Zasady alokacji i dystrybucji rogówek pobranych od
Transkrypt
Zasady alokacji i dystrybucji rogówek pobranych od
Zasady alokacji i dystrybucji rogówek pobranych od zmar³ych dawców z dnia 9 kwietnia 2013 roku Zasady zosta³y opracowane na podstawie: decyzji podjêtych podczas spotkania w dniu 5 wrzenia 2012 r. przedstawicieli Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji Poltransplant, Krajowego Centrum Bankowania Tkanek i Komórek, konsultanta krajowego w dziedzinie okulistyki oraz nastêpczych ustaleñ z przedstawicielami rodowiska okulistów zajmuj¹cych siê przeszczepianiem rogówek. opinii zespo³u ds. organizacyjnych pobierania i przeszczepiania narz¹dów i oceny jakoci wiadczeñ w transplantologii Krajowej Rady Transplantacyjnej w dniu 1 padziernika 2012 r. ustaleñ poczynionych podczas spotkania kierowników orodków przeszczepiaj¹cych rogówki oraz przedstawicieli banków tkanek w dniu 15 listopada 2012 r. ustaleñ ze spotkania w Krajowym Centrum Bankowania Tkanek i Komórek z udzia³em krajowego konsultanta w dziedzinie okulistyki, przedstawicieli Poltransplantu i przedstawicieli banków tkanek w dniu 20 marca 2013 r. Kwalifikacja chorych do przeszczepienia rogówki i lista oczekuj¹cych 1. Warunkiem otrzymania przeszczepu jest wpisanie chorego na aktywn¹ listê oczekuj¹cych po zakwalifikowaniu w orodku kwalifikacyjnym, dzia³aj¹cym w podmiocie leczniczym dokonuj¹cym przeszczepieñ rogówki. Potencjalny biorca zakwalifikowany do przeszczepienia mo¿e byæ zg³oszony na listê tylko przez lekarza kieruj¹cego orodkiem kwalifikacyjnym. 2. Data wpisania chorego na aktywn¹ listê oczekuj¹cych jest momentem, od którego liczy siê czas oczekiwania na przeszczep. 3. Lista prowadzona w www.rejestry.net ma zasiêg ogólnopolski i jest jedyn¹ form¹ prowadzenia listy oczekuj¹cych. Wpisanie chorego na listê wymaga zaznaczenia stopnia pilnoci wskazañ do przeszczepienia, rodzaju przewidzianego przeszczepienia oraz innych cech biorcy maj¹cych wp³yw na alokacjê rogówek. 4. Za dokonywanie i aktualizacjê wpisów potencjalnych biorców s¹ odpowiedzialne osoby wskazane we wnioskach kierowanych do Ministra Zdrowia w celu udzielenia pozwolenia na przeszczepianie rogówki. 5. Istniej¹ dwa stopnie pilnoci wskazañ do przeszczepienie: tryb Pilny oraz Planowy 6. Wpisanie na listê oczekuj¹cych w trybie pilnym wymaga spe³nienia przynajmniej jednego z poni¿szych kryteriów: a. schorzenia rogówki u dzieci do ukoñczenia 12 miesiêcy ¿ycia b. dokonane lub zagra¿aj¹ce pêkniêcie (perforacja) rogówki, którego nie mo¿na zaopatrzyæ przeszczepem owodni lub terapeutyczn¹ soczewk¹ kontaktow¹ c. ostry stan zapalny rogówki z martwic¹ d. ciê¿kie oparzenie rogówki do 30 dni po urazie e. schorzenia rogówki daj¹ce skorygowan¹ ostroæ wzroku 0,2 lub mniej w lepszym oku 7. Zg³oszenia w trybie pilnym wymagaj¹ aktualizacji danych biorcy co 7 dni. Dystrybucja i alokacja przeszczepów rogówki pobranych od zmar³ych dawców Dystrybucja rogówek przez banki tkanek jest prowadzona na 3 sposoby (Tabela 1): 1. dystrybucja o zasiêgu krajowym: rogówka jest wysy³ana dla biorcy zg³oszonego na listê oczekuj¹cych przez dowolny orodek przeszczepiaj¹cy w kraju 2. dystrybucja regionalna: rogówka jest wysy³ana dla biorcy zg³oszonego z orodka przeszczepiaj¹cego znajduj¹cego siê w regionie banku; zasiêg dystrybucji regionalnej wynika g³ównie z rozmieszczenia geograficznego banków tkanek i orodków przeszczepiaj¹cych, regionalizacjê banków tkanek oraz orodków przeszczepiaj¹cych zawiera Tabela 2. 3. dystrybucja lokalna: rogówka jest wysy³ana dla biorcy zg³oszonego z orodka przeszczepiaj¹cego, który dokona³ pobrania, dystrybucji lokalnej podlega tylko jedna z pary pobranych rogówek, lub jeli tylko jedna rogówka z pary mo¿e byæ wykorzystana do przeszczepienia 7 Wybór biorcy dokonywany jest w nastêpuj¹cy sposób: 1. Pierwszeñstwo otrzymania przeszczepu maj¹ biorcy do ukoñczenia 18 r. ¿ycia, jeli rogówka pochodzi od dawcy do ukoñczenia 18 roku ¿ycia. W przypadku istnienia w krajowej licie oczekuj¹cych kilku chorych spe³niaj¹cych ten warunek, pierwszeñstwo ma chory najd³u¿ej oczekuj¹cy na przeszczep. Dystrybucja rogówek z banku tkanek ma w tych przypadkach zasiêg krajowy i lokalny. 2. W drugiej kolejnoci banki tkanek oferuj¹ rogówki dla chorych zg³oszonych do przeszczepienia w trybie pilnym ze wskazañ podanych w punkcie 6 podpunkty a, b, c, d. Z tej listy pierwszeñstwo ma chory najd³u¿ej oczekuj¹cy na przeszczep. Dystrybucja przeszczepów rogówki z banków tkanek dla tych pilnych przypadków ma zasiêg krajowy i lokalny. 3. W trzeciej kolejnoci rogówki z banków tkanek s¹ oferowane dla biorców zg³oszonych w trybie pilnym ze wskazañ podanych w punkcie 7 podpunkt e. Pierwszeñstwo w tej grupie ma chory najd³u¿ej oczekuj¹cy na przeszczep, a dystrybucja ma zasiêg regionalny i lokalny 4. W czwartej kolejnoci przeszczep otrzymuj¹ chorzy wymagaj¹cy leczenia immunosupresyjnego lub innego zwi¹zanego z planowanym przeszczepieniem. Z tej listy pierwszeñstwo ma chory najd³u¿ej oczekuj¹cy na przeszczep. Dystrybucja ma zasiêg krajowy i lokalny. 5. W pi¹tej kolejnoci przeszczep z banku tkanek jest oferowany dla biorców zg³oszonych w trybie planowym. Z tej listy pierwszeñstwo ma chory najd³u¿ej oczekuj¹cy na przeszczep, ale dystrybucja przeszczepów rogówki z banków tkanek dla przypadków planowych ma zasiêg regionalny i lokalny. Tabela 1. Zasady alokacji i dystrybucji rogówek pochodz¹cych od zmar³ych dawców. Obszar dystrybucji Status potencjalnego biorcy W pierwszej kolejnoci W drugiej kolejnoci Biorcy do ukoñczenia 18 roku ¿ycia, gdy rogówki pochodz¹ od zmar³ego do ukoñczenia 18 roku ¿ycia Biorcy zakwalifikowani do przeszczepienia z powodu pilnych, medycznych wskazañ 6a, 6b, 6c, 6d. Inne kryteria Krajowy i lokalny Krajowy i lokalny W trzeciej kolejnoci Biorcy zakwalifikowani do przeszczepienia z powodu pilnego medycznego wskazania 6e. Regionalny i lokalny W czwartej kolejnoci Chorzy wymagaj¹cy leczenia immunosupresyjnego lub innego zwi¹zanego z przeszczepieniem Krajowy i lokalny W pi¹tej kolejnoci Chorzy oczekuj¹cy na planowe przeszczepienie Regionalny i lokalny W poszczególnych grupach pierwszeñstwo maj¹ biorcy najd³u¿ej oczekuj¹cy na przeszczep Tabela 2. Regionalizacja banków tkanek i orodków przeszczepiaj¹cych rogówki. → Bank tkanek→ Orodek ↓ transplantacyjny↓ Bydgoszcz UMK Bytom WSS nr 4 Gdañsk UCK Katowice Kol. Katowice SPSK 5 Kêdzierzyn- Kole Kraków Na Wzgórzach Lublin SPSK 1 8 Katowice Szpital Kolejowy Lublin SPSK 1 Region Region Region Region Region Region Region Region Region Sosnowiec Warszawa Zabrze WSS nr 5 BTO Homograft Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Tabela 2 (cd). Regionalizacja banków tkanek i orodków przeszczepiaj¹cych rogówki. → Bank tkanek→ Orodek ↓ transplantacyjny↓ £ód Weteran. Polanica Zdrój Poznañ Strusia Sosnowiec WSS 5 Szczecin SPSK 2 Szczecin SP WSZ Warszawa WIM Warszawa WUM Warszawa WIML Warszawa SPKSO Wroc³aw ASK Wroc³aw Spektrum Wroc³aw Wojsk. Katowice Szpital Kolejowy Lublin SPSK 1 Region Region Region Region Region Region Region Sosnowiec Warszawa Zabrze WSS nr 5 BTO Homograft Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region Region 6. Dystrybucjê przeszczepów rogówki wg ustalonych wy¿ej kryteriów prowadz¹ banki tkanek. 7. Bank ka¿dorazowo po wys³aniu rogówki do orodka przeszczepiaj¹cego sporz¹dza i przesy³a do Poltransplantu protokó³ alokacji i dystrybucji rogówki wg wzoru podanego poni¿ej. 9 8. Bank tkanek mo¿e udostêpniæ orodkowi przeszczepiaj¹cemu dwie rogówki dla jednego biorcy na wypadek koniecznoci wykorzystania obu przeszczepów (przeszczep zabezpieczaj¹cy), we wstêpnym protokole wyboru biorcy w rubryce liczba przekazanych rogówek wpisuje siê wtedy liczbê 2. Ten wariant nie ma zastosowania w przypadku dystrybucji lokalnej. 9. W przypadku wykorzystania drugiej rogówki dla innego biorcy orodek przeszczepiaj¹cy wybiera biorcê w oparciu o kryteria medyczne i czas oczekiwania na przeszczep umieszczone w tabeli 1, ale sporód biorców zakwalifikowanych do przeszczepienia w swoim orodku. 10.Orodek przeszczepiaj¹cy w przypadku pozyskania z jednej otrzymanej rogówki dwóch przeszczepów warstwowych, drugiego biorcê wybiera w oparciu o kryteria medyczne i czas oczekiwania na przeszczep umieszczone w tabeli 1, ale sporód biorców zakwalifikowanych do przeszczepienia w swoim orodku. 11. Po przeszczepieniu orodek przeszczepiaj¹cy dokonuje odpowiedniego wpisu w www.rejestry.net w czêci rejestr przeszczepieñ oraz przesy³a do Poltransplantu protokó³ wyboru biorcy (lub biorców) wg wzoru podanego poni¿ej. 10