łódzka manufaktura – największe centrum handlowo

RYNEK BUDOWLANY
ŁÓDZKA MANUFAKTURA
– NAJWIĘKSZE CENTRUM
HANDLOWO-ROZRYWKOWE
Do niedawna prym wśród obiektów handlowo-rozrywkowych
w Polsce wiodła warszawska Arkadia. Obecnie pierwszeństwo
przejęła Łódzka Manufaktura, która swoją powierzchnią
zabudowy „przebiła” Arkadię ponad 2,5-krotnie. Nie tylko jednak
powierzchnią różni się Manufaktura od pozostałych obiektów tego
rodzaju – poza poznańskim Starym Browarem.
Ł
ódzkie centrum powstało w wyniku
rewitalizacji i stosownej adaptacji postindustrialnych budynków XIX wiecznych, po zlikwidowanej fabryce włókienniczej
łódzkiego fabrykanta Izraela Poznańskiego.
Kilka słów o historii. Poznański rozpoczął
działalność w 1862 roku, zakładając niewielki
warsztat włókienniczy. W ciągu 20 lat fabryczka przekształciła się w potężne imperium rozprzestrzenione na obszarze 27 ha, o licznych
zabudowaniach wykonanych z cegły. Różne
były koleje obiektów zlokalizowanych przy
ulicy Ogrodowej w Łodzi. Nowoczesna (na
owe czasy) fabryka przyniosła przemysłow-
cowi ogromny majątek, podobno stał się
jednym z najbogatszych ludzi w Królestwie
Polskim. Spadkobiercy Poznańskiego doprowadzili fabrykę do bankructwa, a po II wojnie
światowej obiekt został przejęty przez Skarb
Państwa i w opuszczonych budynkach uruchomiono zakłady włókiennicze Poltex, które
zlikwidowano w wyniku przekształceń ustrojowych, kiedy wstrzymany został eksport do
b. Związku Radzieckiego. Pozostawione
budynki popadały w ruinę i dopiero francuski inwestor – firma Apsys zainteresowała się postindustrialnym obiektem i postanowiła przekształcić go w nowoczesne cenCentrum handlu, biznesu i sztuki
Stary Browar w Poznaniu
W
POLSCE
trum handlowo-rozrywkowe. Wykonano projekt, uzyskano pozwolenie na budowę (a częściowo także rozbiórkę) kilkunastu budynków ceglanych o zabytkowej oryginalnej
architekturze.
Budynki, które niegdyś mieściły magazyny,
przędzalnię, tkalnię, farbiarnię, a nawet zakładową elektrownię, od kilku lat przekształcają
się w nowoczesne pomieszczenia handlowe,
gastronomiczne i rozrywkowe. Powierzchnia
odrestaurowanych ścian sięga 50 tys. m2,
a powierzchnia zabudowy to w przybliżeniu 54 boiska piłkarskie. Nie zapomniano
też o obiektach kultury wokół placu o powierzchni około 3 tys. m2. W rewitalizowanych
budynkach znajdą pomieszczenia liczne
muzea: Muzeum Historyczne Miasta Łodzi,
Muzeum Sztuki, Muzeum Techniki dla dzieci oraz muzeum przypominające czasy opisane przez Reymonta w „Ziemi Obiecanej”. Na
Terenie Manufaktury znajdzie się hotel, kręgielnia i kasyno oraz piętnasto-salowe kino.
Zaprojektowano także ścianę wspinaczkową,
tor do jazdy na rolkach. Łączna powierzchnia
zrewitalizowanych budynków postindustrialnych sięga około 180 tys. m2.
Koszt modernizacji i odrestaurowania budynków wyniósł około 200 mln euro, z czego
130 mln euro zainwestował Apsys, a około
70 mln euro to wkład banków współrealizujących projekt.
Wprawdzie otwarcie Manufaktury Łódzkiej
nastąpiło 17 maja 2006 roku, to jeszcze wiele
zostało do zrobienia. Zakończenie inwestycji
nastąpi w połowie 2007 roku.
***
Fot. ABG Hochtief Polska PORR Polska
Przy okazji oddania do użytku Manufaktury
Łódzkiej, która jest obecnie największym
w Polsce obiektem tego typu, warto kilka
słów poświęcić innym centrom handlowo-rozrywkowym. Warszawskie Centrum
Handlowe Arkadia otwarte w październiku
2004 roku dysponuje powierzchnią handlową rzędu 100 tys. m2. Na pięciu kondygna-
54
FORUM
BUDOWLANE
6/2006
RYNEK BUDOWLANY
cjach znalazły się pomieszczenia dla około
180 sklepów, 15 ekranowy multipleks oraz
liczne obiekty gastronomiczne. Koszt budowy wyniósł około 270 mln euro.
Wielkim obiektem handlowo-rozrywkowym jest także zbudowana przez węgierskie konsorcjum Trigranit katowicka Silesia
City Center, największe centrum tego rodzaju na Śląsku. Powierzchnia handlowa Silesii
sięga 65 tys. m2, mieści około 200 sklepów
wielu branż, a koszt inwestycji wyniósł około
200 mln euro.
Silesia City Center usytuowana jest w centrum Katowic na terenie nieczynnej kopalni
węgla. Architektonicznie nawiązuje do dawnych obiektów kopalnianych. Historyczne
budynki zostały zmodernizowane i przystosowane do nowych funkcji. Dawna hala kopalniana została zamieniona w salę imprez artystycznych, koncertów, przedstawień teatralnych, wystaw itp. Atrakcją Centrum są fontanny wewnątrz budynku i ogród zainstalowany na dachu.
Podobną powierzchnię około 65 tys. m2 posiada poznański Stary Browar, oddany do użytku w końcu 2003 r. Inwestorem obiektu,
który również wykorzystał nieczynne zabytkowe budynki browaru Haggera, jest firma
Fortis, należąca do Grażyny Kulczyk. Stary
Browar to nie tylko obiekt handlowy, ale sta-
nowi centrum kulturalne, w którym prezentowane są dzieła sztuki na okazjonalnych wystawach, odbywają się przedstawienia teatralne,
pokazy filmowe, odczyty itp.
Stary Browar jest już rozbudowywany o dalsze
65 tys. m2 kosztem 60 mln euro. Znajdą się
tu także pomieszczenia biurowe. Obie części
obiektu rozdziela obecnie dziedziniec, który
zostanie przykryty szklanym dachem. Centrum
Handlu, Biznesu i Sztuki zostało uznane przez
Międzynarodową Radę Centrów Handlowych
za najlepszy obiekt średniej wielkości na świecie.
Zbliżoną powierzchnię 63,5 tys. m2 będą miały
warszawskie Złote Tarasy o charakterystycznym kopulistym, pofałdowanym dachu. Obiekt
składa się z 2 budynków Tower (wieża) o powierzchni 21,5 tys. m2 i Lumen o powierzchni
23,5 tys. m2. Koszt budowy Złotych Tarasów
szacowany jest na około 400 mln euro. Jest
to obiekt wznoszony od podstaw na trudnym
terenie w sąsiedztwie warszawskiego Dworca
Centralnego, przy czym budowa jest opóźniona z powodu konfliktu z organizacjami ekologicznymi, co także spowodowało podwyższenie kosztów. Obiekt ma 11 poziomów, w tym
2 kondygnacje podziemne na parking liczący
220 miejsc postojowych.
Prawdopodobnie otwarcie Złotych Tarasów
nastąpi pod koniec 2007 roku. Złote Tarasy
FORUM
mają pełnić również funkcje rekreacyjne,
czemu posłużą tereny zielone o powierzchni
około 6 tys. m2 wewnątrz obiektu.
Wymieniając największe obiekty handlowe
w kraju, trudno pominąć olbrzymie, jak na
warunki polskie, centrum w podwarszawskim Nadarzynie – Maximus.
Nazwa odpowiada wielkości obiektu usytuowanego na ponad 100 ha działce.
Początkowo miało to być wyłącznie centrum
handlu hurtowego, obecnie jednak już widać,
że będzie to obiekt o profilu hurtowo-detalicznym.
Maximus jest już częściowo zbudowany.
Właściciel Euro Power Centrum oferuje 4 hale
o powierzchni 23 tys. m2 każda. Kolejne 4 hale
są w fazie projektowania. Koszt całego projektu oszacowano na około 300 mln USD, a realizacja potrwa według aktualnych założeń 10
lat. Stosunkowo duża odległość Maximusa od
centrum Warszawy sprawia, że nie stanowi on
zagrożenia konkurencyjnego dla stołecznych
centrów wielkopowierzchniowych. Zresztą nie
nastawia się na to, choćby ze względu na brak
części rekreacyjnej, jeśli pominąć niezbędne
usługi gastronomiczne. Dysponuje natomiast
wielkim parkingiem na 2400 aut, na terenie
mieści się też bank, kantor wymiany walut,
poczta itp. Dla klientów uruchomiono 3 bezpłatne linie autobusowe ze stolicy.
J.B.
BUDOWLANE
6/2006
55