Biografia Ferenca Liszta
Transkrypt
Biografia Ferenca Liszta
Niezwykły był to pianista – czyli Ŝycie Ferenca Liszta Franciszek Liszt przyszedł na świat 22 października 1811 roku w Doborjánie na terenie obecnych Węgier. Jego dom był pełen muzyki. Ojciec Franciszka grał na fortepianie, skrzypcach, wiolonczeli i gitarze. W wieku siedmiu lat Ferenc, rozpoczął naukę gry na fortepianie pod bacznym okiem ojca. Szybko zaczął wykazywać zainteresowanie muzyką, potrafił czytać nuty na długo przed poznaniem alfabetu. Mając 8 lat zaczął komponować. W wieku 9 lat zadebiutował na scenie i wystąpił na dwóch koncertach we własnym kraju i na Słowacji. Słuchacze byli zachwyceni grą chłopca i postanowili pomóc mu w dalszej nauce. Zapłacili za jego lekcje gry na fortepianie. Razem z tatą mały Franciszek pojechał do Wiednia, który był stolicą muzyki. Został zaprowadzony na lekcje do Karola Czernego, który był uczniem wielkiego Ludwika van Beethovena. Na początku nauczyciel spojrzał na chłopca i powiedział: nie mogę go uczyć, przykro mi, ale skoro przyjechaliście z tak daleka to proszę zagraj mi coś ładnego chłopczyku. Jak usłyszał grę chłopca na fortepianie, od razu zmienił zdanie. Z owego czasu pochodzi historia o „pocałunku mistrza z Bonn”. Po wykonaniu pierwszej części Koncertu C-dur Beethovena przez młodego Liszta, wzruszony kompozytor ucałował Franciszka w czoło i powiedział: Idź, chłopcze! NaleŜysz do najszczęśliwszych z ludzi, dając radość i szczęście innym [swoją grą]. Tata Franciszka chciał by chłopiec uczył się grać w słynnym Konserwatorium Paryskim. Jednak nie przyjęli go. Ale dzięki przyjaciołom zaczął koncertować i osiągać sukcesy. Nazywali go la petit Liszt (Malutkim Lisztem). A na koncertach grał cały program tylko z pamięci, nigdy z nut. Był pierwszy pianistą, który się na to odwaŜył. Teraz prawie wszyscy pianiści koncertują grają bez nut. Mając lat 13 skomponował swoja pierwszą operę. DuŜo koncertował i dostawał za koncerty ogromne pieniądze - honoraria. Koncertował nawet przed królem Jerzym IV i królową Wiktorią w Anglii. W wieku 15 lat był bardzo sławny, ale sława zaczęła go męczyć i postanowił Ŝyć spokojniej. Franciszek bardzo przeŜył śmierć taty. Zamknął się w swoim pokoju i nie wychodził na dwór. Był bardzo smutny i cały czas płakał. W gazetach w ParyŜu pojawiła się informacja, Ŝe Franciszek Liszt nie Ŝyje. Po jakimś czasie zaczął wracać do Ŝycia. Mieszkał w ParyŜu z mamą, ale musiał znaleźć sposób na zarabianie pieniędzy. Postanowił zostać nauczycielem gry na fortepianie. Wszyscy pamiętali jego sukcesy, a poniewaŜ był sympatyczny i dobrze grał, miał duŜo bogatych uczniów. Konwersatorium Muzyczne -niezaleŜna placówka kształcenia artystycznego www.konwersatoriummuzyczne.pl 1 Jego uczennicą była młoda hrabianka Karolina, córka ministra. Młodzi zakochali się w sobie, lecz gdy dowiedział się o tym ojciec Karoliny bardzo się zdenerwował. Hrabianka i biedny nauczyciel? O nie! Przerwał te lekcje, a hrabianka została zamknięta w klasztorze, a potem bogato wydana za mąŜ. Rozpoczęła się epoka Romantyzmu, muzyka miała wyraŜać i wywoływać w słuchaczach róŜne emocje. Miała pokazać smutek i radość. Nowy ruch skupiał młodych artystów i tak Franciszek poznał Fryderyka Chopina, Georg Sand, znanego skrzypka Niccolo Paganiniego, Hektora Berlioza. Tak bardzo polubił Fryderyka, Ŝe napisał ksiąŜkę o nim. Często razem grywali na koncertach na 4 ręce. Byli wielkimi przyjaciółmi. Na przyjęciu u Chopina poznał hrabiankę Marię d’Agoult [czytaj Dagu]. Uciekli razem do Genewy. Tam urodziła się ich córka Blandine. Mieli jeszcze dwoje dzieci córkę Cosimę i syna Daniela. Wakacje spędzali razem, a w ciągu roku Franciszek jeździł po świecie i koncertował. To był dla niego najwspanialszy okres. Lisztomania ogarnęła całą Europę. Panie mdlały na koncertach, wyrywały sobie jego rękawiczki. Często miał trzy, cztery koncerty tygodniowo. W sumie przez te 8 lat grał ponad 1000 razy. Pieniądze przekazywał na cele charytatywne. W wieku 46 lat był juŜ tak bogaty, Ŝe wszystkie zarobione potem pieniądze dawał biednym. Podczas koncertu w Rosji poznał księŜną Karolinę. Mieli troje dzieci. Zamieszkali w Weimarze. ZałoŜył tam sławne na całym świecie centrum sztuki. Było to miejsce gdzie młodzi kompozytorzy mogli pokazać swoje utwory. Wielu muzyków zawdzięcza karierę właśnie Franciszkowi Lisztowi. Ulubieńcem był Ryszard Wagner, który potem oŜenił się z Cosimą - córką Franciszka Liszta. Gdy umarł syn Daniel, a dwa lata później córka Blandine, zrozpaczony Liszt postanowił pójść do klasztoru i zostać księdzem. Jednak brakowało mu muzyki. Został poproszony, aby poprowadzić kursy mistrzowskie w zakresie gry na fortepianie w Weimarze, potem w Budapeszcie i Rzymie. Do końca Ŝycia regularnie podróŜował pomiędzy tymi miastami. Rocznie przemierzał ok. 6500 km. Ostatnia podróŜ do Bayreuth [czytaj Bajrojt] była bardzo wyczerpująca. Odbywał się tam festiwal Wagnerowski. Liszt nabawił się zapalenia płuc i późnym wieczorem 31 lipca 1886 r., w wieku 74 lat, zmarł spokojnie, z sercem i duszą przepełnionym muzyką swego przyjaciela - Wagnera. ZałoŜył Akademię Muzyczną swego imienia w Budapeszcie, stolicy Węgier. Konwersatorium Muzyczne -niezaleŜna placówka kształcenia artystycznego www.konwersatoriummuzyczne.pl 2