Pobierz całą kartę zawodu

Transkrypt

Pobierz całą kartę zawodu
Akwizytor
524301
Inna nazwa zawodu: nie występują
Zadania i czynności
Ostatnia aktualizacja - 09.2009
Podstawowym celem pracy agenta ds. sprzedaży bezpośredniej jest pozyskiwanie
nowych klientów i bezpośrednia sprzedaż różnego typu towarów i usług konsumentom,
zazwyczaj w domu klienta, miejscu pracy lub w innych miejscach, poza stałymi
punktami sprzedaży detalicznej. W trakcie sprzedaży bezpośredniej prowadzona jest
osobista prezentacja produktu i udzielane są stosowne wyjaśnienia.
Zgodnie z wynikami prowadzonych badań szacuje się, że towarem najczęściej tak
kupowanym są kosmetyki (w 2007 roku było to 74, 5 %), w dalszej części artykuły
gospodarstwa domowego – 14, 5 %, suplementy diety, czyli odżywki, preparaty
odchudzające i witaminy – 7,4%, ubiory, biżuteria i inne akcesoria mody – 2, 5 % oraz
usługi telekomunikacyjne – 0,5 %.* Jednakże zakres towarów ulega rozszerzeniu, tak
sprzedaje się produkty chemii gospodarczej, karmę dla zwierząt, pościele, garnki i
wiele innych towarów. Sprzedaż bezpośrednia rozszerzona została też na różnego typu
usługi np. usługi akwizytorskie w zakresie pozyskiwania i obsługi zleceń na emisje
reklam w telewizji oraz sponsoring audycji telewizyjnych, sprzedaż usług oferowanych
przez telewizje kablowe, usługi internetowe. Akwizytorzy przekonują osoby do
przystąpienia do otwartego funduszu lub pozostanie członkiem tego funduszu, do
którego należą oraz zawierają w imieniu funduszu umowy. Taka forma sprzedaży
stosowana jest też w odniesieniu do sprzedaży towarów specjalistycznych przez firmy
farmaceutyczne, informatyczne czy montujący drzwi i okna. Spotyka się też sprzedaż
osoby, jako kandydata na posła, radnego czy burmistrza. Jak widać obszar działania
przedstawicieli zawodu jest bardzo szeroki.
Agent ds. sprzedaży jest zawodem stosunkowo młodym, pojawił się w Polsce wraz ze
zmianami ustrojowymi w Polsce w końcu XX wieku. Zmiany te spowodowały
przekształcenia w obszarze przemysłu, handlu i usług. Potrzebne były osoby zajmujące
się promocją i sprzedażą poprzez bezpośrednie kontaktowanie się z człowiekiem, w
czasie takiej rozmowy twarzą w twarz rozwiewane były wszelkie wątpliwości na gorąco.
Rozmowy takie odbywały się jak i cały czas są przeprowadzane w domu klienta, biurze
lub na ulicy. Od nazwy czynności, którą się osoby zajmowały – akwizycji - nazywani byli
akwizytorami. Jednakże wraz z upływem lat, słowo nabrało negatywnego znaczenia,
osoby takie zaczęto kojarzyć z nachalnością i próbą sprzedaży wątpliwej jakości
towarów. Obecnie zapotrzebowanie na osoby trudniące się bezpośrednią sprzedażą
jest bardzo duże, dlatego też szczególnie duże firmy chcąc nadać właściwą rangę
pracownikom zajmującym się tą czynnością, przypisują nowe nazwy stanowisku. Są oni
nazywani sprzedawcami osobistymi, bezpośrednimi, specjalistami ds. sprzedaży
bezpośredniej, konsulatami ds. sprzedaży, handlowcami czy brzmiącymi z angielska
sales representative.
Wyniki pracy w firmach stosujących sprzedaż osobistą zależą od zatrudnianych
agentów ds. sprzedaży i stopnia ich kwalifikacji. Osoby takie kształtują wizerunek firmy
i wpływają na decyzje klientów w sprawie zakupu produktu danej firmy. Z tego względu
wyróżniającą cechą spośród innych zawodów jest umiejętność rozmowy z klientem tak,
aby ta doprowadziła do zawarcia umowy sprzedaży i nawiązania stałej współpracy.
Dobry agent ds. sprzedaży musi doskonale znać przedsiębiorstwo, które reprezentuje.
Potrafić przedstawić potencjalnemu nabywcy misje, podstawowe zasady działania,
wyznaczone cele, strategię, pozycję w danym segmencie rynku. Obowiązuje go też
świetna znajomość produktu, który rozprowadza wśród odbiorców. Musi zaprezentować
jego właściwości, sposoby użytkowania, zastosowania, atrybuty mówiące o jego
przewadze w stosunku do produktu firm konkurencyjnych. W sytuacji doradzania musi
być odbierany, jako ekspert w sektorze, który prezentuje, konsultantka firmy
kosmetycznej pomagając dobrać właściwe kosmetyki powinna posiadać wiedzę na
temat zdrowia, urody i higieny. Równie istotne w pracy agenta ds. sprzedaży jest
posiadanie dość szerokiego zakresu wiedzy dotyczącej techniki procesu sprzedaży.
Powinien być dobrym negocjatorem, umiejącym zrobić na kupującym dobre wrażenie i
przekonać go, że zależy mu na zadowoleniu klienta.
Aby ułatwić pracę agentowi ds. sprzedaży oraz umożliwić jak najlepsze wywiązanie się
z funkcji zaprezentowania firmy wyposażany jest w różnego rodzaju materiały
reklamowe i promocyjne w rodzaju, katalogi, próbki oferowanych towarów, ulotki i
foldery. Niekiedy klientom zostawia gadżety w rodzaju długopisy, kalendarze, smycze
do kluczy, koszulki, czapeczki, oczywiście z nazwą i logo firmy.
Firmy zatrudniające agentów ds. sprzedaży wyposażają ich w samochód służbowy,
laptop, telefon komórkowy, które to atrybuty zawodu stają się niezbędne do właściwej
realizacji sprzedaży bezpośredniej.
Przedstawiciel tego zawodu ma też w zakresie realizowanych zadań udział w różnych
akcjach promujących firmę. Zwykle wiąże się to z przygotowaniem w dużych centrach
handlowych, na targach, kiermaszach ulicznych stoiska firmowego, gdzie jest
prezentowana oferta usług i towarów, można skosztować produkty z branży
spożywczej, zabrać próbki towarów chemicznych, kosmetyków, jak też uzyskać
fachową konsultację.
Dane zaczerpnięto z danych Polskiego Stowarzyszenia Sprzedaży Bezpośredniej
www.pssb.pl
Wymagania psychologiczne
Ostatnia aktualizacja - 09.2009
Z uwagi na specyficzny charakter pracy agenta ds. sprzedaży niezbędnymi cechami
są: umiejętność nawiązywania kontaktów z ludźmi oraz zdolność przekonywania do
zakupu towaru. Od rozpoczęcia rozmowy oraz sposobu jej prowadzenia, zależy
odniesienie sukcesu w postaci zainteresowania firmą, którą reprezentuje agent, a
przede wszystkim ofertą sprzedaży lub świadczenia różnych usługi. Powinien nabyć
umiejętność postępowania z ludźmi, czyli posiąść kompetencje społeczne w zakresie
aktywnego słuchania, co pozwala rozpoznać rzeczywiste potrzeby klienta. Starać się
wczuć w sytuację klienta i w ten sposób dobrać argumenty przekonujące klienta do
zakupu.
Niezbędna w pracy w zawodzie jest duża odporność emocjonalna i odwaga. Dotyczy to
przede wszystkim bezpośredniej sprzedaży na ulicach i domach klientów, ale i podczas
organizowanych prezentacji. W tych sytuacjach agent spotyka się często z odmową, a
nawet agresją w postaci niewybrednego komentarza ze strony ludzi.
Powinien być osobą samodzielną potrafiącą zorganizować sobie pracę i w pełni
wykorzystać czas pracy, jaki na nią poświęca. Winna go cechować samokontrola w
realizacji zaplanowanych zadań, jak też wykazywać się inicjatywą w pozyskiwaniu
nowych klientów.
Sukces w działaniu agenta ds. sprzedaży, uzależniony jest od wytrwałości, cierpliwości
i konsekwencji w podejmowanych działaniach, jak też pełnego wywiązywania się z
podjętych zobowiązań i terminowości realizacji zamówienia. Dobrze, aby kandydata do
tego zawodu cechowała szeroko rozumiana ciekawość, zarówno w zakresie nabywania
wiedzy o firmie, jaką reprezentuje, oferowanych towarach oraz technikach sprzedaży. Z
racji pracy, jako niezależny handlowiec lub zatrudniony w ramach firmy powinien
odznaczać się dążeniem do osiągania coraz lepszych wyników w sprzedaży, ale też
awansu w strukturze organizacyjnej.
Z niezbędnych zdolności, które powinien posiadać przyszły handlowiec sprzedaży
bezpośredniej jest łatwość wypowiadania się przede wszystkim w mowie, ale i piśmie.
Jego wypowiedź powinna być płynna i jasna, a sformułowania i wypowiadane myśli
precyzyjne. Dobra pamięć to również bardzo pożądana sprawność, umożliwia szybkie
zapamiętywanie dużej ilości informacji dotyczącej parametrów towarów i usług
posiadanych w ofercie, ale też faktów z wcześniejszych uzgodnień i rozmów z
poszczególnymi klientami.
Przydatna jest też zdolność koncentracji uwagi, ale i jej podzielność, uzdolnienia
rachunkowe, rozumowanie logiczne, wyobraźnia i myślenie twórcze.
Osoba chcąca pracować w zawodzie powinna przejawiać w bardzo dużym stopniu
zainteresowania menedżerskie. Mieć duże poczucie realizmu i silną wewnętrzną
motywację do działania, zdolność przewidywania oraz adaptacji do zmieniających się
warunków, potrafić podejmować szybkie decyzje, koncentrować się na działaniach i
osiąganych rezultatach, umieć pokonywać trudności, być gotowym do ponoszenia
ryzyka. Przydatne są też zainteresowania urzędnicze, przejawiające się w sprawnym i
chętnym wykonywaniu typowych czynności biurowych.
Przedmioty nauczane w szkołach, które są przydatne w późniejszej pracy w zawodzie
agenta ds. sprzedaży to: ekonomia, business, informatyka, psychologia i matematyka.
Wymagania fizyczne i zdrowotne
Ostatnia aktualizacja - 09.2009
Czynności wykonywane w zawodzie agenta ds. sprzedaży, można zaliczyć do różnych
kategorii obciążenia fizycznego pracą. Uzależnione jest to od charakteru sprzedaży
bezpośredniej realizowanej przez osobę. W przypadku prowadzenia sprzedaży np.
kosmetyków, czyli przedstawienia usługi można ją zaliczyć do bardzo lekkiej. W swej
pracy osoby wykorzystują różnego typu katalogi, posiadają próbki oferowanego
towaru. Inaczej wygląda sytuacja, gdy osoba ma ze sobą oferowany towar i go
zostawia klientowi np. karma dla zwierząt. W tym przypadku możemy mówić o pracy
średnio lekkiej.
W wykonywaniu tego zawodu wskazana jest dobra ogólna wydolność fizyczna,
sprawność układu mięśniowego oraz układu kostno-stawowego.Dotyczy to przede
wszystkim agentów ds. sprzedaży, którzy zmuszeni są dużo poruszać się, chodzić po
schodach, przenosić towar. W ich przypadku niewskazane jest też wykonywanie tego
zawodu, gdy chorują na choroby serca i układu krążenia. Nie ma takich wymagań od
konsultantów zajmujących się sprzedażą drobnych artykułów kosmetycznych i
perfumeryjnych. W przypadku tych osób konieczne jest rozróżnianie barw, czyli też
duża sprawność narządu wzroku oraz wyostrzony zmysł węchu. W przypadku
wszystkich osób zajmujących się sprzedażą, z uwagi na bezpośredni kontakt z
klientem, ważny jest dobry słuch oraz brak wad wymowy. Konieczna jest też
spostrzegawczość i szybki refleks.
Warunki podjęcia pracy w zawodzie
Ostatnia aktualizacja - 09.2009
Aby wykonywać zawód agenta ds. sprzedaży nie ma koniecznych wymagań
dotyczących formalnego wykształcenia oraz jego poziomu. Pomocne będzie posiadanie
wykształcenia ekonomicznego i społecznego. Jednakże szczególnie istotne w tym
zawodzie są predyspozycje osobowościowe do jego wykonywania.
Większość firm zatrudniająca agentów ds. sprzedaży, przygotowuje ich do pracy
poprzez system wewnętrznych szkoleń.
Podstawę przygotowania nowoczesnego sprzedawcy, działającego według reguł
marketingowych, stanowią przede wszystkim trzy segmenty wiedzy. Pierwszy z nich
dotyczy przedsiębiorstwa, które sprzedawca reprezentuje (misja, osobowość,
podstawowe zasady działania, wyznaczone cele, strategie, pozycja na danym
segmencie rynku itp.). Drugi segment wiedzy obejmuje zakres znajomości produktu,
który rozprowadza wśród odbiorców (właściwości, sposoby użytkowania, zastosowanie,
atrybuty mówiące o jego przewadze w stosunku do produktu firm konkurencyjnych
itp.). Trzeci zaś obejmuje dosyć szeroki zakres wiedzy dotyczącej techniki procesu
sprzedaży („sztuki” czy umiejętności sprzedawania i przekonywania klienta do nabycia
danego produktu), komunikacji z klientem, radzenia sobie z stresem, zarządzania
czasem, poznania sztuki negocjacji.
Przed rozpoczęciem samodzielnej pracy kandydat do pracy odbywa praktykę. W jej
trakcie towarzyszy przełożonemu lub doświadczonemu pracownikowi firmy, podczas
wykonywania pracy i zapoznaje się ze sposobem realizacji zadań.
W wielu firmach zajmujących się sprzedażą specjalistycznego towaru lub usług,
wymaga się posiadania wykształcenia o określonym profilu. Przykładowo w branży
informatycznej i elektronicznej zatrudnia się osoby posiadające wyuczony zawód
elektronika, automatyka, robotyka, mechanika czy informatyka, natomiast w branży
farmaceutycznej lekarzy, fizjoterapeutów, biologów, chemików lub inne osoby
posiadające wiedzę z zakresu anatomii człowieka i chemii.
W wykonywaniu tego zawodu przydatne jest posiadanie prawa jazdy na samochody
osobowe i umiejętność obsługi komputera.
Możliwości awansu w hierarchii zawodowej
Ostatnia aktualizacja - 09.2009
W przypadku agentów ds. sprzedaży zatrudnianych przede wszystkim przez duże
firmy, awans dotyczy kolejnego szczebla w ramach struktury organizacyjnej jednostki.
Zwykle szczeblem wyższym są specjaliści ds. sprzedaży, następnie kierownicy i
wreszcie dyrektorzy działu czy oddziału. Awanse uzależnione są przede wszystkim od
osiąganych wyników sprzedaży.
Osoby będące agentem ds. sprzedaży i zajmujące się prowadzeniem sprzedaży
bezpośredniej w ramach własnej działalności, nie mają możliwości typowego awansu
zawodowego. W przypadku dużego zapotrzebowania na sprzedawany towar można
zatrudniać kolejne osoby i samemu stać się osobą nadzorującą pracę zatrudnionych
pracowników.
Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych
Ostatnia aktualizacja - 09.2009
Nie ma ograniczeń w podejmowaniu pracy przez osoby dorosłe – starsze. Od osoby
zajmującej się sprzedażą bezpośrednią, wymaga się bardzo często posiadania własnej
działalności gospodarczej. W sprzedaży bezpośredniej niektórych towarów i usług
osoby starsze budzą większe zaufanie potencjalnych klientów. Sprzedaż może też być
dodatkowym źródłem zarobku, realizowanym po godzinach pracy.
Możliwości zatrudnienia oraz płace
Ostatnia aktualizacja - 09.2009
Wśród przedsiębiorstw sprzedaży bezpośredniej działających na polskim rynku znaleźć
można zarówno firmy małe, jak i duże z rocznymi obrotami mierzonymi w miliardach
złotych. Niektóre duże firmy są międzynarodowymi korporacjami.
Sprzedawcy współpracujący z przedsiębiorstwami sprzedaży bezpośredniej to
działający na własny rachunek niezależni przedsiębiorcy, których wynagrodzeniem jest
prowizja od sprzedaży lub upust, jaki otrzymują przy zakupie produktów od firm
dystrybucyjnych. Sprzedaż bezpośrednia to korzystny i zarazem elastyczny sposób
zarobkowania. Choć otwiera wiele możliwości dla osób angażujących się w pełnym
wymiarze czasu pracy, stanowi też bardzo dogodny sposób uzyskiwania dodatkowych
dochodów. W Polsce 93% sprzedawców traktuje ją, jako zajęcie dodatkowe, co wiąże
się z faktem, że niemal 90 % osób pracujących w sprzedaży bezpośredniej to kobiety,
które - częściej niż mężczyźni - godzą pracę zarobkową z prowadzeniem domu i opieką
nad dziećmi. Kobiety niewątpliwie stanowią siłę napędową całej branży, której
głównym atutem jest ruchomy czas pracy.
Znaczenie sprzedaży bezpośredniej wynika nie tylko z osiąganych przez nią obrotów,
ale także z liczby osób, którym daje ona zatrudnienie, tworząc miejsca pracy. W Polsce
liczba sprzedawców współpracujących z przedsiębiorstwami sprzedaży bezpośredniej
oscyluje pomiędzy 600 a 700 tys. osób.*
Są różne formy zatrudniania agentów ds. sprzedaży:
 etatowi pracownicy firmy, handlowcy zatrudnieni na umowę zlecenie lub
właściciele firm współpracujący z macierzystym przedsiębiorstwem,
 agenci pracujący w systemie network marketing (kupujący dużą ilość towaru po
niższej cenie i sprzedający po wyższej cenie),
 współpraca z agentem producenta (agent może obsługiwać kilka firm, ale
zazwyczaj nie są to bezpośredni konkurenci; agent nie ma stałej pensji, lecz
prowizję, która jest stosunkowo wysoka; niewątpliwą zaletą takiego rozwiązania
jest poszerzenie obszaru zbytu oraz posiadana przez agenta specjalistyczna
widza o wymaganiach pewnych grup nabywców),
 system rozliczeń między agentami a kierownictwem (może to być prowizja,
będąca częścią ceny produktu lub wynagrodzenie z kasy firmy).
Zaletą systemu prowizyjnego jest duża motywacja do pracy, gdyż akwizytor musi
przyłożyć się do przygotowania spotkań z klientami, by zawrzeć jak największą liczbę
umów kupna – sprzedaży, ponieważ od tego zależy jego zarobek.
W 2005 roku średnie miesięczne wynagrodzenie całkowite szeregowych sprzedawców
wynosiła 1500 – 2500 zł netto. Specjaliści zarabiali znacznie więcej: 2900 zł. Natomiast
kierownicy - 3400 zł, a dyrektorzy działu/oddziału - średnio 8000 zł. Ponadto mogą
liczyć na służbowy samochód, telefon komórkowy, laptop, zaplecze socjalne,
szkolenia.**
Poniższa tabela przedstawia sytuację na rynku pracy agentów ds. sprzedaży według
danych powiatowych urzędów pracy w Polsce. Jak z nich widać liczba osób
bezrobotnych w tym zawodzie zdecydowanie przewyższa liczbę ofert pracy
wpływających do urzędów. Najprawdopodobniej te różnice wynikają z tego, iż
większość firm zajmujących się sprzedażą bezpośrednią poszukuje kandydatów do
pracy poprzez zamieszczenie ogłoszeń w lokalnych jak i ogólnopolskich dziennikach.
W zawodzie Pozostali agenci do spraw sprzedaży [handlowcy] w okresie 2007 r.
średnioroczna liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wynosiła
624 osoby. W poszczególnych województwach sytuacja kształtowała się następująco:
Dolnośląskie76
Kujawsko-pomorskie5
Lubelskie 6
Lubuskie3
Łódzkie352
Małopolskie36
Mazowieckie 9
Opolskie 5
Podkarpackie32
Podlaskie 0
Pomorskie 3
Śląskie 41
Świętokrzyskie36
Warmińsko-mazurskie9
Wielkopolskie 7
Zachodniopomorskie 8
W 2007 r. średnioroczna liczba ofert pracy zgłoszonych do urzędów pracy w zawodzie
Pozostali agenci do spraw sprzedaży [handlowcy] wynosiła 320. W poszczególnych
województwach zgłoszono oferty pracy dla zawodu w następującej ilości:
Dolnośląskie 23
Kujawsko-pomorskie 32
Lubelskie 2
Lubuskie0
Łódzkie5
Małopolskie 51
Mazowieckie123
Opolskie 1
Podkarpackie 6
Podlaskie 1
Pomorskie 15
Śląskie 38
Świętokrzyskie0
Warmińsko-mazurskie6
Wielkopolskie 5
Zachodniopomorskie 12
*Dane zaczerpnięto z danych Polskiego Stowarzyszenia Sprzedaży Bezpośredniej
www.pssb.pl
**Wykorzystano dane z portalu internetowego www.gazetapraca.pl
Zawody pokrewne
Ostatnia aktualizacja - 09.2009
Organizator obsługi sprzedaży internetowej
Przedstawiciel handlowy (przedstawiciel regionalny)
Telemarketer
Polecana literatura
Ostatnia aktualizacja - 09.2009
Jan Batorski, „Jak oczarować klienta?”, Wydawnictwo „Złote Myśli” Warszawa, 2008
Stanisław Danielewicz, „Sprzedaż bezpośrednia”, Wydawnictwo "Negatyw" sp. z o.o.,
Bydgoszcz 2001
Maciej Stalmaszczak, Poradnik akwizytora handlowego, Ekorno, Łódź 1991
Ferdinand Fournies, „Klient zrobi to, czego oczekujesz. 24 najtrudniejsze problemy w
sprzedaży”, Studio Emka , Listopad 2005
Guy Kawasaki, „Rewolucyjne pomysły. Zasady marketingu nowych produktów i usług”,
Wydawnictwo One Press, Wrzesień 2006
Ważniejsze adresy
Ostatnia aktualizacja - 09.2009
Polskie Stowarzyszenie Sprzedaży Bezpośredniej
Ul. Rakietników 35, 02-495 Warszawa, Tel. (48-22) 668-43-32, Faks (48-22) 435-52-32
Email: [email protected]
www.pssb.pl

Podobne dokumenty