Stowarzyszenie Autorów ZAiKS

Zmarła Maria Czubaszek Była satyrykiem, której ciętych puent bali się rozmówcy, ona sama bowiem nie
czuła przed nimi obaw. Od 1960 roku, zaraz po studiach (próbowała dziennikarstwa i anglistyki), trafiła do
Polskiego Radia, bawiąc słuchaczy inteligentnymi i prześmiewczymi audycjami, ich fragmenty, zapamiętane i
powtarzane, zasłużyły na status ,,skrzydlaty słów''. Maria Czubaszek , która zmarła 12 maja 2016 roku, była
członkiem Sekcji D ? Autorów Utworów Literackich Małych Form od roku 1972.
Miała lwowskie korzenie, ale była warszawianką z urodzenia i przekonania. To miasto jej służyło ? miała tu
przyjaciół, znajomych, współpracowników, swoje środowisko twórcze. Lubili się wzajemnie i doskonale
rozumieli ? jej reklamowy slogan ,,Jeśli chcesz mieć radio, to sobie kup'' dla audycji ,,Radio Reklama'' w
Programie Pierwszym PR, ironiczny, nawet złośliwy, wzbudził zainteresowanie jako oryginalny i nietypowy.
Maria Czubaszek lubiła wyzwania ? potyczki z wszechobecną cenzurą traktowała jako swoistą zachętę do
wzmożonej pracy nad tekstem: ,,Trzeba było kombinować , żeby cenzurę sprytnie obejść'', mówiła w jednym
z wywiadów, tak pisać, by między wierszami znalazły się treści, na których zależało autorowi i inteligentnemu
odbiorcy. Jej teksty satyryczne i, pisane dla ,,Ilustrowanego Tygodnika Rozrywkowego'', ,,Ilustrowanego
Magazynu Autorów'', ,,Powtórki z rozrywki'', cykl słuchowisk ,,Z wizytą u Kazia'' czy ,,Serwus, jestem nerwus''
cechował humor graniczący z absurdem, rozumiany przez słuchaczy bez kłopotów i ochoczo powtarzany.
Dla ,,Szpilek'' pisywała satyryczne felietony, zebrane w 1980 roku, wraz z tekstami dla radia i telewizji, w jej
pierwszej książce Na wyspach Hula-Gula. Potem przyszły kolejne, z tekstami publikowanymi wcześniej, np.
ironiczne przedstawienie polskiej rzeczywistości (Dziewczyny na ścianę i na życie, 1991), rozmowy i wywiady
(Pytania tendencyjne i jeszcze jedno, 2004), Blog niecodzienny (2014) z wyborem najlepszych tekstów z jej
autorskiego blogu czy wywiad przeprowadzony z nią przez Artura Andrusa, długoletniego współpracownika i
przyjaciela domu, zatytułowany Każdy szczyt ma swój Czubaszek (2011), dwa lata później wydany w wersji
rozszerzonej o wypowiedzi męża, jazzmana Wojciecha Karolaka (Boks na Ptaku, czyli każdy szczyt ma swój
Czubaszek i Karolak).
Maria Czubaszek ma w dorobku wiele piosenek, pisanych dla popularnych wykonawców (Alibabki, Ryszard
Rynkowski, Krystyna Prońko, Andrzej Dąbrowski, Renata Kretówna i wielu innych), a komponowanych przez
takich muzyków jak Zbigniew Namysłowski, Janusz Koman. Jerzy Milian czy Jan Ptaszyn Wróblewski, by
wymienić tylko kilku. Jej związki z telewizją obejmowały zarówno pisanie scenariuszy i dialogów do seriali, jak
i komentowanie na żywo (np. w programach Kuby Wojewódzkiego czy w ,,Szkle kontaktowym''). Na XX
Przystanku Woodstock pojawiła się jako gość Akademii Sztuk Przepięknych. W 2009 roku odebrała Złoty
Medal ,,Zasłużony Kulturze Gloria Artis''.
Była postacią ? nietuzinkową, wzbudzającą kontrowersje, nie stroniącą od ostrych sądów i uszczypliwości, z
humorem przypominającym kpiarską zrzędliwość Woody?ego Allena. Przyznawała otwarcie, że nie lubi
zdrowego trybu życia, podróży, dzieci, obłudy, zaś ,,największą przyjemnością w życiu jest palenie
papierosa'' (wypalała od lat trzy paczki dziennie). Za kilka dni, w wigilię VII Warszawskich Targów Książki,
ukaże się jej ostatni już tom, Nienachalna z urody, mówiący nie tylko o nie niej samej, ale i o kraju, zmianach
? nie zawsze dobrych ? jakie w nim obserwowała. [gs]
Wszelkie prawa zastrzeżone 2017 ZAiKS / data wygenerowania strony 02.03.2017 06:18:21
PDF ze strony: http://www.zaiks.org.pl/1172,111,zmarla_maria_czubaszek
1/1