Elektroniczna ewidencja przychodów w Republice Czeskiej

Elektroniczna ewidencja
przychodów w Republice Czeskiej
2016-06-22 15:09:54
2
Z dn. 1 grudnia 2016 r. zostanie wprowadzona elektroniczna ewidencja przychodów dla dostawców usług
kwaterunkowych i gastronomicznych, a w latach 2017-18 także dla pozostałych przedsiębiorców. Ustawa
zmieniająca dotychczasowy system ewidencji transakcji handlowych została ogłoszona w czeskim Dzienniku
Ustaw nr 112/2016 dnia 13 kwietnia br.
Zgodnie z tekstem ustawy, każdy przedsiębiorca, który przyjmie od klienta gotówkę, zapłatę kartą,
czekiem, wekslem lub nawet bonem żywnościowym, będzie musiał taką transakcję zgłosić
(zarejestrować) w urzędzie skarbowym za pośrednictwem specjalnego systemu internetowego.
Rejestracji w tym systemie nie podlegają przelewy bankowe. System opiera się na natychmiastowej wymianie
danych pomiędzy kasami a administracją podatkową: kasjer wprowadzając dane o zakupie do kasy fiskalnej (lub
innego urządzenia ze stosownym oprogramowaniem) automatycznie przesyła je do systemu administracji
finansowej, który natychmiast odsyła sprzedającemu potwierdzenie o przyjęciu informacji (w Chorwacji, gdzie
taki system jest już stosowany, średni czas reakcji wynosi 0,3 sekundy). Na rachunku wydanym kupującemu oprócz informacji o zakupionych towarach czy usługach i wysokości VAT - zostanie dodatkowo zamieszczony kod,
z pomocą którego kupujący będzie mógł w Internecie sprawdzić, czy płatność figuruje w systemie. Również
sprzedający będzie miał możliwość weryfikacji płatności zarejestrowanych pod swoją nazwą.
Sprzedawcy będą zobowiązani dysponować połączeniem internetowym – przewiduje się, że w przypadku
niewielkich obrotów będzie można wystarczające będzie korzystanie ze smartfonów lub tabletów z odpowiednim
oprogramowaniem. Trzeba jednak zaznaczyć, że czeskie Ministerstwo Finansów nie zamierza tworzyć
darmowego oprogramowania dla sprzedających, zainwestowało natomiast (50 mln CZK, ok. 8,1 mln PLN) we
własny system komputerowy, do którego będą przesyłane informacje nt. rachunków – pracuje nad nim obecnie
firma IBM (zamówienie dostała bez przetargu, w ramach prac nad systemem podatkowym ADIS, który
administruje).
System zostanie najpierw zastosowany w hotelach i restauracjach, za kolejne 3 miesiące w handlu
detalicznym i hurtowym, zaś w I połowie 2018 r. (odpowiednio – od 1 marca i od 1 czerwca) – w pozostałych
przedsiębiorstwach oraz u osób fizycznych prowadzących określone kategorie działalności gospodarczej (m.in.
naprawa sprzętu AGD czy komputerów). Jednocześnie z wprowadzeniem tej zmiany, planowane jest obniżenie
VAT-u na posiłki w restauracjach z 21 do 15% (z wyjątkiem napojów alkoholowych).
Uzasadniając wprowadzenie systemu, czeska administracja podatkowa powołuje się na wyniki badań
ankietowych, zgodnie z którymi aż 60% respondentów jest przekonanych, że sprzedawcy towarów i
usług w RCz nie wywiązują się właściwie ze swych zobowiązań podatkowych, a ¾ ankietowanych jest
zdania, że państwo powinno szukać sposobu zwiększenia wpływów budżetowych. Jako obszar najbardziej
narażony na oszustwa podatkowe, najwięcej zapytanych osób (1/3) wskazało usługi kwaterunkowe.
Wg szacunkowych danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, roczna wartość przychodów od których nie
odprowadzono należnych podatków wynosi 170 mld CZK (ok. 27,5 mld PLN). Ministerstwo Finansów wyliczyło, że
wprowadzenie elektronicznej ewidencji przychodów przyniesie do budżetu państwa jedynie dzięki
lepszej ściągalności podatków - dodatkowych 18 mld CZK w skali roku (ok. 2,9 mld PLN).
Oprócz zwiększenia wpływów podatkowych, system ma na celu zapewnienia zasad uczciwej konkurencji na
rynku, które – jak sądzą jego twórcy – bywają czasami wypaczane przez unikanie płacenia podatków. Świadczyć
o tym ma np. istnienie sklepów, które – jeśli wierzyć prowadzonym przez nie księgom rachunkowym – niemal nic
nie sprzedają, a mimo to kontynuują działalność. Dodatkowo niezdolność państwa do wyegzekwowania
należnych podatków od części przedsiębiorców demoralizuje także tych uczciwych, skłaniając ich do oszustw w
celu utrzymania się na rynku.
Doświadczenia z Chorwacji pokazują, że elektroniczna ewidencja przychodów nie odbiła się negatywnie na
kondycji firm, a po jej wprowadzeniu liczba przedsiębiorców nawet wzrosła.
3
Opracowanie: WPHI w Pradze na podstawie danych czeskiej administracji finansowej oraz MF Dnes z dn.
22/06/2016.
4