Wykorzystanie różnych źródeł energii odnawialnych w gospodarstwie

Wykorzystanie różnych źródeł energii odnawialnych w gospodarstwie

Wykorzystanie różnych
źródeł energii odnawialnych
w gospodarstwie
Mgr inż. Adam Świętochowski
IBMER, SGGW
1
Odnawialne źródła energii
(OZE)
Odnawialne źródła energii - źródła
energii, których zasoby same się
odnawiają i z tego powodu są praktycznie
niewyczerpalne.
Przeciwieństwem ich są nieodnawialne
źródła energii, czyli źródła, których
wykorzystanie postępuje znacznie szybciej
niż naturalne odtwarzanie.
2
• Źródłami nieodnawialnymi
są przede wszystkim surowce kopalne:
- węgiel kamienny,
- węgiel brunatny,
- torf,
- ropa naftowa,
- gaz ziemny.
3
• Najważniejszym ze źródeł odnawialnych
jest
- energia spadku wody
• Pozostałe źródła odnawialne
(wykorzystywane na mniejszą skalę) :
- energia słoneczna,
- energia wiatru,
- biomasa,
- biogaz,
- energia pływów morskich,
- energia geotermalna
- i inne.
4
Energia słoneczna
• Potencjalne zasoby energii
promieniowania słonecznego na terenie
Polski szacuje się na 900 - l 200 kWh/m2
w skali roku.
• W normalnych warunkach przyjmuje się,
że dla jednej osoby potrzeba dziennie 3050 litrów wody o temperaturze 45 C .
Odpowiada to zużyciu energii około 1,22 kWh na osobę dziennie lub 400 700 kWh na osobę w skali całego roku.
5
Energia słoneczna
• Najczęściej stosowanymi sposobami
użytkowania energii słonecznej jest
przetworzenie jej w energię cieplną w
kolektorach cieczowych lub powietrznych
oraz w ogniwach fotowoltaicznych na
energię elektryczną.
6
• Koszt wytwarzania energii cieplnej w kolektorze
słonecznym kształtuje się w zależności od
wielkości instalacji, od 30 do 46 zł/GJ, co jest
wielkością interesującą w kontekście kosztów 1
GJ pozyskiwanego z systemu ciepłowniczego,
energii elektrycznej, oleju opałowego i gazu
ziemnego.
• Koszty wytwarzania energii elektrycznej z
energii słonecznej na obecnym etapie rozwoju
technologii solarnej są zbyt wysokie, aby mogły
znaleźć szersze zastosowanie.
7
Słoneczne instalacje grzewcze
Kierunki wykorzystania słonecznych instalacji
grzewczych w Polsce
a)
przygotowanie ciepłej wody użytkowej
• w domach jednorodzinnych (w tym w
zabudowaniach wiejskich),
• w domach wielorodzinnych i blokach
mieszkalnych,
• w domkach letniskowych, hotelach,
pensjonatach i schroniskach,
•
b)
przygotowanie ciepłej wody technologicznej,
• w zakładach produkcyjnych,
• w gospodarstwach wiejskich,
8
Słoneczne instalacje grzewcze
Kierunki wykorzystania słonecznych instalacji
grzewczych w Polsce
c) podgrzewanie powietrza w suszarniach
rolniczych,
d) podgrzewanie podłoża w szklarniach i
tunelach foliowych,
e) ogrzewanie budynków
- pasywne (rozwiązania architektoniczne),
- aktywne (z rozbudowanym układem
akumulacyjnym).
9
Słoneczne instalacje grzewcze
Jednofunkcyjna instalacja słoneczna z aktywnym obiegiem bezpośrednim
10
Słoneczne instalacje grzewcze
Dwufunkcyjna instalacja słoneczna z aktywnym obiegiem pośrednim
(wspólny zbiornik)
11
Słoneczne instalacje grzewcze
Wielofunkcyjna instalacja słoneczna z aktywnym obiegiem pośrednim
(wspólny zbiornik) w domu jednorodzinnym
12
Gdzie można umieszczać
kolektory słoneczne ?
Przeważnie kolektory słoneczne umieszczamy na:
• dachach domów,
• stosunkowo rzadko na elewacjach.
• Także jako konstrukcje wolnostojące, na
działkach.
• (Tego typu rozwiązania mają sens wtedy, kiedy posiadamy dość
spory teren, a w pobliżu nie ma drzew czy zabudowań.)
Najlepiej jest zorientować powierzchnię kolektora
w kierunku południowym natomiast optymalna
wartość kąta nachylenia kolektora powinna
wynosić ok. 42 - 55 st. C.
13
Słoneczne instalacje grzewcze
Słoneczna instalacja grzewcza małych rozmiarów
14
Słoneczne instalacje grzewcze
Słoneczna instalacja grzewcza średnich rozmiarów
15
Słoneczne instalacje grzewcze
Determinanty wydajności słonecznych instalacji grzewczych
• Dostępne zasoby energii słonecznej
(przy zoptymalizowanej ekspozycji kolektorów zasoby energii
słonecznej znane są co do rozkładu w ciągu roku i nie różnią się istotnie
na terenie Polski – 1000 kWh/m2 7 % w ciągu roku na płaszczyźnie
poziomej)
• Rozmiary instalacji
(w polskich warunkach klimatycznych za racjonalne przyjmuje się dla
kolektorów płaskich: 1,5 – 3,0 m2 , a dla próżniowych kolektorów
tubowych: 1,2 – 1,6 m2 powierzchni w przeliczeniu na 100 dm3
dziennego zapotrzebowania ciepłej wody)
• Charakterystyka obciążenia instalacji
(jest związana z typem obiektu – negatywnym przykładem jest szkoła z
brakiem obciążenia w soboty i niedziele oraz postojem w lipcu i sierpniu)
16
Słoneczne instalacje grzewcze
Symulowane efekty energetyczne pracy małej instalacji słonecznej (6 m2 / 200
dm3) – ok. 2040 kWh w roku
17
Jak dobrać kolektor?
• W zależności od ilości osób w gospodarstwie
• Ilości wody zużywanej przez osobę na dobę
Optymalnie dobrana instalacja powinna pokryć 50-60%
rocznego zapotrzebowania na energię potrzebną do ogrzania
ciepłej wody użytkowej.
Dla wysokiej klasy kolektorów próżniowych można przyjąć, że
na jedną osobę powinno przypadać 0,8 m2 powierzchni
czynnej absorbera , absorber kolektora płaskiego musi być
prawie 1,5 do 2 razy większy od absorbera kolektora
próżniowego.
18
Jaki dobrać kolektor?
• Cel zastosowania
• Kolektory płaskie – ciepła woda użytkowa
• Kolektory próżniowe – jako instalacja
wspomagająca układ centralnego
ogrzewania lub jeśli maja pracować w
skojarzeniu z pompą ciepła
19
Słoneczne instalacje grzewcze
• Koszt
słonecznego
systemu
grzewczego
w
inwestycjach
rzeczywistych to 1500
5000 PLN/m2
powierzchni kolektorów (np. średnio –
2600 PLN /m2)
20
Przykład
Zestaw przeznaczony do ogrzewania ciepłej
wody użytkowej dla 4 osób.
• W skład zestawu wchodzą:
• kolektor próżniowy o powierzchni aktywnej 3,22
m2
• zbiornik 250L, z dwiema wężownicami
(ogrzewany również piecem)
• kontroler pracy urządzenia
• pompa cyrkulacyjna
• zawór bezpieczeństwa
• naczynie rozprężne
Cena ok 8 000-9000 zł brutto
21
Adresy Firm
Przedsiębiorstwo NaukowoTechniczne CIBET Sp. z o.o.
Al. Krakowska 197
02-180 Warszawa
tel.: +48 22 57 39 750
e-mail: [email protected]
POLSKA EKOLOGIA Sp. z o.o.
04-464 Warszawa
ul. Chełmżyńska 180
STIEBEL ELTRON
POLSKA Sp. z o.o.
Ul. Instalatorow 9
02-237 Warszawa
tel. 022/8682006
e-mail: [email protected]
VIESSMANN Sp. z o.o.
FALTERM s.c. 05-092 Łomianki,
Sadowa, ul. Kolejowa 334 A
www.falterm.viessmann.sklep.pl
tel. (+48) 022-879-14-70/71/72
22
BIOMASA-DEFINICJE
Biomasa – substancje pochodzenia roślinnego lub
zwierzęcego, które ulegają biodegradacji, pochodzące z
produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej oraz
leśnej, a także inne części odpadów, które ulegają
biodegradacji.
Biopaliwo – biomasa, która została przygotowana do
wykorzystania w celach energetycznych. Przetwarzanie
biomasy w celach energetycznych może odbywać się
metodami: fizycznymi, chemicznymi, biochemicznymi.
23
Biomasa w zależności od stopnia
przetworzenia
surowce
energetyczne
pierwotne
drewno, słoma,
rośliny
energetyczne
surowce
energetyczne
wtórne
odpady
organiczne,
osady ściekowe
surowce
energetyczne
przetworzone
biogaz,
bioetanol,
biometanol
24
Biomasa w zależności od kierunku pochodzenia
biomasa
pochodzenia
leśnego
biomasa
pochodzenia
rolnego
odpady
organiczne
25
Biomasa
BIOPALIWA
STAŁE
BIOPALIWA
GAZOWE
drewno opałowe:
zrębki, trociny, ścinki,
wióry, brykiety,
pozostałości z
rolnictwa: słoma zbóż,
rzepaku i traw osady
ściekowe odwodnione,
rośliny energetyczne
trawiaste i drzewiaste
inne, w tym makulatura
biogaz rolniczy ,
biogaz z fermentacji
odpadów przetwórstwa
spożywczego,
biogaz z fermentacji
osadów ściekowych,
biogaz/ gaz
wysypiskowy gaz
drzewny
BIOPALIWA
CIEKŁE
biodiesel-paliwo
rzepakowe
 etanol
 metanol
 paliwa płynne z
drewna:
 biooleje.
26
Potencjalne zasoby energetyczne biomasy można
podzielić na dwie grupy:
1.Plantacje roślin uprawnych z przeznaczeniem na cele
energetyczne
(np. kukurydza, rzepak, topinambur, wierzba, lasy szybkorosnące),
2.Organiczne pozostałości i odpady:
a) pozostałości roślin uprawnych,
b) odpady powstające przy produkcji i przetwarzaniu produktów
roślinnych,
c) odpady zwierzęce
d) organiczne odpady komunalne
27
Rośliny energetyczne
Za rośliny energetyczne uważać należy te rośliny,
które w naszych warunkach klimatycznych i glebowych
charakteryzuję się wysoką wydajnością z ha,
przekraczającą np. 15-20 ton suchej masy z ha
(tsm/ha) oraz możliwością dużej produkcji danego
paliwa stałego, ciekłego czy gazowego z tony suchej
masy.
28
1) DRZEWA
Plantacje
drzew
do
pozyskania
surowca
energetycznego
(energetyczne) zakładane są z gatunków szybko odnawiających się z
odrośli.
- topole
- robinia akacjowa
- wierzba
2) ROŚLINY ENERGETYCZNE NIE ZDREWNIAŁE
-buraki
- kukurydza
- topinambur
- trawy
- spartina preriowa
- miskant olbrzymi
- miskant cukrowy
- ślazowiec pensylwański
29
Biomasa przetworzona - Zrębki
Zrębki — cząstki drewna o wymiarach
mieszących się w granicach od kilku
milimetrów do kilkunastu centymetrów,
powstające w wyniku rozdrabniania drewna za
pomocą maszyn zrębkujących.
30
Zrębki opałowe można wyrabiać z drewna
iglastego i liściastego wszystkich rodzajów.
Wilgotności zrębków nie normalizuje się.
Wymiary zrębków opałowych określa granica
do 50 mm, przy czym zasadnicza frakcja (nie
mniej niż 90 %) nie powinna przekraczać 40
mm.
Zrębki drzewne są produkowane:
podczas pierwszego trzebienia
drzewostanów, wierzchołków i innych
pozostałości po wyrębach,
podczas obrabiania kłód w tartakach,
na szyborosnących plantacjach wierzby,
z odpadów drzewnych w dużych zakładach
przetwarzających drewno.
31
Zalety zrębków:
 dostępne lokalnie
 ich produkcja korzystnie wpływa na lokalny rynek pracy
 tańsze od peletów
Wady zrębków:
wymagają dużo miejsca do składowania
 trudno uzyskać wysoką, jednorodną jakość
 utrzymanie systemu wymaga więcej pracy
32
Pellety
Pellet jest to bardzo wydajne paliwo powstające przez
przerób biomasy. Produkowany jest w 100% z naturalnych
składników, tj. wióry, trociny, słoma zbóż, słoma rzepaku,
rośliny energetyczne, przy zastosowaniu pras o bardzo
dużym ciśnieniu zgniatania. Dzięki temu energii zawarta w
pierwotnym surowcu zostaje silnie zagęszczona, dając paliwa
o
bardzo
dobrych
właściwościach
energetycznych,
kaloryczne, zawierające minimalne ilości popiołu. Podczas
spalania pelletu z biomasy mamy do czynienia z tzw.
„zerową emisją CO2”.
33
Brykiety
Brykiet to rozdrobniony na trociny surowiec drzewny suszony do
wilgotności ok. 10%, a następnie poddawany wysokiemu ciśnieniu w tzw.
brykieciarce. Wytwarza się przy tym duża temperatura , która powoduje
rozpuszczanie naturalnych żywic, które następnie stygnąc pomagają
wiązać zbity przez urządzenie surowiec.
Brykiet jest bardzo wygodny w użyciu, jego wartość opałowa odpowiada
wartości opałowej węgla i jest niemal dwukrotnie wyższa od dostępnego
ogólnie drewna opałowego (15-17 MJ/kg). Jednak w warunkach
domowych (dla własnych celów) wytwarzanie brykietu mija się z celem,
gdyż koszt maszyn (rozdrabniarka, suszarnia, brykieciarka) jest bardzo
wysoki (od kilkudziesięciu tysięcy złotych). Brykiet ma jeszcze jedną
istotną zaletę. W procesie spalania powstaje bardzo mała ilość popiołu.
Nie ma jednak problemu z zagospodarowaniem i tych resztek. Można je
bowiem wykorzystać do nawożenia.
34
35
Porównanie
Brykiety
Pelety
Zrębki
Zawartość wilgoci
Do 12 %
8 – 12 %
20 – 60 %
Zawartość popiołu
Do 4 %
Do 1,5 %
0,3 – 2,2 %
Wartość opałowa
19,2 MJ/kg
18 MJ/kg
6 - 16 MJ/kg
Koszt wytworzenia
Ok. 300 zł/t
200 – 300 zł/t
Ok. 360 zł/ha przy zbiorze
jednorocznych pędów
Ok.. 700 zł/ha przy
zbiorze dwu- i trzyletnich
pędów wierzby
Cena sprzedaży
300 – 450 zł/t
Ok. 600 zł/t
Ok. 200zł/t
500 – 5000 kg/h
150 – 4000kg/h
Wydajność linii
50 – 1000 kg/h
36
ENERGETYKA WIATROWA
Zaletami energii wiatrowej są :
• Odnawialność energetyczna
• Niskie koszty eksploatacyjne pozyskiwania energii
• Rozproszenie i dekoncentracja źródeł
wytwarzających energie elektryczną
37
Wadami energii wiatrowej są :
•
•
•
•
Wysokie koszty inwestycyjne
Niska przewidywalność produkcji energii
Niskie wykorzystanie mocy zainstalowanej
Trudność z podłączeniem do sieci
elektroenergetycznej
• Trudności lokalizacyjne ze względu na ochronę
krajobrazu i ochronę dróg przelotu ptaków
38
Oszacowania ogólne – np. strefy energetyczne
wiatru w Polsce (Lorenc, H., 2000)
Warstwa klimatyczna
39
"biogaz" - gaz pozyskany z biomasy, w
szczególności z instalacji przeróbki odpadów
zwierzęcych lub roślinnych, oczyszczalni
ścieków i składowisk odpadów.
ŹRODŁA BIOGAZU
•
•
•
•
•
•
gnojowica, gnojówka, obornik, pomiot kurzy,
odpadki roślinne,
ścieki z zakładów przetwórstwa spożywczego: rzeźni, mleczarni,
przetwórstwa mięsnego,
osady ze ścieków komunalnych,
wysypiska.
40
Skład biogazu
55-80% metan,
20- 45% CO2 ,
siarkowodór, azot, tlen, wodór
Biogaz 65% metanu -23 MJ/m3
(19,8- 23,4 MJ/m3)
38 % energii chemicznej zostaje zamienione na energię
elektryczną 52 % na ciepło
41
KORZYŚCI
1. Ograniczenie emisji metanu
2. Ograniczenie emisji podtlenku azotu
3. Zmniejszenie zanieczyszczenia wód podziemnych i
powierzchniowych
4. Redukcja emisji odorów
5. Zmniejszenie zagrożenia sanitarnego
6. Poprawa jakości gnojowicy jako nawozu
7. Produkcja energii odnawialnej
8. Zmniejszenie efektu cieplarnianego
9. Zmniejszenie emisji dwutlenku siarki i tlenków azotu
10. Rozwiązanie problemu odpadów organicznych
42
Koszt komory fermentacyjnej o pojemności 460 m3
wynosi od 17.000 36.000 €, a całkowite nakłady
wynoszą od 156.179 do 318.743 (€) Okres zwrotu
wynosi 7,7 lat
(wg.Łukasz Kaleciński Ecofys Polska sp. zo.o.)
Efektywność produkcji biogazu ograniczona jest przez szereg
czynników:
1. Stosunkowo wysoki koszt inwestycji,
2. Produkcja biogazu jest największa w lecie, potrzeby
energetyczne są najmniejsze,
3. Proces wytwarzania biogazu jest trudny technologicznie,
4. Wysokie zmiany temperatury otoczenia,
5. Duże rozdrobnienie gospodarstw.
43
Efektywność produkcji biogazu ograniczona jest
przez szereg czynników:
• 1. Stosunkowo wysoki koszt inwestycji,
2. Produkcja biogazu jest największa w lecie,
potrzeby energetyczne są najmniejsze,
3. Proces wytwarzania biogazu jest trudny
technologicznie,
4. Wysokie zmiany temperatury otoczenia,
4. Duże rozdrobnienie gospodarstw.
44
Energia wnętrza Ziemi
Energia geotermalna jest wewnętrznym
ciepłem Ziemi nagromadzonym w skałach,
parze wodnej oraz wodach wypełniających
pory i szczeliny skalne.
Energia ta jest pozostałością po procesach
formowania się planety i pochodzi z nadal
trwającego rozpadu pierwiastków
promieniotwórczych.
45
Rodzaje źródeł
geotermalnych
W zależności od temperatury wyróżniamy źródła:
• zimne – do 20 st. C
• ciepłe, zwane też niskotemperaturowymi
– od 20 do 35 st. C
• gorące, czyli średniotemperaturowe
– od 35 do 80 st. C
• bardzo gorące, inaczej wysokotemperaturowe
– od 80 do 100 st. C
• przegrzane – powyżej 100 st. C
Courtesy of DOE/NREL
46
Pompy ciepła
Pompy ciepła to urządzenia, które umożliwiają
pozyskiwanie i użytkowanie ciepła niskotemperaturowego, pochodzącego z takich źródeł jak
powietrze, woda czy gleba, a także ciepła
odpadowego, powstającego w procesach
produkcyjnych czy też podczas
klimatyzowania pomieszczeń.
Pompa ciepła składa się z:
• parownika,
• sprężarki,
• kondensatora,
• zaworu rozprężającego.
47
Courtesy of DOE/NREL
Zastosowania pomp ciepła
Pompy ciepła są coraz
częściej
wykorzystywane
w budynkach
mieszkalnych
i publicznych, trochę
rzadziej znajdują
natomiast zastosowanie
w przemyśle, gdzie
służą głównie do
produkcji pary, jak
również do suszenia,
odparowywania i
destylacji.
48
Ilość energii cieplnej uzyskanej z pompy
ciepła jest 4 razy większa od tej samej
energii uzyskanej z prądu elektrycznego
(ok. 25 zł/GJ)
49
Zalety energii wnętrza Ziemi
• koszty eksploatacji niezależne od cen nośników
energii,
• nieszkodliwość dla środowiska,
• niższy niż w ciepłowniach konwencjonalnych koszt
jednostkowy pozyskiwania ciepła,
• opiera się na surowcu odnawialnym,
• powszechność występowania źródła energii,
• możliwość decentralizacji, czyli pozyskiwania surowca
w pobliżu użytkownika, co zmniejsza straty związane z
przesyłaniem energii na odległość i zwiększa
niezależność społeczności lokalnych,
• niezależność od zmiennych warunków pogodowych
www.biomasa.org/edukacja
50
i klimatycznych
Wady energii wnętrza Ziemi
Efektem ubocznym korzystania
z energii geotermalnej może być:
• zanieczyszczenie atmosfery, wody i gleby przez
szkodliwe gazy i minerały, np. przez niebezpieczny w
wysokich stężeniach dla zdrowia siarkowodór (H2S), czy
radon będący produktem rozpadu radioaktywnego uranu;
• możliwości wykorzystania ograniczają się do obszarów
występowania wód geotermalnych;
• problemem może być korozja instalacji;
• złoża geotermalne mogą się przemieścić
(„uciec” z miejsca eksploatacji).
Courtesy of DOE/NREL
www.biomasa.org/edukacja
51
Koszty energii z paliw konwencjonalnych
wykorzystywanych w gospodarstwie
Nośnik energii
Cena za jednostkę
nośnika
Koszt 1 GJ energii [zł]
Energia elektryczna
0,35 zł/kWh
97,22
Węgiel kamienny
530 zł/t
22,08
Olej Napędowy
4,15 zł/l=4,90 zł/kg
111,36
Benzyna
4,20 zł/l=5,60 zł/kg
147,37
Gaz propan-butan
Ok. 4 zł/kg
88,5
52
Nośnik energii
Wartość
opałowa
Cena
Słoma
12 MJ/kg
120 zł/t ------------------ 10 zł/GJ
Energia
elektryczna
3,6MJ/kWh
35
Węgiel
kamienny
24 MJ/kg
530zł/t
Drewno
16 MJ/kg
--------- ok. 90 zł/t
-----
Koszty
Koszt 1 GJ
pozyskani
energii
a
------------------ 97,22 zł/GJ
gr/k
Wh
------------------ 22,08 zł/GJ
5,63 zł/GJ
Pompa
ciepła
Ok. 25
zl/GJ
Kolektor
słoneczny
30 do 46
zł/GJ
53
Instytucje zajmujące się OZE w
Polsce
•
Bałtycka Agencja Poszanowania Energii
S.A.
80-298 Gdańsk, ul. Budowlanych 31
tel. (58)347-55-35, fax (58)347-55-37;
[email protected]; www.bape.com.pl
•
Fundacja na rzecz Efektywnego
Wykorzystania Energii FEWE
40-169 Katowice, ul. Wierzbowa 11; 30-059
Kraków, ul. Mickiewicza 30
tel/fax (32)203-51-14; (12)421-39-11,
[email protected]; www.fewe.pl
•
Ekoenergia Cieszyn
43-400 Cieszyn, ul. Bobrecka 29
tel. (33) 851-04-44, fax (33) 851-07-55;
[email protected]; www.ekoenergia.org
•
•
Europejskie Centrum Energii Odnawialnej
EC BREC/IBMER
02-532 Warszawa, ul. Rakowiecka 32; 80-761
Gdańsk, ul. Reduta Żbik 5
tel/fax (22)848-48-32; tel. (58)301-57-88
•
[email protected];
www.ibmer.waw.pl/ecbrec
Instytut Gospodarki Surowcami
Mineralnymi i Energią PAN
Zakład Energii Odnawialnej
30-950 Kraków 65, skr. poczt. 49, ul
Wybickiego 7,
tel/fax (12)632-67-17;
[email protected]; www.minpan.krakow.pl
•
Fotovoltaika Polska PVPL
00-662 Warszawa, ul. Koszykowa 75
tel/fax (22)660-77-82;
[email protected]; www.pv.pl
•
Instytut na rzecz Ekorozwoju
00-743 Warszawa ul. Nabielska 15 lok. 1
tel. (22)851-04-02, fax (22)851-04-00
[email protected]; www.ine-isd.org.pl
Krajowa Agencja Poszanowania Energii
00-560 Warszawa, ul. Mokotowska 35
tel. (22)626-09-10, fax (22)626-09-11;
[email protected]; www.kape.gov.pl
54
•
•
Polska Izba Biomasy
01-041 Warszawa, ul. Smocza 26
tel. (22)498-60-09;
[email protected]; www.biomasa.org.pl
•
Polska Izba Gospodarcza Energii
Odnawialnej
02-683 Warszawa, ul. Gotarda 8
tel. (22)548-49-99, fax (22)548-49-98;
[email protected]; www.pigeo.org.pl
•
Polskie Stowarzyszenie Energetyki
•
Wiatrowej
71-324 Szczecin, Al. Wojska Polskiego 154
tel. (91)42-52-900, fax (91)48-75-014;
[email protected]; www.psew.pl
•
Polskie Towarzystwo Biomasy
POLBIOM
ul. Rakowiecka32, 02-532 Warszawa
tel. (22)849-09-74, fax (22)849-17-37;
[email protected]
•
•
Polskie Towarzystwo Energetyki
Słonecznej PTES-ISES
00-049 Warszawa, ul. Świętokrzyska 21
tel. (22)82-69-777;
[email protected];
www.energieodnawialne.pl/ptes
Polskie Towarzystwo Energetyki
Wiatrowej
80-392 Gdańsk, ul. Arkońska 54
tel/fax (58)556-74-14;
[email protected]; www.ptew.pl
Polski Związek Pracodawców Sektora
Energetyki Odnawialnej i Ochrony
Środowiska
40-142 Katowice, Modelarska 9A; 00-951
Warszawa, ul. Klonowa 6
tel. (32)730-26-25, fax (32)730-26-30; tel.
(22)845-95-50, fax (22)845-95-51
[email protected]
[email protected];
www.energiaodnawialna.com.pl
Stowarzyszenie Biomasa na rzecz
rozwoju Euroregionu Pomerania
70-376 Szczecin, ul. 5 Lipca 32B
tel/fax (91)48-41-954;
[email protected]
55
•
Stowarzyszenie Energii Odnawialnej
00-876 Warszawa, ul. Ogrodowa 59a
tel. (22)433-12-38, 433-12-40, fax (22)43312-39;
[email protected]; www.seo.org.pl
•
Śląski Związek Gmin i Powiatów
40-058 Katowice, ul. Stalmacha 17
tel. (32)251-10-21, fax (32)251-09-85;
[email protected]; www.silesia.org.pl
•
Towarzystwo Elektrowni Wodnych
84-240 Reda, ul. Piaskowa 18
tel/fax (58)678-79-51
[email protected]; www.tew.pl
•
Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni
Wodnych
86-300 Grudziądz, ul. Rybacka 14
tel. (56)46-49-644, fax (56)46-49-643
[email protected]; www.trmew.pl
•
Związek Miast i Gmin Polskich
80-828 Gdańsk, ul. Długi Targ 11/12
tel. (58)301-49-21, fax (58)301-42-15;
[email protected]; www.zmigm.org.pl
• Czasopisma:
- Czysta Energia
- Ciepł. Ogrzew. Wentyl.
- Polska Energetyka
Słoneczna
•
Strony www:
www. ure.gov.pl
www.pse.pl
www.cire.pl
www.polpx.pl
56
Czasopisma:
- Czysta Energia
- Ciepł. Ogrzew. Wentyl.
- Polska Energetyka Słoneczna
Strony www:
www. ure.gov.pl
www.pse.pl
www.cire.pl
www.polpx.pl
57
Dziękuję za uwagę
58