czy dziura w książce ma znaczenie? – Czyli jak zainteresować

Visual literatura…. czy dziura w książce ma znaczenie? – Czyli jak zainteresować dziecko książką
Czym jest visual literacy? "picture books"
Dorosły myśli słowem, dziecko – obrazem.
„Książka obrazkowa jest małym dziełem stuki, dzięki czemu dziecko zdobywa orientację
w wizualnym świecie znaków i obrazów” Iwona CHmielewska
Książka ikonolingwistyczna.
Prostota tekstu.
Nieautonomiczność tekstu i obrazu.
Czy dziura w książce ma znaczenie? – Prezentacja książek z dziurą
Herve Tullet- Książka z dziurą - Dziecko twórcą współtwórcą książki . Wystarczy podłożyć pod książkę
czystą kartkę i na każdej stronie można wykreować zupełnie nową scenkę.
http://www.herve-tullet.com/fr/boite-38/Asticodoigt-au-cirque.html
Inspiracje Tullet`a do zabw artystycznych z dziećmi: http://www.herve-tullet.com/fr/boite-5/Totema-l-hopital-de-Garches.html
Wyprawa w kosmos – świecąca książka Herve Tullet’a.
Iwona Chmielewska- Oczy – „Ten, kto widzi nie wie nawet jak cenny skarb dostaje w prezencie”
Ćwiczenie:Tworzenie książki z dziurą- praca w parach/grupach.
Książki obrazowe a zarazem książki interakcyjne:
Herve Tullet: „Kolory”, „Naciśnij mnie”, „A gdzie tytuł?”, „Turlututu”
Iwona Chmielewska: „W kieszonce”, „Kłopot”, „O tych którzy się rozwijali”, „Cztery zwykłe miski”,
„Kłopot”, "Myślący alfabet", "Myślące cyfry"
Tu coraz większego znaczenia nabiera tekst, ale nadal oszczędny, dopełnia go obraz.
Ćwiczenia inspirowane książkami I. Chmielewskiej:
Ćw. Co kryje się w kieszonce? Cel rozwijanie wyobraźni, Płynności figuralnej, mowy narracyjnej.
Prezentacja skarbów przyniesionych przez dzieci. Wykonanie symbolicznej kieszonki. Nałożenie jej na
wylosowany fragment. \lub: Rysunek dopełniający. Rysowanie wyobrażonego przedmiotu. Narracja
dziecka na temat wyobrażonych kształtów- dzieci tworzą własną i unikalną opowieść jak dany
przedmiot trafił do kieszonki i jakie były jego dalsze losy.
Zagadki- co jeszcze można znaleźć w kieszonce?
Propozycje kształtów wystających z kieszonek: http://mediarodzina.pl/static/materialy-dopobrania/296/-W-kieszonce----materialy-do-samodzielnego-wypelniania
Technika obrazków dynamicznych
Dotyczy obrazków, których treść nie jest do końca określona.
Co cię dziwi na tym obrazku, co cię zastanawia?, Co wydarzyło się przed chwilą? Co wydarzyło się
chwilę wcześniej?, Co wydarzy się za chwilę?, Jak zakończy się ta historyjka?, Dlaczego...? Jak...? Po
co....?, Co jest poza ilustracją? Co można by było dorysować wokół ilustracji?, Jakie dźwięki mogłyby
dochodzić z obrazka? Jakie zapachy?, Czy zauważyłeś...?,Co to jest?, Co widać na ilustracji?, Ciekawe,
dlaczego...?.
Pytania, które wymuszają porównania, np. Jakie to jest?, Jak długo?, Ile?, Dlaczego (to)... jest ... a (to)
..... jest ....?.
Pytania domagające się uściślenia: Spróbuj uzupełnić swoją wypowiedź, Co chciałeś przez to
powiedzieć, Mógłbyś pokazać?, Mógłbyś powiedzieć to inaczej? Pytania zachęcające do badania, np.
Spróbuj to sobie wyobrazić. Co słychać? Co widzisz? Co czujesz?, Spróbuj to zobaczyć wewnętrznymi
oczami (oczami wyobraźni).
Pytania wyjaśniające: Skąd to wiesz?, Dlaczego tak myślisz?, Co cię skłania do takiego opowiadania?
Pytania pobudzające wyobraźnię: czego nie widać? Co było przyczyną?...1
Ćwiczenie: Co się komu śni?
cel skojarzenia wizualne, rozwijanie wyobraźni i myślenia twórczego, doskonalenie umiejętności
snucia opowieści fantastycznych.
Rozmowa z dziećmi na temat ich marzeń sennych, czy lubią śnić? Jakie miewają sny? Czy są one dla
nich przyjemne?
Propozycja pytań do ilustracji2: Jakie dźwięki mogą dochodzić z tego obrazka? Dlaczego ten chłopiec
się uśmiecha? Co Cię dziwi? Co zastanawia? Czego chcielibyście dowiedzieć się o tym chłopcu? Co
może śnić się chłopcu?
Rysowanie proponowanych marzeń sennych. Propozycje kolejnych ćwiczeń inspirowanych obrazemćwiczenia dramowe, rysunkowe. Lub technika slajdu. Koszulka diamentowa to sen chłopca. Na niej
rysujemy, do środka wkładamy różnorodne materiały transparentne.- W celu prezentacji prac można
wykorzystać : rzutnik pisma, wizualizer, lub kamerkę.
Technika dialogu- Można pójść dalej:
Nadaj chłopcu imię. Opowiedz o jego rodzinie: rodzice- kim są? Czy ma rodzeństwo?, zwierzątko?itd.
Ćwiczenie
1
2
Zabawy z wyobraźnią. E. Płóciennik, A. Dobrakowska
Ilustracja chłopca- źródło- j.w.
Projektowanie ćwiczeń z wykorzystaniem techniki dynamicznych obrazków inspirowane dowolną
ilustracją. Myśmy wykorzystali ilustrację z książki I. Chmielewskiej- „O tych, którzy się rozwijali”.
Co się rozwija? – Ćwiczenie o charakterze dywergencyjnym z wykorzystaniem kłębka wełny, sznurka,
nici: Co się rozwija. Ważne- liczy się jak największa liczba odpowiedzi. Podobne Ćwiczenie:
Co można rozwiązać?
Co można splatać/zaplątać?
Co się wyczerpuje?
Co się zamyka?
Co otwiera?
Czego jest za dużo?/Za mało?
Cztery zwykłe miski
… czyli o czym można wymyśleć książkę ?
„Zwykłe formy w zwykłych ujęciach, dające niezwykłą przygodę myślom. Dowód na to, że
granica jest płynna: pomiędzy tym, co oczywiste, i tym, co ukryte. Pozycja obowiązkowa dla
wszystkich, którzy chcą myśleć o obrazie w książce. Nie znaczy, że tekst nieważny. On tam jest”.Monika Obuchow- autorka zorrobloga, promotorka kultury dla dzieci
Ćwiczenie- Tworzenie narracji, opowieści wokół dowolnego kształtu. Animowanie nim.
Kłopot- zabawa o charakterze dywergencyjnym- czarowanie różnych przedmiotów w oparciu o
kształt przypalonej plamy z żelazka. Lub: technika kalkografii z wykorzystaniem żelazka.
Chcącym poznać ciekawe książki polecam:
Poznańskie Targi Książka dla Dzieci i Młodzieży
Półeczka z książkami- blog o książkach
http://znak-zorro-zo.blogspot.com/
Zabawkator
http://www.herve-tullet.com/
Ćwiczenie: Tworzenie książek obrazowych z aplikacją storybird : https://storybird.com/
Bibliografia:
Dagiel M., Pozwólmy dzieciom bawić się słowami, CKE, Warszawa 2011;
Płóciennik E.- Stymulowanie zdolności twórczych dziecka. Weryfikacja metody dynamicznych
obrazów. Łódź 2010;
Płóciennik E. , Zabawy z wyobraźnią. Łódź 2011;
Świerczyńska - Jelonek D., Dziecko w dialogu z tekstem literackim, ORE , Warszawa 2015;
http://korczak.oeiizk.waw.pl/samouczek/korczak_storybird.pdf- samouczek do aplikacji
storybird
Opracowanie : Agnieszka Spikert, nauczyciel konsultant W-MODN w Olsztynie