Rynek technologii przyjaznych środowisku w Chinach

Transkrypt

Raport: Rynek technologii przyjaznych środowisku w Chinach
Rynek technologii
przyjaznych środowisku w
Chinach
This publication is subject to copyright and is the property of the EU SME Centre, a project funded by
European Union.
The English original of the publication has been translated by the China Poland Economic
Cooperation Centre, Economic Promotion Department of Information and Foreign Investment and the
translation is the sole responsibility of the above organisation.
W obliczu ogromnego i rosnącego zapotrzebowania energetycznego oraz wyzwania jakim jest ochrona
środowiska i zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, Chiny potrzebują rozwijać technologie
przyjazne środowisku, które wspomogą produkcję czystszej energii oraz bardziej efektywne zużycie
energii w kraju. Główne możliwości rynkowe dla europejskich MŚP znajdują się na obszarach, w
których duże przedsiębiorstwa państwowe (SOE) lub wielonarodowe jeszcze nie rozpoczęły inwestycji
oraz w miejscach, w których mogą wykorzystać swoje know-how i technologie. W tym kontekście, w
niniejszym raporcie podkreślono znaczenie podsektorów usług energetycznych oraz oczyszczania
ścieków jako stwarzających szczególne możliwości dla europejskich MŚP.
1.
Chiński sektor technologii przyjaznych środowisku
1.1 Zdefiniowanie technologii przyjaznych środowisku
‘Technologie przyjazne środowisku‘ w niniejszym raporcie obejmują definicję Organizacji
Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) odnoszącą się do ‘przemysłu ekologicznego‘ 1 Z kolei
przemysł ekologiczny został zdefiniowany jako działania, których celem jest wytwarzanie towarów i
świadczenie usług w celu pomiaru, zapobiegania, ograniczania, minimalizowania lub naprawiania
szkód związanych z zanieczyszczaniem wody, powietrza i gleby, a także problemy związane z
odpadami, hałasem i ekosystemami. Sektor ten obejmuje zatem technologie, produkty i usługi, które
zmniejszają zagrożenie dla środowiska i minimalizują zanieczyszczenie oraz wykorzystanie zasobów,
takie ja gospodarka wodno-ściekowa, źródła energii odnawialnej, doradztwo środowiskowe, system
kontroli zanieczyszczeń powietrza oraz eko-budownictwo." 2
1
OECD/Eurostat, 1999. The Environmental Goods & Services Industry.
2
Copsey, T. & Hilton, I., 2011. Greening China: Outlook for European SMEs. China Dialogue.
1
© 2012 EU SME Centre
Tabela 1. Sektory technologii przyjaznych dla środowiska
Zaopatrzenie w energię i moc
Efektywność energetyczna
Woda i odpady
Pozostałe*
Pozostałe
Czysta woda
Gospodarka
odpadami
Zrównoważo
ne leśnictwo i
rolnictwo
Efektywne
przetwórstw
o*
Wydobyw
anie wody
Zbiórka
odpadów
Zrównoważon
e zarządzanie
Zoptymaliz
owane
uprawy
Czystsza
energia ze
źródeł
konwencjonal
nych
Czysty
węgiel
Czyste
paliwa
Energia
Infrastruktur Budownictwo Ekologiczny
odnawialna a
ekologiczne
transport*
energetyczna
Wiatr
słonec
zny
Przesyłanie
Dystrybucja
Czyste
technologie
wydobycia
gazu
Bioenergia
Magazynowani Trwałe
a energii
materiały
Powietrze
Zoptymaliz
owane
projektowa
nie*
Uzdatnian
ie wody
Recyklin
g
odpadów
Energia
jądrowa
Energia
wodna
Zarządzanie
popytem
Energoosz
czędność
Żegluga
śródlądowa
Trwałe
materiały*
Dystrybucja
wody
Energia z
odzysku
Elastyczn
ość
dostaw
Racjonalizacja
zużycia wody
Systemy
wizyjne
Zużycie wody Oczyszczanie
wody
Oczyszczani
e ścieków
Zrównoważon
e usuwanie
odpadów
Projekt
Trans
ekologicznego port
budownictwa drogo
wy
Trans
port
kolejo
wy
Energooszczęd
ne urządzenia
*Nie zawarto w tym raporcie.
1.2 Rynek technologii przyjaznych środowisku
Kierując się rosnącymi potrzebami z zakresu bezpieczeństwa energetycznego, dostaw wody i
żywności oraz zanieczyszczeniem na ogromną skalę, przemysł technologii przyjaznych dla
środowiska stał się priorytetowym wśród strategicznych branż w Chinach.
Aby podtrzymać wzrost gospodarczy jednocześnie cofając jego negatywny wpływ na środowisko,
Chiny kontynuują politykę i inwestycje przyjazne dla środowiska. W ciągu zaledwie kilku lat, Chiny
pojawiły się jako lider w zakresie technologii przyjaznych środowisku, znajdujący się w centrum
niemal każdego rynku zielonych technologii.
Pod koniec 2010 roku, Chiny stały się największym na świecie inwestorem w rynek czystej energii
inwestując 354 miliardów CNY (42,9 mld EUR 3), instalując energie wiatrowe o mocy 44,7 GW oraz
budując 8.358 kilometrów kolei o wysokiej prędkości 4 Chiny czynią ambitne ruchy, nie tylko starając
się zabezpieczyć potrzeby krajowe, ale również pozyskać światowy rynek technologii przyjaznych
środowisku.
Przewiduje się, że 2013 roku, chiński rynek technologii przyjaznych dla środowiska osiągnie między
364,2 a 728,3 miliardów euro. 5 Poczyniono znaczne postępy w poniższych dziedzinach i dalsze
badania są nadal prowadzone w następujących obszarach:
3
Przelicznik waluty na dzień 27 grudnia, 2011r.: USD 1 = EUR 0,7283 (Rezerwa federalna); CNY 1 = EUR 0,1213 (Bank of China).
4
{1}China Greentech Initiative, 2011. Raport China Greentech Report 2011.
5
2
Elektrownie wiatrowe: o mocy 44,7 GW zainstalowane do 2010 r. (18,9 GW zainstalowano w
samym 2010 r.), zainstalowana moc wzrośnie dwukrotnie do 2015 roku.
Inteligentne opomiarowanie: w samym 2010 roku zostanie zainstalowanych 50-60 mln rozwiązań
inteligentnych systemów do zdalnego odczytu (AMR); Liczniki w Chinach mogą zostać zastąpione
ponownie w 2015 roku inteligentnymi licznikami zaawansowanej infrastruktury pomiarowej.
Inteligentne sieci elektroenergetyczne: 384 miliardów CNY (46,6 mld EUR) zostanie
zainwestowane przez chińską państwową korporację State Grid w celu zbudowania narodowej "silnej i
inteligentnej" sieci elektroenergetycznej do 2020r., oraz ponad 300 miliardów CNY 300 (36,4 mld
EUR) zostanie zainwestowane w długą na tysiące kilometrów nową linię ultrawysokiego napięcia, w
celu przekazywania nadwyżki energii ze źródeł okresowych tam, gdzie jest najbardziej potrzebna. 6
Kolej dużych prędkości Do końca 2010 roku w eksploatacji znajdowało się 8358 kilometrów kolei
dużych prędkości. Do końca 2015 roku Chiny planują zbudować 16.000 km kolei dużych prędkości.
Linie metra: Nowa linia metra w Pekinie ma 155 155 stacji obejmujących linie o długości 228
kilometrów, w ciągu zaledwie dekady sieć metra czterokrotnie zwiększyła swoją długość i prawie
czterokrotnie powiększyła się liczba jej pasażerów. Inne główne chińskie miasta takiej jak Szanghaj,
Shenyang i Wuhan budują lub poszerzają podobne linie metra.
Oczyszczalnia ścieków komunalnych: Do końca 2010 roku, Chiny przekroczyły limit 11-tego
pięcioletniego planu dla oczyszczania ścieków, który wynosił 7% osiągając wskaźnik oczyszczania
ścieków na poziomie 75%. Na początku 2011 roku zbudowano 3000 komunalnych oczyszczalni
ścieków, w porównaniu z zaledwie 792 oczyszczalniami w 2005 r., wznosząc w każdym tygodniu 18
nowych obiektów. W ciągu najbliższych dwóch lat planowane są kolejne inwestycje o wartości 90
mld CNY (10,9 mld EUR), aby podnieść liczbę instalacji do 5000 o przepustowości oczyszczalni
wynoszącej 1,6 mld metrów sześciennych ścieków na dobę.
Strefy niskiej emisji CO2: Strefy niskiej emisji CO2 w ośmiu miastach 7 i pięciu prowincjach
znajdują się obecnie w fazie rozwoju.
2.
8
Czynniki wzrostu
2.1 Pilne potrzeby
Luka pomiędzy zużyciem energii w Chinach i produkcji poszerzała się od 2000 roku (patrz wykres 1),
a zużycie energii jest bardzo intensywne (patrz wykres 2) i nie powinno zostać utrzymane na tym
poziomie w dłuższej perspektywie. Chiny w dużej mierze opierają się na węglu, który powoduje duże
szkody dla środowiska. W celu sprostania wyzwaniom jakimi są ochrona środowiska oraz
zapotrzebowanie energetyczne, Chiny potrzebują rozwijać technologie przyjazne środowisku, które
wspomogą produkcję czystszej energii oraz bardziej efektywne zużycie energii w kraju.
6
Haitong Securities, 2011. Inteligentne sieci elektroenergetyczne: całkowita inwestycja wynosząca 3,45 bilionów CNY w ciągu 10 lat.
7
Tianjin, Chongqing, Shenzhen, Xiamen, Hangzhou, Nanchang, Guiyang i Baoding.
8
Guangdong, Liaoning Hubei, Shaanxi, Yunnan.
3
Wykres 1. / 2. Rosnąca luka energetyczna przypadająca na mieszkańca (Kgce) / Udział Chin w
produkcji energochłonnych produktów, 2009 r.
Światowa
produkcja
Produkcja
energii
Zużycie
energii
Produkcja
Chin
Stal
Źródło: China Energy Yearbook, 2010
Cement
Miedź
Źródło: China Greentech Initiative, 2011
2.2 Cele wyznaczone przez rząd
12-ty plan pięcioletni (FYP: 2011 – 2015) określa priorytety inwestycyjne na najbliższe pięć lat.
Został on opublikowany w marcu 2011 r. i wyraźnie podkreślał kwestie energetyczne jako kluczowe
dla polityki rządu. Ostatni plan pięcioletni wskazywał siedem obszarów strategicznych, które
otrzymały wsparcie w wysokości do 10 bilionów CNY (1,1 bilionów EUR): samochody zasilane
paliwem alternatywnym, biotechnologia, technologie energooszczędne i przyjazne dla środowiska,
produkcja towarów wysokiej klasy oraz zaawansowane materiały oraz technologia informacyjna
nowej generacji. Nowa energia i technologie energooszczędne pokrywają więcej niż 50% wartości
planowanej inwestycji.
Tabela 2. Główne cele: 12-ty plan pięcioletni
Plan: ustala pewne kluczowe cele, które mają zostać osiągnięte do 2015 r.:
•
Zmniejszenie energochłonności (zużycie energii na jednostkę PKB) o 16%;
•
Zmniejszenie intensywności emisji dwutlenku węgla (emisje dwutlenku węgla na jednostkę PKB)
o 17%;
•
Zwiększenie udziału energii odnawialnej w energii pierwotnej do 11,4%;
•
Zwiększenie wydatków na badania i rozwój o 2,2% PKB;
•
Zmniejszenie zużycia wody (woda zużywana na jednostkę wartości dodanej produkcji
przemysłowej) o 30%;
•
Zwiększenie udziału powierzchni lasów o 21,7%;
Zmniejszenie zapotrzebowania na dwutlenek siarki i chemicznego zapotrzebowania tlenu o 8% oraz
redukcja tlenków azotu i azotu amoniowego o 10%.9
9
Finamore, B., 2011. The Next Five Year of Climate Protection and Clean Energy in China.
4
Tabela 3. Inwestycja (cele) w technologie niskoemisyjne w trakcie 12-ego planu pięcioletniego
Sektor
Inwestycja
Nowa energia
5 bilionów CNY (606,5 miliardów EUR do 2020 r.)
Oszczędność energii
4,5 bilionów (545,9 miliardów EUR)
Ochrona środowiska
3 biliony CNY (363,9 miliardów EUR)
Alternatywne pojazdy
100 miliardów CNY (12,13 miliardów EUR)
Moc
5,3 biliony CNY (642,9 miliardów EUR)
Źródło: E3G, Chinese Challenge or Low Carbon Opportunity: The Implications of China‘s 12th Five-Year-Plan for Europe
3.
Struktura rynku
Decyzje w chińskim sektorze technologii przyjaznych dla środowiska są podejmowane przez rząd
centralny. Plan pięcioletni ustanawia technologie priorytetowe i przedsiębiorstwa państwowe (SOE)
odgrywają ważną rolę w ich realizacji.
W obszarach takich jak energia słoneczna i inteligentne sieci elektroenergetyczne, a także w obszarze
usług energetycznych, który obejmuje doradztwo i audyt występuje większa liczba prywatnych graczy.
W poniższej tabeli przedstawiono różne rodzaje organizacji w tych obszarach.
5
Tabela 4. Gracze i podmioty mające wpływ na chińskie sektory technologii przyjaznych dla środowiska
Infrastruktura energetyczna
Energia odnawialna
Woda i odpady
Usługi energetyczne
Naftowy i chemiczny
Przesyłanie i dystrybucja
Wiatr
Czysta woda
QiDi Daring Energy Technology
CNPC
Sinopec
CNOOC
Sinochem
Shanghai Huayi Group
Tianjin Bohai Chemical Ind. Group
Shandong Haihua Group
State Grid Corp. of China
China Southern Power
Chint Group Corp.
Guodian
Datang
Dongfang
Huaneng
Huadian
Guohua
Jingneng
Origin Water Technology
Beijing Kejingyuan
Sound Environmental Resources
Beijing Water Business Doctor
Beijing Enterprises Water Group
Top Energy
Gospodarka odpadami stałymi
Sichuan Hongda Chemical Corp.
Jiangsu Sanfangxiang Ind. Co.
Węgiel
Shenhua (uwzględniając
wychwytywanie dwutlenku węgla oraz
przechowywanie)
China National Coal Corp.
Jądrowa
China Nuclear Engineering Group
(CNECC)
China Guangdong Nuclear Power
Group (CGNPC)
Jinpan International
Linyang Electronics
Pax Electronic
Shenzhen Clou
Wasion (Weisheng) Group
China Energy Conservation and
Environmental Protection Group Jointo
Słoneczna
Suntech
Yingli
LDK
Trina
Himin
China Everbright
Anyang Aierwang
Jiangsu Welle
TEDA Environmental Protection
Weifang Jinsida
Shanghai Environment Group
Instytuty wzornictwa
Beijing General Municipal (Zakład
Komunalny w Pekinie)
Engineering Design and Research
Institute (BMEDI) (Instytut Inżynierii
Projektowej i Badań)
State Engineering Research Centre
of Municipal Water Resources
Development (Państwowe Centrum
Badań Inżynieryjnych nad Rozwojem
Zasobów Wód Komunalnych)
Przemysł naftowy i chemiczny
Alstom
Wiatr
Czysta woda
Arup
Shell, Total, BP
Chevron, ConocoPhillips
BASF
Bayer
DuPont
ABB
Emerson Electric
Honeywell
Schneider Electric
IBM
Siemens
AES
Duke Energy
Gamesa
General Electric
Suzlon
Vestas
Veolia Environmental Services
SUEZ Group
Berlin Wasser
Kardan Water
Läckeby Water Group
Halma
Azure International
Cowi
DHV
Siemens
Veritas
UE MŚP
Słoneczna
First Solar
Canadian Solar
Waste Management, Inc.
Covanta
Ecofys
Internat
Terao
Zagraniczny
Krajowy
Czystsza energetyka
konwencjonalna
Dow Corning
Huntsman
Węgiel
Peabody
AES
Jądrowa
Inteligentne sieci
l k
i li
Ningbo
Sanxing Electric
Holley Metering
Energy Service Companies
(ESCOs)
Patrz strona 9
6
3.1 Czystsza energetyka konwencjonalna
Chinom brakuje zasobów gazu i ropy naftowej przy zasobach węgla, które wynoszą 70% całkowitego
zapotrzebowania na energię w Chinach. Chiny posiadają 14% światowych zasobów węgla
kamiennego, mimo to jego wydobycie stanowiło 45% światowego wydobycia węgla kamiennego.
Produkcja węgla kamiennego wzrosła z 8,1 % od 2005 r. do 3,2 mld ton w 2010 r. Elektrownie
opalane węglem, huty, producenci substancji chemicznych i materiałów budowlanych byli głównymi
odbiorcami węgla, a to przyczyniło się w znacznym stopniu do ustanowienia Chin jako największego
na świecie emitenta gazów cieplarnianych. Przy obecnym tempie, Chinom zabraknie węgla w ciągu
38 lat, co powoduje, że zastosowanie czystszych konwencjonalnych rozwiązań energetycznych staje
się w międzyczasie coraz bardziej konieczne.
W ciągu ostatnich lat Chiny rozbudowały niektóre z najbardziej wydajnych elektrowni opalanych
węglem kamiennym. Wśród konwencjonalnych źródeł energii, rząd planuje zwiększyć zużycie gazu
ziemnego i energii jądrowej o 148% i 376% między 2011 a 2015 rokiem (patrz wykres 3). Rząd
znajduje się również na etapie wycofywania z eksploatacji małych i średnich elektrowni opalanych
węglem, z 11.000 zakładami w 2010 r. do 4.000 w 2015 r., jednocześnie ustanawiając wyższe
standardy w zakresie zrzutów z procesów odsiarczania i odazotowania (odsiarczanie i odazotowanie)
dla istniejących i nowych elektrowni w celu promowania czystszych technologii węglowych. Chiński
rynek czystych technologii węglowych szacuje się na 1, 1 bilionów CNY (133,4 miliardów EUR).10
Wykres 3. Procentowe prognozy wzrostu wykorzystania energii konwencjonalnej, 2011-2015
Olej
Węgiel
Gaz
Energia jądrowa
Źródło: NEA and China Green Initiative
*Jak wiele innych krajów, Chiny mogą ponownie ocenić rozwój energetyki jądrowej po stopieniu rdzenia reaktora jądrowego w elektrowni
jądrowej w Japonii spowodowanego przez trzęsienie ziemi i tsunami w marcu 2011 roku.
Ceny i podatek od tradycyjnych paliw, energii elektrycznej oraz emisji dwutlenku węgla znacząco
wpływają na dynamikę rynku czystej energii konwencjonalnej. Aktualna cena ustalana przez rząd nie
odzwierciedla kosztów wytwarzania energii i wielu dostawców energii elektrycznej w Chinach
10
China Greentech Initiative, 2011. Raport China Greentech Report 2011.
7
funkcjonuje w oparciu o ograniczone budżety, a to z kolei utrudnia przyjęcie czystszych technologii,
które są bardziej kosztowne w początkowych etapach.
Sektory energetyki konwencjonalnej oraz zasilania elektroenergetycznego są zdominowane przez duże
przedsiębiorstwa państwowe. Na przykład, państwowe przedsiębiorstwo węglowe Shenhua obsługuje
prawie połowę produkcji węgla w Chinach; Chiński przemysł energetyczny jest zdominowany przez
pięć przedsiębiorstw państwowych; przesył i dystrybucja energii elektrycznej przez State Grid
Corporation of China oraz China Southern Power; przemysł naftowy przez Sinopec, China National
Petroleum Corp (CNPC), China National Offshore Oil Company (CNOOC) i Sinochem.
3.2 Infrastruktura energetyczna
Zarówno cele w zakresie efektywności energetycznej i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii
wymagają solidniejszej i bardziej zaawansowanej sieci energetycznej w Chinach. Przedsiębiorstwo
State Grid dostarcza około 80% energii elektrycznej, a China Southern Power zapewnia pozostałą
część dostaw (20%) dla sześciu prowincji na południu kraju.
50-60 mln rozwiązań inteligentnych systemów do zdalnego odczytu (AMR); Liczniki w Chinach
mogą zostać zastąpione ponownie w 2015 roku inteligentnymi licznikami zaawansowanej
infrastruktury pomiarowej.
W 2010 r. Chiny były największym inwestorem w inteligentne sieci elektroenergetyczne 47,5
miliardów CNY (5,8 mld EUR), zaraz za nim znajduje się USA (5,2 mld EUR) i Japonia 0,62 mld
EUR). Przedsiębiorstwo State Grid planuje zainwestować 3,45 bilionów CNY (418,5 mld EUR) w
modernizację infrastruktury do roku 2020, która obejmuje 384 miliardów CNY (46,6 mld EUR) na
inteligentne sieci elektroenergetyczne i ponad 300 miliardów CNY (36,4 mld EUR) na przesył liniami
ultrawysokiego napięcia (UHV). China Southern Power prawdopodobnie również przedstawi podobne
plany rozbudowy.
Dystrybucja i konsumpcja będą stanowiły ponad połowę inwestycji ogółem w inteligentne sieci
elektroenergetyczne i są stosunkowo otwarte na udział podmiotów prywatnych. Sektor infrastruktury
elektroenergetycznej jest zmonopolizowany przez krajowe sieci energetyczne o złożonych strukturach
organizacyjnych. Skala, tanie rozwiązania i silne relacje z decydentami na szczeblu centralnym i
lokalnym są kluczem do sukcesu w tym obszarze.
3.3 Energia odnawialna
Pomimo że Chiny masowo inwestują w odnawialne źródła energii, węgiel pozostanie głównym
źródłem energii w ciągu najbliższych dziesięcioleci. Do 2020 roku łączna moc zainstalowana w
energetyce w Chinach wzrośnie do 1880 GW z 960 GW w 2010 roku. Chiny muszą szybko zwiększyć
udział czystych energii (np. energia słoneczna, wiatrowa, wodna i bioenergia) w swoim koszyku
energetycznym.
W 2009 roku Chiny zainwestowały prawie 250 miliardów CNY (30,3 mld EUR) w energię
odnawialną. Udział paliw niekopalnych powinien ulec zwiększeniu z 8.3% w 2011 roku do 11,4% do
2015 roku oraz o 15% do 2020 roku (patrz wykres 4). Cele te są ambitne, ale wydają się być
realistyczne.
8
Obecnie, Chiny są światowym liderem w zakresie energii wiatrowej i produkcji fotoogniw
słonecznych. Ponownie, przedsiębiorstwa państwowe są odpowiedzialne za 90% projektów elektrowni
wiatrowych na lądzie i do tej pory 100% ofert dotyczących dużych projektów solarnych w Chinach
zostało przyznanych przedsiębiorstwom państwowym.
Krajowy potencjał morskiej energetyki wiatrowej wynosi około 750 GW, trzy razy tyle ile potencjał
energetyki lądowej. Przemysł morskiej energetyki wiatrowej pozostaje w Chinach na etapie rozwoju,
ze względu na liczne wyzwania w zakresie technologii i eksploatacji. Europa posiada najwięcej
morskich elektrowni wiatrowych na świecie. Dania, Szwecja i Wielka Brytania przodują na tym polu.
Biomasa nadal otrzymuje w Chinach mniej uwagi niż energia słoneczna i wiatrowa. Chociaż w 2010
roku uchwalono krajową taryfę gwarantowaną dla biomasy oraz wsteczne obniżenie podatku dla
producentów biodiesla, dodatkowy wzrost w sektorze może wymagać dalszego wsparcia, ponieważ
nastąpiła stagnacja wzrostu w ostatnich latach, głównie ze względu na ograniczenie podaży surowca.
W zakresie rozproszonego wytwarzania energii odnawialnej (DRE) Chiny posiadają znaczne
zdolności produkcyjne w małych elektrowniach wodnych, biogazowniach z komorami
fermentacyjnymi przy gospodarstwach domowych oraz dachowych systemach grzewczych. Jednakże,
bez ulepszeń sieci elektroenergetycznej bardziej opłacalne magazynowanie energii oraz dotacje dobrze
rokujących technologii w zakresie rozproszonego wytwarzania energii elektrycznej nie osiągną
pełnego potencjału. 11
Wykres 4. Ewolucja koszyka energetycznego w latach 2010 do 2020
Energia słoneczna
GW Moc zainstalowana
Pozostałe (w tym
biomasa)
Energia jądrowa
Energetyka
wiatrowa
11
9
Tabela 5. Koszyk energetyczny Chin (GW Moc zainstalowana)
Razem
Energia
Energia
Energetyka Energia
węglowa
wodna
wiatrowa
jądrowa
Pozostałe
Energia
(w tym
słoneczna
biomasa)
10
0,6
0,6
2010
955.2
702
200
42
2015
1443
933
325
100
43
40
2
2020
1883
1160
390
180
90
43
20
Źródło: E3G, China Electricity Council [Chińska Rada Elektryczności]
3.4 Efektywność energetyczna
Budownictwo ekologiczne
Populacja miejska w Chinach wzrosła z 20% w 1980 roku do 47% w 2010 roku niewykazując oznak
spowolnienia. Ponad 600 milionów ludzi żyje i pracuje obecnie w chińskich miastach, około 400 mln
więcej dołączy do nich w 2030 roku. 12 Aby sprostać zapotrzebowaniu, Chiny dodają rocznie ponad
dwa miliardy metrów kwadratowych nowej powierzchni do swoich zasobów budowlanych. Mniej niż
0,5% tych budowli stanowią budynki ekologiczne, które są bardziej energooszczędne i trwałe niż
budynki konwencjonalne. 13
Słabej jakości projekt i konstrukcja, zaniedbania w konserwacji budynku i nieefektywne systemy
grzewcze, zwłaszcza na północy kraju, powodują znaczne straty energii. Zużycie energii w budynkach
stanowi obecnie prawie 30% całkowitego zużycia energii w Chinach. Rząd zorientował się, że
poprawa efektywności energetycznej w okresie eksploatacji budynków jest najbardziej opłacalnym
środkiem do osiągnięcia celu, którym jest niższa intensywność zużycia węgla, i jest w ten sposób
bardziej zachęcany do wspierania rozwoju ekologicznego budownictwa.
11-ty plan pięcioletni(2006-2010) zakładał 50% obniżkę zużycia energii w nowych budynkach;
oczekuje się, że redukcja zużycia energii w gminach takich jak Pekin, Szanghaj i Tianjin osiągnie 65%.
W latach 2011-2015, ten 65% program redukcji zużycia energii zostanie przeprowadzony w innych
miastach i na innych obszarach Chin.
Aby stawić czoła istniejącym zasobom budowlanym w Chinach, rząd określił spółki usług
energetycznych (ESCO) (patrz tabela poniżej), jako sposób na promowanie modernizacji w celu
poprawy efektywności energetycznej budynków. 14 Modernizacje mogą zostać przeprowadzone
bezpośrednio przez właściciela budynku lub pośrednio przez ESCO. W ciągu ostatnich pięciu lat,
rynek modernizacji energetycznej budynków zwiększył się prawie czterokrotnie, w ramach wsparcia
ze strony polityki rządowej.
12
McKinsey & Company, 2009. Preparing for China’s Urban Billion.
13
14
Spółki usług energetycznych (ECOS) są zaangażowane w wielu innych segmentach efektywności energetycznej, takich jak wydajne
przetwarzanie, zoptymalizowane projektowanie oraz trwałe materiały.
10
Box 1. Spółki usług energetycznych (ESCO) w Chinach
Spółka usług energetycznych (ESCO) dostarcza rozwiązania energetyczne prowadzące do
zwiększenia wydajności. Spółki usług energetycznych zostały wprowadzone w Chinach pod koniec
1990 r. przez Bank Światowy i Międzynarodową Korporację Finansową (International Finance Corp.)
W celu rozwoju ESCO, chiński rząd niedawno postanowił udzielić im zwolnień podatkowych. ESCO
musi być niezależną osobą prawną, bez wymagań dotyczących kraju rejestracji. Jednakże,
rozporządzenie stanowi również, że minimalny kapitał spółki musi zostać wniesiony w jenach
chińskich co oznacza, że firma musi posiadać siedzibę w Chinach.
Do marca 2011 r., lista oficjalnie zatwierdzonych przez rząd centralny ESCO posiadała 984 pozycji
(NDRC i Ministerstwo Finansów, 2010 i 2011). Jednak, wielu obserwatorów uważa, że większość z
tych spółek to ‖ spółki widma korzystające ze statusu ESCO w celu uzyskania korzyści finansowych i
podatkowych, które zostały wprowadzone w 2010 r. w celu promowania branży ESCO. 15
Według statystyk z China Energy Conservation Association, powierzchnia zabudowy w Chinach
wynosi obecnie 43 miliardy metrów kwadratowych, z czego ponad połowę stanowią budynki
publiczne, a mniej niż 10% z nich stanowią budynki energooszczędne, potencjalną wartość rynkową
projektu modernizacji budynków szacuje się na 50 bilionów CNY (6 bilionów EUR).
Sektor ten jest stosunkowo otwarty dla zagranicznych firm z niektórymi ograniczeniami dotyczącymi
budynków rządowych; National Development and Reform Commission NDRC (Narodowa Komisja
Rozwoju i Reform) i Ministerstwo Finansów (MOF) posiadają listę krajowych i zagranicznych spółek
usług energetycznych ESCO, które zakwalifikowano do uzyskiwania zachęty inwestycyjnej; 16
krajowi deweloperzy dominują na rynku mieszkaniowym i wykazują preferencje w odniesieniu do
krajowych dostawców materiałów budowlanych; międzynarodowe korporacje są bardziej skłonne do
współpracy z droższymi zagranicznymi dostawcami ekologicznych materiałów budowlanych.
Barierami utrudniającymi rozwój w tym sektorze są:
•
•
Pomieszanie różnych standardów z uwzględnieniem kosztów budowy, również utrudnia
kupującym rozeznanie, które materiały są naprawdę ekologiczne ‖;
Brak dokładnych informacji w przepisach dotyczących praktycznego egzekwowania i nadzoru, a
także nadal zbyt małe dotacje rządowe.
•
Niskie ceny energii elektrycznej uniemożliwiają dostawcom zaoferowanie konkurencyjnych
rozwiązań;
•
Mentalność konsumencka zorientowana na niską cenę i niska świadomość efektywności
energetycznej zarówno jednostek świadczących usługi w branży budowlanej jak i końcowych
konsumentów.
15
Kostka, G. & Shin, K. Energy Service Companies in China: The Role of Social Networks and Trust. [Przedsiębiorstwa usług
energetycznych w Chinach: Rola sieci społecznych i zaufania] Frankfurt School of Finance &Management, Working Paper Nr. 168.
16
Lista ESCO dostępna jest pod adresem: www.gov.cn i www.ndrc.gov.cn.
11
3.5 Czysta woda
Chiny stoją w obliczu poważnych niedoborów wody i zanieczyszczenia systemu zaopatrzenia w wodę.
Chiny potroiły liczbę miejskich oczyszczalni ścieków, zainicjowały projekt masowego przekierowania
z południa na północ oraz liczbę planowanych projektów odsalania w pobliżu miast. W okresie od
2010 do 2020 r., planuje się inwestycje w wysokości 4 bilionów CNY (485,2 mld EUR) w zakresie
poprawy stanu infrastruktury wodnej.
Rząd zachęca do prywatnych krajowych i zagranicznych inwestycji w sektorze czystej wody, choć
wiele firm prywatnych utworzyło partnerstwa z lokalnymi zakładami komunalnymi, jedynie 10-20%
inwestycji pochodzi z sektora prywatnego Oczyszczanie ścieków jest głównym obszarem
uczestnictwa w porównaniu do dostaw wody.
Rynek oczyszczania ścieków jest otwarty z pewnymi ograniczeniami; udział sektora prywatnego na
rynku jest dozwolony, ale zwykle, odbywa się we współpracy z rządowymi organami. Uczestnictwo
odbywa się głównie w oparciu o schemat finansowania buduj, eksploatuj, przekaż/przekaż, eksploatuj,
buduj (BOT-TOT) oraz umowy eksploatacji i konserwacji (OQM). Liczba komunalnych oczyszczalni
ścieków wzrosła z 792 w 2005 r. do 3.000 na początku 2011, a większy wzrost oczekiwany jest w
ciągu najbliższych dwóch lat. 17
Oczyszczanie osadów zostało niedawno zintegrowane z oczyszczaniem ścieków, aby uniemożliwić
nieprawidłowe usuwanie osadów do środowiska. Oczekuje się, że inwestycje na rynku oczyszczania
osadów wzrosną od 32, 3 miliardów CNY (2,9 mld EUR) w okresie trwania 11-tego planu
pięcioletniego, do 100 miliardów CNY (12,3 mld EUR) do końca 12-tego plany pięcioletniego.
3.6 Gospodarka odpadami stałymi
Wzrost populacji, bezprecedensowa urbanizacja i industrializacja szybko zwiększają ilość stałych
odpadów wytwarzanych w Chinach. W 2003 r. w Chinach zebrano 148 milionów ton stałych odpadów
komunalnych (MSW) oraz miliard ton odpadów przemysłowych stałych (ISW). Do 2010 r. obie
wartości wynosiły 160 milionów ton oraz 2,4 miliarda ton, aż do 8% i 140%. Średnia roczna stopa
wzrostu stałych odpadów przemysłowych wynosiła 13,3% od 2003 do 2010 roku. 18
Kopalniana skała płonna, skała płonna węgla, popiół węglowy, żużel kotłowy i żużel wielkopiecowy
stanowią 75% wszystkich odpadów przemysłowych stałych (ISW). Górnictwo węglowe i przemysł
przetwórczy generują najwięcej odpadów przemysłowych stałych w każdym chińskim sektorze
przemysłowym. Cechy wytwarzania i zrzutu odpadów przemysłowych stałych są różne w każdym z
regionów, w zależności od struktury przemysłowej regionu.
Obecnie, około 90% usuwanych stałych odpadów komunalnych składowane jest na wysypiskach
odpadów, tylko niewielki procent jest spalany i kompostowany. Odpady kuchenne stanowią 60%
śmieci odbieranych przez zakłady usług komunalnych. Elementy o dużej zawartości wody oraz
17
18
Research In China, 2011. (Badania w Chinach, 2011) China Solid Waste Treatment Industry Report, 2011. (Raport dotyczący stałych
odpadów przemysłowych)
12
składników bioorganicznych stwarzają poważne problemy dla unieszkodliwiania stałych odpadów
komunalnych, takich jak substancje wyługowane.
Do 2008 roku istniało w Chinach 495 zakładów unieszkodliwiania stałych odpadów komunalnych,
będących w stanie unieszkodliwić zaledwie połowę zakładanej ilości wszystkich wytwarzanych
odpadów. Do 2015 roku rząd planuje zbudować dodatkowe 475 zakładów utylizacji odpadów o
wyższej mocy przerobowej.
Środki naprawy, które należy podjąć w Chinach obejmują zmniejszenie ilości odpadów ze źródła,
promowanie recyklingu odpadów stałych, poprawę poziomu unieszkodliwiania, zwiększenie odsetka
spalania i kompostowania odpadów stałych, przyciąganie zagranicznego kapitału i technologii, oraz
reformę systemu gospodarowania odpadami stałymi.
4.
Szanse dla europejskich MŚP
Skuteczne polityki wspólne dla początkowego etapu technologii przyjaznych dla środowiska w wielu
krajach oraz ich egzekwowanie są nadal w początkowej fazie ich rozwoju w Chinach. Mimo że
krajowe polityki i praktyki w segmencie są stosunkowo rozwinięte, mimo wszystko będą sprzyjać
chińskim graczom, chyba że zagraniczne firmy mogą udowodnić znaczne korzyści w zakresie
technologii, know-how, wydajności lub ceny.
W tym szybko rosnącym i zmieniającym się rynku technologii przyjaznych środowisku, duży obszar
rynku nie zawsze przekłada się bezpośrednio na możliwości dla europejskich MŚP. Główne
możliwości rynkowe dla MŚP znajdują się na obszarach, w których duże przedsiębiorstwa państwowe
(SOE) lub wielonarodowe jeszcze nie zainwestowały oraz w miejscach, w których MŚP mogą
wykorzystać swoje know-how i technologie.
Zaawansowane produkty/ usługi dla zapotrzebowania niszowego, ścisłe monitorowanie polityki
przyjaznej środowisku oraz dobre relacje z samorządami prowincji są kluczem do sukcesu na tym
trudnym rynku.
4.1 Szanse podkreślane przed podsektor
Czystsza energetyka konwencjonalna
Technologie wychwytywania i składowania dwutlenku węgla
Oczekuje się, że do 2020 r. chiński przemysł przeróbki węgla będzie największym na świecie Według
China Shenhua CTL & CTC Research Institute, zdolność produkcyjna Chin do upłynniania węgla
osiągnie równowartość 20 mln ton ropy naftowej, gdzie, zamiana węgla na gaz osiągnęłaby 50 mld
m3, a zamiana węgla na chemikalia osiągnęłaby 10 mln ton ekwiwalentu ropy. Czyste technologie
spalania węgla, które pomagają w skutecznym wychwytywaniu i składowaniu dwutlenku węgla
podczas przetwarzania będą potrzebne w Chinach.
13
Energia odnawialna
Biomasa
Niektóre podsektory energii odnawialnej, takie jak sektor biomasy pozostają nadal słabo rozwinięte w
Chinach, ale będą prawdopodobnie szybko się rozwijać w najbliższych latach. Taryfy gwarantowane
ustalone przez rząd pomogą ułatwić dystrybucję energii ze źródeł odnawialnych.
Usługi energetyczne i modernizacja technologii
Chinom brakuje wiedzy i doświadczenia w zakresie audytów energetycznych, energooszczędnego
przetwarzania/energooszczędnych maszyn oraz w rozwoju ekologicznego budownictwa; Chiny nadal
muszą polegać na zagranicznych technologiach i know-how.
W lipcu 2011 r. Ministry of Housing and Urban-Rural Development (MOHURD) (Ministerstwo
Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast i Wsi) przeprowadziło wstępną selekcję 40 chińskich miast, które
będą musiały przeprowadzić w ciągu najbliższych dwóch lat, reorganizację,obejmującą nie mniej niż 4
milionów metrów kwadratowych budynków użyteczności publicznej (w każdym mieście) z rządowej
dotacji w wysokości 20 CNY (2,3 EUR) za metr kwadratowy. Wartość rynkowa tej reorganizacji
wyniesie około 400 miliardów CNY (48,5 mld EUR).
Według China Greentech Initiative (CGI) spółki usług energetycznych (ESCO) dysponują ogromnym
potencjałem w zakresie poprawy efektywności energetycznej, ale ich potencjał krótkoterminowy w
Chinach jest niejasny.
W obszarze budownictwa przyjaznego środowisku najważniejsze strategie polityczne mające wpływ
na ESCO obejmują cele związane z ogrzewaniem miejskim w północnych Chinach i zarządzaniem
energetycznym w dużych budynkach użyteczności publicznej; jednak postęp osiągany w ramach tych
programów jest nierówny, a dotacje dla ESCO są zbyt niskie, aby osiągnąć znaczącą różnicę. Badania
CGI sugerują, że najbardziej atrakcyjne segmenty rynku ESCO to biura administracji rządowej,
przedsiębiorstw państwowych i indywidualne oraz supermarkety i hotele.
Zakłady również potrzebują nowych technologii w celu poprawy poziomu zużycia energii, na
przykład w obszarze ciepła odpadowego lub pomiarów. Przedsiębiorstwa produkcyjne z kapitałem
zagranicznym powinny stanowić szczególny cel w tym obszarze.
Międzynarodowe projekty sponsorowane przez organizacje wielostronne, takie jak Bank Światowy, są
również źródłem możliwości dla firm zagranicznych. Procedura przetargowa w przypadku tych
projektów może być bardziej przejrzysta i ujednolicona.
Nawiązując kontakt z chińskimi przedsiębiorstwami i organizacjami należy jednak pamiętać, że wciąż
nie zwykły one płacić za wartości niematerialne, takie jak usługi. Ta postawa z czasem ulegnie
zmianie, gdyż chiński rząd finansuje coraz więcej programów mających na celu zachęcanie do
zwiększania wydajności energetycznej i ochrony środowiska.
14
Energooszczędne materiały
Certyfikowane energooszczędne materiały z Europy staną się atrakcyjne dla projektantów i
deweloperów zagranicznych, deweloperów realizujących przykładowe rządowe projekty budynków
przyjaznych środowisku lub tych przyszłościowo myślących i o bardziej ustalonej pozycji w Chinach.
Czysta woda
Urządzenia, technologia i wiedza w zakresie uzdatniania wody
W 2008 roku ponad połowa oczyszczalni ścieków w Chinach stanowiła obiekty o średniej skali o
przepustowości na poziomie 10.000 do 100.000 metrów sześciennych na dzień, zlokalizowane w
okolicach miast pierwszego i drugiego rzędu. Więcej małych rozmiarów oczyszczalni ma powstać w
innych miastach drugiego i trzeciego rzędu. Oczyszczalnie ścieków będą stopniowo przyjmować
procesy uzdatniania drugiego i trzeciego stopnia. Proces oczyszczania osadów włączono w zakres
procesu uzdatniania wody dopiero pod koniec 2010 roku, w związku z czym znajduje się on w tyle za
oczyszczaniem ścieków.
Europejskie urządzenia, technologia i wiedza w zakresie uzdatniania wody, które mogą pomóc
zwiększyć wydajność, odzyskiwać energię lub odpady, będą miały przewagę na rynku.
Doradztwo w zakresie przetwarzania odpadów stałych
Branża przetwarzania odpadów stałych wciąż znajduje się we wczesnym stadium rozwoju. Inwestycje
w zwiększanie wydajności spalania i kompostowania przyniosą korzyści przedsiębiorstwom
korzystającym z zaawansowanych technologii. Pojawi się popyt na usługi doradcze w zakresie obsługi
instalacji, wydajnego przetwarzania, zoptymalizowane usługi projektowe i pomiaru oddziaływania na
środowisko, które pomagają poprawić poziomy zanieczyszczenia, odpadów i uzdatniania wody.
Mechaniczna i biologiczna wstępna obróbka odpadów
Mechaniczna i biologiczna wstępna obróbka odpadów może przyspieszyć proces rozkładu, zapobiegać
wyciekom i zmniejszyć poziom emisji gazów cieplarnianych. Maszyny, know-how i dostosowanie na
poziomie lokalnym są niezbędne do tego celu na słabo rozwiniętym rynku w Chinach.
Odzysk opon
Poziom odzysku zużytych opon w Chinach wyniósł 5% w 2009 roku (13 mln sztuk) w porównaniu do
około 45% w krajach rozwiniętych. Rząd zakłada osiągnięcie poziomu 25% w 2015 roku. Europejskie
MŚP posiadające doświadczenie operacyjne w zakresie konwersji zużytych opon w energię, sadzę i
metale wielokrotnego użytku mogą odkryć wiele możliwości na tym szybko rozwijającym się rynku.
15
Pozostałe
Jakość powietrza i urządzenia monitorowania emisji
Dążenie Chin do poprawy jakości powietrza otworzy możliwości przed MŚP z UE, które mogą
dostarczać rozwiązania w postaci systemów monitorowania jakości powietrza (AQMS) oraz systemów
ciągłego monitorowania emisji (CEMS). Do końca 2008 roku w Chinach zainstalowano 911
systemów AQMS i szacuje się, że w najbliższych latach roczne zapotrzebowanie wyniesie 400
zestawów, co daje szacunkową wartość rynku na poziomie 280 mln CNY (32 mln EUR).
W przypadku systemów CEMS do końca roku 2008 zainstalowano około 4618 zestawów. Jeśli obecne
tendencje utrzymają się, wartość rynku CEMS w 2013 roku wyniesie 12,5 mld CNY (1,4 mld EUR). 19
5.
Wyzwania rynku
Wiele możliwości w sektorze technologii przyjaznych środowisku są trudne do wykorzystania dla
europejskich MŚP. Lokalne firmy doganiają je pod względem wiedzy technicznej i mają dużą
przewagę jeśli chodzi o relacje z samorządami, przedsiębiorstwami państwowymi oraz w zakresie
dostępu do finansowania.
5.1 Europejskie MŚP wchodzące na rynek: typowy cykl biznesowy
Europejskie MŚP zazwyczaj wchodzą na chiński rynek w celu sprzedaży wysokiej klasy produktów,
które zostały opracowane w Europie, takich jak biogaz lub audyty energetyczne budynków. Ale ich
produkt często wymaga dostosowania do warunków panujących w Chinach, a rynek zazwyczaj nie
jest wystarczająco dojrzały z powodu opóźnień w zakresie regulacji lub polityki fiskalnej.
Po pewnym czasie przepisy zostają wypracowywane, ale pojawiają się nowe wyzwania: europejskie
MŚP muszą stawić czoła nowym chińskim konkurentom, którzy pojawiają się masowo i oferują niskie
ceny produktów. Konkurencja jest zazwyczaj bardzo zacięta między chińskimi firmami, które mają
tendencję do obniżania cen, aby móc oferować tańsze produkty. Zwykle przedsiębiorstwa europejskie
nie są w stanie konkurować z ceną chińskich firm.
Najlepszą strategią dla spółki europejskiej jest utrzymanie wyższej jakości i standardów
technologicznych oraz dążenie do wyższej wartości usług lub rynków produktowych.
19
FECC, 2010. Monitorowanie zanieczyszczeń powietrza i sprawozdania z kontroli.
16
Tabela 6. Rozwój rynków technologii przyjaznych środowisku w Chinach - typowy cykl
biznesowy
Etap 1
Etap 2
Etap 3
Etap 4
Rozwój produktu na Wprowadzenie
Lokalizacja produktu
rynku europejskim* produktu/usługi na rynek
chiński
Pojawienie się
chińskich
konkurentów
Działalność
europejskiego
MŚP
Europejskie MŚP
rozwija i prowadzi
testy
pilotażowe
produktów.
Rozpoczęcie
badania
rynku
chińskiego.
Identyfikacja
potencjalnych klientów i
ewentualna
realizacja
wstępnego eksportu.
Przedsiębiorstwo
europejskie walczy
z
lokalnymi
konkurentami
o
udział w rynku.
Rozwój
produktu
Opracowanie
nowej technologii i
pilotaż w Europie.
Chińskie
środowisko
regulacyjne
Na tym etapie nie
obowiązują
żadne
przepisy.
Na
tym
etapie
zakończono
opracowywanie wysokiej
klasy
produktu.
Europejskie MŚP ma
silne know how
Na tym etapie nie
obowiązują
żadne
przepisy.
Konkurencja na
rynku chińskim
Brak
realnej Brak realnej konkurencji.
konkurencji.
* Ten cykl obejmuje rozwój usług, jak i produktów.
Zachęcona potencjałem
rynku i sukcesami w
eksporcie, europejska
firma
zakłada
przedsiębiorstwo
z
całkowitym kapitałem
zagranicznym (WOFE)
lub
spółkę
joint
venture
Produkt
jest
dostosowany do rynku
chińskiego.
Produkt
wymaga
stałego doskonalenia,
aby
wyprzedzać
konkurencję.
Regulacje i polityka Silne wsparcie ze
fiskalna mają na celu strony krajowego
wspieranie
nowych przemysłu.
technologii.
Zaczynają się pojawiać Coraz
większa
Chińscy gracze, którzy konkurencja.
rozwijają
nowe
produkty
5.2 Bariery prawne i regulacyjne
Rynek rozwijający się
Chociaż rozwój następuje szybko, rynek technologii przyjaznych środowisku nadal znajduje się w
fazie rozwoju. Regulacje i narzędzia polityczne wciąż wymagają dostosowania w celu umożliwienia
rozwoju nowych podsektorów technologii przyjaznych środowisku. Władze rządowe zazwyczaj
czekają na pojawienie się dużego gracza chińskiego zanim opracują przepisy dla branży. W ten sposób
tworzą zachęty dla innych chińskich przedsiębiorców do inwestowania w tej branży i wykorzystania
możliwości stwarzanych przez nowe regulacje. Pomimo że przepisy powinny ułatwiać europejskim
MŚP rozwój na rynku, czynią one także rynek bardziej atrakcyjnym dla chińskich firm; bardziej
sformalizowane regulacje oznaczają większą liczbę chińskich konkurentów.
Dotychczas opracowano regulacje dla sektora energii wiatrowej (zachęty do rozwijania mocy
zainstalowanej), usług energetycznych oraz w mniejszym stopniu sektora energii słonecznej.
Regulacje dla sektora biogazu są nadal opracowywane.
Standardy oraz zgodność
Chiny po raz pierwszy przyjęły normy minimalnego zużycia energii (MEPS) w 1989 roku. Obecnie
istnieją normy dla szerokiego zakresu urządzeń domowych, komercyjnych i wybranych urządzeń
przemysłowych. W 1999 r. Chiny wprowadziły dobrowolną etykietę rekomendacyjną, którą nadano
już ponad 40 produktom, w tym produktom przyczyniającym się do oszczędzania wody. Ponadto w
17
2005 roku Chiny wprowadziły obowiązkową etykietę informacyjną nt. zużycia energii (zwaną także
etykietą energetyczną). Dzisiaj etykieta energetyczna znajduje szerokie zastosowanie w odniesieniu do
wielu urządzeń gospodarstwa domowego, elektroniki użytkowej, sprzętu biurowego, sprzętu
oświetleniowego i pozostałych urządzeń przemysłowych. EU SME Centre opracowało wytyczne
dotyczące
etykiety
energetycznej,
które
są
dostępne
pod
adresem:
www.eusmecentre.org.cn/content/energy-efficiency-label-guideline.
Biurokracja
Utworzenie firmy z kapitałem zagranicznym w Chinach może być wyzwaniem. Proces biurokratyczny
trwa znacznie dłużej niż w UE, gdyż obejmuje proces zatwierdzania. Technologie przyjazne
środowisku są zazwyczaj faworyzowane (patrz priorytety określone przez FYP), ale zagranicznym
firmom trudno jest korzystać z tego statusu. Na przykład, spółka zagraniczna nie może posiadać
pozwolenia na zaprojektowanie lub budowę (w celu wybudowania elektrowni lub zaprojektowania
budynku) w Chinach i musi współpracować ze spółką krajową.
Ochrona praw własności intelektualnej
Europejskie MŚP w branży technologii przyjaznych środowisku chcące sprzedawać lub eksportować
do Chin produkty wykorzystujące technologie przyjazne środowisku, powinny być świadome
wysokiego ryzyka naruszenia praw własności intelektualnej w Chinach i trudności w egzekwowaniu
tych praw. Innowacyjne technologie i know-how zapewniają kluczową przewagę konkurencyjną dla
europejskich firm zielonych technologii, którą należy rygorystycznie chronić. Ze szczególną
ostrożnością należy podchodzić do współpracy typu joint venture. Więcej porad na temat ochrony
praw własności intelektualnej można znaleźć na stronie IPR SME Helpdesk:
www.china-iprhelpdesk.eu.
5.3 Bariery rynkowe
Nieuczciwa konkurencja ze strony przedsiębiorstw państwowych
Chiński rząd uważa sektor technologii przyjaznych środowisku za strategiczny. Przedsiębiorstwa
państwowe czerpią istotne korzyści z relacji z władzami rządowymi oraz dostępu do zamówień.
Korzystają one również z bardzo korzystnych kredytów bankowych. Sektor jest często określany jako
trudno dostępny dla przedsiębiorstw zagranicznych, 20 które nie mają dostępu do tych samych relacji
lub korzyści.
Intensyfikacja konkurencji lokalnej
Chińskie przedsiębiorstwa technologii przyjaznych środowisku rozwijają się bardzo szybko i mogą
oferować niższe ceny niż ich zagraniczni konkurenci. Chiny są światowym liderem w niektórych
obszarach technologii przyjaznych środowisku (na przykład w sektorze energii słonecznej 74%
przychodów Suntech w 2009 roku pochodziło ze sprzedaży europejskiej).21 Ogólnie rzecz biorąc,
20
Bradsher K., 2010. ―To Conquer Wind Power, China Writes the Rules‖. The New York Times, 14 grudnia.
21
Suntech Unlimited. http://ap.suntech-power.com/?lang=en.
18
chińskie firmy nadal pozostają w tyle za europejskimi jeśli chodzi o poziom technologii, ale inwestują
znaczne ilości czasu i pieniędzy, aby nadrobić zaległości.
Chińskie firmy mają również przewagę jeśli chodzi o zrozumienie lokalnego rynku i rozwój
produktów dostosowanych do lokalnego środowiska. Bliskie relacje z samorządami i
przedsiębiorstwami państwowymi w tej branży mogą mieć krytyczne znaczenie w ramach postępowań
o udzielenie zamówień i jest to kolejny obszar, w którym lokalne firmy będą utrzymywać przewagę.
19
6.
Podsumowanie raportu
Czystsza energetyka konwencjonalna Energia odnawialna
Czyste technologie konwersji •
węgla.
Komponenty dla przemysłu
energii wiatrowej, słonecznej i
biomasy.
•
Bariery prawne
•
Sektory te są ogólnie
•
ograniczone do inwestycji
zagranicznych. Jednakże
MŚP z UE będą mieć dostęp
do rynku poprzez eksport i
umowy licencyjne.
Sektor strategiczny z
priorytetami dla firm
krajowych.
•
Bariery rynkowe
•
Branża jest zdominowana
przez
dużych graczy
państwowych.
Wymagany dostęp do i
relacje z graczami
państwowymi.
Odróżnienie od technologii
lokalnej/
konkurencji.
Branża jest zdominowana przez •
dużych i zazwyczaj
•
państwowych graczy.
Intensywna konkurencja
napędza spadek cen.
Wymagane duże nakłady
inwestycyjne i
oszczędności skali.
Wymagany dostęp do władz
samorządowych.
Rynek zbyt mało dojrzały na
biomasę.
Możliwości
•
•
•
•
•
•
•
•
Podatki
•
•
•
•
•
•
•
Czysta woda
Gospodarka odpadami
Tworzenie przedsiębiorstw usług
energetycznych.
Energooszczędne urządzenia.
•
•
Usługi doradcze w
zakresie
działalności.
Mechaniczna i
biologiczna
wstępna obróbka
odpadów.
Odzysk opon.
Nie jest jeszcze jasne, czy zagraniczne
firmy usług energetycznych (ESCO)
kwalifikują się do przedstawionych
poniżej zwolnień z podatku.
•
Sektor strategiczny z
priorytetami dla firm
krajowych.
•
Nie są znane.
Niski popyt ze strony chińskich firm.
Potrzeba rozwoju relacji z
klientami.
•
•
•
Intensywna konkurencja.
Lokalny protekcjonizm.
Uzależniony od cen,
ograniczony budżet
na bardziej zaawansowane
rozwiązania.
•
Wciąż początkowa faza
rozwoju.
Brak egzekwowania norm
i nadzoru.
Brak funduszy.
Niska świadomość
społeczeństwa w zakresie
segregacji komunalnych
odpadów stałych.
•
Oczyszczanie drugiego lub •
trzeciego stopnia.
Oczyszczanie osadów.
•
•
•
•
Stawka podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) od przedsiębiorstw krajowych wynosi zwykle 25%.
Przychody generowane przez spółki rezydentów realizujące zakwalifikowane projekty w zakresie ochrony środowiska oraz oszczędzania energii są uprawnione do trzyletniego
zwolnienia i trzyletniej 50% obniżki CIT.
Spółki rezydenci prowadzące działalność w sektorze technologii przyjaznych środowisku mogą zostać zakwalifikowane jako przedsiębiorstwo nowych technologii. Stawka podatku CIT
dla przedsiębiorstwa nowych technologii wynosi 15%.
Produkty lub usługi kompleksowo wykorzystujące zasoby (np. ponowne wykorzystanie odpadów) kwalifikują się do zwolnienia z podatku VAT lub skorzystania z niektórych polityk
preferencyjnych.
Dochód uzyskany przez zakwalifikowane energooszczędne przedsiębiorstwa usługowe jest zwolniony z podatku od działalności gospodarczej.
Inne preferencyjne zasady przewidziane przez władze lokalne.
20
7.
Zasoby
Polecane lektury
Raport China Greentech Report 2011
http://www.china-greentech.com/report
Opublikowany przez: China Greentech Initiative, kwiecień 2011
Dostęp 29 kwietnia 2011 r.
China’s Green Revolution: Prioritizing Technologies to Achieve Energy and Environmental Sustainability
http://www.mckinsey.com/locations/greaterchina/mckonchina/reports/china_green_revolution_report.pdf
Opublikowano przez McKinsey & Company, 2009 Dostęp 9 maja 2011 r.
Greening China: Outlook for European SMEs
http://www.friendsofeurope.org/Contentnavigation/Library/Libraryoverview/tabid/1186/articleType/ArticleView/articleId/2
319/Greening-China-Outlook-for-European-SMEs.aspx Opublikowano przez: Friends of Europe, China Dialogue, wiosna
2011 Dostęp: 29 kwietnia 2011 r.
Chinese Challenge or Low Carbon Opportunity: The Implications of China’s 12th Five-Year-Plan for Europe
http://www.e3g.org/programmes/europe-articles/chinese-challenge-or-low-carbon-opportunity/
Opublikowano przez E3G, 2011 Dostęp 9 maja 2011 r.
Low Carbon Technology: A Framework for EU-China Dialogue
http://www.e3g.org/programmes/europe-articles/low-carbon-technology-a-framework-for-eu-china-dialogue/
Opublikowano przez E3G, 2010 Dostęp 9 maja 2011 r.
Energy Service Companies in China: The Role of Social Networks and Trust
www.frankfurt-school.de/dms/Arbeitsberichte/Arbeits168.pdf Published by Frankfurt School, June 2011 Accessed on 25 Aug
2011
Municipal Solid Waste Management in China: Status, problems and challenges
www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0301479710000848
Opublikowano przez E3G, 2010 Dostęp 30 sierpnia 2011 r.
Unlocking Energy Efficiency in China: A Guide to Partnering with Suppliers
http://www.bsr.org/reports/BSR_Unlocking_Energy_Efficiency_in_China.pdf
Opublikowano przez E3G, maj 2010 Dostęp 13 września 2011 r.
APEC launches test-case for Low Carbon Model Town
http://www.apec.org/Press/Features/2011/0128_lowcarbon.aspx
Opublikowano przez E3G, styczeń 2011 Dostęp 13 września 2011 r.
Chinese Challenge or Low Carbon Opportunity: The Implications of China’s 12th Five-Year-Plan for Europe
http://www.e3g.org/images/uploads/E3G_Chinese_Challenge_or_Low_Carbon_Opportunity_updated.pdf
Opublikowano przez E3G, marzec 2011 Dostęp 13 września 2011 r.
Targi
IFAT CHINA
www.ifat-china.com
7-mar-12 do 9-mar-12, Shanghai New International Expo Centre
Targi IFAT CHINA zostały wprowadzone w oparciu o IFAT, największe na świecie targi ochrony środowiska. Targi IFAT
CHINA obejmują szeroką gamę rozwiązań zorientowanych na praktykę w zakresie zaopatrzenia w wodę, kanalizacji,
usuwania odpadów, recyklingu, kontroli zanieczyszczeń powietrza, technologii ochrony środowiska i naturalnych źródeł
energii.
E-mail: [email protected]
12 Międzynarodowe Targi Techniki i Technologii Petrochemicznych (CIPPE)
www.cippe.com.cn
19-mar-12 do 21-mar-12, New China International Exhibition Centre, Pekin
Jedne z trzech największych targów petrochemicznych na świecie, w 2011 roku przestrzeń wystawowa targów zajęła 12
pawilonów o pow. 80.000 mkw, a tworzyło ją 1500 wystawców. Liczba profesjonalnych zwiedzających osiągnęła 40.000.
E-mail:[email protected]
Aquatech China 2012
www.china.aquatechtrade.com/cn/en/Pages/default.aspx
6-cze-12 do 8-cze-12, Shanghai World Expo Exhibition & Convention Centre
Z ponad 24.612 zwiedzającymi z krajowej i międzynarodowej branży wodnej, targi umocniły swoją pozycję jako największe
i najważniejsze targi technologii wodnej w Południowo-Wschodniej Azji w 2011 r.
Water Expo China 2012
www.waterexpo.cn/expo/index.asp
29-paź-12 do 31-paź-12, National Convention Center, Pekin, Chiny
W 2011 roku ponad 18.000 zwiedzających z ponad 34 krajów i regionów przybyło na targi Water Expo China. Ekspozycja
obejmuje wszystkie obszary branży wodnej, włączając eksploatację, wykorzystanie i ochronę zasobów wodnych i urządzenia
21
związane z wodą.
Strony WWW
Chiński Rejestr Klimatyczny
Internetowy Rejestr Energetyczny i Klimatyczny służący do monitorowania zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych
przez krajowe I międzynarodowe korporacje, miasta i organizacje.
http://www.chinaclimateregistry.org/en/index.asp
Europejsko-Chińskie Centrum Czystych Technologii (EC2)
Pięcioletni projekt współpracy finansowany przez Unię Europejską, powstały w kwietniu 2010 roku. Główne zadania EC2 to
promowanie zwiększonego wykorzystania czystej energii w Chinach i wspieranie chińskiego rządu w zakresie kształtowania
bardziej zrównoważonego, przyjaznego dla środowiska i efektywnego sektora energetycznego.
http://ec2.org.cn
Centrum Innowacji ds. Energii i Transportu (iCET)
Wiodący think-tank w obszarze polityki niskoemisyjnego rozwoju i zmian klimatu, niezależna organizacja non-profit,
profesjonalna organizacja zarejestrowana w Chinach i Stanach Zjednoczonych.
http://www.icet.org.cn/english/index2.asp
Chińska Grupa Energetyczna przy Narodowym Laboratorium im. Lawrence'a w Berkeley (LBNL)
LBNL stara się zrozumieć potrzeby energetyczne Chin i możliwości wynikające z tych potrzeb. Posiada szeroki
zasób publikacji związanych z energią i zmianami klimatycznymi.
http://china.lbl.gov/publications
Wykaz wyznaczonych jednostek operacyjnych (DOE) dla Chin zgodnie z Ramową Konwencją Narodów
Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (UNFCCC).
http://cdm.unfccc.int/DOE/list/index.html
Switchboard, blog pracowników NRDC (Barbara Finamore)
Krajowa Rada Ochrony Zasobów Naturalnych USA (NRDC) to środowiskowa grupa działania ze Stanów Zjednoczonych
http://switchboard.nrdc.org/blogs/bfinamore
Chiński Portal Czystych Technologii (w języku chińskim)
Środowiskowa branżowa platforma informacyjna prezentująca studia przypadku, aktualności z rynku i promocje produktów.
Członkowie mogą uzyskać dostęp do bazy danych o firmach i instytucjach w łańcuchu dostaw w sektorze gospodarki
ściekami i odpadami stałymi.
http://www.tsinghuan.com/
China Water and Solid Waste
Portal poświęcony branży gospodarki ściekami i odpadami stałymi w Chinach.
http://english.chinawater.net/ (http://www.h2o-china.com/ i http://www.solidwaste.com.cn/ w j. chińskim)
China Dialogue
chinadialogue.net jest organizacją non-profit z siedzibą w Londynie, Pekinie, San Francisco, która przedstawia aktualności,
analizy i dyskusje na temat Chin związane z kwestiami środowiskowymi.
http://www.chinadialogue.net
Komisja Europejska - Dyrekcja Generalna ds. Handlu
DG ds. Handlu dostarcza dużą liczbę przewodników, raportów badawczych i dokumentów politycznych dla wszystkich
sektorów i partnerów handlowych.
http://trade.ec.europa.eu/doclib
China IPR SME Helpdesk
Użyteczne porady i wskazówki dotyczące sposobów ochrony praw własności intelektualnej w Chinach.
http://www.china-iprhelpdesk.eu
22
Kontakt z EU SME Centre:
Pokój 910, Sunflower Tower
37 Maizidian West Street
Chaoyang District
Beijing, 100125
Tel: +86 10 85275300
EU SME Centre pomaga europejskim małym i średnim przedsiębiorstwom
(MŚP) w uzyskiwaniu dostępu do chińskiego rynku, oferując szeroką gamę
darmowych, praktycznych usług wsparcia włączając udzielanie informacji,
poufnych porad, organizowanie spotkań biznesowych i szkoleń. Centrum
służy także jako platforma wspierająca koordynację i współpracę między
Państwami Członkowskimi UE oraz europejskimi MŚP z sektora
publicznego i prywatnego.
Oferta darmowych usług Centrum obejmuje:
•
Rozwój firmy – dostarczanie informacji o rynku, porady w zakresie
rozwoju firmy i marketingu
•
Porady prawne – wstępne konsultacje i praktyczne podręczniki
•
Standardy – standardy i wymogi dotyczące zachowania zgodności w
przypadku eksportu do Chin
•
Zasoby ludzkie (HR) i szkolenia – biznesowe programy szkoleniowe
•
Dostęp do katalogu dostawców usług oraz informacyjnych baz danych
•
Hot-desking – bezpłatna, tymczasowa przestrzeń biurowa w EU SME
Centre dla zbadania lokalnych możliwości biznesowych
•
Wszelkie inne praktyczne usługi wsparcia dla europejskich MŚP, które
planują eksport do Chin lub inwestycje w Chinach.
Fax: +86 10 8527 5093
www.eusmecentre.org.cn
[email protected]
Zastrzeżenie prawne
Niniejszy dokument służy wyłącznie
ogólnym celom informacyjnym i nie stanowi
prawnej, inwestycyjnej lub innej zawodowej
porady na żaden z poruszanych tematów.
Autorzy dołożyli wszelkich starań, aby
zapewnić, że informacje podane w tym
dokumencie są zgodne z prawdą, jednakże
EU SME Centre nie ponosi żadnej
odpowiedzialności za ewentualne błędy,
pominięcia lub mylne oświadczenia i nie
udziela żadnej gwarancji oraz nie ponosi
odpowiedzialności w związku z opiniami
wyrażonymi przez którąkolwiek osobę, firmę,
spółkę lub inna organizację wymienioną w
tym
dokumencie.
Publikacja
oraz
komercyjne lub niekomercyjne udostępnianie
osobom trzecim jest zabroniony, chyba że
uzyskano uprzednią zgodę EU SME Centre.
Opinie wyrażone w niniejszej publikacji
niekoniecznie
odzwierciedlają
opinie
Komisji Europejskiej.
Data: styczeń 2012
EU SME Centre jest projektem finansowanym przez Unię Europejską.
23

Rynek technologii przyjaznych środowisku w Chinach

Transkrypt

Podobne dokumenty

Polski Złoty bezpośrednio wymienialny na chińskie juany

Podgląd

China Export Poland z SKM - Urząd Transportu Kolejowego