok 3 rok przedział od do przedział od do przedział od do 15,70% 19,20% 7,00% 8,50% 7,00% 8,50% 0,10% 0,15% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 3,50% 4,30% 2,60% 3,20% 2,60% 3,20% 2,50% 3,00% 0,70% 0,90% 0,60% 0,70% 5,50% 6,80% 7,40% 9,00% 7,40% 9,00% 5,80% 7,00% 4,00% 4,90% 4,30% 5,20% 5,90% 7,20% 2,40% 3,00% 2,40% 3,00% 0,60% 0,70% 1,70% 2,00% 0,30% 0,40% 44,00% 28,70% % DZIAŁAŃ OGÓŁEM 32,92% 0,15% 9,68% 4,21% 22,55% 15,61% 11,97% 2,90% 27,30% 100,00% 13,00% 1 1,90% 2 1,10% 3 RAZEM (koszty bezpośrednie ogółem+koszty ogólne) 1 Kwota honorarium należy obliczyć w każdym roku przez pomnożenie kosztów Działań Ogółem w danym roku przez stawkę nie wyższą niż 13%. 2 Koszt badań efektywności kampanii nie może być wyższy niż kwota obliczona przez pomnożenie kosztów Działań Ogółem dla całego programu przez stawkę 1,9%. Podział tej kwoty na poszczególne lata zależy od planowanych kosztów, które będą ponoszone w tych latach, zgodnie z pkt. IV.10. 3 Koszty ogólne kampanii nie mogą być wyższe niż kwota obliczona przez pomnożenie kosztów Działań Ogółem dla całego programu przez stawkę 1,1%. Podział tej kwoty na poszczególne lata zależy od planowanych kosztów, które będą ponoszone w tych latach. 32