Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015
Transkrypt
Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015
LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU NA LATA 2009-2015 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Morawskie Wrota” Krzyżanowice Gorzyce Godów Opracowanie dokumentu: Zarząd LGD oraz uczestnicy projektu „Współpraca lokalna - LEADER w ramach osi 4 PROW 2007-2013” Koordynacja merytoryczna: K.Wrana, W.Magryś styczeń 2009 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 SPIS TREŚCI: Wprowadzenie ......................................................................................................... 4 1. Charakterystyka LGD jako jednostki odpowiedzialnej za realizację LSR ......................... 5 1.1 Nazwa i status prawny LGD oraz data i numer wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego ............................................................................................................ 5 1.2 Opis procesu budowania partnerstwa............................................................... 5 1.3 Charakterystyka członków LGD i sposób rozszerzania/zmiany składu LGD ............ 8 1.4 Struktura Rady LGD, do której wyłącznej właściwości należy wybór operacji........11 1.5 Zasady i procedury funkcjonowania LGD oraz Rady – organu decyzyjnego ..........13 1.6 Kwalifikacje i doświadczenie osób wchodzących w skład organu decyzyjnego.......18 2. Opis obszaru objętego LSR wraz z uzasadnieniem jego wewnętrznej spójności .............30 2.1 2.2 Wykaz gmin wchodzących w skład LGD...........................................................30 Uwarunkowania przestrzenne, geograficzne, przyrodnicze, historyczne i kulturowe 30 2.3 Ocena społeczno-gospodarcza obszaru, w tym potencjału demograficznego i gospodarczego obszaru oraz poziomu aktywności społecznej .....................................38 2.4 Specyfika obszaru LGD .................................................................................41 3. Analiza SWOT dla obszaru objętego LSR, wnioski z przeprowadzonej analizy ................45 4. Określenie celów ogólnych i szczegółowych LSR .......................................................55 4.1 Opis celów szczegółowych wraz z przedsięwzięciami i preferowanym zakresem operacji ..............................................................................................................57 4.2 Karty projektów/ przedsięwzięć .....................................................................61 5. Określenie misji LGD ............................................................................................82 6. Wykazanie spójności specyfiki obszaru z celami LSR .................................................82 7. Uzasadnienie podejścia zintegrowanego dla planowanych w ramach LSR przedsięwzięć..87 8. Uzasadnienie podejścia innowacyjnego dla planowanych w LSR przedsięwzięć ..............89 9. Określenie procedury oceny zgodności operacji z LSR i wyboru operacji przez LGD........90 9.1 Ocena zgodności operacji z LSR .....................................................................91 9.2 Ocena w oparciu o lokalne kryteria wyboru operacji ..........................................91 10.Określenie budżetu LSR dla każdego roku jej realizacji .............................................96 11. Opis procesu przygotowania i konsultowania LSR ................................................. 100 12. Opis procesu wdrażania i aktualizacji LSR............................................................ 102 13. Sposób wdrażania LSR...................................................................................... 104 14. Zasady i sposób dokonywania oceny (ewaluacji) własnej ....................................... 107 15. Określenie powiązań LSR z innymi dokumentami planistycznymi związanymi z obszarem objętym LSR......................................................................................................... 109 17. Przewidywany wpływ realizacji LSR na rozwój regionu i obszarów wiejskich.............. 116 18. Informacja o dołączanych do LSR załącznika ........................................................ 119 Załącznik Załącznik kryteriów Załącznik Załącznik 2 nr 1. Regulamin naboru pracowników Biura LGD .................................................. 120 nr 2. Ogólna procedura oceny zgodności operacji z LSR i wyboru wg. lokalnych wyboru – wersja tabelaryczna ............................................................................ 121 nr 3. Deklaracja bezstronności ........................................................................... 123 nr 4. Wzór karty oceny operacji na zgodność z LSR .............................................. 124 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Załącznik nr 5. Wzór karty oceny operacji wg lokalnych kryteriów ........................................ 126 Załącznik nr 6. Wzór wniosku o ponowne rozpatrzenie wniosku o dofinansowanie operacji...... 129 Załącznik nr 7. Ogólny (wstępny) ranking lokalnych kryteriów wyboru .................................. 131 Załącznik nr 8. Proces przyjmowania i oceny wniosków o dofinansowanie .............................. 133 Załącznik nr 9. Procedura odwoławcza .............................................................................. 134 Załącznik nr 10. Wzory pism i formularzy stosowanych w procedurze oceny i wyboru operacji przez LGD...................................................................................................................... 135 3 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Wprowadzenie Z satysfakcją przedstawiam Państwu Lokalną Strategię Rozwoju Stowarzyszenia LGD „Morawskie Wrota”, przygotowaną w ramach działania LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Strategia ta została napisana dla obszaru trzech gmin: Godów, Gorzyce i Krzyżanowice. Obszar ten jest spójny terytorialnie, charakteryzują go wspólne tradycje historyczne, kulturowe i przyrodnicze. Spójność tego obszaru przejawia się w wielu wymiarach: geograficzno-przestrzennym, środowiskowym, historycznym, kulturowym, demograficznym, gospodarczym i rynku pracy. Specyfiką obszaru jest śląski charakter mieszkańców. Niniejszy dokument powstał w wyniku kilkumiesięcznej pracy, w którą byli zaangażowani przedstawiciele wszystkich trzech sektorów z obszaru „Morawskich Wrót”. Opracowana strategia koncentruje się wokół czterech celów strategicznych: • Zachowania, systematycznego wzbogacania i atrakcyjnego eksponowania historyczno-kulturowego i przyrodniczego dziedzictwa Morawskich Wrót, • Ukształtowania społeczeństwa obywatelskiego, • Atrakcyjności turystycznej obszaru, • Wysokiego poziomu integracji obszaru. Wybrane cele strategiczne przedstawiają kierunki rozwojowe na najbliższe lata, które zostały wybrane przez przedstawicieli władz lokalnych, stowarzyszeń, przedsiębiorców oraz mieszkańców obszaru LGD „Morawskie Wrota”. Cele strategiczne oraz szczegółowe wynikają z pracy społeczności lokalnej na warsztatach, analizy SWOT oraz są odpowiedzią na zidentyfikowane potrzeby podczas spotkań z mieszkańcami. Zachęcam Państwa do zaangażowania się w realizację zapisanych przedsięwzięć, pomysłów w Lokalnej Strategii Rozwoju. Tylko wspólnymi siłami możemy osiągnąć założone w Strategii cele rozwojowe. Poprzez wspólne zaangażowanie możemy w aktywny sposób wpłynąć na rozwój naszej „Małej Ojczyzny”. Prezes Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Morawskie Wrota” Gerard Kretek 4 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 1. Wersja: 2009-01-13 Charakterystyka LGD jako jednostki odpowiedzialnej za realizację LSR 1.1 Nazwa i status prawny LGD oraz data i numer wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego Nazwa: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Morawskie Wrota” Status prawny: Stowarzyszenie działające na mocy: ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (t.j. Dz. U. Z 2001 r. Nr 79, poz. 855 z późn. zm.), ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz.U nr 64, poz. 427), rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz.U. UE L 277 z 21.10.2005r. str. 1) oraz Statutu. Data i numer wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego: 26 sierpnia 2008 r. KRS nr 0000312215 1.2 Opis procesu budowania partnerstwa Pomysł utworzenia partnerstwa w formie Lokalnej Grupy Działania zrodził się wśród przedstawicieli lokalnych władz samorządowych gmin: Gorzyce, Krzyżanowice i Godów w drugiej połowie 2007 r. Po przeprowadzeniu wstępnych rozmów i konsultacji nt. wariantów terytorialnego kształtu LGD ostatecznie zdecydowano o podpisaniu trójstronnego porozumienia zatytułowanego „Współpraca Lokalna – LEADER w ramach osi 4 Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich”, zakładającego aktywizację mieszkańców oraz zawiązanie międzysektorowego partnerstwa w formie Lokalnej Grupy Działania na terenie ww. 3 gmin1. Rolę nieformalnego koordynatora całego przedsięwzięcia przyjęła Gmina Gorzyce. W grudniu 2007 r. zorganizowano pierwsze gminne spotkania informacyjne, poświęcone idei podejścia LEADER i możliwościom związanym z jego wdrażaniem w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013, na które zaproszono przedstawicieli społeczności lokalnych, przedsiębiorców oraz innych organizacji, działających na obszarze ww. 3 gmin. Zainteresowanie spotkaniami przeszło najśmielsze oczekiwania inicjatorów utworzenia partnerstwa, bowiem 1 W treści porozumienia samorządy gminne zadeklarowały pokrycie wszelkich kosztów niezbędnych do powołania LGD i opracowania LSR, tworzący tym samym warunki dla rozwoju dialogu i partnerstwa między wszystkimi zainteresowanymi osobami i podmiotami 5 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 wzięło w nich udział łącznie ponad 300 osób. Na spotkaniach tych prezentowano liczne przykłady inicjatyw partnerskich, podejmowanych zarówno w ramach Inicjatywy Wspólnotowej LEADER+ w krajach Europy Zachodniej oraz pierwszych polskich doświadczeń w Programie Pilotażowym LEADER+, jak i w ramach innych programów partnerskich polskich i zagranicznych, takich jak: EQUAL, regionalnych programach odnowy wsi czy Grupach Partnerskich na rzecz Zrównoważonego Rozwoju. Po pierwszych spotkaniach informacyjnych wyłoniła się kilkudziesięcioosobowa grupa osób (reprezentujących różne środowiska społeczno-gospodarcze), zainteresowanych udziałem w dalszych pracach na rzecz powstania LGD. Osoby te wspólnie - w gronie 3 gmin - wzięły udział w kolejnym spotkaniu, które odbyło się w dniu 11 lutego 2008 r. w Gorzycach, na którym zaprezentowano harmonogram prac niezbędnych do utworzenia LGD i opracowania LSR. Kolejnym etapem budowania partnerstwa był 2-dniowy wyjazd szkoleniowy do Lanckorony, zorganizowany w dniach 14-15 marca 2008 r., którego głównym celem było przybliżenie zasad budowania partnerstwa w formie LGD oraz metodologii opracowywania Lokalnej Strategii Rozwoju na lata 2009-2015. Uczestnikom wyjazdu zaprezentowano doświadczenia projektu „Gospodarka społeczna na Bursztynowym Szlaku”, działalność miejscowej LGD Gościniec Czterech Żywiołów, utworzonej w ramach Programu Pilotażowego LEADER+ oraz działalność firmy społecznej „Horyzonty ITD. Inspiracja. Turystyka. Doradztwo z Lanckorony, stanowiącego przykład formuły sprzedaży i promocji lokalnych zasobów dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego. W procesie budowania partnerstwa LGD Morawskie Wrota przyjęto równoległą realizację dwóch głównych torów działań, tj. opracowywania lokalnej strategii rozwoju i tworzenia partnerstwa w formie stowarzyszenia na mocy przepisów ustawy prawo o stowarzyszeniach oraz ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. W kwietniu 2008 r. rozpoczęto realizację serii 4 warsztatów strategicznych, poświęconych wypracowaniu głównych elementów Lokalnej Strategii Rozwoju LGD W przedsięwzięciu opracowywania LSR przyjęto „Morawskie Wrota”2. uspołeczniony proces prac nad strategią, polegający na szerokim i czynnym udziale przedstawicieli społeczności lokalnej oraz model współpracy, w którym zaproszeni do współpracy eksperci pełnili jedynie rolę moderatorów realizowanych działań, czuwając nad prawidłową realizacją elementów planowania strategicznego oraz wymogów stawianych polskim LGD, mającym zamiar ubiegać się o środki finansowe w ramach PROW 2007-2013. Oprócz tematów merytorycznych związanych z zakresem przyszłej LSR na warsztatach poruszano kwestie dotyczące kształtu tworzonej LGD (organy, skład, reprezentatywność sektorowa i obszarowa) i zasad jej funkcjonowania 2 Warsztaty zakończyły się na początku czerwca 2008 6 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 (procedury przyznawania wsparcia, lokalne kryteria wyboru). Miało to na celu ustalenie i przedyskutowanie jak największej liczby istotnych elementów, w szerszym gronie osób, jeszcze przed rozpoczęciem rejestracji LGD jako stowarzyszenia. Biorąc pod uwagę te ustalenia oraz wybrane dobre praktyki z innych regionów kraju opracowano pierwszy projekt statutu LGD, który poddano społecznej konsultacji, rozsyłając go do zainteresowanych osób oraz umieszczając na stronach internetowych urzędów gmin. W dniu w 2 czerwca 2008 r. w Skrbeńsku (gmina Godów) odbyło się Zebranie Założycielskie Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Morawskie Wrota”, w którym wzięło udział łącznie 40 osób fizycznych i prawnych, reprezentujących partnerów społecznych, gospodarczych i publicznych działających na terenie 3 partnerskich gmin. Pełne sformalizowanie partnerstwa nastąpiło w dniu 26 sierpnia 2008 r,. kiedy to Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Morawskie Wrota” zostało wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego. Po otrzymaniu KRS Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania prowadzi realizację celów statutowych w siedzibie na terenie GOTSiR „Nautica” w Gorzycach, zatrudnia 2 pracowników na umowę o dzieło w celu realizacji określonych zadań związanych z prawidłowym funkcjonowaniem biura LGD. Informacje dotyczące aktualnej działalności LGD „Morawskie Wrota” zamieszczane są na stronach Urzędów Gmin Gorzyce, Godów, Krzyżanowice oraz w lokalne prasie. Proces budowania partnerstwa ciągle trwa i trwać będzie nadal, aby jak najlepiej realizować plany i zamierzenia rozwoju Morawskich Wrót. Grupa osób i podmiotów tworzących partnerstwo jest gronem otwartym, zarówno na nowych członków jak i nowe idee i wyzwania, gronem chętnym do dialogu i świadomym obranych celów. 7 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 1.3 Charakterystyka członków LGD i sposób rozszerzania/zmiany składu LGD Zgodnie z § 11 statutu Stowarzyszenia LGD „Morawskie Wrota” członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia może być osoba fizyczna lub osoba prawna. Osoba fizyczna musi posiadać pełną zdolność do czynności prawnych i nie być pozbawiona praw publicznych. Osoba prawna działa w Stowarzyszeniu przez swojego przedstawiciela, którym nie może być osoba fizyczna będąca członkiem Stowarzyszenia. Z kolei członkiem wspierającym Stowarzyszenie mogą zostać osoby fizyczne, osoby prawne po złożeniu wniosku do Zarządu Stowarzyszenia i pisemnym ustaleniu z Zarządem zasad i zakresu wspierania Stowarzyszenia. Pierwszą grupę członków Stowarzyszenia stanowiły osoby fizyczne i prawne zamieszkujące lub prowadzące swoją działalność na obszarze LGD, które weszły w skład członków założycieli Stowarzyszenia. Spośród nich dokonano wyboru członków pierwszego Zarządu LGD oraz Komisji Rewizyjnej. Tabela 1 Członkowie założyciele – osoby fizyczne L.p. Nazwisko i imię Miejscowość Gmina Sektor 1 Adamczyk Andrzej Godów Godów społeczny 2 Amalio-Nowak Bożena Wodzisław Śląski społeczny 3 Banko Barbara Godów Wodzisław Śląski/ Gorzyce Godów 4 5 6 7 8 9 10 11 Bartosz Maria Borek Katarzyna Bujalska Ewa Bujalska Wioleta Ciapka Zdzisław Damec Jolanta Firla Beata Gajda Lucyna Bolesław Krzyżanowice Gorzyczki Gorzyczki Chałupki Godów Gołkowice Olza Krzyżanowice Krzyżanowice Gorzyce Gorzyce Krzyżanowice Godów Godów Gorzyce społeczny społeczny społeczny społeczny społeczny społeczny społeczny społeczny 12 13 14 15 Gąsior Kamil Grzybek Agnieszka Jakubczyk Daniel Jordan Henryk Krostoszowice Gorzyce Turza Śląska Godów Godów Gorzyce Gorzyce Godów społeczny społeczny społeczny społeczny 16 17 Kretek Gerard Krótki Bogusław Roszków Olza Krzyżanowice Gorzyce społeczny gospodarczy 8 Rodzaj prowadzonej działalności społeczny Funkcja w strukturze LGD Wiceprezes Zarządu Członek Zarządu/ Skarbnik Komisja Rewizyjna Członek Rady Wiceprezes Zarządu Usługi gastronomiczne Członek Zarządu Prezes Zarządu Członek Rady Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 L.p. Nazwisko i imię Miejscowość Gmina Sektor Wersja: 2009-01-13 Rodzaj prowadzonej działalności Funkcja w strukturze LGD 18 19 20 21 Kukla Mirosław Lamczyk Tomasz Langrzyk Wioletta Lazar Helena Turza Śląska Gorzyce Czyżowice Bluszczów Gorzyce Gorzyce Gorzyce Gorzyce społeczny społeczny społeczny społeczny 22 Malczyk Grażyna Gorzyce Gorzyce gospodarczy 23 Mateja Piotr Skrzyszów Godów gospodarczy 24 Mitko Bogdan Podbucze Godów gospodarczy 25 26 27 28 29 Moczała Franciszek Morawiec Rafał Paloc Krzysztof Psota Zofia Riedel Adrian Skrbeńsko Tworków Gorzyce Bełsznica Roszków Godów Krzyżanowice Gorzyce Gorzyce Krzyżanowice społeczny społeczny społeczny społeczny gospodarczy 30 Czyżowice Gorzyce społeczny 31 Rodak Stefania Wanda Stępień Mariusz Członek Zarządu Członek Rady Jastrzębie Zdrój społeczny Członek Rady 32 33 Stopyra Tatiana Tekieli Michał Godów Godów Jastrzębie Zdrój/ Godów Godów Godów 34 35 36 Tomas Eugeniusz Widera Ewa Lidia Wieczorek Rita Źródło: społeczny gospodarczy Członek Zarządu Członek Rady Usługi medyczne Handel artykułami BHP Produkcja Członek Rady wyrobów z tworzyw sztucznych, metalowych elementów stolarki okiennej Członek Rady Usługi transportowe Członek rady Przetwórstwo konserwacja owoców warzyw i i Gołkowice Godów społeczny Chałupki Krzyżanowice społeczny Członek Rady Zabełków Krzyżanowice społeczny Lista obecności Zebrania Założycielskiego Stowarzyszenia LGD, 02.06.08 Tabela 2 Członkowie założyciele – osoby prawne L.p. 37. Nazwa Siedziba Osoba reprezentująca Sektor na Zebraniu Założycielskim Fulneczek publiczny Leonard Oślizło Piotr publiczny Rodzaj prowadzonej działalności Krzyżanowice 38. Gmina Krzyżanowice Gmina Gorzyce 39. Gmina Godów Godów 40. Stowarzyszenie Skrzyszów społeczny Hodowców i Miłośników Koni „MUSTANG” Źródło: Lista obecności Zebrania Założycielskiego Stowarzyszenia LGD, 02.06.08 9 Gorzyce Adamczyk Mariusz Marcol Lidia publiczny Funkcja w strukturze LGD Wiceprezes Rady Wiceprezes Rady Prezes Rady Członek Rady Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Tabela 3 Pozostali członkowie Stowarzyszenia Osoby fizyczne L.p. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. Nazwisko i imię Miejscowość Gmina Sektor Magdalena Ochman Jan Socha Krzyżanowice Krzyżanowice publiczny Bieńkowice Krzyżanowice gospodarczy Paweł Lasak Krystyna Lomczyk Krystyna Pawełek Ryszard Grzegoszczyk Czesław Zychma Marek Rybarz Henryk Wycisk Elżbieta Kołek Izabela ZielińskaJeleń Robert Radecki Gerwazy Mikułka Daniel Wodecki Agnieszka Szkatuła Grażyna KikułaSzczepaniak Maria Władarz Klaudiusz Dawid Bibianna Dawid Alicja Lenczyk Marek Grzebyk Maria Riedel Katarzyna Tomas Patryk Swoboda Krzyżanowice Tworków Owsiszcze Gorzyce Krzyżanowice Krzyżanowice Krzyżanowice Gorzyce społeczny społeczny społeczny społeczny Bełsznica Bluszczów Gorzyce Gorzyce Czyżowice Gorzyce Gorzyce Gorzyce Gorzyce Gorzyce społeczny społeczny społeczny społeczny społeczny Gołkowice Skrzyszów Godów Skrzyszów Godów Godów Godów Godów społeczny społeczny społeczny społeczny Czyżowice Gorzyce społeczny Olza Czyżowice Gorzyce Gorzyczki Czyżowice Roczków Gołkowice Wodzisław Śląski Gorzyce Gorzyce Gorzyce Gorzyce Gorzyce Krzyżanowice Godów Wodzisław Śląski/ Gorzyce społeczny społeczny społeczny społeczny społeczny społeczny gospodarczy Rodzaj prowadzonej działalności Funkcja w strukturze LGD Członek Rady Obróbka metali Członek Rady Doradztwo, Badania, Analizy gospodarcze Osoby prawne L.p. 65. 66. 67. 68. Nazwa Ochotnicza Pożarna Ochotnicza Pożarna Ochotnicza Pożarna Ochotnicza Pożarna 10 Siedziba Straż Rudyszwałd Straż Tworków Straż Rogów Straż Czyżowice Osoba reprezentująca Krystian Rybarz Krystian Lobczyk Florian Matuszek Grzegorz Student Sektor społeczny społeczny społeczny społeczny Rodzaj prowadzonej działalności Funkcja w strukturze LGD Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Tabela 4 Reprezentatywność poszczególnych sektorów w składzie LGD L.p. Sektor 1. 2. 3. Sektor publiczny Sektor społeczny Sektor gospodarczy ŁĄCZNIE Liczba członków LGD 3 57 8 68 % składu LGD 4% 84 % 12 % 100 % Zasady i sposób rozszerzenia składu LGD zostały uregulowane w statucie Stowarzyszenia LGD „Morawskie Wrota” w § 12, wg. którego nowych członków Stowarzyszenia przyjmuje na podstawie pisemnych deklaracji Zarząd LGD w drodze uchwały, podjętej zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy członków Zarządu. 1.4 Struktura Rady LGD, do której wyłącznej właściwości należy wybór operacji Struktura Rady LGD jako organu podejmującego decyzje co do wyboru projektów w ramach wdrażania LSR odzwierciedla powszechnie obowiązujące wymogi dla tego typu organów, w tym szczególnie wymogi trójsektorowości oraz parytetu co najmniej 50% głosów decyzyjnych należących do przedstawicieli sektorów społecznego i biznesowego. Ramy dla liczebności organu Rady LGD zostały ustalone na podstawie publicznej debaty, a następnie wpisane do statutu Stowarzyszenia w § 28, wg. którego Rada składa się z 15-19 członków, w tym z osób mających miejsce zamieszkania albo prowadzących działalność gospodarczą lub społeczną na obszarze gmin: Godów, Gorzyce i Krzyżanowice w liczbie co najmniej 5 z każdej z wymienionych gmin. Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia w dniu 22 września 2008 r. ustaliło liczebność pierwszego składu Rady na 15 osób. W wyniku przeprowadzonego głosowania osoby reprezentujące sektor publiczny objęły 3 miejsca w Radzie, a pozostałe osoby - reprezentanci sektora społecznego i gospodarczego - miejsc 12. Tabela 5 Pierwszy skład Rady LGD „Morawskie Wrota” Imię i nazwisko członka Rady L.p. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Fulneczek Leonard Widera Ewa Ochman Magdalena Morawiec Rafał Oślizło Piotr Rodak Stefania Malczyk Grażyna 11 Reprezentowany podmiot* Gmina Gmina Krzyżanowice Krzyżanowice Gmina Gorzyce Gorzyce Reprezentowany sektor publiczny społeczny społeczny społeczny publiczny społeczny gospodarczy Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Imię i nazwisko członka Rady L.p. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Krótki Bogusław Lenczyk Alicja Adamczyk Mariusz Stopyra Tatiana Stępień Mariusz Marcol Lidia 14. 15. Mitko Bogdan Ciapka Zdzisław Reprezentowany podmiot* Gmina Gmina Godów Godów Stowarzyszenie Hodowców i Miłośników Koni „Mustang” Godów Wersja: 2009-01-13 Reprezentowany sektor gospodarczy społeczny publiczny społeczny społeczny społeczny gospodarczy społeczny *dotyczy osób prawnych Źródło: Uchwała Walnego Zebrania Członków nr 2/2008/W z dnia 22.09.2008r. Struktura sektorowa pierwszego składu Rady LGD „Morawskie Wrota” przedstawia się następująco: Udział poszczególnych sektorów w Radzie sektor publiczny sektor społeczny sektor gospodarczy SUMA osób % 3 9 3 20 60 20 100 Zasady funkcjonowania Rady określa Regulamin Rady. 12 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 1.5 Zasady i procedury funkcjonowania LGD oraz Rady – organu decyzyjnego PODZIAŁ KOMPETENCJI Strukturę organów LGD „Morawskie Wrota” tworzą: Walne Zebranie Członków, Komisja Rewizyjna, Rada, Zarząd. Podział kompetencji pomiędzy poszczególnymi organami Stowarzyszenia LGD „Morawskie Wrota” zapewnia rozdział funkcji decyzyjnej - którą sprawuje Rada oraz Walne Zebranie Członków - od zarządczej - przypisanej Zarządowi LGD. Najważniejsze z punktu widzenia LGD decyzje, tj. wybór operacji objętych dofinansowaniem w ramach wdrażania LSR zgodnie ze statutem LGD są wyłączną kompetencją Rady, a inne istotne decyzje, takie jak: uchwalanie głównych kierunków i programu działania Stowarzyszenia, uchwalanie LSR, wybór i odwoływanie członków Zarządu, Komisji Rewizyjnej i Rady, uchwalania lokalnych kryteriów wyboru operacji, rozpatrywanie i zatwierdzanie rocznych sprawozdań finansowych, sprawozdań Zarządu i Komisji Rewizyjnej, uchwalanie zmian Statutu oraz wiele innych kompetencji zgodnie z § 22 Statutu podejmuje Walne Zebranie Członków. Zarządowi LGD powierzono funkcje typowo zarządcze, takie jak: kierowanie całokształtem działalności Stowarzyszenia, reprezentowanie Stowarzyszenia na zewnątrz i działanie w jego imieniu, koordynowanie realizacji LSR, czy opracowywanie wniosków o dofinansowanie oraz innych dokumentów w celu pozyskiwania środków na realizację celów Stowarzyszenia z innych programów pomocowych. Z kolei Komisja Rewizyjna pełni funkcje typowo kontrolne. Dodatkowo § 17 ust. 2 statutu Stowarzyszenia jasno stanowi, iż nie można łączyć członkostwa w Zarządzie, Komisji Rewizyjnej lub Radzie. Zgodnie z § 22 statutu skład Rady na 2-letnią kadencję wybierany jest przez Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia bezwzględną większości głosów, przy obecności co najmniej połowy członków Walnego Zebrania. Mandat członka Rady wygasa z chwilą odbycia pierwszego Walnego Zebrania Członków, odbywającego się po roku kalendarzowym, w którym upływa okres kadencji. Zmiana składu Rady może nastąpić również przed upływem kadencji z powodu: skreślenia członka Rady z listy członków Stowarzyszenia, jego pisemnej rezygnacji, śmierci lub odwołania przez Walne Zebranie Członków. W przypadku wygaśnięcia mandatu członka Rady przed upływem kadencji, Walne Zebranie Członków dokonuje uzupełnienia składu organu na okres do upływu kadencji w liczbie nie przekraczającej 1/3 ustalonego składu. Do najważniejszych kompetencji Rady, zgodnie z § 29 statutu Stowarzyszenia należy wybór operacji (projektów), które mają być realizowane w ramach wdrażanej przez Stowarzyszenie Lokalnej Strategii Rozwoju. Ponadto do kompetencji Rady należy uchwalanie regulaminu Rady oraz wnioskowanie do Walnego Zebrania o zmianę lokalnych kryteriów wyboru operacji (projektów), stosowanych w procedurze oceny operacji. 13 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Szczegółowe zasady funkcjonowania Rady, w tym procedura wyłączania członka Rady od udziału w dokonywaniu wyboru operacji w razie zaistnienia okoliczności, które mogą wywołać wątpliwości co do jego bezstronności w procesie wyboru reguluje regulamin Rady. Z kolei szczegółowe zasady funkcjonowania pozostałych organów LGD „Morawskie Wrota” regulują odpowiednie regulaminy Walnego Zebrania, Zarządu oraz Biura LGD. BIURO LGD Bieżącą obsługę działalności Stowarzyszenia prowadzi Biuro LGD, zatrudniające wykwalifikowany głównie pod kątem zarządzania projektami personel. Pracownicy Biura LGD rekrutowani są według obowiązujących w LGD „Morawskie Wrota” przedstawionych niżej - procedur naboru, które określają wymagania konieczne i pożądane w odniesieniu do kandydatów do pracy w LGD, pozwalające na zatrudnienie osób gwarantujących profesjonalną obsługę organów LGD i jej beneficjentów. Zasady naboru pracownika do biura opisane są w załączniku nr 1 do LSR. Zakres i podział obowiązków oraz opis stanowisk prezentuje Regulamin Biura. Pracownikiem biura nie może być osoba, która w chodzi w skład Rady LGD. Zgodnie z Regulaminem Biura LGD & 5 pkt. 1 przewiduje się zatrudnienie innych osób niż wymienione w macierzy stanowisk w zależności od potrzeb i rozwoju Stowarzyszenia. Prowadzenie usług księgowych i kadrowo – płacowych zostało zlecone profesjonalnej firmie księgowej, co zapewni wysoki standard obsługi oraz obniży koszty związane z prowadzeniem dokumentacji finansowej w siedzibie Stowarzyszenia. Warunki funkcjonowania Biura LGD Siedziba Biura LGD „Morawskie Wrota” jest zlokalizowana na terenie Gminnego Ośrodka Turystyki, Sportu i Rekreacji „NAUTICA” w Gorzycach. Jest to atrakcyjna lokalizacja zarówno pod kątem walorów wizualnych samego ośrodka i jego otoczenia, jak również pod kątem dogodnego dojazdu z całego obszaru działania LGD, zarówno prywatnymi jak i publicznymi środkami transportu. Warunki techniczne i lokalowe Biura LGD, będą pozwalały na efektywne i sprawne wykonywanie zadań LGD, w tym w szczególności - obsługę potencjalnych beneficjentów. Zajmowane przez LGD pomieszczenia biurowe znajdują się na pierwszym piętrze budynku i mają łączną powierzchnię 70m2. Składają się z trzech pomieszczeń na pierwszym piętrze. Użytkowanie tych pomieszczeń reguluje umowa podpisana z GOTSiR „Nautica”. Warunki lokalowe , wyposażenie biura w sprzęt (pełne umeblowanie, komputery, drukarka, ksero, faks i inne ) oraz stałe łącze telefoniczne i internetowe zapewniają właściwy komfort pracy, a także dają możliwość przyjmowania interesantów. Odpowiednie wyposażenie jednego z pomieszczeń funkcjonującego jako sala konferencyjna, pozwala na organizowanie spotkań i posiedzeń organów statutowych. LGD posiada również pomieszczenie przeznaczone do archiwizacji dokumentów. 14 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Powierzchnia biura: Liczba pomieszczeń: Liczba stanowisk pracy: Wydzielone miejsce na archiwum Możliwość obsługi potencjalnych beneficjentów Dostęp do internetu: Dostępny sprzęt biurowy: Dodatkowe informacje: Dokładne dane teleadresowe: 15 Wersja: 2009-01-13 70 m2 3 - 19m2 , 18,6 m2 oraz 2,4m2 2 Opis: jedno pomieszczenie o powierzchni 2,4 m2, przystosowane do archiwizowania Opis: pomieszczenie biurowe o powierzchni 19 m2, z wydzieloną powierzchnia dla pracowników, oraz powierzchnią do obsługi interesantów, Tak 2 komputery, 2 drukarki, ksero, telefaks, Pomieszczenie o powierzchni 18,6 m2 przeznaczone na organizację spotkań, szkoleń, konferencji itp. ul. Bogumińska 31, 44-350 Gorzyce, tel. (032) 4515034, Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Opis stanowisk pracy w Lokalnej Grupie Działania „Morawskie Wrota” Tabela 6 Macierz stanowisk, wymagań i odpowiedzialności w Biurze LGD Kierownik Biura Wymagania konieczne: 1. 2. 3. 4. Wymagania pożądane: 1. 2. 3. 4. 5. Opis stanowiska: Zakres i podział obowiązków 16 wykształcenie wyższe min. 2-letnie doświadczenie w realizacji i rozliczaniu projektów współfinansowanych ze środków UE min. 2-letnie doświadczenie na stanowisku kierowniczym biegła znajomość obsługi komputera (pakietu Office) wykształcenie wyższe ekonomiczne, prawnicze lub administracyjne min. komunikatywna znajomość j. angielskiego lub niemieckiego lub francuskiego miejsce zamieszkania , pracy, działalności na obszarze LGD dyspozycyjność dobra organizacja czasu pracy i samodzielność w podejmowaniu decyzji Pracownik ds. projektów 1. 2. 3. wykształcenie min. średnie min. 2-letnie doświadczenie w realizacji i rozliczaniu projektów współfinansowanych ze środków UE biegła znajomość obsługi komputera (pakietu Office) 1. wykształcenie wyższe 2. komunikatywna znajomość j. angielskiego, niemieckiego lub francuskiego Zadaniem Kierownika biura będzie czuwanie nad sprawnym funkcjonowaniem biura LGD oraz organizacją pracy w biurze a także prawidłowym wdrażaniem LSR. Zadaniem Pracownika ds. projektów będzie kontakt, udzielanie informacji, oraz obsługa potencjalnych beneficjentów. 1. 1. realizacja zadań określonych przez Zarząd, 2. prowadzenie bieżących spraw Stowarzyszenia, 3. gromadzenie i udostępnianie informacji z zakresu działalności Stowarzyszenia, 4. przygotowywanie materiałów na Walne Zebranie Członków i zebranie Zarządu Stowarzyszenia, 5. prowadzenie dokumentacji członkowskiej, 6. obsługa Zarządu, Rady i Walnego Zebrania 7. prowadzenie rejestru uchwał Walnego Zebrania Członków i Zarządu, 8. prowadzenie korespondencji, kompletowanie dokumentów księgowych i kontrola merytoryczna oraz terminowe dostarczanie do biura rachunkowego. 9. utrzymywanie stałego kontaktu z członkami Stowarzyszenia. 10. prowadzenie spraw kadrowych Biura 11. sprawowanie pieczy nad sprzętem biurowym 12. działalność promocyjna oraz marketingowa Stowarzyszenia w tym prowadzenie strony internetowej 2. 3. 4. 5. 6. informowanie mieszkańców z obszaru LGD o dostępnych programach współfinansowanych ze środków UE, w tym informacji o możliwości składania za pośrednictwem LGD wniosków o dofinansowanie operacji. pomoc w przygotowaniu kompletnej dokumentacji na potrzeby realizacji projektów w ramach funduszy UE, opracowanie odpowiednich list, przygotowanie materiałów i dokumentów dla członków Rady związanych z rozpatrywanymi operacjami, opublikowanie listy ocenionych operacji, rozesłanie wnioskodawcom pisemnej informacji o wynikach oceny wniosków dokonanej przez Radę, sporządzenie protokołu z posiedzenia Rady oraz opublikowanie ostatecznej listy rankingowej operacji wybranych przez LGD do finansowania oraz listy operacji niewybranych do finansowania, nadzór i obsługa wyodrębnionych rachunków bankowych na potrzeby programów z UE, realizacja i obsługa projektów Stowarzyszenia (monitoring, rozliczenia, sprawozdawczość) poszukiwanie możliwości pozyskania Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Stowarzyszenia. 7. 8. 9. Zakres 1. odpowiedzialności 2. 3. 4. za prawidłową działalność biura LGD w zakresie wdrażania LSR za działalność promocyjną Stowarzyszenia LGD na jego obszarze oraz pozo nim za przygotowywanie posiedzeń Walnego Zebrania za kontakt z przedstawicielami Zarządu oraz Rady LGD Wersja: 2009-01-13 dofinansowań dla projektów Stowarzyszenia z innych programów, Zestawianie złożonych wniosków w zbiorczą listę wniosków o dofinansowanie projektów dla konkretnych przedsięwzięć przewidzianych w LSR Analiza składanych wniosków pod względem formalnym, wykonywanie innych poleceń Kierownika Biura. 1. za kompleksową obsługę potencjalnych beneficjentów w zakresie programów dotacyjnych UE 2. za obsługę i realizację projektów realizowanych przez Stowarzyszenie 3. za przygotowanie kompletu dokumentów związanych z projektami składanymi w ramach realizacji LSR OGÓLNY TRYB PRZYJMOWANIA I OBSŁUGI WNIOSKÓW W BIURZE LGD Wnioski o dofinansowanie operacji (projektów) w ramach budżetu LGD „Morawskie Wrota” będą mogły być składane w następujący sposób: 1. LGD składa wniosek do właściwego organu (tzw. Instytucji Wdrażającej) o podanie do publicznej wiadomości (internet, siedziba Urzędu Marszałkowskiego, prasa) informacji o możliwości składania za pośrednictwem LGD wniosków o dofinansowanie operacji. Informacja zawiera między innymi: termin, miejsce składania oraz wzór formularzy wniosków oraz lokalne kryteria wyboru operacji i limity środków w ramach danych działań. Następuje publikacja ww. informacji. 2. Uprawnieni zgodnie z zapisami PROW oraz niniejszej strategii w danym działaniu wnioskodawcy z obszaru LGD przygotowują i następnie składają wnioski o dofinansowanie operacji w podanym w ww. informacji miejscu. Pracownicy Biura LGD mają za zadanie pomagać wnioskodawcom w przygotowaniu wniosków. 3. Biuro LGD przekazuje złożone wnioski do oceny Radzie LGD, która w przewidzianym przepisami terminie dokonuje oceny zgodności operacji z LSR, a następnie oceny na podstawie lokalnych kryteriów wyboru, podejmując decyzje o wybraniu lub nie wybraniu konkretnych operacji do objęcia dofinansowaniem w ramach ustalonych limitów środków. W procesie dokonywania oceny i wyboru operacji przewidziana jest możliwość odwołania od decyzji Rady. 4. Po uwzględnieniu odwołań LGD sporządza listy wybranych operacji wg. liczby uzyskanych punktów w ocenie i wraz z wnioskami o ich dofinansowanie przekazuje je właściwemu podmiotowi wdrażającemu. LGD sporządza również listy niewybranych operacji. 5. Właściwe podmioty wdrażające rozpatrują przekazane wnioski o dofinansowanie operacji pod kątem spełnienia przez wnioski / wnioskodawców niezbędnych w danych działaniach wymogów formalnych. 17 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 6. Po formalnej weryfikacji wniosków o przyznanie pomocy następuje podpisanie umów o dofinansowani operacji (umowy są zawierane w kolejności wynikającej z ww. list). 7. Wypłata pomocy na rzecz beneficjenta (wnioskodawcy) następuje po pozytywnej weryfikacji wniosku o płatność przez Agencję Płatniczą (po zrealizowaniu operacji). Tabelaryczne ujęcie procedury oceny zgodności operacji i oceny wg lokalnych kryteriów wyboru w zakresie elementów prowadzonych przez Biuro LGD „Morawskie Wrota” przedstawia załącznik nr 2. Z kolei cały proces przyjmowania i obsługi wniosków przez LGD „Morawskie Wrota” jest przedstawiony w formie graficznej w załączniku nr 8. Szczegółowe zasady i tryby składania wniosków są opisane w rozporządzeniu dotyczącym wdrażania LSR. 1.6 Kwalifikacje i doświadczenie osób wchodzących w skład organu decyzyjnego Osoby wchodzące w skład Rady są przedstawicielami trzech sektorów, posiadają one doświadczenie związane z pozyskiwaniem oraz oceną projektów realizowanych w ramach Funduszy Europejskich. Członkowie Rady posiadają doświadczenie w ocenie projektów, które nabyli w pracach Komitetu Sterującego Mikroprojektami IW INTERREG IIIA CZ/PL W Euroregionie Śląsk Cieszyński- Tesinske Slezsko. Członkowie Rady w Komitecie posiadali prawo głosu. Środki pozyskiwane dla projektów, w których Członkowie Rady brali czynny udział pochodziły z różnych programów: Zintegrowanego Programu Rozwoju Regionalnego, Sektorowego Programu Operacyjnego, Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnych. Tabela 7 Kwalifikacje i doświadczenia członków Rady Imię i nazwisko Kwalifikacje i doświadczenie Członka Rady Fulneczek Leonard Pan Fulneczek jest wójtem gminy Krzyżanowice i występuje jako przedstawiciel gminy. Sprawuje bezpośredni nadzór nad wdrażaniem projektów z udziałem funduszy unijnych oraz Pani Stopyra jest członkiem Euroregionalnego Komitetu Sterującego Funduszu Mikroprojektów w Euroregionie Śląsk Cieszyński, bierze czynny udział w realizacji projektów z zakresu rozwoju obszarów wiejskich. Posiada doświadczenie w realizacji projektów unijnych za, jego kadencji pozyskano środki z takich programów jak: SPO "Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006", działanie 2.3. Oślizło Piotr 18 Pan Oślizło jest wójtem gminy Gorzyce i występuje jako przedstawiciel gminy. Sprawuje bezpośredni nadzór nad wdrażaniem projektów z udziałem funduszy unijnych. Posiada doświadczenie w realizacji projektów unijnych oraz środków publicznych, za jego kadencji pozyskano środki z takich programów jak: Program Odnowy Wsi Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Województwa Śląskiego 2006-2010; Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, Priorytet 3 – Rozwój lokalny; Europejski Fundusz Społeczny i budżet państwa, realizowany w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich 2004-2006, priorytet 2-rozwój społeczeństwa oparty na wiedzy, 2.1. zwiększenie dostępu do edukacji-promocja kształcenia przez całe życie, schemat a)zmniejszenie dysproporcji edukacyjnych pomiędzy wsią a miastem; Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Adamczyk Mariusz Pan Adamczyk jest wójtem gminy Godów i występuje jako przedstawiciel gminy. Sprawuje bezpośredni nadzór nad wdrażaniem projektów z udziałem funduszy unijnych. Posiada doświadczenie w realizacji projektów ze środków publicznych, za jego kadencji pozyskano środki z takich programów jak: Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010. Widera Ewa Morawiec Rafał Zdzisław Ciapka Rodak Stefania 19 Pani Widera jest pracownikiem Urzędu Gminy Krzyżanowice, mająca w zakresie obowiązków przygotowywanie wniosków, dokumentacji dotyczących pozyskiwania środków z programów unijnych. Pani Widera bierze bezpośredni udział w przygotowywaniu oraz realizacji projektów. Brała udział w wielu szkoleniach z zakresu funduszy unijnych. Realizacja projektów z Sektorowego Programu Operacyjnego "Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006. Pani Widera posiada w swoim zakresie czynności nadzorowanie oraz realizację projektów współfinansowanych ze środków unijnych. Pan Morawiec jest sołtysem oraz liderem Grupy Odnowy Wsi Tworków. Posiada wiedzę i doświadczenie z zakresu pozyskiwania dotacji unijnych dla rolników. Posiada zaświadczenie o uczestnictwie w szkoleniu w zakresie "przystosowanie polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich do integracji z UE. Pan Morawiec realizował również projekt „"Ułatwiania startu młodym rolnikom" Znak sprawy OR12-69010-OR1200038/08”. Leader zespołu projektowego Wiejskie Centrum Wypoczynku i Rekreacji w Chałupkach. Pan Cipka brał udział w szkoleniu "Planowanie i realizacja projektów na rzecz społeczności lokalnych, oraz posiada zaświadczenie z Urzędu Gminy Krzyżanowice o udziale w realizacji projektów ze środków pochodzących z Unii Europejskiej i rekomendacja Grupy Odnowy Wsi Chałupki. Pani Rodak posiada zaświadczenie o ukończeniu szkolenia z zakresu polityki regionalnej Unii Europejskiej w ramach projektu 'Szkoła w regionie, region w Europie". Zaświadczenie o ukończonym seminarium pt. Wsparcie dla oświaty w latach 2007-2013 współfinansowany ze środków Unii Europejskiej. Dyplom dot. zrealizowanego projektu pt. Szkoła Marzeń, finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Malczyk Grażyna Wersja: 2009-01-13 Społecznego 2004-2006. Certyfikat potwierdzający udział w projekcie "przyjazna szkoła" ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Pani Malczyk posiada certyfikat dot. Ukończenia kursu "inwestycja w kadry" w ramach Działania 2.3 "Rozwój Kadr Nowoczesnej Gospodarki" SPO Rozwój Zasobów Ludzkich. Umowa nr 57/2008 o zorganizowanie kursu dla bezrobotnych - projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. Pani Malczyk brała również udział w Projekcie:” Budowa Placu zabaw dla dzieci w Czyżowicach” realizowanego z Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010. Krótki Bogusław Stopyra Tatiana Stępień Mariusz Alicja Lenczyk Programu Pan Krótki jest przedsiębiorcą, który pozyskiwał fundusze unijne na prowadzoną działalność gospodarczą z programu Phare. Pani Stopyra jest członkiem Euroregionalnego Komitetu Sterującego Funduszu Mikroprojektów w Euroregionie Śląsk Cieszyński, bierze czynny udział w realizacji projektów z zakresu rozwoju obszarów wiejskich. Pani Tatiana brała czynny udział przy tworzeniu planu odnowy miejscowości. Pan Stępień jest pracownikiem Urzędu Gminy Godów, mający w zakresie obowiązków przygotowywanie wniosków, dokumentacji dotyczących pozyskiwania środków z programów unijnych. Pan Stępień bierze bezpośredni udział w przygotowywaniu oraz realizacji projektów. Brał udział w wielu szkoleniach z zakresu funduszy unijnych. Posiada również w swoim zakres czynności nadzorowanie oraz realizację projektów współfinansowanych ze środków unijnych. Zaświadczenie z Wiejskiego Domu Kultury w Gorzycach o ukończonych szkoleniach warsztatowych: Wypisywanie wniosków, realizacja i rozliczanie wniosków organizowanych przez lokalny fundusz „Ramża”. Świadectwo uczestnictwa w szkoleniach pt. współpraca w społeczności lokalnej warunkiem rozwoju lokalnego zorganizowany przez Regionalny Ośrodek Europeskiego Funduszu Społecznego w Katowicach. Doświadczenie członków LGD lub partnerów w realizacji operacji Pozostali członkowie Lokalnej Grupy Działania, posiadają również doświadczenie w pozyskiwaniu środków pomocowych pochodzących z Funduszy Europejskich. Członkowie pozyskiwali środki w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, Phare, programów pochodzących z Ministerstwa Edukacji. 20 Wersja: 2009-01-13 Gmina Godów Gmina Krzyżanowice Gmina Krzyżanowice Gmina Gorzyce Lp. 1 2 3 4 21 Nazwisko i imię/imiona członka albo nazwa członka/partnera Nazwa projektu: Wiejskie centrum 2005-2006 wypoczynku i rekreacji w Chałupkach 2007 Chałupki 2006-2008 Nazwa projektu: Centrum turystyki, rekreacji, wypoczynku i sportu w Tworkowie Projekt: Budowa Placu zabaw dla dzieci w Czyżowicach Tworków 2007 "Budowa placu zabaw dla dzieci w parku w Godowie" w ramach programu "Odnowa wsi województwa śląskiego". Czyżowice Godów Czas realizacji projektu Nazwa realizowanego projektu lub jego ogólny zakres Miejsce realizacji projektu Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 20062010 SPO "Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006", działanie 2.3 SPO "Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006", działanie 2.3 Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010 Kwota wydatków kwalifikowanych objętych wnioskiem 224 302,00 PLN Kwota wydatków kwalifikowanych objętych wnioskiem 367 529,00 PLN Całkowity koszt projektu: 24 985,20 PLN Dotacja w kwocie 12 492,00 PLN Źródło finansowania /program Koszt całkowity projektu: 41 507,78 PLN Koszty realizacji projektu Tabela 8 Doświadczenia członków LGD lub partnerów w realizacji operacji Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Gmina Gorzyce Gmina Gorzyce Gmina Gorzyce Gmina Gorzyce 6. 7. 8. 9. 22 Gmina Gorzyce 5. 2008 2006-2008 2007-2008 Projekt: NAUTICA – Ośrodek Turystyki Kwalifikowanej w Gorzycach-budowa krytej pływalni Projekt: Centrum Kształcenia na Odległość na Wsi 2008 2007 Projekt: Zagospodarowanie centrum sołectwa Rogów – zadaszenie sceny w Parku Dąbki Projekt: Zagospodarowanie terenu sportoworekreacyjnego wraz z poprawą infrastruktury boiska w sołectwie Osiny – Gmina Gorzyce Projekt: Zakup strojów ludowych oraz instrumentu dla Zespołu Folklorystycznego BLUSZCZ w celu upowszechnienia kultury i tradycji regionu. Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Bluszczów Gorzyce Rogów Bluszczów Osiny Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010 Całkowity koszt projektu: 60967,39PLN Dotacja w kwocie 20000,00 PLN Wartość pozyskanych środków w kwocie 57485,02PLN Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, Priorytet 3 – Rozwój lokalny Europejski Fundusz Społeczny i budżet państwa, realizowany w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich 20042006, priorytet 2rozwój społeczeństwa oparty na wiedzy, Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010 Całkowity koszt projektu: 27250,00 PLN Dotacja w kwocie13352,50 PLN Całkowity koszt projektu: 21843158,43 PLN Dotacja w kwocie 10823030,04 PLN Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010 Całkowity koszt projektu: 24000,00PLN Dotacja w kwocie 11000,00 PLN Wersja: 2009-01-13 23 Helena Lazar Gmina Gorzyce 11. 12. Gmina Gorzyce 10. Projekt: Modernizacja drogi gminnej – ul. Dalków w Turzy Śl. Projekt: Budowa kanalizacji sanitarnej w Czyżowicach Turza Śl. Czyżowice 2003 2004 Gorzyce Olza Gorzyce Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej 2.1. zwiększenie dostępu do edukacji-promocja kształcenia przez całe życie, schemat a)zmniejszenie dysproporcji edukacyjnych pomiędzy wsią a miastem Całkowita wartość projektu SAPARD 735337,92 PLN, Dotacja w Całkowita wartość projektu SAPARD 848760,44 PLN, Dotacja w kwocie 381942,20 PLN Program Całkowita Operacyjny wartość projektu Współpracy 94 832,00 PLN, Transgranicznej Dotacja w Republika Czeska – kwocie Rzeczpospolita 90 090,40 PLN Polska 2007-2013 Całkowita wartość projektu 1000789,67 SAPARD PLN, Dotacja w kwocie 450355,35 PLN Dotacja w wysokości 1 250 000,00 PLN Wersja: 2009-01-13 2003 2008 Projekt: BLISKO GRANICY – realizacja budowy kładki OlzaKopytov – integracja społeczności polskoczeskiej Projekt: Modernizacja drogi gminnej ul. Wiejska w Gorzycach 2007 Projekt: Budowa krytej pływalni w Gorzycach Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 24 Projekt: Winnice na Górnym Śląsku – publikacja książkowa Projekt: Modernizacja Przestrzeni publicznej w Gorzycach obejmująca plac przy ul. Piaskowej 2006 2005 2004 2004 Projekt: Budowa drogi gminnej wraz z odwodnieniem – ul. Nowa w Czyżowicach Projekt: Przebudowa parkingu przy Sanktuarium MB Fatimskiej w Turzy Śl. oraz zakup z montażem 10 koszy na śmieci i 80 tablic z nazwami ulic 2004 Projekt: Modernizacja drogi gminnej – ul. Szkolna w Olzie Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Gorzyce Gorzyce Turza Śl. Czyżowice Olza SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006 Całkowita wartość projektu 29000,00 PLN, INTERREG IIIA Dotacja w Czechy – Polska kwocie 21750,00 PLN Całkowita wartość projektu 473125,12 PLN, Dotacja w kwocie 313932,80 PLN Całkowita wartość projektu 100206,59 PLN, SAPARD Dotacja w kwocie 50103,29 PLN Całkowita SAPARD wartość projektu 877932,94 PLN, Dotacja w kwocie 351173,17 PLN kwocie 294135,16 PLN Całkowita wartość projektu SAPARD 378880,38 PLN, Dotacja w kwocie 151552,15 PLN Wersja: 2009-01-13 Krótki Bogusław Lucyna Gajda Stefania Rodak 14. 15. 16. 25 Rafał Morawiec 13. 2002-2005 2006-2009 2005/2006 2005/2006 Projekt „Autoprezentacja – przepustka w dorosłe życie” Szkoła Marzeń Szkoła Marzeń 2005 Umowa dotacji nr 2002/000-580-06.0203/12/0677 w ramach Sektorowego Programu Rozwoju MŚP. Projekt „Ja wśród innych – tolerancja i jej granice” 2008 Pomoc w ramach działania Ułatwianie startu młodym rolnikom Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Dotacja w kwocie łącznie 13 300 EUR Dotacja w kwocie łącznie 88 000 zł. Gimnazjum Turza Śl. Gimnazjum w Turzy Śl. Dotacja w kwocie łącznie 61 803 zł. Dotacja w kwocie łącznie 12 614 EUR Gimnazjum Turza Śl. Gimnazjum Czyżowice Całkowity koszt projektu: 13 664,17 EUR Olza Tworków Pomoc finansowa w kwocie 50 000 PLN Wersja: 2009-01-13 Centrum Edukacji Obywatelskiej – projekt współfinansowany przez Europejski Fundusz Społeczny Centrum Edukacji Obywatelskiej – projekt współfinansowany przez Europejski Program wspólnoty Europejskiej SocratesComenius Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Program Comenius -Partnerskie Projekty Szkół Fundacja Rozwoju Systemu edukacji Sektorowy program rozwoju MŚP i innowacji. Krajowy Fundusz dotacji inwestycyjnych. Program PHARE 2002 Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2007-2013. Działanie: Ułatwianie startu młodym rolnikom Bożena Amalio-Nowak 18. 26 Grażyna Malczyk 17. Projekt: Zagospodarowanie centrum sołectwa Rogów – zadaszenie sceny w Parku Dąbki Projekt: Zakup strojów ludowych oraz instrumentu dla Zespołu Folklorystycznego BLUSZCZ w celu upowszechnienia kultury i tradycji regionu Projekt: Zagospodarowanie terenu sportoworekreacyjnego wraz z poprawą infrastruktury boiska w sołectwie Osiny – Gmina Gorzyce Projekt: Budowa Placu zabaw dla dzieci w Czyżowicach „Przyjazna Szkoła” Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 2008 2008 2007 2007 2007/2008 Rogów Bluszczów Osiny Czyżowice Gimnazjum Czyżowice Całkowity koszt projektu: 60967,39PLN Dotacja w kwocie 20000,00 PLN Całkowity koszt projektu: 27250,00 PLN Dotacja w kwocie13352,50 PLN Całkowity koszt projektu: 24000,00PLN Dotacja w kwocie 11000,00 PLN Całkowity koszt projektu: 24 985,20 PLN Dotacja w kwocie 12 492,00 PLN Dotacja w kwocie 15 000 zł. Wersja: 2009-01-13 Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010 Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010 Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010 Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010 Stowarzyszenie Rodziców na Rzecz Pomocy Szkole środki EFS priorytet II Rozwój społeczeństwa opartego na wiedzy. Fundusz Społeczny 27 2006-2008 Projekt: BLISKO GRANICY – realizacja budowy kładki OlzaKopytov – integracja społeczności polskoczeskiej 2008 Projekt: Centrum Kształcenia na Odległość 2007-2008 na Wsi Projekt: NAUTICA – Ośrodek Turystyki Kwalifikowanej w Gorzycach-budowa krytej pływalni Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Olza Bluszczów Gorzyce – Europejski Fundusz Społeczny i budżet państwa, realizowany w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich 20042006, priorytet 2rozwój społeczeństwa oparty na wiedzy, 2.1. zwiększenie dostępu do edukacji-promocja kształcenia przez całe życie, schemat a)zmniejszenie dysproporcji edukacyjnych pomiędzy wsią a miastem Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, Priorytet 3 Rozwój lokalny Całkowita Program wartość projektu Operacyjny 94 832,00 PLN, Współpracy Dotacja w Transgranicznej kwocie Republika Czeska – 90 090,40 PLN Rzeczpospolita Polska 2007-2013 Wartość pozyskanych środków w kwocie 57485,02PLN Całkowity koszt projektu: 21843158,43 PLN Dotacja w kwocie 10823030,04 PLN Wersja: 2009-01-13 28 19. Agnieszka Grzybek 2008 2006-2008 Projekt: NAUTICA – Ośrodek Turystyki Kwalifikowanej w Gorzycach-budowa krytej pływalni 2008 2007 2007 Projekt: Zagospodarowanie centrum sołectwa Rogów – zadaszenie sceny w Parku Dąbki Projekt: Zakup strojów ludowych oraz instrumentu dla Zespołu Folklorystycznego BLUSZCZ w celu upowszechnienia kultury i tradycji regionu Projekt: Zagospodarowanie terenu sportoworekreacyjnego wraz z poprawą infrastruktury boiska w sołectwie Osiny – Gmina Gorzyce Projekt: Budowa Placu zabaw dla dzieci w Czyżowicach Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Gorzyce Rogów Bluszczów Osiny Czyżowice Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010 Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010 Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, Priorytet 3 Rozwój lokalny Całkowity koszt projektu: 27250,00 PLN Dotacja w kwocie13352,50 PLN Całkowity koszt projektu: 60967,39PLN Dotacja w kwocie 20000,00 PLN Całkowity koszt projektu: 21843158,43 PLN Dotacja w kwocie 10823030,04 PLN – Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010 Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego 2006-2010 Całkowity koszt projektu: 24000,00PLN Dotacja w kwocie 11000,00 PLN Całkowity koszt projektu: 24 985,20 PLN Dotacja w kwocie 12 492,00 PLN Wersja: 2009-01-13 29 Projekt: BLISKO GRANICY – realizacja budowy kładki OlzaKopytov – integracja społeczności polskoczeskiej Projekt: Budowa krytej pływalni w Gorzycach 2008 2007 Projekt: Centrum Kształcenia na Odległość na Wsi 2007-2008 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Olza Gorzyce Bluszczów Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej Europejski Fundusz Społeczny i budżet państwa, realizowany w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich 20042006, priorytet 2rozwój społeczeństwa oparty na wiedzy, 2.1. zwiększenie dostępu do edukacji-promocja kształcenia przez całe życie, schemat a)zmniejszenie dysproporcji edukacyjnych pomiędzy wsią a miastem Program Operacyjny Całkowita Współpracy wartość projektu Transgranicznej 94 832,00 PLN, Republika Czeska – Dotacja w Rzeczpospolita kwocie Polska 2007-2013 90 090,40 PLN Dotacja w wysokości 1 250 000,00 PLN Wartość pozyskanych środków w kwocie 57485,02PLN Wersja: 2009-01-13 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 2. Opis obszaru objętego LSR wraz z uzasadnieniem jego wewnętrznej spójności 2.1 Wykaz gmin wchodzących w skład LGD Łączna powierzchnia obszaru LGD, tj. 172 km2 stanowi ok. 1,4 % powierzchni całego województwa śląskiego. Obszar ten pod koniec 2006 r. zamieszkiwany był przez ponad 43,6 tys. mieszkańców, czyli ok. 0,93 % ogółu ludności województwa śląskiego3. Ludność ta stanowiła przy tym ok. 4,3 % ludności zamieszkującej obszary wiejskie w województwie. Tabela 9 Podstawowe dane gmin obszaru LGD na dzień 31.12.2006 Nazwa gminy Godów Gorzyce Krzyżanowice Typ gminy Liczba ludności* Powierzchnia wiejska wiejska wiejska 12 530 19 636 11 484 RAZEM/**ŚREDNIO 43 650 * osoby zameldowane na pobyt stały 2 (km ) Gęstość zaludnienia (os/km2) 38 64 70 172 328 305 165 **266 Liczba sołectw 7 12 10 29 Źródło: GUS, www.stat.gov.pl , stan na 31.12.2006 2.2 Uwarunkowania przestrzenne, historyczne i kulturowe geograficzne, przyrodnicze, Obszar LGD „Morawskie Wrota” leży w południowo - zachodniej części województwa śląskiego na styku makroregionów: Niziny Śląskiej, Wyżyny Śląskiej i Kotliny Ostrawskiej, mezoregionów: Płaskowyżu Głubczyckiego, Kotliny Raciborskiej, Płaskowyżu Rybnickiego oraz części Wysoczyzny Ostrawskiej (leżącej w Czechach). Jest on umiejscowiony w obniżeniu pomiędzy łańcuchami górskimi Karpat i Sudetów nazywanego Bramą Morawską. Fitogeograficznie obszar ten należy do krainy Dolin Wielkich Rzek Europy Środkowej. Ukształtowanie tego terenu cechuje się stosunkowo dużą różnorodnością od terenów zupełnie równinnych do lekko pofałdowanych i pagórkowatych. Krajobrazy polnoleśne, przeplatają się z typowo rolniczymi. Średnia wysokość terenu oscyluje ok. 250 m. n. p. m. Znajdują się tutaj miejsca skrzyżowań najważniejszych kanałów migracji proweniencji roślinnych i zwierzęcych w tej części Europy. Położenie u wrót Bramy Morawskiej zapewnia specyficzny, bardzo korzystny mikroklimat. 3 Dokładna liczba mieszkańców zameldowanych na obszarze LGD wg. stanu na dzień 31.12.2006 wynosiła 43650. 30 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Gminy Gorzyce i Godów - przynależą administracyjnie do terytorium powiatu wodzisławskiego - a gmina Krzyżanowice leży w obrębie powiatu raciborskiego. Krzyżanowice CZECHY Gorzyce Godów Obszar LGD graniczy od strony południowej z terytorium Republiki Czeskiej, od strony wschodniej z miastem Jastrzębiem Zdrój, od strony północnej z gminami powiatu wodzisławskiego (Mszana, Wodzisław Śląski, Pszów, Lubomia) i miastem Racibórz oraz od strony zachodniej z gminą Krzanowice. Przez obszar LGD przebiegają dwie drogi krajowe nr 78 i 45 oraz autostrada A1. Morawskie Wrota to obszar położony w widłach dwóch rzek: Odry i Olzy – z malowniczymi krajobrazami i cennymi przyrodniczo miejscami o naturalnym i antropogenicznym pochodzeniu. Obszar ten jest bardzo ciekawy pod względem widokowym – rozpościerają się stąd widoki na Beskid Śląski, Bramę Morawską, Dolinę Odry i Góry Opawskie. Panują tu łagodne, korzystne warunki klimatyczne, a dobre klasy bonitacyjne i różnorodność gleb (przewaga klasy IIIa i IIIb), charakterystyczne dla dorzecza górnej Odry, stwarzają duże możliwości dywersyfikacji upraw. 31 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Do szczególnie cennych obszarów przyrody zalicza się prastary kompleks leśny Buczyna Bełsznicka oraz Szwajcaria Czyżowicka (Gmina Gorzyce), wymieniane jako jedne z najcenniejszych obszarów całego Płaskowyżu Rybnickiego. Godny uwagi jest również unikatowy na skalę europejską obszar chronionego krajobrazu Graniczne Meandry Odry (Gmina Krzyżanowice), który na początku września 2005 roku został zgłoszony do ochrony w ramach europejskiej sieci Natura 2000 (obszarów o najwyższych wartościach przyrodniczych w Europie). Jest to jeden z zaledwie dwóch naturalnie zachowanych odcinków Odry, będący oazą bioróżnorodności wielu zagrożonych gatunków fauny i flory. Bardzo istotny z punktu widzenia przyrodniczego jest również ekosystem rzeki Leśnica oraz Polder Buków – okresowo zalewany obszar przeciwpowodziowy na rzece Odrze siedlisko wielu rzadkich gatunków roślin błotnych i zwierząt. Niezwykle cenny jest również zespół przyrodniczo-krajobrazowy, w skład którego wchodzi Las Tworkowski. Jest on ważnym elementem biegnącego tędy korytarza ekologicznego. Przez obszar ten przepływają obok dwóch największych rzek Odry i Olzy liczne mniejsze rzeki: Piotrówka, Leśnica, Szotkówka, Psina, Ponadto występuje tu znaczna ilość naturalnych i antropogenicznych jezior, często przedzielonych groblami. Występują liczne obszary starodrzewia, pomniki przyrody i parki: aleja starych dębów Hroza (Tworków), Hajkowiec (Bieńkowice), Urbanek, aleja lipowa (Nowa Wioska), topola czarna, park Olszynka (Bluszczów), Las Tworkowski, skatalogowane pomniki przyrody, parki przypałacowe, w tym park ze starodrzewiem wokół zamku w Chałupkach, Park Hrabiego Arco z aleją dębów (Gorzyce), lasy oraz Szwajcaria Czyżowicka. Wśród licznych zasobów fauny występują stanowiska bobra i wydry, unikalne gatunki ptaków (ptactwo wodne, kolonie zimorodków, ostoja orła bielika, monitorowane gniazdo bociana białego). Wyróżniki lokalnej flory to przede wszystkim lasy łęgowe. Zasoby te często pełnią funkcję korytarza ekologicznego, tj. szlaku wędrówki zwierząt. Tereny te stanowią doskonałą bazę do rozwoju turystyki rowerowej - w oparciu o już istniejące ścieżki i szlaki rowerowe, również w powiązaniu ze ścieżkami w Czechach - oraz turystyki wodnej (spływy kajakowe) i konnej. Średni poziom lesistości wynosi ok. 8 %, a całkowita powierzchnia lasów oscyluje ok. 1400 ha. 32 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Tabela 10 Lasy na obszarze LGD Nazwa gminy Godów Gorzyce Krzyżanowice Lasy ogółem (ha) 361 790 250 1 401 Lesistość (%) 9,5 12,2 4 **8 RAZEM/**ŚREDNIO Źródło: GUS, www.stat.gov.pl , stan na 31.12.2006 33 Powierzchnia obszarów chronionych (ha) 0 0 162 162 Pomniki przyrody 3 1 8 12 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Ziemie trzech gmin: Krzyżanowic, Gorzyc i Godowa swoją historią sięgają czasów epoki kamiennej, co potwierdzają liczne znaleziska świadczące o pradawnym osadnictwie w tym regionie. Wśród wielu kultur zamieszkujących te tereny na szczególna uwagę zasługują dwie: kultura unietycka - zapoczątkowująca dość długo trwającą odrębność zachodnich obszarów Polski od jej obszarów wschodnich - oraz kultura łużycka. Z czasów tej ostatniej pochodzi cmentarzysko odkryte w tym rejonie podczas wykopalisk archeologicznych prowadzonych w 1936 roku. Rozwój kultury łużyckiej został zahamowany na skutek łupieżczych napadów koczowniczych plemienia Scytów oraz przemian gospodarczo-społecznych, związanych z wędrówkami Celtów. W okresie rzymskim przez rejon obszaru LGD „Morawskie Wrota” przebiegał szlak bursztynowy4. Rzymianie, którzy wyruszali na północ po bursztyn zaopatrywali się w rozmaite towary na wymianę, które mogły spodobać się miejscowym i pozwolić bezpiecznie wrócić do domu. We wczesnym średniowieczu tereny te zamieszkane były przez słowiańskie plemię z grupy lechickiej Gołęszyców, wzmiankowanych po raz pierwszy w połowie IX w. w tzw. Geografie Bawarskim. Podobnie jak większość plemion śląskich, w IX wieku Gołęszycy byli zależni od państwa wielkomorawskiego, aż do jego upadku w wyniku najazdów madziarskich (907), po których przeszli w orbitę wpływów czeskich. U schyłku X wieku tereny zamieszkiwane przez Gołęszyców stanowiły pole rywalizacji państw Piastów i Przemyślidów czeskich. W latach 990-1032 leżały w obrębie państwa Bolesława I Chrobrego i Mieszka II, stanowiąc ciągły przedmiot sporów polsko-czeskich. Po 5-letniej wojnie w latach 1132-1137 między Bolesławem Krzywoustym i Sobiesławem I zawarto pokój kłodzki, w wyniku którego ziemie te zostały podzielone pomiędzy oba państwa. Pierwsze pisemne wzmianki o większości wsi wchodzących w skład obecnych gmin: Krzyżanowice, Godów, Gorzyce pojawiają się miedzy XII a XIII wiekiem. W tym czasie rozwój ustroju feudalnego prowadził w Polsce i w innych krajach do rozdrobnienia państwa (władzy państwowej) na władztwa feudalne, duchowe i świeckie. Wzrostowi znaczenia możnych sprzyjały postępujące podziały w księstwach dziedzicznych i zanik pryncypatu. Teren dzisiejszej Polski stał się zlepkiem suwerennych księstw, które łączyły tylko więzy etniczne i kulturalne. Ziemie obecnego obszaru LGD związane były z Księstwem Raciborskim. Większość z nich poprzez nadania książęce stawało się własnością prywatną, przechodzącą szybko z rąk do rąk. W 1202 r. do Księstwa Raciborskiego przyłączone zostało Księstwo Opolskie w wyniku czego powstało Księstwo Opolsko-Raciborskie, a stolica dzielnicy została przeniesiona do Opola. Do ponownego wydzielenia samodzielnego 4 Nie istniał jednak nigdy jeden konkretny trakt zwany bursztynowym szlakiem. Hasło to należy raczej rozumieć jako kierunek wymiany handlowej 34 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Księstwa Raciborskiego doszło w 1290 r., kiedy to nastąpił podział dzielnicy miedzy synów zmarłego w 1381 r. Władysława Opolskiego. Za sprawą Władysława Jagiellończyka w 1502 r. z wydzielonego obszaru Księstwa Raciborskiego powstało Wodzisławskie Państwo Stanowe. Do roku 1526 pozostawało ono pod zwierzchnią władzą królów czeskich, następnie Niemieckiego Cesarstwa Habsburgów i rodziny Hohenzollernów. W tym czasie ziemia ta była przedmiotem licznych zastawów, ustanawianych przez jej włodarzy, przeżywających kłopoty finansowe. Nie omijały jej również kataklizmy historyczne, czego przykładem może być okres wojny trzydziestoletniej, w trakcie której wielokrotnie wędrowały tędy liczne oddziały wojsk obu stron, pustosząc region i dziesiątkując miejscową ludność. W XVIII w. ziemie ówczesnego Śląska stały się zdobyczą Fryderyka Wielkiego, a tutejsze wsie w wyniku wojen śląskich i wojny siedmioletniej (1746-1763 r.) weszły w skład Niemieckiego Państwa Pruskiego. W I połowie XIX w. tereny te były areną rozruchów antyfeudalnych, mających charakter buntów chłopskich. Wśród znaczniejszych właścicieli ziem tego obszaru terenów należy wymienić: rodzinę Fragstein, Arco, von Donnersmarck, Larisch oraz Lichnowskich. Ci ostatni byli właścicielami pałacu w Krzyżanowicach. Utrzymywali kontakty z największymi kompozytorami XVIII i XIX w. - w pałacu gościli wybitni goście, m.in. w roku 1806 r. przebywał tu Ludwig van Beethoven, a w latach 1843-48 Franciszek Liszt. I wojna światowa wprowadziła na te tereny poważne zmiany terytorialne. Na początku 1919 r. na terenach opisywanych gmin i całego Górnego Śląska została zawiązana Polska Organizacja Wojskowa. Na mocy traktatu wersalskiego obszary te zostały objęte plebiscytem, który miał zadecydować o ostatecznym kształcie terytorialnym Śląska. Miarą siły ruchu polskiego przed plebiscytem były wybory samorządowe z XI 1919 r., w których większość z wybranych samorządowców było narodowości polskiej. Niestety ostateczny wynik plebiscytu nie był dla Polaków tak korzystny. Nie pomógł nawet czynny udział mieszkańców w trzech powstaniach śląskich i tak wsie wchodzące w skład gmin Godów i Gorzyce przypadły Polsce, a Krzyżanowice państwu niemieckiemu. Nigdy jednak nie zostały całkowicie zerwane więzy łączące te tereny z Polską – np. na terenie Gminy Krzyżanowice działała polska szkoła, prowadzono dodatkowo kursy języka polskiego. Kolejną zmianę granic przyniosło zakończenie II wojny światowej. W roku 1945 w okresie kilku miesięcy przez tereny obecnego obszaru LGD przebiegała linia frontu, co znalazło swój tragiczny skutek w postaci wielu zabitych mieszkańców i licznych zniszczeń w lokalnej przestrzeni. W okresie powojennym w wyniku reformy administracyjnej tereny gminy Godów i Gorzyce przyłączono do województwa katowickiego, a tereny gminy Krzyżanowice do nowo powstałego województwa opolskiego. W 1975 r. Krzyżanowice włączono w obszar województwa katowickiego. Sytuacja ta trwała do roku 1999, kiedy to reforma systemu samorządowego połączyła na nowo wszystkie 3 gminy w obrębie jednego regionu - województwa śląskiego. 35 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Morawskie Wrota cechuje szereg specyficznych cech kulturowych. Na pierwszy plan wysuwa się tradycyjny system wartości, który jest podstawą funkcjonowania społeczności lokalnych. System ten można opisać następującymi wartościami i zachowaniami charakterystycznymi dla mieszkańców obszaru: silne poczucie tożsamości terytorialnej, przynależności do swojej małej ojczyzny, świadomość jej historii i wartości, duża religijność mieszkańców wyrażająca się w kultywowaniu tradycji i obrzędów religijnych, aktywności społecznej i kulturalnej koncentrującej się przy parafiach, pielęgnowaniu miejsc kultu religijnego, funkcjonowanie systemu wartości oraz organizacja społeczeństwa w oparciu o rodzinę, odpowiedzialność za innych członków społeczności lokalnej oraz solidarność społeczna, używanie w codziennych kontaktach mieszkańców gwary śląskiej, ważna rola pracy w życiu mieszkańców, a w szczególności etos pracy związany z pracą w rolnictwie oraz doświadczeniami mieszkańców pracujących w przemyśle wydobywczym i przemyśle ciężkim. System wartości cechujący społeczności lokalne obszaru jest na tyle trwały, że mimo zawirowań historyczno-politycznych, w tym zmian granic państwowych oraz degradującego tradycje systemu realnego socjalizmu, stanowi on dla mieszkańców trwały punkt odniesienia. Drugą ważną cechą kulturową obszaru jest jego „międzynarodowość”. Morawskie Wrota, jak sama nazwa wskazuje to miejsce przepływu ludzi i kultur. Od wieków stykały się tutaj, a czasem nawet ścierały się kultura polska, niemiecka, czeskomorawska, a przede wszystkim śląska. Przygraniczne położenie oraz powiązania rodzinne mieszkańców z zagranicą utrwalają ten stan rzeczy. Zarówno przywiązanie do tradycji, jak również wielokulturowość obszaru przyczyniły się do ukształtowania interesującej kultury pielęgnowanej obecnie przez mieszkańców w różnej formie. Aktywność kulturalna mieszkańców, funkcjonowanie zespołów artystycznych oraz nieformalnych środowisk twórczych są kolejnymi znakami rozpoznawczymi Morawskich Wrót. Przywiązanie mieszkańców do tradycji lokalnych ma jednak także swoją drugą, mniej korzystną stronę polegającą na swoistej izolacji od pewnych pozytywnych trendów współczesnego świata. Morawskie Wrota to obszar, którego mieszkańcy wciąż zbyt małą wagę przywiązują do wiedzy i uzupełniania wykształcenia. W dziedzinie tej ciągle jeszcze dominuje swoisty pragmatyzm sprowadzający wykształcenie do zdobycia „konkretnego” zawodu, najlepiej takiego, który byłby związany z tradycjami gospodarczymi obszaru. Redukuje to perspektywy rozwoju 36 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 gospodarczego obszaru, a jednocześnie ogranicza szanse mieszkańców na rynku pracy. Ciągle też zbyt mało uwagi poświęcają mieszkańcy aktywnemu wypoczynkowi. Mimo korzystnych warunków środowiskowych zainteresowanie aktywną rekreacją jest ograniczone. Należy też zauważyć, że pomimo wielu osiągnięć mieszkańców w działalności społecznej, a także w dziedzinie sportu i kultury, obok grup społecznych stale angażujących się w różnego rodzaju inicjatywy znaczna część mieszkańców pozostaje obojętna na to co dzieje się w ich otoczeniu. LSR powinna przyczynić się do „otwarcia” małych, zamkniętych środowisk i zawiązywania realnego partnerstwa lokalnego wykorzystującego kulturowy potencjał obszaru Morawskich Wrót. Zabytki obszaru LGD Morawskie Wrota Gorzyce Zespół pałacowo-parkowy w Gorzycach: o pałac hrabiego Arco, o pałac myśliwski, o park krajobrazowy w stylu angielskim Stanowisko archeologiczne w Gorzyczkach – grodzisko średniowieczne typu stożkowatego Kaplica w Olzie, Figura św. Jana Nepomucena w Bluszczowie z XVIII wieku Krzyże pokutne w Olzie i Rogowie KRZYŻANOWICE Kościół pw. Św. Piotra i Pawła w Tworkowie krypta z trumnami z 1650 r. Kościół pw. Wszystkich Świętych w Bieńkowicach, Kościół pw. św. Anny w Krzyżanowicach, Zespół pałacowo-parkowy w Krzyżanowicach pochodzący z XIX wieku, w którym niegdyś gościli sławni kompozytorzy - Franciszek Liszt i Ludwik van Beethoven, Zamek w Chałupkach z zarysem fosy i śladami fortyfikacji bastionowych. Figura i kapliczka Św. Jana Nepomucena z XVII w. Ruiny zamku w Tworkowie z II poł. XVI w. Kapliczka p.w. Św. Urbana z 1779 r. Kaplica Św. Anny w Bieńkowicach z ok. 1830 r. Lamusy (Spichlerz) w Bieńkowicach z 1855 i Bolesławiu z XVIII i XIX w. Stary cementarz kościelny w Zabełkowie z 1799 Krzyż pokutny w Rudyszwałdzie. 37 GODÓW Kościół drewniany p.w. Wszystkich Świętych w Łaziskach, orientowany, zbudowany w połowie XVI w., gotycki, przekształcony w epoce baroku Kościół parafialny p.w. Świętej Anny w Gołkowicach z XIX w. Kapliczka przydrożna w Skrzyszowie z XIX w. Budynek w stylu belwederskim z 1927 roku w Łaziskach, w którym obecnie mieści się szkoła podstawowa. Wmurowany w ogrodzenie kościoła w Łaziskach krzyż kamienny pokutny z ok. 1600 r. Krzyże kamienne w Łaziskach, Skrbeńsku, Godowie, Gołkowicach i Skrzyszowie z XIX i początków XX w. Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 2.3 Ocena społeczno-gospodarcza obszaru, w tym potencjału demograficznego i gospodarczego obszaru oraz poziomu aktywności społecznej Teren Morawskich Wrót zamieszkuje ponad 43,6 tys. ludności, z czego ok. 22,4 tys. stanowią kobiety, a ok. 21,2 tys. mężczyźni. Obszar ten cechuje się stosunkowo wysoką średnią gęstością zaludnienia - 266 os/km2 przy średniej dla obszarów wiejskich w województwie na poziomie ok. 117 os/km2. Tabela 11 Podstawowe dane dotyczące ludności obszaru LGD Nazwa gminy Godów Liczba ludności Liczba ludności (zameldowani) (mieszkający) 12 530 19 636 11 484 12 496 19 668 11 466 Przyrost Mężczyźni naturalny Kobiety Saldo migracji za granicę 6 141 9 609 5 497 2 27 -28 76 161 1 -11 -38 -17 RAZEM OBSZAR LGD 43 650 43 630 21 247 Źródło: GUS, www.stat.gov.pl , stan na 31.12.2006 1 238 -66 Gorzyce Krzyżanowice 6 389 10 027 5 987 22 403 Saldo migracji wewnętrz nej Analiza struktury wiekowej mieszkańców obszaru LGD na przestrzeni ostatnich lat potwierdza ogólną tendencję starzenia się społeczeństwa obserwowaną zarówno w Polsce, jak i większości krajów Europy. Z roku na rok spada ilość osób w wieku przedprodukcyjnym (kategoria wiekowa 0-17 lat), wzrasta zaś liczba mieszkańców w wieku 65 lat i więcej. Wskaźniki przyrostu naturalnego są wprawdzie znacznie wyższe od średniej w województwie, lecz sumarycznie dla obszaru LGD niewiele przekraczają poziom zerowy. Dodatkowo zwiększające się możliwości wyjazdów zarobkowych skutkują narastaniem zjawiska trwałej emigracji. Tabela 12 Podstawowe dane dotyczące ludności obszaru LGD Struktura wiekowa i charakterystyka zatrudnienia Gmina Liczba ludności ogółem (mieszkający) Ludność w wieku Ludność w wieku Ludność w wieku produkcyjnym poprodukcyjnym przedprodukcyjnym (17-64 lat mężczyźni (od 65 lat (0-17 lat) oraz 17-59 lat mężczyźni oraz od kobiety) 60 lat kobiety) liczba Godów Gorzyce Krzyżanowice 12 496 19 668 11 466 43 630 2 581 4 102 2 148 8 831 % 20,65 20,86 18,73 20,24 liczba 8 031 12 441 7 309 27 781 ogółem/średnio* Źródło: GUS, www.stat.gov.pl , stan na 31.12.2006 38 % 64,27 63,26 63,74 63,67 liczba 1 884 3 125 2 009 7 018 % 15,08 15,89 17,52 16,09 Bezrobotni rejestrowani liczba 493 786 320 1 599 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Duża spoistość społeczności lokalnej objawia się silnymi więziami rodzinnymi, sąsiedzkimi i podejmowaniem wielu działań samopomocowych. Mieszkańcy obszaru chętnie i spontanicznie uczestniczą w akcjach społecznych, charytatywnych i kulturalnych, wyrażając duże zainteresowanie i współodpowiedzialność za te formy aktywności lokalnej. Lokalny kapitał ludzki cechuje się m.in.: śląskim etosem pracy, kwalifikacjami i doświadczeniem zawodowym wyniesionym z pracy w przemyśle oraz rosnącą intensywnością w dążeniu mieszkańców do podwyższania wykształcenia, co w przyszłości może zaowocować podwyższeniem atrakcyjności zasobów lokalnego rynku pracy. Mieszkańcy obszaru cechują się tzw. śląską mentalnością, wyrażająca się zamiłowaniem do porządku, dbałością o swoje obejścia, gospodarnością, więziami rodzinnymi, solidnością w pracy i wykonywaniu swoich codziennych obowiązków. Działalność społeczna mieszkańców przejawia się w rosnącej na przestrzeni ostatnich kilku lat liczbie organizacji obywatelskich, w tym w szczególności stowarzyszeń i organizacji społecznych (m. in. KGW, kluby i stowarzyszenia sportowe, środowiska twórcze skupiające lokalnych artystów, organizacje seniorskie, rozwijające się organizacje wolontarystyczne). Wysoką aktywność wykazują również organizacje kościelne i religijne, głównie w dziedzinie kultury i pomocy społecznej (Caritas, rady parafialne, aktywni księża). Tabela 13 Instytucje kapitału społecznego na obszarze LGD spółdzielnie 2000 2006 zmiana % stowarzyszenia i organizacje społeczne fundacje 2000 2006 zmiana % 2000 2006 zmiana % Godów 2 2 0,00 0 0 0,00 7 11 57,14 Gorzyce 6 6 0,00 1 1 0,00 18 21 16,67 Krzyżanowice 7 7 0,00 0 RAZEM LGD 15 15 0,00 1 Źródło: GUS, www.stat.gov.pl , stan na 31.12.2006 0 0,00 12 16 33,33 1 0,00 37 48 29,73 Obszar LGD posiada korzystne warunki dla rozwoju gospodarki związane przede wszystkim z dobrym położeniem komunikacyjnym, łatwiejszym udostępnianiem terenów inwestycyjnych niż na znajdujących się w bliskim sąsiedztwie obszarach zurbanizowanych, dobrymi warunkami środowiskowymi dla rozwoju budownictwa mieszkaniowego, wysoką kulturą pracy oraz miejscowym występowaniem surowców mineralnych o przemysłowym znaczeniu: kruszywa, żwiry. Wysoki poziom przedsiębiorczości mieszkańców obszaru LGD znajduje swój wyraz we wzrastającym zainteresowaniu dla podejmowania własnej działalności gospodarczej. Analiza rozwoju lokalnych form aktywności gospodarczej na 39 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 przestrzeni lat 2000-2001 wykazuje ich znaczący wzrost, głównie w obszarze spółek prawa handlowego. Tabela 14 Podmioty gospodarcze na obszarze LGD podmioty gospodarki narodowej ogółem 2000 Godów 2006 zmiana % osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 2000 2006 zmiana % spółki handlowe 2000 2006 zmiana % spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego 2000 572 734 28,32 491 643 30,96 6 1 029 1 221 18,66 906 1 075 18,65 18 561 627 11,76 472 513 8,69 12 22 83,33 6 RAZEM LGD 2162 2582 19,43 1869 2231 Źródło: GUS, www.stat.gov.pl , stan na 31.12.2006 19,37 36 66 83,33 18 Gorzyce Krzyżanowice 2006 zmiana % 14 133,33 3 2 -33,33 30 9 7 -22,22 66,67 12 100,00 21 16,67 Kluczowe dla rozwoju lokalnej gospodarki branże to przede wszystkim istniejące: branża budowlana (produkcja i usługi) i działalności z nią związane – żwirownie, piaskownie, cegielnie, tartaki, rzemiosło (kowalstwo artystyczne, stolarstwo) oraz transport, niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej i społecznej oraz rozwijające się w ostatnich latach: eksploatacja gazu i węgla kamiennego, gastronomia i hotelarstwo oraz turystyka (w tym agroturystyka), jak również różne formy rekreacji (ośrodki sportowe, baseny, itp.). Duże znaczenie posiada istniejąca lokalna sieć kooperacyjna przedsiębiorstw obszaru, a także możliwości jej połączenia z silną siecią kooperacyjną na sąsiednich obszarach aglomeracyjnych, zwłaszcza w aglomeracji rybnickiej. W ostatnich latach obserwuje się wzrost zainteresowania nowymi działalnościami o charakterze gospodarczym i okołogospodarczym, w tym: uprawami ekologicznymi, uprawą winorośli, produkcją win oraz hodowlą koni. Na obszarze LGD znajdują się 2 strefy wydzielonych terenów inwestycyjnych pod działalność przemysłową, tj. strefa przemysłowa w Czyżowicach oraz tzw. „Pole Gołkowice” – uzbrojony teren inwestycyjny o powierzchni ok. 21 ha włączony do terenów Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Na terenie Godowa i Gorzyc w sąsiedztwie 2 planowanych zjazdów z autostrady A1 przewiduje się również utworzenie kolejnych terenów inwestycyjnych, przeznaczonych pod rozwój lokalnej przedsiębiorczości. Samorządy gminne realizują politykę wsparcia rozwoju lokalnej przedsiębiorczości również poprzez ulgi i zwolnienia podatkowe oraz organizację forów informacyjnych dla przedsiębiorców. Warunki przyrodniczo-środowiskowe obszaru LGD są bardzo korzystne dla rozwoju produkcji rolnej. Korzystne warunki klimatyczne, dobre klasy bonitacyjne gleb i ich różnorodność stwarzają duże możliwości dywersyfikacji upraw. Wysoka kultura rolna, rozwinięte tradycje drobnej wytwórczości i przetwórstwa rolno-spożywczego, 40 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 jak i zainteresowanie nowoczesnymi sposobami produkcji rolnej wpływają na wysoki poziom konkurencyjności lokalnych produktów rolnych oraz tworzą realne szanse na ich sprzedaż na szerszych rynkach zbytu. Niestety mimo to, na obszarze LGD do tej pory nie ukształtowały się wyraźne specjalizacje w produkcji rolnej i przetwórstwie rolno-spożywczym - rolnictwo obszaru nie jest kojarzone z żadnymi charakterystycznymi produktami. Nie sprzyjają temu zarówno utrzymujący się wysoki poziom rozdrobnienia gospodarstw rolnych, jak i brak silnych organizacji reprezentujących interesy lokalnego rolnictwa. 2.4 Specyfika obszaru LGD Przeprowadzona wcześniej analiza uwarunkowań rozwojowych wskazuje, że Morawskie Wrota to obszar unikatowy tak w skali regionu, jak i Polski. Bardziej lub mniej istotnych cech budujących specyfikę tego obszaru można wskazać wiele. Z punktu widzenia strategicznego rozwoju Morawskich Wrót oraz realizacji LSR warto zwrócić uwagę na siedem następujących wyróżników: 1. Zachowane cechy tradycyjnej wsi śląskiej, zarówno w sensie materialnym (obiekty gospodarcze i mieszkalne, krajobraz wiejski), jak i niematerialnym (tradycje, wartości, zachowania), 2. Wyjątkowe w województwie śląskim walory przyrodnicze, duża bioróżnorodność, urozmaicenie krajobrazów, zróżnicowana rzeźba terenu (malownicze jary, skarpy, elementy moreny czołowej, morfogenetyczne ślady polodowcowe oraz pagórkowate pofałdowanie powierzchni), unikatowa flora i fauna, malownicze rzeki i akweny, 3. Interesujące antropogeniczne formy krajobrazu, w tym: agrocenozy polne, hałdy, wyrobiska, osunięcia terenowe, a także wyrobiska żwirowe będące formami antropomorficznymi, na których po zaprzestaniu eksploatacji nastąpiła sukcesja szaty roślinnej i które stały się unikatowym środowiskiem przyrodniczym bogatym w szczególności w ornitofaunę, 4. Korzystne warunki klimatyczne dla rozwoju turystyki i rolnictwa, w tym rozwoju nowych upraw – okres wegetacji należy do najdłuższych w Polsce (210-260 dni, średnia roczna temperatura powietrza 7,5oC, najkrótszy w województwie śląskim okres zalegania pokrywy śnieżnej – 50 - 90 dni), 5. Wielokulturowość obszaru, zarówno w sensie łączenia kultur wielu narodów, jak też w sensie łączenia typowej kultury wiejskiej z historią rodów arystokratycznych, 6. Śląskość obszaru, a równocześnie szereg cech kulturowych odróżniających Morawskie Wrota od innych części Śląska (kuchnia, obrzędy, odmienności w gwarze), 7. Wybitne postacie kultury, nauki i polityki polskiej i światowej związane z gminami obszaru, 41 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Morawskie Wrota to miejsce, w którym doszło do spotkania różnych zjawisk kontrastujących z sobą, a równocześnie miejsce, w którym z kontrastów tych powstała nowa harmonijna całość. Koegzystencja różnych kultur, tradycje rolnicze i przemysłowe, historia arystokracji i wiejski charakter obszaru, unikatowa naturalna przyroda i wpływ działalności człowieka na krajobraz – wszystko to doprowadziło do ukształtowania obszaru wyjątkowego, który może być atrakcyjny zarówno dla swoich mieszkańców, jak i osób odwiedzających. Uzasadnienie wewnętrznej spójności obszaru LGD Obszar Morawskich Wrót tworzą gminy, których historia i teraźniejszość wykazują wiele cech wspólnych. Spójność tego obszaru przejawia się w wielu wymiarach: geograficzno-przestrzennym, środowiskowym, historycznym, kulturowym, demograficznym, gospodarczym i rynku pracy. Morawskie Wrota cechuje daleko idąca wspólnota występujących potencjałów i problemów. Można też mówić o podobnej pozycji konkurencyjnej w stosunku do innych obszarów wiejskich województwa śląskiego i Polski południowej. Spójność obszaru najlepiej opisują następujące czynniki: 1. Położenie wszystkich trzech gmin obszaru w południowo-zachodniej części województwa śląskiego na granicy z Republiką Czeską, co owocuje otwartością kulturową i absorbowaniem przez lokalne społeczności postaw i wartości charakterystycznych dla mieszkańców czeskiego Śląska i Moraw; 2. Położenie nad dwoma rzekami – w widłach rzek Odry i Olzy – z malowniczymi krajobrazami meandrów Odry oraz obszarami cennymi przyrodniczo, z bogatą i unikatową fauną i florą; 3. Położenie komunikacyjne na z północy na południe Europy; szlakach o znaczeniu międzynarodowym 4. Historia rozwoju cywilizacji należąca do najdłuższych na ziemiach polskich, kształtująca się w dolinie Odry już 8 tys. lat p.n.e, z pochodzącymi z późniejszego okresu śladami bytności ludów celtyckich i Gołęszyców; 5. Zachowanie wiejskiego charakteru gmin, mimo bliskiego sąsiedztwa obszarów aglomeracyjnych, gęsto zaludnionych, o wysokim stopniu industrializacji; Morawskie Wrota cechuje wiejski krajobraz urozmaicany przez zachowane na tym terenie historyczne obiekty, obrazujące tradycje wiejskiej gospodarki: spichlerze, młyny, kuźnie, zagrody; 6. Pielęgnowana kultura śląska, zwyczaje i obrzędy, specyficzna gwara z naleciałościami z języka czeskiego i niemieckiego i dialektu morawskiego; 42 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 7. Cechująca mieszkańców śląska mentalność wyrażająca się: zamiłowaniem do porządku, dbałością o swoje obejścia, gospodarnością, więziami rodzinnymi, solidnością w pracy i wykonywaniu swoich obowiązków, poczuciem humoru; 8. Wysoka aktywność społeczna przejawiająca się w różnych dziedzinach; 9. Duża waga przywiązywana przez mieszkańców do religii, pielęgnowanie tradycji religijnych, obchodzenie świąt religijnych zgodnie z wielowiekowymi zwyczajami, kult św. Jana Nepomucena charakterystyczny dla pogranicza polsko-czeskiego, podtrzymywanie tradycji pielgrzymek, w tym duże znaczenie Turzy Śląskiej jako ośrodka pielgrzymkowego, występowanie licznych zabytków sakralnych (kapliczki, krzyże przydrożne, średniowieczne krzyże pokutne); 10. Zachowane tradycje rzemieślnicze i artystyczne, działalność osób i grup zajmujących się rękodziełem ludowym, hafciarstwem, wikliniarstwem, rzeźbą, malarstwem, kowalstwem artystycznym i użytkowym, 11.Wyjątkowa kuchnia lokalna, posiadająca cechy kuchni śląskiej, a równocześnie mająca swój odrębny charakter i smak, ze specyficznymi produktami i daniami mogącymi stać się produktami lokalnymi (np. kołocze, kołaczyki, makówki, moczka, kruche ciasteczka, gałeczki na parze z owocami, buchty, bryja, śliszki, mleczno-jarzynowa zupa „kozio broda”, kokotki w cieście czyli mięso gotowane z młodego koguta smażone w cieście, produkty pszczelarskie, alkohole: destylaty z żyta i owoców, miodówka); z tradycjami kuchni lokalnej wiąże się również sezonowość przygotowywania pewnych potraw oraz określony ceremoniał towarzyszący przygotowywaniu i podawaniu pewnych posiłków (np. specyficzna oprawa wieczerzy wigilijnej); 12.Duża grupa mieszkańców zajmująca się hodowlą koni, organizująca konne imprezy, przygotowująca własnymi siłami infrastrukturę dla uprawiania sportów i rekreacji konnej, 13.Duża aktywność sportowa mieszkańców i funkcjonowanie licznych klubów sportowych, w tym najstarszy Ludowy Klub Sportowy w Polsce – LKS Gwiazda Skrzyszów; 14.Zachowane atrakcyjne przykłady kompozycji krajobrazowych oraz spore obszarowo fragmenty zieleni urządzonej w postaci parków wokół rezydencji arystokratycznych i dworów, 15.Rozwijająca się turystyka i rekreacja oparta na walorach przyrodniczych, licznych jeziorach i stawach oraz dostępie do rzek. Patrząc na powyższe spójniki obszaru w kontekście przyjętej dla Lokalnej Grupy Działania nazwy „Morawskie Wrota” należy zwrócić uwagę na: 1. Położenie w Bramie Morawskiej, które kształtuje specyficzny, łagodny klimat obszaru, ale także sprzyja przepływowi ludzi, zasobów, zjawisk kulturalnych, 2. Przygraniczne położenie przy granicy z Czechami, a dokładnie w sąsiedztwie regionu morawsko-śląskiego, 43 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 3. Morawskie wpływy w lokalnej gwarze, 4. Morawskie wpływy w kuchni lokalnej, w tym produkcja śliwowicy i rosnące zainteresowanie mieszkańców uprawą winorośli i produkcją wina, 5. Kult św. Jana Nepomucena, który jest czczony głównie na pograniczu polskoczeskim. Spójność obszaru może być także rozpatrywana w kategorii problemów, które społeczności zamieszkujące trzy gminy powinny wspólnie rozwiązywać. Należą do nich: 1. Niewykorzystywane w odpowiedni sposób dziedzictwo przyrodnicze i historyczne obszaru, w szczególności niewystarczający w stosunku do możliwości rozwój funkcji turystycznych i rekreacyjnych, 2. Nieukształtowany, mimo wielu wyróżniających atutów, wizerunek obszaru i mała znajomość atrakcji obszaru w regionie i kraju, 3. Słabnąca atrakcyjność obszaru dla swoich mieszkańców, przejawiająca się w coraz silniej odczuwalnych zjawiskach emigracji zarobkowej, 4. Znaczne uzależnienie od sytuacji na rynku pracy w pobliskich miastach, 5. Niezadowalające tempo przemian struktury gospodarczej w kierunku działalności innowacyjnych, 6. Postawy części mieszkańców nacechowane brakiem poszanowania dla wartości środowiska naturalnego, 7. Konieczność rozszerzania aktywności społecznej mieszkańców, która obecnie stanowi domenę silnych, lecz ograniczonych liczebnie środowisk i grup liderskich, a także zwiększanie udziału społeczności lokalnych w rozwoju swoich miejscowości. 44 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 3. Wersja: 2009-01-13 Analiza SWOT dla obszaru objętego LSR, wnioski z przeprowadzonej analizy SIŁY (S) S1. S2. S3. S4. S5. S6. S7. S8. S9. S10. S11. S12. 45 Duża spoistość społeczności lokalnej objawiająca się silnymi więziami rodzinnymi, sąsiedzkimi i podejmowaniem działań samopomocowych. Wysoki poziom odpowiedzialności za współmieszkańców objawiający się chętnym i spontanicznym udziałem w akcjach charytatywnych. Wysoka aktywność, determinacja i zainteresowanie podejmowaniem działań społecznych i kulturalnych dużej części mieszkańców. Funkcjonowanie licznych organizacji obywatelskich o charakterze społeczno-kulturalnym organizujących działalność mieszkańców obszaru (m. in. KGW, kluby i stowarzyszenia sportowe, środowiska twórcze skupiające lokalnych artystów, organizacje seniorskie, rozwijające się organizacje wolontarystyczne). Aktywna działalność Kościoła i organizacji religijnych w dziedzinie kultury i pomocy społecznej (Caritas, rady parafialne, aktywni księża). Organizacja wielu tradycyjnych imprez i form spotkań (w tym dożynki, wydarzenia religijne, imprezy konne). Dobra znajomość przez mieszkańców gwary śląskiej. Siła kapitału ludzkiego, na którą składają się: śląski etos pracy, kwalifikacje i doświadczenia zawodowe wyniesione z pracy w przemyśle, rosnąca intensywność w dążeniu mieszkańców do podwyższania wykształcenia, co w przyszłości może zaowocować podwyższeniem atrakcyjności lokalnego rynku pracy dla inwestorów. Ciekawe przekazy, podania, legendy oraz działalność nieformalnych kronikarzy dbających o zachowanie wiedzy o swoich miejscowościach. Zachowana spuścizna materialna związana z historią rodów arystokratycznych (Lichnowskich i Rotszyldów) oraz sławne postacie związane z obszarem LGD (L. van Beethoven, F. Liszt, hrabia Arco, J. von Eichendorf, Ks. Weltzel, ksiądz E. Szramek, F. Pieczka, prof. Szyrocki, prof. Lasok, prof. Szlachta) Wysoki poziom przedsiębiorczości mieszkańców obszaru i wzrastające zainteresowanie podejmowaniem własnej działalności gospodarczej. Widoczne przekształcenia struktury gospodarki Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 SIŁY (S) S13. S14. S15. S16. S17. S18. S19. S20. S21. S22. 46 spowodowane przez rozwój małych przedsiębiorstw. Otwartość kulturowa mieszkańców wynikająca z historii obszaru, przygranicznego położenia i powiązań rodzinnych z krajami Unii Europejskiej. Napływ pieniędzy i doświadczeń mieszkańców pracujących za granicą. Dobre wyposażenie infrastrukturalne gmin obszaru w zakresie urządzeń infrastruktury technicznej i społecznej. Dobrze rozwinięta sieć dróg lokalnych. Korzystna lokalizacja obszaru: usytuowanie obszaru w strefie przygranicznej, usytuowanie na ważnych szlakach komunikacyjnych, Istniejąca lokalna sieć kooperacyjna przedsiębiorstw obszaru, a także możliwości jej połączenia z silną siecią kooperacyjną na sąsiednich obszarach aglomeracyjnych, zwłaszcza w aglomeracji rybnickiej. Dobre warunki dla rozwoju produkcji rolnej: wysoka kultura rolna i zainteresowanie nowoczesnymi sposobami produkcji rolnej wpływające na poziom konkurencyjności lokalnych produktów rolnych oraz tworzące realne szanse na sprzedaż produktów na rynkach unijnych, dobre warunki dla rozwoju upraw ekologicznych, tradycje drobnej wytwórczości rozwinięte i przetwórstwa rolno-spożywczego stwarzające szanse na podwyższanie stopnia przetworzenia produktów rolnych, korzystne warunki klimatyczne, dobre klasy bonitacyjne gleb, różnorodność gleb charakterystyczna dla dorzecza górnej Odry, stwarzająca duże możliwości dywersyfikacji upraw. Wzrost zainteresowania nowymi działalnościami o charakterze gospodarczym i okołogospodarczym, Unikatowe walory przyrodniczo-krajobrazowe obszaru w skali regionu i kraju: zachowanie tradycyjnego charakteru krajobrazu wiejskiego na części obszaru, występowanie obszarów podlegających niskiej presji antropogenicznej, występowanie obszarów cennych przyrodniczo: meandry Odry, Korzystne warunki dla rozwoju rekreacji i turystyki: bliskość aglomeracji skupiających ponad Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 SIŁY (S) S23. S24. S25. S26. S27. S28. S29. czteromilionowy potencjał ludzki: aglomeracja rybnicka, ostrawska, miasta Górnośląskiego Związku Metropolitalnego, liczne zabytki i miejsca o unikatowych walorach kulturalnych i przyrodniczych atrakcyjnie turystycznie, gospodarstwa rolne predestynowane do rozwoju funkcji agroturystycznych, liczne akweny o znaczeniu rekreacyjnym (sporty wodne, wędkarstwo) oraz kompleks basenów krytych „Nautica” rozwinięty system ścieżek rowerowych, powstawanie nowych podmiotów zajmujących się turystyką i rekreacją, zarówno podmiotów gospodarczych, jak i licznych organizacji non-profit koncentrujących swoją uwagę na zagadnieniach promocji obszaru, ochrony i promocji walorów środowiska naturalnego, zwyczajów i obrzędów lokalnych itp. Korzystne warunki inwestycyjne związane z: dobrym położeniem komunikacyjnym, łatwiejszym pozyskiwaniem terenów inwestycyjnych niż na znajdujących się w bliskim sąsiedztwie obszarach zurbanizowanych, wysoką kulturą pracy, mineralnych miejscowe występowanie surowców o przemysłowym znaczeniu: kruszywa, żwiry. Dobre warunki środowiskowe dla rozwoju budownictwa mieszkaniowego. Obszar w całości objęty miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. Liczne zabytki architektury sakralnej: kościoły, kapliczki, krzyże przydrożne, krzyże pokutne. Znacząca część obszaru objęta planami odnowy miejscowości, Duża liczba projektów realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego w ramach różnych programów europejskich oraz krajowych, Aktualne dokumenty dotyczące rozwoju gmin obszaru Lokalnej Grupy Działania „Morawskie Wrota”, SŁABOŚCI (W) W1. Niekorzystne zmiany demograficzne: odpływ młodej siły roboczej, spadek dynamiki demograficznej 47 i starzenie się Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 SŁABOŚCI (W) społeczeństwa, W2. Niska dynamika we wprowadzaniu zmian w produkcji rolnej. W3. Brak ukształtowanych specjalizacji w produkcji rolnej i przetwórstwie rolno-spożywczym. W4. Brak wyraźnej specjalizacji produkcji rolnej – rolnictwo obszaru nie jest kojarzone z żadnymi charakterystycznymi produktami. W5. Dekapitalizacja majątku gospodarstw rolnych i sprzętu rolniczego. W6. Brak silnych organizacji reprezentujących interesy lokalnego rolnictwa. W7. Słabe skomunikowanie wewnętrzne obszaru za pośrednictwem transportu publicznego. W8. Kompetencje administracji lokalnej odbiegające od potrzeb i oczekiwań przedsiębiorców i inwestorów. W9. Relatywnie gorsza pozycja konkurencyjna obszaru w stosunku do sąsiednich obszarów aglomeracyjnych: niższy poziom wykształcenia ludności, niższa dostępność do kultury i oferty spędzania czasu wolnego, skromniejsza oferta edukacyjna. W10. Luki w bazie turystycznej, szczególnie w zakresie bazy noclegowej i obsługi ruchu turystycznego. W11. Niewystarczający poziom promocji turystycznej i inwestycyjnej obszaru. W12. Niewielka liczba spektakularnych projektów zrealizowanych dotychczas przez wszystkie gminy tworzące obszar Morawskich Wrót. W13. Niewielka intensywność dotychczasowej współpracy trzech sektorów: samorządowego, biznesowego, obywatelskiego. W14. Niewielkie doświadczenia w organizacji znaczących w skali regionalnej wydarzeń kulturalnych i rekreacyjnoturystycznych. W15. Odczuwalne niedostatki w rozwoju infrastruktury ochrony środowiska. W16. Ciągle zbyt słaba świadomość społeczeństwa w dziedzinie ekologii. W17. Nierozwiązany problem niskiej emisji. W18. Brak odpowiednich mechanizmów egzekwowania ładu i porządku. W19. Znaczna część obszaru położona na terenach zalewowych. 48 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 SŁABOŚCI (W) W20. Potencjalny konflikt pomiędzy gospodarczym wykorzystaniem przyrodniczego potencjału obszaru (turystyka, eksploatacja minerałów, rolnictwo), a wymogami ekologii, wraz z niebezpieczeństwem zatracenia czystości, spokoju, ale także degradacji kultury lokalnej. W21. Brak realizowanych na obszarze LGD projektów unikatowych, innowacyjnych na skalę obszaru LGD SZANSE (O) O1. O2. O3. O4. O5. O6. O7. O8. O9. O10. O11. O12. O13. 49 Utrzymująca się wysoka dynamika wzrostu gospodarczego w Polsce i wysoka atrakcyjność inwestycyjna Polski w UE. Zwiększone zainteresowanie inwestorów z UE realizacją inwestycji w nowych krajach członkowskich. Otwarcie rynków krajów UE na polskie produkty, w szczególności na produkty rolne i produkty spożywcze. Zainteresowanie odbiorców w sąsiednich obszarach zurbanizowanych i w Republice Czeskiej nabywaniem produktów żywnościowych wytwarzanych na obszarze. Dobra opinia w krajach UE o polskiej żywności: produkty lepszej jakościowo, wytwarzane ekologicznie. Możliwość korzystania z funduszy strukturalnych UE na rozwój obszarów wiejskich, w tym wsparcie w ramach programu Leader. Wsparcie dla obszarów wiejskich możliwe do pozyskania w ramach Programu Odnowy Wsi. Dostępność środków UE na rozwój produktów i marek lokalnych. Możliwość pozyskania dotacji – dopłaty obszarowe dla rolników. Pozytywne wzorce rozwoju obszarów wiejskich oraz doświadczenia związane z wdrażaniem programu Leader+ w Unii Europejskiej mogące stać się inspiracją dla rozwoju obszaru. Rosnąca aktywność samorządów lokalnych w wymiarze międzynarodowym, w tym przygotowywanie i realizacja projektów z partnerami w innych krajach. Położenie komunikacyjne województwa śląskiego na kluczowych trasach drogowych i kolejowych. Realizacja kluczowych inwestycji komunikacyjnych poprawiających położenie komunikacyjne obszaru – Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 SZANSE (O) O14. O15. O16. O17. O18. O19. O20. O21. O22. O23. O24. 50 autostrada A1. Duże skupiska mieszkańców oraz przedsiębiorstw w sąsiednich aglomeracjach w Polsce i Czechach, stanowiące znaczny, a jednocześnie bliski przestrzennie, obecny i potencjalny rynek zbytu na szereg produktów i usług takich jak: produkty rolne i spożywcze, produkty i usługi turystyczne, Przygraniczne położenie województwa śląskiego i zacieśniająca się współpraca z regionem morawskośląskim. Możliwości wzmacniania kapitału ludzkiego obszaru związane z: rozwojem edukacji – zwłaszcza na szczeblu średnim i wyższym – w kraju, województwie, a przede wszystkim w sąsiednim Raciborzu i Rybniku co skutkuje rozszerzeniem oferty, z której mogą skorzystać mieszkańcy obszaru, napływem nowych mieszkańców zainteresowanych osiedlaniem się na terenach wiejskich. Zmiana modelu spędzania wolnego czasu w części społeczeństwa: intensywne wykorzystanie czasu wolnego, aktywne formy rekreacji, preferowany kontakt ze środowiskiem naturalnym. Wzmocnienie znaczenia i atrakcyjności lokalnych kultur, folkloru, interesujących odmienności historycznych dla osób odwiedzających. Dynamiczny rozwój nowych form i typów turystyki zwiększający możliwości wykorzystywania lokalnych potencjałów. Rozwijające się zainteresowanie usługami turystycznymi i rekreacyjnymi opartymi na wykorzystaniu walorów kulturowych i przyrodniczych. Zmiany modelu konsumpcji, a wśród nich: moda na zdrowy styl życia („zdrowa żywność”), zanikanie różnic w modelu konsumpcji pomiędzy obszarami miejskimi i wiejskimi (szansa na wzrost popytu wewnętrznego). Wzrost znaczenia tradycyjnych technologii w wytwarzaniu produktów żywnościowych wyznaczany przez oczekiwania klienta. Rozwój technik teleinformatycznych i zwiększająca się dostępność mieszkańców do sieci informatycznych. Możliwość pozyskania wykwalifikowanych kadr Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 SZANSE (O) odchodzących z restrukturyzowanych gałęzi przemysłu na obszarach aglomeracyjnych, oraz możliwości społecznej i gospodarczej aktywizacji mieszkańców obszaru przechodzących na wcześniejsze emerytury i cechujących się dobrymi kwalifikacjami i dobrym stanem zdrowia. 51 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 ZAGROŻENIA (T) T1. T2. T3. T4. T5. T6. T7. T8. T9. T10. T11. T12. T13. T14. 52 Napływ wzorców cywilizacyjnych zaburzających system lokalnych wartości, dezintegrujący społeczność lokalną oraz duża podatność ludzi młodych na wpływy kultury globalnej. Duży udział źródeł zewnętrznych w generowaniu zanieczyszczeń środowiska. Brak jasnej i przejrzystej polityki rolnej rządu, marginalizacja problemów wsi w polityce państwa, brak długofalowych programów rozwoju dla obszarów wiejskich. Niestabilna polityka państwa: dynamiczne zmiany przepisów prawnych. Konieczność sprostania rygorystycznym normom produkcji rolnej i produkcji żywności. Zwiększające się możliwości wyjazdów zarobkowych skutkujące narastaniem zjawiska trwałej emigracji. Rosnące tempo rozwoju technologii wymagające ponoszenia znaczących nakładów na rozwój produktów i usług oraz podtrzymywanie poziomu konkurencyjności oferty. Wzrastająca konkurencja o pozyskanie zewnętrznych źródeł wsparcia. Niepewna przyszłość przemysłu wydobywczego i związana z tym niepewność miejsc pracy – także dla mieszkańców obszaru „Morawskie Wrota” – oraz możliwy spadek popytu na produkty i usługi oferowane w obszarze. Rosnąca konkurencja na rynku produktów żywnościowych. Nasilający się proces rozwarstwiania ekonomicznego pomiędzy obszarami miejskimi a wiejskimi. Ograniczona dostępność do środków na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw. Niedostateczna liczba dobrze przygotowanej kadry doradczej (niewielkie możliwości skorzystania z jej usług) w zakresie pozyskiwania środków z UE. Rosnąca cena nośników energii. Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Wnioski z przeprowadzonej analizy Rozwój funkcji gospodarczych i osadniczych obecnego obszaru LGD nie pociągnął za sobą dramatycznej degradacji środowiska przyrodniczego i kulturalnego. W gminach tworzących Morawskie Wrota zachowane zostały unikatowe wartości pozwalające na rozwój nowych działalności w dziedzinie turystyki, rekreacji, wytwarzania lokalnych produktów rolnych, spożywczych, rzemieślniczych. Krajobraz materialny i dziedzictwo niematerialne Morawskich Wrót to splot dwu wielkich tradycji. Z jednej strony zachowały się tutaj walory wiejskie, rozumiane zarówno jako postawy i system wartości reprezentowany przez mieszkańców, jak też klasyczny wiejski krajobraz ukształtowany w wyniku działalności rolnej i leśnej, z zachowanymi obszarami o wyjątkowych walorach przyrodniczych. Drugą tradycją jest historia arystokratycznych rodów oraz związana z nimi widoczna spuścizna materialna i wielka kultura o wymiarze światowym, w szczególności muzyczna i literacka. Z przeprowadzonej analizy SWOT można wyciągnąć szereg różnych wniosków wpływających na kształt Lokalnej Strategii Rozwoju. Dziesięć najważniejszych konkluzji wytyczających myślenie i przedsięwzięciach dla obszaru LGD przedstawia się następująco: o celach 1. Atrakcyjność obszaru Morawskie Wrota dla podmiotów w otoczeniu może być bardzo wysoka ze względu na jego wielokulturowość i wynikające stąd możliwości kształtowania unikatowych produktów i usług, czerpiących swoją siłę z tradycji wiejskich, 2. Wyjątkowość walorów przyrodniczych obszaru stwarza szansę na ich gospodarcze wykorzystanie, przy jednoczesnej konieczności zachowywania zasad rozwoju zrównoważonego, 3. Przygraniczne położenie obszaru otwiera nowe możliwości przed inicjatywami o charakterze międzynarodowym i stwarza szanse na współpracę z sąsiednimi gminami po drugiej stronie granicy, 4. Bogata historia obszaru, śląskie cechy społeczności lokalnej i obecne kontakty z zagranicą powodują, że mieszkańców obszaru cechuje gościnność i otwartość na nowe inicjatywy, a to z kolei dobrze rokuje dla rozwoju funkcji turystyczno-rekreacyjnych oraz tworzeniu i wdrażaniu projektów o wysokim poziomie innowacyjności, 5. System wartości charakterystyczny dla Śląska oraz wysoka aktywność środowisk liderskich tworzą dobrą podstawę dla realizacji partnerskich projektów w ramach powstającej LGD, 6. Sąsiedztwo wielkich aglomeracji w Polsce i Czechach wskazuje na potencjalny rynek, na rzecz którego powinny być wytwarzane w ramach obszaru Morawskie Wrota produkty i usługi, 53 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 7. Duże zainteresowanie mieszkańców nowymi działalnościami gospodarczymi i społecznymi, przejawiające się chociażby w hodowli koni i uprawie winorośli, świadczące o znacznych możliwościach wdrażania niekonwencjonalnych projektów, 8. Radykalnej modernizacji i uzupełnienia wymaga infrastruktura obszaru w taki sposób, aby odblokowywać inicjatywy społeczne, tworzyć nowe miejsca spotkań mieszkańców oraz zwiększać możliwości obsługi ruchu turystycznego, 9. Dla rozwoju obszaru konieczne jest dalsze upodmiotowienie społeczności lokalnych; powinno temu służyć w pierwszym rzędzie zwiększenie możliwości mieszkańców w podejmowaniu aktywności społecznych i gospodarczych; wymaga to ciągłego podwyższania kwalifikacji mieszkańców, a także stworzenia bazy instytucjonalnej umożliwiającej przekładanie pojedynczych i doraźnych inicjatyw w system partnerskiego wspierania rozwoju obszaru przez podmioty z różnych sektorów, 10.Sposób realizacji jakichkolwiek projektów musi uwzględniać konieczność zachowania największego atutu Morawskich Wrót jakim jest wiejski charakter obszaru i silne pozytywne więzi, występujące w ramach społeczności lokalnych, ze szczególnym uwzględnieniem więzi sąsiedzkich i skłonności do podejmowania działań na rzecz lokalnej wspólnoty. 54 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 4. Określenie celów ogólnych i szczegółowych LSR Określenie celów ogólnych i szczegółowych LSR oraz wskazanie planowanych w ramach LSR przedsięwzięć, w ramach których realizowane będą operacje. Dla sformułowania celów strategicznych i celów operacyjnych bazą stało się opracowanie wizji rozwoju obszaru do roku 2015, odzwierciedlającej najważniejsze oczekiwania mieszkańców. W trakcie warsztatów strategicznych uzgodniono, że Morawskie Wrota to obszar, który w roku 2015 wyróżniać będą następujące cechy: 1. Duże zaangażowanie mieszkańców w działania na rzecz pielęgnowania dziedzictwa kulturowo-historycznego i przyrodniczego obszaru oraz troska o rozwój swoich miejscowości i odpowiedzialność za innych członków społeczności lokalnej. Inicjowane przez mieszkańców projekty zorientowane będą na rozwój kultury, edukacji, sportu i rekreacji. 2. Prężnie działające organizacje pozarządowe: skupiające mieszkańców obszaru, łączące rozproszone działania, kumulujące energię społeczną indywidualnych mieszkańców, stwarzające organizacyjne możliwości dla zaspokajania potrzeby zaangażowania mieszkańców w działalność społecznikowską, inicjujące innowacyjne partnerskie projekty, profesjonalnie wykorzystujące szanse w otoczeniu, podnoszące jakość życia mieszkańców poprzez uzupełnianie działań realizowanych przez władze lokalne i przedsiębiorstwa. 3. Aktywności społeczne będące podstawą dla rozwijania nowych funkcji gospodarczych wykorzystujących lokalne walory kulturowe i środowiskowe. 4. Wysoki poziom przedsiębiorczości mieszkańców nakierowany na rozwijanie: oferty turystycznej, której atrakcyjność opiera się na unikatowych walorach przyrodniczych, indywidualnym traktowaniu osób odwiedzających oraz dzieleniu się z nimi wyjątkową kulturą i historią obszaru; wiodącymi typami turystyki staną się turystyka weekendowa, rodzinna, edukacyjna, rowerowa i konna, a głównymi odbiorcami mieszkańcy pobliskich aglomeracji; produktów lokalnych, których wytwarzanie opiera się na innowacyjnym wykorzystywaniu lokalnej kultury i przyrody oraz zachowywaniu tradycji gospodarczych obszaru. 5. Wysoki poziom integracji obszaru, przejawiający się w: dobrym przepływie informacji pomiędzy władzą lokalną, mieszkańcami, przedsiębiorcami i liderami społecznymi, współpracy międzygminnej i międzysektorowej, 55 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 realizowaniu imprez integrujących mieszkańców. Ze sformułowanej wizji rozwoju obszaru wyciągnięte zostały cztery cele ogólne (strategiczne): Cele ogólne (strategiczne CO): CO1. Zachowane, systematycznie wzbogacane i atrakcyjnie eksponowane historycznokulturowe i przyrodnicze dziedzictwo Morawskich Wrót, w którego pielęgnowanie aktywnie włączają się mieszkańcy obszaru. CO2. Ukształtowane społeczeństwo obywatelskie oraz dobre warunki dla rozwoju działalności społecznych, zawiązywania partnerstwa między podmiotami, włączania się mieszkańców w procesy rozwoju swoich miejscowości. CO3. Wysoka atrakcyjność turystyczna obszaru wynikająca z umiejętnego wykorzystywania posiadanych walorów kulturalnych i przyrodniczych, organizacji imprez, dobrej lokalizacji w stosunku do miast aglomeracyjnych. CO4. Wysoki poziom integracji obszaru przejawiający się we wspólnym planowaniu procesów rozwoju, konsolidacji działań lokalnych podmiotów, dobrym przepływie informacji oraz wspólnym promowaniu obszaru w otoczeniu. 56 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 4.1 Opis celów szczegółowych wraz z przedsięwzięciami i preferowanym zakresem operacji Dla kolejnych celów ogólnych zostały sformułowane cele szczegółowe oraz odpowiadające im przedsięwzięcia. W każdym przypadku występuje pełna zgodność między zapisem celu ogólnego a treścią zawartą w celach szczegółowych. CELE SZCZEGÓŁOWE PRZEDSIĘWZIĘCIA CS1.1. Zmniejszenie poziomu P1. Przedsięwzięcia poprawiające zanieczyszczenia świadomość ekologiczną składowych mieszkańców i ograniczające środowiska. zachowania mieszkańców negatywnie wpływające na stan środowiska naturalnego. PREFEROWANY ZAKRES OPERACJI - - CS1.2. Wzrost liczby inicjatyw w zakresie ochrony i wzbogacania bioróżnorodności obszaru P2. Stwarzanie warunków do prezentowania chronionych bogactw fauny, flory oraz naturalnego krajobrazu. - CS1.3. Wzrost liczby obiektów kulturalnych, historycznych i przyrodniczych objętych opieką. P3. Przedsięwzięcia mające na celu zachowanie wartościowych obiektów o walorach przyrodniczych, kulturalnych i historycznych - - - CS1.4. Wzrost liczby publikacji na temat dziedzictwa historycznokulturowego i przyrodniczego obszaru. P4. Porządkowanie i upowszechnianie wiedzy o obszarze i jego specyfice. - - - - CS1.5. Wzrost wykorzystania 57 P5. Popularyzacja wykorzystania - organizacja konkursów ekologicznych, działalność edukacyjna i doradcza nakierowana na: uświadamianie wpływu działalności gospodarczej i funkcjonowania gospodarstw domowych na środowisko naturalne, podwyższanie odpowiedzialności mieszkańców za swoje otoczenie w wymiarze środowiskowym, zwiększanie możliwości pozyskiwania przez lokalne podmioty środków na realizację projektów proekologicznych, organizacja akcji i wydarzeń promujących zachowania ekologiczne i wzmacniających odpowiedzialność za środowisko naturalne wśród dzieci, młodzieży i dorosłych, budowa systemów informacji i prezentacji wartości przyrodniczych tworzenie ścieżek edukacyjnych utrzymywanie porządku, monitorowanie stanu, aktualizacja informacji, renowacje, adaptacje, bieżąca ochrona (patronat nad obszarami lub obiektami przyrodniczymi, kulturalnymi, historycznymi lokalnych podmiotów, np. grup mieszkańców, firm, szkół, organizacji pozarządowych itp.) działania zabezpieczające zagrożone obiekty historyczne i przywracające im wartość, wspieranie funkcjonowania lokalnych zabytków techniki zakres tematyczny: ludzie związani z obszarem teraz i w przeszłości oraz ich historie, wydarzenia historyczne, słowniki gwary, podania i legendy, kultura lokalna, dziedzictwo materialne obszaru, przyroda Morawskich Wrót, wiedza naszych seniorów, kuchnia lokalna, wspierane działania: gromadzenia wiedzy o obszarze z różnych źródeł, kolekcjonowanie i archiwizowanie istotnych materiałów dokumentujących dziedzictwo historyczno-kulturowe i przyrodnicze obszaru, wydawanie publikacji, publikacja popularno-naukowa na temat specyfiki kulturowej obszaru; np. strój ludowy, muzyka, plastyka, architektura (realizacja na zamówienie LGD przez zespół ekspercki), gromadzenie wiedzy o obszarze z różnych źródeł, kolekcjonowanie i archiwizowanie istotnych materiałów dokumentujących dziedzictwo historyczno-kulturowe i przyrodnicze obszaru, wydawanie publikacji: mapy i plany tematyczne, przewodniki, informatory, broszury, monografie, albumy, bazy internetowe, działania edukacyjne i doradcze na temat: możliwości wykorzystywania odnawialnych źródeł Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 CELE SZCZEGÓŁOWE naturalnych technologii w mikro skali. PRZEDSIĘWZIĘCIA PREFEROWANY ZAKRES OPERACJI energii odnawialnych i naturalnych technologii w gospodarstwach rolnych i domowych. - CS2.1. Wzrost potencjału ludzkiego i materialnego oraz profesjonalizacja działania organizacji pozarządowych. Poprawa kompetencji i bazy materialnej organizacji pozarządowych. Wersja: 2009-01-13 P6. Rozwój kadrowy organizacji pozarządowych. Oraz zawiązywanie trwałych sieci współpracy organizacji pozarządowych na obszarze Morawskie Wrota. - P7. Poprawa bazy materialnej organizacji pozarządowych. - - - energii w gospodarstwach rolnych, gospodarstwach domowych i firmach, możliwości pozyskiwania środków na wykorzystywanie energii odnawialnej, na temat uprawy wierzby energetycznej edukacja i doradztwo na temat ekologicznych sposobów upraw, szkolenia dla pracowników organizacji pozarządowych prawne, finansowe, organizacyjne aspekty funkcjonowania NGO’s, wymiana doświadczeń z organizacjami pozarządowymi na obszarach wiejskich w Polsce i UE, wspieranie wolontariatu, realizacja wspólnych projektów łączących organizacje z wszystkich trzech gmin obszaru, adaptacja niewykorzystywanych obiektów charakterystycznych dla wiejskiego krajobrazu na potrzeby działalności organizacji pozarządowych, wyposażaniu pomieszczeń na cele statusowe organizacji pozarządowe, organizacja przedsięwzięć o charakterze charytatywnym z udziałem mieszkańców gmin LGD, tworzenie i wdrażanie nowatorskich projektów nakierowanych na kultywowanie tradycji, ochronę środowiska przyrodniczego, integrujących społeczności lokalne oraz rozwiązujących problemy społeczne, CS2.2. Rozszerzanie zakresu działania i uczestnictwa mieszkańców w organizacjach pozarządowych na obszarze Morawskich Wrót. Wzrost liczby inicjatyw i zakresu działania mieszkańców w ramach organizacji pozarządowych. P8. Nowatorskie formy i instrumenty działania organizacji pozarządowych aktywizujące mieszkańców i przyczyniające się do integrowania obszaru oraz rozwiązywania jego istotnych problemów. - CS2.3. Wzrost skuteczności pozyskiwania środków zewnętrznych na realizację projektów przez liderów lokalnych i przez organizacje pozarządowe. P9. Poprawa dostępu do informacji na temat możliwości wykorzystywania funduszy unijnych przez organizacje pozarządowe. - działalność doradcza i szkoleniowa w zakresie zarządzania projektami i pozyskiwania środków zewnętrznych wraz z materiałami informacyjnymi (zadanie LGD), CS2.4. Wzrost liczby imprez kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych oraz wzrost liczby osób uczestniczących w imprezach. P10. Organizowanie imprez i wydarzeń o charakterze kulturalnym, sportowym, rekreacyjnym oraz popularyzujących zasad bezpieczeństwa - wsparcie – o różnym charakterze – dla organizatorów wydarzeń kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych: wydarzenia organizowane przez miejscowości/sołectwa, wydarzenia organizowane przez grupy mieszkańców, organizacje pozarządowe, środowiska gospodarcze, grupy religijne, jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe jednostki kultury i gminne jednostki organizacyjne, imprezy związane z: integrowaniem mieszkańców w oparciu o aktywności kulturalne i sportowo-rekreacyjne, historią obszaru, kulturą muzyczną obszaru: nawiązanie zarówno do folkloru, jak i do wielkich kompozytorów związanych z Morawskimi Wrotami, edukacją regionalną 58 - - Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 CELE SZCZEGÓŁOWE PRZEDSIĘWZIĘCIA PREFEROWANY ZAKRES OPERACJI - - CS3.1 Zwiększenie liczby osób odwiedzających obszar i korzystających z noclegów oraz innych usług turystycznych. P11. Wspieranie rozwoju bazy noclegowej o zróżnicowanym standardzie i charakterze. P12. Rozwój wyprofilowanej oferty turystycznej wykorzystującej najważniejsze potencjały obszaru Morawskie Wrota. - - - - CS3.2 Zwiększenie długości odpowiednio wytyczonych, przygotowanych, oznakowanych i wyposażonych szlaków turystycznych łączących atrakcje historyczne i przyrodnicze obszaru (wraz z wydawnictwami i punktami informacji turystycznej). P13. Tworzenie w terenie nowych szlaków rowerowych, konnych, wodnych, pieszych i narciarskich wraz z rozwojem oferty usług turystycznych. CS3.3 Stworzenie systemu informacji P14. Wspieranie rozwoju różnych instrumentów 59 Wersja: 2009-01-13 - - - - mieszkańców opracowanie kalendarza wydarzeń cyklicznych, powtarzalnych w określonych horyzontach czasu oraz wydarzeń doraźnych w oparciu o projekty zgłaszane przez podmioty lokalne (zadanie LGD), organizacja imprez kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych, oraz wydarzeń/imprez promujących bezpieczeństwo i zdrowy styl życia działania edukacyjno-doradcze w zakresie tworzenia bazy noclegowej, przygotowywanie nowej bazy noclegowej, w szczególności: kwater agroturystycznych, miejsc w tradycyjnych obiektach wiejskich (obiekty gospodarcze, stare budynki szkolne itp.), ośrodkach wypoczynkowych, pól biwakowych i karawaningowych, rozwój jakościowy istniejącej bazy noclegowej, działania edukacyjno-doradcze w zakresie rozwoju usług turystycznych, rozwój usług turystycznych adresowanych do kluczowych grup odbiorców: rodziny, mieszkańcy pobliskich aglomeracji zainteresowani wypoczynkiem weekendowym, osoby starsze, osoby niepełnosprawne, rozwój usług w ramach wyspecjalizowanych typów turystyki: turystyka weekendowa, różne odmiany turystyki wodnej, w tym wędkarstwo, sporty wodne, turystyka pielgrzymkowa, turystyka edukacyjna, turystyka konna, turystyka rowerowa, turystyka artystyczna: plenery malarskie i fotograficzne, warsztaty muzyczne, warsztaty rzemiosła artystycznego, turystyka sentymentalna rozwój usług turystycznych wykorzystujących przygraniczne położenie obszaru, organizacja imprez kulturalnych, rozrywkowych, rekreacyjnych i popularyzujących zasady bezpieczeństwa z uwzględnieniem oczekiwań osób odwiedzających obszar, organizacja targów turystycznych i innych, tworzenie lokalnej infrastruktury (place zabaw), planowanie przebiegu szlaków w obrębie Morawskich Wrót z uwzględnieniem istniejących szlaków (zadanie LGD), połączenie odcinków realizowanych przez różne podmioty – działania samorządu lokalnego w partnerstwie z zainteresowanymi podmiotami, modernizacja infrastruktury istniejących szlaków turystycznych wsparcie dla rozwoju oferty świadczonych odpłatnie usług związanych z obsługą ruchu turystycznego na istniejących i wyznaczanych szlakach, w tym: noclegi, gastronomia, handel, przewodnicy, naprawy sprzętu turystycznego itp. uspójnienie systemu informacji turystycznej – publikacje zawierające informacje o całym obszarze Morawskich Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 CELE SZCZEGÓŁOWE turystycznej dla całego obszaru. PRZEDSIĘWZIĘCIA PREFEROWANY ZAKRES OPERACJI informacji i promocji turystycznej. - CS3.4 Zwiększenie liczby podmiotów zajmujących się działalnością turystyczną i okołoturystyczną oraz wzrost liczby nowo powstałych miejsc pracy w tych dziedzinach. P15. Wsparcie dla mieszkańców rozpoczynających działalność biznesową związaną z turystyką. CS3.5 Rozwój tradycyjnego rzemiosła i działalności artystycznej obszaru Morawskie Wrota. Wzrost liczby podmiotów zajmujących się tradycyjnym rzemiosłem i działalnością artystyczną. P16. Kształtowanie produktów lokalnych oraz ich komercjalizacja. CS3.6 Zwiększenie liczby młodych osób prowadzących własny biznes. P17. Wsparcie dla inicjatyw gospodarczych młodych mieszkańców. - - - - - - - CS4.1 Wzrost liczby zorganizowanych wspólnie imprez integrujących mieszkańców obszaru oraz liczby uczestników imprez. P18. Wsparcie dla aktywności mieszkańców nakierowanej na działania integrujące społeczności lokalne. - CS4.2 Zagospodarowanie przestrzeni w sposób sprzyjający nawiązywaniu codziennych kontaktów i realizowaniu działań integrujących P19. Działania poprawiające jakość przestrzeni publicznych oraz możliwości realizacji działań integrujących społeczność lokalną - 60 Wersja: 2009-01-13 - - Wrót: publikacje promujące turystyczne walory obszaru, przewodniki, publikacje tematyczne o charakterze edukacyjnym dla turystów, informatory o dostępnych usługach turystycznych, organizacja punktów informacji turystycznej na obszarze LGD, w tym internetowa informacja turystyczna obszaru Morawskie Wrota oraz wspólna promocja regionu( zadanie LGD), działalność szkoleniowa i doradcza między innymi: zagadnienia prawne, finansowe, marketingowe, obsługa klienta, kształtowanie produktu turystycznego, edukacja regionalna na temat lokalnego dziedzictwa kulturalnego i przyrodniczego oraz możliwości wykorzystania w działalności turystycznej(zadanie LGD), poznawanie dobrych wzorców w dziedzinie rozwoju turystyki na innych obszarach wiejskich w Polsce i UE (zadanie LGD), wsparcie dla nowo powstających podmiotów w dziedzinie turystyki obszaru LGD, wsparcie dla liderów lokalnych i organizacji pozarządowych w komercjalizacji ich dotychczasowej działalności i urynkowieniu ich produktów i usług, wsparcie dla rozwoju istniejących zakładów rzemieślniczych i lokalnych artystów w zakresie: promowania działalności, komercjalizacji produktów, przywracania tradycyjnych technologii, wzmacnianie lokalnych specjalizacji rzemieślniczych: kowalstwo, artystyczna obróbka drewna, wikliniarstwo, produkty kulinarne, opracowywanie katalogu sztuki i rzemiosła Morawskich Wrót – (zadanie LGD), edukacja regionalna przybliżająca mieszkańcom tradycje i potencjały obszaru mogące stać się podstawą dla opracowania produktów lokalnych, szkolenia i doradztwo na temat tworzenia produktów lokalnych, wsparcie dla podmiotów rozwijających produkty lokalne, promowanie produktów lokalnych, organizacja wydarzeń związanych z promocją i sprzedażą produktów lokalnych, niekonwencjonalne formy edukacji przedsiębiorczej w szkołach zawierające elementy praktycznego działania rynkowego, wspieranie lokalnego biznesu w działaniach na rzecz rozwijania talentów przedsiębiorczych dzieci i młodzieży, promowanie sukcesów biznesowych młodych przedsiębiorców (zadanie LGD), wsparcie dla organizowanych przez mieszkańców wydarzeń kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych, rozrywkowych integrujących mieszkańców gmin LGD, wsparcie działań mieszkańców nakierowanych na wzmocnienie lokalnej bazy infrastrukturalnej umożliwiającej organizację imprez kulturalnych i rekreacyjnych, w tym modernizacje, remonty i budowa nowych obiektów uzupełniających luki infrastrukturalne w powiązaniu z realnymi potrzebami mieszkańców i planowanymi do realizacji projektami, rozbudowa małej architektury w centrach miejscowości w nawiązaniu do charakteru i tradycji obszaru, w tym miejsca spotkań mieszkańców, obiekty podwyższające estetykę przestrzeni publicznej, obiekty rekreacyjne, zagospodarowanie terenów lub niewykorzystywanych obiektów na miejsca spotkań mieszkańców, wyposażenie w materiały, środki i elementy pozwalające na organizację lokalnych imprez i wydarzeń nasadzenia tradycyjnej roślinności oraz starych odmian roślin w centrach miejscowości oraz wzdłuż głównych Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 CELE SZCZEGÓŁOWE PRZEDSIĘWZIĘCIA społeczność lokalną. Wzrost powierzchni przestrzeni publicznej o wysokim standardzie, sprzyjającej nawiązywaniu codziennych kontaktów i realizowaniu działań integrujących społeczność lokalną. CS4.3 Stworzenie spójnego wizerunku obszaru Morawskich Wrót w otoczeniu. Wzrost liczby przedsięwzięć budujących spójny wizerunek obszaru Morawskich Wrót. 4.2 PREFEROWANY ZAKRES OPERACJI - - - P20. Wpieranie inicjatyw promujących obszar LGD Wersja: 2009-01-13 - - szlaków komunikacyjnych, rewitalizacja niewykorzystywanych obiektów i terenów, w szczególności w centrach miejscowości, na nowe funkcje biznesowe i kulturalno-rekreacyjne, rewitalizacja obiektów o tradycyjnym wiejskim charakterze, budowa, przebudowa, remont lub wyposażenie obiektów: pełniących funkcje społeczno – kulturalne, rekreacyjne i sportowe; służących promocji obszarów wiejskich, w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, tradycji, sztuki oraz kultury; kształtowania obszaru przestrzeni publicznej likwidacja barier architektonicznych w przestrzeni publicznej organizacja wspólnych imprez dla całego obszaru LGD, na których będą promowane produkty lokalne, stworzenie w każdej z gmin w oparciu o istniejące sklepy i placówki gastronomiczne stoisk firmowych (o ujednoliconej formie i wystroju) z produktamiwizytówkami Morawskich Wrót, opracowanie i rozpowszechnianie logo Morawskich Wrót (zadanie LGD) Karty projektów/ przedsięwzięć Poniżej przedstawiony zostały karty projektów odpowiadające poszczególnym przedsięwzięciom wraz z ich szczegółowym opisem, uzasadnieniem w kontekście analizy SWOT, grupami beneficjentów oraz wskaźnikami produktu, rezultatu i oddziaływania. Karty przedsięwzięć maja za zadanie szczegółowe przedstawienie oraz uzasadnienie przyjętych przedsięwzięć przez Lokalną Grupę Działania „Morawskie Wrota”. 61 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 nr 1. Przedsięwzięcia poprawiające świadomość ekologiczną mieszkańców i ograniczające zachowania mieszkańców negatywnie wpływające na stan środowiska naturalnego. Przedsięwzięcie Zakładane typy operacji w ramach działań: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 3 Zakładany łączny koszt operacji 30.000 zł. SUMA 3 30.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - szkolenia z zakresu ochrony środowiska, poprawiające świadomość mieszkańców, - organizacja akcji i wydarzeń promocyjnych, propagujących zachowania ekologiczne i wzmacniające odpowiedzialności za środowisko naturalne, Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S19. - Dobre warunki dla rozwoju produkcji rolnej: dobre warunki dla rozwoju upraw ekologicznych; W15. – odczuwalne niedostatki w rozwoju infrastruktury ochrony środowiska; W.16 – ciągle zbyt słaba świadomość społeczeństwa w dziedzinie ekologii; W17. –nie rozwiązany problem niskiej emisji; W20.potencjalny konflikt pomiędzy gospodarczym wykorzystaniem przyrodniczego potencjału obszaru (turystyka, eksploatacja minerałów, rolnictwo, a wymogami ekologii wraz z niebezpieczeństwem zatracenia czystości, spokoju ale degradacji kultury lokalnej, T2. – duży udział źródeł zewnętrznych w generowaniu zanieczyszczeń środowiska; 05. – dobra opinia w krajach unii o polskiej żywności: produkty lepsze jakościowo wytwarzanie ekologicznie; Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ - √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mikroprzedsiebiorstwa, mieszkańcy, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - liczba osób uczestniczących w szkolenia, organizowanych z zakresu ochrony środowiska - liczba wniosków złożonych na dofinansowanie działań dotyczących ochrony środowiska w gminach (np.: dofinansowanie do ekologicznych pieców CO) Wskaźniki rezultatu: - liczba osób korzystających z zastosowań ekologicznych w gospodarstwach domowych na obszarze LGD, Wskaźniki oddziaływania: - zwiększenie świadomości ekologicznej mieszkańców „Morawskich Wrót”, - wzrost zainteresowania pozyskiwaniem środków na działania z zakresu ochrony środowiska, 62 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 2 Stwarzanie warunków do prezentowania chronionych bogactw fauny, flory oraz naturalnego krajobrazu. Zakładane typy operacji w ramach działań: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 3 Zakładany łączny koszt operacji 30.000 zł. SUMA 3 30.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - eksponowanie walorów przyrodniczych i ich udostępnianie dla turystów na obszarze Morawskich Wrót, z ewentualnym uwzględnieniem możliwości współpracy z partnerami po drugiej stronie granicy, - tworzenie ścieżek edukacyjnych prezentujących walory przyrodnicze, zabytki przyrody obszaru Morawskich Wrót, Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S21. - Unikatowe walory przyrodniczo-krajobrazowe obszaru w skali regionu i kraju: zachowanie tradycyjnego charakteru krajobrazu wiejskiego na części obszaru, występowanie obszarów podlegających niskiej presji antropogenicznej, występowanie obszarów cennych przyrodniczo: meandry Odry S22. Korzystne warunki dla rozwoju rekreacji i turystyki: bliskość aglomeracji skupiających ponad czteromilionowy potencjał ludzki: aglomeracja rybnicka, ostrawska, miasta Górnośląskiego Związku Metropolitalnego, liczne zabytki i miejsca o unikatowych walorach kulturalnych i przyrodniczych atrakcyjnie turystycznie, gospodarstwa rolne predestynowane do rozwoju funkcji agroturystycznych, liczne akweny o znaczeniu rekreacyjnym (sporty wodne, wędkarstwo) oraz kompleks basenów krytych „Nautica” rozwinięty system ścieżek rowerowych, powstawanie nowych podmiotów zajmujących się turystyką i rekreacją, zarówno podmiotów gospodarczych, jak i licznych organizacji non-profit koncentrujących swoją uwagę na zagadnieniach promocji obszaru, ochrony i promocji walorów środowiska naturalnego, zwyczajów i obrzędów lokalnych itp.; Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ √ √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mikroprzedsiebiorstwa, mieszkańcy, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - liczba w km ścieżek edukacyjnych na obszarze GD Morawskie Wrota; - wzrost liczby oznakowanych pomników przyrody i innych walorów przyrodniczych na obszarze; Wskaźniki rezultatu: - liczba osób odwiedzających miejsca przyrodniczo charakterystyczne dla obszaru LGD „Morawskie Wrota”; Wskaźniki oddziaływania: - wzrost zainteresowania osób mieszkających na obszarze LGD oraz poza``` nim walorami przyrodniczymi „Morawskich Wrót”; 63 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 nr 3 Przedsięwzięcia mające na celu zachowanie obiektów o walorach przyrodniczych, kulturalnych i historycznych. Przedsięwzięcie Zakładane typy operacji w ramach działań: Odnowa i rozwój wsi Małe projekty: wartościowych Min zakładana liczba operacji 3 6 Zakładany łączny koszt operacji 750.000 zł 60.000 zł. SUMA 9 810.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - działania mające na celu przywracanie wartości obiektom historycznym oraz ich zabezpieczanie przez zagrożeniami; - obejmowanie patronatem zabytki przyrody, kultury czy zabytki historyczne Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S10. - Zachowana spuścizna materialna związana z historią rodów arystokratycznych (Lichnowskich i Rotszyldów) oraz sławne postacie związane z obszarem LGD (L. van Beethoven, F. Liszt, hrabia Arco, J. von Eichendorf, Ks. Weltzel, ksiądz E. Szramek, F. Pieczka, prof. Szyrocki, prof. Lasok, prof. Szlachta) S26. - Liczne zabytki architektury sakralnej: kościoły, kapliczki, krzyże przydrożne, krzyże pokutne. Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ - √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mieszkańcy, jednostki kultury, parafia Wskaźniki produktu: - liczba obiektów kulturalnych, historycznych objętych patronatem, Wskaźniki rezultatu: - liczba osób odwiedzająca miejsca historyczne; - wzrost liczby oznakowanych zabytków historycznych i kulturalnych; Wskaźniki oddziaływania: - wzrost zainteresowania osób zamieszkujących na obszarze LGD oraz poza min walorami historycznymi - rozpowszechnianie pozytywnych wzorców; 64 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 4 Porządkowanie i upowszechnianie wiedzy o obszarze i jego specyfice. Zakładane typy operacji w ramach działań: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 6 Zakładany łączny koszt operacji 60.000 zł. SUMA 6 60.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - gromadzenie oraz porządkowanie informacji o obszarze LGD „Morawskie Wrota” i jego specyfice; - opis w publikacjach zebranych obyczajów, zwyczajów, legend oraz charakterystycznych działalności dla obszaru; Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S3. - Wysoka aktywność, determinacja i zainteresowanie podejmowaniem działań społecznych i kulturalnych dużej części mieszkańców; S4. - Funkcjonowanie licznych organizacji obywatelskich o charakterze społeczno-kulturalnym organizujących działalność mieszkańców obszaru (m. in. KGW, kluby i stowarzyszenia sportowe, środowiska twórcze skupiające lokalnych artystów, organizacje seniorskie, rozwijające się organizacje wolontarystyczne); S5. - Aktywna działalność Kościoła i organizacji religijnych w dziedzinie kultury i pomocy społecznej (Caritas, rady parafialne, aktywni księża); S9. – ciekawe przekazy, podania, legendy oraz działalność nieformalnych kronikarzy dbających o zachowanie wiedzy o swoich miejscowościach; S10. - Zachowana spuścizna materialna związana z historią rodów arystokratycznych (Lichnowskich i Rotszyldów) oraz sławne postacie związane z obszarem LGD (L. van Beethoven, F. Liszt, hrabia Arco, J. von Eichendorf, Ks. Weltzel, ksiądz E. Szramek, F. Pieczka, prof. Szyrocki, prof. Lasok, prof. Szlachta); O18. - Wzmocnienie znaczenia i atrakcyjności lokalnych kultur, folkloru, interesujących odmienności historycznych dla osób odwiedzających; T1. - Napływ wzorców cywilizacyjnych zaburzających system lokalnych wartości, dezintegrujący społeczność lokalną oraz duża podatność ludzi młodych na wpływy kultury globalnej. Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach - - √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mikroprzedsiebiorstwa, mieszkańcy, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - stworzenie bazy z informacja o specyfice obszaru LGD; - liczba publikacji dotyczących specyfiki, zwyczajów, obyczajów obszaru LGD; Wskaźniki rezultatu: - liczba osób korzystających z wydań popularno-naukowych; - liczba wydanych publikacji; Wskaźniki oddziaływania: - wzrost zainteresowanie o obszarze LGD za pośrednictwem wydań popularno- naukowych; - zainteresowanie obszarem i jego specyfiką na zewnątrz; 65 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 5 Popularyzacja wykorzystania energii odnawialnych i naturalnych technologii w gospodarstwach rolnych i domowych. Zakładane typy operacji w ramach działań: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 2 Zakładany łączny koszt operacji 20.000 zł. SUMA 2 20.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - szkolenia z zakresu wykorzystywania energii odnawialnych w gospodarstwach domowych, rolnych i przedsiębiorstwach Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S19. - Dobre warunki dla rozwoju produkcji rolnej: dobre warunki dla rozwoju upraw ekologicznych; W15. – odczuwalne niedostatki w rozwoju infrastruktury ochrony środowiska; W.16 – ciągle zbyt słaba świadomość społeczeństwa w dziedzinie ekologii; W17. –nie rozwiązany problem niskiej emisji; W20.potencjalny konflikt pomiędzy gospodarczym wykorzystaniem przyrodniczego potencjału obszaru (turystyka, eksploatacja minerałów, rolnictwo, a wymogami ekologii wraz z niebezpieczeństwem zatracenia czystości, spokoju ale degradacji kultury lokalnej, T2. – duży udział źródeł zewnętrznych w generowaniu zanieczyszczeń środowiska; 05. – dobra opinia w krajach unii o polskiej żywności: produkty lepsze jakościowo wytwarzanie ekologicznie; Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ √ √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mikroprzedsiebiorstwa, mieszkańcy, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - liczba osób uczestniczących w szkoleniach z zakresy wykorzystywania energii odnawialnych Wskaźniki rezultatu: - liczba zastosowań wykorzystujących energie odnawialne i naturalne technologie w gospodarstwach rolnych i domowych; Wskaźniki oddziaływania: - zwiększenie świadomości ekologicznej mieszkańców; - poprawa jakości powietrza wód i gleby. 66 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 6 Rozwój kadrowy organizacji pozarządowych. Oraz zawiązywanie trwałych sieci współpracy organizacji pozarządowych na obszarze Morawskie Wrota. Zakładane typy operacji w ramach działań: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 3 Zakładany łączny koszt operacji 30.000 zł. SUMA 3 30.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - szkolenia dla pracowników organizacji pozarządowych oraz mieszkańców obszaru LGD z zakresu funkcjonowania, oraz organizacji instytucji pozarządowych; - wymiana doświadczeń oraz zawiązywanie współpracy z organizacjami pozarządowymi spoza obszaru LGD; Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S3. - Wysoka aktywność, determinacja i zainteresowanie podejmowaniem działań społecznych i kulturalnych dużej części mieszkańców; S4. - Funkcjonowanie licznych organizacji obywatelskich o charakterze społeczno-kulturalnym organizujących działalność mieszkańców obszaru (m. in. KGW, kluby i stowarzyszenia sportowe, środowiska twórcze skupiające lokalnych artystów, organizacje seniorskie, rozwijające się organizacje wolontarystyczne); S20. - Wzrost zainteresowania nowymi działalnościami o charakterze gospodarczym i około gospodarczym; Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ - √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mikroprzedsiebiorstwa, mieszkańcy, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - liczba osób uczestniczących w szkoleniach dotyczących organizacji pozarządowych oraz mieszkańców; Wskaźniki rezultatu: - liczba nowo powstałych organizacji pozarządowych; Wskaźniki oddziaływania: - wzrost liczby osób zainteresowanych działalnością w organizacjach pozarządowych; - wzrost członków organizacji pozarządowych; 67 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 7 Poprawa bazy materialnej organizacji pozarządowych Zakładane typy operacji w ramach działań: Odnowa i rozwój wsi Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 1 2 Zakładany łączny koszt operacji 250.000 zł. 20.000 zł. SUMA 3 270.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - adaptacja niewykorzystanych obiektów, pomieszczeń charakterystycznych dla wiejskiego krajobrazu na potrzeby organizacji pozarządowych; - wyposażanie pomieszczeń na cele statutowe organizacji pozarządowych; Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S3. - Wysoka aktywność, determinacja i zainteresowanie podejmowaniem działań społecznych i kulturalnych dużej części mieszkańców; S4. - Funkcjonowanie licznych organizacji obywatelskich o charakterze społeczno-kulturalnym organizujących działalność mieszkańców obszaru (m. in. KGW, kluby i stowarzyszenia sportowe, środowiska twórcze skupiające lokalnych artystów, organizacje seniorskie, rozwijające się organizacje wolontarystyczne); S20. - Wzrost zainteresowania nowymi działalnościami o charakterze gospodarczym i okołogospodarczym Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ - √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, jednostki kultury, mieszkańcy, Wskaźniki produktu: - liczba zaadaptowanych obiektów, pomieszczeń charakterystycznych dla wiejskiego krajobrazu w celu poprawy bazy materialno technicznej organizacji; Wskaźniki rezultatu: - ilość zakupionego sprzętu potrzebnego do sprawnego funkcjonowania organizacji pozarządowych; - liczba organizacji, które otrzymały pomoc z zakresu tego przedsięwzięcia; Wskaźniki oddziaływania: - wzrost liczby osób, do których można dotrzeć za pośrednictwem sprzętu; - wzrost liczby osób zainteresowanych działalnością w organizacjach pozarządowych; 68 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 nr 8 Nowatorskie formy i instrumenty działania organizacji pozarządowych aktywizujące mieszkańców i przyczyniające się do integrowania obszaru oraz rozwiązywania jego istotnych problemów. Przedsięwzięcie Min zakładana liczba operacji Zakładane typy operacji w ramach działań: Zakładany łączny koszt operacji Małe projekty: 4 40.000 zł. SUMA 4 40.000 zł. Opis przedsięwzięcia: tworzenie i wdrażanie projektów uwzględniających nowatorskie i innowacyjne działania nakierowane na kultywowanie tradycji, ochronę środowiska przyrodniczego, integrowanie społeczności lokalnych oraz rozwiązywanie problemów społecznych, Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S.1 - Duża spoistość społeczności lokalnej objawiająca się silnymi więziami rodzinnymi, sąsiedzkimi i podejmowaniem działań samopomocowych. S.2 - Wysoki poziom odpowiedzialności za współmieszkańców objawiający się chętnym i spontanicznym udziałem w akcjach charytatywnych. S.3 - Wysoka aktywność, determinacja i zainteresowanie podejmowaniem działań społecznych i kulturalnych dużej części mieszkańców. W.21 - Brak realizowanych na obszarze LGD projektów unikatowych, innowacyjnych na skalę obszaru LGD. Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ √ √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mikroprzedsiebiorstwa, mieszkańcy, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - liczba zastosowanych nowatorskich rozwiązań; Wskaźniki rezultatu: - liczba osób biorących udział w nowatorskich rozwiązaniach; - efekty działań charytatywnych; Wskaźniki oddziaływania: - wzrost uczestnictwa mieszkańców w przedsięwzięciach - wzrost zainteresowania problemami mieszkańców i wspólnego ich rozwiązywania 69 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 nr 9 Poprawa dostępu do informacji na temat wykorzystywania funduszy unijnych przez organizacje pozarządowe. Przedsięwzięcie Zakładane typy operacji w ramach działań: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 2 możliwości Zakładany łączny koszt operacji 20.000 zł. SUMA 2 20.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - szkolenia z zakresy pozyskiwania środków z budżetu Unii Europejskiej; Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S3. - Wysoka aktywność, determinacja i zainteresowanie podejmowaniem działań społecznych i kulturalnych dużej części mieszkańców; S4. - Funkcjonowanie licznych organizacji obywatelskich o charakterze społeczno-kulturalnym organizujących działalność mieszkańców obszaru (m. in. KGW, kluby i stowarzyszenia sportowe, środowiska twórcze skupiające lokalnych artystów, organizacje seniorskie, rozwijające się organizacje wolontarystyczne); O6. - Możliwość korzystania z funduszy strukturalnych UE na rozwój obszarów wiejskich, w tym wsparcie w ramach programu Leader.; O7. - Wsparcie dla obszarów wiejskich możliwe do pozyskania w ramach Programu Odnowy Wsi.; O8 - Dostępność środków UE na rozwój produktów i marek lokalnych.; 09. - Możliwość pozyskania dotacji – dopłaty obszarowe dla rolników. O10. - Pozytywne wzorce rozwoju obszarów wiejskich oraz doświadczenia związane z wdrażaniem programu Leader+ w Unii Europejskiej mogące stać się inspiracją dla rozwoju obszaru.; T13. - Niedostateczna liczba dobrze przygotowanej kadry doradczej (niewielkie możliwości skorzystania z jej usług) w zakresie pozyskiwania środków z UE. Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ √ √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - liczba osób uczestniczących w szkoleniu z zakresu pozyskiwania środków w Unii Europejskiej; Wskaźniki rezultatu: - liczba wniosków złożonych przez organizacje pozarządowe o dofinansowanie z środków pomocowych Unii Europejskiej; Wskaźniki oddziaływania: - zwiększenie wiedzy z zakresu pozyskiwania środków pomocowych, - wzrost inwestycji, projektów realizowanych przez organizacje pozarządowe; 70 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 10 Organizowanie imprez i wydarzeń o charakterze kulturalnym, sportowym, rekreacyjnym oraz popularyzujących zasady bezpieczeństwa. Zakładane typy operacji w ramach działań: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 30 Zakładany łączny koszt operacji 300.000 zł. SUMA 30 300.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - organizacja imprez kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych, oraz wydarzeń/imprez promujących bezpieczeństwo i zdrowy styl życia; - opracowanie kalendarza imprez kulturalnych, sportowych na obszarze LGD „Morawskie Wrota”; - organizacja imprez integrujących mieszkańców obszaru LGD; Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S3. - Wysoka aktywność, determinacja i zainteresowanie podejmowaniem działań społecznych i kulturalnych dużej części mieszkańców; S6. - Organizacja wielu tradycyjnych imprez i form spotkań (w tym dożynki, wydarzenia religijne, imprezy konne); W14. - Niewielkie doświadczenia w organizacji znaczących w skali regionalnej wydarzeń kulturalnych i rekreacyjno-turystycznych; O17. - Zmiana modelu spędzania wolnego czasu w części społeczeństwa: intensywne wykorzystanie czasu wolnego, aktywne formy rekreacji, preferowany kontakt ze środowiskiem naturalnym; 018. - Wzmocnienie znaczenia i atrakcyjności lokalnych kultur, folkloru, interesujących odmienności historycznych dla osób odwiedzających. Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ √ - Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mieszkańcy, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - liczba osób uczestniczących w imprezach integrujących społeczność lokalną; - wydanie kalendarza imprez cyklicznych realizowanych na obszarze LGD; Wskaźniki rezultatu: - ilość imprez zorganizowanych na obszarze Morawskich Wrót - ilość imprez cyklicznych ujętych w kalendarzu; Wskaźniki oddziaływania: - zainteresowanie imprezami cyklicznymi mieszkańców obszaru oraz mieszkańców sąsiednich aglomeracji; - wzrost świadomości z zakresu zasad bezpieczeństwa; - zwiększenie liczby organizowanych cyklicznie imprez zapewniających ich kontynuację, za pośrednictwem młodego pokolenia; 71 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 11 Wspieranie rozwoju bazy noclegowej o zróżnicowanym standardzie i charakterze. Zakładane typy operacji w ramach działań: Różnicowanie działalności w kierunku nierolniczym: Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 3 2 1 Zakładany łączny koszt operacji 150.000 zł. 100.000 zł. 10.000 zł. SUMA 6 260.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - tworzeni nowej i rozwój istniejącej bazy noclegowej na obszarze LGD; - szkolenia edukacyjno-doradcze z zakresu tworzenia bazy turystycznej na danym obszarze; Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: W10. - braki w podstawowej bazie turystycznej; O14. – bliski rynek na produkty turystyczne; O17. – zmiana modelu spędzania wolnego czasu; O19. – rozwój nowych form i typów rozwoju turystyki, O20. – zainteresowanie usługami turystycznymi i rekreacyjnymi opartymi na wykorzystaniu walorów kulturowych i przyrodniczych Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ - √ Grupy beneficjentów: Organizacje pozarządowe, mikroprzedsiebiorstwa, jednostki kultury, gminy Wskaźniki produktu: - liczba osób uczestniczących na szkoleniach; - liczba nowo powstałych miejsc noclegowych na obszarze LGD; - liczba zmodernizowanych miejsc noclegowych; Wskaźniki rezultatu: - liczba turystów korzystających z miejsc noclegowych; - powstanie nowych podmiotów świadczących usługi noclegowe; Wskaźniki oddziaływania: - zwiększenie dochodów ze sprzedaży usług turystycznych; - zwiększenie dochodów w wyniku odwiedzania i zatrzymywania się na dłuższy pobyt osób spoza obszaru w bazie noclegowej; 72 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 nr 12 Rozwój wyprofilowanej oferty turystycznej wykorzystującej najważniejsze potencjały obszaru Morawskie Wrota. Przedsięwzięcie Zakładane typy operacji w ramach działań: Różnicowanie działalności w kierunku nierolniczym: Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 1 2 20 Zakładany łączny koszt operacji 50.000 zł. 100.000 zł. 200.000 zł. SUMA 23 350.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - określenie najważniejszych potencjałów obszaru LGG; - działania nakierowane na rozwój usług turystycznych w ramach wyspecjalizowanych typów. - uwzględnienie możliwości fizycznych różnych grup turystów, a w szczególności potrzeb podróżujących rodzin. - organizacja imprez o charakterze kulturalnym, Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: W10. - braki w podstawowej bazie turystycznej; O14. – bliski rynek na produkty turystyczne; O17. – zmiana modelu spędzania wolnego czasu; O19. – rozwój nowych form i typów rozwoju turystyki, O20. – zainteresowanie usługami turystycznymi i rekreacyjnymi opartymi na wykorzystaniu walorów kulturowych i przyrodniczych Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ √ √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mikroprzedsiebiorstwa, mieszkańcy, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - liczba osób uczestniczących w imprezach kulturalnych; - liczba nowo powstałych obiektów, imprez promujących turystyczny charakter obszaru; Wskaźniki rezultatu: - liczba turystów korzystających z oferty usług turystycznych; - powstanie nowej oferty usług turystycznych; Wskaźniki oddziaływania: - zwiększenie dochodów ze sprzedaży usług turystycznych; 73 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 13 Tworzenie w terenie nowych szlaków rowerowych, konnych, wodnych, pieszych i narciarskich. Zakładane typy operacji w ramach działań: Różnicowanie działalności w kierunku nierolniczym: Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 2 2 8 Zakładany łączny koszt operacji 100.000 zł. 100.000 zł. 80.000 zł SUMA 12 280.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - łączenie atrakcji i usług dostępnych dla turystów na obszarze Morawskich Wrót, z ewentualnym uwzględnieniem możliwości współpracy z partnerami po drugiej stronie granicy, - modernizacja infrastruktury istniejących szlaków turystycznych, - uwzględnienie możliwości fizycznych różnych grup turystów, a w szczególności potrzeb podróżujących rodzin. Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: W10. - braki w podstawowej bazie turystycznej; O14. – bliski rynek na produkty turystyczne; O17. – zmiana modelu spędzania wolnego czasu; O19. – rozwój nowych form i typów rozwoju turystyki, O20. – zainteresowanie usługami turystycznymi i rekreacyjnymi opartymi na wykorzystaniu walorów kulturowych i przyrodniczych Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ - √ Grupy beneficjentów: Mikroprzedsiebiorstwa, gminy, jednostki kultury, mieszkańcy, organizacje pozarządowe Wskaźniki produktu: - liczba km szlaków rowerowych, konnych, wodnych, pieszych i narciarskich w terenie Wskaźniki rezultatu: - liczba turystów korzystających ze szlaków - powstanie nowych podmiotów świadczących usługi turystyczne bądź okołoturystyczne Wskaźniki oddziaływania: - zwiększenie dochodów ze sprzedaży usług turystycznych 74 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 14 Wspieranie rozwoju różnych instrumentów informacji i promocji turystycznej. Zakładane typy operacji w ramach działań: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 7 Zakładany łączny koszt operacji 70.000 zł. SUMA 7 70.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - tworzenie systemu informacji turystycznej na terenie obszaru LGD; - wydawanie publikacji dotyczących oferty turystycznej; - koordynowanie oferty turystycznej obszaru LGD; Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: W10. - braki w podstawowej bazie turystycznej; W11. - Niewystarczający poziom promocji turystycznej i inwestycyjnej obszaru; O14. – bliski rynek na produkty turystyczne; O17. – zmiana modelu spędzania wolnego czasu; O19. – rozwój nowych form i typów rozwoju turystyki, O20. – zainteresowanie usługami turystycznymi i rekreacyjnymi opartymi na wykorzystaniu walorów kulturowych i przyrodniczych; S10. Zachowana spuścizna materialna związana z historią rodów arystokratycznych (Lichnowskich i Rotszyldów) oraz sławne postacie związane z obszarem LGD (L. van Beethoven, F. Liszt, hrabia Arco, J. von Eichendorf, Ks. Weltzel, ksiądz E. Szramek, F. Pieczka, prof. Szyrocki, prof. Lasok, prof. Szlachta); O18. - Wzmocnienie znaczenia i atrakcyjności lokalnych kultur, folkloru, interesujących odmienności historycznych dla osób odwiedzających; Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ √ √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mikroprzedsiebiorstwa, mieszkańcy Wskaźniki produktu: - działanie systemu informacji turystycznej; - publikacje (ilość) o walorach turystycznych obszaru LGD; Wskaźniki rezultatu: - zwiększenie liczby osób odwiedzających teren LGD; - ilość wydanych publikacji o ofercie LGD; - zwiększenie ruchu turystycznego na obszarze LGD; Wskaźniki oddziaływania: - zwiększenie dochodów ze sprzedaży usług turystycznych; 75 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 15 Wsparcie dla mieszkańców rozpoczynających działalność biznesową związaną z turystyką. Zakładane typy operacji w ramach działań: Różnicowanie działalności w kierunku nierolniczym: Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 2 2 2 Zakładany łączny koszt operacji 100.000 zł. 100.000 zł. 20.000 zł. SUMA 6 220.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - działanie obejmuje szkolenia z zakresu zakładania działalności gospodarczej oraz doradztwa w podstawowych zagadnieniach; Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S8. - Siła kapitału ludzkiego, na którą składają się: śląski etos pracy, kwalifikacje i doświadczenia zawodowe wyniesione z pracy w przemyśle, rosnąca intensywność w dążeniu mieszkańców do podwyższania wykształcenia, co w przyszłości może zaowocować podwyższeniem atrakcyjności lokalnego rynku pracy dla inwestorów. S11. - Wysoki poziom przedsiębiorczości mieszkańców obszaru i wzrastające zainteresowanie podejmowaniem własnej działalności gospodarczej; S12. - Widoczne przekształcenia struktury gospodarki spowodowane przez rozwój małych przedsiębiorstw; S14. - Napływ pieniędzy i doświadczeń mieszkańców pracujących za granicą. S20. - Wzrost zainteresowania nowymi działalnościami o charakterze gospodarczym i około gospodarczym; 019. - Dynamiczny rozwój nowych form i typów turystyki zwiększający możliwości wykorzystywania lokalnych potencjałów; T9. - Niepewna przyszłość przemysłu wydobywczego i związana z tym niepewność miejsc pracy – także dla mieszkańców obszaru „Morawskie Wrota” – oraz możliwy spadek popytu na produkty i usługi oferowane w obszarze. Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ √ √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mikroprzedsiebiorstwa, mieszkańcy, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - liczba osób uczestniczących w szkoleniach; Wskaźniki rezultatu: - ilość nowo powstałych miejsc pracy na terenie LGD; - liczba nowo podstałych firm w dziedzinie turystyki (działalność biznesowa), Wskaźniki oddziaływania: - zwiększenie punktów obsługujących turystów na terenie LGD; - zwiększenie się ruchu turystycznego na obszarze LGD; - wzrost znaczenie turystyki na obszarze LGD; 76 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 16 Kształtowanie produktów lokalnych oraz ich komercjalizacja. Zakładane typy operacji w ramach działań: Różnicowanie działalności w kierunku nierolniczym: Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 1 2 4 Zakładany łączny koszt operacji 50.000 zł. 100.000 zł. 40.000 zł. SUMA 7 190.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - promowanie produktów lokalnych; - wspieranie istniejących i nowo utworzonych zakładów rzemieślniczych oraz artystów lokalnych; - opracowanie katalogu sztuki i rzemiosła „Morawskich Wrót”; - szkolenia i doradztwo na temat tworzenia, produkcji produktów lokalnych; - organizacja wydarzeń związanych ze sprzedażą lokalnych produktów; - promowanie lokalnych artystów oraz ich wytworów; Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S19 - Dobre warunki dla rozwoju produkcji rolnej: wysoka kultura rolna i zainteresowanie nowoczesnymi sposobami produkcji rolnej wpływające na poziom konkurencyjności lokalnych produktów rolnych oraz tworzące realne szanse na sprzedaż produktów na rynkach unijnych, dobre warunki dla rozwoju upraw ekologicznych, rozwinięte tradycje drobnej wytwórczości i przetwórstwa rolno-spożywczego stwarzające szanse na podwyższanie stopnia przetworzenia produktów rolnych, korzystne warunki klimatyczne, dobre klasy bonitacyjne gleb, różnorodność gleb charakterystyczna dla dorzecza górnej Odry, stwarzająca duże możliwości dywersyfikacji upraw; W3. - Brak ukształtowanych specjalizacji w produkcji rolnej i przetwórstwie rolno-spożywczym. W4. - Brak wyraźnej specjalizacji produkcji rolnej – rolnictwo obszaru nie jest kojarzone z żadnymi charakterystycznymi produktami; O3. - Otwarcie rynków krajów UE na polskie produkty, w szczególności na produkty rolne i produkty spożywcze; O5. - Dobra opinia w krajach UE o polskiej żywności: produkty lepszej jakościowo, wytwarzane ekologicznie; O14. - Duże skupiska mieszkańców oraz przedsiębiorstw w sąsiednich aglomeracjach w Polsce i Czechach, stanowiące znaczny, a jednocześnie bliski przestrzennie, obecny i potencjalny rynek zbytu na szereg produktów i usług takich jak: produkty rolne i spożywcze, produkty i usługi turystyczne; Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ √ √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mikroprzedsiebiorstwa, mieszkańcy, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - liczba osób uczestniczących w szkoleniach; - liczba nowo utworzonych założonych kół rzemieślniczych oraz zrzeszeń artystów; - katalog sztuki i rzemiosła „Morawskich Wrót”; - ilość festynów, imprez promujących lokalne produkty; Wskaźniki rezultatu: - ilość osób uczestniczących w festynach, imprezach promujących lokalne produkty; - ilość wydanych katalogów sztuki i rzemiosła; - wzrost produkcji oraz wytwarzania produktów lokalnych; Wskaźniki oddziaływania: - zwiększenie dochodów osób zajmujących się produkcją oraz wytwarzaniem produktów lokalnych; - zwiększenie zatrudnienia w firmach zajmujących się produkcją oraz wytwarzaniem produktów lokalnych 77 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 17 Wsparcie dla inicjatyw gospodarczych młodych mieszkańców. Zakładane typy operacji w ramach działań: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 1 Zakładany łączny koszt operacji 10.000 zł. SUMA 1 10.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - edukacja w szkołach o tematyce przedsiębiorczości zawierająca elementy praktycznego działania rynkowego; - rozwijanie talentów młodych mieszkańców obszaru LGD; Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S8. - Siła kapitału ludzkiego, na którą składają się: rosnąca intensywność w dążeniu mieszkańców do podwyższania wykształcenia, co w przyszłości może zaowocować podwyższeniem atrakcyjności lokalnego rynku pracy dla inwestorów; W9. - Relatywnie gorsza pozycja konkurencyjna obszaru w stosunku do sąsiednich obszarów aglomeracyjnych: skromniejsza oferta edukacyjna. Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ √ - Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mikroprzedsiebiorstwa, mieszkańcy, Wskaźniki produktu: - liczba spotkań uczniów o tematyce inicjatyw gospodarczych oraz prowadzenia działalności gospodarczej; Wskaźniki rezultatu: - liczba odkrytych talentów; - liczba osób zainspirowanych tematyką ekonomiczną; Wskaźniki oddziaływania: - wzrost zakładania działalności gospodarczych przez młodych mieszkańców obszaru; - promowanie obszaru LGD na zewnątrz przez odkryte młode talenty; 78 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 18 Wsparcie dla aktywności mieszkańców nakierowanej na działania integrujące społeczności lokalne. Zakładane typy operacji w ramach działań: Odnowa i rozwój wsi Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 3 6 Zakładany łączny koszt operacji 750.000 zł. 60.000 zł. SUMA 9 810.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - łączenie wydarzeń kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych oraz rozrywkowych na obszarze Morawskich Wrót; - budowanie infrastruktury umożliwiającej organizację imprez; - wzmacnianie lokalnej bazy infrastrukturalnej, - wspieranie aktywności mieszkańców nakierowanych na działania integrujące społeczność lokalną na obszarze „Morawskich Wrót”; Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S3. - Wysoka aktywność, determinacja i zainteresowanie podejmowaniem działań społecznych i kulturalnych dużej części mieszkańców; S6. - Organizacja wielu tradycyjnych imprez i form spotkań (w tym dożynki, wydarzenia religijne, imprezy konne); S6. – Organizacja wielu tradycyjnych imprez i form spotkań; W14. - Niewielkie doświadczenia w organizacji znaczących w skali regionalnej wydarzeń kulturalnych i rekreacyjno-turystycznych; O17. - Zmiana modelu spędzania wolnego czasu w części społeczeństwa: intensywne wykorzystanie czasu wolnego, aktywne formy rekreacji, preferowany kontakt ze środowiskiem naturalnym; 018. - Wzmocnienie znaczenia i atrakcyjności lokalnych kultur, folkloru, interesujących odmienności historycznych dla osób odwiedzających. Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ - √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mieszkańcy, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - liczba wspólnie organizowanych imprez kulturalnych, sportowych oraz rekreacyjnych; - liczba osób uczestniczących w imprezach kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych; Wskaźniki rezultatu: - nowo powstała infrastruktura odpowiadająca potrzebom mieszkańców; - liczba nowo powstałej oraz modernizowanej bazy infrastrukturalnej; Wskaźniki oddziaływania: - integracja mieszkańców obszaru LGD, za pośrednictwem liczby imprez odbywających się na nowo powstałej infrastrukturze; - zwiększająca się ilość propozycji wychodzących od społeczności lokalnych; 79 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 nr 19 Działania poprawiające jakość przestrzeni publicznych oraz możliwości realizacji działań integrujących społeczność lokalną Przedsięwzięcie Zakładane typy operacji w ramach działań: Odnowa i rozwój wsi Różnicowanie działalności w kierunku nierolniczym: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 4 1 10 Zakładany łączny koszt operacji 1.000.000 zł. 50.000 zł. 100.000 zł. SUMA 15 1.150.000 zł. Opis przedsięwzięcia: - poprawa estetyki przestrzeni publicznej poprzez rozbudowę małej infrastruktury oraz nasadzenie tradycyjnej roślinności i odmian starych roślin; - tworzenie miejsc spotkań mieszkańców w wyniku zagospodarowania terenu; - zamiana sposobu wykorzystania pustostanów w centrach miejscowości na funkcje biznesowe i kulturalno rozrywkowe; Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S1. - Duża spoistość społeczności lokalnej objawiająca się silnymi więziami rodzinnymi, sąsiedzkimi i podejmowaniem działań samopomocowych; S25. - Obszar w całości objęty miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego; W5. - Dekapitalizacja majątku gospodarstw rolnych i sprzętu rolniczego; O17. - Zmiana modelu spędzania wolnego czasu w części społeczeństwa: intensywne wykorzystanie czasu wolnego, aktywne formy rekreacji, preferowany kontakt ze środowiskiem naturalnym. Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ √ √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mieszkańcy, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - ilość nowych centralnych miejsc w miejscowościach LGD; - liczba nowo powstałej małej infrastruktury; Wskaźniki rezultatu: - zmniejszenie powierzchni nie wykorzystanych obszarów w centrach miejscowości; Wskaźniki oddziaływania: - zwiększenie liczby spotkań mieszkańców w miejscach dla tego przeznaczonych; 80 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Przedsięwzięcie nr 20 Wpieranie inicjatyw promujących obszar LGD. Zakładane typy operacji w ramach działań: Małe projekty: Min zakładana liczba operacji 6 Zakładany łączny koszt operacji 60.000 ZŁ. SUMA 6 60.000 ZŁ. Opis przedsięwzięcia: - organizacja wspólnych imprez dla obszaru LGD; - promowanie produktów lokalnych w sklepach w każdej gminie za pośrednictwem odpowiedniego stoiska zakupowego; Uzasadnienie w kontekście analizy SWOT: S2. - Wysoki poziom odpowiedzialności za współmieszkańców objawiający się chętnym i spontanicznym udziałem w akcjach charytatywnych; S19. - Dobre warunki dla rozwoju produkcji rolnej: wysoka kultura rolna i zainteresowanie nowoczesnymi sposobami produkcji rolnej wpływające na poziom konkurencyjności lokalnych produktów rolnych oraz tworzące realne szanse na sprzedaż produktów na rynkach unijnych, rozwinięte tradycje drobnej wytwórczości i przetwórstwa rolno-spożywczego stwarzające szanse na podwyższanie stopnia przetworzenia produktów rolnych; W12. - Niewielka liczba spektakularnych projektów zrealizowanych dotychczas przez wszystkie gminy tworzące obszar Morawskich Wrót; W13. - Niewielka intensywność dotychczasowej współpracy trzech sektorów: samorządowego, biznesowego, obywatelskiego; W14. – Niewielkie doświadczenie w organizacji znaczących w skali regionalnej wydarzeń kulturalnych i rekreacyjno-turystycznych; 03. - Otwarcie rynków krajów UE na polskie produkty, w szczególności na produkty rolne i produkty spożywcze; O18. - Wzrost znaczenia tradycyjnych technologii w wytwarzaniu produktów żywnościowych wyznaczany przez oczekiwania klienta. Innowacyjność przedsięwzięcia: Powiązanie innowacyjnych rozwiązań z wykorzystaniem lokalnych potencjałów Działanie niestosowane wcześniej na omawianym obszarze Możliwość stosowania zaprezentowanych rozwiązań na innych obszarach √ √ √ Grupy beneficjentów: Gminy, organizacje pozarządowe, mikroprzedsiebiorstwa, mieszkańcy, jednostki kultury, Wskaźniki produktu: - liczba wspólnych imprez organizowanych przez gminy wchodzące w skład członków LGD; Wskaźniki rezultatu: - liczba nowo powstałych stoisk z produktami lokalnymi; Wskaźniki oddziaływania: - zwiększenie dochodów ze sprzedaży produktów lokalnych 81 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 5. Określenie misji LGD Misją Lokalnej Grupy Działania Morawskie Wrota jest: tworzenie nowych szans samorealizacji mieszkańców, zaszczepianie partnerstwa, wspieranie i integrowanie aktywności lokalnych podmiotów na rzecz kreatywnego wykorzystywania potencjałów obszaru oraz podtrzymywania jego tradycji i unikatowości, w taki sposób, aby: życie mieszkańców było barwniejsze i ciekawsze, a Morawskie Wrota stawały się miejscem znanym ze swoich licznych walorów w regionie i kraju. 6. Wykazanie spójności specyfiki obszaru z celami LSR Skorelowanie specyfiki obszaru z systemem ustalonych celów strategicznych może być uzasadnione w wielu płaszczyznach. Najważniejszym argumentem świadczącym o takim skorelowaniu jest dostosowanie proponowanych celów do oczekiwań i aspiracji społeczności lokalnej. Szeroka konsultacja społeczna i wykorzystywanie w tym procesie różnych narzędzi świadczą o właściwym, akceptowanym przez mieszkańców obszaru zapisie celów zgodnym z lokalną hierarchią wartości. Zagwarantowaniu takiej spójności służyło między innymi opracowanie wizji rozwoju obszaru, w której mieszkańcy zaakcentowali najważniejsze dla nich oczekiwania. Kolejne z ustalonych celów ogólnych i szczegółowych są zgodne ze specyfiką obszaru w następujący sposób: Cel ogólny pierwszy – Zachowane, systematycznie wzbogacane i atrakcyjnie eksponowane historyczno-kulturowe i przyrodnicze dziedzictwo Morawskich Wrót, w którego pielęgnowanie aktywnie włączają się mieszkańcy obszaru – jest uzasadniony przez wyjątkową kombinację zasobów kulturowych i przyrodniczych, opisaną we wcześniejszych częściach LSR, wyróżniającą obszar zarówno w regionie, jak i w kraju. Obszary chronione, unikatowa flora i fauna, tradycyjny wiejski krajobraz, zwyczaje i tradycje, historia związana z wieloma kulturami i narodami wymagają nie tylko zachowywania, ale także odbudowywania i twórczego rozwijania. Bez udziału mieszkańców obszaru proces ten byłby niemożliwy. Równocześnie, właśnie te wartości stanowią spoiwo społeczności lokalnej i wzmacniają przywiązanie mieszkańców do 82 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 swojej małej ojczyzny. Związane z celem ogólnym cele i przedsięwzięcia można uzasadnić w następujący sposób: szczegółowe C1.1. Zmniejszenie zanieczyszczenia poziomu składowych środowiska – cel i odpowiadające mu przedsięwzięcie włączają mieszkańców w proces aktywnej ochrony środowiska i wzmacniają ich odpowiedzialność za przestrzeganie zasad rozwoju zrównoważonego. C1.2. Wzrost liczby inicjatyw w zakresie ochrony i wzbogacania bioróżnorodności obszaru– cel i odpowiadające mu przedsięwzięcie zmierzają do wzbogacania bioróżnorodności Morawskich Wrót poprzez przywracanie i ochronę gatunków charakterystycznych dla obszaru. C1.3. Wzrost liczby obiektów kulturalnych, historycznych i przyrodniczych objętych opieką – cel i odpowiadające mu przedsięwzięcie tworzą szansę na włączenie mieszkańców w skuteczny system ochrony lokalnego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego, a zwłaszcza w zachowywanie wartości decydujących o specyfice obszaru. C1.4. Wzrost liczby publikacji na temat dziedzictwa historyczno-kulturowego i przyrodniczego obszaru – cel i odpowiadające mu przedsięwzięcie są zorientowane na gromadzenie i upowszechnianie wiedzy o najważniejszych wartościach decydujących o charakterze obszaru. C1.5. Wzrost wykorzystywanie naturalnych technologii w mikro skali – realizacja celu i odpowiadających mu przedsięwzięć powinny prowadzić do ochrony walorów przyrodniczych obszaru, a jednocześnie przyczyniać się do lepszego rozumienia przez mieszkańców mechanizmów funkcjonowania ekosystemu. Drugi cel ogólny – Ukształtowane społeczeństwo obywatelskie oraz dobre warunki dla rozwoju działalności społecznych, zawiązywania partnerstwa między podmiotami, włączania się mieszkańców w procesy rozwoju swoich miejscowości – nawiązuje do silnego wyróżnika Morawskich Wrót, jakim jest występowanie na obszarze bardzo aktywnych środowisk liderskich, zaangażowanych w rozwój swoich miejscowości, a jednocześnie odpowiada na istotną potrzebę rozszerzania liczby mieszkańców włączających się aktywnie w procesy rozwoju społecznego. Oprócz tego, że cel ten jest wynika ze specyfiki obszaru, należy go także traktować jako warunek konieczny dla dynamizowania rozwoju we wszystkich innych sferach ważnych dla funkcjonowania LGD. Kolejne cele szczegółowe zdefiniowane w ramach tego celu ogólnego można uzasadnić w następujący sposób: C2.1. Wzrost potencjału ludzkiego i materialnego oraz profesjonalizacja działania organizacji pozarządowych. Poprawa kompetencji i bazy materialnej organizacji pozarządowych. – cel i odpowiadające mu przedsięwzięcia są nakierowane na zwiększenie możliwości działania lokalnych organizacji pozarządowych. Poza oczywistymi działaniami dotyczącymi podwyższania kadrowego i rzeczowego potencjału organizacji nacisk został położony na integrację ich działania. Organizacje te często nie 83 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 mają możliwości samodzielnego realizowania ambitnych projektów. Ich sieciowanie powinno przyczynić się do skuteczniejszego działania i komplementarnego uzupełniania posiadanych zasobów. Zaangażowanie organizacji pozarządowych w działania na rzecz pielęgnowania i wykorzystywania lokalnych potencjałów oraz rozwiązywania istotnych dla mieszkańców problemów mają decydujące znaczenie dla wzmacniania spójności obszaru oraz utrzymywania jego specyfiki. zakresu działania i uczestnictwa mieszkańców C2.2. Rozszerzanie w organizacjach pozarządowych na obszarze Morawskich Wrót. Wzrost liczby inicjatyw i zakresu działania mieszkańców w ramach organizacji pozarządowych.– cel i odpowiadające mu przedsięwzięcie wynikają z konieczności poszukiwania innowacyjnych form funkcjonowania organizacji pozarządowych oraz rozszerzania zakresu ich działania na nowe, ważne z punktu widzenia rozwoju lokalnego pola. Cel powinien przyczynić się do odkrywania nowych walorów obszaru oraz do inicjowania nowatorskich form działania wykorzystujących walory znane. C2.3. Wzrost skuteczności pozyskiwania środków zewnętrznych na realizację projektów przez liderów lokalnych i przez organizacje pozarządowe – cel i odpowiadające mu przedsięwzięcie zwracają uwagę na konieczność zaszczepiania w organizacjach pozarządowych cech przedsiębiorczości i kreatywności. Dotyczy to przede wszystkim samodzielnego poszukiwania i możliwie pełnego wykorzystywania źródeł wspierających realizację projektów. Jest to więc cel, dzięki któremu zwiększą się możliwości inicjowania przez organizacje pozarządowe i liderów lokalnych działań pielęgnujących lokalne wartości i rozwijających nowatorskie formy funkcjonowania. C2.4. Wzrost liczby imprez kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych oraz wzrost liczby osób uczestniczących w imprezach – cel i odpowiadające mu przedsięwzięcie powinny doprowadzić do zintegrowania wydarzeń lokalnych, wyeliminowania zbędnej konkurencji, podwyższenia atrakcyjności obszaru dla mieszkańców i odwiedzających poprzez lepsze rozłożenie w czasie atrakcyjnych imprez. Realizacja celu pozwoli na zidentyfikowanie luk czasowych i tematycznych w dotychczasowym kalendarzu imprez oraz na ich odpowiednie wypełnienie. To z kolei przyczyni się do lepszego eksponowania posiadanych walorów oraz zwiększy skuteczność w docieraniu do odbiorców zarówno z terenu Morawskich Wrót, jak i z otoczenia. Trzeci cel ogólny – Wysoka atrakcyjność turystyczna obszaru wynikająca z umiejętnego wykorzystywania posiadanych walorów kulturalnych i przyrodniczych, organizacji imprez, dobrej lokalizacji w stosunku do miast aglomeracyjnych – nawiązuje wprost do dwu najważniejszych cech obszaru: jego atrakcyjności przyrodniczo-kulturowej oraz do niezwykle korzystnego 84 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 położenia w sąsiedztwie dużych, aglomeracyjnych rynków zbytu. Cel jest nakierowany na połączenie tych walorów w spójnej i konkurencyjnej ofercie turystycznej. Odpowiadające celowi ogólnemu cele szczegółowe i przedsięwzięcia można uzasadnić w następujący sposób: C3.1. Zwiększenie liczby osób odwiedzających obszar i korzystających z noclegów oraz innych usług turystycznych – cel oraz odpowiadające mu przedsięwzięcia dotykają trzech najistotniejszych spraw w rozwoju ruchu turystycznego na obszarze Morawskich Wrót. Jednym z najważniejszych wyzwań stojących przed obszarem jest stworzenie takich warunków, które będą nie tylko w stanie przyciągać turystów, ale także ich zatrzymać. Warunkiem koniecznym jest w tym kontekście szybki rozwój bazy noclegowej. Jej zróżnicowany standard powinien uwzględniać potrzeby i możliwości różnych odbiorców. Rozmieszczenie bazy noclegowej powinno z kolei przyczyniać się do lepszego eksponowania atrakcji turystycznych obszaru. Bardzo ważną rolę odgrywać będzie przedsięwzięcie nakierowane na wyprofilowanie oferty turystycznej obszaru. Silna konkurencja pobliskich Beskidów oraz innych obszarów turystycznych sprawia, że oferta taka powinna być kształtowana zgodnie z oczekiwaniami konkretnych segmentów klientów. Wyprofilowanie oferty przyczyni się też do uwydatnienia charakterystycznych walorów obszaru, a poprzez to do wykorzystania jego specyfiki dla celów gospodarczych. Wreszcie, wśród ważnych wyzwań jest zapewnienie pełnego bezpieczeństwa dla turystów. To zagadnienie znalazło swoje odzwierciedlenie w odpowiednim przedsięwzięciu. C3.2. Zwiększenie długości odpowiednio wytyczonych, przygotowanych, oznakowanych i wyposażonych szlaków turystycznych łączących atrakcje historyczne i przyrodnicze obszaru (wraz z wydawnictwami i punktami informacji turystycznej) – realizacja celu wraz z odpowiadającymi mu przedsięwzięciami sprzyjać będzie nie tylko zwiększeniu ruchu turystycznego, ale także jego odpowiedniemu ukierunkowaniu. Dzięki rozwojowi szlaków turystycznych możliwe będzie zaprezentowanie najważniejszych atrakcji obszaru, sformatowanie oferty turystycznej dla różnych odbiorców, a równocześnie wyłączone zostaną z użytkowania turystycznego strefy szczególnie cenne i chronione. Rozwój szlaków turystycznych wychodzi także naprzeciw charakterystycznej aktywności mieszkańców obszaru związanej z hodowlą koni i organizowaniem wypoczynku hipicznego. Ponadto, szlaki turystyczne mogą tworzyć nową przestrzeń dla rozwoju rynkowych usług turystycznych, a co za tym idzie do rozwoju lokalnego biznesu. Związane jest z tym ostatnie przedsięwzięcie w ramach tego celu szczegółowego. C3.3. Stworzenie systemu informacji turystycznej dla całego obszaru – cel oraz odpowiadające mu przedsięwzięcia zostały ukierunkowane na stworzenie spójnego systemu informacji turystycznej zawierającej 85 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 zarówno informacje o atrakcjach turystycznych obszaru, jak też o ofercie dostępnych usług turystycznych. Istotą celu i zawartych w nim przedsięwzięć jest stworzenie jednolitego, aktualnego i wiarygodnego systemu informacji, przy udziale różnych podmiotów lokalnych związanych z działalnością turystyczną. Elementem budowania wiarygodności stanie się marka turystyczna nobilitująca lokalne podmioty oferujące usługi na najwyższym poziomie. Cały system informacji turystycznej sprzyjać będzie eksponowaniu wartości obszaru Morawskie Wrota w otoczeniu. C3.4. Zwiększenie liczby podmiotów zajmujących się działalnością turystyczną i okołoturystyczną oraz wzrost liczby nowo powstałych miejsc pracy w tych dziedzinach – cel wraz z towarzyszącym mu przedsięwzięciem są nastawione na wzrost aktywności biznesowej mieszkańców w dziedzinie turystyki oraz w usługach z turystyką powiązanych. Jego realizacja powinna prowadzić do zwiększania i urozmaicania oferty rynkowej bazującej na lokalnych zasobach o charakterze turystycznym. C3.5. Rozwój tradycyjnego rzemiosła i działalności artystycznej obszaru Morawskie Wrota. Wzrost liczby podmiotów zajmujących się tradycyjnym rzemiosłem i działalnością artystyczną.– cel oraz odpowiadające mu przedsięwzięcie nawiązują do ważnych wyróżników obszaru związanych z tradycjami gospodarczymi i kulturalnymi. Przyczyni się on z jednej strony do ochrony i zachowania tych tradycji, a z drugiej strony pozwoli na ich komercjalizację. Realizacja tego celu jest ściśle skorelowana z rozwojem funkcji turystycznych. C3.6. Zwiększenie liczby młodych osób prowadzących własny biznes – cel oraz odpowiadające mu przedsięwzięcie zmierzają do stworzenia długofalowej dynamiki rozwoju gospodarczego obszaru w oparciu o lokalną przedsiębiorczość. Jest on skorelowany zarówno z rozwojem funkcji turystycznych, jak również rozwojem innych gałęzi gospodarki. Ponadto, odpowiada istotnym wyzwaniom jakie są związane ze zjawiskiem emigracji zarobkowej. Czwarty cel ogólny – Wysoki poziom integracji obszaru przejawiający się we wspólnym planowaniu procesów rozwoju, konsolidacji działań lokalnych podmiotów, dobrym przepływie informacji oraz wspólnym promowaniu obszaru w otoczeniu – jest odpowiedzią na zasadnicze wyzwanie dla wzmacniania Morawskich Wrót jako całości łączącej działania lokalnych podmiotów. Realizacja tego celu zmierza do wykorzystywania specyfiki tak całego obszaru, jak i jego poszczególnych miejscowości dla tworzenia jednolitej oferty dla mieszkańców i odwiedzających. W ramach celu ogólnego zostały sformułowane trzy cele szczegółowe wraz z adekwatnymi przedsięwzięciami: C4.1. Wzrost liczby zorganizowanych wspólnie imprez integrujących mieszkańców obszaru oraz liczby uczestników imprez – cel wraz z przyporządkowanym do niego przedsięwzięciem jest zorientowany na 86 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 podejmowanie wspólnych inicjatyw przez mieszkańców oraz tworzenie ułatwień w realizacji wydarzeń. Realizacja celu winna prowadzić do wzmacniania cennych wartości spajających społeczność lokalną i lepszego poznawania się mieszkańców miejscowości obszaru. C4.2. Zagospodarowanie przestrzeni w sposób sprzyjający nawiązywaniu codziennych kontaktów i realizowaniu działań integrujących społeczność lokalną. Wzrost powierzchni przestrzeni publicznej o wysokim standardzie, sprzyjającej nawiązywaniu codziennych kontaktów i realizowaniu działań integrujących społeczność lokalną.– cel i związane z nim przedsięwzięcia służą takiemu ukształtowaniu przestrzeni, która będzie estetyczna, zadbana, przyjazna i bezpieczna dla mieszkańców, a jednocześnie zachowywać będzie architektoniczne tradycje obszaru. Powinna to być przestrzeń, w której mieszkańcy będą mogli realizować swoje aspiracje i podejmować projekty integrujące społeczności lokalne. Działania rewitalizacyjne prowadzić będą do zachowania i ponownego zagospodarowania terenów i obiektów pełniących ważne funkcje w swoich miejscowościach. C4.3. Stworzenie spójnego wizerunku obszaru Morawskich Wrót w otoczeniu. Wzrost liczby przedsięwzięć budujących spójny wizerunek obszaru Morawskich Wrót.– cel i przedsięwzięcia proponowane w jego ramach zmierzają do stworzenia rynkowych wyróżników obszaru opierających się na jego specyfice. W ramach celu podjęte zostaną działania koordynujące politykę informacyjną obszaru. Reasumując, wszystkie sformułowane cele ogólne i szczegółowe są albo oparte na specyfice obszaru Morawskie Wrota, albo zmierzają do pielęgnowania lub wzmacniania tej specyfiki. 7. Uzasadnienie podejścia zintegrowanego dla planowanych w ramach LSR przedsięwzięć Podejście zintegrowane w ramach LSR i sformułowanych w jej ramach przedsięwzięć przejawia się w następujących aspektach: integracja podmiotów różnych sektorów – realizacja kolejnych przedsięwzięć wymaga aktywnego włączenia się podmiotów reprezentujących różne miejscowości i różne sektory; znaczna część przedsięwzięć związana jest z sieciowaniem podmiotów, koordynowaniem ich działań, tworzeniem wspólnych projektów, prowadzeniem wspólnej, ujednoliconej polityki informacyjnej opartej na danych przekazywanych przez różne podmioty lokalne; integracja obszaru – wśród proponowanych przedsięwzięć preferowane są te, które obejmują swoim zasięgiem cały obszar Morawskich Wrót; nawet 87 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 w sytuacji, gdyby charakter pojedynczego projektu ograniczał jego zasięg przestrzennie, powinien on stanowić część większego systemu (np. projekty turystyczne realizowane w ramach szlaków turystycznych, czy też bazy informacyjne prezentujące informacje o konkretnych obiektach czy usługach, ale zawierające analogiczne dane o wszystkich miejscowościach obszaru); integracja funkcji – w ramach strategii dąży się do integrowania rozwoju w wymiarach środowiskowym, społecznym, kulturowym, przestrzennym, gospodarczym; wszystkie te wymiary współzależą od siebie, a realizacja przedsięwzięć w ramach jednego wymiaru sprzyja osiąganiu celów w innych wymiarach. Na uwagę zasługuje też postrzeganie procesów rozwoju jako pewnej sekwencji integrującej różne zjawiska, z określonymi przyczynami i skutkami. Przejawia się to w: postrzeganiu działalności społecznych, aktywności liderów lokalnych i organizacji pozarządowych jako możliwego źródła dla rozwoju funkcji rynkowych i powstawania nowych podmiotów gospodarczych wykorzystujących lokalne potencjały dla kreowania swojej oferty; budowaniu fundamentów pod przyszły rozwój poprzez podstawowych działań edukacyjnych i organizacyjnych. Wspominając o wymiarze przestrzennym, integruje rozwój Morawskich Wrót ze nie jest wyrwana z szerszego kontekstu Wręcz przeciwnie, możliwości rozwoju specyficznych potencjałów, jak również z główne układy odniesienia: podejmowanie warto zwrócić uwagę na to, że LSR swoim otoczeniem. Opracowana LSR zachodzących procesów zewnętrznych. wynikają zarówno z posiadanych szans w otoczeniu. Uwzględniono dwa układ regionalny – postrzegany jako rynek zbytu na lokalne produkty i usługi, zwłaszcza w kontekście odmienności obszaru od reszty województwa i możliwości rozwijania usług turystycznych i rekreacyjnych; układ transgraniczny – traktowany jako źródło szans dla przyszłego rozwoju obszaru i tworzenia oferty wspólnie z partnerami po drugiej stronie granicy. Wykazanie zintegrowanego charakteru LSR w kontekście docelowych grup beneficjentów znajduje się w tabelach opisujących poszczególne przedsięwzięcia w części 2 niniejszego dokumentu. 88 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 8. Uzasadnienie podejścia innowacyjnego dla planowanych w LSR przedsięwzięć Innowacyjność w LSR obszaru Morawskie Wrota może być postrzegana w kilku płaszczyznach: innowacyjność produktowa przejawiająca się w: kreowaniu nowych produktów turystycznych i rekreacyjnych, wykorzystywaniu niepowtarzalnych walorów lokalnych, w szczególności kulturalnych i przyrodniczych do tworzenia produktów lokalnych i produktów wizytówek (rozwijane produkty tradycyjne lub zupełnie nowe koncepcje produktów), rozszerzaniu działalności organizacji pozarządowych o nowe akcje, wydarzenia, usługi, innowacyjność technologiczna, odnosząca się do: wykorzystywania nowoczesnych promowania obszaru, technologii informatycznych do przywracania tradycyjnych technologii w celu wytwarzania wysoko konkurencyjnych produktów lokalnych, innowacyjność procesowa polegająca na: nowym zorganizowaniu współpracy pomiędzy podmiotami lokalnymi, tworzeniu trwałych sieci kooperacji pomiędzy lokalnymi podmiotami, edukacja kreatywna dotycząca: wzmacniania kompetencji młodych ludzi do generowania i realizowania pomysłów na własny biznes, poznawania doświadczeń innych obszarów wiejskich we wdrażaniu niekonwencjonalnych rozwiązań. Ponadto, innowacyjność stanowić będzie istotne kryterium wyboru konkretnych projektów zgłaszanych do realizacji w ramach sformułowanych przedsięwzięć. Wykazanie innowacyjności zaplanowanych w LSR przedsięwzięć w kontekście powiązania z wykorzystywaniem lokalnych zasobów, niestosowanych dotychczas rozwiązań oraz możliwości stosowania tych rozwiązań na innych obszarach znajduje się w tabelach opisujących poszczególne przedsięwzięcia w części 4 niniejszego dokumentu. 89 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 9. Określenie procedury oceny zgodności operacji z LSR i wyboru operacji przez LGD Konieczność ustalenia przejrzystych i obiektywnych reguł i zasad funkcjonowania LGD, w tym w szczególności procedur dotyczących zasad wyboru projektów, które będą mogły otrzymać dofinansowanie w ramach wdrażania LSR była jednym z ważniejszych elementów prac nad przygotowywanym dokumentem LSR. Zapewnienie transparentności LGD w tym zakresie zarówno dla jej członków, jak i potencjalnych beneficjentów zostało uznane za bardzo istotną kwestię dla przyszłego funkcjonowania partnerstwa. Ogólna procedura aplikowania i obsługi wniosków o wsparcie w ramach wdrażania LSR wynika z zapisów PROW 2007-2013 oraz rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. W ramach niej zastosowanie będą musiały znaleźć następujące procedury szczegółowe: oceny operacji na zgodność z LSR, oceny operacji w oparciu o ustalone lokalne kryteria wyboru, procedury wyłączania członka Rady od udziału w wyborze operacji w razie zaistnienia okoliczności podważających jego bezstronność w procesie oceny, procedury odwoławczej od rozstrzygnięć Rady oraz ewentualnej procedury zmian lokalnych kryteriów wyboru zapisanych w LSR. Ogólny proces organizowania naboru wniosków o dofinansowanie operacji, ich oceny, wyboru prowadzony przez LGD „Morawskie Wrota” (a częściowo również we właściwej Instytucji Wdrażającej, tj. Urzędzie Marszałkowskim lub Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa), aż do momentu wypłaty refundacji na rzecz beneficjenta pomocy został przedstawiony w punkcie „Ogólny tryb przyjmowania i obsługi wniosków w biurze LGD” na str. 17 niniejszego dokumentu. Faktyczne rozpoczęcie stosowania procedury oceny i wyboru operacji przez LGD rozpoczyna się z momentem zakończenia danego naboru wniosków o dofinansowanie operacji prowadzonego za pośrednictwem Biura LGD. Zgodnie z rozporządzeniem regulującym wdrażanie LSR od tego momentu liczy się również maksymalny termin jej trwania. Tabelaryczne ujęcie procedury oceny zgodności operacji z LSR i wyboru operacji wg lokalnych kryteriów wyboru stosowanej w Biurze LGD „Morawskie Wrota”, zawierające konkretne terminy realizacji poszczególnych czynności w ramach procedury, zakres odpowiedzialności osób ją realizujących, jak również wskazanie stosowanych w procedurze dokumentów przedstawia załącznik nr 2. 90 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 9.1 Wersja: 2009-01-13 Ocena zgodności operacji z LSR Zgodnie z zapisem PROW wnioski o pomoc, kwalifikujące się do udzielenia pomocy w ramach osi 4 LEADER, a więc we wszystkich możliwych w ramach tej osi działaniach, mogą dotyczyć tylko i wyłącznie projektów zgodnych z LSR, przyjętą przez LGD „Morawskie Wrota”. Zgodność danego projektu z LSR jest więc podstawowym i jednocześnie niezmiennym kryterium warunkującym dalszą ocenę wniosku o dofinansowanie projektu przez Radę LGD „Morawskie Wrota” w oparciu o lokalne kryteria wyboru, czy też późniejsze rozpatrywanie spełnienia wymogów formalnych na poziomie właściwego podmiotu wdrażającego. Biorąc pod uwagę strukturę LSR określoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (zakładającą sformułowanie celów ogólnych, szczegółowych oraz przedsięwzięć) najwłaściwszą metodą oceny zgodności danego projektu z LSR będzie zbadanie przez członków Rady LGD czy proponowany projekt nawiązuje (jest zgodny czy też ma szanse przyczynić się do realizacji) przynajmniej jednego celu ogólnego LSR, przynajmniej jednego celu szczegółowego LSR oraz przynajmniej jednego przedsięwzięcia zapisanego w LSR. Projekt będzie mógł zostać uznany za zgodny z LSR tylko w przypadku pozytywnej odpowiedzi na wszystkie 3 powyższe pytania. Przy ustalaniu stanowiska całej Rady LGD odnośnie zgodności konkretnej operacji przyjmowana będzie zasada, iż operacja zyskuje status zgodnej z LSR, jeżeli co najmniej 50 % + 1 członków Rady (tzw. większość bezwzględna) zaznaczy jego zgodność z LSR na indywidualnych kartach oceny. Przykład takiej indywidualnej karty oceny przedstawia załącznik nr 4. 9.2 Ocena w oparciu o lokalne kryteria wyboru operacji Możliwość swobodnego kształtowania lokalnych kryteriów oceny przez LGD „Morawskie Wrota” w procesie wyboru projektów jest jedną z ważniejszych cech podejścia LEADER, stanowiących o jego dużej atrakcyjności dla wszystkich potencjalnych beneficjentów z terenu 3 gmin tworzących to partnerstwo. Zaproponowane w niniejszym dokumencie lokalne kryteria wyboru stanowią próbę odzwierciedlenia przyjętej przez LGD „Morawskie Wrota” polityki rozwoju, zmierzającej do osiągnięcia długofalowych celów rozwojowych dla obszaru działania grupy. W razie jakichkolwiek problemów z ich przyszłym funkcjonowaniem LGD będzie miała możliwość ich zmiany, co zostało szerzej opisane w dalszej części tekstu. W załączniku nr 7. przedstawiono pierwszy ranking propozycji lokalnych kryteriów wyboru opracowany na podstawie anonimowego, pisemnego głosowania wśród grona osób biorących udział w opracowaniu LSR (warsztat w Skrbeńsku, 02.VI.08). Kryteria te zostały następnie dopracowane pod kątem ich mierzalności i adekwatności do analizy SWOT. 91 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Ze względu na różne cele i charakter poszczególnych działań (odnowa wsi, różnicowanie, mikroprzedsiębiorstwa oraz małe projekty) stosowane będą różne zestawy lokalnych kryteriów wyboru. Adekwatność kryterium wyboru operacji do analizy SWOT jest rozumiana jako wykorzystywanie szans i sił lub jako niwelacje słabych stron bądź przezwyciężanie zagrożeń. Tabela 15 Lokalne kryteria wyboru operacji dla działań typu „Małe projekty” Kryterium wyboru operacji L.p. Opis Zasięg oddziaływania operacji Preferuje się operacje o oddziaływaniu szerszym niż 1 miejscowość lub sołectwo Realizacja operacji angażuje społeczność lokalną Preferuje projekty, które angażują mieszkańców, organizacje, instytucje z obszaru realizacji operacji Punktacja 3 - 3 i więcej miejscowości lub sołectw 2 – 2 miejscowości lub sołectwa 1– 1 miejscowość lub sołectwo 2 – angażuje min. 2 organizacje lub grupy mieszkańców lub instytucje 1 – angażuje 1 organizacje lub grupę mieszkańców lub instytucje 0 – nie angażuje Wysokość wnioskowanej kwoty pomocy Preferowane są operacje których wnioskowana kwota nie przekracza np. 15 tyś pomocy 3- od 3 tyś do 5 tyś 2- od 5 tyś do 10 tyś 1- od 10 tyś do 15 tyś 0- powyżej 15 tyś Operacja charakter innowacyjny Preferuje operacje które stosują nowatorskie pomysły i rozwiązania do tej pory nie stosowane na tym terenie 2 – w całości nowatorskie 1 – ma elementy innowacyjne 0– nie ma charakteru innowacyjnego 1 – zasoby przyrodnicze 1 – zasoby historyczno kulturowe 0brak wykorzystania zasobów ma Realizacja operacji przyczyni się do lepszego wykorzystywania zasobów obszaru 92 Preferuje wykorzystanie większej ilości zasobów Mierzalność Adekwatność do SWOT √ S1., S4. , W12. , W13. , W14. √ S1., S4., S6., W13., W14., √ S2., S3., S4., S6., T12., √ √ S14., S20., W21., O17., O19., O21., O22., T9., T11., S10., S9., S21., S22., S26., W20., O19., O18., O20., T1., Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Tabela 16 Lokalne kryteria wyboru operacji dla działań typu „Odnowa i rozwój wsi” Kryterium wyboru operacji L.p. Opis Punktacja Preferuje się wnioskodawców, którzy realizowali projekty ze środków UE 2 – wnioskodawca realizował więcej niż 1 projekt 1wnioskodawca realizował projekt dofinansowany ze środków europejskich Zasięg oddziaływania operacji Preferuje się operacje o oddziaływaniu szerszym niż 1 miejscowość 3- 3 i więcej miejscowości 2 – 2 miejscowości 1– 1 miejscowość Realizacja operacji angażuje społeczność lokalną Preferuje projekty, które angażują grupy mieszkańców organizacje, instytucje z obszaru realizacji operacji 2- operacja angażuje na etapie realizacji i planowania grupy, organizacje, instytucje 1 – operacja zaangażowała grupy, organizacje, instytucje na etapie planowania 0 – nie zaangażowała na etapie planowania i realizacji 2 – operacja priorytetowa 1 – w dalszej kolejności Doświadczenie kwalifikacje wnioskodawcy i Znaczenie operacji dla mieszkańców Preferuje się operacje ujęte w planie odnowy miejscowości Mierzalność Adekwatność do SWOT √ S28., 06., 010., T8., T13., √ S11. , S12. , S1., S4., S6., W13., W14., √ S25., S27., S29., √ Tabela 17 Lokalne kryteria wyboru operacji dla działań typu „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw” „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej” Kryterium wyboru operacji L.p. Opis Punktacja Zasięg oddziaływania operacji Preferuje operacje oddziaływaniu szerszym Okres prowadzonej działalności gospodarczej Preferuje wnioskodawców rozpoczynających działalność gospodarcza 3 – zaczyna działalność 2 – działa do 1 roku 1 – działa powyżej 1 roku Różnicowanie wielkości gospodarstwa wnioskodawcy Preferuje wnioskodawców posiadających gospodarstwa od 1 ha do 5 ha 3 – od 1 – do 5 ha 2 – od 5 – do 30 ha 1 – powyżej 30 ha Tworzenie nowych miejsc pracy na obszarze LGD Preferuje wnioskodawcę tworzącego nowe miejsca pracy rozumiane jako zatrudnienie na pełny etat 3 – powyżej 2 miejsc pracy 2 – do 2 miejsc pracy 1 – 1 miejsce pracy 0 – nie tworzy żadnych miejsc pracy 93 o 3 – obszar LGD 2- 1 gmina 1 – 1 miejscowość Mierzalność √ √ Adekwatność do SWOT S3., S6., W12., W11., W14., O11., S11., S12., S14., S23., O1., T6., S19., S22., O5., √ S11., S12., S14., W2., √ Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Ocena na podstawie lokalnych kryteriów wyboru dokonywana będzie indywidualnie przez członków Rady na imiennych kartach oceny operacji wg. lokalnych kryteriów wyboru (wzór załącznik nr 5.). Miejsce operacji na liście rankingowej określi średnia arytmetyczna wszystkich indywidualnych ocen. W wyniku pojawienia się sytuacji gdy więcej niż jedna operacja będzie posiadać są samą średnią arytmetyczną o miejscu na liście decyduje zgodnie z Regulaminem Rady głosowanie. Procedura wyłączania członka Rady od udziału w wyborze projektów w razie zaistnienia okoliczności podważających jego bezstronność w procesie oceny Niniejsza procedura ma za zadanie zapobieganie sytuacjom, w których członkowie Rady ocenialiby operacje złożone przez wnioskodawców, z którymi są w pewnych formalnych lub nieformalnych zależnościach, uzasadniających wątpliwość co do ich bezstronności w procesie oceny i wyboru. Aby temu zapobiec członkowie Rady zostaną każdorazowo przed posiedzeniem Rady poświęconemu ocenie operacji poproszeni o wypełnienie deklaracji bezstronności i poufności wg. wzoru zawartego w załączniku nr 3. Procedura ta jest również opisana w Regulaminie Rady. Procedura odwoławcza od rozstrzygnięć Rady Każdy wnioskodawca ma prawo do odwołania się od decyzji Rady. Ze względu na fakt, iż jedynym organem uprawnionym do oceny i wyboru operacji jest Rada LGD odwołanie to będzie miało postać wniosku do Rady o ponowne rozpatrzenie wniosku o dofinansowanie operacji na kolejnym posiedzeniu Rady (wzór wniosku pokazuje załącznik nr 10). Wnioskodawca po otrzymaniu pisma informującego o wynikach oceny operacji, na podstawie którego jego wniosek zostanie oceniony jako niezgodny z LSR lub operacja uzyska liczbę punktów niewystarczającą do objęcia dofinansowaniem w ramach posiadanego przez LGD limitu środków będzie mógł złożyć w biurze LGD pisemny wniosek o ponowne rozpatrzenie wniosku o dofinansowanie operacji. Wniosek ten będzie musiał być szczegółowo uzasadniony. Wnioskodawcy przysługuje prawo wglądu do protokołu oceny w siedzibie Biura LGD. Wniosek o ponowne rozpatrzenie operacji pozostanie bez rozpatrzenia w przypadku gdy: będzie wniesiony po upływie wyznaczonego terminu; będzie wniesiony przez nieuprawniony podmiot, tzn. nie będący wnioskodawcą, którego wniosek o dofinansowanie operacji podlegał ocenie lub nie będzie zawierał pisemnego 94 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 uzasadnienia lub innych danych wymaganych we wniosku o ponowne rozpatrzenie wniosku o dofinansowanie operacji. W momencie ponownego rozpatrywania wniosku o dofinansowanie operacji członkowie Rady będą rozpatrywali wniosek na podstawie kryteriów obowiązujących w danym konkursie, ze szczególnym uwzględnieniem tych jego elementów, których dotyczyć będzie uzasadnienie podane przez wnioskodawcę. Wniosek o dofinansowanie operacji, który w wyniku ponownego rozpatrzenia uzyska liczbę punktów, która kwalifikowałaby go do objęcia dofinansowaniem w danym naborze zyska prawo dofinansowania. Wniosek o ponowne rozpatrzenie wniosku o dofinansowanie konkretnej operacji będzie mógł zostać złożony tylko jeden raz. Przy ponownym rozpatrywaniu wniosku o dofinansowanie operacji Członkowie Rady ponownie wypełniają deklarację bezstronności (załącznik nr 3). Procedura wyłączenia Członka Rady z oceny wniosków o dofinansowanie operacji została również opisana w Regulaminie Rady. Wyżej opisana procedura odwoławcza jest przedstawiona w załączniku nr 9. Procedura zmiany lokalnych kryteriów wyboru operacji Lokalne kryteria wyboru, podobnie jak sama LSR, są uchwalane przez Walne Zebranie Członków LGD. Kryteria te będą ewoluowały w czasie, co będzie mogło powodować potrzebę ich zmiany lub pewnej modyfikacji do zmieniających się uwarunkowań i potrzeb. Procedura zmiany lokalnych kryteriów została sformułowana już na etapie opracowania LSR, stwarzając gwarancję ewentualnego uruchomienia w przyszłości swoistego mechanizmu naprawczego w sytuacji, gdyby np. zaproponowane początkowo zestawy kryteriów selekcji nie przynosiły oczekiwanych rezultatów lub wręcz w niekorzystny sposób realizowały politykę wsparcia LGD zapisaną w LSR. Zmiany te zostały przewidziane w statucie LGD „Morawskie Wrota” w § 22 ust. 1 pkt. 4, który powierza tą kompetencję Walnemu Zebraniu Członków, dając jednocześnie Radzie LGD prawo wnioskowania o zmianę tych kryteriów w § 29 ust. 2 pkt. 1. Wniosek wraz z pisemnym uzasadnieniem będzie rozpatrzony na najbliższym Walnym Zebraniu Członków. W przypadku zmiany lokalnych kryteriów wyboru będą one obowiązywać wyłącznie dla konkursów ogłoszonych po dniu zatwierdzenia zmian. 95 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Schemat 1 Procedura zmiany lokalnych kryteriów wyboru operacji Przygotowanie zmian w lokalnych kryteriach wyboru przez Radę/Walne Zebranie Członków Złożenie wniosku o zmianę lokalnych kryteriów wyboru na Walne Zebranie Członków Zatwierdzenie lub nie zatwierdzenie zmian w lokalnych kryteriach wyboru przez Walne Zebranie Członków Przygotowanie przez Biuro LGD nowych kart oceny w oparciu o wprowadzone zmiany 10. Określenie budżetu LSR dla każdego roku jej realizacji Całościowy budżet LGD został ustalony w oparciu o liczbę mieszkańców obszaru LGD zameldowanych na pobyt stały, wg danych GUS na dzień 31.12.2006 r. tj. liczbę 43 650. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych kryteriów i sposobu wyboru LGD do realizacji LSR w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 przedstawia się ona następująco: Tabela 18 Łączny maksymalny budżet LGD Morawskie Wrota na lata 20092015 w podziale na poszczególne działania osi LEADER PROW 2007-2013 DZIAŁANIE OSI LEADER 413 - Wdrażanie LSR 421 - Wdrażanie projektów współpracy 431 - Funkcjonowanie LGD, nabywanie umiejętności i aktywizacja ŁĄCZNIE KWOTA w zł 5 063 400 130 950 1 265 850 6 460 200 Podziału środków z działania „413 – Wdrażanie LSR” dokonano z uwzględnieniem wymaganej rozporządzeniem minimalnej alokacji na poszczególne działania (Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, Odnowa i rozwój wsi oraz Małe projekty) na poziomie 96 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 minimum 10%, przyjmując jednocześnie następujące średnie wartości dofinansowania operacji oraz maksymalnych procentowych poziomach dofinansowania: dla operacji typu „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej” w wysokości średnio 50.000 zł/operację przy maksymalnym poziomie dofinansowania na poziomie 50% kosztów kwalifikowanych, dla operacji typu „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw” w wysokości średnio 50.000 zł/operację przy maksymalnym poziomie dofinansowania na poziomie 50% kosztów kwalifikowanych, dla operacji typu „Odnowa i rozwój wsi” w wysokości średnio 250.000 zł/operację przy maksymalnym poziomie dofinansowania na poziomie 75% kosztów kwalifikowanych, dla operacji typu „Małe projekty” w wysokości średnio 10.000 zł/operację przy maksymalnym poziomie dofinansowania na poziomie 70% kosztów kwalifikowanych. PODZIAŁ DZIAŁANIA WDRAŻANIE LSR Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Odnowa i rozwój wsi Małe projekty ŁĄCZNIE 97 KWOTA w zł 506 340 506 340 2 784 870 1 265 850 5 063 400 % 10 10 55 25 100 średnia wartość dotacji 50 000 50 000 250 000 10 000 liczba dotacji 10 10 11 127 158 całkowite Kategoria kosztu 1290850 1012680 506340 0 0 0 0 0 1265850 1012680 506340 2014 kwalifikowalne 2015 kwalifikowalne 2009 całkowite kwalifikowalne 2015 do refundacji 98 do refundacji całkowite do refundacji całkowite 0 0 105072 52536 0 157608 78804 131340 112680 56340 0 do refundacji całkowite 100000 50000 197010 2013 kwalifikowalne do refundacji 300000 150000 140850 350000 175000 150000 100000 50000 125000 2012 kwalifikowalne całkowite do refundacji 2011 kwalifikowalne całkowite do refundacji 400000 200000 125000 100000 50000 375000 500000 całkowite 2010 kwalifikowalne 100000 437500 200000 50000 250000 125000 100000 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Różnicowanie w kierunku działalnosci nierolniczej 3713160 2784870 4888950 0 0 400000 300000 0 390000 292500 500000 660000 495000 487500 973160 729870 1485000 990000 742500 825000 1216450 225000 300000 375000 Odnowa i rozwój wsi 4.1/413 - Wdrażanie LSR do refundacji 2009 kwalifikowalne ROK Wersja: 2009-01-13 655429 457786 0 968288 643244 819286 1360000 905000 1210360 2223160 1454870 2360000 1590000 1122500 1700000 480000 2778950 750000 937500 Razem 413 0 0 2360446 9806096 1808357 7546877 1265850 5063400 0 0 150357 105250 0 308000 215600 187946 300000 210000 385000 500000 350000 600000 400000 280000 375000 625000 105000 150000 187500 Małe projekty 35950 35950 35950 0 0 0 0 0 15950 15950 0 0 0 15950 20000 20000 0 0 0 0 20000 0 0 0 Przygotowanie projektów współpracy 95000 95000 95000 0 0 0 0 0 45000 45000 0 0 0 45000 50000 50000 0 0 0 0 0 50000 0 0 Realizacja projektów współpracy 130950 130950 130950 0 0 0 0 0 60950 60950 0 0 0 60950 70000 70000 0 0 0 0 0 70000 0 0 969030 969030 969030 146030 146030 150000 150000 146030 150000 150000 150000 150000 150000 150000 140000 140000 150000 150000 150000 150000 83000 140000 83000 83000 296820 296820 296820 33840 33840 33836 33836 33840 33836 33836 33836 33836 33836 33836 33836 33836 33836 33836 33836 33836 93800 33836 93800 93800 aktywizacja Nabywanie 1265850 1265850 1265850 179870 179870 183836 183836 179870 183836 183836 183836 183836 183836 183836 173836 173836 183836 183836 183836 183836 176800 173836 176800 176800 Razem 4.31 4.31 - Funkcjonowanie LGD, nabywanie umiejętności i aktywizacja Razem Funkcjonowanie umiejętności LGD (koszty i 4.21 bieżące) 4.21 - Wdrażanie projektów współpracy Tabela 19 Szczegółowy Budżet LGD „Morawskie Wrota” na lata 2009-2015 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 8943677 6460200 11202896 179870 179870 839265 641622 179870 1213074 888030 1003122 1543836 1088836 1455146 2466996 1698706 2543836 1773836 1306336 1883836 656800 3022786 926800 1114300 RAZEM OŚ 4 Wersja: 2009-01-13 99 3 4 1 2 Lp. Operacje spełniające warunki przyznania pomocy dla działania: Małe projekty Odnowa i rozwój wsi Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Wyszczególnienie X X X X X X X X X 2009 2010 I II III IV I II III IV X X X X I X X X X X X X X X x X X X X 2011 2012 2013 2014 II III IV I II III IV I II III IV I II III IV Tabela 20 Harmonogram ogłaszania terminów Harmonogram przewidywanych terminów podawania do publicznej wiadomości informacji o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania 4.1/4.13 Wdrażanie Lokalnej Strategii Rozwoju Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 11. Wersja: 2009-01-13 Opis procesu przygotowania i konsultowania LSR Założenia strategiczne do Lokalnej Strategii Rozwoju zostały w większości wypracowane w okresie kwiecień-czerwiec 2008 r. podczas serii 4 warsztatów strategicznych, które odbyły się odpowiednio w miejscowościach: Krzyżanowice (18.04), Godów (29.04), Gorzyce (13.V), oraz Skrbeńsko (02.VI). W spotkaniach tych, ze względów na ich roboczy charakter, każdorazowo mogła wziąć udział jedynie ograniczona grupa osób, o częściowo zmiennym składzie. Uczestnicy przedsięwzięcia solidarnie dbali o to, aby za każdym spośród wszystkich zainteresowanych w warsztatach uczestniczyła grupa osób reprezentujących wszystkie gminy oraz różne środowiska z obszaru LGD (zasadniczo grono osób i podmiotów biorących udział w opracowaniu LSR pokryło się ze składem członków założycieli Stowarzyszenia). Przyjęty, uspołeczniony proces prac nad strategią, polegał w szczególności na czynnym udziale przedstawicieli społeczności lokalnej oraz partnersko-eksperckim modelu współpracy, w którym zaproszeni do współpracy eksperci pełnili jedynie rolę partnerów i moderatorów wybranych działań, czuwając niejako nad prawidłowym wypełnieniem wymogów stawianych tego typu partnerstwem, mającym zamiar ubiegać się o środki finansowe w ramach PROW 2007-2013. Poszczególne warsztaty dotyczyły m.in. Warsztat 1 - Diagnoza uwarunkowań rozwoju obszaru (wyróżniki obszaru, spójniki obszaru, najważniejsze czynniki pozytywne i negatywne kształtujące perspektywy rozwoju obszaru, kluczowe podmioty partnerskie, trendy rozwojowe); Warsztat 2 - Ukierunkowanie rozwoju obszaru (określenie pożądanej przyszłości obszaru, priorytety rozwoju obszaru i działalności LGD, pola zawiązywania partnerstwa); Warsztat 3 - Cele rozwoju i działania wdrożeniowe (sformułowanie celów ogólnych i szczegółowych, mierniki realizacji celów, działania na rzecz realizacji celów); Warsztat 4 - Zarządzanie wdrażaniem strategii (potrzeby związane z wdrażaniem zdefiniowanych działań, procedury partnerskiego wdrażania strategii, harmonogramy wdrażania, system informacyjny na rzecz wdrażania strategii, procedury aktualizacji strategii). Przyjęty przy opracowywaniu strategii model partnersko-ekspercki polegał z jednej strony na oddolnym systemie gromadzenia informacji bazowych do strategii - bądź to w sposób bezpośredni od mieszkańców bądź poprzez pracę koordynatorów gminnych - z drugiej zaś strony na systematycznym konsultowaniu z uczestnikami przedsięwzięcia kolejnych części LSR. Od momentu powołania Stowarzyszenia LGD „Morawskie Wrota” wszelkie prace związane z konkretyzowaniem powstającej strategii były dokonywane wspólnie przez ekspertów i Zarząd LGD przy 100 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 systematycznej, szerszej konsultacji opracowanych części strategii z pozostałymi, zainteresowanymi osobami. Materiały analityczne do strategii zostały zebrane w większości w okresie luty-maj 2008 r. W przeważającej mierze były to dokumenty strategiczne i programowe wszystkich 3 gmin obszaru LGD, takie jak strategie rozwoju i plany rozwoju lokalnego oraz materiały o charakterze informacyjno-promocyjnym, takie jak: foldery, broszury, prezentacje multimedialne i filmy promocyjne. Pozostałe dane analityczne były gromadzone na bieżąco - stosownie do potrzeb i wytycznych do opracowania LSR. Wstępny projekt strategii zredagował zespół ekspertów, Zarząd LGD przy pomocy koordynatorów gminnych podczas tzw. warsztatu eksperckiego, który odbył się w dniu 11 sierpnia 2008 r w Krzyżanowicach. Dokument w tej wersji zawierał bardzo szeroko potraktowane (wszystkie zgłoszone na warsztatach) cele i przedsięwzięcia, na podstawie których dokonano ostatecznego wyboru zakresu celów i przedsięwzięć do realizacji w ramach LSR. Projekt Lokalnej Strategii Rozwoju Lokalnej Grupy Działa „Morawskie Wrota” po raz pierwszy przedstawiono do szerszej konsultacji społecznej podczas spotkania konsultacyjnego w dniu 2 września 2008 w Godowie. Od dnia 22.12.2008 roku została przeprowadzona akcja promocyjno-konsultacyjna strategii, m.in. w mediach lokalnych i regionalnych. Ostateczną treść LSR zaprezentowano i zaakceptowano podczas konferencji zatwierdzającej w dniu 07.01.2009 roku, kiedy to dokument został przyjęty przez Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia LGD „Morawskie Wrota”. Tabela 21 Spotkania dotyczące opracowywania LSR L.p. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 101 SPOTKANIE Termin Miejsce Liczba Osób Spotkanie zainteresowanych gmin – decyzja o realizacji przedsięwzięcia Spotkanie informacyjne dla społeczności lokalnych Spotkanie informacyjne dla społeczności lokalnych Spotkanie informacyjne dla społeczności lokalnych Spotkanie informacyjne dla szerokiego grona osób Spotkanie informacyjne dla społeczności lokalnych Wyjazd szkoleniowy do Lanckorony - szkolenie nt. zasad budowania partnerstwa w formie LGD oraz metodologii opracowania LSR I warsztat strategiczny II warsztat strategiczny III warsztat strategiczny 31.10.07 Gorzyce 15 10.12.07 Gorzyce 55 11.12.07 Godów 54 12.12.07 Krzyżanowice 53 28.01.08 Gorzyce 53 07.02.08 Krzyżanowice 50 14-15. 03.08 Lanckorona 78 18.04.08 29.04.08 13.05.08 Krzyżanowice Godów Gorzyce 35 26 30 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 L.p. 11. 12. 13. 14. 15. 16. SPOTKANIE IV warsztat strategiczny oraz Zebranie Założycielskie LGD Warsztat ekspercki z udziałem Zarządu LGD i koordynatorów gminnych Spotkanie konsultacyjne treści projektu LSR Spotkanie konsultacyjne treści projektu LSR Spotkanie konsultacyjne oraz wybór lokalnych kryteriów wyboru Konferencja zatwierdzająca - Walne Zgromadzenie zatwierdzające projekt LSR Wersja: 2009-01-13 Termin Miejsce Liczba Osób 02.06.08 Skrbeńsko 40 11.08.08 Krzyżanowice 16 02.09.08 25.11.08 10.12.2008 Godów Krzyżanowice Gorzyce 22 17 10 07.01.2009 Roszków 47 Informacja dotycząca funkcjonowania biura LGD oraz godzin ich otwarcia została zaprezentowana na stronach internetowych gmin oraz w prasie lokalnej (JESTESMY, U NAS, Nowiny Wodzisławskie). W prasie Lokalnej pojawiły się, również informacje dotyczące PROW-u oraz opis funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania na obszarze Morawskich Wrót. 12. Opis procesu wdrażania i aktualizacji LSR Sposób i procedury aktualizacji/zmiany LSR Aktualizacja i zmiany Lokalnej Strategii Rozwoju będą dotyczyły trzech głównych zagadnień związanych ze: a) zmianami zachodzącymi w obrębie uwarunkowań rozwoju obszaru, b) zakresem realizacji przedsięwzięć zapisanych w LSR oraz uzyskiwanych w tym procesie efektów, c) skutecznością zarządzania procesem wdrażania strategii. W odniesieniu do powyższych aspektów, uwaga zostanie poświęcona badaniu dynamiki zmian w gminach obszaru oraz w ich otoczeniu, zarówno tych wynikających z ewolucji sytuacji, jak też tych, które są wynikiem realizacji przedsięwzięć zapisanych w LSR. Podstawą dla podjęcia decyzji o aktualizacji strategii będzie: monitorowanie uwarunkowań rozwoju obszaru Morawskich Wrót, w szczególności czynników zawartych w analizie SWOT; zmiana układu sił i słabości wewnątrz obszaru lub szans i zagrożeń w jego otoczeniu prowadzić może do zmian treści całej strategii lub jej części, zwłaszcza zaś służyć może wygenerowaniu nowych przedsięwzięć - lepiej dostosowanych do nowych warunków oraz stale zmieniających się oczekiwań podmiotów lokalnych; 102 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 monitorowanie przedsięwzięć wszystkim w zakresie: Wersja: 2009-01-13 wdrażających strategię, przede - osiągania wyników zakładanych w ramach przedsięwzięć, - osiągania celów strategii na skutek realizacji przedsięwzięć, - dotrzymywania harmonogramów i zawartych w nich zadań, - zainteresowania podmiotów lokalnych podejmowaniem działań w ramach zdefiniowanych przedsięwzięć; dotyczących realizacji przedsięwzięć monitorowanie organizacji procesu wdrażania strategii, w szczególności zadań związanych z: - promowaniem Lokalnej Strategii Rozwoju wśród podmiotów lokalnych, - usuwaniem barier informacyjnych i kompetencyjnych podmiotów lokalnych w zakresie przygotowywania pełnowartościowych projektów realizowanych w ramach LSR. Wymienione analizy będą prowadzone w sposób ciągły, przy czym zakłada się, że – jeżeli zajdą stosowne okoliczności – decyzja o aktualizacji strategii będą podejmowana w dwóch trybach: okresowym – na początku roku kalendarzowego, po podsumowaniu wykonania przedsięwzięć zakładanych do wykonania w mijającym roku, doraźnym – na skutek pojawienia się zasadniczych zmian w uwarunkowaniach wdrażania strategii lub w sposobach jej wdrażania. Zakres zmian dokonywanych w ramach aktualizacji strategii może być następujący (poniższa lista została uporządkowana poczynając od zmian najprostszych, a na zmianach najbardziej skomplikowanych i złożonych skończywszy): a) zmiana przedsięwzięć: - wyeliminowanie lub przeformułowanie treści przedsięwzięć nie cieszących się zainteresowaniem lokalnych podmiotów, - wyeliminowanie lub przeformułowanie treści przedsięwzięć dezaktualizujących się na skutek zmiany uwarunkowań rozwojowych obszaru, - wyeliminowanie, ograniczenie lub przeformułowanie treści przedsięwzięć, dla których w minionych okresach wdrażania udało się w pełni uzyskać zakładane wyniki, - wprowadzenie nowych przedsięwzięć lub zmiana treści przedsięwzięć dotychczasowych wynikająca z nowego spojrzenia na rzeczywistość 103 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 i innowacyjnych rozwoju; pomysłów na Wersja: 2009-01-13 wykorzystanie lokalnych potencjałów b) zmiana celów strategii, a w ślad za tym odpowiednie przeformułowanie przedsięwzięć; c) przeformułowanie strategii wykonane poprzez powielenie procedury wykorzystywanej w ramach partnerskiego procesu formułowania aktualnej wersji Lokalnej Strategii Rozwoju. Ostatnia ze wskazanych ewentualności może wystąpić jedynie w przypadkach dramatycznych zmian, których wystąpienia nie sposób przewidzieć (m. in. pojawienie się nowych radykalnych szans rozwoju /np. nowe znaczące źródła finansowania, zainteresowanie obszarem inwestorów strategicznych/, wystąpienie klęsk żywiołowych, dotkliwe zmiany makroekonomiczne itp.). Do podejmowania decyzji o aktualizacji LSR i wprowadzania do niej odpowiednich zmian zostaną wykorzystane również procedury monitoringu opisane w kolejnym punkcie „Zasady i sposób dokonywania oceny (ewaluacji) własnej”. 13. Sposób wdrażania LSR Wdrażanie LSR będzie zorganizowane w ramach kilku współzależnych, wzajemnie się wspomagających procesów przedstawionych w poniższej tabeli: Lp. Proces wdrażania Narzędzia 1. Rozwijanie partnerstwa w ramach Lokalnej Grupy Działania 2. Dynamiczna realizacja przedsięwzięć strategicznych - - 3. Wykorzystywanie LSR dla wzmacniania pozycji obszaru w otoczeniu - 104 promowanie idei programu Leader, LSR i LGD, organizacyjne wzmacnianie relacji między lokalnymi podmiotami: w ramach sektorów, między sektorami, między obszarami tworzącymi partnerstwo, promowanie LSR i korzyści z niej wynikających dla podmiotów lokalnych, informowanie o zasadach przyznawania wsparcia i zasadach funkcjonowania LGD, pomoc dla podmiotów lokalnych w zakresie przygotowywania dobrych projektów, promowanie obszaru LGD w otoczeniu, promowanie produktów i usług wytwarzanych w ramach przedsięwzięć strategicznych LSR w otoczeniu, wykorzystywanie LSR do pozyskiwania Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Lp. 4. Proces wdrażania Monitoring realizacji strategii Narzędzia - - 105 Wersja: 2009-01-13 środków wsparcia ze źródeł zewnętrznych, rozpoznawanie oczekiwań lokalnych podmiotów oraz ich opinii na temat LSR i funkcjonowania LGD, rozpoznawanie uwarunkowań wdrażania LSR, analiza efektów wdrażania LSR. Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Podmioty biorące udział w procesie aktualizacji/zmiany LSR Głównym organem LGD, w gestii którego będzie podejmowanie decyzji o wprowadzaniu zmian do LSR jest Walne Zebranie Członków Lokalnej Grupy Działania Morawskie Wrota. W szczególności decyzje te dotyczyć mogą: a) zmian w obrębie przedsięwzięć zapisanych w strategii, b) uruchomienia procesu konsultacyjnego związanego z wprowadzeniem zmian w celach strategii lub kluczowych zmian w przedsięwzięciach zawartych w LSR, c) uruchomienia partnerskiego procesu przeformułowania całej strategii. Wraz z głębokością koniecznych modyfikacji w LSR zwiększać się będzie udział podmiotów lokalnych w kształtowaniu zmian. W pierwszym z wymienionych powyżej przypadków decyzję podejmie Walne Zebranie Członków na wniosek Rady lub Zarządu LGD (najlepiej po zasięgnięciu opinii różnych lokalnych środowisk). W kolejnym przypadku wskazane jest uruchomienie procesu konsultacyjnego poprzedzającego podjęcie decyzji o wprowadzeniu zmian. W ostatniej sytuacji, najbardziej dramatycznej, uruchomiony zostanie proces partnerski zmierzający do wypracowania nowej strategii lub wprowadzenia do niej fundamentalnych zmian. Zmiany zapisane w punkcie b) i c) wymagają zaakceptowania przez Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Morawskie Wrota”. Nacisk na partnerstwo w procesie formułowania LSR dla obszaru Morawskich Wrót będzie podtrzymywany na etapie ewentualnych aktualizacji. Oznacza to, że: 1. Proces aktualizacji będzie odpowiednio promowany, 2. W procesie aktualizacji będą wykorzystywane stosowne konsultacyjne, w tym: rozmowy, spotkania, ankiety, warsztaty, 3. Do procesu aktualizacji zostaną środowisk, przy uwzględnieniu demograficznych, przestrzennych. narzędzia dopuszczeni reprezentanci lokalnych kryteriów sektorowych, społeczno- Podmioty biorące udział w procesie wdrażania Wielopodmiotowy układ formułowania LSR będzie podtrzymywany i rozwijany w fazie wdrażania strategii. Przyjmuje się następujące zasady dotyczące wdrażania LSR odnoszące się do podmiotów lokalnych: wszystkie podmioty lokalne są uprawnione do zgłaszania propozycji dotyczących strategii, jak również projektów ze strategii wynikających (o ile 106 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 mieszczą się w przewidzianych przepisami szerokich kategoriach beneficjentów), to jest wdrażających strategię i służących realizacji celów strategicznych, każdy podmiot lokalny może uzyskać wsparcie na realizację swojego projektu (jeżeli jest on zgodny z LSR, spełnia pozostałe ogólne warunki dostępu i zostanie wystarczająco wysoko oceniony), a ocena projektu przebiegać będzie według obiektywnych kryteriów, wszystkie podmioty lokalne mają prawo do uzyskiwania aktualnych i wiarygodnych informacji na temat funkcjonowania LGD oraz wdrażania LSR, które będą systematycznie publikowane na stronie www oraz w sprawozdaniach z działalności LGD. Zasady powyższe oznaczają, że projekty wdrażające strategię będą realizowane przez podmioty lokalne reprezentujące wszystkie trzy kluczowe sektory: samorządowy, obywatelski i biznesowy. Proces wdrażania strategii organizowany będzie na bieżąco przez Zarząd Lokalnej Grupy Działania „Morawskie Wrota”. 14. Zasady i sposób dokonywania oceny (ewaluacji) własnej Przyjmuje się następujące dziesięć kluczowych mierników efektywność wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju Morawskich Wrót: Lp. 1 Informacja dostarczana przez miernik z punktu widzenia wdrażania i aktualizacji LSR Miernik liczba projektów zgłaszanych przez podmioty lokalne w kolejnych okresach wdrażania - 2 jakość merytoryczna i techniczna zgłaszanych projektów - 3 107 wyrażających poziom osiągania efektów w ramach realizowanych operacji (projektów zgłaszanych przez beneficjentów) – - poziom wypromowania Lokalnej Strategii Rozwoju wśród podmiotów lokalnych, dostosowanie LSR do oczekiwań lokalnych podmiotów, poziom przygotowania lokalnych podmiotów do właściwego opracowywania projektów, określenie głównych trudności podmiotów lokalnych we właściwym przygotowaniu projektów, a co za tym idzie dostosowanie rodzaju udzielanego wsparcia do realnych potrzeb, weryfikacja tempa i jakości wdrażania operacji, weryfikacja wiarygodności partnerów wdrażających konkretny Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Lp. 4 5 6 7 Informacja dostarczana przez miernik z punktu widzenia wdrażania i aktualizacji LSR Miernik planowany poziom każdorazowo w konkretnych operacji wartość wkładu podmiotów lokalnych projekt, ustalany przypadku własnego - proporcja pomiędzy wielkością wsparcia udzielanego podmiotom lokalnym w ramach strategii a ich wkładem własnym liczba beneficjentów pośrednich i bezpośrednich realizowanych projektów (zakładana i rzeczywista) poziom realizacji celów szczegółowych (a co za tym idzie celów ogólnych, na które cele szczegółowe się składają) – cele szczegółowe zostały sformułowane w formie mierzalnej co pozwala na ich bezpośrednią kontrolę - społeczna i gospodarcza rozległość oddziaływania LSR, - stopień zbieżności podejmowanych działań wdrożeniowych z realnymi potrzebami rozwojowymi obszaru wyrażającymi się w celach LSR, określenie tempa zmian na obszarze, określenie skuteczności podejmowanych działań strategicznych, określenie efektywności poszczególnych projektów, wnioski na temat warunków efektywności projektów realizowanych w ramach LSR (np. rodzaj projektu, beneficjenci, efektywność udzielonego wsparcia itp.), badanie, na ile zmianie ulegają siły i słabości obszaru wskutek realizacji strategii, a co za tym idzie identyfikowanie przesłanek dla aktualizacji strategii oraz zawartych w niej przedsięwzięć, określenie sprawności funkcjonowania struktur LGD. - efektywność realizacji projektu (stosunek wyniku użytecznego do poniesionych kosztów) 9 zmiana wewnętrznych uwarunkowań rozwoju obszaru na skutek wdrażania strategii, a w szczególności operacji wynikających ze strategii szybkość udzielania beneficjentom stopień uaktywnienia finansowych i pozafinansowych potencjałów znajdujących się w dyspozycji podmiotów lokalnych, efekty mnożnikowe uzyskiwane w wyniku wdrażania strategii, - 8 10 Wersja: 2009-01-13 wsparcia - Przedstawione grupy mierników wynikają z przyjętej procedury monitorowania i wdrażania strategii. Sposób dokonywania oceny (ewaluacji) pozwoli na: 108 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 uaktualnianie strategii do potrzeb podmiotów lokalnych i warunków rozwoju obszaru, doskonalenia operacji wynikających ze strategii, doskonalenia działań techniczno-organizacyjnych na rzecz wdrażania strategii. Przyjmuje się, że na Zarządzie LGD „Morawskie Wrota” spoczywa obowiązek gromadzenia informacji dotyczących mierników oznaczonych w powyższej tabeli numerami: 1, 2, 5, 9, 10. Z kolei beneficjenci zgłaszający i wdrażający operacje (projekty) zobowiązani są do dostarczania wiarygodnych informacji niezbędnych do szacowania mierników oznaczonych w powyższej tabeli numerami: 3, 4, 6, 7, 8. Interpretacja dostarczonych informacji oraz wyciąganie z nich odpowiednich wniosków na temat wdrażania bądź potrzeby aktualizacji LSR będzie ważnym narzędziem ewaluacji strategii. 15. Określenie powiązań LSR z związanymi z obszarem objętym LSR innymi dokumentami planistycznymi Dokumenty na poziomie regionalnym Realizacja działań rozwojowych zapisanych w LSR powinna przyczyniać się do rozwoju tego obszaru, postrzeganego zarówno w wymiarze wewnętrznym, jak i zewnętrznym. Wymiar wewnętrzny dotyczy wielowymiarowego potencjału obszaru LGD, w którym podejmowane będą działania powstrzymujące zjawiska utraty posiadanych potencjałów, w tym zwłaszcza kapitału ludzkiego i społecznego, oraz działania aktywizujące zasoby wszystkich gmin, tworzących partnerstwo Morawskich Wrót. W drugim wymiarze konieczne jest wzmocnienie i utrwalenie pozycji tego obszaru w regionie, co z kolei może być rozumiane jako odpowiednie wpisanie się w strategiczny rozwój województwa śląskiego. Przyjęte cele strategiczne uwzględniają obydwa wymiary i są zbieżne zarówno z oczekiwaniami mieszkańców, jak też treścią Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego na lata 2000-2020, która jest głównym dokumentem strategicznym, określającym kształt polityki regionalnej na kolejnych kilkanaście lat. Dokument ten jedynie pośrednio porusza problemy rozwoju obszarów wiejskich regionu. Przedstawiona w strategii wizja rozwoju województwa śląskiego, jako regionu o dużych walorach przyrodniczych, kulturowych i krajobrazowych, a także turystyczno-rekreacyjnych, z różnorodną ofertą spędzania czasu wolnego, nie może zostać osiągnięta bez uwzględnienia problemów dotyczących obszarów niezurbanizowanych i aspektów rozwojowych obszarów wiejskich. W tym aspekcie cele i działania wskazane w LSR Morawskich 109 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Wrót wartościowo uzupełniają cele i kierunki Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego. LSR dla LGD „Morawskie Wrota” na lata 2009-2015 nawiązuje również do dwóch kluczowych regionalnych programów operacyjnych perspektywy 2007-2013, tj. Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego oraz Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Macierz korelacji celów LSR z calami ww. dokumentów przedstawia tabela poniżej. 110 111 Wzrost konkurencyjności regionalnej gospodarki opartej na wiedzy Stworzenie warunków do rozwoju społeczeństwa informacyjnego w regionie Wzrost konkurencyjności turystycznej regionu Wzrost znaczenia kultury jako czynnika rozwoju społeczno - gospodarczego Ochrona oraz poprawa jakości środowiska Wzrost konkurencyjności przestrzeni miejskiej województwa Ukształtowanie efektywnego i zintegrowanego systemu transportowego. Stworzenie warunków do rozwoju społeczeństwa o wysokich kwalifikacjach zawodowych, poszukiwanych na rynku pracy Poprawa stanu zdrowia mieszkańców regionu Skuteczna absorpcja środków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego Cele szczegółowe RPO Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 Wersja: 2009-01-13 Ukształtowane społeczeństwo obywatelskie oraz dobre warunki dla rozwoju działalności społecznych, zawiązywania partnerstwa między podmiotami, włączania się mieszkańców w procesy rozwoju swoich miejscowości. Zachowane, systematycznie wzbogacane i atrakcyjnie eksponowane historycznokulturowe i przyrodnicze dziedzictwo Morawskich Wrót, w którego pielęgnowanie aktywnie włączają się mieszkańcy obszaru. X X X X X Wysoka atrakcyjność turystyczna obszaru wynikająca z umiejętnego wykorzystywania posiadanych walorów kulturalnych i przyrodniczych, organizacji imprez, dobrej lokalizacji w stosunku do miast aglomeracyjnych. CS3 X X CS2 CS1 CS4 X X X Wysoki poziom integracji obszaru przejawiający się we wspólnym planowaniu procesów rozwoju, konsolidacji działań lokalnych podmiotów, dobrym przepływie informacji oraz wspólnym promowaniu obszaru w otoczeniu. Cele strategiczne (ogólne) LSR „Morawskie Wrota” Tabela 23 Korelacja celów LSR z celami RPO WŚ oraz PO KL Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 112 Podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób bezrobotnych i biernych zawodowo Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego Poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do zmian zachodzących w gospodarce Upowszechnienie edukacji społeczeństwa na każdym etapie kształcenia przy równoczesnym zwiększeniu jakości usług edukacyjnych i ich silniejszym powiązaniu z potrzebami gospodarki opartej na wiedzy Zwiększenie potencjału administracji publicznej w zakresie opracowywania polityk i świadczenia usług wysokiej jakości oraz wzmocnienie mechanizmów partnerstwa Wzrost spójności terytorialnej Cele strategiczne Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na lata 2007-2013 Wersja: 2009-01-13 Ukształtowane społeczeństwo obywatelskie oraz dobre warunki dla rozwoju działalności społecznych, zawiązywania partnerstwa między podmiotami, włączania się mieszkańców w procesy rozwoju swoich miejscowości. Zachowane, systematycznie wzbogacane i atrakcyjnie eksponowane historycznokulturowe i przyrodnicze dziedzictwo Morawskich Wrót, w którego pielęgnowanie aktywnie włączają się mieszkańcy obszaru. X X X X X CS2 CS1 Wysoka atrakcyjność turystyczna obszaru wynikająca z umiejętnego wykorzystywania posiadanych walorów kulturalnych i przyrodniczych, organizacji imprez, dobrej lokalizacji w stosunku do miast aglomeracyjnych. CS3 CS4 X Wysoki poziom integracji obszaru przejawiający się we wspólnym planowaniu procesów rozwoju, konsolidacji działań lokalnych podmiotów, dobrym przepływie informacji oraz wspólnym promowaniu obszaru w otoczeniu. Cele strategiczne (ogólne) LSR „Morawskie Wrota” Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Dokumenty strategiczne na poziomie lokalnym Istniejące dokumenty o charakterze strategicznym, opracowane dla wszystkich 3 gmin zostały wzięte pod uwagę już na etapie opracowywania materiałów bazowych niezbędnych do opracowania LSR, tym samym ich zapisy uwzględnia niniejszy dokument. Wykaz dokumentów planistycznych, strategicznych, programowych związanych z obszarem LGD: 113 Strategia Rozwoju Gminy Gorzyce do roku 2015, listopad 2003 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Gorzyce, tom 1, Gorzyce, wrzesień 2004 r. Program Rozwoju Turystyki Gminy Gorzyce, listopad 2003 Strategia Rozwoju Gminy Krzyżanowice do roku 2015, czerwiec 2004 Strategia Integracji i Rozwiązywania Problemów Krzyżanowice na lata 2006-2013, marzec 2006 Społecznych Gminy Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Krzyżanowice na lata 2007-2013 Program Rozwoju Turystyki i Rekreacji w gminie Krzyżanowice do roku 2020, wrzesień 2006 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Krzyżanowice, maj 2000 Strategia Rozwoju Gminy Godów na lata 2005-2015, czerwiec 2005 Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 20052015, Godów listopad 2005 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Gorzyce Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Gorzyce na lata 2005-2013 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 16. Wskazanie planowanych działań, przedsięwzięć lub operacji realizowanych przez LGD w ramach innych programów wdrażanych na obszarze objętym LSR Działalność LGD Morawskie Wrota nie będzie ograniczała się tylko i wyłącznie do realizacji elementów działań osi LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013. W miarę możliwości Zarząd LGD będzie czynił starania zmierzające do pozyskania wsparcia finansowego na realizację innych przedsięwzięć, zgodnych ze statutowymi celami Stowarzyszenia, które mogłyby uzupełnić bądź wzmocnić główne działania LGD wynikające z wdrażania LSR. L.p. Przedsięwzięcie Harmonogram realizacji Orientacyjny koszt (zł) Źródło finansowania Program Operacyjny Kapitał Ludzki 1 Aktywna integracja Morawskich Wrót 2009 50.000 2 Oznakowanie obszaru LGD nazwą i logo LGD 2009 20.000 Środki własne 3 Edukacja „W partnerstwie łatwiej” 2010 50.000 Program Operacyjny Kapitał Ludzki 4 Akcja promocyjna „Morawskich Wrót” w lokalnych mediach i na stronach internetowych 2008-2015 20.000 Środki własne 5 Kalendarz „LGD 2009” 5.000 Środki własne 2009 Ponadto LGD będzie również zabiegała o realizację projektów partnerskich z innymi instytucjami działającymi na terenie obszaru partnerstwa, w tym w szczególności z Stowarzyszeniami działający na obszarze LGD, oraz jednostkami samorządu terytorialnego jaki Gminnymi Centrami Kultury. W przypadku realizowania przez LGD innych – oprócz osi LEADER - projektów, finansowanych z innych programów, dla uniknięcia nakładania się pomocy uzyskanej w ramach PROW z pomocą uzyskaną z innych programów będą stosowane następujące mechanizmy zabezpieczające: 114 każda umowa o pracę zawierana przez LGD będzie sporządzona w sposób respektujący następujące zasady: o wykaz obowiązków i zadań musi być sporządzony w rozbiciu i ze wskazaniem poszczególnych projektów/operacji/przedsięwzięć realizowanych przez LGD z pomocą środków pochodzących z budżetu UE, na rzecz których te obowiązki i zadania są wykonywane; o umowa musi odrębnie określać czas pracy przeznaczony na wykonanie obowiązków i zadań odnoszących się do poszczególnych projektów/operacji/przedsięwzięć realizowanych przez LGD z pomocą środków pochodzących z budżetu UE. Łączny wymiar czasu pracy nie może przekroczyć wielkości maksymalnych dopuszczonych w Kodeksie Pracy; Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 o Wersja: 2009-01-13 wysokości wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę musi być określona w rozbiciu na składowe i ze wskazaniem poszczególnych projektów/operacji/przedsięwzięć realizowanych przez LGD z pomocą środków pochodzących z budżetu UE, z budżetu których dana składowa wynagrodzenia jest finansowana. Na każdym dokumencie księgowym stanowiącym dowód poniesienia kosztów muszą być w sposób trwały umieszczone informacje o tym, ze środków jakiego programu te koszty zostały pokryte. W przypadku kosztu współfinansowanego z dwóch lub więcej programów musi być podana informacja o tym, jaką część tego kosztu (w wartości względnej i bezwzględnej) finansują poszczególne programy. Poza tym sposób podziału kosztu między poszczególne programy powinien być merytorycznie uzasadniony. LGD utworzy odrębne rachunki bankowe do obsługi każdego projektu/operacji/przedsięwzięcia realizowanego przez LGD z pomocą środków pochodzących z budżetu UE; Każdy projekt/operacja/przedsięwzięcie realizowane przez LGD z pomocą środków pochodzących z budżetu UE będzie miał wyznaczoną osobę bezpośrednio odpowiedzialną za jego wykonanie i prawidłowe wydatkowanie środków. Zarząd LGD zapewni dobry przepływ informacji między zespołami realizującymi różne projekty/operacje/przedsięwzięcia, na przykład organizując co najmniej raz w miesięcy narady robocze z udziałem wszystkich osób odpowiedzialnych za ich wykonanie, Każdy wniosek o pomoc, przygotowywany przez LGD, będzie zawierał analizę ryzyka w zakresie możliwości nakładania się tej pomocy z pomocą, którą LGD uzyskało wcześniej z PROW lub innych programów finansowanych ze środków UE oraz propozycje mechanizmów, które należy zastosować w celu uniemożliwienia nakładania się pomocy. 115 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 17. Przewidywany wpływ realizacji LSR na rozwój regionu i obszarów wiejskich Zakłada się, że realizacja LSR wywoła szereg pozytywnych skutków w województwie śląskim oraz obszarach wiejskich województwa. Uwagę należy zwrócić na relacje pomiędzy celami LSR a celami strategii województwa śląskiego zobrazowane w poniższej tabeli. Cel ogólny LSR Cele strategiczne województwa śląskiego / dokument strategiczny Poprawa jakości środowiska naturalnego i kulturowego oraz zwiększenie atrakcyjności przestrzeni / Strategia rozwoju województwa śląskiego na lata 2000-2020 CO1. Zachowane, systematycznie wzbogacane i atrakcyjnie eksponowane historycznokulturowe i przyrodnicze dziedzictwo Morawskich Wrót, w którego pielęgnowanie aktywnie włączają się mieszkańcy obszaru CO2. Ukształtowane społeczeństwo obywatelskie oraz dobre warunki dla rozwoju działalności społecznych, zawiązywania partnerstwa między podmiotami, włączania się mieszkańców w procesy rozwoju swoich miejscowości kompetencji potrzebnych do uczestnictwa Wzrost w kulturze (odbiorcy), efektywnego zarządzania kulturą (animatorzy kultury) i twórczości artystycznej w warunkach gospodarki rynkowej (twórcy) / Strategia rozwoju kultury w województwie śląskim Wzrost poziomu uczestnictwa w kulturze (biernego w roli odbiorców treści kulturowych i czynnego - w roli twórców treści kulturowych) / Strategia rozwoju kultury w województwie śląskim Wzrost wykształcenia mieszkańców oraz ich zdolności adaptacyjnych do zmian społecznych i gospodarczych w poczuciu bezpieczeństwa społecznego i publicznego / Strategia rozwoju województwa śląskiego na lata 20002020 Tworzenie lepszych warunków dla rozwoju środowisk twórczych i wykorzystywania ich kreatywności / Strategia rozwoju kultury w województwie śląskim Wzmocnienie polityki prorodzinnej / Strategia polityki społecznej województwa śląskiego Wspieranie osób starszych w pełnieniu ról społecznych / Strategia polityki społecznej województwa śląskiego CO3. Wysoka atrakcyjność turystyczna obszaru wynikająca z umiejętnego wykorzystywania posiadanych walorów kulturalnych i przyrodniczych, organizacji imprez, dobrej lokalizacji w stosunku do miast aglomeracyjnych. 116 Wzrost innowacyjności i konkurencyjności gospodarki / Strategia rozwoju województwa śląskiego na lata 20002020. Upowszechnianie i zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu (materialnego i niematerialnego) oraz jego efektywniejsze wykorzystywanie do celów turystycznych / Strategia rozwoju kultury w województwie śląskim Zwiększenie dostępności obiektów archeologicznych dla celów turystycznych / Strategia Rozwoju Turystyki Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Cel ogólny LSR Wersja: 2009-01-13 Cele strategiczne województwa śląskiego / dokument strategiczny w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Restauracja, promocja i udostępnienie turystom zabytkowych układów urbanistycznych i obiektów architektury militarnej / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Tworzenie warunków i wzrost liczby odwiedzin w ramach turystyki sentymentalnej / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Poszerzenie oferty turystyki pielgrzymkowej / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 20042013 Rozwój produktu markowego - turystyka na terenach wiejskich / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Rozwój agroturystyki / Strategia Rozwoju w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Turystyki Utworzenie warunków do pełniejszego ekoturystyki / / Strategia Rozwoju w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 rozwoju Turystyki Zachowanie i udostępnianie turystom zabytkowej architektury drewnianej / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Wspieranie rozwoju turystyki przygranicznej / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 20042013 Tworzenie warunków do korzystniejszego rozwoju turystyki tranzytowej / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Wzrost znaczenia turystyki pieszej / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Utworzenie odpowiednich warunków dla narciarstwa biegowego / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Wspieranie rozwoju turystyki rowerowej krajoznawczej / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Wspieranie rozwoju turystyki wodnej / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Rozwój i upowszechnianie turystyki konnej / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004- 117 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Cel ogólny LSR Wersja: 2009-01-13 Cele strategiczne województwa śląskiego / dokument strategiczny 2013 Podnoszenie kwalifikacji kadry pracowników branży turystycznej / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Wspieranie rozwoju atrakcyjnej bazy noclegowej i gastronomicznej / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Rozbudowa technicznej infrastruktury podnoszącej dostępność do miejsc i atrakcji turystycznych regionu / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 CO4. Wysoki poziom integracji obszaru przejawiający się we wspólnym planowaniu procesów rozwoju, konsolidacji działań lokalnych podmiotów, dobrym przepływie informacji oraz wspólnym promowaniu obszaru w otoczeniu. Tworzenie zintegrowanego systemu promocji regionu / Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 Relacje pomiędzy celami LSR Morawskie Wrota, a najważniejszymi koncepcjami strategicznymi województwa śląskiego wskazują na to, że LSR znakomicie wpisuje się w rozwój regionu. Można też stwierdzić, że powodzenie uzyskane w realizacji LSR Morawskie Wrota to szansa na osiągnięcie większej spójności województwa śląskiego, w którym kontrast między obszarami wiejskimi a aglomeracyjnymi jest wyraźnie widoczny. Tworzenie przez obszar Morawskich Wrót oferty na rzecz obszarów aglomeracyjnych przyczyni się do wzmocnienia więzi pomiędzy tymi dwoma typami obszarów w regionie. Równocześnie, dzięki poszerzaniu oferty spędzania wolnego czasu wpływać będzie na podwyższanie jakości życia w województwie. Podobnie duże znaczenie dla województwa będzie mieć kreowanie pozytywnego wizerunku obszaru Morawskich Wrót. Eksponowanie cennych walorów przyrodniczych oraz unikatowego i atrakcyjnego dziedzictwa kulturowego może wzbogacić wizerunek całego województwa, a jednocześnie przyczynić się do wyeliminowania negatywnych stereotypów. Ponadto, można oczekiwać, że wypracowane na etapie formułowania LSR rozwiązania oraz doświadczenia związane z jej wdrażaniem będą mogły być wykorzystywane w rozwoju innych obszarów wiejskich w województwie i kraju. 118 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 18. Informacja o dołączanych do LSR załącznika 1. Załącznik nr 1.Procedura naboru pracowników Biura LGD 2. Załącznik nr 2. Ogólna procedura oceny zgodności operacji z LSR i wyboru wg. lokalnych kryteriów wyboru – wersja tabelaryczna 3. Załącznik nr 3. Deklaracja bezstronności 4. Załącznik nr 4. Wzór karty oceny operacji na zgodność z LSR 5. Załącznik nr 5. Wzór karty oceny operacji wg lokalnych kryteriów 6. Załącznik nr 6. Wzór wniosku o ponowne rozpatrzenie wniosku o dofinansowanie operacji 7. Załącznik nr 7. Ogólny (wstępny) ranking lokalnych kryteriów wyboru 8. Załącznik nr 8. Proces przyjmowania i oceny wniosków o dofinansowanie 9. Załącznik nr 9. Procedura odwoławcza 10.Załącznik nr 10. Wzory pism i formularzy stosowanych w procedurze oceny i wyboru operacji przez LGD 119 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Załącznik nr 1. Procedura naboru pracowników Biura LGD PROCEDURA NABORU PRACOWNIKÓW §1 Nabór nowych pracowników, na poszczególne stanowiska odbywa się w drodze otwartego konkursu ogłaszanego w siedzibie Biura oraz na stronie internetowej LGD. §2 Ogłoszenie zawierać będzie opis stanowiska, wymagania konieczne i pożądane, dokumenty jakie należy złożyć oraz termin składania ofert. §3 Rekrutacje ogłasza i przeprowadza Zarząd LGD §4 Rekrutacja odbywa się w II etapach: 1) weryfikacja oferty pisemnej 2) rozmowy kwalifikacyjne §5 Wyniki naboru podane są do publicznej wiadomości poprzez umieszczenie na stronie internetowej LGD oraz wywieszenie w siedzibie Biura LGD. §6 W przypadku braku ofert od kandydatów spełniających wymagania konieczne procedurę naboru rozpoczyna się od nowa. §7 W przypadku braku ofert spełniających wymagania konieczne w dwóch kolejnych konkursach Zarząd LGD może obniżyć wymagania konieczne i ogłosić kolejny konkurs, o krótszym terminie naboru i weryfikacji ofert. Zarząd LGD / Biuro LGD Biuro LGD Zarząd LGD Zarząd LGD Biuro LGD 120 Ogłoszenie w siedzibie Biura oraz na stronie internetowej LGD otwartego konkursu dotyczącego naboru pracownika na określone stanowisko pracy Ogłoszenie o naborze pracownika zawierające: - opis stanowiska pracy, - wymagania konieczne i pożądane, - dokumenty jakie należy złożyć, - termin składania ofert. Przyjmowanie ofert na określone stanowisko pracy w minimalnym terminie 10 dni od dnia ogłoszenia o naborze Weryfikacja złożonych ofert pod kątem spełnienia wymagań koniecznych i pożądanych oraz kompletności dokumentów Zestawienie ofert spełniających wymagania konieczne i pożądane Przeprowadzenie rozmów kwalifikacyjnych z kandydatami spełniającymi wymagania konieczne i pożądane Ogłoszenie o wyniku naboru w siedzibie Biura oraz na stronie internetowej LGD Wynik naboru Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Załącznik nr 2. Ogólna procedura oceny zgodności operacji z LSR i wyboru wg. lokalnych kryteriów wyboru – wersja tabelaryczna Miejsce na pieczątkę PROCEDURA oceny zgodności operacji z LSR i wyboru wg. lokalnych kryteriów wyboru P… Wersja: 1.1 CEL PROCEDURY: Przejrzyste przeprowadzenie procesu oceny i wyboru operacji do dofinansowania przez LGD w ramach posiadanego budżetu na wdrażanie LSR ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA PROCEDURĘ: Kierownik Biura LGD ZAKRES STOSOWANIA: Dotyczy wszystkich pracowników LGD biorących udział w przygotowaniu dokumentacji projektowej, członków Zarządu LGD oraz członków Rady LGD WEJŚCIE Złożone wnioski o dofinansowanie operacji, dokument LSR „Morawskie Wrota” wraz z lokalnymi kryteriami wyboru, obowiązujące akty prawne dot. osi LEADER oraz tematu, którego dotyczy operacja, personel biura LGD, sprzęt biurowy CZYNNOŚĆ KROK 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Przygotowanie materiałów i dokumentów dla członków Rady związanych z rozpatrywanymi operacjami Zawiadomienie członków Rady o miejscu, terminie i porządku posiedzenia Rady, przesłanie członkom Rady materiałów i dokumentów związanych z porządkiem posiedzenia Podanie do publicznej wiadomości informacji o miejscu, terminie i porządku posiedzenia Rady Posiedzenie Rady - ocena zgodności operacji z LSR, ocena operacji wg lokalnych kryteriów wyboru Sporządzenie listy ocenionych operacji Opublikowanie listy ocenionych operacji, rozesłanie wnioskodawcom pisemnej informacji o wynikach oceny wniosków dokonanej przez Radę Zawiadomienie członków Rady o miejscu, terminie i porządku posiedzenia Rady, którego celem będzie rozpatrzenie odwołań, przesłanie członkom Rady materiałów i dokumentów związanych z porządkiem posiedzenia Posiedzenie Rady – rozpatrzenie odwołań, ostateczne ustalenie listy rankingowej operacji, wybór operacji do finansowania Sporządzenie protokołu z posiedzenia Rady Opublikowanie ostatecznej listy rankingowej operacji wybranych przez LGD do finansowania oraz listy operacji niewybranych do finansowania Przekazanie właściwej Instytucji Wdrażającej listy operacji wybranych do dofinansowania wraz z wnioskami o dofinansowanie projektów oraz listy operacji nie wybranych 121 TERMIN 1 i 2 dzień ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZAPISY (DOKUMENTY) Biuro LGD 3 dzień Przewodniczący Pismo zawiadamiające o Rady LGD/Biuro posiedzeniu Rady – zał. 15 do LGD LSR 3 dzień Zarząd LGD Deklaracja bezstronności i poufności – zał. 7 do LSR; Karta oceny zgodności operacji z LSR – zał. 8 do LSR; Karty oceny operacji wg lokalnych kryteriów wyboru – zał. 9 do LSR Lista rankingowa operacji – zał. 15 do LSR 10 dzień Rada LGD 12 dzień Rada LGD 12 dzień Biuro LGD 22 dzień Przewodniczący Pismo zawiadamiające o Rady LGD/Biuro posiedzeniu Rady – zał. 15 do LGD LSR 29 dzień Rada LGD 30 dzień Biuro LGD Nie później niż 44 dzień Zarząd LGD Pisma do wnioskodawców informujące o wynikach oceny wniosków – zał. 15 do LSR Uchwały Rady LGD w sprawie operacji wybranych i nie wybranych do dofinansowania Protokół z posiedzenia Rady – zał. 15 do LSR Listy operacji wybranych i nie wybranych do dofinansowania – zał. 15 do LSR Uchwały Rady LGD w sprawie wyboru operacji wybranych i nie wybranych do dofinansowania Protokół z przekazania Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 dokumentacji – zał. 15 do LSR 11 Przekazanie wnioskodawcom informacji o wybraniu lub niewybraniu operacji do finansowania Nie później niż 44 dzień Zarząd LGD Pismo do wnioskodawców o ostatecznych wynikach oceny i wyboru operacji – zał. 15 do LSR Protokoły z posiedzenia Rady; Lista rankingowa operacji; Lista operacji uznanych za niezgodne z LSR; Uchwała Rady LGD w sprawie wyboru operacji do dofinansowania; Uchwała Rady LGD w sprawie operacji, które nie zostały wybrane do dofinansowania; WYJŚCIE DOKUMENTY ZWIĄZANE Regulaminy Biura, Zarządu, Rady LGD; Z PROCEDURĄ POZOSTAŁE ZAPISY: 122 Pisma zawiadamiające o posiedzeniach Rady; Deklaracje bezstronności i poufności; Karty oceny zgodności operacji z LSR; Karty oceny operacji wg lokalnych kryteriów wyboru; Pisma do wnioskodawców informujące o wynikach oceny wniosków. Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Załącznik nr 3. Deklaracja bezstronności DEKLARACJA BEZSTRONNOŚCI Imię i nazwisko oceniającego: Instytucja organizująca konkurs: LGD „Morawskie Wrota” Niniejszym oświadczam, że: - zapoznałem/zapoznałam się z Regulaminem Rady LGD „Morawskie Wrota” - nie pozostaję w związku małżeńskim ani w faktycznym pożyciu albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia i nie jestem związany/a z tytułu przysposobienia, opieki, kurateli z wnioskodawcą/jego zastępcami prawnymi lub członkami władz osoby prawnej ubiegającej się o udzielenie dofinansowania. W przypadku stwierdzenia takiej zależności zobowiązuję się do niezwłocznego poinformowania o tym fakcie Przewodniczącego Rady LGD „Morawskie Wrota” i wycofania się z oceny danej operacji, - przed upływem trzech lat od daty rozpoczęcia niniejszego posiedzenia Rady nie pozostawałem/łam w stosunku pracy lub zlecenia z wnioskodawcą ani nie byłem/łam członkiem władz osoby prawnej ubiegającej się o dofinansowanie. W przypadku stwierdzenia takiej zależności zobowiązuję się do niezwłocznego poinformowania o tym fakcie Przewodniczącego Radu LGD Morawskie Wrota i wycofania się z oceny danej operacji - nie pozostaję z wnioskodawcą w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że może to budzić uzasadnione wątpliwości co do mojej bezstronności. W przypadku stwierdzenia takiej zależności zobowiązuję się do niezwłocznego poinformowania o tym fakcie Przewodniczącego Radu LGD Morawskie Wrota i wycofania się z oceny danej operacji - zobowiązuję się, że będę wypełniać moje obowiązki w sposób uczciwy i sprawiedliwy, zgodnie z posiadaną wiedzą, zobowiązuję się również nie zatrzymywać kopii jakichkolwiek pisemnych lub elektronicznych informacji, zobowiązuję się do zachowania w tajemnicy i zaufaniu wszystkich informacji i dokumentów ujawnionych mi lub wytworzonych przeze mnie lub przygotowanych przeze mnie w trakcie lub jako rezultat oceny i zgadzam się, że informacje te powinny być użyte tylko dla celów niniejszej oceny i nie mogą zostać ujawnione stronom trzecim. dnia .......-..........- 200 PODPIS 123 r. (miejscowość)..... Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Załącznik nr 4. Wzór karty oceny operacji na zgodność z LSR KARTA OCENY zgodności operacji z LSR Miejsce na pieczątkę NUMER WNIOSKU: IMIĘ i NAZWISKO lub NAZWA WNIOSKODAWCY: NAZWA / TYTUŁ WNIOSKOWANEJ OPERACJI: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Odnowa i rozwój wsi Małe projekty 1. Czy realizacja operacji przyczyni się do osiągnięcia któregoś z celów ogólnych LSR? CO1: Zachowane, systematycznie wzbogacane i atrakcyjnie eksponowane historycznokulturowe i przyrodnicze dziedzictwo Morawskich Wrót, w którego pielęgnowanie aktywnie włączają się mieszkańcy obszaru CO2: Ukształtowane społeczeństwo obywatelskie oraz dobre warunki dla rozwoju działalności społecznych, zawiązywania partnerstwa między podmiotami, włączania się mieszkańców w procesy rozwoju swoich miejscowości CO3: Wysoka atrakcyjność turystyczna obszaru wynikająca z umiejętnego wykorzystywania posiadanych walorów kulturalnych i przyrodniczych, organizacji imprez, dobrej lokalizacji w stosunku do miast aglomeracyjnych. CO4: Wysoki poziom integracji obszaru przejawiający się we wspólnym planowaniu procesów rozwoju, konsolidacji działań lokalnych podmiotów, dobrym przepływie informacji oraz wspólnym promowaniu obszaru w otoczeniu Nie, żadnego z ww. 2. Czy realizacja operacji przyczyni się do osiągnięcia któregoś z celów szczegółowych LSR? CS1.1 CS2.1 CS3.1 CS4.1 CS1.2 CS2.2 CS3.2 CS4.2 CS1.3 CS2.3 CS3.3 CS4.3 CS1.4 CS2.4 CS3.4 Nie, żadnego z ww. CS1.5 CS3.5 CS3.6 3. Czy realizacja operacji jest zgodna z przedsięwzięciami zaplanowanymi w LSR? P 13 P 16 P 19 P1 P4 P7 P 10 P 14 P 17 P 20 P2 P5 P8 P 11 P 15 P 18 Nie P3 P6 P9 P 12 UZASADNIENIE NIEZGODNOŚCI OPERACJI Z LOKALNĄ STRATEGIĄ ROZWOJU: DZIAŁANIE PROW 2007-2013 W RAMACH WDRAŻANIA LSR IMIĘ i NAZWISKO CZŁONKA RADY : Głosuję za uznaniem/nie uznaniem* operacji za zgodną z LSR (niepotrzebne skreślić) MIEJSCE: PODPISY SEKRETARZY POSIEDZENIA RADY 124 DATA: 1. CZYTELNY PODPIS: 2. Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA KARTY: Pola zaciemnione wypełnia biuro LGD przed rozpoczęciem procesu oceny Pola białe wypełnia Członek RADY LGD biorący udział w ocenie zgodności a. Kartę należy wypełnić piórem lub długopisem b. Ocena zgodności polega na wpisaniu znaku „x” w kratce po prawej stronie przy każdym celu / przedsięwzięciu, z którym dana operacja jest zgodna. Zgodność operacji z LSR może występować w więcej niż jednym punkcie (można zaznaczyć więcej kwadracików) Operacja zostanie uznana za zgodną z LSR jeżeli będzie zgodna z: co najmniej jednym celem ogólnym, co najmniej jednym celem szczegółowym oraz co najmniej jednym przedsięwzięciem zapisanym w LSR. c. Nie wpisanie imienia, nazwiska, miejsca, daty i czytelnego podpisu skutkuje nieważnością karty 125 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Załącznik nr 5. Wzór karty oceny operacji wg lokalnych kryteriów KARTA OCENY OPERACJI wg lokalnych kryteriów wyboru Miejsce na pieczęć LGD NUMER WNIOSKU: IMIĘ i NAZWISKO lub NAZWA WNIOSKODAWCY: NAZWA / TYTUŁ WNIOSKOWANEJ OPERACJI: DZIAŁANIE PROW 2007-2013 W RAMACH WDRAŻANIA LSR NAZWA PRZEDSIĘWZIĘCIA W RAMACH LSR ODNOWA I ROZWÓJ WSI PRZYZNANE PUNKTY 1. LOKALNE KRYTERIA WYBORU 1.1. Doświadczenie i kwalifikacje wnioskodawcy 1.2. Zasięg oddziaływania operacji 1.3. Realizacja operacji angażuje społeczność lokalną 1.4. Znaczenie operacji dla mieszkańców SUMA PUNKTÓW IMIĘ i NAZWISKO CZŁONKA RADY : MIEJSCE: PODPISY SEKRETARZY POSIEDZENIA RADY 126 DATA: 1. CZYTELNY PODPIS: 2. Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 KARTA OCENY OPERACJI wg lokalnych kryteriów wyboru Miejsce na pieczęć LGD NUMER WNIOSKU: Wersja: 2009-01-13 IMIĘ i NAZWISKO lub NAZWA WNIOSKODAWCY: NAZWA / TYTUŁ WNIOSKOWANEJ OPERACJI: DZIAŁANIE PROW 2007-2013 W RAMACH WDRAŻANIA LSR NAZWA PRZEDSIĘWZIĘCIA W RAMACH LSR Małe projekty PRZYZNANE PUNKTY 1. LOKALNE KRYTERIA WYBORU 1.1. Zasięg oddziaływania operacji 1.2. Realizacja operacji angażuje społeczność lokalną 1.3. Wysokość wnioskowanej kwoty pomocy 1.4. Operacja ma charakter innowacyjny 1.5. Realizacja operacji przyczyni się do lepszego wykorzystywania zasobów obszaru SUMA PUNKTÓW IMIĘ i NAZWISKO CZŁONKA RADY : MIEJSCE: PODPISY SEKRETARZY POSIEDZENIA RADY DATA: 1. CZYTELNY PODPIS: 2. INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA KARTY: Pola zaciemnione wypełnia biuro LGD, pola białe wypełnia oceniający Pola białe wypełnia Członek Rady biorący udział w ocenie zgodności wg. lokalnych kryteriów wyboru 1. Kartę należy wypełnić piórem lub długopisem 2. Wszystkie rubryki muszą być wypełnione. 3. W punktach od 1.1 do 1.5 należy wpisać przyznaną liczbę punktów 4. Nie wpisanie imienia, nazwiska, miejsca, daty i czytelnego podpisu skutkuje nieważnością karty 127 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 KARTA OCENY OPERACJI wg lokalnych kryteriów wyboru Miejsce na pieczęć LGD NUMER WNIOSKU: Wersja: 2009-01-13 IMIĘ i NAZWISKO lub NAZWA WNIOSKODAWCY: NAZWA / TYTUŁ WNIOSKOWANEJ OPERACJI: DZIAŁANIE PROW 2007-2013 W RAMACH WDRAŻANIA LSR Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw ; Różnicowanie działalności w kierunku nierolniczej NAZWA PRZEDSIĘWZIĘCIA W RAMACH LSR PRZYZNANE PUNKTY 1. LOKALNE KRYTERIA WYBORU 1.1. Zasięg oddziaływania operacji 1.2. Okres prowadzonej działalności gospodarczej 1.3. Różnicowanie wielkości gospodarstwa wnioskodawcy 1.4. Tworzenie nowych miejsc pracy na obszarze LGD SUMA PUNKTÓW IMIĘ i NAZWISKO CZŁONKA RADY : MIEJSCE: PODPISY SEKRETARZY POSIEDZENIA RADY DATA: 1. CZYTELNY PODPIS: 2. INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA KARTY: Pola zaciemnione wypełnia biuro LGD, pola białe wypełnia oceniający Pola białe wypełnia Członek Rady biorący udział w ocenie zgodności wg. lokalnych kryteriów wyboru 1. Kartę należy wypełnić piórem lub długopisem 2. Wszystkie rubryki muszą być wypełnione. 3. W punktach od 1.1 do 1.4 należy wpisać przyznaną liczbę punktów 4. Nie wpisanie imienia, nazwiska, miejsca, daty i czytelnego podpisu skutkuje nieważnością karty 128 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Załącznik nr 6. Wzór wniosku o ponowne rozpatrzenie wniosku o dofinansowanie operacji WNIOSEK O PONOWNE ROZPATRZENIE WNIOSKU o dofinansowanie operacji Miejsce na pieczęć LGD NUMER WNIOSKU: IMIĘ i NAZWISKO lub NAZWA WNIOSKODAWCY: NAZWA / TYTUŁ WNIOSKOWANEJ OPERACJI: DZIAŁANIE PROW 2007-2013 W RAMACH WDRAŻANIA LSR DECYZJA RADY O NIEWYBRANIU PROJKETU ZAPADŁA NA ETAPIE: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Odnowa i rozwój wsi Małe projekty Oceny zgodności z LSR Oceny projektów wg. lokalnych kryteriów wyboru UZASADNIENIE DLA WSZCZĘCIA PROCEDURY ODWOŁAWCZEJ: IMIĘ i NAZWISKO / NAZWA WNIOSKODAWCY: ADRES ZAMIESZKANIA / SIEDZIBY WNIOSKODAWCY ADRES KORESPONDENCYJNY (jeżeli inny niż wskazany powyżej) TELEFON KONTAKTOWY WNIOSKODAWCY: ADRES E-MAIL WNIOSKODAWCY: WNOSZĘ O PONOWNE ROZPATRZENIE WNIOSKU O DOFINANSOWANIE OPERACJI PRZEZ ORGAN RADĘ LGD MIEJSCE: DATA: CZYTELNY PODPIS: POTWIERDZENIE ZŁOŻENIA WNIOSKU W BIURZE LGD PRZEZ PERSONEL LGD DATA: CZYTELNY PODPIS: 129 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA WNIOSKU: • Pola zaciemnione wypełnia biuro LGD • Pola białe wypełnia wnioskodawca • Wniosek będzie uznany za poprawnie złożony, tylko w sytuacji wypełnienia wszystkich białych pól, w tym w szczególności uzasadnienia dla wszczęcia procedury odwoławczej oraz spełnienia pozostałych warunków przewidzianych w procedurze odwoławczej. 130 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Załącznik nr 7. Ogólny (wstępny) ranking lokalnych kryteriów wyboru Poniżej zamieszczono pierwszy, wstępny ranking lokalnych kryteriów wyboru, pokazujący preferencje w zakresie lokalnych kryteriów osób uczestniczących w warsztacie strategicznym w dniu 02.VI.08 w Skrbeńsku. Duża cześć z tych propozycji nie mogła zostać ostatecznie uwzględniona w zestawach kryteriów z uwagi na trudną mierzalność lub brak adekwatności do analizy SWOT. Proponowane kryterium Opis Wykonalność projektu Innowacyjność projektu Stopień wykorzystania zasobów w projekcie Trwałość efektów (długofalowe efekty) lokalnych projektu Promocja obszaru LGD Zdolność do budowania wizerunku obszaru LGD Poziom zaangażowania społeczności lokalnej Zdolność projektu do późniejszego samofinansowania / kontynuacji projektu Możliwość wywołania reakcji rozwojowych Znaczenie projektu dla obszaru LGD / zapotrzebowanie na projekt Osobiste motywacje wnioskodawcy Preferencje dla projektów obejmujących zasięgiem cały obszar LGD (dodatkowo integrujących obszar LGD) Wsparcie dla określonych osób/beneficjentów 131 grup preferuje wnioskodawców, którzy przedłożyli najbardziej realną w stosunku do posiadanych zasobów i umiejętności analizę finansową, technologiczną i czasową wykonalności projektu projekty oryginalne w skali lokalnej – tj. nie występujące gdzie indziej na obszarze LGD, wykorzystujące nie praktykowane dotąd rozwiązania technologiczne lub sposób wykorzystania lokalnych zasobów, lokalny potencjał może preferować projekty wykorzystujące lokalna historię, tradycję, kulturę, walory lokalnego środowiska, lokalna infrastrukturę turystyczną, lokalne produkty i usługi itp. Efekty projektu będą funkcjonowały w okresie min. 5 lat od zakończenia jego realizacji preferuje projekty, których realizacja będzie skutkowała dużym efektem promocyjnym dla całego obszaru LGD preferuje projekty, których realizacja będzie mogła się przyczynić do wzmocnienia/utrwalenia określonego wizerunku obszaru objętego LSR, np. wizerunku turystycznego Preferuje projekty, składane przez podmioty/organizacje działające na rzecz społeczności lokalnej, przewidujące ich znaczący udział w realizacji projektów preferuje projekty, dla których w wyniku przeprowadzonej analizy finansowo-ekonomicznej wykazano zdolność do samofinansowania projektu po zakończeniu jego realizacji Projekty zawierające tzw. dźwignię rozwojową Czy projekt jest w ogóle potrzebny? Preferuje projektodawców, którzy przedstawili solidne uzasadnienie i motywacje do realizacji danego projektu np. wszystkie gminy lub ich zdecydowaną większość suma 21 19 18 17 14 13 12 11 9 9 9 8 preferujące projekty np. dla kobiet i młodzieży, dla osób w określonym wieku, dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, dla niepełnosprawnych 8 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Proponowane kryterium Preferencje dla projektów promujących produkt lokalny Szansa bycia „dobrym wzorcem” Zasięg obszarowy projektu Promocja małej infrastruktury na obszarze LGD Zabezpieczenie wkładu własnego Liczba potencjalnych beneficjentów objętych projektem Zakres oddziaływania społecznego Powiązanie projektu przedsięwzięciami z innymi Status członka / partnera LGD Poziom współpracy między członkami LGD Poziom wkład własnego beneficjenta 132 Wersja: 2009-01-13 Opis itp. dla organizacji słabszych finansowo np. lokalne produkty kulinarne, lokalne rzemiosło, lokalne usługi preferuje projekty innowacyjne, atrakcyjne, możliwe do powielania w innych miejscach i potencjalnie oczekiwane przez społeczność lokalną, podmioty obszaru itd. oceniane punktowo np. 1 miejscowość – 1 pkt powyżej 3 miejscowości – 2 pkt powyżej 50% gmin LGD – 5 pkt np. szlaków turystycznych, miejsc widokowych kryterium preferujące wnioskodawców, którzy gwarantują zdolność do ich samodzielnego finansowania przed dokonaniem refundacji kosztów np. mieszkańcy, organizacje suma 7 7 5 5 4 3 Na mieszkańców może preferować projekty powiązane z realizacją innych projektów, przedsięwzięć realizowanych na obszarze LGD w ramach wdrażania LSR lub innych programów bądź projekty wzmacniające określony sektor, itp. Może preferować projekty składane przez członków / partnerów LGD - kryterium nieco sprzeczne z ideą otwartej i równoprawnej organizacji liczba partnerów projektu 3 Im większy wkład beneficjenta tym więcej punktów 0 2 2 1 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Załącznik nr 8. Proces przyjmowania i oceny wniosków o dofinansowanie DOKUMENT CZYNNOŚĆ DOKUMENT Ustalenie przez LGD wspólnie z IW treści informacji o możliwości składania wniosków o dofinansowanie Ogłoszenie przez IW informacji o możliwości składania wniosków za pośrednictwem LGD, o przyznanie pomocy (dofinansowanie operacji) Informacja o naborze wniosków, zawierająca m.in.: termin i miejsce naboru wniosków, wzór formularza wniosku, lokalne kryteria wyboru, inne niezbędne Przyjmowanie i rejestracja wniosków przez LGD - pomoc Biura LGD w przygotowywaniu wniosków o dofinansowanie operacji Rejestr wniosków o dofinansowanie operacji Zestawienie złożonych wniosków w zbiorcze listy wniosków o dofinansowanie operacji przewidzianych w LSR / ewentualne sporządzenie fiszek do oceny Zbiorcze listy złożonych wniosków / fiszek operacji Ocena wniosków o dofinansowanie operacji przez Radę pod kątem zgodności z LSR nie Lista wniosków, które zostały negatywnie ocenione na zgodność z LSR Ocena pozytywna ? Opublikowanie listy ocenionych operacji, poinformowanie wnioskodawców o wynikach oceny i możliwości odwołania 133 Lista wniosków zgodnych z LSR tak Ocena wniosków o dofinansowanie operacji przez Radę wg. lokalnych kryteriów wyboru Lista operacji nie wybranych do dofinansowania tak Rozpatrzenie ewentualnych odwołań od decyzji Rady w sprawie oceny operacji / zmodyfikowanie listy ocenionych operacji / podjecie uchwał Przesłanie uchwał w/s wniosków wybranych oraz nie wybranych do dofinansowania do właściwej IW Lista ocenionych operacji według kolejności uzyskanych punktów Pisma do wnioskodawców Lista operacji wybranych do dofinansowania Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Załącznik nr 9. Procedura odwoławcza 1. LGD „Morawskie Wrota” w terminie 2 dni od dokonania oceny zgodności operacji z LSR oraz oceny wg kryteriów wyboru informuje w formie pisemnej wnioskodawców o wynikach oceny Rady w sprawie złożonych wniosków, w szczególności o: a) zgodności albo niezgodności operacji z LSR, wskazując przyczyny niezgodności b) w odniesieniu do operacji uznanych za zgodne z LSR – o liczbie uzyskanych punktów w ramach oceny spełniania kryteriów wyboru i miejscu na liście operacji podlegających ocenie wraz z określeniem, które operacje mieszczą się w ramach limitu dostępnych środków, określonego w informacji o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy na dany rodzaj operacji c) możliwości odwołania się od wyników oceny poprzez złożenie w Biurze LGD pisemnego odwołania w terminie 7 dni od dnia otrzymania ww. powiadomienia. Wzory pism stosowanych do poinformowania wnioskodawców o ocenie Rady zawiera Załącznik nr 15. 2. Wnioskodawca może złożyć do Rady LGD za pośrednictwem Biura LGD, w formie pisemnej, odwołanie od rozstrzygnięć Rady w terminie 7 dni od dnia doręczenia informacji z informacją o wynikach oceny Rady. 3. W przypadku wpłynięcia odwołań Przewodniczący Rady niezwłocznie zwołuje posiedzenie Rady w celu ich rozpatrzenia. Podczas posiedzenia Rada dokonuje ponownej oceny zgodności operacji z LSR i oceny pod względem spełniania kryteriów wyboru. W razie koniczności modyfikuje się listę rankingową operacji. Decyzje Rady podjęte w trybie rozpatrzenia odwołania są ostateczne. O decyzjach podjętych w wyniku rozpatrzenia odwołań LGD niezwłocznie informuje wnioskodawców, którzy złożyli odwołania. Wniosek o ponowne rozpatrzenie wniosku o dofinansowanie operacji musi zostać złożony przez Wnioskodawcę osobiście (lub przez osoby upoważnione do reprezentacji w przypadku podmiotów i instytucji) w biurze LGD (wg. wzoru udostępnionego przez Biuro LGD Załącznik nr 10) w terminie do 7 dni od dnia doręczenia informacji o wynikach oceny Rady. Wniosek o ponowne rozpatrzenie operacji pozostanie bez rozpatrzenia w przypadku gdy: będzie wniesiony po upływie określonego na odwołanie terminu; będzie wniesiony przez nieuprawniony podmiot, tzn. nie będący wnioskodawcą, którego wniosek o dofinansowanie operacji podlegał ocenie lub nie będzie zawierał pisemnego uzasadnienia lub innych danych wymaganych we wniosku o ponowne rozpatrzenie wniosku o dofinansowanie operacji. W momencie ponownego rozpatrywania wniosku o dofinansowanie operacji członkowie Rady będą rozpatrywali wniosek na podstawie kryteriów obowiązujących w danym konkursie, w szczególności w tych jego elementach, których dotyczyć będzie uzasadnienie podane przez wnioskodawcę. Wniosek o dofinansowanie operacji, który w wyniku ponownego rozpatrzenia uzyska liczbę punktów, która kwalifikować go będzie do objęcia dofinansowaniem w danym naborze zyska prawo dofinansowania. Wniosek o ponowne rozpatrzenie wniosku o dofinansowanie konkretnej operacji może zostać złożony tylko jeden raz. Tabelaryczne ujęcie tej procedury jest pokazane w załączniku nr 2, tj. procedurze oceny zgodności operacji i wyboru wg lokalnych kryteriów wyboru, w ramach kroków od 5-11 ww. 134 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 procedury. Z kolei postać graficzna pokazana jest w załączniku nr 8 Proces przyjmowania i oceny wniosków o dofinansowanie. Załącznik nr 10. Wzory pism i formularzy stosowanych w procedurze oceny i wyboru operacji przez LGD Pismo dotyczące terminu ogłoszenia konkursu i składania wniosków WZÓR Znak sprawy: miejsce, data Instytucja wdrażająca W związku z wdrażaniem Lokalnej Strategii Rozwoju i planowanym we wniosku nr (nr wniosku o wybór do realizacji LSR) terminem ogłoszenia konkursu na dofinansowanie operacji w ramach Działania (nazwa działania) zwracam się z prośbą o ustalenie szczegółowych terminów ogłoszenia konkursu i składania wniosków o dofinansowanie operacji. Terminy, o których mowa powyżej proszę przekazać na adres LGD (adres LGD) z podaniem znaku sprawy. Z poważaniem Zawiadomienie o Radzie WZÓR Znak sprawy: Miejsce, data Członkowie Rady Stowarzyszenia/Zarząd Stowarzyszenia Na podstawie § …………… Regulaminu Rady zwołuję Posiedzenie Rady, które odbędzie się w dniu (data), o godzinie (godzina), w (miejsce). 135 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 (Program Posiedzenia Rad) Jednocześnie informuję, że projekty podejmowanych uchwał wraz z załącznikami dostępne są w wersji elektronicznej na stronie Internetowej (dokładny adres strony internetowej) oraz w biurze LGD. Z poważaniem 136 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Wniosek o ogłoszenie konkursu WZÓR Znak sprawy: Miejsce, data Instytucja wdrażająca Zwracam się z prośbą o ogłoszenie konkursu na dofinansowanie operacji ze środków przeznaczonych na realizację Lokalnej Strategii Rozwoju wdrażanej przez Stowarzyszenie LGD „Morawskie Wrota” w ramach umowy nr (nr umowy) w ramach: Nazwa działania PROW 2007-2013: Limit dostępnych środków: Ustalony termin ogłoszenie konkursu: Ustalony termin składania wniosków: Miejsce składania wniosków o przyznanie pomocy: Kryteria wyboru projektu określone w LSR: Wykaz niezbędnych dokumentów: W załączeniu przesyłam projekt ogłoszenia o konkursie na dofinansowanie operacji. Z poważaniem Potwierdzenie przyjęcia wniosku do rozpatrzenia WZÓR Znak sprawy: Miejsce, data Wnioskodawca Wniosek Pana/Pani o dofinansowanie realizacji operacji w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju złożony w dniu (data) został przyjęty do rozpatrzenia przez Radę Stowarzyszenia LGD „Morawskie Wrota” i zarejestrowany pod nr (nr przypisany do wniosku), który będzie wykorzystywany do identyfikacji Pana/Pani wniosku na etapie rozpatrywania jego zgodności z LSR i oceny wg. lokalnych kryteriów wyboru. Pana/Pani wniosek rozpatrywany będzie na Posiedzeniu Rady, które odbędzie się w dniu (data), o godzinie (godzina) w (miejsce). Z poważaniem 137 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Protokół z Posiedzenia Rady WZÓR Miejsce, data Protokół z Posiedzenia Rady Stowarzyszenia LGD „Morawskie Wrota” z dnia (data dd.mm.rr – dd.mm.rr) 1. W dniu (data dd.mm.rr – dd.mm.rr) odbyło się Posiedzenie Rady Stowarzyszenia „Morawskie Wrota” w celu dokonania wyboru operacji w ramach ogłoszonego konkursu na realizację LSR nr (nr konkursu nadany przez instytucję wdrażającą). 2. Program Posiedzenia Rady Program posiedzenia 3. W posiedzeniu wzięli udział: Lista uczestników Posiedzenia Rady z podziałem na: Członków Rady, osoby biorąc udział Posiedzeniu z głosem doradczym i w roli obserwatorów. 4. Przebieg Posiedzenia Rady. Przewodniczący Rady 138 Protokolant Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Lista rankingowa operacji WZÓR Lista rankingowa wniosków o dofinansowanie operacji w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju Stowarzyszenia LGD „Morawskie Wrota” w ramach Działania (nazwa działania) z Posiedzenia Rady które odbyło się w dniu (dd.mm.rr – dd.mm.rr) Lp. Nazwa i adres wnioskodawcy Tytuł operacji Nr wniosku Uzyskane punkty Przyznane dofinansowanie Przewodniczący Rady Lista operacji niezgodnych z LSR WZÓR Lista wniosków o dofinansowanie operacji w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju Stowarzyszenia LGD „Morawskie Wrota” w ramach Działania (nazwa działania), które Rada na posiedzeniu w dniu (dd.mm.rr – dd.mm.rr) uznała za niezgodne z LSR Lp. Nazwa i adres wnioskodawcy Tytuł operacji Nr wniosku Przewodniczący Rady 139 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Pismo z informacją o wynikach oceny operacji przez Radę WZÓR Znak sprawy: Miejscowość, data Wnioskodawca Pragnę poinformować, że Pana/Pani wniosek o dofinansowanie operacji zarejestrowany pod nr (nr wniosku) został rozpatrzony przez Radę na Posiedzeniu, które odbyło się w dniu (dd.mm.rr-dd.mm.rr). W wyniku przeprowadzonej oceny operacji podjęto decyzję, że Pana/Pani wniosek jest zgodny z Lokalną Strategią Rozwoju Stowarzyszenia LGD „Morawskie Wrota” i w wyniku oceny wg. lokalnych kryteriów wyboru uzyskał łącznie … punktów. lub W wyniku przeprowadzonej oceny operacji podjęto decyzję, że Pana/Pani wniosek nie jest zgodny z Lokalną Strategią Rozwoju Stowarzyszenia LGD „Morawskie Wrota”. Pana/Pani wniosek uznano za niezgodny z LSR z następujących przyczyn: ………………………………………………………. Jednocześnie informuję, że na stronie internetowej (dokładny adres strony Internetowej) została zamieszczona lista rankingowa operacji, która jest również dostępna w biurze LGD. Od podjętej decyzji przysługuje Panu/Pani prawo do odwołania się od decyzji Rady w terminie …. Jednocześnie informuję, że na najbliższym Posiedzeniu Rady rozpatrywane będą odwołania, które wypłyną do Biura Stowarzyszenia (dokładny adres Biura) do dnia 140 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 (data) – decyduje data wpływu. Odwołania, które wpłyną w późniejszym terminie zostaną odrzucone z powodów formalnych. Po rozpatrzeniu odwołań Rada podejmie ostateczną decyzję o wybraniu lub niewybraniu Pana/Pani operacji do dofinansowania. W przypadku wybrania Pana/Pani operacji pełna dokumentacja konkursowa, wraz Pana/Pani wnioskiem o dofinansowanie operacji zostanie przekazana do (pełna nazwa instytucji wdrażającej) w celu dalszego rozpatrzenia Pani/Pana wniosku. Z poważaniem 141 Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 Wersja: 2009-01-13 Protokół przekazania dokumentacji konkursowej WZÓR PROTOKÓŁ PRZEKAZANIA DOKUMENTACJI KONKURSOWEJ Potwierdzam odbiór w dniu (data odbioru) dokumentacji konkursowej dotyczącej konkursu nr (nr konkursu) dotyczącej działania (nazwa działania) PROW 2007-2013. Wykaz przekazywanej dokumentacji Lp. Nazwa dokumentu Liczba stron Uwagi ……………………………. Odbierający 142 ……………………………. Przekazujący