wych z zakresu gazownictwa - „CELGAS”
Transkrypt
wych z zakresu gazownictwa - „CELGAS”
System europejskich niestacjonarnych studiów podyplomowych z zakresu gazownictwa - „CELGAS” (e-learning) LEONARDO DA VINCI PROGRAMME Jakub Siemek, Stanisław Nagy Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu Projekt pilotażowy programu LEONARDO da VINCI „Celgas” (www.clegas.net) zakłada budowę międzynarodowego centrum nauczania internetowego w latach 2004-2006. Głównym celem uczestników projektu jest podniesienie wiedzy i umiejętności inżynierów nowych krajów w Unii Europejskiej i krajów starających się o członkostwo w Unii Europejskiej do standardów obowiązujących w niej m.in. poprzez transfer wiedzy, przy zastosowaniu nauczania konwencjonalnego i niestacjonarnego na poziomie inżynierskim z uniwersytetów i laboratoriów badawczych, do regionalnych przedsiębiorstw gazowniczych. Projekt „CELGAS” realizowany jest przez konsorcjum Partnerów: 1. Technische Universitaet Bergakademie Freiberg, Niemcy; 2. DBI-Gastechnologisches Instituet GMBH, Niemcy; 3. German Technical and Scientific Organisation of Gas and Water (DVGW), Niemcy; 4. Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego, Polska; 5. Główny Instytut Górnictwa, Polska; 6. Universitatea “Lucjan Blaga” Sibiu, Rumunia; 7. Technicka Univerzita v Kosicach, Słowacja W dniach 6-8 grudnia 2005 odbyło się w Krakowie spotkanie robocze Partnerów projektu CELGAS na terenie Akademii GórniczoHutniczej w Krakowie. Spotkanie poświęcone było głównie przygotowaniom Partnerów do wdrożenia systemu studiów podyplomowych metodą e-lerningu (rys. 1). W drugiej części uczestnicy podnosili swoje kwalifikacje w zakresie techniki „distance learning” w oparciu o system oprogramowania „MOODLE”. Wykłady dla Partnerów projektu „CELGAS” prowadzili pracownicy OEN AGH. W zakresie pilotażowego projektu CELGAS Partnerzy przygotują zestaw studiów podnoszących kwalifikacje z następujących dziedzin: Eksploatacja złóż gazu ziemnego; Rys. 1 Rys. 1 Spotkanie robocze Partnerów Projektu CELGAS w Krakowie w dn. 7-9. grudnia 2005-12-19. Od lewej: prof. S. Rychlicki (AGH), prof. J. Siemek (AGH, promotor projektu), prof. K. Jeleń – Prorektor AGH, prof. DM Duse – Prorektor LBSU Sibiu, C. Duse (LBSU Sibiu), M. Schelling (DBI Freiberg), P. Buettner (VDWG Niemcy) Podziemne magazynowanie gazu i problemy sekwestracji CO2; Transport i dystrybucja gazu; Użytkowanie przemysłowe i komunalne gazu; Ochrona środowiska w gazownictwie, zarządzanie jakością oraz zarządzanie zasobami ludzkimi w inżynierii gazowniczej (rys. 2). Absolwent studiów otrzyma międzynarodowy certyfikat potwierdzający wiedzę i umiejętności uzyskane w trakcie studiów. Certyfikat międzynarodowy będzie akredytowany m.in. poprzez międzynarodową organizację ds. akredytacji studiów e-learningowych oraz będzie posiadał akredytację czterech uniwersytetów, dwóch instytutów branżowych i dwóch stowarzyszeń inżynierskich. Studia podyplomowe realizowane będą w systemie „blended e –learning” w języku angielskim w roku akademickim 2006-2007 jako pięć niezależnych studiów realizowanych równolegle na czterech uniwersytetach, a to: a. b. c. d. e. Natural Gas Production Underground Gas Storage & CO2 sequestration Transport & Distribution of Natural Gas New technologies in Gas Utilization, Safety and Environmental Protection Quality and Human Resources Management in Natural Gas Industry. Każdy moduł studiów podyplomowych jest odpowiednikiem 180-200 godzin wykładów/zajęć laboratoryjnych/zajęć projektowych/ćwiczeń konwencjonalnego studium podyplomowego. Innowacja w zakresie prowadzenia studium polega na podzieleniu zakresu studium na część realizowaną w systemie e-learnig (80%) oraz pozostałą część (20%) w systemie konwencjonalnym. Takie podejście umożliwia obniżenie kosztów uczestnictwa studentów studiów podyplomowych (unika się podróży do i z ośrodka uniwersyteckiego) oraz zezwala się na asynchroniczny tryb nauczania – nie jest wymagane nauczanie w określonym czasie. Nie zwalnia to jednakże studentów od obowiązku terminowego zaliczania odpowiednich ćwiczeń, projektów czy e-wykładów, ale umożliwia efektywne zarządzanie własnym czasem nauki. Końcowe egzaminy oraz wybrane zajęcia praktyczne realizowane będą w systemie konwencjonalnym. Przykładowe treści jednego ze studiów podyplomowych podane są poniżej Rys. 2 Schemat organizacyjny projektu „CELGAS” Studium podyplomowe: Transport i dystrybucja gazu (Transport & Distribution of Natural Gas) Kurs zawiera wprowadzenie do teorii przepływów gazu w sieciach gazowych wysoko- i średnioprężnych. Studia mają przygotować inżyniera do podjęcia pracy związanej z przesyłem i dystrybucją gazu, sprężaniem gazu, pomiarem ilościowym etc., w tym analiz pracy sieci przy pomocy najnowszych komputerowych technik. Studia wprowadzają podstawowe koncepcje nowoczesnych technik analiz testów otworowych i pokazuje studentom szeroki zakres wybranych ćwiczeń, które ilustrują aktualne problemy związane z transportem, z którymi mogą się oni zetknąć w praktyce. Treść prezentowanego studium dot. Transportu i dystrybucji gazu ziemnego zawiera m.in. zakres 200 godzinnego konwencjonalnego studium podyplomowego w odniesieniu do następujących zagadnień: I. II. III. IV. V. Podstawy: własności gazu ziemnego: typowe składy. Podstawy termodynamiczne. Równania stanu – ogólne równania trzeciego stopnia – szczególne równania o wysokiej dokładności. Równania dla przewidywania lepkości. Równowagowa zawartość wody w gazie złożowym. Gazo-hydraty – metody przewidywania. Sprężanie gazu : dodatnie wypieranie i kompresory odśrodkowe, wentylatory. Obliczanie potrzebnej mocy, sprawność izotermiczna, izentropowa, politropowa. Charakterystyki kompresora. Przepływ w rurach : podstawowe równania przepływu – równania ciągłości, momentu, energetyczne. Przepływ przez zawory, dysze, otwory ostro-krawędziowe. Dławienie w zaworach i dyszach. Izotermiczny i adiabatyczny przepływ w rurach – równanie Weymoutha, równanie Panhandle’a Mierzenie przepływu i jakości gazu. Typy urządzeń pomiarowych (Venturi’ego, ISO, Turbiny itd.). Pomiar gęstości; Wartość kaloryczna; Środki bezpieczeństwa; Rurociągi Symulacja sieci gazowej: Teoria grafów. Rozwiązywanie równań nieliniowych. Prawa Kirchoffa. Zastosowanie teorii do symulacji statycznej rurociągów. Praktyczne użycie symulatorów. Projektowanie i zarządzanie rurociągami przesyłowymi: teoria GIS. Zastosowanie programów GIS’owskich w zarządzaniu sieciami. Użycie symulacji w projektowaniu dystrybucji z uwzględnieniem specyficznych odbiorców (np. stacja kompresorowa dla odbioru szczytowego) Techniki renowacji starych instalacji rurociągowych z wykorzystaniem oprogramowania GIS’owskiego Projekt i warsztaty Studia podyplomowe realizowane będą w okresie od listopada 2006 do maja 2007. W ramach realizacji tego cyklu – nie przewiduje się żadnych opłat z tytułu czesnego do prezentowanych studiów podyplomowych. Jako podstawowe wymogi do przyjęcia na studia podyplomowe przejęto: dyplom ukończenia studiów pierwszego(inżynierskich) lub drugiego stopnia (magisterskich) oraz średnią znajomość języka angielskiego. Po zakończeniu pilotażowego okresu wprowadzania studiów przeprowadzona zostanie ocena jakości i skuteczności nauczania – również w odniesieniu do wymagań praktycznych w przemyśle.