Rozwój Platformy Technologicznej Producentów na rzecz

XXII Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego
Seminarium
Rozwój Platformy Technologicznej
Producentów na rzecz Bezpieczeństwa Chemicznego
i wykorzystanie technologii i sprzętu podwójnego przeznaczenia
Honorowy patronat
Janusz Piechociński: Wicepremier, Minister Gospodarki
Kielce, Centrum Kongresowe,
2 września, 2014
WPROWADZENIE
Z przyjemnością witamy Państwa na seminarium pt. „Rozwój Platformy Technologicznej
Producentów na rzecz Bezpieczeństwa Chemicznego i wykorzystanie technologii i
sprzętu podwójnego przeznaczenia”.
Patronat honorowy nad seminarium objął Pan Janusz Piechociński,
Minister Gospodarki.
Wicepremier,
Seminarium jest organizowane przez Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa
Chemicznego w Warszawie i Polski Holding Obronny, we współpracy z Klastrem
Ratownictwa, Bezpieczeństwa, Ochrony Ludności i Środowiska Naturalnego.
Do udziału w seminarium zaprosiliśmy przedstawicieli administracji, przemysłu nauki
i społeczeństwa obywatelskiego, z kraju i zagranicy.
Rozwój Platformy Technologicznej Producentów na rzecz Bezpieczeństwa Chemicznego
(Platforma), która jest nowym podmiotem utworzonym przez Polski Holding Obronny Sp. z
o.o. (PHO) i Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego w Warszawie
(ICCSS), służy kreowaniu i wdrażaniu skutecznych rozwiązań technicznych, sprzętowych i
szkoleniowych w umacnianiu bezpieczeństwa chemicznego.
Wiodącym celem seminarium jest przedstawienie potencjału polskich podmiotów i
współpracy z partnerami międzynarodowymi w obszarach bezpieczeństwa chemicznego, oraz
ich wykorzystanie, w wymiarze krajowym i międzynarodowym, w rozwoju bezpieczeństwa
chemicznego. Ważnym celem seminarium jest rozwój Platformy oraz współpracy
podmiotów polskich i zagranicznych w kreowaniu i wdrażaniu skutecznych rozwiązań w
zakresie bezpieczeństwa chemicznego i wykorzystaniu technologii i sprzętu podwójnego
przeznaczenia w jego umacnianiu. Seminarium służyć będzie rozwojowi i promocji polskiej
specjalizacji w świecie w bezpieczeństwie chemicznym.
W trakcie seminarium będą przedstawione konkretne propozycje w celu poprawy
bezpieczeństwa chemicznego, ochrony środowiska, ochrony infrastruktury krytycznej, a także
współpracy międzynarodowej, m.in.
program
„Lokalna Odpowiedzialność w
Bezpieczeństwie Chemicznym”, inicjatywy na temat zintegrowanego bezpieczeństwa
chemicznego na Ukrainie, organizacja w Polsce pierwszego światowego spotkania na temat
bezpieczeństwa chemicznego oraz światowej wystawy poświęconej bezpieczeństwu
chemicznemu.
Krzysztof Paturej
Mariusz Andrzejczak
Prezes Zarządu
Międzynarodowe Centrum
Bezpieczeństwa Chemicznego
Wiceprezes Zarządu
Polski Holding Obronny
2
I.
ZAŁOŻENIA SEMINARIUM
1. Globalnemu rozwojowi produkcji chemicznej i upowszechnieniu dostępu do zdobyczy
chemii zwłaszcza w państwach rozwijających się stają na przeszkodzie nowe wyzwania i
zagrożenia związane z niskim poziomem bezpieczeństwa chemicznego. Wzrasta liczba
katastrof i incydentów chemicznych, zbrojnych ataków na obiekty infrastruktury
krytycznej, rafinerie oraz pola naftowe i gazowe w państwach rozwijających się. Rośnie
wykorzystywanie związków chemicznych w celach terrorystycznych. Niski poziom
bezpieczeństwa chemicznego stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego i
międzynarodowego, rozwoju społeczno-ekonomicznego, zdrowia, środowiska oraz
działalności gospodarczej.
2. Przeciwdziałanie tym zagrożeniom wymaga umocnienia współpracy rządów, przemysłu,
nauki, oraz społeczności lokalnych, na rzecz podniesienia bezpieczeństwa produkcji
chemicznej, infrastruktury krytycznej oraz łańcucha dostawczo-odbiorczego związków
chemicznych i nośników energii, na szczeblu lokalnym, krajowym, regionalnym i w
wymiarze globalnym. Konieczna jest poprawa skuteczności istniejących uregulowań
prawnych i administracyjnych. Należy aktywnie rozwijać, wdrażać i upowszechniać
istniejące i nowe rozwiązania techniczne w zakresie bezpieczeństwa chemicznego na
każdym szczeblu działalności chemicznej, zwłaszcza zaś w pracach badawczych,
produkcji, i transporcie związków chemicznych oraz nośników energii.
3. Bezpieczeństwo chemiczne i ochrona środowiska dotyczą coraz częściej bezpieczeństwa
wewnętrznego i zewnętrznego, ochrony zdrowia publicznego, współpracy gospodarczej i
handlowej, promocji, polityki rozwojowej i humanitarnej. Zagrożenia związane z użyciem
broni chemicznej i związków chemicznych, m.in. w Syrii, ostatnie katastrofy chemiczne
w wielu państwach, a także sygnały o rosnącym zainteresowaniu trującymi substancjami
chemicznymi przez terrorystów, co może zagrażać bezpieczeństwu państwa i stabilizacji
społeczno-gospodarczej, stawiają na porządku dziennym potrzebę umocnienia
bezpieczeństwa chemicznego w wymiarze międzynarodowym.
4. Zapewnienie bezpieczeństwa chemicznego i przestrzegania norm ochrony środowiska
staje się wiodącym warunkiem prowadzania działalności produkcyjnej, badawczej,
gospodarczej i handlowej. W rosnącym zakresie dotyczy to wydobycia surowców
mineralnych i źródeł energii, w tym gazu z łupków, utylizacji broni chemicznej zatopionej
w morzach a także prac badawczo-rozwojowych. Umacnianie bezpieczeństwa
chemicznego jest ważnym elementem rozwoju infrastruktury krytycznej.
5. Rośnie globalne zapotrzebowanie na nowoczesne technologie, sprzęt i rozwiązania
administracyjno-prawne w zakresie bezpieczeństwa chemicznego i ochrony środowiska,
bezpiecznej utylizacji rosnącej ilości toksycznych substancji i odpadów, ochrony
obiektów chemicznych, składowania, transportu i przesyłania źródeł energii. Dostawcy
technologii i związków chemicznych coraz częściej zapewniają odbiorcom nowoczesne
rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa chemicznego, co redukuje zagrożenia poważnych
awarii i obniża koszty.
6. Ryzyko poważnych awarii, zagrożenia terroryzmem w przemyśle chemicznym oraz w
transporcie chemikaliów w regionie, wymagają współpracy między sąsiadami i
3
wzmocnienia współpracy transgranicznej. Polska zainicjowała współpracę regionalną w
celu zwiększenia bezpieczeństwa chemicznego i prowadzi z Ukrainą wspólne wysiłki na
rzecz wdrożenia bezpieczeństwa chemicznego na poziomie regionalnym i arenie
międzynarodowej. Polskie rozwiązania i podejścia do wzmocnienia bezpieczeństwa
chemicznego i bezpieczeństwa może służyć jako przykład dla poprawy bezpieczeństwa
chemicznego w innych krajach i regionach.
7. Tradycyjne reagowanie kryzysowe nie wystarcza, aby sprostać wyzwaniom stawianym
przez awarie lub katastrofy, zarówno naturalne lub spowodowane przez działalność
człowieka. Sprostanie potencjalnym zagrożeniom związanym z działalnością w sferze
niebezpiecznych substancji
wymaga współdziałania wszystkich podmiotów
(zaangażowanie wspólnotowe), w tym administracji, sektora prywatnego i przemysłu,
organizacji społeczeństwa obywatelskiego i mediów.
8. Społeczności lokalne powinny posiadać wiedzę na temat działalności w sferze
niebezpiecznych substancji na swoim terytorium. Wspólnota powinna uczestniczyć w
dialogu na temat istniejących zasobów i wymagań, które powinny być spełniane aby
przeciwdziałać potencjalnym zagrożeniom i minimalizować potencjalne straty.
9. W świetle rosnących zagrożeń, działalność w zakresie chemii, zakłady chemiczne, składy
paliw, linie przesyłowe i transport niebezpiecznych towarów chroni się dzisiaj jak obiekty
wojskowe, z użyciem zintegrowanych systemów ochrony i ostrzegania i zagrożeniach.
Wymaga to szerokiego wykorzystania i dostosowania istniejących rozwiązań w przemyśle
obronnym i w ramach technologii i materiałów podwójnego przeznaczania (dual-use) do
umacniania bezpieczeństwa chemicznego.
Działalność na rzecz bezpieczeństwa chemicznego i ochrony infrastruktury krytycznej staje
się dochodową działalnością eksportową w wielu państwach w dziedzinach nauki i rozwoju,
produkcji i usług. Generuje również rozwój naukowo-badawczy i współpracę naukowotechniczną.
CELE SEMINARIUM – UMOCNIENIE BEZPIECZEŃSTWA CHEMICZNEGO W ŚWIECIE I
PROMOCJA POLSKIEJ SPECJALIZACJI NA ARENIE MIĘDZYNARODOWEJ W ZAKRESIE
BEZPIECZEŃSTWA CHEMICZNEGO I OCHRONY INFRASTRUKTURY KRYTYCZNEJ
II.
1.
Wiodącym celem seminarium jest przedstawienie potencjału polskich podmiotów
i partnerów międzynarodowych, oraz promocja i wykorzystanie technologii i sprzętu
podwójnego przeznaczenia w umacnianiu bezpieczeństwa chemicznego, w ramach
nowoutworzonej Platformy Technologicznej Producentów na rzecz Bezpieczeństwa
Chemicznego (Platforma).
2.
W trakcie seminarium będzie przedstawiona oferta Platformy, która jest nowym
podmiotem utworzonym przez Polski Holding Obronny (PHO) i Międzynarodowe Centrum
Bezpieczeństwa Chemicznego w Warszawie (ICCSS), mająca na celu kreowanie i wdrażanie
skutecznych rozwiązań technicznych, sprzętowych i szkoleniowych w umacnianiu
bezpieczeństwa chemicznego.
3.
Seminarium dokona przeglądu istniejącego potencjału międzynarodowego i możliwości
współpracy rządów, przemysłu, nauki, organizacji pozarządowych i mediów
społecznościowych w zakresie bezpieczeństwa chemicznego produkcji i transportu związków
4
chemicznych, przeciwdziałania nielegalnemu użyciu toksycznych substancji, reagowania
kryzysowego.
4.
W trakcie seminarium przedstawione będą perspektywy rozwoju polskiej specjalizacji
na arenie międzynarodowej w zakresie bezpieczeństwa chemicznego i współpracy w tym
zakresie
z
agendami
rządowymi,
podmiotami
prywatnymi,
organizacjami
międzynarodowymi, ośrodkami akademickimi, oraz organizacjami pozarządowymi.
5.
Seminarium dokona przeglądu możliwości i oferty polskich podmiotów i ich
partnerów międzynarodowych do promowania przewagi komparatywnej w zakresie
bezpieczeństwa chemicznego i bezpieczeństwa oraz ochrony infrastruktury krytycznej na
szczeblu krajowym i międzynarodowym, w celu wzmocnienia współpracy w dziedzinie
bezpieczeństwa, gospodarki, stosunków handlowych, i badawczo-rozwojowej.
PROGRAM SEMINARIUM
Kielce, Centrum Kongresowe, Sala Delta, 2 września, 2014
Godz. 09.30 – 10.00
Sesja plenarna: moderator Krzysztof Paturej
Bezpieczeństwo chemiczne jako wiodący element rozwoju
gospodarczego, współpracy naukowo-badawczej, umacniania
bezpieczeństwa państwa i pogłębiania współpracy
międzynarodowej
Wprowadzenie: Amb. Krzysztof Paturej, Prezes
Międzynarodowego Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego:
„Polskie przewagi komparatywne w rozwoju specjalizacji RP w
bezpieczeństwie chemicznym”
Wystąpienie otwierające: Pan Janusz Piechociński,
Wicepremier, Minister Gospodarki: „Rozwój potencjału RP w
bezpieczeństwie chemicznym – otwieranie nowych możliwości
oraz innowacyjnych i proeksportowych kierunków rozwoju
polskiej gospodarki”
Pan Andrzej Mochoń, Prezes Zarządu, Targi Kielce S.A.:
„Rozwój działalności wystawienniczo-konferencyjnej w
promowaniu kultury bezpieczeństwa chemicznego i umacnianiu
polskiej specjalizacji w bezpieczeństwie chemicznym”
Pan dr Andrzej Jagusiewicz – Główny Inspektor Ochrony
Środowiska: „Ranga współpracy na poziomie lokalnym w
umacnianiu bezpieczeństwa chemicznego i ochrony środowiska;
program „Lokalna Świadomość i Odpowiedzialność w
Bezpieczeństwie Chemicznym”
5
Pan Mariusz Andrzejczak, Wiceprezes Polskiego Holdingu
Obronnego Sp. z o.o.: „Platforma Technologiczna Producentów
na rzecz Bezpieczeństwa Chemicznego jako forum rozwoju
technologii i sprzętu podwójnego przeznaczenia dla umacniania
bezpieczeństwa chemicznego”
Godz. 10.00 – 10.30
Prezentacja polskiego i międzynarodowego potencjału i
inicjatyw w zakresie rozwoju polskiej specjalizacji w
bezpieczeństwie chemicznym
Pan Zbigniew Chrzanowski, Koordynator Klastra Ratownictwa,
Bezpieczeństwa, Ochrony Ludności i Środowiska Naturalnego:
„Potencjał i współpraca polskich producentów i partnerów w
zakresie ratownictwa, bezpieczeństwa, ochrony ludności i
środowiska naturalnego”
Pan Tim Scott, Dyrektor Wykonawczy ds. Polityki
Bezpieczeństwa, Dow Chemical Comp., USA:” Ranga
bezpieczeństwa chemicznego w rozwoju przemysłu chemicznego
i współpracy handlowej”
Pan Oleksandr Sadovskyi, Związek Chemików Ukrainy:
„Polsko-ukraińska współpraca w rozwoju bezpieczeństwa
chemicznego i ochrony infrastruktury krytycznej; projekt
zintegrowanego bezpieczeństwa chemicznego na Ukrainie”.
Pan Wojciech Lubiewa-Wieleżynski, Dyrektor Wykonawczy,
Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego
(ICCSS): „Inicjatywy ICCSS w zakresie rozwoju bezpieczeństwa
chemicznego i ochrony infrastruktury krytycznej”
Godz. 10.30
Dyskusja
Seminarium będzie prowadzone w języku polskim; wystąpienia będą dostępne w języku
angielskim
III.
POTENCJAŁ I PRZEWAGI KOMPARATYWNE POLSKI W UMACNIANIU
BEZPIECZEŃSTWA CHEMICZNEGO I OCHRONIE INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ
Wybór bezpieczeństwa chemicznego jako jednego z wiodących kierunków rozwoju
współpracy gospodarczej, handlowej oraz działalności badawczo- rozwojowej i polskiej
specjalizacji w świecie, jest oparty na połączeniu poniższych cech:
1.
Polska, z uwagi na rosnącą aktywność w Unii Europejskiej i rozwój gospodarczy,
kreuje aktualnie bardziej niż atrakcyjne środowisko dla rozwoju gospodarczego w
6
Europie Środkowej, które obejmują również nowoczesne rozwiązania w
środowiska, w tym umacnianiu bezpieczeństwa chemicznego;
ochronie
2.
W Polsce opracowano i wdrożono nowoczesne rozwiązania i technologie w utylizacji
toksycznych substancji i odpadów. Wdrożenie skutecznych środków prawnych i
instrumentów wykonawczych dla zapewnienia bezpieczeństwa chemicznego i przestrzegania
norm ochrony środowiska staje się ważnym czynnikiem zapewnienia bezpieczeństwa
wewnętrznego i społeczno-gospodarczego państwa. Polskie instytucje i podmioty oferują
dobrze przygotowany personel dla prowadzenia działalności w zakresie bezpieczeństwa
chemicznego i ochrony środowiska;
3.
Polska jest ważnym partnerem międzynarodowym w polityce bezpieczeństwa
i aktywnym uczestnikiem inicjatyw na rzecz zakazu broni chemicznej, bezpieczeństwa
chemicznego i umacniania ochrony środowiska. W Polsce realizowane są unikalne inicjatywy
międzynarodowe w tych dziedzinach; Przedstawiciel RP, Min. Andrzej Jagusiewicz pełni
aktualnie funkcje Prezydenta wiodących międzynarodowych konwencji w zakresie ochrony
środowiska. Przedstawiciel Polski, ambasador Krzysztof Paturej był przewodniczący
Konferencji Trzeciego Przeglądu Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej, w kwietniu 2013
roku, która potwierdziła - w przyjętym jednogłośnie Dokumencie Końcowym - rangę
bezpieczeństwa chemicznego i wsparcie społeczności międzynarodowej dla rozwoju
globalnej kultury bezpieczeństwa chemicznego.
4.
W Polsce istnieje skuteczny system nadzoru nad instalacjami stwarzającymi
zagrożenie poważnymi awariami dla ludzi i środowiska. Nadzór ten sprawowany jest przez
organy Inspekcji Ochrony Środowiska oraz Państwowej Straży Pożarnej. Inspekcja Ochrony
Środowiska w Polsce to nowoczesna, profesjonalnie zarządzana instytucja publiczna,
posiadająca niezbędne instrumenty do prowadzenia efektywnej polityki ekologicznej i
ochrony środowiska dla obecnych i przyszłych pokoleń.
5.
W Polsce stworzono skuteczne rozwiązania ustawowe i mechanizmy zarządzania
kryzysowego i ochrony infrastruktury krytycznej. Zagadnienia bezpieczeństwa chemicznego i
zapobiegania poważnym awariom jako ważny element bezpieczeństwa wewnętrznego
państwa zostały uwzględnione w dokumencie pt.: „Polityka ekologiczna Państwa na lata
2009-2012 z perspektywą do roku 2016”. Działania te są praktyczną realizacją „Białej Księgi
Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej”.
6.
Aktywnie rozwijając swoją pozycję międzynarodową w zakresie produkcji
chemicznej, polskie zakłady chemiczne poszukują partnerów i nowych rynków zbytu;
7.
W Polsce funkcjonuje szereg wiodących polskich jednostek badawczorozwojowych, które zapewniają i oferują nowoczesne rozwiązania i prowadzą aktywną
współpracę międzynarodową w dziedzinie bezpieczeństwa chemicznego oraz ochrony
środowiska.
8.
W Polsce utworzono Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego
(ICCSS), które oferuje nowoczesne rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa chemicznego w
całym spektrum działalności chemicznej oraz transportu i przesyłania związków chemicznych
i nośników energii. Poważni partnerzy międzynarodowi, organizacje międzynarodowe oraz
międzynarodowy przemysł chemiczny aktywnie wspierają Centrum i wspólnie rozwijają
7
programy międzynarodowe. Centrum aktywnie promuje rozwój globalnej kultury
bezpieczeństwa chemicznego.
9.
Międzynarodowa Rada ds. Bezpieczeństwa Chemicznego i Bezpieczeństwa
złożona z uznanych ekspertów międzynarodowych, przedstawicieli agend rządowych, nauki i
przemysłu, została powołana w ramach ICCSS. Rada okazuje wsparcie techniczne i naukowe
oraz wspiera rozwój globalnej kultury bezpieczeństwa chemicznego.
10.
Na międzynarodowej konferencji w Tarnowie, w listopadzie 2012 roku, na temat
bezpieczeństwa chemicznego, z udziałem przedstawicieli z 56 krajów i kilkunastu
organizacji międzynarodowych, przemysłu chemicznego i nauki, środowiska akademickiego,
przedstawiono projekt „Deklaracji Tarnowskiej w sprawie rozwoju globalnej kultury
bezpieczeństwa chemicznego”. Deklaracja Tarnowska zainicjowała międzynarodowe wysiłki
i współpracę wszystkich zainteresowanych podmiotów na rzecz rozwoju globalnej kultury
bezpieczeństwa chemicznego.
11.
Konferencja Warszawska:" Bezpieczeństwo chemiczne a ochrona środowiska;
Wyzwania i perspektywy dla rozwoju współpracy gospodarczej, handlowej oraz badawczorozwojowej” zorganizowana przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) i ICCSS
w Warszawie w dniu 12 maja, 2014, potwierdziła wiodącą pozycje Polski w tematyce
bezpieczeństwa chemicznego. Ustalenia wypracowane i zawarte w dokumencie końcowym
Konferencji Warszawskiej są aktywnie realizowane we współpracy z polskimi i
międzynarodowymi partnerami.
12.
Podjęto inicjatywę „Lokalna Świadomość i Odpowiedzialność w Bezpieczeństwie
Chemicznym”, adresowaną do administracji i samorządów lokalnych, użytkowników chemii
oraz społeczeństwa obywatelskiego na poziomie lokalnym. Celem programu,
koordynowanego przez ICCSS, jest kreowanie lokalnej polityki zrównoważonego rozwoju,
inicjowanie współpracy podmiotów lokalnych w szerzeniu bezpieczeństwa chemicznego w
szeroko pojętej działalności chemicznej, prowadzenie szkoleń w zakresie bezpieczeństwa
chemicznego, w tym postepowania ze związkami chemicznymi i odpadami, planowaniu i
reagowaniu na zagrożenia chemiczne i awarie dotyczące materiałów niebezpiecznych.
Rozpoczęcie programu nastąpiło w połowie sierpnia br..
13.
Przystąpiono do realizacji unikalnego międzynarodowego projektu bezpieczeństwa
chemicznego w Kenii (program kenijski) który jest aktywnie wspierany przez Ministerstwo
Gospodarki w ramach rozwoju programu Go Africa. W dniu 15 września br. odbędzie się w
Ministerstwie Gospodarki sesja plenarna seminarium otwierającego program kenijski, z
udziałem polskich i międzynarodowych partnerów. W dniu 19 września odbędzie się spotkanie
podmiotów zainteresowanych współpracą gospodarczą w ramach programu kenijskiego.
14.
Uruchomiono Platformę Technologiczną Producentów na rzecz Bezpieczeństwa
Chemicznego. Platforma zainicjowała wspólny program producentów, sektora badawczorozwojowego, uczelni, ekspertów, z Polski i zagranicy, w celu opracowywania, rozwoju i
wdrażania nowych metod całościowej ochrony procesów chemii przemysłowej i systemów
ochrony obiektów chemicznych, przesyłania i składowania związków chemicznych i
nośników energii, wdrażania technologii podwójnego przeznaczenia, utylizacji toksycznych
związków chemicznych, zapobiegania i reagowania na zdarzenia z użyciem toksycznych
substancji. W dniu 2 września br. w trakcie XXII Międzynarodowego Salonu Przemysłu
Obronnego w Kielcach odbędzie się międzynarodowe seminarium nt. rozwoju Platformy
8
Technologicznej Producentów na rzecz Bezpieczeństwa Chemicznego i wykorzystania
technologii i sprzętu podwójnego przeznaczenia w jego umacnianiu.
15.
W świetle pozytywnych rezultatów specjalistycznego kursu NATO pt.: "Identyfikacja i
Neutralizacja Chemicznych Improwizowanych Urządzeń Wybuchowych (Chem-IED)",
przeprowadzonego we Wrocławiu w maju 2014 przez ICCSS, Wojskową Akademię
Techniczną, i Wojskowy Instytut Techniki Inżynieryjnej z Wrocławia, podjęto inicjatywę
opracowania i wdrożenia międzynarodowego programu dotyczącego ograniczania
ryzyka związanego z Chem-IED. W ramach programu, koordynowanego przez ICCSS, będą
opracowane nowe standardy postępowania, stałe szkolenia, stworzony program wymiany
najlepszych praktyk dla ratowników cywilnych, wojskowych i członków jednostek
antyterrorystycznych, w likwidacji zagrożeń powodowanych przez Chem-IED.
16.
Przystąpiono do przygotowania „Światowego spotkania na temat bezpieczeństwa
chemicznego”, które odbędzie się w Polsce jesienią 2015. Będzie to pierwsze światowe
zgromadzenie na rzecz bezpieczeństwa chemicznego, z udziałem przedstawicieli państw,
organizacji międzynarodowych, przemysłu chemicznego i społeczeństwa obywatelskiego.
Inicjatywa Konferencji Warszawskiej dot. organizacji światowego spotkania w Polsce jest
potwierdzeniem uznania i wysokiej pozycji RP w bezpieczeństwie chemicznym i wiodącej
roli ICCSS w rozwoju globalnej kultury bezpieczeństwa chemicznego. Koordynatorem
przygotowań do światowego spotkania jest ICCSS.
17.
Rozwój bezpieczeństwa chemicznego, z uwagi na szerokie zainteresowanie i
zaangażowanie podmiotów prywatnych i publicznych, tworzy doskonałe warunki dla
realizacji publiczno-prywatnego partnerstwa, wspólnego umacniania bezpieczeństwa
wewnętrznego i międzynarodowego oraz zacieśnienia współpracy gospodarczej i ochrony
środowiska.
18.
Realizacja inicjatyw w rozwoju bezpieczeństwa chemicznego i ochrony środowiska
otwiera możliwości dostępu do poważnych programów i międzynarodowych środków
pomocowych kierowanych na rozwój międzynarodowy i ochronę środowiska.
19.
Powstają nowe możliwości udziału polskich podmiotów w inicjowaniu i realizacji
programów pomocowych, współpracy gospodarczej i handlowej z państwami regionu
Europy Wschodniej, w ramach Partnerstwa Wschodniego, i przede wszystkim z państwami
rozwijającymi się.
Powyższe cechy oraz podjęte działania i programy stworzone w ramach współpracy polskich
i międzynarodowych podmiotów, tworzą przewagi komparatywne, które powinny być
przedmiotem dalszego rozwoju i szerokiej promocji na arenie międzynarodowej. Przyniesie
to Polsce konkretne korzyści w wymiarach politycznym, gospodarczym i handlowym, ,
bezpieczeństwa
i naukowo-badawczym. Służyć będzie umocnieniu bezpieczeństwa
chemicznego w świecie i promocji polskiej specjalizacji na arenie międzynarodowej w
zakresie bezpieczeństwa chemicznego i ochrony infrastruktury krytycznej. Umocni się
wizerunek Polski jako aktywnego uczestnika społeczności międzynarodowej i kreatora
globalnej agendy.
9
SKRÓTY WYSTĄPIEŃ
Krzysztof Paturej, Prezes Międzynarodowego Centrum
Bezpieczeństwa Chemicznego (ICCSS) – przewodniczący seminarium
„Bezpieczeństwo chemiczne jako przewaga komparatywna RP”
Polska, z uwagi na rosnącą aktywność w Unii Europejskiej, kreuje aktualnie bardziej niż
atrakcyjne środowisko dla rozwoju gospodarczego w Europie Środkowej, które obejmują
nowoczesne rozwiązania w umacnianiu bezpieczeństwa chemicznego i rozwoju ochrony
środowiska.
Polska jest ważnym partnerem międzynarodowym w polityce bezpieczeństwa i aktywnym
uczestnikiem inicjatyw na rzecz zakazu broni chemicznej, bezpieczeństwa chemicznego i
umacniania ochrony środowiska. W Polsce realizowane są unikalne inicjatywy
międzynarodowe w tych dziedzinach. Opracowano i wdrożono nowoczesne rozwiązania i
technologie w utylizacji toksycznych substancji i odpadów. Wprowadzono skuteczne
rozwiązania ustawowe i mechanizmy zarządzania kryzysowego oraz ochrony infrastruktury
krytycznej.
Polska zainicjowała współpracę regionalną w celu zwiększenia bezpieczeństwa chemicznego
i prowadzi z Ukrainą wspólne wysiłki na rzecz wdrożenia bezpieczeństwa chemicznego na
poziomie regionalnym i arenie międzynarodowej. Polskie rozwiązania i mogą służyć jako
przykład dla poprawy bezpieczeństwa chemicznego w innych krajach i regionach.
Utworzone w 2011 roku Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego w
Warszawie, które funkcjonuje jako organizacja non-profit, oferuje nowoczesne rozwiązania w
zakresie bezpieczeństwa chemicznego w całym spektrum działalności chemicznej, transportu i
przesyłania związków chemicznych i nośników energii oraz reagowaniu na zagrożenia
chemiczne.
Realizacja inicjatyw w rozwoju bezpieczeństwa chemicznego i ochrony środowiska otwiera
możliwości dostępu do ważnych programów i międzynarodowych środków pomocowych
kierowanych na rozwój międzynarodowy i ochronę środowiska. Powstaną nowe możliwości
udziału polskich podmiotów gospodarczych i naukowych w inicjowaniu i realizacji
programów bezpieczeństwa chemicznego we współpracy gospodarczej i handlowej z
państwami regionu Europy Wschodniej, i przede wszystkim z państwami rozwijającymi się.
Liczne doświadczenia i przewagi komparatywne Polski w pokojowym wykorzystaniu chemii i
bezpieczeństwie chemicznym powinny być przedmiotem dalszego rozwoju i szerokiej promocji
na arenie międzynarodowej jako polskiej specjalizacji w świecie. Przyniesie to konkretne
korzyści w wymiarach gospodarczym i handlowym, politycznym, bezpieczeństwa, i naukowym.
Umocni wizerunek Polski jako aktywnego uczestnika społeczności międzynarodowej i kreatora
globalnej agendy.
10
Andrzej Mochoń, Prezes Zarządu, Targi Kielce S.A.
„Rozwój działalności wystawienniczo-konferencyjnej w promowaniu kultury
bezpieczeństwa chemicznego i umacnianiu polskiej specjalizacji w bezpieczeństwie
chemicznym”
Ważnym elementem rozwoju współpracy podmiotów krajowych i zagranicznych w
umacnianiu bezpieczeństwa rozwoju, produkcji, infrastruktury oraz łańcucha dostawczoodbiorczego związków chemicznych oraz nośników energii, w skali krajowej, jak i regionalnej
i globalnej, jest włączenie i wykorzystanie potencjału wystawienniczego i targowokonferencyjnego. Targi Kielce S.A. oferują swój potencjał w promowaniu kultury
bezpieczeństwa chemicznego, upowszechnianiu najlepszych rozwiązań technicznych i
praktyk, organizacji szkoleń, tworzeniu korzystnych warunków do współpracy krajowej
międzynarodowej w rozwoju polskiej specjalizacji w bezpieczeństwie chemicznym.
Wspólnie z Międzynarodowym Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego, w ramach Platformy
Technologicznej Producentów na rzecz Bezpieczeństwa Chemicznego, Targi Kielce S.A.
podejmą wspólne działania na rzecz rozwoju działalności wystawienniczej oraz targowokonferencyjnej w umacnianiu bezpieczeństwa rozwoju, produkcji, infrastruktury oraz
łańcucha dostawczo-odbiorczego związków chemicznych oraz nośników energii, w skali
krajowej, jak i regionalnej i globalnej. W ramach działalności targowo-konferencyjnej będą
upowszechniane najlepsze rozwiązania techniczne i praktyki, organizowane szkolenia w skali
krajowej i międzynarodowej.
Targi Kielce S.A. będą aktywnie promować współpracę w kreowaniu i poszerzeniu
zainteresowania zagadnieniami bezpieczeństwa chemicznego wszystkich zainteresowanych
podmiotów, ze szczególnym uwzględnieniem administracji państwowej, przemysłu, nauki,
opinii publicznej i społeczeństwa obywatelskiego.
Dr Andrzej Jagusiewicz, Główny Inspektor Ochrony Środowiska
Ranga współpracy na poziomie lokalnym w umacnianiu bezpieczeństwa chemicznego i
ochrony środowiska; Rozwój programu Lokalna Świadomość i Odpowiedzialność w
Bezpieczeństwie Chemicznym;
Wzmocnienie współpracy gospodarczej, handlu, badań i rozwoju w zakresie ochrony
środowiska i bezpieczeństwa chemicznego
11
Prace i rezultaty Konferencji Warszawskiej:" Bezpieczeństwo chemiczne a ochrona
środowiska; Wyzwania i perspektywy dla rozwoju współpracy gospodarczej, handlowej oraz
badawczo- rozwojowej” (12 maja, 2014, Warszawa), zorganizowanej przez Główny
Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) i Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa
Chemicznego (ICCSS) w Warszawie, potwierdziły, że bezpieczeństwo chemiczne oraz
ochrona środowiska są coraz bardziej powiązane z bezpieczeństwem wewnętrznym i
zewnętrznym, ochroną zdrowia publicznego, współpracą gospodarczą i handlową, a także z
polityką rozwoju i pomocy humanitarnej. Polska w ciągu ostatnich lat wypracowała szereg
istotnych zasad w zakresie ochrony środowiska i bezpieczeństwa chemicznego. Polska
wprowadziła skuteczne systemy ochrony środowiska w oparciu o najwyższe standardy
europejskie. Polska jest dobrym przykładem, że rozszerzenie produkcji i działalności
gospodarczej, jak również rosnące stosowanie substancji chemicznych nie muszą szkodzić
środowisku.
Lokalne społeczności i władze publiczne muszą być regularnie informowani o stanie zagrożeń
dla środowiska naturalnego i aktywnie uczestniczyć w kreowaniu lokalnego bezpieczeństwa,
którego ważnym elementem jest bezpieczeństwo chemiczne.
Program Lokalna Świadomość i Odpowiedzialność w Bezpieczeństwie Chemicznym,
zainicjowany przez GIOŚ, władze Tarnowa i ICCSS, jest przykładem innowacyjnego
podejścia w przeciwdziałaniu zagrożeniom związanym z powszechnym dostępem do chemii.
Rozwój i realizacja programu będą prowadzone na podstawie zasad opracowanych w
Międzynarodowym Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego, które obejmują: zrównoważone
podejście, kontynuację, nowoczesne zarządzanie, partnerstwo publiczno-prywatne i włączenie
wszystkich lokalnych podmiotów, zwłaszcza administracji, sektora prywatnego i
społeczeństwa obywatelskiego.
Realizacja programu i przeprowadzenie szkoleń w zakresie bezpieczeństwa chemicznego
wesprze wykreowanie lokalnej polityki zrównoważonego rozwoju, zainicjuje współpracę
podmiotów lokalnych w szerzeniu bezpieczeństwa chemicznego w szeroko pojętej
działalności chemicznej, w tym postępowania ze związkami chemicznymi i odpadami,
planowania i reagowania na zagrożenia chemiczne i awarie z udziałem materiałów
niebezpiecznych.
Program wpisuje się w realizację jednego z istotnych zadań, jakim jest przeciwdziałanie
poważnym awariom. Problematyka bezpieczeństwa chemicznego i zapobiegania poważnym
awariom jako ważnych elementów bezpieczeństwa wewnętrznego państwa zostały
uwzględniona w dokumencie pt.: „Polityka ekologiczna Państwa na lata 2009-2012 z
perspektywą do roku 2016”. Ponadto, działania te są praktyczna realizacja „Białej Księgi
Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej”.
12
Mariusz Andrzejczak, Wiceprezes, Polski Holding Obronny
„Współpraca podmiotów sektora przemysłowego i naukowo-badawczego w rozwoju
platformy producentów na rzecz bezpieczeństwa chemicznego”
Wiodącym elementem bezpieczeństwa chemicznego jest dostosowanie ochrony obiektów,
przesyłania i transportu związków chemicznych, do aktualnych i przyszłych zagrożeń,
poprzez opracowanie i wdrożenie, właściwych procedur oraz technologii i sprzętu
ochronnego.
Polska posiada znaczący potencjał w przemyśle chemicznym i rosnącą pozycję
międzynarodową w umacnianiu bezpieczeństwa chemicznego. Polscy producenci techniki
wojskowej i cywilnej posiadają wiedzę i doświadczenia w rozwoju i produkcji sprzętu
ochronnego. Bezpieczeństwo chemiczne może i powinno stać się polską specjalnością w
świecie. Polskie ośrodki badawczo-rozwojowe oraz producenci sprzętu ochronnego powinni
aktywnie włączyć się w rozwój przemysłu na potrzeby ochrony i bezpieczeństwa chemicznego.
Przyniesie to konkretne korzyści w wymiarach gospodarczym, politycznym, bezpieczeństwa,
naukowym i wizerunkowym. Wskazane byłoby opracowanie i wdrożenie strategii rozwoju
polskiego potencjału w szerokim zakresie bezpieczeństwa chemicznego obiektów, przesyłania
i transportu związków chemicznych.
Polski Holding Obronny wspólnie z Międzynarodowym Centrum Bezpieczeństwa
Chemicznego podjęły inicjatywę i decyzję o utworzeniu Platformy Technologicznej
Producentów na rzecz Bezpieczeństwa Chemicznego. Platforma będzie promować i
koordynować prowadzenie prac badawczych, rozwojowych i produkcyjnych w pełnym
zakresie bezpieczeństwa chemicznego na poziomie krajowym i międzynarodowym.
Efektem funkcjonowania platformy będzie przedstawienie i promocja na rynkach
międzynarodowych całościowych rozwiązań dot. procedur, technik i sprzętu w zakresie
bezpieczeństwa chemicznego obiektów, przesyłania i transportu związków chemicznych.
Przyczyni się to zarówno do poprawy bezpieczeństwa fizycznego jaki i poprawy kultury
bezpieczeństwa chemicznego, uświadamianiu zagrożeń oraz sposobów ich minimalizacji, jak
również promowania dobrych praktyk w zakresie bezpieczeństwa na bazie doświadczeń
podmiotów polskich i zagranicznych.
Polski Holding Obronny, jako wiodąca spółka-producent techniki wojskowej, mająca
doświadczenie w opracowaniu i wytwarzaniu produktów, które mają zastosowanie do
działań militarnych, paramilitarnych lub innych w dziedzinach cywilnych (dual-use), będzie
w Platformie pełnić rolę partnera przemysłowego oraz filaru rozwoju nauki i techniki. PHO
posiada w swojej ofercie szereg produktów ochronnych oraz systemy zabezpieczeń obiektów
o szczególnym znaczeniu. Rozwijamy także systemy bezpieczeństwa transportu materiałów
krytycznych. PHO jest producentem szeregu materiałów wrażliwych i w tym kontekście
bezpieczeństwo chemiczne jest jednym z priorytetowych tematów.
Dzisiaj bezpieczeństwo chemiczne stanowi jeszcze temat niszowy w globalnej gospodarce i
polityce bezpieczeństwa. Dotyczy to również technologii, procedur i sprzętu, ochrony
obiektów, przesłania i transportu związków chemicznych. Jutro będą to tematy wiodące. Jako
13
partner przemysłowy PHO będzie rozwijało koncepcje wykorzystania swoich produktów do
zastosowań w szeroko pojmowanym bezpieczeństwie chemicznym.
Zbigniew Chrzanowski, koordynator: „Klaster Ratownictwa,
Bezpieczeństwa, Ochrony Ludności i Środowiska Naturalnego”
„Potencjał i współpraca polskich producentów i partnerów w zakresie ratownictwa,
bezpieczeństwa, ochrony ludności i środowiska naturalnego”
Powołanie
Klastra Ratownictwa, Bezpieczeństwa, Ochrony Ludności i Środowiska Naturalnego ma na c
elu promowanie rozwoju gospodarczego oraz wykorzystania znaczącego potencjału polskich
przedsiębiorców, wdrażania innowacyjnych badań, w tym także we współpracy z uczelniami
wyższymi, jednostkami badawczo rozwojowymi oraz innymi podmiotami otoczenia biznesu,
w tym podmiotami działającymi na rzecz rozwoju gospodarczego ale również osobami fizycz
nymi, przez prowadzenie badań oraz realizację działań w sektorze ratownictwa, bezpieczeńst
wa oraz ochrony mienia, ludności i środowiska naturalnego,
Misją Klastra jest wspieranie integracji Członków Klastra w zakresie kreowania i realizacji p
rojektów inwestycyjnych i biznesowych, a także dążenie do ciągłego rozwoju kompetencji i w
drażania najnowszych technik w sektorze ratownictwa, bezpieczeństwa, ochrony mienia, ludn
ości i środowiska naturalnego. Cel strategiczny Klastra to rozwój infrastruktury i wzbogaceni
e wiedzy oraz transfer doświadczeń między uczestnikami Klastra w celu doskonalenia rozwią
zań z zakresu ratownictwa, bezpieczeństwa, ochrony mienia, ludności i środowiska naturalne
go.
Szczegółowymi celami Klastra są:
1. wspieranie Członków Klastra: przedsiębiorców mających siedzibę na terytorium
Rzeczpospolitej Polskiej, uczelni wyższych, centrów badawczo - rozwojowych,
jednostek badawczo rozwojowych oraz innych podmiotów otoczenia biznesu
działających w sektorze ratownictwa, bezpieczeństwa, ochrony mienia, ludności i
środowiska naturalnego poprzez nawiązanie stałej współpracy opartej na transferze
wiedzy, technologii i rozwiązań innowacyjnych pomiędzy Członkami Klastra,
2. zwiększenie roli nauki w rozwoju gospodarczym w tym rozwój współpracy między
uczelniami a przedsiębiorcami,
3. tworzenie warunków do transferu technologii i pobudzania innowacyjności
przedsiębiorców działających na obszarze Klastra,
4. promocja innowacji i nowych technologii w sektorze ratownictwa, bezpieczeństwa,
ochrony mienia, ludności i środowiska naturalnego,
5. tworzeniu warunków do rozwoju technologii przez współpracę z krajowymi i
zagranicznymi ośrodkami - naukowo badawczymi, służbami: ratownictwa,
bezpieczeństwa, ochrony mienia, ludności i środowiska naturalnego,
14
6. tworzenie centrów szkoleniowych i/lub laboratoryjnych, organizacja
wysokospecjalistycznych szkoleń, organizacja poligonów tematycznych,
7. stworzenie platformy współpracy dla członków Klastra w celu realizacji wspólnych
projektów,
8. zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw należących do Klastra,
9. rozwój infrastruktury aktywizującej lokalną i ponadregionalną przedsiębiorczość
oraz środowisko naukowe.
Klaster jest inicjatywą o charakterze otwartym, do której mogą przystępować również inne po
dmioty, w szczególności osoby fizyczne i prawne, zainteresowane realizacją celów Klastra.
Timothy J. Scott, Dyrektor Wykonawczy ds. Polityki
Bezpieczeństwa w Dow Chemicals, USA
"Bezpieczeństwa chemicznego w rozwoju przemysłu chemicznego i współpracy
handlowej. Przewodnictwem Polski w sprawie bezpieczeństwa chemicznego"
Przemysł chemiczny jest ważny dla światowego rozwoju gospodarczego i społecznego niezbędny do równoważeni gospodarki światowej oraz poprawy warunków żywienia i
zdrowia.
Przemysł chemiczny jest fundamentem, na którym wszystkie inne branże są budowane. Jest
istotny dla każdej fazy życia i działalności ludzkiej i obecny, w mniejszym lub większym
stopniu w każdym kraju na świecie - czy to w zakładach produkcyjnych, czy też na szlakach
dystrybucji lub użytkowania produktów końcowych.
Dow Chemical podejmuje działania w oparciu o ocenę ryzyka bazującą na wszystkich jego
czynnikach. Wdrażamy zasady Responsible Care we wszystkich naszych zakładach na
całym świecie. Wiele firm i społeczności wdraża te same cele i ideały. Gdy wspólne cele są
ustalone i rzeczywiste partnerstwo wdziała, rządy, przemysł i społeczności mogą osiągnąć
założone cele.
Koncepcja partnerstwa z przemysłem, rządem, wspólnotami lokalnymi i wszystkimi innymi
pracującymi nad podobnymi celami zapewnia, że solidne podstawy - bezpieczeństwo i
ochrona kultury - są osiągane, a wszelkie niezbędne przepisy dotyczące bezpieczeństwa
chemicznego są oparte na rzetelnej analizie ryzyka, z zapewnieniem niezbędnej elastyczności
dla przemysłu do minimalizacji ryzyka w rozsądny i efektywny kosztowo sposób.
Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego w Polsce (ICCSS) jest doskonałym
przykładem wizji i entuzjazmu potrzebnych do motywowania dążenia do zdobycia niezbędnej
wiedzy i wsparcie, aby pielęgnować prawdziwe partnerstwo różnych podmiotów i interesów
oraz planować i koordynować rozwój i wdrażania bezpieczeństwa chemicznego i kultury
bezpieczeństwa na całym świecie, ze szczególnym naciskiem na kraje rozwijające się.
15
W stosunkowo krótkim ramach czasowych dokonano istotnych postępów w rozwoju
programu bezpieczeństwa chemicznego w Kenii, zainicjowanego i koordynowanego przez
ICCSS, z udziałem licznych partnerów międzynarodowych i z Kenii. Projekt Kenijski oferuje
prawdziwe partnerstwo wielu kenijskim podmiotom: urzędów państwowych, nauki,
przemysłu i organizacji pozarządowych.
Nowoczesne podejście ICCSS do Projektu Kenijskiego zaangażowania wszystkie
zainteresowane stron w jego realizację, wdrożenie partnerstwa publiczno-prywatnego,
opracowanie kompleksowych rozwiązań i upowszechnianie najlepszych praktyk już na tym
etapie realizacji projektu już zainteresowało wiele podmiotów z całego świata tworzeniem
dodatkowych centrów doskonałości, partnerstwa i współpracy w celu wzmocnienia
narodowego i regionalnego bezpieczeństwa chemicznego. Istnieje rosnące zapotrzebowanie
na rynku na ekonomicznie efektywne i kompleksowe rozwiązania programowe prowadzące
do wzrostu bezpieczeństwa chemicznego.
Dow Chemicals aktywnie wspiera i uczestniczy w projektach ICCSS i będzie uczestniczyć w
przygotowaniach do szczytu bezpieczeństwa chemicznego w Polsce.
Przywództwo Polski zainicjowało globalną inicjatywę, która przyniesie korzyści wszystkim,
a już spowodowało że Polska staje się punktem odniesienia przy opracowaniu i wdrażaniu
koncepcji kultury bezpieczeństwa chemicznego. Teraz jest właściwy czas dla wszystkich
potencjalnych partnerów - obecnych tutaj, w tej sali, jak i tych na całym świecie w przemyśle,
administracji rządowej różnych szczebli, szkół i wspólnot lokalnych - w krajach rozwiniętych
i wschodzących ekonomii - wykorzystać zaistniały moment do tworzenia centrów doskonałości
oraz kultury bezpieczeństwa chemicznego w skali globalnej.
Oleksandr Sadovskyi, Związek Chemików Ukrainy
„Polsko-ukraińska współpraca w rozwoju bezpieczeństwa chemicznego i ochrony
infrastruktury krytycznej; projekt zintegrowanego bezpieczeństwa chemicznego na
Ukrainie”
Niestabilna sytuacja w zakresie bezpieczeństwa zwiększa groźbę nielegalnego użycia
toksycznych chemikaliów i ataków na zakładach chemicznych, transportu towarów
niebezpiecznych i nośników energii w Ukrainie. Ryzyko poważnych awarii, zagrożenia
terroryzmem w przemyśle chemicznym oraz w transporcie chemikaliów w Ukrainie i rosnące
zagrożenia dla bezpieczeństwa regionalnego, wymagają aktywizacji współpracy między
sąsiadami i wzmocnienia współpracy w zakresie szeroko pojętego bezpieczeństwa, w tym
ochrony infrastruktury chemicznej i bezpieczeństwa chemicznego.
Polska jest bliskim przyjacielem Ukrainy. Ukraińscy i polscy partnerzy stworzyli również
unikalne partnerstwo w ramach Międzynarodowego Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego
w Polsce (ICCSS ). ICCSS zaczęło odgrywać istotną rolę w międzynarodowych wysiłkach na
16
rzecz wzmocnienia globalnego bezpieczeństwa chemicznego i w promocji kultury
bezpieczeństwa chemicznego. Ukraińskich partnerów z przemysłu, nauki i środowiska
akademickiego i sektorów pozarządowych połączyły wysiłki ICCSS w dziedzinie rozwoju,
produkcji, stosowania, handlu i transportu toksycznych chemikaliów i nośników energii oraz
bezpiecznego unieszkodliwiania odpadów toksycznych.
Wiodącym programem partnerstwa ukraińsko-polskiego jest Program Zintegrowanego
Bezpieczeństwa Chemicznego w Ukrainie. Program został opracowany wspólnie przez
Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Wiedniu (OBWE), partnerami ukraińskich z
administracji samorządowej, zakładów chemicznych, środowiska akademickiego i
społeczeństwa obywatelskiego, oraz aktywnym wsparciem Międzynarodowego Centrum
Bezpieczeństwa Chemicznego i Bezpieczeństwa. Program zintegrowanego bezpieczeństwa
uzyskał mocne poparcie na międzynarodowym spotkaniu Grupy G7 na temat "pomocy w
zakresie bezpieczeństwa CBRN dla Ukrainy" w Londynie, w końcu czerwca br, pod
przewodnictwem USA i Kanady.
Program Zintegrowanego Bezpieczeństwa Chemicznego na Ukrainie jest wyjątkową
inicjatywa, która oferuje wsparcie dla umocnienia bezpieczeństwa w zakładach chemicznych,
transporcie chemikaliów i nośników energii, bezpieczeństwa portów lotniczych i morskich
portów i bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej. Zintegrowane podejście jest przykładem
nowoczesnego inicjatywy, która angażuje społeczność międzynarodową w sposób ciągły i
kompleksowy we współpracę ze wszystkimi odpowiednimi partnerami w Ukrainie, aby
zapobiegać i wzmacniać gotowość i zdolność do reagowania na nieuprawnione użycie
chemikaliów lub ataki na obiekty chemiczne i infrastrukturę krytyczną.
Polska i Ukraina powinny objąć patronatem Program Zintegrowanego Bezpieczeństwa
Chemicznego na Ukrainie i aktywnie włączać partnerów międzynarodowych do jego rozwoju i
wdrożenia.
Wojciech Lubiewa-Wieleżynski, Dyrektor Wykonawczy, Międzynarodowe
Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego (ICCSS):
„Inicjatywy ICCSS w zakresie rozwoju bezpieczeństwa chemicznego i ochrony
infrastruktury krytycznej”
Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego /www.iccss.eu/ utworzone formalnie
jesienią 2012 roku, z inicjatywy OPCW i partnerów międzynarodowych, jest platformą oferującą
całościowe podejście do kształcenia, szkoleń i wymiany doświadczeń dla podmiotów krajowych i
międzynarodowych. Centrum jest organizacją pozarządową mająca status fundacji. Aktualnie
ICCSS aktywnie rozwija zaangażowanie polskich podmiotów w kraju i arenie
międzynarodowej w umacnianiu bezpieczeństwa chemicznego:
17
W dniu 12-go maja br. Centrum wspólnie z Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska
(GIOŚ) zorganizowało międzynarodową Konferencję Warszawską:" Bezpieczeństwo
chemiczne a ochrona środowiska; Wyzwania i perspektywy dla rozwoju współpracy
gospodarczej, handlowej oraz badawczo- rozwojowej”, która przyjęła dokument z konkretnymi
projektami współpracy. Są one aktywnie realizowane we współpracy z polskimi i
międzynarodowymi partnerami.
Centrum zainicjowało i koordynuje międzynarodowy program rozwoju bezpieczeństwa
chemicznego dla Kenii, z udziałem partnerów rządowych i firm z USA, Holandii, a także UE i
OPCW. W ramach tego pilotażowego programu, włączonego w ramy rządowego programu
GoAfrica, tworzone będą podstawy bezpieczeństwa w produkcji, transporcie, wykorzystaniu
związków chemicznych i ich utylizacji. Otwarte zostały również możliwości współpracy
gospodarczej i wymiany handlowej z Kenią i państwami Afryki.
Centrum opracowało założenia projektu zintegrowanego bezpieczeństwa chemicznego na
Ukrainie. Przedmiotem projektu jest wsparcie przez podmioty międzynarodowe (rządy,
organizacje międzynarodowe, stowarzyszenia przemysłowe) partnerów ukraińskich
(państwowych i prywatnych) w stworzeniu i wdrożeniu skutecznych prawnych,
administracyjnych, operacyjnych i technicznych warunków bezpieczeństwa chemicznego w
produkcji, składowaniu, transporcie, użyciu toksycznych substancji i nośników energii, a także
ochrony infrastruktury krytycznej, zgodnie z standardami Unii Europejskiej i wymogami
międzynarodowymi. Ważnym elementem projektu będzie dostarczanie technologii i sprzętu.
Centrum zainicjowało i koordynuje opracowanie międzynarodowego programu szkoleniowego
dla NATO i UE w zakresie redukcji zagrożeń związanych z improwizowanymi ładunkami
wybuchowymi. W ramach projektu, w maju br. odbył się we Wrocławiu kurs dla krajów –
partnerów NATO, finansowany przez NATO w ramach programu „Nauka dla pokoju”.
Centrum opracowało założenia inicjatywy Lokalna Świadomość i Odpowiedzialność w
Bezpieczeństwie Chemicznym, adresowaną do administracji i samorządów lokalnych,
użytkowników chemii oraz społeczeństwa obywatelskiego na poziomie lokalnym. Program
będzie rozwijany z udziałem partnerów międzynarodowych, zwłaszcza USA, i promowany
wśród innych państw.
Przystąpiono do opracowania założeń światowego spotkania na temat bezpieczeństwa
chemicznego, które odbędzie się w Polsce jesienią 2015. Będzie to pierwsze światowe
zgromadzenie na rzecz bezpieczeństwa chemicznego, z udziałem przedstawicieli państw,
organizacji międzynarodowych, przemysłu chemicznego i społeczeństwa obywatelskiego.
Realizacja powyższych zadań wymaga zainteresowania elit politycznych i gospodarczych, oraz
naukowych, a także szerszego wsparcia agend państwa i włączenia ich potencjału finansowego i
eksperckiego, w formie strategii rozwoju bezpieczeństwa chemicznego. Wskazana jest aktywna
promocja priorytetu bezpieczeństwa chemicznego na forum międzynarodowym przez polskie
podmioty rządowe, prywatne i pozarządowe, w ramach połączonej polityki bezpieczeństwa,
gospodarczej i promocji.
18
Platforma Technologiczna Producentów na rzecz Bezpieczeństwa Chemicznego
Imperatyw umocnienia bezpieczeństwa chemicznego w globalizacji produkcji chemicznej i rozwoju
powszechnego dostępu do substancji chemicznych
Globalnemu rozwojowi produkcji chemicznej i upowszechnieniu dostępu do zdobyczy chemii zwłaszcza w
państwach rozwijających się stają na przeszkodzie nowe wyzwania i zagrożenia związane z niskim
poziomem bezpieczeństwa chemicznego. Wzrasta liczba katastrof i incydentów chemicznych, zbrojnych
ataków na obiekty infrastruktury krytycznej, rafinerie oraz pola naftowe i gazowe w państwach
rozwijających się. Rośnie wykorzystywanie związków chemicznych w celach terrorystycznych. Niski
poziom bezpieczeństwa chemicznego stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego i
międzynarodowego, rozwoju społeczno-ekonomicznego, zdrowia, środowiska oraz działalności
gospodarczej.
Przeciwdziałanie tym zagrożeniom wymaga umocnienia współpracy rządów, przemysłu, nauki, oraz
społeczności lokalnych, na rzecz podniesienia bezpieczeństwa produkcji chemicznej, infrastruktury
krytycznej oraz łańcucha dostawczo-odbiorczego związków chemicznych i nośników energii, na szczeblu
lokalnym, krajowym, regionalnym i w wymiarze globalnym. Konieczna jest poprawa skuteczności
istniejących uregulowań prawnych i administracyjnych. Należy aktywnie rozwijać, wdrażać i
upowszechniać istniejące i nowe rozwiązania techniczne w zakresie bezpieczeństwa chemicznego na
każdym szczeblu działalności chemicznej, zwłaszcza zaś w pracach badawczych, produkcji, i transporcie
związków chemicznych oraz nośników energii.
Cele te aktywnie wspiera Platforma Technologiczna Producentów na rzecz Bezpieczeństwa
Chemicznego (Platforma), która jest nowym forum współpracy podmiotów polskich i zagranicznych
w kreowaniu i wdrażaniu skutecznych rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa chemicznego.
Platforma stawia czoło wyzwaniom naukowo – technicznym nakreślonym w Strategii Lizbońskiej
oraz kontynuuje inicjatywy UE w sprawie budowy Europejskich Platform Technologicznych
służących osiąganiu znaczącego wzrostu gospodarczego poprzez inicjowanie i wdrażanie działań
innowacyjnych w partnerstwie publiczno – prywatnym, i praktycznie stosuje zasady
zrównoważonego rozwoju i nowoczesnego zarządzania.
Działalność Platformy służy bezpieczeństwu narodowemu i międzynarodowemu, wymianie
gospodarczej i rozwojowi innowacyjności.
Ogólne zadania Platformy
1) Włączenie polskich i międzynarodowych uczestników i partnerów Platformy w globalny proces
umacniania bezpieczeństwa chemicznego poprzez rozwój, komercjalizację i udostępnienie najnowszych
rozwiązań w zakresie technologii, sprzętu, szkoleń, procedur ochronnych i bezpieczeństwa fizycznego, w
pracach rozwojowych, produkcji, obrocie, przesyłaniu i transporcie związków chemicznych i nośników
energii.
2) Wspieranie prac badawczych, wykorzystywanie i wdrażanie technologii, materiałów i sprzętu podwójnego
przeznaczenia, które oferują polscy i międzynarodowi producenci techniki wojskowej i cywilnej, na rzecz
bezpieczeństwa chemicznego.
3) Ułatwienie dostępu członkom i partnerom Platformy do krajowych i międzynarodowych źródeł finansowania na
rozwój, produkcję i wdrażanie nowoczesnych rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa chemicznego oraz ich
upowszechnianie.
19
Podstawowe cele Platformy obejmują:
1)
2)
3)
4)
Budowanie strategii i perspektyw rozwoju nowoczesnych technologii, sprzętu i potencjału szkoleniowego na
rzecz bezpieczeństwa rozwoju, produkcji, infrastruktury oraz łańcucha dostawczo-odbiorczego związków
chemicznych oraz nośników energii.
Rozwój pomostu pomiędzy nauką a przemysłem w obszarze bezpieczeństwa chemicznego i pokojowego
wykorzystania chemii poprzez inicjowanie i prowadzenie badań naukowo – technicznych oraz komercjalizację
rozwiązań naukowych.
Promocja innowacyjności i rozwój naukowo-techniczny w przemyśle obronnym i maszynowym, zwłaszcza pod
kątem rozwoju i komercjalizacji technologii i sprzętu podwójnego przeznaczenia.
Udział w realizacji działań międzynarodowych, w tym Unii Europejskiej, w umacnianiu infrastruktury
krytycznej, bezpieczeństwa instalacji chemicznych oraz bezpieczeństwa transportu niebezpiecznych towarów i
nośników energii.
Priorytetowe obszary działania Platformy obejmują:
1) Opracowanie całościowych systemów ochrony obiektów i instalacji chemicznych, w tym bezpieczeństwa
fizycznego, centrów kierowania bezpieczeństwem przemysłowym, systemów informatycznych, wczesnego
ostrzegania i telekomunikacji.
2) Opracowanie strategii i analiz ryzyka związanych z infrastrukturą dla potrzeb przemysłu petrochemicznego i
chemicznego, w tym m.in. koncepcji bezpieczeństwa dalekosiężnych rurociągów surowcowych i produktowych;
analiz i badań dotyczących bezpieczeństwa magazynów produktów naftowych i gazu.
3) Opracowanie, komercjalizacja i upowszechnianie rozwiązań w zakresie prewencji, zapobiegania
i reagowania na zdarzenia z użyciem toksycznych substancji.
4) Opracowanie, komercjalizacja i upowszechnianie rozwiązań w utylizacji toksycznych odpadów.
Oczekiwane efekty działalności Platformy
1)
Rozwój, prezentacja, promocja i upowszechnianie na rynkach międzynarodowych, całościowych rozwiązań
dotyczących procedur, technik i sprzętu w zakresie bezpieczeństwa obiektów i instalacji chemicznych,
przesyłania i transportu związków chemicznych i nośników energii.
2)
Szkolenie kadry i personelu technicznego w zakresie wiedzy i doświadczeń dotyczących wykorzystania technik,
procedur i sprzętu ochronnego, sposobów unikania i minimalizacji zagrożeń związanych z produkcją,
transportem i stosowaniem związków chemicznych, w tym podwójnego stosowania.
3)
Rozwój globalnej kultury bezpieczeństwa chemicznego, uświadamianie zagrożeń oraz sposobów ich
minimalizacji, jak również promocja dobrych praktyk w zakresie bezpieczeństwa przemysłowego na bazie
doświadczeń podmiotów polskich i zagranicznych.
Polski Holding Obronny i Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego
1) Polski Holding Obronny jako wiodący producent sprzętu i wyposażenia wojskowego prowadzi szereg prac
B+R+W na potrzeby bezpieczeństwa kraju i jest głównym dostawcą uzbrojenia dla SZ RP. Jako producent
techniki wojskowej i cywilnej posiada wiedzę i duży potencjał w rozwoju i produkcji sprzętu ochronnego i
podwójnego przeznaczenia, które wzmocnią Platformę Technologiczną Producentów na rzecz Bezpieczeństwa
Chemicznego.
2) W ramach współpracy PHO zapewni dostęp do swojego rozwiniętego potencjału badawczo-rozwojowego i
produkcyjnego, kontakty handlowe i doświadczenie w promocji i komercjalizacji techniki wojskowej i
specjalnej.
20
3) Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego w Warszawie (Centrum) pełni rolę sekretariatu
Platformy.
4) Centrum jest animatorem i koordynatorem współpracy uczestników Platformy z instytucjami
i potencjalnymi partnerami z Polski i zagranicy, którzy dysponują stosownym potencjałem prawnym,
administracyjnym i technicznym w bezpieczeństwie chemicznym.
5) Centrum inicjuje programy międzynarodowe, organizuje specjalistyczne szkolenia i poszerza istniejące
programy szkoleniowe o zagadnienia bezpieczeństwa chemicznego obiektów i instalacji chemicznych,
przesyłania i transportu związków chemicznych.
6) Centrum prowadzi stronę internetową Platformy, w ramach której będą oferowane materiały opracowania,
procedury i szkolenia dotyczące najnowszych rozwiązań w bezpieczeństwie chemicznym.
O POLSKIM HOLDINGU OBRONNYM
Polski Holding Obronny (www.pho.pl) jest największym producentem i dostawcą uzbrojenia w Polsce i jednym
z największych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Pod marką Polskiego Holdingu Obronnego działa po
nad 20 firm sektora obronnego w Polsce i za granicą, w których pracuje prawie 10 tysięcy pracowników. Większ
ościowym udziałowcem Polskiego Holdingu Obronnego jest Skarb Państwa.
O MIĘDZYNARODOWYM CENTRUM BEZPIECZEŃSTWA CHEMICZNEGO (ICCSS)
Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego (www.iccss.eu) jest wiodącym międzynarodowym
centrum doskonałości w zakresie bezpieczeństwa chemicznego i promowania kultury bezpieczeństwa
chemicznego wśród różnych grup odbiorców, ze szczególnym uwzględnieniem rządów, przemysłu chemicznego,
środowisk akademickich i organizacji pozarządowych. ICCSS jest forum wymiany i promowania najlepszych
praktyk oraz kultury bezpieczeństwa chemicznego, edukacji, prowadzenia szkoleń i wydawnictw.
O KLASTRZE RATOWNICTWA, BEZPIECZEŃSTWA, OCHRONY LUDNOŚCI I
ŚRODOWISKA NATURALNEGO
Głównym celem „Klastra Ratownictwa, Bezpieczeństwa, Ochrony Ludności i Środowiska Naturalnego” jest
wspieranie integracji jego Członków w zakresie kreowania i realizacji projektów inwestycyjnych i biznesowych,
a także dążenie do ciągłego rozwoju kompetencji i wdrażania najnowszych technik w sektorze ratownictwa,
bezpieczeństwa, ochrony mienia, ludności i środowiska naturalnego. Cel strategiczny Klastra to rozwój
infrastruktury i wzbogacenie wiedzy oraz transfer doświadczeń między uczestnikami Klastra, w celu
doskonalenia rozwiązań z zakresu ratownictwa, bezpieczeństwa, ochrony mienia, ludności i środowiska
naturalnego.
Kontakt:
ICCSS
ul. Leszno 8/1
PHO Sp. z o.o.
Aleja Jana Pawła II 11
01-192 Warszawa
Tel.: +22 4362044
Twitter:@ICCSS_PL
www.iccss.eu
00-828 Warszawa
tel.: +22 3112622
+22 3112709
www.pho.pl
21