wszystko, co trzeba wiedzieć o ptasiej grypie - Copa

OV(14)9420:34 – DA/mvs
Bruksela, 18 grudnia 2014 r.
WSZYSTKO, CO TRZEBA WIEDZIEĆ O PTASIEJ
GRYPIE
@CopaCogecaMeat
Copa - Cogeca | European Farmers European Agri-Cooperatives
61, Rue de Trèves | B - 1040 Brussels | www.copa-cogeca.eu | @CopaCogecaMeat
EC Register Number | Copa 44856881231-49 | Cogeca 09586631237-74
1. Aktualna sytuacja
Na chwilę obecną potwierd zono kilka przypad ków wysoce zjad liwego wirusa ptasiej grypy w
Holandii, Niemczech, UK i Włoszech1.
UE zdaje sobie sprawę z obecności ptasiej grypy i jest na nią przygotowana2. Komisja i państwa
członkowskie szybko pod jęły wiele ważnych d ecyzji od nośnie utworzenia stref zamkniętych
obejmujących miejsca, gd zie wykryto ptasią grypę. Zad ecyd owano również o wyd aniu nakazu
przetrzymywania d robiu w kurnikach i zakazano transportu wszelkich prod uktów d robiowych i
jaj itd . Celem tych d ziałań jest szybkie przejęcie kontroli nad chorobą i nied opuszczenie d o jej
rozprzestrzenienia się w UE.
Te cztery kraje, o których mowa powyżej, od razu wprowadziły surowe środki kontroli i nadzoru,
by zapanować nad ptasią grypą, zgod nie z d yrektywą Rad y 2005/94/WE, w tym ustanowiły
obszary zapowietrzone i obszary zagrożone3.
2. Jakie działania muszą podjąć władze krajowe po wykryciu przypadków ptasiej
grypy?
W przypadku wystąpienia grypy ptaków istnieje ryzyko, że czynnik chorobotwórczy rozprzestrzeni
się na inne gospodarstwa, w których hoduje się drób lub inne ptaki żyjące w niewoli. W związku z
tym, państwa członkowskie mają do swojej dyspozycji szereg narzędzi:
Zabicie i bezpieczna utylizacja drobiu obecnego w zainfekowanym gospodarstwie, czyszczenie i
d ezynfekcja okolicy, utworzenie stref w miejscach wykrycia przypad ków choroby (obszary
zapowietrzone i obszary zagrożone). Obszar zapowietrzony obejmuje powierzchnię o śred nicy
3km wokół gospod arstwa, gd zie obowiązują ograniczenia weterynaryjne. Obszar zagrożony ma
średnicę 10km.
Na tych obszarach występują ograniczenia co d o przewozu żywego d robiu i prod uktów
drobiowych, w tym zakaz przewozu drobiu do innych państw członkowskich.
Przetrzymywanie wszystkich sztuk drobiu w kurnikach i bliski monitoring. Należy bezwzględnie
stosować środki dezynfekujące.
Przeprowadzenie dochodzenia epidemiologicznego w celu określenia możliwych źródeł wirusa.
Ze względ u na wysoką gęstość obsad y w gospod arstwach prod ukcji d robiu w niektórych
regionach kraju, holenderskie władze zgodziły się na czasowe wstrzymanie wszelkiego transportu
drobiu, jaj i gnojówki między gospodarstwami w Holandii. Pozwoli to na lepszą ocenę sytuacji.
Poinformowanie pozostałych państw członkowskich UE, krajów niezrzeszonych w UE i
organizacji międzynarodowych o sytuacji związanej z chorobą i podjętych działaniach.
Działania pod jęte na szczeblu UE i państw członkowskich stanowią przed miot ciągłej oceny, by
można było zaobserwować ewentualne zmiany w sytuacji.
Dodatkowe informacje znajdują się w komunikacie prasowym Komisji http://europa.eu/rapid/pressrelease_MEMO-14-1888_en.htm
2 OV(14)9819 (rev.1) – Wytyczne dla współfinasowanych przez Unię programów eliminacji, kontroli i nadzoru
chorób zwierząt i chorób odzwierzęcych w latach 2015-2017
3 Treść decyzji znajduje się na stronie: http://ec.europa.eu/food/animal/diseases/controlmeasures/avian/
index_en.htm
http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=en
1
Ponadto, EFSA ma przedstawić wstępne sprawozdanie naukowe na temat wysoce zjadliwej grypy
ptaków A podtyp H5N14. Eksperci EFSA starają się dowiedzieć m. in. w jaki sposób wirus trafił do
Europy. Analizują w tym celu przed e wszystkim rolę, jaką od egrały d zikie ptaki. W Niemczech,
FLI (niemieckie laboratorium referencyjne d s. grypy ptaków) opublikowało pierwsze
sprawozd anie naukowe na temat ryzyka pojawienia się i rozprzestrzeniania się wysoce zjad liwej
grypy ptaków w gospod arstwach prod ukcji d robiu w Niemczech5. Sprawozd anie to w sposób
następujący określiło poziom zagrożenia:
I. Pojawienie się wirusa w Niemczech poprzez:
Nielegalną wymianę handlową z krajami trzecimi: wysokie
Legalną wymianę handlową z krajami trzecimi: znikome
Wymianę handlową między państwami członkowskimi UE: znikome
Dzikie ptactwo: wysokie
Przemieszczanie się pasażerów i pojazdów: niskie
II. Przedostanie się wirusa występującego w kraju do niemieckich gospodarstw
produkcji drobiu:
Przemieszczanie się pasażerów i pojazdów w Niemczech: umiarkowane
Dzikie ptactwo: wysokie
3. Ryzyko zakażenia ludzi jest wyjątkowo niskie
Ptasia grypa jest najczęściej spotykana u ptactwa, jednak w pewnych warunkach zakażenie może
także wystąpić u lud zi, chociaż ryzyko takiego zakażenia jest zwykle bard zo niskie. Zawsze
występuje możliwość zakażenia ludzi, jednak odnosi się ona przede wszystkim do osób mających
bezpośred ni kontakt z zakażonymi kurczakami lub zajmujących się nimi, np. rolników i lekarzy
weterynarii. Ryzyko to można ograniczyć stosując od powied ni sprzęt ochrony osobistej. Szczepy
zaobserwowane w Europie różnią się od szczepów, które wcześniej zaraziły ludzi. Do tej pory nie
wykryto tego szczepu wśród ludzi.
Spożywanie odpowiednio ugotowanego drobiu i produktów drobiowych, w tym jaj, jest bezpieczne. Tak
jak w przypad ku wszystkich prod uktów d robiowych, należy je przechowywać w od powied nich
warunkach i stosować się do zasad higieny obowiązujących w przypadku surowego mięsa oraz
odpowiednio je ugotować przed spożyciem. Normalna temperatura, w której gotuje się drób, czyli
70 °C lub więcej, prowadzi do dezaktywacji wirusa, dlatego też spożycie odpowiednio
przygotowanego mięsa drobiowego nie niesie za sobą żadnego ryzyka infekcji. Należy dokładnie
ugotować mięso, tak aby wszystkie jego części osiągnęły temperaturę co najmniej 70°C, upewniając
się, że jest ono wrzące nawet w środku, nie ma już różowego mięsa, a sos własny jest przeźroczysty.
Należy stosować się do normalnych zasad higieny obowiązujących przy kontakcie z surowym
drobiem. Należy dokładnie wymyć ręce i powierzchnie, które miały kontakt z surowymi produktami
drobiowymi. Należy również oddzielić mięso surowe od posiłków już ugotowanych lub żywności
gotowej do spożycia6.
Sprawozdanie znajduje się na stronie: http://www.efsa.europa.eu/en/press/news/141215.htm
Komunikat prasowy znajduje się na stronie: http://www.fli.bund.de/no_cache/de/startseite/presse/presseinformationsseite/Pressemitteilung/aviaere-influenza-pm.html
6 W celu uzyskania dodatkowych informacji, proszę zapoznać się z sekcją pytań i odpowiedzi na temat ptasiej
grypy irlandzkiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności
https://www.fsai.ie/faq/avian_influenza.html lub wyszukać kampanię FSAI na temat bezpiecznego gotowania
kurczaka www.fsai.ie
4
5
Europejskie Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC)7 przeprowad ziło ocenę ryzyka8
zarażenia lud zi grypą ptaków. Z bad ań tych wynika, że zagrożenie rozprzestrzenienia się tego wirusa
wśród lud zi jest wyjątkowo niskie, jeśli będ zie się stosować d o wszystkich europejskich protokołów
sanitarnych. Prawie wszystkie przypadki zachorowań wykryte do tej pory wśród ludzi były
związane z bliskim kontaktem z zakażonymi stadami ptaków domowych, często podczas uboju,
skubania, podziału i przygotowania drobiu do spożycia9. W przeszłości, wirus najczęściej wykrywano
wśród dzikiego ptactwa i ptaków domowych w Azji.
By można było wykryć obecność tego wysoce zjad liwego wirusa i zapobiec jego d alszemu
rozprzestrzenianiu się wśród d robiu i innych ptaków gospod arskich należy prowad zić ciągły
monitoring i badania dzikiego ptactwa i drobiu domowego.
4. Grypa ptaków
Grypa ptaków jest wirusową chorobą zakaźną ptaków, w tym d robiu. Wśród d robiu d omowego
można rozróżnić dwa typy grypy ptaków ze względu na jej zjadliwość. Postać o niskiej zjadliwości
wywołuje zwykle jedynie łagodne objawy, natomiast postać o wysokiej zjadliwości jest przyczyną
bardzo wysokiej śmiertelności u większości gatunków drobiu.
Główne kliniczne objawy wysoce zjadliwej grypy ptaków u ptaków to:

nagła i wysoka śmiertelność

opuchnięta głowa

niebieskie przebarwienia na szyi i gardle

utrata apetytu

niewydolność oddechowa jak np. otwarty dziób, kaszel, kichanie, bulgotane, grzechotanie

biegunka

mniejsza liczba zniesionych jaj
Działania profilaktyczne przeciw ptasiej grypie są koord ynowane na szczeblu UE. Niektóre
działania zapobiegające grypie ptaków, jak np. nakaz przetrzymywania drobiu w kurnikach i zakaz
transportu wszelkich prod uktów d robiowych i jaj itd . muszą być prowad zone we wszystkich
państwach członkowskich. Ponadto, trzeba zwiększyć nadzór nad chorobą. Zalecone środki muszą
być wd rożone na szczeblu krajowym przez wład ze krajowe, jeśli występuje pod ejrzenie lub
potwierd zone przypad ki wysoce zjad liwej grypy ptaków wśród ptactwa d zikiego lub ptaków
d omowych na terytorium d anego kraju. Dyrektywa 2005/94/WE określa pewne środ ki
zapobiegawcze dotyczące nadzoru i wczesnego wykrywania grypy ptaków oraz minimalne środki
kontroli, które należy stosować w przypad ku pojawienia się ogniska tej choroby u d robiu lub
innych ptaków żyjących w niewoli. Zgod nie z d yrektywą, w przypad ku wystąpienia wysoce
zjadliwej grypy ptaków należy utworzyć obszary zapowietrzone i zagrożone.
Ocena ryzyka przeprowadzona przez ECDC odnośnie grypy ptaków typ H5N8 u drobiu jest dostępna tutaj:
http://www.ecdc.europa.eu/en/healthtopics/avian_influenza/pages/index.aspx
8 http://www.ecdc.europa.eu/en/publications/_layouts/forms/Publication_DispForm.aspx?
List=4f55ad51-4aed-4d32-b960-af70113dbb90&ID=1202
9 https://www.fsai.ie/faq/avian_influenza.html
7
5. Współpraca z międzynarodowymi partnerami
UE blisko współpracuje ze swoimi międzynarodowymi partnerami w ramach walki z ptasią grypą.
Utrzymywane są regularne kontakty i wymiana informacji między Komisją Europejską, Światową
Organizacją Zdrowia Zwierząt (OIE10) i Światową Organizacją Zdrowia (WHO)11.
6. Dodatkowe informacje i wytyczne dla producentów drobiu i społeczeństwa na
temat ptasiej grypy

Strona internetowa DG SANCO
http://ec.europa.eu/food/animal/diseases/controlmeasures/avian/

Najważniejsze fakty na temat ptasiej grypy
http://ec.europa.eu/food/animal/diseases/controlmeasures/avian/
ten_key_facts_about_avian_influenza07_en.pdf

Wytyczne DEFRA odnośnie dzikiego ptactwa: wytyczne odnośnie bioasekuracji w
związku z grypą ptaków, najnowsze informacje, co zrobić w przypadku podejrzenia
ptasiej grypy i profilaktyka

Zdrowie publiczne w Anglii: wykrycie przypadków ptasiej grypy w hrabstwie Yorkshire
- ryzyko zakażenia u ludzi jest niezwykle niskie

Zalecenia Food Standards Agency (Agencji Norm Żywności): ptasia grypa nie stanowi
zagrożenia dla bezpieczeństwa żywności konsumentów w UK

Jeśli zatrudniają Państwo osoby zajmujące się drobiem lub Państwo sami zajmują się
drobiem, mogą zapoznać się Państwo również z zaleceniami Health and Safety
Executive (organu wykonawczego ds. zdrowia i bezpieczeństwa) w UK na temat
ochrony pracowników przed ptasią grypą
7. Dalszych informacji udziela nasz rzecznik prasowy:
Amanda Cheesley
Tel. + 32 (0) 2 287 27 90
Kom. +32 (0) 474 84 08 36
[email protected]
http://instagram.com/copacogeca
www.copa-cogeca.eu
Nasze konta:
10
11
http://www.oie.int/en/animal-health-in-the-world/web-portal-on-avian-influenza/
http://www.who.int/influenza/human_animal_interface/influenza_h7n9/en/
________________