Wywiad z Danielem Kogutem, pobierz PDF
Transkrypt
Wywiad z Danielem Kogutem, pobierz PDF
Lot Koguta Riggerzy z Wrocławia rozmowa z Danielem Kogutem Fot. www.rigger.pl Prezentacje Daniel Kogut Urodził się w 1977 roku we Wrocławiu. Od wielu lat interesuje Fot. www.rigger.pl się sprawami związanymi z metodami linowymi, podwieszaniem i riggingiem. Prowadzi własną działalność obejmującą zarówno wykorzystywanie swoich umiejętności przy obsłudze imprez kulturalno-eventowych, jak i szkolenie ludzi w kierunku bezpiecznej pracy na wysokościach. „Poznawanie technik linowych w warunkach skalnych buduje etos: dbałość o sprzęt, zaufanie do partnera, odpowiedzialność.” 86 muzyka i technologia marzec 2009 www.muzyka-tech.pl Riggerzy z Wrocławia Grzegorz Zatorski: Fakt, że obsługujesz Halę Stulecia, pozwala ci zajmować się największymi koncertami na Dolnym Śląsku. Daniel Kogut: Tak, dzięki temu mam kontakt z naprawdę dużymi produkcjami. Ale działasz nie tylko tu w samej Hali – praca tam daje Ci możliwości i rekomendacje, by działać w innych miejscach. Zacznijmy może od początku. W 1998 robiliśmy podwieszenia amatorsko, każdy oczywiście miał jakieś przygotowanie wspinaczkowe i dbaliśmy o nieprzekraczanie obciążeń, które były napisane na zawiesiach i innych elementach. Nie zgłębiało się bardzo wnikliwie całego tematu. Ważnym zdarzeniem było spotkanie głównego riggera Sensation White. Rien Engelbertink stał się dla mnie pewnego rodzaju mentorem. Dopiero po spotkaniu Riena zaczęliśmy się tym zajmować na dużo wyższym poziomie. On podsyłał nam książki, przygotowywał coraz to trudniejsze zadania. żebyśmy się rozwijali. Ale były to zadania teoretyczne i wyliczenia dla siebie? Nie – to były zadania i projekty praktyczne. Fot. MSM Events Wymyślał często trudniejsze sposoby montażu, Więc jak się to zaczęło? Przeszedłem kilka szczebli, od stagehandsa przez dźwięk, światło, backline, stagemanager itp. Pracowałem parę lat z Pawłem Zachanowiczem, dwa-trzy lata w ATM-ie. Z riggingiem częsty kontakt miałem przy pracy z wyciągarkami do zawieszania dźwięku, kiedy pracowałem w firmach dźwiękowych np. GMB pro sound. Zwykle jednak pracowałem jako „wolny strzelec”. Jak wiadomo, we Wrocławiu nie było dużej firmy dźwiękowej, więc – żeby złapać doświadczenie, jeździło się do Konstrukcje przygotowane przez polskich riggerów podczas kolejnej edycji Sensation White w hali Stulecia we Wrocławiu. Poznania, do Warszawy… We Wrocławiu pierwszą moją dużą sztuką riggerską była Rewia na Lodzie w 1998 roku, prawie zupełnie przez przypadek! Działałeś wtedy sam jako firma? Nie jako firma, robiliśmy to we dwóch razem z Kulusiem – Rafałem Kulawiakiem. I wpadło nam takie zlecenie: podwiesić „Rewię na Lodzie”. Nie trzeba było nic obliczać. Punkty zawieszenia były zaplanowane przez ich riggera. Chodziło głównie o „alpinistów”, którzy wejdą na górę i wszystko zamontują. Powiesiliśmy Rewię tutaj w Hali, a potem pojechaliśmy z nimi w trasę po Polsce. Jeździliśmy z nimi jako dwóch „wspinaczy”, którzy przygotowywali wszystkie podwieszenia. Byliśmy w Spodku, Arenie, Hali Oliwii w Gdańsku. To było dawno temu. Wtedy, jak widzę, najbardziej interesowaliście się wspinaczką. Tak, od szkoły średniej – tam się wszystko Szkic Hali Stulecia we Wrocławiu. marzec 2009 muzyka i technologia 87 Prezentacje Riggerzy z Wrocławia zaczęło. Później wiedzieliśmy, jak się asekurować, jak prawidłowo ułożyć szekle, umieliśmy czytać Fot. www.rigger.pl Daniel Kogut podczas montażu dachu amfiteatru w Płocku. dopuszczalne obciążenia. Najważniejsze było jednak to, że poczuliśmy się na siłach, żeby wziąć odpowiedzialność!!! Powiem Ci, że to jest największy ciężar – bierzesz odpowiedzialność za to, co powiesisz. Każdą sztukę możesz podwiesić na dwa sposoby. Albo robisz coś „po prostu”, nie zdając sobie sprawy z przyjętych standardów i nie myśląc o odpowiedzialności, albo jednak coś (wiedza, doświadczenie) mówi Ci, że masz racje, robisz to bezpiecznie…. … i nikomu nic na głowę nie spadnie! Można przecież zrobić sztukę tak, że coś zawiesimy, w jakiś nieokreślony sposób, i wisi to jak wisi – tak długo, aż nie spadnie. Ale tak pracować nigdy nie chciałem. Pracując na linie, jako wysokościowiec, zawsze myślałem: czy ta lina wytrzyma, jak pracuje i ile kilogramów można na niej podwiesić. Zajmowaliśmy się sprawami technicznymi: ile z olbrzymią dekoracją i wymagały zachodniego Ale Ty też przygotowujesz projekty… wytrzyma dany punkt na skale, na konstrukcji, na standardu riggingu. Tak, ale projekty podwieszenia, a nie wytrzy- drzewie etc. Potem cała ta wiedza wykorzystywana Wcześniej to była scenka, „dwa głośniki, cztery małości konstrukcji dachowej, które są liczone była przy pracy z dźwiękiem czy światłem. Współ- pary” i gramy, a w pewnym momencie zaczęły każdorazowo. Ja przedstawiam projektantowi pracowałem z ATM-em, gdy zaczęli rozbudowywać się seryjne trasy koncertowe typu Majówka Radia swoją wersję, a on ją następnie przelicza zaplecze oświetleniowe – byłem przy pierwszych Zet, branża trochę ożyła. Pojawili się designerzy i sprawdza, czy zgadza się ona z wytrzymało- realizacjach i zakupach. Razem z Mańkiem i ludzie, którzy zaczęli projektować podwieszane ścią obiektu. Z racji tego, że mam doświad- (Mariuszem Maniewskim) wybieraliśmy sprzęt. efektowne dekoracje. Gdy spopularyzowały się czenie w obciążaniu Hali, mój projekt jest Czytaliśmy informacje, który sprzęt jest lepszy, transmisje koncertów live w telewizji i rozpoczęła intuicyjny i zazwyczaj akceptowany. Kontaktuje który gorszy. Moje zainteresowania były związane się era ruchomych głów, powstało zapotrzebo- się najczęściej z dr Włodzimierzem Wydrą, ze wspinaczką, więc wymyślaliśmy szkolenia wanie na riggerów. W Polsce było to chyba pod z którym konsultuję większość podwieszanych z asekuracji. Potem nasze drogi się rozeszły, bo koniec lat 90-tych, na Zachodzie Europy i w USA tu imprez. Kiedyś pracowałem z kolegą Mar- chciałem robić coś swojego. zaczęło się to bowiem dużo wcześniej. cinem, ale postawiliśmy na specjalizację i on teraz zajmuje się obcinaniem drzew i montaża- Kilka lat temu, gdy przyjechała do nas pierwsza większa zagraniczna produkcja dance, chyba Hala Stulecia nie jest małym obiektem i przy- mi budowlanymi – też sprawy wysokościowe. Tiesto, okazało się, że jest to wyjątkowo duży gotowanie wszystkich obliczeń nie jest sprawą Obecnie z Rafałem i naszą ekipą najczęściej system do powieszenia. Standardowe konstruk- prostą. pracujemy w Hali, rzadko obsługując budowy. cje wieszało się tak po prostu – nie było to coś Standardowo wytrzymałość obiektu trzeba poli- super trudnego. Cztery, sześć, dziesięć punktów czyć – nie możesz tu nic założyć. Musisz zatrudnić To ciekawy temat. Zajmujesz się innymi spra- zawieszenia… Nie były to duże obciążenia, a kon- projektanta z uprawnieniami budowlanymi albo wami związanymi z pracami wysokościowymi strukcje nie były specjalnie przeciążone. To było rzeczoznawcę budowlanego, który to policzy. Sam jak malowanie masztów czy wspomniane proste, więc robiliśmy to bez większego problemu. rigger tutaj nic nie wskóra. Rigger to jest ktoś, kto obcinanie drzew? Wyzwania pojawiły się, gdy trzeba było podwie- wykonuje prawidłowy montaż, rozkłada ciężar, Było kilka przypadków – np. z Januszem Ma- szać bardziej skomplikowane systemy. Do Polski dostosowuje sposób podwieszenia do możliwości ślakiem montowałem pirotechnikę na ścianach zaczęły przyjeżdżać duże zachodnie produkcje obiektu, kalkuluje ryzyko itp. Pałacu Kultury, pracowałem przy montażach rusztowań przestrzennych, malowałem elektro- Fot. www.rigger.pl ciepłownię, ale najwięcej nauczyła mnie praca z drzewami. Trzy lata z rzędu spędziłem na cmentarzach wycinając suche gałęzie, żeby nie spadały i nie niszczyły pomników. Robiliśmy to w zimie z przyjacielem ze szkoły średniej (już nie żyje). Wcześniej – jesienią – suche gałęzie były zaznaczane, a w zimie je obcinaliśmy. Mieliśmy pracę na całą zimę. Wchodziłeś po oblodzonym drzewie, musiałeś obcinać gałęzie i opuszczać je w taki sposób, żeby nie spadły na pomniki. Musiałeś je zabezpieczyć i przetransportować systemem linek na bok. Więc do każdej z gałęzi podchodziliśmy z osobna. 88 muzyka i technologia marzec 2009 www.muzyka-tech.pl Prezentacje Riggerzy z Wrocławia obcinając gałąź po gałęzi, ale najciekawsze było Fot. www.rigger.pl Siedzieliśmy na drzewie po osiem godzin, Szkolenie wysokościowe. Pierwszy stopnień szkolenia polega na zapewnieniu sobie bezpieczeństwa na wysokości. Drugi stopień zakłada transportowanie cięższych elementów metodami linowymi i ratownictwo. wymyślanie całego tego systemu linek to transportowania obciętych gałęzi. Wtedy miałem dużo okazji do bardzo praktycznego nauczenia się używania lin, odciągów i wyczucia obciążeń dynamicznych. Czym ciekawym się jeszcze zajmowałeś? Komin kiedyś wyburzyłem… w Jelczu Laskowicach. Używałeś materiałów wybuchowych? No właśnie nie. Wszystko się odbyło metodą alpinistyczną. Wygraliśmy przetarg z tego względu, że zaproponowaliśmy zupełnie inną metodę niż rusztowanie. Tuż obok była stale używana hala gimnastyczna i trzeba było zrobić to w taki sposób, żeby tej hali nie uszkodzić. Weszliśmy na komin, cegła po cegle zrzuciliśmy ten komin do środka. Gdy był już na bezpiecznej wysokości – takiej, że nie zagrażał sąsiedniemu budynkowi – użyliśmy ciężkiego sprzętu, który przewalał ten gruz w odpowiednią stronę kawałek po kawałku. Kolejną przygodą był montaż dachu amfiteatru w Płocku. Tam współpracowałem z goprowcami. Wtedy nie czułem się jeszcze na tyle kom- skalnych buduje etos: dbałość o sprzęt, Nie może to być przecież jedna osoba w ze- petentny, by zrobić to samemu. Wyznaje zasa- zaufanie do partnera, odpowiedzialność. Widzę, spole. Co się stanie, gdy spadnie właśnie dę, że jak masz problem, w którym nie czujesz że odzew jest zawsze bardzo pozytywny. Teraz ten, który zna się na udzielaniu pierwszej się pewnie, to nie ma co być pewniakiem, tylko pracujemy nad metodyką systemu szkoleń. pomocy… trzeba się zwrócić do kogoś, kto wie lepiej. Drugi, rozszerzony poziom będzie ukierunkowa- Dlatego na tych kursach podstawowe techniki Niektórzy ludzie mają problem z przyznaniem ny głównie na trudniejsze techniki i ratownic- ratownicze ćwiczą wszyscy i jest to w progra- się, że czegoś nie wiedzą. I wykonują zadanie two. Na pierwszym stopniu szkolenia człowiek mie podstawowego kursu. Jednak w tej pracy bez właściwej znajomości tematu. Jak czegoś musi umieć poradzić sobie sam ze sobą, czyli nie wolno pracować w pojedynkę. nie wiesz, to musisz szukać, dociekać, uczyć zapewnić sobie bezpieczeństwo na wysoko- Dążymy też do tego, żeby zawsze była osoba się… Nie ma ludzi, którzy wiedzą wszystko. ści. Drugi stopień zakłada już zajmowanie się nadzorująca pracę całej grupy i żeby wiedziała, Wtedy właśnie, w Płocku, potrzebowałem ko- innymi i transportowanie cięższych elementów co się z każdym z pracowników dzieje. goś, kto mnie upewni, kogoś, kto ma większe metodami linowymi. Obecnie ważne jest dla doświadczenie, więc współpracowałem z trze- mnie wyszkolenie swojej ekipy także pod wzglę- Funkcja supervisora to niezwykle odpowie- ma goprowcami. Organizowaliśmy asekurację dem udzielania pierwszej pomocy. Wiadomo, dzialne stanowisko. Nie dość, że nadzoruje montażystom firmy Rekord oraz rozciągaliśmy że w każdej ekipie powinna być jedna albo dwie pracę ludzi, to w pewien sposób jest odpo- po konstrukcji ciężkie, trzystukilogramowe osoby z takimi umiejętnościami. wiedzialny za ich życie. plandeki. Tak! Załóżmy sytuację, że dwóch ludzi z ekipy Przecież ekipy medyczne są obecne podczas pójdzie pracować na dach, a nikt nie będzie Człowiek uczy się cały czas... koncertów. o tym wiedział. Nawet jak odpadną i będą tam W technikach linowych szkolimy się cały czas. Tak, podczas koncertu, a podczas montażu wisieć, nikt się nie zainteresuje, że ich nie ma! Mamy zaprzyjaźnionego instruktora Polskiego i demontażu? Pamiętasz historie opowiadane Związku Alpinizmu – Przemka Balladę, z nim przez Eryka (Eric Porter – rigger pochodzenia Kolejną ważną sprawą, którą powinna się za- w roku ubiegłym zorganizowaliśmy z sześć brytyjskiego prowadzący szkolenia z zakresu jąć osoba nadzorująca pracę, jest szacowanie kursów dla firm z branży (m.in. Fotis Sound Trussing & Rigging, organizowane m.in. przez ryzyka… i TSE). To były kursy bezpiecznej pracy na firmę LITEC – dop. Aut.) podczas szkolenia W angielskiej szkole riggerskiej (czym mówił wysokości. Wykorzystywany sprzęt i stosowa- w Litec-u? Jak rigger spadnie, to może wisieć na szkoleniu Eryk) i w literaturze riggerskiej ne przez nas techniki odpowiadają standardom i sześć godzin, zanim ktoś go ściągnie, ze Stanów, którą czytam, bardzo dużą rolę i wytycznym przyjętym przez Polski Związek bo nie ma na miejscu osoby przywiązuje się do szacowania ryzyka. Alpinistyczny z modyfikacjami pod kątem wyspecjalizowanej, a ściągnięcie podnośnika W Polsce, niestety, panuje jeszcze podejście: specyfiki pracy przy koncertach. Są to kursy zawsze długo trwa. Musi też być ktoś, kto po „Idź i zrób, jak potrafisz”, ale jest u nas dla naszej branży organizowane w skałach. szybkim ściągnięciu nieszczęśnika udzieli mu coraz więcej dużych produkcji i można się Poznawanie technik linowych w warunkach pierwszej pomocy. spodziewać, że przy takim podejściu prędzej 90 muzyka i technologia marzec 2009 www.muzyka-tech.pl Prezentacje Riggerzy z Wrocławia czy później coś się wydarzy. Przy szacowaniu i zasady, ale ich przestrzeganie będzie na zasa- Nie! Dlaczego? Poczytuje sobie ostatnio ryzyka musisz zwrócić uwagę na bardzo wiele dzie woluntarystycznej. Wyróżniajmy się tym, książkę „Wrocławianie” i przypomniał mi rzeczy. jak daną rzecz robimy. Prawodawstwo może się przykład pani dyrektor Kliniki Onkologii spowodować skostnienie wielu problemów, np. Dziecięcej przy Bujwida, która – z tego co Do przygotowanego w 2007 roku dokumentu z szybkim wdrażaniem nowinek technicznych. można było przeczytać, nie ma czasu na to, „Lifting and Load – Bering Equipment for Lepiej przynależeć do organizacji, określających żeby żyć. Zajmuje się tyloma rzeczami i działa Stages and Rother Production Areas within standardy, normy i jakość pracy. Dobrowolne na tylu różnych polach, że trudno uwierzyć, że the Entertainment Industry” dołączony jest dostosowanie się będzie nobilitacją. Przez ma czas dla siebie. Ale moim zdaniem to jest załącznik. Jest to przykład tabeli szacowa- to, że jesteś lepszy, bezpieczniejszy – klienci właśnie ciekawe podejście do życia. Łatwo nia ryzyka. Ponad dwadzieścia stron tabel wybierają Ciebie. jest chodzić do pracy, by przesiedzieć osiem dotyczących przeróżnych aspektów i zagrożeń. godzin i pójść do domu. To samo obserwuję Dopiero po przestudiowaniu tego formularza Napisać dobre prawo też nie jest łatwo. Jak u Ciebie… jesteś zainteresowany tym, co otrzymujesz wynik, czy montaż jest łatwy, zrobimy to szybko, to może powodować wiele robisz. Studiujesz filozofię… trudny czy niemożliwy do wykonania. ograniczeń. Nie mam jakiś specjalnych ambicji filozoficz- Spotkałem się z tym w Holandii. Jeździmy tam Jeśli norma jest zbyt szczegółowa, to ludzie nych. Zajmuje się filozofią, żeby szerzej patrzeć pracować i dużo się przy tym uczymy, dlatego przestają myśleć samodzielnie. na problemy, żeby nie mieć klapek na oczach, że oni zajmują się tymi sprawami wiele dłużej rozwijać wyobraźnię. Taki kierunek wybrałem niż ludzie w Polsce. W Holandii każda ekipa Mają schemat i postępują według wzoru. pomimo tego, że jest niepraktyczny. Nic na tym jest od czegoś innego. Jedni przyjeżdżają Może w pewnych ogólnych przypadkach jest to nie zarobisz, a motywacja jest tylko taka żeby do wyciągarek, inni rozprowadzają zasilanie, dobre… Ja jednak wolę uczyć myślenia. Pewne się rozwijać. Uczę się historii filozofii… Filozof dźwięk, światło, video, etc. Dużo łatwiej jest schematy muszą być, ale nie mogą ograniczać. to jest jednak specyficzny typ człowieka. to kontrolować. Wypożyczalnie wypożyczają Przy dużym ryzyku trzeba myśleć i brać odpo- sprzęt. Firmy mają ludzi wyspecjalizowanych wiedzialność. Przecież nie musisz studiować filozofii, żeby w jednym z konkretnych kierunków i ludzie Wiele lat spotykam się i rozmawiam ze być filozofem. ci w nim się doskonalą. W Polsce, w naszych wspinaczami, goprowcami. To są naprawdę Dokładnie. Interesuje mnie historia i rozwój realiach małych imprez to się jeszcze jakoś uda- bardzo doświadczeni i mądrzy ludzie. W Polsce myśli ludzkiej… To jest ciekawe. No, nie ważne, je, że firma ma światło, dźwięk, kratę i rigging. naprawdę jest się od kogo uczyć. to już chyba temat nie do tego magazynu! Wolę jednak, gdy na imprezie spotyka się nawet [śmiech] kilka firm, ale zajmujących się konkretnymi Tylko że sprawa wygląda tak, że w firmach dziedzinami. Wtedy mam pewność, że konkretni rentalowych pracują ludzie od wszystkiego. Nie ograniczajmy „Muzyki i Technologii” ludzie znają się na danym zagadnieniu. Muszą być specjalistami od światła, dźwięku, tylko do spraw techniki! Wróćmy jednak do konstrukcji i riggingu. Zwykle są to bardzo spraw wspinaczkowych. Inną sprawa jest znowu współpraca wszyst- zajęci ludzie, którzy nie mają czasu na szkole- Tak, chciałbym wspomnieć tu o osobie, która kich na montażu. nia, bo pracy jest dużo. miała na mnie duży wpływ. Paweł Zachanowicz Tak, projekty uwzględniające całość technolo- Wiesz, sam pracowałem w takich firmach to w moim życiu bardzo ważna postać. To on gii, dokładne dokumentacje, przedwykonawcza i obserwowałem. Tego, czego mi brakowało do nauczył mnie pewnej jakości pracy, podejścia wymiana informacji – konsultacje wszystkich właściwej pracy, chciałem się nauczyć i dowie- do zadania tak, że wszystko należy robić rzetel- ekip, uzgodnienia kolejności pracy ekip, to dzieć. Sam się tym interesowałem. nie, by się później swojej pracy nie wstydzić. zdarza się u nas niestety wyłącznie przy bardzo Teraz też, cały czas się rozwijamy głównie pod Gdy zacząłem u niego pracować, miałem jakieś dużych produkcjach. okiem riggerów z Holandii oraz spotkań z rig- 20 lat. Była to mała firma, ale robiliśmy przez gerami z innych kontynentów przyjeżdżających kilka lat festiwale jazzowe, Warszawską Jesień, do Hali. Przeglądy Piosenki Aktorskiej. Dla mnie było to Rozmawiałem niedawno z ludźmi z Anglii, który pracują przy montażach. Wszystko tam ogromne doświadczenie – otworzyło mi oczy odbywa się na trochę innych zasadach niż Czyli znów wracamy do Hali Stulecia, którą na na świat i sztukę. Przyjeżdżali wtedy ludzie u nas. W opisie instalacji, który czytałem, co dzień obsługujecie. z zagranicy i robili naprawdę ciekawe rzeczy. było wyszczególnione, że podczas pracy cały Tylko przez to, że jest to nietypowy budynek, No a podwieszanie cały czas mi towarzyszyło, teren ogrodzony jest taśmą i odpowiednio gdzie wysokość filara zmienia się w każ- bo cokolwiek trzeba było podwiesić, to ja to oznaczony. Każdy pracownik nosi kask speł- dym miejscu – nie jest to proste miejsce do robiłem. niający konkretne normy etc. i sami pracowni- zawieszania. Ale chyba każde takie miejsce ma cy przestrzegają tych ustaleń. W Polsce kaski „swoją” ekipę. wkłada się na głowę przed wizytą Inspektora Budowlanego. Życzę zatem ciągłego doskonalenia umiejętności i czerpania przyjemności z pracy! Kiedy Kończąc rozmowę chciałbym podkreślić, że kolejne szkolenie w górach? zajmowałeś się w swoim życiu bardzo wielo- Zobaczymy na wiosnę – jak zbierze się ekipa! Rozmawialiśmy kiedyś o uregulowaniach ma rzeczami. [śmiech] prawnych… Tak, w czasie swojej praktyki odwiedziłem Tak i bardzo mi się od tego czasu poglądy po- mnóstwo firm. Jak ktoś spojrzy na to zmieniały. Wtedy chciałem, żeby były konkretne z boku, to może stwierdzić, że jak zajmujesz przepisy, ustawy etc., które by to regulowały. się tyloma dziedzinami na raz, to nic nie robisz Teraz nie. Lepiej niech będą opracowane normy dobrze. 92 muzyka i technologia marzec 2009 Rozmawiał Grzegorz Zatorski [email protected] www.muzyka-tech.pl