Ekspert Budowlany nr 3/2011
Transkrypt
Ekspert Budowlany nr 3/2011
wnętrza•budowa•instalacje•ogrody M A G A Z Y N B E Z P Ł A T N Y produktów i nowoÊci budowlany 3 Jak działa pompa ciepła PRZEGLÑDY PRODUKTÓW: EKSPERCI O HYDROIZOLACJI TARASÓW SYSTEMY RYNNOWE n GRZEJNIKI C.O. I ŁAZIENKOWE GŁADZIE GIPSOWE n WEŁNA DO IZOLACJI DACHU POMPY CIEPŁA n KLIMATYZATORY ABC malowania Taras bez usterek po dl lec a an w e yk p on ro aw du cy kty w w w . e k s p e r t b u d o w l a n y . p l 2011 (33) DWUMIESI¢CZNIK • ISSN 1730 -1904 FLIR T640 ATR AKC YJN A CEN A Najnowocześniejsza kamera termowizyjna łącząca super parametry serii FLIR P600 z fantastyczną ergonomią kamer serii FLIR T. Uchylny układ optyczny, ciekłokrystaliczny monitor dotykowy 4,3” pozwalający na zmianę wymiarów i położenia funkcji analitycznych jednym palcem, super czułość <50mK, detektor 640x480, wymienna optyka, kamera dzienna 5 Mega pikseli, komentarz tekstowy, głosowy, i wiele wiele innych standardowych cech kamer firmy FLIR. Na uwagę zasługuje fakt, że kamera oferuje podobnie jak seria FLIR E bezprzewodową (Wi-Fi) komunikację z technologią Apple (iPhone, iPad, iPod) oraz bezprzewodową komunikację (Bluetooth) MeterLink z urządzeniami Extech (miernik cęgowy lub miernik parametrów środowiskowych). * po zarejestrowaniu zakupionego produktu na stronie: http://support.flir.com Przedstawicielstwo Handlowe Paweł Rutkowski tel.: +48(22) 849 71 90 e-mail: [email protected] www.kameryir.com.pl W NUMERZE | NOWOŚCI 6 | WNĘTRZA ABC malowania ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Gładkie ściany w siedmiu krokach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Przegląd gładzi gipsowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Bezpyłowa gładź gipsowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 ABC malowania ścian Jak układać mozaikę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 | BUDOWA Z widokiem na energooszczędność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Wyłazy dachowe i okna wyłazowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Wybieramy orynnowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Przegląd systemów rynnowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Bez pianki ani rusz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Z widokiem na energooszczędność Co decyduje o jakości materiałów ociepleniowych . . . . . . . . . . . . . . 30 Nowe kamery termowizyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Jak ocieplić poddasze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Przegląd wełny mineralnej do izolacji dachu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Eksperci o bramach garażowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Kompleksowe hydroizolacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Taras bez usterek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Eksperci o hydroizolacji tarasów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Jak ocieplić poddasze | INSTALACJE Zasady działania i typy pomp ciepła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Przegląd pomp ciepła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Jak dobierać klimatyzatory . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Przegląd klimatyzatorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Grzejniki do łazienki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 Przegląd grzejników c.o. i łazienkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Zasady działania i typy pomp ciepła Grzejnik do salonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Półka z narzędziami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Gniazda i łączniki w instalacjach elektrycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 | OGRODY Ogrodzenie w dobrym stylu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Hortensja ogrodowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 * * * Hortensja ogrodowa Warto wiedzieć, Indeks firm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 4 www.eksper tbudowlany.pl nr 3/2011 NOWOŚCI soka sprawność, ale i oszczędność energii sięgająca do 78%. Urządzenie zapewnia znaczącą redukcję kosztów montażu i eksploatacji. W nowych budynkach nie ma potrzeby wykonywania odwiertów ani wykopów, instalacji przyłączy gazowych, kominów lub zbiorników paliwowych. Z kolei w trakcie modernizacji lub przebudo- MALOWANIE BEZ POPRAWEK wy domu, łatwo jest podłączyć system Aquarea do istniejącego układu ogrzewania grzejnikowego lub podłogowego. Nowością w ofercie firmy XL-Tape International jest samoprzylepna taśma malarska z blokerem Klin-Line. Taśma Klin-Line została tak opracowana, że jej krawędzie mają specjalny inhibitor, który w momencie zetknięcia się z farbą powo- OGRÓD BARW WE WNĘTRZU Jedynka® Ogród Barw – nowość w ofercie marki Jedynka® – to farba lateksowa przeznaczona do malowania ścian i sufitów wewnątrz pomieszczeń. Cechą szczególną produktu jest System Potrójnej Aktywności Powłoki, który gwarantuje bardzo dobre krycie i trwałość kolorów (pomalowane powierzchnie nie żółkną i nie odbarwiają się z upływem czasu), a także mikrowentylację warstw, co umożliwia oddychanie ścian. Farba ma ekologiczną i nowoczesną recepturę, dzięki której powłoki są odporne na szorowanie na mokro. Ponadto produkt charakteryzuje się wysoką wydajnością, szybko schnie, a gęsta konsystencja farby jest gwarancją malowania bez duje powstawanie mikrobariery. To sprawia, że podczas malowania farba nie pod- kapania. Dodatkowym atutem produktu jest łagodny zapach podczas malowa- cieka, powstają czyste i wyraziste linie malowania. Taśma nie pozostawia kle- nia i tuż po nim. ju na podłożu. Taśma Klin-Line jest pakowana w pudełko, dzięki temu mamy pewność, że inhibitor będzie miał prawidłowe działanie po rozpakowaniu i właściwie zabezpieczy ścianę przed zabrudzeniami. EKO POMPA CIEPŁA Panasonic zaprezentował kompleksowe rozwiązania w zakresie klimatyzacji i wentylacji – dwie pompy ciepła: Etherea i Aquarea. Pompa Etherea, dzięki nowemu systemowi patrolującemu Eco, doprowadza do 40% zmniejszenia zużywanej energii w przypadku ogrzewania i do 30% w przypadku chłodzenia pomieszczenia. Jeżeli w pokoju przebywa kilka osób, urządzenie obejmuje swoim zasięgiem duży obszar, kiedy pozo- Jedynka® Ogród Barw oferuje 28 gotowych kolorów, wśród nich m.in.: pyszna staje tylko jedna, strumień chłodnego mirabelka, słodkie winogrona, orzeźwiająca mięta czy błękitne oczko. Paleta kolo- lub ciepłego powietrza kierowany jest rów została podzielona na 4 linie, z których każda wyraża inne emocje: czerwona – dynamizm i witalność, zielona – odprężenie i optymizm, żółta – ciepło i radość, a niebieska – relaks i ukojenie. Sugerowana cena: 41,81 zł za 2,5 l. ELEGANCKA LIBRA Grzejnik Libra należy do eleganckiej kolekcji Design firmy ENIX. Urządzenie wyróżnia proporcjonalny, harmonijny kształt. Grzejnik w wersji standardowej ma kolor grafitowy strukturalny. Libra pasuje do minimalistycznego i funkcjonalnego wnętrza. Może podkreślić niepowtarzalny charakter łazien- 6 bezpośrednio na nią. W momencie, w którym domownicy zaczną sprzątać lub pra- ki lub holu. W ofer- cować, klimatyzacja zwiększy intensywność działania. Czyste powietrze zapewni cie firmy ENIX znaj- system oczyszczania E-ion+, który eliminuje szkodliwe mikroorganizmy, bakterie dują się także spe- i pleśń. Etherea jest bardzo cicha, jej poziom hałasu wynosi zaledwie 20 dB. cjalnie dobrane do System pompy ciepła Aquarea wykorzystuje energię zgromadzoną w powie- grzejnika zawory, trzu zewnętrznym zarówno do ogrzewania i chłodzenia domu, jak i podgrzewania które pełnią nie tyl- wody użytkowej. Aquarea zużywa energię elektryczną wyłącznie do obsługi sprę- ko funkcję użytko- żarki, układów elektronicznych, pomp oraz w przypadku wystąpienia bardzo ni- wą, ale również de- skich temperatur, również elementów elektrycznych. Rezultatem jest nie tylko wy- koracyjną. www.eksper tbudowlany.pl nr 3/2011 ASYMETRYCZNE BATERIE NOWOŚCI Baterie MALACHIT, nowość w ofercie Grupy Armatura, to innowacyjne spojrzenie na armaturę łazienkową i kuchenną. Modele z tej kolekcji zostały zaprojektowane z myślą o wnętrzach, w których liczą się przede wszystkim oryginalne i od- według wzornika NCS. Cienko- ważne rozwiązania. warstwowe wyprawy tynkarskie W skład kolekcji MALACHIT wchodzą: bateria kuchenna oraz łazienkowe – umy- WEGA produkowane są w uziar- walkowa stojąca, bidetowa, wannowa oraz natryskowa. Model zlewozmywakowy nieniu od 1 do 3 mm zarówno charakteryzuje się nowoczesną formą i geometrycznie zagiętą wylewką. Ponad- w strukturze pełnej, jak i drapa- to wygodny w użyciu uchwyt pozwala na łatwą regulację strumienia oraz tempe- nej. Dla tych, którzy cenią szyb- ratury wody. ką i ekonomiczną pracę na ele- Armatura łazienkowa wyróżnia się stylową, asymetryczną budową i zdecydo- wacji firma oferuje także tynk na- wanym, a zarazem eleganckim wzornictwem. Baterie wannowe i natryskowe mają tryskowy do nakładania pistole- formę walca zakończonego estetycznym uchwytem o charakterystycznym kształ- tem do mas tynkarskich. cie. Po przeciwnej stronie znajduje się efektowna rączka natryskowa. Zamocowana bezpośrednio w bryle baterii jest rzadko spotykanym rozwiązaniem. Dopeł- Opracowano na podstawie informacji od firm Zdjęcia: serwis prezentowanych firm reklama nieniem aranżacji łazienki jest armatura umywalkowa oraz bidetowa z kolekcji MALACHIT. Modele te zwracają uwagę równie ciekawym i oryginalnym wzornictwem. Sugerowane ceny brutto baterii MALACHIT: bateria zlewozmywakowa stojąca od 524 zł; bateria umywalkowa stojąca od 503 zł; bateria bidetowa od 519 zł; bateria wannowa ścienna od 711 zł; bateria natryskowa ścienna od 491 zł. TYNKI CIENKOWARSTOWE Firma WEGA SA wprowadziła do swojej oferty nową grupę produktów. Są to cienkowarstwowe wyprawy tynkarskie: tynk akrylowy WEGA PRO COLOR, tynk silikatowy WEGA SILICATE, tynk silikatowo-silikonowy WEGA CLIMATIC oraz tynk silikonowy WEGA SILICONE. Produkowane w oparciu o najwyższe standardy jakościowe wyroby cechuje bogata kolorystyka. Oferowane są w 250 specjalnie dobranych kolorach, uwzględniających aktualne trendy w wykonywaniu elewacji budynków, według nowego wzornika WEGA COLOR SYSTEM. System barwienia pozwala także na barwienie tynków nr 3/2011 www.eksper tbudowlany.pl 7 ABC WNĘTRZA Tomasz Wojtynek K MALOWANIA ŚCIAN JAK KOLOR Za pomocą barw możemy w dowolny sposób kreować wnętrza naszego domu. Kolory oraz ich odcienie mają duży wpływ na postrzeganie przestrzeni w pomieszczeniu. Umiejętne zastosowanie koloru może w pewnym stopniu zatuszować niedoskonałości naszych wnętrz. Jasne, pastelowe farby na ścianach i suficie odbijają światło i sprawiają, że wnętrza wydają się bardziej przestronne. Ciemne barwy natomiast powodują efekt odwrotny. Należy także pamiętać, że ciemne, nasycone kolory pochłaniają więcej światła i przy gorszych warunkach oświetleniowych wydają się jeszcze ciemniejsze. Dlatego też najlepiej prezentują się w jasnych i nasłonecznionych wnętrzach. Malowane pomieszczenia należy traktować indywidualnie, w za- ny charakteryzować się trwałością barw oraz znikomą emisją szkodliwych substancji, a także zapewniać możliwość łatwego zmywania powstałych na ich powierzchni zabrudzeń. Jeśli chcemy zaoszczędzić czas, możemy zastosować farbę emulsyjną o podwójnej sile krycia. Jest to farba wysokokryjąca – po wcześniejszym zagruntowaniu wystarczy jedna jej warstwa, aby uzyskać na ścianie odpowiedni efekt dekoracyjno-ochronny. Korytarze i hole, ze względu na ich intensywne użytkowanie, najlepiej pokryć farbą umożliwiającą częste zmywanie ścian, np. akrylowo-lateksową. Doskonale sprawdzają się tu farby w kolorach ciemniejszych oraz intensywnej kolorystyce. Zastosowanie ciem- Fot. Dekoral leżności od ich funkcji i przeznaczenia. Poszczególne barwy powinny jednak do siebie pasować i stanowić harmonijną całość. W kuchniach i łazienkach możemy pozwolić sobie na duże kontrasty i eksperymenty kolorystyczne. Wprowadzają one do wnętrza dynamikę i swoisty rytm, co byłoby męczące w innych pomieszczeniach, w których przebywamy zdecydowanie dłużej. Jeśli zaś chodzi o sypialnie, to ich kolorystyka powinna być nieco spokojniejsza, pozwalająca na relaks i wyciszenie się. F JAK FARBA Dobre farby do ścian wewnętrznych i sufitów oprócz walorów dekoracyjnych powin- 8 www.eksper tbudowlany.pl P JAK PODŁOŻE Przed przystąpieniem do zasadniczych prac malarskich najpierw należy dokładnie przyjrzeć się podłożu. Nie powinno ono pylić, kruszyć się ani rozwarstwiać. W nowych mieszkaniach ściany często pokryte są tynkami gipsowymi, które, jeśli zostały prawidłowo położone, nie wymagają przed pomalowaniem specjalnych zabiegów poza gruntowaniem. Powinniśmy jednak pamiętać, że przed przystąpieniem do malowania świeżego tynku, musi być on idealnie suchy. Czas wysychania tynku to tak zwane sezonowanie podłoża, które ma na celu zakończenie wszelkich procesów zachodzących w materiale zwią- Fot. Dekoral niejszych barw pozwoli na łatwiejsze utrzymanie ścian w czystości. Farbami odpornymi na szorowanie i zmywanie dobrze jest także pomalować np. pokoje dziecięce. Może się bowiem okazać, że trzeba będzie wielokrotnie wykonywać zabieg usuwania z malowanych powierzchni rozmaitych zabrudzeń. Pomieszczenia o podwyższonej wilgotności (kuchnie, łazienki) malujemy farbami odpornymi na wilgoć i pozwalającymi na szorowanie z użyciem środków czystości. Sprawdzą się tu znakomicie farby z grupy lateksowych lub alkidowych. Jeśli zaś chodzi o sypialnie, to zalecane są tu farby o wysokiej paroprzepuszczalności. Cecha ta umożliwia wchłanianie nadmiaru wilgoci przez ściany i utrzymanie we wnętrzu zdrowego klimatu. Fot. HARDY working tools Fot. Tikkurila zanych z uzyskiwaniem przez niego odpowiednich parametrów mechanicznych. Zależnie od rodzaju zastosowanego tynku, proces ten może trwać od kilku dni do 4–5 tygodni. W przypadku malowania ścian wykonanych w technologii suchej zabudowy (z płyt g-k) należy się upewnić, czy płyty zostały prawidłowo położone. Zbyt mała sztywność powierzchni może powodować pękanie i odpadanie warstw farby. Ważne jest, aby spoiny pomiędzy płytami były wykonane starannie, przy użyciu siatki zbrojącej z włókna szklanego i gładzi szpachlowej, a cała powierzchnia była gładka i tworzyła jednolitą płaszczyznę. W przeciwnym razie wszelkie nierówności będą widoczne po pomalowaniu ścian. Jeśli na tynkach wewnętrznych ścian i sufitów nr 3/2011 G JAK GRUNT Gruntowaniu podlegają wszystkie podłoża, które będą malowane farbami dyspersyjnymi (zwanymi też emulsyjnymi). Gruntowa- nie pozwala na wyrównanie chłonności podłoża, wzmacnia je, zwiększa przyczepność farby i zabezpiecza przed przebarwieniami. Preparaty gruntujące często tworzą swego rodzaju barierę wodoodporną w pomieszczeniach, w których występuje podwyższona wilgotność powietrza (kuchnie, pralnie, suszarnie). Ważne jest jednak, aby używać gruntów zalecanych przez producenta pod konkretną farbę, np. akrylową. Mamy wtedy warto wiedzieć pewność, że preparat jest odpowiednio dopasowany chemicznie i stworzy spójny system z farbą oraz nawierzchnią. W niektórych przypadkach jako preparat gruntujący może posłużyć również sama farba nawierzchniowa, rozcieńczona czystą wodą. Takie rozwiązanie może być stosowane jedynie w przypadku, gdy producent farby nie zaleca konkretnego preparatu gruntującego lub malowana powierzchnia jest nie- WNĘTRZA zauważymy drobne pęknięcia i ubytki, należy wypełnić je masą szpachlową. Po jej całkowitym wyschnięciu szlifujemy ją do uzyskania gładkości. Na zakończenie tego etapu prac należy usunąć wszelkie zanieczyszczenia w postaci starych łuszczących się warstw farb, tapet itp. Szczególnie ważne jest oczyszczenie podłoża z resztek olejów, sadzy i plam nikotyny, gdyż osłabiają one przyczepność i mogą powodować przebarwienia powłok malarskich. Do mycia i ewentualnego odtłuszczenia podłoża możemy użyć np. benzyny ekstrakcyjnej lub rozcieńczonego amoniaku. Ściany wcześniej pokryte dobrze przylegającymi powłokami farb emulsyjnych lub olejnych, można ponownie malować farbami emulsyjnymi. Powłoki olejne należy jednak zmatowić papierem ściernym, a ściany pokryte farbami emulsyjnymi umyć wodą z detergentem. W przypadku farb klejowych starą powłokę trzeba nasączyć wodą i zmyć lub zeskrobać. Ä Podział farb Akrylowe – najbardziej popularne farby o uniwersalnym zastosowaniu; są elastyczne, wykazują bardzo dobrą przyczepność do podłoża oraz wysoką zdolność krycia. Tworzą gładką i trwałą powłokę, odporną na blaknięcie. Lateksowe – bardzo popularne ze względu na ich odporność na zmywanie, elastyczność oraz siłę krycia. Można nimi pokrywać ściany wymagające częstego zmywania. Szczególnie więc polecane są do pomieszczeń tzw. mokrych, tj. do kuchni, łazienek czy pralni. Ze względu na bardzo dobre pokrywanie powierzchni są często stosowane jako jednowarstwowe. Alkidowe – tworzą szczelną, odporną na wodę powłokę o wysokiej przyczepności do podłoża. Ich składniki wykorzystywane są głównie w farbach izolujących (na plamy). Farby o spoiwie alkidowym służą też do wykonywania, w zastępstwie farb olejnych, matowych lamperii. Polioctanowe – można je nakładać na cienkie powłoki z farb klejowych, wykazują jednak znaczny skurcz przy wysychaniu, co przy wielokrotnym malowaniu może powodować łuszczenie się powłoki. Mineralne – obecnie rzadko wykorzystywane ze względu na niską trwałość uzyskiwanych z nich powłok. Ze względu na wysokie właściwości paroprzepuszczalne stosowane są często w obiektach zabytkowych. Są to farby do własnoręcznego przygotowania poprzez rozpuszczenie suchej mieszanki w wodzie. Fot. HARDY working tools reklama TYLKO ORYGINALNA TAŚMA a n l a in g y r O zapewnia PROFESJONALNY EFEKT malowania nr 3/2011 www.eksper tbudowlany.pl 9 WNĘTRZA wielka, a zakup oraz zastosowanie dodatkowych gruntów jest nieopłacalne. Większość producentów preparatów gruntujących zaleca nakładanie gruntów za pomocą wałka lub pędzla, nie zaś natrysku. Malowanie pędzlem lub wałkiem ma za zadanie dokładne rozprowadzenie gruntu na powierzchni oraz związanie ewentualnych luźnych, pylących cząstek. Ruchy pędzla lub wałka powodują obtoczenie większości luźnych ziaren w spoiwie gruntu i przytwierdzenie go do ściany. Nie zwalnia to jednak wykonawcy od dokładnego przygotowania podłoża przed gruntowaniem (oczyszczenie, odpylenie), pomaga jednak zminimalizować ryzyko popełnienia błędu. malowaniu śladów wałka lub pędzla. Ściany malujemy dopiero po wyschnięciu sufitu, czyli po upływie co najmniej 3 godzin. Jeśli ściany malujemy na inny kolor niż sufit, to miejsca łączenia obu powierzchni oklejamy taśmą malarską w celu uniknięcia zabrudzenia płaszczyzn pomalowanych wcześniej. Tak samo postępujemy, gdy chcemy pomalować poszczególne ściany na różne kolory. Malowanie zaczynamy od narożników. Do tego celu dobrze jest użyć nieco mniejszych wałków niż do malowania pozostałej powierzchni. Malowanie narożników pędz- JAK MALOWANIE Fot. Tikkurila JAK WZORY Jak uzyskać czystą krawędź w przypadku malowania ścian na różne kolory lub wzory? Do uzyskania czystej krawędzi i malowania ścian na różne kolory potrzebna jest profesjonalna taśma malarska, np. painters grade marki Blue Dolphin Tape. Jest to bowiem taśma malarska, która spełnia określone warunki: nie spada, nie podcieka, nie przywiera i nie zostawia kleju na powierzchni ściany. Aby krawędź odcięcia była idealna, należy postępować zgodnie z poniższymi wskazówkami: naklejać taśmę w pasmach długości około 30 cm; dłuższe odcinki mogą powodować nacią- ganie się taśmy i podciekanie farby po naklejeniu taśmy trzeba dodatkowo docisnąć jej krawędź po malowaniu taśmę należy oderwać powolnym ruchem, pod kątem 45º, zanim farba wy- schnie. W przypadku odcinania kolorów na świeżo pomalowanych powierzchniach zalecam użycie taśmy Low Tack – painters grade, ponieważ można ją nakleić na powierzchni już po upływie 2 godz. Jeśli zaś chcemy uzyskać na ścianie wzory o nieregularnych kształtach, polecam zastosowanie Taśmy Malarskiej do Krzywizn – painters grade. od góry, najpierw malujemy sufit, a potem ściany. Takie postępowanie pozwoli uniknąć przypadkowego zachlapania ścian farbą w kolorze malowanego sufitu. Sufit za pierwszym razem malujemy prostopadle do osi padania światła z głównego okna w pomieszczeniu. Za drugim – równolegle do promieni wpadającego do wnętrza światła. Pozwoli to uniknąć widocznych po 10 www.eksper tbudowlany.pl JAK NARZĘDZIA W zdaniem eksperta Marcin Matałowski główny technolog Blue Dolphin Tape N Sama farba to nie wszystko. Bez względu na to, co będziemy malować, jaką farbą i jakie podłoże, potrzebne będą różnego rodzaju narzędzia. O wyborze odpowiedniego będzie decydował rodzaj podłoża i farby. Wybierając konkretną technikę malowania – pędzlem czy też wałkiem – będziemy potrzebowali dwa rozmiary narzędzi. Mały pędzel czy wałek będzie nam potrzebny do mniejszych powierzchni lub zakamarków i odpowiednio większy – do dużych powierzchni. Przydatny będzie także zestaw taśm malarskich, aby osłonić malowane już powierzchnie przed przypadkowym ich ubrudzeniem, a także teleskopowy przedłużacz do wałków malarskich, potrzebny do malowania wyższych fragmentów ścian z poziomu podłogi. M Sam proces nakładania farby na ściany i sufity nie jest skomplikowany. Można ją aplikować zarówno pędzlem, wałkiem, jak i metodą natryskową. Ważne jest jednak, aby prace te prowadzić w temperaturze nie niższej niż +10°C. Trzeba także pamiętać, że kolejną warstwę farby powinno się nakładać po wyschnięciu poprzedniej i nie wcześniej niż po upływie około 3 godzin, chyba że producent określił to inaczej. Warto również pamiętać, aby wymalowanie przeprowadzić w możliwie krótkim czasie, zachowując zasadę tzw. mokre na mokre, w przeciwnym razie na ścianie mogą się pojawić nieestetyczne plamy i zacieki. Prace malarskie prowadzi się nia sufitów pokrytych tynkiem gipsowym i ścian z płyt gipsowo-kartonowych, a więc podłoży stosunkowo gładkich, najlepiej użyć farb emulsyjnych z właściwościami tiksotropowymi. Właściwości te powodują, że farby nie kapią i nie rozpryskują się podczas malowania oraz łatwo rozprowadzają się na ścianie. Dzięki czemu nie musimy zakrywać ani mebli, ani podłogi w pomieszczeniu podczas jego malowania. lem może spowodować powstawanie smug, co spowoduje, że miejsca te będą się negatywnie wyróżniać się na tle całości. Duże powierzchnie malujemy od góry do dołu. Pracę przerywamy dopiero po pomalowaniu całej ściany. Pierwszą warstwę farby rozprowadzamy ruchem krzyżowym. Drugą zaś – nakładając pełne pasy farby i malując całą powierzchnię od góry do dołu. Do malowa- Malowana powierzchnia nie zawsze musi być gładka. Ciekawy efekt dekoracyjny możemy uzyskać, jeśli zastosujemy farby strukturalne. Najczęściej można je spotkać w postaci gęstej, plastycznej masy z dodatkiem np. piasku lub włókien. Dostępne są także w formie dodatków do zwykłych farb. W zależności od ich rodzaju, malowane podłoże można pokryć farbą, a następnie, zanim całkowicie wyschnie, za pomocą specjalnego wałka fakturowanego lub packi wytłaczać na jego powierzchni dowolne wzory. Uzyskane w ten sposób nierówności umożliwiają powstawanie licznych światłocieni na powierzchni, powodując ciekawy efekt dekoracyjny. Innym sposobem na interesującą powierzchnię ścian jest tzw. przecierka. Aby ją uzyskać, powierzchnię malujemy równomiernie najpierw jaśniejszym kolorem, a po wyschnięciu tej warstwy – ciemniejszą farbą (małe fragmenty ściany). Następnie, dopóki farba jest jeszcze mokra, przecieramy szmatką lub gąbką, wykonując przy tym ruchy jak przy myciu szyb, aż do uzyskania zadowalającego efektu. nr 3/2011 Sebastian Czernik Fot. Dekoral WNĘTRZA Równe i gładkie powierzchnie to obecnie standard wykończenia ścian i sufitów w naszych domach i mieszkaniach. W nowo budowanych i remontowanych budynkach stosuje się tynki cementowo-wapienne z odpowiednią przecierką lub tynki gipsowe, a także gładzie gipsowe. Gips ze względu na swoje właściwości i łatwą obróbkę jest bowiem doskonałym materiałem do wykończeniowych prac budowlanych. GŁADKIE ŚCIANY W SIEDMIU KROKACH O ferta materiałów przeznaczonych do wykonania gładzi jest bardzo szeroka. W każdej hurtowni, sklepie czy markecie budowlanym znajdziemy co najmniej kilka wyrobów przeznaczonych do tego celu. Jednak dopiero stojąc przed wyborem konkretnego materiału, można sobie zadać pytanie, czym różnią się te produkty oraz, co najważniejsze, który z nich będzie dla nas najlepszy. Jak zatem dokonać właściwego wyboru, jak przygotować podłoże i na co zwracać uwagę przy kolejnych etapach prac wykończeniowych. Krok 1. GŁADŹ CZY SZPACHLA W sklepach możemy znaleźć zarówno gładzie, jak i gładzie szpachlowe, które sprzedawcy również polecają do wykańczania ścian. Nie jest to do końca słuszne podejście, gdyż zakres stosowania tych materiałów nie jest taki sam. Gładzie szpachlowe służą przede wszystkim do korygowania większych nierówności oraz precyzyjnego wyprowadzania kątów i płaszczyzn ścian lub sufitów. Grubość jednokrotnie nakładanej warstwy szpachli to zazwyczaj około 5–6 mm. Tymczasem gładź gipsowa przeznaczona jest do wykonywani najcieńszej warstwy wykończeniowej, decydującej o ostatecznej gładkości i wyglądzie powierzchni. Z tego względu gładzie stosuje się w warstwie nie większej niż 2 mm. Gładzie szpachlowe sprawdzą się przede wszyst- 12 www.eksper tbudowlany.pl kim podczas remontów domów ze starymi, zniszczonymi tynkami oraz mieszkań, szczególnie w blokach wykonanych w technologii wielkiej płyty. W tych ostatnich, aby uzyskać zadowalający efekt, trzeba czasami nałożyć kilka warstw szpachli, które zatuszują niedokładności i odchylenia płaszczyzn powstałe jeszcze podczas budowy (ściany w takich blokach są betonowe i zazwyczaj nie były dodatkowo tynkowane). Krok 2. JAKA GŁADŹ Utarło się przekonanie że jeśli gładź, to oczywiście mamy do czynienia z gipsem. Na rynku możemy jednak znaleźć nie tylko gładzie gipsowe, ale też cementowe, wapienne i polimerowe. Na to również trzeba zwrócić uwagę podczas wyboru konkretnego materiału. Najbardziej rozpowszechnione są oczywiście gładzie gipsowe. Różnica w rodzaju gipsu, na bazie którego zostały wyprodukowane gładzie (syntetyczny lub naturalny), może, ale wcale nie musi, przekładać się na kolor gotowego wyrobu. W przypadku gipsu syntetycznego kolor może być kremowy lub lekko żółtawy, natomiast w przypadku gipsu naturalnego – biały lub jasnoszary. Gładź gipsowa jest łatwa do nakładania i wygładzania oraz miękka w obróbce i szlifowaniu. Można ją stosować na wszystkich podłożach mineralnych wewnątrz budynków, w pomieszczeniach mieszkalnych. Gładzie cementowe są mniej popularne z tego względu, że ich powierzchnia jest znacznie twardsza i trudniejsza do szlifowania. Wykonanie gładzi cementowej na dużej powierzchni wiąże się zatem z wydłużeniem czasu remontu i sporym wysiłkiem. Dlatego też radziłbym, aby ten rodzaj gładzi stosować tylko w określonych sytuacjach, np. w pomieszczeniach o wysokiej wilgotności (łazienkach, pralniach, suszarniach), a także w miejscach, w których gładź jest narażona na uszkodzenia, np. na klatkach schodowych. Gładzie cementowe produkowane są na bazie białego cementu, dlatego ich powierzchnia do złudzenia przypomina gładź gipsową. Mogą być jednak stosowane również na zewnątrz. Gładzie wapienne są rzadko stosowane, dlatego trudno je znaleźć w naszych sklepach. Przeznaczone są do wykonywania gładzi szczególnie w pomieszczeniach o podwyższonych wymaganiach sanitarnych, np. w kuchniach czy spiżarniach. Właściwości wapna sprawiają, że gładź ma wysoką odporność na skażenia biologiczne i pojawienie się np. grzyba na jej powierzchni. Gładzie polimerowe to stosunkowo nowe rozwiązanie. Spoiwem w tego typu gładziach jest żywica, zaś wypełniaczem biała mączka dolomitowa. Gładzie polimerowe są bardzo elastyczne, mają wysoką przyczepność do podłoża i można je nakładać w bardzo cienkiej warstwie, do 2 mm. Najlepiej stosować nr 3/2011 pojemnika, w którym przygotowujemy masę i dostania się do niej różnych zanieczyszczeń. Po wstępnym wymieszaniu masę trzeba na chwilę odstawić, po czym ponownie delikatnie wymieszać, tym razem można to już zrobić ręcznie. Pojemnik, w którym gładź jest mieszana, musi być czysty, nie może zawierać pozostałości związanego gipsu, ponieważ może to spowodować zbyt szybkie wiązanie nowego zaczynu. Krok 3. PODŁOŻE W przypadku stosowania gładzi podłoże musi być odpowiednio równe. Najpierw trzeba więc wypełnić większe ubytki i nierówności, ewentualnie wyprowadzić całe płaszczyzny ścian i sufitów, używając gładzi szpachlowych. Powierzchnia musi być oczyszczona z kurzu, resztek farby i osypujących się fragmentów. Kolejną czynnością, często dyskutowaną podczas remontów, jest gruntowanie. Dobór odpowiedniego preparatu zależy od podłoża. Na powierzchniach chłonnych (wciągających wilgoć po zmoczeniu wodą) należy stosować produkty zmniejszające nasiąkliwość, natomiast na niechłonnych, np. betonowych (stropy, ściany w blokach z wielkiej płyty), lepiej użyć tzw. gruntów sczepnych. Mają one postać gęstej farby i po nałożeniu tworzą bardzo mocno przylegającą do podłoża, szorstką warstwę, ułatwiającą nakładanie gładzi i zwiększającą jej przyczepność. Trzeba jednak pamiętać, że zastosowanie tego typu gruntu wymusza konieczność nałożenia grubszej warstwy gładzi. Krok 5. NAKŁADANIE Nakładanie gładzi nie jest czynnością skomplikowaną, nieco trudniej jest natomiast ją równomiernie rozprowadzić i wygładzić. Do tego celu stosuje się stalowe, gładkie Wypełnianie ubytków Krok 4. nr 3/2011 Rozprowadzanie gładzi Fot. Atlas PRZYGOTOWANIE GŁADZI Ta z pozoru zwykła czynność to sekret szybkiego i estetycznego wykonania gładzi, decyduje bowiem o parametrach roboczych masy i wytrzymałości po związaniu. Zawsze należy trzymać się zaleceń producenta dotyczących proporcji mieszania suchej mieszanki z wodą, tylko wówczas bowiem uzyskuje się oczekiwane parametry. Przygotowanie masy o niewłaściwej konsystencji lub zawierającej grudki szybko zemści się na nieuważnym wykonawcy i skomplikuje mu prace. Przy mieszaniu gipsu z wodą szczególnie niekorzystny jest pośpiech. Najlepiej wsypywać proszek z worka do odmierzonej ilości wody partiami, małą łopatką, a nie od razu cały materiał. Warto też po wsypaniu gipsu odczekać około 3–4 minuty i pozwolić na samoistne namoczenie wsypanej mieszanki. Dopiero wówczas można mieszać, stosując wiertarkę z małymi obrotami (około 400 obr./min), oraz – co bardzo ważne – mieszadło do gipsu, a nie do zapraw cementowych. Mieszadło do gipsu ma bowiem inną budowę. Tworzące je pręty mają obłe kształty, dzięki czemu nie napowietrzają masy, mniejsza jest też możliwość zdarcia fragmentów Szlifowanie pace mocno przyciskane do podłoża. Szerokość pacy zależy od umiejętności wykonawcy. Najpierw nakłada się gładź na suficie, później na ścianach (od dołu), zaczynając prace od strony okna, ponieważ padające na ściany światło pozwoli na bieżąco weryfikować stan uzyskanej powierzchni. Trzeba również pamiętać, aby stosować wyłącznie narzędzia ze stali nierdzewnej i – co bardzo ważne – czyste! Nie zawsze trzeba jednak kupować nowe narzędzia, a jeśli już, to dla ułatwienia sobie zadania, narożniki pac dobrze jest delikatnie odgiąć do góry, aby nie pozostawiały śladów na wygładzanej powierzchni. Gładzie stosuje się w dwóch warstwach. Pierwsza wyrównuje podłoże do oczekiwanego stanu, druga natomiast, często nakła- dana po wyschnięciu i przeszlifowaniu poprzedniej, jedynie uzupełnia ewentualne niedokładności. Krok 6. OSTATECZNA OBRÓBKA Celowo etapu tego nie nazwałem szlifowaniem, ponieważ nie jest to jedyna metoda wykończenia powierzchni gładzi. Obecnie można bowiem wykończyć powierzchnię zarówno na sucho, jak i na mokro. Szlifowanie wykonuje się papierem ściernym lub specjalną siatką ścierną, usuwając w ten sposób nierówności i uzyskując gładką powierzchnię. Gramatura papieru lub siatki to 120–160 przy wstępnym szlifowaniu i 200–220 przy szlifowaniu ostatecznej warstwy. Szlifowanie wiąże się z dużym zapyleniem pomieszczeń, jest szczególnie uciążliwe zarówno dla mieszkańców w czasie remontu, jak i dla samego wykonawcy (zwłaszcza podczas szlifowania sufitu). Warto więc zastanowić się nad wypożyczeniem i użyciem mechanicznych szlifierek, tzw. żyraf, które można podłączyć do odkurzacza przemysłowego i automatycznie odsysać powstający pył. Drugim sposobem, wymagającym jednak większych umiejętności i odpowiedniego rodzaju materiału, jest obróbka powierzchni gładzi na mokro, tzn. jeszcze przed jej całkowitym związaniem i utwardzeniem. Nadają się do tego celu tylko niektóre gładzie nazywane potocznie angielskimi, producent informuje o takiej możliwości na opakowaniu wyrobu. Technika ta polega na dokładnym nałożeniu i wygładzeniu powierzchni, odczekaniu do jej wstępnego związania, a następnie dodatkowym zwilżeniu, zatarciu pacą filcową i ponownym wygładzeniu pacą stalową. Do Polski wykańczanie gładzi na mokro przywędrowało wraz z naszymi wykonawcami, którzy pracowali w Anglii i Irlandii. W krajach tych technika nazywana skimmingiem jest bowiem bardzo rozpowszechniona. WNĘTRZA je do poprawy jakości już wykonanych gładzi lub całopowierzchniowego wygładzania powierzchni płyt gipsowo-kartonowych. Krok 7. MALOWANIE Decydując się na gładź, należy się liczyć z tym, że wszelkie mankamenty wykonania, jak np. nierówności, ubytki czy ślady po szlifowaniu, zostaną bezlitośnie ujawnione po pomalowaniu powierzchni. Jest to szczególnie widoczne na ścianach prostopadłych do okna. Powierzchnia przeznaczona do malowania musi być zatem odpowiednio mocna, oczyszczona z pyłu powstającego podczas szlifowania oraz zagruntowana – zawsze zgodnie z zaleceniami producenta farby. www.eksper tbudowlany.pl 13 WNĘTRZA P R Z E G L Ą D G Ł A D Z I G I P S O W Y C H AG S17 AG S20 AG S17 Rodzaj: sucha mieszanka; Opis produktu: gips szpachlowy elastyczny, produkt jest zgodny z PN-EN 13963:2008, posiada atest Państwowego Zakładu Higieny; Podłoże: płyty g-k; Zastosowanie: do ręcznego szpachlowania połączeń płyt g-k bez stosowania taśmy zbrojącej, do łączenia płyt o krawędziach półokrągłych, półokrągłych spłaszczonych, ostro ściętych z fazą oraz ostro ściętych, do stosowania wewnątrz budynków; Grubość warstwy: odpowiada grubości płyty g-k; Zużycie: ok. 1 kg/1 m2/1 mm; Czas obróbki: ok. 60 min.; Opakowania: torebka 4 kg, worek 20 kg. Cena cennikowa netto: 4,10 zł/kg (worek 20 kg) AG S20 Rodzaj: sucha mieszanka; Opis produktu: gips szpachlowy wolnowiążący, produkt jest zgodny z PN-EN 13963:2008, PNEN 13279-1:2008, posiada atest Państwowego Zakładu Higieny; Podłoże: ściany i sufity z elementów gipsowych, ceramicznych, silikatowych, betonowych i z betonu komórkowego, tynki gipsowe, cementowe, cementowo-wapienne, wapienne oraz płyty g-k; Zastosowanie: do spoinowania płyt g-k, płyt Pro-Monta i innych elementów gipsowych oraz do szpachlowania tynków, AG S22 jako warstwa podkładowa pod gładzie, a także do wypełniania niewielkich uszkodzeń ścian i sufitów, do stosowania wewnątrz budynków; Grubość warstwy: do 3 mm; Zużycie: ok. 1 kg/1 m2/1 mm; Czas obróbki: ok. 60 min.; Opakowania: torebka 2 kg, torebka 4 kg, worek 20 kg. Cena cennikowa netto: 1,40 zł/kg (worek 20 kg) AG S22 Rodzaj: sucha mieszanka; Opis produktu: gładź gipsowa biała, produkt jest zgodny z PN-EN 13279-1:2008, posiada atest Państwowego Zakładu Higieny; Podłoże: tynki cementowe, cementowo-wapienne, wapienne, gipsowe, szpachle gipsowe, płyty g-k oraz ściany i sufity betonowe; Zastosowanie: do wykonywania białych gładzi na wyprawach tynkarskich, płytach g-k oraz podłożach betonowych, do stosowania na ścianach i sufitach wewnątrz budynków, w pomieszczeniach nie narażonych na oddziaływanie wilgoci, do nakładania ręcznego; Grubość warstwy: od 1 do 2 mm; Zużycie: ok. 1 kg/1 m2/1 mm; Czas obróbki: ok. 60 min.; Opakowania: torebka 4 kg, worek 20 kg. Cena cennikowa netto: 1,80 zł/kg (worek 20 kg) ALPOL GIPS Sp. z o.o., Fidor, 26-200 Końskie, tel. 41 372 11 00, fax 41 372 12 84 www.alpol.pl, [email protected] P R Z E G L Ą D G Ł A D Z I G I P S O W Y C H RIMANO MAX PLUS PROMIX MEGA RIMANO MAX PLUS MULTI-FINISH Rodzaj: bezpyłowa gładź gipsowa; Opis produktu: gładź gipsowa do stosowania na podłożach mineralnych, pozwalająca uzyskać bardzo gładką powierzchnię ścian i sufitów, która jest trwałym podłożem do dalszych prac wykończeniowych; wymaga specjalnej techniki aplikacji tzw. skimmingu – w rezultacie uzyskuje się idealną gładką powierzchnię bez uciążliwego szlifowania; Podłoże: równy, gładki beton, płyty g-k, tynki gipsowe, stare tynki cementowe; przed nałożeniem Multi-Finish bezwzględnie konieczne jest gruntowanie płyt g-k gruntem Multi-Start GT-15, podłoża betonowe należy gruntować środkiem Rikombi Kontakt; stosować na podłoża niezmrożone o temp. min. +5°C i max +40°C; Zastosowanie: do spoinowania połączeń płyt g-k z taśmą zbrojącą oraz do wykonywania gładzi na zagruntowanych płytach w jednym cyklu roboczym; do wykonywania remontów obiektów, które w trakcie prowadzenia prac są eksploatowane, np.: mieszkania, budownictwo jednorodzinne, budynki użyteczności publicznej (szpitale, centra handlowe, szkoły itp.); Grubość warstwy: do 4 mm (łącznie obie warstwy); Zużycie: 1,3 kg/m2 /1 mm; Czas obróbki: 90 min; Normy, atesty: EN 13279-1 typ B1/20/2, PZH; Opakowania: 25 kg. Cena brutto za opakowanie: 33,21 zł MULTI-FINISH PROMIX MEGA Rodzaj: akrylowa masa szpachlowa gotowa do użycia; Opis produktu: można stosować do finiszowego i wstępnego szpachlowania połączeń płyt g-k z taśmą zbrojącą; do wykonywania gładzi na ścianach i sufitach wewnątrz pomieszczeń; Podłoże: tynki cementowo-wapienne, gipsowe, płyty g-k, podłoże powinno być suche, równe, czyste i pozbawione kurzu; każdorazowo wykonawca ocenia stan powierzchni betonowej i podejmuje decyzję o potrzebie zastosowania środka gruntującego; Zastosowanie: szpachlowanie połączeń płyt g-k; jako gładź wykonywana na powierzchniach tynków cementowo-wapiennych, gipsowych, płytach g-k; należy szpachlować tylko suche powierzchnie, szlifowanie można rozpocząć po całkowitym wyschnięciu powierzchni; Grubość warstwy: do 2 mm; Zużycie: 1,7 kg/m2/1 mm; Czas obróbki: masa wysychająca – w wiaderku; Normy, atesty: EN 13963-3A, PZH; Opakowania: 15, 25 kg. Cena brutto za opakowanie: 68,81 zł (15 kg), 96,24 zł (25 kg) Rodzaj: biała gładź gipsowa; Opis produktu: biała gładź gipsowa o doskonałej przyczepności do podłoża, uniwersalna w zastosowaniu, o unikalnej recepturze zapewniającej wyjątkową plastyczność materiału podczas nanoszenia, drobna frakcja składników użytych do produkcji umożliwia uzyskanie bardzo gładkiej powierzchni bez konieczności szlifowania; Podłoże: mineralne podłoża budowlane, płyty g-k; większe ubytki w podłożach należy wypełnić np. Gipsem Szpachlowym Rigips lub Tynkiem Ręcznym Rimano Max Baza; podłoża o wysokiej nasiąkliwości należy zagruntować środkiem gruntującym Multi-Start GT-15 (wyrównuje chłonność podłoży); podłoża gładkie, o niskiej nasiąkliwości należy zagruntować środkiem gruntującym Rikombi Kontakt (zwiększa przyczepność i chropowatość powierzchni); Zastosowanie: do wykonywania gładzi na mineralnych podłożach budowlanych, do stosowania na ścianach i sufitach wewnątrz budynków, do całopowierzchniowego szpachlowania płyt g-k (warstwa grubości min. 1 mm), do końcowego wygładzenia ścian przeznaczonych pod malowanie lub tapetowanie; Grubość warstwy: do 3 mm; Zużycie: 0,9 kg/m2/1 mm; Czas obróbki: 90 min; Normy, atesty: PN-EN 13279-1 Typ: B2/20/2-A1, PZH; Opakowania: 25 kg. Cena brutto za opakowanie: 50,12 zł SAINT-GOBAIN CONSTRUCTION PRODUCTS Polska Sp. z o.o. Biuro Rigips w Warszawie, ul. Cybernetyki 21, 02-677 Warszawa, www.rigips.pl, multifinish.rigips.pl 14 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 3/2011 PRZEGLĄD GŁADZI GIPSOWYCH CEKOL C-45 Biała gładź szpachlowa Rodzaj: biała masa szpachlowa; Opis produktu: sucha mieszanka wyprodukowana na bazie najwyższej klasy gipsu naturalnego oraz szerokiej gamy dodatków uszlachetniających, modyfikujących, uplastyczniających, opóźniających wiązanie i zapewniających doskonałą przyczepność do podłoża, jest produktem nietoksycznym w użyciu i podczas eksploatacji, umożliwia wykonanie bardzo gładkich powierzchni, nie żółknie pod wpływem światła, jest doskonałym materiałem do przygotowania ścian i sufitów wewnątrz budynków przed malowaniem, tapetowaniem itp., do nakładania ręcznego i maszynowego, przy użyciu odpowiednich agregatów; Podłoże: gipsowe, ceglane, betonowe, gazobetonowe, płyty g-k; Zastosowanie: doskonały podkład pod farby emulsyjne i akrylowe, tapety, do renowacji starych tynków, tynkowania całych ścian, szpachlowania płyt g-k (do spoinowania i uzupełniania rys i pęknięć zaleca się stosowanie masy Cekol C-40); Grubość warstwy: od 1 do 5 mm; Zużycie: 1 kg/m2/1 mm; Czas obróbki: 45 minut; Normy, atesty: PN-EN 13279-1 B2/20/2 Tynk na bazie gipsu, Atest PZH; Opakowania: 1 kg, 2 kg, 5 kg, 10 kg, 20 kg, 40 kg. Cena brutto za opakowanie: 4,28 zł (1 kg), 8,04 zł (2 kg), 14,35 zł (5 kg), 26,31 zł (10 kg), 47,66 zł (20 kg), 90,79 zł (40 kg) WNĘTRZA PRZEGLĄD GŁADZI GIPSOWYCH CEKOL C-45 CEKOL A-45 Finisz Rodzaj: gotowa do użycia biała masa szpachlowa; Opis produktu: nadaje się do ostatecznego wygładzania i wyrównywania powierzchni przed malowaniem, umożliwia uzyskanie idealnie gładkiej, łatwej do pomalowania białej powierzchni, po wyschnięciu nadaje się do malowania wszystkimi rodzajami farb, nie żółknie pod wpływem światła; produkt można nakładać ręcznie i maszynowo, przy użyciu odpowiednich agregatów; Podłoże: betonowe, gipsowe, płyty g-k, wysezonowane tradycyjne tynki cementowo-wapienne; Zastosowanie: do wyrównywania i szpachlowania powierzchni przed malowaniem, a także do uzyskania powłok, kształtów i faktur o charakterze dekoracyjnym, wzór tekstury uzależniony jest od narzędzi; Grubość warstwy: do 3 mm; Zużycie: 1 kg/m2/1 mm; Czas obróbki: masa wysychająca; Normy, atesty: PN-EN 13300, Atest PZH; Opakowania: 3 kg, 8 kg, 24 kg. Cena brutto za opakowanie: 13,76 zł (3 kg), 22,26 zł (8 kg), 57,44 zł (24 kg) CEKOL A-45 finisz CEKOL GS-150 Gips szpachlowy EXTRA Opis produktu: łączy w sobie zalety gładzi gipsowej i gipsu szpachlowego, możliwe jest zastosowanie tego gipsu w cienkich warstwach – do końcowego wygładzenia powierzchni, ale również świetnie radzi sobie z większymi nierównościami tak jak gips szpachlowy; nadaje się do wstępnego podrównania podłoża lub uzupełnienia większych ubytków, możliwość obróbki na mokro; Podłoże: wszelkie podłoża mineralne; Zastosowanie: do szpachlowania i wyrównywania ścian i sufitów wewnątrz budynków; również do wykonywania gładzi gipsowych na podłożach mineralnych; Grubość warstwy: od 1 do 10 mm; Zużycie: 1 kg/m2/1 mm; Czas obróbki: 60 minut; Normy, atesty: EN 13279-1 B2/20/2, Atest PZH; Opakowania: 20 kg. Cena brutto za opakowanie: 20,54 zł CEKOL GS-150 GŁADŹ GIPSOWA 601 CEKOL GS-200 Gładź szpachlowa Rodzaj: gładź szpachlowa; Opis produktu: mieszanka gipsu syntetycznego, wypełniaczy mineralnych i szerokiej gamy dodatków uszlachetniających, modyfikujących, opóźniających wiązanie oraz zapewniających doskonałą przyczepność do podłoża służy do przygotowania ścian i sufitów wewnątrz budynków przed malowaniem i tapetowaniem, umożliwia wykonanie gładkich powierzchni, łatwo się szlifuje; Podłoże: betonowe, z cegły, gazobetonu, płyt i bloczków gipsowych oraz płyt g-k; Zastosowanie: do wykonania gładkich powierzchni ścian i sufitów wewnątrz budynków przed malowaniem i tapetowaniem; Grubość warstwy: od 1 do 5 mm; Zużycie: 1 kg/m2/1 mm; Czas obróbki: 60 minut; Normy, atesty: PN-EN 13279-1 B2/20/2, Atest PZH; Opakowania: 2 kg, 5 kg, 10 kg, 20 kg. Cena brutto za opakowanie: 3,75 zł (2 kg), 8,04 zł (5 kg), 13,69 zł (10 kg), 26,17 zł (20 kg) Rodzaj: sucha mieszanka; Opis produktu: biała gładź gipsowa, przygotowana fabrycznie w postaci suchej mieszanki wyselekcjonowanych składników mineralnych, wypełniaczy i domieszek modyfikujących; Podłoże: betony, tynki cementowe, cementowo-wapienne, wapienne, gipsowe, płyty g-k itp.; nie należy stosować jej na metale, szkło, tworzywa sztuczne oraz na podłoża zawilgocone i podlegające odkształceniom, a także na farby wapienne i kredowe; Zastosowanie: do wygładzania ścian i sufitów w pomieszczeniach, w których wilgotność względna powietrza w trakcie użytkowania nie przekracza 70%, także do wypełniania ubytków, rys i spękań w tynkach; Grubość warstwy: do 3 mm; Zużycie: ok. 1 kg/m2/1 mm; Czas obróbki: ok. 60 min.; Opakowania: worek 25 kg CEKOL GS-200 KREISEL – Technika Budowlana Sp. z o.o. ul. Szarych Szeregów 23 60-462 Poznań, tel. 61 846 79 00 fax 61 846 79 09, www.kreisel.pl CEDAT Sp. z o. o., Producent Wyrobów Marki CEKOL ul. Budowlanych 19, 80-298 Gdańsk Infolinia: 801 623 565, [email protected], www.cekol.pl nr 3/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 15 WNĘTRZA BEZPYŁOWA GŁADŹ GIPSOWA zdaniem wykonawcy Szymon Nagórski autoryzowany wykonawca Rigips – Od kiedy zamieniłem zwykłą gładź gipsową na Multi-Finish, skończyły się problemy z reklamacjami widocznych spoin na sufitach z płyt gipsowo-kartonowych. Co więcej, wzrosła też wydajność moich brygad o 40–50%. Teraz mogę się podjąć Wykonywanie tradycyjnej gładzi podczas remontu domu lub mieszkania wiąże się z powstawaniem uporczywego pyłu podczas szlifowania. Kurz gipsowy jest nie tylko uciążliwy dla wykonawcy, który przez wiele dni pracuje w trudnych warunkach, ale również dla inwestora, musi on bowiem ponieść koszty związane z zabezpieczeniem mienia przed uszkodzeniem i zabrudzeniem. Według różnych szacunków koszty te mogą wahać się w granicach 2–4% wartości inwestycji. Tradycyjne wygładzanie ścian czy sufitów trwa około 3–4 dni, zanim uzyska się powierzchnię gotową do malowania. Zwykle czynność tę dzieli się na kilka etapów: gruntowanie po 24 godz. nakładanie pierwszej warstwy gładzi kolejny dzień – szlifowanie 3. dzień – nakładanie drugiej warstwy gładzi w celu uzyskania równej i gładkiej powierzchni 4. dzień – ponowne szlifowanie. najbardziej wyszukanych prac, bo wiem, że jakość robót wykonywanych z użyciem tego produktu nie ma sobie równej. Zamówień mam na 5 następnych miesięcy. nie w ciągu jednego dnia roboczego. Szpachlowanie połączeń płyt gipsowo-kartonowych i wykonywanie na nich gładzi również odbywa się w jednym cyklu i w ciągu jednego dnia. Gładź Multi-Finish służy do pokrywania tynków cementowo-wapiennych, gipsowych, równych, gładkich betonów, płyt gipsowo-kartonowych. Przed nałożeniem gładzi powierzchnie należy zawsze zagruntować. Korzyści z zastosowania Zastosowanie bezpyłowej gładzi Multi-Finish daje wiele wymiernych korzyści dla wykonawcy i inwestora, również w odniesieniu do tradycyjnych gładzi gipsowych stosowanych od kilkunastu lat w Polsce. Za pomocą gładzi Multi-Finish powierzchnię wykonuje się w ciągu jednego dnia roboczego. Nie występuje pył gipsowy. Powierzchnia jest bardzo gładka. Powierzchnia ma wysoką stabilność/ twardość (struktura wiązań nie jest osłabiona w wyniku szlifowania siatką). Wykonawca pracuje bardzo wydajnie – w ciągu jednego dnia wykonuje około 40 m2 gładzi. Cena brutto: 33,21 zł * * * Więcej informacji o produkcie oraz programie szkoleń: multifinish.rigips.pl zdaniem producenta Joanna Nowak manager produktu w Rigips – Uruchomiliśmy program odpłatnych szkoleń dotyczących nowej techniki wykonywania gładzi – mówi. – Chcemy, aby jak najwięcej wykonawców miało możliwość wyszkolenia swoich pracowników. Wydajemy licencje, jeśli wykonawca przedstawi co najmniej 3 wykonane zlecenia. Sprawdzamy zarówno jakość wykonawstwa, jak i opinie inwestorów. Chcemy wiedzieć, co się dzieje z naszym produktem i technologią. 16 www.eksper tbudowlany.pl Gładź gotowa w jeden dzień Odpowiedzią na wielodniowe wygładzanie powierzchni i walkę z pyłem jest angielski produkt Thistle Multi-Finish i nowa metoda wygładzania ścian i sufitów. Jest to technika bezpyłowego wykonywania gładzi zwana skimmingiem. Polega na pokrywaniu powierzchni specjalną gładzią wysokiej jakości, która umożliwia uzyskanie bardzo gładkiej powierzchni gotowej pod malowaA R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y Saint-Gobain Construction Products Polska Sp. z o.o. Biuro Rigips w Warszawie ul. Cybernetyki 21, 02-677 Warszawa tel. 22 457 14 57, fax 22 457 14 55 e-mail: [email protected] www.rigips.pl nr 3/2011 WNĘTRZA Paweł Królikowski, Polskie Zrzeszenie Płytkarzy JAK Fot. Shutterstock UKŁADAĆ MOZAIKĘ Ciekawa kolorystyka, oryginalny wygląd, możliwość tworzenia wymyślnych i niepowtarzalnych kompozycji to główne cechy, które decydują o popularności tego materiału przy wykańczaniu wnętrz. Układanie mozaiki wymaga jednak szczególnej wiedzy, umiejętności i staranności, ponieważ źle ułożona wygląda wyjątkowo nieestetycznie. Mozaiki kupuje się obecnie w gotowych zestawach. Najczęściej wykonane są one ze szkła, ceramiki, gresu lub kamienia naturalnego. Elementy, które tworzą wzory i ornamenty, połączone są siatką plastikową lub specjalnym papierem. Dzięki temu praca glazurnika jest łatwiejsza i szybsza, ale wymaga wiedzy i szczególnych umiejętności. Przed przystąpieniem do klejenia mozaiki warto dokładnie zaplanować jej kompozycję i rozmieszczenie, tak aby w miejscach najbardziej widocznych była umieszczona główna kompozycja. Ważne jest podłoże… Podłoże pod mozaiki musi być idealnie równe. Drobne elementy przykleja się na bardzo cienkiej warstwie zaprawy. Rozprowadza się ją grzebieniem o najdrobniejszych zębach, czasami stosuje się do tego celu narzędzia parkieciarskie. Zbyt gruba warstwa kleju może spowodować zapadanie się kostek mozaiki i wypływanie zaprawy ze szczelin. Jeśli okładzina mozaikowa styka się z innymi płytkami, których grubość jest większa, trzeba tak przygotować podłoże, aby w efekcie lica sąsiadujących płaszczyzn były na jednakowym poziomie. Najlepszym sposobem jest wklejenie cienkiej płyty gipsowej, zbrojonej włóknem szklanym. 18 www.eksper tbudowlany.pl …odpowiedni klej… Do przyklejania mozaiki na typowych podłożach mineralnych, takich jak tradycyjne tynki cementowe, można zastosować uelastycznioną zaprawę klejową. Jeśli zaś będziemy ją przyklejać na płyty gipsowo-kartonowe, powinniśmy wybrać zaprawę o zwiększonej elastyczności i przyczepności. W przypadku mozaiki marmurowej konieczne jest zastosowanie zaprawy klejowej na bazie białego cementu. Klej ten nie powoduje bowiem przebarwień nasiąkliwej okładziny. Mozaika jest idealnym materiałem do wykańczania krzywizn. Na łukach wypukłych zwiększa się znacznie szerokość spoin prostopadłych do łuku krzywizny, na wklęsłych zaś jest odwrotnie – krawędzie szczelin zbliżają się do siebie. Sporo czasu zajmuje ich wyrównanie. Pracę ułatwi klej o przedłużonym czasie otwartego schnięcia i możliwości korygowania, dzięki niemu wykonawca będzie miał więcej czasu na właściwe ustawienie szerokości spoin. …i spoiny Fugowanie okładziny można rozpocząć po upływie minimum 24 godzin od zakończenia przyklejania mozaiki. Można zastosować fugi elastyczne lub fugi epoksydowe, które mają zwiększoną odporność na zabrudzenia. Są ponadto odporne na promieniowanie Ä ekspert radzi Jak uniknąć docinania Projektując okładzinę z mozaiki, warto przyjąć wymiary, które są wielokrotnością pojedynczych jej elementów. Unika się w ten sposób trudnego i pracochłonnego docinania. Jest to bowiem zadanie niełatwe i czasochłonne, a w dodatku za taką pracę trzeba sporo zapłacić. Cięcia proste wykonuje się maszynkami ręcznymi, ale tylko niektóre modele są do tego przystosowane i w dodatku są drogie. Cięcia ukośne (fazowanie do łączeń w narożach) wykonuje się przy użyciu ręcznej szlifierki kątowej, każdą kostkę mozaiki przycina się osobno. UV, przebarwienia, wykwity, grzyby i glony. Fugi epoksydowe mają zwiększoną odporność na wycieranie, zabrudzenia, działanie olejów i detergentów, są wodoszczelne, dlatego polecane są szczególnie do łazienek i basenów. Po ułożeniu mozaiki na zaprawie klejowej, skorygowaniu szerokości spoin w klastrach i pomiędzy nimi, należy delikatnie Ä warto wiedzieć Wzór na ilość zaprawy Przy spoinowaniu mozaiki zużywa się kilkakrotnie więcej zaprawy niż przy innych pracach glazurniczych. Zazwyczaj jest to około 2–3 kg na 1 m2. Do precyzyjnego obliczenia ilości zaprawy w proszku potrzebnej do zafugowania 1 m2 okładziny z płytek przyda się następujący wzór: A+B , = kg / m2 × C × D × 15 A ×B ( ) gdzie: A to długość płytki (mm), B – szerokość płytki (mm), C – grubość płytki (głębokość szczeliny fugi, mm), D – szerokość szczeliny fugi (mm). docisnąć całość za pomocą styropianowej packi, fugownicy lub innego narzędzia. Trzeba to robić z dużym wyczuciem. Każdy gwałtowny ruch może bowiem spowodować „rozjechanie się” fug. nr 3/2011 EKSTRA MOCNE KLASA PEWNE S1 ELASTYCZNE ATLAS PLUS- to najczęściej stosowany przez Fachowców odkształcalny klej do glazury. Potwierdzają to nie tylko badania, ale również setki tysięcy ton sprzedanego kleju. Jest on ceniony za wysoką przyczepność, elastyczność oraz trwałość i niezawodność. Spełnia najwyższe wymagania norm polskich i europejskich. Kleje wysokoelastyczne linii ATLAS PLUS maja klasę odkształcalności S1, a więc wytrzymują odkształcenia podłoża do 5 mm. Pozwala to na stosowanie ich na trudnych podłożach, takich jak płyty gipsowo-kartonowe, OSB, stropy drewniane. Zapewniają trwałe i mocne wykonanie okładziny w łazienkach, kuchniach, na tarasach, balkonach, elewacjach, a nawet w przydomowych basenach. · PLUS Mega - do dużych formatów · PLUS Express - do szybkich remontów · PLUS Biały - do kamienia naturalnego BUDOWA Agata Grudecka Z WIDOKIEM Fot . NA ENERGOOSZCZĘDNOŚĆ Automatyczny nawiewnik powietrza V4OP Kupując materiały do budowy i wykończenia domu, inwestorzy coraz częściej wybierają te, które mają rozwiązania energooszczędne. Dotyczy to również okien dachowych. I nie ma w tym nic dziwnego, przez okna ucieka bowiem aż 25–30% ciepła traconego przez cały budynek. Producenci okien dachowych mają w swojej ofercie produkty, które poprawiają termoizolacyjność poddasza. Superenergooszczędne okno obrotowe FTT U8 Thermo z trzykomorowym pakietem szybowym. Okno jest dostarczane i montowane wraz z kołnierzem uszczelniającym EHV-AT Thermo Fot. FAKRO Co kryje w sobie okno W przypadku okien dachowych polepszenie parametru izolacyjności cieplnej do niedawna uzyskiwano jedynie dzięki wprowadzeniu dwukomorowego, a nawet trzykomorowego, pakietu szyb zespolonych. Obecnie jednak zmianom konstrukcyjnym podlega również rama okna. Szyby są, oczywiście, bezpieczne – do oszklenia stosuje się szkło hartowane lub laminowane, ale ponadto są wykonywane ze szkła niskoemisyjnego, podobnie jak w przypadku okien pionowych. Szkło niskoemisyjne stosuje się przynajmniej jako szyby zewnętrzne. Przestrzenie międzyszybowe wypełniane są kryptonem, który ma lepsze parametry izolacyjne niż do niedawna powszechnie stosowany argon, zaś tafle rozdzielają tzw. ciepłe ramki dystansowe TGI. Ciepła ramka składa się głównie z polipropylenu pokrytego bardzo cienką powłoką metalową. Pakiet szybowy osadzony jest w ramie skrzydła znacznie szerszej – nawet o 30% niż w przypadku standardowych okien. W ten sposób można uzyskać wartość 20 www.eksper tbudowlany.pl współczynnika przenikania ciepła dla okna znacznie poniżej 1,0 W/m2K. Energooszczędne okna dachowe produkowane są zarówno z ramami drewnianymi, jak i z PVC. W przypadku okien z tworzywa, podobnie jak w oknach pionowych, producenci stosują rozmaite rozwiązania izolacji termicznej profilu. Może to być np. blok termoizolacyjny z odpornego, rozszerzonego i elastycznego polipropylenu. W przypadku zaś okien dachowych stosuje się profile Fot. VELUX Okno obrotowe z superenergooszczędną szybą dwukomorową – 65 o większym przekroju, czyli mówiąc obrazowo – grubsze. Dla konstrukcji okna niezwykle istotne jest też odpowiednie uszczelnienie. W oknach energooszczędnych stosuje się np. poczwórny system uszczelnienia. Zabezpiecza to skutecznie przed ucieczką ciepła, a także infiltracją powietrza. Dzięki temu okno może uzyskać najwyższą, czwartą klasę szczelności w zakresie przepuszczalności powietrza. Okna dachowe, mające określoną wartość współczynnika U, mogą być z powodzeniem stosowane nawet w domach pasywnych. Ale uwaga: muszą być wtedy montowane z użyciem specjalnego, paroprzepuszczalnego kołnierza. Pod nim zaś, wokół obwodu okna, musi znaleźć się izolacja termiczna. Kilka słów o wentylacji Zaparowane okna i wilgoć w narożach ścian to znak, że w domu nie działa wentylacja. Problem ten pojawia się często w budynkach nowo zbudowanych lub po wymianie starych, nieszczelnych okien na nowe, które są bardzo szczelne. Wilgotne powietrze nie wydostanie się z domu kominem wentylacyjnym, jeśli świeże nie będzie mogło dostać się do budynku – zakłócony zostaje wtedy ciąg kominowy. W takiej sytuacji wilgoć wykrapla się na najchłodniejszych powierzchniach wewnątrz domu, a więc głównie na szybach. Aby zapewnić prawidłowy obieg powietrza, zarówno okna połaciowe, jak i pionowe wyposaża się w nawiewniki. Najtańsze i najprostsze z nich otwierane są ręcznie – za pomocą suwaka lub pokrętła ustala się wielkość otworu w ościeżnicy. Niestety, najwięcej ciepła ucieka z domu właśnie przez ciągi wentylacji grawitacyjnej, a zimą nawiewniki dostarczają do budynku więcej zimnego powietrza niż wskazują zalecenia. Prawidłowy przepływ świeżego powietrza i większą oszczędność energii zapewnimy stosując nawiewniki automatyczne, które reagują na zmiany temperatury i wilgotności na zewnątrz i wewnątrz domu. Nawiewniki ciśnieniowe automatycznie przymykają się w czasie silnych podmuchów wiatru, co dodatkowo chroni pomieszczenia przed wyziębieniem. nr 3/2011 FAK R O Krystyna Stankiewicz Umożliwiają szybkie, łatwe i bezpieczne wyjście na dach BUDOWA w celu przeprowadzenia prac kominiarskich, instalacyjnych lub konserwacyjnych. Wybór typu wyłazu dachowego zależy przede wszystkim od tego, czy Fot. FAKRO pomieszczenie pod nim jest ogrzewane, czy nie. WYŁAZY DACHOWE I OKNA WYŁAZOWE Z arówno standardowe wyłazy dachowe, jak i okna wyłazowe, pełnią także inne dodatkowe funkcje. Nie tylko bowiem służą kominiarzom i dekarzom jako wygodne wyjście na dach, ale również pozwalają na przewietrzanie pomieszczenia, w którym zostały zamontowane, oraz zapewniają doświetlenie wnętrza dziennym światłem. Ponadto są niezbędne ze względu na wymogi przeciwpożarowe – w razie pożaru umożliwiają bezpieczne wydostanie się z zagrożonego pomieszczenia. Wyłazy dachowe produkowane są w dwóch wersjach: standardowej ze zwykłymi szybami oraz z szybami termoizolacyjnymi. Te pierwsze przeznaczone są do montażu na nieogrzewanych poddaszach, a drugie – na poddaszach ogrzewanych, gdzie mogą zastąpić zwykłe okna połaciowe, i z tego powodu nazywa się je oknami wyłazowymi. Wszystkie oferowane wyłazy dachowe mają solidną i trwałą konstrukcję oraz – podobnie jak okna dachowe – wyposażone są w szyby odporne na uderzenia gradu czy gałęzi niesionych przez wiatr. 22 www.eksper tbudowlany.pl Ich główną funkcją jest umożliwienie swobodnego wyjścia na dach. Ze względu na niską izolacyjność termiczną przeznaczone są wyłącznie do poddaszy nieużytkowych. Wyłazy dachowe kupuje się w komplecie z ościeżnicą i uniwersalnym kołnierzem uszczelniającym, który umożliwia dopasowanie wyłazu do każdego rodzaju pokrycia dachowego. Ościeżnica może być wykonana z drewna sosnowego lub z czarnego poliuretanu (zależnie od producenta). Skrzydła zaś produkowane są z profili aluminiowych, w których osadzony jest bezpieczny pakiet szybowy grubości około 15 mm. Wyłazy mają konstrukcję klapową i otwiera się je na bok – w prawą lub lewą stronę. Ale są też takie, które można otwierać do góry. Przed przypadkowym zatrzaśnięciem skrzydła chronią specjalne ograniczniki. Okna wyłazowe Łączą w sobie cechy standardowego wyłazu dachowego i okna dachowego. Zapewniają bowiem łatwe i bezpieczne wyjście na dach i jednocześnie doświetlają wnętrze oraz umożliwiają przewietrzanie pomieszczenia. A ponieważ wyposażone są w termoizolacyjne szyby, bez problemu można je montować we wszystkich ogrzewanych pomieszczeniach na poddaszu, w których potrzebne jest dobrej jakości okno oraz wyjście technologiczne na dach dla kominiarzy i dekarzy lub wyjście ewakuacyjne. warto wiedzieć Ä Wyłazy dachowe oferują niemal wszyscy producenci okien dachowych, funkcjonujący na polskim rynku. Do wyboru są wyłazy o różnych rozwiązaniach konstrukcyjnych, sposobach otwierania, wielkościach otworu wyjściowego i parametrach technicznych. Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć na stronach internetowych producentów i dystrybutorów wyłazów dachowych. Tam też podane są zasady ich montażu oraz ceny. Fot. FAKRO Fot. VELUX Wyłazy dachowe standardowe Okna wyłazowe wykonuje się z klejonego warstwowo drewna sosnowego, impregnowanego próżniowo i dwu-, trzykrotnie pokrywanego impregnatem i lakierem. Do wyboru są okna otwierane na bok, uchwytem zamontowanym z boku skrzydła, lub podnoszone do góry za pomocą klamki, zamocowanej na dole skrzydła. I w jednej, i w drugiej wersji producenci montują wytrzymałe okucia, które mogą utrzymać skrzydło w pozycji pełnego otwarcia, oraz chronią przed przypadkowym jego zatrzaśnięciem. Okna wyłazowe można montować w poziomych grupach, a także łączyć je z oknami obrotowymi, uchylno-obrotowymi o tej samej wysokości. nr 3/2011 BUDOWA Joanna Korpysz-Drzazga WYBIERAMY ORYNNOWANIE Orynnowanie to bardzo ważny element każdego domu. Odprowadza bowiem wodę opadową, chroni dach, elewację oraz fundamenty przed zawilgoceniem i szybkim zniszczeniem. Aby jednak system rynnowy dobrze spełniał te zadania, musi być odpowiednio dobrany i prawidłowo zainstalowany. Na co więc zwracać uwagę przy zakupie orynnowania do naszego domu? Kompletny system gwarancją trwałości Producenci oferują najczęściej kompletne systemy orynnowania, w skład których wchodzą wszystkie elementy potrzebne do wykonania odwodnienia dachu: rynny, rury spustowe, łączniki, kształtki i elementy mocujące. Uzupełnia je zestaw dodatkowych akcesoriów, które można dopasować w zależności od potrzeb użytkownika. warto wiedzieć Ä Kupując system rynnowy, warto zwrócić uwagę na łatwość jego montażu, mniejsze jest wówczas ryzyko popełnienia błędów, które mogą ujawnić się w trakcie eksploatacji. Nowoczesne systemy rynnowe są bardzo szczelne dzięki idealnemu dopasowaniu poszczególnych elementów, a ich zainstalowanie na dachu nie jest zbyt kłopotliwe. Elementy systemu orynnowania mogą być łączone na zatrzaski, za pomocą uszczelek wykonanych ze specjalnego tworzywa EPDM lub klejone – dotyczy to systemów z PVC. Systemy miedziane i tytan-cynkowe są lutowane, natomiast z blachy stalowej powlekanej – łączone za pomocą specjalnych klamer z uszczelką na zatrzask. Kompletne systemy rynnowe wytwarzane przez jednego producenta gwarantują odpowiednią jakość materiału, trwałość, jednolity kolor oraz kompatybilność poszczególnych elementów. Warto o tym pamiętać i korzystać z oferty renomowanych firm, od lat specjalizujących się w ich produkcji. Dzięki temu możemy być pewni, że nasze rynny przetrwają wiele sezonów i będą dobrze spełniały swoje zadania. Renomowani producenci systemów rynnowych oferują również doradztwo techniczno-projektowe. Na podstawie dostarczonego projektu domu specjaliści mogą zaprojektować odpowiedni system rynnowy. Mając taki projekt, inwestor będzie wiedział, ile i jakie elementy należy kupić. Jaki materiał jest najlepszy Kupując system rynnowy, warto zwrócić uwagę na materiał, z którego jest on wykonany. Od materiału m.in. zależy trwałość i sposób jego eksploatacji. Rynny metalowe (miedziane, z tytan-cynku, stali ocynkowanej i aluminium) są odpor- 24 www.eksper tbudowlany.pl ne na warunki atmosferyczne, agresywne środowisko i nie wymagają konserwacji. Różnią się natomiast między sobą trwałością, łatwością montażu, wytrzymałością na duże obciążenia, odpornością na korozję i działanie promieni UV. Rynny miedziane są bardzo trwałe i estetyczne, wykonane ze stopu miedzi, który pod wpływem warunków atmosferycznych pokrywa się patyną. Patynowanie przedłuża żywotność rynny do 150–300 lat. Orynnowanie z miedzi najlepiej montować na dachach pokrytych blachą miedzianą lub dachówką ceramiczną. Rynny wykonane z tytan-cynku są również bardzo trwałe i efektowne, nie wymagają żadnego zabezpieczenia ani konserwacji, z biegiem lat pokrywają się szlachetną patyną (mogą być też patynowane fabrycznie). Bardzo popularnym materiałem do produkcji rynien metalowych jest blacha stalowa ocynkowana powlekana poliestrem, plastisolem lub puralem. Rynny z tego materiału oferowane są w wielu kolorach, np.: białym, brązowym, czarnym, ceglastym i szarym. Producenci oferują również rynny aluminiowe, dostępne w wielu kolorach, np.: miedzianym, czerwonym i szarym. Systemy rynnowe wykonuje się też z PVC – wysokoudarowego (odpornego na uderzenia) nieplastyfikowanego, barwionego w masie, polichlorku winylu. Nie wymagają konserwacji, są odporne na działanie czynników chemicznych, promieni ultrafioletowych, łatwe w montażu i lekkie. Ich zaletą jest stosunkowo niska cena, a wadą – duża rozszerzalność termiczna. Jednak nowoczesne i markowe produkty są tak zaprojektowane, że po zamontowaniu mogą się w razie Ä ekspert radzi Wybierając system orynnowania, należy pamiętać, aby dopasować go do pokrycia dachowego. Dotyczy to nie tylko koloru, ale przede wszystkim żywotności materiałów. Rynny są bowiem najbardziej eksploatowanym przez wodę elementem dachu, która działa jak papier ścierny, zbierając po drodze brud i piasek. Nie powinno się dobierać nietrwałego orynnowania do bardzo trwałego pokrycia dachowego i odwrotnie. konieczności rozszerzać i kurczyć, bez wpływu na szczelność całego systemu, ponieważ zastosowane do łączenia elementów wysokiej jakości uszczelki są niewrażliwe na zmiany temperatury i wilgoć. Producenci oferują systemy rynnowe z PVC w bogatej palecie kolorów, wśród których są na przykład: biały, brązowy, czarny, zielony, szary czy niebieski. Wielkość rynien ma znaczenie Dobór wielkości rynien i średnicy rur spustowych zależy od powierzchni, z jakiej trzeba odprowadzić wodę deszczową. Rury spustowe produkuje się w trzech rodzajach: o przekroju okrągłym, kwadratowym i prostokątnym. Rynny mają też różne przekroje, np.: półokrągłe, trapezowe, kwadratowe. Kształt rur spustowych należy dopasować do kształtu rynny. Krawędzie rynien mogą być proste lub wywinięte (o zwiększonej sztywności). Najpopularniejsze są rynny półokrągłe, zapewniają one bowiem dobry odpływ wody z dachu. Rynna półokrągła jest też bardzo odporna na obciążenia mechaniczne. Rynny półokrągłe mają różne średnice – od 70 do 250 mm. W budownictwie jednorodzinnym najczęściej stosowane są rynny o średnicy 125 mm i średnicach rury spustowej od 80 do 90 mm. Zbyt duże rynny na małym dachu mogą go przytłaczać i sprawiać wrażenie zbyt ciężkich. Jeśli natomiast rynny będą miały za małą średnicę, to w czasie ulewnego deszczu woda będzie się przez nie przelewać. Średnicę rynien oraz liczbę i umiejscowienie rur spustowych powinien określić architekt w projekcie domu lub doradca techniczny firmy, której produkt zamierzamy kupić. Kolor też jest ważny Kolor orynnowania dobiera się zazwyczaj do koloru pokrycia dachowego lub ścian. Można go również dopasować do innych elementów wykończenia domu, np. podbitki dachowej, parapetów, kominów, balustrad czy cokołów. Jeśli chcemy podkreślić linię dachu, możemy zastosować zestawienia kontrastowe, np. ciemne rynny, jasne elewacje i dach. Jeśli natomiast nie chcemy zbytnio eksponować rynien i rur spustowych, wówczas możemy zastosować zbliżone tonacje kolorystyczne. nr 3/2011 P R Z E G L Ą D S Y S T E M Ó W R Y N N O W Y C H BUDOWA RYNNY STALOWE POWLEKANE WIJO Materiał: stal S280GD; Powłoka: ocynkowana, obustronnie powlekana powłoką HDP (High Durability Polyester) 35 μm; Grubość blachy: 0,60 mm; Kształt: rynna – półokrągła, rura spustowa – okrągła; Wymiary rynien (średnica/długość): 100, 125, 150/4000 mm; Wymiary rur spustowych (średnica/długość): 75, 90, 100/3000 mm; Sposób łączenia: wcisk; Kolory: czarny (9005), czekoladowobrązowy (8017), czerwony (3009), ceglasty (8004), grafitowoszary (7011), silvermetalic (9006), szarobiały (9002); Gwarancja: 15 lat. Cennik dostępny na stronie www.balex.eu RYNNY STALOWE OCYNKOWANE PROTEKTOR Materiał: stal DX51D; Powłoka: ocynkowana; Grubość blachy: 0,60 mm; Kształt: rynna – półokrągła, rura spustowa – okrągła; Wymiary rynien (średnica/długość): 150/4000 mm; Wymiary rur spustowych (średnica/długość): 100, 120/3000 mm; Sposób łączenia: wcisk; Kolory: ocynk – możliwość malowania farbami do metalu; Gwarancja: 2 lata. Cennik dostępny na stronie www.balex.eu BALEX METAL Sp. z o.o., ul. Wejherowska 12C, 84-239 Bolszewo (woj. pomorskie) tel. 58 778 44 44, fax 58 778 44 55, infolinia 801 000 807, [email protected], www.balex.eu P R Z E G L Ą D S Y S T E M Ó W R Y N N O W Y C H GALECO STAL Materiał: blacha stalowa powlekana powłoką organiczną; Kształt: rynna – półokrągła (głęboka), rura spustowa – okrągła; Wymiary rynien (średnica/długość): 120/3000 mm, 135/3000 mm; Wymiary rur spustowych (średnica/długość): 90/3000 mm, 100/3000 mm; Sposób łączenia: zatrzask klamrowy z uszczelką gumową; Kolory: biały, czarny, ciemnoczerwony, ciemnobrązowy, grafitowy, miedziany, zielony, czekoladowy brąz, ceglasty; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: 53,69 zł (cennik do pobrania: http://www.galeco.pl/do_pobrania/cennik/) GALECO PVC Materiał: PVC – materiał lekki, całkowicie odporny na korozję; Kształt: rynna – półokrągła (głęboka), rura spustowa – okrągła; Wymiary rynien (średnica/długość): 90/2000 mm, 110/4000 mm, 130/4000 mm, 150/4000 mm, 180/4000 mm; Wymiary rur spustowych (średnica/długość): 50/2000 mm, 80/4000 mm, 100/4000 mm; 125/400 mm; Sposób łączenia: zatrzask z uszczelką gumową, odpływ bezuszczelkowy; Kolory: biały, czarny, ciemnoczerwony, ciemnobrązowy, grafitowy, miedziany, jasnopopielaty, czekoladowy brąz; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: 17,01 zł (cennik do pobrania: http://www.galeco. pl/do_pobrania/cennik/) GALECO Sp. z o.o., ul. Uśmiechu 1, 32-083 Balice k. Krakowa tel. 12 258 32 00, fax 12 258 32 01, infolinia: 801 623 626 (koszt jak za połączenie lokalne) nr 3/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 25 BUDOWA P R Z E G L Ą D S Y S T E M Ó W R Y N N O W Y C H TYTANOWO-CYNKOWY SYSTEM RYNNOWY Materiał: tytan-cynk; Kształt: półokrągły; Wymiary rynien (średnica/długość): 80, 105, 127, 153, 192/3000 i 5000 mm, inne długości na zamówienie; Wymiary rur spustowych (średnica/długość): 60, 80, 100, 120, 150, 200, 250/2000 i 3000 mm, inne długości na zamówienie; Sposób łączenia: lutowanie cyną; Kolory: naturalne; Gwarancja: w zależności od materiału. Cena brutto: 23,79 zł/m.b. – rynna 127; 27,45 zł/m.b. – rura 100 Miedziany system rynnowy OCYNKOWANY SYSTEM RYNNOWY Materiał: stal ocynkowana; Kształt: półokrągły; Wymiary rynien (średnica/długość): 80, 105, 127, 153, 192/3000 i 5000 mm, inne długości na zamówienie; Wymiary rur spustowych (średnica/długość): 60, 80, 100, 120, 150, 200, 250/2000 i 3000 mm, inne długości na zamówienie; Sposób łączenia: lutowanie cyną; Kolory: naturalne; Gwarancja: w zależności od materiału. Cena brutto: 10,13 zł/m.b. – rynna 127; 12,08 zł/m.b. – rura 100 MIEDZIANY SYSTEM RYNNOWY Tytanowo-cynkowy system rynnowy Materiał: miedź; Kształt: półokrągły; Wymiary rynien (średnica/długość): 80, 105, 127, 153, 192/3000 i 5000 mm, inne długości na zamówienie; Wymiary rur spustowych (średnica/długość): 60, 80, 100, 120, 150, 200, 250/2000 i 3000 mm, inne długości na zamówienie; Sposób łączenia: lutowanie cyną, spawanie twardym lutem; Kolory: naturalne; Gwarancja: w zależności od materiału. Cena brutto: 49,78 zł/m.b. – rynna 127; 59,29 zł/m.b. – rura 100 Ocynkowany system rynnowy PROTEC Sp. z o.o., ul. Korfantego 43, 46-080 Chróścice P R Z E G L Ą D S Y S T E M Ó W R Y N N O W Y C H SCALA GRAFIT METALIC G125 SCALA Co-Ex G125 SCALA Co-Ex G125 Materiał: PVC Co-Ex, system rynnowy wykonany został w technologii koekstruzji (Co-Ex) pozwalającej na łączenie dwóch warstw materiałów syntetycznych; dzięki zastosowaniu innowacyjnej technologii rynny charakteryzują się wysoką odpornością na działanie promieniowania UV, co bezpośrednio wpływa na ich kolor i estetyczny wygląd; Kształt: półokrągły, profil rynny G; Wymiary rynien (średnica/długość): 125/2000, 3000 lub 4000 mm; Wymiary rur spustowych (średnica): 80 mm; Sposób łączenia: uszczelka; Kolory: brązowy, miedziany; Gwarancja: 10 lat na trwałość koloru. Cena brutto: cennik dostępny na stronie www.scalaplastics.pl SCALA GRAFIT METALIC G125 Materiał: PVC Co-Ex – system rynnowy wykonany został w technologii koekstruzji (Co-Ex) pozwalającej na łączenie dwóch warstw materiałów syntetycznych; dzięki zastosowaniu innowacyjnej technologii rynny charakteryzują się wysoką odpornością na działanie promieniowania UV, co bezpośrednio wpływa na ich kolor i estetyczny wygląd; Kształt: półokrągły, profil rynny G; Wymiary rynien (średnica/długość): 125/ 2000, 3000 lub 4000 mm; Wymiary rur spustowych (średnica): 80 mm; Sposób łączenia: uszczelka; Kolory: grafitowy; Gwarancja: 10 lat na trwałość koloru. Cena brutto: cennik dostępny na stronie www.scalaplastics.pl SCALA G125, G165, G80 Materiał: PVC; Kształt: półokrągły, profil rynny G; Wymiary rynien: średnica – 80, 125, 165 mm, długość – 2000, 3000, 4000 mm; Wymiary rur spustowych (średnica): 50, 80,100 mm; Sposób łączenia: uszczelka; Kolory: brązowy, jasnoszary, ciemnoszary, biały, piaskowy. Cena brutto: cennik dostępny na stronie www.scalaplastics.pl SCALA G125, G165, G80 SCALA PLASTICS POLAND, ul. Wrzesińska 70, 62-025 Kostrzyn Wlkp. tel. 61 436 73 00, fax 61 436 71 00, [email protected], www.scalaplastics.pl 26 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 3/2011 P R Z E G L Ą D S Y S T E M Ó W R Y N N O W Y C H BUDOWA SYSTEM NIAGARA 125/90 Materiał: stal ocynkowana powlekana obustronnie poliuretanem (50 μm), co gwarantuje wysoką odporność na szkodliwe działanie warunków atmosferycznych i uszkodzenia mechaniczne; Kształt (rynna/rura spustowa): półokrągła/okrągła; Wymiary rynien (średnica/długość): 125/2000, 3000, 4000 mm; Wymiary rur spustowych (średnica/długość): 90/1000, 3000, 4000 mm; Sposób łączenia: złączka rynnowa z uszczelką – nie wymaga dodatkowego uszczelniania oraz zapewnia prostotę i łatwość montażu; Kolory: brązowy (RAL 8017), cegła (RAL 8004), czarny (RAL 9005), grafitowy (RAL7024), wiśniowy (RR 028), biały RAL (9010), srebrny (RAL 9006), złoty (RAL 8023); Gwarancja: 15 lat na wytrzymałość mechaniczną. Cena brutto: cennik dostępny na stronie www.pruszynski.com.pl SYSTEM NIAGARA 150/100 Materiał: stal ocynkowana powlekana obustronnie poliuretanem (50 μm), co gwarantuje wysoką odporność na szkodliwe działanie warunków atmosferycznych i uszkodzenia mechaniczne; Kształt (rynna/rura spustowa): półokrągła/okrągła; Wymiary rynien (średnica/długość): 150/2000, 3000, 4000 mm; Wymiary rur spustowych (średnica/długość): 100/1000, 3000, 4000 mm; Sposób łączenia: złączka rynnowa z uszczelką – nie wymaga dodatkowego uszczelniania oraz zapewnia prostotę i łatwość montażu; Kolory: brązowy (RAL 8017), cegła (RAL 8004), czarny (RAL 9005), grafitowy (RAL7024), wiśniowy (RR 028), biały (RAL 9010), srebrny (RAL 9006), złoty (RAL 8023); Gwarancja: 15 lat na wytrzymałość mechaniczną. Cena brutto: cennik dostępny na stronie www.pruszynski.com.pl NIAGARA 150/100 NIAGARA Tytan-Cynk BLACHY PRUSZYŃSKI Centrala: Sokołów, ul. Sokołowska 32b, 05-806 Komorów, tel. 22 738 60 00 fax 22 738 61 01, [email protected], www.pruszynski.com.pl P R Z E G L Ą D S Y S T E M Ó W R Y N N O W Y C H SYSTEM RUUKKI 125/87 Materiał: blacha stalowa grubości 0,6 mm, obustronnie powlekana powłoką Pural; Kształt: półokrągły; Wymiary rynien (średnica/długość): 125/2000 lub 4000 mm; Wymiary rur spustowych (średnica/długość): 87/1000, 2500 lub 4000 mm; Sposób łączenia: łącznik z uszczelką; Kolory: ciemnoczerwony, biały, grafitowy, ciemnozielony, ciemnobrązowy, czarny, ceglasty, czekoladowobrązowy; Gwarancja: 20 lat. Cena brutto: cennik dostępny na stronie www.ruukkidachy.pl SYSTEM RUUKKI 150/100 Materiał: blacha stalowa grubości 0,6 mm, obustronnie powlekana powłoką Pural; Kształt: półokrągły; Wymiary rynien (średnica/długość): 150/2000 lub 4000 mm; Wymiary rur spustowych (średnica/długość): 100/1000, 2500 lub 4000 mm; Sposób łączenia: łącznik z uszczelką; Kolory: ciemnoczerwony, biały, grafitowy, ciemnozielony, ciemnobrązowy, czarny, ceglasty, czekoladowobrązowy; Gwarancja: 20 lat. Cena brutto: cennik dostępny na stronie www.ruukkidachy.pl RUUKKI POLSKA Sp. z o.o. ul. Jaktorowska 13, 96-300 Żyrardów, infolinia 801 11 33 11, fax 46 858 16 09, www.ruukkidachy.pl nr 3/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 27 BUDOWA Magdalena Wrona BEZ PIANKI ANI RUSZ Fot. Den Braven Pianka lub piana poliuretanowa, ze względu na swe właściwości mechaniczne i fizyczne oraz łatwość aplikowania, zapracowała sobie na miano produktu, bez którego trudno wyobrazić sobie współczesny plac budowy czy stanowisko montażowe. Co warto o nich wiedzieć Na rynku dostępne są dwa rodzaje pianek: jednoskładnikowe oraz dwuskładnikowe – szybko wysychające o bardziej zwartej strukturze. Pianka powstaje w skutek reakcji dwóch podstawowych płynnych komponentów: gazu metylodifenylodizocyjanianu (tzw. MDI lub poliizocyjanian) oraz poliolu, alkoholu wielowodorotlenowego, którym szą przyczepność do powierzchni. Również wytrzymałość mechaniczna, czyli podatność na rozciąganie, ściskanie jest wyższa, ponieważ mniejsze komórki są bardziej elastyczne. Pianki dwuskładnikowe, mając w swej strukturze zamknięte, wypełnione powietrzem kapsuły, są dobrymi izolatorami i wypełniaczami. Przepuszczalność pary wodnej jest bowiem wyższa w gąbczastej struktu- Fot. Den Braven może być poliester i/lub polieter. Pianki na bazie poliestrów są sztywniejsze i mniej odporne na czynniki środowiskowe, zaś te na bazie polieterów są bardziej elastyczne i mają większą trwałość. Aby doszło do reakcji spienienia i utwardzenia, konieczna jest obecność wody, wilgoci w powietrzu (dla pianek jednoskładnikowych) lub gazu obojętnego, np. azotu, izobutanu (dla pianek dwuskładnikowych). W ten sposób powstaje materiał stabilny chemicznie, o komórkowej strukturze, w którym 90% kapsuł jest zamkniętych i wypełnionych powietrzem. Dzięki temu pianka ma mały ciężar właściwy i dużą spójność wewnętrzną. W zależności od przeznaczenia pianki stosuje się dodatkowe komponenty, które wpływają na jej właściwości higroskopijne, szybkość schnięcia itp. Piany jednoskładnikowe, niskoprężne, mają mniejsze komórki, co powoduje ich lep- 28 www.eksper tbudowlany.pl rze niż w zwartej i gęstej. Pianki te szybciej twardnieją, dzięki obecności wszystkich składników potrzebnych do reakcji, w odróżnieniu od pian jednoskładnikowych, które do procesu stwardnienia potrzebują wilgoci z zewnątrz. W przypadku pianek jednoskładnikowych reakcja spieniania i utwardzania wymaga wilgotności powietrza wynoszacej min. 35%. Wyższa wilgotność przyspiesza proces, ale jej brak uniemożliwia zastosowanie pianki jednoskładnikowej. W takiej sytuacji należy użyć dwuskładnikowego produktu, zawierającego konieczny katalizator już w opakowaniu. Pianki dwuskładnikowe są stosowane przy wypełnieniach murów warstwowych, stropodachów i wszędzie tam, gdzie nie ma możliwości dostarczenia wilgoci. Ze względu na swą dobrą przyczepność pianki mogą być nakładane niemal na każdą powierzchnię, wewnątrz i na zewnątrz budynków. Wyjątkiem są: polietylen, polipropylen, teflon oraz silikon. Proces spieniania i twardnienia narzuca wymóg nakładania pianki w temperaturach pokojowych, od +10 do +30°C. Producenci oferują również wzbogacone pianki do stosowania w warunkach zimowych (nakładanie w temperaturze do –10°C). Pianki poliuretanowe są odporne na wilgoć. W powietrzu o wilgotności 98% pianka wchłania mniej niż 2 g wody na m2. Pianki poliuretanowe są materiałem biologicznie neutralnym, odpornym na mikroorganizmy, pleśnie i grzyby. Nie reagują z olejami, smarami, rozpuszczalnikami organicznymi, rozcieńczonymi kwasami i zasadami. Są trudnopalne, samogasnące, odporne na temperaturę od –40 do +145°C (pianki zmodyfikowane dodatkami antypirenowymi). Do czego służą Pianki poliuretanowe wykorzystywane są najczęściej przy montażu i uszczelnieniach. Najpopularniejsze ich zastosowania to: montaż, uszczelnianie i łączenie ościeżnic okiennych, drzwiowych, bram garażowych i rolet (którym stawia się szczególne wymogi w zakresie wysokiej izolacji akustycznej) wypełnianie pęknięć i szczelin w połączeniach między elementami przegród budowlanych wypełnianie prześwitów i bruzd dla rur oraz przewodów instalacyjnych w ścianach, stropach i dachach izolacja cieplna dachów i stropodachów wygłuszanie, łączenie i uszczelnianie prefabrykowanych elementów drewnianych w konstrukcjach szkieletowych wypełnianie szczelin wokół kominów i okien dachowych, szczelin między płytami styropianowymi w systemach ociepleń ścian zewnętrznych oraz przyklejanie elementów ociepleń ścian zewnętrznych osadzanie progów, schodów, parapetów i innych elementów wykończeniowych. Pianki poliuretanowe dostępne są w ciśnieniowych opakowaniach o różnej pojemności. Do pojemników dołączony jest wężyk aplikacyjny. Bardziej precyzyjną metodą aplikacji jest jednak użycie pistoletu, w którym umieszcza się opakowanie z pianką. Należy pamiętać, aby przed użyciem pojemnik z pianką energicznie wstrząsnąć. Aplikacja z pojemnika musi odbywać się w pozycji do góry dnem ze względu na obecność gazu w opakowaniu ciśnieniowym. nr 3/2011 BUDOWA Paweł Kielar, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń Ä ekspert radzi Stosowanie niezgodnych z wymaganiami wyrobów budowlanych ma wiele, często trudnych do przewidzenia konsekwencji. Używanie produktów nielegalnie wprowadzonych na rynek skutkuje: awariami budowlanymi wyższymi kosztami budowy, np. zły dobór produktów che- mii budowlanej powoduje niedostateczną przyczepność, właściwości aplikacyjne itp., co wymaga poprawek na wykonanych już ścianach Fot. Atlas wyższymi kosztami eksploatacji budynku, np. ze względu na duże straty ciepła przyspieszonymi remontami. CO DECYDUJE O JAKOŚCI MATERIAŁÓW OCIEPLENIOWYCH Patrząc na ścianę wyklejoną termoizolacją, z której robotnicy bez żadnego wysiłku zdejmują kolejne niezwiązane z podłożem płyty, zadaję sobie pytanie: czy rzeczywiście zgodnie z tym, co twierdzą wykonawcy robót, dobór materiałów i ich wbudowanie jest czymś prostym? Spróbujmy odpowiedzieć na to pytanie, skupiając się na produktach, które wykorzystywane są do wykonywania elewacji w systemie ETICS (dawniej nazywanym metodą BSO lub lekką mokrą). Wymagania Prawa budowlanego System ETICS składa się z zaprawy klejowej, materiału izolacyjnego, zaprawy zbrojącej, siatki zbrojącej, środka gruntującego oraz wyprawy tynkarskiej. Aby wykonane w tym systemie ocieplenie było trwałe, architekt przygotowujący projekt techniczny powinien najpierw przeprowadzić szczegółową analizę, która obejmuje m.in.: lokalizację budynku kształt budynku, powierzchnię ścian i planowaną kolorystykę 30 www.eksper tbudowlany.pl stan techniczny budynku, w tym stan oraz jakość podłoża kompletność dokumentacji wybranego systemu ociepleń audyt energetyczny analizę istniejących przepisów. Zgodnie z założeniami wskazanymi w art. 20 ustawy Prawo budowlane [1] każde zaproponowane rozwiązanie musi spełniać rygorystyczne uwarunkowania wskazane w szczegółowych instrukcjach, normach, ustawach i rozporządzeniach. Artykuł 5 tejże ustawy jasno wskazuje, że budynek oraz elementy z nim związane powinny być zaprojektowane oraz wykonane w sposób gwarantujący spełnienie wymagań dotyczących bezpieczeństwa konstrukcji, wymagań przeciwpożarowych, wymogów dotyczących ochrony środowiska, izolacyjności akustycznej oraz cieplnej. Są to tak zwane wymagania podstawowe. w związku z tym wydaje się oczywiste, że wyroby budowlane powinny mieć cechy, które prawidłowo zaprojektowanym budynkom umożliwiają spełnienie owych podstawowych wymagań. Deklaracja zgodności i aprobata techniczna Warto wspomnieć, że ustawodawca, mówiąc o wyrobie budowlanym, ma na myśli wyrób pojedynczy lub zestaw wyrobów, które w postaci przetworzonej zostają wprowadzone do obrotu w celu wbudowania w sposób trwały w strukturę budynku na terytorium Polski. Oczywiście, omawiane produkty do wykonywania elewacji tworzą zestaw wyrobów często określany mianem systemu. Aby produkty tego systemu spełniały podstawowe wymagania, ich producenci muszą deklarować ich zgodność z właściwym dokumentem odniesienia, wydając krajową deklarację zgodności – obowiązek taki nakłada nowa, powstała po wejściu Polski do Unii Europejskiej, ustawa o wyrobach budowlanych [2]. Wzór krajowej deklaracji zgodności określony został w rozporządzeniu w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych [3]. W przypadku systemów ociepleń ocena zgodności opiera się na systemie 2+, który obliguje producenta do wykonywania: wstępnych badań typu zakładowej kontroli produkcji nr 3/2011 BUDOWA nr 3/2011 www.eksper tbudowlany.pl 31 lider wśród czasopism branżowych BUDOWA badania próbek w zakładzie produkcyjnym uzyskania certyfikatu zakładowej kontroli produkcji wydawanego przez akredytowaną jednostkę. O tym, że na systemowe produkty producent wydał krajową deklarację zgodności, a więc gwarantuje ich jakość, świadczy umieszczenie na opakowaniu znaku budowlanego B bądź znaku CE. Znak budowlany B oznacza, że producent deklaruje zgodność wyrobu na podstawie polskiej normy (PN) lub krajowej Aprobaty Technicznej. Oznakowanie CE wskazuje natomiast, że krajowa deklaracja zgodności wystawiona została do normy zharmonizowanej (PN-EN) bądź do Europejskiej Aprobaty Technicznej. Deklarowanie zgodności do Aprobaty Technicznej występuje każdorazowo, gdy dany wyrób budowlany nie jest objęty polską lub europejską normą. Aprobata Techniczna wydawana jest przez Instytut Techniki Budowlanej na 5 lat. W aprobacie znajdziemy informacje dotyczące cech poszczególnych komponentów systemu, ich zużycia, granulacji, proporcji mieszania z wodą oraz właściwości technicznych i wymogów, jakie się im stawia. Przedstawione są w niej szczegółowe wyniki badań dla poszczególnych układów oraz klasyfikacje ogniowe. Z punktu widzenia użytkownika najważniejszymi parametrami, które będą rzutować na jakość użytych zapraw klejowych, są przyczepność do podłoża oraz do materiału izolacyjnego. Przyczepność do płyt styropianowych > 0,1 MPa sprawia, że przy próbie oderwania styropianu od ściany rozwarstwi się on w swojej masie. A zatem przy prawidłowej aplikacji nie występuje jakiekolwiek zagrożenie związane z przyczepnością płyt izolacyjnych do podłoża. Bardzo ważną informacją są również straty prażenia. Konkretne wartości wskazane w Aprobacie Technicznej powiedzą nam, ile żywic, czyli najdroższego komponentu, dodał producent do swojego wyrobu. Inwestorom, którzy mają budynki narażone na mniejsze lub większe ryzyko wystąpienia uszkodzeń mechanicznych, z pewnością przydadzą się dane o odporności na uderzenia konkretnego wskazanego w aprobacie układu. Szczegółowa lektura Aprobaty Technicznej dostarcza jasnych wskazówek na temat informacji, które powinny znaleźć się na opakowaniu wyrobu. IZOLACJE – ogólnopolski miesięcznik informacyjno-techniczny, ukazuje się na rynku od 1996 roku, a od 2004 roku także w Internecie w postaci wortalu www.izolacje.com.pl. Obecnie jest to jedyne na rynku czasopismo, w którym oprócz zagadnień ogólnobudowlanych bardzo szczegółowo omawiane są problemy izolacji cieplnej, akustycznej, wodochronnej itp. oraz najnowsze osiągnięcia w dziedzinie materiałów i technologii izolacyjnych Zalecane przez specjalistów Prenumerata roczna – 85 zł półroczna – 50 zł studencka – 50 zł Dom Wydawniczy MEDIUM www.izolacje.com.pl ul. Karczewska 18 04-112 Warszawa tel. 22 810 21 24 faks 22 810 27 42 kupon prenumeraty e-mail: [email protected] ZAMAWIAM PRENUMERATĘ IZOLACJI OD NUMERU NAZWA FIRMY ULICA I NUMER KOD POCZTOWY I MIEJSCOWOŚĆ OSOBA ZAMAWIAJĄCA RODZAJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ / NIP E-MAIL czeniu, szczegółowe instrukcje systemodawców oraz ogólne zasady sztuki budowlanej. Problematyka związana z prawidłowym zaprojektowaniem oraz wbudowaniem systemu ETICS zawarta jest w instrukcji ITB nr 447/2009 [4] oraz w przygotowanych przez SSO „Wytycznych wykonawstwa, oceny i odbioru robót elewacyjnych z zastosowaniem zewnętrznych zespolonych systemów ocieplania ścian” [5] (dostępnych na stronie SystemyOcieplen.pl). W obu publikacjach opisane zostały w sposób wyczerpujący wszelkie zagadnienia dotyczące systemów ociepleń. Wszyscy uczestnicy procesu budowlanego odpowiedzialni za prawidłowe zaprojektowanie, wbudowanie oraz eksploatację systemów powinni potraktować tę publikację jako lekturę obowiązkową. Literatura 1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tj. DzU z 2006 r. nr 156, poz. 1118). 2. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (DzU z 2004 r. nr 92, poz. 881 ze zm.). 3. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (DzU z 2004 r. nr 198, poz. 2041 ze zm.). 4. Instrukcja ITB nr 447/2009, „Złożone systemy izolacji cieplnej ścian zewnętrznych budynków ETICS. Zasady projektowania i wykonywania”. 5. „Wytyczne wykonawstwa, oceny i odbioru robót elewacyjnych z zastosowaniem zewnętrznych zespolonych systemów ocieplania ścian”, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń, II wydanie, Warszawa 2006. Poprawne wykonawstwo TELEFON KONTAKTOWY Informujemy, że składając zamówienie, wyrażacie Państwo zgodę na przetwarzanie wyżej wpisanych danych osobowych w systemie zamówień Domu Wydawniczego Medium w zakresie niezbędnym do realizacji powyższego zamówienia. Zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Państwu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania ich i poprawiania. Upoważniam Dom Wydawniczy Medium do wystawienia faktury VAT bez podpisu odbiorcy. Wysyłka będzie realizowana po dokonaniu wpłaty na konto: Bank Zachodni WBK SA VI O/Warszawa 46 1090 1753 0000 0000 7406 8950 Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celach marketingowych przez Dom Wydawniczy Medium oraz inne podmioty współpracujące z Wydawnictwem z siedzibą w Warszawie przy ul. Karczewskiej 18. Informujemy, że zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Pani/ Panu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania i poprawiania ich, a także wniesienia umotywowanego sprzeciwu wobec ich przetwarzania. czytelny podpis Podanie danych ma charakter dobrowolny. www.eksper tbudowlany.pl promocja DATA I CZYTELNY PODPIS 32 Fot. Weber maxit Dobrze wykonany projekt techniczny oraz poprawnie dobrane materiały stanowią połowę sukcesu. Druga połowa to prawidłowe wykonawstwo oparte na doświad- Wideoporady na temat systemów ociepleń znajdziesz na: nr 3/2011 NATURALNIE BRĄZOWE ... … JAK NATURALNA WEŁNA MINERALNA NOWEJ GENERACJI. Odkryj naturalne korzyści wełny mineralnej w ECOSE® Technology firmy Knauf Insulation: •Wygodny montaż: materiał miły w dotyku, mniej pylący i bez zapachu •Naturalnie brązowy kolor: materiał bez sztucznych barwników •Innowacyjna biotechnologia łączenia włókien bazująca na naturalnych komponentach •Doskonałe parametry w zakresie izolacyjności cieplnej, akustycznej i ochrony przeciwpożarowej •Poprawa jakości powietrza wewnątrz budynku w porównaniu z tradycyjną wełną mineralną oraz zrównoważony rozwój w budownictwie Więcej informacji na stronie www.knaufinsulation.pl Knauf Insulation Sp. z o.o. ul. 17 Stycznia 56, 02-146 Warszawa tel. 022 369 59 00 e-mail: [email protected] BUDOWA NOWE KAMERY TERMOWIZYJNE Do premierowej, najtańszej na rynku kamery termowizyjnej FLIR i3, która kosztuje zaledwie 995 euro netto, dołączyła zupełnie nowa seria kamer termowizyjnych FLIR E (modele E30, E40, E50, E60). Obecnie użytkownik może wybrać pomiędzy 60 Hz detektorem 160×120 i czułością 100 mK (0,1°C) w kamerze FLIR E30 a 60 Hz detektorem 320×240 i czułością 50 mK (0,05°C), a wszystko w cenie od 2500 do 7500 euro netto. Ciekłokrystaliczny, dotykowy wyświetlacz pozwala na dowolne przesuwanie funkcji analitycznych oraz zmianę ich wymiarów, a także dostrojenie izotermy bez wchodzenia do menu. Dodatkowa, wymienna optyka (tele 15° i szeroki kąt 45°) została zaprojektowana tak, aby ogólnie znana fuzja obrazów (przenikanie zdjęcia termowizyjnego i widzialnego), czy PiP (obraz w obrazie) działały niezależnie od tego, jaki obiektyw jest użyty. Przy czym na uwagę zasługuje wbudowany aparat fotograficzny o superroz- 34 www.eksper tbudowlany.pl warto wiedzieć Ä Od 1 marca 2011 r. FLIR Systems wprowadził 2 lata gwarancji na wszystkie kamery przenośne oraz 10 lat na detektor w tych kamerach. Przedłużona gwarancja dotyczy modeli serii: i (i3, i5, i7), E (E30, E40, E50, E60), T/B (335, 365, 425) oraz P/B 620, 640, 660). dzielczości 3 megapikseli, wspomagany lampą LED, pozwalającą na rejestrację przy słabym oświetleniu. Użytkownik może skorzystać z wielu wbudowanych technologii, których zastosowanie usprawnia pomiary, jak np. Meterlink, Wi-Fi, czy Instant Report. Meterlink to bezprzewodowa komunikacja z cęgowym miernikiem pomiarów elektrycznych, w utrzymaniu ruchu czy energetyce lub miernikiem wartości fizycznych (RH, wilgotność powierzchniowa, temperatura powietrza) przy zastosowaniach budowlanych. Wartości z mierników prezentowane są na obrazie termowizyjnym i wraz z nim zapisywane. Do tej opcji dodano komunikację Wi-Fi, pozwalającą na przesył obrazów do technologii Apple (iPhone, iPad itp.) oraz obróbkę tych termogramów za pomocą programu FLIR Viewer, który można pobrać ze sklepu Apple Store. Pierwszy raz mamy rozwiązania nie tylko dla Microsofta, ale również dla Apple. W przypadku najbardziej rozbudowanego modelu FLIR E60 oferujemy możliwość wykonywania prostych raportów (Instant report) już w kamerze. Wśród dodatkowych funkcji warto wymienić komentarz głosowy, komentarz tekstowy, powiększenie elektroniczne, nowoczesny system wymiennych baterii wielokrotnego ładowania, wskaźnik laserowy czy wyjście wideo. Wszystkie elementy: menu kamery, oprogramowanie i instrukcje obsługi są w języku polskim – dzięki temu FLIR E to najnowocześniejsza na rynku kamera termowizyjna, dostępna w atrakcyjnej cenie. Oprócz serii urządzeń dla sektora energetyki i utrzymania ruchu FLIR oferuje również kamery dla budownictwa (modele E30bx, E40bx, E50bx, E60bx), które są wyposażone w standardowy alarm punktu rosy oraz alarm izolacji, bardzo przydatne w diagnostyce. Warto również zwrócić uwagę na najtańszą serię kamer termowizyjnych firmy FLIR Systems, modele FLIR i3, i5 oraz i7. Oprócz atrakcyjnej ceny od 995 do 1995 euro netto (w zależności od modelu) na uwagę zasługuje fakt, że są to idealne zamienniki powszechnie stosowanych pirometrów. Warto pamiętać, że pirometr to uśredniony pomiar z powierzchni, tym większej, im dalej stoimy od obiektu (jedna uśredniona wartość cyfrowa, np. 25°C), podczas gdy kamery oferują odpowiednio 3600, 6400 czy 14 400 punktów pomiarowych, umożliwiają także obraz rozkładu temperatury na powierzchni badanego obiektu. A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y nr 3/2011 Przedstawicielstwo Handlowe Paweł Rutkowski tel. 22 849 71 90, tel. kom. 0 601 251 025 [email protected] www.kameryir.com.pl DOSKONAŁA IZOLACJA BEZ KOMPROMISÓW Żadnych ustępstw: świetna izolacja i prostota montażu. Pełen komfort: brak pyłu, materiał delikatny w dotyku, nie powoduje uczucia swędzenia. Gwarancja satysfakcji: sprężystość i brak podatności na nasiąkanie. Szybko, łatwo, skutecznie: od transportu, poprzez obróbkę materiału, aż do zamontowania. Długotrwałość w zgodzie z naturą: wysoka efektywność i wzorowy bilans ekologiczny. www.climowool.pl Dział Obsługi Klienta tel. +48 22 559 58 31-32, fax +48 22 559 58 39 e-mail: [email protected] SCHWENK Insulation Sp. z o.o. ul. Cybernetyki 7 b, 02-677 Warszawa e-mail: [email protected], www.schwenk.pl BUDOWA cze przytrafiają się przy stosowaniu wiotkich mat lub płyt z twardych materiałów. Twardą izolacją trudniej jest wypełnić przestrzenie pomiędzy krokwiami i niełatwo docisnąć płyty do siebie, nie pozostawiając szczelin. Jeśli więc najważniejszy jest dla nas efekt w postaci ciepłego i energooszczędnego poddasza, lepiej do jego ocieplania wybrać materiał nierozwarstwiający się, ale sprężysty, który dokładnie wypełni wszystkie wolne przestrzenie i sprawi, że płyty będą szczelnie przylegały do siebie, zachowywały swój kształt i wymiary przez długie lata. Takie właściwości ma na przykład izolacja ze skalnej wełny mineralnej. Jaka grubość izolacji JAK OCIEPLIĆ PODDASZE Według różnych szacunków prawie 25% ciepła ucieka z budynku przez źle zaizolowane dachy. Do ocieplania zarówno dachów płaskich, jak i skośnych warto zastosować produkty z wełny mineralnej. Poddasza użytkowe są szczególnie narażone na wszelkie niedoskonałości i błędy w sztuce budowlanej. Wystarczy na przykład użycie niepoprawnego układu warstw izolacyjnych, nieciągłość materiału ociepleniowego czy brak prawidłowej paroizolacji, aby narazić poddasze na zawilgocenie, rozwój grzybów i pleśni, a wreszcie – gnicie elementów więźby (drewnianej konstrukcji dachu). Dlatego, aby ustrzec się przed koniecznością kosztownej wymiany ocieplenia poddasza, czy nawet fragmentów konstrukcji dachu, warto zadbać o ich prawidłowe ocieplenie, wykonane najlepiej przez przeszkoloną ekipę montażową. 36 www.eksper tbudowlany.pl Jaki materiał do ocieplenia Wybierając materiał do izolacji poddasza, należy pamiętać, że będzie on montowany w przestrzenie między więźbą dachową. Z tego względu tak ważne jest upewnienie się, czy będzie on w stanie wszystkie te przestrzenie dokładnie wypełnić, czy płyty będą dobrze i ściśle do siebie przylegały oraz czy uda się łatwo dotrzeć do narożników i załamań. Jeśli materiał izolacyjny nie spełni tych warunków, skuteczność wykonanego ocieplenia może okazać się znacznie niższa. Każda szczelina w izolacji stanie się bowiem mostkiem termicznym, przez który będzie uciekać ciepło. Takie problemy wykonaw- Inwestując w dobre ocieplenie poddasza, warto wybrać nie tylko sprawdzony produkt, ale także grubszą warstwę izolacji. Zalecana grubość ocieplenia poddasza energooszczędnego wynosi 25–30 cm. Ze względu na koszty standardem jest wykonywanie ocieplenia tylko do wysokości krokwi. Tymczasem, zwiększając grubości samej izolacji o 10 cm, poprawiamy dodatkowo aż o 40% izolacyjność cieplną. Dzięki temu oszczędności związane z eksploatacją budynku będą większe. Za najlepsze rozwiązanie do ocieplania poddaszy uznaje się obecnie dwuwarstwowe ocieplenie z wełny mineralnej. Izolując w ten sposób, uzyskamy bardzo energooszczędne poddasze z ociepleniem o grubości nawet 30 cm, skutecznie zabezpieczone przed szkodliwymi mostkami termicznymi. Jakie korzyści z izolacji Prawidłowe ocieplenie poddasza, poza skuteczną izolacją termiczną, zapewnia także wiele innych korzyści. Wełna mineralne ma bardzo dobre właściwości tłumiące dźwięk. Energia akustyczna zostaje pochłonięta w warstwie wełny i ulega rozproszeniu. W ten sposób skutecznie wycisza ona wszystkie hałasy pochodzące z zewnątrz, na przykład odgłosy bębniącego deszczu, szczególnie dokuczliwe, gdy na dachu leży pokrycie z blachy. Warto pamiętać, że dźwięki odbijają się od powierzchni twardych i gładkich, potęgując się i tworząc pogłos, z którym nie każdy materiał izolacyjny potrafi sobie poradzić. Zastosowanie wełny mineralnej do ocieplenia poddasza daje jeszcze jedną bardzo ważną korzyść. Ma ona bowiem najwyższą klasę reakcji na ogień A1. Na poddaszu, w którym cała konstrukcja więźby jest drewniana, dodatkowe zabezpieczenie wełną skalną może mieć w wypadku pożaru nr 3/2011 Jak poprawnie wykonać izolację poddasza (typ nieszczelny dla pary wodnej) BUDOWA 1. Mierzymy rozstaw krokwi. Należy dokładnie zmierzyć odległość pomiędzy krokwiami w świetle, aby przyciąć wybrany produkt na odpowiedni wymiar. 2. Dopasowujemy płytę z wełny. Należy odmierzyć odcinki wełny tak, aby były one o 2 cm szersze niż odległość pomiędzy krokwiami w świetle. Pozwoli to na samodzielne utrzymanie się wełny między krokwiami bez dodatkowego mocowania. n 3. Układamy pierwszą warstwę ocieplenia między krokwiami. Materiał izolacyjny układamy na wcisk między krokwiami, zwracając przy tym uwagę na szczelne przyleganie ocieplenia do siebie i do elementów konstrukcji poddasza, dbając jednocześnie o to, aby nie wypychać na zewnątrz membrany dachowej. W przypadku poddasza szczelnego dla pary wodnej należy pamiętać o pozostawieniu szczeliny wentylacyjnej grubości 3–6 cm. q 4. Montujemy ruszt stalowy. Ruszt stalowy składa się z wieszaków do poddaszy o regulowanej wysokości, w kształcie litery U oraz profili typu C biegnących prostopadle do krokwi. Wieszaki mocujemy do krokwi, a następnie przykręcamy do nich profile nośne. W celu polepszenia izolacyjności poddasza, resztki wełny pozostałe po docinaniu płyt umieszczamy w listwach rusztu, aby stanowiły podparcie dla wełny pierwszej warstwy i zapewniały później ciągłość ocieplenia drugiej warstwy. o p 5. Układamy drugą warstwę ocieplenia pod krokwiami. Druga warstwa izolacji likwiduje liniowe mostki termiczne pochodzące od drewnianych elementów więźby dachowej (krokwie). Drugą warstwę ocieplenia układamy pod krokwiami, między listwami podwieszonego rusztu. W tej warstwie ocieplenia można rozprowadzić na zewnątrz listew zabezpieczone rurkami przewody instalacji elektrycznej. 6. Montujemy paroizolację (według potrzeb) oraz okładziny połaci i stropu nad poddaszem. Folię paroizolacyjną stosujemy tylko w pomieszczeniach wilgotnych (kuchnia, łazienka, WC). Układamy ją na zakład od strony wewnętrznej poddasza pod ociepleniem, mocując taśmą dwustronnie klejącą do spodu profili stalowych. W pomieszczeniach suchych (sypialnia, korytarz) do rusztu przykręcamy od razu warstwę wykończeniową, czyli płyty gipsowo-kartonowe lub panele. ogromne znaczenie, zwłaszcza jeśli zastosujemy układ dwuwarstwowy. Obudowuje on elementy konstrukcyjne dachu (krokwie, jętki, kleszcze) od strony pomieszczenia, a więc zabezpiecza je przeciwpożarowo nie z dwóch, ale z trzech stron, tworząc barierę ogniową w razie pożaru i zapobiegając rozprzestrzenianiu się ognia. Jak wykonać ocieplenie poddasza przy użyciu wełny mineralnej Ze względu na to, że standardowa wysokość krokwi wynosi często 16 cm, a zalecana grubość izolacji na energooszczędnym poddaszu to 25–30 cm, izolację wykonuje się dwuwarstwowo, aby zminimalizować wpływ mostków liniowych, jakimi są krokwie. Układ materiałów stosowanych w połaci dachowej różnicuje je ze względu na sposób odprowadzenia pary wodnej wytworzonej przez mieszkańców i przenikającej z pomieszczeń poddasza na zewnątrz. Są więc dwa rozwiązania: poddasze typu nieszczelnego i szczelnego dla pary wodnej. Poddasze użytkowe typu nieszczelnego dla pary wodnej – występuje wtedy, gdy na krokwiach zamontowana jest folia wiatronr 3/2011 izolacyjna (membrana) o wysokiej paroprzepuszczalności (powyżej 600–800g/m2/dobę lub Sd < 0,03 m). Odprowadzenie pary wodnej odbywa się przez szczelinę między wiatroizolacją a pokryciem dachowym. W przypadku tego typu poddasza należy zawsze wykonać: szczelinę wentylacyjną o grubości kontrłaty, 2–3 cm nad folią wiatroizolacyjną, a pod pokryciem dachowym wlot powietrza do szczeliny nad rynną przez tzw. wróblówkę wylot w kalenicy przez tzw. szczotkę w gąsiorze. Grubość pierwszej warstwy ocieplenia powinna być o 1–2 cm mniejsza niż wysokość krokwi, aby uniknąć wypchania folii wiatroizolacyjnej (membrany) w kierunku pokrycia (czyli np. dla krokwi o wysokości 16 cm grubość ocieplenia powinna wynosić 15 cm). Grubość drugiej warstwy, układanej poniżej krokwi, powinna stanowić różnicę między łączną grubością ocieplenia poddasza i przyjętą grubością pierwszej warstwy. Poddasze użytkowe typu szczelnego dla pary wodnej – występuje wtedy, gdy pokrycie dachowe, np. papa, ułożone jest na deskowaniu pełnym lub gdy na krokwiach za- r s montowana jest folia wiatroizolacyjna wstępnego krycia o niskiej paroprzepuszczalności (do 600 g/m 2/dobę lub Sd > 0,03 m). Odprowadzenie pary wodnej odbywa się przez szczelinę między ociepleniem a deskowaniem pełnym lub folią wstępnego krycia. W przypadku tego typu poddasza należy zawsze wykonać: szczelinę wentylacyjną grubości 3–6 cm między ociepleniem a deskowaniem pełnym lub folią wstępnego krycia trójkątny ruszt ze sznurka poniżej folii wiatroizolacyjnej albo deskowania, aby materiał izolacyjny nie zatkał szczeliny wloty powietrza pod okapem i w kalenicy. Grubość pierwszej warstwy ocieplenia powinna być o 3–6 cm mniejsza niż wysokość krokwi, aby uzyskać odpowiednią grubość szczeliny wentylacyjnej (czyli np. dla krokwi o wysokości 16 cm grubość ocieplenia powinna wynosić 12 cm). Grubość drugiej warstwy układanej poniżej krokwi powinna stanowić różnicę między łączną grubością energooszczędnego ocieplenia poddasza i przyjętą grubością pierwszej warstwy. Opracowano na podstawie materiałów firmy Rockwool www.eksper tbudowlany.pl 37 BUDOWA PRZEGLĄD WEŁNY MINERALNEJ DO IZOLACJI DACHU ISOVER MULTIMAX 30 SUPER-MATA Materiał: płyty z wełny mineralnej szklanej o najlepszym na rynku współczynniku przewodzenia ciepła; Przeznaczenie: izolacja cieplna murów warstwowych, fasad wentylowanych, konstrukcji szkieletowych; zastosowanie specjalne: jako izolacja od wewnątrz; idealna do termorenowacji budynków, których fasada (np. zabytkowa) nie pozwala na bezpośrednią ingerencję; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,030 W/mK, Wymiary dł. × szer.: 1200×600 mm; Grubość: 30–100 mm; Klasa reakcji na ogień: A1; Kod oznaczenia CE: MW-EN13162-T5-MU1-WS-WL(P)-AFr5; Atest higieniczny PZH: HK/B/0010/03/2006; Polska Norma: PN-EN 13162:2009 PROFIT-MATA PROFIT-MATA SUPER-MATA Materiał: mata z wełny mineralnej z włókien szklanych o podwyższonych właściwościach izolacyjnych; Przeznaczenie: izolacja termiczna i akustyczna dachów skośnych pomiędzy krokwiami, poddaszy użytkowych i nieużytkowych, podłóg i stropów drewnianych pomiędzy legarami, drewnianej konstrukcji szkieletowej; produkt paroprzepuszczalny, zapewnia odpowiedni mikroklimat pomieszczeń; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,033 W/mK; Wymiary dł. × szer.: 2900/9500×1200 mm; Grubość: 50–180 mm; Klasa reakcji na ogień: A1; Kod oznaczenia CE: MW-EN13162-T2-MU1-AFr5; Atest higieniczny PZH: HK/B/0010/03/2006; Polska Norma: PN-EN 13162:2009; produkt otrzymał godło Teraz Polska Materiał: mata z wełny mineralnej z włókien szklanych o podwyższonych właściwościach izolacyjnych. Profit-Mata razem z ISOVER Multimax 30 i Super-Matą tworzy rodzinę produktów o najniższych współczynnikach przenikania ciepła Lambda. Ta wartość procentuje! Przeznaczenie: izolacja termiczna i akustyczna dachów skośnych pomiędzy krokwiami, poddaszy użytkowych i nieużytkowych; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,035 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 3250/10000×1200 mm; Grubość: 50–200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1; Kod oznaczenia CE: MW-EN13162-T3-MU1-AFr5; Atest higieniczny PZH: HK/B/0010/03/2006; Polska Norma: PN-EN 13162:2009; produkt otrzymał godło Teraz Polska ISOVER MULTIMAX 30 SAINT-GOBAIN CONSTRUCTION PRODUCTS Polska Sp. z o.o. ul. Okrężna 16, 44-100 Gliwice, tel. 32 339 63 00, fax 32 339 64 44, www.isover.pl promocja .com.pl N O W A O D S ŁO N A 38 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 3/2011 PRZEGLĄD WEŁNY MINERALNEJ DO IZOLACJI DACHU BUDOWA Classic 032 w ECOSE® Technology Materiał: naturalna wełna mineralna nowej generacji; Przeznaczenie: uniwersalny materiał izolacyjny hydrofobizowany, w postaci mat o doskonałych właściwościach termoizolacyjnych, doskonale wypełnia izolowaną przestrzeń, zachowując swój kształt w trakcie użytkowania, główne zastosowanie jako izolacja cieplna i akustyczna w konstrukcjach ścian z elewacją wentylowaną, ścian kasetowych, konstrukcjach ścian szkieletowych drewnianych i metalowych, jak również jako izolacja cieplna i akustyczna stropów belkowych międzykondygnacyjnych układana pomiędzy belkami stropowymi; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,032 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 3200–11000×1200 mm; Grubość: 50–200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 TP 115 w ECOSE® Technology Unifit 035 w ECOSE® Technology Unifit 035 w ECOSE® Technology Materiał: naturalna wełna mineralna nowej generacji; Przeznaczenie: do zastosowania wewnątrz pomieszczeń, produkt pakowany w rolkach, główne zastosowanie jako izolacja cieplna i akustyczna w dachach skośnych, układana między krokwiami i pod krokwiami, podwyższona sztywność materiału powoduje łatwość montażu na tzw. lekki wcisk, specjalne oznaczenie „x” ułatwia przycięcie wyrobu do wymaganego wymiaru, produkt o doskonałych właściwościach termoizolacyjnych; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,035 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 3000–9000×1200 mm; Grubość: 60–240 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 TP 115 w ECOSE® Technology Materiał: płyty z naturalnej wełny mineralnej nowej generacji; Przeznaczenie: jako izolacja cieplna i akustyczna ścian działowych i dachów skośnych; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,037 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 1250×600 mm; Grubość: 40, 50, 60, 75, 80, 100, 120, 140, 150, 160 mm; Klasa reakcji na ogień: A1; Certyfikaty, aprobaty techniczne: Kod oznaczenia CE – MW-EN 13162-T2-AFr5, Certyfikat zgodności EC 074-CPD0122, Keymark certyfikat 0764-CPD-0122 Classic 032 w ECOSE® Technology KNAUF INSULATION Sp. z o.o., ul. 17 Stycznia 56, 02-146 Warszawa, Biuro: tel. 22 369 59 00, [email protected] Dział obsługi klienta: tel. 22 369 59 08 lub 09, [email protected], www.knaufinsulation.pl PRZEGLĄD WEŁNY MINERALNEJ DO IZOLACJI DACHU PAROC ROB 60 PAROC ROS 30 PAROC UNS 34 PAROC UNS 34 Materiał: uniwersalna płyta z wełny kamiennej; Przeznaczenie: płyta z wełny kamiennej dla budownictwa energooszczędnego i pasywnego, zastosowanie do izolacji termicznej dachów skośnych, poddaszy, ścian działowych, ścian szkieletowych zewnętrznych oraz stropów i podłóg na legarach; Współczynnik przenikania ciepła λD: 0,034 W/mK; Współczynnik oporu dyfuzyjnego: 1; Wymiary dł.×szer.: 1200×600 mm; Grubość: 50–200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 PAROC ROS 30 Materiał: płyta z wełny kamiennej; Przeznaczenie: do izolacji termicznej i akustycznej dachów płaskich jako spodnia warstwa w układzie dwuwarstwowym na podkładzie hydroizolacji; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,036 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 1800×1200 mm; Grubość: 80–180 mm; Klasa odporności na ogień: A1 PAROC ROB 60 Materiał: płyta z wełny kamiennej (deska dachowa); Przeznaczenie: do izolacji dachów płaskich jako wierzchnia warstwa izolacji w systemie dwuwarstwowym, pod bezpośrednie powłokowe pokrycie dachowe; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,038 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 1800×1200 mm; Grubość: 20 mm; Klasa odporności na ogień: A1 PAROC POLSKA Sp. z o.o., ul. Gnieźnieńska 4, 62-240 Trzemeszno, www.paroc.pl nr 3/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 39 BUDOWA PRZEGLĄD WEŁNY MINERALNEJ DO IZOLACJI DACHU TOPROCK Materiał: wełna skalna; Przeznaczenie: do izolacji cieplnej stropodachów wentylowanych i poddaszy, stropów drewnianych, sufitów podwieszanych; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,035 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 2500–5000×1000 mm; Grubość: 100–200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 SUPERROCK Materiał: wełna skalna; Przeznaczenie: do izolacji cieplnej i akustycznej stropodachów wentylowanych i poddaszy, stropów drewnianych i podłóg na legarach, sufitów podwieszanych, np. nad nieogrzewanymi pomieszczeniami, ścian trójwarstwowych, ścian z elewacją z paneli (np. blacha, siding, deski), ścian o konstrukcji szkieletowej i ścian osłonowych, ścian działowych; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,035 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 1000×600 mm; Grubość: 50–200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 TOPROCK SUPERROCK MEGAROCK Materiał: wełna skalna; Przeznaczenie: do izolacji cieplnej stropodachów wentylowanych i poddaszy, stropów drewnianych, sufitów podwieszanych, ścian działowych; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,039 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 3000–6000×1000 mm; Grubość: 100–200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 MEGAROCK ROCKMIN Materiał: wełna skalna; Przeznaczenie: do izolacji cieplnej stropodachów wentylowanych i poddaszy, stropów drewnianych, podłóg na legarach, sufitów podwieszanych, ścian działowych, ścian osłonowych o konstrukcji szkieletowej; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,039 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 1000×600 mm; Grubość: 50–200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 ROCKMIN ROCKMIN PLUS Materiał: wełna skalna; Przeznaczenie: do izolacji cieplnej stropodachów wentylowanych i poddaszy, stropów drewnianych i podłóg na legarach, sufitów podwieszanych, ścian działowych, ścian osłonowych o konstrukcji szkieletowej; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,037 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 1000×600 mm; Grubość: 50–200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 ROCKMIN PLUS MONROCK PRO MONROCK PRO Materiał: wełna skalna; Przeznaczenie: do izolacji cieplnej stropodachów niewentylowanych (dachów płaskich) bezpośrednio pod powłokowe pokrycia dachowe (w układzie izolacji jedno- lub dwuwarstwowym), zalecane do dachów o podwyższonych wymaganiach termicznych; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,037 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 2000×1200 mm; Grubość: 80–240 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 ROCKWOOL POLSKA Sp. z o.o., ul. Kwiatowa 14, 66-131 Cigacice Doradztwo Techniczne (pon.–pt. w godz. 8.00–16.00), tel. 801 66 00 36, 601 66 00 33, [email protected], www.rockwool.pl 40 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 3/2011 PRZEGLĄD WEŁNY MINERALNEJ DO IZOLACJI DACHU BUDOWA izolacji podkrokwiowej (mata SCHWENK DF3 032); Współczynnik przewodzenia ciepła λD: ≤ 0,032 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 2200–4000 mm (w zależności od grubości)×1200 mm; Grubość: 100, 120, 140, 160, 180 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13 501-1; Certyfikaty, aprobaty techniczne: Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-01/10 (D), Deklaracje Zgodności CE. Cena brutto za m2: 37,21–66,98 zł (ceny cennikowe) SCHWENK DF3 032 Materiał: maty z mineralnej wełny szklanej SCHWENK DF3 032 to produkt posiadający jeden z najlepszych współczynników przewodzenia ciepła λD = 0,032 W/mK w Polsce; Przeznaczenie: do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie dwuwarstwowym jako izolacja podkrokwiowa; Uwaga! – izolacja podkrokwiowa eliminuje mostki termiczne wzdłuż drewnianych krokwi, doskonałe parametry izolacyjności termicznej produktu DF3 032 powodują, że przy niewielkiej grubości dodatkowej warstwy istotnie poprawia się izolacyjność cieplna dachu skośnego; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: ≤ 0,032 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 8000×1200 mm; Grubość: 50 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13 501-1; Certyfikaty, aprobaty techniczne: Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-01/10 (D), Deklaracje Zgodności CE. Cena brutto za m2: 20,74 zł (cena cennikowa) SCHWENK DF1 039 SCHWENK KF2 034 Materiał: maty z mineralnej wełny szklanej SCHWENK KF3 032 to produkt posiadający doskonały współczynnik przewodzenia ciepła λD = 0,034 W/mK; Przeznaczenie: do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym, stropów między legarami, sufitów podwieszanych, lekkich ścianek działowych; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: ≤ 0,034 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 2800–5600 mm (dł. rolki w zależności od grubości) ×1200 mm; Grubość: 100, 150, 200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13 501-1; Certyfikaty, aprobaty techniczne: Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-01/10 (D), Deklaracje Zgodności CE. Cena brutto za m2: 33,55–65,88 zł (ceny cennikowe) SCHWENK KF3 032 SCHWENK DF1 039 Materiał: maty z mineralnej wełny szklanej; Przeznaczenie: do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym, stropów między legarami, sufitów podwieszanych, lekkich ścianek działowych; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: ≤ 0,039 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 3500–7000 mm (dł. rolki w zależności od grubości)×1200 mm (szer. maty); Grubość: 50, 100, 150, 180, 200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13 501-1; Certyfikaty, aprobaty techniczne: Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-01/10 (D), Deklaracje Zgodności CE. Cena brutto za m2: 11,90–46,12 zł (ceny cennikowe) SCHWENK DF 042 SCHWENK DF3 032 SCHWENK DF 042 Materiał: maty z mineralnej wełny szklanej; Przeznaczenie: do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym, stropów między legarami, sufitów podwieszanych, lekkich ścianek działowych; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: ≤ 0,042 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 3500–7000 mm (dł. rolki w zależności od grubości)×1200 mm (szer. maty); Grubość: 100, 150, 200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13 501-1; Certyfikaty, aprobaty techniczne: Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-01/10 (D), Deklaracje Zgodności CE. Cena brutto za m2: 11,22–44,90 zł (ceny cennikowe) SCHWENK TW1-E 037 SCHWENK TW1-E 037 SCHWENK KF2 034 SCHWENK KF3 032 Materiał: maty z mineralnej wełny szklanej SCHWENK KF3 032 to produkt posiadający jeden z najlepszych współczynników przewodzenia ciepła λD = 0,032 W/mK w Polsce; Przeznaczenie: do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym, stropów między legarami, sufitów podwieszanych, lekkich ścianek działowych; Uwaga! – do izolacji dachów skośnych producent rekomenduje układ dwuwarstwowy izolacji systemu SCHWENK 032, składający się z izolacji międzykrokwiowej (mata SCHWENK KF3 032) oraz Materiał: płyty z mineralnej wełny szklanej; Przeznaczenie: do izolacji akustycznej lekkich ścianek działowych, sufitów podwieszanych; do izolacji cieplnej w budownictwie szkieletowym, stropów między legarami, w dachach skośnych (izolacja podkrokwiowa); szerokość płyt równa 600 mm odpowiada standardowemu rozstawowi profili w lekkich ściankach działowych, zaś podstawowe grubości płyt dostosowane są do wysokości stalowych profili do suchej zabudowy; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: ≤ 0,037 W/mK; Wymiary dł.×szer.: 1250×600 mm; Grubość: 50, 75, 100, 150 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13 501-1; Certyfikaty, aprobaty techniczne: Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-01/10 (D), Deklaracje Zgodności CE. Cena brutto za m2: 13,18–37,58 zł (ceny cennikowe) SCHWENK INSULATION Sp. z o.o., ul. Cybernetyki 7b, 02-677 Warszawa, [email protected], www.schwenk.pl nr 3/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 41 BUDOWA EKSPERCI O BRAMACH GARAŻOWYCH Zapytaliśmy ekspertów z firm oferujących bramy garażowe o odpowiedzi na pytania zadawane przez naszych Czytelników. Marek Mularczyk dyrektor generalny Wayne-Dalton CE Sp. z o.o. Fot. Wayne-Dalton CE Na co należy zwracać uwagę przy wyborze bramy do garażu? Przed takim dylematem staje wielu inwestorów, a natłok produktów na rynku nie pomaga w wyborze, z drugiej zaś strony często myślimy w kategoriach oszczędnościowych i chcemy kupić jak najtaniej. Czym zatem należy się kierować przy wyborze bramy? Elementem dyskwalifikującym bramę powinien być brak deklaracji zgodności z normą europejską – zapytajmy sprzedawcy, czy oferowany produkt ją posiada. Jeżeli kupujemy bramę z automatyką, to zapytajmy też, czy dana brama była testowana z oferowanym przez sprzedawcę automatem i czy napęd jest dopasowany do konkretnej bramy. Większość napędów ma określony maksymalny ciężar bramy, z jakim może prawidłowo działać. Zdarza się, że do bramy renomowanego producenta montowana jest automatyka z niewiadomego źródła z deklaracją zgodności do normy na suszarki, a nie automatykę do bram. Bywa, że importer nawet nie zadał sobie trudu, aby sprawdzić, jaką normę musi spełniać automatyka lub też celowo wprowadza potencjalnego klienta w błąd. Potem problemy z automatyką są przerzucane na samą bramę – skoro nie działa automat, to cała brama nie działa, więc 42 www.eksper tbudowlany.pl trudno podłączyć automatykę. A jej cena jest wyższa niż automatyki do bram uchylnych czy segmentowych. W obu przypadkach najlepszym rozwiązaniem będzie brama segmentowa – nawet najtańsza będzie miała parametry termiczne (po prawidłowym zamontowaniu za otworem) na poziomie niezłego okna pionowego lub drzwi wejściowych do domu, czyli poniżej 2,0 W/m2K. Krzysztof Horała prezes Hörmann Polska sp. z o.o. Czy rodzaj bramy garażowej musi być przewidziany już w projekcie domu? Rodzaj bramy garażowej nie musi być przewidziany w projekcie domu, najlepiej jednak o wyborze bramy pomyśleć już na tym początkowym etapie. Wybierając funkcjonalną bramę, bierzemy pod uwagę różne kryteria, m.in. usytuowanie garażu, wielkość działki i podjazdu. To wszystko warunkuje wybór najodpowiedniejszego dla nas rodzaju bramy garażowej. Każdy rodzaj bramy wymaga jednak innej przestrzeni montażowej i warunków zabudowy. Wybierając bramę już na etapie projektu, mamy możliwość uwzględnienia w nim odpowiedniej wysokości nadproża czy też odległości między otworem a ścia- Fot. Hörmann Bramy serii 9700 cechują się unikatowym designem. Najlepiej komponują się z domami o klasycznej architekturze, nie zaburzając bryły budynku. jest zła. Kolejną istotną kwestią jest fachowy montaż – jest to chyba najważniejsza sprawa przy montażu wszelkich urządzeń. Od tego, czy brama jest prawidłowo zamontowana zależy czy będzie bezproblemowo działać przez długie lata. Jak to sprawdzić? Brama przed montażem napędu (lub po jego rozryglowaniu) powinna lekko pracować i pozwalać na łatwe ręczne opuszczanie i podnoszenie. Jeżeli z kolei zastanawiamy się nad tym, jaki typ bramy powinniśmy zastosować, to podstawą decyzji powinno być to, do jakiego garażu będziemy ją montować. Jeżeli brama ma być zainstalowana w garażu, który jest połączony z domem, od razu należy wykluczyć bramy uchylne i roletowe. Parametry cieplne takich bram mogą bowiem spowodować, że urządzenia i rzeczy przechowywane w garażu zamarzną i ulegną trwałemu uszkodzeniu. Zdarza się, że w garażu są montowane przyłącza wodne – przy dużych mrozach mogą zamarznąć rury i rozsadzić instalację. Ponadto ściany pomiędzy garażem a częścią mieszkalną – jeżeli nie są dobrze zaizolowane – będą wychładzać pomieszczenia obok i powodować wzrost rachunków za ogrzewanie. Jeżeli natomiast mamy garaż nieogrzewany, który nie jest połączony z budynkiem, wówczas wybór jest szerszy. W tym przypadku można zastosować dowolny typ bramy. Jednak najbezpieczniejsze będą bramy roletowe i segmentowe, a także tradycyjne rozwierane, chociaż do tych ostatnich Nowa brama segmentowa HST firmy Hörmann otwiera się na bok. Takie rozwiązanie zapewnia szybszy dostęp do garażu i daje np. możliwość wyprowadzenia rowerów bez konieczności otwierania całej bramy lub podwieszenia deski surfingowej pod sufitem. nr 3/2011 Czy rodzaj bramy wpływa na rodzaj napędu? Czy każdą bramę można wyposażyć w napęd elektryczny? Rodzaj bramy zdecydowanie ma znaczenie przy doborze napędu elektrycznego. Inny napęd może zostać zastosowany w bramach uchylnych, inny w bramach segmentowych, a jeszcze inny w bramach segmentowych przemysłowych. Do bram garażowych, zarówno uchylnych, jak i segmentowych, najczęściej stosowane są napędy z szyną prowadzącą, montowane pod sufitem. W przypadku segmentowych bram przemysłowych stosowane są napędy boczne montowane na wał napędowy bramy. Kluczowe elementy, na które należy zwrócić szczególną uwagę przy doborze automatyki, to wymiar bramy oraz jej przeznaczenie. Przy mniejszej bramie zastosowanej w domu jednorodzinnym wystarczający będzie napęd o sile uciągu np. 650 N. Przy większej bramie, np. o wymiarze 5000×2250 mm, powinien natomiast zostać zastosowany napęd o sile 1000 N. Drugim wspomnianym kryterium jest przeznaczenie. W przypadku bram stonr 3/2011 Fot. NICE Brama wyposażona w automatykę jest wygodniejsza w obsłudze. wej. Wbrew częstemu wyobrażeniu napęd elektryczny nie służy do tego, aby ukryć czy też zniwelować niedociągnięcia popełnione podczas montażu bramy. Służy przede wszystkim zwiększeniu komfortu użytkowania garażu. Istnieją także dodatkowe czynniki warunkujące możliwość zautomatyzowania bramy garażowej. Są to czynniki związane z wymaganiami montażowymi, jak np. odpowiednia wysokość nadpro- ża, czy też głębokość garażu przy napędach montowanych pod sufitem. W przypadku napędów montowanych na wał bramy, elementem tym jest odpowiednia szerokość węgarka bocznego. Grzegorz Ratajczak członek zarządu KRISPOL Sp. z o.o. Czy do garażu lepiej wybrać bramę ocieploną, czy nie jest to konieczne? Brama garażowa to duża powierzchnia, która zdecydowanie powinna być odpowiednio ocieplona. Jest to szczególnie istotne w przypadkach, gdy garaż nie jest osobnym budynkiem, lecz stanowi część naszego domu. Pamiętajmy, że sposób ocieplenia takiego garażu ma wpływ na bilans energetyczny całego budynku. Odpowiednio ocieplona garażowa brama segmentowa jest zbudowana z paneli typu sandwich, wypełnionych warstwą bezfreonowej pianki poliuretanowej grubości około 40 mm, co odpowiada około 7 cm wełny mineralnej. Takie rozwiązanie zapewnia dobrą izolację termiczną i akustyczną, co z kolei gwarantuje mieszkańcom domu wyrównany, wysoki komfort cieplny użytkowania garażu przez cały rok. Brama musi być także wyposażona w system dobrej jakości uszczelek międzysegmentowych oraz uszczelek montowanych wokół płaszcza bramy. Zabezpieczą one nasz garaż nie tylko przed zimnem, ale także przed kurzem i wilgocią, co przy naszym dość kapryśnym klimacie jest po prostu niezbędne. Wszystkie garażowe bramy segmentowe KRISPOL spełniają te warunki. Dodatkowo nasza oferta daje klientom bardzo szeroki wybór wzorów i kolorów bram, a także bogaty wybór dodatków, takich jak przeszklenia czy detale dekoracyjne. Fot. Krispol Dariusz Królik product manager NICE Polska Sp. z o.o. sowanych w garażach wielostanowiskowych i zbiorczych muszą być montowane napędy o dużej sprawności, czyli dostosowane do zwiększonej ilości cykli otwarcia/zamknięcia w czasie godziny pracy. Należy pamiętać również o tym, że bramy montowane w takich miejscach powinny być wyposażone w dodatkowe zabezpieczenia, jak np. fotokomórki czy krawędziowe listwy bezpieczeństwa. Odpowiadając na pytanie, czy każdą bramę można wyposażyć w napęd, zacząłbym od tego, co w mojej opinii jest jednym z najbardziej kluczowych elementów, czyli prawidłowego montażu bramy garażo- BUDOWA ną garażu (miejsce z obu stron wjazdu od wewnątrz garażu). Wszystkie bramy, poza montowanymi na zewnątrz, potrzebują pewnej wysokości montażowej (różnej dla różnych bram) między sufitem a dolną krawędzią belki nadproża. Dlatego warto uwzględnić to już na etapie projektowania. Istnieją także przypadki, które uniemożliwiają zainstalowanie bramy pewnego rodzaju (z uwagi na przykład na nachylenie dachu czy prowadzone instalacje). Wybór rodzaju bramy zależy też od wielkości garażu. Jeżeli planujemy zakup samochodu terenowego, musimy pomyśleć o wyższej bramie, jeżeli zaś chcemy, aby w naszym garażu zmieściły się dwa auta – garaż oraz brama będą musiały być odpowiednio szerokie. Warto o tym pamiętać, projektując dom. Za wyborem motywu dekoracyjnego lub kolorystyki bramy garażowej już na etapie projektowania przemawia także możliwość lepszego dopasowania bramy do elewacji domu (w szczególności drzwi wejściowych i okien), a także możliwość stworzenia spójnej estetycznie całości. Ocieplona brama firmy Krispol zainstalowana w garażu połączonym z domem wpływa na bilans energetyczny całego budynku. www.eksper tbudowlany.pl 43 Czy do dużego garażu lepiej zamontować jedną, czy dwie bramy, co jest bardziej korzystne? Garaże dwustanowiskowe to coraz częściej stosowane rozwiązanie w budownictwie jednorodzinnym. Wybór bram do nich zależy przede wszystkim od naszych oczekiwań dotyczących wyglądu, a także funkcjonalności garażu oraz wjazdu do niego. Tomasz Klich dyrektor handlowy Legbud Gargula Zdecydowana większość inwestorów przy zakupie bramy zwraca uwagę na cenę. Dla nich najlepszym rozwiązaniem będzie jedna duża brama. Zastosowanie jednej szerokiej bramy w garażu dwustanowiskowym ułatwia manewrowanie na podjeździe oraz zapewnia wygodne parkowanie. Firma WIŚNIOWSKI oferuje bramy garażowe w różnych rozmiarach. W przypadku bram segmentowych maksymalne wymiary to 5000×2400 mm, bram roletowych 5000×2700 mm, a bram uchylnych 4000×2700 mm. Szeroki wybór wzorów i kolorów (również drewnopodobnych) pozwoli dopasować bramę do budynku w każdym w stylu. Drugim rozwiązaniem jest zastosowanie dwóch mniejszych bram, które świetnie sprawdzają się w garażach ogrzewanych. Otwierając tylko jedną z nich, ograniczamy straty ciepła. Użytkownicy nie zajmu- 44 www.eksper tbudowlany.pl Jakie elementy są istotne dla bezpieczeństwa użytkowania bramy garażowej? Wybierając bramę garażową, zwracamy oczywiście uwagę na jej wygląd i estetykę, ale ważne jest także bezpieczeństwo użytkowania. W zależności od typu bramy (uchylna, segmentowa, roletowa itp.), należy zwrócić uwagę na inne cechy gwarantujące bezpieczeństwo. W przypadku bramy uchylnej będzie to z pewnością liczba sprężyn użytych w systemie równoważenia ciężaru skrzydła. Jeśli system wykorzystuje po jednej sprężynie na stronę, ewentualne pęknięcie sprężyny powoduje spadek nośności układu i w efekcie niekontrolowane opadanie skrzydła bramy. Dlatego w bramach uchylnych serii GARSTA stosujemy minimum po dwie sprężyny na każdą stronę. Przy zakupie bram segmentowych natomiast należy zwracać uwagę na informację na temat standardowego wyposażenia bramy w elementy zwiększające bezpieczeństwo użytkowania. Chodzi tu głównie o dwa elementy – urządzenie przeciwdziałające opadnięciu płaszcza bramy w przypadku pęknięcia sprężyny oraz przeciwdziałające opadnięciu płaszcza bramy w przypadku pęknięcia linki. W przypadku wszystkich bram wyposażonych w system zdalnego otwierania należy zwrócić uwagę na wyposażenie napędu bramy w elektroniczne systemy bezpieczeństwa, chodzi tu głównie o wyłącznik przeciążeniowy oraz system fotokomórek. Fot. Garaż+ Fot. WIŚNIOWSKI BUDOWA Grzegorz Koc menedżer produktu WIŚNIOWSKI Wybór jednej lub dwóch bram jest podyktowany nie tylko względami estetycznymi, ale również praktycznymi. to zatem zadbać o staranne jej wykonanie i wykończenie. Szczególne obciążenie podłogi w garażu wymaga przygotowania równego podkładu z wyprofilowanymi spadkami, które odprowadzą wodę do kratki ściekowej. Najlepiej sprawdzają się podłużne kratki wzdłuż bramy garażowej lub pośrodku pomieszczenia. Nawierzchnia w garażu powinna być łatwa do utrzymania w czystości i nie może być śliska. Najtańsze zabezpieczenia to farba lub impregnat do betonu. Tworzą one elastyczną powłokę poprawiającą odporność betonu na ścieranie. Nie jest to jednak zabezpieczenie trwałe. Najbardziej popularnym wykończeniem jest gres techniczny. Jest to materiał trwały, ale jego mankamentem są jednak fugi, które trudno utrzymać w czystości. Gres jest także mało odporny na działanie olejów i smarów, bo jest nasiąkliwy. Nie jest też odporny na upadek ciężkich przedmiotów – najczęściej w takich przypadkach powstają odpryski. Najszybciej starą, zniszczoną podłogę w garażu możemy zmienić przy użyciu modułowych podłóg z zaawansowanych technologicznie tworzyw sztucznych, które można ułożyć własnoręcznie w kilka godzin. Najlepszy sposób na trwałe zabezpieczenie to posadzka z żywicy epoksydowej lub poliuretanowej, wzmocniona barwionym kwarcem. Bez spoin, odporna na uszkodzenia mechaniczne i działanie większości chemikaliów powłoka została zaadaptowana do domów jednorodzinnych z zakładów przemysłowych. Żywicę można barwić na dowolny kolor, jest całkowicie odporna na wodę i nadaje się do wszystkich pomieszczeń, także na ogrzewa- ją sobie nawzajem miejsc, a osoby postronne nie mogą zobaczyć całego wnętrza budynku szczególnie, jeśli garaż znajduje się blisko ulicy. Katarzyna Wróbel właścicielka firmy Studio Garaż+ Czym wykończyć podłogę w garażu? Podłoga w garażu poddawana jest ciągłym testom na wytrzymałość: na przemian błoto, piasek, topniejący śnieg z solą, kilkusetkilogramowy nacisk kół samochodu. War- Podłoga z żywicy epoksydowej jest łatwa do utrzymania w czystości. nie podłogowe. Podłoga z żywicy może mieć chropowatą fakturę (zalecaną w garażu) lub przypominać lśniącą taflę wody. Powierzchnię podłogi można bez spoin połączyć z cokołem naściennym, wykonanym z tego samego materiału. Podłogi z żywic epoksydowych są łatwe do utrzymania w czystości. nr 3/2011 HYDROIZOLACJE NOMOS-BUD Sp. z o.o. prowadzi działalność na rynku polskim od 2005 r. Specjalizuje się w kompleksowym wykonawstwie hydroizolacji budynków i budowli od fundamentów po dachy, w tym dachów zielonych. Problematyką izolacji i uszczelnień w budownictwie NOMOS-BUD Sp. z o.o. zajmuje się od początku lat 90., przed 2005 r. jako Dział Budowlany Spółki ABH NOMOS. Firma zdobyła bogate i bezcenne doświadczenie podczas realizacji wielu prestiżowych kontraktów w budownictwie ogólnym i inżynierskim. Świadczy usługi w zakresie wykonawstwa i doradztwa technicznego. Służy pomocą w projektowaniu detali zabezpieczeń przeciwwodnych. NOMOS-BUD Sp. z o.o. specjalizuje się w kompleksowym wykonywaniu i naprawach izolacji: części podziemnych budynków i budowli obiektów inżynierskich, w tym systemów metra zbiorników (ppoż., na wodę pitną, oczyszczalni ścieków) dachów, w tym dachów zielonych tarasów i balkonów. Do wykonywania i napraw izolacji firma stosuje bogaty asortyment produktów hydroizolacyjnych renomowanych firm, takich jak: True Trade & Technology, Cetco Poland, Soprema Polska, Bauder Polska, Grace Construction Poland, Sika Poland, MC-Bauchemie, Webac, Xypex CE. Służy pomocą w doborze odpowiedniego zabezpieczenia przeciwwodnego w zależności od warunków NOMOS-BUD Sp. z o.o. ul. Kępna 17A, 03-730 Warszawa tel. 22 618 41 33, 22 618 34 34 Informacja techniczna: 22 618 41 33 Informacja handlowa: 22 618 41 33 fax 22 618 34 34 [email protected] www.nomosbud.pl, www.xypex.pl Przykładowe realizacje firmy NOMOS-BUD. nr 3/2011 BUDOWA KOMPLEKSOWE gruntowo-wodnych występujących na danym obiekcie. NOMOS-BUD Sp. z o.o. specjalizuje się również w uszczelnianiu i naprawach zarysowań i pęknięć konstrukcji, dylatacji, styków, przejść instalacyjnych itp. Jest sprawdzonym i wiarygodnym wykonawcą posiadającym profesjonalną kadrę inżyniersko-techniczną z uprawnieniami wykonawczymi i projektowymi oraz zespół wykwalifikowanych pracowników fizycznych z wieloletnim doświadczeniem zawodowym w branży hydroizolacji. Świadczy usługi dla takich zleceniodawców, jak: WARBUD SA, Mostostal Warszawa SA, Soletanche Polska Sp. z o.o., SKANSKA SA, ERBUD SA, TULCON SA, deweloperów, w tym: Dom Development SA, BARC Warszawa SA, spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, np.: SM Wyżyny, SAM 81. Jest wykonawcą kompleksowych hydroizolacji na takich inwestycjach, jak: stacje i tunele II linii metra, w tym kompleksowe uszczelnienie stacji Marymont i Młociny rozbudowa Centralnego Wodociągu w Warszawie przy ul. Koszykowej 81 obwodnica Warszawy na odcinku pn. Węzeł Lotnisko apartamenty MURANO przy ul. Inflanckiej, ATMOSFERA przy ul. Klimczaka w Warszawie budynki mieszkalne wielorodzinne Nowe Bielany I i II etap, Menolly Powiśle, Vermera przy ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. Derby 18 przy ul. Ostródzkiej w Warszawie, „Przy Pałacu” w Pruszkowie budynki mieszkalne wielorodzinne przy ul. Czerniakowskiej, Franciszkańskiej, Grabowskiej, Fabrycznej, Bruzdowej w Warszawie budynki mieszkalne wielorodzinne (przy ul. Orzeszkowej i Kościuszki w Piastowie, ul. Powstańców w Ząbkach k. Warszawy). A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y www.eksper tbudowlany.pl 45 TARAS BEZ USTEREK Najczęściej spotykane objawy uszkodzenia tarasu to m.in.: przecieki przez płytę konstrukcyjną lub przez szczeliny dylatacyjne, zalewanie ścian pod tarasem, odspajające się płytki, wykruszone fugi, spękane i odspajające się podkłady oraz jastrychy, a także łuszczące się płytki. Przyczyn destrukcji tarasu może być bardzo wiele, jednak najczęściej występujące to: przesączanie się wody pod warstwę użytkową, tworzenie się zastoin wody, zarówno na warstwie hydroizolacji (pod wylewką betonową), jak i na powierzchni tarasu, uniemożliwienie odprowadzenia wody, która dostała się pod warstwy użytkowe, złe wykonstruowanie i uszczelnienie dylatacji, złe wykonstruowanie, mocowanie i uszczelnienie obróbek blacharskich oraz balustrad, niewłaściwa kolejność warstw konstrukcji tarasu, wykraplanie się wilgoci w konstrukcji i wnikanie pary wodnej z położonych pod tarasem pomieszczeń. Przyczyną destrukcji tarasu może być także próba naprawy warstwy użytkowej polegająca jedynie na skuciu odpadających płytek i wykonaniu nowej okładziny, co może być dodatkowo kosztowną lekcją dla inwestora. Od czego zacząć Przystępując do naprawy tarasu, trzeba wiedzieć, jakie zjawiska występują w poszczególnych warstwach konstrukcji i czym mogą się one objawiać. Podstawowym obciążeniem tarasu jest obciążenie termiczne (zmiany temperatury, cykle zamarzania–odmarzania) w połączeniu z obecnością wilgoci/wody. Działania naprawcze powinny więc być im podporządkowane i umożliwiać poprawną pracę w zakresie temperatur od –30 nawet do +70°C. Temperatura powierzchni płytek na tarasie czy balkonie, zwłaszcza tych w ciemnych kolorach, może podczas letnich upałów dochodzić nawet do +70–80°C, Rys. 1. Przykład rozwiązania konstrukcyjnego uszczelnienia tarasu – wariant z powierzchniowym odprowadzeniem wody (uszczelnienie podpłytkowe): 1 – obróbka blacharska progu drzwiowego (okapnik), 2 – obróbka blacharska, 3 – taśma uszczelniająca, 4 – okładzina ceramiczna na kleju typu „flex”, 5 – elastyczna mikrozaprawa uszczelniająca, 6 – jastrych, 7 – warstwa ochronna, 8 – bitumiczna izolacja przeciwwodna, 9 – termoizolacja, 10 – paroizolacja, 11 – jastrych spadkowy na warstwie czepnej, 12 – płyta konstrukcyjna (rys. wg Außenbeläge. Belagkonstruktionen mit Fliesen und Platten außerhalb von Gebäuden). 46 www.eksper tbudowlany.pl Fot. Libet BUDOWA mgr inż. Maciej Rokiel a w czasie burzy z intensywnymi opadami deszczu obniżyć się gwałtownie do kilkunastu stopni. W zimie dochodzą do tego jeszcze niemałe obciążenia wynikające z przejść przez zero – może ich być w ciągu jednej zimy nawet sto kilkadziesiąt. Tak duża różnica temperatur powoduje znaczne zmiany wymiarów. Jeśli odległość między dylatacjami wynosi 3 m, a różnica temperatur 50°C (dobowa zmiana temperatury okładziny ceramicznej i jastrychu), to zmiana długości takiego odcinka jastrychu wynosi od 1,5 do 1,95 mm, a dla okładzin ceramicznych – od 0,6 do 1,2 mm. Podczas szokowego schładzania powierzchni balkonu czy tarasu w lecie, na skutek gwałtownej burzy, różnica zmian długości okładziny ceramicznej i jastrychu wynosi od 0,3 do 1,35 mm. Biorąc pod uwagę Rys. 2. Przykład rozwiązania konstrukcyjnego uszczelnienia tarasu – wariant z drenażowym odprowadzeniem wody: 1 – obróbka blacharska progu drzwiowego (okapnik), 2 – obróbka blacharska, 3 – kratka, 4 – okładzina ceramiczna na kleju typu „flex”, 5 – wodoprzepuszczalny jastrych, 6 – warstwa ochronna wodoprzepuszczalna, 7 – warstwa drenująca (mata drenażowa), 8 – bitumiczna izolacja przeciwwodna, 9 – krawędziak drewniany impregnowany, 10 – termoizolacja, 11 – paroizolacja, 12 – jastrych spadkowy na warstwie czepnej, 13 – płyta konstrukcyjna (rys. wg Außenbeläge. Belagkonstruktionen mit Fliesen und Platten außerhalb von Gebäuden). nr 3/2011 nr 3/2011 Ä ekspert radzi Taras nad pomieszczeniem ogrzewanym powinien mieć dwie hydroizolacje i paroizolację. Izolacja podpłytkowa z elastycznego szlamu zapobiega wnikaniu wody w jastrych dociskowy, natomiast druga hydroizolacja, w razie uszkodzenia uszczelnienia podpłytkowego, zabezpiecza przed wnikaniem wody w głębsze warstwy i w konsekwencji przed przeciekami. Jeżeli hydroizolacja międzywarstwowa nie jest wykonywana, to paroizolacja pod dociepleniem musi także pełnić funkcję hydroizolacji. W takim przypadku zamiast hydroizolacji międzywarstwowej wykonuje się warstwę rozdzielającą, np. z dwóch warstw folii. Należy jednak pamiętać, że jakiekolwiek uszkodzenie (lub niedokładność wykonania) uszczelnienia zespolonego skutkuje wnikaniem wody w głąb konstrukcji. Warstwa rozdzielająca z folii nie może być traktowana jako hydroizolacja. Fot. M. Rokiel Fot. M. Rokiel Fot. 1. Wynik zbyt dużego rozstawu dylatacji i/lub gdy płytki cokolika zachodzą za płytki balkonu. Fot. M. Rokiel Jak naprawić taras Jak więc postępować, gdy można pozostawić część warstw konstrukcji tarasu, a jak, gdy konieczne jest wykonanie go praktycznie od nowa. Należy przede wszystkim kierować się podstawową zasadą, która mówi, że wszystkie warstwy błędnie wykonstruowane, których naprawa jest niemożliwa, trzeba usunąć. Przez naprawę należy tu rozumieć możliwość nadania powierzchni takiej postaci (wymiarów, kształtu, grubości, funkcji itp.), aby spełniała ona wymogi sztuki budowlanej i mogła współpracować z nowymi warstwami konstrukcji. Paroizolacja i hydroizolacja. Jeżeli płyta nośna nie ma wykonstruowanego spadku, wynoszącego 1,5–2% (minimum 1%), należy wykonać na niej warstwę spadkową. Zastosowanie termoizolacji wymusza wcześniejsze nałożenie paroizolacji. Funkcję paroizolacji mogą pełnić papy paroizolacyjne na folii aluminiowej, welonie szklanym lub papy ter- mozgrzewalne. Najlepiej jednak sprawdzają się w tej roli bitumiczne, modyfikowane polimerami masy KMB lub roztwory asfaltowe. Te ostatnie (zawsze bezrozpuszczalnikowe) należy nanosić dwukrotnie. Paroizolację należy układać na suchym podłożu, co oznacza, że na warstwie spadkowej z gotowych zapraw (np. typu PCC) możemy to zrobić już po kilku dniach, ale jeśli zastosowany został polimerobeton lub zaprawa cementowa, trzeba odczekać około 3–3,5 tygodnia. Obrzeża tarasu należy zabezpieczyć impregnowanym krawędziakiem drewnianym, którego grubość powinna być dobrana do grubości termoizolacji. Jeżeli ściany będą do- BUDOWA roczny gradient temperaturowy (zima–lato) rzędu 100°C, różnica zmian długości trzymetrowego odcinka okładziny i jastrychu wynosi od 0,6 do 2,7 mm. Odkształcenia te (nawet 0,45 oraz 0,9 mm/mb przy zmianie temperatury odpowiednio o 50 i 100°C) przy braku właściwie wykonstruowanych dylatacji są główną przyczyną uszkodzeń konstrukcji (fot. 1). Inną przyczyną może być także złe zamocowanie obróbek blacharskich i/lub zbyt głębokie wsunięcie ich pod okładzinę ceramiczną (fot. 2). Złe wykonanie jastrychu skutkuje często spękaniami pojawiającymi się jeszcze przed ułożeniem okładziny ceramicznej (patrząc na fot. 3a i 3b, można mieć wątpliwości, czy przewidziana była hydroizolacja podpłytkowa). Trudno wyszczególnić wszystkie popełnione błędy, ale jednoznacznie nasuwa się stwierdzenie, że te tarasy to jeden wielki błąd, niestety, kosztowny. Po wejściu na powierzchnię tarasu przedstawionego na fot. 3a pod spękanym jastrychem dało się słyszeć chlupot wody, która wydostawała się przez spękania. Przyczynę takiego stanu rzeczy pokazuje fot. 3b. Pod jastrychem wykonano wannę ze zgrzewanej membrany dachowej, którą wyciągnięto ponad powierzchnię i zamocowano w ścianach, ale w taki sposób, że uszczelnienie tego miejsca jest w zasadzie niemożliwe. Jedyna możliwa naprawa tego tarasu to zerwanie wszystkich warstw do płyty konstrukcyjnej i ponowne wykonanie całej konstrukcji, ale zgodnie z zasadami sztuki budowlanej. a Fot. 2. Przyczyną uszkodzeń może być złe zamocowanie obróbek blacharskich i/lub zbyt głębokie wsunięcie ich pod okładzinę ceramiczną. b Fot. 3a, b. Nieprawidłowe wykonanie jastrychu skutkuje często spękaniami pojawiającymi się jeszcze przed ułożeniem okładziny ceramicznej. Uniemożliwia też poprawne wykonanie i uszczelnienie dylatacji obwodowych oraz wpustów. Taka sytuacja wymaga często usunięcia wszystkich warstw, aż do płyty nośnej. cieplane, to powinien on być wysunięty poza czoło tarasu. Mocuje się go do podłoża rozporowo, nierdzewnymi kotwami. Następnie układa się termoizolację. Może to być styropian, np. klasy EPS 200-036 lub wyższej, styrodur (XPS) albo twarde i nieściśliwe płyty z wełny mineralnej. Płyty powinny mieć frezowane obrzeża, w innym przypadku należy je układać w dwóch warstwach, z przesunięciem szczelin. Szczególnie niebezpieczne jest stosowanie złej jakości styropianu, nieodpornego na długotrwały nacisk i o niewielkiej wytrzymałości mechanicznej. Dotyczy to również wełny mineralnej. Z rys. 1 wynika, że następną warstwą jest izolacja przeciwwodna (zwana też hydroizo- lacją pośrednią lub międzywarstwową). Na styropianie układa się na sucho papę podkładową i do niej, metodą zgrzewania, przykleja papę, która stanowi właściwą izolację przeciwwodną. Jako warstwę rozdzielającą można tu zastosować specjalną membranę kubełkową. Oprócz papy termozgrzewalnej bardzo dobrze sprawdzają się też membrany hydroizolacyjne z tworzyw sztucznych lub membrany bitumiczne, które występują też jako samoprzylepne. Jastrych dociskowy i okładzina ceramiczna. Najwięcej błędów przy naprawie tarasów wiąże się jednak z wykonaniem jastrychu dociskowego i okładziny ceramicznej. Jastrych podkładowy jest materiałem na bazie www.eksper tbudowlany.pl 47 BUDOWA cementu, dlatego cechuje się skurczem wynikającym ze specyfiki procesu hydratacji cementu i odparowania nadmiaru wody. Niezależnie od skurczu własnego, jastrych podlega także ruchom termicznym, przy założeniu różnicy temperatur rzędu 100°C (od –30 do +70°C). Wielkość odkształceń jest dość znaczna, na jednym metrze długości może dochodzić do 0,8–1 mm. Dlatego bardzo ważne jest staranne i przemyślane konstruowanie dylatacji, zwłaszcza gdy powierzchnia tarasu jest duża (rzędu kilkuset m2) i ma nieregularny kształt. Rodzaj dylatacji i ich funkcję przedstawia tabela. Dylatacje jastrychu są ściśle powiązane z dylatacjami w okładzinie ceramicznej. Poza tym różnica odkształceń płytki i jastrychu powoduje powstawanie 2 1 3 4 5 Rys. M. Rokiel 6 7 8 Rys. 3. Uszczelniania dylatacji za pomocą taśmy: 1 – płytka ceramiczna, 2 – gruntowanie boków szczeliny, 3 – wypełnienie elastyczne szczeliny dylatacyjnej (uszczelniacz silikonowy lub poliuretanowy), 4 – klej typu „flex”, 5 – elastyczna zaprawa uszczelniająca, 6 – taśma uszczelniająca, 7 – sznur dylatacyjny, 8 – wypełnienie dylatacji. 1 3 2 4 7 5 Rys. M. Rokiel 8 6 9 Rys. 4. Przykład wykonstruowania i uszczelnienia dylatacji w okładzinie z płytek ceramicznych: 1 – płytka ceramiczna, 2 – fuga balkonowa, 3 – gruntowanie boków szczeliny, 4 – wypełnienie elastyczne szczeliny dylatacyjnej (uszczelniacz silikonowy lub poliuretanowy), 5 – paski folii zapobiegające przywieraniu masy elastycznej do dna szczeliny, 6 – klej typu „flex”, 7 – taśma uszczelniająca, 8 – elastyczna zaprawa uszczelniająca, 9 – jastrych. dodatkowych naprężeń ścinających na styku płytka–podłoże oraz naprężenia w podłożu i w samej płytce. Brak dylatacji umożliwiających kompensacje odkształceń termicznych powoduje powstawanie naprężeń i niekontrolowanych uszkodzeń w podłożu, płytkach lub w obszarze styku. Dylatacje. Dylatacje strefowe jastrychu i okładziny ceramicznej przechodzą przez oba elementy konstrukcji oraz uszczelnienie zespolone. Muszą mieć one tę samą szerokość i idealnie się pokrywać. Jakiekolwiek przykrycie takiej dylatacji płytkami okładzinowymi prowadzi nieuchronnie do ich spękania. Przyjmuje się, że na tarasach, balkonach i innych powierzchniach zewnętrznych żaden bok zdylatowanej powierzchni nie powinien być dłuższy niż 2–2,5 m. Optymalnym kształtem jest kwadrat, w innych sytuacjach należy dążyć do tego, aby proporcje między bokami pola były do siebie zbliżone, ale nie większe niż 2:1. Sposób uszczelniania dylatacji za pomocą taśmy ilustruje rys. 3. Szerokość dylatacji konstrukcyjnych jastrychu nie może być mniejsza niż 10 mm. Wykonawcy często lekceważą te zalecenia, wykonując dylatację w postaci szczeliny szerokości 5–6 mm. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest wykorzystanie specjalnych kształtowników i profili dylatacyjnych. Dylatacje brzegowe (skrajne) konstruuje się w celu oddzielenia warstw wykończeniowych tarasu od stałych elementów budynku (ścian, cokołów, slupów). Do wypełnienia stosuje się najczęściej twardy styropian (paski szerokości 10 mm) lub piankę poliuretanową o zamkniętych porach. Dylatacje kontrolne (pozorne) wykonuje się w cementowych wylewkach, pływających lub na warstwie rozdzielającej. W tym celu nacina się warstwy świeżej wylewki na głębokość równą 1/3–1/2 grubości (gdy powierzchnie wydzielone przez dylatacje konstrukcyjne są większe niż 15–20 m2). Po związaniu i stwardnieniu wylewki (dla tradycyjnej zaprawy cementowej lub betonu, nawet z plastyfikatora- Typy dylatacji oraz ich funkcja. Typ dylatacji 48 Funkcja dylatacji Dylatacja konstrukcyjna budynku Oddziela poszczególne części budynku. Zawsze przechodzi przez wszystkie warstwy konstrukcji Dylatacja brzegowa (obwodowa, skrajna) Oddziela warstwy konstrukcji tarasu od ścian, słupów i innych sztywno wbudowanych elementów Dylatacja pośrednia (strefowa) Przebiega przez całą wysokość jastrychu, dzieląc go na niezależne części Dylatacja kontrolna Ogranicza możliwość tworzenia się rys skurczowych w obrębie pola ograniczonego dylatacjami pośrednimi, brzegowymi oraz konstrukcyjnymi budynku Dylatacja na połączeniach warstw konstrukcji tarasu z elementami o innych właściwościach (dylatacja montażowa) Np. oddzielenie jastrychu od kratek wpustowych www.eksper tbudowlany.pl mi, czas ten wynosi 28 dni) szczeliny należy zaszpachlować szpachlą żywiczną. Dylatacje na połączeniach wykonuje się poprzez wypełnienie szczeliny masą elastyczną. Ich szerokość musi być równa szerokości spoin w okładzinie ceramicznej, ale nie mniejsza niż 5 mm. Grubość jastrychu dociskowego powinna wynosić min. 5–5,5 cm, przy wytrzymałości na ściskanie nie mniejszej niż 20 MPa. Ostateczny rozkład pól dylatacyjnych zależy od konstrukcji i kształtu tarasu, jego lokalizacji oraz zorientowania względem stron świata, a także zastosowanej okładziny ceramicznej (zwłaszcza jej koloru). Miarodajna jest jednak zawsze dokładna analiza, związana z określeniem zakresu odkształceń termicznych materiału. Dlatego napraw konstrukcji tarasowych nie powinno się wykonywać według własnych przypuszczeń, a ocenę przyczyn uszkodzeń i opracowanie technologii naprawy należy pozostawić specjalistom. Może się zdarzyć, że jastrych dylatowany jest na pola 4×4 m, wówczas konieczne jest dodatkowe zdylatowanie samej okładziny ceramicznej, szczegół pokazuje rysunek 4. Barierki. Jeśli chodzi o obsadzenie barierek, najlepszym rozwiązaniem jest mocowanie balustrady do boku lub spodu konstrukcji. Mocując balustradę od góry, należy zadbać o to, aby była ona zamocowana w płycie konstrukcyjnej, a nie w jastrychu dociskowym. W przypadku tarasów remontowanych może z tym być problem, wówczas do spodu balustrady należy przyspawać wsporniki, długości 25–30 cm, tworząc stopkę w kształcie litery „T” lub „X” i zabezpieczyć ją antykorozyjnie, np. żywicą epoksydową. W jastrychu dociskowym należy wykuć bruzdy, głębokości około 3 cm, i osadzić w nich stopkę na klej lub zaprawę epoksydową. W ostateczności można zastosować system zapraw PCC (mineralna zaprawa antykorozyjna, warstwa sczepna, zaprawa reprofilacyjna). Podane w tym artykule przykłady uszkodzeń tarasów i sposoby ich naprawy nie obejmują wszystkich możliwych uszkodzeń (czy też ich wariantów), jednak ze względu na specyfikę konstrukcji tarasu i zachodzące w niej zjawiska występują one bardzo często. Do tego dochodzą jeszcze uszkodzenia okładziny ceramicznej, których przyczyną może być zarówno sam jastrych, jak i płytki. Wieloletnie zaniedbania lub zastosowanie materiałów złej jakości może prowadzić do uszkodzeń samej płyty konstrukcyjnej. nr 3/2011 EKSPERCI O HYDROIZOLACJI TARASÓW BUDOWA System tarasowy ATLAS T aras powinien być wykonany ze spadkiem w celu zapewnienia swobodnego spływu wody z jego powierzchni – zalecany spadek to maks. 2%. W przypadku braku spadku płyty konstrukcyjnej tarasu należy wykonać na niej wylewkę spadkową zespoloną z podłożem. Można do tego celu użyć podkładów cementowych Atlas Postar 20 lub Atlas Postar 80. Jednak bezpośrednio przed wylaniem Postara na płytę konstrukcyjną należy nanieść warstwę kontaktową sporządzoną z mieszanki Postara, wody i Emulsji Elastycznej Atlas. Po związaniu wylewki należy na niej zamocować papę termozgrzewalną Izolmat (stanowiącą paroizolację), a na niej ułożyć warstwę termoizolacji. Kolejną warstwą jest wylewka dociskowa, którą można wykonać również z podkładów typu Atlas Postar. Po jej związaniu należy nanieść na nią tzw. hydroizolację podpłytową, czyli warstwę izolacji wodoszczelnej. Do tego celu należy zastosować elastyczną folię dwuskładnikową Atlas Woder Duo. Aby zapewnić szczelność w narożnikach tarasu, wzdłuż wszystkich krawędzi (tych przy murze i tych wzdłuż okapów), należy zastosować taśmy i narożniki uszczelniające Atlas. Miejsca wokół kratek odpływowych, elementów barierek itp. należy dodatkowo uszczelnić pierścieniami uszczelniającymi Atlas. Na wykonanej warstwie hydroizolacyjnej należy przyklejać płytki, stosując klej odkształcalny, np. Atlas Plus Mega. Do wykonywa13 16 7 14 12 5 8 4 11 10 9 6 3 2 1 nia spoin można zastosować zaprawę do fugowania Atlas lub fugę Atlas Artis. Fuga Artis chroniona jest systemem Myko Bariera zabezpieczającym przed rozwojem grzybów i pleśni. Ponadto ma system Efekt Perlenia, znacznie ogra15 niczający jej nasiąkliwość. Dylatacje należy wypełnić sznurem dylatacyjnym i zabezpieczyć od góry taśmą dylatacyjną Atlas. 1 – strop, 2 – warstwa kontaktowa ATLAS POSTAR 20 + EMULSJA ELASTYCZNA ATLAS + woda, 3 – warstwa spadkowa ATLAS POSTAR 20, 4 – PROFIL DYLATACYJNY ATLAS, 5 – warstwa paroizolacji z papy IZOLMAT, 6 – warstwa termoizolacji, 7 – wkładka izolacyjna, 8 – warstwa dociskowa ATLAS POSTAR 20, 9 – sznur dylatacyjny, 10 – TAŚMA USZCZELNIAJĄCA ATLAS, 11 – hydroizolacja ATLAS WODER DUO – I warstwa, 12 – hydroizolacja ATLAS WODER DUO – II warstwa, 13 – klej odkształcalny ATLAS PLUS, 14 – płytki, 15 – fuga ATLAS ARTIS, 16 – silikon ATLAS ARTIS. Atlas, ul. Kilińskiego 2, 91-421 Łódź tel. 42 631 89 55, fax 42 631 88 88, [email protected], www.atlas.com.pl TYTAN HYDRO 2K – izolacja przeciwwodna tarasów i basenów J est to hydraulicznie wiążąca zaprawa uszczelniająca przeznaczona do ochrony podłoża przed działaniem wody pod ciśnieniem i wilgoci. Jest szybkowiążąca, odporna na mróz i działanie promieni UV, a przy tym nieszkodliwa dla środowiska i niezawierająca rozpuszczalników. Jej zaletą jest możliwość aplikacji także w piwnicach – nawet do 5 m poniżej wody gruntowej. Zaprawa stosowana jest przy wykonywaniu powłok uszczelniających na tarasach i balkonach przed układaniem okładzin ceramicznych. Umożliwia wykonywanie powłok uszczelniających w pomieszczeniach wilgotnych i mokrych: basenach, pralniach, prysznicach, łazienkach, kuchniach itp. przed układaniem płytek. Stosowana jest na podłożach betonowych, z jastrychu i murowych, cementowych, tynkach cementowych oraz cementowo-wapiennych. Ponadto służy do wykonywania hydroizolacji oczek wodnych, przemysłowych zbiorni- ków wodnych z zastosowaniem dodatkowo siatki z włókna szklanego. Przeznaczona do stosowania wewnątrz pomieszczeń i na zewnątrz obiektów. Cechy szczególne: łatwość obróbki i aplikacji – nie spływa z pionowych powierzchni wysokociśnieniowa – odporność na ciśnienie słupa wody: 50 m wysokoelastyczna – mostkuje pęknięcia do 3 mm odporność chemiczna na działanie środowisk agresywnych (klasa ekspozycji XA3); dopuszczona do kontaktu z wodą. Taras nad pomieszczeniem ogrzewanym: 1 – płyta żelbetowa, 2 – warstwa spadkowa, 3 – paroizolacja, 4 – termoizolacja, 5 – wkładka dystansowa, 6 – warstwa dociskowa, 7 – sznur dylatacyjny, 8 – TYTAN Taśma TPER Uszczelniająca do Hydroizolacji, 9 – TYTAN Hydro 2K Masa Uszczelniająca Cementowa, 10 – TYTAN GEA Klej do Płytek Ceramicznych, 11 – TYTAN Fuga Szeroka GEA746, 12 – TYTAN Silikon Neutralny lub Budowlany. Selena SA, ul. Wyścigowa 56 E, 53-012 Wrocław, tel. 71 78 38 301, fax 71 78 38 300, www.selena.pl 50 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 3/2011 EKSPERCI O HYDROIZOLACJI TARASÓW BUDOWA Produkty Izolex do izolacji tarasów i balkonów C EMIZOL 2EP. Jest to hydraulicznie wiążąca, dwuskładnikowa, elastyczna i odporna na ciśnienie zaprawa uszczelniająca. Jest wyjątkowo odporna na wodę, również w stałym z nią kontakcie, długotrwale odporna na warunki atmosferyczne, odporna na zarysowania, o dobrej nośności i wysokiej przepuszczalności pary wodnej. Powłoka z Cemizolu 2EP jest monolityczna, chroni budowle przed chemikaliami agresywnymi (siarczanami, chlorkami, kwasami), olejami i wszelkimi aktywnymi związkami w ziemi. Jest łatwa do stosowania, daje się nanosić na powierzchnie o skomplikowanych kształtach. Występuje w kolorze szarym. Przeznaczona jest do wykonywania elastycznych i uszczelniających powłok wszelkich budowli wewnątrz i na zewnątrz, a w szczególności tarasów i balkonów. Ze względu na szorstkość powstałej powłoki można ją stosować szczególnie tam, gdzie będą przyklejane wszelkiego rodzaju okładziny ceramiczne. Powłoki uszczelniające z Cemizolu 2EP można oklejać bezpośrednio okładzinami ceramicznymi. Przygotowanie masy do aplikacji polega na wlaniu do pojemnika dyspersji płynnej i dosypywaniu składnika proszkowego z jednoczesnym mieszaniem za pomocą wolnoobrotowego mieszadła koszykowego aż do uzyskania jednorodnej masy (czas mieszania wynosi 4–5 minut). Po upływie około 5 minut zaprawę należy przemieszać ponownie. Składniki ilościowo dobrane są w odpowiedniej proporcji do zmieszania. W celu uzyskania rzadszej konsy- stencji (konsystencji szlamu) przy nakładaniu pierwszej warstwy można dodać wody w ilości do 3%. Masę uszczelniającą należy nanosić w min. 2 warstwach. Pierwszą warstwę w konsystencji szlamu nanosi się pędzlem murarskim lub szczotką, obficie, jednocześnie intensywnie wcierając masę uszczelniającą w podłoże. Drugą i kolejne warstwy w konsystencji masy szpachlowej trzeba nanosić pacą stalową. Minimalna grubość całej izolacji w zależności od zastosowania powinna wynosić 2–3 mm. Okładziny ceramicz- ne, płyty gipsowo-kartonowe, ściany z betonu, cegieł silikatowych, bloczków gipsowych oraz z betonu komórkowego murowane na cienką spoinę, posadzki betonowe, cementowe, anhydrytowe odpowiednio wysezonowane, płyty drewnopochodne. Przed użyciem masę należy dokładnie rozmieszać przy użyciu mieszadła wolnoobrotowego. Nakłada się ją w min. 2 warstwach. Pierwszą warstwę należy nakładać obficie za pomocą pędzla lub wałka malarskiego, wcierając masę w podłoże. Drugą można nakładać tą samą metodą lub pacą meta- ne można przyklejać z użyciem klejów elastycznych. lową. Każda warstwa powinna przeschnąć na całej powierzchni. Przed nałożeniem kolejnej warstwy po upływie około 3 godz. należy sprawdzić stopień jej przeschnięcia. Na posadzkach w miejscach narażonych na zwiększone obciążenie (np. ruchem pieszym) przed nałożeniem kolejnej warstwy należy odczekać około 12 godz. Grubość uzyskanej powłoki powinna wynosić min. 1 mm. Na całkowicie przeschniętej powłoce uszczelniającej można bezpośrednio przyklejać wykładziny ceramiczne. Do przyklejania wykładzin ceramicznych należy stosować kleje elastyczne. Prace wykonuje się przy temperaturze otoczenia od +5°C do +30°C. Do masy nie należy dodawać żadnych substancji. Nałożoną masę trzeba chronić przed nadmiernym przesuszeniem i zawilgoceniem. I ZOFOL FLEX. Jest to gotowa do użycia, jednoskładnikowa, półpłynna masa o właściwościach tiksotropowych na bazie dyspersji polimerów z dodatkiem środków uszlachetniających. Po wyschnięciu masy tworzy się bardzo elastyczna, szczelna, wodochronna, odporna na mrozy i dobrze przylegająca do podłoża powłoka. Izofol Flex jest wyrobem ekologicznym. Przeznaczona jest do wykonywania przeciwwilgociowych powłok uszczelniających podłoży budowlanych pod wykładziny ceramiczne wewnątrz i na zewnątrz budynków: balkony, tarasy, pomieszczenia mokre, stropy na gruncie itp. Można ją stosować na wylewki betonowe, tynki cementowe, cementowo-wapien- IZOLEX Sp. z o. o., ul. Górna 5, 83-250 Skarszewy tel. 58 588 22 24, 58 588 03 21, fax 58 588 03 22, [email protected], www.izolex.pl nr 3/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 51 BUDOWA EKSPERCI O HYDROIZOLACJI TARASÓW Rozwiązanie uszczelniania tarasu nad pomieszczeniem ogrzewanym N a płycie konstrukcyjnej (nr 1 na rys.) wykonuje się warstwę spadkową (2) z zaprawy typu PCC, np. ASOCRET-BIS 5/40 na warstwie sczepnej ASOCRET-BIS 0/2 (zalecany spadek od 1,5% do 2%). Na tak przygotowanym podłożu układa się paroizolację (3) z bitumicznej membrany uszczelniającej KSK-Abdichtungsbahn (brak paroizolacji jest częstą przyczyną zawilgocenia sufitów w wyniku kondensacji pary wodnej). Następnym elementem jest izolacja termiczna (4) z materiału odpornego na zawilgocenie, np. płyty ze styropianu ekstrudowanego, na którą układa się folię budowlaną (5). Kolejny krok to naniesienie warstwy dociskowej (6), którą wykonuje się z zaprawy do wykonywania szybkosprawnych jastrychów ASO-EZ2-Plus. Minimalna grubość warstwy dociskowej nie powinna być mniejsza niż około 5 cm. Jastrych należy podzielić szczelinami dylatacyjnymi zgodnie z projektem. Nie należy zapominać o wykonaniu dylatacji brzegowej (11) od strony ściany, słupa i murku. Na przygotowanych dylatacjach oraz na połączeniach ściany z płytą dociskową wkleja się za pomocą AQUAFIN-2K/M taśmy dylatacyjne z serii ASO-DICHTBAND-2000 (10). Następnie wykonuje się izolację zespoloną podpłytkową (7) z zastosowaniem elastycznej dwuskładnikowej zaprawy uszczelniającej AQUA FIN-2K/M. Do klejenia okładzin ceramicznych nienasiąkliwych stosuje się wysokoelastyczny, dwuskładnikowy, cienkowarstwowy klej do płytek (8) UNIFIX-S3 (klasy C1 TE S2) lub MONOFLEX-FB-SE (klasy C2 FE S1) – stosowany jest jako klej cienkowarstwowy, który dzięki konsystencji pozwala na układanie profilowanych i wielkoformatowych płyt bez niebezpieczeństwa powstawania pustek powietrznych. Po całkowitym wyschnięciu kleju spoinowanie (9) przeprowadza się za pomocą elastycznej zaprawy do wypełniania spoin o szerokości 5–20 mm ASO-FLEXFUGE (klasy CG2). W miejscach dylatacji (13) szczeliny wypełnia się elastyczną masą poliuretanową ASOFLEX-PU 45, miejsca połączeń płytek z cokołem (12) wstępnie wypełnia się ASO-Vorfullschnur. SCHOMBURG Polska Sp. z o.o. ul. Sklęczkowska 18a, 99-300 Kutno, tel. 24 254 73 42, fax 24 253 64 27, [email protected], www.symbud.pl System RENO T50 – przykładowe rozwiązanie firmy Renoplast Wykonanie nawierzchni tarasów i balkonów w tym systemie eliminuje zasadnicze problemy związane ich eksploatacją w naszym klimacie. Warstwy tarasu w systemie RENO T50: 1 – konstrukcja tarasu, 2 – warstwa spadkowa, 3 – paroizolacja, 4 – termoizolacja, 5 – folia PE, 6 – wylewka cementowa, 7 – hydroizolacja, 8 – mata T50, 9 – klej mrozoodporny, elastyczny, 10 – taśma wzmacniająca PL3, 11 – płytki posadzkowe mrozoodporne; ceramiczne, betonowe lub kamienne, 12 – profil stalowy WS 35, 13 – profil krawędziowy – K50 z rynną. J est to system wykonania nawierzchni tarasów i balkonów z funkcją drenażową. Zasadniczymi elementami systemu są: mata drenażowa T50 profil krawędziowy K50 z możliwością mocowania rynien. RENO T50 ma zastosowanie: w tarasach nad pomieszczeniami ogrzewanymi w izolowanych termicznie balkonach. Zalety systemu: skuteczne odprowadzenie wody z posadzki tarasu odprowadzenie wilgoci z warstw podposadzkowych redukcja grubości i ciężaru warstw użytkowych efektywna szczelność w strefach krawędziowych skuteczna ochrona krawędzi tarasu i ścian pod tarasem. RENOPLAST Sp. z o.o., ul. Fabryczna 14, 34-300 Żywiec tel. 33 863 78 89, fax 33 863 78 88, [email protected], www.renoplast.pl 52 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 3/2011 EKSPERCI O HYDROIZOLACJI TARASÓW P ełny system tarasowy – system zawiera wysokiej jakości obróbki blacharskie. Przed naniesieniem zaprawy uszczelniającej Sopro DSF 523 na powierzchni ko- BUDOWA Technika wykonywania uszczelnienia i prac okładzinowych Sopro nieczne jest wykonanie odpowiednich spadków w celu ułatwienia spływu wody. Powinny one wynosić 1,5–2%. Należy je wykonać przy użyciu szpachli wyrównującej Sopro AMT 468. Na brzegach tarasu lub balkonu montuje się okapniki Sopro OB 265 lub profile Sopro PT 266. Ewentualne dylatacje w podłożu powinny znajdować się w odległości 2–5 m od siebie i powinny być wykonane w jastrychu i przeniesione do powierzchni okładziny. Na tak przygotowane podłoże nakłada się uszczelnienie mineralne Sopro DSF 523. Nie można zapomnieć również o wklejeniu taśmy uszczelniającej Sopro DBF 638 w miejscach najbardziej narażonych na przenoszenie ewentualnych ruchów konstrukcji, czyli na styku z podłożem, w miejscach dylatacji oraz na wewnętrznej krawędzi okapników lub profili. Zaletą stosowania uszczelnienia Sopro DSF 523 jest możliwość jego nanoszenia na wilgotne oraz niewysezonowane podłoże betonowe, np. świeżo wykonany jastrych. Już w tej fazie prac powłoka uszczelniająca chroni szlichtę przed zamoknięciem, jednocześnie pozwalając wodzie znajdującej się w jastrychu na odparowanie. Zaleca się stosowanie elastycznych zapraw klejowych (np. Sopro No. 1 lub Sopro KPS 264), ponieważ są one w stanie przenieść naprężenia termiczne powstające przy zmianach temperatur. Dodatkową zaletą zaprawy Sopro KPS 264 jest możliwość stosowania jej w trzech rodzajach konsystencji: cienkowarstwowej, średniowarstwowej i półpłynnej. Końcowym etapem prac jest fugowanie, które w przypadku tarasu lub balkonu wymaga szczególnej uwagi. Zaprawa fugowa powinna być elastyczna, a także mieć podwyższoną wodoszczelność, co zniweluje możliwość przesiąkania wody do zaprawy klejowej. Zaleca się stosowanie szybkowiążącej cementowej zaprawy fugowej Sopro Brillant®. Sopro Polska Sp. z o.o., ul. Poleczki 23 F, 02-822 Warszawa tel. 22 335 23 00, fax 22 335 23 09, [email protected], www.sopro.pl nr 3/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 53 BUDOWA EKSPERCI O HYDROIZOLACJI TARASÓW Tarasy i balkony to jedne z najbardziej skomplikowanych i trudnych do wykonania elementów budynku. Narażone są na działania niekorzystnych, zmiennych warunków atmosferycznych, takich jak woda, duże wahania temperatur (od –30˚C zimą do +70˚C latem) czy kwaśne deszcze, dlatego łatwo ulegają uszkodzeniom. O przecieki nietrudno, zwłaszcza gdy do wykonania tarasu czy balkonu zastosowano niewłaściwe materiały oraz popełniono błędy wykonawcze. Rozwiązaniem tych problemów jest zastosowanie produktów firmy Sika: Sikabond®-T8 oraz Sikafloor®-400 N Elastic+. SikaBond®-T8 J ednoskładnikowy, wysokoelastyczny (w skrajnych przypadkach produkt może się rozciągnąć czterokrotnie), poliuretanowy materiał do wykonywania izolacji przeciwwodnej oraz elastycznego klejenia płytek ceramicznych, cementowych, kamiennych, marmurowych na betonie, zaprawach, starych płytkach, drewnie. Jeden produkt stanowi pełny system izolacji tarasu, bez konieczności stosowania taśm narożnikowych. Jest odpowiednim rozwiązaniem do różnych rodzajów płytek i różnych podłoży. Produkt można stosować na podłożach odkształcalnych i podłogach ogrzewanych. Zalety SikaBond®-T8 to: wysoka elastyczność, pozwalająca na przyklejanie okładziny na podłożach drewnianych szybkie wiązanie wysoka przyczepność do różnych podłoży (także do starych płytek) kompensowanie nierówności podłoża zmniejszenie naprężeń między płytkami i podłożem trwała odporność na działanie wody, mrozu i wysokich temperatur redukcja hałasu i odgłosu kroków. SikaBond®-T8 to jeden materiał do uszczelniania i klejenia płytek. Produkt jest gotowy do użycia. SikaBond®-T8 należy apliko- wać przy temperaturze podłoża oraz otoczenia od +5°C do +35°C. Dopuszczalna wilgotność podłoża wynosi do 6%. Nanoszenie i rozprowadzanie kleju jest łatwiejsze, gdy jego temperatura wynosi około +15°C. Zużycie produktu przy aplikacji warstwy izolacji wodoszczelnej wynosi około 1,5 kg/m2 (w zależności od jakości podłoża), przy aplikacji jako warstwa kleju – około 1 kg/m2. Posadzka może być używana po 12–24 godzinach od wykonania (w zależności odwarunków klimatycznych i grubości warstwy kleju). Całkowite związanie następuje po 1–2 dniach (zależnie od warunków klimatycznych). Taras może być eksploatowany w temperaturze od –40°C do +70°C. o n p q r Aplikacja SikaBond®-T8 krok po kroku 1. Podłoże pod SikaBond®-T8 musi być czyste, suche i równe. Drobny kurz musi zostać usunięty odkurzaczem. Obróbki blacharskie trzeba odtłuścić i zagruntować materiałem Sika®-Primer 3. 2. Należy oznaczyć górną krawędź cokołu. 3. Aby zniwelować kąt pomiędzy pionem a poziomem, aplikuje się Sikaflex®-11 FC. Przejście pionu z poziomem izoluje się materiałem SikaBond®-T8. 4. Gładką stroną pacy aplikuje się SikaBond®-T8 na podłoże. Po utwardzeniu materiału (min. 20 godz.) nakłada się warstwę klejącą przy użyciu pacy grzebieniowej. 5. Po całkowitym zaschnięciu kleju do płytek można nakładać uszczelniacz poliuretanowy Sikaflex®-11 FC+ jako elastyczną fugę do płytek. Tego samego produktu należy użyć do łączenia ścian z podłogą. Sika Poland Sp. z o.o. ul. Karczunkowska 89, 02-871 Warszawa, tel. 22 31 00 700, fax 22 31 00 800, [email protected] 54 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 3/2011 EKSPERCI O HYDROIZOLACJI TARASÓW BUDOWA Sikafloor®-400 N Elastic+ J ednoskładnikowa, bardzo elastyczna, barwna powłoka poliuretanowa. Przeznaczona jest do wykonywania gładkiej lub antypoślizgowej, wodoszczelnej, przenoszącej zarysowania posadzki na podłożu betonowym i jastrychu cementowym. Produkt można stosować na balkonach i tarasach o lekkim i średnim obciążeniu ruchem. Zalety Sikafloor®-400 N Elastic+ to: wysoka elastyczność wodoszczelność odporność na promieniowanie UV odporność na warunki atmosferyczne odporność na ścieranie możliwość uzyskania powierzchni antypoślizgowej. Produkt jest gotowy do użycia. Przed użyciem Sikafloor®-400 N Elastic+ należy materiał wymieszać przy użyciu mieszadła elektrycznego (prędkość 300–400 obr./min) przez 3 minuty. Sikafloor®-400 N Elastic+ należy aplikować wałkiem w dwóch warstwach na krzyż (wzdłuż oraz w poprzek powierzchni). Produkt należy nakładać przy temperaturze podłoża oraz otoczenia od +10°C do +30°C. Dopuszczalna wilgotność podłoża wyno o n si do 4% (jeśli jest wyższa, należy zastosować Sikafloor®EpoCem® jako czasową barierę przeciwwilgociową). Zalecana wilgotność względna powietrza to 35–80%. Średnie zużycie produktu wynosi od 0,6 kg/m2 w zależności od planowanego obciążenia powierzchni. Utwardzenie posadzki zależy od temperatury aplikacji oraz grubości warstwy materiału. Przy temperaturze +10°C ruch pieszy jest możliwy po 1–2 dniach, a pełne utwardzenie następuje po 7–14 dniach, przy temperaturze +30°C ruch pieszy jest dopuszczalny po 4–18 godzinach, pełne utwardzenie zaś następuje po 3–5 dniach. p q r Aplikacja Sikafloor®-400 N Elastic+ krok po kroku 1. Podłoże pod Sikafloor®-400 N Elastic+ musi być czyste, suche i równe. Pył oraz luźne i kruche elementy muszą być całkowicie usunięte z całej powierzchni. W przypadku zastosowania na podłożu nienasiąkliwym, np.: lastrico, gresie, płytkach szkliwionych, należy zastosować żywicę gruntującą Sikafloor®-156. 2. Sikafloor®-400 N Elastic+ aplikuje się w dwóch warstwach wałkiem z krótkim włosiem. 3. Należy oznaczyć górną krawędź cokołu. Aby zniwelować kąt między pionem a poziomem, aplikuje się Sikaflex®-11 FC. 4. Sikafloor®-400 N Elastic+ wyprowadza się na obróbkę blacharską i balustradę. 5. Powierzchnię można posypać płatkami lub piaskiem kwarcowym. Na koniec wykonuje się warstwę zamykającą przy użyciu produktu Sikafloor® 410. Sika Poland Sp. z o.o. ul. Karczunkowska 89, 02-871 Warszawa, tel. 22 31 00 700, fax 22 31 00 800, [email protected] nr 3/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 55 Fot. Viessmann INSTALACJE Dawid Pantera ZASADY DZIAŁANIA Gruntowa pompa ciepła z podgrzewaczem c.w.u. I TYPY POMP CIEPŁA Pompy ciepła to urządzenia, które pozwalają wykorzystywać otaczającą nas energię cieplną do celów grzewczych. Wprawdzie ich instalacja jest dość kosztowna, ale poniesione nakłady szybko się zwrócą. Pompy ciepła należą bowiem do najtańszych w eksploatacji systemów centralnego ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej. Zasada działania Na pompę ciepła składają się cztery podstawowe elementy: wymiennik do pozyskiwania ciepła z otoczenia, sprężarka, wymiennik do oddawania ciepła do instalacji oraz zawór rozprężny. Wszystkie te elementy tworzą hermetycznie zamknięty układ, wypełniony substancją, która transportuje ciepło. Substancja ta to czynnik chłodniczy o bardzo niskiej temperaturze parowania. Dzięki tej właściwości może on zamienić się w parę nawet przy niskiej temperaturze środowiska, np. w zimie. Czynnik chłodniczy w postaci pary jest zasysany przez sprężarkę, gdzie następuje jego sprężanie. W trakcie tego procesu zmniejsza się objętość pary i jednocześnie wzrasta jej ciśnienie, czemu towarzyszy wzrost tempera- tury. Analogiczną reakcję można zaobserwować w czasie pompowania dętek rowerowych – po ich napompowaniu końcówka pompki robi się wyraźnie cieplejsza. Para czynnika chłodniczego jest następnie wypychana do wymiennika, gdzie oddaje swoje ciepło wodzie krążącej w układzie c.o. Natomiast temperatura pary po oddaniu ciepła obniża się, co powoduje jej skraplanie się. Następnie skroplony czynnik chłodniczy kierowany jest do tzw. zaworu rozprężnego, z którego wydostaje się przez niewielki otwór pod ciśnieniem większym od ciśnienia atmosferycznego (podobnie jak np. kosmetyczne dezodoranty). Rozprężeniu czynnika towarzyszy na tyle duży spadek ciśnienia i spadek temperatury, że w kontakcie z ciepłem ze środowiska znów paruje. I proces zaczyna się od początku. Na rynku dostępnych jest kilka typów pomp ciepła. Z reguły różnią się one sposobem pozyskiwania ciepła ze środowiska. Istnieją pompy czerpiące ciepło z gruntu, z wody, a także z powietrza zewnętrznego. Fot. Viessmann Pompy gruntowe 56 Kompaktowa pompa ciepła powietrze/woda typu split www.eksper tbudowlany.pl Pompy solankowe jako magazyn ciepła wykorzystują grunt, tłocząc przez niego czynnik o niskiej temperaturze. Ciepło odebrane z gruntu wykorzystywane jest do odparowania czynnika chłodniczego w pompie ciepła. Czynnik krążący w gruncie to najczęściej roztwór na bazie glikoli etylenowych o niskiej temperaturze zamarzania. nr 3/2011 obieg parownika lider wśród czasopism branżowych 1 kW mocy grzewczej wymagany jest przepływ wody o natężeniu około 150 l/h. Stała i wysoka temperatura wód gruntowych powoduje, że pompy wodne osiągają wysoki współczynnik efektywności. Ich instalacja wymaga jednak dodatkowych nakładów inwestycyjnych na odseparowanie wymiennikiem pośrednim wód gruntowych od pompy ciepła – aby zabezpieczyć wymiennik w pompie przez zabrudzeniami i zanieczyszczeniami chemicznymi. Pompy wodne, mimo znacznie wyższych współczynników efektywności od pomp bazujących na cieple z gruntu, nie są popularne w budownictwie jednorodzinnym. Stosuje się je raczej w instalacjach o dużych mocach. Pompy powietrzne Tego typu pompy są z reguły nieco większe od pomp gruntowych o tej samej mocy. Wynika to z tego, że powietrze nie jest specjalnie dobrym magazynem ciepła i dla uzy- INSTALACJE Roztwór może być tłoczony w wymienniku gruntowym poziomym lub pionowym w postaci sond. Poziomy wymiennik zajmuje sporo miejsca, ponieważ do uzyskania 1 kW mocy grzewczej potrzeba średnio 40 m2 gruntu. Oznacza to, że na montaż poziomego wymiennika trzeba przeznaczyć trzy razy więcej powierzchni gruntu niż wynosi ogrzewana powierzchnia budynku mieszkalnego. Przy czym powierzchnia gruntu, w którym zostanie umieszczony wymiennik, nie może być przykryta kostką czy asfaltem, ponieważ regeneruje się on pod wpływem promieni słonecznych i wód opadowych. Z tego też powodu wymiennika nie można umieszczać pod budynkami, a także pod drzewami i krzewami. Decydując się natomiast na wymiennik z sondami pionowymi, nie musimy się specjalnie martwić o wolne miejsce na działce, ale trzeba przewidzieć dojazd dla ciężkiego sprzętu – wiertnic. Aby uzyskać 1 kW mocy grzewczej, odwiert powinien mieć głę- Zalecany przez specjalistów obieg parownika W każdym numerze: M wejście z dolnego źródła parownik r artykuły techniczne sprężarka 100% 80% powrót do dolnego źródła r wywiady wyjście ogrzewania 20% r aktualności skraplacz r nowości w technice powrót z ogrzewania zawór dławiący Dom Wydawniczy MEDIUM Schemat działania pompy ciepła (rys. Nateo). Wodne pompy ciepła korzystają z wód gruntowych. Aby mogły działać, wierci się dwie (lub więcej) studnie – ssącą i chłonną. Pomiędzy nimi umieszcza się dodatkową pompę, która tłoczy odpowiednią ilość wody gruntowej. Woda ta ma stosunkowo wysoką temperaturę, dzięki czemu czynnik chłodniczy w pompie ciepła paruje. Do uzyskania nr 3/2011 www.rynekinstalacyjny.pl tel. 22 810 21 24 faks 22 810 27 42 e-mail: [email protected] ZAMAWIAM PRENUMERATĘ RYNKU INSTALACYJNEGO OD NUMERU NAZWA FIRMY ULICA I NUMER kupon prenumeraty rocznej Pompy wodne skania dostatecznej ilości energii potrzebny jest spory wymiennik do odzyskiwania ciepła. Efektywność tego typu pomp ciepła, według danych technicznych, jest najniższa z prezentowanych w tym artykule. Jeśli jednak porówna się ją z ceną, to w takim rankingu wygrywają. Ten typ pomp wykorzystuje ciepło z powietrza zewnętrznego. Szczególnie polecane są jako dodatkowe źródło energii cieplnej. Jeśli z powodu zbyt niskiej temperatury zewnętrznej pompa nie zapewni dostatecznej ilość ciepła potrzebnej do ogrzania budynku, wówczas można włączyć gazowy czy elektryczny system grzewczy. Rozwiązanie proste, inwestycja niezbyt kosztowna i przede wszystkim tania eksploatacja pompy! Oferowane na rynku pompy powietrzne dostępne są jako urządzenia do zabudowy wewnątrz lub na zewnątrz budynku. Bez problemu można je zainstalować np. podczas modernizacji istniejącego systemu grzewczego. promocja bokość około 20 m. Przy czym przyjmuje się, że głębokość odwiertu powinna być taka, jaką ma ogrzewana powierzchnia budynku. Typowe długości sond wynoszą od 40 do 100 m. Rzecz jasna, dane te mają charakter orientacyjny, ponieważ konkretne wielkości wymienników gruntowych zależą od bardzo wielu czynników. Pompy ciepła bazujące na cieple z gruntu są obecnie najbardziej popularne, a ich silną stroną jest stały i stosunkowo wysoki współczynnik efektywności. ul. Karczewska 18 04-112 Warszawa KOD POCZTOWY I MIEJSCOWOŚĆ OSOBA ZAMAWIAJĄCA RODZAJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ / NIP E-MAIL TELEFON KONTAKTOWY Informujemy, że składając zamówienie, wyrażacie Państwo zgodę na przetwarzanie wyżej wpisanych danych osobowych w systemie zamówień Domu Wydawniczego Medium w zakresie niezbędnym do realizacji powyższego zamówienia. Zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Państwu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania ich i poprawiania. Upoważniam Dom Wydawniczy Medium do wystawienia faktury VAT bez podpisu odbiorcy. Wysyłka będzie realizowana po dokonaniu wpłaty na konto: Bank Zachodni WBK SA VI O/Warszawa 46 1090 1753 0000 0000 7406 8950 DATA I CZYTELNY PODPIS Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celach marketingowych przez Dom Wydawniczy Medium oraz inne podmioty współpracujące z Wydawnictwem z siedzibą w Warszawie przy ul. Karczewskiej 18. Informujemy, że zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Pani/ Panu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania i poprawiania ich, a także wniesienia umotywowanego sprzeciwu wobec ich przetwarzania. czytelny podpis Podanie danych ma charakter dobrowolny. www.eksper tbudowlany.pl 57 INSTALACJE PRZEGLĄD POMP CIEPŁA Toshiba ESTIA DXW18LGS DXW30LGS, DXW45LGS DXW55LGS, DXW65LGS Pompy ciepła powietrze/woda Toshiba ESTIA Dolne źródło ciepła: powietrze – zakres temp. powietrza w trybie grzania od −20 do +35°C; Górne źródło ciepła: woda – temperatura wody na wyjściu w trybie grzania od +20 do +55°C; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 8 do16 kW, dodatkowo wbudowane nagrzewnice elektryczne w modułach wewnętrznych oraz w zasobnikach ciepłej wody; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 6 do 13 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 4,77 (model 11 kW); Typ sprężarki: inwerterowa podwójna rotacyjna DC; Sterowanie – funkcje: zintegrowany sterownik z programatorem tygodniowym, prosta instalacja, możliwość wyprowadzenia sygnałów pracy układu oraz integracji z istniejącymi instalacjami; Cechy szczególne: czynnik roboczy R410A, dwie niezależne strefy temperaturowe, możliwość połączenia z innym źródłem ciepła, urządzenie wykorzystuje inwerterowy system Toshiba, ciepła woda użytkowa w zakresie od 40 do 75°C; Gwarancja: 3 lata Pompy ciepła powietrze/woda Carrier – XP Energy Inverter (typ 80AW/38AW) Dolne źródło ciepła: powietrze – zakres temp. powietrza w trybie grzania od −15 do +30°C; Górne źródło ciepła: woda – temperatura wody na wyjściu w trybie grzania od +20 do +55°C; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 5,0 do 11,5 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 4,3 do 9,0 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,1 do 2,7 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: P R Z E G L Ą D POMP CIEPŁA Carrier – XP Energy Inverter 4,24−4,41; Typ sprężarki: inwerterowa podwójna rotacyjna DC; Sterowanie – funkcje: trzy poziomy funkcjonalności sterownika: nastawy i parametry instalacji; programy pracy i kalendarz ustawiany przez użytkownika, własny program monitorujący i diagnozujący pracę urządzenia; Cechy szczególne: występuje w wersji tylko grzewczej lub grzanie i chłodzenie, dwie niezależne strefy temperaturowe, możliwość połączenia z innym źródłem ciepła (układ solarny, piec), dodatkowo wbudowane nagrzewnice elektryczne w modułach wewnętrznych oraz w zasobnikach ciepłej wody, prosta instalacja, urządzenie oparte na technologii inwerterowej układu chłodniczego; Gwarancja: 2 lata Carrier Polska Sp. z o.o. ul. Postępu 14, 02-676 Warszawa, tel. 22 336 08 00 fax 22 336 08 01, [email protected], www.carrier.com.pl P R Z E G L Ą D FONKO Polska Sp. z o.o. ul. Puławska 34 bud. 26, 05-500 Piaseczno P O M P C I E P Ł A cje: tryb pracy pompy ciepła: biwalentny (np. kocioł gazowy, olejowy), monoenergetyczny, współpraca ze źródłami energii odnawialnych (np. biomasa, solar), sterowanie ogrzewaniem: pogodowe, stałotemperaturowe lub temperaturą pomieszczenia, kontrola 3 obiegów grzewczych bezpośrednich lub mieszaczowych, ochrona przed zamarzaniem, przygotowanie c.w.u., wygrzew antybakteryjny, sterowanie grzaniem basenu, cyrkulacją c.w.u., pomiar energii cieplnej, czujniki ciśnienia; Cechy szczególne: pompa ciepła powietrze/woda do zabudowy zewnętrznej, o wysokiej wydajności, niskie natężenie hałasu dzięki izolacji sprężarki oraz optymalizacji pracy i kształtu wentylatora, elektroniczny zawór rozprężny, zintegrowany pomiar energii wytworzonej (model LA 60TU), temp. dolnego źródła od –25°C do +25°C; Gwarancja: 2 lata. Cena netto: od 33 200 zł HPK 7/9/11 TEW Dolne źródło ciepła: grunt (kolektor płaski, odwierty, woda technologiczna); Górne źródło ciepła: woda grzewcza; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 7 do 11 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 5,3 do 9,12 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,6 do 2,68 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 4,4; Typ sprężarki: scroll; Sterowanie – funkcje: tryb pracy pompy ciepła: biwalentny (np. kocioł gazowy, olejowy), monoenergetyczny, współpraca ze źródłami energii odnawialnych (np. biomasa, solar), sterowanie ogrzewaniem: pogodowe, stałotemperaturowe lub temperaturą pomieszczenia, kontrola 3 obiegów grzewczych bezpośrednich lub mieszaczowych, ochrona przed zamarzaniem, przygotowanie c.w.u., wygrzewa antybakteryjny, sterowanie grzaniem basenu, cyrkulacją c.w.u., pomiar energii cieplnej, czujniki ciśnienia; Cechy szczególne: kompaktowa pompa ciepła solanka/woda do zabudowy wewnętrznej, zasobnik c.w.u. 229 l zaprojektowany do efektywnej współpracy z pompą ciepła, niskie natężenie hałasu dzięki izolacji sprężarki i zintegrowanej izolacji od układu hydraulicznego, elektroniczny zawór rozprężny, zintegrowany pomiar energii wytworzonej, w standardzie grzałka elektryczna do c.o. oraz c.w.u., elektroniczna pompa obiegowa c.o. klasy A, pompa obiegowa c.w.u., podzespoły dolnego i górnego źródła (naczynia wzbiorcze, grupy bezpieczeństwa, pompa dolnego źródła), temp. dolnego źródła od –5°C do +25°C; Gwarancja: 2 lata. Cena netto: od 33 800 zł Dolne źródło ciepła: ziemia, gruntowy pionowy kolektor ziemny, sondy o głębokości 30 m; Górne źródło ciepła: woda; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: 11 kW (DXW45LGS); Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: 10 kW (DXW45LGS); Pobór mocy elektrycznej: 2,7 kW (DXW45LGS); COP E4/W35: 5,33 (DXW45LGS); Typ sprężarki: scroll; Sterowanie – funkcje: wbudowany sterownik z wyświetlaczem umożliwiający wybór trybu pracy i nastaw, odczyt temp. zasilanie/powrót, sterowanie główną pompą cyrkulacyjną oraz pompą podgrzewu c.w.u., wbudowany system zabezpieczeń i diagnozy pracy, soft-start, czujnik asymetrii i zaniku fazy, zabezpieczenie przeciążeniowe, czujnik przepływu oraz presostat niskiego i wysokiego ciśnienia; instalacja c.o. (temp. zasilania maksymalnie do 50°C) i chłodzenie (woda lodowa 7/12°C) przy jednoczesnym podgrzewie c.w.u. (temp. c.w.u. do 80°C bez dodatkowych urządzeń grzewczych); Cechy szczególne: całkowicie odwracalna technologia bezpośredniego odparowania bez konieczności stosowania elektrycznych grzałek szczytowych, możliwość budowania układów kaskadowych; Gwarancja: 3 lata z możliwością przedłużenia. Cena brutto: 21800 zł (DXW45LGS) LA 9TU LA 11/16 TAS HPK 9TEW Dolne źródło ciepła: powietrze; Górne źródło ciepła: woda grzewcza; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 11 do 16 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 8,7 do 12,6 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 2,6 do 4 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 3,3; Typ sprężarki: scroll; Sterowanie – funkcje: tryb pracy pompy ciepła: biwalentny (np. kocioł gazowy, olejowy), monoenergetyczny, współpraca ze źródłami energii odnawialnych (np. biomasa, solar), sterowanie ogrzewaniem: pogodowe, stałotemperaturowe lub temperaturą pomieszczenia, kontrola 3 obiegów grzewczych bezpośrednich lub mieszaczowych, ochrona przed zamarzaniem, przygotowanie c.w.u., wygrzew antybakteryjny, sterowanie grzaniem basenu, komunikacja przez sieć ethernet, możliwość sterowania przez smart phone/i pad; Cechy szczególne: pompa ciepła powietrze/woda do zabudowy zewnętrznej, niskoenergetyczny algorytm odszraniania przez odwrócenie obiegu, wyciszona praca dzięki optymalizacji pracy i kształtu wentylatora, kompletna automatyka w zakresie dostawy, temp. dolnego źródła od –25°C do +35°C; Gwarancja: 2 lata. Cena netto: od 28 940 zł LA 9/12/17/25/40/60 TU Dolne źródło ciepła: powietrze; Górne źródło ciepła: woda grzewcza; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 7,6 do 60 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 5,6 do 35,1 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 2 do 14,9 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 3,6; Typ sprężarki: scroll; Sterowanie – funk- LA 11TAS GLEN DIMPLEX Polska, ul. Strzeszyńska 33, 60-479 Poznań, www.glendimplex.pl, www.dimplex.pl 58 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 3/2011 P R Z E G L Ą D Dolne źródło ciepła: powietrze; Górne źródło ciepła: woda basenowa; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 3,8 do 21,0 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 2,5 do 14,6 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 0,7 do 3,7 kW; COP dla temp. 7°C/26°C: 4,3; Typ sprężarki: rotacyjna (Sanyo) do WBR-14,0H-B1, spiralna (Sanyo) do WBR-17,0H-B1; Sterowanie – funkcje: grzanie, chłodzenie, automatycznie; Cechy szczególne: wymiennik tytanowy, dwa zabezpieczenia przed zamarznięciem wody basenowej, możliwość integracji zewnętrznej pompy filtracyjnej z elektroniką pompy ciepła; Gwarancja: 2 lata. Cena netto: od 3220 do 10 060 zł POMPA CIEPŁA POWIETRZNA WBC-H-B2/P POMPA CIEPŁA GRUNTOWA WKE-H-A-P Dolne źródło ciepła: powietrze; Górne źródło ciepła: woda/glikol; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 5,6 do 19,5 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,5 do 5,1 kW; COP dla temp. 7°C/35°C: 3,8; Typ sprężarki: rotacyjna (Toshiba): WBC-5,6H-B2/P, WBC-7,8H-B2/P; spiralna (Toshiba): WBC-9,5H-B2/P, WBC-13,5HB2/P, WBC-19,5H-B2/P-S; Sterowanie – funkcje: funkcja grzania; Cechy szczególne: wyposażona w pompę obiegową górnego źródła; Gwarancja: 2 lata. Cena netto: od 6430 do 16 350 zł POMPA CIEPŁA BASENOWA POMPA CIEPŁA POWIETRZNA C I E P Ł A Dolne źródło ciepła: grunt; Górne źródło ciepła: woda; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 10,0 do 16,0 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 2,5 do 3,8 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 4,1; Typ sprężarki: 2×rotacyjna (Toshiba); Sterowanie – funkcje: funkcja grzania, możliwość integracji elektroniki pompy ciepła z dwiema zewnętrznymi grzałkami elektrycznymi oraz zaworem trójdrogowym; Cechy szczególne: wyposażona w pompę obiegową dolnego i górnego źródła; Gwarancja: 2 lata. Cena netto: od 11 555 do 14 040,zł INSTALACJE POMPA CIEPŁA BASENOWA WBR-H-B1 P O M P POMPA CIEPŁA GRUNTOWA HEWALEX, ul. Witosa 14a, 43-512, Bestwinka, tel. 32 214 17 10, infolinia 801 000 810, [email protected], www.hewalex.pl P R Z E G L Ą D P O M P C I E P Ł A AQUAHEAT ADVANCE Dolne źródło ciepła: powietrze; Górne źródło ciepła: woda; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 6,73 do 15,47 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,58 do 3,77 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 3,15; Typ sprężarki: Rotary DC Inverter/Scroll DC Inverter; Sterowanie – funkcje: wbudowane sterowanie temperatury wody na c.o./c.w.u. oraz innych parametrów, programowanie czasowe, sterownik przewodowy/bezprzewodowy sterujący temperaturą pomieszczenia (opcja); Cechy szczególne: kompaktowa pompa ciepła, praca do temp. –20°C, temp. wody do +55°C (Tz = –2°C), opcjonalnie dodatkowa nagrzewnica elektryczna 6 kW, montaż na zewnętrz budynku, wydajny wymiennik płytowy, zasilanie 1-fazowe, cicha praca, zintegrowany elektroniczny zawór rozprężny, opcjonalnie zbiornik c.w.u.; Gwarancja: 3 lata. Cena brutto: 27 800 zł AQUAHEAT ADVANCE PAC HT PAC HT AQUAHEAT ADVANCED SPLIT Dolne źródło ciepła: powietrze; Górne źródło ciepła: woda; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 5,3 do 14,5 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,11 do 5,8 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 3,25; Typ sprężarki: Rotary DC Inverter/Scroll DC Inverter; Sterowanie – funkcje: wbudowane sterowanie temperatury wody na c.o./c.w.u. na jednostce wewnętrznej, oraz innych parametrów, programowanie czasowe, sterownik przewodowy sterujący temperaturą pomieszczenia (opcja); Cechy szczególne: rozdzielna pompa ciepła, dostępna także w wersji z chłodzeniem, praca do temp. –15°C, temp. wody do +55°C (Tz = –2°C), opcjonalnie dodatkowa nagrzewnica elektryczna 6 kW, wydajny wymiennik płytowy, zasilanie 1-fazowe, cicha praca (37–42 dBA), zintegrowany elektroniczny zawór rozprężny, opcjonalnie zbiornik c.w.u., odległość do 12 m między jednostką zew. a jednostką wewn.; Gwarancja: 36 miesięcy. Cena brutto: 17 990 zł Dolne źródło ciepła: powietrze; Górne źródło ciepła: woda; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 6,5 do 14,8 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,7 do 5,7 kW; COP dla temp. 0°C/W35°C: 4; Typ sprężarki: 2 sprężarki typu scroll; Sterowanie – funkcje: zapewnia pełną kontrolę nad ustawianiem: poziomu temperatury pomieszczenia, dziennych lub tygodniowych planów temperatur, okresów nieobecności użytkowników; Cechy szczególne: dostarcza ciepłą wodę użytkową o temp. 65°C nawet przy temp. zewn. –20°C bez wspomagania dodatkowej grzałki elektrycznej, gwarantuje tę samą wydajność przy temp. zewn. +7°C jak i –7°C, wysoka wydajność i osiągi nawet do temp. zewn. –20°C; elektroniczny panel kontrolny oraz system termostatów umożliwiają uzyskanie idealnego komfortu cieplnego, termodynamiczna produkcja i zarządzanie c.w.u. z zabezpieczeniem przeciw legionelli; Gwarancja: 3 lata. Wyprodukowane przez ACE Airwell we Francji. Cena brutto: 27 550 zł AQUAHEAT ADVANCED SPLIT HYDROPOL-DEKOR, Przedstawiciel na Polskę firmy AIRWELL ul. Cementowa 30, 51-503 Wrocław, tel. 71 372 84 63, fax 71 372 84 52, [email protected], www.hydropol.com nr 3/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 59 INSTALACJE P R Z E G L Ą D TM 75-1 Dolne źródło ciepła: sondy pionowe lub poziome wymienniki gruntowe; Górne źródło ciepła: instalacja c.o. – min./ max temp. zasilania 20/65°C; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 6 do 11 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 4,6 do 8,7 kW; Pobór mocy elektrycznej dla pompy TM 75-1: 1,6 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 4,6; Typ sprężarki: scroll; Sterowanie: wbudowany regulator pogodowy z wyświetlaczem w języku polskim, sterowanie 2 obiegami grzewczymi (1 z mieszaczem i 1 bez mieszacza) obiegiem c.w.u. oraz pracą wbudowanego 3-stopniowego dogrzewacza elektrycznego, funkcja płynnego rozruchu, funkcja wygrzewania jastrychu; Cechy szczególne: kompaktowa pompa ciepła z wbudowanym 163 l dwupłaszczowym stalowym zasobnikiem c.w.u., 3-stopniowym dogrzewaczem elektrycznym o mocy max 9 kW, pompami solanki oraz obiegu grzewczego; w komplecie z zespołem zaworów napełniających dolnego źródła, separatorem powietrza dla dolnego źródła, filtrami dolnego i górnego źródła ciepła oraz czujnikami temperatury zewnętrznej i wewnętrznej (wraz z 20 m przewodami podłączeniowymi); Gwarancja: 3 lata. Cena brutto TM 75-1: 34 315,77 zł TE 75-1 Dolne źródło ciepła: sondy pionowe lub poziome wymienniki gruntowe; Górne źródło ciepła: instalacja c.o. min./max temp. zasilania 20/65°C; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 6 do 17 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 4,6 do 13,1 kW; Pobór mocy elektrycznej: 1,6 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 4,6; Typ sprężarki: scroll; Sterowanie: wbudowany regulator pogodowy z wyświetla- P O M P C I E P Ł A czem w języku polskim, sterowanie 2 obiegami grzewczymi (1 z mieszaczem i 1 bez mieszacza) obiegiem c.w.u. oraz pracą wbudowanego 3-stopniowego dogrzewacza elektrycznego, funkcja płynnego rozruchu, funkcja wygrzewania jastrychu; Cechy szczególne: jednofunkcyjna pompa ciepła z wbudowanym zaworem trójdrogowym do podłączenia zasobnika c.w.u., z 9 kW dogrzewaczem elektrycznym (3 stopniowym), pompami solanki oraz obiegu grzewczego; układ napełnienia dolnego źródła; filtr dolnego i górnego źródła, separator powietrza dolnego źródła; Gwarancja: 3 lata. Cena brutto: 30 133,77 zł TM 75-1 AE 80-1 AE 80-1 Dolne źródło ciepła: powietrze zewnętrzne; Górne źródło ciepła: instalacja c.o. – min./max temp. zasilania 20/65°C; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu dla temp. +7°C/35°C: od 6 do 15 kW; Pobór mocy elektrycznej: 2,0 kW; COP dla temp. +7°C/35°C: 3,6; Typ sprężarki: scroll; Sterowanie: graficzny regulator pogodowy z czujnikiem zewnętrznym sterujący jednym obiegiem grzewczym, wyświetlacz w języku polskim, możliwość sterowania pracą wbudowanego dogrzewacza elektrycznego; funkcja płynnego rozruchu; Cechy szczególne: komplet stanowi moduł zewnętrzny z wbudowaną sprężarką i wentylatorem oraz moduł wewnętrzny z regulatorem pogodowym oraz z wbudowanym 160 l zasobnikiem c.w.u. z płaszczem wodnym i 13,5 kW elektrycznym dogrzewaczem, pompami obiegu solanki i obiegu c.o. oraz 12 l naczyniem wzbiorczym na instalacji c.o.; Gwarancja: 3 lata. Cena brutto: 27 304,77 zł (moduł zewn.), 17 095,77 zł (moduł wewn.) Robert Bosch Sp. z o.o. Dział Junkers, ul. Jutrzenki 105, 02-231 Warszawa, Infolinia 801 600 801 P R Z E G L Ą D POMPY CIEPŁA P O M P C I E P Ł A POMPY CIEPŁA GEMINI Dolne źródło ciepła: solanka/woda; Górne źródło ciepła: podłogówka/niskotemperaturowe kaloryfery; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 20,5 do 160 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 15,5 do 122,2 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 5 do 38,4 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 4–4,5; Typ sprężarki: scroll; Sterowanie – funkcje: standardowe, istnieje możliwość programu na indywidualne zamówienie; Cechy szczególne: urządzenie przeznaczone do obiektów przemysłowych jak i użyteczności publicznej, np. hotele, szkoły szpitale; Gwarancja: 3 lata. Cena netto: od 33 700 zł SmartPLUS Dolne źródło ciepła: solanka/woda; Górne źródło ciepła: podłogówka/niskotemperaturowe kaloryfery; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 5,1 do 20 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 3,7 do 15,5 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,3 do 5 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 4–4,5; Typ sprężarki: scroll; Sterowanie – funkcje: standardowe, istnieje możliwość programu na indywidualne zamówienie; Cechy szczególne: w pełni kompletny węzeł grzewczy z kompletem pomp obiegowych, zasobnikiem ciepłej wody użytkowej, buforem, grupa bezpieczeństwa (naczynia przeponowe) itp.; Gwarancja: 5 lat. Cena netto: od 41 500 zł SmartVEGA Dolne źródło ciepła: solanka/woda; Górne źródło ciepła: podłogówka/niskotemperaturowe kaloryfery; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 5,1 do 20 kW; Zakres mocy GEMINI SmartPLUS chłodniczej dla typoszeregu: od 3,7 do 15,5 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,3 do 5 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 4–4,5; Typ sprężarki: scroll; Sterowanie – funkcje: standardowe, istnieje możliwość programu na indywidualne zamówienie; Cechy SmartVEGA szczególne: podstawowa pompa ciepła, idealna dla instalatorów instalujących samodzielnie, oraz w przypadku modernizacji istniejących węzłów grzewczych; Gwarancja: 5 lat. Cena netto: od 14 900 zł NATEO Sp. z o.o., ul. Armii Krajowej 32A, 58-130 Żarów, tel. 74 858 07 19, [email protected] 60 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 3/2011 P R Z E G L Ą D P O M P C I E P Ł A INSTALACJE GHP – gazowa pompa ciepła Hydro PACi CO2 ECO Dolne źródło ciepła: powietrze; Górne źródło ciepła: woda; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 4,5 do 9 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,2 do 2,9 kW; COP: dla temp. +7°C: 3,1, dla temp. –15°C: 1,8; Typ sprężarki: 2-stopniowa rotacyjna; Sterowanie – funkcje: regulacja i odczyt temperatury wody i powietrza, możliwość łączenia kilku jednostek w jeden system grzewczy; współpraca z istniejącymi zbiornikami wody; Cechy szczególne: czynnik chłodniczy – dwutlenek węgla R744, wydajna praca nawet przy – 25°C, produkcja CWU nawet do temp. +65°C, możliwość adaptacji do istniejących instalacji grzewczych; Gwarancja: 2 lata. Cena brutto: na zapy tanie Dolne źródło ciepła: powietrze; Górne źródło ciepła: woda; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 5,45 do 25,2 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 4,95 do 23,5 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,42 do 7,04 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 3,8–3,55; Typ sprężarki: rotacyjna; Sterowanie – funkcje: sterowanie w oparciu o temperaturę powietrza zewnętrznego; sterowanie parametrami powietrza wewnętrznego, timer; Cechy szczególne: zintegrowany system grzewczo-chłodzący, prosta instalacja, szeroki zakres wydajności, możliwość pracy z układami grzewczymi kombinowanymi (ogrzewanie podłogowe + klimakonwektor), praca w dwóch strefach grzewczych; Gwarancja: 2 lata. Cena brutto: na zapytanie Dolne źródło ciepła: powietrze; Górne źródło ciepła: powietrze/woda; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 40 do 160 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 35,5 do 142 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 0,85 do 2,70 kW; COP: 1,4–1,14 (w odniesieniu do produkcji ciepła/chłodu przez wykorzystanie gazu ziemnego); Typ sprężarki: scroll; Sterowanie – funkcje: indywidualne sterowanie parametrami powietrza wewnętrznego dla 48 pomieszczeń, sterowanie grupą urządzeń, timer tygodniowy, możliwość współpracy z systemem BMS budynku; możliwość kontroli zużycia energii przez poszczególne jednostki wewnętrzne; Cechy szczególne: zintegrowany system grzewczo-chłodzący zasilany gazem ziemnym, możliwość produkcji darmowej c.w.u. (wykorzystanie ciepła odpadowego z silnika spalinowego), pełna wydajność grzewcza przy –20°C; Gwarancja: 2 lata. Cena brutto: na zapytanie SPS Klima Sp. z o.o., ul. Wał Miedzeszyński 630, 03-994 Warszawa, tel. 22 518 31 34/36/38, [email protected], www.klimatyzacja.sanyo.pl P R Z E G L Ą D P O M P C I E P Ł A WPL 34/47/57 Dolne źródło ciepła: powietrze; Górne źródło ciepła: woda; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 18,50 do 28,00 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 6,00 do 8,00 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 3,2; Typ sprężarki: scroll; Sterowanie – funkcje: w wyposażeniu dodatkowym; Cechy szczególne: do pracy pojedynczo lub kaskadowo (6 szt.), system zabezpieczeń, kompletna obudowa, czynnik ekologiczny; Gwarancja: 3 lata z zastrzeżeniami gwaranta. Cena brutto: od 13 500 do 16 500 euro WPL 34 WPF/20/27/40/52/66 Dolne źródło ciepła: solanka; Górne źródło ciepła: woda; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 21,88 do 69,04 kW; Pobór mocy elektrycznej: 4,53 do 14,44 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 4,78 – 4,83; Typ sprężarki: scroll; Sterowanie – funkcje: w wyposażeniu dodatkowym; Cechy szczególne: do pracy pojedynczo lub w kaskadzie (6 szt.), wykonanie kompaktowe czynnik ekologiczny; Gwarancja: 3 lata z zastrzeżeniami gwaranta. Cena brutto: od 8340 do 19 090 euro WPF 5/7/10/13/16 basic Dolne źródło ciepła: solanka; Górne źródło ciepła: woda; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 6,1 do 18,00 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,30 do 3,6 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 4,70 – 5,00; Typ sprężarki: scroll; Sterowanie – funkcje: wbudowana automatyka sterująca; Cechy szczególne: wbudowana grzałka elektryczna 6,6 kW, zabezpieczenia, wbudowane pompy: obiegowa, ładująca; Gwarancja: 3 lata z zastrzeżeniami gwaranta. Cena brutto: od 4000 do 5220 euro WPF 5 basic WPF 20 STIEBEL ELTRON Polska Sp. z o.o., ul. Instalatorów 9, 02-237 Warszawa, tel. 22 609 20 30, fax 22 609 20 29 nr 3/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 61 INSTALACJE P R Z E G L Ą D P O M P C I E P Ł A wanie wody użytkowej w integrowanym zbiorniku o pojemności 220 l, c.o., obieg bezpośredni i obieg z zaworem mieszającym, funkcja naturalnego chłodzenia pomieszczeń, obsługa zintegrowanej przepływowej grzałki elektrycznej, obsługa instalacji solarnej; Cechy szczególne: bardzo czytelny i łatwy w obsłudze graficzny regulator pogodowy Vitotronic, cicha praca (< 42 dB) dzięki zoptymalizowanej konstrukcji, wysokie osiągane temperatury na zasilaniu 60°C, w kompaktowych wymiarach wbudowany jest zbiornik wody użytkowej o pojemności 220 l z wężownicą solarną; Gwarancja: 2 lata. Cena brutto: 32 111 zł (model BWT 241.A06) Vitocal 242-G BWT 241.A Vitocal 200-S AWB 201.A Dolne źródło ciepła: powietrze zewnętrzne; Górne źródło ciepła: woda w układzie c.o./c.w.u.; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 4,5 do 14,6 kW (A7/W35); Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 3,2 do 9,1 kW (A35/W7); Pobór mocy elektrycznej: od 0,9 do 3,2 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: od 4,26 do 4,64 (A7/W35); Typ sprężarki: hermetyczna typu scroll lub tłok mimośrodowy; Sterowanie – funkcje: przygotowanie wody użytkowej, c.o., obieg bezpośredni i obieg z zaworem mieszającym, funkcja aktywnego chłodzenia pomieszczeń, obsługa zintegrowanej przepływowej grzałki elektrycznej, obsługa instalacji solarnej, współpraca z drugim źródłem ciepła (kotłem); Cechy szczególne: bardzo czytelny i łatwy w obsłudze graficzny regulator pogodowy Vitotronic, zajmuje niewiele miejsca w kotłowni – jednostka wewnętrzna jest wielkości kotła wiszącego, wysokie współczynniki efektywności szczególnie w zakresie częściowego obciążenia, idealna do modernizacji instalacji c.o. dzięki funkcji sterowania drugim źródłem ciepła (kotłem); Gwarancja: 2 lata. Cena brutto: 17 860 zł (model AWB 201.A04) Vitocal 160-A WWK/WWKS Vitocal 200-G BWC 201.A Vitocal 300-G BW/BWC 301.A Vitocal 350-A AWHI 351.A Vitocal 200-S AWB 201.A Vitocal 300-G BW/BWC 301.A Vitocal 160-A WWK/WWKS Dolne źródło ciepła: powietrze zewnętrzne lub odlotowe (odpadowe); Górne źródło ciepła: woda użytkowa w zintegrowanym zbiorniku; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: 1,52 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: 1,09 kW; Pobór mocy elektrycznej: 0,43 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 3,54 (A15/W45); Typ sprężarki: hermetyczna, tłok mimośrodowy; Sterowanie – funkcje: przygotowanie wody użytkowej w integrowanym zbiorniku o pojemności 285 l, chłodzenie i suszenie powietrza wyrzucanego, sterowanie zintegrowaną grzałką oraz obsługa instalacji solarnej (model WWKS); Cechy szczególne: gotowa do uruchomienia pompa ciepła powietrze/woda do ogrzewania wody użytkowej, zintegrowana grzałka pozwala na osiąganie wyższych temperatur lub skrócenie czasu nagrzewania wody; model WWKS dodatkowo posiada zintegrowaną wężownicę solarną do podłączenia kolektorów słonecznych, możliwość pracy na powietrze obiegowe lub odlotowe do kontrolowanej wentylacji wywiewnej; Gwarancja: 2 lata. Cena brutto: 11 894 zł (model WWK) Vitocal 200-G BWC 201.A Dolne źródło ciepła: grunt – kolektor poziomy lub sondy pionowe, woda gruntowa, ciepło technologiczne; Górne źródło ciepła: woda w układzie c.o./c.w.u.; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 5,8 do 17,2 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 4,5 do 13,4 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,3 do 3,8 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: od 4,3 do 4,5; Typ sprężarki: hermetyczna typu Scroll; Sterowanie – funkcje: przygotowanie wody użytkowej, c.o., obieg bezpośredni i obieg z zaworem mieszającym, funkcja naturalnego chłodzenia pomieszczeń, obsługa przepływowej grzałki elektrycznej; Cechy szczególne: bardzo czytelny i łatwy w obsłudze graficzny regulator pogodowy Vitotronic, cicha praca (< 45 dB) dzięki zoptymalizowanej konstrukcji, wysokie osiągane temperatury na zasilaniu 60°C, wbudowane wysokoefektywne pompy obiegowe (układu c.o., ładowania c.w.u., dolnego źródła); Gwarancja: 2 lata. Cena brutto: 25 873 zł (model BWC 201.A06) Vitocal 242-G BWT 241.A Dolne źródło ciepła: grunt – kolektor poziomy lub sondy pionowe, woda gruntowa, ciepło technologiczne; Górne źródło ciepła: woda w układzie c.o./c.w.u.; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 5,9 do 10,0 kW; Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 4,5 do 7,7 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,4 do 2,3 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: od 4,2 do 4,3; Typ sprężarki: hermetyczna typu Scroll; Sterowanie – funkcje: przygoto- Dolne źródło ciepła: grunt – kolektor poziomy lub sondy pionowe, woda gruntowa, ciepło technologiczne; Górne źródło ciepła: woda w układzie c.o./c.w.u.; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 5,9 do 42,8 kW (w układzie Master/Slave 85,6 kW, a w układzie kaskadowym do 342,4 kW); Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 4,6 do 33,5 kW; Pobór mocy elektrycznej: od 1,3 do 9,3 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: od 4,6 do 4,9; Typ sprężarki: hermetyczna typu Scroll; Sterowanie – funkcje: przygotowanie wody użytkowej, c.o., obieg bezpośredni i dwa obiegi grzewcze z zaworem mieszającym, funkcja naturalnego i aktywnego chłodzenia pomieszczeń, obsługa przepływowej grzałki elektrycznej (trzystopniowej), współpraca z drugim źródłem ciepła (np. kotłem), funkcja ogrzewania basenu, praca w układzie kaskadowym (do 8 pomp); Cechy szczególne: bardzo czytelny i łatwy w obsłudze graficzny regulator pogodowy Vitotronic, cicha praca (< 44 dB) dzięki zoptymalizowanej konstrukcji, wysokie osiągane temperatury na zasilaniu 60°C, wbudowane wysokoefektywne pompy obiegowe w modelu BWC (układu c.o., ładowania c.w.u., dolnego źródła), zintegrowana funkcja bilansowania energii i elektroniczny zawór rozprężny pozwalają na kontrolowanie pracy układu chłodniczego; Gwarancja: 2 lata. Cena brutto: 32 111 zł (model BWT 241.A06) Vitocal 350-A AWHI 351.A Dolne źródło ciepła: powietrze zewnętrzne; Górne źródło ciepła: woda w układzie c.o./c.w.u.; Zakres mocy cieplnej dla typoszeregu: od 10,6 do 18,5 kW (A2/W35); Zakres mocy chłodniczej dla typoszeregu: od 7,7 do 13,4 kW (A35/W7); Pobór mocy elektrycznej: od 2,9 do 5,1 kW; COP dla temp. 0°C/35°C: 3,6 (A2/W35); Typ sprężarki: hermetyczna typu scroll z cyklem EVI; Sterowanie – funkcje: przygotowanie wody użytkowej, c.o., obieg bezpośredni i dwa obiegi grzewcze z zaworem mieszającym, obsługa przepływowej grzałki elektrycznej (trzystopniowej), współpraca z drugim źródłem ciepła (np. kotłem), funkcja ogrzewania basenu, praca w układzie kaskadowym (do 4 pomp), model do montażu na zewnątrz lub wewnątrz budynku; Cechy szczególne: bardzo czytelny i łatwy w obsłudze graficzny regulator pogodowy Vitotronic, wysokie osiągane temperatury na zasilaniu 65°C, stałe współczynniki efektywności przy niskich temperaturach zewnętrznych dzięki cyklowi EVI (wtrysk gorącego gazu), zintegrowana funkcja bilansowania energii i elektroniczny zawór rozprężny pozwalają na kontrolowanie pracy układu chłodniczego, idealna do samodzielnej pracy na potrzeby ogrzewania; Gwarancja: 2 lata. Cena brutto: 51 730 zł (model AHWI 351.A10) VIESSMANN Sp. z o.o., ul. Karkonoska 65, 53-015 Wrocław, www.viessmann.pl 62 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 3/2011 www.energiaidom.pl Dowiedz się więcej o odnawialnych źródłach energii na www.energiaidom.pl Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, Działanie PO IG 8.1. Waldemar Joniec INSTALACJE kie rozwiązania są jednak w naszym klimacie rzadko stosowane. Wprawdzie nie wymagają dużych nakładów instalacyjnych, ale mają niewiele funkcji, a ich wadą jest stosunkowo wysoki poziom hałasu, który emituje sprężarka i wentylator w oknie lub w ścianie. Splity, multisplity i inwertery Fot. Panasonic JAK DOBIERAĆ KLIMATYZATORY Przed wyborem klimatyzatora należy dokładnie ustalić wielkość zapotrzebowania na moc chłodniczą, a także oczekiwania domowników dotyczące funkcji, w jakie powinien być wyposażony. Dzięki temu zapewnimy wszystkim komfort i unikniemy zbędnych kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych. Klimatyzatory można podzielić na chłodzące i chłodząco-grzewcze. Te pierwsze utrzymują w pomieszczeniu wymaganą temperaturę i są wykorzystywane jedynie w upalne dni lata. Natomiast klimatyzatory chłodząco-grzewcze mogą służyć przez cały rok do utrzymywania stałej temperatury powietrza we wnętrzu. Ze względu na budowę możemy wyróżnić klimatyzatory: przenośne, zwarte do zabudowy okiennej lub ściennej oraz rozłączne (typu split). nej i za pomocą przewodu łączy go z mobilną jednostką wewnętrzną urządzenia. Klimatyzatory zwarte, przeznaczone do zabudowy okiennej lub ściennej, mają skraplacz po zewnętrznej stronie okna, a parownik w klimatyzowanym pomieszczeniu. Ta- 64 www.eksper tbudowlany.pl Fot. Zelmer Przenośne i okienne Ciepło powstające w czasie pracy tych urządzeń musimy odprowadzić na zewnątrz. W klimatyzatorach o budowie zwartej ciepło ze skraplacza jest odprowadzane przewodem przez uchylone okno lub drzwi balkonowe. Niekiedy rurę wyprowadza się na zewnątrz przez otwór w murze lub oknie. Natomiast w rozłącznych skraplacz chłodzony powietrzem montuje się na ścianie zewnętrz- Klimatyzator przenośny 23Z012. Klimatyzatory rozłączne (typu split) są obecnie najbardziej popularne. Składają się z dwóch, połączonych ze sobą jednostek – wewnętrznej i zewnętrznej. Ta pierwsza to parownik, filtr i wentylator z regulatorem obrotów, osłonięte obudową z nawiewnikiem i kratką zasysającą powietrze, wyposażoną w system regulacji jego przepływu. Jednostkę zewnętrzną natomiast tworzy sprężarka i skraplacz. Obie te jednostki połączone są izolowanymi przewodami z czynnikiem chłodniczym. Wśród klimatyzatorów typu split, ze względu na rodzaj i sposób montażu jednostki wewnętrznej, możemy wyróżnić: ścienne – montuje się je możliwie wysoko, tak aby po wybraniu funkcji chłodzenia przepustnice kierowały strumień powietrza w pomieszczeniu od poziomego do ukośnego w dół, a przy ogrzewaniu bezpośrednio w dół kasetonowe – przeznaczone do zabudowy w przestrzeni podwieszanych stropów; do tego typu urządzeń można doprowadzić powietrze zewnętrzne kanałowe – jednostkę wewnętrzną montuje się w przestrzeni nad podwieszanym sufitem; powietrze jest rozprowadzane kanałami zakończonymi kratkami nawiewnymi, umieszczonymi przeważnie w suficie lub w ścianach skrzynkowe – ustawia się je na podłodze przy ścianie lub montuje do stropu w pozycji poziomej; stosuje się je głównie wtedy, gdy jest mało miejsca na klimatyzator i nie ma możliwości przebudowy pomieszczenia. Dostępne są też klimatyzatory multisplit, składające się z jednej jednostki zewnętrznej i przynajmniej dwóch wewnętrznych. Dla poszczególnych jednostek wewnętrznych można określać różną temperaturę powietrza w pomieszczeniach, ale muszą one pracować w jednym trybie – grzania lub chłodzenia. W budynkach z wieloma pomieszczeniami multisplit może być zintegrowany z systemem wyposażonym w pompy ciepła i odpowiednią regulację oraz sterowanie. Możlinr 3/2011 Jak wybierać – etykiety oraz COP i EER Klimatyzator Producent Zespół zewnętrzny Zespół wewnętrzny AO AS Bardziej efektywna Mniej efektywna Roczne zużycie energii w trybie chłodzenia kWh (Aktualne zużycie energii zależy od warunków eksploatacji i warunków klimatycznych) Moc chłodnicza Wskaźnik efektywności energetycznej przy pełnym obciążeniu (im wyższy, tym lepiej) Rodzaj Tylko chłodzenie Rys. Fujitsu (W stosownym przypadku) Chłodzenie/Ogrzewanie Chłodzony powietrzem Chłodzony wodą Moc grzewcza Wydajność grzewcza A: wyższa G: niższa Poziom hałasu Szczegółowe informacje zawarte są w instrukcji obsługi Norma EN 814 Dyrektywa 2002/31/EC dotycząca etykiet budowlanych Rys. Carrier we jest wówczas „przenoszenie” ciepła z pomieszczeń chłodzonych do tych, które trzeba ogrzewać. Dzięki temu oszczędności energii mogą być znaczne. Dokładną kontrolę temperatury umożliwiają klimatyzatory inwerterowe z płynną regulacją zasilania urządzenia, a tym samym Wyprowadzenie rury przez okno. nr 3/2011 jego mocy. Mogą pracować np. z 50% wydajnością, co pozwala znacznie zredukować zużycie energii elektrycznej. Dobór mocy Moc chłodnicza klimatyzatora powinna zrównoważyć sumę zysków ciepła w pomieszczeniu, emitowanego przez różne urządzenia, źródła światła, słońce itp. Aby ją obliczyć dla typowego pomieszczenia wysokości do 2,8 m i bez dużych okien wychodzących na stronę nasłonecznioną, najprościej pomnożyć jego powierzchnię razy 100, np.: 20 m2×100 = 2000 W, tj. 2 kW. Jeśli pomieszczenie jest bardzo nasłonecznione, należy zwiększyć moc chłodniczą o około 30%. Natomiast pomieszczenia na poddaszu z nasłonecznionymi oknami dachowymi wymagają klimatyzatora o mocy o połowę większej niż standardowa. Przy doborze mocy chłodniczej klimatyzatorów typu split i multisplit obliczenia są bardziej skomplikowane i dlatego powinien to zrobić doświadczony instalator. Dotyczy to również ich montażu. Z praktyki bowiem wynika, że trzy główne przyczyny szybkiego zużycia tego typu urządzeń to: błędy przy projektowaniu instalacji i doborze urządzeń, instalacje wykonane wadliwie (m.in. nieprawidłowe łączenia rur, wycieki czynnika chłodniczego) oraz brak przeglądów instalacji. Wszystkie niezbędne informacje o klimatyzatorach podane są na etykiecie energetycznej urządzenia. Oprócz nazwy producenta, jego logo i nazwy klimatyzatora, zawiera ona także informacje o zużyciu energii przez urządzenie. A jedną z nich jest m.in. klasa efektywności energetycznej. Wyróżnia się siedem klas efektywności energetycznej – od A do G w zależności od zużycia energii. Ze względu na coraz wyższą sprawność urządzeń w klasie A, dodano w niej trzy dodatkowe: A+, A++ oraz A+++ (najbardziej efektywna). Dzięki temu podziałowi możemy porównać efektywność energetyczną podobnych urządzeń różnych producentów. Kolejny wskaźnik to EER, który informuje o stosunku mocy chłodniczej urządzenia do ilości energii elektrycznej potrzebnej do jej osiągnięcia. Im jest on wyższy, tym wyższa efektywność energetyczna. Klasa A ma EER powyżej 3,2, a G równy lub większy niż 2.2. Na etykiecie umieszczona jest też informacja o szacunkowym rocznym zużyciu energii w trybie chłodzenia (w kWh) w standardowym gospodarstwie domowym. Aby obliczyć koszt zużytej energii elektrycznej, trzeba tę wielkość pomnożyć przez cenę 1 kWh. Następna informacja na etykiecie to moc chłodnicza urządzenia, określona jako jego wydajność w kW, w trybie chłodzenia przy pełnym obciążeniu. Znajdziemy na niej także informację o typie jednostki – czy ma tylko funkcję chłodzenia, czy też chłodzenia z grzaniem. Dla klimatyzatorów z funkcjami chłodzenia i grzania podawana jest moc grzewcza urządzenia oraz klasa efektywności energetycznej w trybie grzania, określana współczynnikiem COP. Jest to stosunek uzyskanej mocy grzewczej do pobieranej mocy elektrycznej. Na przykład, klimatyzator o współczynniku COP = 3, pobiera 1 kW energii elektrycznej i produkuje z niej 3 kW energii cieplnej. Na etykiecie jest podawana klasa od A do G, gdzie A ma COP powyżej 3,6, a G równy lub niższy 2,4. Na etykiecie podany jest również poziom głośności urządzenia w decybelach. Wprowadzenie etykiet energetycznych wynika z dążenia Unii Europejskiej do ochrony klimatu, a jednym z warunków osiągnięcia tego celu jest poprawa efektywności energetycznej różnych urządzeń, w tym klimatyzatorów. www.eksper tbudowlany.pl INSTALACJE Energia 65 INSTALACJE P R Z E G L Ą D K L I M A T Y Z A T O R Ó W ka wewnętrzna – 950×40×950 mm, jednostka zewnętrzna 832×702×380 mm; Gwarancja: 2 lata. Cena brutto: 3699 zł AUS-18H53C120F9 AUS-18H53C120F9 AC-24LR6FA MPM-12-KPO-04 Cechy szczególne: waga netto jednostki wewnętrznej/zewnętrznej: 14,5/41 kg, 5 kątów wypływu powietrza, 4 prędkości nawiewu (3 prędkości + AUTO), zdolność osuszania: 2,4 l/h, zasilanie: 220–240V/50–60 Hz, sprężarka: Toshiba/Sanyo/Hitachi, przekroje rurek gazu, cieczy 1/2–1/4, czynnik chłodniczy/ilość: R407C/1610 g, minimalna temperatura pracy –7°C, obsługiwana powierzchnia 35–55 m² (orientacyjna obsługiwana powierzchnia pomieszczenia mieszkalnego o wysokości h – 2,6 m), wyposażenie: w zestawie pełna instalacja – 2 rury miedziane ok. 3,5 m, pełna instalacja elektryczna 4 m; Zakres mocy chłodniczej/grzewczej: 5,00/5,80 kW; Pobór mocy elektrycznej (chłodzenie/grzanie): 1910/2060 kW; Rodzaje filtrów: powietrzny, antybakteryjny, przeciwpyłowy; Strumień powietrza: 14,17 m3/min; Poziom hałasu: jednostka wewnętrzna – 46 dB, jednostka zewnętrzna – 57 dB; Zakres temperatur pracy: od 16 do 31°C; Wymiary: jednostka wewnętrzna – 1020×315×178 mm, jednostka zewnętrzna – 830×530×320 mm; Gwarancja: 2 lata. Cena brutto: 1979 zł MPM-12-KPO-04 AC-24ER4FA Cechy szczególne: 5 kątów wypływu powietrza; 3 prędkości nawiewu; przepływ powietrza: 1100 m³/h, zdolność osuszania: 2,9 l/h, zasilanie: 220–240V/50–60Hz, sprężarka Toshiba, przekroje rurek: gazu – 5/8, cieczy – 3/8, czynnik chłodniczy/ilość: R407C/2080 g, minimalna temperatura pracy –7°C, obsługiwana powierzchnia 36–50 m² (orientacyjna obsługiwana powierzchnia pomieszczenia mieszkalnego o wysokości h – 2,6 m), pobór prądu grzanie/chłodzenie: 11/12 A, wyposażenie: 2 rury miedziane ok. 4 m, fltr przeciwpyłowy; Zakres mocy chłodniczej/ grzewczej: 7,0/7,8 kW; Pobór mocy elektrycznej (chłodzenie/ grzanie): 2300/2600 W; Rodzaje filtrów: powietrzny, antybakteryjny; Strumień powietrza: 18,33 m3/min; Poziom hałasu: jednostka wewnętrzna – 40 dB, jednostka zewnętrzna – 54 dB; Zakres temperatur pracy: od 16 do 31ºC; Wymiary: jednost- Cechy szczególne: funkcje chłodzenie/osuszanie, waga netto 31 kg, kąty wypływu powietrza: AUTO, możliwość zatrzymania w dowolnej pozycji, 3 prędkości nawiewu, zasilanie: 220–240V/50 Hz, czynnik chłodniczy/ilość: R410A/480 g, obsługiwana powierzchnia: 18–32 m² (orientacyjna obsługiwana powierzchnia pomieszczenia mieszkalnego o wysokości h – 2,6 m), wyposażenie: rura wylotu ciepłego powietrza z przyłączami (wymiary rury: od 38 do 150 cm), zestaw montażowy okienny, zestaw okienny regulowany od 90 do 130 cm, korek, pojemnik na wodę, pilot; Zakres mocy chłodniczej/grzewczej: 1350 W; Pobór mocy elektrycznej (chłodzenie/osuszanie): 970/1350 W; Rodzaje filtrów: przeciwpyłowy; Strumień powietrza: 430 m3/h; Poziom hałasu: 50 dB; Zakres temperatur pracy: 16ºC; Wymiary: 320×700×510 mm; Gwarancja: 2 lata. Cena brutto: 1499 zł MPM, ul. Brzozowa 3, 05-822 Milanówek P R Z E G L Ą D K L I M A T Y Z A T O R Ó W MONO SPLIT MULTI SPLIT INVERTER MONO SPLIT INVERTER Klimatyzator ścienny MONO SPLIT grzewczo-chłodzący SDH 14-026 W Cechy szczególne: klimatyzator typu On-Off, sterowanie: podczerwień, pilot w komplecie, funkcje: chłodzenie i grzanie, ciepły start, automatyczny wybór trybu pracy (chłodzenie lub grzanie), Restart, Sleep, Turbo, precyzyjny układ nawiewu sterowany za pomocą pilota; bardzo cicha praca, czynnik grzewczy R410A, ilość czynnika dla standardowej długości linii: 5 m, maksymalna długość linii: 20 m, dostępne także modele o innej mocy (3,25; 5,15 i 7,03 kW wydajności chłodniczej); Zakres mocy chłodniczej/grzewczej: 2,65/2,80 kW; Pobór mocy elektrycznej (chłodzenie/grzanie): 0,82/0,77 kW; Rodzaje filtrów: kurzowy, węglowy; Strumień powietrza: 5,3/6,3/7,5 m3/min, 320/380/450 m3/h; Poziom hałasu: jednostka wewnętrzna: 28/34/40 dB; jednostka zewnętrzna: 50 dB; Zakres temperatur pracy: zewnętrznej: chłodzenie od 5 do 43°C, grzanie od –7 do 24°C; zakres regulacji od 17 do 30°C; Wymiary (wys.×dł.×szer.): jednostka wewnętrzna: 275×790×190 mm; jednostka zewnętrzna: 550×700×230 mm; Gwarancja: 2 lata (pod warunkiem wykonania bezpłatnego przeglądu gwarancyjnego przez firmę autoryzowaną, przed upływem 1 roku od daty zakupu). Cena brutto: 2583,00 zł Klimatyzator ścienny MONO SPLIT INVERTER grzewczo-chłodzący SDH 15-035 NW Cechy szczególne: klimatyzator typu Inverter, sterowanie: podczerwień, pilot w komplecie, funkcje: chłodzenie i grzanie, Klimatyzator ścienny MULTI SPLIT grzewczo-chłodzący SDH 15-085 M3NW ciepły start, automatyczny wybór trybu pracy (chłodzenie lub grzanie), programator dobowy z funkcją Repeat, Restart, Sleep, Turbo, Follow me, precyzyjny układ nawiewu sterowany za pomocą pilota; bardzo cicha praca, technologia INVERTER (zakres wydajności w granicach 30–140% nominalnej wydajności, płynna regulacja mocy, pobór mocy na stałym poziomie); czynnik grzewczy R410A, ilość czynnika dla standardowej długości linii: 7,5 m, maksymalna długość linii: 20 m; dostępne także modele o innej mocy (2,60; 5,00 i 6,70 kW wydajności chłodniczej); Zakres mocy chłodniczej/grzewczej: 3,50/3,80 kW; Pobór mocy elektrycznej (chłodzenie/grzanie): 0,97/0,99 kW; Rodzaje filtrów: kurzowy, węglowy, antybakteryjny, aktywny jonizator sterowany za pomocą pilota; Strumień powietrza: 5,2/7,5/9,7 m3/min, 310/450/580 m3/h; Poziom hałasu: jednostka wewnętrzna: 26/33/38 dB, jednostka zewnętrzna: 50 dB; Zakres temperatur pracy: zewnętrznej: chłodzenie od –15 do 50°C, grzanie od –15 do 24°C, zakres regulacji od 17 do 30°C; Wymiary (wys.×dł.×szer.): jednostka wewnętrzna: 265×790×200 mm, jednostka zewnętrzna: 600×760×285 mm; Gwarancja: 2 lata (pod warunkiem wykonania bezpłatnego przeglądu gwarancyjnego przez firmę autoryzowaną, przed upływem 1 roku od daty zakupu). Cena brutto: 4649,40 zł Cechy szczególne: klimatyzator typu Inverter; z trzema jednostkami wewnętrznymi, sterowanie: podczerwień, 3 piloty w komplecie, funkcje: chłodzenie i grzanie, ciepły start, automatyczny wybór trybu pracy (chłodzenie lub grzanie), programator dobowy z funkcją Repeat, Restart, Sleep, Turbo, Follow me, precyzyjny układ nawiewu sterowany za pomocą pilota, bardzo cicha praca, technologia INVERTER (zakres wydajności w granicach 30–140% nominalnej wydajności, płynna regulacja mocy, pobór mocy na stałym poziomie), czynnik grzewczy R410A, ilość czynnika dla standardowej łącznej długości linii: 7,5 m, maksymalna długość linii: 15+15+15 m; dostępne także modele z dwiema i czterema jednostkami wewnętrznymi; Zakres mocy chłodniczej/grzewczej: 2,43+2,43+3,24/2,71+2,71+3,63 kW; Pobór mocy elektrycznej (chłodzenie/grzanie): 2,48/2,49 kW; Rodzaje filtrów: kurzowy, węglowy, antybakteryjny, aktywny jonizator; Strumień powietrza: 4,2/5,0/8,3+4,2/5,0/8,3+4,2/7,5/9,7 m3/min, 250/300/500+250/300/500+250/450/580 m3/h; Poziom hałasu: jednostki wewnętrzne: 26/32/38+26/32/38+28/35/40 dB, jednostka zewnętrzna: 55 dB; Zakres temperatur pracy: zakres temp. zewnętrznej: chłodzenie: od 0 do 50°C, grzanie: od –15 do 24°C, zakres regulacji od 17 do 30°C; Wymiary (wys.×dł.×szer.): jednostki wewnętrzne: 264×790×200 mm, jednostka zewnętrzna: 695×845×315 mm; Gwarancja: 2 lata (pod warunkiem wykonania bezpłatnego przeglądu gwarancyjnego przez firmę autoryzowaną, przed upływem 1 roku od daty zakupu). Cena brutto: 12238,50 zł SAUNIER DUVAL, Al. Krakowska 106, 02-256 Warszawa infolinia: 801 80 66 66, tel. 22 323 01 80, [email protected], www.saunierduval.pl 66 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 3/2011 P R Z E G L Ą D K L I M A T Y Z A T O R Ó W INSTALACJE AvAnt 7SKV Klimatyzatory AvAnt 7SKV Cechy szczególne: klimatyzator ścienny typu inwerter, dodatkowe funkcje: autorestart, tryb niskiego poboru prądu, tryb cichej pracy, osuszanie, automatyczna diagnostyka; Zakres mocy: chłodniczej 2,5–4,4 kW, grzewczej 3,2–5,2 kW; Pobór mocy elektrycznej: chłodzenie 0,25–1,90 kW, grzanie 0,17–1,81 kW; Rodzaje filtrów: antybakteryjny system filtracji eliminujący alergeny i niwelujący brzydkie zapachy; Strumień powietrza: 522–690 m3/h; Poziom hałasu: jednostka wewnętrzna: 26–45 dB(A), jednostka zewnętrzna: 50 dB(A); Wymiary (wys.×szer.×głęb.): jednostka wewnętrzna: 250–275×740– 790×195–205 mm, jednostka zewnętrzna: 530–550×660– 780×240–290 mm; Gwarancja: 3 lata. Cena katalogowa netto: szczegóły u autoryzowanych przedstawicieli, pełna lista firm na stronie www.carrier.com.pl Super Daiseikai 6 SKVP2 SM UT Klimatyzatory Super Daiseikai 6 SKVP2 Cechy szczególne: klimatyzator ścienny typu inwerter, rodzaj czynnika chłodzącego R410A, ergonomiczny i praktyczny pilot z podświetleniem; dodatkowe funkcje: autorestart, tryb niskiego poboru prądu, tryb cichej pracy, osuszanie, samooczyszczanie, Hi Power, automatyczna diagnostyka, programator; Zakres mocy: chłodniczej 2,5–4,4 kW, grzewczej 3,2–5,2 kW; Pobór mocy elektrycznej: chłodzenie 0,10–1,82 kW, grzanie 0,09–2,51 kW; Rodzaje filtrów: antybakteryjny/antywirusowy system filtracji eliminujący alergeny i niwelujący brzydkie zapachy, filtr plazmowy i jonizator; Strumień powietrza: 630–738 m3/h; Poziom hałasu: jednostka wewnętrzna: 27–45 dB(A), jednostka zewnętrzna: 50 dB(A); Wymiary (wys.×szer.×głęb.): jednostka wewnętrzna: 275×790×205 mm, jednostka zewnętrzna: 630×800×300 mm; Gwarancja: 3 lata. Cena katalogowa netto: szczegóły u autoryzowanych przedstawicieli, pełna lista firm na stronie www.carrier.com.pl Klimatyzatory SM UT Cechy szczególne: klimatyzator typu kasety inwertererowe, rodzaj czynnika chłodzącego: R410A, klasa energetyczna A w chłodzeniu i grzaniu dla wszystkich modeli, długie linie z czyn- nikiem chłodniczym – do 75 m, dwa typy żaluzji: proste lub profilowane zapewniające optymalny zasięg strumienia powietrza, wbudowana pompka skroplin, trzy różne tryby ruchu żaluzji: standardowe, diagonalne oraz obiegowe, współpraca z BMS, praca całoroczna; dodatkowe funkcje: autorestart, możliwość indywidualnego ustawienia każdej żaluzji, prosta konserwacja, osuszanie; Zakres mocy: chłodniczej 5,3–14 kW, grzewczej 5,6–16 kW; Pobór mocy elektrycznej: chłodzenie 0,2–5,7 kW, grzanie 0,15–6,51 kW; Rodzaje filtrów: filtracja mechaniczna, jony srebra; Strumień powietrza: 780–2130 m3/h; Poziom hałasu: jednostka wewnętrzna: 28–45 dB(A), jednostka zewnętrzna: 47–54 dB(A); Wymiary (wys.×szer.×głęb.): jednostka wewnętrzna: 256×840×840 mm, panel 30×950×950 mm, jednostka zewnętrzna: 550–1340×780–900×290–320 mm; Gwarancja: 3 lata. Cena katalogowa netto: szczegóły u autoryzowanych przedstawicieli, pełna lista firm na stronie www.carrier.com.pl CARRIER Polska, ul. Postępu 14, 02-676 Warszawa tel. 22 336 08 00, fax 22 336 08 05, [email protected], www.carrier.com.pl P R Z E G L Ą D K L I M A T Y Z A T O R Ó W SPN-DS.(N) złoty SPN-DS.(L) niebieski SPN-DS.(G) zielony SPN-DS.(W) biały Mini Shiki Sai Kan SAP-KRV 96EHDS Cechy szczególne: duża oszczędność energii, prosty elegancki panel z możliwością wyboru jednego z 5 kolorów, LED – funkcja fotokatalicznej sterylizacji powietrza z wysokim współczynnikiem redukcji zapachów, bakterii i wirusów; automatyczna kierownica nawiewanego powietrza, filtr apatytowy, zdalny sterownik na podczerwień z 24-godzinnym zegarem i możliwością programowania czasów pracy, zmywalny panel przedni, tryb cichy 22 dB(A), tryb nocny umożliwia większy komfort i oszczędność energii, wielofunkcyjny sterownik bezprzewodowy z wbudowanym czujnikiem temperatury; Wydajność: chłodzenie 2,65 kW, grzanie 3,6 kW; Strumień powietrza: chłodzenie 480 m3/h, grzanie 500 m3/h; Poziom ciśnienia akustycznego: (tryb cichy/N/Ś/W) 22/28/35/41 dB(A); Wymiary (wys.×szer.×głęb.): 265×789×180 mm; Gwarancja: 2 lata Klimatyzatory M5WMY10/15LR/M5WMY20/25JR Cechy szczególne: technologia inwerterowa, EER 3,30−3,73, COP 3,74−4,06; opcja: wyświetlacz parametrów oraz kodów błędów w jednostce zewnętrznej, możliwość pracy ze skraplaczem multisplit, jednostka zew. – praca symultaniczna lub indywidualna, obniżenie poziomu dźwięku dzięki trybowi snu; dodatkowe funkcje: tryb komfort, tryb szybkiego schłodzenia turbo, wielostopniowa praca wentylatora, układ autodiagnostyki, automatyczna zmiana trybu pracy, timer 24 h, autorestart po wznowieniu zasilania, funkcja osuszania, funkcja gorącego startu i funkcja autoswing; Zakres mocy: chłodniczej 2,55–6,21 kW, grzewczej 2,8–6,4 kW; Pobór mocy elektrycznej: chłodzenie 0,73–1,88 kW, grzanie 0,7–1,71 kW; Rodzaje filtrów: zmywalny wysokowydajny Bio Mask; Poziom hałasu: jednostka wewnętrzna: 21–44 dB(A); jednostka zewnętrzna: 46–51 dB(A); Wymiary (wys.×szer.×głęb.): jednostka wewnętrzna: 288–310×800– 1065×204–224 mm, jednostka zewnętrzna: 550–753×658– 855×289–345 mm; Gwarancja: 2 lata Klimatyzator SPLIT typ X Cechy szczególne: klimatyzator ścienny typu superinverter, pompa ciepła w klasie efektywności energetycznej A+ − technologia inwerterowa, EER 5,4–3,4, COP 5,58–3,80; rodzaj czynnika chłodzącego: R410A, opcja: autorestart, tryb snu, dwukierunkowy nawiew powietrza, zestaw do pracy w niskich temperaturach, filtr 3M HAF, filtr z węglem aktywnym, funkcja samoczyszczenia, tryb turbo, taśma grzewcza PTC, wyświetlacz LED, kompensacja temperatury, jonizator, filtr z jonami srebra; Zakres mocy: chłodniczej 2,1–5,0 kW, grzewczej 2,3–5,1 kW; Pobór mocy elektrycznej: chłodzenie 0,38–1,46 kW, grzanie 0,42–1,35 kW; Rodzaje filtrów: z witaminą C, z węglem aktywnym, 3M HAF, biofiltr, plazmowy oczyszczacz powietrza, z jonami srebra; Poziom hałasu: jednostka wewnętrzna: 25–41 dB(A); jednostka zewnętrzna: 53–55 dB(A); Wymiary (wys.×szer.×głęb.): jednostka wewnętrzna 850×305×225 mm; jednostka zewnętrzna: 760×590×285 mm; Gwarancja: 5 lat Dystrybutor: SPS Klima Sp. z o.o. ul. Wał Miedzeszyński 630, 03-994 Warszawa, tel. 22 518 31 34/36/38, fax 22 518 31 37 [email protected] www.klimatyzacja.sanyo.pl nr 3/2011 [email protected] www.mcquay.pl R E K L A [email protected] www.midea-poland.pl M A www.eksper tbudowlany.pl 67 Damian Żabicki INSTALACJE GRZEJNIKI Fot. Kalmar Na rynku dostępne są grzejniki łazienkowe wodne, elektryczne oraz wodno-elektryczne. W zależności od wersji, podłącza się je do systemu c.o. lub instaluje jako niezależne urządzenie. DO ŁAZIENKI G rzejniki wypełnione płynem grzewczym i zasilane energią elektryczną montuje się w łazienkach, które chcemy ogrzewać cały rok. Ciekawym rozwiązaniem są również suszarki elektryczne. Najczęściej instaluje się je w łazienkach, w których funkcjonuje inny system ogrzewania (np. podłogowy). Kształty, kolory i materiały Najpopularniejsze są proste grzejniki drabinkowe i takich jest najwięcej na rynku. Miejsca połączeń kolektorów są w nich niewidocz- 68 www.eksper tbudowlany.pl ne – dzięki stosowaniu specjalnej techniki spawania i lutowania poszczególnych elementów. Bardziej urozmaicony kształt mają grzejniki z niesymetrycznym rozmieszczeniem kolektorów, których ramiona rozchodzą się na lewą i prawą stronę. Grzejniki mogą być instalowane równolegle lub prostopadle do ściany. Te drugie pozwalają uzyskać w pomieszczeniu ażurową ściankę. W łazience tego typu ścianka może rozdzielać np. przestrzeń między wanną a umywalką. Takie rozwiązanie stosuje się również w otwartych kuchniach do wydzielenia np. strefy jadalni. Do wyboru są także grzejniki z pionowymi kolektorami, wyprofilowanymi w kształcie delikatnego łuku. A jeśli mają służyć do suszenia ręczników i bielizny, warto wybrać model z podwójnym rzędem kolektorów o zwiększonej mocy grzewczej. Grzejniki łazienkowe wykonane są przeważnie ze stali, ale kupić też można miedziane lub aluminiowe. Dla ich trwałości i estetyki istotna jest też jakość powłoki zewnętrznej. Ma ona bowiem przeciwdziałać korozji grzejników w wilgotnym pomieszczeniu i pełnić jednocześnie funkcję dekoracyjną. nr 3/2011 INSTALACJE Powłoki zewnętrzne mogą być lakierowane, chromowane, metalizowane lub satynowane. Grzejniki lakierowane dostępne są w różnych kolorach z palety RAL. warto wiedzieć Ä W grzejnikach łazienkowych zasilanych z instalacji c.o. można dodatkowo zainstalować elektryczną grzałkę z termostatem. Do podłączenia grzałki i przewodu instalacji c.o. służy specjalny trójnik z króćcami przyłączeniowymi, dostosowanymi do wymiarów gwintów w grzejniku i grzałce. Typowa grzałka utrzymuje stałą, zadaną temperaturę grzejnika i nie reaguje na zamiany temperatury w pomieszczeniu. Jej podstawowym zadaniem nie jest zatem ogrzewanie łazienki, a suszenie ręczników czy bielizny. Jednak małe zapotrzebowanie na ciepło w czasie, gdy nie działa centralne ogrzewanie, sprawia, że nawet ta niewielka ilość energii wystarcza do zapewnienia komfortu cieplnego w łazience. Kupując grzałkę, zwróćmy uwagę, aby była ona wykonana z tego samego materiału co grzejnik. nr 3/2011 Fot. Jaga Jeżeli nie uda się wybrać grzejnika o mocy zapewniającej odpowiednią temperaturę w łazience, warto zastanowić się nad zainstalowaniem dodatkowego grzejnika płytowego. Nie może to być jednak zwykły grzejnik, lecz przeznaczony do pracy w łazienkach. Zwykły skoroduje już po roku lub po dwóch latach. mionowym prądzie różnicowym nie większym niż 30 mA albo zasilane indywidualnie z transformatora separacyjnego. Najrozsądniej jest jednak powierzyć sprawdzenie takiej instalacji elektrykowi. Co warto wiedzieć o grzejnikach elektrycznych Urządzenia te są fabrycznie wyposażone w grzałkę elektryczną z układem regulacji i zabezpieczeń oraz w kabel zasilający z uziemieniem. Komfort użytkowania zapewnia termostat elektroniczny, który pozwala na regulację temperatury i na zaprogramowanie trybów pracy, a bezpieczeństwo użytkowania – zabezpieczenie przed przegrzaniem. Panel sterowania zawiera najczęściej wyłącznik grzejnika, pokrętło regulacji temperatury, przycisk pracy ciągłej z pełną mocą oraz pokrywkę zabezpieczającą. Typowe grzejniki zasilane są napięciem 230 VAC. Istotne jest, aby podłączenie do sieci zasilającej było wykonane starannie. Ze względu na bezpieczeństwo gniazdo wtyczkowe nie może znajdować się zbyt nisko (przepisy wymagają wysokości powyżej 25 cm od podłogi). Grzejnik i gniazdo nie mogą też być zbyt blisko wanny lub kabiny prysznicowej – wymagane minimum to 60 cm. Gniazdo powinno być zabezpieczone wyłącznikiem różnicowoprądowym o zna- Fot. Kalmar Zakłada się, że optymalna temperatura w łazience to 24°C. Przed zakupem grzejnika należy zmierzyć ścianę, na której będzie zamontowany, aby bez problemu się na niej zmieścił. Sprawdźmy także, jak podprowadzona jest instalacja zasilająca. Jeżeli planujemy wymianę tradycyjnego grzejnika żeliwnego na łazienkowy bez wprowadzania zmian w istniejącej instalacji c.o., należy wybrać grzejnik w kształcie drabinki ze standardowym rozstawem podłączeń bocznych. Natomiast w nowej lub w remontowanej łazience grzejnik może mieć podłączenie od dołu lub z góry. Oferowane na rynku grzejniki łazienkowe mają moc od 50 do ponad 1500 W. Przyjmuje się, że do ogrzania 1 m2 powierzchni łazienki potrzeba około 120 W. Jeżeli jednak choć jedna ściana pomieszczenia jest zewnętrzna lub znajdują się na niej okna, wówczas wskaźnik ten powinien być wyższy. Przy doborze mocy grzejnika warto jednak pamiętać, że pełni on też często funkcję suszarki. A przykryty ręcznikami nie pracuje z pełną wydajnością. Dlatego warto dobrać grzejnik o mocy nawet 20–30% większej niż wynikałoby to z obliczeń. Z praktycznego punktu widzenia lepiej wybrać większy grzejnik niż mniejszy o tej samej mocy, gdyż miejsca na suszenie nigdy nie jest za wiele. Natomiast grzejnik przeznaczony tylko do suszenia ręczników czy bielizny powinien mieć małą moc – najczęściej wystarcza kilkadziesiąt kilowatów mocy. Oczywiście, im większa jest moc grzejnika, tym suszenie trwa krócej, ale jednocześnie koszt jego pracy będzie wyższy. Fot. Jaga Jak dobrać grzejnik www.eksper tbudowlany.pl 69 INSTALACJE PRZEGLĄD GRZEJNIKÓW ŁAZIENKOWYCH IGUANA CORNER PLUS TABOE SANI TWINE Materiał: stal lakierowana proszkowo; Wymiary: wysokość: 1250, 1500, 1800, 1920, 2000, 2200, 2400 mm, szerokość: 310 mm; Waga: od 25 do 45 kg; Pojemność wodna: od 8,6 do 15,6 dm3; Rozstaw króćców: 4,5 lub 5,4 mm; Moc cieplna dla 75/65/20°C: od 860 do 1458 W; Dopuszczalne ciśnienie robocze: 6 bar; Maks. temp. zasilania: 90°C; Rodzaj wykończenia powierzchni: lakier proszkowy; Kolory: standardowe: piaskowany szary metaliczny, biały satynowy (2 odcienie) oraz blisko 30 innych kolorów z palety RAL; Cechy charakterystyczne: grzejnik do montażu w narożniku; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: od 3800 zł Materiał: stal lakierowana; Wymiary: 1210×500 mm oraz 1820×500 mm; Waga: od 14 do 37 kg; Pojemność wodna: od 5,4 do 12,8 dm3; Rodzaj podłączenia i rozstaw króćców: dolne, 100 mm; Moc cieplna dla 75/65/20°C: od 590 do 1206 W; Dopuszczalne ciśnienie robocze: 6 bar; Maks. temp. zasilania: 90°C; Rodzaj wykończenia powierzchni: lakier proszkowy; Kolory: standardowe: piaskowany szary metaliczny i biały satynowy oraz 70 innych kolorów oraz wykończenie w szczotkowanej stali nierdzewnej; Cechy charakterystyczne: centralne usytuowanie kolektorów pionowych nadaje grzejnikowi lekkości, dostępny z jednym lub dwoma rzędami profili, prezentowany na zdjęciu model z pojedynczym rzędem profili ma wymiary 1210×500 mm; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: ok. 2900 zł (grzejnik o wym. 1210×500 mm) Materiał: stal; Wymiary: wysokość: 500, 900, 1800, 2000 mm, szerokość: 330, 450, 570, 630, 690, 810, 990, 1170, 1350 mm; Waga: od 60 do 163 kg; Pojemność wodna: od 16,5 do 45 dm3; Rodzaj podłączenia: dolne, boczne; Moc cieplna dla 75/65/20°C: od 1141 do 2959 W; Dopuszczalne ciśnienie robocze: 6 bar; Maks. temp. zasilania: 90°C; Rodzaj wykończenia powierzchni: lakier proszkowy; Kolory: ponad 30 kolorów z palety RAL, dowolne zestawienia kolorystyczne na zamówienie klienta, kolektory, przyłącza oraz głowice oferowane w wykończeniu stali polerowanej oraz aluminium; Cechy charakterystyczne: grzejnik dostępny w wersji poziomej i pionowej; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: od 4000 zł GEO VERTICAL SANI LOUVRE PINCH Materiał: granulat naturalnego kamienia (tafla grzejnika), stal nierdzewna – reling; Wymiary: 1500×500 oraz 1800×600 mm; Waga: 55,7 oraz 98 kg; Pojemność wodna: 3,1 oraz 4,7 dm3; Rodzaj podłączenia: dolne; Moc cieplna dla 75/65/20°C: 631 oraz 971 W; Dopuszczalne ciśnienie robocze: 7 bar; Maks. temp. zasilania: 90°C; Rodzaj wykończenia powierzchni: polerowanie; Kolory: standardowe: biały, jasny szary, czarny, piasek oraz 4 kolory dodatkowe; Cechy charakterystyczne: grzejnik dekoracyjny z gładką płytą czołową; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: od 5600 zł Materiał: stal; Wymiary: wysokość: 7300, 9300, 1190, 1390, 1780, 2050 mm, szerokość: 400, 500, 600, 700, 800, 1000 mm; Waga: od 7 do 44,4 kg; Pojemność wodna: od 2,6 do 14,4 dm3; Rodzaj podłączenia: dolne, boczne; Moc cieplna dla 75/65/20°C: od 352 do 2234 W; Dopuszczalne ciśnienie robocze: 6 bar; Maks. temp. zasilania: 90°C; Rodzaj wykończenia powierzchni: lakier proszkowy; Kolory: standardowe: piaskowany szary metaliczny, biały satynowy (2 odcienie), ponadto blisko 30 innych kolorów z palety RAL; Cechy charakterystyczne: grzejnik w formie klasycznej drabinki; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: od 1900 zł Materiał: stal; Wymiary: wysokość: 500, 900, 1800, 2000 mm, szerokość: 350, 420, 560, 630, 700, 840, 990, 1170, 1350 mm; Waga: od 55 do 165 kg; Pojemność wodna: od 15 do 50 dm3; Rodzaj podłączenia i rozstaw króćców: dolne, 50 mm; Moc cieplna dla 75/65/20°C: od 1091 do 2779 W; Dopuszczalne ciśnienie robocze: 6 bar; Maks. temp. zasilania: 90°C; Rodzaj wykończenia powierzchni: lakier proszkowy; Kolory: ponad 30 kolorów z palety RAL, dowolne zestawienia kolorystyczne na zamówienie klienta, kolektory, przyłącza oraz głowice oferowane w wykończeniu stali polerowanej oraz aluminium; Cechy charakterystyczne: klasyczne wzornictwo inspirowane formą tradycyjnych grzejników żeberkowych; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: od 3550 zł ANB Sp. z o.o., przedstawiciel firmy JAGA ul. Ostrobramska 91, 04-118 Warszawa, tel. 22 612 16 16, fax 22 612 29 30, [email protected], www.jaga.com.pl 70 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 3/2011 P R Z E G L Ą D G R Z E J N I K Ó W C.O. INSTALACJE zasilanych wersja z rozstawem przyłączy H = 500 mm; Dopuszczalne ciśnienie robocze: 1,2 MPa; Maks. temp. zasilania: 95°C; Rodzaj wykończenia powierzchni: malowane farbami proszkowymi epoksydowymi, po wcześniejszym zabezpieczeniu przed korozją innowacyjną technologią nanoceramicznej obróbki metalu; Kolory: biały RAL 9016; Cechy charakterystyczne: proces produkcji grzejników stalowych panelowych objęty jest nadzorem jakościowym potwierdzonym certyfikatem systemu zarządzania jakością wg normy PN-EN ISO 9001; grzejniki te są uniwersalne a system VKO pozwala na ich podłączenie od dołu lub z boku. Grzejniki typu VKO są odwracalne tak, że podłączenie typu V można zastosować zarówno z prawej jak i lewej strony, co umożliwia ich bezproblemowy montaż w starszych instalacjach; Gwarancja: 10 lat Grzejnik stalowy C11 Waga: wg karty katalogowej producenta; Pojemność wodna: wg karty katalogowej producenta; Rodzaj podłączenia i rozstaw króćców: boczne i oddolne – w przypadku boczno zasilanych wersja z rozstawem przyłączy H = 500 mm; Dopuszczalne ciśnienie robocze: 1,2 MPa; Maks. temp. zasilania: 95°C; Rodzaj wykończenia powierzchni: malowane farbami proszkowymi epoksydowymi, po wcześniejszym zabezpieczeniu przed korozją innowacyjną technologią nanoceramicznej obróbki metalu; Kolory: biały RAL 9016; Cechy charakterystyczne: proces produkcji grzejników stalowych panelowych objęty jest nadzorem jakościowym potwierdzonym certyfikatem systemu zarządzania jakością wg normy PN-EN ISO 9001; grzejniki boczno zasilane produkowane są również w wersji z rozstawem przyłączy 500 mm, co umożliwia ich bezproblemowy montaż w starszych instalacjach; Gwarancja: 10 lat Grzejnik stalowy VKO Grzejnik stalowy C22 Materiał: stal zimnowalcowana grubości 1,2 mm; Wymiary (wys./szer.): 300, 400, 500, 550, 600, 900/400–3000 mm; Moc wg PN-EN 442, 75/65/20°C: wg karty katalogowej producenta; Materiał: stal zimnowalcowana grubości 1,2 mm; Wymiary (wys./szer.): 300, 400, 500, 550, 600, 900/400–3000 mm; Moc wg PN-EN 442, 75/65/20°C: wg karty katalogowej producenta; Waga: wg karty katalogowej producenta; Pojemność wodna: wg karty katalogowej producenta; Rodzaj podłączenia i rozstaw króćców: boczne i oddolne – w przypadku boczno C11 V22 Materiał: stal zimnowalcowana grubości 1,2 mm; Wymiary (wys./szer.): 300, 400, 500, 550, 600, 900/400–3000 mm; Moc wg PN-EN 442, 75/65/20°C: wg karty katalogowej producenta; Waga: wg karty katalogowej producenta; Pojemność wodna: wg karty katalogowej producenta; Rodzaj podłączenia i rozstaw króćców: boczne i oddolne – w przypadku boczno zasilanych wersja z rozstawem przyłączy H = 500 mm; Dopuszczalne ciśnienie robocze: 1,2 MPa; Maks. temp. zasilania: 95°C; Rodzaj wykończenia powierzchni: malowane farbami proszkowymi epoksydowymi, po wcześniejszym zabezpieczeniu przed korozją innowacyjną technologią nanoceramicznej obróbki metalu; Kolory: biały RAL 9016; Cechy charakterystyczne: proces produkcji grzejników stalowych panelowych objęty jest nadzorem jakościowym potwierdzonym certyfikatem systemu zarządzania jakością wg normy PN-EN ISO 9001; Gwarancja: 10 lat Grzejnik aluminiowy CATALONIA STD Materiał: stop aluminiowo-krzemowy; Rozstaw pomiędzy osiami: 500 mm; Maks. temp. zasilania: 95°C; Moc cieplna członu dla zasilania 75/65/20°C: wg karty katalogowej producenta; Maksymalne ciśnienie robocze: 1,6 MPa; Rodzaj wykończenia powierzchni: malowane farbami proszkowymi epoksydowymi, po wcześniejszym zabezpieczeniu przed korozją i elektrolizą, Szerokość członu: 80 mm; Głębokość członu: 106 mm; Liczba członów: standardowo 10, na zamówienie dowolna ilość; Pojemność wodna członu: 0,29 l; Masa członu: 1,32 kg; Kolory: biały RAL 9016; Cechy charakterystyczne: trójwylotowe, z nowatorską zaokrągloną czołową ścianą; Gwarancja: 10 lat Grzejnik aluminiowy CALANDA Materiał: stop aluminiowo-krzemowy; Rozstaw pomiędzy osiami: 350, 500, 600, 800 mm; Maks. temp. zasilania: 95°C; Moc cieplna członu dla zasilania 75/65/20°C: wg karty katalogowej producenta; Maksymalne ciśnienie robocze: 1,6 MPa; Rodzaj wykończenia powierzchni: malowane farbami proszkowymi epoksydowymi, po wcześniejszym zabezpieczeniu przed korozją i elektrolizą, Szerokość członu: uzależniona od wysokości; Głębokość członu: 96 mm (dla H=580 mm); Liczba członów: standardowo 10, na zamówienie dowolna ilość; Pojemność wodna członu: 0,38 l (dla H=580 mm); Kolory: biały RAL 9016; Cechy charakterystyczne: trójwylotowe, z tradycyjną przednią ścianą; Gwarancja: 10 lat Grzejnik aluminiowy JOLY Materiał: stop aluminiowo-krzemowy; Rozstaw pomiędzy osiami: 500 mm; Maks. temp. zasilania: 95°C; Moc cieplna członu dla zasilania 75/65/20°C: wg karty katalogowej producenta; Maksymalne ciśnienie robocze: 1,6 MPa; Rodzaj wykończenia powierzchni: malowane farbami proszkowymi epoksydowymi, po wcześniejszym zabezpieczeniu przed korozją i elektrolizą, Szerokość członu: 80 mm; Głębokość członu: 80 mm; Maks. liczba członów: standardowo 10, na zamówienie dowolna ilość; Pojemność wodna członu: 0,43 l; Kolory: biały RAL 9016; Cechy charakterystyczne: trójwylotowe, z tradycyjną przednią ścianą; Gwarancja: 10 lat Zakład Produkcyjno-Usługowy „IDMAR” Edmund Idkowiak Krosno, ul. Zielona 1, 62-050 Mosina, tel. 61 813 63 44, fax 61 819 19 66, [email protected], www.idmar.pl nr 3/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 71 INSTALACJE P R Z E G L Ą D G R Z E J N I K Ó W C.O. PERFEKT PERFEKT Materiał: stal walcowana na zimno grubości 1,25 mm; Sposób montażu: naścienne i wolno stojące; Wysokość: 300–3000 mm; Moc cieplna członu dla zasilania 75/65/20°C: wg karty katalogowej producenta; Zasilanie: z boku i od dołu; Maks. temp. zasilania: 95°C; Dopuszczalne ciśnienie robocze: 10 bar; Rodzaj podłączenia i rozstaw króćców: boczne (H–55) i oddolne; Rodzaj wykończenia powierzchni: odtłuszczane, fosforanowane, a następnie lakierowane farbą poliestrową (100%), co znacząco wpływa na elastyczność powłoki; Pojemność wodna: wg karty katalogowej producenta; Waga grzejnika: wg karty katalogowej producenta; Kolory: RAL 9003; Cechy charakterystyczne: grzejniki wymienne, wyposażone w 4 przyłącza rurowe boczne z gwintem wewnętrznym G 1/2 o rozstawie 500 mm, umożliwiającym bezpieczny montaż w instalacjach starego typu; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: wg cennika producenta ROUND 128 W; Szerokość członu: 79,5 mm; Głębokość członu: 85 mm; Maks. liczba członów: 14; Maks. temp. zasilania: 95°C; Maksymalne ciśnienie robocze: 16 bar; Rodzaj wykończenia powierzchni: każdy człon pokryty jest z osobna podwójną powłoką malarską, tj. farbą podkładową oraz farbą proszkową epoksydową w kolorze śnieżnej bieli – RAL 9003; Pojemność wodna: 0,38 l; Kolory: śnieżnobiały RAL 9003; Cechy charakterystyczne: grzejnik trójwylotowy; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: wg cennika producenta JOKER Materiał: stop aluminium; Rozstaw między osiami: 500 mm; Moc cieplna członu dla zasilania 75/65/20°C: JOKER 127 W; Szerokość członu: 80 mm; Głębokość członu: 90 mm; Maks. liczba członów: 14; Maks. temp. zasilania: 110°C; Maksymalne ciśnienie robocze: 6 bar; Rodzaj wykończenia powierzchni: komory wewnętrzne grzejników zabezpieczone są przed formowaniem się gazów korozyjnych, natomiast powierzchnie zewnętrzne grzejników pokryte są podwójną powłoką malarską, tj. farbą podkładową (akrylową anodową) oraz farbą proszkową epoksydową; Pojemność wodna: 0,43 l; Kolory: biały RAL 9010; Cechy charakterystyczne: grzejnik trójwylotowy; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: wg cennika producenta CO–500 PERFEKT Materiał: stop aluminium; Sposób montażu: naścienne; Rozstaw między osiami: 500 mm; Zasilanie: z boku; Moc cieplna członu dla zasilania 75/65/20°C: ROUND Materiał: stop aluminium; Rozstaw między osiami: 350–800 mm; Moc cieplna członu dla zasilania 75/65/20°C: 105–198 W; Szerokość członu: 80 mm; Głębokość członu: 98 mm; Maks. liczba członów: 14; Maks. temp. zasilania: 110°C; Maksymalne ciśnienie robocze: 6 bar; Rodzaj wykończenia powierzchni: komory wewnętrzne grzejników zabezpieczone są przed formowaniem się gazów korozyjnych, natomiast powierzchnie zewnętrzne grzejników pokryte są podwójną powłoką malarską, tj. farbą podkładową (akrylową anodową) oraz farbą proszkową epoksydową; Pojemność wodna: 0,38 l; Kolory: śnieżnobiały RAL 9010; Cechy charakterystyczne: wysoka moc cieplna; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: wg cennika producenta CO–500 PERFEKT P.P.U.H. PERFEXIM Ltd Sp. z o.o., ul. Samotna 2, 61-441 Poznań P R Z E G L Ą D G R Z E J N I K Ó W C.O. REGULUS®-system REGULLUS Charakterystyka budowy: wymiennik z miedzi (układ wodny) – równo rozmieszczone poziome rury miedziane DIN15 połączono pionowymi kolektorami zbiorczymi z rur miedzianych DIN20, aluminiowa obudowa (układ oddawania ciepła) – ściśle zespolone z rurami miedzianymi lamelki aluminiowe tworzące jednocześnie ożebrowanie rur oraz powierzchnię ściany czołowej i tylnej grzejnika; woda ma kontakt wyłącznie z miedzią, owalna osłona górna; Wykończenie powierzchni: lakierowanie farbą proszkową standardowo na kolor biały (RAL 9003), na zamówienie inne kolory określone wg palety RAL; wzornik barw „Kolory Regulusa” – 36 kolorów w cenie grzejników białych; Cechy szczególne: mała bezwładność cieplna, wynikająca z niedużej masy całkowitej (grzejnik + woda) zapewnia szybki efekt grzewczy, nie następuje przegrzanie pomieszczenia ponad założoną temperaturę – wysoka precyzja grzania gwarantuje wysoki komfort cieplny i precyzyjne spożytkowanie wytworzonej energii cieplnej. REGULUS®-system SOLLARIUS Charakterystyka budowy: wymiennik z miedzi (układ wodny) – równo rozmieszczone poziome rury miedziane DIN15 połączono pionowymi kolektorami zbiorczymi z rur miedzianych DIN20, aluminiowa obudowa (układ oddawania ciepła) – ściśle zespolone z rurami miedzianymi lamelki aluminiowe tworzą ożebrowanie rur oraz powierzchnię ściany czołowej i tylnej grzejnika, woda instalacyjna ma kontakt wyłącznie z miedzią; SOLLARIUS REGULLUS płaska osłona górna; Wykończenie powierzchni: lakierowanie farbą proszkową standardowo na kolor biały (RAL 9003), na zamówienie inne kolory dobrane wg palety RAL, wzornik barw „Kolory Regulusa”– 36 kolorów w cenie grzejników białych; Cechy szczególne: mała bezwładność cieplna, wynikająca z niedużej masy całkowitej (grzejnik + woda) zapewnia szybki efekt grzewczy, nie następuje przegrzanie pomieszczenia ponad założoną temperaturę, precyzja grzania gwarantuje wysoki komfort cieplny i ekonomiczne ogrzewanie. REGULUS®-system CANAL VENT Elementy składowe systemu: wanna kanału, grzejnik – wymiennik kanałowy, podest wraz z obramowaniem, ciche wentylatory + sterownik temperatury, podest posezonowy; Cha- CANAL VENT rakterystyka budowy: analogiczna jak grzejników ściennych REGULUS-system: wymiennik miedziany oraz lamelki aluminiowe o znacznie większym zagęszczeniu niż w grzejnikach ściennych; mała wysokość całkowita kompletu – 10 cm; Wykończenie powierzchni: wanna i grzejnik lakierowane są proszkowo na kolor granatowy (RAL 5008), na zamówienie podest aluminiowy może być pomalowany na dowolny kolor z palety RAL (standardowo srebrzysty); Sposób działania: liniowy element grzejny schowany w kanale w podłodze, umieszczany jest przeważnie wzdłuż zewnętrznych ścian, gdzie występują największe straty ciepła (przed wyjściem na taras, wzdłuż przeszkleń). Pracujący grzejnik wytwarza „kurtynę ciepłego powietrza” i zabezpiecza przeszklenie przed zaparowaniem i „pełzaniem” chłodu w głąb pomieszczenia; ogrzewanie samodzielne lub wspomagające. REGULUS-SYSTEM Sp.J., ul. Dworkowa 2, 43-300 Bielsko-Biała, tel./fax 33 812 36 69, 33 815 10 25, www.regulus.com.pl 72 www.eksper tbudowlany.pl R E K L A M A nr 3/2011 GRZEJNIK INSTALACJE DO SALONU Wszystkie elementy wyposażenia i wystroju wnętrza powinny ze sobą współgrać i uzupełniać się nawzajem, aby aranżacja pomieszczenia była harmonijna. Dotyczy to również grzejników ściennych centralnego ogrzewania. Nowy produkt firmy REGULUS-system – grzejnik SOLLARIUS PLAN został zaprojektowany z myślą o nowoczesnych i eleganckich wnętrzach. G rzejniki REGULUS-system SOLLARIUS w wykonaniu PLAN pełnią nie tylko funkcję grzewczą, ale także dekoracyjną, stanowiąc oryginalną ozdobę wnętrza. Wersja PLAN linii grzejników SOLLARIUS to wąskie, pionowe modele o płaskiej powierzchni. Dostępne są w szerokim wachlarzu kolorów dobieranych według palety barw RAL, liczącej ponad dwieście odcieni. Prosty design tych grzejników idealnie wpisuje się w każde otoczenie. Poza szerokim wyborem kolorów, interesujące jest także wykończenie grzejników – strukturalne lub młotkowe – uzyskane za pomocą specjalnych farb. Pasują więc nie tylko do awangardowych, nowoczesnych wnętrz, ale także do klasycznych i zabytkowych. W pomieszczeniach awangardowych grzejniki PLAN w intensywnych, kontrastowych do barwy ścian kolorach, ożywiają i urozmaicają przestrzeń – doskonale prezentują się nie tylko we wnętrzach mieszkalnych, ale także biurowych. Atuty grzejników SOLLARIUS w wykonaniu PLAN nie ograniczają się jedynie do estetyki. Doskonale pełnią one bowiem swoją podstawową funkcję, jaką jest ogrzewanie pomieszczeń. Tak jak wszystkie grzejniki z rodziny REGULUS-system mają one wymiennik zbudowany z miedzi, a obudowę z aluminium. Są więc szczególnie odporne na korozję. Emisja ciepła następuje w drodze radiacji oraz konwekcji. Wnętrze ogrzane jest równomiernie, a przy podłodze nie tworzy się odczuwana jako dyskomfort warstwa chłodniejszego powietrza. Niewielka pojemność wodna i mała masa własna grzejników REGULUS-system decydują o ich dużej sterowalności. Zalety tych grzejników ujawniają się szczególnie w okresach przejściowych – wiosną i jesienią – przy znacznych wahaniach temperatury otoczenia, kiedy trzeba szybko podnieść tempera- turę w pomieszczeniu lub zatrzymać proces grzania w razie wystąpienia intensywnego nasłonecznienia. Niewielkim początkowym wydatkiem energii grzejniki osiągają pełną moc nominalną, właściwą dla temperatury podanej na zasilaniu i bardzo szybko podejmują swoją funkcję grzewczą. Szybko reagują na sygnał ze sterownika i niemal natychmiast po włączeniu kotła zaczynają grzać pełną mocą. Po osiągnięciu zadanej temperatury szybko się schładzają i przestają grzać, sprawiając, że ogrzewanie jest energooszczędne i gwarantuje mieszkańcom komfort cieplny na żądanie. Grzejniki REGULUS-system można stosować bez ograniczeń w układach otwartych i zamkniętych c.o. w każdego typu instalacji – z miedzi, plastiku czy tradycyjnej stalowej. Doskonale współpracują z niskotemperaturowymi źródłami ciepła – kotłami kondensacyjnymi, kotłami stałopaliwowymi oraz pompami ciepła. Grzejniki REGULUS-system SOLLARIUS PLAN, tak jak inne z rodziny produktów firmy REGULUS-system, ze względu na swoją budowę są bardziej odporne na korozję i zmiany ciśnienia w instalacji, co znacząco wydłuża czas ich eksploatacji. Są dopuszczone do zastosowania na terenie całej UE. Dzięki precyzyjnej kontroli jakości oraz żywotności materiałów, z jakich są zbudowane, grzejniki objęte są 25-letnim okresem gwarancji na szczelność. Wybierając grzejniki REGULUS-system SOLLARIUS PLAN, można mieć pewność, że to dobra inwestycja na długie lata. Są bowiem ekonomiczne i energooszczędne oraz sprawnie i szybko ogrzewają pomieszczenie. Ich niepowtarzalny design i bogata kolorystyka sprawiają, że grzejniki SOLLARIUS PLAN stanowią prawdziwą ozdobę wnętrza, w którym się znajdują, nadając mu indywidualny klimat. nr 3/2011 A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y REGULUS-SYSTEM Sp.J. ul. Dworkowa 2, 43-300 Bielsko-Biała tel./fax 33 812 36 69, 33 815 10 25 www.regulus.com.pl www.eksper tbudowlany.pl 73 PÓŁKA Z NARZĘDZIAMI WALIZKOWY ZESTAW KLUCZY I NASADEK obrotowe bez ryzyka ześlizgnięcia się narzędzia bądź „obrobienia” śruby czy nakrętki. Z kolei część oczkową cechuje bardzo wysoka wytrzymałość. Dodatkową zaletą kluczy jest wygodna rękojeść z antypoślizgową powierzchnią chwytową, dopasowaną do kształtu dłoni. Klucze oraz nasadki zostały wykonane ze stali chromo-wanadowej. Sugerowana cena brutto: 480 zł. Firma Stanley wprowadziła do sprzedaży nowy zestaw mechaniczny z serii FatMax. Komplet składa się z 40 wytrzymałych kluczy, nasadek i akcesoriów. Zestaw mechaniczny FatMax pozwala uniknąć gromadzenia dziesiątek różnych narzędzi służących do dokręcania i odkręcania śrub oraz nakrętek. Wszystkie klucze oraz nasadki wchodzące w skład zestawu są odporne na ścieranie, a ich ukształtowanie pozwala na pewne osadzenie w gniazdach śrub i zapobiega wyślizgiwaniu. W skład zestawu wchodzi 40 elementów, wśród których znalazło się 13 kluczy płasko-oczkowych (od 7 do 19 mm), profesjonalny klucz grzechotkowy z przełącznikiem kierunku obrotów, komplet 21 nasadek (od 10 do 32 mm), adapter 1/2"→3/8", uniwersalny przegub, dwie przedłużki długości 125 i 250 mm oraz rękojeść uchylna i przesuwna. Klucze płasko-oczkowe znajdujące się w zestawie mechanicznym FatMax wyróżnia specjalne ukształtowanie szczęk z dużą powierzchnią przylegania do śruby, dzięki czemu pozwalają przenosić wysokie momenty 3 NARZĘDZIA W 1 Firma Bosch wprowadziła na rynek nowy wsze gotowe do użycia. Na jednym cyklu ładowania akumulato- model Uneo Maxx – urządzenie, które łą- ra można wywiercić około 20 otworów o średnicy 10 mm w be- czy w sobie 3 funkcje: młota udarowo- tonie lub 120 otworów o tej samej średnicy w drewnie. Pojem- -obrotowego, wiertarki i wkrętarki. Pneu- ność akumulatora wystarcza na wkręcenie maks. 130 wkrętów matyczny mechanizm udarowy pozwala wier- (5×60 mm). Znajdująca się w wyposażeniu standardowym go- cić w betonie otwory do średnicy 10 mm w bardzo krótkim czasie. Wystarczy zmienić położenie przełącz- dzinna ładowarka umożliwia szybkie naładowanie akumulatora. Inne atuty nowego urządzenia to miękka okładzina Softgrip na nika, żeby młot udarowo-obrotowy zmienił się w wiertarkę rękojeści, która zapewnia bezpieczne i wygodne trzymanie narzę- lub wkrętarkę. Jeśli chcemy wykonać prace domowe, jak dzia oraz oświetlenie PowerLight. Dioda gwarantuje dobre oświe- np. powieszenie lampy, montaż szafek kuchennych czy tlenie miejsca pracy, także w miejscach zaciemnionych. mebli, nie musimy zmieniać narzędzi, a jedynie osprzęt – z wierteł na końcówki wkręcające. System SDS-Quick sprawia, że wymiana osprzętu jest łatwa i szybka. Urządzenie jest bezprzewodowe i waży jedynie 1,4 kg, co gwarantuje W wyposażeniu standardowym znajdują się: godzinna ładowarka, akumulator, 2 wiertła do kamienia (6 i 8 mm), 2 uniwersalne wiertła do drewna i metalu (5 i 6 mm) oraz 4 długie końcówki wkręcające różnego typu. użytkownikowi swobodną pracę zarówno w domu, jak i w ogrodzie. Uneo Sugerowana cena brutto: Uneo Maxx w walizce, z ładowarką i aku- Maxx jest zasilany wymiennym akumulatorem litowo-jonowym 18 V. Aku- mulatorem – 889 zł; Uneo Maxx w kartonie, bez ładowarki i akumulato- mulatory litowo-jonowe nie rozładowują się samoczynnie, dlatego są za- ra – 559 zł. KLUCZ GRZECHOTKOWY Długi, łamany klucz grzechotkowy K 4131 marki Kamasa Tools, z moż- mechanizmu. Za pomocą liwością blokady główki w położeniu odchylonym pod 13 różnymi kątami, pokrętła sterującego w do- dostosowuje narzędzie do pracy nawet w trudno dostępnych miejscach. wolnym momencie można odwró- Grzechotka ułatwia i jednocześnie przyspiesza zakręcanie lub odkręca- cić kierunek obrotu klucza. nie połączeń śrubowych. Długi uchwyt (285 mm) oraz odchylona o 180º Narzędzie wykonano z odpornej na od- główka zapewniają większą skuteczność działania. Blokada główki w po- kształcenia stali chromowo-wanadowej. łożeniu pod 13 różnymi kątami zapobiega przemieszczaniu oraz zmianie Zostało także wyposażone w ergonomiczną, satynową rę- położenia podczas pracy. kojeść, pokrytą powłoką cierną, która zapewnia mocny chwyt. Mocny 72-zębowy mechanizm zapadkowy klucza wymaga tylko 5-stop- Sugerowana cena brutto: około 183 zł. niowego obrotu i umożliwia wykonywanie krótkich, kątowych ruchów. Płynne zazębienie pozwala na uzyskanie większych momentów przy zakręcaniu czy odkręcaniu połączeń gwintowych bez obawy uszkodzenia 74 Opracowano na podstawie informacji od firm Zdjęcia: serwis prezentowanych firm nr 3/2011 INSTALACJE mgr inż. Janusz Strzyżewski GNIAZDA I ŁĄCZNIKI W INSTALACJACH ELEKTRYCZNYCH W każdej standardowej instalacji elektrycznej występują gniazda wtyczkowe oraz łączniki. Ich budowa oraz sposób zamocowania zależą od miejsca zainstalowania oraz metody wykonania instalacji. pisami, w nowych lub zmodernizowanych instalacjach, wszystkie gniazda wtyczkowe muszą mieć styk ochronny (w sprzedaży są jeszcze gniazda bez styku ochronnego). W gniazdach jednofazowych dwubiegunowych (230 V) występują dwa rodzaje styków ochronnych. Może to być styk w postaci bolca lub zespół dwóch styków typu „schuko”, umieszczonych po bokach gniazda. Większość produkowanych obecnie sprzętów ma wtyczki uniwersalne, pasujące do obu tych Fot. Ospel W instalacji ułożonej w rurkach pod tynkiem, a także wykonanej płaskimi przewodami kabelkowymi ułożonymi w tynku, stosuje się osprzęt podtynkowy, umieszczony w puszkach osadzonych w ścianie. Jeżeli instalacja ułożona jest na wierzchu ścian w rurkach lub przy zastosowaniu kabelków, wówczas odpowiedni jest osprzęt natynkowy. Zarówno w pierwszym, jak i drugim przypadku może to być osprzęt bez specjalnych zabezpieczeń lub osprzęt odporny na czyli, mówiąc potocznie, jest to gniazdo bryzgoszczelne. Zaleca się instalowanie gniazd jednofazowych podwójnych lub w pewnych przypadkach także potrójnych. Eliminuje to potrzebę stosowania rozgałęziaczy. Gniazda w pokojach mieszkalnych oraz w pomieszczeniach o charakterze biurowym instaluje się zwykle na wysokości 30 cm nad podłogą. W kuchni gniazda umieszcza się nad powierzchnią blatów, czyli na wysokości około 1,2 m. Rozmieszczenie gniazd w łazience również zależy od ich przeznaczenia – gniazdo do podłączenia golarki czy suszarki do włosów powinno być zainstalowane w pobliżu lustra, a więc zwykle na wysokości Gniazdo bryzgoszczelne z uziemieniem. Gniazdo podwójne z uziemieniem. zanieczyszczenia stałe i wodę. W instalacjach układanych w listwach i kanałach stosowany jest osprzęt w wykonaniu specjalnym. Gniazda wtyczkowe Podstawową funkcją gniazda wtyczkowego jest umożliwienie przyłączenia odbiornika wyposażonego w giętki przewód i wtyczkę. Przy czym wtyczka musi być dopasowana do gniazdka. W instalacjach domowych i biurowych w gniazdach przyłączonych do obwodów jednofazowych 230 V zwykle nie ma z tym problemu. Większość gniazd i wtyczek jest tak skonstruowana, że pasują do siebie bez względu na to, od jakiego producenta pochodzą. W obiektach przemysłowych występują gniazda oraz wtyczki o różnej konstrukcji. Podłączenie odbiornika może w pewnych sytuacjach wymagać wymiany wtyczki lub gniazdka. W budynkach biurowych i mieszkalnych większość gniazd wtyczkowych jest instalowana pod tynkiem. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi prze- 76 www.eksper tbudowlany.pl Łącznik dwugrupowy świecznikowy z podświetleniem. typów gniazdek. Także wtyczki urządzeń z podwójną izolacją, mimo że nie mają styku ochronnego, pasują do gniazd ze stykiem ochronnym. Są to wtyczki płaskie lub ze specjalnymi wycięciami. W pomieszczeniach wilgotnych i na zewnątrz budynków niezbędne jest instalowanie gniazd wtyczkowych w obudowie odpornej na wpływy zewnętrzne: zanieczyszczenia stałe i kurz oraz wodę. W zależności od potrzeb mogą to być gniazda instalowane w puszkach podtynkowych lub na wierzchu ścian. Odporność obudowy określa się wg normy PN-EN 60529:2003 – kod IP. Oznaczenie składa się z dwóch liter IP i następujących po nich dwóch cyfr. Pierwsza z nich określa stopień ochrony przed dostępem ciał stałych, w skali od 0 do 6, a druga – stopień ochrony przed wodą, w skali od 0 do 8. I tak gniazdo wtyczkowe, na którego obudowie podano oznaczenie IP44 jest chronione przed dostępem ciał stałych o średnicy 1 mm i większej oraz przed bryzgami wody, Łącznik dwugrupowy świecznikowy. około 1,4 m, a do podłączenia pralki może być umieszczone nisko nad podłogą, tak jak w pokojach, lub powyżej górnej powierzchni obudowy pralki, czyli na wysokości około 80 cm. Należy przy tym pamiętać, że gniazda wtyczkowe w łazience muszą być instalowane poza strefą zwiększonego zagrożenia, a więc w odległości nie mniejszej niż 60 cm od krawędzi wanny lub brodzika. Rozmieszczenie gniazd w pomieszczeniach przemysłowych dostosowuje się do wyposażenia technologicznego. Oprócz gniazd standardowych ogólnego przeznaczenia, stosowane są gniazda służące do przyłączania telefonów oraz urządzeń audiowizualnych, a także gniazda antenowe. Łączniki Podobnie jak gniazda, także łączniki muszą być dostosowane do charakteru pomieszczenia i do sposobu wykonania instalacji. Wśród łączników rozróżniamy łączniki o stabilnym położeniu w stanie załączenia lub wynr 3/2011 Ä warto wiedzieć Gniazda i łączniki dzięki swojej stylistyce podkreślają walory estetyczne pomieszczenia. W czasie remontu instalacji warto więc pomyśleć o wymianie starych modeli na nowe, bardziej nowoczesne i funkcjonalne. A rynkowa oferta gniazd i łączników może przyprawić o zawrót głowy. Do wyboru są bowiem różne ich kształty i kolory. Do dyspozycji mamy też różne materiały, z których zostały wykonane – od tworzywa sztucznego, przez drewno, szkło i metal, aż po naturalną skórę. Interesujące rozwiązanie stanowią ramki, które chowają się w ścianie. Kupić można także modele z ozdobnymi wymiennymi pierścieniami. Jeżeli łącznik nam się znudzi, możemy wymienić element ozdobny. kami schodowymi, daje możliwość sterowania oświetleniem z kilku miejsc. Łączniki zwierne służą do uruchamiania sygnalizacji dzwonkowej i oświetlenia na przykład klatki schodowej (współpraca z wyłącznikiem czasowym). Łączniki żaluzjowe służą do sterowania napędami podnoszącymi i opuszczającymi żaluzje. Ściemniacze wyposażone w podzespoły elektroniczne pozwalają regulować poziom natężenia oświetlenia, przy czym po wyłączeniu i ponownym włączeniu powracają (dzięki funkcji pamięci) do takiego poziomu, jaki był w chwili wyłączenia. W ostatnich latach coraz powszechniej stosowane są także wielofunkcyjne przyciski jako elementy tzw. inteligentnych instalacji. Tego typu aparaty umożliwiają sterowanie wieloma urządzeniami z jednego miejsca. Można sterować nie tylko oprawami oświetleniowymi, ale także np. żaluzjami i grzejnikami. Oferowane są wersje stacjonarne, montowane na ścianie w miejsce zwykłego łącznika, lub takie, które działają podobnie do pilota, ale mają formę breloczka do kluczy. Standardowe łączniki umieszcza się zwykle na wysokości około 1,4 m nad poziomem podłogi, przy czym te, które służą do załączania oświetlenia instaluje się wewnątrz pomieszczenia od strony klamki, w odległości około 15 cm od ościeżnicy. Wyjątek stanowią łazienka, WC oraz małe pomieszczenia pozbawione światła dziennego. W łazience lepiej umieścić łącznik na zewnątrz, może być wtedy w normalnym wykonaniu, umieszczony wewnątrz powinien mieć szczelną obudowę. W przypadku WC i innych małych pomieszczeń wygodniej jest włączyć oświetlenie przed wejściem do wnętrza. INSTALACJE łączenia, a także łączniki chwilowe (zwierne), np. przyciski dzwonkowe. W zależności od funkcji, jaką pełnią łączniki, dzielimy je na: jednobiegunowe, świecznikowe, schodowe, krzyżowe, zwierne „światło”, zwierne „dzwonek”, żaluzjowe itp. Odrębną grupę stanowią ściemniacze z pokrętłem i dotykowe. Te ostatnie mogą być sterowane także pilotem. Zwykłe łączniki stosowane w instalacjach podtynkowych w suchych pomieszczeniach mają stopień ochrony IP20 (przed dostępem ciał stałych większych niż 2,5 mm, np. przypadkowy dotyk palcem). Natomiast aparaty instalowane w pomieszczeniach o zwiększonym zagrożeniu porażeniem, np. w piwnicy muszą mieć obudowę o stopniu ochrony IP44, zaś umieszczone na zewnątrz budynku – IP65. Podobny stopień ochrony mają łączniki instalowane w budynkach przemysłowych. Łączniki jednobiegunowe służą do załączania pojedynczych opraw oświetleniowych, zwykle wyposażonych w pojedyncze źródło światła. Łączniki dwubiegunowe umieszcza się w obwodach zasilających grupę opraw, które chcemy włączać wybiórczo lub żyrandol zawierający kilka źródeł światła. Łącznik schodowy pozwala włączać światło z dwóch miejsc, a krzyżowy, współpracując z łączni- Więcej artykułów na temat instalacji elektrycznych znajdziesz na: reklama nr 3/2011 R E K L A M A www.eksper tbudowlany.pl 77 OGRODY Krystyna Stankiewicz Fot. P.U.H. Joniec OGRODZENIE W DOBRYM STYLU Ogrodzenie pełni wiele funkcji – utrudnia intruzom wstęp na posesję, izoluje od hałasu, kurzu i spalin. Powinno też być ładne, mocne i trwałe oraz współgrać z architekturą domu. Między estetyką i funkcją Wybór typu ogrodzenia i materiałów na jego wzniesienie nie może być przypadkowy. Ogrodzenie powinno bowiem dopełniać architekturę domu, to znaczy pasować do jego charakteru, formy bryły, stylu i wykończenia elewacji oraz do ogrodowej architektury. To jednak nie wszystko. Trzeba jeszcze uwzględnić otocznie domu – sąsiednie budynki i charakterystyczne cechy krajobrazu – a także lokalne tradycje budowania. Przy czym najle- piej kierować się umiarem, aby efekt nie był zbyt przytłaczający. Poza estetyką rozważenia wymaga również użytkowa funkcja ogrodzenia – czy ma być tylko ozdobą i barierą psychologiczną dla złodziei, czy też rzeczywiście bronić przed wtargnięciem intruzów na teren posesji lub chronić mieszkańców przed hałasem i innymi niedogodnościami związanymi z ruchem ulicznym, uciążliwym sąsiedztwem itp. Nie należy jednak zapominać, że ogrodzenie oglądamy nie tylko z ulicy czy drogi dojazdowej, ale też z ogrodu i okien domu. Ma to znaczenie zwłaszcza przy ogrodzeniach pełnych, zamykających widok na otoczenie. W takiej sytuacji warto zadbać o urozmaicenie płaszczyzny ogrodzenia np. wstawkami z innego materiału lub przez pomalowanie go w ciekawe wzory. Niewskazane jest jednak stosowanie agresywnych motywów i jaskrawych kolorów, które mogłyby konkurować z barwami ogrodu. Pełne czy ażurowe Fot. P.U.H. Joniec Ogrodzenia pełne wznosi się zazwyczaj w miejskich osiedlach domów jednorodzinnych, usytuowanych przy ruchliwych i hałaśliwych ulicach. Izolują one dom i ogród od otoczenia i zapewniają mieszkańcom intymność. Przez lite ogrodzenie trudno bowiem podpatrywać z zewnątrz to, co dzieje się na posesji. Takie ogrodzenie może jednak zachęcać niepowołane osoby do sprawdzenia, co 78 www.eksper tbudowlany.pl warto wiedzieć Ä Jeśli ogrodzenie jest lekkie, budowa fundamentów zwykle nie jest konieczna. Ciężkie, masywne ogrodzenie wymaga solidnego fundamentu, który zabezpieczy je przed przechyleniem się lub wywróceniem. Jest to istotne zwłaszcza na gruntach piaszczystych i nienasiąkliwych. Szerokość fundamentu zależy od rodzaju gruntu i wysokości ogrodzenia. Zaleca się jednak, aby fundament był szerszy od cokołu co najmniej o 10 cm. ukrywa się za szczelnym murem. Utrudnia też sąsiadom czy przypadkowym przechodniom zaobserwowanie ewentualnego włamania. A pokonanie muru nie stanowi dla potencjalnego włamywacza większej przeszkody niż sforsowanie ażurowego płotu. Warto też pamiętać, że lite ogrodzenie optycznie zmniejsza ogród i może działać klaustrofobicznie. Ponadto pełne ogrodzenie zabiera roślinom światło potrzebne do ich rozwoju, a brak swobodnego przepływu powietrza niekorzystnie wpływa na klimat nie tylko w ogrodzie, ale i w pomieszczeniach domu. Konieczne jest więc pozostawienie nawet niewielkich prześwitów, które zapewnią ruch powietrza na posesji. Natomiast ogrodzenia ażurowe zawsze wyglądają lżej niż pełne, ale też odsłaniają widok domu i ogrodu. Nie zapewniają więc mieszkańcom intymności, a także nie izolują od hałasu. Z tego też powodu ogrodzenia ażurowe zazwyczaj buduje się w cichej okolicy i tam, gdzie z okien domu otwiera się ładny widok na otaczający go krajobraz – las, łąkę czy pola. Ogrodzenia ażurowe są też dobrym sposobem na optyczne powiększenie ogrodu. Przed wścibskimi spojrzeniami osób z zewnątrz można osłonić się szpalerem roślin posadzonych w odpowiednich miejscach przy płocie lub pergolą czy trejażem z pnączami. Wprawdzie rośliny utrudnią nieco przepływ powietrza, ale nie zahamują go zupełnie. nr 3/2011 R Fot. Plant Publicity Holland OGRODY Katarzyna Pruchniewicz HORTENSJA OGRODOWA Hortensje trafiły do Europy w XVIII wieku i mimo iż są roślinami niezbyt łatwymi w uprawie, to mają ogromną rzeszę miłośników i coraz częściej goszczą w naszych ogrodach. I trudno się temu dziwić, ponieważ piękne, kolorowe i dorodne kwiaty hortensji są prawdziwą ozdobą ogrodów. Hortensje są krzewami zrzucającymi liście na zimę. Osiągają wysokość do 1,5 m. Paleta barw kwiatów jest bardzo bogata – od białej poprzez różne odcienie różu, czerwieni, aż do najbardziej pożądanej – niebieskiej i fioletowej. Co ciekawe, kolorem kwiatów można sterować. Wystarczy zmie- nić kwasowość gleby, na której rośnie hortensja ogrodowa, aby wpłynąć na barwę jej kwiatów. Aby uzyskać czerwonawy odcień, należy utrzymać bardziej zasadowy odczyn, natomiast kwaśna gleba powoduje, że kwiaty stają się niebieskie, a nawet fioletowe. Mariesii Perfecta Czego potrzebuje Ze względu na nadmorskie pochodzenie hortensje najlepiej czują się w klimacie morskim, wilgotnym i łagodnym. W Polsce najokazalsze krzewy rosną na Pomorzu oraz w zachodniej części kraju. Hortensje mają spore wymagania dotyczące gleby. Lubią podłoże przepuszczalne, próchniczne i wilgotne. Nie znoszą gleb ciężkich, gliniastych i zalewowych. Preferują stanowiska od słonecznych do półcienistych. Na stanowiskach półcienistych rośliny lepiej się rozwijają, ale słońce sprzyja lepszemu ich kwitnieniu. Nawożenie Fot. Plant Publicity Holland Do podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych należy nawożenie. Na rynku dostępne są wieloskładnikowe nawozy sypkie przeznaczone specjalnie dla hortensji. Stosuje się je dwu-, trzykrotnie w czasie sezonu. Najpóźniej rośliny można nawozić pod koniec sierpnia. Można także stosować nawozy płynne, którymi podlewa się rośliny raz na 7–10 dni. 80 Nawadnianie Bouquet Rose www.eksper tbudowlany.pl Ze względu na bujne ulistnienie i obfite kwitnienie hortensje dotkliwie odczuwają brak wody. W suche lata oraz przy bardziej nr 3/2011 warto wiedzieć Ä piaszczystej glebie należy je intensywnie podlewać. Już mały niedobór wody powoduje usychanie zarówno listowia, jak i kwiatostanów. Fot. Plant Publicity Holland Oto pięć najczęstszych powodów: Przemarznięcie rośliny – hortensja kwitnie na zeszłorocznych pędach, czyli na tych częściach rośliny, które są najbardziej narażone na przemarznięcie w czasie zimy i które mogą być uszkodzone przez wiosenne przymrozki. Nieprawidłowe cięcie – wycięcie jesienią tegorocznych przyrostów z pąkami kwiatowymi, które zakwitłyby w następnym roku. Za dużo cienia – cień hamuje rozwój pąków kwiatowych. Zbyt zasadowy odczyn gleby – takie podłoże przyczynia się do słabego rozwoju rośliny, liście żółkną (tzw. chloroza liści). Zbyt zasadowy odczyn gleby zmniejsza przyswajalność żelaza z podłoża, a żelazo jest głównym składnikiem zielonego barwnika – chlorofilu, który odpowiada za procesy fotosyntezy. Za suche podłoże – hamuje rozwój rośliny, która z braku wody szybko więdnie i nie ma sił na rozwój pąków kwiatowych. OGRODY Dlaczego hortensja nie kwitnie? Hortensja ogrodowa Zabezpieczenie przed zimą Cięcie Prawidłowe przycinanie hortensji zapewnia jej silny wzrost oraz bujne kwitnienie. U każdego gatunku hortensji cięcie należy wykonywać podobnie, czyli nie skraca się pędów, a jedynie po kwitnieniu przycina przekwitłe kwiatostany. Z krzewu należy usunąć pędy złamane, cienkie i słabe. Fot. Plant Publicity Holland Przed zimą, po opadnięciu liści, należy związać krzew w taki sposób, aby powstał stożek. Podstawę krzewu należy podsypać torfem, drobną korą lub obłożyć niewielkimi gałązkami jedliny. Cały krzew owija się agrowłókniną lub matą słomianą. Wiosną nie należy zbyt wcześnie odsłaniać rośliny, aby nie uszkodziły jej przymrozki. Blauer Zwerg W ogrodzie hortensja dobrze prezentuje się jako pojedyncza roślina oraz jako grupa na tle trawnika. Pięknie wygląda również na tle elewacji domu, przy tarasie, ławeczce lub altanie. Ze względu na bardzo dekoracyjne kwiaty hortensja sama w sobie stanowi jednorodną, efektowną kompozycję. Nie potrzebuje więc do towarzystwa innych kwiatów. Jako tło dla hortensji dobrze sprawdzą się iglaki o ciemniejszych igłach, np. cisy. Kwiaty hortensji nadają się również na bukiety. Więcej informacji o roślinach i ich pielęgnacji znajdziesz na www.colour-your-life.pl nr 3/2011 Fot. Plant Publicity Holland W którym miejscu w ogrodzie Bodensee www.eksper tbudowlany.pl 81 14 ANB/Jaga 70 WARTO WIEDZIEĆ Atlas 19, 31, 50 Balex Metal 25 Blachy Pruszyński 2, 27 Carrier 58, 67 Cedat 15 Den Braven 29 Energia i Dom 63 Fakro 21 Flir 3, 34 Fonko 58 Galeco 25 Glen Dimplex 58 Hewalex 59 Hydropol-Dekor 59 Idmar 71 Isover 38 Izohan 49 Izolex 1, 51, 83 Joniec 79 Junkers 60 KAEM 11 Knauf Insulation 33, 39 Kreisel 15 Leroy Merlin 17 MPM 66 Nateo 60 Nomos-Bud 45 Ospel 77 Paroc 39 Perfexim 72, 84 Protec Regulus-System 26 72, 73, 75 Renoplast Rigips Rockwool Ruukki 66 26 Selena Sika SPS Klima Stiebel Eltron Numer obejmuje okres wydawniczy maj–czerwiec WYDAWCA: AGENCJA REKLAMOWA MEDIUM s.c. Bogusława Wiewiórowska-Paradowska, Irena Wiewiórowska ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel. 22 810 58 09, fax 22 810 27 42 http://www.ekspertbudowlany.pl e-mail: [email protected] Redaktor naczelny: Joanna Korpysz-Drzazga [email protected] 82 www.eksper tbudowlany.pl Sekretarz redakcji: Monika Mucha [email protected] Współpracownicy: Sebastian Czernik, Piotr Idzikowski, Waldemar Joniec, Jerzy Kosieradzki, Karol Kuczyński, Jadwiga Litke, Jacek Sawicki, Krystyna Stankiewicz, Janusz Strzyżewski, Elżbieta Wysowska REKLAMA I MARKETING: tel. 22 810 25 90, 810 28 14 Dyrektor ds. reklamy i marketingu: Joanna Grabek, tel. 600 050 380, [email protected] KOLPORTAŻ I PRENUMERATA: tel./fax 22 810 21 24 Dyrektor ds. marketingu i sprzedaży: Michał Grodzki, [email protected] Specjalista ds. promocji: Marta Lesner-Wirkus, [email protected] Specjalista ds. dystrybucji: Katarzyna Galemba, [email protected] DRUK: Elanders Polska Sp. z o.o., ul. Mazowiecka 2, 09-100 Płońsk 52 35, 41 50 54, 55 Sopro Nakład 15 tys. egz. 40 5, 27 Scala Plastics Schwenk Insulation ISSN 1730-1904 52 14, 16 Saunier Duval Schomburg Wspieramy program promocji prasy INDEKS FIRM Alpol 53 61, 67 61 Weber 7 VELUX 23 Viessmann 62 XL-Tape International 9 Wszelkie prawa zastrzeżone © by AGENCJA REKLAMOWA MEDIUM Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstów. Nie zwraca materiałów nie zamówionych. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam, ogłoszeń i artykułów sponsorowanych zamieszczanych na łamach dwumiesięcznika „Ekspert Budowlany” oraz ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyn. Zdjęcia na okładce (od góry): Tikkurila, Viessmann, Libet AGENCJA REKLAMOWA MEDIUM jest członkiem Izby Wydawców Prasy nr 3/2011 tworzymy ciep³o - kolorem NOWOŚCI odwiedzaj naszą stronę www.perfexim.com.pl PRODUKOWANE W POLSCE Teraz możesz mieć grzejnik w kolorze, o jakim nawet nie marzyłeś. Cała paleta kolorów RAL jest do Twojej dyspozycji Ty wybierasz – my malujemy... Poniżej przykładowe kolory z palety RAL RAL 1018 RAL 1033 RAL 2002 RAL 2003 RAL 3005 RAL 4003 RAL 4008 RAL 5015 RAL 5021 RAL 6001 RAL 6018 RAL 7000 RAL 7031 RAL 7032 RAL 9003 RAL 9011 odwiedzaj naszą stronę www.perfexim.com.pl P.P.U.H. PERFEXIM LTD Sp. z o.o. ul. Samotna 2, 61-441 Poznań tel. +48 61 830 20 17, faks +48 61 830 23 06 e-mail: [email protected]