Gospodarka maltańska - wyniki w głównych sektorach

Gospodarka maltańska - wyniki w
głównych sektorach
2015-12-22 08:58:45
2
Po raz kolejny od wybuchu kryzysu gospodarczego odnotowano wzrost gospodarczy na Malcie. Według
narodowego urzędu statystycznego (NSO) PKB za 2014 r. wyniósł 7 961,7 mln euro, co stanowi realny wzrost o
3,5% w porównaniu do 2013 r. Jest to jeden z najlepszych wyników spośród krajów należących do Strefy Euro.
Statystyki te odzwierciedlają stale rosnący popyt wewnętrzny, rosnące dynamicznie inwestycje, w szczególności
w sektorze energetycznym oraz coraz większą liczbę turystów odwiedzających Maltę. Jak wynika z prognoz
Komisji Europejskiej ta pozytywna tendencja zostanie nieznacznie wyhamowana i w 2016 r. wzrost PKB wyniesie
2,9%.
Po raz kolejny od wybuchu kryzysu gospodarczego odnotowano wzrost gospodarczy na Malcie. Według
narodowego urzędu statystycznego (NSO) PKB za 2014 r. wyniósł 7 961,7 mln euro, co stanowi realny wzrost o
3,5% w porównaniu do 2013 r. Jest to jeden z najlepszych wyników spośród krajów należących do Strefy Euro.
Statystyki te odzwierciedlają stale rosnący popyt wewnętrzny, rosnące dynamicznie inwestycje, w szczególności
w sektorze energetycznym oraz coraz większą liczbę turystów odwiedzających Maltę. Jak wynika z prognoz
Komisji Europejskiej ta pozytywna tendencja zostanie nieznacznie wyhamowana i w 2016 r. wzrost PKB wyniesie
2,9%.
Poprawie ulega także sytuacja na rynku pracy. Poziom bezrobocia zmniejsza się i w 2014 r. wyniósł 6,0%. Warto
zwrócić uwagę, iż rośnie aktywność zawodowa kobiet, w szczególności dzięki polityce rządu, która wspiera
finansowo kobiety decydujące się na powrót do pracy po urlopie macierzyńskim. Największy wzrost zatrudnienia
odnotowano w placówkach służby zdrowia i w sektorze szkolnictwa.
Jak wynika z opinii ekspertów KE, ustawa budżetowa na 2015 r. zakłada wzrost przychodów budżetowych
poprzez zwiększenie poziomu podatków pośrednich, wprowadzenie dodatkowych opłat oraz konsekwentnego
zwalczania zjawiska uchylania się od płacenia podatku. Będą prowadzone także działania na rzecz ograniczania
wynagrodzeń w sektorze publicznym. W 2014 r. wprowadzono także długo przygotowywaną reformę systemu
emerytalnego wprowadzając trzeci filar ubezpieczeń. Zakłada się, że powyższe działania pozwolą na obniżenie
deficytu budżetowego z -2,3% w 2014 r. do poziomu -2,0% w 2015 r.
W 2014 r. wprowadzono w życie program przyciągania inwestorów zagranicznych (Individual Investor
Programme). Zgodnie z jego założeniami, aby otrzymać maltańskie obywatelstwo należy dokonać inwestycji na
Malcie oraz uiścić opłatę w wysokości 650 tys. euro. Statystyki dotyczące osób, które skorzystały z tego typu
możliwości jeszcze nie są dostępne. Wiadomo jednak, że w 2012 r. maltańskie obywatelstwo przyznano 1100
osobom. Większość z nich pochodziła z Australii (22,3%), Wlk. Brytanii (14%), Rosji (6,4%) oraz USA (5,4%).
Spada poziom długu publicznego. Zgodnie z przewidywaniami KE osiągnie on poziom 68% w 2015 r., a następnie
spadnie do 66,8% PKB w 2016 r. Taki stan rzeczy możliwy jest m.in. częściowo wskutek spłaty części pożyczki
udzielonej liniom lotniczym Air Malta w 2013 r.
Malta należy do jednego z krajów UE, które najsprawniej wdrażają wspólne przepisy (Internal Market
3
Scoreboard). Ponadto dobrą sytuację gospodarczą kraju potwierdzają międzynarodowe ratingi kredytowe.
Agencja ratingowa Standard & Poor’s potwierdza wiarygodność Malty i spodziewa się jej dalszego wzrostu
gospodarczego w najbliższych latach przyznając jej ocenę BBB+/A-2 ze stabilną perspektywą.
Wiarygodność Malty potwierdzają także działania rządu ukierunkowane na zwiększenie przejrzystości sektora
finansowo-fiskalnego. Warto odnotować, że do 2014 r. Malta podpisała umowy o wymianie informacji w sprawach
podatkowych z 50 krajami.
W 2014 r. kontynuowana była reforma transportu miejskiego. W początkowym etapie reformy jej realizacją
zajęła się firma Arriva. Jednakże w związku z jej kłopotami finansowymi zdecydowano się na zmianę operatora.
Obecnie reformę przeprowadza firma Autobuses Urbanos de León.
Usługi finansowe
Sektor ten obejmuje bankowość, ubezpieczenia, zarządzanie funduszami oraz działania pokrewne, a jego
znaczenie gospodarcze wciąż wzrasta. W 2008 r. udział sektora w tworzeniu PKB utrzymywał się na poziomie 4%,
a w 2014 r. wyniósł 6%. Zatrudnionych jest ok. 6,5 tys. osób. Według ekspertów z EY sektor usług finansowych
będzie nabierał coraz większego znaczenia potwierdzając pozycję Malty jako globalnego centrum finansowego.
Należy zaznaczyć, że maltański system finansowy utrzymuje się w dobrym stanie, a banki przechodziły
pozytywnie dotychczas przeprowadzane stress testy. Do tak dynamicznie rozwijającego się sektora przyczyniła
się przejrzysta legislacja jak również ustanowienie Urzędu ds. Finansowych (Financial Stability Authority) jak
również liczne umowy o wymianie informacji podatkowej.
W 2014 r. wprowadzano także rozwiązania przewidziane przez Unię Bankową UE. Zgodnie z jej założeniami
następujące podmioty bankowe znalazły się pod bezpośrednim nadzorem Europejskiego Banku Centralnego w
ramach SSM (Single Supervisory Mechanism - SSM): the Bank of Valletta, Deutsche Bank Malta Ltd i HSBC Bank
Malta.
Rynek ICT, telekomunikacji i gier online
Rynek maltański jest jednym z najszybciej rozwijających się rynków ICT w UE i jest także jednym z najbardziej
zróżnicowanych pod względem operujących na nim podmiotów. Funkcjonują na nim zarówno małe innowacyjne
przedsiębiorstwa (startupy) jak również duże międzynarodowe koncerny. Podobnie jak w latach poprzednich,
Malta dąży do zajęcia pozycji lidera w regionie (Silicon Valley Morza Śródziemnego). Eksperci podkreślają, że
niezbędna będzie jednak konsolidacja sektora. Instytucją odpowiedzialną za nadzór i regulacje w zakresie ICT
jest Urząd ds. Komunikacji (Malta Communications Authority).
Do największych podmiotów operujących w branży można zaliczyć Microsoft, Vodafone, Siemens, Oracle, HSBC,
Uniblue, World Aviation Systems, MSC, Hetronic, Infratec, Dedicated Micros, a swoje call centres utworzyły m.in.
HSBC, Dial-it, Availacall. Ponadto Malta jest centrum szkoleniowym takich firm jak Cisco, Microsoft i Oracle.
Turystyka
Wzrosła liczba turystów na Malcie. Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez NSO, w 2013 r. Maltę
odwiedziło 1,7 mln osób, co stanowi 7,8% wzrost w porównaniu do 2013 r. Wzrosła także długość pobytu
turystów na Malcie oraz poziom ich wydatków. Najczęściej wybieraną formą transportu jest samolot. Turyści
przybywający drogą morską, to zazwyczaj uczestnicy rejsów po morzu Śródziemnym. Ok. 130 tys. osób przybyło
na Maltę w celach biznesowych. Najwięcej turystów pochodziło z Wlk. Brytanii, Włoch, Niemiec i Francji.
Dynamicznie rośnie jednak liczba odwiedzających ze Szwecji (10,8%) i USA (14,9%). Gwałtownie spadła liczba
turystów z Rosji
(-14,6%) i Hiszpanii (-20,6%).
Sektor energetyczny
4
Malta jest całkowicie uzależniona od importu surowców energetycznych. W celu dywersyfikacji źródeł energii,
władze dążą do zwiększenia wykorzystania OZE, a w szczególności energii słonecznej i wiatrowej. Spotyka się to
jednak z dużym oporem ze strony ekologów. Ponadto na wodach terytorialnych Malty prowadzone są
poszukiwania ropy naftowej przez międzynarodowe koncerny.
Wśród głównych projektów z sektora realizowanych w najbliższych latach można wymienić: rozbudowę i
modernizacja centrali elektrycznej Delimara, budowa podmorskiego interkonektora łączącego Maltę z Sycylią,
implementację systemu SCADA (system nadzorujący przebieg procesów technologicznych i pozwalających na
wczesne wykrywanie usterek i awarii), wprowadzenie inteligentnych systemów pomiarowych (smart meters) oraz
budowę nowej sieci dystrybucji energii.
Na początku 2015 r. przedsiębiorstwo J&P-Avax podpisało umowę z konsorcjum Electrogas Malta Limited (w
składzie: GEM Holdings Limited, Socar Trading SA, Siemens Project Ventures GmbH i Gasol LNG Import Limited) o
wartości 125 mln euro. Umowa ta na okres 18 miesięcy obejmuje realizację ośrodka importującego i
przetwarzającego LNG. Pochodzący z tej stacji gaz będzie dostarczany do elektrowni Delimara.
5