Wstęp - IV-VI 2015

Od redakcji
Epistolografia
Kielce, 27.06.2015 r.
Szanowni Państwo,
miło mi zwrócić się do Państwa w formie listu, bo list powstaje w ciszy,
którą wypełnia dialog między nadawcą a odbiorcą.
Inspiracji do napisania wspomnianego było kilka. Pierwszą są artykuły
poświęcone tej formie wypowiedzi pisemnej, która podobno zamiera
w swym tradycyjnym kształcie. Tymczasem, jak dowodzi Elżbieta
Szefler, list czy pamiętnik zaczynają coraz śmielej przenikać
do literatury dla dzieci, tym samym oswajając je ze swoistym
dialogiem, w którym możemy wyrażać swoje myśli, pragnienia
i uczucia. Tu z pomocą przychodzi nam Mirosław Grzegórzek,
dokonując charakterystyki pamiętnika i dziennika, by świadomie
kształtować język narracji, którym posługują się uczniowie. Może
to właściwa droga, by przygotować ucznia do dojrzałego dialogu
międzykulturowego1, o którym pisze Ewa Goczał, dokonując analizy
fragmentów książki Ryszarda Kapuścińskiego, filmu Persepolis
i wiersza Zbigniewa Herberta pt. Odpowiedź. Rolę badacza
języka prezentuje Zuzanna Krótki, stawiając pytanie: Jak rozwijać
świadomość językową ucznia, by pogłębiać jego rozumienie
współczesnego świata.
Drugą inspiracją był list, który wywołał zainteresowanie internautów
w ostatnich dniach czerwca 2015 r. Był to list z zadaniami, jaki rozdał
swoim uczniom w ostatnim dniu roku szkolnego 33-letni nauczyciel
Cesare Cata z liceum humanistycznego, z miasta Fermo we włoskim
regionie Marche 3. […] Zainspirowała go postać wychowawcy Johna
1
K. Koc, Czytanie świata. Reportaże Ryszarda Kapuścińskiego w edukacji polonistycznej,
Poznań 2007, s. 207.
2
Cytat ten i następne z: Internet, (dostęp: 22.06.2015 r.), dostępny: http://www.deon.pl/
inteligentne-zycie/wychowanie-dziecka/art,743,list-mlodego-nauczyciela-zszokowalwlochow.html
3
Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 z późn. zm., art. 44i, ust. 3–6, Internet,
(dostęp: 27.06.2015 r.), dostępny: http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&
qplikid=1
5
Od redakcji
Keatinga, granego przez Robina Williamsa w filmie Stowarzyszenie
umarłych poetów. Zwrócił się w nim do uczniów: Czytajcie, bo jest
to najlepsza forma buntu, jaką dysponujecie. […] Postarajcie się
używać nowych sformułowań, jakich nauczyliście się w tym roku;
im więcej możecie powiedzieć, im więcej pomyśleć, tym bardziej
jesteście wolni. […] Jeśli czujecie się smutni lub przestraszeni, nie
martwcie się; lato, jak wszystkie wspaniałe rzeczy, wywołuje zamęt
w duszy. Spróbujcie prowadzić dziennik, by opisać swój stan ducha,
we wrześniu – jeśli będziecie mieli ochotę – poczytamy razem. […]
Podążyłam za włoskim nauczycielem i na zakończenie roku rozdałam
uczniom, nauczycielom i (przybyłym na zakończenie roku) rodzicom
kilkaset napisanych ręcznie listów. Mam nadzieję, że rozpoczęłam
w ten sposób dialog, który teraz toczy się w myślach czytelników.
Tym, co mnie zainspirowało, było również wyjaśnienie włoskiego
nauczyciela: Szkoła musi rozbudzić w uczniu miłość do nauki bardziej
niż go oceniać, musi stymulować zamiłowanie do wiedzy. Wątek ten
podjęłam wspólnie z Mirosławą Iwasiewicz, dzieląc się z Państwem
trzyletnim już doświadczeniem we wdrażaniu oceniania opisowego
zgodnie z ideą innowacji Ocenianie w Dialogu. Mamy nadzieję
na weryfikację obaw wynikających ze zmiany rozporządzenia
o ocenianiu, które dopuszcza stosowanie opisowej oceny bieżącej,
śródrocznej i rocznej w szkole począwszy od klasy czwartej3.
Na zakończenie powtórzę: Czytajcie, bo jest to najlepsza forma buntu,
jaką dysponujecie. Może na początek książkę, którą w swoim
artykule proponuje Danuta Bula. Lektura ta z pewnością okaże się
dobrym sposobem na poprawienie humoru.
Z nadzieją na dialog na łamach pisma,
6