numer 24 (plik pdf 4.2MB) - Międzynarodowe Stowarzyszenie

Transkrypt

OD REDAKCJI
SPIS TREŚCI
Sprawy organizacyjne
Ostatnie promyki słońca jeszcze przypiekają nam
nosy, a już czas na podsumowanie kolejnego
bursztynowego lata. Staje się tradycją, że wiele imprez
skierowanych do turystów i mieszkańców Pomorza
popularyzuje bursztyn, który powoli staje się
symbolem naszego regionu.
Zebrania Członków MSB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Firmy rekomendowane. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Członkowie MSB. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Z prac komisji kwalifikacyjnej rzeczoznawców MSB
- G. Gierłowska. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Kursy i szkolenia organizowane przez MSB. . . . . . . . . . 6
W lipcu plaże Zatoki Gdańskiej od Gdyni
do Krynicy Morskiej wypełniły się poszukiwaczami
uczestniczącymi w VII Mistrzostwach Świata
w Poławianiu Bursztynu.
8. Dzień Bursztynu - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Bursztyn na Międzynarodowej Konferencji Fykologów
- E. Sontag . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Podczas Dnia Bursztynu tworzyliśmy
i p r z e k a z a l i ś m y m i a s t u B u r s z t y n o w ą K o ro n ę
wspomagając ideę kreowania wizerunku Gdańska jako
Światowej Stolicy Bursztynu. Ponieważ sierpień
przebiegał pod znakiem 25-lecia Solidarności, ruchu
społecznego, który na wszystkich z nas wywarł silne
piętno, również i my włączyliśmy się w te obchody.
Wspólna realizacja odlewu wykonanego na murze Srebrnej Solidarności na Srebrny Jubileusz połączyła
w s z y s t k i c h z e b r a n y c h n a Ta r g u W ę g l o w y m
przywołując emocje z dawnych lat.
Dobiegła również końca realizacja niezwykle
ważnego dzieła Bursztynowo-brylantowej sukienki
dla Jasnogórskiego Wizerunku Królowej Polski
wykonana w Pracowni Mariusza Drapikowskiego.
Mamy nadzieję że z zainteresowaniem przeczytacie
Państwo relacje z tych wszystkich wydarzeń.
Polecamy Państwa uwadze artykuł pani prof.
Barbary Kosmowskiej-Ceranowicz poświęcony
badaniom bursztynu z wykorzystaniem mikrosopu
elektronowego pozwalającego oglądać powierzchnię
bursztynu w powiększeniu nawet 4000 krotnym.
Badania trwają, jednak możliwe, że dzięki tej metodzie
porównanie mikrostruktur bursztynu i jego imitacji
ułatwi ich rozróżnianie.
W tym numerze przekazujemy niezwykle ważne, nie
tylko dla środowiska bursztynniczego, „Nazewnictwo
i określenia kamieni jubilerskich z bursztynu
bałtyckiego (sukcynitu)” opracowane w maju przez
Komisję Kwalifikacyjną Rzeczoznawców MSB.
Wszystkich nas czeka trudne zadanie wprowadzania jej
w życie tak aby poprzez rzetelną informację budować
markę bursztynu i zaufanie klientów.
Działalność Stowarzyszenia
Wydarzenia
Bursztynowe TOTUS TUUS - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . 9
VII Mistrzostwa Świata w Poławianiu Bursztynu
- P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Targi
Baselworld - E. Rachoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
JCK Show, Las Vegas 2005 - E. Rachoń . . . . . . . . . . . 13
O bursztytnie
O Mikrostrukturach bursztynu i jego imitacji
- B. Kosmowska-Ceranowicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Kursy i szkolenia
Warsztaty biżuterii unikatowej na gdańskiej ASP
- P. Kowalczuk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Sympozjum poświęcone technologiom jubilerskim
- A. Wiśniewska. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Muzea
Nowoczesne Muzeum Bursztynu w Gdańsku
- P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Sylwetki
Projektantka spod znaku słonecznika
- P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
WYDAWCA
Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników
ul. Beniowskiego 5 hala B6, pokój 116A,
80-382 Gdańsk, Poland
Tel./Fax: +48 58 554 92 23,
[email protected]; www.amber.org.pl
Redakcja dziękuje wszystkim Autorom za
nieodpłatne udostępnienie artykułów i zdjęć
REDAKCJA
Elżbieta Sontag - Redaktor Naczelny, [email protected]
Ewa Rachoń - [email protected]
WSPÓŁPRACA
Piotr Kowalczuk - [email protected]
REKLAMY I DYSTRYBUCJA
Alicja Wiśniewska - [email protected]
TŁUMACZENIE: Piotr Łuba, [email protected]
SKŁAD: Elżbieta Sontag, [email protected]
2
BURSZTYNISKO Nr 24
ZEBRANIA CZŁONKÓW
Walne Zebranie Członków MSB
Dnia 31 marca 2005r., w Muzeum
Archeologicznym w Gdańsku, odbyło się Walne
Zebranie Członków Międzynarodowego
Stowarzyszenia Bursztynników.
W czasie zebrania Zarząd przedstawił bilans i
rachunek wyników za rok 2004. Odczytano
sprawozdania z prac Zarządu, Komisji Rewizyjnej i
Sądu Koleżeńskiego. Wszystkie wnioski, zgodnie z
porządkiem obrad, zostały zatwierdzone uchwałami
Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia.
Kwartalne Zebranie Członków MSB
W dniu 21 czerwca 2005r., tradycyjnie już
w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku, miało
miejsce Kwartalne Zebranie Członków MSB.
W trakcie zebrania Komisja Kwalifikacyjna
Rzeczonawców przedstawiła obowiązującą
nomenklaturę kamieni jubilerskich z bursztynu
wraz z dokonanymi korektami i uzupełnieniami.
Obecni na Zebraniu członkowie mogli również
zapoznać się z wynikami badań mikrostruktur
bursztynu i jego imitacji. Pani prof. Barbara
Kosmowska-Ceranowicz przedstawiła prowadzone
we współpracy z Instytutem Paleobiologii PAN
badania bursztynu na mikroskopie skaningowym.
(Artykuł poświęcony badaniom znajdziecie Państwo
na str. 15 bieżącego numeru Bursztyniska).
FIRMY REKOMENDOWANE PRZEZ MSB
Firmy posiadające aktualny certyfikat, który daje prawo do używania znaku towarowego
Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników.
FROM THE EDITORS
COMPANIES RECOMMENDED BY THE IAA
Below are given firms that have been granted certificate, which gives the right to use our trademark.
S&A BURSZTYNOWA BIŻUTERIA SP. Z O.O. - Adam
Pstrągowski
DEJWIS - Marian Dejcz
ART. 7 - Wojciech Kalandyk
VENUS - Jacek Leśniak
BALT - Leszek i Adam Dulinski
DAGENIT SC - Marek Trocha
RAV - Krzysztof Basiukiewicz
STENEX - Stefan Plota
ART-SILVER KRAUSE - Leszek Krause
SOLO - Bożena Przytocka
DRABIK - Marcin Drabik
GALLERY NORD AMBER - Anna Elzbieta Najder
VESSEL INTERNATIONAL INC - Stephanie Stepień
AMBERMODA - Mariusz Gliwinski
AD ART SILVER - Andrzej Drozdowski
NATALEX - Stanisław Stępień
STANIMEX BIS SP. ZO.O. - Alicja Darkowska
KOLIA - Jarosław Lis
GOLDMAJOR GROUP - Robert Rontaler
ANELL - Helena Lejko
YIDKAMBAR - Zdzislawa Czerniak
ENZO - Józef Soszyński
DANZIGER BOWKE - Grzegorz Nikiel
PRACOWNIA ARTYSTYCZNA EDMAR - Jolanta i
Edward Marzec
HELENA - Jan Podżorski
IMAGE SILVER - Piotr Szulta Piotr Szymański
BONSTO - Witold Bongart
SAWAMBER - Cezary Kosieradzki
OTOKA AMBER COLLECTION - Dorota i Krzysztof
Otoka
BC BURSZTYNOWE CENTRUM - Piotr Wedekind
LUX - Joanna, Jan Bryksy
SILVART - Dimitris Nikolopoulos
ZIMMERMANN - Arkadiusz Zimmermann
AMBER ART GUTOWSKI - Marek Gutowski
NOBLE ENTERPRISES INTERNATIONAL - Filip
Kaniecki , Chiny
ART POL - Wojciech Malinowski
AMBERSTONE - Anna Machnik
AS WIGO - Andrzej Sietko Sierkiewicz, Witold
Gorbacz
AMBERSTO - Józef Stopyra
AG - Aleksander Gliwiński
3
BURSZTYNISKO Nr 24
FIRMY OCZEKUJĄCE W TRYBIE REGULAMINOWYM
NA PRZYZNANIE ZNAKU
RECOMMENDED COMPANIES ON THE WAITING LIST
GEDAN - Eugeniusz Gowkielewicz
GOLDSTEIN - Kazimierz steinke
DONAT - Krystyna Martyna-Tyburska
FH"SSA-RLA" - Andrzej Sietko-Sierkiewicz
FPHU BUTON - Leszek Herlik Herlikiewicz
T/A ROYAL AMBER - Robert Rudniak
INKLUZJA - Jacek Kocieniewski
CZŁONKOWIE PRZYJĘCI MIĘDZY 07.03.2005-23.08.2005
(na dzień 23.08.2005 roku Stowarzyszenie liczy 238 członków)
NEW MEMBERS OF THE IAA
ACCEPTED BETWEEN 07.03.2005-23.08.2005
(on 23 August 2005 the Association had 238 members)
Bongart Marek
Bongart Piotr
Cymborski Bogumił
Cymborski Rafał
Darowska Małgorzata
Fijałkowski Sławomir
Gronuś - Dutko Barbara
Majkut Miłosz
Mierzwińska Elżbieta Janina
Plewiński Lech
Z PRAC KOMISJI KWALIFIKACYJNEJ
RZECZOZNAWCÓW MSB
W tekście ostatniego komunikatu Z prac Komisji
Kwalifikacyjnej Rzeczoznawców MSB (Bursztynisko Nr 23
s.2) dokonano nieuprawnionych zmian merytorycznych.
Dodano cały ostatni akapit, jednocześnie pominięto, nie
opublikowano ustalonego przez KKRz. w dniu 7.01.2005 r.
- Nazewnictwa kamieni jubilerskich z bursztynu.*
Na posiedzeniu w dniu 9 maja br., które odbyło się
w bibliotece Centrum Ekumenicznego w Gdańsku,
Komisja Kwalifikacyjna Rzeczoznawców ponownie
zajęła się sprawą Nazewnictwa kamieni
jubilerskich z bursztynu.
Ważnym powodem skoncentrowania się na
bursztynie bałtyckim i celem pracy rzeczoznawców
Rudniak Robert
Sawatzki Hubert
Taylor Barbara Patricia
Zhang Jin Hong
naszego Międzynarodowego Stowarzyszenia
Bursztynników było:
„Zapewnienie bursztynowi bałtyckiemu wysokiej
rangi w Polsce i na rynku światowym,.. ” (§ 6 pkt 1
Statutu)
Bursztyn bałtycki (sukcynit) jest bowiem
w centrum zainteresowania polskich
bursztynników. Jest on znany i ceniony za swoje
wyjątkowe walory już od XIII tysiąclecia p.n.e. To
bursztyn bałtycki w przeszłości łączył antyczny
świat śródziemnomorski z morzami północy.
Bursztynowe dzieła z najświetniejszego okresu
bursztynnictwa (XVI i XVII w.) były znane, cenione i
znajdowały się we wszystkich znaczących
kolekcjach prywatnych i muzealnych.
Odwiedzający nasz kraj dyplomaci i podróżnicy od
wieków zauważają go i niemal powszechnie jest on
łączony z Polską. Obecnie ponownie polskie firmy
bursztynnicze, przez ekspansję biżuterii
z bursztynu i srebra na rynki całego świata,
* Odpowiedź Redakcji:
W Sprawozdaniu KKRz opublikowanym w nr 23 Bursztyniska nie wprowadzono żadnych zmian merytorycznych. Były
to jednie zmiany edytorskie. Ze względu na dużą objętość numeru pominięto tylko nazewnictwo, które w identycznie
brzmiącej wersji zostało opublikowane w numerze 21 Bursztyniska str. 12. Natomiast cały tekst, łącznie z akapitem, jest
zgodny z przesłanym Redakcji w dn. 1 marca 2005 przez Pana Wiesława Gierłowskiego. Redaktor naczelna składająca
pismo nie wiedziała, że przesłane zmiany nie były konsultowane z Autorką sprawozdania. Za zaistniałą sytuację
Redakcja przeprasza Autorkę.
International Amber Association
4
BURSZTYNISKO Nr 24
przypomniały niezwykłe walory bursztynu
bałtyckiego. Ponownie bursztyn bałtycki (sukcynit)
szeroko zaistniał w świecie.
Aby nasze bursztynnictwo nadal mogło się
rozwijać rzeczoznawcy uznali za konieczne
ustalenie nazewnictwa bursztynu bałtyckiego we
wszystkich fazach procesu produkcyjnego i obrotu
handlowego. Dokonali korekt i uzupełnień oraz
jednogłośnie przyjęli Nazewnictwo i określenia
kamieni jubilerskich z bursztynu bałtyckiego,
jednocześnie rekomendując je Zarządowi jako, w
całości obowiązujące dla firm korzystających ze
znaku MSB.
Nazewnictwo i określenia kamieni jubilerskich
z bursztynu bałtyckiego (sukcynitu)
Bursztyn bałtycki (sukcynit) - naturalny,
poddany jedynie obróbce mechanicznej (na
przykład szlifowanie, cięcie, toczenie, polerowanie)
bez jakichkolwiek zmian naturalnych właściwości.
Bursztyn bałtycki (sukcynit) - poprawiany
w którym wywołano sztucznie w obróbce termicznej
zmiany właściwości fizycznych między innymi
przezroczystość i barwę.
Bursztyn bałtycki (sukcynit) - kamień łączony
składający się z dwu lub więcej części naturalnego,
poprawianego lub prasowanego bursztynu
bałtyckiego sklejony odpowiednim bezbarwnym
spoiwem.
Bursztyn bałtycki (sukcynit) prasowany rekonstruowany, kamień z okruchów, mączki lub
okruchów i mączki sprasowanych pod wpływem
podwyższonej temperatury i wysokiego ciśnienia
bez dodatkowych składników.
Uwaga:
Dopuszcza się, dla podkreślenia lub zmiany
naturalnej barwy bursztynu, użycie folii i płatków
metali szlachetnych oraz tła barwnego z emalii i farb
w wyrobach jubilerskich dekorowanych
kamieniami z bursztynu bałtyckiego (sukcynitu),
niedopuszczalne jest malowanie spodu kamieni.
i makroskopowe (dostępne bezpośredniej
obserwacji) badanie z uwzględnieniem
pochodzenia z określonego złoża, masy, formy
i budowy bursztynu, jego przezroczystości
i występujących w nim organicznych
zanieczyszczeń. Parametrów które mają
znaczący wpływ na jego wykorzystanie.
2. Klasyfikację imitacji bursztynu bałtyckiego
(sukcynitu).
3. Klasyfikację żywic kopalnych.
Klasyfikacja surowca i półfabrykatów
z bursztynu bałtyckiego (sukcynitu)
· Pochodzenie ze złoża
- bursztyn z Bałtyku (w tym z kopalnych plaż)
- bursztyn z nagromadzeń lodowcowych
- bursztyn z Sambii (ze złóż sambijskich)
- bursztyn z Ukrainy (bursztyn ukraiński)
- bursztyn z Bitterfeldu (bursztyn saksoński)
· Formy surowca
- pękate
- płytkowe
- krople, sople
- nieregularne
· Budowa
- masywny, lity
- warstwowy
· Przezroczystość
- przezroczysty
- przeświecający
- nieprzezroczysty
· Zanieczyszczenia substancjami organicznymi
- czysty
- z niewielkimi wtrąceniami
- zanieczyszczony, porowaty
· Masa (tabela)
Podział klasyfikacyjny surowca bursztynowego
oparty na masie bryłek zatwierdzony przez KKRz.
w dniu 20 listopada 1999 r.
Surowiec prefabrykowany
Komisja Kwalifikacyjna Rzeczoznawców we
wspomnianym już dniu 9 maja br. opracowała
i jednogłośnie przyjęła także:
1. Klasyfikację surowca i półfabrykatów
z bursztynu bałtyckiego (sukcynitu).
Przedmiotem tej klasyfikacji jest surowiec
i półfabrykaty z bursztynu bałtyckiego w obrocie
handlowym. Obejmuje ona pomiarowe
-
ociosany
bryłki korowane w młynkach
piaskowany
po obróbce termicznej (prażony) w ciałach
sypkich i cieczach
- w autoklawach
- całe bryłki bursztynu sprasowane na kształt
kaboszonów, kulek i innych form
BURSZTYNISKO Nr 24
5
Półfabrykaty prasowane
- płyty i wałki bursztynowej o jednolitej
strukturze, bez dodatku spoiwa,
przezroczyste, jasne
- płyty i wałki ze sprasowanego bursztynu
o jednolitej strukturze, mętne
i nieprzezroczyste
- wypraski z bursztynu jednolite, z dodatkiem
pigmentów
- wypraski z bursztynu ze śladami styku ziaren
lub smugami czerwonej zwietrzeliny
- płyty i wałki bursztynowe o niejednolitej
strukturze z dodatkiem spoiwa - czystej
mączki bursztynowej
Klasyfikacja
imitacje bursztynu bałtyckiego (sukcynitu)
Imitacje bursztynu bałtyckiego (sukcynitu) to
surowiec, półfabrykaty lub wyroby wykonane
z zastępczego, najczęściej tańszego materiału,
podobnego wyglądem do bursztynu, ale o innych
właściwościach chemicznych i fizycznych.
Są to:
1. naturalne lub modyfikowane żywice
subfosylne na przykład kopal kolumbijski,
nowozelandzki kopal kauri.
2. tworzywa sztuczne: szkło, celuloid, poliestry,
żywice fenolowe i inne.
3. bursztyn bałtycki (sukcynit) prasowany
z dodatkami mas plastycznych lub kopali.
4. okruchy bursztynu bałtyckiego (sukcynitu)
zatopione w żywicach naturalnych
i sztucznych.
Klasyfikacja
żywic kopalnych
Żywice kopalne określone nazwą bursztyn
(w znaczeniu szerszym: jako żywica kopalna, a nie
jako sukcynit) i przymiotnikiem określającym
rejon ich występowania.
Są to występujące na rynku wyrobów: bursztyn
dominikański, bursztyn meksykański, bursztyn
z Borneo, których zawartość kwasu bursztynowego
waha się w granicach 0-3%.
Także wiele innych żywic kopalnych o znaczeniu
kolekcjonerskim i naukowym.
Żywice kopalne mające nazwy własne nadane
przez badacza = kreatora typu danego rodzaju
żywicy, który je odkrył i po raz pierwszy opublikował
ich właściwości. Są to, występujące na rynku
wyrobów: birmit, rumenit, symetyt. Także wiele
innych żywic kopalnych o znaczeniu
kolekcjonerskim i naukowym.
Komisja Kwalifikacyjna Rzeczoznawców
przedstawia Zarządowi Międzynarodowego
Stowarzyszenia Bursztynników postulat
wyłączenia z rekomendacji tych firm, które
dokonują obrotu wyrobami z w/w skróconej
klasyfikacji żywic kopalnych i imitacji.
Żywice kopalne towarzyszące bursztynowi
bałtyckiemu w złożach:
1. g e d a n o - s u k c y n i t j e s t m o ż l i w y d o
zdefiniowania jedynie w badaniach
laboratoryjnych. W obróbce nie różni się prawie
wcale od sukcynitu. Wyróżniamy natomiast tak
zwane żywice towarzyszące złożom sukcynitu,
z których niektóre dość łatwo odróżnić od
bursztynu bałtyckiego:
2. żółty, przezroczysty gedanit o typowej białej
powierzchni zwietrzenia,
3. niezmiernie rzadki, czarny stantienit dający
bardzo dobry poler („czarny bursztyn”
pojawiający się na rynku jest uzyskiwany albo
w procesie prasowania, albo zmiany barwy
w autoklawie: mylony z gagatem).
4. inne czarne żywice „miękkie i „twarde”,
występujące w nieco większej ilości w złożu
w Bitterfeldzie, różniące się od stantienitu
twardością,
5. g l e s s y t , w r ó ż n y c h o d m i a n a c h
kolorystycznych, daje się dobrze polerować,
liczniej występujący w nagromadzeniach
bursztynu na Łużycach i w złożu
bitterfeldzkim,
6. zygburgit naturalny polistyren, znany również
z terenu Niemiec, barwy brudnobiałej.
Komisja Kwalifikacyjna Rzeczoznawców
zaleca poinformowanie producentów wyrobów
bursztynowych o naukowym znaczeniu okazów
żywic towarzyszących i celowości ich
kolekcjonowania. Do obrotu gospodarczego
mogą być dopuszczone wyroby z gedanosukcynitu.
sekretarz KKRz. Gabriela Gierłowska
6
BURSZTYNISKO Nr 24
KURSY I SZKOLENIA ORGANIZOWANE PRZEZ MIĘDZYNARODOWE
STOWARZYSZENIE BURSZTYNNIKÓW
KURS WIEDZY O BURSZTYNIE
Kurs Wiedzy o Bursztynie organizowany przez
Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników od
kilku lat cieszy się powodzeniem nie tylko wśród
członków naszej organizacji. Wiele osób
niezrzeszonych chętnie zdobywa wiedzę na temat
bursztynu, korzystając z możliwości przyjazdu do
Gdańska i wzięcia udziału w szkoleniu.
Coraz częściej dokształcają się właściciele firm
wraz ze swoimi pracownikami ugruntowując nabytą
już wiedzę oraz zapoznając się z nowymi
zagadnieniami. W ten sposób podnosi się standard
i obsługa sprzedaży bursztynowej biżuterii.
Zainteresowanie bursztynem jest coraz większe.
Klienci coraz częściej wymagają fachowej wiedzy
i porady, są bardziej dociekliwi i po prostu ciekawi
tego, co kupują.
Mamy nadzieję że nasze kursy przyczynią się do
podniesienia świadomości i wiedzy na temat
bursztynu nie tylko wśród samych uczestników , ale
również potencjalnych klientów.
Informujemy, że Stowarzyszenie organizuje
najbliższy kurs wiedzy o bursztynie na przełomie
października i listopada b.r.
Tematyka kursu będzie obejmowała wiele
zagadnień w tym:
- dzieje obróbki bursztynu
- współczesne techniki obróbki bursztynu
- handel
- współczesne techniki wytwórczości
- kaminie jubilerskie i ekspertyzy
- charakterystyka bursztynu bałtyckiego
- zagadnienia surowca
- inkluzje w bursztynie
- komunikacja z klientem
Wykłady prowadzone są przez naukowców,
badaczy bursztynu i doświadczonych specjalistówpraktyków.
Kurs kończy się egzaminem i otrzymaniem
dyplomu ukończenia szkolenia.
KURS RZECZOZNAWCÓW BURSZTYNU
wznawia zapisy na Kurs Rzeczoznawców
Bursztynu. Przewidywany termin to październiklistopad tego roku.
Kurs obejmuje wykłady i prelekcje oraz ćwiczenia
praktyczne. Szczegółowa tematyka wykładów
i ćwiczeń praktycznych będzie dostarczona
uczestnikom przed rozpoczęciem kursu.
Warunki przyjęcia na kurs:
- członkostwo Międzynarodowego Stowarzyszenia
Bursztynników
Jubilerskich
lub
Rzeczoznawców
-posiadanie uprawnień rzeczoznawcy
jubilerskiego lub w dziedzinie bursztynnictw
- dla kandydatów nie będących jeszcze
rzeczoznawcami: wykształcenie średnie
i praktyka zawodowa.
Osoby zainteresowane wzięciem udziału
w kursach proszone są o kontakt z biurem MSB:
tel/fax (0-58) 554-92-23
[email protected]
Piotr Kowalczuk
www.PolskaBizuteria.pl
8. DZIEŃ BURSZTYNU
Wspólne dekorowanie bursztynem Korony dla
Gdańska oraz happening Srebrna Solidarność na
Srebrny Jubileusz stały się kanwą 8. Dnia
Bursztynu podczas Jarmarku św. Dominika
w Gdańsku. 14.08. Targ Węglowy przemienił się w
Plac Bursztynowy. Mieszkańcy i goście Trójmiasta
mogli wspólnie bawić się, godnie wspominać 25.
rocznicę powstania Solidarności, jednocześnie
promując bursztyn. To niezwykłe wydarzenie
połączyło środowisko bursztynników i artystów
Pomorza.
Tuż po rozpoczęciu imprezy, wspólnie
z Prezydentem Miasta Gdańska, panem Pawłem
Adamowiczem, szefem Solidarności, panem
Januszem Śniadkiem oraz prezesem
Międzynarodowych Targów Gdańskich, panem
Andrzejem Spikerem goście Jarmarku mogli
uczestniczyć w rozpaleniu urządzeń, służących do
podgrzania srebra, by można było wypełnić nim
BURSZTYNISKO Nr 24
Wydarzenia
wykonany w murze kultowy napis Solidarność.
Wykonanie tego typu pracy inspirowała piosenka
„Mury” Jacka Kaczmarskiego. Projekt Srebrna
Solidarność na Srebrny Jubileusz powstał dzięki
zaangażowaniu Kazimierza Kalkowskiego, Krystyny
Janiszewskiej, Janusza Wosika, Kazimierza
Pomianka i Jerzego Zaulicznego. Przedsięwzięcie
koordynowała Ewa Rachoń, wiceprezes
7
autorów trafił do Muzeum Bursztynu, działającego
w strukturze Muzeum Historycznego Miasta
Gdańska. Będzie dowodem talentu artystycznego
gości Jarmarku. Korona to także dowód życzeń, by
Gdańsk szybko mógł w pełni nosić miano Światowej
Stolicy Bursztynu.
Fot: Studio Polska Biżuteria
Srebrna Solidarność na Srebrny Jubileusz.
Fot: Studio Polska Biżuteria
Proces odlewania srebrnych liter trwał cały dzień.
W podsumowaniu powiemy, gdzie trafił tak
przygotowany eksponat. Gdy rosła temperatura
srebra, prezydent i goście zabrali się za Wspólne
dekorowanie bursztynem Bursztynowej Korony.
Została ona zaprojektowana przez dr. Sławomira
Fijałkowskiego, a ufundował ją pan Adam
Pstrągowski, prezes S&A Bursztynowa Biżuteria
z Gdyni. Nim trafiła do Gdańska została pozłocona
przez firmę Galvanoaurum, którą prowadzi
dr Sławomir Safarzyński. Przez cały czas trwania
happeningu każdy mógł ozdobić koronę
bursztynem. Pomysły na to były różnorodne, a efekt,
ze specjalną metryczką, zawierającą podpisy
Pod okiem znanych artystów: Pauliny Binek, Mai
Gasperowicz, Eugeniusza Gowkielewicza, Doroty
Kos i Daniela Orłowskiego, można było przygotować
własną ozdobę bursztynową. Warsztaty Biżuterii
z Bursztynu cieszyły się ogromną popularnością.
Fot: Mariusz Gliwiński
Bursztyn królował również na wybiegach modelek.
Galeria Centrum z Gdańska prezentowała swoje
najnowsze kolekcje, uzupełniając je bursztynową
biżuterią. Biżuterię do pokazu przygotowało
Bursztynowe Centrum z Sobieszewa oraz firma
Aleksandra Gliwińskiego. Wspaniałą atmosferę
wzmagał występ zespołu Detko Band.
Kolejny raz poprowadzono eliminacje do
Mistrzostw Świata w Poławianiu Bursztynu.
Finały, odbędą się w Jantarze dopiero za rok, ale
8
BURSZTYNISKO Nr 24
piaskownica z bursztynem była miejscem
doskonałej zabawy dla dużych i małych.
Goście Jarmarku mogli uczestniczyć w aukcji
Radość Wolności. Została ona zorganizowana przez
Stowarzyszenie Promocji Artystów Wybrzeża Era
Art. z Gdyni z myślą o niepełnosprawnych
umysłowo artystach.
Podczas całego dnia można było obejrzeć kolekcje
inkluzji roślinnych i zwierzęcych prezentowane
przez Muzeum Inkluzji w Bursztynie Uniwersytetu
Gdańskiego. Swoją wystawę prac zorganizowali
uczestnicy pierwszego Kursu Projektowania
Biżuterii na ASP w Gdańsku. Firma Progold
z Gdańska zorganizowała prezentację
komputerowego projektowanie biżuterii. Pokazy
szlifowania i obróbki bursztynu prowadziło
Bursztynowe Centrum z Sobieszewa. Galeria
Bursztynowa Narcyza Kalskiego ze Słupska
prezentowała bicie monety z niedźwiadkiem
Elżbieta Sontag
BURSZTYN NA MIĘDZYNARODOWEJ
KONFERENCJI FYKOLOGÓW
W dniach 19-22 maja 2005 roku odbyła się
w Krynicy Morskiej XXIV Międzynarodowa
Konferencja Sekcji Fykologów Polskiego
Towarzystwa Botanicznego. Organizatorem
konferencji był Instytut Oceanografii Uniwersytetu
Gdańskiego.
Konferencja poświęcona była problemowi
współczesnej ekologii - toksycznym zakwitom sinic.
Jednak jak powiedział główny koordynator
Konferencji
dr Waldemar Surosz Pobyt na
Jantarowym Wybrzeżu nie mógł odbyć się bez
bursztynu. Otrzymane od Stowarzyszenia materiały
informacyjne o bursztynie oraz wykład o genezie
i badaniach nad inkluzjami, przeprowadzony przez
słupskim. Dawne techniki wytwarzania biżuterii
z bursztynem propagował Zenon Śmigel z Tucholi.
Po bursztynowych szlakach oprowadzał Orbis
Travel. Mennica Państwowa prezentowała medal
wybity z okazji 25-lecia Solidarności,
a Międzynarodowego Stowarzyszenie
Bursztynników książki i wydawnictwa
o bursztynowej tematyce. Wszyscy złaknieni, mogli
skosztować bursztynowej zupy, hitu kulinarnego
przygotowanego przez Stowarzyszenie Polskich
Kucharzy i Cukierników Regionu Pomorskiego.
Moc atrakcji sprawiła, że goście Jarmarku bawili
się świetnie. Gdy Dzień Bursztynu dobiegał końca.
Imponujący efekt srebrnej pracy został przekazany
przez Mariusza Gliwińskiego, prezesa
Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników
na ręce Jerzego Borowczaka z Fundacji Centrum
Solidarności z myślą o powstającym w Gdańsku
Muzeum Solidarności. Bursztynowa Korona trafiła
zaś do Muzeum Bursztynu. Środowisko
bursztynników zapisało kolejną kartę w historii
bursztynowego miasta.
Patronat honorowy:
Komitet Obchodów 25-lecia Solidarności
Sponsorzy:
S&A Bursztynowa Biżuteria, Galvanoaurum,
Image Silver, Progold, Art.-7, Amber Apple Joanna
Kreja - Wójcikiewicz, Rav, Amber Art. Gutowski,
Ambersto, Bonsto, Silvam, Złotnictwo
J. Zauliczny.
Organizatorzy :
Międzynarodowe Targi Gdańskie S.A.
Galeria Centrum
autorkę artykułu, wprowadziły uczestników w
niezwykły świat bursztynu. Przekazany przez MSB
bursztyn pozwolił rozegrać Mistrzostwa Fykologów
w Poławianiu Bursztynu. Spośród 120 uczestników
Konferencji w zawodach wzięło udział 30, nie
zwracając uwagi na późną porę, wiatr, dość niską
temperaturę powietrza i wody naukowcy związani
na co dzień z sinicami na kolanach wybierali
z zapałem rozsypane na brzegu bursztynki.
Bursztynowe drzewka przekazane przez Pana
Marka Gutowskiego pozwoliły uhonorować
zwycięzców.
Na ręce Prezesa MSB zostało przekazane
podziękowanie, podpisane przez dr Waldemara
Surosza i Rektora Seniora UG Prof. dr hab. Marcina
Plińskiego. Jak czytamy „uczestniczący
w konferencji goście z kraju i zagranicy wyjechali
z przekonaniem że Gdańsk jest niekwestionowaną,
światową stolicą bursztynnictwa”
BURSZTYNISKO Nr 24
9
Wydarzenia
Piotr Kowalczuk
BURSZTYNOWE TOTUS TUUS
Niezwykłe w swej wymowie wydarzenie spotkało
środowisko bursztynników i wszystkich
rozmiłowanych w tej skamieniałej żywicy.
W gdańskiej pracowni Mariusza Drapikowskiego
powstała bursztynowo-brylantowa sukienka dla
Jasnogórskiego Wizerunku Królowej Polski,
nazwana „Sukienką Zawierzenia”. Sukienka
zostanie uroczyście poświęcona w Święto Matki
Boskiej Częstochowskiej (26.08.) przez abp.
Stanisława Dziwisza, metropolitę krakowskiego,
który ozdobi wizerunek koronami papieskimi, które
w przeddzień śmierci poświęcił Sługa Boży Jan
Paweł II. Wydarzenie to upamiętni 350-lecie obrony
Jasnej Góry, 50-lecie powstania modlitwy Apelu
Jasnogórskiego, 25-lecie Solidarności oraz będzie
wotum Matce Bożej za życie i świętość papieża
Polaka. Wiele ważnych wydarzeń sprawiło, że
bursztyn będzie odtąd zauważony
w najważniejszym polskim sanktuarium.
Bursztynowo-brylantowa sukienka dla
Jasnogórskiego Wizerunku Królowej Polski.
Myśl o powstaniu sukienki - nazwanej
„Sukienką Zawierzenia” powstała w grudniu
2003 r. w Rzymie, podczas dorocznej
pielgrzymki przeora Jasnej Góry, związanej z
przekazaniem opłatków na stół wigilijny Jana
Pawła II - mówi Mariusz Drapikowski. Był on
uczestnikiem tego spotkania, gdyż wcześniej
przygotowywał bursztynową monstrancję z okazji
Roku Różańca Świętego. Proszono wówczas papieża
o specjalne błogosławieństwo z okazji rocznicy
Modlitwy Apelu i obrony Jasnej Góry. Mowa
o bursztynowej monstrancji zainteresowała Ojca
Świętego. Wtedy to przeor o. Marian Lubelski
rzucił myśl, by może z tych okazji przygotować
sukienkę dla Matki Bożej, właśnie z bursztynu.
Uśmiech aprobaty papieża był widocznym
znakiem, że trzeba zabrać się do pracy wspomina Drapikowski.
Od początku jasne było tylko kiedy są rocznice
i jak wygląda wizerunek na Jasnej Górze. A i to nie
do końca. Jak doświadczył autor projektu wiele
opisów różniło się, a tu nie mogło być mowy o żadnej
pomyłce. Dotychczasowe sukienki, które
montowane są na specjalną ramę, wykonane są
z materiałów, które można dopasować. Sukienka
bursztynowa, miała być całością. Niczego nie da się
na niej naciągnąć, przesunąć. Mimo, iż
w Częstochowie są sukienki z kamieniami
szlachetnymi, to ta pierwszy raz w całości jest
strojem jubilerskim. Autor by poznać obraz
i warunki umieszczenia na nim pracy wielokrotnie
bywał w jasnogórskich murach. Podczas jednej
z konserwacji mógł zbliżyć się do obrazu i w ten
sposób przemyśleć wykonanie ostatecznego dzieła,
ściśle ograniczonego wymiarami i miejscem
prezentowania. Oraz wieloma obostrzeniami, które
skrywa tajemnica bezpieczeństwa.
Praca wcale nie była łatwa - zauważa
Drapikowski. Pomysł na takie wykonanie, by
służyło ono Wizerunkowi, było dla niego
bezpieczne, ale też widoczne i oddające intencje
przygotowania sukienki rodził się bardzo długo.
W końcu krok po kroku, pokonując trudności
i wymyślając nowe rozwiązania udało się dojść
do końca. W pamięci pozostawał mi fakt, iż ikony
się pisze. Skoro ikony, to i sukienki do nich. Nie
będzie przesadą jeśli powiem, że traktowałem to
w taki właśnie sposób.
Następnie rozpoczęła się mozolna praca. Projekt,
który właściwie rozwijał się w trakcie, bo trudno
było wszystko przewidzieć. Punktem ważnym było
pozyskanie surowca. Ze względu na rozmiary
potrzebna była znaczna jego ilość. Informacja
o możliwości przekazania surowca na ten szczytny
10
BURSZTYNISKO Nr 24
Wydarzenia
cel poszła w bursztynniczy świat. W ten sposób
uzyskano część surowca. Było trzeba go więcej,
a pozostał jeszcze zakup brylantów, srebra i złota.
Choć praca pracowni Drapikowskiego do końca była
pełnym wotum, to materiał trzeba było
najzwyczajniej kupić. Wszelkie sprawy finansowe
prowadzone były przez klasztor na Jasnej Górze.
Drapikowski zgłaszał zapotrzebowanie, które było
realizowane. Ostatecznym mecenasem
przedsięwzięcia stały się Spółdzielcze Kasy
Oszczędnościowo Kredytowe. To za ich przyczyną
praca mogła być ukończona. Promotorem
pozyskania tego mecenatu była znana gdańska
społeczniczka, pani Ewa Sikorska-Trela.
Wykorzystano: 1000 atestowanych brylantów, 30
kg surowca bursztynowego, znaczne ilości srebra
i złota. Ostateczny efekt jest imponujący. Choć po
pracy sukienkę zdobi ok. 9 kg bursztynu to jego
dobór, ułożenie i ukazanie piękna zapewne
podkreślą charakter ważnego dla narodu
Wizerunku.
potwierdzały fakt głębokiego zaangażowania się
w „pisanie sukienki dla ikony”. Radość oka
wzbudzała umieszczona na sukience piękna
bursztynowa róża. Skąd na nią pomysł? Papież
odwiedzając sanktuaria pozostawiał w nich róże.
Ta będzie tego pamiątką - ubiega mnie
Drapikowski.
Fot: Archiwum Drapikowski Studio
Tak, on napisał na nowo tę ikonę i nowy rozdział
w historii bursztynu. Z radością trzeba przyjąć fakt
znalezienia mecenasów tego przedsięwzięcia. Może
przychylą oni oko ku bursztynowemu ołtarzowi?
Bursztyn wespół z brylantami. Przecież to marzenie
bursztynników.
Fot: Archiwum Drapikowski Studio
Sukienka koronuje wiele wydarzeń, jednak
w sposób szczególny związana jest z osobą Jana
Pawła II. Totus Tuus wykonane z jubilerską precyzją
nie pozostawia wątpliwości, że nie powstałaby,
gdyby nie uśmiech aprobaty papieża. Może z tego
właśnie powodu, korony jakie poświęcił na dzień
przed śmiercią pasują tylko do niej?
Drapikowskiemu udało się coś niezwykłego.
W żadnym momencie kontaktu wzrokowego
z dziełem nie odnosimy wrażenia, że to żałobny
rapsod na cześć papieża. Wręcz przeciwnie, błyszczy
i żyje, wskazując drogę jak drogowskaz. Subtelne
znaki, symbole drzewa życia, jakie były montowane
ostatnie, nie pozostawiają żadnych wątpliwości.
Gdy miałem okazję być blisko tej pracy, uwagę
przykuwało kilka charakterystycznych szczegółów.
Niektóre bardzo osobiste dla jej autora, które
Mariusz Drapikowski. Fot: Mariusz Gliwiński
BURSZTYNISKO Nr 24
11
Wystawy Wydarzenia
i sympozja
Piotr Kowalczuk
VII
MISTRZOSTWA
ŚW IATA
W
POŁAWIANIU BURSZTYNU
Polak, Dariusz Wierzchowski z Warszawy
zwyciężył w VII Mistrzostwach Świata w Poławianiu
Bursztynu, zakończonych 10 lipca w Jantarze na
Mierzei Wiślanej. Zebrał 118 g bursztynu. Do
zmagań stanęli uczestnicy z 7 krajów, najliczniej
Fot: materiały prasowe Organizatorów Mistrzostw.
z Polski i Niemiec oraz z Czech, Danii, Kanady, Litwy
i USA. Wcześniej przeszli oni eliminacje, które
odbyły się w Gdyni, Gdańsku, Sopocie, Krynicy
Morskiej, Sztutowie i Jantarze. Bursztynu,
rozsypanego i ukrytego przez organizatorów
zawodów, można było szukać przez 10 minut.
Stanowiska startowe utworzono na piasku,
bursztyn skrywała “kidzina” - to wszystko co
wyrzuca morze. Do stanowisk poszukiwaczy trafiło
łącznie 40 kg bursztynu.
Organizatorzy Mistrzostw zapewnili moc atrakcji.
Wystąpiły znane polskie zespoły. Imprezie
towarzyszyło obozowisko starodawnej osady
średniowiecznej, w którym prezentowano rzemiosło,
dawne tańce i walki rycerskie. Rycerze walczyli
dzielnie o białogłowy. Obozowało również Bractwo
Zakonu Krzyżackiego zorganizowane przez Muzeum
Zamkowe w Malborku. Wszystko to przeplatane
wieloma konkursami o bursztynie dla dzieci, które
organizowała dr Elżbieta Sontag pod auspicjami
i Muzeum Inkluzji w Bursztynie UG.
Miłym dla oka były eliminacje do wyborów Miss
Bursztynowego Wybrzeża - Jantar 2005.
Fundatorem nagrody dla Miss Jantar- zestaw
biżuterii z bursztynem - był członek
pan Marek Gutowski z firmy Amber-Art-Gutowski.
Firma ta przekazała też wiele bursztynowych
drzewek szczęścia, które otrzymali mistrzowie
zawodów.
Ważnym wydarzeniem towarzyszącym była
konferencja popularnonaukowa: "Bursztyn Dawniej i Dziś". Zapis wykładów ukaże się w formie
książki.
VIII już Mistrzostwa Świata w Poławianiu
Bursztynu w Jantarze dopiero za rok. Jak
zapowiada szef Komitetu Organizacyjnego Ryszard
Goliszek - mamy zaproszenie z Obwodu
Kaliningradzkiego. Całkiem możliwe, że finały w
Jantarze poprzedzą eliminacje w Jantarnym.
Będziemy próbowali również poszerzyć zasięg na
naszym Wybrzeżu. Trwają rozmowy z
Władysławowem i Puckiem. Bursztyn może
połączyć Wybrzeże i przekroczyć granice. Nasza
zabawa daje ku temu doskonałą okazję.
Wspaniała zabawa, bakcyl walki w mistrzostwach
świata i coraz droższe nagrody sprawiają, że
każdego roku uczestników jest więcej. Mistrzostwa
Świata w Poławianiu Bursztynu to perełka
turystyczna gminy Stegna i Mierzei Wiślanej.
12
BURSZTYNISKO Nr 24
Targi
Ewa Rachoń
BASELWORLD
Szerszą relację z targów można przeczytać w numerze
2/2005 Polskiego Jubilera
Bazylea pięknie otulona niewielkimi górami,
w miejscu gdzie się spotykają granice trzech
państw, jak co roku wita swoich gości kwitnącymi
magnoliami i słoneczną wiosną.
W centrum miasta wokół Placu Targowego
udekorowanego żółtymi tulipanami znajduje się 6
potężnych hal wystawienniczych, gdzie co roku
odbywają się w kwietniu Targi Zegarków i Biżuterii
BASELWORLD. Wiodącą branżą na tej imprezie jest
Fot: Ewa Rachoń
szwajcarski przemysł zegarkowy, a u jego boku
rozwinęła się część jubilerska, gemmologiczna
i maszyny. Łącznie w targach wzięło udział 1 197
wystawców z 45 krajów, liczne prezentacje
narodowe ale bez Polski oraz około 85 tys.
zwiedzających z około 100 krajów.
Fot: Ewa Rachoń
W ciągu ostatnich kilkunastu lat obecność
kupców z całego świata pozwoliła uformować
największą na świecie imprezę targową
koncentrującą wszystko co najciekawsze
w dziedzinie zegarmistrzostwa i jubilerstwa.
Konsekwentna i rozłożona na etapy modernizacja
hal i twarda polityka cenowa organizatora
spowodowały, że wystawiać się tu mogą tylko
najlepsi z najlepszych. Ma to swoje dobre i złe
strony. Luksusowe marki, najwyższej jakości
kamienie jubilerskie i perły, maszyny i technologie
prezentują zadziwiającą jakość kolekcji, a jednak
brakuje urozmaicenia jakie niosą ze sobą artyści
i bardzo ogranicza możliwość debiutu firmom
dopiero rozpoczynającym budowanie swej renomy.
Wiele najsławniejszych firm związanych z modą
czy przemysłem perfumeryjnym od lat rozszerza
zasięg swojej marki na kolekcje zegarmistrzowskie
i jubilerskie, wprowadzając potężne budżety
i kampanie reklamowe, dyktat mody we
wzornictwie, rozpędzając nowe potrzeby
konsumenckie i wprowadzając sporo zamieszania
w świat tradycyjnego i mniej podatnego na
sezonowość przemysłu zegarmistrzowskojubilerskiego.
Interesującym debiutem gwiazdy mody była na
tegorocznych targach Vivienne Westwood
przedstawiając kolekcję Hardcore Diamonds.
Jednym z jej znaków firmowych jest agrafka, co
w połączeniu z pierścionkiem daje interesujący
efekt. Biżuterię według projektów sławnej
angielskiej projektantki wykonała znana nam
z obecności na polskim rynku niemiecka firma
Hellmuth działająca pod hasłem simply good.
Firma Hellmuth pokazała na swoim własnym
stoisku jeszcze coś, co wydaje mi się interesujące
dla polskich jubilerów, mianowicie srebrną
biżuterię w połączeniu z diamentami. Nie wszystko
białe musi być platyną, a srebro jest naszym
rodzimym skarbem. Zważywszy, że małe diamenty
są w osiągalnych cenach - warto może się
zastanowić nad osadzaniem ich w srebrze, skoro mit
o niedopuszczalności takiego połączenia już upadł.
Ciekawą biżuterię proponuje rosyjska firma
Jewellery Theatre (Teatr Biżuterii), która po raz
drugi wystąpiła w Bazylei. Właściciele i założycie
firmy - Irina Dorofieva i Maxim Voznesenskij mieli
uprzednio doświadczenie zawodowe w sztuce
użytkowej i kreując swoją własną markę zadbali tak
o wzornictwo inspirowane naturą jak i o szczególny
sposób prezentacji. Połączenie oryginalnych
pomysłów z doskonałym materiałem jubilerskim
BURSZTYNISKO Nr 24
13
Targi
zapewniło firmie sukces już podczas
ubiegłorocznego debiutu.
Polska niestety jest w Bazylei nieobecna, a barw
bursztynu broni od wielu lat firma Cool Design
prowadzona przez zamieszkałego w Lozannie
Ryszarda Kulczyńskiego. Wyselekcjonowane ze
znawstwem bursztyny z różnych stron świata
pokazują niezwykłą rozmaitość tego kamienia
organicznego i zachęcają - 'noś mnie'. W śród stoisk
projektantów było polskie srebro wystawiane przez
niemiecką galerię Aniol prowadzoną przez panią
Elżbietę Anioł. Niestety sektor projektantów kurczy
się mimo dobrej lokalizacji, zabrakło stoiska
Michaela Zobla - mistrz przeszedł właśnie na
emeryturę, a dobrą szkołę złotnictwa
reprezentowała greczynka Lina Fanourakis, którą
można chyba nazwać tkaczką złota.
W hali maszyn i technologii laikowi dość trudno się
zorientować w skomplikowanych urządzeniach - ale
widać jasno, że stół jubilerski wyposażony
w komputer do projektowania biżuterii to niedługo
będzie już codzienność. Jest też dobra wiadomość
dla krótkowidzów - mianowicie nowe urządzenie
powiększające firmy Vision Engineereing z Francji.
Jest to rodzaj mikroskopu, w który patrzy się niemal
jak na ekran. Powinien bardzo ułatwić pracę
zegarmistrzom lub przy osadzaniu drobnych
kamieni jubilerskich bez konieczności poprawiania
na nosie okularów.
Przyznam się, że w tym roku zwiedzałam targi
z poczuciem, że ucieka nam świat nowoczesnej
biżuterii i nowych technologii. Brak systemu
kształcenia w zawodzie jubilera, złotnika,
bursztynnika i projektanta, zaczyna pogłębiać
dystans pomiędzy nami, a silnie konkurującym
jubilerstwem europejskim, które w dobie kryzysu
postawiło na poszukiwanie nowych form zachęty
klienta i rozwój. Kosztowne inwestycje w technologie
również pozostają poza zasięgiem naszych firm,
podobnie z profesjonalnym marketingiem...
Ewa Rachoń
Grupa koordynowana przez Międzynarodowe
Stowarzyszenie Bursztynników zlokalizowana jest
od wielu lat przy głównym ciągu komunikacyjnym.
Ciekawa oferta 6 firm uczestniczących w targach Dejwis, S&A Bursztynowa Biżuteria , Helena, Solo,
Stenex i Ambermoda ściągnęła uwagę kupców,
a firmy Helena , Stenex i Ambermoda pozytywnie
oceniają rezultaty. Firma Solo pani Bożeny
Przytockiej uczestniczyła w tych targach po raz
pierwszy, ma jednak doświadczenia handlowe
z amerykańskim rynkiem gdyż od lat jeździ do
JCK SHOW, LAS VEGAS 2005
Szerszą relację z targów można przeczytać w numerze
4/2005 Polskiego Jubilera
Las Vegas - sen na pustyni, najdynamiczniej
rozwijające się miasto Ameryki, do którego
codziennie przybywa w poszukiwaniu pracy 800
osób. I pewnie ją znajdują, bo gigantyczne kasyna
prawie co roku otwierają nowe, luksusowe podwoje.
Dziś oglądamy wykop w wypalonej słońcem ziemi,
za dwa lata będziemy zwiedzać wnętrze nowego
Palazzo. Trochę wolniej idą inwestycje niezwiązane
z hazardem i do takich należy rozbudowa centrum
wystawienniczego Sands Expo. Toteż kolejka firm
chcących uczestniczyć w JCK Show - największych
targach jubilerskich w USA - nie maleje. W tym roku
wystawiało się 2 750 firm, w tym 950 z zagranicy,
wiele z nich w zorganizowanej w formie prezentacji
narodowych. Była grupa firm polskich, narodowe
wystąpienie producentów włoskich, francuskich ale
i grupa meksykańska, brazylijska, ze Sri Lanki,
Japonii i Hong Kongu. Wiele krajów szuka tutaj
swojej szansy na dostęp do amerykańskiego rynku,
o którym się mówi że jest w kryzysie ale w dalszym
ciągu reprezentuje największą siłę nabywczą
w sektorze jubilerskim, podobnie zresztą jak w wielu
innych.
Grupa koordynowana przez Międzynarodowe
Stowarzyszenie Bursztynników. Fot: Mariusz
Gliwiński
14
BURSZTYNISKO Nr 24
Targi
Tucson na targi minerałów i wyrobów jubilerskich.
Jej fantazyjnie skomponowane bursztynowe
naszyjniki cieszyły się zainteresowaniem spytałam
więc o ocenę imprezy. Mówi, że jest za wcześnie żeby
ocenić w pełni uzyskane kontakty, niemniej jednak
odczuwa się obecność profesjonalnych odbiorców
i to co Tucson trwa 2 tygodnie, tutaj można osiągnąć
w krótszym czasie. Tak więc mimo wysokich
kosztów uczestnictwa planuje powrót na tą imprezę
w przyszłym roku.
Nietypowa ekspozycja Ambermody i wyróżniająca
się wzornictwem biżuteria również spotkały się
z zainteresowaniem. Mariusz Gliwiński, mówi, że
odniósł pozytywne wrażenia z targów, ma
długofalowe plany związane z rynkiem
amerykańskim i ocenia, że nawiązał dużo
obiecujących kontaktów, a to oznacza wiele pracy by
dobrze przygotować się do następnego spotkania już
w sierpniu tego roku.
Targi w Las Vegas to możliwość przyjrzenia się
biżuterii amerykańskiej rzadko widywanej poza
USA. Królują oczywiście diamenty i platyna ale
pojawia się też białe złoto w oprawie zaręczynowych
pierścionków, perły we wszystkich dostępnych
barwach i kształtach, dość tradycyjne wzornictwo
i dobry warsztat złotniczy. Emocje budziły kolorowe
diamenty, które od kilku lat świętują stały wzrost
cen i popularności.
Penetrację targów zawsze zaczynam od centrum
designu, w którym mieszczą się autorskie
prezentacje artystów tak amerykańskich jak
i zaproszonych gości z innych kontynentów. Surowe
piękno nieoszlifowanych diamentów oprawionych
w 22 karatowe złoto z pewnymi odniesieniami do
biżuterii Michaela Zobla odnajduję w pracach Todda
Reeda projektanta z Kolorado. Swobodna
kompozycja jego biżuterii w mozaikowej formie
zyskała mu miejsce w najlepszych galeriach
Ameryki. Jego pasja do pracy w metalu zaczęła się
w wieku 18 lat, kiedy postanowił zrobić srebrne
guziki do swojej kolekcji skórzanych ubrań.
Mark Schneider to również uznane nazwisko
dojrzałej generacji. Projektant tworzy finezyjną
biżuterię klasycznymi technikami używając
wyszukanych kamieni jubilerskich. Wielokrotnie
nagradzany ciągle zadziwia mistrzowskimi pracami,
które tworzy z myślą o tym by przedmiot sam w sobie
był dziełem sztuki, cieszył oko ale też miał
odniesienie do mody i był wygodny w noszeniu.
Interesującym debiutem na targach było
pojawienie się ekskluzywnego House of Taylor
Jewelry. Wielkie nazwiska trafiają do przemysłu
jubilerskiego coraz częściej, ale znana z działalności
charytatywnej na rzecz zwalczania AIDS Elizabeth
Taylor jest osobą szczególną. Jej wyjątkowa kolekcja
klejnotów i książka „Mój romans z biżuterią” to
mocne podstawy budowania marki. We współpracy
z firmą Mirabelle z Los Angeles aktorka będzie
firmowała projektowane z myślą o niej kolekcje
wykonywane z najcenniejszych kamieni
jubilerskich i pereł, często w delikatnych
kolorowych zestawieniach. Drugą ambasadorką
firmy jest modelka Kathy Island, która promuje
dostępną cenowo linię dla kobiet, mam zajmujących
się domem. Jest tu miejsce dla srebrnej biżuterii i co
ciekawe przedstawiciele handlowi firmy rozmawiali
o ewentualnej współpracy z Mariuszem Gliwińskim.
W trakcie poszukiwania nowości spotkała mnie
miła niespodzianka. Oglądając ekspozycję firmy
Xen trafiłam na witryny z bardzo znajomą srebrną
biżuterią. Kilka słów rozmowy i odnajduję
norweskiego przedstawiciela grupy warszawskich
projektantów, który zdecydował się promować
polskie srebro w autorskim wykonaniu. Pewnie
jeszcze za wcześnie na ocenę rezultatów, ale mam
nadzieję, że wystawa przyniesie kolegom nowe
zamówienia.
Inne firmy prezentujące bursztyn to amerykańskie
firmy często odwiedzające Gdańsk - Valerio 888
z Nowego Yorku, Gracjana z San Francisco,
Scandinavian Boutique z Kalifornii oraz Gripediai z
Litwy
Targi w Las Vegas to również cykl seminariów,
podczas których wiele uwagi poświęca się procesowi
budowania zaufania klientów (Consumer
confidence) oraz zasadom uczciwego handlu
kamieniami jubilerskimi (Fair Gem Trade).
Klient raz wprowadzony w błąd może utracić
zaufanie a odwrócenie tego stanu trwa lata i nie
zawsze jest możliwe. Tak więc organizacje takie jak
CIBJO czy GIA mówią o przejrzystości źródeł dostaw
kamieni jubilerskich, tak by nie wspierać regionów
wykorzystujących swoje bogactwa naturalne do
wspierania konfliktów narodowych lub terroryzmu,
a także aby nabywca był poinformowany
o procesach technologicznych jakim były poddane
oferowane surowce jubilerskie.
Optymistyczne dane związane z rosnącą siłą
nabywczą konsumentów amerykańskich w wieku
45-54 lata powodują, że już dziś wielu producentów
biżuterii w USA ale i we Włoszech obmyśla strategię
działań rynkowych i wzornictwo. Ten tort jest
pewnie do podziału wśród firm produkujących
biżuterię z platyny i diamentów ale być może znajdą
się amatorzy naszego złota północy.
BURSZTYNISKO Nr 24
15
O bursztynie
Barbara Kosmowska-Ceranowicz
O
MI KR OS T R UKT UR ACH
BURSZTYNU I JEGO IMITACJI
Dyskusja na zebraniu rzeczoznawców (KKRz)
(MSB) na temat metod wykrywania bursztynu
rekonstruowanego i imitacji bursztynu
zaowocowała podjęciem szerszych niż początkowo
planowano badań mikrostruktury bursztynu
bałtyckiego (sukcynitu). Zarząd MSB wyasygnował
na ten cel środki finansowe, które pokryły część
kosztów badań. Autorka przeprowadziła badania na
mikroskopie elektronowym w Instytucie
Paleobiologii PAN w Warszawie, wspólnie z dr
Cyprianem Kulickim, korzystając z jego fachowej
pomocy i dużego doświadczenia w badaniach
skaningowych. Uzyskany materiał z przebadania 23
próbek jest obecnie szczegółowo analizowany
i będzie przedmiotem wspólnej publikacji, która
ukaże się w którymś z czasopism naukowych.
Pierwsze wstępne wyniki przedstawione zostały na
dorocznym VII Naukowym Zjeździe Polskiego
Towarzystwa Gemmologicznego, które odbyło się 35 czerwca 2005 w Mierkach (krótkie omówienie
Czytelnik znajdzie w czasopiśmie Zegarki
i Biżuteria) oraz na Kwartalnym Zebraniu członków
MSB w dniu 21 czerwca w Gdańsku.
W czasie niedoboru surowca jaki przeżywają
bursztynnicy i stosowania przeróżnych technik jego
obróbki, szczególnie z zastosowaniem temperatury
i ciśnienia, a także łączenia bursztynu z innymi
substancjami postawiono pytanie czy
elektronowomikroskopowe badania mogą posłużyć
jako metoda identyfikacji kamieni jubilerskich?
Niedobór surowca wywołuje niedające się
powstrzymać szukanie również materiałów
zastępczych i produkcję imitacji, niestety bardzo
często sprzedawanych jako bursztyn. Na polskim
rynku wg obowiązującego nazewnictwa dla kamieni
jubilerskich sukcynitu, wprowadzonego przez MSB,
w sprzedaży jest bursztyn naturalny obrabiany
tylko mechanicznie, bursztyn poprawiany
w autoklawach oraz bursztyn rekonstruowany
(prasowany) z kawałków albo z pyłu bursztynowego,
albo z obu frakcji razem. Istniały podejrzenia, które
już dziś częściowo potwierdzają prowadzone
badania, że w procesie prasowania do bursztynu
dodaje się żywic subfosylnych (kopalu), albo
sztucznych, a także barwników. Nie ma dziś
w zwyczaju rejestrowania patentów jak to było w 19
i na początku 20 wieku. Metody prasowania
i poprawiania bursztynu należą do tajemnic firm,
które niestety nierzadko sprzedają wszystkie swoje
wyroby jako bursztyn naturalny.
Badaniom poddano nieszlifowane, świeże
przełamy próbek bursztynu naturalnego,
poprawianego i prasowanego, a także dwóch
imitacji i kopalu kolumbijskiego wybranych ze
zbiorów Muzeum Ziemi PAN (MZ PAN),
Laboratorium MSB i z próbek otrzymanych od
wytwórców biżuterii bursztynowej.
Szczególną uwagę skierowano najpierw na
bursztyn naturalny i występujące w nim pęcherzyki
gazu (układy dyspersyjne). W literaturze
powtarzane są często dane KLEBSA z 1887 roku,
który w mikroskopie świetlnym wyliczył dla trzech
odmian bursztynu (obłoczkowatego, bastardu
i kościanego) średnice pęcherzyków, ich liczbę
w 1 mm2, i stosunek powierzchni pęcherzyków do
powierzchni szlifu. Najbardziej dyskusyjna okazała
się średnica pęcherzyków (SAWKIEWICZ 1970,
M IERZEJEWSKI 1976), ale wobec ogromnej
zmienności średnic w jednej odmianie, jaką przy
obecnych badaniach stwierdzono, nie jest to
zaskoczeniem. Najbardziej istotny i dający
wyobrażenie o jakości struktury wydaje się być
stosunek powierzchni pęcherzyków do powierzchni
szlifu, jaką podaje KLEBS (1878): dla odmiany
obłoczkowej (bursztyn przezroczysty z fragmentami
zmętnień) - 0,10, dla bastardu (bursztyn
nieprzezroczysty, żółty) - 0,25, a dla kościaka
(bursztyn nieprzezroczysty, biały) - 0,42 - 0,52.
Nawet bez dokładnych obliczeń prezentują to
uzyskane w badaniach dwie fotografie wykonane
przy zastosowaniu prawie tego samego
powiększenia próbek, na których widoczny jest
w zależności od odmiany, różny stosunek
powierzchni pęcherzyków do litej struktury
bursztynu:
[1] obtoczona kropla z plaży w Ustce na
powierzchni intensywnie żółta, w środku jaśniejsza
nieprzezroczysta z pasami przeświecającymi (fig. 1);
[2] otoczak płaski, odmiana biała, powierzchnia
zwietrzała brudnożółta, bursztyn saksoński (fig. 2).
Świadomość istnienia struktury piany stałej, czyli
obecności licznych pęcherzyków w bursztynie
nieprzezroczystym postawiła jeszcze jedno logiczne
skądinąd pytanie dotyczące bursztynu
16
BURSZTYNISKO Nr 24
O bursztynie
Fig. 1. Pęcherzyki gazu w bursztynie nieprzezroczystym
żółtym zajmują niewielki procent powierzchni o litej
strukturze. Pow. 170 x (tab.23 Kulik C). Fot: Cyprian
Kulicki
Fig. 2. W bursztynie nieprzezroczystym białym pęcherzyki
gazu zajmują znaczną powierzchnię w stosunku do
przedstawionej powierzchni badanej. Pow. 150 x (tab. 18
22628 A). Fot: Cyprian Kulicki
Fig. 3. Spłaszczone pęcherzyki w bursztynie prasowanym.
Pow. 2000 x (tab.7 IR 650 10). Fot: Cyprian Kulicki
Fig. 4. Biała odmiana bursztynu naturalnego z kopalni
Goitsche w Niemczech. Pow. 500 x (tab.10 kr-sak-M).
Fot: Cyprian Kulicki
rekonstruowanego: czy w procesie prasowania
pęcherzyki ulegają zgnieceniu? Wyniki okazały się
zaskakujące: znaleziono wprawdzie spłaszczone
pęcherzyki w bursztynie prasowanym (fig. 3), ale
znacznie mocniej w białym bursztynie naturalnym
z kopalni Goitsche w Niemczech (fig.4).
Podobnie nie stwierdzono różnic
w ukierunkowaniu ściśniętych pęcherzyków, które
występują rzadko w bursztynie rekonstruowanym,
ale rzadko i w naturalnym. Prasowany bursztyn
z dwóch frakcji (bryłki i pył) wykazuje jedynie
ukierunkowane ułożenie większych kawałków
w pyle. Kierunki mikrostruktury w poszczególnych
kawałkach pozostają jednak różne a więc nie
zmieniają się przez prasowanie. Oczywiście przy
słabym stopniu sprasowania, które nie likwiduje
granic między elementami prasowanymi (fig. 5).
Skaningowy mikroskop elektronowy pozwala nie
tylko obejrzeć powierzchnię badanego kamienia, ale
stwierdzić zawartość innych pierwiastków,
w przypadku bursztynu, cięższych niż tlen i węgiel.
I dzięki temu możemy np. z całą pewnością
stwierdzić nie tylko jak inne (fig. 6) i nieliczne są w
nim pęcherzyki, ale i jaki barwnik dodaje się do
imitacji białego bursztynu produkowanego dziś
w Rosji. Udało się także ustalić, jakie pierwiastki
obecne są w bursztynie prasowanym metodą
stosowaną w Gdańsku pół wieku temu.
BURSZTYNISKO Nr 24
17
O bursztynie
Fig. 5. Fragment większego ziarna, na którego krawędzi
dolepiły się bardzo szczelnie inne ostrokrawędziste
okruchy; w lepiszczu widoczne liczne pustki. Pow. 500 x
(tab. 4 2724 D). Fot: Cyprian Kulicki
Fig. 6. Imitacja bursztynu białego z Kaliningradu.
Pęcherzyk gazu jakby utworzony z kilku nakładających
się pustek. Pow. 4000 x (imit C). Fot: Cyprian Kulicki
Fig. 7. Inkluzja nieorganiczna: bardzo dobrze obtoczone
i wygładzone ziarno kwarcu o średnicy 0,5x0,48 mm. Pow.
150x. (tab18 b-kulk i). Fot: Cyprian Kulicki
Fig. 8. Inkluzja nieorganiczna: mikrogeoda wypełniona
kryształami markazytu. Pow. 300 x (tab. 17 b-kulk C). Fot:
Cyprian Kulicki
To jedynie garść danych, które będą przedmiotem
szerszego opracowania. Opracowanie ma pokazać
jak najwięcej możliwości identyfikacji wyrobów
dostępnych dziś na rynku, ale także wzbogacić
wiedzę o mikrostrukturze różnych odmian
bursztynu bałtyckiego. Pokaże również (po raz
pierwszy dokładnie) nieorganiczne inkluzje
z bursztynu jakimi są np.: bardzo dobrze obtoczone
i wygładzone ziarno kwarcu (fig. 7) oraz mikrogeoda
wypełniona kryształami markazytu (fig. 8).
Literatura
M IERZEJEWSKI P.,1976: Próby zastosowania
scaningowego mikroskopu elektronowego do badań
organicznych inkluzji z bursztynu bałtyckiego
(praca w jęz. ang.). Rocznik Pol. Tow. Geologicznego
46 z. 4, 291-297. Kraków.
KLEBS R., 1887: Ueber Farbe und Lumination des
Bernsteins. Schr. Physik-ökonom. Ges. Königsberg.
Jg. 28.
SAWKIEWICZ S., 1970: Jantar. Niedra, Leningradad
18
BURSZTYNISKO Nr 24
Kursy i szkolenia
Piotr Kowalczuk
WARSZTATY BIŻUTERII UNIKATOWEJ
NA GDAŃSKIEJ ASP
- Gdyby z takim zaangażowaniem i tak
sumiennie pracowali studenci studiów
dziennych - rozmarzył się dr Janusz Szczypka
z ASP. Od kwietnia br. na Wydziale Rzeźby ASP
w Gdańsku trwały "Warsztaty biżuterii unikatowej".
Brało w nich udział 14 osób. Byli wśród nich
właściciele firm, projektanci oraz osoby stawiające
pierwsze kroki w świecie projektowania biżuterii.
Zakres warsztatów obejmował podstawowe pojęcia
plastyczne dotyczące rzeźby, rysunku,
projektowania biżuterii, a także część teoretyczną
dotyczącą wzornictwa jubilerskiego oraz podstaw
wiedzy o współczesnej sztuce złotniczej.
dr Janusz Szczypka - adiunkt na Wydziale Rzeźby
ASP w Gdańsku, Pracownia Medalierstwa i Małych
Form Rzeźbiarskich
- Działania podjęte na tych warsztatach mają
ugruntować i usystematyzować wiadomości
jakie każdy z kursantów wniósł wraz z własnym
doświadczeniem. Zaczynając od rysunku, przez
podstawy rzeźby, duże formy, krocząc do małych
form niezbędnych w pracy. W tych działaniach
niezbędne są inspiracje i ciągłe twórcze
zmagania. Wszystkim polecam podpatrywanie
przyrody i rzeczywistości, które wnoszą
najwięcej.
Koletta Rychert - Jantar
- Warsztaty pozwalają przygotować swoją pracę
pod okiem znawców przedmiotu. Mogą oni na
bieżąco korygować błędy i podsuwać ciekawe
rozwiązania. Ta współpraca jest bardzo ważna."
Joanna Gęsiarz - Amber
- Projektowanie biżuterii pozwala mi spojrzeć
całkiem inaczej na codzienną pracę związaną
z jej sprzedażą. Co więcej warsztaty dają
podstawę do zarażenia projektantów
konkretnymi rozwiązaniami.
Norbert Kotwicki - Pracownia Złotnicza, Złotów
k. Piły
Zajęcia z rzeźby. Fot: Wojciech Kalandyk
Kursanci spotykali się w każdą sobotę by pod
kierunkiem specjalistów podejmować twórcze
wyzwania. Koszt kursu zamknął się kwotą 1.200 zł.
Jeden z uczestników, Paweł Szott, to stypendysta
Uzyskał on stypendium, na które środki pozyskali
bursztynnicy podczas Balu Bursztynników.
Kurs kończył się egzaminem a uczestnicy uzyskali
certyfikat potwierdzający jego ukończenie.
Wykonane podczas kursu prace prezentowane były
na Targu Węglowym w Gdańsku podczas Dnia
Bursztynu.
W trakcie Kursu Serwis Prasowy Polskiej Biżuterii
odwiedził kursantów w gmachu Wydziału Rzeźby
ASP w Gdańsku i zapytał o oceny warsztatów.
- Przydatność zajęć nie budzi wątpliwości
Poświęcam im wiele czasu, wstaję specjalnie
o 5.00, by o 6.00 wyruszyć na nie do Gdańska.
Warto! Prace w dużych i małych formach
pozwalają zmierzyć się z pomysłami nad
biżuterią unikatową. Zebrane doświadczenie
przeniosę na mój warsztat pracy.
Daniel Orłowski - Orłowski.Art
- Rozwijanie świadomości twórczej to ciągłe
wyzwanie. Poddajemy nasze projekty ocenie
poprawności projektowej. Warto wiedzieć więcej
by móc eksperymentować z różnymi
materiałami.
Agnieszka Pożoga - studentka filologii polskiej
na UG, zajmuje się teatrem tańca
- Nie mam doświadczenia w tym zakresie.
Pierwszy raz mam w rękach wosk i glinę.
To wspaniałe doświadczenie. Z racji
zainteresowania teatrem, strojami sama
przygotowywałam swoją biżuterię. Koraliki,
BURSZTYNISKO Nr 24
19
Kursy i szkolenia
wisiorki. Taka hipisowsko-jarmarczna
działalność. Sprawia mi to ogromną radość,
a wyniki cieszą się sporym zainteresowaniem.
Może spróbuję czegoś więcej.
Wojciech Kalandyk - Art7
- To świetna inicjatywa. Chcąc podnosić walory
artystyczne wyrobów, kształcić umiejętność
oceny pracy innych, należy zacząć od
podnoszenia własnych kwalifikacji. Z pewnością
skorzystam ja osobiście, jak i moja firma. We
wspaniałej atmosferze, podejmując różne
wyzwania próbujemy odkrywać coś nowego.
To jest fascynujące. Polecam wszystkim!
Paweł Szott - Zespół Szkół Plastycznych w Gdyni,
Stypendysta Międzynarodowego Stowarzyszenia
Bursztynników
- Podstawy jakie dała mi szkoła pozwalają
sprawnie poruszać się po działaniach na tych
warsztatach. Znajomość rysunku stworzyła
szansę na wejście w rzeźbiarskie prace
i eksperymentowanie. Nowe i ciekawe
doświadczenia wykorzystam w dalszej nauce
i przeniosę na warsztat pracy. Dziękuję również
wszystkim bursztynnikom za ufundowanie
stypendium!
Później będą trwały prace nad katedrą, aż
zostanie powołany wydział. To nie jest prosta,
ani krótka droga. Proszę nie zapomnieć, że
potrzebni też są wykładowcy.
Przyszłość? - dr Szczypka odpowiada: Te pierwsze
są sprawdzianem, również naszych możliwości.
Co do dalszej przyszłości i rozważań o wydziale
biżuterii na ASP w Gdańsku to trzeba pamiętać,
że najpierw musi powstać pracownia, może dwie.
Dziś wiemy, że ASP wstępnie zaplanowała kolejny
kurs w połowie października. Zainteresowani mogą
kontaktować się w tej sprawie bezpośrednio z ASP
(sekretariat dziekanatu tel 305 81 65) lub za
pośrednictwem biura MSB.
Alicja Wiśniewska - informacja biura MSB
W trakcie sympozjum odbędzie się szkolenie
dotyczące zagadnień odlewniczych. Firma Profilex
z a p r e z e n tu je s wo im k lie n to m n a jn o ws z e
technologie jubilerskie i wymieni się
doświadczeniami w zakresie linii odlewniczych
Yasui. Termin spotkania przewidywany jest na
przełomie września i października b.r.
Stowarzyszenie otrzymało 1 bezpłatne zaproszenie
do udziału w szkoleniu.
Prosimy o kontakt z biurem chętnych, którzy chcą
wziąć udział w spotkaniu.
SYMPOZJUM
POŚWIĘCONE
TECHNOLOGIOM
Z
WYKORZYSTANIEM
LINII
JUBILERSKIM
OPATENTOWANYCH
ODLEWNICZYCH
YASUI
I
LIGUR
PROGOLD
Informujemy, że firma Profilex z Gdańska wraz
z firmą Yasui są organizatorami na Zamku
w Rzucewie dwudniowego sympozjum
poświęconemu zagadnieniom najnowszych
technologii jubilerskich z wykorzystaniem
opatentowanych linii odlewniczych Yasui i ligur
Progold.
Pierścionek z wylewającym się srebrem - praca
wykonana przez Norberta Kotwickiego. Fot: Janusz
Szczypka
20
BURSZTYNISKO Nr 24
Muzea
Piotr Kowalczuk
NOWOCZESNE MUZEUM BURSZTYNU
W GDAŃSKU
Trwają prace nad adaptacją zespołu Przedbramia,
w którym od czerwca 2006 r. będzie się mieścić
Muzeum Bursztynu w Gdańsku. Budynek przeszedł
już prace konserwatorskie i rozpoczęło się
przygotowywanie go na potrzeby nowoczesnego
muzeum. Jak zapewniają znawcy tematu,
sześciokondygnacyjne muzeum w niczym nie będzie
budzić skojarzeń ze spokojem dawnych muzealnych
sal. Światowe rozwiązania techniczne umożliwią
nową jakość prezentacji eksponatów i pozwolą
dotrzeć do młodego grona odbiorców. Pokazy
medialne, aranżacja pomieszczeń, rodem
z filmowych planów i możliwość obcowania
z pięknem bursztynu, mają sprawić, że będzie to
doskonałe miejsce rodzinnych spotkań.
Pierwsza kondygnacja zapewni zaplecze socjalne
dla pracowników i gości. Kolejna poprowadzi nas do
bursztynu w przyrodzie. Historia powstania,
inkluzje, bryły, wszelkie odmiany zostaną tu
odpowiednio przedstawione i sklasyfikowane.
Trzecie piętro ukaże ingerencję człowieka. Od
wyrobów znalezionych podczas prac
archeologicznych, przez zachowane dawne
rzemiosło artystyczne i wykorzystanie bursztynu
w różnych dziedzinach życia. Od zdobienia po
lecznictwo. Wystawy wspomogą pokazy
multimedialne, by maksymalnie wykorzystać małą,
jak na taki przekrój tematyczny, powierzchnię.
Jeśli plany miasta się powiodą, to czwarta
kondygnacja zostanie przeznaczona na wybrane
dzieła z ogromnej kolekcji Lucjana Myrty. Piąte
piętro i jego antresola służyć będzie sztuce
współczesnej. Muzeum ma aspiracje do tego, by stać
się miejscem dokumentowania i obrazowania
nowych trendów. Zainteresowane wzbudziły już
prace znanych twórców: Pawła Fietkiewicza,
Pauliny Binek, Mariusza Drapikowskiego, Bogdana
Mirowskiego i wielu innych. Stworzona zostanie
również szansa na wystawy czasowe. Jednym
z p o m y s łó w j e s t k o l e k c j a fir m y A d a m a
Pstrągowskiego, S&A Bursztynowa Biżuteria.
Już dziś można podziwiać małą część
bursztynowych aspiracji miasta. Przepiękne prace
artystyczne, biżuteria, przedmioty użytkowe i okazy
surowca udostępnione są zwiedzającym w Ratuszu
Głównego Miasta. Prace znanego artysty Lucjana
Myrty, prezentowane są już po raz drugi w Muzeum
Historycznym Miasta Gdańska. Atrakcją kolekcji
jest skarbiec Marii Antoniny na przygotowanie
Fot: Alicja Firynowicz i Krzysztof Gollnau
którego zużyto pół tony bursztynu. Skarbiec
udostępniono mimo, że trwają jeszcze nad nim
prace. Wystawa cieszy się dużą popularnością.
W otwarciu wziął udział były prezydent RP, pan Lech
Wałęsa z małżonką.
Fot: Alicja Firynowicz i Krzysztof Gollnau
BURSZTYNISKO Nr 24
21
Events
Muzea
Udostępniono blisko 700 eksponatów należących
do Myrty. Obok prac artystycznych ogromną część
stanowią naturalne bryły bursztynu, których
artysta jest miłośnikiem. Na wystawie znalazły się
22 okazy bursztynowe. W tym bryła, która jest
drugą co do wielkości na świecie i waży 5.950 g.
Władze i mieszkańcy Gdańska mają nadzieję, że
prace nad nowym muzeum zostaną szybko
ukończone. Ufamy, że zgodnie z kolejnymi
obietnicami Muzeum Bursztynu w Gdańsku będzie
udostępnione w czerwcu 2006 r. Jak się
dowiedzieliśmy, niezwykłą perełką otwarcia ma być
wystawa ruchomego wyposażenia Bursztynowej
Komnaty. Większa jej część to prace gdańskich
bursztynników. Trzymamy kciuki, by udało się
zaprezentować tę i wiele innych kolekcji,
w nowoczesnym Muzeum Bursztynu w Gdańsku.
www.mhmg.gda.pl
Sylwetki
Piotr Kowalczuk
P R O J E K TA N T K A
SPOD
ZNAKU
zdziwi więc fakt, iż w swoich pracach łączy
umiłowane drewno z tajemnicami jakie skrywa
bursztyn. Jak sama podkreśla jest rzeźbiarką,
SŁONECZNIKA
Mały, umieszczony na biżuterii, czy przedmiotach
użytkowych znak słonecznika daje gwarancję, że
praca powstała w pracowni Doroty Kos. Ta młoda,
znana i rozpoznawalna artystka na stałe związana
jest z Gdańskiem, bursztynowym miastem. Nie
Fot: Dorota Kos
Dorota Kos. Fot: Monika Dętkoś,
widzenie świata jakiego uczyła się w Akademii Sztuk
Pięknych w Gdańsku na Wydziale Rzeźby odciska
piętno na jej pracach. Drewno i bursztyn, drugi
naturalnym produktem pierwszego, pełna
symbioza. Ona ją dostrzega i próbuje pokazać
światu. Obok projektowania i wykonywania swoich
dzieł znajduje czas na działalność społeczną. Jest
członkiem Zarządu Międzynarodowego
Stowarzyszenia Bursztynników.
Gdy odwiedzam pracownię Doroty trafiam do
innego świata. Pośród produkcyjnych hal
przedmieścia, mała oaza spokoju. W pracowni
poznaję Wiesława Zabawę, męża Doroty, pracują
razem od 9 lat. Ściany od sufitu po podłogę wyłożone
drewnem. Pod sufitem praca dyplomowa z ASP,
wielkie mapy stworzone z pestek słonecznika. Widać
artystka od początku umiłowała ten kwiat. Dziś
ozdabia nim efekt końcowy swoich prac. Wróćmy do
drewna. Drewno niezwykłe, każdy kawałek ma
swoją tajemnicę. Każdy z nich jest też na innym
etapie historii jaka zaprowadzi go do biżuteryjnego
świata. Dorota opowiada o nich z lubością, znając
każdy "drzewno-drewniany" życiorys. - Ten trafił do
22
BURSZTYNISKO Nr 24
Sylwetki
nas wprost z ogródków działkowych. Jest
szczególny, zadzwoniła pewna pani i poprosiła
byśmy go zabrali. Posadziła drzewo, gdy urodził
się jej syn, dziś drzewo ma 50 lat i obumiera. Nie
chce by skończyło jak inne kawałki drewna. Wie,
że ręce Doroty sprawią, iż stanie się pięknym
przedmiotem użytkowym lub damską, bądź męską
ozdobą. Będzie żyło nadal.
Moment ten jest bardzo ważny. Tu ważą się
ostateczne losy materiału. Coś pozostanie kostką,
coś nadaje się na artystyczną podstawkę, inne
uzupełnią fragmenty biżuterii. Efekty, wystarczy
spojrzeć na zdjęcia.
- Od samego początku prace wywoływały
zainteresowanie. Ludzie zagubieni w wielkim
świecie szukają czegoś, co pozwoli im się
wyciszyć. Nasza biżuteria i przedmioty
użytkowe dają na to szansę. To obcowanie z
naturą w pełnym wymiarze. Drewno w
znakomity sposób eksponuje bursztyn. Nie
ochładza go zimnem metalu.
Każdorazowa ekspozycja prac spotyka się z dużym
odzewem. Do obowiązkowych już należy udział w
targach Amberif w Galerii Projektantów. Jedno z
takich spotkań zaowocowało współpracą z Larsem
Torvaldssonem. Dziś w pracowni Doroty i Wiesława
powstają wspaniałe rękojeście do noży ze stali
damasceńskiej. Drewno i bursztyn otulają te
niezwykłe w formie i zastosowaniu noże i nożyki.
Efekt współpracy ze szwedzkim artystą można było
obejrzeć w Galerii Bielak w Krakowie, Galerii Sztuki
w Legnicy i Galerii Hankverket w Sztokholmie.
Fot: Dorota Kos
W pracowni unosi się specyficzny zapach drewna,
ubogaca go szlifowany bursztyn. Myślę sobie
darmowa aromatoterapia w centrum miasta.
Słucham uważnie historii wiązów, jabłoni,
orzechów, grochodrzewów... Barwy, odcienie i siła
przetrwania. Ten ma darmową kąpiel, czemu
skończył w słoiku, dopytuję? - To jeden z procesów,
który pozwoli by efekt był trwały i cieszył nabywców.
Wszystkiego nie możemy zdradzić - odpowiada
Wiesław. Pełna natura, drewno, bursztyn, olej
lniany i delikatność jaka je spotyka. Tajemnice
natury.
Prace artystów są niezwykłe. Od 3 lat dokonują na
powrót symbiozy, jaka spowodowała powstanie
bursztynu. Żywicodajne drzewo wydało żywicę,
która skamieniała. Dziś pracownia Doroty łączy
skamieniałą żywice z drewnem. Proces ogromnie
czasochłonny. By powstał efekt końcowy trzeba
wielu godzin żmudnej pracy. Kawałek po kawałku.
Nie jakiś tam kawałek, a dobrany, wyczuty, ten
jedyny... Tak przez tydzień, dwa, czasem miesiąc czy
dwa, powstają wspaniałe bloki mozaikowe. Mienią
się wieloma barwami i przyciągają uwagę. Nie
skupiają jej jednak na sobie. Oddają ciepło i
skrywaną głębię. Unosząc blok do góry możemy
przejrzeć jego zawartość. Światło pozwala zajrzeć do
wnętrza.
Nóż ze stali damasceńskiej we współpracy z Larsem
Torvaldssonem. Fot: Dorota Kos
Dziś słonecznik rozpoznawany jest w wielu
miejscach na świecie. Prace Doroty wystawione są w
galeriach i gościnnych salonach firmowych. Ona
ciągle poszukuje czegoś nowego. Nie zadowala się
raz okiełznanym. Jest artystką zachłanną, która z
drewna i bursztynu, chce wyciągnąć wszystko.
Widzi to, co zakryte jest przed oczyma wielu
odbiorców. Oni zauważają dopiero efekt produktu
końcowego. Tak jak bursztyn jest kamieniem ciągle
żywym, tak w pracowni Doroty i Wiesława życie
przedłuża się drzewom. Naturalna symbioza spod
znaku słonecznika.
FROM THE EDITORS
The last rays of the August sun are still tanning our
noses but it's already time to sum up another amber
summer. It's become tradition that many events
targeting the tourists and the residents of Pomerania
promote amber, which is slowly becoming the symbol of
our region. In July, the beaches of the Gulf of Gdańsk,
from Gdynia to Krynica Morska were full of treasure
th
hunters taking part in the 7 World Championships in
Amber Prospecting.
During Amber Day we decorated the Amber Crown
which we then gave to the City to support the idea
of promoting Gdańsk's image as the World Capital
of Amber. Since August has gone by under the banner
of the 25 t h anniversary of the Solidarity social
movement, which has left its indelible mark on us all, we
too joined in the celebrations. The collective making
of the Silver Solidarity for the Silver Anniversary cast
in the wall united all those present in the historic Coal
Market in Gdańsk bringing back the emotions of years
gone by.
We have also concluded the creation of another
important work, the amber and diamond gown for the
Icon of Our Lady, the Queen of Poland at Jasna Góra,
made at Mariusz Drapikowski's studio.
We hope that you will be interested to read the reports
from all these events.
We would like to recommend the article by Prof.
Barbara Kosmowska - Ceranowicz about the research on
amber performed with a scanning microscope, which
enables one to examine the surface of an amber specimen
magnified as much as 4,000 times. The research is still
under way, but it might be that with this method the
comparing of the microstructure of amber and its
imitations will help to distinguish between them.
In this issue, we would like to give you the
Terminology and Designations of Baltic Amber
(Succinite) Gemstones compiled in May by the IAA
Expert Commission on Qualification, which is
extremely important, not only for the amber jewellery
community. Now we are all facing the difficult task of
putting this terminology into effect in order to build the
brand of amber and customer trust by providing reliable
information.
TABLE OF CONTENTS
Organising Matters
IAA Members' Meetings . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Companies recommended by the IAA. . . . . . . . . . . . . . . . . 2
New members of the IAA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
From the Expert Commission on Qualification
of the IAA - G. Gierłowska. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Association's Activity
The 8th Amber Day - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . 27
Events
The Amber TOTUS TUUS - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . 28
The 7th World Championship in Amber Prospecting
- P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Fairs
Baselworld - E. Rachoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
JCK Show, Las Vegas 2005 - E. Rachoń . . . . . . . . . . . 33
About Amber
On amber microstructures and amber imitations
- B. Kosmowska-Ceranowicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Museums
The Modern Amber Museum in Gdańsk
- P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Profiles
A Designer from under the Sign of the Sunflower
- P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
PUBLISHER
The International Amber Association
5 Beniowskiego Str. hall B6, room 116A,
80-382 Gdańsk, Poland
phone/fax: +48 58 554 92 23
[email protected]; www.amber.org.pl
The Editors would like to thank all the Authors for
submitting their articles and photos free of charge.
EDITORS
Elżbieta Sontag - Editor in Chief, [email protected]
Ewa Rachoń - [email protected]
COOPERATION
Piotr Kowalczuk - [email protected]
ADVERTISING AND DISTRIBUTION
Alicja Wiśniewska - [email protected]
TŁUMACZENIE: Piotr Łuba, [email protected]
DESIGNED BY: Elżbieta Sontag, [email protected]
24
BURSZTYNISKO Nr 24
Organising Matters
THE IAA MEMBERS' MEETINGS
The Extraordinary General Meeting
of the Members of the IAA
The Quarterly Meeting
of the Members of the IAA
On 31 March 2005, the General Meeting of the
Members of the International Amber Association
took place at the Archaeological Museum in
Gdańsk.
During the Meeting the Management Board
presented the balance sheet and the results account
for 2004. Reports were read on the work of the
Management Board, the Audit Committee and the
Internal Arbitration Panel. All the motions were
adopted by the resolutions of the General Meeting of
the Members of the International Amber
Association, according to the agenda of the session.
On 21 June 2005, the Quarterly Meeting of the
Members of the IAA took place, as usual, at the
Archaeological Museum in Gdańsk.
During the meeting the Expert Commission on
Qualification presented the current terminology
of amber gemstones together with the corrections
and supplements it introduced.
The members present at the Meeting also had the
opportunity to learn the results of the research on
the microstructures of amber and its imitations.
Prof. Barbara Kosmowska-Ceranowicz presented
the research on amber performed with scanning
microscope in partnership with the Institute
of Paleobiology of the Polish Academy of Sciences.
(You can find the article about the research on p. 35
of this issue of Bursztynisko).
FROM THE EXPERT COMMISSION ON
“Ensure a high profile of Baltic amber in Poland
and in the global market,…” (§ 6(1) of the Statute)
Baltic amber (succinite) is the focal point for Polish
amber jewellers. It has been well known and highly
valued for its unique properties since the 13th
millennium BCE. It was Baltic amber that linked the
Mediterranean world with the northern seas in the
past. The amber artefacts of the grandest period
of amber jewellery-making (in the 16th and 17th
centuries) were well known, highly valued and had
their place in all the significant museums and
private collections. For centuries, when visiting our
country, diplomats and travellers have taken note
of amber and it is universally associated with
Poland. Today, through the expansion of their
amber and silver jewellery in the markets of the
entire world, Polish amber jewellery companies have
reminded the world of the uncommon virtues
of Baltic amber. Baltic amber (succinite) has again
made a name for itself in the world.
In order for our amber industry to further develop,
the experts have found it necessary to establish the
terminology of Baltic amber in all the stages of the
QUALIFICATION OF THE IAA
In the last report From the Expert Commission on
Qualification of the IAA (Bursztynisko No. 23 p. 2)
unauthorised material alterations were made. The entire
last paragraph was added, and the Terminology of Amber
Gemstones determined by the Expert Commission
on Qualification on 7 January 2005 was omitted and
remained unpublished.*
At the session which took place on 9 May this year
at the library of the Ecumenical Centre in Gdańsk,
the Expert Commission on Qualification again took
up the issue of the Terminology of Amber
Gemstones.
At the session which took place on 9 May this year
at the library of the Ecumenical Centre in Gdańsk,
the Expert Commission on Qualification again took
up the issue of the Terminology of Amber
Gemstones.
* From the Editors
There were no material changes introduced into the Report of the Expert Commission on Qualification published in issue
23 of Bursztynisko. The alterations were only editorial in nature. For reasons of space only the terminology was omitted,
which had been published in an identical version in issue 21 of Bursztynisko on p. 12. The entire text, including the
paragraph is identical to the one I received on 1 March 2005 from Mr Wiesław Gierłowski. The Editor-in-Chief was
unaware that these alterations were not consulted with the author of the Report. We apologise to the author for this
situation.
25
BURSZTYNISKO Nr 24
Organising Matters
manufacturing process and commercial trade. They
introduced corrections and supplements and
unanimously adopted The Terminology and
Designations of Baltic Amber Gemstones,
recommending them to the Association's
Management Board as binding in their entirety
among the firms using the logo of the IAA.
appearing in it. The parameters which are of
significance to its use.
2. Classification of Baltic amber (succinite)
imitations
3. Classification of fossil resins.
Classification of the raw material
and semi-finished products made
of Baltic amber (succinite)
The Terminology and Designations
of Baltic Amber (succinite) Gemstones
· Deposit origin
Natural Baltic amber (succinite) - subject only to
mechanical treatment (for instance: grinding,
cutting, turning and polishing) without any change
to its natural properties.
- amber from the Baltic (including beach
mines)
- amber from glacial accumulations
- amber from Sambia (from Sambian deposits)
- amber from the Ukraine (Ukrainian amber)
- amber from Bitterfeld (Saxon amber)
Improved Baltic amber (succinite) - in which
changes to its physical properties, including clarity
and colour, have been artificially induced using
thermal treatment.
· Form of raw material
Multi-element Baltic amber (succinite) gemstone consisting of two or more pieces of
natural, improved or pressed Baltic amber glued
together with the appropriate colourless binding
material.
· Structure
Pressed - reconstructed Baltic amber (succinite)
- gemstone made of small amber grains and/or
amber meal pressed in high temperatures and
under high pressure without additional
components.
Note:
In order to underscore or change the natural
colour of amber, it is permissible to use foil or flakes
made of precious metals and colour backdrops
made of enamel or paint in jewellery products
decorated with Baltic amber (succinite) gemstones;
colouring the bottoms of stones is inadmissible.
On 9 May 2005, the Expert Commission on
Qualification also compiled and unanimously
adopted the following:
1. Classification of Baltic amber (succinite)
raw material and semi-finished products.
The subject of this classification is the Baltic
amber raw material and semi-finished
products in commercial trade. This covers
measurement and macroscopic (available to
direct observation) testing while taking into
account the amber's origin from a specific
deposit, its weight, forms and structure, its
transparency and the organic impurities
-
barrel-shaped
plates
drops, icicles
irregular
- solid
- layered
· Transparency
- transparent
- translucent
- opaque
· Organic impuritiess
- pure
- with small inclusions
- impure, porous
· Weight (table)
The classification of raw amber material based
on nugget weight approved by the Expert
Commission on Qualification on 20 Nov 1999.
Prefabricated raw material
-
hewed
nuggets cleaned in grinders
sanded
subject to thermal treatment (roasted) in loose
material and liquids
- in autoclaves
- whole amber nuggets pressed to form
cabochons, beads and other forms
26
BURSZTYNISKO Nr 24
Organising Matters
Pressed semi-finished products
- amber plates and rolls with a uniform
structure, without binding material,
transparent and bright
- plates and rolls made of pressed amber with
a uniform structure, clouded and opaque
- uniform pressed pieces of amber, with the
addition of pigments
- pressed pieces of amber with traces of the
contact between grains or streaks of red
detritus
- amber plates and rolls with compound
structure with the addition of binding
material - pure amber meal
Classification
of Baltic amber (succinite) imitations
Baltic amber (succinite) imitations: raw
material, semi-finished products or products made
of surrogate, usually cheaper material, similar in
appearance to amber, but with different chemical
and physical properties.
These are:
1. natural or modified sub-fossil resins, for
instance Colombian copal and New Zealand
Kauri copal
2. artificial materials: glass, celluloid,
polyesters, phenol resins and others
3. Baltic amber (succinite) pressed with the
addition of plastics or copal
4. small Baltic amber (succinite) grains
imbedded in natural or artificial resins.
Classification
of Fossil Resins
Fossil resins are defined by the term “amber”
(in the broader sense: as fossil resins, but not as
succinite) and an adjective to determine the area
of their occurrence.
These include the following products in the
market: Dominican amber, Mexican amber, amber
from Borneo, whose content of amber acid varies
from 0 to 3%.
Also many other fossil resins of importance to
collectors and scientists.
Fossil resins which have their own customary
name given to them by a researcher, i.e. the creator
of the type of the given variety of resin, who
discovered it and was the first to publish its
properties. These include the following resins which
appear in the product market: burmite, rumenite
and simetite. Plus many other fossil resins
of importance to collectors and scientists.
The Expert Commission on Qualification will
present a motion to the Executive Board of the
International Amber Association to exclude
from its recommendations those firms who
trade in products from the abridged
classification of fossil resins and imitations
referred to above.
Fossil resins which accompany Baltic amber in
its deposits:
1. gedano-succinite can be determined only in
laboratory studies. In its treatment it is
practically indistinguishable from succinite.
We do, however, distinguish the so-called
accompanying resins which occur with
succinite deposits, of which some are quite
easy to distinguish from Baltic amber:
2. yellow, transparent gedanite, with a typically
white weathered surface.
3. the extremely rare black stantienite, which
produces very good sheen (the “black amber”
which occurs in the market is produced either
by pressing or by changing its colour in an
autoclave; it is confused with jet coal).
4. other “soft” and “hard” black resins, occurring
in somewhat greater amounts in the Bitterfeld
deposit, differing in hardness from stantienite.
5. glessite, in different colour varieties, polishes
well, occurs more commonly in amber
accumulations in the Łużyce region and in the
Bitterfeld deposit.
6. zigburgite: natural polystyrene, occurs also in
Germany, dirty-white in colour.
The Expert Commission on Qualification
recommends informing the manufacturers of
amber products about the scientific importance
of accompanying resin specimens and the
purpose behind their collecting. Gadanosuccinite products are authorised for selling in
the market.
secretary of The Expert Commission
on Qualification - Gabriela Gierłowska
27
BURSZTYNISKO Nr 24
Wydarzenia
Piotr Kowalczuk
www.polishjewellery.com
THE 8TH AMBER DAY
The Crown for Gdańsk decorated with amber and
the Silver Solidarity for the Silver Anniversary
happening were the highlights of the 8th Amber Day
during St Dominic's Fair in Gdańsk. On 14 August,
the Coal Market turned into Amber Square. The
residents of the Tri-City and its visitors joined in the
fun, respectfully commemorating the 25 t h
anniversary of the rise of the Solidarity movement,
and taking part in the promotion of amber at the
same time. This extraordinary event united the
entire Pomeranian amber jeweller and artistic
community.
Right after the celebrations began, together with
Mr Paweł Adamowicz, the Mayor of the City
of Gdańsk, Mr Janusz Śniadek, the Head of the
Solidarity Trade Union, and Mr Andrzej Spiker, the
President of the Gdańsk International Fair
Company, the guests of the Fair took part in the
lighting up of the silver heating equipment, so that
the Solidarity logo carved in the wall could be filled
with it. The work was inspired by the well-known
protest-song “Walls” [Mury] by Jacek Kaczmarski.
The Silver Solidarity for the Silver Anniversary
During the entire event, everyone could decorate the
Crown with amber. Photo: Mariusz Gliwiński
Galvanoaurum Company run by Dr Sławomir
Safarzyński. During the entire event, everyone
could decorate the Crown with amber. The ideas
were very diverse and the result, together with
a special certificate containing the signatures of the
decorators, was donated to the Amber Museum,
a department of the Historical Museum of the City
of Gdańsk, where it will remain as proof of the
artistic talents of the guests of St Dominic's Fair.
The Crown is also a testament to the wishes that
Gdańsk may soon fully bear the name of the World
Capital of Amber.
Under the eye of well-known artists: Paulina
Binek, Maja Gasperowicz, Eugeniusz Gowkielewicz,
Dorota Kos and Daniel Orłowski, the members
of the public made their own amber decorations.
The Amber Jewellery Workshop was enormously
popular.
Photo: Studio Polska Biżuteria
project took place thanks to the commitment
of Kazimierz Kalkowski, Krystyna Janiszewska,
Janusz Wosik, Kazimierz Pomianek and Jerzy
Zauliczny. The event was co-ordinated by Ewa
Rachoń, the Vice-President of the International
Amber Association. The silver letters were cast all
day long. In the summary to this report, we will say
where the piece ended up. While the temperature
of the silver rose, the Mayor and the guests began
to decorate the Amber Crown with amber. The
Crown was designed by Dr Sławomir Fijałkowski,
and sponsored by Mr Adam Pstrągowski, President
of S&A Amber Jewellery of Gdynia. Before it came
to Gdańsk, the Crown was gilded by the
Photo: Mariusz Gliwiński
Amber was king also on the catwalk. The Centrum
Gallery of Gdańsk presented its latest collections,
28
BURSZTYNISKO Nr 24
Design Course at the Academy of Fine Arts
in Gdańsk held an exhibition of their works. The
Progold Company of Gdańsk organised
a presentation of computer-aided jewellery design.
Amber polishing and processing shows were held
by the Amber Centre of Sobieszewo. The Narcyz
Kalski Amber Gallery of Słupsk minted coins with
the Słupsk bear. Olden techniques of amber
jewellery manufacturing were presented by Zenon
International Amber Association, to Jerzy
Borowczak of the Solidarity Centre Foundation
as a donation to the Solidarity Museum, which is
being established in Gdańsk. The Amber Crown,
in turn, was donated to the Amber Museum. And so,
the amber community wrote yet another page in the
history of the Amber City.
Honorary Auspices:
The Committee for the Celebration of the 25th
Anniversary of Solidarity
Sponsors:
S&A Amber Jewellery, Galvanoaurum, Image
Silver, Progold, Art-7, Amber Apple Joanna KrejaWójcikiewicz,
Rav, Amber Art. Gutowski,
Ambersto,
Bonsto,
Silvam, Złotnictwo
J. Zauliczny.
Organisers :
International Amber Association
The Gdańsk International Fair Co.
The Centrum Gallery
Śmigel of Tuchola. Orbis Travel presented the
amber routes. The State Mint presented
a commemorative medal minted for the 25th
anniversary of Solidarity, while the International
Amber Association presented its books and
publications on amber. Those who felt hungry could
try a sip of amber soup, the culinary hit prepared
by the Pomeranian Chapter of the Association
of Polish Bakers and Confectioners.
The wealth of attractions at Amber Day
guaranteed fun for the guests of the Fair. When
Amber Day drew to a close, the impressive result
of the silversmithing work was handed over
by Mariusz Gliwiński, the President of the
Events
Piotr Kowalczuk
THE AMBER TOTUS TUUS
An unusual and significant event took place in the
amber-industry circles and all those who are in love
with the fossil resin. An amber and diamond gown
for the Holy Icon of Our Lady, the Queen of Poland,
at Jasna Góra [the Mountain of Light], called “the
Gown of Trust” was created at the Gdańsk studio
of Mariusz Drapikowski. The gown will be
ceremoniously consecrated on the holiday of the
Mother of God of Częstochowa (26 August) by
Archbishop Stanisław Dziwisz, the Metropolitan
of Cracow, who will decorate the Icon with Papal
crowns which were blessed by Servant of God John
Paul II a day before his death. This event will
commemorate the 350th anniversary of the defence
of Jasna Góra, the 50th anniversary of the Jasna
Góra Appeal Prayer, the 25 t h anniversary
of Solidarity, and will be a votive offering to the
Mother of God for the life and sainthood of the Polish
BURSZTYNISKO Nr 24
29
Events
Pope. Many important events will cause amber to be
more conspicuous from now on in the most
important Polish sanctuary.
“The idea of making a gown called “The Gown
of Trust” was conceived in December 2003 in
Rome during an annual pilgrimage of the Prior
of Jasna Góra related to the gift of traditional
Christmas wafers [opłatki] for John Paul II's
Christmas Eve table,” says Mariusz Drapikowski.
He took part in this meeting because earlier he made
an amber monstrance to celebrate the Year of the
Holy Rosary. The Pope was then asked for a special
blessing for the anniversary of the Appeal Prayer
and the defence of Jasna Góra. The idea of an amber
monstrance was of interest to the Holy Father. “It
was then that Prior Father Marian Lubelski
expressed his thought that a gown for Our Lady
could indeed be made of amber to celebrate
these occasions. The Pope's smile of approval
was a visible sign that it was time to get down to
work,” recalls Mr Drapikowski.
From the beginning the only things that were clear
were the dates of the anniversaries and what the
Jasna Góra Icon looks like. And even that was not
entirely certain. The author of the design learned
that many descriptions differed, whereas he could
make no mistake here. The existing gowns, which
are fixed onto a special frame, are made of materials
which can be adjusted. The amber gown was to be
a whole. No part of it could be stretched or moved.
Although Częstochowa has gowns with precious
stones, this is the first attire made entirely
of gemstones. In order to get acquainted with the
Icon and the conditions of placing his work on it, the
author went to Jasna Góra many a time. During one
restoration session he was able to get close to the
Icon and in this way think over the execution of the
final piece, rigidly determined by its dimensions and
presentation place. Plus by multiple restrictions
which are concealed for security confidentiality
reasons.
“The work was not easy at all,” notes
Mr Drapikowski. “The idea for a piece which
would serve the Holy Icon, would be safe for it
but also visible and which would reflect the
intentions behind the creation of the gown
developed very slowly. At last, step by step,
overcoming obstacles and inventing new
solutions, we managed to get to the end. At the
back of my mind was always the notion that
icons are 'written'. If icons, then also the gowns
that go with them. It won't be an exaggeration to
say that I treated it in precisely such a way.”
And then the arduous work began. The design was
really developing as they went along, as it was hard
to foresee everything. Obtaining raw amber was an
important point. Due to the size of the piece,
a considerable amount of amber was required.
Information about the possibility of donating raw
amber for this noble goal spread in the ambermaking world. In this way some of the material was
gathered. More was needed, and on top of it there
was the upcoming purchase of diamonds, silver and
gold. Although the work at Drapikowski's studio
was entirely a votive offering, the material had to be
purchased, plain and simple. All the financial issues
were dealt with by the Jasna Góra Monastery.
Mr Drapikowski would put in an order which was
then processed. Spółdzielcze Kasy
Oszczędnościowo Kredytowe [The Co-operative
Savings and Loan Funds] became the final patron
of the venture. It is thanks to them that the work
could be completed. Ms Ewa Sikorska-Trela, a wellknown community activist, was the promoter of
obtaining this patronage.
An amber and diamond gown for the Holy Icon of Our Lady,
the Queen of Poland, at Jasna Góra [the Mountain of Light]
30
BURSZTYNISKO Nr 24
Events
The material used: 1,000 certified diamonds, 30
kg of raw amber, considerable amounts of silver and
gold. The final effect is very impressive indeed.
Although the gown is decorated by about 9 kg
of amber, its selection and arrangement will
certainly emphasise the character of the Holy Icon,
so important for the Polish nation.
The gown is crowning many events, but it is
particularly related to the person of John Paul II.
Made with jeweller's precision, Totus Tuus leaves no
Photo: Drapikowski Studio Archive
that we need to accept the fact of finding patrons for
this venture. Maybe they will turn a favourable eye
to the amber altar? Amber combined with
diamonds. An amber-jeweller's dream indeed.
Photo: Drapikowski Studio Archive
doubt that it wouldn't be created had it not been for
the Pope's smile of approval. Maybe it is for precisely
this reason that the crowns which he blessed a day
before his death fit only this gown?
Mr Drapikowski managed to achieve something
extraordinary. At no point of eye contact with the
work do we get an impression that it is a funereal
rhapsody to honour the Pope. Quite the contrary, it
shines and lives, showing the way like a road-sign.
Subtle signs, the symbols of the tree of life, which
were assembled at the very end, leave no doubt at
all.
When I had a chance to see the piece up close, my
attention was drawn to a few characteristic details,
some of which are very personal to its author and
confirm the fact of his deep involvement in “writing
the gown for the Icon.” A beautiful amber rose
placed on the gown was a joy to the eye. Where did
this idea come from? “When visiting sanctuaries,
the Pope would leave roses there. This one will be
its memento,” Mr Drapikowski anticipates my
question.
That's right, he wrote both this icon and a new
chapter in the history of amber anew. It is with joy
Mariusz Drapikowski. Photo: Mariusz Gliwiński
BURSZTYNISKO Nr 24
31
Events
Piotr Kowalczuk
TH
THE 7
WORLD CHAMPIONSHIPS IN
AMBER PROSPECTING
Dariusz Wierzchowski from Warsaw, Poland, won
the 7th World Championships in Amber Prospecting,
which ended on 10 July in Jantar in the Vistula
Sandbar. He collected 118 g of amber. The
contestants came from 7 countries, most of them
from Poland and Germany, as well as from the
Czech Republic, Denmark, Canada, Lithuania and
the USA. Prior to the Championships, they went
through qualifying rounds which took place
in Gdynia, Gdańsk, Sopot, Krynica Morska,
Sztutowo and Jantar. The contestants were allowed
to look for the amber, scattered and hidden by the
competition organisers, for 10 minutes. The starting
positions were set up in the sand, while amber was
hidden by algae and all that is washed out to the
shore by the sea. A total of 40 kilograms of amber
reached the searchers' positions.
The organisers of the Championships provided
a lot of attractions. There were shows by famous
Polish bands. The event was accompanied
by a of a Medieval settlement camp in which
handicraft, dances of old and chivalry duels were
presented. The knights competed bravely for their
ladies. There was also a camp of the Brotherhood
of the Teutonic Order organised by the Castle
Museum in Malbork. All this went hand in hand
with many amber competitions for children
organised by Elżbieta Sontag Ph.D. under the
auspices of the International Amber Association
and the Museum of Amber Inclusions of the
University of Gdańsk.
The qualifying rounds for the Miss Amber Coast
Jantar 2005 beauty contest were a joy to the eye.
Mr Marek Gutowski of Amber-Art-Gutowski,
member of the International Amber Association,
was the sponsor of the prize for Miss Jantar:
a set of jewellery with amber. This company also
donated many amber good luck trees which went to
the Champions of the competition.
A popular science conference, “Amber the Past
and the Present,” was an important accompanying
event. The lectures will be published in a book.
The 8 t h World Championships in Amber
Prospecting in Jantar are not due for another year.
Mr Ryszard Goliszek, Head of the Organising
Committee, says, “We have an invitation from the
Kaliningrad Zone. It is quite possible that the
finals in Jantar will be preceded by the qualifying
rounds in Yantarny. We will also try to extend
our coverage of the Polish Coast. We are
in discussion with Władysławowo and Puck.
Amber can unite the Coast and cross borders.
The fun we are having creates a perfect
opportunity for this.”
Great fun, the allure of competing in a world
championship event and the ever-more-precious
prizes attract more and more participants year
by year. The World Championships in Amber
Prospecting are a tourist gem of the Stegna
Municipality and the Vistula Sandbar.
32
BURSZTYNISKO Nr 24
Events
Ewa Rachoń
BASELWORLD
Beautifully surrounded by small mountains in
a place where the borders of three countries meet,
Basel as always greets its guests with blossoming
magnolias and sunny spring.
In the centre of the city around the Market Square
decorated with yellow tulips there are 6 huge
exhibition halls where each year in April
BASELWORLD, the Watch and Jewellery Show,
Photo: Ewa Rachoń
takes place. The Swiss watchmaking industry is the
leading sector at this event, while the jewellery,
gemmology and machinery part developed at its
side. A total of 1,197 exhibitors from 45 countries
took part in the Fair, there were many national
presentations, but without Poland, and ca. 85
thousand visitors from about 100 countries.
Photo: Ewa Rachoń
Wystawy i sympozja
In the last dozen years or so the presence
of merchants from all over the world made it
possible to form the largest trade exhibition event in
the world which attracts all that is the most
interesting in watchmaking and jewellery. The
consistent and gradual modernising of the halls and
the organiser's strict pricing policy caused only the
crème de la crème to be able to exhibit here. It has its
good and bad aspects. Luxury brands, top quality
gemstones and pearls, machines and technologies
present an amazing quality of collections, and yet
there is no variety which artists bring in, while the
debut possibilities of firms which are only starting to
build their reputation are very limited.
Many of the most famous fashion or perfume
industry firms have for years been extending the
scope of their brands onto watch and jewellery
collections by introducing huge budgets and
advertising campaigns, and a fashion dictate in
design, by stimulating new consumer needs and
introducing a lot of commotion into the world of the
traditional and less fashion-prone watchmaking
and jewellery industry.
Vivienne Westwood with the Hardcore Diamonds
collection was an interesting debut of a fashion star
at this year's Fair. A safety pin is one of her
trademarks, which combined with a ring gives an
interesting effect. The jewellery based on designs
of the famous English designer was made by the
Hellmuth Company of Germany, which is familiar to
us due to its presence in the Polish market, and
which operates under the motto of “simply good”.
At its own stand, the Hellmuth Company
presented something else, which should be
interesting to Polish jewellers, namely silver
jewellery combined with diamonds. Not all that is
white has to be platinum and silver is our home
treasure. Considering that small diamonds have
accessible prices - it may be worthwhile thinking
about setting them in silver, as the myth of the
unacceptability of such a combination has already
collapsed.
Interesting jewellery was presented by the Russian
Jewellery Theatre Company, which exhibited at
Basel for the second time. The owners and founders
of the company - Irina Dorofieva and Maxim
Voznesensky had previous work experience in
applied art and while creating their own brand they
took care to include nature-inspired design and
a special presentation method. A combination
of original ideas with excellent jewellery material
ensured the company's success even at its last
year's debut.
BURSZTYNISKO Nr 24
33
Fairs
Unfortunately, Poland was absent at Basel, and
the amber team colours have for many years been
represented by the Cool Design Company ran
by Ryszard Kulczyński, who lives in Lausanne.
Carefully selected, amber from all over the world
shows the extraordinary variety of this organic
stone and encourages: wear me! Among the
designer stands there was Polish silver exhibited
by the Aniol Gallery of Germany ran by Elżbieta
Aniol. Unfortunately the designer section is
shrinking, despite its good location: Michaela
Zobel's stand was absent - the master had just
retired, while the good school of goldsmithing was
represented by Lina Fanourakis of Greece, who
I think can be called a weaver of gold.
In the machines and technology hall, a lay person
finds it hard to find their way among the
complicated devices - but it is evident that
a jeweller's table equipped with a computer for the
aiding of jewellery design will soon become everyday
reality. There's also good news for short-sighted
Ewa Rachoń
JCK SHOW, LAS VEGAS 2005
Las Vegas - the Desert Dream, the fastest-growing
city in America, where 800 people arrive every day
looking for employment. And they probably get it
too, because the giant casinos open new, luxurious
outlets almost every year. Today we see a pit in the
sun-scorched ground, in two years we'll visit the
interior of a new Palazzo. Investments not related to
gambling are developing somewhat slower and
these include the development of the Sands Expo
Exhibition Centre. That is one reason why the queue
of firms wanting to take part in the JCK Show - the
largest jewellery exhibition in the USA - is not
getting any smaller. This year 2,750 firms exhibited
there, including 950 from abroad, many of them
organised into national presentations. There was
a group of Polish firms, a national presentation
of Italian and French manufacturers and also
groups from Mexico, Brazil, Sri Lanka, Japan and
Hong Kong. Many countries see Vegas as their
opportunity to access the American market, which
in spite of being said to be in crisis, still represents
the greatest buying power in the jewellery sector,
just like in many other industries.
For many years now, the group co-ordinated by
the International Amber Association has had its
stand by the main aisle. The interesting portfolio
persons - namely a new magnifying device by the
Vision Engineering Company of France. It is a kind
of microscope into which you look almost as if it
were a computer screen. It should facilitate greatly
watchmakers' work or work at setting small
gemstones without the need to adjust one's glasses
on one's nose.
Let me confess that this year I visited the
Fair with a feeling that the world of modern jewellery
and new technologies is slipping away from us. The
absence of an education system in the jewellery,
goldsmithing, amber-jewellery and designer
profession is beginning to broaden the gap between
us and the strongly competitive European jewellery
industry, which at the time of crisis has focused on
the search for new forms of customer incentive and
development. Costly investments in technology also
remain beyond the reach of our firms, and so does
professional marketing ...
of the 6 firms which took part in the Show: Dejwis,
S&A Amber Jewellery, Helena, Solo, Stenex and
Ambermoda, attracted the attention of the
merchants, and the Helena, Stenex and
Ambermoda companies are pleased with the
results. Ms Bożena Przytocka's Solo company was
at the JCK Show for the first time, but, she has got
considerable experience in trading with the
American market as she has been travelling for
years to the Tucson Gem, Mineral and Fossil
Showcase. Her fancifully designed amber necklaces
met with considerable interest so I asked about her
The group co-ordinated by the International Amber
Association. Photo: Mariusz Gliwiński
34
BURSZTYNISKO Nr 24
Fairs
view of the Show. She replied that it was still too
early to fully assess the contacts she had
established, but that she could notice the presence
of professional purchasers and that what took two
weeks to get in Tucson, you could achieve more
quickly at JCK. So, in spite of the high costs,
Ms Przytocka is planning to be back next year.
Ambermoda's unusual exhibit and unique
jewellery designs also met with interest. Mr Mariusz
Gliwiński, said that he had a positive impression
of the Show and that he had long-term plans related
to the American market. He feels he established
many promising contacts and that means a lot
of work to be well prepared for the next meeting in
August this year.
The fair in Las Vegas is an opportunity to see the
American jewellery that is rarely exhibited outside
the USA. Of course, diamonds and platinum are
king, although we could also see white gold in the
settings of engagement rings, pearls in all shapes
and colours, rather traditional design and good
goldsmithing technique. Colour diamonds, which
for a number of years have consistently been
enjoying a growth in price and popularity, stirred up
a lot of excitement.
I always begin my tour of the JCK Show with a visit
to the design centre, where you can find the designer
presentation of American jewellery artists and
guests invited from other continents. In the works
of Todd Reed, a designer from Colorado, I saw the
raw beauty of uncut diamonds set in 22 karat gold
and noticed a certain resemblance to the jewellery
by Michael Zobel. The effortless composition of his
jewellery in mosaic form has earned him a place in
America's finest galleries. His passion for working in
metal dates back to when he was 18 years old, when
he decided to make silver buttons for his leather
apparel collection.
Mark Schneider is another renowned name of the
mature generation of American jewellery artists.
The designer creates fine jewellery with classic
techniques using elaborate gemstones. With many
awards to his name, Schneider still astonishes with
his masterly works, which he creates with the idea
that the object itself is to be a work of art and
a delight to the eye, but should also be fashionrelevant and comfortable to wear.
The appearance of the exclusive House of Taylor
Jewelry was an interesting debut at the JCK Show.
Celebrities are more and more often present in the
jewellery industry, but Elizabeth Taylor, well known
also for her charity work to combat AIDS, is a very
special person indeed. Her unique collection of gems
and a book entitled My Love Affair with Jewelry is
certainly a strong basis for brand building. The
actress will lend her name to collections specially
designed for her by the Mirabelle company of Los
Angeles, made of the most precious gemstones and
pearls, often in delicate colourful combinations. The
company's other ambassador is the model Kathy
Island, who promotes a line affordable for women
who are homemakers. There's a place for silver
jewellery in this collection and, interestingly, the
company's commercial representatives talked
of a possible collaboration with Mariusz Gliwiński.
In my pursuit for something new, I found
a pleasant surprise. Looking over the stand of the
Xen company, I encountered displays with some
very familiar-looking silver jewellery. A few words
of conversation and I found the Norwegian
representative of a group of Warsaw designers who
decided to promote Polish silver designer jewellery.
It may still be too early to determine the results, but
I hope that the Show will bring our colleagues new
orders.
Other firms who presented amber at the exhibition
were American companies who often visit Gdańsk Valerio 888 of New York and Gracjana of San
Francisco, as well as Scandinavian Boutique of
California and Gripediai of Lithuania.
The Las Vegas exhibition also included a series of
seminars during which a lot of attention was paid to
the process of developing consumer confidence and
the principles of fair gem trade.
Customers who are mislead once might lose their
confidence in our products; reversing this situation
may take years and sometimes may not be possible
at all. And so, organisations such as CIBJO and GIA
emphasise the transparency of the sources of
gemstone supply, so as not to support regions which
use their natural resources to support ethnic
conflicts or terrorism, and also in order to keep the
purchaser informed about the technological
processes which the raw jewellery materials
underwent.
The optimistic data concerning the growing
buying power of American consumers in the 45 - 54
age bracket makes many jewellery manufacturers
in the USA and Italy rethink their marketing
strategy and design. The pie is surely to be divided
among the manufacturers of platinum and diamond
jewellery but perhaps enthusiasts of our Gold of the
North can also be found.
BURSZTYNISKO Nr 24
35
About Amber
Barbara Kosmowska-Ceranowicz
ON AMBER MICROSTRUCTURES AND
AMBER IMITATIONS
A discussion at a meeting of the Expert
Commission on Qualification (ECQ) of the
International Amber Association (IAA) regarding the
methods of detecting reconstructed amber and
amber imitations brought about broader research
on the microstructure of Baltic amber (succinite)
than originally planned. The IAA Board allocated
financial resources for this purpose, which covered
some of the research costs. The author performed
tests on an electron microscope at the Institute
of Paleobiology of the Polish Academy of Sciences
(PAN) in Warsaw, together with Cyprian Kulicki
Ph.D., using his expert help and vast experience in
scanning tests. The material obtained from the tests
performed on 23 samples is currently being
analysed in detail and will be the subject of a joint
publication which will appear in a scientific journal.
The initial results were presented at the 7th Annual
Scientific Convention of the Polish Gemmological
Association, which took place from 3 to 5 June 2005
in Mierki (a short review can be found in Zegarki
i Biżuteria [Watches & Jewellery] magazine) and at
the Quarterly Meeting of the IAA Members on 21
June in Gdańsk.
At a time of raw amber shortage experienced by
amber jewellers and a time of using a great variety
of processing techniques, especially methods which
apply temperature and pressure, as well as combine
amber with other substances, the question was
raised: can electron-microscope tests be used as
a method of identifying gemstones? The raw
amber shortage causes the unstoppable search for
substitute materials and the production
of imitations, unfortunately very often sold as
amber. According to the definitive terminology
of succinite gemstones introduced by the IAA, the
following types are sold in the Polish market:
natural amber treated only mechanically,
improved amber treated in autoclaves and
reconstructed (pressed) amber made of amber
pieces or dust, or both these fractions together.
There were suspicions, which even today are partly
confirmed by the tests performed, that subfossil
resins (copal), artificial resins and dyes are added to
amber in the pressing process. It is not customary at
present to register patents, which was the case in
the 19th and at the beginning of the 20th century.
Amber pressing and improvement methods are
company secrets but unfortunately such firms often
sell all their products as natural amber.
The tests were performed on unpolished fresh
fractures of natural, improved and pressed amber
samples, as well as on two imitations and
Colombian copal selected from the collection of the
Museum of the Earth of the Polish Academy
of Sciences, the IAA Laboratory and the samples
received from amber jewellery manufacturers.
At first, particular attention was paid to natural
amber and the gas bubbles (disperse systems)
which occur in it. Literature often quotes KLEBS'
data from 1887, who made calculations in a light
microscope for three varieties of amber (clouded,
bastard and bone amber) regarding the diameter
of the bubbles, their number in 1 mm2, and the ratio
of the bubble area to the cut area. The bubble
diameter proved to be the most debatable
(SAWKIEWICZ 1970, MIERZEJEWSKI 1976), but it is not
surprising in view of the huge diameter variability in
one variety found during these tests. The ratio of the
bubble surface to the cut area given by KLEBS seems
to be the most significant and gives an idea of the
quality of the structure: for the clouded variety
(transparent amber with some opacity) - 0.10, for
bastard amber (yellow opaque amber) - 0.25, while
for bone amber (white opaque amber) - 0.42 - 0.52.
Even without detailed calculations, two
photographs made during tests using almost the
same sample magnification show a different ratio
of bubble surface to the solid amber structure,
depending on the variety:
[1] worn drop from a beach in Ustka, intensely
yellow on the surface, inside lighter and
opaque with strips showing through (Fig. 1);
[2] flat cobble, white variety, weathered dirtyyellow surface, Saxon amber (Fig. 2).
The awareness of the existence of the permanent
foam structure, or the presence of many bubbles in
opaque amber, posed one more logical question
related to reconstructed amber: do the bubbles get
squashed in the pressing process? The results
turned out to be surprising: flattened bubbles were
indeed found in pressed amber (Fig. 3), but much
more so in white natural amber from the Goitsche
mine in Germany (Fig.4).
36
BURSZTYNISKO Nr 24
About Amber
Fig. 1. Gas bubbles in yellow opaque amber take up a
small percentage of the area with a solid structure.
Magnification 170 x (tab.23 Kulik C). Photo: Cyprian
Kulicki
Fig. 2. In white opaque amber gas bubbles take up a
considerable area in relation to the presented area
tested. Magnification 150 x (tab. 18 22628 A). Photo:
Cyprian Kulicki
Fig. 3. Flattened bubbles in pressed amber.
Magnification 2000 x (tab.7 IR 650 10). Photo:
Cyprian Kulicki
Fig. 4. White variety of natural amber from the
Goitsche mine in Germany. Magnification 500 x
(tab.10 kr-sak-M). Photo: Cyprian Kulicki
Likewise, no differences were found in the
orientation of the squeezed bubbles, which occur
rarely in reconstructed amber, but equally rarely in
natural amber. Amber pressed from two fractions
(nuggets and dust) shows only the directional
arrangement of larger pieces in the dust. However,
the microstructure directions in the particular
pieces remain different so they are not altered by
pressing. Of course given a small degree of pressing
which does not remove the borders between the
pressed elements (Fig. 5).
A scanning electron microscope allows us not only
to view the surface of the stone tested but also to
specify the content of other chemical elements, in
the case of amber those heavier than oxygen and
carbon. And thanks to this we can, for instance,
determine with full confidence not only how
different (Fig. 6) and scarce the bubbles in it are, but
also what dye is added to the white amber imitations
produced nowadays in Russia. It was also possible
to determine what chemical elements are present in
amber pressed using a method applied in Gdańsk
half a century ago.
BURSZTYNISKO Nr 24
37
About Amber
Fig. 5. A fragment of a large grain with other sharpedged crumbs stuck tightly to its edge; numerous
voids visible in the binding agent. Magnification 500
x (tab. 4 2724 D). Photo: Cyprian Kulicki
Fig. 6. White amber imitation from Kaliningrad. Gas
bubble as if made up of a number of overlapping
spaces. Magnification 4000 x (imit C). Photo: Cyprian
Kulicki
Fig. 7. Inorganic inclusion: very well worn and
smoothed quartz grain, diameter 0.5 x 0.48 mm.
Magnification 150x (tab18 b-kulk i). Photo: Cyprian
Kulicki
Fig. 8. Inorganic inclusion: microgeode filled with
marcasite crystals. Magnification 300 x (tab. 17 bkulk C). Photo: Cyprian Kulicki
This is only a handful of the information which will
be the subject of a broader study. The study is to
show as many methods as possible to identify the
products currently available in the market but also
to enrich the knowledge about the microstructure
of different varieties of Baltic amber. It will also show
(for the first time in detail) inorganic inclusions in
amber for what they really are: very well worn and
smoothed quartz grains (Fig. 7) and a microgeode
filled with marcasite crystals (Fig. 8).
References
- MIERZEJEWSKI P.,1976: Próby zastosowania
scaningowego mikroskopu elektronowego do
badań organicznych inkluzji z bursztynu
bałtyckiego (praca w jęz. ang.). Rocznik Pol. Tow.
Geologicznego 46 z. 4, 291-297. Kraków.
- KLEBS R., 1887: Ueber Farbe und Lumination
des Bernsteins. Schr. Physik-ökonom. Ges.
Königsberg. Jg. 28.
- S A W K I E W I C Z S., 1970: Jantar. Niedra,
38
BURSZTYNISKO Nr 24
Museums
Piotr Kowalczuk
NOWOCZESNE MUZEUM BURSZTYNU
W GDAŃSKU
Work is under way on the adaptation of the historic
Fore-gate complex, in which the Amber Museum in
Gdańsk will be located from June 2005. The
building has already undergone restoration works
and it is now being prepared for the needs
of a modern museum. As the experts in the subject
ensure, the 6-storey Museum will call up no
associations with the serenity of old-fashioned
museum halls. World-class technological solutions
will open up new exhibit presentation possibilities
and make it possible to reach a young audience.
Multimedia presentations, room arrangement as if
straight out of a movie set and the opportunity to
experience the beauty of amber are to make the
Museum a perfect place for family entertainment.
The first floor will provide a common room for the
staff and visitors. The next one will lead us to amber
in nature. The story of its origin, inclusions,
nuggets, every variety will be properly presented
and classified here. The third floor will show
humankind's role in the history of amber. From
items found during archaeological excavations,
through the preserved handicraft of old and the use
of amber in various areas of life. From decoration to
medicine. The exhibitions will be supported by
multimedia presentations in order to use the area
rather small for such a thematic cross-section to the
maximum.
If the City is successful in its plans, the fourth floor
will be taken up by selected works from Lucjan
Myrta's huge collection. The fifth floor and its
mezzanine will be devoted to contemporary art. The
Museum's ambition is to become the venue where
new trends are documented and depicted. Works by
renowned artists: Paweł Fietkiewicz, Paulina Binek,
Mariusz Drapikowski, Bogdan Mirowski and many
others have already caused much interest. There
will also be an opportunity for temporary
exhibitions. One such idea is the collection from
Adam Pstrągowski's company, S&A Amber
Jewellery.
Even today we can admire a small part the City's
amber aspirations. Beautiful works of art, jewellery,
everyday objects and raw amber specimens are
available to the visitors to the Main Town Hall.
Works by Lucjan Myrta, a renowned artist, are
presented for the second time at the Historical
Museum of the City of Gdańsk. The collection's
attraction is Marie-Antoinette's treasure chest for
which half a ton of amber was used. The treasure
Photo: Alicja Firynowicz i Krzysztof Gollnau
chest is on display despite the fact that it is still
unfinished. The exhibition is very popular. Mr Lech
Wałęsa, the former President of Poland, with his wife
took part in its opening.
Photo: Alicja Firynowicz i Krzysztof Gollnau
BURSZTYNISKO Nr 24
39
Events
Museums
Almost 700 exhibits which belong to Myrta have
been put on display. Next to works of art, a huge part
is made up of natural amber nuggets, of which the
artist is a true enthusiast. The exhibition presents
22 amber specimens, including a piece which is
second largest in the world and weighs 5,950 g.
The authorities and inhabitants of Gdańsk hope
that the work on the new museum will soon be
concluded. We trust that the Amber Museum in
Gdańsk will open in June 2006, as promised. We
found out that the highlight of its opening is to be an
exhibition of the movable furnishing of the Amber
Chamber. Most of it is the work by amber jewellers
from Gdańsk. We are keeping our fingers crossed for
this and many other collections to be presented in
the modern Amber Museum in Gdańsk.
www.mhmg.gda.pl
Profiles
Piotr Kowalczuk
beloved wood with the mysteries of amber. As Ms
Kos herself emphasises, she is a sculptress, and the
A DESIGNER FROM UNDER THE SIGN
OF THE SUNFLOWER
A small symbol of a sunflower placed on jewellery
or functional art pieces is a guarantee that the work
comes from the studio of Dorota Kos. This young,
well known and readily recognisable artist has
permanent ties to Gdańsk, the Amber City. It is no
wonder then that in her works she combines her
Photo: Dorota Kos
world view she learned at the Sculpting Department
of the Academy of Fine Arts in Gdańsk has left its
mark in her work. Wood and amber, the latter being
the natural product of the former; a full symbiosis.
Dorota sees this and tries to show it to the world.
Apart from designing and producing her works, she
also finds time for community work. She is a
member of the Management Board of the
International Amber Association.
When I visit Dorota's studio, I enter into another
world. A tiny oasis of serenity among suburbian
factory halls. In the studio I meet Wiesław Zabawa,
Dorota's husband, they have been working together
for 9 years. The walls are lined with wood from floor
to ceiling. Under the ceiling there is her graduation
work from the Academy: giant maps made of
sunflower seeds. It goes to show that the artist has
loved the flower from the very beginning. Today, she
decorates the results of her work with this motif.
Let's get back to wood. It is very special wood, every
piece holds its own mystery. Every one of them is at
a different stage of the story which will take it to the
world of jewellery. Dorota speaks of them lovingly,
knowing every "tee to wood" biography. “We got this
Dorota Kos. Photo: Monika Dętkoś,
40
BURSZTYNISKO Nr 24
Profiles
one straight from the garden plots. It's special, a
lady called us and asked us to take it. She
planted the tree when her son was born. Today
the tree is 50 years old and is dying. She didn't
want it to end up like any old piece of wood.” She
knew that Dorota's hands will turn it into a beautiful
piece of applied art or a men's or women's accessory.
It will live on.
we can see what's inside it. The light allows us to
look inside.
This moment is extremely important. It is then
that the ultimate fate of the material is determined.
Something will remain a block, something can be
turned into an artistic stand, something else will be
complimented by pieces of jewellery. To see the
results, it is enough to look at the pictures.
“Our works have met with interest from the very
beginning. People who feel lost in this great big
world are looking for something that will help them
calm down. Our jewellery and applied art give people
a chance to do just that. It's experiencing nature to
the fullest degree. The wood perfectly showcases the
amber. It doesn't cool it down with the cold of metal.”
Every exhibition of their works meets with
considerable response. It's par for the course to see
them at the Designer Gallery during the Amberif
Fair. One of these meetings lead to their
collaboration with Lars Torvaldsson. Today,
beautiful hafts for damascene steel knives are
produced in Dorota's and Wiesław's studio. Wood
and amber embrace these knives and blades which
are quite unusual in form and in use. You can see
the results of their collaboration with the Sewdish
artist at the Bielak Gallery in Cracow, the Art
Gallery in Legnica and the Hankverket Gallery in
Stockholm.
Photo: Dorota Kos
The studio is full of the specific scent of wood,
enriched by the aroma of polished amber. Just like
getting free aromatherapy in the middle of the city.
I listen intently to the stories of elms, apple trees,
walnut trees, locust trees... Colours, tints and the
strength to survive. “This one's taking a free bath,
why did it end up in a jar?,” I ask. “It's one of the
processes which will make the effect permanent
and satisfy the purchaser. We can't give all our
secrets away,” replies Wiesław. The fullest nature,
wood, amber, flaxseed oil and the gentleness they
are treated with. The secrets of nature.
The artists' work is unique. For 3 years they have
been recreating the symbiosis which lead to the
forming of amber in the first place. The resinous tree
produced the resin that fossilised. Today, Dorota's
studio combines the fossilised resin with wood. It's
an enormously time-consuming process. It takes
many hours of painstaking work to achieve the final
result. Piece by piece. And not just any old piece, but
a selected and sensed piece… The piece. And so,
over a week or two, sometimes over a month or two,
beautiful mosaic blocks are formed. They shimmer
with many colours and attract your attention. They
do not focus it on themselves, however. They radiate
warmth and a hidden depth. Picking the block up,
A damascene steel knife made in collaboration with
Lars Torvaldsson. Photo: Dorota Kos
Today, the sunflower symbol is recognised in
many places all over the world. Dorota's works are
on display in galleries and friendly showrooms. She
is always looking for something new. She is never
satisfied with what she's already mastered. Dorota
is an insatiable artist who wants to get everything
she can out of wood and amber. She can see what
remains concealed to the eyes of much of the public.
They only notice the effect of the end product. Just
as amber is a living gemstone, so the life of trees is
extended in Dorota's and Wiesław's studio. Natural
symbiosis from under the sign of the sunflower.

numer 24 (plik pdf 4.2MB) - Międzynarodowe Stowarzyszenie

Transkrypt

Podobne dokumenty

numer 22 (plik pdf 2.5MB) - Międzynarodowe Stowarzyszenie

Kulturalnych - Gdynia