Gniazda rozszerzeń
Transkrypt
Gniazda rozszerzeń
Elektronik - Rzeszów 2011-10-23 Gniazda rozszerzeń KLASA 1 TEM AT: NR 35, 36 2 Gniazda rozszerzeń, interfejsy, złącza płyt głównych. AGP, PCI – Express. – właściwości magistral. Każda płyta główna komputera jest wyposażona w magistrale i gniazda pozwalające na podłączanie różnych urządzeń i kart rozszerzeń. Gniazda rozszerzeń są to miejsca na płycie głównej komputera przewidziane do montażu dodatkowych układów w postaci kart rozszerzeń — najczęściej kart graficznych, kart dźwiękowych, modemów i kart sieciowych. Służą do zwiększania możliwości pracy i zasobów komputera poprzez jego rozbudowę lub zmianę konfiguracji, bez konieczności wymiany płyty głównej. Z gniazdem rozszerzeń jest połączona magistrala (szyna). Jest to zespół linii i układów do transferu informacji w postaci sygnałów sterujących, adresów i danych pomiędzy procesorem, pamięcią i gniazdami rozszerzeń, w których znajdują się określone karty dodatkowych urządzeń. 2011-10-23 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne Gniazdo ISA Rodzaje gniazd rozszerzeń 3 4 Gniazdo ISA (ang. Industry Standard Architecture — standardowa architektura przemysłowa) jest najstarszym złączem kart rozszerzeń płyty głównej komputerów PC. Standard magistrali ISA w wersji l6-bitowej przetrwał bez zmian do dziś. Obecnie magistrala jest stosowana do kart rozszerzeń niewymagających dużych szybkości transferu danych, jak np. karty dźwiękowe, wolniejsze karty sieciowe. Powstało również 32-bitowowe rozszerzenie magistrali pod nazwą EISA (ang, Ex-tended ISA) z obsługą Plug&Play. Jest ono zgodne ze standardem ISA używa złączy akceptujących karty ISA. Rozwiązanie to nie znalazło jednak szerszego zastosowania i obecnie jest prawie nie używane. Jedną z odmian złącza ISA jest złącze PCMCIA stosowane w komputerach przenośnych (obecnie następcą tego standardu jest złącze ExpressCard). Rodzaje gniazd rozszerzeń: •ISA(16-bitowe)8MHz; •PCI (32-bitowe) 33 MHz; •AGP (32-bitowe) 66 MHz; •AMR; •CNR; •PCI Express. 2011-10-23 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne Gniazdo ISA Gniazdo PCI 5 6 Właściwości gniazda ISA: •częstotliwość 8 MHz; •szyna danych 8 lub 16 bitowa; •przepustowość 8 lub 16 MB/s; •możliwość podłączania wszystkich rodzajów kart rozszerzeń; •liczba styków gniazda ISA: 62 lub 98; •brak obsługi standardu Plug&Play. ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2011-10-23 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne Gniazdo PCI (ang. Peripheral Component Interconnect) jest złączem służącym do podłączania dodatkowych urządzeń do płyty głównej. Zaletą standardu magistrali PCI jest oprócz szybszej komunikacji pomiędzy procesorem i kartami niż w stosowanej wcześniej magistrali ISA- fakt, że nie ma znaczenia czy w gnieździe znajduje się karta kontrolera dysków, sieciowa czy graficzna. Każda karta pasująca do gniazda PCI, działa bez jakichkolwiek problemów; gdyż nie tylko sygnały, ale i przeznaczenie poszczególnych styków gniazda są znormalizowane. W przeciwieństwie do innych magistrali, szyna PCI stanowi kompleksowe rozwiązanie przyspieszające współpracę z dowolnym urządzeniem zewnętrznym. Przy częstotliwości taktowania 33 MHz i szerokości szyny 32 bitów, magistrala PCI osiąga szybkość transferu danych 132 MB/s. Karty rozszerzeń podłączone do gniazda PCI mogą się komunikować nawet bez udziału mikroprocesora, dzięki czemu wzrasta efektywność jego użytkowania. Dla każdej karty są zdefiniowane tzw. rejestry konfiguracyjne. Przy ładowaniu systemu, procesor odczytuje zapisane w nich dane i rozpoznaje, jaka karta jest umieszczona w gnieździe. Instalacja i inicjacja karty następuje potem w pełni automatycznie. Wszystkie obecne płyty główne są wyposażone w kilka gniazd PCI. 2011-10-23 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2011-10-23 1 Elektronik - Rzeszów 2011-10-23 Gniazdo PCI Gniazdo AGP 7 8 Właściwości gniazda PCI: •częstotliwość 33 MHz lub 66 MHz; •szyna danych 32 bity lub 64 bity; •przepustowość 133 MB/s lub 528 MB/s, lecz przepustowość dzieli się na liczbę kart podłączonych w gniazdach; •możliwość zainstalowania wszystkich rodzajów kart rozszerzeń; •Liczba styków gniazda PCI-120; •obsługa standardu Plug&Play. Gniazdo AGP (ang. Accelerated Graphics Port, także Advanced Graphics Port) zostało zaprojektowane, w odróżnieniu od innych rodzajów złącz (np. ISA, PCI), specjalnie do obsługi tylko kart graficznych. Magistrala AGP jest zmodyfikowanym rodzajem szyny PCI i charakteryzuje się dużo większą szybkością przesyłania danych (obrazów wideo i grafiki) niż PCI. Jest to 32-bitowa magistrala PCI zoptymalizowana do szybkiego przesyłania dużych ilości danych pomiędzy pamięcią operacyjną a kartaą graficzną. Pracuje z częstotliwością 66 MHz (dwukrotnie większą niż PCI), a maksymalna przepustowość wynosi 2133 MB/s (szesnastokrotnie więcej niż PCI). Obecnie gniazda AGP są zastępowane przez nowsze i jeszcze szybsze złącza PCI Express. 2011-10-23 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne Gniazdo AGP Gniazdo AMR 9 10 Właściwości gniazda AGP: •częstotliwość 66 MHz; •szyna danych 32 bitowa; •standardy: x 1, x2, x4, x8; •przepustowość: xl =266 MB/s, 3,3 V, x2 = 533 MB/s, 3,3 V, x4 = 1066 MB/s, 1,5 V, x8 = 2133 MB/s, 0,8 V; •obsługa standardu Plug&Play. 2011-10-23 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2011-10-23 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne Gniazdo AMR (ang. Audio Modem Riser)jest dodatkowym 46-pinowym złączem na płycie głównej, w którym instaluje się specjalne karty rozszerzające - kartę dźwiękową (w standardzie Audio Codec'97), kartę modemu (w standardzie Modem Codec'97) lub kartę integrującą funkcje karty dźwiękowej i modemu (wyposażoną w oba kodeki: MC'97 i AC'97). Na tego rodzaju kartach znajdują się zwykle układy analogowe danego urządzenia, natomiast dublujące się układy cyfrowe modemu, karty dźwiękowej itp., zostały umieszczone w chipsecie płyty głównej, zamiast na karcie, jak w innych standardach. Obie części układów są połączone liniami interfejsu AC'97. Właściwości gniazda AMR: •ma 46 pinów; •możliwość zainstalowania kart: muzycznych (standard AC'97), modemów (standard MC'97), modemów z funkcją dźwięku. 2011-10-23 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne Gniazdo AMR Gniazdo CNR 11 12 Gniazdo CNR (ang. Communications and Networking Riser) jest 60-pinowym złączem na płycie głównej, służącym do podłączania uproszczonych konstrukcji kart dźwiękowych, modemów i niektórych kart sieciowych. W gnieździe CNR instaluje się także karty integrujące funkcje dwóch kart (np. karty dźwiękowej i karty sieciowej). CNR jest rozwinięciem standardu gniazda AMR, lecz oba złącza nie są ze sobą zgodne. Właściwości gniazda CNR: •ma 60 pinów; •możliwość zainstalowania kart: muzycznych, modemów, sieciowych. ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2011-10-23 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2011-10-23 2 Elektronik - Rzeszów 2011-10-23 Gniazdo PCI Express Gniazdo PCI Express 13 14 Gniazdo PCI Express (PCIe lub PCI-E) służy do podłączania większości kart rozszerzeń. Magistrala PCle jest obecnie już standardem w przypadku kart graficznych. Choć szyny AGP nadal są jeszcze stosowane i pojawiają sic nawet nowe modele kart ze złączem AGP, ale praktycznie są one przeznaczone już do komputerów starszych konstrukcji. Natomiast złącza PCI, które miały zostać zastąpione przez nową technologię, wciąż są montowane na płytach głównych. PCI-Express stanowi magistralę lokalną typu szeregowego, łączącą dwa punkty (Point-to-Point). Taka konstrukcja eliminuje konieczność dzielenia pasma pomiędzy kilka urządzeń - każde urządzenie PCle jest połączone bezpośrednio z kontrolerem. Sygnał jest przekazywany za pomocą dwóch linii sygnałowych, po jednej w każdym kierunku. Przepustowość jednej linii wynosi 250 MB/s. W związku z tym, że urządzenia mogą przekazywać sygnał dwukierunkowo, to należy przyjąć, że szybkość transferu danych może sięgać 500 MB/s. Magistrala PCle może mieć xl, x2, x4, x8, xl6 lub x32 linie sygnałowe (każda składająca się z dwóch części - nadawczej i odbiorczej; transmisja danych może odbywać się w obie strony jednocześnie). Tak a wice PCI Express w wersji xl6 udostępnia przepustowość dwukrotnie większą niż najszybsza odmiana AGP x8. Budowa gniazda umożliwia włożenie wolniejszej karty do szybszego gniazda (w drugą stronę jest to niemożliwe). Gniazdo xl ma po 18 pinów z każdej strony, czyli razem 36. gniazdo x4 — 32 piny (razem 42), gniazdo x8 - 49 pinów (razem 98). zaś gniazdo xl6 - 82 piny (razem 164). Właściwości gniazda PCle: •częstotliwość 100 MHz; •standardy: xl, x2, x4, x8, xl6; •przepustowość: xl = 250 MB/s (montaż większości kart rozszerzeń), x4= 1000 MB/s, x8 = 2000 MB/s, x 16 = 4000 MB/s ; •Gniazdo PCIe ma minimum 36 styków; •obsługa standardu Plug&Play. 2011-10-23 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2011-10-23 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne Gniazdo PCI Express Źródło: 15 16 1. Urządzenia techniki komputerowej, T. Marciniuk przykład karty graficznej PCI express x16 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2011-10-23 ZSE Rzeszów - Systemy operacyjne 2011-10-23 3