Ewelina Stobiecka "Lojalność jako kategoria prawna"

www.zpc.wpia.uw.edu.pl
Ewelina Stobiecka "Lojalność jako kategoria prawna"
Autor: Administrator
30.01.2007.
Dnia 30 stycznia 2007 r. na seminarium doktorskim prof. Wyrzykowskiego referat wygłosiła mgr Ewelina
Stobiecka. Referat dotyczył zagadnienia lojalności jako kategorii prawnej w systemie integracyjnym UE.
Lojalność jako kategoria prawna w systemie integracyjnym Unii Europejskiej
Ewelina Stobiecka
1. Filozoficzno - etyczne definicje „lojalności” w kontekście stosunków prawnopolitycznych. Etymologia słowa „lojalność”:
- francuskie „Loyauté" od „loi” tj. ustawa. - łacińskie „legalis” czyli „prawy”. - Definicje lojalności jako kategorii pozaprawnej - Definicja lojalności jako kategorii prawnej Pojęcie „lojalności” wypływające z
jednej z zasad demokratycznego państwa prawnego tj. zasady zaufania obywateli do państwa może być
rozpatrywana jako podstawa lojalności w aspekcie:
- politycznym, - gospodarczym oraz - społecznym. - Odniesienie lojalności jako kategorii prawnej do integracji europejskiej – cel badań.
2. Lojalność na gruncie konstytucji polskiej 2.1. Zasada demokratycznego państwa prawa 2.1.1
ujęcie formalno-prawne: podział władzy, konstytucjonalizm, legalność, prymat ustawy, zakaz retroakcji,
dopuszczenie ingerencji w sferę wolności i własności jednostki wyłącznie na podstawie ustawy, sądową
kontrolę władzy wykonawczej oraz odpowiedzialność odszkodowawczą państwa 2.1.2.ujęcie materialnoprawne: poszanowanie praw i wolności człowieka i obywatela, suwerenność, zasada pluralizmu
politycznego, demokratyzm oparty na kreowaniu władz przez okresowo odbywane wolne wybory
powszechne, zapewnienie udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji państwowych, ideę państwa
socjalnego, niezależny i niezawisły wymiar sprawiedliwości, kontrolujący zarówno władzę ustawodawczą
jak i wykonawczą oraz zasada samorządności. 2.2. Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego 3. Lojalność
na gruncie europejskim 3.1. Lojalność jako kategoria prawna w układzie zależności podmiotowych:
- państwa członkowskie / UE - UE / jednostki - państwa członkowskie – jednostki - państwa członkowskie wobec siebie nawzajem 3.1.1. szczególna rola porządku prawnego
Wspólnej Europy 3.1.2. analiza poziomów zobowiązań (wertykalnych i horyzontalnych) wynikających z
traktatów Traktaty będące podstawą Wspólnot Europejskich i później Unii budują dwa rodzaje zależności
w stosunkach państwo członkowskie – Unia. Są to zależności wertykalne i horyzontalne, w których
lojalność może odgrywać szczególną rolę. Chodzi tu o podstawowe założenia Unii takie jak: budowanie
jedności przy jednoczesnym zagwarantowaniu suwerenności każdego z państw członkowskich,
zagwarantowanie współpracy pomiędzy państwami członkowskimi oraz pomiędzy nimi i Unią jak również
gwarancję systemu rozwiązywania konfliktów.
4. Podstawy normatywne lojalności w ujęciu europejskim – studium przypadków
ujęcie materialno – prawne
ściślejszy związek między narodami Europy (…) jak najbliżej obywateli, kształtowanie w sposób spójny i solidarny stosunków między Państwami Członkowskimi oraz między
ich narodami, oparcie Unii na zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych
wolności oraz państwa prawnego, które są wspólne dla Państw Członkowskich, poszanowanie tożsamości narodowej państw członkowskich, http://www.zpc.wpia.uw.edu.pl
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 07:26
www.zpc.wpia.uw.edu.pl
wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa (…) w duchu lojalności i wzajemnej solidarności,
ujęcie formalno prawne – mechanizmy / procedury mające na celu urzeczywistnienie lub
poszanowanie lojalności we wzajemnych stosunkach
- zawieszenie niektórych praw wynikających ze stosowania Traktatu, łącznie z prawem do
głosowania przedstawiciela rządu Państwa Członkowskiego w Radzie, - obowiązki informacyjne Państw Członkowskich w ramach Rady, uzgadnianie wszelkich kwestii
polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, - koordynacja działań Państw Członkowskich w organizacjach międzynarodowych i podczas
konferencji międzynarodowych, podtrzymywanie na tym forum wspólnego stanowiska, - akceptacja decyzji Rady - każdy członek Rady, który wstrzymuje się od głosu (…) nie jest on
zobowiązany do wykonania decyzji, ale akceptuje, że decyzja ta wiąże Unię. W duchu wzajemnej
solidarności to Państwo Członkowskie powstrzymuje się od wszelkich działań, które mogłyby być
sprzeczne lub utrudnić działania Unii podejmowane na podstawie tej decyzji. Pozostałe Państwa
Członkowskie szanują jego stanowisko (art. 23 TUE) - kontrola legalności aktów przez Trybunał Sprawiedliwości, - prawo osób fizycznych / prawnych do wniesienia skargi na decyzje, których jest adresatem, oraz
na decyzje, które mimo przyjęcia w formie rozporządzenia lub decyzji skierowanej do innej osoby
dotyczą jej bezpośrednio i indywidualnie, - „zgodnie z zasadą lojalnej współpracy Unia i Państwa Członkowskie wzajemnie się szanują
i udzielają sobie wsparcia w wykonywaniu zadań wynikających z Konstytucji”, - lojalna współpraca między instytucjami - działanie instytucji UE w granicach uprawnień
przyznanych im na mocy Konstytucji oraz zgodnie z procedurami i na warunkach w niej określonych, - wystąpienie z UE (projekt konstytucji) - „W świetle wytycznych Rady Europejskiej Unia
prowadzi negocjacje i zawiera z tym państwem umowę określającą warunki jego wystąpienia,
uwzględniając ramy jego przyszłych stosunków z Unią” (…) 4.1. Traktat o Unii
Europejskiej 4.2. Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską 4.3 Projekt konstytucji europejskiej 5.
Orzecznictwo ETS a kategoria „lojalności” - wyrok ETS z dnia 10.02.1983 sprawa 230/81
(Wielkie Księstwo Luxemburg przeciwko PE) http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:61981J0230:DE:HTML#SM - wyrok ETS z dnia
14.11.1989 sprawa 14/88 (republika Włoska przeciwko Komisji Europejskiej) http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:61988J0014:DE:HTML - wyrok z dnia 10.07.1990
sprawa 217/88 (Komisja Europejska przeciwko Republice Federalnej Niemiec) http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:61988J0217:DE:HTML 6. Praktyczne aspekty
zagadnienia „lojalności”
- sprawa Cypru - zapytanie do Rady od jednego z eurodeputowanych, czy zgodne z zasadą lojalności
i solidarności są działania niemieckiego i francuskiego ministra spraw zagranicznych, który organizują
polityczne konsultacje w sprawie Cypru bez udziału ich greckiego odpowiednika (zapytanie E-0064/96
skierowane od Yannos’a Kranidiotis do Rady, wydrukowano w Abl Nr C217/7 v. 26.7.1996); - kwestia projektu konstytucji europejskiej – reakcja na kryzys w Unii Europejskiej czy kryzys
lojalności wewnątrz państw członkowskich UE (przykład Francja i Holandia) - kryzys lojalności w ujęciu
politycznym; - konflikt wokół rurociągu Niemcy – Rosja – „próba” lojalności w ujęciu
gospodarczym (?); - konflikt w związku z embargiem rosyjskim - „próba” lojalności w ujęciu
gospodarczym (?); - kwestia wystąpienia państwa członkowskiego z Unii Europejskiej (przewidzianego w projekcie
konstytucji) i jego skutki w odniesieniu do sytuacji gospodarczej pozostałych członków UE. 7. Cechy i
rola lojalności jako kategorii prawnej w europejskim systemie integracyjnym.
- Czy lojalność jako kategoria prawna w ujęciu stosunków europejskich może okazać się jednym z
podstawowych warunków istnienia i funkcjonowania UE na arenie międzynarodowej? - Unia Europejska jako pluralizm demoi; wzajemne zobowiązania i systemy zależności - lojalność
„racjonalna” (?), - Lojalność a solidarność, - Lojalność w ujęciu narodowym a lojalność na gruncie europejskim.
http://www.zpc.wpia.uw.edu.pl
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 07:26