Korzyœci wynikaj¹ce z cz³onkostwa Polski w Unii Europejskiej. Autor

Korzyści wynikające z członkostwa Polski w Unii Europejskiej.
Czym tak naprawdę jest Unia Europejska? Unia Europejska to wspólnota państw,
mającą na celu organizowanie kooperacji oraz współpracę pomiędzy poszczególnymi jej
członkami. Podstawowymi załoŜeniami unii wobec państw członkowskich jest: zapewnienie
bezpieczeństwa narodowego, uczestniczenie w ich rozwoju społecznym oraz gospodarczym
oraz chronienie praw, wolności i interesów mieszkańców Wspólnoty. PrzynaleŜność do Unii
Europejskiej nie stoi w sprzeczności z kultywowaniem narodowej historii, tradycji oraz
kultury. Wstąpienie państwa polskiego w szeregi krajów członkowskich Unii Europejskiej,
otworzyło przed Polakami zupełnie nowe perspektywy. Od dnia 1 maja 2004 roku jesteśmy
pełnoprawnymi członkami Unii Europejskiej. Budziło ono wiele kontrowersji wśród
społeczeństwa polskiego. Jedni byli za przystąpieniem do owej organizacji, a inni przeciw.
W ogólnokrajowym referendum zwycięŜyła większość, naleŜymy do Unii. JednakŜe czy po
4 latach członkostwa w niej jest rzeczywiście lepiej? Czy coś w naszym Ŝyciu uległo zmianie,
a konkretniej mówiąc poprawie? Na te pytania trudno jest odpowiedzieć mówiąc o ogóle
społeczeństwa, jednakŜe w swojej pracy będę próbował wskazać korzyści, które wynikają
z członkowstwa w Unii Europejskiej.
11 lutego 2003 roku Rada Ministrów przyjęła Narodowy Plan Rozwoju na lata 20042006, a następnie przekazała ten dokument i komplet programów operacyjnych Komisji
Europejskiej. Dokument ten miał prowizorycznie zawierać:
• system współfinansowania środków unijnych ze strony Polski,
• niezbędnej partycypacji społecznej w procesie uruchamiania funduszy unijnych,
• struktury uruchamianych w Polsce środków unijnych (Funduszy Spójności, sektorowe
programy operacyjne, regionalne programy operacyjne),
• modelu wdraŜania segmentu regionalnego (jeden zintegrowany program operacyjny
zamiast szesnastu programów wojewódzkich),
• kryteriów indykatywnej alokacji środków funduszy strukturalnych dla województw,
• listy i zakresów sektorowych programów operacyjnych,
• struktury środków w układzie trzech priorytetów polityki regionalnej Unii
Europejskiej: infrastruktury, kapitału ludzkiego oraz sektora produkcyjnego,
• działań podejmowanych w ramach programów sektorowych i regionalnych, tak aby
uniknąć krzyŜowego finansowania, gdyby projekt mógł być finansowany w dwóch
róŜnych programach,
• podstaw prawnych wdraŜania funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w Polsce,
• sprawnego systemu wdraŜania funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności.
W grudniu 2003 roku Komisja Europejska i Rząd Polski uzgodniły Podstawy Wsparcia
Wspólnoty. Dokument ten składa się z następujących części:
a) Przygotowanie Podstaw Wsparcia Wspólnoty:
• rozwijanie sektora przedsiębiorstw,
• rozwój zasobów ludzkich,
• zwiększenie poziomu inwestycji infrastrukturalnych, związanych ze wzrostem
gospodarczym i jakością Ŝycia,
• poprawa warunków dla rozwoju regionalnego, w tym rozwoju obszarów wiejskich
b) Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej i przestrzennej.
c) Ocena Narodowego Planu Rozwoju.
d) Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego Polski.
e) Spójność z politykami wspólnotowymi i krajowymi.
f) Zarys programów operacyjnych.
g) Główne kierunki interwencji Funduszu Spójności.
h) Finanse.
i) System wdraŜania.
Jedną z najwaŜniejszych korzyści jest to, Ŝe od 21 grudnia 2007 roku Polska naleŜy
do Schengen. Układ z Schengen to porozumienie mające na celu zniesienie kontroli osób
przekraczających granicę między państwami członkowskimi owego układu. W zamian za to
wzmacnia on współpracę w zakresie bezpieczeństwa i polityki azylowej. Dzięki owej
przynaleŜności my Polacy nie musimy się juŜ martwić o załatwianie róŜnych dokumentów
pozwalających nam na opuszczenie kraju. Dzięki temu moŜemy bezpiecznie podróŜować
prawie po całej Europie. Co za tym idzie jest fakt, Ŝe moŜemy bezproblemowo posiadać pracę
w przygranicznych urzędach nie znajdujących się na terenie kraju, w którym na co dzień
mieszkamy. Co roku kolejni członkowie Unii Europejskiej otwierają swoje rynki pracy dla
obywateli innych państw. Dzięki temu moŜemy podnieść standard naszego Ŝycia. Nasze
zarobki mogą wzrosnąć na tle kraju.
Polska, jako członek Unii Europejskiej odniosła wiele korzyści politycznych.
Odnoszą się one przede wszystkim do: zwiększenia stabilności (wewnętrznej i regionalnej),
wzrostu
poziomu
bezpieczeństwa.
NajwaŜniejszymi
interesami
geopolitycznymi
są m. in. wzmocnienie pozycji na arenie światowej, udziału w kreowaniu unijnej polityki
zagranicznej, bezpieczeństwa i obrony. Polska stała się znacznie silniejszym państwem
w stosunkach z krajami trzecimi. Za główną korzyść polityczną uwaŜa się rozwinięcie
i zacieśnienie kontaktów organizacji z państwami Europy Wschodniej. Jesteśmy
zwolennikiem kontynuowania „polityki otwartych drzwi” i zapewnienia utrzymania
perspektywy uzyskania członkostwa we Wspólnocie wszystkim państwom, które wyraŜą
takie aspiracje.
Trzeba równieŜ zauwaŜyć, Ŝe przedstawiciele Polski uczestniczą w wyznaczaniu
kierunków rozwoju polityki unijnej. Mimo iŜ od niedawna jesteśmy w unii to Polacy zajęli
juŜ w organach decyzyjnych Wspólnoty waŜną rolę, m.in. w: Komisji Europejskiej,
Europejskim Banku Centralnym czy Trybunale Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich.
Na przykład w Parlamencie Europejskim Polacy pełnią bardzo waŜne funkcje, a są nimi:
przewodniczącego
zastępca
parlamentu,
szefowie
komisji
parlamentarnych
i wiceprzewodniczący komisji. To samo tyczy się eurodeputowanych, którzy są członkami
delegacji
PE
ds.
kontaktów
z
poszczególnymi
państwami
jak
i
organizacjami
międzynarodowymi.
Dzięki członkostwu we Wspólnocie Europejskiej posiadamy duŜo moŜliwości
rozwoju gospodarki, takich jak: zwiększenie jej innowacyjności, konkurencyjności na
rynkach innych państw. W tym kontekście na szczególną uwagę zasługuje fakt, Ŝe firmy
przemysłowe oraz pracownicy z Polski, ze względu na panującą na wspólnym europejskim
rynku swobodę przepływu towarów, usług, pracy i kapitału. Mają one szanse na
nawiązywanie i rozwijanie współpracy z koncernami europejskimi, jak równieŜ na zakładanie
i prowadzenie własnej działalności gospodarczej.
Za inne pozytywne strony członkostwa Polski w rynku europejskim uwaŜa się:
- zwiększenie rozmiarów wymiany handlowej poprzez zniesienie ceł i barier taryfowych
- pojawienie się efektu kreacji i przesunięcia handlu
- włączenie polskich przedsiębiorstw produkcyjnych do znacznie większego europejskiego
rynku zbytu.
Trzeba zauwaŜyć, Ŝe jednocześnie rośnie poziom zatrudnienia, a szczególnie zauwaŜalne jest
to w sektorach nastawionych na eksport. Nie moŜna by tu nie wspomnieć o zwiększeniu
bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, przepływów kapitałowych oraz pewności obrotu
prawnego.
Przy analizowaniu korzyści gospodarczych nie naleŜy zapominać o szansach
rozwojowych polskiej wsi. Podczas negocjacji akcesyjnych władze polskie pragnęły, aby
polskich
rolników objęto
dopłatami
bezpośrednimi
oraz
wprowadzeniem
limitów
produkcyjnych. Ostatecznie Polska jako członek organizacji zapewnia rolnikom bezpośrednie
dopłaty do produkcji rolnej oraz realizuje programy restrukturyzacyjne i modernizacyjne
obszarów wiejskich. Warto takŜe zwrócić uwagę, Ŝe Wspólnota wspiera działania mające na
celu zmniejszenie bezrobocia na wsi, m.in. przez promocję programów przekwalifikujących
dla młodych rolników.
Za kolejną waŜną korzyść gospodarczą uwaŜa się przyznanie państwu polskiemu
unijnych dopłat do projektów inwestycyjnych, tzn. przeznaczonych na rozwój biednych
terenów jak równieŜ zacofanych. Owe środki finansowe zazwyczaj są wykorzystywane na
projekty, które są związane z rozbudową krajowej infrastruktury transportowej jak
i energetycznej, ochroną środowiska, rozwojem miast, a takŜe na stworzenie nowych miejsc
pracy. Dzięki tym moŜliwościom (korzystanie z funduszy strukturalnych) Polska uzyskała
większe szanse na zwiększenie konkurencyjności gospodarki narodowej na wspólnym rynku
europejskim, jak równieŜ wzrost zatrudnienia wysoko wykwalifikowanych pracowników.
Takie działanie moŜe w konsekwencji prowadzić do stworzenia gospodarki opartej na
wiedzy.
Jedną z podstawowych korzyści ekonomicznych moŜe być to, Ŝe Polska uzyskała
większe szanse na rozwój europejskiej polityki energetycznej, a zarazem na podniesienie
poziomu bezpieczeństwa energetycznego. Polska szczególną uwagę zwraca na zagroŜenie ze
strony Rosji, która grozi zamknięciem dostaw surowców energetycznych. Wydaje się, Ŝe
stanowisko polskie jest respektowane na forum wspólnotowym w coraz większym stopniu.
JednakŜe nie wszyscy podzielają te obawy, gdyŜ upatrują w tym szanse na dywersyfikację
dostaw energii do UE przez zacieśnienie współpracy z Rosją.
Za kolejną korzyść moŜna uznać fakt, Ŝe integracja z Unią Europejską wpłynie takŜe
na warunki konkurencji. Przedsiębiorcy mogą spodziewać się napływu zagranicznych
inwestycji oraz polepszenia sytuacji na polskim rynku. Dzięki przynaleŜności do Unii
Europejskiej moŜemy liczyć na ostateczne zlikwidowanie bariery celnej, co umoŜliwi nam
większy i szerszy eksport naszych towarów na inne rynki europejskie.
Pragnę równieŜ zauwaŜyć, Ŝe dzięki byciu członkiem Unii Europejskiej Polska
zawarła bardzo duŜo umów międzynarodowych i zawiązała nowe traktaty. Nasze wojska
zostały powiększone. Zlikwidowano obowiązkową słuŜbę wojskową. To samo tyczy się
rekreacji. Wspólnie z Ukrainą jesteśmy organizatorami Mistrzostw Europy w piłce noŜnej
w 2012 roku. Jesteśmy postrzegani w Europie, jako jeden z lepszych krajów. Nasi sportowcy
odnoszą sukcesy międzynarodowe, co teŜ dobrze o nas świadczy.
Dzięki członkostwu w Unii Europejskiej zyskaliśmy nie tylko korzyści ekonomiczne
i gospodarcze, ale równieŜ korzyści społeczno-kulturalne. Wśród nich naleŜy zwrócić
szczególną uwagę na moŜliwości rozwojowe polskiej nauki. Przyczyni się to niewątpliwie do
poprawy jakości kształcenia w Polsce. Za takie poprawy moŜna uznać aktywizacje procesów
wymiany naukowej młodzieŜy i studentów w ramach róŜnorakich programów, np. Sokrates
Comenius. Nasi najlepsi stypendyści mają szansę dostać się do najbardziej renomowanych
uczelniach świata. RównieŜ polscy pracownicy naukowi biorą udział w programach
badawczo-rozwojowych i unijnych projektach naukowych, co przyczynia się do uzyskania
nowych moŜliwości kształcenia i doskonalenia kwalifikacji zawodowych. Poprzez włączenie
w Europejską Przestrzeń Badawczą polskie ośrodki naukowo-badawcze uzyskały moŜliwość
finansowania działalności z unijnych funduszy przeznaczanych na badania i rozwój, a takŜe
mają prawie nieograniczony dostęp do najnowszej infrastruktury badawczej i nowoczesnych
technologii badawczych.
Podsumowując pragnę stwierdzić, Ŝe po wejściu do Wspólnoty Polska mimo wszystko
duŜo zyskała. Przed byciem członkiem Unii Europejskiej byliśmy postrzegani, jako kraj mało
rozwijający się. JednakŜe pięć lat po owym wydarzeniu duŜo się zmieniło. Zyskaliśmy nie
tylko korzyści ekonomiczne i gospodarcze, ale równieŜ i naukowe czy rekreacyjne. Polska
zaczęła się liczyć w Europie.
Bibliografia:
1. Janusz Heller „Integracja Polski z Unią Europejską”, Oficyna Wydawnicza Branta,
Bydgoszcz-Olsztyn 2003.
2. ElŜbieta Kawecka – Wyrzykowska, Ewa Synowiec „Polska w Unii Europejskiej
Tom II”, Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, Warszawa 2004.
3. Juliusz Kotyński (zbiorowa praca) „Globalizacja i integracja europejska”, Polskie
Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2005.
Opracował: Krzysztof Dul