biuletyn nr 10.indd

Transkrypt

biuletyn nr 10.indd

10 (60)
Listopad 2003
Uroda w ustawach
Bezpieczeństwo zabawek
Eksporter w banku
O przydatności reklamy raz jeszcze
Zawieranie umów w internecie
Biuletyn dla małych i średnich firm
www.euroinfo.org.pl
Biuletyn euro info dla małych i średnich firm
Od redakcji
Spis treści
Szanowni Czytelnicy,
Zbliża się moment wstąpienia Polski do UE i w związku z tym
obserwujemy wzrost już i tak ogromnego zainteresowania
kwestiami dostosowania polskiego prawa do regulacji
europejskich. W związku z tym postanowiliśmy wyjść naprzeciw
Państwa oczekiwaniom i zwiększyć ilość publikacji poświęconych
kwestiom prawnym. W bieżącym numerze prezentujemy obszar
ustawodawstwa regulującego kwestie związane z produkcją,
opakowaniem i sprzedażą kosmetyków oraz problem
bezpieczeństwa zabawek. Dodatkowo, w numerze publikujemy
najciekawsze pytania z czatu z dr. Małgorzatą Kotwicą ekspertem
z Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi, który prowadzi Krajowy
System Informowania o Kosmetykach. Czat ten odbył się w ramach
szerszego cyklu organizowanego przez dziennik Rzeczpospolita
we współpracy z Euro Info, który jest elementem kampanii
Enlargement. W dziale poświęconym nowym technologiom
Krzysztof Gienas pokazuje jak unikać pułapek związanych
z podpisywaniem umów przez Internet. W cyklu poświęconym
kredytowaniu MSP znajdą Państwo informacje o tym, jak uzyskać
kredyt bankowy, zaś Katarzyna Staszyńska podpowie Państwu,
jak mierzyć skuteczność reklamy w przedsiębiorstwie.
Polecamy równie nasze stałe rubryki: przegląd ofert
kooperacyjnych, wykaz aktualnie organizowanych seminariów
i szkoleń oraz zaproszenia na targi kooperacyjne do Niemiec
i Szwecji. Życzymy miłej lektury i jak zwykle zapraszamy do
komentarzy pod adresem [email protected]
Redakcja
URODA W USTAWACH
Polskie i europejskie regulacje dotyczące kosmetyków.
Czat z ekspertem.
BEZPIECZEŃSTWO ZABAWEK
Czyli jak bawić się bezpiecznie.
EKSPORTER W BANKU
Wszystko o kredycie bankowym
O PRZYDATNOŚCI REKLAMY RAZ JESZCZE
Jak mierzyć skuteczność reklamy
ZAWIERANIE UMÓW W INTERNECIE
Jak uniknąć pułapek związanych z podpisywaniem umów w
sieci.
PREZENTACJA PROGRAMU eContent
AKTUALNOŚCI
OFERT KOOPERACJI
Redaguje zespół:
Anna Sarzyńska
Redaktor Naczelna
[email protected]
Zofia Pinchinat-Witucka
tel.: (22) 450 99 37
[email protected]
Michał Polański
tel.: (22) 450 99 38
[email protected]
biuletyn
[email protected]
Adres redakcji:
Euro Info Centre przy Funduszu Współpracy
ul. Górnośląska 4a, 00-444 Warszawa
tel.: (+48 22) 450 9940
fax: (+48 22) 622 0378
http://www.euroinfo.org.pl
listopad 2003, nr 10 (60)
produkcja
MARLEX Sp. z o.o.
nakład: 3 000 egz.
Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega
sobie prawo do ich zmiany i redagowania. Uwagi i komentarze
prosimy kierować na adres [email protected] Wszystkie
teksty zawarte w biuletynie Euro Info mogą być przedrukowywane
wyłącznie po uzyskaniu zgody redakcji. Zainteresowanych
subskrypcją prosimy o kontakt z najbliższym Euro Info Centre.
Okładka: ?
3
Prawo europejskie
Uroda w ustawach – czyli europejskie i polskie regulacje
prawne dotyczące kosmetyków
Z dniem 12 maja 2002 r. straciło moc rozporządzenie Prezydenta
Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o dozorze nad artykułami żywności i przedmiotami użytku w zakresie dotyczącym
kosmetyków. W życie weszła Ustawa z dnia 30 marca 2001 r.
o kosmetykach (DzU Nr 42, poz.473, 2001 r.). Głównym celem
wprowadzenia tego podstawowego aktu prawnego było dostosowanie prawa polskiego w zakresie wymagań, jakie powinien
spełniać kosmetyk wprowadzany do obrotu na terenie Polski, do
przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej. Przepisy te znajdują się w Dyrektywie Kosmetycznej 76/768/EEC z dnia 27
lipca 1976 r.
Jedną z podstawowych zasad Dyrektywy Kosmetycznej jest
sformułowanie jasnych wymagań, jakie powinien spełniać kosmetyk, aby mógł zostać dopuszczony do obrotu w krajach Unii
Europejskiej. Aby kosmetyk mógł być swobodnie sprzedawany
w obrębie UE, musi być tak samo oznakowany, opakowany i
odpowiadać takim samym przepisom bezpieczeństwa w każdym
kraju należącym do UE. Polska ustawa o kosmetykach oparta jest
o Dyrektywę Rady 76/768/EEC z uwzględnieniem 6. poprawki
do tej dyrektywy (93/35/EEC).
Wprowadzenie nowej ustawy ma na celu m.in. przygotowanie
polskiego producenta kosmetyków do wymagań, jakie są stawiane kosmetykom, będącym w obrocie na terenie UE. Ustawa ta
określa w zakresie niezbędnym dla zapewnienia bezpieczeństwa
zdrowia ludzi, wymagania dotyczące składu i oznakowania
kosmetyków oraz warunki, jakie musi spełnić producent wprowadzając kosmetyk na rynek polski.
Ustawa o kosmetykach z dnia 30 marca dotyczy dokładnie zdefiniowanej grupy wyrobów. Artykuł 2. w ustępie 1. podaje jasną
definicję pojęcia kosmetyk „w rozumieniu ustawy kosmetykiem
jest każda substancja przeznaczona do zewnętrznego kontaktu
z ciałem człowieka: skórą, włosami, wargami, paznokciami,
zewnętrznymi narządami płciowymi, zębami i błonami śluzowymi
jamy ustnej, którego wyłącznym lub głównym celem jest utrzymywanie ich w czystości, pielęgnowanie, ochrona, perfumowanie
lub upiększanie.” Uzupełnieniem definicji jest Rozporządzenie
Ministra Zdrowia z dnia 16 czerwca 2003 r. „w sprawie określenia kategorii produktów będących kosmetykami” (DzU Nr 125,
poz.1168, 2003 r.). Rozporządzenie to jest adaptacją Aneksu
I dyrektywy unijnej, zarówno Aneks I jak i ww.rozporządzenie
zawierają listy rodzajów kosmetyków odpowiadających definicji,
przeznaczonych do powszechnego stosowania przez konsumentów i do użytku profesjonalnego, nie rozróżnia ich przeznaczenia
ze względu na wiek użytkowników, np. dla dorosłych lub dla
dzieci, jedyne ograniczenie - to surowce, których w kosmetykach
dla dzieci stosować nie wolno, lub mogą być stosowane w ograniczonym stopniu.
Podstawowym warunkiem, jaki musi spełniać każdy kosmetyk
wprowadzony do obrotu, używany w zwykłych lub innych dają-
4
cych się przewidzieć sytuacjach jest ten, że nie może on zagrażać zdrowiu człowieka - jego stosowanie musi być dla człowieka
bezpieczne. Dlatego też Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia
12 lipca 2002 r. (DzU Nr 105, poz.934, 2002 r.) przedstawia
listę substancji niedozwolonych do stosowania w kosmetykach,
listę substancji dozwolonych do stosowania w kosmetykach
w ograniczonych ilościach, zakresie i warunkach stosowania,
listę barwników dozwolonych do stosowania w kosmetykach,
listę substancji konserwujących dopuszczonych do stosowania w
kosmetykach oraz listę substancji promieniochronnych dopuszczonych do stosowania w kosmetykach. Rozporządzenie to zawiera
listy z Aneksów II, III, IV, VI, VII i VIII do Dyrektywy 76/768/EEC
włącznie z ich 25. uzupełnieniem.
Opakowanie
Artykuł 6. ustawy o kosmetykach informuje o tym, w jaki sposób
powinno być oznakowane opakowanie jednostkowe kosmetyku.
Jedynie Wątpliwości może budzić jedynie brak ustępu, mówiącego o obowiązku umieszczania na opakowaniu kosmetyku informacji w języku polskim. Nie należy jednak zapominać, że ta kwestia
uregulowana została w Ustawie z dnia 7 października 1999 r.
o języku polskim.
Producent może, ze względu na tajemnicę przedsiębiorstwa
wystąpić z wnioskiem do Głównego Inspektora Sanitarnego o
wyrażenie zgody na nieujawnienie na opakowaniu jednostkowym nazwy jednego lub kilku składników kosmetyku. Sposób w
jaki należy to uczynić oraz wzór wniosku, który należy złożyć
zostały opisane w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 24
maja 2002 r. (DzU Nr 69, poz.644, 2002 r.). Rozporządzenie
Ministra Zdrowia oraz artykuł 7. ustawy o kosmetykach oparte zostały o Dyrektywę Komisji 95/17/EEC z dnia 19 czerwca 1995
r. Dyrektywa ta określa szczegółowe zasady stosowania dyrektywy Rady 76/768/EEC w sprawie nieumieszczania jednego lub
więcej składników w wykazie na opakowaniu kosmetyku.
Krajowy System Informowania o Kosmetykach Wprowadzanych
do Obrotu
Ustęp 4. artykułu 7a mówi, że producent lub jego przedstawiciel,
lub osoba, na której zamówienie kosmetyk jest produkowany,
lub osoba odpowiedzialna za wprowadzenie importowanego
kosmetyku na rynek UE, powiadomi kompetentny organ Państwa
Członkowskiego o miejscu produkcji kosmetyku lub jego pierwszego importu, podając adres miejsca produkcji lub pierwszego importu do UE, zanim wprowadzony zostanie on na rynek Wspólnoty.
Ustęp 5. ww. artykułu mówi, że Państwa Członkowskie wyznaczą
kompetentne organy i prześlą dane o nich do Komisji Europejskiej,
która ogłosi je w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich
(Official Journal of European Communities). Odpowiednikiem tego
artykułu w polskiej ustawie o kosmetykach jest artykuł 8. mówiący
o utworzeniu Krajowego Systemu Informowania o Kosmetykach
Wprowadzanych do Obrotu. Artykuł ten nakłada na producenta
(zgodnie z definicją zawartą w ustawie producentem jest zarów-
Prawo europejskie
no ten, kto produkuje, jak i ten kto konfekcjonuje lub importuje
kosmetyki) obowiązek zgłoszenia do ww. systemu informacji o
kosmetyku przed dniem wprowadzenia go do obrotu. W jaki
sposób należy to uczynić i na jakim formularzu informuje producenta Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 czerwca
2002 r. Aby wypełnić obowiązek nałożony zarówno ustawą,
jak i rozporządzeniem,
producent
powinien
zgłosić do Krajowego
Systemu Informowania
o
Kosmetykach
Wprowadzanych do
Obrotu (KSIOK) następujące dane: nazwę
handlową
wprowadzanego kosmetyku,
jego kategorię, nazwę
lub nazwisko i adres
wprowadzającego
na rynek oraz adres
miejsca, w którym
przechowywana jest
dokumentacja kosmetyku określona artykułem
11. ustawy. KSIOK nie
jest organem dopuszczającym
kosmetyki
do obrotu, nie wydaje
żadnych świadectw
stwierdzających, że
kosmetyk jest bezpieczny dla zdrowia ludzi i
może być wprowadzony do obrotu, jest tylko
organem notyfikującym
wprowadzenie przez
konkretnego producenta zgłaszanego produktu kosmetycznego
na rynek polski. KSIOK
musi przyjąć zgłoszenie każdego produktu
(spełniającego definicję kosmetyku zawartą
w ustawie), które wpłynie na prawidłowo
wypełnionym
formularzu zgłoszeniowym
(wzór tego formularza
stanowi załącznik nr 1 do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z
dnia 11 czerwca 2002 r. w sprawie określenia wzoru formularza przekazania danych do Krajowego Systemu Informowania
o Kosmetykach Wprowadzonych do Obrotu oraz sposobu ich
gromadzenia w tym systemie).
Całkowitą odpowiedzialność za wprowadzany na rynek kosmetyk
ponosi producent przekazujący produkt kosmetyczny do handlu.
Na nim spoczywa odpowiedzialność za właściwy skład kosmetyku, zgodne z przepisami informacje na opakowaniu, on również
odpowiada za to, aby kosmetyk nie zagrażał zdrowiu człowieka.
Wymóg troski o zdrowie człowieka nakłada na producenta obo-
październik 2003, nr 9 (59)
wiązek posiadania tak zwanego ‘dossier’ dla każdego kosmetyku. Dossier musi zawierać szereg informacji dotyczących danego
kosmetyku, takich jak ilościowy i jakościowy skład, specyfikację
fizykochemiczną i mikrobiologiczną dla surowców i gotowego
produktu, ocenę wpływu kosmetyku na bezpieczeństwo zdrowia
ludzi, przygotowaną z uwzględnieniem charakterystyki toksykologicznej składników,
ich struktury chemicznej, stopnia kontaktu
z ciałem człowieka,
a także nazwisko i
adres osoby odpowiedzialnej za tę ocenę,
udokumentowane
wyniki badań działania kosmetyku, jeżeli
jest to uzasadnione
deklarowanym rodzajem działania oraz
istniejące dane o niepożądanych skutkach
dla zdrowia powstałych w następstwie
stosowania kosmetyku
(o ile producent takie
informacje posiada).
To, jakie informacje
powinno
zawierać
dossier każdego kosmetyku, zapisano w
artykule 11. ustawy z
dnia 30 marca 2001
r. o kosmetykach. Są
to wymagania analogiczne
do tych,
jakie są stawiane
każdemu kosmetykowi
wprowadzanemu do
obrotu na terenie UE
(artykuł 7a Dyrektywy
76/768/EEC).
Producent winien takie
dossier posiadać i
udostępniać je do celów kontroli organowi
upoważnionemu.
W Polsce na mocy
artykułu 13. ustęp
1 nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy sprawuje Państwowa Inspekcja
Sanitarna, natomiast w zakresie znakowania, zafałszowań i
prawidłowości obrotu - Inspekcja Handlowa.
Małgorzata Kotwica
Instytut Medycyny Pracy w Łodzi
Krajowy System Informowania o Kosmetykach
5
Kredyt – słowo magiczne
Czat – regulacje dotyczące kosmetyków.
mirka: czy można już ocenić jak producenci kosmetyków
dostosowali się do wytycznych ustawy? Jak wygląda ocena w skali
całego kraju procesu gromadzenia odpowiedniej dokumentacji a
w szczególności oceny bezpieczeństwa dla zdrowia ludzi?
Małgorzata Kotwica: witam państwa. Organem uprawnionym
do oceny dokumentacji kosmetyku jest Państwowa Inspekcja
Sanitarna i tylko ona ma prawo mieć dostęp do tej dokumentacji.
Krajowy System informowania o kosmetykach nie ma wglądu do
tzw. dossier kosmetyku.
kosmo: a PIH może się domagać wglądu do takiej
dokumentacji ?
M.K.: nie powinna, ponieważ leży to w gestii Państwowej
Inspekcji Sanitarnej (zgodnie z art. 13 ustawy o kosmetykach).
della: kto jest zobowiązany przechowywać dokumenty dotyczące
kosmetyków pochodzących z kraju, który wstępuje do Unii
Europejskiej - producent czy dystrybutor w Polsce?
M.K.: wprowadza do obrotu kosmetyk najczęściej polski
dystrybutor. Dokumenty mogą być przechowywane u
rzeczywistego producenta, nie mniej dystrybutor musi mieć
możliwość przedstawienia ich na żądanie Państwowej Inspekcji
Sanitarnej
monika: niemiecki producent zlecił firmie polskiej zapakowanie
jego produktów z branży kosmetycznej i ich dostawę, on będzie
je wprowadzał do polskich sieci handlowych. On chce się
oznaczać na opakowaniach jako producent- paczkujący. Co na
to PIH?
M.K.: jeżeli producent niemiecki przyśle do Polski gotowy zamknięty
produkt i będzie opakowywał go tylko w Polsce to zgodnie z
polską ustawą o kosmetykach jest producentem i jego adres musi
widnieć na opakowaniu; nie ma terminu producent paczkujący.
Natomiast jeżeli kosmetyk pakowany (konfekcjonowany) jest w
Polsce to producentem tego kosmetyku zgodnie z ustawą jest ten,
który go konfekcjonuje, bo jest ostatnią osobą mającą wpływ na
jego bezpieczeństwo.
izba: czy wyroby chemii gospodarczej i kosmetyki wymagają
oznaczenia CE?
M.K.: nie wymagają, gdyż oznaczenie takie nie jest przewidziane
w dyrektywie o kosmetykach. Znak CE musi bowiem być
przewidziany w konkretnej dyrektywie, żeby istniał obowiązek jego
stosowania. Pełna lista dyrektyw przewidujących oznakowanie CE
dostępna jest na stronach Euro Info: http://www.euroinfo.org.pl/
index.php?yy=1&id=488#wdn W przypadku, w którym prawo
Unii nie przewiduje obowiązku oznakowania CE, producent nie
może umieszczać takiego znaku.
della: często zagraniczni producenci umieszczają datę na
zgrzewie tuby lub data jest nadrukowana po napisie :best before.
Czy polski dystrybutor w takich przypadkach musi umieścić
dodatkową naklejkę, na której znajdzie się napis „najlepiej zużyć
przed końcem...”
M.K.: tak, zgodnie z ustawą o kosmetykach z 30 marca 2001,
musi taką informację umieścić.
kosmo: czy można zastąpić wyrażenie : zużyć przed końcem
...na ważne do ?
M.K.: nie można zastąpić słowami „ważne do...”, jak również
nie można napisać „zużyć przed końcem...”. Prawidłowym,
ustawowym zapisem jest „najlepiej zużyć przed końcem...”.
kosmo: czy jest obowiązek przetłumaczenia na język polski
składów chemicznych importowanych kosmetyków ?
M.K.: skład chemiczny musi być podany zgodnie z nazwami
przyjętymi w Międzynarodowym Nazewnictwie Składników
Kosmetycznych (INCI).
michal: gdzie można znaleźć kody INCI ? (International Names
of Cosmetic Ingredients ) Czy jest jakieś rozporządzenie na ten
temat, albo strona internetowa.
M.K.: rozporządzeń żadnych na ten temat nie ma, natomiast są
książki (tytuł podany zostanie w wydaniu papierowym Dobrej
Firmy 4 listopada 2003).
Pełny zapis czatu dostępny jest na stronie internetowej
www.rzeczpospolita.pl
michal: czy po wejściu do UE trzeba będzie umieścić na
kosmetyku oznaczenie że nie było ono testowane na zwierzętach
? Kto to potwierdza ?
M.K.: nie trzeba umieszczać takiej informacji. Zakaz testowania
gotowego produktu kosmetycznego na zwierzętach ma być
wprowadzony w UE dopiero w 2004r.
6
Eksporter w banku – Co powinien wiedzieć eksporter,
który chce otrzymać kredyt bankowy
Obecna sytuacja na rynkach zagranicznych zmusza polskich eksporterów do oferowania sprzedaży na warunkach wydłużonych
terminów odroczenia płatności. Często powoduje to zmniejszenie
ilości środków na prowadzenie działalności gospodarczej i konieczność korzystania z zewnętrznego źródła finansowania jakim
jest kredyt bankowy.
Eksporter, jak każdy podmiot ubiegający się o kredyt w banku niezależnie od tego czy jest to kredyt obrotowy czy inwestycyjny, krótkoterminowy czy średnio- lub długoterminowy – musi udowodnić
bankowi swoją zdolność kredytową. Zatem zdolność kredytowa
jest to zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami
w umownych terminach spłaty.
Sprawdzanie zdolności kredytowej wynika z faktu, że każdy kredyt
udzielony przez bank jest obciążony ryzykiem braku jego spłaty
lub tzw. „opóźnienia w spłacie”. Urzeczywistnienie się tego ryzyka
skutkuje dla banku obowiązkiem tworzenia rezerwy, aby tego uniknąć bank w swoich procedurach ma obowiązek zminimalizowania ryzyka przy podejmowaniu decyzji kredytowej. Podstawową
gwarancją dla banku jest satysfakcjonująca sytuacja gospodarcza
i finansowa kredytobiorcy. Oceny tej sytuacji bank dokonuje na
podstawie niezbędnych dokumentów i informacji, jakie ubiegający się o kredyt podmiot jest zobowiązany przedstawić zgodnie z
wymaganą wewnętrzną procedurą bankową, wynikającą z obowiązującego prawa bankowego.
Jeżeli ocena jest pozytywna bank może odstąpić od wymogu
ustanawiania dodatkowych zabezpieczeń spłaty kredytu lub
ograniczyć ich ilość. Generalną zasadą jest – szczególnie w
przypadku słabszej kondycji finansowej kredytobiorcy – wymóg
banku ustanawiający kilka rodzajów zabezpieczeń spłaty kredytu.
Zasady udzielania kredytów oraz metody rozpatrywania wniosków kredytowych ujęte są w obowiązujących w każdym banku
wewnętrznych regulaminach kredytowych. Dla oceny ryzyka bank
ustala ratingi (poziomy) ryzyka akceptowalne dla banku oraz ustanawia limity kredytowe lub branżowe, określające maksymalny dopuszczalny poziom zaangażowania z tytułu kredytu czy branży.
Jak przygotować wniosek kredytowy
Podstawą ubiegania się o kredyt jest wniosek o jego udzielenie.
Powinien on zawierać niezbędne elementy: − charakterystykę
kredytobiorcy,
− określenie rodzaju kredytu,
− przeznaczenie kredytu,
− źródła spłaty kredytu (ten punkt jest bardzo istotny!),
− termin spłaty,
− prawne zabezpieczenia spłaty kredytu.
Przy wnioskowaniu o kredyt inwestycyjny niezbędne jest określenie:
− cyklu realizacji,
− kosztu przedsięwzięcia,
− struktury finansowania nakładów,
− efektywności i zyskowność inwestycji (prognoza),
− okresu finansowania (wykorzystania i spłaty kredytu z uwzględnieniem okresu karencji).
Podjęcie decyzji o udzieleniu kredytu poprzedzone jest analizą
dokumentów i informacji uzyskanych od kredytobiorcy, w wyniku
której ocenia się:
− kredytobiorcę z punktu widzenia jego wiarygodności oraz posiadania zdolności kredytowej.
Daje to bankowi podstawę do oszacowania ryzyka a w szczególności: ryzyka zarządzania firmą, ryzyka ekonomiczno-handlowego dotyczącego otoczenia zewnętrznego firmy tj. warunków rynkowych (ryzyko to oceniane jest w aspekcie zagrożeń
lub możliwości rozwojowych firmy),
− przedsięwzięcie inwestycyjne z punktu widzenia efektywności
samego przedsięwzięcia i korzyści dla firmy.
Co to jest ryzyko kredytowe?
Ryzyko kredytowe wynika z faktu, że kredytobiorca może nie być
w stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań. Zatem przy ocenie
ryzyka kredytobiorcy ważna jest nie tylko ocena sytuacji finansowej, ale również uwzględnienie zagrożenia związanego z sektorem gospodarki, grupą przemysłową lub wybranym produktem, a
przy ocenie kredytobiorcy-eksportera dodatkowo zagrożenia związanego z krajem odbiorcy zagranicznego (opóźnienie w zapłacie
lub jej brak może pogorszyć wypłacalność kredytobiorcy). Ocena
skali ryzyka jest dla banku podstawą do wyboru określonej formy
prawnego zabezpieczenia spłaty kredytu.
Rodzaj kredytu (obrotowy, inwestycyjny, refinansowy, krótkoterminowy czy też o dłuższym terminie spłaty, w złotych czy dewizach)
w wielu przypadkach przesądza o tym, iż pewne rodzaje zabezpieczeń mogą być stosowane, a inne nie. Należy pamiętać, że w
zależności od rodzaju kredytu niektóre z zabezpieczeń są wręcz
prawnie niedopuszczalne! W zależności od rodzaju ryzyka kredytu, bank preferuje różne rodzaje zabezpieczeń.
Niech więc Państwo zawsze starają się zmusić bank do określenia
rodzaju ryzyka kredytu i udzielenia pomocy w wyborze najbardziej
odpowiedniego rodzaju jego zabezpieczenia. Może być tak, że
zabezpieczenie wystarczające w przypadku jednego kredytu,
może okazać się niewystarczające w przypadku innego, gdy
zmieni się charakter jego ryzyka. Oczywiście sytuacja może być
odwrotna. Przy poprzednim kredycie dane zabezpieczenie mogło
być dla banku niewystarczające, a przy obecnym może absolutnie
satysfakcjonować.
Jeżeli kredytobiorcą jest podmiot o bardzo dobrej kondycji finansowej, dla którego bank od wielu lat prowadzi rachunek bankowy,
zabezpieczenia mogą być zniesione lub traktowane mniej rygorystycznie.
7
W stosunku do kredytobiorcy wykazującego słabą kondycję finansową i gospodarczą, rozpoczynającego działalność lub takiego,
który nie jest znany bankowi, należy się spodziewać, iż wymogi
dotyczące zabezpieczeń będą rygorystyczne.
Ważne jest także , że mogą się Państwo starać o kredyt, również
wtedy, gdy przedsiębiorstwo dopiero rozpoczyna działalność.
Zasady bankowe określają bowiem, iż wymóg oceny zdolności
kredytowej nie jest stawiany w stosunku do nowo utworzonego
podmiotu, który rozpoczyna po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej, o ile wnioskodawca przedstawi bankowi zabezpieczenia spłaty kredytu, określone przez bank jako gwarantujące odzyskanie wierzytelności w sytuacji braku spłaty kredytu.
Innym elementem, który bank ocenia przy wyborze zabezpieczenia jest również realna możliwość zaspokojenia roszczeń oraz
czas w jakim to zaspokojenie może nastąpić.
W przypadku każdego kredytu pierwszoplanowe znaczenie dla
banku mają zabezpieczenia umożliwiające zaspokojenie jego
roszczeń bez konieczności prowadzenia egzekucji. Przy przyjmowaniu zabezpieczenia majątkowego bank analizuje, czy składniki
majątkowe są łatwe do zbycia. W przypadku gdy zabezpieczeniem jest na przykład sprzęt wysoce specjalistyczny – jego zbycie
może być trudne, co wydłuża czas zaspokojenia roszczeń.
Zabezpieczenia bankowe przy udzielaniu kredytu
Bank może zabezpieczyć swoją wierzytelność poprzez przyjęcie
jednej lub kilku form zabezpieczenia.
Prawne zabezpieczenia dzielą się na:
– osobiste – weksel własny in blanco, poręczenie wekslowe,
poręczenie udzielone na podstawie przepisów k.c., gwarancja
bankowa, przelew wierzytelności, przystąpienie do długu kredytowego, pełnomocnictwo,
– rzeczowe – zastaw ogólny, bankowy zastaw rejestrowy, zastaw
na prawach, przewłaszczenie na zabezpieczenie, kaucja, blokada środków na rachunku bankowym, hipoteka.
Przy wyborze formy zabezpieczenia brane są pod uwagę różnego
rodzaju kryteria, a w szczególności:
− rodzaj i wysokość wierzytelności,
− termin spłaty kredytu,
− status prawny kredytobiorcy,
− sytuacja finansowa, gospodarcza i majątkowa kredytobiorcy,
− cechy danego zabezpieczenia wynikające z dotyczących go
przepisów prawnych oraz z postanowień umowy o ustanowieniu zabezpieczeń, np. sposób ustanowienia zabezpieczenia,
przesłanki i zakres odpowiedzialności wynikające z zabezpieczenia, sposób realizacji uprawnień banku, przewidywany
nakład pracy banku, koszt zabezpieczenia dla kredytobiorcy.
Reasumując: czynnikami decydującymi przy podejmowaniu decyzji o kredytowaniu klienta jest jego sytuacja ekonomiczno-finansowa, efektywność kredytowanego przedsięwzięcia, dochodowość
transakcji z punktu widzenia banku oraz perspektywy jej dalszego
rozwoju. Banki dopuszczają możliwość finansowania firm rozpoczynających działalność, jednakże z uwagi na podwyższony
poziom ryzyka kredytowego warunkami niezbędnymi są:
− pozytywna ocena prognozowanych wyników w okresie
kredytowania oraz analiza szans wykonania prognoz,
8
− pozytywna ocena jakościowa kredytobiorcy,
− analiza sytuacji ekonomiczno-finansowej udziałowców
kredytobiorcy,
− ocena wartości i jakości proponowanych zabezpieczeń,
− ocena ryzyk specyficznych, związanych z danym rodzajem
działalności gospodarczej,
− analiza wrażliwości na występowanie zjawisk niekorzystnych,
charakterystycznych dla kredytowanej transakcji.
Kredytobiorcami banku powinny być podmioty posiadające historię dobrej współpracy z bankiem lub:
− prowadzące działalność przez okres umożliwiający ustalenie ich
wiarygodności kredytowej i określenie ryzyka ich finansowania
(minimum 2 lata, a jeżeli to ma być kredyt eksportowy,
przynajmniej 1 rok sprzedaży eksportowej),
− prowadzące księgi handlowe,− wykazujące zyski z działalności
oraz dodatnie przepływy pieniężne (cash-flow),
− podmioty posiadające potencjał rozwojowy oraz te, z
którymi współpraca cechuje się dobrymi perspektywami,
tj. przynoszące do banku obroty (co najmniej proporcjonalne do
zaangażowania kredytowego), realizujące roczne przychody
w wysokości określonej przez bank, charakteryzujące się sumą
bilansową na poziomie określonym przez bank.
Bank nie finansuje: podmiotów objętych listami kredytobiorców
niewywiązujących się ze zobowiązań wobec banków, posiadających zaległości podatkowe oraz z tytułu składek na ZUS, postawionych w stan upadłości.
Oczywiście banki komercyjne, w zależności od założonej strategii
prowadzenia działalności, związanej z ich wielkością i możliwościami przeznaczenia środków na akcję kredytową, mogą
wprowadzać dodatkowe specyficzne warunki przy podejmowaniu
decyzji o udzieleniu kredytu, ale wszystkie muszą bezwzględnie
przestrzegać wymogów prawa bankowego.
Kilka podstawowych rad dla każdego kredytobiorcy
Po pierwsze, wszystko co zostało napisane powyżej nie miało na
celu pokazania jak groźny jest bank i że lepiej omijać go z daleka!
Niech Państwo pamiętają, że to bank potrzebuje klientów i będzie
o nich zabiegał. Należy jednak mieć na uwadze również to, że
bank obowiązują prawo bankowe i procedury, a to określa zakres
jego działalności.
Jak zatem zachować się wobec banku, aby szybko, sprawnie i
skutecznie być przez niego obsłużonym jako wiarygodny kredytobiorca? Oto jedenaście rad doświadczonego bankowca:
• Pamiętaj! Przedkładaj bankowi w określonym przez niego
terminie wszystkie niezbędne dokumenty, sporządzone w
sposób czytelny i prawidłowy a przede wszystkim rzetelny. Nie
dostarczaj dokumentów, których termin płatności już upłynął
(np. zaświadczenia o zaleganiu z podatkami lub składkami
na ZUS są ważne przez 3 miesiące od daty ich wystawienia).
Nie ukrywaj faktów negatywnych – analityk kredytowy w
banku wie doskonale jakie są lub mogą być, słabe punkty w
działalności przedsiębiorstwa i ostatecznie zmusi kredytobiorcę
do ujawnienia wszystkich szczegółów. To niepotrzebnie
wydłuży czas analizowania Twojej wiarygodności kredytowej,
a co najważniejsze podważy zaufanie do Ciebie i spowoduje
bardziej rygorystyczne traktowanie.
• Pamiętaj! Jeśli nie jesteś dotąd znany w banku, a masz zawarte
umowy kredytowe z innymi bankami, nie ukrywaj tego faktu.
Szczególnie nie odwlekaj w czasie dostarczenia bankowi
informacji na temat klauzul w tych umowach zabraniających
Ci zaciągania nowych zobowiązań. Jeśli na samym początku
poinformujesz o tym fakcie bank , może Ci on pomóc w
negocjacjach zmiany rygorystycznych klauzul zawartych w
umowach z innymi bankami. Bankowcy często dochodzą
do porozumienia w celu umożliwienia klientom prowadzenia
dalszej działalności. Praktyka pokazuje, że po 3-4 tygodniach
„wyciągania” informacji od przyszłego kredytobiorcy, na
końcu i tak niekorzystne fakty wychodzą na jaw (klauzule w
umowach kredytowych lub brak wpisu do ksiąg hipotecznych,
lub nadmierne zobowiązania udziałowców Twojej firmy, które
powodują, że nie mogą być poręczycielami itp.). Efektem tego
jest odmowa udzielenia kredytu, a ponadto niepotrzebna strata
czasu i nerwów obu stron.
• Pamiętaj! Bądź rzetelny w udzielaniu informacji − przed
bankiem raczej nie da się ukryć niekorzystnych faktów (istnieje
wymiana informacji między bankami, krąży lista niesolidnych
kredytobiorców). Jeżeli ujawnisz fakty jak najwcześniej, wspólnie
z bankiem możecie znaleźć satysfakcjonujące rozwiązanie.
• Pamiętaj! Jeśli jesteś eksporterem prowadzącym działalność
co najmniej przez 2-3 lata, bank będzie wymagać od Ciebie
przedstawienia dokumentacji dotyczącej realizacji sprzedaży
eksportowej, tj. prawidłowości sporządzania umów handlowych
z odbiorcami zagranicznymi, reklamacji dotyczących
wykonania kontraktu, częstotliwości występowania sporów
handlowych i sposobu ich rozwiązywania. W przypadku
ich występowania, niezbędna będzie dla banku informacja,
czy są to reklamacje uzasadnione, na przykład − gdy
dostarczasz towar niezgodny z zamówieniem lub opóźniasz
dostawy, itp. Jeżeli powód sporu jest zakwalifikowany jako
„nieuzasadniony” jest to najczęściej fikcyjna reklamacja – na
przykład Twój odbiorca chce opóźnić zapłatę. . Prowadź więc
dokumentację w sposób uporządkowany – pracownik banku
może złożyć Ci wizytę i prosić o jej pokazanie. Pamiętaj! Z
prawidłowo prowadzonej dokumentacji bank wyciąga wnioski
o Twojej rzetelności jako przedsiębiorcy oraz rzetelności Twoich
kontrahentów zagranicznych jako płatników. To zasadniczo
wpływa na Twoją zdolność do regulowania zobowiązań z
tytułu jaki otrzymasz.
• Pamiętaj! Jeśli prowadzisz również sprzedaż na rynku
krajowym, to bank dokona oceny Twojej działalności w relacji
z odbiorcami krajowymi w aspektach opisanych powyżej.
• Pamiętaj! Twoja rzetelność jako producenta i sprzedawcy
oraz rzetelność Twoich odbiorców to atut przy podejmowaniu
decyzji kredytowej – notoryczne opóźnienia w płatnościach
– czy to krajowych czy zagranicznych – wpływają negatywnie
na ocenę Twojej wypłacalności. Jeżeli więc nie masz z tym
problemów, pokazuj to jako swoje mocne strony. Jeśli masz
obawy co do solidności Twojego kontrahenta – ubezpiecz się
od ryzyka produkcji i braku zapłaty.
podwyższonym ryzyku np. krajów WNP to pamiętaj o
prawidłowym sporządzeniu kontraktu. Oprócz zapisów
dotyczących przedmiotu sprzedaży (nazwa, ilość, cena,
baza dostawy, termin zapłaty) powinien on zawierać
wszystkie klauzule, które maksymalnie ochronią Twoje interesy.
Szczególnie ważne są: klauzula dotycząca rozstrzygania
sporów handlowych (najlepsi prawnicy zajmujący się rynkami
WNP potwierdzają, iż najkorzystniejszy jest arbitraż np. w
Moskwie lub w Polsce ( a nie w sądach powszechnych).
Kontrahenci z krajów WNP prawie zawsze akceptują ten
arbitraż – (raczej nie należy powoływać się na arbitraż w
Paryżu, Sztokholmie). Równie istotne są: klauzula siły wyższej,
klauzula zawieszenia/przerwania lub odstąpienia od realizacji
kontraktu, klauzula o prawie kraju, któremu poddana jest
umowa handlowa oraz język umowy z zaznaczeniem, która
wersja językowa jest wiążąca w przypadku rozstrzygania
sporów, klauzula o zapłacie odsetek za opóźnienie zapłaty, itp.
Bank będzie wymagał od Ciebie przedstawienia kontraktów w
sytuacji, kiedy zaakceptuje jako jedno z zabezpieczeń spłaty
kredytu cesję na bank wierzytelności z tych kontraktów. Kwestią
kontraktów zajmiemy się w kolejnych artykułach.
• Pamiętaj! Nieprecyzyjne zapisy w Twoim kontrakcie handlowym
dotyczące możliwości prawnego egzekwowania należności
mogą w konsekwencji skutkować brakiem zapłaty, a tym samym
brakiem środków na obsługę zobowiązań kredytowych. Bank
zwraca na to szczególna uwagę !
• Pamiętaj! Jeśli w trakcie analizy dokonywanej przez bank okaże
się, że w przeszłości wykorzystywałeś środki z udzielonego
kredytu w sposób niezgodny z celem określonym we wniosku
kredytowym i Bank chce mieć pewność, że będziesz je obecnie
wykorzystywał prawidłowo, może wprowadzić wymóg
regulowania bezpośrednio Twoich zobowiązań wymagalnych,
aby mieć pewność, że zobowiązania kontraktowe będą
zrealizowane w sposób właściwy (a tym samym Twój odbiorca
zapłaci za dostawę czy wykonaną usługę).
• Pamiętaj! Powiadamiaj bank niezwłocznie o życzeniach
Twojego kontrahenta co do odroczenia terminu zapłaty w
przypadku niemożności jej dokonania w pierwotnym terminie –
bank może bowiem podjąć decyzję o przesunięciu daty spłaty
jednej lub kilku rat kredytowych do czasu zapłaty należności
przez Twojego odbiorcę. Trudności jakie będziesz miał w
terminowym regulowaniu swoich zobowiązań kredytowych z
powodu opóźnień zapłaty przez krajowych lub zagranicznych
odbiorców zostaną bardzo szybko wychwycone przez bank,
ponieważ z pewnością prowadzić on będzie na bieżąco
monitoring Twojej płynności.
• Pamiętaj! Bank ma możliwości wykrycia Twoich trudności, więc
nie ukrywaj ich. Im szybciej je ujawnisz, tym większa będzie
Twoja wiarygodność dla banku, co pomoże w szybszym
i sprawniejszym rozwiązaniu problemu wspólnie z Twoim
bankiem.
Urszula Sobieraj i Paweł Kowalewski
• Pamiętaj! Jeśli ubiegasz się o kredyt dla realizacji kontraktu
eksportowego (kredyt celowy) z kontrahentem z rynku o
9
Prawo europejskie
Jak bawić się bezpiecznie
Aby zapewnić bezpieczeństwo konsumentom, a zwłaszcza dzieciom, które są użytkownikami zabawek, Unia Europejska określiła
minimalny poziom bezpieczeństwa, jaki muszą spełniać zabawki, żeby były dopuszczone do obrotu na Wspólnym Rynku. Od
1 maja 2004 r. przepisy te będą obowiązywać także polskich
producentów, w tym i tych, którzy sprzedają swoje produkty wyłącznie w Polsce.
Część przepisów już dziś obowiązujących w Polsce wprowadza
regulacje europejskie.
Podstawową regulacją europejską jest Dyrektywa Rady 88/378/
EWG z dnia 3 maja 1988 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw
Państw Członkowskich dotyczących bezpieczeństwa zabawek.
Dyrektywa należy do tzw. dyrektyw nowego podejścia, tj. dyrektyw ustanawiających wymogi bezpieczeństwa produktu.
Informacje na temat prawa Unii Europejskiej w zakresie produkcji zabawek znajdują się na stronach Komisji Europejskiej: http:
//europa.eu.int/comm/enterprise/toys/index.htm
Polskie przepisy w tym zakresie to:
• ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności
(DzU z dnia 7 października 2002 r.),
• ustawa z dnia 22 stycznia 2000 r. o ogólnym bezpieczeństwie
produktów (DzU z dnia 7 marca 2000 r.),
• rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 września
2001 r. w sprawie szczegółowych warunków dotyczących
bezpieczeństwa zabawek (DzU z dnia 17 października
2001 r.),
• rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki
Społecznej z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie warunków
i trybu dokonywania oceny zgodności zabawek (DzU z dnia
2 lipca 2003 r. – obowiązuje od dnia członkostwa Polski
w Unii Europejskiej).
Odpowiedzialność producenta
Warto podkreślić, że producent zabawek, jak każdy inny
producent, jest odpowiedzialny w sposób nieograniczony za
bezpieczeństwo wprowadzanych do obrotu produktów (odpowiedzialność ta dotyczy także importerów). Od odpowiedzialności
tej nie zwalnia producenta przestrzeganie norm technicznych.
Odpowiedzialność producenta regulowana jest ustawą o ogólnym bezpieczeństwie produktu oraz Kodeksem cywilnym.
W przypadku niektórych rodzajów produktu ta ogólna odpowiedzialność postrzegana jest jednak jako niewystarczająca.
Wprowadzane są więc uregulowania specyficzne, mające
na celu zapewnienie użytkownikom produktu wystarczającego
poziomu ochrony. W przypadku zabawek, uregulowaniem specyficznym jest Dyrektywa o zabawkach i wprowadzające ją do
polskiego prawa rozporządzenia Rady Ministrów oraz Ministra
Gospodarki.
10
Zgodnie z dyrektywą producent zabawek może wprowadzać na
rynek tylko takie zabawki, które spełniają określone wymogi bezpieczeństwa (wymogi zasadnicze). Producent przez umieszczenie
na produkcie znaku CE potwierdza spełnienie tych wymogów.
Warunki zasadnicze
Dyrektywa o zabawkach i implementujące jej postanowienia
rozporządzenie w sprawie warunków i trybu dokonywania oceny
zgodności zabawek uznają, że:
• spełniają wymogi bezpieczeństwa zabawki wyprodukowane
zgodnie z normami zharmonizowanymi, na których
umieszczono oznakowanie CE,
• jeżeli jednak producent nie zastosował norm zharmonizowanych
lub zastosował je częściowo albo nie ustanowiono takich
norm, to wówczas konieczne jest badanie przeprowadzone
przez jednostkę notyfikowaną i wystawienie przez nią
certyfikatu zgodności a następnie umieszczenie znaku CE
przez producenta na wyrobie.
Nie istnieje więc obowiązek stosowania norm zharmonizowanych, bowiem wymogi zasadnicze mogą być spełnione również
w inny sposób. Jeżeli jednak producent zastosuje się do norm, to
istnieje domniemanie zgodności z wymogami zasadniczymi i nie
jest potrzebny udział jednostki notyfikowanej w celu testowaniu
produktu.
Gdzie znaleźć normy zharmonizowane?
Lista norm zharmonizowanych publikowana jest w Dzienniku
Urzędowym Wspólnot Europejskich. Lista ta dostępna jest również
w Internecie pod adresem:
http://europa.eu.int/comm/enterprise/newapproach/
standardization/harmstds/reflist/toys.html
W Polsce normy zharmonizowane wprowadzane są do systemu
polskich norm przez Polski Komitet Normalizacyjny (oznaczane
są wówczas jako PN-EN). Na stronie internetowej Komitetu
(www.pkn.pl) znajduje się wyszukiwarka norm. Wystarczy wpisać hasło „bezpieczeństwo zabawek”, a uzyskamy listę norm
zharmonizowanych, których spełnienie umożliwia producentowi
samodzielne wystawienie deklaracji zgodności i oznaczenie
produktu znakiem CE. Treść norm chroniona jest jednak prawem
autorskim i nie jest dostępna nieodpłatnie. W celu nabycia norm
należy skontaktować się z Polskim Komitetem Normalizacyjnym.
Oznaczenia na zabawkach po wejściu Polski do Unii
Europejskiej
Od dnia 1 maja 2004 r. konieczne stanie się oznakowanie
zabawek wprowadzanych do obrotu znakiem CE. Wymóg ten
wynika z ustanowionych już przepisów, a konkretnie z rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
18 czerwca 2003 r. w sprawie warunków i trybu dokonywania
oceny zgodności zabawek. Rozporządzenie to wejdzie w życie
z dniem 1 maja 2004 r. Oznakowanie CE jest obowiązkowe
i podstawowe. Stosowane będą również klauzule „Zgodność z
wymaganiami bezpieczeństwa określonymi w rozporządzeniu
Prawo europejskie
nie zwalnia producenta z obowiązku upewnienia się, czy gotowy
produkt spełnia wymogi bezpieczeństwa.
Polskie certyfikaty na zabawki (IMiDz, PCBC, PZH) dla dzieci do
3 lat po integracji
Jedynym obowiązkowym oznakowaniem po wejściu Polski
do UE będzie oznaczenie CE. Nie będzie więc konieczności
uzyskiwania certyfikatów IMiDz, PCBC, PZH. Producent musi
jednak posiadać dowody na to, że jego produkt spełnia wymogi
bezpieczeństwa stawiane zabawkom, szczególnie tym, które są
przeznaczone dla dzieci poniżej 3 lat. Jednym ze sposobów
na uzyskanie takich dowodów może być np. przeprowadzenie
badań w zakładowym laboratorium lub jednostce zewnętrznej, a
jeżeli to konieczne w jednostce notyfikowanej.
Znak recyklingu
Znak recyklingu dotyczy opakowań, a nie samego produktu i
jest zagadnieniem regulowanym przez ustawę z dnia 11 maja
2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (DzU z
dnia 22 czerwca 2001 r.). Minister Środowiska wydał 4 czerwca 2003 r. rozporządzenie w sprawie oznaczania opakowań
(DzU 03.105.994 z dnia 17 czerwca 2003 r.). Tekst rozporządzenia dostępny jest na stronach Ministerstwa Środowiska:
http://www.mos.gov.pl/1akty_prawne/rozporzadzenia_ms/
03.105.994.shtml
Rady Ministrów” z dnia 18 września 2001 r. w sprawie szczegółowych warunków dotyczących bezpieczeństwa zabawek (paragraf 5. rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków
dotyczących bezpieczeństwa zabawek) oraz „Niedopuszczalne
dla dzieci w wieku poniżej 3 lat” (paragraf 12. rozporządzenia
w sprawie warunków i trybu dokonywania oceny zgodności
zabawek). Ponadto, będzie nadal obowiązywała konieczność
informowania o przeznaczeniu zabawki itp. Natomiast znak
bezpieczeństwa oparty na przepisach ustawy z dnia 3 kwietnia
1993 r. o badaniach i certyfikacji (DzU z dnia 28 czerwca 1993
r.) traci moc z chwilą przystąpienia Polski do UE (na podstawie art.
67. ustawy o systemie oceny zgodności). Tym samym, nie będzie
obowiązku umieszczania znaku B na produkcie. Być może jednak sam znak B przetrwa jako dobrowolny znak bezpieczeństwa.
Nie ma bowiem przeszkód dla umieszczania na produkcie innych
oznakowań poza znakiem CE, np. znaków jakości itp.
Certyfikat na zabawki wyprodukowane z materiałów posiadających świadectwo pochodzenia
Podstawowym obowiązkiem producenta, zgodnie z art. 8. ustawy
o ogólnym bezpieczeństwie produktów, jest wprowadzanie do
obrotu produktów bezpiecznych. Jeżeli w odniesieniu do danej
kategorii produktu zostały ustalone specyficzne wymagania,
produkt musi je spełniać. Spełnianie wymogów bezpieczeństwa
jest badane z chwilą wprowadzenia produktu do obrotu. Przed
tą datą nie ma obowiązku spełniania przez materiały i półprodukty szczególnych warunków. Nacisk bowiem położony jest na
bezpieczeństwo produktu przeznaczonego dla konsumentów. Tym
samym, stosowanie atestowanych materiałów w żaden sposób
Jednostki notyfikowane w Polsce
System jednostek notyfikowanych musi mieć zagwarantowaną niezależność od władz państwowych. Nie może więc być mowy o
Centralnym czy Ogólnopolskim Urzędzie Notyfikacyjnym. Więcej
informacji na temat funkcjonowania systemu dyrektyw nowego
podejścia można znaleźć na stronach Euro Info:
http://www.euroinfo.org.pl/index.php?yy=1&id=727
Każda jednostka notyfikowana z dowolnego państwa członkowskiego upoważniona jest do przeprowadzania badań produktów.
Pełna lista jednostek notyfikowanych (podlegających zatwierdzeniu przez Komisję Europejską) jest dostępna na stronach Komisji:
http://europa.eu.int/comm/enterprise/newapproach/
legislation/nb/notified-bodies.htm
Niestety, w chwili obecnej nie ma polskich jednostek notyfikowanych. W Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej
trwają prace nad przygotowaniem listy takich jednostek i zgłoszeniem ich do Komisji Europejskiej. Jednak jednostki te, przynajmniej
formalnie, nie zaczną działać przed 1 maja 2004 r.
Nie będzie okresów przejściowych dla producentów i importerów
zabawek
Producenci i importerzy zabawek nie zostaną objęci żadnym okresem przejściowym i obowiązywać ich będą z dniem wejścia do
UE odpowiednie zapisy znajdujące się w ustawie o bezpieczeństwie produktów, w szczególności w art. 15., który stanowi, że:
1. „Jeżeli produkt wprowadzony do obrotu nie spełnia wymagań
bezpieczeństwa określonych w art. 4, organ nadzoru może:
– zażądać od producenta informacji o zagrożeniach związanych
z produktem oraz informacji dotyczącej środków ostrożności
niezbędnych do odwrócenia grożącego niebezpieczeństwa,
– zobowiązać producenta do poddania produktu badaniu we
właściwym akredytowanym laboratorium, określając przedmiot
i termin przeprowadzenia badania; w przypadku stwierdzenia,
11
Prawo europejskie
że produkt nie spełnia wymagań bezpieczeństwa, koszty
badań ponosi producent,
– nakazać producentowi podanie odpowiednich ostrzeżeń do
publicznej wiadomości w określony sposób,
– określić szczegółowe obowiązki producenta dotyczące
udzielania konsumentom odpowiednich informacji o
produkcie,
– nakazać producentowi zapewnienie zgodności produktu z
wymaganiami bezpieczeństwa,
– nakazać producentowi wycofanie produktu z obrotu lub
podjęcie działań zmierzających do odkupienia produktu od
osób, które faktycznie nim władają,
– nakazać producentowi zniszczenie produktu, gdy stanowi to
jedyny środek zapewniający usunięcie niebezpieczeństwa.
2. Środki przewidziane w ust. 1. mogą być stosowane odpowiednio wobec sprzedawcy.
3. Organ nadzoru może we własnym zakresie dokonać czynności
określonych w ust. 1. pkt 2. i 3.
4. Środki określone w ust. 1. winny być wprowadzone natychmiast i – z wyjątkiem badań określonych w ust. 1. pkt 2. − na
koszt zobowiązanego do ich podjęcia. W przypadku stwierdzenia, że produkt nie spełnia wymagań bezpieczeństwa, koszty
badań ponosi producent.”
Dofinansowanie na uzyskanie certyfikatów
Polska mała lub średnia firma może obecnie skorzystać z programu pt. „Wstęp do jakości”, w ramach którego firma może
otrzymać dotację na współfinansowanie kwalifikowanych kosztów
usług doradczych i szkoleniowych związanych z wdrażaniem systemów jakości. Projekty realizowane w ramach programu mogą
dotyczyć następujących działań:
• przygotowanie kadry małych i średnich przedsiębiorstw do
zarządzania jakością,
• uzyskanie certyfikatów zgodności dla wyrobów, usług,
surowców, maszyn i urządzeń, aparatury kontrolno-pomiarowej
i personelu,
12
• ocena zgodności wyrobów z dyrektywami Unii Europejskiej,
nadawanie wyrobom znaku CE, umożliwiającego dostęp do
rynków Unii Europejskiej, uzyskanie certyfikatu specyficznych
systemów jakości w niektórych sektorach przemysłu,
• doskonalenie systemów zarządzania po uzyskaniu certyfikatu.
Działania objęte programem muszą być realizowane na terenie Polski. Działania realizowane w ramach programu „Wstęp
do jakości” muszą być zakończone do dnia 31 maja 2004 r.
Szczegółowe informacje znajdują się na stronie Polskiej Agencji
Rozwoju Przedsiębiorczości: www.parp.gov.pl/dotacje
Wielkość dotacji wynosi maksymalnie 60% kosztów kwalifikowanych netto przedsięwzięcia, minimum 1 000 EUR a maksimum
10 000 EUR.
Stawki celne po 1 maja 2004 roku na zabawki importowane
spoza państw UE
Nie można odpowiedzieć na pytanie o stawki celne po wejściu
Polski do UE. Nikt bowiem nie zna wysokości stawek celnych z
takim wyprzedzeniem. Można natomiast sprawdzić aktualne informacje taryfowe poprzez system TARIC:
http://europa.eu.int/comm/taxation_customs/dds/cgi-bin/
tarchap?Lang=EN
Przykładowe aktualne stawki celne na towary pochodzenia chińskiego:
1) plastikowe zabawki przedstawiające zwierzęta i postaci inne
niż ludzkie (kod 9503 49 30) stawka wynosi 0,8%,
2) zabawki imitujące broń (9503 90 10 90) stawka wynosi
0,8%,
3) puzzle (inne niż drewniane) 9503 60 90 stawka wynosi
4,7%.
Jacek Czabański
[email protected]
EIC Warszawa
Nowe technologie
eContent
Głównymi celami wewnętrznego programu Unii Europejskiej
eContent1 jest pomoc w tworzeniu, wykorzystywaniu i dystrybucji
treści cyfrowych. Rozumieć należy przez to każdy rodzaj
informacji opublikowanej na stronach internetowych, komunikację
bezprzewodową i interaktywne rozwiązania internetowe.
Program eContent składa się z trzech niezależnych linii
tematycznych:
1. Poprawa dostępności oraz rozszerzenie zakresu wykorzystania
informacji sektora publicznego.
1.1 Usługi informacyjne wykorzystujące zasoby informacyjne
sektora publicznego.
1.2 Stworzenie europejskiej bazy danych cyfrowych.
2. Wspieranie tworzenia wielojęzycznych i wielokulturowych
treści cyfrowych.
2.1 Partnerstwo i strategie wielojęzyczne.
2.2 Wzmacnianie infrastruktury językowej.
3. Zwiększenie dynamiki rynku treści cyfrowych.
3.1 Wymiana najlepszych praktyk.
3.2 Monitoring rynku treści cyfrowych.
3.3 Obrót handlowy prawami między uczestnikami rynku
treści cyfrowych.
W programie mogą uczestniczyć małe i średnie przedsiębiorstwa,
które zajmują się różnymi zagadnieniami informatycznymi,
ale także firmy konsultingowe, finansowe, świadczące usługi
promocyjne i wydawnictwa.
Podobnie jak w innych programach wewnętrznych UE, udział
w programie eContent wymaga współpracy co najmniej dwóch
instytucji z państw, które mogą uczestniczyć w programie2. Co
najmniej jeden z partnerów musi pochodzić z kraju należącego
do UE.
Tematyka projektów musi być zgodna z liniami tematycznymi
programu. Zwraca się również uwagę na przydatność rynkową
projektów, które będą realizowane.
W programie eContent istnieją trzy rodzaje projektów:
− projekty demonstracyjne (demonstration projects),
− studia wykonalności (feasibility projects),
− działania towarzyszące (accompanying measures).
Minimalna wartość projektu demonstracyjnego powinna wynosić
przynajmniej 2 mln EUR, a finansowanie nie może przekroczyć
50% kosztów projektu, ale nie więcej niż 2,5 mlnEUR. Rezultatem
końcowym projektów demonstracyjnych mogą być usługi
lub produkty informacyjne, a także ulepszenie już istniejącej
infrastruktury. Ze względu na wielkość budżetu i znaczenie
projektów demonstracyjnych konsorcjum w tym przypadku
powinno się składać z większej liczby partnerów.
Wysokość dofinansowania studiów wykonalności nie może
przekroczyć 50% kosztów projektu, ale nie może wynosić
więcej niż 200 000 EUR. Ma to zachęcić małe i średnie
przedsiębiorstwa informatyczne do składania swoich propozycji
projektów. Celem studiów wykonalności jest wsparcie rozwoju
nowych pomysłów i wstępne określenie działań niezbędnych do
realizacji projektu. Rezultatem studium ma być konkretny projekt
gotowy do zastosowania, z określoną strukturą partnerstwa i
przygotowanym budżetem. Konsorcjum do realizacji studium
wykonalności powinno tworzyć co najmniej dwóch partnerów z
dwóch różnych państw.
Działania towarzyszące są dofinansowywane w wysokości od
50% do 100% kosztów, ale wysokość dofinansowania nie może
wynosić więcej niż 1 mlnEUR. Zadaniem tego typu projektów
jest wspieranie realizacji projektów demonstracyjnych i studiów
wykonalności. Działania towarzyszące mogą być ponadto
realizowane przez jednego wykonawcę.
Przykłady projektów wybranych do współfinansowania:
ePatent – Wielojęzyczna Europejska Baza Danych
o Patentach (Linia Tematyczna 2, projekt demonstracyjny
– celem projektu jest utworzenie na bazie Internetu programu
wspomagającego uzyskiwanie informacji o patentach
na poziomie europejskim, w otoczeniu wielojęzycznym.
GEORAMA − portal nawigacyjny (Linia Tematyczna 1, projekt
demonstracyjny) – portal dostarczający wszystkich istotnych
informacji i usług związanych z turystyką.
Przewidywany termin przyjmowania zgłoszeń dla projektów
demonstracyjnych i działań towarzyszących to grudzień 2003 r.
Projekty studiów wykonalności są przyjmowane w systemie ciągłym,
ale powinny być złożone nie później niż do 28 maja 2004 r.
Wnioski powinny być wypełnione w jednym z oficjalnych
języków UE. Wszystkie oficjalne dokumenty, któresą niezbędne
do przygotowania wniosku, są dostępne na stronie http://
www.cordis.lu/econtent
Funkcję krajowego koordynatora udziału Polski w programie
eContent pełni Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Al.
Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, tel.: (012) 617 37 71, 617 37
69, faks: (012) 634 44 94, e-mail: [email protected], http:
//www.econtent.agh.edu.pl
Adres w Komisji Europejskiej: European Commission, Directorate
General Information Society, eContent Information Desk, Office
EUFO 1181, L-2920 Luxembourg, fax: +352-4301-34959,
e- mail: [email protected], http://www.cordis.lu/eContent
Adam Kaliszuk
[email protected]
EIC Warszawa
Na podstawie strony programu eContent
http://www.econtent.agh.edu.pl
(Footnotes)
OJ L 14, 18.1.2001, p. 32.
2 Państwa członkowskie Unii Europejskiej, a także Islandia,
Lichtenstein, Norwegia, oraz Polska, Czechy, Estonia, Litwa,
Łotwa, Rumunia, Bułgaria, Węgry i Malta.
1
13
14
Marketing
O przydatności reklamy raz jeszcze
Podstawowe funkcje reklamy
Reklama koncentruje uwagę wszystkich − zarówno konsumentów,
producentów, agencji reklamowych, jak i firm badających rynek.
Jest jednak narzędziem kosztownym. Koszt reklamy skłania do
dogłębnej analizy jej doboru, struktury, trafności, właściwego
odniesienia do produktu i przede wszystkim jej skuteczności.
Reklama służy różnym celom. Sprowadzanie jej roli wyłącznie do
zwiększenia sprzedaży produktu, jest uproszczeniem. Reklama ma
rodzić pozytywne postawy wobec marki. Reklama ma także budzić
intencję zakupu i sprawiać, że indywidualni konsumenci nabędą
reklamowany produkt i będą go kupować stale. Reklama jest
narzędziem pozycjonowania produktu i jego repozycjonowania.
Reklama tworzy (lub współtworzy, łącznie z innymi komponentami
marketing mix) wizerunek marki.
Ponadto ważną funkcją reklamy jest pomaganie tym konsumentom,
którzy już kupili reklamowany produkt, w znalezieniu potwierdzenia
trafności dokonanego wyboru. Ma to szczególne znaczenie
w przypadku dóbr trwałych, kosztownych i kupowanych raz
na wiele lat. Kupując pralkę czy lodówkę chcielibyśmy być
przekonani, że wybraliśmy dobrą markę. Można sądzić, że
zwątpienie w trafność wyboru może zaowocować nieufnością
wobec marki. Będzie to oznaczać, że nabywając kolejny element
wyposażenia gospodarstwa domowego, konsument sięgnie
raczej po marki konkurencyjne, a w dodatku przekaże swoje
wątpliwości krewnym i znajomym. Jednym z narzędzi umacniania
konsumenta w przekonaniu, że dokonał odpowiedniego wyboru,
jest reklama.
taka informacyjna reklama przypomina o marce, wzmacnia jej
znajomość, przyciąga do niej konsumentów, mówiąc: „... ciągle
udoskonalamy nasz produkt, dbamy o wasze potrzeby i staramy
się im wyjść na przeciw”.
Wielość funkcji reklamy jest jednym z powodów, dla których
do badania reklamy stosuje się wiele różnych podejść i wiele
różnych metod. Ważne jest również to, że reklama dociera do
konsumenta za pośrednictwem wielu różnych mediów. Jednym
z podstawowych nośników reklamy jest telewizja, ale nie
tylko. Reklama emitowana jest w radiu, drukowana w prasie,
eksponowana na wielkich plakatach ulicznych, w punktach
sprzedaży etc. Reklama, by skutecznie trafić do odbiorców,
niekoniecznie musi być eksponowana w wielu mediach na raz.
Każdy nośnik reklamy może przyciągać inny segment populacji.
Rozmaitość nośników reklamy wymaga od badaczy stosowania
zróżnicowanych metod i technik badania reklamy, zależnie od
rodzaju nośnika, od charakteru kampanii reklamowej, od specyfiki
grup docelowych.
Wielość metod i technik badania reklamy wynika także
z natury procesu podejmowania decyzji o reklamie. Charakter
i ciągłość tego procesu dobrze oddaje poniższy rysunek.
Rys. 1. Proces podejmowania decyzji reklamowych.1
Rozwój reklamy
Planowanie
Reklama jest także narzędziem informowania konsumentów o
umacniajacej się marce i jej dostępności na rynku. Dobrym
przykładem reklamy, której podstawową funkcją jest przekazywanie
wiedzy o produkcie, jest reklama środka Calgon. Produkt ten nie
jest używany powszechnie ani w Polsce, ani na Zachodzie. Z
pewnością większość piorących nie zdaje sobie sprawy, że
przyczyną pewnych kłopotów z pralkami i niezadowalającej
jakości prania jest twarda woda. Calgon zmiękcza wodę w
pralkach automatycznych i ma kilka funkcji: zapobiega osadzaniu
się kamienia wapiennego na częściach pralki i, zmiękczając
wodę, ułatwia pranie. Emitowana w Polsce reklama Calgonu
kładzie nacisk na informowanie o produkcie. Informacja jest
tutaj nie tylko nośnikiem idei produktu, który zresztą ma bardzo
niewielką konkurencję (na polskim rynku jest to jedyna marka w tej
kategorii produktu), ale i czynnikiem generującym potrzebę użycia
produktu, i dzięki temu zachętą do jego zakupu.
Reklama przynosi także informacje o dynamice życia produktu.
Powiadamia, że stary i dobrze znany produkt zmienił
opakowanie, że trwa właśnie promocyjna sprzedaż, że jest już
dostępny w opakowaniach o małej pojemności (na przykład
w saszetkach do jednorazowego użycia), że właśnie go
udoskonalono, że wprowadzono na rynek różne jego warianty
(na przykład zapachy), że linię marki rozszerzono o kolejny
produkt (że oprócz szamponu mamy już na rynku także odżywkę
do włosów). Pozornie ta funkcja jest czysto informacyjna, ale
Pretest reklamy
Ciągłe badanie wpływu
Etapy powstawania reklamy
Tworzenie reklamy zaczyna się od planowania. Faza projektowania
reklamy jest ściśle związania ze strategią marki i dlatego agencja
reklamowa powinna ściśle współpracować z działem marketingu.
W tej fazie często agencja reklamowa korzysta z pomocy badaczy
rynku, żeby ustalić, czy strategia reklamy nie mija się ze strategią
pozycjonowania marki. W następnej fazie cały wysiłek agencji
reklamowej skoncentrowany jest na opracowaniu kreatywnych
projektów. Również te pomysły powinny zostać poddane badaniu,
aby wiadomo było, że trafnie realizują zamierzone cele. Dopiero,
kiedy wiadomo, że pomysły trafnie oddają strategię reklamy, a
tym samym strategię marki, zaczyna się produkcja finalnej kopii.
Przed jej ekspozycją w mediach poddaje się ją ponownie
badaniu. Badanie takie nazywamy pretestem reklamy; służy
ono odpowiedzi na zasadnicze pytanie, czy reklama ma szanse
spełnić swoje zadanie i czy będzie skuteczna. Po pozytywnym
wyniku takiego badania, zapada decyzja o ekspozycji reklamy
w mediach. Na tym nie kończy się jednak potrzeba badań. Od
tej chwili uwaga reklamodawcy koncentruje się na rzeczywistej
skuteczności i trafności oddziaływania reklamy w naturalnym
otoczeniu rynkowym. W każdej fazie rozwoju reklamy potrzebne
są inne badania, inne metody i techniki badawcze.
15
Marketing
Wybór nośnika reklamy zależy nie tylko od specyficznych celów
danej kampanii reklamowej, czy od charakteru grupy docelowej,
ale także w wielu przypadkach, od natury produktu, który jest
reklamowany. Na przykład, w Polsce nie wolno reklamować
papierosów. Przez dłuższy czas producentom papierosów
ze wszystkich powszechnie dostępnych nośników reklamy
pozostawała tylko reklama zewnętrzna i prasowa. Obecnie
jedynym medium reklamowym są ekspozycje papierosów w
punktach sprzedaży. Jeżeli jednak pomyślimy o producentach
leków, takich, które sprzedaje się „na receptę”, z przepisu
lekarza, sytuacja wydaje się znacznie trudniejsza. Najpierw
musimy zastanowić się, kto faktycznie decyduje o wyborze marki
leku. Inaczej mówiąc, musimy odpowiedzieć na pytanie, w jakim
stopniu o wyborze marki decyduje lekarz, a w jakim pacjent.
Pozornie wydaje się oczywiste, że decyzję podejmuje lekarz,
gdyż tylko on wie, co uzdrowi pacjenta. Okazuje się jednak, że
pacjent, szczególnie taki, który cierpi na chorobę przewlekłą ma
świetne rozeznanie w lekach stosowanych w jego schorzeniu i
często zdarza się, że lekarz zapisuje mu lek, którego pacjent sobie
życzy. Lekarz wie bowiem, że wiara pacjenta w skuteczność leku
ma wielkie znaczenie, a konkurencyjne preparaty mają z reguły
bardzo podobne działanie. W takich jednak przypadkach, kiedy
leki pozornie konkurencyjne mają jednak nieco odmienne spektrum
działania, lekarz pozostanie przy swoim stanowisku, który lek jest
dla pacjenta odpowiedni, a który nie.
Producent leku, decydując o rozwoju kampanii reklamowej
leku, musi zatem wziąć pod uwagę czynniki mające wpływ na
decyzję o tym, który lek zostanie wybrany. Często okazuje się,
że kampania musi być skierowana zarówno do lekarza, jak i do
pacjenta.
Kampania reklamowa leku trwa bardzo krótko, na ogół jedynie
parę miesięcy. Na taką kampanię reklamową składają się reklamy
w czasopismach medycznych, ulotki reklamowe rozprowadzane
w placówkach służby zdrowia, towarzyszące sympozjom
medycznym, materiały zamieszczane w prasie powszechnej i
materiały promocyjne rozpowszechniane w placówkach służby
zdrowia. Przy doborze metod i technik badania leków należy
uwzględnić specyfikę nośników reklamy i czas trwania kampanii.
Wymaga to specyficznego podejścia, które różni się w znacznym
stopniu od podejścia stosowanego w badaniu reklamy innych
produktów.
Sama natura produktu, bardzo krótki żywot kampanii
charakter grup docelowych, do których adresowany
reklamowy − to czynniki, które będą decydować
wyborze metod i technik badawczych, ale także
nakładów poniesionych na badania.
reklamowej,
jest przekaz
nie tylko o
o wielkości
Sprzedaż jako wskaźnik skuteczności reklamy?
Dlaczego nie poprzestać na tak fundamentalnym wskaźniku
skuteczności reklamy, jakim jest wielkość i dynamika sprzedaży?
Dlatego, że reklama jest tylko jednym i nie izolowanym,
komponentem marketing mix, i trudno byłoby ocenić, który z
komponentów marketing mix (czy reklama, czy produkt sam w
sobie, czy jego opakowanie, etc.) wpłynął na zmianę wielkości
sprzedaży. Trudno wyizolować wpływ reklamy z wpływu
całego zestawu bodźców marketingowych, które oddziałują na
zachowania konsumenckie. Co więcej, na wielkość sprzedaży
naszej marki wpływa nie tylko sukces naszych własnych
działań marketingowych i reklamowych, ale także działania
marketingowe i reklamowe marek konkurencyjnych. Nie możemy
zatem poprzestać na obserwowaniu wielkości sprzedaży i
przypisać wszelkich jej zmian nowej reklamie naszego produktu.
Aby odpowiedzieć na pytanie, czy nowa reklama jest skuteczna,
musimy sięgnąć do profesjonalnych badań rynkowych.
Dr Katarzyna M. Staszyńska
Socjolog, metodolog badań społecznych i rynkowych
[email protected]
(Footnotes)
1 Za: J.F.Denius, Marketplace Measurement: Tracking and Testing
Advertising and Other Marketing Effects, Aassociation of National
Advertisers, N.Y. 1968.
Foto: Adam Kaliszuk
16
Prawo europejskie
Zawieranie umów w Internecie
Do niedawna kwestia umów zawieranych za pośrednictwem
Internetu nie znajdowała swojego odzwierciedlenia w przepisach
Kodeksu cywilnego. Najnowsza nowelizacja kodeksu przynosi
istotne przepisy, dotyczące między innymi ofert składanych w
formie elektronicznej.
W wielu przypadkach Internet jest jedynie kolejnym kanałem
komunikacyjnym, który umożliwia zawieranie tradycyjnych
umów np. zamówienie książki w internetowej księgarni. Nie
wolno zapominać jednak o przypadkach, gdy samo zawarcie
umowy, jak i przesłanie zamówionego towaru, odbywa się za
pośrednictwem sieci np. kupno elektronicznej publikacji czy
„wynajem” oprogramowania. Najczęściej umowy są zawierane
za pośrednictwem poczty elektronicznej, choć nie można
wykluczyć możliwości zawarcia umowy poprzez wypełnienie
odpowiedniego formularza na stronie WWW.
Jednym ze sposobów zawierania umów jest tryb ofertowy.
W skrócie polega on na złożeniu oferty przez jedną ze stron
(zwaną oferentem) oraz zaakceptowaniu jej przez drugą stronę
(zwaną oblatem). Zgodnie z art. 66. § kc. oświadczenie drugiej
stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne
elementy tej umowy np. cenę i przedmiot sprzedaży.
Ustalenie czy w danym przypadku mamy do czynienia z ofertą,
czy też jedynie z zaproszeniem do zawarcia umowy może nieść
ze sobą istotne następstwa np. określenie, kto jest oferentem, a
kto oblatem. Nie ma problemu, w sytuacji gdy na stronie WWW
umieszczono zastrzeżenie, iż opublikowane informacje są ofertą
w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. Aby uznać dane
oświadczenie woli za ofertę musi ona zawierać co najmniej
istotne elementy proponowanej umowy np. przy sprzedaży towar i
cenę, za którą miałby zostać on sprzedany. W razie jakichkolwiek
wątpliwości należy odwołać się jednakże do art. 71. kc.
Zgodnie z art. 71. Kodeksu cywilnego, ogłoszenia, reklamy,
cenniki i inne informacje, skierowane do ogółu lub do
poszczególnych osób, poczytuje się w razie wątpliwości nie za
ofertę, lecz za zaproszenie do zawarcia umowy. Jednocześnie
art. 543. kc. stanowi, że wystawienie rzeczy w miejscu sprzedaży
na widok z oznaczeniem ceny uważa się za ofertę sprzedaży. W
praktyce może pojawić się problem, czy publikowanie na stronach
WWW opisu przedmiotów wraz z ceną jest ofertą sprzedaży
w rozumieniu art. 543. kc? Nie mamy w tym przypadku do
czynienia z „wystawieniem rzeczy” a jedynie z udostępnieniem
informacji. W literaturze prawniczej można spotkać się z dwoma
przeciwnymi poglądami na ten temat. Pierwsza z interpretacji
podkreśla m.in., iż rzeczami w rozumieniu kodeksu cywilnego
są jedynie przedmioty materialne. Odmienna koncepcja zakłada,
że możliwe jest przyjęcie za ofertę informacji publikowanych na
stronach WWW. Należy jednak przyjąć, że w razie wątpliwości
informacje publikowane na stronach WWW nie będą ofertą, a
jedynie zaproszeniem do zawarcia umowy.
Zgodnie z art. 66. § 1 Kodeksu cywilnego oferta złożona w
postaci elektronicznej wiąże składającego, jeżeli druga strona
niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie.
Przedsiębiorca składający ofertę w postaci elektronicznej jest
obowiązany przed zawarciem umowy poinformować drugą
stronę w sposób jednoznaczny i zrozumiały o:
1) czynnościach technicznych składających się na procedurę
zawarcia umowy;
2) skutkach prawnych potwierdzenia przez drugą stronę
otrzymania oferty;
3) zasadach i sposobach utrwalania, zabezpieczania i
udostępniania przez przedsiębiorcę drugiej stronie treści
zawieranej umowy;
4) metodach i środkach technicznych służących wykrywaniu i
korygowaniu błędów we wprowadzanych danych, które jest
obowiązany udostępnić drugiej stronie;
5) językach, w których umowa może być zawarta;
6) kodeksach etycznych, które stosuje, oraz o ich dostępności w
postaci elektronicznej.
(art. 66. Kodeksu cywilnego)
Przepis ten stosuje się odpowiednio, jeżeli przedsiębiorca
zaprasza drugą stronę do rozpoczęcia negocjacji, składania
ofert albo do zawarcia umowy w inny sposób. Przepisy powyższe
nie mają zastosowania do zawierania umów za pomocą
poczty elektronicznej albo podobnych środków indywidualnego
porozumiewania się na odległość (np. kanały IRC). Nie stosuje
się ich także w stosunkach między przedsiębiorcami, jeżeli strony
tak postanowiły. Obowiązki wskazane powyżej powinny zostać
spełnione przed zawarciem umowy. Najlepszą metodą będzie
umieszczenie odpowiedniego dokumentu na stronie WWW.
Warto dodać, że w świetle nowych regulacji kodeksu cywilnego
przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka
organizacyjna, o której mowa w art. 33. § 1 Kodeksu cywilnego
– tzw. ułomna osoba prawna, prowadząca we własnym imieniu
działalność gospodarczą lub zawodową.
Wola przez kliknięcie
Do zawarcia umowy wymagane jest zaakceptowanie oferty przez
drugą stronę, poprzez złożenie odpowiedniego oświadczenia
woli. Będzie nim przykładowo kliknięcie w odpowiednią ramkę
na stronie WWW, przesłanie e-maila, zaakceptowanie przesłania
„koszyka zakupów” w sklepie internetowym. Trudno jednak uznać,
że wyrażeniem woli zawarcia umowy będzie brak odpowiedzi na
e-mail nieznanej nam firmy o treści: „oferujemy Państwu możliwość
zakupu towarów X, brak odpowiedzi w ciągu 7 dni będzie
oznaczać zgodę na zawarcie umowy”. Zgodnie z art. 61. § 2.
oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone
innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji
elektronicznej w taki sposób, że osoba ta mogła zapoznać się
z jego treścią. Istotną kwestią pozostaje, że przepisy kodeksu
cywilnego nie wymagają, aby adresat rzeczywiście zapoznał się
z oświadczeniem woli. Art. 61. § 2. stanowi o wprowadzeniu
oświadczenia woli do środka komunikacji elektronicznej. W
związku z tym oświadczenie woli w formie elektronicznej
zostanie uznane za złożone w chwili, gdy adresat będzie mógł
choćby potencjalnie zapoznać się z jego treścią – wystarczy
więc przesłanie wiadomości pocztą elektroniczną. Wypada
17
Prawo europejskie
przyjąć, że każda forma powiadomienia odbiorcy wiadomości
o otrzymanej wiadomości stwarza możliwość zapoznania się z
jej treścią np. powiadomienie o poczcie sms-em, przesłanie kopii
nadesłanej wiadomości na drugie konto e-mailowe, aktualnie
wykorzystywane. Rozwiązanie kodeksu zdaniem niektórych może
okazać się dość kontrowersyjne w praktyce. Co zrobić w sytuacji,
gdy na pierwszy rzut oka prawidłowo przesłana wiadomość
(odpowiednie skonfigurowanie skrzynki pocztowej powoduje, iż
wysłana wiadomość jest umieszczana w folderze „wysłane”), nie
dotrze do adresata? Choć przypadki takie zdarzają się rzadko,
nie można wykluczać możliwości zaistnienia takiej sytuacji. W
razie istnienia wątpliwości obowiązek udowodnienia złożenia
oświadczenia woli obciąża jej nadawcę. Komentatorzy kodeksu
cywilnego zastrzegają, że wydruk komputerowy wysłanego emaila nie może stanowić w tym przypadku pewnego dowodu.
Jednocześnie oświadczenie woli złożone w postaci elektronicznej
opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym
przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu jest
równoważne formie pisemnej (art. 78. § 2. kc.). Czym jednak
jest „podpis elektroniczny”? Definicja podpisu elektronicznego
została zawarta w art. 3. ust. 1. ustawy z dnia 18 września
2001 r. o podpisie elektronicznym, zgodnie z którym są w
nim dane w postaci elektronicznej, które wraz z innymi danymi
zostały dołączone lub z którymi są logicznie powiązane, służą
do identyfikacji osoby składającej podpis elektroniczny. Nie
wdając się w szczegóły techniczne należy podkreślić, że nie
każdy podpis elektroniczny jest równoważny zachowaniu formy
pisemnej. Ustawa premiuje „bezpieczne podpisy elektroniczne”,
których cechy zostały szczegółowo wskazane w ustawie.
Warto podkreślić. że przepis ustawy lub postanowienia umowy
mogą wyłączać możliwość zastosowania elektronicznej formy
18
czynności prawnych np. przez obowiązek zachowania formy aktu
notarialnego.
Zawieranie umów w Internecie może nieść ze sobą szczególne
utrudnienia i zagrożenia. Chodzi przede wszystkim o możliwość
awarii łączy, w wyniku czego oświadczenia woli, choć
przesłane, nie dotrą do adresata. Jednocześnie wiadomości
przesyłane drogą elektroniczną mogą być narażone na celowe
bądź przypadkowe zniekształcenie (brak aktualizacji danych na
stronie WWW, działanie wirusa komputerowego czy hakera). W
tych sytuacjach pozostaje odwołanie się do ogólnych przepisów
kodeksu cywilnego dotyczących wad oświadczeń woli.
W grę może wchodzić wada oświadczeń woli w postaci
błędu, czyli niezgodności wyobrażeń z rzeczywistym stanem
rzeczy. Zgodnie z art. 84. § 1. kc. w razie błędu co do treści
czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych
swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było
złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych
dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez
tę osobę, chociażby bez jej winy albo, gdy wiedziała ona o
błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć. Ograniczenie to
nie dotyczy czynności prawnej. Błąd powinien dotyczyć treści
czynności prawnej np. ceny, sposobu dostarczenia, jakości
towaru przy umowie sprzedaży. Wadą oświadczeń woli może
być jedynie błąd istotny, tj. taki, który uzasadnia przypuszczenie,
że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem
błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej
treści. W przypadku Internetu może chodzić o wszelkiego rodzaju
zakłócenia w trakcie przesyłania informacji np. błędy serwerów
pocztowych. W rezultacie do adresata może dotrzeć np. pusty
Prawo europejskie
e-mail niezawierający żadnej treści. Błędy w trakcie przesyłania
wiadomości mogą zaważyć także na znaczeniu przesyłanych
wiadomości. Złożenie wadliwego oświadczenia woli może
być także wynikiem np. braku aktualizacji strony WWW lub
umieszczeniem na niej błędnych informacji. W każdym przypadku
nadawca wiadomości będzie mógł uchylić się od skutków
oświadczenia woli z powodu błędu na podstawie art. 88. kc.,
poprzez pisemne oświadczenie złożone oferentowi. Uprawnienie
to wygasa z upływem roku od chwili wykrycia błędu.
W grę może wchodzić również zastosowanie przepisu kodeksu
cywilnego dotyczącego wady oświadczeń woli w postaci
podstępu. Nie można wykluczyć, iż w trakcie transmisji danych
może oddziaływać na nie bądź to osoba trzecia, bądź sam
adresat. Zgodnie z art. 86. § 1. kc. jeżeli błąd wywołała
druga strona podstępnie, uchylenie się od skutków prawnych
oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu może
nastąpić także wtedy, gdy błąd nie był istotny, jak również wtedy,
gdy nie dotyczył treści czynności prawnej. Podstęp osoby trzeciej
jest jednoznaczny z podstępem strony, jeżeli ta o podstępie
wiedziała i nie zawiadomiła o nim drugiej strony albo jeżeli
czynność prawna była nieodpłatna (art. 86. § 2. kc.). Z punktu
widzenia umów zawieranych w Internecie istotne pozostaje,
iż zniekształcenie oświadczenia woli przez osobę użytą do
jego przesłania ma takie same skutki, jak błąd przy złożeniu
oświadczenia (art. 85. kc.). Przyjmuje się, że w wyjątkowych
sytuacjach można stosować ten przepis w celu uchylenia się od
skutków złożonego oświadczenia woli – zwłaszcza jeśli chodzi
o oświadczenia woli „automatycznie” tworzone przez system np.
błąd w programie.
miejsce zawarcia umowy zostanie uznane miejsce zamieszkania
internauty np. wysyłającego e-maila z zamówieniem. Sytuacja
taka może rodzić pewne komplikacje natury prawnej, zwłaszcza
gdy jedną ze stron będzie obcokrajowiec. Zagadnienia te
wykraczają jednak poza zakres niniejszego opracowania.
Zawieranie umów za pośrednictwem Internetu jest z pewnością
przyszłością wielu gałęzi gospodarki. Przedstawione powyżej
uwagi miały za zadanie przybliżyć najnowsze regulacje
związane z tą tematyką. Jako że nowe przepisy kc. obowiązują
od niedawna, trzeba będzie poczekać na orzeczenia sądowe
wnikliwie analizujące kontrowersyjne kwestie związane z
umowami w Internecie.
Krzysztof Gienas
Prawnik, absolwent Wydziału Prawa i Administracji
Uniwersytetu Szczecińskiego
Szczególnie istotnym zagadnieniem pozostaje określenie chwili i
miejsca zawarcia umowy zawartej za pośrednictwem Internetu.
Podstawą pozostaje możliwość samodzielnego uregulowania
przez strony zarówno miejsca jak i daty jej zawarcia. Dopiero
w sytuacji, kiedy strony nie zdecydują się na oznaczenie tych
elementów, będą miały zastosowanie regulacje kodeksowe – art.
70. kc.
Zgodnie z art. 70. § 1. w razie wątpliwości umowę poczytuje
się za zawartą w chwili otrzymania przez składającego ofertę
oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do składającego
ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane – w chwili
przystąpienia przez drugą stronę do wykonania umowy. Warto
podkreślić, że w praktyce przesłanie zamówienia drogą formularza
na stronie WWW lub pocztą elektroniczną bywa powiązane z
żądaniem potwierdzenia zamówienia. Uzasadnieniem tego
typu praktyk jest chęć zabezpieczenia się przed ewentualnym
podszywaniem się pod klienta. Projekt nowelizacji kodeksu
cywilnego przewidywał wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą
umowa zostanie zawarta z chwilą, gdy składający oświadczenie
woli na żądanie drugiej strony potwierdzi fakt np. złożenia
zamówienia. Ostatecznie zapis taki nie pojawił się w przepisach
kodeksu cywilnego.
W razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w miejscu
otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej
przyjęciu, a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenia nie
jest wymagane albo oferta jest składana w postaci elektronicznej
– w miejscu zamieszkania, albo w siedzibie składającego ofertę
w chwili zawarcia umowy (art. 70. § 2. kc.). Jeśli uznać, że
informacje opublikowane na stronie WWW nie są ofertą, a
jedynie zaproszeniem do składnia ofert, w razie wątpliwości za
19
Aktualności
SZKOLENIA
Gdańska Akademia Bankowa we współpracy z Polską
Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości realizują szkolenia
dla osób prowadzących działalność gospodarczą na temat
wykorzystania Internetu w prowadzeniu firmy. Szkolenia mają
na celu zwiększenie aktywności gospodarczej i podniesienie
konkurencyjności małych firm.
Podczas zajęć uczestnicy dowiedzą się między innymi:
Jak pozyskiwać klientów za pośrednictwem Internetu,
Jak obniżyć koszty funkcjonowania firmy,
Jak tworzyć i wysyłać korespondencję seryjną pocztą
elektroniczną,
Jak założyć bezpłatne i płatne konto internetowe,
Jak korzystać z banków internetowych ,
Jak dokonywać rozliczeń z bankiem drogą elektroniczną,
Jak przesyłać sprawozdania do ZUS czy izby skarbowej.
Zajęcia prowadzone będą w formie warsztatów (ćwiczeń)
szkoleniowych poprzedzonych miniwykładem z wykorzystaniem
stanowisk komputerowych. Każdy z uczestników dodatkowo
dostanie materiały szkoleniowe.
Szkolenia adresowane są do właścicieli i pracowników małych
przedsiębiorstw. Szkolenia odbędą się w Warszawie, Katowicach
i Poznaniu (wszystkie w listopadzie). Zajęcia trwają 9 godzin (1
dzień).
Program szkolenia:
1. Wprowadzenie - zasady funkcjonowania Internetu
• Pojęcie Sieci
• Mój komputer w Sieci
• Internet a sieć lokalna
2. Ogólne zasady korzystania z Internetu
• Portale, serwery dostępowe, konta
• Adresy i ich zapamiętywanie
• Kopiowanie informacji z Sieci
• Zasady tworzenia własnych stron www
3. Wyszukiwanie informacji
• Polskie przeglądarki internetowe: techniki wyszukiwania
prostego i zaawansowanego
• Wyszukiwanie i przeglądanie stron internetowych
kontrahentów i innych firm
• Wyszukiwanie informacji o partnerach i konkurencji
• Informacje o produktach, jakości, cenie i możliwościach
sprzedaży
4. Funkcjonowanie poczty elektronicznej
• Najważniejsze programy do obsługi poczty elektronicznej:
Outlook Express, Netscape Mail
• Zakładanie konta pocztowego: konta bezpłatne i płatne,
portale prowadzące bezpłatne konta
• Przesyłanie załączników: tekstów, obrazów i dźwięków
• Odbieranie i segregowanie poczty elektronicznej,
segregowanie automatyczne
5. Korespondencja
• Podstawy korzystania z edytora Word
• Korespondencja seryjna
• Wysyłanie korespondencji seryjnej pocztą elektroniczną
6. Finanse elektroniczne
• Bankowość elektroniczna: korzystanie z banków
internetowych
• Podpis
elektroniczny:
bezpieczeństwo
transakcji
elektronicznych, zasady certyfikacji
• Dokonywanie rozliczeń z bankiem drogą elektroniczną
• Przesyłanie sprawozdawczości do ZUS, czy izby
skarbowej
Przedsięwzięcie w 50% finansuje Polska Agencja Rozwoju
Przedsiębiorczości, uczestnik ponosi opłatę w wysokości 290 zł.
Uczestnicy otrzymują certyfikat ukończenia szkolenia.
Serdecznie zapraszamy !
DZIAŁANIA SIECI EURO INFO
W RAMACH KAMPANII „BIZNES W UNII”
• W ramach Kampanii Biznes w Unii EIC Kielce w
listopadzie 2003 roku organizuje konferencję „Polskie
MSP w obliczu europejskich zmian” prezentującą ogólne
i praktyczne aspekty nowych wymagań i wyzwań
czekających
polskich
przedsiębiorców
w
związku
z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej. Tematyka będzie
obejmowała głównie zagadnienia związane z ochroną
środowiska, prawem pracy oraz nowymi regulacjami związanymi
z prowadzeniem działalności gospodarczej. Konferencji
będą towarzyszyły warsztaty poświęcone współpracy
międzynarodowej,
programom
pomocowym
oraz
praktycznemu zastosowaniu Internetu w firmie. Przedsiębiorcy
będą mieli możliwość zdobycia praktycznej wiedzy niezbędnej
do efektywnego wykorzystania możliwości wynikających z
integracji Polski z Unią Europejską
przystąpienia Polski do Unii Europejskiej”, która odbędzie
się 9 grudnia w Ratuszu Staromiejskim w Toruniu. Podczas
konferencji zostaną omówione m.in. programy wspierające
firmy w Polsce do momentu naszej akcesji do UE (Phare 2002
i Phare 2003), po naszej akcesji (Fundusze Strukturalne oraz
Sektorowy Program Operacyjny „Wzrost Konkurencyjności
Przedsiębiorstw”) oraz priorytety wspierania przedsiębiorczości
w UE w najbliższej przyszłości. W charakterze wykładowców
udział w konferencji wezmą przedstawiciele Komisji
Europejskiej w Polsce, Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki
Społecznej oraz Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.
Wszystkich
zainteresowanych
zapraszamy
na
naszą
stronę
internetową
www.siph.com.pl/eic,
można na niej znaleźć Formularz Zgłoszeniowy oraz szczegółowy
program konferencji. Informacje można również uzyskać pod
numerem telefonu (041) 368 02 78.
20
• Toruńskie biuro Euro Info Centre zaprasza na konferencję
zatytułowaną „Współfinansowanie rozwoju MSP w przeddzień
Wszelkich dodatkowych informacji udziela: Marzena Frączak
(022) 622 38 95 lub znajdą je Państwo pod adresem:
www.gab.com.pl/internet
Informacje można również uzyskać pod numerem telefonu (056)
658 89 50.
• W dniach 17, 18 listopada warszawski ośrodek Euro info
zaprasza do udziału w szkoleniu z zakresu zarządzania
relacjami z klientem (Customer Relationship Management).
Podczas dwudniowego szkolenia pragniemy zaprezentować
najważniejsze zagadnienia związane z CRM-em: wpływ
CRM na dochody firmy, nowoczesny marketing i CRM,
przygotowanie firmy do wdrożenia CRM, CRM w małych i
średnich przedsiębiorstwach. Zainteresowanych prosimy o
kontakt z Mariuszem Cieszewskim pod nr telefonu 0 22 450 99
33. W przypadku dużego zainteresowania szkolenie zostanie
powtórzone w edycjilistopad
grudniowej. 2003,
Termin do ustalenia.
nr 10 (60)
Aktualności
ZAREJESTRUJ SIĘ NA STRONACH
WWW.E-PARTENARIAT.NET
Uruchomiona została strona internetowa projektu pilotażowego
E-PARTENARIAT, o którym pisaliśmy w sierpniowym i
wrześniowym numerze naszego biuletynu. Firmy z branży
spożywczej, maszynowej, budowlanej, ochrony środowiska
i IT zainteresowane nawiązaniem współpracy zagranicznej
zapraszamy do dokonania samodzielnej rejestracji w internetowej
bazie danych pod adresem www.e-partenariat.net. Udział w
projekcie jest nieodpłatny.
Dodatkowych informacji udziela Justyna Kochelt, EIC Warszawa,
tel.: (022) 450 99 35, e-mail: [email protected]
TARGI WIELOBRANŻOWE W SZWECJI
Go-East Partenariat, Sala, Szwecja,
7-8 czerwca 2004 r.
Zapraszamy do udziału w wielobranżowych targach
kooperacyjnych Go-East Partenariat, które odbędą się w
miejscowości Sala (ok. 120 km od Sztokholmu) w Szwecji w dn.
7-8 czerwca 2004 r.
Organizatorem targów jest ośrodek Euro Info w Västerås
(organizator m.in. ubiegłorocznych targów kooperacyjnych
Interprise Woodworking), zaś partnerem projektu w Polsce jest
warszawskie biuro Euro Info.
Targi Go-East adresowane są do przedsiębiorców działających w
branżach: metalowej, drzewnej, elektronicznej i IT, spożywczej,
turystycznej oraz produktów dla osób niepełnosprawnych.
Planowany jest udział ok. 400 firm; ze Szwecji (150-200 firm),
Danii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Niemiec,
Norwegii, Wielkiej Brytanii, Polski, Rosji, Litwy, Łotwy, Estonii,
Ukrainy, Kazachstanu, Uzbekistanu, Chin, Indii oraz Syrii.
Targi mają formułę dwudniowego spotkania kooperacyjnego,
podczas którego każdy z uczestników będzie miał możliwość
przeprowadzenia ok. 30 spotkań z partnerami wybranymi na
podstawie dystrybuowanego wcześniej katalogu targowego.
Firmy zainteresowane udziałem w targach i wpisem do katalogu
wstępnego prosimy o dokonanie rejestracji przed 10 grudnia br.
Udział w targach jest nieodpłatny, uczestnicy ponoszą jedynie
koszty dojazdu i zakwaterowania. Euro Info Centre w Warszawie
pośredniczy w rezerwacji hotelowej i lotniczej.
Zapraszamy również do odwiedzenia oficjalnej witryny
internetowej targów pod adresem www.euroinfo.se/GoEast
PROJEKT PAVE 2004 – Oferta dla
firm z branży spożywczej oraz
metalowej i maszynowej
Warnemünde, Niemcy, 22-24 lutego 2004 r.
Graz, Austria, 26-27 kwietnia 2004 r.
Warszawski ośrodek Euro Info jest polskim partnerem dwóch giełd
kooperacyjnych organizowanych w ramach współfinansowanego
przez Komisję Europejską i związanego z poszerzeniem Unii
Europejskiej projektu PAVE. Koordynatorem projektu jest EIC w
Viborgu (Dania). Pozostałymi partnerami projektu są ośrodki Euro
Info oraz inne organizacje okołobiznesowe z Niemiec, Austrii,
Finlandii, Hiszpanii, Czech, Słowacji, Węgier, Litwy, Łotwy oraz
Słowenii. W każdej z planowanych dwóch giełd kooperacyjnych
udział weźmie ok. 200-250 przedsiębiorstw z ww. krajów.
Obie giełdy mają formułę dwudniowych spotkań kooperacyjnych,
podczas których każdy z uczestników będzie miał możliwość
przeprowadzenia ok. 30 spotkań z partnerami wybranymi na
podstawie dystrybuowanego wcześniej katalogu targowego.
Szczegółowe informacje na temat giełdy dla branży spożywczej
dostępne są pod adresem www.trademeeting.de, dla branży
metalowej i maszynowej www.trademeeting.at.
Tylko do końca grudnia przyjmowane są zgłoszenia firm z
branży spożywczej zainteresowanych udziałem w pierwszej
z giełd organizowanej w Warnemünde k. Rostocka. Rejestracji
dokonać można bezpośrednio na stronach internetowych
www.trademeeting.de lub kontaktując się
z warszawskim
biurem Euro Info. Pierwsza edycja katalogu targowego dostępna
jest również w Internecie. Katalog w wersji papierowej można
nieodpłatnie zamówić w Euro Info w Warszawie. Opłata
rejestracyjna z tytułu udziału w giełdzie w Warnemünde wynosi
75 EUR netto od osoby.
Warszawa, 19-21 listopada 2003 r.
ROZSZERZENIE UNII EUROPEJSKIEJ
– KORZYŚCI BEZ GRANIC
Szósty szczyt rządowy i forum
gospodarcze państw inicjatywy
środkowoeuropejskiej
Biznesmeni, reprezentanci rządów, czołowi przedstawiciele branż
gospodarki, organizacji regionalnych i władz samorządowych,
delegaci euroregionów, agencje do spraw infrastruktury
transportowej, organizacje międzynarodowe i instytucje
finansowe, kobiety biznesu, konsultanci, młodzi przedsiębiorcy…
zaprezentują projekty i propozycje współpracy na Forum
Gospodarczym Inicjatywy Środkowoeuropejskiej (IŚE), które
odbędzie się równolegle z:
– Szczytem Rządowym Premierów 17 państw IŚE,
– Okrągłym Stołem Ministrów sektorów gospodarczych państw
IŚE,
– Spotkaniem
Środkowoeuropejskich
Izb
PrzemysłowoHandlowych,
– Spotkaniem
Środkowoeuropejskich
Agencji
Promocji
Inwestycji,
– Forum Młodzieży IŚE.
Około 1 500 uczestników weźmie udział w blisko 40
tematycznych spotkaniach (panele, seminaria, grupy dyskusyjne,
rozmowy bilateralne, wystawy, prezentacje projektów);
200 dziennikarzy krajowych i zagranicznych zapewni obsługę
medialną Forum.
Państwa członkowskie IŚE:
Albania, Austria, Białoruś, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria,
Chorwacja, Czechy, Macedonia, Mołdawia, Polska, Rumunia,
Serbia i Czarnogóra, Słowacja, Słowenia, Ukraina, Węgry,
Włochy.
Rejestracja: opłata za uczestnictwo w Forum wynosi 170 EUR.
tel.: (022) 450 99 35, e-mail:[email protected]
21
Oferty współpracy
OFERTY WSPÓŁPRACY − PAŹDZIERNIK 2003
Prezentujemy wybrane oferty pochodzące z sieci ośrodków Euro
Info Centre.
W sprawie złożenia swojej oferty w biurze Euro Info oraz
przejrzenia pozostałych zagranicznych ofert współpracy prosimy
o kontakt z najbliższym Euro Info. Baza ofert kooperacyjnych
dostępna jest również na stronach www.euroinfo.org.pl
Bardzo prosimy o informacje od firm, które dzięki publikowanym
poniżej ofertom nawiążą współpracę.
RYNEK NIEMIECKI
EIC/SZC/100
Niemieckie przedsiębiorstwo, zajmujące się m.in. projektami
urbanizacyjnymi, projektami dot. cywilnego wykorzystania
areałów armii, rozwojem wielkich osiedli, planowaniem i analizą
oraz koordynacją techniczną projektów, poszukuje w Polsce firm
usługowych w zakresie planowania i urbanistyki. Przedsiębiorstwo
oferuje swoje usługi.
BAUBECON SANIERUNGSTAEGER GmbH, Sodtkestrasse 36,
10409 Berlin, tel.: +49 030 978 703 48,
fax: +49 030 978 70 333, e-mail: [email protected],
www.baubecon.de, kontakt: Pan Johannes Ginten, (języki:
angielski, niemiecki)
EIC/SZC/101
Niemieckie przedsiębiorstwo, zajmujące się planowaniem
architektonicznym oraz planowaniem budownictwa podziemnego
i drogowego, poszukuje do współpracy firm budowlanych,
architektów oraz inżynierów.
BAUPLANUNGSBÛRO, Dr.-Allende-Strasse 32, 17379
Ferdinandshof, tel.: +49 03 97 78 293 04,
fax: +49 03 97 78 293 18, e-mail: [email protected],
kontakt: Pan Siegfried Raub, (jêzyki: niemiecki, angielski)
EIC/SZC/102
Niemieckie przedsiębiorstwo, zajmujące się m.in. doradztwem
w zakresie ochrony zabytków, orzeczeń szkód, pragnie
nawiązać współpracę z inwestorami, konserwatorami zabytków
i architektami, firma zainteresowana jest również kooperacją z
planistami.
BŰRO FŰR BAUFORSCHUNG UND DENKMALPFLEGE,
Oetjendorfer Landstrasse 17, 22955 Hoisdorf,
tel.: +49 041 07 53 93, kom: +49 01 79 780 45 93,
fax: +49 041 07 54 99, e-mail: [email protected],
kontakt: Pan Jens Christian Holst, (języki: niemiecki, polski,
duński, angielski)
EIC/WŁB/083
Niemiecka firma – producent szkła antyrefleksyjnego − poszukuje
dystrybutora.
Kontakt: Frau Manke, Fremdsprachen-Korrespondentin,
CRISTALUX GmbH u. Co. KG, Dr.-Fritz-Ries-Str. 1, 55481
Kirchberg, Niemcy. tel.: 06763 93050, 06763 9305407,
tel./fax: 06763.9305150, e-mail : [email protected],
22
http://www.cristalux.de. (języki: niemiecki, francuski, hiszpański,
angielski)
EIC/WAW/097
Firma niemiecka, działająca na zasadach przedstawicielstwa
handlowego w branży mechaniki precyzyjnej i opakowań
(aluminium, plastik, drewno) dla wszystkich sektorów przemysłu,
oferuje możliwość wprowadzenia nowych produktów na rynek
niemiecki. Firma poszukuje kontaktu z producentami i firmami
handlowymi ww. gamy produktów.
Kontakt: Thomas Artzt, Industrie- und Handelsvertretung, Danziger
Str.1, 58256 Ennepetal, Niemcy, tel.: +49 2333 2040,
fax: +49 2333 4954, e-mail: [email protected],
www.T-Artzt.de (ref. CONF0341), (języki: angielski, niemiecki)
RYNEK SZWEDZKI
EIC/WAW/098
Firma szwedzka poszukuje kontaktu z producentami i/lub
dostawcami ociepleń lnianych mających zastosowanie w
budownictwie drewnianym.
Kontakt: Nicklas Forsling, EIC East and Central Sweden SE635,
PO Box 8023, S-700 08 Orebro, tel.: +46 1917 4880, fax:
+46 1917 4885, e-mail: [email protected]
(język angielski)
EIC/WAW/099
Szwedzka firma, producent gry planszowej Pentago, poszukuje
kontaktu z firmami działającymi w branży drzewnej oraz wyrobów
szklanych (produkcja pionków) do współpracy w produkcji i
pakowaniu ww. gry. Familijna gra planszowa Pentago jest obecnie
wprowadzana na rynek na zasadach umów licencyjnych. Gra,
wykonana z drewna z elementami aluminiowymi, jest produktem
luksusowym o nieskomplikowanym procesie produkcyjnym.
Kontakt: Nicklas Forsling, EIC East and Central Sweden SE635,
PO Box 8023, S-700 08 Orebro, tel.: +46 1917 4880,
fax: +46 1917 4885, e-mail: [email protected]
(język angielski)
EIC/WAW/100
Szwedzka firma konsultingowa, świadcząca usługi na rzecz
podmiotów zainteresowanych wejściem na rynek szwedzki
(doradztwo podatkowe, prawne, kwestie administracyjne),
jest zainteresowana nawiązaniem współpracy z partnerami
działającymi w podobnej branży.
Kontakt: Roland Persson, Visma services S.A. AB, Ingarvsvägen
13, 791 77 Falun, tel.: +46 2369309, fax: +46 2369302,
e-mail: [email protected] (język angielski).
RYNEK FRANCUSKI
EIC/WAW/101
Oferty współpracy
Francuska firma, zajmująca się demontażem sufitów podwieszanych
i innych elementów wystroju wnętrz budynków biurowych, jest
zainteresowana nawiązaniem współpracy z partnerem z Polski.
Odzyskane elementy po demontażu i segregacji sprzedawane są
za równowartość 10% wartości nowego towaru i wykorzystywane
następnie do produkcji nowych materiałów sprzedawanych za
połowę ceny nowego towaru. Przedsiebiorstwo tworzy obecnie
sieć autoryzowanych firm na terenie Polski, które prowdzić
będą samodzielną działalność w oparciu o przedstwione wyżej
zasady. Poszukiwane są osoby z wykształceniem budowlanym i
praktyką w wykonawstwie budowlanym lub przemyśle materiałów
budowlanych. Minimalne wymagania: obiekty magazynowoprodukcyjny o pow. 250 m kw. plus wyposażone biuro; mały
samochód dostawczy; wózek wyładowczy typu widłak 1,5t;
drobny sprzet (piła taczowa, sprężarka, pistolet do malowania);
ok. 50 000 PLN wolnego kapitału.
Kontakt: Marek Majchrzak, Dyrektor Handlowy, R.P.C., 150, rue
Légéndre, 75 017 Paryż, Francja,
tel.: +33 139 09 13 07, fax: +33 139 09 13 08,
tel. kom.: +33 607 35 36 27, e-mail: [email protected],
www.chez.com/rpcpol, www.fortek.fr/rpc (język polski)
RYNEK GRECKI
EIC/TOR/053
Firma specjalizująca się w przetwarzaniu gumy i plastiku,
produkcji związków PCV poszukuje odbiorców.
Kontakt: Aris Beligiannis, Beligiannis E.S.A., 57001,
Thermi-Thessaloniki, Grecja, tel.: +302310461488,
+302310465571, e-mail: [email protected] (język angielski)
EIC/TOR/054
Firma zajmująca się produkcją urządzeń ciepłowniczych (piece
olejowe, kuchenki olejowe) oraz emaliowaniem części urządzeń
na potrzeby gospodarstw domowych i przemysłu w charakterze
podwykonawcy (urządzenia do ogrzewania, gotowania,
grillowania, podobnie jak zbiorniki na gorącą wodę przy użyciu
energii słonecznej, elektryczności, drewna lub gazu) wraz z
emaliowaniem swoich własnych produktów, poszukuje partnerów
do współpracy (firma oferuje swoje usługi jako podwykonawca,
przedstawiciel).
Kontakt: GEORGIOS PEFTITSELIS S.A., 57011, THESSALONIKI,
Grecja, tel.: +30 2310 722312, fax: +30 2310 722371,
e-mail: [email protected] (język angielski)
EIC/TOR/055
Producent i dostawca barwników oraz substancji chemicznych
dla przemysłu tekstylnego, papierniczego i drzewnego
poszukuje współpracy (joint venture, umowa marketingu,
podwykonawstwa).
Kontakt: Nisko Nikolaidis, KYKE HELLAS S.A., 57400,
Thessaloniki, Grecja, tel.: +30 2310 796 610,
fax: +30 2310 797 560, e-mail: [email protected]
(język angielski)
Bułgarski producent chałwy poszukuje kontrahentów.
Kontakt: Mr. Georgi GEORGIEV , „HETTRIK” LTD,
32. Bitolia str., 8600 Yambol, Bułgaria.
Tel./fax: +359-46-28107, e-mail: [email protected].
(język: angielski, rosyjski)
RYNEK CZESKI
EIC/WŁB/084
Czeska firma z branży budowlanej zajmująca się m.in.
pokryciami dachowymi, stawianiem ścian kartonowo-gipsowych
i malowaniem, poszukuje partnera do współpracy handlowej i
technologicznej.
Kontakt : Mr. Kristyna Kapickova, ECONOMIC CHAMBER
OF THE CZECH REPUBLIC, Freyova 27, PRAHA 9 , 190 00
Czechy. tel.: +420-224 096 352, fax: +420-224 096 353,
e-mail:[email protected] . (języki: czeski, angielski,
niemiecki) Kod oferty: 200301540.
RYNEK ŁOTEWSKI
EIC/LUB/109
Firma z Łotwy poszukuje w Polsce producentów opakowań do
kleju w sztyfcie.
Kontakt: Juris Kaimins, MEDICAMINA, Dzerbenes iela 27, Riga,
LV- 1006, tel.: +371 7801846, fax: 7801847,
e-mail: [email protected]
EIC/LUB/110
Łotewska firma poszukuje w Polsce producentów spodni
jeansowych, bielizny, pończoch oraz skarpet.
Kontakt: Semjen Kolik, NORMA- 55 SIA, Braslas iela 27, Riga
LV-1035, tel./fax: +371 7562208,
mob. tel.: 6553909, 9579124
RYNEK KANADYJSKI
EIC/LUB/111
Firma z Kanady poszukuje w Polsce producentów: bielizny
pościelowej, mebli do wyposażenia szpitali, narzędzi i
przyrządów lekarskich, ubiorów dla personelu szpitalnego.
Kontakt: Aaqib Ali, DOOR2DOOR CANADA, 31 Appache Trail,
Toronto, Ontario M2H 2H7, tel.: 001 416 502 14 31,
fax: 001 416 502 14 31,
e-mail: [email protected],
http://itrademarket.com/door2doorcanada (język angielski)
RYNEK BUŁGARSKI
EIC/LUB/112
Firma z Kanady poszukuje w Polsce producentów kutych
elementów i fabrykatów ze stali, wg specyfikacji klienta.
Kontakt: Mark Polewski, EAGLE PRESS & EQUIPMENT CO. LTD,
5170 O’Neil Drive, Oldcastle, Ontario N0R 1L0,
tel.: 001 519 737 15 93, fax: 001 519 737 12 29,
e-mail: [email protected], www.eaglepresses.com
(język angielski)
EIC/WŁB/082
EIC/LUB/113
23
Centra Euro Info w Polsce
Euro Info Centre PL-415
przy Stowarzyszeniu „Wolna Przedsiębiorczość”,
ul. Matejki 6, 80-232 Gdańsk,
Tel.: 0-58 347 03 40,
Fax: 0-58 347 03 41,
przy Funduszu Współpracy,
ul. Górnośląska 4a, 00-444 Warszawa,
Tel.: 0-22 450 99 39, 622 84 05,
Fax: 0-22 622 03 78,
przy Zachodniopomorskim Stowarzyszeniu
Rozwoju Regionalnego,
ul. Kolumba 86, 70-035 Szczecin,
Tel.: 0-91 433 02 20,
Fax: 0-91 433 02 66,
przy Lubelskiej Fundacji Rozwoju,
ul. Rynek 7, 20-111 Lublin,
Tel.: 0-81 534 50 02, 743 65 43,
Fax: 0-81 534 50 02,
przy Toruńskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.,
ul. Kopernika 4, 87-100 Toruń,
Tel.: 0-56 658 89 50,
Fax: 0-56 658 89 51,
przy Staropolskiej Izbie Przemysłowo-Handlowej,
ul. Sienkiewicza 53, 25-002 Kielce,
Tel.: 0-41 368 02 78, 344 43 92,
Fax: 0-41 368 02 78, 344 43 92,
przy Fundacji
„Kaliski Inkubator
Przedsiębiorczości”,
ul. Częstochowska 25, 62-800 Kalisz,
Tel.: 0-62 767 23 43,
Tel./Fax: 0-62 502 35 75,
przy Dolnośląskiej Agencji
Rozwoju Regionalnego S.A.,
ul. Wysockiego 10, 58-300 Wałbrzych,
Tel.: 0-74 843 49 12,
Fax: 0-74 843 49 12,
przy Górnośląskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.,
ul. Wita Stwosza 31, 40-042 Katowice,
Tel.: 0-32 257 95 40, 257 95 28,
Fax: 0-32 257 95 29,
przy Podlaskiej Fundacji Rozwoju Regionalnego,
ul. Starobojarska 15, 15-073 Białystok,
Tel.: 0-85 740 86 83, 740 86 78,
Fax: 0-85 740 86 85,
przy Izbie Przemysłowo-Handlowej w Krakowie,
ul. Floriańska 3, 31-019 Kraków,
Tel.: 0-12 422 89 07,
Fax: 0-12 422 55 67,
przy Stowarzyszeniu Promocji Przedsiębiorczości,
ul. Słowackiego 7a, 35-060 Rzeszów,
Tel./Fax: 0-17 852 49 75,
Euro Info Centre (EIC) to partner dla małych i średnich przedsiębiorstw poszukujących praktycznej informacji o Unii Europejskiej.
Sieć EIC oferuje:
• informacje o prawie europejskim, normach technicznych oraz zmianach
w prawie polskim wynikających z przystosowania do przepisów UE,
• dane o gospodarkach krajów Unii Europejskiej,
• porady dotyczące sposobów rozwinięcia działalności eksportowej,
• kontakty do firm z UE zainteresowanych współpracą,
• informacje o programach europejskich dostępnych dla przedsiębiorstw.
Sieć Euro Info Centre akredytowana przez Komisję Europejską jest
głównym instrumentem promocji polityki unijnej względem sektora
małych i średnich przedsiębiorstw. W Polsce Euro Info Centre stawia
sobie za cel przygotowanie małych i średnich firm do integracji z Unią
Europejską i ułatwianie ich wejścia na Jednolity Rynek UE.

biuletyn nr 10.indd

Transkrypt

Podobne dokumenty

metryczka reklamy radiowej

Nilfisk SCRUBTEC 130 E

Nilfisk MC 2C

Oddajemy w Państwa ręce nowy portal Moje