Opracował Prof. dr hab. Stanisław Ignatowicz – SGGW, Katedra

W naszych budynkach i wokół nich może przebywać mysz domowa lub szczur
wędrowny, rzadziej szczur śniady. Z pól zaglądać do magazynu ze zbożem lub paszą może
też mysz polna i zaroślowa. Gryzonie te są bardzo szkodliwe, gdyż zjadają i zanieczyszczają
produkty żywnościowe oraz roznoszą zarazki wywołujące groźne choroby ludzi i zwierząt.
Najczęściej gryzonie są zwalczane metodami chemicznymi, które polegają na
podawaniu szczurom i myszom zatrutych przynęt zwanych rodentycydami. Przynętą być
ziarno pszenicy lub płatki zbożowe zatrute fosforkiem cynku. Można kupić też w sklepie
trutkę w formie granulatu, miękkiej pasty czy kostek woskowych, które zawierają
antykoagulanty, zapobiegające krzepnięciu krwi. Są to trucizny niebezpieczne nie tylko dla
gryzoni, ale także ludzi i zwierząt domowych, dlatego należy je stosować z ostrożnością.
Profesjonalni użytkownicy rodentycydów umieszczają rodentycydy w mocnych i
trwałych karmnikach deratyzacyjnych, które są zamykane za pomocą specjalnego klucza.
W takich karmnikach gryzonie spokojnie zjadają trutkę. Budowa karmnika uniemożliwia
osobom postronnym i zwierzętom domowym zabranie trutki. Jeśli niebezpieczne rodentycydy
są stosowane bez zachowania należytej ostrożności, np. gdy są wykładane tylko na
kartonowej tacy, wtedy dzieci i zwierzęta domowe mają łatwy do dostęp do trutki i może
zdarzyć się nieszczęście.
Gdy zwierzę domowe, np. pies lub kot, zje trutkę wyłożoną dla gryzoni, wtedy ulegnie
zatruciu, które określa się jako zatrucie pierwotne. Sytuacje takie zdarzają się najczęściej
wtedy, gdy zakupiona w sklepie trutka jest po prostu wrzucona tam, gdzie widziano gryzonie.
Znajduje ją szybciej pies, zjada i zatruwa się. W wyniku zwierzę ciężko choruje i często
umiera.
Nieumiejętne zwalczanie gryzoni jest przyczyną zatruć wtórnych rodentycydami.
Wtórne zatrucie zdarza się wtedy, gdy kot lub pies zjada podtrute lub martwe myszy i
szczury, które strawiły już trutkę. Wtedy zjadają gryzonie i ich wątrobę ‘wypełnioną’
trucizną. Zdarza się też tzw. wtórne strawienie, gdy pies lub kot upoluje szczura wcześniej
niż on strawił pobrana trutkę i zjada go, gdy ma trutkę jeszcze w żołądku. Zagrożeniem
większym dla naszych zwierząt domowych są podtrute szczury niż myszy, gdyż szczury
zjadają podczas jednego posiłku około 30 g trutki, a więc znacznie większą porcję niż myszy
(tylko 4 g).
Aby uchronić siebie, dzieci i zwierzęta domowe przed niebezpiecznymi rodentycydami,
należy zlecić zabiegi zwalczania gryzoni fachowcom. Oni wybiorą skuteczne środki
gryzoniobójcze, właściwie je zastosują tam, gdzie myszy lub szczury są aktywne, a po
zabiegu zbiorą podtrute i martwe gryzonie.
Opracował Prof. dr hab. Stanisław Ignatowicz – SGGW, Katedra Entomologii Stosowanej w
Warszawie