Historia Sakramentu Bierzmowania - Parafia św. Andrzeja Boboli

Historia Sakramentu Bierzmowania
Sakrament bierzmowania w pierwszych wiekach udzielany był zaraz po chrzcie. Chrzest zajmował swoimi
obrzędami dużo czasu co nie sprzyjało rozwojowi zewnętrznej szaty bierzmowania. Gdy pó¥niej chrzczono
wyłącznie dzieci i odłączono bierzmowanie od chrztu, nie rozwijano obrzędowości, gdyż udzielono go
większym grupom wiernych.
Dzieje Apostolskie opisują dwa bardzo znamienne fakty. Do Samarii przybywa diakon Filip i głosi jej
mieszkańcom Chrystusa, tych zaś, którzy uwierzyli jego przepowiadaniu, chrzci w imię Jezusa Chrystusa.
Gdy Apostołowie w Jerozolimie usłyszeli, że Samaria przyjęła słowo Boże, wysłali do nich Piotra i Jana. Ci
po swym przybyciu modlili się nad nimi, aby modli otrzymać Ducha Świętego. Na żadnego z nich bowiem
jeszcze nie zstąpił. Byli jedynie ochrzczeni w imię Pana Jezusa. Potem wkładali na nich ręce, a oni
otrzymywali Ducha Świętego.
W podobny sposób udziela Ducha Świętego Św. Paweł Apostoł, który w podróży misyjnej przybywa do
Efezu. Po zetknięciu się z grupą uczniów Jana Chrzciciela ochrzczonych chrztem pokuty, skłania ich do
przyjęcia chrztu w imię Pana Jezusa, a następnie gdy przyjęli chrzest, wkłada na nich ręce. Tak więc i na
nich zstąpił Duch Święty i zaczęli mówić językami i prorokować.
Pisarze wczesnochrześcijańscy w II i III wieku wyróżniają następując elementy bierzmowania: modlitwa
o Ducha Świętego, nakładanie rąk i namaszczenie olejem, znak krzyża na czole i pocałunek pokoju.
Szafarzami sakramentu byli Apostołowie, a potem ich następcy - biskupi. Od IV w. zdarza się coraz
częściej, że bierzmowania nie udzielano w związku z chrztem, ale oddzielnie. Wpływał na to rozwój sieci
parafialnej i praktyka chrztu dzieci. W parafiach wiejskich chrztu udzielali kapłani i diakoni.
Nowoochrzczeni udawali się do siedziby biskupa w mieście, by tam z jego rąk otrzymać bierzmowanie,
lub też czekali przyjazdu biskupa do parafii. Św. Hieronim w 382 r. pisał: "Taki jest zwyczaj kościołów, że
biskup wyjeżdża ażeby wzywając Ducha Świętego włożyć ręce na tych, którzy z dala od miast większych
ochrzczeni byli przez kapłanów i diakonów".
W pismach Hipolita, pisarza starochrześcijańskiego, znajdujemy interesujący opis sakramentu: "Biskup
rękę na nich wkładając, niech modli się mówiąc: Panie Boże, któryś ich uczynił godnymi do-stąpić
odpuszczenia grzechów przez odradzającą kąpiel Ducha Świętego, ześlij na nich łaskę swoją, ażeby
służyli Ci według Twej woli. Tobie bowiem jest chwała, Ojcu i Synowi z Duchem Świętym w świętym
Kościele teraz i na wieki wieków. Amen. Potem wylewając olej święty z dłoni i nakładając rękę na głowę
niech mówi: Namaszczam Cię świętym olejem w Panu Ojcu Wszechmogącym i Chrystu-sie Jezusie i w
Duchu Świętym i znacząc na czole niech da im pocałunek pokoju i niech mówi: Pokój z Tobą, a tamten,
który został namaszczony niech powie - I z Duchem twoim".
Od X - XI w. skracano odległość między urodzeniem a chrztem, tym samym bierzmowanie odłączono
definitywnie od chrztu. Duchowni domagali się od rodziców, aby swoim dzieciom w jak najkrótszym
czasie po chrzcie udostępnili sakrament bierzmowania. Od XIII w. podkreślano coraz bardziej charakter
tego sakramentu, jako umocnienie do walki ze złem i przesunięto wiek przystępujących do bierzmowania
na 7. rok życia. Jeżeli byli bierzmowani starsi - od 12 r. życia, obowiązywała spowied¥, jako warunek
godnego przyjęcia sakramentu. Świadkami bierzmowania do IX w. byli rodzice chrzestni, potem
przyjmującemu ten sakrament towarzyszył osobny świadek bierzmowania. Świadka tego porównuje się
do instruktora, przewodnika lub doradcy.
W Polsce przyjął się zwyczaj, że bierzmowani przyjmują nowe imię. Miejscem udzielania sakramentu był
Kościół, szafarzem był zawsze biskup, któremu towarzyszyli prezbiterzy i diakoni, w wyjątkowych,
nagłych sytuacjach sakramentu bierzmowania udzielali prezbiterzy, jednak w tej sytuacji potrzebne było
zezwolenie biskupa. Od XIII w. Pozwolenie na udzielanie tego sakramentu otrzymali misjonarze z zakonu
dominikanów, franciszkanów, a pó¥niej do nich dołączyli jeszcze jezuici.
W wiekach średnich w czynnościach obrzędowych zachodzą drobne zmiany, tzn. nakładanie rąk i
namaszczanie krzyżmem zostało połączone w jedną czynność. Dołączono do tego błogosławieństwo
końcowe i biskup wymierzał bierzmowanemu policzek. Pochodzenie tego gestu może być następujące.
Gest uderzenia w policzek powstał z pierwotnego pocałunku pokoju, którego biskup udzielał po
bierzmowaniu dorosłym. Kiedy udzielano sakramentu dzieciom, biskup głaskał policzek przyjmującego
sakrament. Inni znawcy tematu twierdzą, że jest to nawiązanie do pasowania na rycerza. Bierzmowanie
jest święceniem chrześcijanina na rycerza Chrystusa.
Opracowała: Elżbieta Rutkowska
http://www.abobola.aplus.pl - Parafia św. Andrzeja Boboli M. w Białymstoku
Powered by Mambo
Generated: 2 March, 2017, 07:00