dockocham teatr - Teatr Lalek PLECIUGA
download 
Reklamacja Transkrypt
kocham teatr - Teatr Lalek PLECIUGA
KOCHAM TEATR SCENARIUSZE ZAJĘĆ ZESZYT NR 37 „MAMY PRAWO DO BYCIA SOBĄ” – teatr (dla dzieci) projekt edukacyjny realizowany w Teatrze Lalek „Pleciuga” Ideą projektu była edukacja kulturalna i medialna dzieci i dorosłych, skupiająca się na tematyce praw dziecka oraz nowoczesnej pedagogiki zainspirowanej twórczością Janusza Korczaka – pisarza i pedagoga, prekursora walki o prawa dziecka. Projekt zakładał przeprowadzenie: letnich warsztatów, których efektem będą spektakl i happening werbalizujący potrzeby dzieci, warsztatów m.in. teatralnych i dziennikarskich, skierowanych do dzieci w wieku szkolnym, zajęć pedagogicznych dla dorosłych (studentów, rodziców, nauczycieli). Powstał też repertuarowy spektakl dla najmłodszych widzów, stworzony innowacyjną metodą wykorzystującą efekty interakcji z dziećmi w wieku przedszkolnym. Teatr w projekcie to przestrzeń komunikacji dla społeczeństwa obywatelskiego, aktywizująca dzieci – do wyrażania siebie – i dorosłych – do zrozumienia psychologii dziecka, potrzebnego m.in. wychowawcom i twórcom teatralnym. więcej o projekcie: www.mamyprawo.blogspot.com Szczecin, grudzień 2012 TEATR LALEK „PLECIUGA” zaprasza widzów: na przedstawienia dla dzieci, młodzieży i dorosłych; do lektury gazetki teatralnej „Gabit”; na lekcje teatralne – w trakcie 45-minutowego spotkania z aktorem po spektaklu można zapoznać się z niektórymi tajnikami jego pracy na scenie, zajrzeć w teatralne kulisy, zdobyć podstawową wiedzę o technikach lalkowych; na warsztaty teatralne dla grup zorganizowanych: Jeżeli chcecie poznać magiczny świat teatru, odkryć tajemnice warsztatu scenicznego, nauczyć się pracy z głosem i ciałem, zdobyć praktyczne umiejętności tworzenia lalek i elementów scenografii, zapraszamy! Zainteresowanych nauczycieli przedszkoli, szkół podstawowych i ponad-podstawowych prosimy o kontakt telefoniczny (91 44 55 114) lub mailowy ([email protected]) z Magdaleną Bogusławską; skład i opracowanie: Magdalena Gardas wydawca: TEATR LALEK „PLECIUGA” pl. Teatralny 1 71-405 Szczecin tel. 91 44 55 141 Scenariusze zajęć przygotowane w ramach projektu edukacyjnego „Mamy prawo do bycia sobą – teatr (dla) dzieci”, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, realizowanego w Teatrze Lalek „Pleciuga” w 2012 roku. na warsztaty teatralne dla nauczycieli. Zeszyty metodyczne dostępne są w Biurze Obsługi Widzów Teatr Lalek „Pleciuga” pl. Teatralny 1 71-405 Szczecin tel. 91 433 58 04 www.pleciuga.pl Szczecin, grudzień 2012 Wydanie I zdjęcia, jakie rekwizyty, stroje, tło i tym podobne elementy będą niezbędne do przeniesienia pomysłów z kartki na język fotografii. Po ustaleniu wszystkich szczegółów następuje czas robienia zdjęć (w zależności od pomysłów uczestników zajęć może to być mniej lub bardziej czasochłonne). czas trwania: 45 minut Spis treści: PODSUMOWANIE Jeśli prowadzący dysponuje pieniędzmi, które może poświęcić na wydruk fotografii, dobrym pomysłem jest przygotowanie ze zdjęć pocztówek (zdjęcie + hasło – prawo), które będzie można wręczyć osobom uczestniczącym w zajęciach. PRAWA DZIECKA ………………………………………………… 3 MYŚLI KORCZAKA ...……………………………………………. 6 MAMY PRAWO! Zajęcia edukacyjne dotyczące praw dziecka (wiek uczestników: 10-12 lat.…………………………………….. 9 OD JABŁKA DO KRÓLA (zajęcia dla uczniów klas 3 szkół ponadgimnazjalnych) ………………………………. 13 NIE MA DZIECI – SĄ LUDZIE. Zajęcia edukacyjne wprowadzającew tematykę związaną z prawami dziecka (wiek uczestników: 10-12 lat) ……………………………………. 17 MAMY PRAWO DO BYCIA SOBĄ. Zajęcia edukacyjne dotyczące praw dziecka, połączone z realizowaniem pomysłów fotograficznych (wiek uczestników: 10-12 lat ….………………………………… 20 Scenariusz tych zajęć powstał z inspiracji warsztatami zrealizowanymi przez Karolinę Machowicz, członkinię stowarzyszenia Oswajanie Sztuki, podczas projektu Lato w Teatrze 2012, odbywającego się w Teatrze Lalek „Pleciuga”. Ćwiczenie podsumowuje prowadzący krótką rozmową: czy dla wszystkich osób z grupy kwestia praw i zakazów była jednomyślna? Kto decyduje o tym, co wolno, a czego nie wolno robić osobie niepełnoletniej? czas trwania: 20 minut 4. Fotografia jako interpretacja rzeczywistości – prezentacja. Prowadzący zajęcia przedstawia uczestnikom zajęć podstawowe pojęcia związane z fotografią, takie jak: światło, kadr, perspektywa. Następnie pokazuje różnego rodzaju zdjęcia, które uczestnicy zajęć mają opisać, zinterpretować historię w nich zawartą (rozmowa o emocjach, które wywołuje dana fotografia, o temacie, który prezentuje, etc.). czas trwania: 20 minut 5. Kolejne ćwiczenie w grupach (uczestnicy mogą pracować w tych samych grupach, co przy poprzednim zadaniu) związane jest z prawami zapisanymi w Konwencji Praw Dziecka. Każda grupa losuje jedno z praw. Można wybrać te najbardziej charakterystyczne, jak: prawo do nauki, prawo do wypoczynku i czasu wolnego, prawo do ochrony zdrowia, prawo do wychowywania w rodzinie. Zadanie polega na wypisaniu haseł – opierając się na metodzie burzy mózgów, w jak najbardziej obrazowy sposób przedstawiających dane prawo. Następnie każdy członek grupy wybiera sobie jedno z zaproponowanych przez grupę haseł i próbuje wyobrazić je sobie w formie zdjęcia. Tu jest moment na indywidualną pracę – każdy uczestnik na kartce papieru próbuje naszkicować swój pomysł na fotografię, związaną z danym Punktem Konwencji Praw Dziecka. W każdej grupie następuje dyskusja na temat rysunków i pomysłów na fotograficzną realizację danego prawa. czas trwania: 20 minut 6. Fotograficzna realizacja. Aby dobrze przygotować się do sesji zdjęciowej, każda grupa rozpisuje pomysł każdego z członków grupy pod kątem tego, ile osób potrzebnych jej do zrealizowania PRAWA DZIECKA Konwencja o prawach dziecka (ang. Convention on the Rights of the Child) – międzynarodowa konwencja przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 20 listopada 1989 r. Jest to dokument obowiązujący w niemal wszystkich państwach świata – liczba ratyfikacji (maj 2010) wynosi 193 (z wyjątkiem m.in. USA). W konwencji o prawach dziecka zostały spisane wszystkie prawa dziecka. Uchwalenie Konwencji jest jednym z ważniejszych osiągnięć Polski w dziedzinie ochrony praw dziecka. W roku 1978 Polska zaproponowała Komisji Praw Człowieka ONZ jej uchwalenie i przedstawiła projekt, który był później dwukrotnie modyfikowany. Na podstawie Konwencji powołano do życia organ nadzorujący jej realizację przez państwa, które ją ratyfikowały – Komitet Praw Dziecka. Treść konwencji Składa się z preambuły i 54 artykułów. Katalog sformułowano kierując się następującymi zasadami: dobra dziecka, równości (wszystkie dzieci są równe wobec prawa bez względu na pochodzenie, płeć, narodowość, itd.), poszanowania praw i odpowiedzialności obojga rodziców (państwo respektuje autonomię rodziny i ingeruje tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach według określonych procedur), pomocy państwa (państwo zobowiązane jest do podejmowania wszelkich działań ustawodawczo-administracyjnych dla realizacji praw uznanych w konwencji). Konwencja ustanawia status dziecka oparty na następujących założeniach: dziecko jest samodzielnym podmiotem, ale ze względu na swoją niedojrzałość psychiczną i fizyczną wymaga szczególnej opieki i ochrony prawnej, dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego tożsamości, godności i prywatności, rodzina jest najlepszym środowiskiem wychowania dziecka, państwo ma wspierać rodzinę, a nie wyręczać ją w jej funkcjach. Katalog praw i wolności obejmuje prawa cywilne, socjalne, kulturalne, polityczne i z założenia w niewielkim zakresie uwzględnia prawa ekonomiczne (dziecko winno się uczyć, a nie pracować). W skład tego wchodzą: Prawa osobiste prawo do życia i rozwoju, prawo do tożsamości (nazwisko, imię, obywatelstwo, wiedza o własnym pochodzeniu), prawo do wolności, godności, szacunku, nietykalności osobistej, prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania, prawo do wyrażania własnych poglądów i występowania w sprawach dziecka dotyczących, w postępowaniu administracyjnym i sądowym, prawo do wychowywania w rodzinie i kontaktów z rodzicami w przypadku rozłączenia z nimi, prawo do wolności od przemocy fizycznej lub psychicznej, prawo nie rekrutowania do wojska poniżej 15 roku życia. Prawa socjalne prawo do odpowiedniego standardu życia, prawo do ochrony zdrowia, prawo do zabezpieczenia socjalnego, prawo do wypoczynku i czasu wolnego. Przebieg zajęć: 1. Zabawa na rozgrzewkę „Co nas łączy”? Grę zaczyna uczestnik stojący ok. 5-6 metrów od wszystkich pozostałych, którzy stoją w grupie. Osoba, która stoi sama, mówi: „po mojej prawej stronie zapraszam tego, kto lubi czekoladę (albo jakąś inną rzecz)”. Z grupy wybiegają te osoby, których dotyczy wypowiedziane zdanie, ale zostaje, trzymając rozpoczynającego uczestnika, tylko ten, kto pierwszy dotknął jego prawej ręki. Pozostali wracają do grupy. Gracz rozpoczynający mówi: „po lewej stronie zapraszam tego, kto lubi koncerty”. Sytuacja się powtarza. Następnie gracze stojący po bokach podają kolejne cechy, aby do ich wolnych rąk dołączyły kolejne osoby. Wszyscy wygrywający przez cały czas trzymają się za ręce. Pod koniec gry osoby stojące na obu końcach tego łańcucha mają po jednej ręce wolnej. Aby chwycić się za ręce i stworzyć krąg, muszą znaleźć cechę, która ich łączy. czas trwania: 10 minut 2. Podział na 4 grupy. Podział następuje poprzez odliczenie do 4, z tego układu, w którym zostali uczestnicy po zabawie „Co nas łączy?”. Osoby z numerem 1 w łączą się w jedną grupę, osoby z numerem 2 w kolejną, itd. czas trwania: 5 minut 3. Praca w grupach. Każda grupa dostaje zestaw 20 twierdzeń, określających czynności, typu: żucie gumy na lekcji, chodzenie do kina, przeklinanie, dostawanie kieszonkowego, odrabianie lekcji, etc. Grupa ma zastanowić się wspólnie, które z tych czynności są powszechnie akceptowane i postrzegane jako „dozwolone”, a które kojarzone są z zakazami. Następnie każda z grup, po kolei, będzie prezentowała swoje przemyślenia, pokazując pozostałym grupom przyklejone do brystolu, w dwóch kolumnach, prawa i zakazy. MAMY PRAWO DO BYCIA SOBĄ. Zajęcia edukacyjne dotyczące praw dziecka, połączone z realizowaniem pomysłów fotograficznych zajęcia dla grupy 14-16 osób wiek uczestników 10-12 lat czas trwania zajęć: 120 minut Prawa kulturalne prawo do nauki (bezpłatnej i obowiązkowej w zakresie szkoły podstawowej), prawo do korzystania z dóbr kultury, prawo do informacji, prawo do znajomości swoich praw. Prawa polityczne prawo stowarzyszania się i zgromadzeń w celach pokojowych. Temat: Mamy prawo do bycia sobą. Cele ogólne: - rozbudzanie wyobraźni i wrażliwości - rozwijanie umiejętności manualnych - kształtowanie umiejętności wyrażania własnych opinii na dany temat Cele operacyjne: dziecko: - wypowiada się samodzielnie na dany temat - potrafi pracować w zespole - potrafi przełożyć słowo mówione na język fotografii (czy obrazu w ogóle) Formy i metody pracy: - metoda zadań inspirujących - metoda burzy mózgów - rozmowa kierowana - praca indywidualna - praca grupowa Materiały dydaktyczne: - kartki A4 - kartki ze stwierdzeniami potrzebnymi do realizacji pkt. 3 - flamastry, pisaki - aparat fotograficzny źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Konwencja_o_prawach_dziecka towarzyszą. czas trwania: 40 minut MYŚLI KORCZAKA 5. Na zakończenie zajęć wszystkie prace zostają wyeksponowane na ścianach sali, tak żeby uczestnicy mogli je spokojnie obejrzeć. Autorzy, którzy chcieliby skomentować efekty swojej pracy, mogą dokonać krótkiej prezentacji. czas trwania: 15 minut Janusz Korczak, Dzieła, tom 7: Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Latona, 1993. Wychowanie dziecka to nie miła zabawa, a zadanie, w które trzeba włożyć wysiłek bezsennych nocy, kapitał ciężkich przeżyć i wiele myśli… Dziecko nie może myśleć «jak dorosły», ale może dziecięco zastanawiać się nad poważnymi zagadnieniami dorosłych; brak wiedzy i doświadczenia zmusza je, by inaczej myślało. Dziecko chce, by je traktować poważnie, żąda zaufania, wskazówki i rady. My odnosimy się do niego żartobliwie, podejrzewamy bezustannie, odpychamy nierozumieniem, odmawiamy pomocy. Janusz Korczak, Dzieła, tom 7: Jak kochać dziecko. Internat, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Latona, 1993. Nie zabiegajmy o to, by każdy czyn uprzedzić, w każdym zawahaniu się natychmiast drogę wskazać, przy każdym pochyleniu biec z pomocą. Pamiętajmy, że w momencie silnych zmagań może nas zabraknąć. Pozwól dzieciom błądzić i radośnie dążyć do poprawy. Nie czyn, a pobudka charakteryzuje dziecko, jego oblicze moralne, jego potencjalną przyszłość rozwojową. Zajęcia według tego scenariusza zostały przeprowadzone podczas zajęć plastycznych realizowanych w ramach warsztatów letnich, przez Agatę Dąbrowską, członkinię stowarzyszenia Oswajanie Sztuki, studentkę School of Form w Poznaniu. Przebieg zajęć: 1. Zabawa na rozgrzewkę: „Węzły”. Stajemy w kole, na hasło „start” każdy łapie za ręce dwie osoby, niestojące obok niego. Tworzy się węzeł, który wspólnie będziemy rozplątywać (przechodząc jeden nad drugim etc.). W trakcie zabawy sprawdzimy, w jaki taktyczny sposób poradziła sobie grupa z tym zadaniem – np. czy wyłonił się jakiś przywódca? czas trwania: 5 minut 2. Następnie siadamy w kręgu. Każdy uczestnik zajęć otrzymuje 5 kartek – na każdej z nich wypisane jest jedno hasło: władza, marzenia, wolność, prawa, obowiązki. Zadanie polega na wypisaniu pod poszczególnymi hasłami jak największej liczby skojarzeń. Po zakończeniu ćwiczenia prowadzący prosi poszczególnych uczestników o przedstawienie efektów swej pracy. Podsumowaniem jest krótka rozmowa na temat rozumienia tychże pojęć i różnorodności w stworzonych definicjach. czas trwania: 20 minut Bądź sobą – szukaj własnej drogi. Poznaj siebie, zanim zechcesz dzieci poznać. Zdaj sobie sprawę z tego, do czego sam jesteś zdolny, zanim dzieciom poczniesz wykreślać zakres ich praw i obowiązków. Nie ma dzieci – są ludzie; ale o innej skali pojęć, innym zasobie doświadczenia, innych popędach, innej grze uczuć. Janusz Korczak, Dzieła, tom 7: Jak kochać dziecko. Prawo dziecka do szacunku, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Latona, 1993. Dzieci stanowią dużą odsetkę ludzkości, ludności, narodu, mieszkańców, współobywateli – stali towarzysze. Były, będą i są. Dziecko jest istotą rozumną, zna dobrze potrzeby, trudności i przeszkody swojego życia. Nie despotyczny nakaz, narzucone rygory i nieufna kontrola, ale taktowne porozumienie, wiara w doświadczenie, współpraca współżycie. Dziecko nie jest głupie, głupców wśród nich nie więcej niż wśród dorosłych. 3. Prosimy uczestników zajęć, aby dobrali się w pary. Każda osoba otrzymuje arkusz szarego papieru i pisak. Zadaniem par będzie wzajemne odrysowanie swoich ciał na szarym papierze. czas trwania: 10 minut 4. Po obrysowaniu ciała, każdy z uczestników wybiera jedno określenie dotyczące danego pojęcia i przyporządkowuje mu kolor (prowadzący nie powinien sugerować, jaką symbolikę mają poszczególne kolory) – np. fioletowa wolność (i hasło z nią związane), czarny obowiązek, etc. To ważne, że kolory pojawiają się tu jako ilustracje pojęć, a nie jako wypełnienie konturów). Następnie umiejscawia się dane „pola definicyjne” na ciele – powstaje w ten sposób unikalna mapa ciała, związana z podstawowymi pojęciami w życiu człowieka i emocjami, jakie im Ma dziecko przyszłość, ale i ma przeszłość: pamiętne zdarzenia, wspomnienia, wiele godzin najistotniejszych samotnych rozważań. Nie inaczej niż my, pamięta i zapomina, ceni i lekceważy, logicznie rozumuje – i błądzi, gdy nie wie. Rozważnie ufa i wątpi. Z tekstów różnych Pewne tematy wychowawcze omawiane są chętnie i przez licznych, inne – starannie unikane. Przyjemniej poznać, jak być powinno, niż zwierzać się z tego, jak jest, szczególnie gdy w braku dającego się łatwo stosować przepisu, zmuszeni jesteśmy działać niezbyt chwalebnie. Pan był dziś taki zły, Głos Nauczycielski 1919, nr 6 Prawa dziecka, pracownika. jako żywej istoty, człowieka, niedoświadczonego Zasady wychowania w internatach, Szkoła Specjalna 1928/29 [1929], nr 3–4 Dziecko ma prawo nie wiedzieć, nie pamiętać, ulec sugestiom uprzednich rozmów i własnych refleksji, [niekiedy] ma prawo świadomie kłamać. O bezpieczeństwo dziecka, Szkoła Specjalna 1933/34 [1933], nr 1 NIE MA DZIECI – SĄ LUDZIE. Zajęcia edukacyjne wprowadzające w tematykę związaną z prawami dziecka zajęcia dla grupy 14-16 osób wiek uczestników 10-12 lat czas trwania zajęć: 90 minut Temat: Nie ma dzieci – są ludzie. Cele ogólne: - rozbudzanie wyobraźni i wrażliwości - rozwijanie umiejętności manualnych - kształtowanie umiejętności wyrażania własnych opinii na dany temat źródło: www.2012korczak.pl Cele operacyjne: dziecko: - wypowiada się samodzielnie na dany temat - tworzy definicje pojęć takich jak: władza, marzenia, wolność, prawa, obowiązki - tworzy pracę plastyczną obrazującą jego pojmowanie definicji: władzy, marzeń, wolności, praw, obowiązków - potrafi bawić się w zespole Formy i metody pracy: - metoda zadań inspirujących rozmowa kierowana - praca indywidualna - praca grupowa Materiały dydaktyczne: - kartki A4 - arkusze szarego papieru (po 1 na każdą osobę) - flamastry, pisaki - farby i pędzle MAMY PRAWO! Zajęcia edukacyjne dotyczące praw dziecka MANDALA …………………………………………………………………… zajęcia dla grupy 16-20 osób wiek uczestników 10-12 lat czas trwania zajęć: 90 minut Temat: Mamy prawo! Cele ogólne: - zdobycie wiedzy na temat praw dziecka - rozbudzenie wyobraźni i wrażliwości - kształtowanie umiejętności wyrażania własnych opinii na dany temat Wybieram świadomie, bo… Głosuję, gdyż… Cele operacyjne: dziecko: - wypowiada się samodzielnie na dany temat - omawia treści zawarte w Konwencji praw dziecka - buduje wypowiedź ustną - pracuje w grupie, dzieląc się z resztą grupy swoimi opiniami na dany temat - potrafi bawić się w grupie Formy i metody pracy: - burza mózgów - aktywność twórcza - rozmowa kierowana - praca indywidualna - praca grupowa Moje zdanie liczy się w kwestiach… Dzielę swój czas z… Materiały dydaktyczne: - duże arkusze papieru - kartoniki formatu A6 (na wizytówki) oraz pisaki i kredki - piłka - zestaw rysunków wraz z opisami poszczególnych praw, wchodzących w skład Konwencji o prawach dziecka - kartki samoprzylepne Przebieg zajęć: 1. Zabawa „Wizytówki” czas trwania: 10 minut Każdy uczestnik na kartce papieru projektuje swoją wizytówkę – zawierać ma ona takie elementy, które charakteryzować będą jej autora (mogą to być rysunki związane z hobby, ulubione powiedzonka, etc.). Następnie uczestnicy siadają naprzeciwko siebie w kręgu, po kolei przedstawiają się i podają powód, dla którego stworzyli taką wizytówkę. Wszystkie obrazki przyczepiamy na ścianie. Podsumowujemy ćwiczenie słowami, że każdy z nas ma prawo do bycia sobą – do swoich zainteresowań, do ulubionych aktywności, etc. 2. Zabawa „Skojarzenia” czas trwania: 10 min Grupa tworzy krąg. Uczestnicy rzucają sobie wzajemnie piłkę. podaje skojarzenie do poprzedniego słowa wypowiedzianego przez od której otrzymał piłeczkę. Prowadzący zajęcia przeprowadza sposób kilka rund zabawy, zaczynając ją słowami typu: dziecko, wolność, itd. Każdy osobę, w ten prawo, 3. Podział na grupy czas trwania: 5 minut Uczestnicy zajęć w ciszy, bez komunikowania się za pomocą słów, mają ustawić się na jednej linii poczynając od osoby, której imię zaczyna się na literę A, kończąc na osobie, której imię kończy się na literę z ostatnich liter alfabetu. Poczynając od pierwszej osoby odliczamy do 5 – osoby z numerem 1 łączą się w jedną grupę, osoby z numerem 2 w kolejną, itd. 4. Wolno/nie wolno – praca w grupach czas trwania: 15 minut Każda grupa otrzymuje duży arkusz papieru i pisaki. Zadanie polega na wypisaniu w dwóch kolumnach wypracowanych metodą burzy mózgów skojarzeń do haseł: „WOLNO NAM” i „NIE WOLNO NAM”. Uczestnikom zajęć należy wyjaśnić, że chodzi tu o różne obszary ich życia – o sytuacje Wnioski z dyskusji są wpisywane przez uczniów w odpowiednie miejsca w mandali. czas trwania: 20 minut 1. Nauczyciel rozpoczyna dyskusję dotyczącą odpowiedzialności obywatelskiej. Pyta się uczniów czy znają swoje prawa jako pełnoletni obywatele. Mówi o możliwości głosowania w referendum lub w wyborach, o możliwości organizowania referendum lokalnych i zostaniu członkiem Rady Miasta. Uczniowie dyskutują kim jest: aktywny obywatel, czym jest prawo wyboru, dlaczego warto samodzielnie podejmować decyzje, kim jest wolontariusz. Wnioski wpisywane są w koło mandali. Nauczyciel pyta się o konsekwencje z podjętych przez bohaterów „Szczura” decyzji? czas trwania: 15 minut 2. Praca domowa: Napisz dlaczego w życiu warto odpowiedzialnym człowiekiem? Uzasadnij swoją odpowiedź. być Autorką scenariusza jest Marta Zabłocka – dziennikarka Polskiego Radia Szczecin. Przebieg zajęć: 1. Każdy z uczniów otrzymuje jabłko. Nauczyciel zadaje pytania: czym uczniowie kierują się w trakcie zakupów? Czy kupują dużych hipermarketach czy u lokalnych sprzedawców? Kim jest odpowiedzialny konsument? czas trwania: 10 minut 2. Uczniowie dowiadują się o niebezpieczeństwie jakim jest ufność wobec reklam czy brak krytyki wobec manipulacji wielkich koncernów handlowych. W trakcie godziny oglądania telewizji, 11 minut poświęconych jest reklamie. O ich wpływie świadczą chociażby badania mówiące, ze 91% Polaków sięga po leki bez recepty bez konsultacji medycznych, zaś 50% korzysta z suplementów diety. W przeciętnym hipermarkecie znajduje się 15 tysięcy produktów, średnio spędzamy w sklepie 27 minut. Oglądamy 300 produktów w czasie 1 minuty. Skutkiem są zakupy impulsywne, które osiągają od 53 – 70% zakupionych produktów. Pojawia się definicja: Sprawiedliwy Handel. Dyskusja: w jaki sposób odpowiedzialnie kupować? Uczniowie tworzą reguły odpowiedzialnej konsumpcji: ograniczenie zakupów, tworzenie listy zakupów, czytanie etykiet, kupowanie produktów z recyklingu i ekologicznych, itd. Nauczyciel pyta się: jaki wybór stał przed bohaterami dramatu „Szczur”? W jakich momentach bali się podjąć decyzje? czas trwania: 15 minut 3. Nauczyciel rozdaje uczniom karty pracy z rysunkiem mandali oraz ulotki. Tłumaczy, że mandala to symbol równowagi w świecie, a także związana jest ze sztuką wyboru i sztuką życia. Opowiada o procesie jej tworzenia przez buddyjskich mnichów. Uczniowie dzielą przestrzeń koła na trzy części: sztuka życia w zgodzie z naturą sztuka życia w zgodzie z innymi sztuka życia w zgodzie z samym sobą. w szkole, w domu, związki z innymi ludźmi (co wolno w obecności rodziców, rodzeństwa, etc.). Po wykonaniu zadania każda grupa prezentuje efekty swojej pracy. Podsumowaniem ćwiczenia jest krótka pogadanka na temat tego co nam wolno, a czego nie – z czego wynikają te nakazy i zakazy, co je reguluje i jak się do nich odnoszą uczestnicy zajęć. 5. Konwencja o prawach dziecka – rozmowa czas trwania: 15 minut Prowadzący zajęcia prezentuje zestaw rysunków wraz z opisami poszczególnych praw, wchodzących w skład Konwencji o prawach dziecka. Krótko charakteryzuje każdy z punktów, zachęcając uczestników zajęć do wyrażania własnych przemyśleń na ten temat. 6. Moje prawa – praca indywidualna czas trwania: 10 minut Na ścianach, w różnych częściach sali, powieszone są rysunki obrazujące poszczególne prawa dziecka. Uczestnicy dostają po trzy samoprzylepne karteczki z napisanymi na nich cyframi od 1 do 3. Każdy uczestnik, przechodząc się po sali i czytając spokojnie raz jeszcze prawa zawarte w Konwencji o prawach dziecka, ma zdecydować, które z tych praw odgrywają dla niego osobiście najważniejszą rolę – spośród wszystkich praw wybiera 3 najważniejsze, do których przykleja karteczki z punktami (3 oznacza najważniejsze). Gdy wszyscy przykleją swoje kartki, prowadzący sumuje liczbę punktów przy każdym z praw. Powstaje „ranking” praw, charakterystyczny dla tej grupy uczestników. Ćwiczenie podsumowane jest dyskusją na temat tego, dlaczego jedne z praw mają dla nas większą wartość, a inne nie mają dla nas dużego znaczenia. 7. Ćwiczenie „Żywe obrazy” czas trwania: 20 minut Dzielimy uczestników na kilkuosobowe grupy, metodą losowania karteczek ze znaczkami (osoby z tym samym znaczkiem tworzą jedną grupę). Każda grupa losuje sobie temat „obrazu” – jedno z praw zapisanych w Konwencji o Prawach Dziecka, który będzie musiała zaprezentować. Można wybrać te najbardziej charakterystyczne, jak: prawo do nauki, prawo do wypoczynku i czasu wolnego, prawo do ochrony zdrowia, prawo do wychowywania w rodzinie. Grupy mają stworzyć żywy obraz ze swoich ciał, bez używania rekwizytów. Reszta uczestników ma próbować zgadnąć, co jest na obrazie. Zajęcia dla uczniów klas 3 szkół ponadgimnazjalnych. Przeprowadzamy je po obejrzeniu spektaklu dla dorosłych „Szczur, czyli wyścig po koju” w Teatrze Lalek „Pleciuga” w reż. Agaty Biziuk 8. Podsumowanie zajęć czas trwania: 5 minut Na zakończenie zajęć prowadzący czyta wiersz autorstwa Marcina Brykczyńskiego „O prawach dziecka”. Każdy z uczestników dostaje kopię wiersza. zajęcia dla grupy 16-20 osób wiek uczestników 15-16 lat czas trwania zajęć: 60 minut Temat: Od jabłka do króla, czyli sztuka wyboru. Marcin Brykczyński O prawach dziecka Niech się wreszcie każdy dowie I rozpowie w świecie całym Że dziecko to także człowiek Tyle że jest mały. Dlatego ludzie uczeni Którym za to należą się brawa Chcąc wielu dzieci los odmienić Stworzyli dla was mądre prawa. Więc je na co dzień i od święta próbujcie dobrze zapamiętać: Nikt mnie siłą nie ma prawa zmuszać do niczego A szczególnie do zrobienia czegoś niedobrego. Mogę uczyć się wszystkiego, co mnie zaciekawi I mam prawo sam wybierać, z kim się będę bawić. Nikt nie może mnie poniżać, krzywdzić, bić, wyzywać I każdego mogę zawsze na ratunek wzywać. Jeśli mama albo tata już nie mieszka z nami Nikt nie może mi zabronić spotkać ich czasami. Nikt nie może moich listów czytać bez pytania Mam też prawo do tajemnic i własnego zdania. Mogę żądać, żeby każdy uznał moje prawa A gdy różnię się od innych, to jest moja sprawa. Tak się w wiersze poukładały Prawa dla dzieci na całym świecie Byście w potrzebie z nich korzystały najlepiej jak umiecie. Cele ogólne: - kształtowanie umiejętności wyrażania własnych opinii na dany temat, negocjacji - świadome uczestnictwo w odbiorze dzieła teatralnego - kształtowanie sztuki kompromisu Cele operacyjne: uczeń: - interpretuje obejrzane przedstawienie teatralne - wypowiada się samodzielnie na dany temat - pracuje w grupie, dzieląc się z resztą grupy swoimi opiniami na dany temat - zauważa problemy, prezentuje własną opinię, uzasadnia ją Formy i metody pracy: - praca indywidualna - burza mózgów - dyskusja Materiały dydaktyczne: - karta pracy z rysunkiem mandali - kolorowe kredki, flamastry, pisaki - jabłko dla każdego ucznia - ulotka z informacjami związanymi z tematyką zajęć
