Operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych

Operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych

Informator o egzaminie
potwierdzającym
kwalifikacje zawodowe
Operator maszyn i urządzeĔ do przetwórstwa
tworzyw sztucznych
Warszawa 2011
Informator opracowaáa Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie
we wspóápracy z OkrĊgową Komisją Egzaminacyjną w GdaĔsku.
2
WstĊp
Centralna Komisja Egzaminacyjna poleca PaĔstwa uwadze kolejny informator o egzaminie
potwierdzającym kwalifikacje zawodowe w zawodzie organizowanym dla absolwentów dwuletnich
szkóá zawodowych.
Podstawą prawną egzaminu jest:
x
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie
warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i sáuchaczy oraz
przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkoáach publicznych (Dz. U. z 2007 r.
Nr 83; poz. 562, z póĨn. zm.),
x
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 czerwca 2007 r. w sprawie
klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 124 poz.860, z póĨn.
zm.),
x
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie standardów
wymagaĔ bĊdących podstawą przeprowadzenia egzaminu potwierdzającego kwalifikacje
zawodowe (Dz. U. z 2010 r. Nr 103, poz. 652 z póĨn. zm.).
Informator, który przygotowaliĞmy, ma charakter przede wszystkim praktyczny – chcemy za
jego pomocą daü PaĔstwu moĪliwoĞü przyjrzenia siĊ, w jaki sposób zapisy prawa oĞwiatowego
dotyczącego systemu egzaminów zewnĊtrznych w dwuletnim ksztaáceniu zawodowym przekáadają
siĊ na konkrety, czyli na:
x
opis wymagaĔ, które trzeba speániü, aby przystąpiü do egzaminu,
x
opis warunków koniecznych do zdania egzaminu,
x
opis struktury egzaminu w jego czĊĞci pisemnej i praktycznej wraz z wymaganiami
egzaminacyjnymi i przykáadowymi kryteriami oceniania,
x
przykáady zadaĔ wraz z odpowiedziami.
Informator o egzaminie zawodowym kierujemy do tych uczniów szkóá zawodowych, którzy
po ukoĔczeniu szkoáy przystąpią do egzaminu przed zewnĊtrzną komisją egzaminacyjną, Īeby
potwierdziü dyplomem kwalifikacje w zawodzie, w którym odbywali ksztaácenie.
Informacje o umiejĊtnoĞciach zawodowych, które bĊdą potwierdzane na egzaminie, pozwolą
nauczycielom wáaĞciwie ukierunkowaü ksztaácenie, a pracodawcom prezentują poziom kwalifikacji
zawodowych absolwentów szkóá legitymujących siĊ dyplomem. SáuĪyü teĪ mogą teoretykom
i praktykom ksztaácenia zawodowego jako istotna pomoc w projektowaniu modeli zawodów
przewidywanych do ksztaácenia i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym
oraz systemach zatrudnienia.
3
SPIS TREĝCI
I.
OGÓLNE INFORMACJE O EGZAMINIE POTWIERDZAJĄCYM
KWALIFIKACJE ZAWODOWE……………………………………………5
1. Struktura egzaminu oraz formy sprawdzania wiadomoĞci i umiejĊtnoĞci z zakresu
zawodu…………………………………………………………………………….………6
2. Jakie wiadomoĞci i umiejĊtnoĞci bĊdą sprawdzane na egzaminie?.....................................6
3. Jakie wymagania trzeba speániü, Īeby zdaü egzamin..…………………………….……...7
4. Jakie wymagania trzeba speániü, Īeby móc przystąpiü do egzaminu?…………………....8
5. Gdzie i od kogo moĪna uzyskaü szczegóáowe informacje o egzaminie zawodowym?…..8
II.
ETAP PISEMNY EGZAMINU…………………………………….………...9
1. Organizacja i przebieg………………………………………………………...………….9
2. Wymagania egzaminacyjne z przykáadami zadaĔ do czĊĞci I………………………..…11
3. Wymagania egzaminacyjne z przykáadami zdaĔ do czĊĞci II……………………..…….18
4. Odpowiedzi do przykáadowych zadaĔ……………………………………………..……22
III.
ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU.............................................................23
1. Organizacja i przebieg........................................................................................................23
2. Wymagania egzaminacyjne i ogólne kryteria oceniania....................................................25
3. Przykáad zadania do tematu: ..............................................................................................29
IV.
ZAàĄCZNIKI..................................................................................................33
1. Standard wymagaĔ egzaminacyjnych dla zawodu.............................................................33
2. Przykáad karty odpowiedzi do etapu pisemnego................................................................37
4
Ogólne informacje o egzaminie
I.
OGÓLNE INFORMACJE O EGZAMINIE POTWIERDZAJĄCYM
KWALIFIKACJE ZAWODOWE
Egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe jest formą oceny poziomu opanowania
wiadomoĞci i umiejĊtnoĞci z zakresu danego zawodu okreĞlonych w standardzie wymagaĔ,
ustalonym przez Ministra Edukacji Narodowej.
Egzamin ten, zwany równieĪ egzaminem zawodowym, jest egzaminem zewnĊtrznym.
UmoĪliwia on uzyskanie porównywalnej i obiektywnej oceny poziomu osiągniĊü zdającego poprzez
zastosowanie jednolitych wymagaĔ, kryteriów oceniania i zasad przeprowadzania egzaminu,
opracowanych przez instytucje zewnĊtrzne, funkcjonujące niezaleĪnie od systemu ksztaácenia.
RolĊ instytucji zewnĊtrznych peánią: Centralna Komisja Egzaminacyjna i osiem okrĊgowych
komisji egzaminacyjnych powoáanych przez Ministra Edukacji Narodowej w 1999 roku.
Na terenie swojej dziaáalnoĞci okrĊgowe komisje egzaminacyjne przygotowują, organizują
i przeprowadzają zewnĊtrzne egzaminy zawodowe. Egzaminy oceniaü bĊdą zewnĊtrzni
egzaminatorzy.
Egzaminy zawodowe mogą zdawaü absolwenci wszystkich typów szkóá zawodowych
ponadgimnazjalnych i policealnych, które ksztaácą w zawodach ujĊtych w klasyfikacji zawodów
szkolnictwa zawodowego.
Egzamin zawodowy jest przeprowadzany jeden raz w ciągu roku szkolnego – w okresie od
czerwca do sierpnia, w terminie ustalonym przez dyrektora Komisji Centralnej.
Dla absolwentów szkóá, w których zajĊcia dydaktyczno-wychowawcze koĔczą siĊ
w styczniu, egzamin zawodowy jest przeprowadzany w okresie od stycznia do marca, w terminie
ustalonym przez dyrektora Komisji Centralnej.
Termin egzaminu zawodowego, dyrektor Komisji Centralnej ustala i ogáasza na stronie
internetowej Komisji Centralnej nie póĨniej niĪ na 4 miesiące przed terminem egzaminu
zawodowego.
Dla absolwentów zasadniczych szkóá zawodowych i szkóá policealnych egzaminy
przeprowadzane są od nastĊpnego tygodnia po zakoĔczeniu zajĊü dydaktyczno-wychowawczych,
a dla absolwentów technikum i technikum uzupeániającego - od nastĊpnego tygodnia po zakoĔczeniu
egzaminu maturalnego.
Do egzaminu mogą przystąpiü równieĪ absolwenci szkóá zawodowych ksztaácących máodzieĪ
o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Dla tej máodzieĪy, na podstawie opinii poradni
psychologiczno-pedagogicznych lub orzeczeĔ lekarskich, czas egzaminu pisemnego i praktycznego
moĪe byü wydáuĪony, a warunki i forma przeprowadzenia egzaminu bĊdą dostosowane do jej
potrzeb.
Szczegóáowe informacje o sposobie dostosowania warunków i formy przeprowadzenia
egzaminu zawodowego opracowuje dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i ogáasza ją na
stronie internetowej CKE nie póĨniej niĪ do dnia 1 wrzeĞnia roku szkolnego, w którym jest
przeprowadzany egzamin zawodowy.
5
Ogólne informacje o egzaminie
1. Struktura egzaminu oraz formy sprawdzania wiadomoĞci i umiejĊtnoĞci
z zakresu zawodu
Struktura egzaminu obejmuje dwa etapy: etap pisemny i etap praktyczny.
Etap pisemny skáada siĊ z dwóch czĊĞci: czĊĞü I obejmuje sprawdzenie wiadomoĞci
i umiejĊtnoĞci wáaĞciwych dla kwalifikacji w danym zawodzie, a czĊĞü II – sprawdzenie wiadomoĞci
i umiejĊtnoĞci związanych z zatrudnieniem i dziaáalnoĞcią gospodarczą.
Etap pisemny przeprowadzany jest w formie testu skáadającego siĊ z zadaĔ zamkniĊtych
zawierających cztery odpowiedzi do wyboru, z których tylko jedna odpowiedĨ jest prawidáowa.
W czĊĞci I test zawiera 50 zadaĔ, a w czĊĞci II – 20 zadaĔ. Czas trwania etapu pisemnego dla
wszystkich zawodów wynosi 120 minut.
Etap praktyczny sprawdza okreĞlony zakres praktycznych umiejĊtnoĞci dla zawodu
wynikających z tematów zadaĔ ustalonych w standardzie wymagaĔ egzaminacyjnych. W tym etapie
zdający powinien wykonaü zadanie egzaminacyjne w formie testu praktycznego. Czas trwania etapu
praktycznego nie moĪe byü krótszy niĪ 180 minut i nie dáuĪszy niĪ 240 minut.
2. Jakie wiadomoĞci i umiejĊtnoĞci bĊdą sprawdzane na egzaminie?
Na egzaminie bĊdą sprawdzane tylko te wiadomoĞci i umiejĊtnoĞci, które zostaáy
zapisane w standardzie wymagaĔ egzaminacyjnych dla danego zawodu.
Standardy wymagaĔ egzaminacyjnych dla poszczególnych zawodów ustalone zostaáy
rozporządzeniem Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie
standardów wymagaĔ bĊdących podstawą przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje
zawodowe z (Dz. U. z 2010 r. Nr 103, poz. 652 z póĨn. zm.). Teksty standardów wymagaĔ
egzaminacyjnych dla poszczególnych zawodów zostaáy zamieszczone w oddzielnie opublikowanym
zaáączniku do w/w rozporządzenia. Struktura standardu wymagaĔ egzaminacyjnych dla zawodu
odpowiada strukturze egzaminu. Oznacza to, Īe zawarte w standardzie umiejĊtnoĞci sprawdzane na
egzaminie, ustalono odrĊbnie dla obu etapów egzaminu. UmiejĊtnoĞci zapisane w standardzie,
sprawdzane w etapie pisemnym, są przyporządkowane do okreĞlonych obszarów wymagaĔ.
UmiejĊtnoĞci sprawdzane w czĊĞci I ujĊto w trzech obszarach wymagaĔ:
x
czytanie ze zrozumieniem informacji przedstawionych w formie opisów, instrukcji,
rysunków, szkiców, wykresów, dokumentacji technicznych i technologicznych,
x
przetwarzanie danych liczbowych i operacyjnych,
x
bezpieczne wykonywanie zadaĔ zawodowych zgodnie z przepisami bezpieczeĔstwa i higieny
pracy, ochrony przeciwpoĪarowej oraz ochrony Ğrodowiska.
6
Ogólne informacje o egzaminie
UmiejĊtnoĞci sprawdzane w czĊĞci II ujĊto w dwóch obszarach wymagaĔ:
x
czytanie ze zrozumieniem informacji przedstawionych w formie opisów, instrukcji, tabel,
wykresów,
x
przetwarzanie danych liczbowych i operacyjnych.
W etapie praktycznym egzaminu sprawdzane umiejĊtnoĞci przyporządkowano do czterech
obszarów wymagaĔ:
x
planowanie czynnoĞci związanych z wykonaniem zadania,
x
organizowanie stanowiska pracy,
x
wykonywanie zadania egzaminacyjnego z zachowaniem przepisów bezpieczeĔstwa i higieny
pracy, ochrony przeciwpoĪarowej i ochrony Ğrodowiska,
x
prezentowanie efektu wykonanego zadania.
Standard wymagaĔ egzaminacyjnych dla zawodu stanowi podstawĊ do przygotowania zadaĔ
egzaminacyjnych dla obu etapów egzaminu. Oznacza to, Īe zadania egzaminacyjne bĊdą sprawdzaáy
tylko te umiejĊtnoĞci, które zapisane są w standardzie wymagaĔ egzaminacyjnych dla danego
zawodu. Rodzaj zadaĔ egzaminacyjnych sprawdzających umiejĊtnoĞci przyporządkowane do danego
obszaru wymagaĔ w etapie pisemnym bĊdzie wiązaá siĊ ĞciĞle z tym obszarem.
UmiejĊtnoĞci ujĊte w standardzie wymagaĔ egzaminacyjnych dla zawodu, dla obu etapów
egzaminu, bĊdą omówione wraz z przykáadami zadaĔ w rozdziaáach II. i III. informatora.
KaĪdy zdający powinien zapoznaü siĊ ze standardem wymagaĔ egzaminacyjnych dla zawodu,
w którym chce potwierdziü kwalifikacje zawodowe. Standard zamieszczony jest w rozdziale IV
niniejszego informatora.
3. Jakie wymagania trzeba speániü, Īeby zdaü egzamin?
PrzyjĊto, Īe w etapie pisemnym zdający moĪe otrzymaü za kaĪde prawidáowo rozwiązane
zadanie 1 punkt. Zdający zda ten etap egzaminu, jeĞli uzyska:
x
z czĊĞci I – co najmniej 50% punktów moĪliwych do uzyskania,
x
z czĊĞci II – co najmniej 30% punktów moĪliwych do uzyskania.
W etapie praktycznym oceniany bĊdzie sposób wykonania zadania praktycznego oraz jego
efekt, zgodnie z ustalonymi kryteriami oceniania przyjĊtymi dla danego zadania. Speánienie
ustalonych w zadaniu kryteriów wykonania pozwoli na uzyskanie maksymalnej liczby punktów.
Zdający zda ten etap egzaminu, jeĞli uzyska co najmniej 75% punktów moĪliwych do uzyskania.
Zdający zda egzamin zawodowy, jeĞli speáni wymagania ustalone dla etapu pisemnego i etapu
praktycznego.
Zdający, który zdaá egzamin otrzymuje dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe
w danym zawodzie.
7
Ogólne informacje o egzaminie
UWAGA!
Informacje o wynikach egzaminu zdający uzyska od dyrektora szkoáy.
4. Jakie wymagania trzeba speániü, Īeby móc przystąpiü do egzaminu?
Zdający powinien:
1. UkoĔczyü szkoáĊ i otrzymaü Ğwiadectwo ukoĔczenia szkoáy.
2. ZáoĪyü pisemną deklaracjĊ przystąpienia do egzaminu zawodowego do dyrektora swojej
szkoáy, w terminie okreĞlonym w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia
30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania
uczniów i sáuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkoáach
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 83; poz. 562 z póĨn. zm.)
3. Zgáosiü siĊ na egzamin w terminie i miejscu wyznaczonym przez okrĊgową komisjĊ
egzaminacyjną z dokumentem potwierdzającym toĪsamoĞü (z numerem PESEL).
Zdający o specjalnych potrzebach edukacyjnych powinien dodatkowo przedáoĪyü opiniĊ lub
orzeczenie wskazujące na dostosowanie warunków i formy przeprowadzania egzaminu do jego
indywidualnych potrzeb.
UWAGA!
Informacje o terminie i miejscu egzaminu moĪe przekazaü zdającym dyrektor szkoáy lub dyrektor
okrĊgowej komisji egzaminacyjnej.
W zaleĪnoĞci od specyfiki zawodu, w którym przeprowadzony bĊdzie egzamin zawodowy, okrĊgowa
komisja egzaminacyjna moĪe wezwaü zdającego na szkolenie w zakresie bezpieczeĔstwa i higieny
pracy związane z wykonywaniem zadania egzaminacyjnego na okreĞlonych stanowiskach
egzaminacyjnych. Szkolenie powinno byü zorganizowane nie wczeĞniej niĪ na dwa tygodnie przed
terminem egzaminu.
5. Gdzie i od kogo moĪna uzyskaü szczegóáowe informacje o egzaminie
zawodowym?
Szczegóáowych informacji o egzaminie zawodowym oraz wyjaĞnieĔ dotyczących m.in.
moĪliwoĞci:
x
powtórnego zdawania egzaminu zawodowego przez osoby, które nie zdaáy egzaminu,
x
przystąpienia do egzaminu w terminie innym niĪ bezpoĞrednio po ukoĔczeniu szkoáy,
x
udostĊpniania informacji na temat wyniku egzaminu,
x
otrzymania dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe,
udziela dyrektor szkoáy i okrĊgowa komisja egzaminacyjna.
8
Etap pisemny
II.
ETAP PISEMNY EGZAMINU
1. Organizacja i przebieg
Etap pisemny egzaminu moĪe byü zorganizowany w szkole lub innej placówce wskazanej
przez okrĊgową komisjĊ egzaminacyjną.
W dniu egzaminu powinieneĞ zgáosiü siĊ w szkole/placówce na 30 minut przed godziną jego
rozpoczĊcia. PowinieneĞ posiadaü dokument potwierdzający Twoją toĪsamoĞü.
Przed wejĞciem do sali egzaminacyjnej bĊdziesz poproszony o potwierdzenie gotowoĞci
przystąpienia do etapu pisemnego egzaminu.
Sáuchaj uwaĪnie informacji przewodniczącego zespoáu nadzorującego, który bĊdzie omawiaá
regulamin przebiegu egzaminu.
Po zajĊciu miejsca w sali egzaminacyjnej otrzymasz arkusz egzaminacyjny i KARTĉ
ODPOWIEDZI.
Arkusz egzaminacyjny zawiera:
x
stronĊ tytuáową z nazwą i symbolem cyfrowym zawodu, w którym odbywa siĊ etap pisemny
egzaminu oraz „InstrukcjĊ dla zdającego” (w instrukcji znajdują siĊ informacje o liczbie stron
arkusza egzaminacyjnego, wskazania dotyczące rozwiązywania zadaĔ, zaznaczania
odpowiedzi i sposobu poprawiania odpowiedzi w KARCIE ODPOWIEDZI),
x
test 70 zadaĔ wielokrotnego wyboru, w tym 50 zadaĔ w czĊĞci I ponumerowanych od 1 do 50
oraz 20 zadaĔ w czĊĞci II ponumerowanych od 51 do 70.
KARTA ODPOWIEDZI stanowi jedną stronĊ i zawiera:
x
miejsce na wpisanie symbolu cyfrowego zawodu i oznaczenia
egzaminacyjnego (ze strony tytuáowej arkusza egzaminacyjnego),
x
miejsce, którym naleĪy zamieĞciü numer PESEL,
x
miejsce na wpisanie Twojej daty urodzenia,
x
tabele z numerami zadaĔ odpowiadających czĊĞci I oraz czĊĞci II arkusza egzaminacyjnego
z ukáadem kratek A, B, C, D do zaznaczania odpowiedzi.
wersji
arkusza
Przeczytaj uwaĪnie „InstrukcjĊ dla zdającego” w arkuszu egzaminacyjnym i sprawdĨ, czy
Twój arkusz jest kompletny i nie ma w nim báĊdów. Wykonaj polecenia zgodnie z „Instrukcją dla
zdającego”. Czas trwania etapu pisemnego egzaminu wynosi 120 minut (2 godziny zegarowe).
9
Etap pisemny
UWAGA!
JeĞli jesteĞ egzaminowanym o potwierdzonych specjalnych potrzebach edukacyjnych, to masz prawo
do wydáuĪonego czasu trwania etapu pisemnego egzaminu zawodowego. Przewodniczący szkolnego
zespoáu egzaminacyjnego wskaĪe Ci miejsce na sali egzaminacyjnej i dopilnuje, abyĞ mógá zdawaü
egzamin w ustalonym dla Ciebie czasie.
KolejnoĞü rozwiązywania zadaĔ jest dowolna. Dobrze jednak bĊdzie, jeĞli rozplanujesz sobie
czas egzaminu. Na rozwiązanie zadaĔ z czĊĞci I arkusza powinieneĞ przeznaczyü okoáo 80 minut, na
rozwiązanie zadaĔ z czĊĞci II - okoáo 30 minut. Pozostaáe 10 minut powinieneĞ wykorzystaü na
sprawdzenie, czy prawidáowo zaznaczyáeĞ odpowiedzi do poszczególnych zadaĔ w KARCIE
ODPOWIEDZI.
PamiĊtaj! Pracuj samodzielnie!
PrzystĊpując do rozwiązywania kaĪdego zadania powinieneĞ:
x
uwaĪnie przeczytaü caáe zadanie,
x
przeanalizowaü rysunki, tabele, itp. oraz treĞü poleceĔ,
x
dobrze zastanowiü siĊ nad wyborem prawidáowej odpowiedzi,
x
starannie zaznaczyü wybraną odpowiedĨ w KARCIE ODPOWIEDZI zgodnie z instrukcją
w arkuszu egzaminacyjnym.
Po zakoĔczeniu rozwiązywania zadaĔ, sprawdĨ w KARCIE ODPOWIEDZI, czy dla
wszystkich zadaĔ zaznaczyáeĞ odpowiedzi.
Przewodniczący ogáosi koniec egzaminu i poinformuje, w jaki sposób bĊdziesz mógá oddaü
swoją KARTĉ ODPOWIEDZI. Arkusz egzaminacyjny moĪesz zatrzymaü dla siebie.
JeĞli wczeĞniej zakoĔczysz rozwiązywanie zadaĔ, zgáoĞ przez podniesienie rĊki gotowoĞü do
oddania KARTY ODPOWIEDZI.
10
Etap pisemny
2. Wymagania egzaminacyjne z przykáadami zadaĔ do czĊĞci I
Zakres wiadomoĞci i umiejĊtnoĞci wáaĞciwych dla kwalifikacji w zawodzie
Absolwent powinien umieü:
1. Czytaü ze zrozumieniem informacje przedstawione w formie opisów, instrukcji, rysunków,
szkiców, wykresów, dokumentacji technicznych i technologicznych, a w szczególnoĞci:
1.1.
rozróĪniaü podstawowe pojĊcia dotyczące tworzyw sztucznych,
czyli:
x
rozróĪniaü podstawowe kryteria dotyczące klasyfikacji tworzyw sztucznych, np.: tworzywa
termoplastyczne, tworzywa termo- i chemoutwardzalne,
x
rozróĪniaü podstawowe metody otrzymywania tworzyw sztucznych, np.: polimeryzacja,
polikondensacja, poliaddycja,
x
rozróĪniaü podstawowe pojĊcia stosowane w technologii przetwórstwa tworzyw sztucznych,
np.: mer, monomer, polimer, kopolimer,
x
rozróĪniaü podstawowe rodzaje tworzyw sztucznych, np.: polietylen, polipropylen, polistyren,
tworzywa celulozowe,
x
rozróĪniaü podstawowe pojĊcia dotyczące wáaĞciwoĞci tworzyw sztucznych, np.: wáaĞciwoĞci
fizyczne: gĊstoĞü, temperatura uplastycznienia, zachowanie siĊ w páomieniu, wáaĞciwoĞci
mechaniczne: wytrzymaáoĞü na zrywanie, udarnoĞü oraz wáaĞciwoĞci chemiczne:
rozpuszczalnoĞü w rozpuszczalnikach.
Przykáadowe zadanie 1.
Który z podanych polimerów naleĪy do grupy tworzyw termoplastycznych?
A.
B.
C.
D.
1.2.
Bakelit.
Melamina.
Polietylen.
ĩywica poliestrowa.
posáugiwaü siĊ podstawowymi pojĊciami i okreĞleniami stosowanymi w technologii
przetwórstwa tworzyw sztucznych oraz wskazywaü zasady prowadzenia procesu
produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych,
czyli:
x
posáugiwaü siĊ podstawowymi pojĊciami i okreĞleniami stosowanymi w procesie
przetwórstwa tworzyw sztucznych, np.: materiaáy (surowiec, produkt gáówny, póáwyrób,
Īywice, táoczywa, mieszaniny, kompozyty), metody produkcji (wtryskiwanie, wytáaczanie,
prasowanie),
x
wskazywaü zasady i metody prowadzenia procesu produkcji wyrobów i póáwyrobów
z tworzyw sztucznych, np.: wtryskiwanie, termoformowanie, wytáaczanie, prasowanie,
zgrzewanie, kalandrowanie,
11
Etap pisemny
x
wskazywaü zasady i metody prowadzenia procesu obróbki powierzchniowej i wykaĔczającej
wyrobów z tworzyw sztucznych, np.: lakierowanie, metalizowanie, zadrukowywanie,
dekorowanie, flokowanie.
Przykáadowe zadanie 2.
Formowanie wyrobów, np.: rur lub profili, polegające na przepychaniu tworzyw sztucznych pod
ciĞnieniem przez otwór ksztaátujący (ustnik),to
A.
B.
C.
D.
1.3.
wtryskiwanie.
prasowanie.
zgrzewanie.
wytáaczanie.
posáugiwaü siĊ oznaczeniami, nazwami handlowymi surowców, póáproduktów,
produktów oraz pojĊciami specjalistycznymi, stosowanymi w przetwórstwie tworzyw
sztucznych,
czyli:
x
posáugiwaü siĊ oznaczeniami, nazwami handlowymi surowców, póáproduktów, produktów,
np.: PVC, PP, HDPE, LDPE, teflon, bakelit, tarflen,
x
posáugiwaü siĊ nazwami oraz pojĊciami specjalistycznymi stosowanymi w przetwórstwie
tworzyw sztucznych, np.: proszek, granulat, wypraska, wytáoczka, wypeániacze, plastyfikatory,
pigmenty, spieniacze.
Przykáadowe zadanie 3.
Który z podanych surowców przetwórstwa tworzyw sztucznych wystĊpuje w postaci granulatu
i proszku?
A.
B.
C.
D.
1.4.
Polichlorek winylu.
Polietylen.
Polipropylen.
ĩywica epoksydowa.
rozpoznawaü aparaty, maszyny i ich elementy konstrukcyjne, stosowane
w przetwórstwie tworzyw sztucznych, przedstawione na rysunkach i schematach,
czyli:
x
rozpoznawaü urządzenia i maszyny stosowane w przetwórstwie tworzyw sztucznych, np.:
wtryskarki, wytáaczarki, prasy, urządzenia do termoformowania, zgrzewarki, urządzenia do
kalandrowania, przedstawione na rysunkach i schematach,
x
rozpoznawaü urządzenia stosowane do obróbki powierzchniowej i wykaĔczającej wyrobów
z tworzyw sztucznych, przedstawione na rysunkach i schematach,
x
rozpoznawaü urządzenia peryferyjne stosowane w przetwórstwie tworzyw sztucznych
przedstawione na rysunkach i schematach, np.: suszarki, podajniki, dozowniki, granulatory,
máyny, kalibratory, urządzenia cháodzące, odciągające, odbierające, nawijające,
12
Etap pisemny
x
rozpoznawaü elementy konstrukcyjne maszyn i urządzeĔ stosowanych w przetwórstwie
tworzyw sztucznych, np.: Ğlimaki, cylindry, filtry, przekáadnie,
x
rozpoznawaü oprzyrządowanie stosowane w przetwórstwie tworzyw sztucznych, np.: formy
wtryskowe, gáowice wytáaczarskie, formy prasownicze, formy do termoformowania.
Przykáadowe zadanie 4.
Na rysunku przedstawiono
A.
B.
C.
D.
wytáaczarkĊ Ğlimakową.
wtryskarkĊ táokową.
wtryskarkĊ Ğlimakową.
urządzenie do termoformowania.
ħródáo: http://pl.wikipedia.org/wiki/Tworzywa_sztuczne
1.5.
odczytywaü z dokumentacji technologicznej informacje dotyczące wáaĞciwoĞci
surowców, zasad ich magazynowania oraz pobierania próbek do badaĔ,
czyli:
x
odczytywaü z dokumentacji technologicznej, np.: norm, instrukcji technologicznych, kart
materiaáowych informacje dotyczące wáaĞciwoĞci surowców: gĊstoĞci, wskaĨnika szybkoĞci
páyniĊcia, zakres temperatury przetwórstwa,
x
odczytywaü z dokumentacji technologicznej, np.: norm, instrukcji technologicznych, kart
materiaáowych informacje dotyczące zasad magazynowania surowców,
x
odczytywaü z dokumentacji technologicznej, np.: norm, instrukcji technologicznych, kart
materiaáowych informacje dotyczące pobierania próbek do badaĔ.
Przykáadowe zadanie 5.
Na podstawie analizy danych z kart materiaáowych polietylenu o duĪej gĊstoĞci (patrz: tabela
poniĪej) moĪna stwierdziü, Īe do produkcji wyrobów metodą wytáaczania z rozdmuchem i wtrysku
moĪna zastosowaü polietylen o gĊstoĞci
GĊstoĞü
Typ
HDPE - 1
HDPE - 2
HDPE - 3
HDPE - 4
HDPE - 5
A.
B.
C.
D.
ISO 1183
g/cm3
0,955
0,963
0,950
0,953
0,946
190/2,16
ISO 1133
g/10 min
8
0,4
MFR
190/ 1,6
ISO 1134
g/10 min
10
30
8,5
6,5
190/5
ISO 1135
g/10 min
0,45
23
1,5
0,4
0,17
0,963 g/cm3
0,953 g/cm3
0,955 g/cm3
0,950 g/cm3
13
Gáówne zastosowanie
Wytáaczanie Wytáaczanie z
Wtrysk
folii
rozdmuchem
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Etap pisemny
2. Przetwarzaü dane liczbowe i operacyjne, a w szczególnoĞci:
2.1.
dobieraü sposoby przygotowania surowców i póáproduktów, ich dozowania oraz
pobieraü próbki substancji w zaleĪnoĞci od ich stanu skupienia i przeznaczenia, na
podstawie wymagaĔ zawartych w normach przemysáu chemicznego,
czyli:
x
dobieraü sposoby przygotowania surowca na podstawie wymagaĔ zawartych w normach,
w zaleĪnoĞci od jego rodzaju i metody przetwórstwa, np.: suszenie, mieszanie, rozdrabnianie,
sortowanie, oczyszczanie,
x
dobieraü sposoby dozowania surowców i dodatków na podstawie wymagaĔ zawartych
w normach, w zaleĪnoĞci od zastosowanej metody i urządzeĔ do przetwórstwa tworzyw
sztucznych,
x
obliczaü na podstawie dokumentacji, instrukcji technologicznych iloĞci dozowanych
surowców i dodatków,
x
pobieraü próbki do kontroli przebiegu procesu przetwórstwa tworzyw sztucznych i oceny
jakoĞci wyrobu gotowego.
Przykáadowe zadanie 6.
Zgodnie z instrukcją technologiczną do formowania wtryskowego wyrobów z PP moĪna dozowaü
barwnik w iloĞci 2%. Oblicz, ile naleĪy odwaĪyü barwnika na 100 kg surowca.
A.
B.
C.
D.
2.2.
2g
20 g
2 kg
20 kg
okreĞlaü wpáyw parametrów technologicznych na jakoĞü gotowego wyrobu,
interpretowaü parametry techniczno-technologiczne i eksploatacyjne maszyn i urządzeĔ
do przetwórstwa tworzyw sztucznych na podstawie dokumentacji technicznej
i instrukcji ich obsáugi,
czyli:
x
okreĞlaü wpáyw parametrów technologicznych na jakoĞü gotowego wyrobu podczas
przetwórstwa tworzyw róĪnymi metodami, np.: jakoĞü surowca, parametry produkcji:
temperatura, ciĞnienie podczas wytáaczania w róĪnych strefach, MFR, prĊdkoĞü przepáywu,
x
interpretowaü parametry techniczno-technologiczne i eksploatacyjne maszyn i urządzeĔ do
przetwórstwa tworzyw sztucznych na podstawie dokumentacji technicznej i instrukcji ich
obsáugi, np.: okreĞlenie zastosowania, wydajnoĞci, niezbĊdnych ustawieĔ i regulacji
zastosowanych maszyn i urządzeĔ, interpretacja wskazaĔ urządzeĔ sterujących i kontrolno –
pomiarowych.
14
Etap pisemny
Przykáadowe zadanie 7.
Zbyt wysoka temperatura przetwórstwa PVC powoduje degradacjĊ tworzywa z jednoczesnym
A.
B.
C.
D.
2.3.
wydzielaniem siĊ trujących substancji.
powstawaniem jam skurczowych.
powstawaniem zapadniĊü.
pojawianiem siĊ pĊcherzy.
dobieraü sposoby pakowania, przechowywania i znakowania wyrobów w zaleĪnoĞci od
ich wáaĞciwoĞci i przeznaczenia na podstawie instrukcji stanowiskowych, dokumentacji
technologicznych i technicznych oraz wymogów Unii Europejskiej,
czyli:
x
dobieraü sposoby pakowania wyrobów w zaleĪnoĞci od ich wáaĞciwoĞci i przeznaczenia na
podstawie instrukcji stanowiskowych, dokumentacji technologicznych i technicznych oraz
wymogów Unii Europejskiej,
x
dobieraü sposoby przechowywania wyrobów w zaleĪnoĞci od ich wáaĞciwoĞci i przeznaczenia
na podstawie instrukcji stanowiskowych, dokumentacji technologicznych i technicznych oraz
wymogów Unii Europejskiej,
x
dobieraü sposoby znakowania wyrobów w zaleĪnoĞci od ich wáaĞciwoĞci i przeznaczenia na
podstawie instrukcji stanowiskowych, dokumentacji technologicznych i technicznych oraz
wymogów Unii Europejskiej.
Przykáadowe zadanie 8.
Na rysunku przedstawiono oznakowanie wyrobu
A.
B.
C.
D.
z polietylenu.
z polichlorku winylu.
z polipropylenu.
z polistyrenu.
3. Bezpiecznie wykonywaü zadania zawodowe zgodnie z przepisami bezpieczeĔstwa i higieny
pracy, ochrony przeciwpoĪarowej oraz ochrony Ğrodowiska, a w szczególnoĞci:
3.1.
stosowaü przepisy i zasady bezpieczeĔstwa i higieny pracy, przepisy ochrony
przeciwpoĪarowej oraz ochrony Ğrodowiska podczas procesów produkcji
i przetwórstwa tworzyw sztucznych oraz produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych,
czyli:
x
stosowaü przepisy i zasady bezpieczeĔstwa i higieny pracy, przepisy ochrony
przeciwpoĪarowej i ochrony Ğrodowiska podczas przygotowania surowców, procesu
przetwórstwa, obróbki wykoĔczeniowej i pakowania wyrobów tworzyw sztucznych,
x
stosowaü przepisy ochrony Ğrodowiska podczas procesów przetwórstwa tworzyw sztucznych,
np.: dotyczące segregowania oraz przygotowywania odpadów technologicznych
i produkcyjnych do ponownego wykorzystania.
15
Etap pisemny
Przykáadowe zadanie 9.
Páonące urządzenie elektryczne, znajdujące siĊ pod napiĊciem naleĪy gasiü
A.
B.
C.
D.
3.2.
wodą.
mokrym piaskiem.
gaĞnicą pianową.
gaĞnicą proszkową.
przewidywaü zagroĪenia wystĊpujące podczas procesów produkcji i przetwórstwa
tworzyw sztucznych oraz produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych,
czyli:
x
przewidywaü zagroĪenia wystĊpujące podczas przetwórstwa tworzyw sztucznych, np.:
zagroĪenie oparzeniem, urazy mechaniczne od wirujących czĊĞci maszyn, poraĪenie prądem,
nadmierny haáas i wibracje, zagroĪenie poĪarowe i wybuchowe wynikające ze stosowania
substancji áatwopalnych.
Przykáadowe zadanie 10.
Praca na wytáaczarce Ğlimakowej ze zdjĊtymi lub otwartymi osáonami moĪe byü przyczyną
A.
B.
C.
D.
3.3.
przeciąĪenia urządzenia.
poraĪenia prądem pracownika.
obniĪenia temperatury procesu.
urazów mechanicznych pracownika.
zapobiegaü przez odpowiednią konserwacjĊ uszkodzeniom i nadmiernemu zuĪyciu
maszyn i urządzeĔ stosowanych do przetwórstwa tworzyw sztucznych i produkcji
wyrobów z tworzyw sztucznych,
czyli:
x
zapobiegaü przez odpowiednią konserwacjĊ nadmiernemu zuĪyciu maszyn i urządzeĔ
stosowanych do przetwórstwa tworzyw sztucznych, np.: konserwacja áoĪysk, przekáadni,
waáów, elementów wirujących, pomp,
x
zapobiegaü nadmiernemu zuĪyciu maszyn i urządzeĔ stosowanych do przetwórstwa tworzyw
sztucznych poprzez rozpoznawanie symptomów uszkodzeĔ lub awarii, np.: nadmierny haáas,
drgania, wibracje.
Przykáadowe zadanie 11.
Szkodliwe i niszczące dziaáanie tarcia miĊdzy wspóápracującymi elementami moĪna znacznie
obniĪyü stosując
A.
B.
C.
D.
smary.
wodĊ.
piasek.
benzynĊ.
16
Etap pisemny
3.4.
organizowaü stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
czyli:
x
organizowaü stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, uwzglĊdniającymi
czynniki takie jak: pozycjĊ ciaáa czáowieka (np.: stojącą, siedzącą, stojąco-schyloną),
wymiary przestrzeni pracy zapewniające swobodĊ, rytmicznoĞü, ciągáoĞü wykonywania
ruchów, rodzaje Ğrodków pracy (narzĊdzia, sprzĊt) oraz czynniki Ğrodowiska pracy (np.:
temperaturĊ, oĞwietlenie), wpáywające na fizyczne i umysáowe moĪliwoĞci czáowieka podczas
wykonywania pracy, np.: zmĊczenie fizyczne, moĪliwoĞü dekoncentracji, spadek wydajnoĞci
pracy.
Przykáadowe zadanie 12.
Budowa maszyn powinna byü dostosowana do budowy i wymagaĔ czáowieka. Stanowisko pracy
umoĪliwiające pracĊ bez niepotrzebnych napiĊü miĊĞniowych przedstawiono na
A.
B.
C.
D.
Rys. 1 i Rys. 3
Rys. 1
Rys. 3
Rys. 1 i Rys. 2
ħródáo: A. Hansen: BezpieczeĔstwio i higiena pracy, WSiP, Warszawa 1982
3.5.
stosowaü odzieĪ roboczą i Ğrodki ochrony indywidualnej podczas procesów produkcji
i przetwórstwa tworzyw sztucznych oraz produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych,
czyli:
x
stosowaü odzieĪ roboczą i Ğrodki ochrony indywidualnej podczas przetwórstwa tworzyw, np.:
rĊkawice ochronne zabezpieczające przed oparzeniami, ochronniki sáuchu, obuwie ochronne.
Przykáadowe zadanie 13.
Do czyszczenia i wymiany Ğlimaka wytáaczarki pracownik powinien byü zaopatrzony
A.
B.
C.
D.
3.6.
w maseczkĊ ochronną.
w rĊkawice termoizolacyjne.
w rĊkawiczki jednorazowe.
w ochronniki sáuchu.
stosowaü zasady udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym podczas procesów
produkcji i przetwórstwa tworzyw sztucznych oraz produkcji wyrobów z tworzyw
sztucznych,
czyli:
x
stosowaü zasady udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym podczas przetwórstwa
tworzyw sztucznych oraz produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych, np.: w wypadku
17
Etap pisemny
poraĪenia prądem elektrycznym, poparzenia, urazów mechanicznych, zatruü podczas obsáugi
okreĞlonych urządzeĔ.
Przykáadowe zadanie 14.
Podczas pracy przy wtryskarce pracownik poparzyá rĊce. Pierwsza pomoc polega na
A.
B.
C.
D.
podaniu poszkodowanemu Ğrodków przeciwbólowych.
scháodzeniu oparzenia zimną wodą.
posmarowaniu táuszczem miejsca oparzenia.
zdezynfekowaniu miejsca oparzenia wodą utlenioną.
3. Wymagania egzaminacyjne z przykáadami zadaĔ do czĊĞci II
Absolwent powinien umieü:
1. Czytaü ze zrozumieniem informacje przedstawione w formie opisów, instrukcji, tabel,
wykresów, a w szczególnoĞci:
1.1.UozróĪniaü podstawowe pojĊcia i terminy z obszaru funkcjonowania gospodarki oraz
prawa pracy, prawa podatkowego i przepisów regulujących podejmowanie
i wykonywanie dziaáalnoĞci gospodarczej,
czyli:
x
rozróĪniaü pojĊcia z obszaru funkcjonowania gospodarki, np.: rynek, popyt, podaĪ,
bezrobocie, inflacja,
x
rozróĪniaü pojĊcia z zakresu prawa pracy, np.: umowa o pracĊ, urlop, wynagrodzenie
za pracĊ,
x
rozróĪniaü pojĊcia z zakresu prawa podatkowego, np.: podatek dochodowy, podatek VAT,
akcyza, PIT,
x
rozróĪniaü pojĊcia z obszaru podejmowania i prowadzenia dziaáalnoĞci gospodarczej, np.:
REGON, numer identyfikacji podatkowej-NIP, rachunek bankowy.
Przykáadowe zadanie 1.
Poprzez okreĞlenie páacy brutto naleĪy rozumieü kwotĊ wynagrodzenia pracownika
A.
B.
C.
D.
1.2.
bez podatku dochodowego.
okreĞloną w umowie o pracĊ.
obliczoną do wypáaty.
pomniejszoną o skáadki ZUS.
UozróĪniaü dokumenty związane z zatrudnieniem
i wykonywaniem dziaáalnoĞci gospodarczej,
oraz
podejmowaniem
czyli:
x
rozróĪniaü dokumenty związane z zatrudnieniem, np.: umowa o pracĊ, Kodeks pracy,
deklaracja ZUS,
18
Etap pisemny
x
rozróĪniaü dokumenty związane z dziaáalnoĞcią gospodarczą, np.: polecenie przelewu,
faktura, deklaracja podatkowa.
Przykáadowe zadanie 2.
Jak nazywa siĊ przedstawiony na
rysunku dokument regulujący
rozliczenie bezgotówkowe?
A.
B.
C.
D.
1.3.
Czek potwierdzony.
Polecenie przelewu.
Faktura VAT.
Weksel prosty.
Ldentyfikowaü i analizowaü informacje dotyczące wymagaĔ i uprawnieĔ pracownika,
pracodawcy, bezrobotnego i klienta,
czyli:
x
identyfikowaü i analizowaü obowiązki i uprawnienia pracownika okreĞlone w Kodeksie
pracy, umowie o pracĊ, np.: prawo do urlopu, czas pracy, wynagrodzenie za pracĊ,
x
identyfikowaü i analizowaü obowiązki i uprawnienia pracodawcy okreĞlone w Kodeksie
pracy, umowie o pracĊ, wzglĊdem ZUS, urzĊdu skarbowego, np.: terminowe wypáacanie
wynagrodzeĔ, odprowadzanie skáadek ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalnego,
zapewnienie bezpiecznych warunków pracy,
x
identyfikowaü i analizowaü obowiązki i uprawnienia bezrobotnego na podstawie Ustawy
o zatrudnieniu i przeciwdziaáaniu bezrobociu, np.: rejestracja w biurze pracy, zasady
pobierania zasiáku, oferty pracy dla bezrobotnych, w tym bezrobotnych absolwentów,
x
identyfikowaü i analizowaü obowiązki i uprawnienia klienta podane w umowach kupnasprzedaĪy, z tytuáu gwarancji, reklamacji przy zakupach towarów i usáug.
Przykáadowe zadanie 3.
Na podstawie której z wymienionych poniĪej umów, przysáuguje pracownikowi prawo do urlopu
wypoczynkowego?
A.
B.
C.
D.
Umowy – zlecenia.
Umowy o dzieáo.
Umowy o pracĊ.
Umowy agencyjnej.
19
Etap pisemny
2. Przetwarzaü dane liczbowe i operacyjne, a w szczególnoĞci:
2.1.
Dnalizowaü informacje związane z podnoszeniem kwalifikacji, poszukiwaniem pracy
i zatrudnieniem oraz podejmowaniem i wykonywaniem dziaáalnoĞci gospodarczej,
czyli:
x
analizowaü oferty urzĊdów pracy, placówek doskonalących w zawodzie oraz oferty kursów
zawodowych, dla podnoszenia kwalifikacji zawodowych i dostosowania ich do potrzeb rynku
pracy,
x
analizowaü oferty zakáadów pracy, urzĊdów pracy, biur poĞrednictwa dotyczące
poszukiwania pracownika i zatrudnienia, przedstawione w formie ogáoszeĔ prasowych,
internetowych, tablic ogáoszeĔ,
x
analizowaü informacje związane z podejmowaniem i wykonywaniem dziaáalnoĞci
gospodarczej zawarte, np.: w Kodeksie spóáek handlowych, danych z urzĊdu pracy na temat
lokalnego rynku pracy, zapotrzebowania na usáugi i towary.
Przykáadowe zadanie 4.
W lokalnej prasie ukazaáo siĊ ogáoszenie nastĊpującej treĞci:
Wymagania stawiane przez firmĊ speánia osoba, która ukoĔczyáa
A.
B.
C.
D.
technikum budowlane, pracuje w magazynie i ma prawo jazdy kat.B.
technikum elektryczne, ma prawo jazdy kat B i zna jĊzyk niemiecki.
technikum chemiczne, korzysta z komputera i pracowaáa jako magazynier.
technikum mechaniczne, obsáuguje komputer i zna jĊzyk niemiecki.
20
Etap pisemny
2.2.
Vporządzaü dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem oraz
podejmowaniem i wykonywaniem dziaáalnoĞci gospodarczej,
czyli:
x
sporządzaü dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem, np.: list intencyjny,
list motywacyjny, curriculum vitae,
x
sporządziü dokumenty niezbĊdne przy uruchamianiu indywidualnej dziaáalnoĞci
gospodarczej, np.: wniosek o zarejestrowanie firmy, zgáoszenie do urzĊdu statystycznego
o nadanie numeru REGON i urzĊdu skarbowego o przyznanie numeru identyfikacji
podatkowej-NIP,
x
sporządziü dokumenty związane z wykonywaniem dziaáalnoĞci gospodarczej, np.: zgáoszenie
do ZUS, polecenie przelewu, fakturĊ, ksiĊgĊ przychodów i rozchodów.
Przykáadowe zadanie 5.
Na jaką kwotĊ w zá hotel wystawi fakturĊ firmie za korzystanie z noclegu przez dwóch jej
pracowników podczas sáuĪbowego wyjazdu?
A.
B.
C.
D.
2.3.
108 zá
116 zá
208 zá
216 zá
UozróĪniaü skutki wynikające z nawiązania i rozwiązania stosunku pracy,
czyli:
x
rozróĪniaü skutki zawarcia umowy o pracĊ, umowy zlecenia, umowy o dzieáo, np.: opáaty
skáadek na ubezpieczenie spoáeczne i zdrowotne, prawo do urlopu, wysokoĞü podatku,
x
rozróĪniaü skutki rozwiązania umowy o pracĊ z zachowaniem okresu wypowiedzenia, bez
wypowiedzenia, niezgodne z prawem, np.: przywrócenie do pracy,
x
rozróĪniaü skutki zawarcia i rozwiązania umowy o pracĊ dla pracodawcy, np.: wystawienie
Ğwiadectwa pracy, odprowadzanie skáadek pracowniczych, páacenie podatków, ustalenie
wymiaru urlopów, wypáacanie zaliczek.
21
Etap pisemny
Przykáadowe zadanie 6.
Jaka kwota wynagrodzenia brutto w zá zostaáa naliczona pracownikowi za miesiąc pracy,
zatrudnionemu w HURTOWNI „AS” S.A. na podstawie umowy o pracĊ?
A. 2 400 zá
B. 1 600 zá
C. 1 200 zá
D. 240 zá
Odpowiedzi do przykáadowych zadaĔ
CzĊĞü I
Zadanie 1: C
Zadanie 2: D
Zadanie 3: A
Zadanie 4: C
Zadanie 5: D
Zadanie 6: C
Zadanie 7: A
Zadanie 8: B
Zadanie 9: D
Zadanie 10: D
Zadanie 11: A
Zadanie 12: C
Zadanie 13: B
Zadanie 14: B
CzĊĞü II
Zadanie 1 B
Zadanie 2 B
Zadanie 3 C Zadanie 4 D Zadanie 5 D Zadanie 6 A
22
Etap praktyczny
III.
ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU
1. Organizacja i przebieg
Etap praktyczny egzaminu moĪe byü zorganizowany w szkole lub innej placówce wskazanej
przez okrĊgową komisjĊ egzaminacyjną.
W dniu egzaminu powinieneĞ zgáosiü siĊ w szkole/placówce na 30 minut przed godziną jego
rozpoczĊcia. PowinieneĞ posiadaü dokument Twoją toĪsamoĞü.
Przed wejĞciem do sali egzaminacyjnej bĊdziesz poproszony o potwierdzenie gotowoĞci
przystąpienia do etapu praktycznego egzaminu.
Sáuchaj uwaĪnie informacji przewodniczącego zespoáu egzaminacyjnego etap praktyczny,
który bĊdzie omawiaá regulamin przebiegu etapu praktycznego egzaminu.
Po potwierdzeniu gotowoĞci przystąpienia do etapu praktycznego wylosujesz arkusz
egzaminacyjny z zadaniem egzaminacyjnym.
Arkusz egzaminacyjny zawiera:
x
nazwĊ i symbol cyfrowy zawodu, w którym odbywa siĊ etap pisemny egzaminu,
x
zadanie egzaminacyjne z dokumentacją do jego wykonania,
x
„InformacjĊ dla zdającego” (zawierającą informacje o liczbie stron arkusza egzaminacyjnego
oraz wskazania dotyczące wykonywania zadania),
x
formularz pt. „PLAN DZIAàANIA”(miejsce na obliczenia, rysunki lub szkice).
Przeczytaj uwaĪnie „InformacjĊ dla zdającego” znajdującą siĊ na stronie tytuáowej w arkuszu
egzaminacyjnym i sprawdĨ, czy arkusz jest kompletny i czy nie ma w nim usterek.
Wykonaj polecenia zawarte w „Informacji dla zdającego”. NastĊpnie zapoznaj siĊ z treĞcią
zadania egzaminacyjnego, dokumentacją do jego wykonania, stanowiskiem egzaminacyjnym oraz
instrukcjami obsáugi maszyn i urządzeĔ znajdujących siĊ na stanowisku. Czas na te czynnoĞci
wynosi 20 minut i nie jest wliczany do czasu etapu praktycznego. Dobrze wykorzystaj ten czas!
Etap praktyczny egzaminu trwa 180 minut (3 godziny zegarowe). W ciągu tego czasu
musisz wykonaü zadanie egzaminacyjne, które obejmuje:
x
zaplanowanie przez Ciebie dziaáaĔ związanych z wykonaniem zadania i zapisanie ich w
formularzu „PLAN DZIAàANIA” – na tĊ czĊĞü zadania przeznacz ok. 20 minut,
x
zorganizowanie stanowiska pracy odpowiednio do dziaáaĔ, jakie bĊdziesz wykonywaá – na tĊ
czĊĞü zadania przeznacz ok. 20 minut,
x
wykonanie dziaáaĔ, w tym operacji technologicznych pozwalających na uzyskanie
zamierzonego efektu zgodnie z warunkami okreĞlonymi w zadaniu – na tĊ czĊĞü zadania
przeznacz minimum 2 godziny zegarowe, pamiĊtaj o uporządkowaniu stanowiska po
zakoĔczeniu pracy,
23
Etap praktyczny
x
zaprezentowanie efektu wykonanego zadania z uwzglĊdnieniem uzasadnienia sposobu
wykonania oraz oceny jakoĞci – na tĊ czĊĞü zadania bĊdziesz miaá ok.10 minut.
PostĊpuj zgodnie z „Instrukcją do wykonania zadania”
PamiĊtaj! Zadanie musisz wykonaü samodzielnie i w przewidzianym czasie!
PowinieneĞ wykonywaü czynnoĞci z zachowaniem przepisów bezpieczeĔstwa i higieny pracy
oraz ochrony przeciwpoĪarowej, a takĪe:
x
zwracaj uwagĊ na áad i porządek na stanowisku pracy,
x
uporządkuj stanowisko po wykonaniu zadania,
x
zgáoĞ przewodniczącemu zespoáu egzaminacyjnego gotowoĞü do zaprezentowania efektu
wykonanego zadania.
Podczas wykonywania zadania egzaminacyjnego przewodniczący i czáonkowie zespoáu
egzaminacyjnego bĊdą oceniaü na bieĪąco Twoją pracĊ, nie bĊdą mogli udzielaü Ci Īadnych
wyjaĞnieĔ.
Przewodniczący moĪe przerwaü egzamin, jeĪeli Twoje dziaáania zagraĪają bezpieczeĔstwu
Twojemu lub obecnych w sali egzaminacyjnej osób.
JeĞli wczeĞniej
podniesienie rĊki.
zakoĔczyáeĞ
wykonywanie
24
zadania,
zgáoĞ
ten
fakt
przez
Etap praktyczny
2. Wymagania egzaminacyjne i ogólne kryteria oceniania
Etap praktyczny egzaminu obejmuje wykonanie okreĞlonego zadania egzaminacyjnego
wynikającego z tematu – obsáuga maszyn i urządzeĔ stosowanych w przetwarzaniu surowców,
wytwarzaniu póáwyrobów lub wyrobów z tworzyw sztucznych we wskazanym procesie
przetwórstwa tworzyw sztucznych.
Absolwent powinien umieü:
1. Planowaü czynnoĞci związane z wykonaniem zadania:
1.1. sporządziü plan dziaáania,
1.2. sporządziü wykaz niezbĊdnych surowców, materiaáów, sprzĊtu kontrolno-pomiarowego,
narzĊdzi i przyrządów, maszyn i urządzeĔ,
1.3.
wykonaü niezbĊdne obliczenia, rysunki lub szkice pomocnicze
czyli:
x
zaplanowaü i zapisaü w formularzu PLAN DZIAàANIA kolejne czynnoĞci niezbĊdne podczas
obsáugi maszyn i urządzeĔ stosowanych w przetwarzaniu surowców, wytwarzaniu
póáwyrobów lub wyrobów z tworzyw sztucznych, we wskazanym procesie przetwórstwa
tworzyw sztucznych,
x
zapisaü w formularzu PLAN DZIAàANIA wykaz surowców, materiaáów niezbĊdnych do
wykonania zadania, np.: granulat, proszek, kompozyt, mieszanka,
x
zapisaü w formularzu PLAN DZIAàANIA wykaz, narzĊdzi i przyrządów, maszyn
x
i urządzeĔ oraz sprzĊtu kontrolno-pomiarowego niezbĊdnych do wykonania zadania, np.:
wtryskarka, wytáaczarka, prasa, zgrzewarka, forma, komplet kluczy, suwmiarka uniwersalna,
x
wykonaü i zapisaü w formularzu PLAN DZIAàANIA obliczenia niezbĊdne do wykonania
zadania, sporządziü rysunki lub szkice pomocnicze.
Egzaminatorzy bĊdą oceniaü:
x
zapisanie przez zdającego kolejnych czynnoĞci niezbĊdnych podczas obsáugi maszyn
i urządzeĔ stosowanych w przetwarzaniu surowców, wytwarzaniu póáwyrobów lub wyrobów z
tworzyw sztucznych, we wskazanym procesie przetwórstwa tworzyw sztucznych,
x
sporządzenie przez zdającego wykazu surowców, materiaáów, sprzĊtu kontrolno-
x
-pomiarowego, narzĊdzi i przyrządów, maszyn i urządzeĔ niezbĊdnych do wykonania
zadania,
x
wykonanie obliczeĔ, sporządzenie rysunków lub szkiców pomocniczych niezbĊdnych do
wykonania zadania.
2. Organizowaü stanowisko pracy:
2.1. zgromadziü i rozmieĞciü na stanowisku pracy materiaáy, narzĊdzia, urządzenia i sprzĊt
zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeĔstwa i higieny pracy oraz przepisami
ochrony przeciwpoĪarowej,
2.2. sprawdziü stan techniczny maszyn, urządzeĔ i sprzĊtu,
25
Etap praktyczny
2.3. dobraü odzieĪ roboczą i Ğrodki ochrony indywidualnej
czyli:
x
zgromadziü i rozmieĞciü na stanowisku pracy materiaáy potrzebne do wykonania zadania we
wskazanym procesie przetwórstwa tworzyw sztucznych,
x
skompletowaü i rozmieĞciü na stanowisku pracy narzĊdzia, urządzenia i sprzĊt potrzebne do
wykonania zadania we wskazanym procesie przetwórstwa tworzyw sztucznych,, zgodnie
z przepisami i zasadami bezpieczeĔstwa i higieny pracy oraz przepisami ochrony
przeciwpoĪarowej,
x
sprawdziü przed rozpoczĊciem pracy, czy wybrane do wykonania zadania maszyny,
urządzenia i sprzĊt są sprawne technicznie i posiadają odpowiednie zabezpieczenia, np.: czy
dokrĊcone są Ğruby mocujące zawiesia w dĨwigu przejezdnym, czy sprawny jest wentylator,
czy w urządzeniach o napĊdzie elektrycznym przewody doprowadzające prąd, wtyczka
i wyáącznik nie są uszkodzone,
x
dobraü konieczne do bezpiecznego wykonania zadania Ğrodki ochrony indywidualnej, w tym
odzieĪ robocza, np. rĊkawice do ochrony rąk przed skaleczeniami, okulary do ochronny oczu
przed odpryskami.
Egzaminatorzy bĊdą oceniaü:
x
wybranie materiaáów, narzĊdzi, urządzeĔ i sprzĊtu stosownie do treĞci zadania we
wskazanym procesie przetwórstwa tworzyw sztucznych,
x
rozmieszczenie na stanowisku pracy materiaáów, narzĊdzi, urządzeĔ i sprzĊtu potrzebnych do
wykonania zadania we wskazanym procesie przetwórstwa tworzyw sztucznych, zgodnie
z przepisami i zasadami bezpieczeĔstwa i higieny pracy oraz przepisami ochrony
przeciwpoĪarowej,
x
wykonanie czynnoĞci prowadzących do sprawdzenia stanu technicznego maszyn, urządzeĔ
i sprzĊtu potrzebnych do wykonania zadania, przed ich uĪyciem,
x
wybranie Ğrodków ochrony indywidualnej, w tym odzieĪy roboczej, stosownie do
wykonywanych czynnoĞci,
3. Wykonaü zadanie egzaminacyjne z zachowaniem przepisów bezpieczeĔstwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpoĪarowej oraz ochrony Ğrodowiska i wykazaü siĊ umiejĊtnoĞciami
objĊtymi tematem:
3.1.
Obsáuga urządzeĔ stosowanych w przetwarzaniu surowców, wytwarzaniu póáwyrobów
lub wyrobów z tworzyw sztucznych we wskazanym procesie przetwórstwa tworzyw
sztucznych:
3.1.1.
przygotowaü surowce lub póáwyroby zgodnie z wymaganiami zawartymi
w dokumentacji,
3.1.2.
uruchomiü maszyny i urządzenia stosowane we wskazanym etapie
wytwarzania wyrobów z tworzyw sztucznych zgodnie z instrukcją obsáugi,
26
Etap praktyczny
3.1.3.
3.1.4.
3.1.5.
3.1.6.
3.1.7.
3.1.8.
3.1.9.
3.1.10.
3.1.11.
wykonaü czynnoĞci związane z obsáugą i kontrolą pracy uruchomionych
maszyn i urządzeĔ zgodnie z instrukcjami obsáugi (zasilanie materiaáem,
odbieranie, uzyskiwanie wytworzonego wyrobu lub póáwyrobu),
kontrolowaü pracĊ uruchomionych maszyn i urządzeĔ oraz dokumentowaü
przebieg procesów wytwarzania wyrobów z tworzyw sztucznych,
wyáączyü maszyny i urządzenia z ruchu po zakoĔczeniu danego etapu
procesu wytwarzania póáwyrobów lub wyrobów z tworzyw sztucznych,
pobraü próbki uzyskanych póáwyrobów lub wyrobów z tworzyw sztucznych,
oceniü jakoĞü póáwyrobów lub wyrobów wytwarzanych z tworzyw sztucznych
wedáug wymagaĔ jakoĞciowych,
oczyĞciü i zakonserwowaü maszyny i urządzenia,
utrzymaü áad i porządek na stanowisku pracy,
wykonaü zadanie w przewidzianym czasie,
uporządkowaü stanowisko pracy, oczyĞciü narzĊdzia i sprzĊt, rozliczyü
materiaáy, zagospodarowaü odpady zgodnie z wáaĞciwoĞciami danego
tworzywa
czyli:
x
obsáugiwaü urządzenia stosowane we wskazanym procesie przetwórstwa tworzyw sztucznych
wykonując czynnoĞci takie jak, np.: przygotowanie surowców lub póáwyrobów zgodnie
z wymaganiami zawartymi w dokumentacji, ustawienie parametrów eksploatacyjnych
urządzeĔ, ich uruchomienie, obsáuga i kontrola pracy uruchomionych maszyn i urządzeĔ
zgodnie z instrukcją obsáugi (zasilanie materiaáem, odbieranie, uzyskiwanie wytworzonego
wyrobu lub póáwyrobu),
x
kontrolowaü w trakcie pracy maszyn i urządzeĔ ich dziaáanie oraz dokumentowaü przebieg
procesów wytwarzania wyrobów z tworzyw sztucznych;
x
na bieĪąco kontrolowaü i oceniaü jakoĞü póáwyrobów lub wytwarzanych wyrobów z tworzyw
sztucznych wedáug wymagaĔ jakoĞciowych,
x
oczyĞciü i zakonserwowaü wykorzystywane do pracy maszyny i urządzenia lub ich czĊĞci, np.:
áoĪyska, przekáadnie, waáy, elementy wirujące,
x
utrzymaü áad i porządek na stanowisku pracy w trakcie wykonywania zadania, tzn. odkáadaü
narzĊdzia i sprzĊt tak, by nie utrudniaáy wykonywania kolejnych czynnoĞci i nie zagraĪaáy
bezpieczeĔstwu zdającego i otoczenia,;
x
wykonywaü poszczególne czynnoĞci w takim tempie, by zakoĔczyü zadanie w przewidzianym
czasie;
x
uporządkowaü stanowisko pracy, tzn. oczyĞciü narzĊdzia i sprzĊt i odáoĪyü je na miejsce
przechowywania, rozliczyü materiaáy, zagospodarowaü odpady zgodnie z wáaĞciwoĞciami
danego tworzywa, np.:. segregowaü je i przygotowaü do ponownego wykorzystania.
27
Etap praktyczny
Egzaminatorzy bĊdą oceniaü:
x
wykonywanie czynnoĞci związanych z obsáugą maszyn i urządzeĔ do przetwórstwa tworzyw
sztucznych, z zachowaniem przepisów bezpieczeĔstwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpoĪarowej oraz ochrony Ğrodowiska, stosownie do treĞci zadania,
x
wykonywanie
odpowiednich
czynnoĞci
wykorzystywanych maszyn i urządzeĔ.
x
wykonywanie odpowiednich czynnoĞci prowadzących do oczyszczenia i zakonserwowania
wykorzystywanych maszyn i urządzeĔ,
x
dokonywanie oceny jakoĞci póáwyrobów lub wytwarzanych wyrobów z tworzyw sztucznych
wedáug wymagaĔ jakoĞciowych,
x
utrzymywanie áadu i porządku na stanowisku pracy i uporządkowanie stanowiska po
wykonaniu zadania.
sprawdzających
prawidáowoĞü
pracy
4. Prezentowaü efekt wykonanego zadania:
4.1.
uzasadniü sposób wykonania zadania;
4.2.
oceniü jakoĞü wykonanego zadania
czyli:
x
uzasadniü przyjĊtą kolejnoĞü czynnoĞci przy obsáudze maszyn i urządzeĔ we wskazanym
procesie przetwórstwa tworzyw sztucznych,
x
uzasadniü sposób przygotowania do pracy lub ustawienia wymaganych parametrów pracy
wykorzystywanych maszyn i urządzeĔ,
x
oceniü jakoĞü wykonanego zadania.
Egzaminatorzy bĊdą oceniaü:
x
uzasadnienie sposobu wykonania zadania w odniesieniu do zasad obowiązujących przy
obsáudze maszyn i urządzeĔ we wskazanym procesie przetwórstwa tworzyw sztucznych,
x
odniesienie siĊ zdającego do rezultatów wáasnej pracy, m.in. przez porównanie uzyskanych
efektów pracy z parametrami podanymi w treĞci zadania i w dokumentacji technicznej.
28
Etap praktyczny
3. Przykáad zadania praktycznego wynikającego z tematu:
Obsáuga maszyn i urządzeĔ stosowanych w przetwarzaniu surowców, wytwarzaniu
póáwyrobów lub wyrobów z tworzyw sztucznych we wskazanym procesie przetwórstwa
tworzyw sztucznych.
Wykonaj montaĪ formy wtryskowej na wtryskarce i przygotuj urządzenie do pracy. Pracuj
z zachowaniem przepisów bezpieczeĔstwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoĪarowej oraz ochrony
Ğrodowiska.
Czas przeznaczony na wykonanie zadania wynosi 180 minut.
Instrukcja do wykonania zadania
Aby bezpiecznie i poprawnie wykonaü zadanie:
1. Przeanalizuj dokáadnie treĞü zadania.
2. W formularzu PLAN DZIAàANIA:
–
zapisz kolejne czynnoĞci prowadzące do wykonania zadania,
–
sporządĨ wykaz narzĊdzi i urządzeĔ niezbĊdnych do wykonania zadania,
–
sporządĨ wykaz sprzĊtu kontrolno-pomiarowego niezbĊdnego do wykonania zadania.
3. ZgromadĨ i rozmieĞü na stanowisku pracy materiaáy, narzĊdzia, urządzenia oraz sprzĊt
kontrolno – pomiarowy niezbĊdny do wykonania zadania.
4. SprawdĨ stan techniczny wykorzystywanych maszyn i narzĊdzi.
5. Dobierz Ğrodki ochrony indywidualnej.
6. Wykonaj montaĪ formy na wtryskarce:
–
przygotuj formĊ do montaĪu,
–
sprawdĨ stan techniczny urządzenia do podnoszenia formy,
–
zamontuj formĊ na wtryskarce,
–
ustaw mechanizm kolanowo-dĨwigowy wtryskarki,
–
ustaw wysokoĞü wypychacza przez regulacjĊ wkrĊcania Ğruby zderzaka wtryskarki.
7. OczyĞü formĊ po konserwacji oraz nasmaruj jej powierzchnie robocze.
8. W trakcie wykonywania zadania wykorzystuj sprzĊt zgodnie z jego przeznaczeniem.
9. Po zakoĔczeniu pracy uporządkuj stanowisko pracy, oczyĞü narzĊdzia i sprzĊt kontrolnopomiarowy oraz odnieĞ je na wyznaczone miejsce.
10. ZgáoĞ, przez podniesienie rĊki, gotowoĞü do prezentacji wykonanego zadania.
11. Podczas prezentacji:
–
omów sposób wykonania zadania uwzglĊdniając kolejnoĞü czynnoĞci oraz sposób
przygotowania wtryskarki do pracy,
–
oceĔ jakoĞü wykonanego zadania.
29
Etap praktyczny
PLAN DZIAàANIA
1. Zapisz kolejne czynnoĞci prowadzące do wykonania zadania.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
2. SporządĨ wykaz narzĊdzi i urządzeĔ niezbĊdnych do wykonania zadania.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
3. SporządĨ wykaz sprzĊtu kontrolno-pomiarowego niezbĊdnego do wykonania zadania.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
30
Etap praktyczny
Kryteria poprawnego wykonania zadania:
Zaplanowanie wykonania zadania jest poprawne, jeĞli:
x
zapiszesz w formularzu PLAN DZIAàANIA: sprawdzenie formy, wyáączenie hydrauliki
(wyáączenie wtryskarki), ustawienie wtryskarki na cykl – obsáuga rĊczna, zabezpieczenie
formy przed upadkiem, ustawienie formy na pierĞcieniu, przymocowanie formy, kontrola
zamkniĊcia, oczyszczenie i konserwacja formy, uprzątniecie stanowiska pracy,
x
zapiszesz w formularzu PLAN DZIAàANIA: komplet páaskich, komplet kluczy imbusowych,
klucz do rĊcznego przesuwu stoáu ruchomego wtryskarki, klucz do regulacji Ğruby zderzaka
wtryskarki), zawiesia (zawiesie), dĨwig przejezdny, forma wtryskowa,
x
zapiszesz w formularzu PLAN DZIAàANIA: suwmiarka uniwersalna, przymiar kreskowy.
Zorganizowanie stanowiska jest poprawne, jeĞli:
x
zgromadzisz zaplanowane narzĊdzia i sprzĊt kontrolno-pomiarowy: komplet kluczy páaskich,
komplet kluczy imbusowych, klucz do rĊcznego przesuwu stoáu ruchomego wtryskarki, klucz
do regulacji Ğruby zderzaka wtryskarki), dĨwig przejezdny, formĊ wtryskowa, zawiesia
(zawiesie), suwmiarkĊ uniwersalną, przymiar kreskowy,
x
sprawdzisz stan techniczny uchwytu formy oraz uchwytu zawiesia dĨwigu przejezdnego,
x
dobierzesz do wykonania zadania: rĊkawice ochronne.
Wykonanie zadania jest poprawne, jeĞli zachowując przepisy bezpieczeĔstwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpoĪarowej oraz ochrony Ğrodowiska:
x
ustawisz wtryskarkĊ na tryb obsáugi rĊcznej,
x
zmierzysz wymiary formy za pomocą suwmiarki i przymiaru kreskowego,
x
ustawisz rozstaw stoáów wtryskarki z nadmiarem w stosunku do wymiarów formy,
x
poáoĪysz na ramie wtryskarki lub na jej dolnych kolumnach deskĊ w celu zabezpieczenia
montowanej formy przed upadkiem,
x
wyáączysz przed mocowaniem formy napĊd silnika hydraulicznego wtryskarki,
x
zabezpieczysz formĊ do prac transportowych – wkrĊcisz uchwyt, sprawdzisz zamocowanie
listwy zabezpieczającej,
x
zamocujesz formĊ za pomocą zawiesia na dĨwigu przejezdnym.
x
przesuniesz formĊ za pomocą dĨwigu miĊdzy stoáy wtryskarki i ustawisz ja na pierĞcieniu
centrującym, po stronie dyszy,
x
przymocujesz za pomocą Ğrub páytĊ formy do stoáu wtryskarki, od strony dyszy,
x
usuniesz deskĊ zabezpieczającą wtryskarkĊ przed upadkiem formy,
x
dosuniesz ruchomy stóá do formy wtryskowej (rĊcznie lub za pomocą przycisku funkcyjnego,
po uprzednim wáączeniu silnika hydraulicznego),
x
przed otworzeniem formy ustawisz w pozycji „wyprostowanej” mechanizm kolanowo-dĨwigniowy,
31
Etap praktyczny
x
wyregulujesz wysokoĞü wypychacza ,
x
przymocujesz do stoáu wtryskarki drugą czĊĞü formy i wyczepisz formĊ z dĨwigu.
x
oczyĞcisz i posmarujesz powierzchnie robocze formy,
x
bĊdziesz utrzymaá áad i porządek na stanowisku pracy, m.in. odkáadaá w trakcie pracy sprzĊt
i narzĊdzia, by nie utrudniaáy wykonywania zadania,
x
uporządkujesz stanowisko pracy - oczyĞcisz narzĊdzia, odáoĪysz je i sprzĊt kontrolnopomiarowy na wyznaczone miejsce.
Zaprezentowanie efektu wykonanego zadania jest poprawne, jeĞli:
x
uzasadnisz sposób wykonania zadania, uwzglĊdniając kolejnoĞü wykonywanych czynnoĞci
oraz sposób przygotowania wtryskarki do pracy,
x
ocenisz jakoĞü wykonanego zadania.
32
Zaáączniki
IV.
ZAàĄCZNIKI
1. Standard wymagaĔ egzaminacyjnych dla zawodu
Zawód: operator maszyn i urządzeĔ do przetwórstwa tworzyw sztucznych
Symbol cyfrowy: 823[01]
Etap pisemny egzaminu obejmuje:
CzĊĞü I – zakres wiadomoĞci i umiejĊtnoĞci wáaĞciwych dla kwalifikacji
w zawodzie
Absolwent powinien umieü:
1. Czytaü ze zrozumieniem informacje przedstawione w formie opisów, instrukcji, rysunków,
szkiców, wykresów, dokumentacji technicznych i technologicznych, a w szczególnoĞci:
1.1. rozróĪniaü podstawowe pojĊcia dotyczące tworzyw sztucznych;
1.2.
posáugiwaü siĊ podstawowymi pojĊciami i okreĞleniami stosowanymi w technologii
przetwórstwa tworzyw sztucznych oraz wskazywaü zasady prowadzenia procesu
produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych;
1.3.
posáugiwaü siĊ oznaczeniami, nazwami handlowymi surowców, póáproduktów,
produktów oraz pojĊciami specjalistycznymi, stosowanymi w przetwórstwie tworzyw
sztucznych;
1.4.
rozpoznawaü aparaty, maszyny i ich elementy konstrukcyjne, stosowane w przetwórstwie
tworzyw sztucznych, przedstawione na rysunkach i schematach;
1.5.
odczytywaü z dokumentacji technologicznej informacje dotyczące wáaĞciwoĞci
surowców, zasad ich magazynowania oraz pobierania próbek do badaĔ.
2. Przetwarzaü dane liczbowe i operacyjne, a w szczególnoĞci:
2.1. dobieraü sposoby przygotowania surowców i póáproduktów, ich dozowania oraz pobieraü
próbki substancji w zaleĪnoĞci od ich stanu skupienia i przeznaczenia, na podstawie
wymagaĔ zawartych w normach przemysáu chemicznego;
2.2.
okreĞlaü wpáyw parametrów technologicznych na jakoĞü gotowego wyrobu,
interpretowaü parametry techniczno-technologiczne i eksploatacyjne maszyn i urządzeĔ
do przetwórstwa tworzyw sztucznych na podstawie dokumentacji technicznej i instrukcji
ich obsáugi;
2.3. dobieraü sposoby pakowania, przechowywania i znakowania wyrobów w zaleĪnoĞci od
ich wáaĞciwoĞci i przeznaczenia na podstawie instrukcji stanowiskowych, dokumentacji
technologicznych i technicznych oraz wymogów Unii Europejskiej.
33
Zaáączniki
3. Bezpiecznie wykonywaü zadania zawodowe zgodnie z przepisami bezpieczeĔstwa i higieny
pracy, ochrony przeciwpoĪarowej oraz ochrony Ğrodowiska, a w szczególnoĞci:
3.1.
stosowaü przepisy i zasady bezpieczeĔstwa i higieny pracy, przepisy ochrony
przeciwpoĪarowej oraz ochrony Ğrodowiska podczas procesów produkcji i przetwórstwa
tworzyw sztucznych oraz produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych;
3.2.
przewidywaü zagroĪenia wystĊpujące podczas procesów produkcji i przetwórstwa
tworzyw sztucznych oraz produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych;
3.3. zapobiegaü przez odpowiednią konserwacjĊ uszkodzeniom i nadmiernemu zuĪyciu
maszyn i urządzeĔ stosowanych do przetwórstwa tworzyw sztucznych i produkcji
wyrobów z tworzyw sztucznych;
3.4.
organizowaü stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;
3.5.
stosowaü odzieĪ roboczą i Ğrodki ochrony indywidualnej podczas procesów produkcji
i przetwórstwa tworzyw sztucznych oraz produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych;
3.6.
stosowaü zasady udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym podczas procesów
produkcji i przetwórstwa tworzyw sztucznych oraz produkcji wyrobów z tworzyw
sztucznych.
CzĊĞü II – zakres wiadomoĞci i umiejĊtnoĞci związanych z zatrudnieniem
i dziaáalnoĞcią gospodarczą
Absolwent powinien umieü:
1. Czytaü ze zrozumieniem informacje przedstawione w formie opisów, instrukcji, tabel,
wykresów, a w szczególnoĞci:
1.1. rozróĪniaü podstawowe pojĊcia i terminy z zakresu funkcjonowania gospodarki oraz
prawa pracy, prawa podatkowego i przepisów regulujących podejmowanie i
wykonywanie dziaáalnoĞci gospodarczej;
1.2. rozróĪniaü dokumenty związane z zatrudnieniem oraz podejmowaniem i wykonywaniem
dziaáalnoĞci gospodarczej;
1.3.
identyfikowaü i analizowaü informacje dotyczące wymagaĔ i uprawnieĔ pracownika,
pracodawcy, bezrobotnego i klienta.
2. Przetwarzaü dane liczbowe i operacyjne, a w szczególnoĞci:
2.1.analizowaü informacje związane z podnoszeniem kwalifikacji, poszukiwaniem pracy
i zatrudnieniem oraz podejmowaniem i wykonywaniem dziaáalnoĞci gospodarczej;
2.2.sporządzaü dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem oraz
podejmowaniem i wykonywaniem dziaáalnoĞci gospodarczej;
2.3.rozróĪniaü skutki wynikające z nawiązania i rozwiązania stosunku pracy.
Etap praktyczny egzaminu obejmuje wykonanie okreĞlonego zadania egzaminacyjnego
wynikającego z tematu – obsáuga maszyn i urządzeĔ stosowanych w przetwarzaniu surowców,
wytwarzaniu póáwyrobów lub wyrobów z tworzyw sztucznych we wskazanym procesie
przetwórstwa tworzyw sztucznych.
34
Zaáączniki
Absolwent powinien umieü:
1. Planowaü czynnoĞci związane z wykonaniem zadania:
1.1.
sporządziü plan dziaáania;
1.2.
sporządziü wykaz niezbĊdnych surowców, materiaáów, sprzĊtu kontrolno-pomiarowego,
narzĊdzi i przyrządów, maszyn i urządzeĔ;
1.3. wykonaü niezbĊdne obliczenia, rysunki lub szkice pomocnicze.
2. Organizowaü stanowisko pracy:
2.1. zgromadziü i rozmieĞciü na stanowisku pracy materiaáy, narzĊdzia, urządzenia i sprzĊt
zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeĔstwa i higieny pracy oraz przepisami ochrony
przeciwpoĪarowej;
2.2.
sprawdziü stan techniczny maszyn, urządzeĔ i sprzĊtu;
2.3.
dobraü odzieĪ roboczą i Ğrodki ochrony indywidualnej.
3. Wykonaü zadanie egzaminacyjne z zachowaniem przepisów bezpieczeĔstwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpoĪarowej oraz ochrony Ğrodowiska i wykazaü siĊ umiejĊtnoĞciami
objĊtymi tematem:
3.1.
Obsáuga urządzeĔ stosowanych w przetwarzaniu surowców, wytwarzaniu
póáwyrobów lub wyrobów z tworzyw sztucznych we wskazanym procesie
przetwórstwa tworzyw sztucznych:
3.1.1. przygotowaü surowce lub póáwyroby zgodnie z wymaganiami zawartymi
w dokumentacji;
3.1.2. uruchomiü urządzenia stosowane we wskazanym etapie wytwarzania wyrobów
z tworzyw sztucznych zgodnie z instrukcją obsáugi;
3.1.3. wykonaü czynnoĞci związane z obsáugą i kontrolą pracy uruchomionych urządzeĔ
zgodnie z instrukcjami obsáugi (zasilanie materiaáem, odbieranie, uzyskiwanie
wytworzonego wyrobu lub póáwyrobu);
3.1.4. kontrolowaü pracĊ uruchomionych urządzeĔ oraz dokumentowaü przebieg procesów
wytwarzania wyrobów z tworzyw sztucznych;
3.1.5. wyáączyü urządzenia z ruchu po zakoĔczeniu danego etapu procesu wytwarzania
póáwyrobów lub wyrobów z tworzyw sztucznych;
3.1.6. pobraü próbki uzyskanych póáwyrobów lub wyrobów z tworzyw sztucznych;
3.1.7. oceniü jakoĞü póáwyrobów lub wyrobów wytwarzanych z tworzyw sztucznych
wedáug wymagaĔ jakoĞciowych;
3.1.8. oczyĞciü i zakonserwowaü urządzenia;
3.1.9. utrzymaü áad i porządek na stanowisku pracy;
3.1.10. wykonaü zadanie w przewidzianym czasie;
3.1.11. uporządkowaü stanowisko pracy, oczyĞciü narzĊdzia i sprzĊt, rozliczyü materiaáy,
zagospodarowaü odpady zgodnie z wáaĞciwoĞciami danego tworzywa.
35
Zaáączniki
4. Prezentowaü efekt wykonanego zadania:
4.1. uzasadniü sposób wykonania zadania;
4.2. oceniü jakoĞü wykonanego zadania.
NiezbĊdne wyposaĪenie stanowiska do wykonania zadania egzaminacyjnego objĊtego tematem
– obsáuga maszyn i urządzeĔ stosowanych w przetwarzaniu surowców, wytwarzaniu
póáwyrobów lub wyrobów z tworzyw sztucznych we wskazanym procesie przetwórstwa
tworzyw sztucznych
Pomieszczenie zamkniĊte o odpowiednim oĞwietleniu i temperaturze, zaopatrzone w wentylacjĊ.
Stanowisko wyposaĪone w urządzenia stosowane do wytwarzania póáwyrobów lub wyrobów
z tworzyw sztucznych metodami: wtryskiwania, wytáaczania, spieniania, prasowania,
termoformowania, kalandrowania oraz w sprzĊt pomocniczy, a takĪe instrukcje obsáugi i konserwacji
urządzeĔ. Surowce gáówne i pomocnicze oraz póáwyroby niezbĊdne do zasilania poszczególnych
urządzeĔ. Aparatura i sprzĊt niezbĊdny do przeprowadzenia badaĔ kontrolnych wytworzonych
póáwyrobów lub wyrobów z tworzyw sztucznych. ĝrodki do konserwacji urządzeĔ. Pojemniki na
niewykorzystane materiaáy, wyroby lub póáwyroby. ĝrodki ochrony indywidualnej. Apteczka.
36
Zaáączniki
2. Przykáad karty odpowiedzi do etapu pisemnego
37