A5 Ubezpieczenie od utraty pracy

Transkrypt

A5 Ubezpieczenie od utraty pracy
Przewodnik dla pracowników
transgranicznych z Polski
A5 Ubezpieczenie od utraty pracy
Spis treści
W Niemczech obowiązują nieco inne przepisy ............................................................ 3
Kwestie uregulowane przez Unię Europejską .............................................................. 3
Rozporządzenie UE ............................................................................................................. 3
Kraj właściwy: kraj zamieszkania .......................................................................................... 3
Jak wygląda sytuacja w Niemczech? ........................................................................... 3
Podstawa prawna ................................................................................................................. 3
Prawo do zasiłku dla bezrobotnych ...................................................................................... 4
Zarejestrowanie się jako osoba poszukująca pracy i osoba bezrobotna ............................... 4
Stawka składki ubezpieczenia .............................................................................................. 4
Wysokość zasiłku dla bezrobotnych ..................................................................................... 4
Inne świadczenia z tytułu ubezpieczenia od utraty pracy ...................................................... 5
Podstawowe zabezpieczenie socjalne dla osób poszukujących pracy.................................. 5
Co powinni wiedzieć pracownicy transgraniczni ........................................................ 6
Organa właściwe i prawo do zasiłku ..................................................................................... 6
Zgłoszenie bezrobocia.......................................................................................................... 6
Brak specjalnej umowy między Niemcami a Polską ............................................................. 6
Informacje i doradztwo na miejscu ............................................................................... 6
Urzędy Pracy w województwach przygranicznych ................................................................ 6
Uwaga: Dla lepszej czytelności tekstu zrezygnowano bez wyjątku z używania obok siebie formy
męskiej i żeńskiej. Jeśli użyta została sama forma męska, skierowana jest ona zawsze także do
kobiet.
www.zav.de/grenzregionen
www.psz.praca.gov.pl
-1-
Przewodnik dla pracowników
transgranicznych z Polski
www.zav.de/grenzregionen
www.psz.praca.gov.pl
-2-
A5 Ubezpieczenie od utraty pracy
Przewodnik dla pracowników
transgranicznych z Polski
W Niemczech obowiązują nieco inne przepisy
•
W Niemczech składkę na ubezpieczenie od utraty pracy uiszczają nie tylko pracodawcy,
lecz także pracownicy.
•
Występują dwa rodzaje zasiłku dla bezrobotnych: podstawowy zasiłek dla bezrobotnych I i
zasiłek dla bezrobotnych II (podstawowe zabezpieczenie dla osób poszukujących pracy).
•
Okres przyznanego zasiłku dla bezrobotnych I w Niemczech nie jest uzależniony od
miejsca zamieszkania lub sytuacji rodzinnej. W przypadku upływu okresu przysługiwania
prawa do zasiłku dla bezrobotnych I osoby poszukujące pracy mogą złożyć wniosek o
przyznanie podstawowego zabezpieczenia społecznego (zasiłek dla bezrobotnych II).
•
Dla wysokości zasiłku dla bezrobotnych I decydujący nie jest czas trwania okresu
zatrudnienia, lecz inaczej niż ma to miejsce w Polsce wysokość wcześniejszych dochodów,
klasa podatku dochodowego oraz to, czy osoba ubezpieczona posiada dzieci.
•
Nie następuje obniżenie kwoty zasiłku po upływie 3 miesięcy; wysokość zasiłku dla
bezrobotnych I pozostaje niezmieniona przez cały okres jego pobierania.
§§
Kwestie uregulowane przez Unię Europejską
Rozporządzenie UE
Ubezpieczenie od utraty pracy podlega pod Rozporządzenie (WE) nr 883/2004 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia
społecznego.
Kraj właściwy: kraj zamieszkania
Rozporządzenie to stanowi, że państwem odpowiadającym za wypłatę świadczeń w przypadku
bezrobocia jest państwo, w którym mieszka dana osoba. Jednak okresy ubezpieczenia,
zatrudnienia lub prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej w innym państwie
członkowskim UE uwzględniane są zgodnie z przepisami prawa tego państwa. Poza tym
rozporządzenie określa ramy dla obliczania świadczeń.
D
Jak wygląda sytuacja w Niemczech?
Podstawa prawna
Ustawowe ubezpieczenie od utraty pracy jest składnikiem ubezpieczenia społecznego i oferuje
obywatelom zabezpieczenie przed ryzykiem bezrobocia.
Prawne podstawy ubezpieczenia od utraty pracy stanowią
•
trzecia Księga Kodeksu Socjalnego (SGB III) z dnia 24 marca 1997, określająca zasady
przyznawania podstawowego, niezależnego od dochodu zasiłku dla bezrobotnych I oraz
www.zav.de/grenzregionen
www.psz.praca.gov.pl
-3-
A5 Ubezpieczenie od utraty pracy
Przewodnik dla pracowników
transgranicznych z Polski
•
druga Księga Kodeksu Socjalnego (SGB III) z dnia 24 grudnia 2003, określająca zasady
przyznawania zasiłku dla bezrobotnych II, jako podstawowego zabezpieczenia socjalnego
dla osób poszukujących pracy.
Prawo do zasiłku dla bezrobotnych
Prawa do zasiłku dla bezrobotnych można dochodzić wówczas, gdy wnioskodawca był objęty
obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym przez okres co najmniej 360 dni kalendarzowych w
ciągu ostatnich 2 lat przed dniem zarejestrowania się jako osoba bezrobotna i nastąpieniem
bezrobocia. Dotyczy to także pracowników sezonowych.
Zasiłek dla bezrobotnych otrzymają tylko te osoby, które poszukują zatrudnienia przez co najmniej
15 godzin w tygodniu. Prawo to nie przysługuje osobom, które wykonują już pracę zarobkową także w formie samodzielnej działalności gospodarczej - przez co najmniej 15 godzin tygodniowo.
Zarejestrowanie się jako osoba poszukująca pracy i osoba bezrobotna
Aby otrzymać zasiłek dla bezrobotnych, wnioskodawca musi możliwie najwcześniej, najpóźniej
jednak w pierwszym dniu bezrobocia, zarejestrować się osobiście w Agencji Pracy (Agentur für
Arbeit) w miejscu zamieszkania, jako osoba bezrobotna.
Osoby zatrudnione w kraju muszą najpóźniej na 3 miesiące przed zakończeniem stosunku pracy
zarejestrować się jako osoba poszukująca pracy, aby nie narazić się na utratę prawa do zasiłku.
Ten wczesny termin na zarejestrowanie się jako osoba poszukująca pracy nie dotyczy
pracowników transgranicznych, których miejsce zamieszkania znajduje się w innym kraju
członkowskim UE, ponieważ muszą oni złożyć wniosek o zasiłek dla bezrobotnych w ich kraju
zamieszkania. Mogą się jednak zarejestrować dodatkowo w Niemczech jako osoba poszukująca
pracy i złożyć równolegle wniosek o poszukiwanie pracy w Niemczech.
Stawka składki ubezpieczenia
Od 2011 roku stawka składki ubezpieczeniowej wynosi 3 procent miesięcznego wynagrodzenia
brutto i jest ona uiszczana w równych częściach przez pracodawcę i pracownika. Obowiązuje limit
wymiaru składki w wysokości 5.950 euro w starych lub 5.000 euro w nowych krajach związkowych
(stan z: 2014).
Wynagrodzenie brutto:
2.900,00 euro
Udział pracownika:
1,5 % x 2.900 euro = 43,50 euro
Udział pracodawcy:
1,5 % x 2.900 euro = 43,50 euro
Łączna składka na ubezpieczenie od utraty pracy:
3 % x 2.900 euro = 87,00 euro
Wysokość zasiłku dla bezrobotnych
Przy obliczaniu świadczeń konieczne jest uwzględnienie okresów ubezpieczenia, zatrudnienia lub
prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej oraz wysokości wcześniejszego
wynagrodzenia lub dochodu z działalności.
Wysokość zasiłku dla bezrobotnych zależy od średniego, podlegającego obowiązkowym
ubezpieczeniom społecznym dochodu uzyskiwanego z pracy w ubiegłym roku przed nastąpieniem
bezrobocia, klasy podatku dochodowego i tego, czy osoba ubezpieczona posiada dzieci.
www.zav.de/grenzregionen
www.psz.praca.gov.pl
-4-
A5 Ubezpieczenie od utraty pracy
Przewodnik dla pracowników
transgranicznych z Polski
Zasiłek dla bezrobotnych naliczany i wypłacany jest za dni kalendarzowe, przy czym za pełny
miesiąc kalendarzowy przyjmuje się 30 dni. Zasiłek wynosi w przypadku osób bezdzietnych 60
procent, w przypadku osób posiadających jedno lub kilkoro dzieci 67 procent naliczonego
ryczałtowo wynagrodzenia za pracę netto.
Minimalna liczba miesięcy
objętych obowiązkowym
ubezpieczeniem społecznym
Ukończony rok życia
Okres przyznanego
świadczenia w miesiącach
12
–
6
16
–
8
20
–
10
24
–
12
30
50
15
36
55
18
48
58
24
Inne świadczenia z tytułu ubezpieczenia od utraty pracy
Ubezpieczenie od utraty pracy może uprawniać do przyznania zasiłków pokrywających koszty
rekrutacji i podróży, pomocy dla niepełnosprawnych, szkoleń, dotacji na założenie własnej
działalności gospodarczej, dodatków do wynagrodzenia za pracę w niepełnym wymiarze godzin i
zasiłków w przypadku upadłości zakładu pracy (więcej informacji odnośnie tych świadczeń
znajdziecie Państwo pod adresem www.arbeitsagentur.de > Bürgerinnen & Bürger > Finanzielle
Hilfen).
Podstawowe zabezpieczenie socjalne dla osób poszukujących pracy
Osoby potrzebujące pomocy i zdolne do pracy zawodowej, posiadające niskie dochody i mały
majątek, mogą złożyć wniosek o zasiłek dla bezrobotnych II (potocznie zwany "Hartz IV"). Zasiłek
ten stanowi świadczenie gwarantujące podstawowe zabezpieczenie socjalne, wprowadzone w
toku tak zwanych reform Hartz i łączące wcześniejsze zapomogi dla bezrobotnych z pomocą
społeczną. Jednostkami odpowiedzialnymi za tą formę zasiłku są Agencje Pracy i/lub gminy.
Informacji na temat ubezpieczeń od utraty pracy udzielają Agencje Pracy.
Pod adresem www.arbeitsagentur.de > Dienststellen vor Ort znajdziecie Państwo wszystkie
Agencje Pracy w Niemczech. Jeśli szukacie Państwo konkretnych informacji na temat godzin
pracy lub opisu dojazdu, proszę po prostu dopisać do tego adresu internetowego odpowiednie
miasto, np. www.arbeitsagentur.de/muenchen.
Możecie Państwo zarejestrować się jako osoba poszukująca pracy także telefonicznie pod
bezpłatnym numerem infolinii +49 (0)800 4 5555 00. Jednak po tym telefonie należy w
uzgodnionym terminie zarejestrować się osobiście jako osoba poszukująca pracy.
www.zav.de/grenzregionen
www.psz.praca.gov.pl
-5-
A5 Ubezpieczenie od utraty pracy
Przewodnik dla pracowników
transgranicznych z Polski
Co powinni wiedzieć pracownicy transgraniczni

Organa właściwe i prawo do zasiłku
Z zasady pracownicy transgraniczni otrzymują zasiłek dla bezrobotnych lub odszkodowania z
tytułu utraty z ubezpieczenia od utraty pracy w kraju ich zamieszkania. Tym samym w kwestii
prawa do zasiłku obowiązują także warunki uregulowane w kraju zamieszkania.
Aby uzyskać prawo do zasiłku dla bezrobotnych w Polsce, osoba poszukująca pracy musi w ciągu
ostatnich 18 miesięcy przed zarejestrowaniem się jako osoba bezrobotna być w stanie
udokumentować okresy zatrudnienia trwające co najmniej 365 dni. Jeżeli okres ubezpieczenia w
kraju ostatniego zatrudnienia nie jest wystarczający dla przyznania prawa do zasiłku dla
bezrobotnych, wówczas wlicza się do niego istniejące ewentualnie pozostałe okresy zatrudnienia
w innym kraju.
W celu wykazania okresów zatrudnienia w Niemczech konieczne jest zaświadczenie U1 (w
Niemczech PD U1). Wnioski dostępne są na stronie internetowej Federalnej Agencji Pracy (BA)
pod adresem www.arbeitsagentur.de > Bürgerinnen & Bürger > Arbeitslosigkeit > Arbeitslosengeld
> Internationales.
W przypadku pracy w przymusowo skróconym wymiarze godzin i przerw w pracy spowodowanych
warunkami pogodowymi świadczenia z tytułu ubezpieczenia wypłacane są w kraju zatrudnienia.
Zgłoszenie bezrobocia
Jako pracownicy transgraniczni z Polski musicie się Państwo zarejestrować jako osoba bezrobotna
w powiatowym urzędzie pracy, właściwym dla Waszego miejsca zamieszkania (lista dostępna jest
pod adresem www.psz.praca.gov.pl) i złożyć wniosek o zasiłek dla bezrobotnych. Państwa prawo
do zasiłku rozpoczyna się po 7 dniach od momentu zarejestrowania się w powiatowym urzędzie
pracy jako osoba bezrobotna (termin karencji).
Brak specjalnej umowy między Niemcami a Polską
Między Polską a Niemcami nie istnieje żadna specjalna umowa, dotycząca ubezpieczenia od
utraty pracy.
i
Informacje i doradztwo na miejscu
Urzędy Pracy w województwach przygranicznych
Informacji udzielają oddziały wojewódzkich urzędów pracy w strefie przygranicznej. Adresy
znajdziecie Państwo na stronie www.psz.praca.gov.pl > Publiczne Służby Zatrudnienia > Adresy
UP.
www.zav.de/grenzregionen
www.psz.praca.gov.pl
-6-

Podobne dokumenty