Nowa strona KZK GOP

3 (37)/2011
a
szl ki
Miesięcznik Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego
KĄTEM oka
Od połowy marca tego roku możemy cieszyć się nową wersją strony
internetowej, którą zaproponował
swoim pasażerom Komunikacyjny
Związek Komunalny GOP. W opinii
użytkowników to na pewno nowoczesny portal, bardziej czytelny i przejrzysty. Co ważne, dzięki
współczesnym technologiom
informatycznym nowa witryna
KZK GOP jest dostępna dla osób
niepełnosprawnych. Dzięki specjalnym skrótom klawiaturowym,
ułatwiającym nawigację po stronie, na szczególne udogodnienia
mogą liczyć osoby słabowidzące.
Oczywiście w nowym serwisie
nie zabrakło elektronicznej wersji
„Szlaków” – zarówno wydania bieżącego, jak i archiwalnych. Przypominamy, że pierwszy numer naszej gazety ukazał się w 2006 roku.
„Szlaki” w obecnej szacie graficznej
towarzyszą w podróży wszystkim
od 2007 roku. Celem naszego
miesięcznika jest informowanie
pasażerów nie tylko o tym, jak
funkcjonuje komunikacja miejska
na Śląsku, ale także o tym, co dzieje się w naszym najbliższym otoczeniu. W gazecie można znaleźć
bogaty serwis miejski, wywiady,
poradniki, fotoreportaże, teksty
historyczne oraz opisy ciekawych
miejsc, które znajdują się na terenie naszej aglomeracji, a do których możemy dojechać komunikacją miejską KZK GOP. Zachęcamy
do odwiedzenia nowej witryny
KZK GOP oraz do lektury „Szlaków” – zarówno papierowych, jak
i internetowych wydań.
Redakcja
Od 15 marca br. Komunikacyjny Związek Komunalny GOP uruchomił nową wersję swojej
strony internetowej. Witryna zyskała nie tylko
ulepszoną szatę graficzną, ale także wiele udoskonaleń technicznych,
ułatwiających poruszanie się po serwisie. Nowoczesne mechanizmy,
jakimi posłużono się
przy konstrukcji nowego portalu, czynią go
bardziej przyjaznym dla
osób z niepełnosprawnością, szczególnie niedowidzących.
Jaśniejsza kolorystyka, większa
czcionka, układ poszczególnych
elementów zajmujący cały ekran
– wszystko to sprawia, że nowy
serwis internetowy KZK GOP
jest bardziej czytelny i przejrzysty. Komunikaty i aktualności widoczne są zaraz po otwarciu strony głównej. Najświeższe
informacje łatwo zlokalizować,
dzięki wyraźnemu oznaczeniu
ich jako nowe. Wystarczy jedno spojrzenie, aby bez problemu
odnaleźć najistotniejsze dla pasażera wiadomości. Natomiast
tych bardziej szczegółowych
użytkownik portalu nie musi
już szukać w poszczególnych zakładkach. Trzeba tylko wpisać
słowo-klucz do nowo utworzo-
W związku z przebudową placu Szewczyka kolektura Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej, funkcjonująca przy dotychczasowym
dworcu autobusowym, została zamknięta.
Gdzie kupić bilety
w Katowicach?
Pełna oferta biletów Komunikacyjnego Związku Komunalnego
GOP (jednorazowych oraz okresowych) dostępna jest w następujących punktach w centrum Katowic: kolekturze KZK GOP przy
ulicy Barbary 21a, p. 011, salonikach i kioskach „RUCH SA” (róg
placu Wolności i ulicy 3 Maja, plac
Wolności 7, plac Młodzieży Powstańczej (hol dworca PKP); ulice: 3 Maja 19, Stawowa 11, Mickiewicza, Skargi 11, Kopernika,
Mikołowska 23a (przy stacji paliw Shell), Sokolska 33 (przystanek w kierunku Koszutki, Ron-
do); kioskach „Społem” przy ulicy
Rynek 12 (pod DH Zenit) oraz
3 Maja (przy DH Skarbek), księgarni „Kronika” – ulica Korfantego 5 (obok Hotelu Katowice)
i w urzędzie nr 1 Poczty Polskiej
przy ulicy Pocztowej 9.
W ostatnim numerze „Szlaków”
w dziale „Napisz do nas” przez
pomyłkę podaliśmy informację, że kolektura PKM przy placu Szewczyka jest jeszcze czynna.
Wszystkich naszych Czytelników,
a zarazem pasażerów, serdecznie
przepraszamy!
kmr
W numerze
Miłosz
dla ludzi
„Mosty
Ekonomiczne”
w Katowicach
Tanie
podróżowanie
– ulgi dla młodych
Nowa strona KZK GOP
nej wyszukiwarki, a ta, po przeanalizowaniu zawartości serwisu, wskaże łącza do potrzebnych
działów czy artykułów. Ułatwieniem jest też wyodrębniony po prawej stronie blok „Strefa pasażera”, zawierający główne
działy serwisu.
Nowoczesne mechanizmy, jakimi posłużono się przy konstrukcji nowej odsłony witryny KZK
GOP, czynią ją bardziej przyjazną
dla niepełnosprawnych, w tym
niedowidzących. Dla osób tych
powstał szereg rozwiązań ułatwiających dostęp do treści portalu. Do najważniejszych należy
możliwość włączenia kontrastowej wersji strony oraz zastosowanie czytników ekranowych,
REKLAMA
zainstalowanych na komputerze. Użytkownik serwisu może
także dokonać zmiany wielkości czcionki, dostępnej w trzech
rozmiarach, bez odnoszenia się
bezpośrednio do ustawień przeglądarki. Specjalne skróty klawiaturowe pozwalają na swobodne
przechodzenie do danego odnośnika, co ogranicza konieczność
używania myszki. Przy opisywaniu linków zastosowane zostały
znaczniki TITLE, określające docelowy dokument.
Wśród nowinek znalazły się także mapy dojazdu do Punktów
Obsługi Pasażera oraz formularz
kontaktowy, stanowiący alternatywę dla tradycyjnej korespondencji z KZK GOP.
Informacje na temat wszelkich
projektów i akcji społecznych podejmowanych przez Związek zostały zebrane w jednym miejscu
i wyodrębnione na stronie głównej, w dziale „Inicjatywy”. W bloku
„Konkurs dla stałych pasażerów”
będą zamieszczane ogłoszenia
o wszelkich konkursach organizowanych przez KZK GOP.
Z ciekawostek warto też wspomnieć o odświeżonej galerii, zawierającej kilkadziesiąt fotografii
autobusów i tramwajów przewożących pasażerów dla KZK GOP.
Cały serwis można również przeglądać w specjalnej, uproszczonej wersji, na ekranach urządzeń
mobilnych.
Katarzyna Setkiewicz
szlaki 3/2011
KZK GOP
2
Fot. pl.wikipedia.org
CZYM ŻYJĄ GMINY
KATOWICE
w skrócie...
KATOWICE
W Katowicach ogłoszono nominacje do Nagrody Artystycznej
„Złota Maska”. W 43. edycji do tytułu kandydują przedstawienia
teatralne zrealizowane w województwie śląskim, które swoją premierę miały w ubiegłym roku.
BĘDZIN
Koncert charytatywny zespołu Grzegorz Majzel Trio, który odbył
się 4 marca w Pałacu Mieroszewskich w Będzinie, stał się okazją
do zebrania funduszy na leczenie dzieci chorujących na postępujący zanik mięśni. Miłośnicy alternatywnych dźwięków mieli również okazję obejrzeć nowy teledysk muzyków, nagrany wspólnie
z kwartetem Grupa MoCarta.
Katowicki koncert Woody Allen & his New Orleans Jazz Band to druga już wizyta zespołu w Polsce
Woody Allen na Śląsku
Przegląd twórczości Woody’ego Allena i koncert jego jazzowego bandu to obowiązkowe wydarzenia na marzec. Będzie to druga wizyta artysty w Polsce. Przedsięwzięcie organizowane jest w ramach starań Katowic o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016.
CHORZÓW
Chorzów po raz pierwszy stał się gospodarzem XVI Mistrzostw
Polski Cheerleaders. 5 i 6 marca w Hali MORiS wystąpiło ponad
40 zespołów. Zawody odbywały się w trzech kategoriach wiekowych, w dwóch dywizjach: Pom Dance i Cheer Dance.
GLIWICE
Muzeum w Gliwicach zaprasza do udziału w konkursie Górnośląskie
Kroszonki 2011. Aby w nim uczestniczyć, należy ozdobić pięć jajek
wielkanocnych i w terminie 24-28 marca br. dostarczyć je do Działu Etnografii muzeum. Prace można wykonać techniką rytowniczą
(drapane), batikową (pisane woskiem) lub innymi, tradycyjnymi
bądź nowatorskimi metodami.
SIEMIANOWICE ŚLĄSKIE
Podczas Gali Sportu, która miała miejsce 4 marca w Willi Fitznera
nagrodzono najlepszych siemianowickich sportowców za ubiegłoroczne dokonania. Z rąk prezydenta miasta Jacka Guzego statuetki
i gratulacje odebrali zawodnicy, trenerzy oraz działacze sportowi.
ZABRZE
Fot. Anna Koteras
KZK GOP
WYDAWCA
Nagrody za bilety
Wszystkim stałym pasażerom
KZK GOP, którzy chcą wziąć
udział w konkursie „Nagrody za
bilety”, przypominamy, że został
on ogłoszony na rok 2011. Konkurs dotyczy biletów okresowych,
a więc miesięcznych, kwartalnych
lub wakacyjnych! Do KZK GOP
rą zastąpiła go wówczas kobieta:
Barbara Kopple, która realistycznie i z humorem oddała atmosferę trasy koncertowej po Europie.
Zdaniem znajomych reżysera
Allen jest najlepszym muzykiem
wśród filmowców i rewelacyjnym filmowcem wśród muzyków. Cały band, pod muzycznym
kierownictwem Eddy’edgo Davisa, zagra w Katowicach, w składzie: Woody Allen – klarnet,
Eddy Davis – banjo, Conal Fowkes – fortepian, Simon Wettenhall – trąbka, Jerry Zigmont
– puzon, John Gill – perkusja,
Greg Cohen – kontrabas.
Z wizytą Woody’ego Allena
w stolicy naszego województwa związany jest również przegląd jego twórczości filmowej.
Od 17 do 31 marca br. w katowickim kinoteatrze Rialto i kinie
Kosmos miłośnicy filmu pozna-
wpłynęło już kilka zgłoszeń z biletami, ale za rok ubiegły. Niestety
nie wezmą one udziału w konkursie. Bilety wraz z kuponem można
przesyłać do KZK GOP do końca stycznia 2012 roku. Czekają
atrakcyjne nagrody!
kmr
ją wspaniały dorobek reżyserski Allena. Zobaczymy niemalże
wszystkie jego filmy, z różnych
etapów kariery: od komedii,
w których widać wpływy komedii slapstickowej, przez najsłynniejsze filmy (jak „Annie Hall”
czy „Manhattan”) czy filmy bergmanowskie, w których Allen dał
upust swojej fascynacji szwedzkim reżyserem, po najnowsze
produkcje.
Całe przedsięwzięcie organizowane jest w ramach starań Katowic o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016. Przypomnijmy,
że miasto jest jednym z pięciu
kandydatów do tego tytułu, obok
Warszawy, Wrocławia, Gdańska
oraz Lublina. Zwycięzcę poznamy w czerwcu tego roku.
Katarzyna Migdoł-Rogóż
Źródło: www.2016katowice.eu
PIEKARY ŚLĄSKIE
Odruchy serca
podpis
Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych na potrzeby konkursu dla stałych pasażerów Nagrody za bilety, organizowanego przez KZK GOP (zgodnie z Ustawą z dnia 29.08.97 r. o ochronie danych osobowych, Dz.U. nr 133, poz. 833).
telefon kontaktowy .........................................................................................
adres zamieszkania .........................................................................................
Nagrody za bilety
Konkurs dla stałych pasażerów:

imię i nazwisko ...............................................................................................
Klub Wiatrak w Zabrzu 10 marca 2011 roku po brzegi wypełnił
się fanami zespołów Lao Che i Czesław Śpiewa. Liczną publiczność przyciągnęła nie tylko duża popularność artystów, ale przede
wszystkim fakt, że po raz pierwszy wystąpili oni na jednej scenie.
Woody Allen & his New Orleans Jazz Band wystąpią 23 marca tego roku w Sali Koncertowej
Centrum Kultury w Katowicach,
o godzinie 19.30. Reżyser i muzyk w jednym od 40 lat, niemal
w każdy poniedziałek, występuje
ze swym zespołem w Michael’s
Pub na nowojorskim Manhattanie, gdzie w kameralnym gronie gra na klarnecie tradycyjny jazz. Dla Allena muzyka jest
czymś równie ważnym (jeśli
nie ważniejszym) niż robienie
filmów.
Muzyka, którą wykonuje na koncertach, dociera do samych źródeł improwizacji: ulicznego
karnawału, muzyki weselnej i pogrzebowej – tradycji jazzu wywodzącego się z Nowego Orleanu.
Tę muzyczną pasję reżysera doskonale ilustruje film „Wild Man
Blues” z 1998 roku. Za kame-
Aż 151 osób zarejestrowało się
12 marca br. w bazie dawców
szpiku kostnego podczas akcji prowadzonej przez fundację
DKMS pod honorowym patronatem prezydenta miasta Piekary Śląskie. Nad powodzeniem akcji pracowało 10 wolontariuszy
oraz personel przychodni Medicare, w której ją prowadzono. Rejestrujący się potencjalni dawcy
nie potrafili jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, dlaczego
postanowili się zgłosić. Jednym
z pierwszych zarejestrowanych
był zastępca prezydenta Zenon
Przywara. Organizatorzy i władze
miasta mają nadzieję, że akcja
na trwałe zagości w Piekarach.
tm
a
szl ki
Wpisane do rejestru dzienników
i czasopism pod poz. Pr 1979
Redaktor naczelna
Katarzyna Migdoł-Rogóż
Redakcja
Anna Koteras, Tomasz Musioł
Krzysztof Sobański
Paweł Wieczorek
Opracowanie graficzne i korekta
M-art poligrafia
Druk:
M-art poligrafia
Nakład:
20 000 egzemplarzy
Wydawca:
Komunikacyjny Związek Komunalny GOP
Adres redakcji:
Komunikacyjny Związek Komunalny GOP
40-053 Katowice, ul. Barbary 21a
tel. 032 743 84 14, fax 032 251 97 45
[email protected]
www.kzkgop.com.pl
szlaki 3/2011
KZK GOP
3
ROZMOWA „SZLAKÓW”
Fot. Biblioteka Śląska w Katowicach
Z okazji Roku Miłosza Biblioteka Śląska przygotowała wyjątkowy projekt
Warsztaty twórcze skierowane są...
...do dzieci...
Miłosz dla ludzi
W tym roku obchodzimy setną rocznicę urodzin naszegoo noblisty, Czesława Miłosza. Z okazji Roku Miłosza Biblioteeka Śląska przygotowała wyjątkowy projekt: Czesław Miłosz for people! O szczegółach obchodów Roku Miłosza
oraz projekcie opowiada prof. zw. dr hab. Jan Malicki
– dyrektor Biblioteki Śląskiej w Katowicach.
...młodzieży i dorosłych
Panie Profesorze, skąd pomysł
na taki projekt? Co Państwa zainspirowało?
Trudno w kilku zdaniach odpowiedzieć na to pytanie. Z pewnością nasz wielki szacunek do twórczości pisarza. Jego ogromny
dorobek, od lat fascynujący czytelników, dokonania, które pozwalają dostrzec w nim mędrca. Patrzącego, deliberującego
i wskazującego wektory ludzkiej
codzienności. Dla mnie osobiście
fascynacja „Doliną Issy”, o której pisałem, wskazując na migotliwość zachowań bohaterów,
oraz tomik „TO”, który zachwycił
znawców i zwykłych ludzi.
Projekt Czesław Miłosz for
people! najbardziej spodobał
się Ministerstwu Kultury, które
oceniło go najwyżej spośród kilkuset przygotowanych przez instytucje i artystów z całego kraju z okazji Roku Miłosza. Zajął
pierwsze miejsce pod względem
przyznanych punktów, niezbędnych do otrzymania ministerialnej dotacji. Jak Pan myśli, dlaczego? To projekt nowatorski?
Uczestnikowi konkursu nie wypada oceniać jurorów. Oni mają
własne kryteria. Dla nas to radość z zajęcia pierwszego miejsca
w kraju. A wracając do pytania,
to z pewnością jurorów musiała
zaskoczyć niekonwencjonalność
pomysłu, wielość w jedności
form oddziaływania na odbiorcę,
wreszcie – pomysł swoiście pojmowanej totalności tematycznej,
dedykowanej ludziom w różnym
wieku – od przedszkola po wiek
znacznie zaawansowany. Dostosowany jednak do ich specyficznych oczekiwań. Jednak mimo
tego, że projekt nasz ma wymiar
lokalny, to efekty naszych poczynań mają już wymiar globalny.
Na czym w głównej mierze koncentruje się projekt?
Czesław Miłosz for people! jest
kompleksowym projektem artystyczno-edukacyjnym, polegającym na zorganizowaniu cyklu
spotkań z ludźmi z nim związanymi oraz cyklu warsztatów. Ideą
spotkań, które będą odbywały się
w Bibliotece Śląskiej od lutego
do listopada 2011 roku, jest ukazanie zarówno postaci poety, jak
i odbioru jego twórczości z różnych perspektyw. Tytuł projektu
nawiązuje do fragmentu wypowiedzi przyjaciela poety Zygmunta Hertza: „Czesław, pisz dla ludzi!”. Propozycja ta ma na celu
promocję duchowego przesłania Czesława Miłosza zawartego
w słowach „...Dzisiejszy człowiek
żyje na czymś w rodzaju pustyni,
jest pozbawiony pewnych organów, które miał człowiek kilkaset
lat temu...”. Założeniem leżącym
u podstaw działań jest przekonanie, że przyczynią się one
do nowej interpretacji twórczości Miłosza w szerokim zakresie
kulturowym, jako powszechnego, ogólnoludzkiego dziedzictwa
kultury literackiej, a także do łączenia perspektyw kilku gatunków sztuk: literatury, sztuk wizualnych i muzyki współczesnej.
Jak będą wyglądały obchody
Roku Miłosza w Bibliotece Śląskiej?
Trwają już od lutego i będą realizowane do listopada 2011 roku.
Chcemy uaktywnić naszych czytelników, dlatego też dominować
będzie aspekt praktyczny. Powstanie cykl warsztatów plastycznych i literackich. Momentem
kulminacyjnym będzie 27 kwietnia tego roku, wkrótce po obchodach Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich. Uczcimy
ten dzień spotkaniem poświęconym Miłoszowi, w którym weźmie udział między innymi Jerzy
Illg. Rozmowę z redaktorem naczelnym wydawnictwa „Znak”
przeprowadzi profesor Dariusz
Pawelec. Zwieńczy ona pierwszy
cykl warsztatów dla uczestników
warsztatów literackich i szerokiej
publiczności.
Drugim ważnym wydarzeniem
będzie połączony z sesją fotograficzną letni wyjazd studyjny do Krakowa dla uczestników
warsztatów plastycznych. Poświęcony będzie w całości odwiedzeniu miejsc związanych z poetą.
I wreszcie trzecim ważnym
przedsięwzięciem będzie seminarium z udziałem Andrzeja Franaszka, połączone z akcją
finałową – pokazem multimedialnym pt. CZESŁAW MIŁOSZ
FOR PEOPLE! – EPILOG, który
zostanie zaprezentowany na fasadzie Biblioteki Śląskiej. Przewidujemy, że odbędzie się ono
18 listopada 2011 roku.
Wróćmy jeszcze do warsztatów,
jak one wyglądają?
Warsztaty plastyczne będą się
odnosiły do „Wypisów z ksiąg
użytecznych” w podziale, jaki
zaproponował Czesław Miłosz:
O PRZYRODZIE, OBRAZY
RZECZY, PODRÓŻE, CHWILE, LUDZIE WŚRÓD LUDZI.
Każdy warsztat polegać będzie
na odczytaniu wybranego wiersza z cyklu i inspiracji pracami
plastycznymi ze zbiorów światowych muzeów i galerii w formie
prezentacji multimedialnej. Prace powstaną w oparciu o różnorodne techniki plastyczne oraz
multimedia. Ważnym celem każdego warsztatu będzie inspiracja
poezją z różnych kręgów kulturowych. Poprowadzi je Ewa Kokot – edukator sztuki.
Inspiracją warsztatów literackich
będzie osoba poety w kontekście
kluczowych problemów zawartych w jego twórczości. Mają one
na celu zapoznanie uczestników
z poglądami Miłosza i doprowadzenie do dyskusji, wyrażanej
w formie literackiej. Warsztaty
poprowadzi Agnieszka Dąbrowska – absolwentka filologii polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Do kogo są one skierowane
i kiedy się odbywają?
Warsztaty twórcze (plastyczne i literackie) skierowane
są do trzech grup wiekowych:
dzieci w wieku 6-12 lat (warsztaty plastyczne), młodzieży w wieku 13-18 lat (warsztaty plastyczne
i literackie), dorosłych (warsztaty literackie). Program, zarówno
warsztatów plastycznych, jak i literackich, przewidziany jest jako
cykl otwartych spotkań. Będą realizowane od lutego do listopada
2011 roku. Warsztaty plastyczne
w każdą środę, natomiast literackie we wtorki.
Planują Państwo jakieś huczne
wydarzenie na finał obchodów
Roku Miłosza?
Akcja finałowa obchodów Roku
Miłosza w Bibliotece Śląskiej
odbędzie się 18 listopada 2011
roku. Listopadowe spotkanie,
w którym weźmie udział Andrzej
Franaszek – literaturoznawca,
redaktor działu kulturalnego
w „Tygodniku Powszechnym”,
wiosną tego roku ukaże się biografia Czesława Miłosza jego autorstwa – będzie miało charakter
seminarium. To wydarzenie zbiegnie się ze wspomnianym wcześniej pokazem multimedialnym.
Dodatkowym atutem listopadowego seminarium w Bibliotece
Śląskiej będą koncerty, spotkania
autorskie, kiermasz książek oraz
panel dyskusyjny.
Ma powstać również trzydziestominutowy film, dokumentujący idee projektu.
Rzeczywiście z całości projektu zostanie nakręcony film dokumentalny. Będzie on zapisem
realizacji projektu, powstanie
z zarejestrowanych obrazów
spotkań warsztatowych, wykładów, wyjazdu studyjnego, rozmów z uczestnikami projektu.
Ideą wydawnictwa DVD jest nie
tylko dokumentacja projektu, ale
przede wszystkim rozpowszechnianie go drogą elektroniczną do placówek bibliotecznych
w Polsce przez Federację Bibliotek Cyfrowych i drogą listową
do bibliotek polskich na świecie.
Przedpremierowy pokaz filmu
będzie miał miejsce 18 listopada
tego roku w Bibliotece Śląskiej.
Rozmawiała
Katarzyna Migdoł-Rogóż
szlaki 3/2011
KZK GOP
4
RAPORT „SZLAKÓW”
„Mosty Ekonomiczne”
w Katowicach
Katowice już od pięciu lat uczestniczą w projekcie wymiany międzyuczelnianej „Mosty Ekonomiczne”. Podczas tegorocznej edycji, która odbyła się od 9 do
12 marca, miasto gościło studentów zaprzyjaźnionych szkół wyższych z całego
kraju, aby wspólnie wziąć udział w cyklu ciekawych spotkań i szkoleń.
Fot. Parlament Studencki Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach
Głównym celem projektu jest integracja żaków...
...poznanie walorów regionu gospodarzy...
„Mosty Ekonomiczne” w Katowicach rozpoczęło wręczenie przyjezdnym gadżetów przekazanych
przez KZK GOP
„M
osty Ekonomiczne”
to inicjatywa wymyślona przez uczelnie ekonomiczne
we Wrocławiu i Warszawie. Sukces wydarzenia skusił do uczestnictwa w nim również inne
ośrodki akademickie. Obecnie
w projekcie bierze udział ponad
pięciuset studentów z największych uniwersytetów ekonomicznych oraz wydziałów ekonomii
w Polsce.
Głównym celem przedsięwzięcia jest integracja żaków, poznanie walorów regionu gospodarzy
oraz zdobycie nowych umiejętności podczas warsztatów, szkoleń i wykładów. Uczestnicy projektu pokrywają jedynie koszty
podróży do wybranego miasta,
co sprawia, że wyjazd jest w zasięgu ręki każdego ambitnego,
pełnego zapału studenta.
Tegoroczne „Mosty Ekonomiczne” w Katowicach rozpoczęło
wręczenie przyjezdnym gadżetów przekazanych przez KZK
GOP. Wieczorem żacy integrowali się na pierwszej z imprez organizowanych przez Parlament
Studencki Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
Następnego dnia w trakcie gier
miejskich studenci poznawali historię miasta, warte odwiedzenia
miejsca oraz ciekawostki dotyczące stolicy województwa. Ponadto
podczas licznych konkursów ry-
walizowali między sobą o praktyki
w banku. Dzień zakończył się kolacją w restauracji „Hipnoza” oraz
wieczorną imprezą w klubie „Selekcja”, gdzie bawiono się do największych hitów ostatnich lat.
Trzeci dzień upłynął pod znakiem
zgłębiania zagadnień dotyczących marketingu terytorialnego,
reklamy oraz przedsiębiorczości.
W klubie „Oko Miasta” studenci
uczestniczyli w szkoleniu przeprowadzonym przez znanego pokerzystę Szymona Pieszczocha,
który wyjaśnił psychologię gier
karcianych oraz istotę rachunku
prawdopodobieństwa w pokerze.
Była też okazja do udziału w kilku grach pokazowych. Wieczo-
...i zdobycie nowych umiejętności podczas warsztatów, szkoleń
i wykładów
rem odbyła się impreza w klubie
studenckim „Kwadraty”, której
tematem przewodnim był klimat
mafii lat trzydziestych.
12 marca studenci zwiedzili Sztolnię Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach.
„Mosty Ekonomiczne” 2011 można uznać za wielki sukces. Goście byli zachwyceni miastem
i wdzięczni za możliwość zwery-
fikowania stereotypów dotyczących województwa śląskiego, natomiast gospodarzom nadarzyła
się wyjątkowa okazja do spotkania
i wymiany doświadczeń z ludźmi
z różnych regionów kraju. Projekt
uznano za najlepszy od pięciu lat.
Wszyscy z niecierpliwością oczekują jego kontynuacji za rok.
Sebastian Stanowski
REKLAMA
6RVQRZL F
19 – 20 maja 2011
Targi Transportu Publicznego
partner targów
patronat honorowy
patronat medialny
www.silesiakomunikacja.pl
tereny targowe: Expo Silesia Sp. z o.o
Centrum Targowo-Wystawiennicze
ul. Braci Mieroszewskich 124, Sosnowiec
kontakt: Michał Poniatowski – dyrektor projektu
tel. 32 78 87 543, fax 32 78 87 526, kom. 510 031 669
e-mail: [email protected]
szlaki 3/2011
KZK GOP
5
Fot. Paweł Wieczorek
Fot. Silesia Events
RAPORT „SZLAKÓW”
Studenci szkół wyższych mogą korzystać z ulgowych biletów
komunikacyjnych na podstawie legitymacji studenckiej
Dzieci do dnia ukończenia 4. roku życia mają prawo do bezpłatnych przejazdów autobusami
i tramwajami KZK GOP
Tanie podróżowanie
PRZEJAZDY BEZPŁATNE
Dzieci do 4 lat
Dzieci do dnia ukończenia
4. roku życia mają prawo do bezpłatnego korzystania z usług komunikacji miejskiej, na podstawie ustnego oświadczenia osoby
opiekującej się nimi w czasie podróży. Od opłat wolny jest również dziecięcy wózek.
PRZEJAZDY ULGOWE
(50 procent
ceny biletu normalnego)
Dzieci od 4 do 10 lat
Dzieciom od 4. do dnia ukończenia 10. roku życia przysługują
ulgowe przejazdy, na podstawie
ustnego oświadczenia opiekuna
towarzyszącego im podczas podróży.
Uczniowie
Uczniowie szkół podstawowych,
gimnazjów, szkół ponadpodstawo-
– ulgi dla młodych
Podróżujesz z małym dzieckiem i nie wiesz, czy powinieneś kupić dla niego bilet? Jesteś uczniem lub studentem i zastanawiasz się, czy możesz korzystać z ulgi w czasie
jazdy autobusem lub tramwajem? Nasze wskazówki sprawią, że przepisy KZK GOP
dotyczące bezpłatnych i ulgowych przejazdów przestaną być dla Ciebie tajemnicą.
wych, ponadgimnazjalnych i policealnych mają prawo do ulgowych
przejazdów komunikacją miejską
KZK GOP. Ze zniżki mogą korzystać tylko do końca roku szkolnego, w trakcie którego kończą 21 lat.
Podczas jazdy muszą mieć ze sobą
legitymację szkolną lub zaświadczenie o spełnianiu obowiązku
rocznego przygotowania przedszkolnego. Wzory tych dokumentów są określone w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw
oświaty i wychowania.
Studenci
Studenci szkół wyższych oraz
wyższych szkół zawodowych
mogą korzystać z ulgowych biletów komunikacyjnych na podstawie legitymacji studenckiej
(tradycyjnej lub elektronicznej).
Słuchacze kolegiów nauczycielskich lub nauczycielskich kolegiów językowych muszą posiadać legitymację słuchacza
kolegium. Wzory tych dokumentów określa rozporządzenie
ministra właściwego do spraw
oświaty i wychowania. Prawo
do ulgi przysługuje studentom
bez względu na wiek, nie obejmuje jednak uczestników studiów podyplomowych i doktoranckich.
Informacja
dla obywateli
państw Unii Europejskiej
Obywatele Unii Europejskiej
i członkowie ich rodzin, aby
móc korzystać z ulgowego przejazdu komunikacją zbiorową
REKLAMA
WYDAWCA
Pełnej oferty
wydawniczej szukaj na
www.kzkgop.com.pl
P O K A Ż S I Ę W „ S Z L A K AC H K Z K G O P ”
ZAMÓW REKLAMĘ W NASZEJ GAZECIE
Nakład: 20000 egz.
KZK GOP, oprócz dokumentu
poświadczającego prawo do danej ulgi, wydanego w państwach
członkowskich, muszą posiadać
dowód tożsamości ze zdjęciem,
umożliwiający ustalenie obywatelstwa.
Bilet miesięczny szkolny
Uczniowie dziennych szkół
(podstawowych, gimnazjalnych,
zawodowych i średnich) mogą
korzystać z biletu miesięcznego
szkolnego. Uprawnia on do przejazdu na trasie pomiędzy miejscem zamieszkania a miejscem
nauki. Obowiązuje w dni nauki
szkolnej, w poszczególnych miesiącach od września do czerwca.
Ważny jest tylko z legitymacją
szkolną. Jego koszt to 36 zł. Biletem tym nie mogą posługiwać
się studenci.
Katarzyna Setkiewicz
szlaki 3/2011
KZK GOP
6
TAKIE BYŁY POCZĄTKI
PATRONI NASZYCH ULIC
U
lica w centrum Zabrza,
której patronem jest Józef Rymer, celuje swym wylotem
wprost w kopalnię „Guido”. Jest
to zasadne, bo w swoim pracowitym życiu przyszły wojewoda
śląski był też górnikiem. W rodzinnych stronach, w powiecie
raciborskim, nie widział dla siebie szans na karierę.
Fot. Paweł Wieczorek
Kariera w Niemczech
Rymer urodził się 9 lutego 1882
roku we wsi Zabełkowo, w ubogiej chłopskiej rodzinie chałupniczej. Miał w perspektywie pracę
na cudzej roli lub niezbyt pasjonujące zajęcie pomocnika murarskiego. Jego ambicje były dużo
większe. Dlatego w wieku 16 lat
wyjechał do Westfalii, gdzie został
górnikiem w kopalni „Dellwig”.
Choć pracował tam przez siedem
lat, traktował to zajęcie jako tymczasowe. Szybko podjął naukę
w wieczorowej szkole handlowej
w Essen. Jego niezwykła pracowitość objawiała się wówczas tym,
że pomimo dniówek w kopalni
i szkoły znajdował czas na samokształcenie. Bardzo wcześnie odkrył w sobie powołanie społecznika i organizatora. Nie dorobił się
formalnego wykształcenia, gdyż
zrezygnował ze szkoły z powodu nadmiaru obowiązków w organizacjach polskich w Rzeszy
Niemieckiej. W 1902 roku Rymer
związał się ze Zjednoczeniem Zawodowym Polskim (ZZP) działającym na terenie Westfalii.
Do 1907 roku kierował swoją filią w Dellwig, a już dwa lata później został obrany sekretarzem
generalnym Zarządu Głównego ZZP i redaktorem naczelnym
wydawnictw Zjednoczenia. Widać umiał już wówczas znacznie
więcej niż przeciętny górnik wiejskiej proweniencji. Tak zaczęła się jego rola organizatora polskiego, chrześcijańskiego ruchu
zawodowego i politycznego. Ob-
Medalion nagrobny z portretem Rymera na cmentarzu przy ulicy Francuskiej w Katowicach
Pierwszy
wojewoda śląski
O, Polsko kochana, gdyby ci rodacy, co za ciebie giną, wzięli się do pracy i po garstce ziemi ojczystej pobrali, już by taką drugą Polskę usypali – pisał z troską dawno
temu Wincenty Pol. Oczywiście poezja ma prawo do odrobiny obłudy. Wiadomo,
że krajowi potrzebni są i żołnierze, co giną, i robotnicy, co sypią ziemię. Sam Wincenty Pol był porucznikiem 10. Pułku Ułanów Litewskich w powstaniu listopadowym i wybitnym twórcą pieśni żołnierskiej. Ale i to prawda, że poległych żołnierzy
wspomina się częściej niż bohaterów pracy organicznej. Jednym z takich przykładów jest pierwszy wojewoda śląski.
ranej idei nie sprzeniewierzył się
do końca życia. Jako dobry mówca i człowiek charyzmatyczny,
budzący zaufanie swoich słuchaczy, prędko awansował w swojej
organizacji, a zarazem łatwo znajdował inne pola działania. Z sukcesem reprezentował polskich robotników z Niemiec w Paryżu,
a w czasie VII Walnego Zjazdu
Delegatów ZZP w Berlinie został
wybrany na prezesa Centralnego
Zarządu ZZP.
Dla Śląska
Gdy uznał, że Westfalia jest dla
niego za mała, wrócił na Górny Śląsk, do szybko rozwijających się Katowic. Był 1913
rok. Wkrótce wybuchła I wojna
światowa, a wraz z nią pojawiły się szanse na niepodległość.
Józef Rymer nie zasypiał gruszek w popiele. Wśród najważniejszych organizacji, w których
działał, znalazły się Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”
oraz Towarzystwo Czytelni Ludowych. Działalność Rymera nie ograniczała się do ludności Cesarstwa Niemieckiego.
Aktywnie pomagał głodującej ludności Królestwa Polskiego, działał w Prowincjonalnym
Komitecie Wyborczym dla Śląska oraz w Radzie Głównej TCL
w Poznaniu. Uczestniczył także
w obradach Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu, gdzie od 1918
roku był działaczem Naczelnej
Rady Ludowej. W tym samym
roku został również wiceprezesem Narodowego Stronnictwa
Robotniczego (NSR).
Po wojnie jego głównym celem
stało się przyłączenie Górnego Śląska do Polski. W swoich
wystąpieniach, również na forum międzynarodowym, kategorycznie opowiadał się przeciw plebiscytowi na ziemiach
śląskich, które uznawał za naturalnie polskie. W czerwcu
1919 roku został wybrany posłem do Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej. Tam pracował nad
projektem autonomii śląskiej.
Owocem tego był uchwalony
15 lipca 1920 roku Statut Organiczny Województwa Śląskiego. Jako przewodniczący Naczelnej Rady Ludowej Górnego
Śląska i Narodowej Partii Robotniczej dwukrotnie reprezentował Polskę podczas rokowań
w Paryżu. Kiedy plebiscyt okazał się nieunikniony, włączył się
w przygotowania, pełniąc funkcję zastępcy Wojciecha Korfantego w Polskim Komisariacie
Plebiscytowym. W sposób niejako naturalny w III powstaniu
śląskim został członkiem Komitetu Wykonawczego Naczelnej
Władzy Cywilnej na Górnym
Śląsku.
To właśnie on na moście nad
Brynicą w Szopienicach witał wojska generała Szeptyckiego wkraczające na Górny Śląsk
i to jemu niepodległa Rzeczpospolita powierzyła w czerwcu 1922 roku urząd pierwszego
wojewody śląskiego. Ze swojej
funkcji wywiązywał się znakomicie. Niestety ciężka praca całego życia i zaniedbane choroby spowodowały przedwczesną
śmierć na udar mózgu, 5 grudnia tego samego roku. Miał zaledwie czterdzieści lat.
Paweł Wieczorek
UŚMIECHNIJ SIĘ



Zima. Dwa jelenie stoją
przy paśniku i żują ospale siano nałożone tu przez gajowego. W pewnej chwili jeden
z jeleni mówi:
– Chciałbym, żeby już była
wiosna.
– Tak ci mróz doskwiera?
– Nie, tylko już mi obrzydło
to stołówkowe jedzenie!
Nauczyciel biologii pyta Jasia:
– Po czym poznasz drzewo kasztanowca?
– Po kasztanach.
– A jeśli kasztanów jeszcze nie
ma?
– To poczekam.
Rozmawiają dwie blondynki.
– Ładnie dziś wyglądasz.
– To miał być kompleks?
– Nie, chciałam ci tylko zaimponić.

Mąż wraca do domu z pracy,
patrzy, a jego żona siedzi skulona i głośno płacze.
– Prasowałam twój garnitur
i wypaliłam wielką dziurę na tyle
spodni – mówi załamana.
– Nie przejmuj się – pociesza
ją mąż. – Mam drugie spodnie
do tego garnituru.
– Tak, na szczęście! – mówi
żona wycierając łzy. – Dzięki
nim mogłam naszyć łatę.


W zatłoczonym wagonie podróżny zwraca się do tęgiego
konduktora:
– Jak długo jeszcze będziemy
jeździć w tym ścisku?
– Już tylko rok.
– Jak to?
– Za rok przechodzę na emeryturę.

Dlaczego kupiłeś właśnie jamnika?
–Żeby trójka moich dzieci się
nie pobiła.
– Jak to?
– Mogą go głaskać wszystkie
na raz.
Pod kasą kolejową stoją podpici panowie. Pierwszy zwraca się
do kasjerki:
– Poproszę połówkę do Warszawy.
Na to następny ożywia się:
– A dla mnie ćwiartka na miejscu!


– Mamo, jak będę duży, to ożenię się z Kasią.
– Synku, ale na ślub muszą zgodzić się dwie osoby!
– Tym lepiej! To ożenię się jeszcze z Anią.
Mąż dzwoni do lekarza i mówi:
– Panie doktorze! Moja żona
ma ostry atak woreczka robaczkowego! Proszę natychmiast
przyjechać!
– Spokojnie. Dwa lata temu osobiście wyciąłem pańskiej żonie
wyrostek robaczkowy. Czy słyszał pan kiedyś, żeby u człowieka po raz drugi pojawił się
wyrostek?
– A czy pan słyszał, że u człowieka może pojawić się druga
żona?!

Pływa sobie nurek i nagle widzi faceta w samych kąpielówkach. Płynie 3 metry niżej i zauważa, że ów człowiek
jest na tej samej głębokości.
Nurek spływa znowu 10 metrów, facet też. Nurek dziwi się, co na takiej głębokości robi człowiek bez żadnego
sprzętu. Ale płynie dalej. Gdy
znów widzi faceta, nie wytrzymuje z ciekawości i pyta
na migi:
– Co ty robisz tak głęboko?
– Ja tonę, idioto!
szlaki 3/2011
KZK GOP
7
INFORMATOR KZK GOP
UWAGA
KONKURS!
UWAGA
cyfrowe
KONKURS!
UWAGA
aparaty
KONKURS!
UWAGA
KONKURS!
UWAGA
KONKURS!
UWAGA
fotograficzne
KONKURS!
UWAGA
drobny
UWAGA
KONKURS!
sprzęt AGD
Nagrody
bilety
bilety
kwartalne
miesięczne
odtwarzacze
KONKURS!
50 zestawów
gadżetów KZK GOP!
mp4
Zabawa
dla stałych
pasażerów
komunikacji
miejskiej!
Do wygrania
atrakcyjne nagrody:
cyfrowe aparaty
fotograficzne,
odtwarzacze mp4,
drobny sprzęt AGD,
bilety kwartalne
i miesięczne oraz
nagrody pocieszenia
– 50 zestawów
gadżetów KZK GOP!
Jeśli na co dzień korzystasz z komunikacji miejskiej
– masz szansę wygrać atrakcyjne nagrody!
Jak wziąć udział w zabawie?
Zbieraj okresowe bilety imienne –
muszą one obejmować co najmniej
11 miesięcy 2011 roku. Mogą to
być bilety miesięczne, kwartalne
czy wakacyjne lub kombinacje tych
rodzajów biletów.
Do biletów dołącz
wypełniony kupon, dostępny
m.in. w gazecie dla
pasażerów „Szlaki KZK GOP”
oraz na stronie internetowej
www.kzkgop.com.pl.
Całość prześlij (lub przynieś
osobiście) do końca stycznia
2012 roku, na adres:
KZK GOP
ul. Barbary 21a
40-053 Katowice.
Regulamin i szczegóły zabawy znajdziesz na www.kzkgop.com.pl!
[email protected]
NAPISZ DO NAS!
PRZYSTANEK NA ŻĄDANIE
Chciałabym złożyć skargę dotyczącą nowego przystanku „Długosza nż.” przy ulicy Konopnickiej
w Dąbrowie Górniczej. Kierowcy,
widząc na nim ludzi, nie chcą się
zatrzymywać. Rozumiem, że jest
to przystanek na żądanie, ale jeśli ktoś na nim stoi, to oczywiste,
że należy się zatrzymać. 25 lutego o godzinie 11.47 czekałam
na autobus linii nr 644. Pan kierowca, dość nieprzyjemny, jak się
później okazało, widział mnie,
a mimo to nie zatrzymał się. Zaczęłam machać i dopiero wtedy
stanął. Gdy wsiadałam, nakrzyczał na mnie, że trzeba było machać od razu. Po co, skoro wyraźnie widać, że na przystanku stoją
ludzie?
Pasażerka
Szanowna Pani!
Informujemy, że jeżeli na przystanku oznaczonym „na żą-
danie” znajdują się pasażerowie
oczekujący na autobus lub tramwaj, kierujący zobowiązany jest
zatrzymać pojazd. Pasażer zamierzający wysiąść na takim przystanku musi wcześniej uprzedzić
o tym kierującego. Czynność
ta powinna być dokonana z odpowiednim wyprzedzeniem, tak
aby możliwe było bezpieczne zatrzymanie pojazdu.
Z poważaniem
Referat Kontroli
Usług Przewozowych
KZK GOP
POCHWAŁA DLA KIEROWCY
Chciałabym podziękować za zwrócenie przez kierowcę autobusu
linii 201 Bytom – Chorzów Batory – Bytom (kursującego m.in.
o 14:39 na Bytom z przystanku
„ZUT Zgoda”) portmonetki wraz
z dokumentem tożsamości, zagubionych w autobusie przez uczennicę liceum w Świętochłowicach.
Rzeczy zostały przekazane właścicielce przez moją córkę, która
również uczęszcza do tego samego
Zespołu Szkół.
Kierowca ma na imię Andrzej i jest
rozpoznawany przez pasażerów
na tej trasie jako konsekwentnie
wymagający okazywania biletów,
co jest przyjmowane przez niektórych jako uciążliwość i budzi
niezadowolenie, ale jest, jak rozumiem, zalecane czy też wymagane przez KZK.
Jeszcze raz dziękuję, zwłaszcza
za budzącą optymizm sytuację,
kiedy coś, co przez pasażera zostało w autobusie pozostawione
bądź zagubione, ma jednak szansę
do niego powrócić dzięki uczciwości i życzliwości innych.
Ewa K.
PROBLEM NA PĘTLI
Zawiadamiamy o licznych skargach wnoszonych przez mieszkańców ulicy Kolistej w Katowicach
na autobusy zatrzymujące się
na przystanku „Giszowiec Kolista
Pętla” (w szczególności na linię
nr 223). Zgłoszenia dotyczą między
innymi niszczenia zieleni w zatoczce przystanku przez nawracające
pojazdy, nadmierny hałas oraz
intensywną emisję spalin autobusów, których kierowcy na opisanym przystanku odbywają przerwy
oraz postoje na włączonym silniku.
P.W. „EL” Spyra S.J.
Szanowni Państwo!
Uprzejmie informujemy, że wystąpiliśmy do przedsiębiorstwa
obsługującego linię komunikacyjną nr 223 z poleceniem, aby
postoje eksploatacyjne odbywały
się w miejscach do tego wyznaczonych oraz zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami (z wyłączonym silnikiem).
Postój w miejscu niedozwolonym
jest wykroczeniem wobec przepisów ustawy Prawo o ruchu drogo-
wym. Niestosowanie się do nich
może stanowić podstawę
do wyciągnięcia sankcji wobec
kierowcy przez funkcjonariuszy policji lub straży miejskiej.
Dlatego w takich przypadkach
proponujemy również zwracać
się bezpośrednio do wymienionych służb telefonicznie bądź
pisemnie.
Przypominamy, że Komunikacyjny Związek Komunalny
GOP jest organizatorem komunikacji i obsługę linii powierza
przedsiębiorstwom
przewozowym, z którymi podpisywane są umowy cywilnoprawne.
Zgodnie z zapisami tych umów
to przewoźnicy ponoszą odpowiedzialność za szkody powstałe w trakcie obsługi linii
komunikacyjnych.
Z poważaniem
Referat Kontroli
Usług Przewozowych
KZK GOP
szlaki 3/2011
KZK GOP
8
NA SZLAKACH Z KZK GOP
Fot. Wojciech Turkowski
Fot. z archiwum Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego
Widok ogólny nowej wystawy odlewów artystycznych pt. „Słusznie
słyną dziś Gliwice...” w dawnej maszynowni na terenie „Nowych Gliwic”
Poddana rewitalizacji maszynownia dawnej Kopalni Węgla Kamiennego „Gliwice”, od października 2010 roku
nowa siedziba Oddziału Odlewnictwa Artystycznego Muzeum w Gliwicach
Wystawa pt. „Słusznie słyną dziś Gliwice...”, wnętrze jednego
z kubików z widoczną biżuterią żeliwną
Królewskie
Muzeum Żelaza
T
rudno od poety, nawet tak
znakomitego jak Julian Ursyn Niemcewicz, oczekiwać biegłej znajomości technologii hutniczej i poprawnego nazewnictwa.
Zwłaszcza że odwiedzając Gliwice w 1821 roku, poeta musiał
posługiwać się obcą sobie niemczyzną. Należał wprawdzie do założycieli Towarzystwa Przyjaciół
Nauk, ale niekoniecznie ścisłych
i stosowanych. Jednak spostrzegawczość i poczucie piękna nie
były obce wytrawnemu pisarzowi i dyplomacie. Uchwycił on to,
co najważniejsze – sztukę zaklętą
w żelazo. Czyżby to była nasza narodowa cecha? Wszak my, Polacy,
od wieków kochamy się w żelazie.
W każdym razie to, co po swoim
pobycie na Górnym Śląsku napisał Niemcewicz, a co dziś można
odczytać z planszy na wystawie
odlewów artystycznych w Muzeum w Gliwicach, daje wiele
do myślenia. Dla współczesnych
zjadaczy chleba stare żelazo kojarzy się głównie z rdzą i pracą
złomiarzy, co to potrafią ukraść
most, byle ktoś go kupił. I oto
niespodzianka: wyroby z żelaza
mogą być dziełami sztuki. I to naszymi, śląskimi, powstałymi na tej
i dosłownie z tej ziemi.
O ludziach z wyobraźnią
Opisanym wcześniej na naszych
łamach dwu Ślązakom z wyboru: hrabiemu Fryderykowi Wilhelmowi von Reden, urodzonemu
na pograniczu Westfalii i Dolnej Saksonii, i Johnowi Baildonowi, Szkotowi z zakładów żelaznych
w Carron, zawdzięczamy głównie
powstanie Królewskiej Huty Żelaza w Gliwicach. Obok wytwórni w Sayn i Berlinie należała ona
do trzech najpotężniejszych pruskich odlewni żeliwa. W końcu
XVIII wieku był to jeden z najnowocześniejszych kombinatów
metalurgicznych w kontynentalnej Europie. Wyrabiał wielkopiecową, koksową metodą nie tylko
„ogromne działa szturmowe” dla
wojowniczych pruskich królów,
ale także dzieła sztuki, od kandelabrów i lwów, wspominanych przez
Niemcewicza, po czarną żałobną
biżuterię, którą w całej Rzeszy Niemieckiej wylansowała królowa Luiza. Po 1945 roku na terenie dawnej
huty powstały Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych, znane
z realizacji wielu pomników. Tam
właśnie powstało Muzeum w Gliwicach. Jest ono jedną z najdłużej
istniejących placówek wystawienniczych na Górnym Śląsku. Utworzone w początkach XX wieku,
od zarania gromadziło między
innymi najstarsze wyroby
hutnicze. Dziś możemy
podziwiać je w Oddziale Odlewnictwa
Artystycznego.
O miejscu
magicznym
Większości stare budynki poprzemysłowe
kojarzą się wyłącznie z walącymi się
Rzeźba
„Dziewczynka z lirą”
jest motywem
logo Muzeum
w Gliwicach
„Laboratorium żeliwa” – fragment wystawy pt. „Słusznie słyną dziś
Gliwice...”
ruinami, szpecącymi krajobraz.
Muzeum w Gliwicach jest dowodem na fałszywość tego sądu.
To prawdziwa perła architektury.
Znajdujący się w nim Oddział
Odlewnictwa Artystycznego powstał w latach 1912-1914, według
projektu Emila i Georga Zillmannów. Byli absolwentami Königliche Technische Hochschule w Berlinie, a także autorami
osiedli Giszowiec i Nikiszowiec.
Oddział mieści
się w maszynowni nieistniejącej
już Kopalni Węgla Kamiennego „Gliwice”. Jej
zbiory prezentuje ekspozycja stała
pt. „Słusznie słyną
dziś Gliwice...”, której
nazwa pochodzi ze wspominanego opisu peregrynacji Juliana Ursyna Niemcewicza na Górny Śląsk.
Autorem scenariusza merytorycznego wystawy jest
Anna Kwiecień,
natomiast projektem plastycznym
zajął się Mirosław
Nizio, szerszej publiczności znany
z wykonania proFot. Paweł Wieczorek
Glewice odlewają w rozmaitych robotach do 100 000 cent. żelaza. Od ogromnych dział
szturmowych do przedmiotów sztuk i najdrobniejszych łańcuszków, wszystko znaleźć
tam można. Widziałem tam mosty całe, kraty, lwy, kandelabry, wazy, krucyfixy, medaliony wielkie i małe, krzyżyki, pierścionki, łańcuszki. Ulany podług najpiękniejszych wzorów potężny lew nie kosztuje, jak sto talarów. Wysoki na 4 łokcie kandelaber 30 talarów. Drobne roboty droższemi są nierównie. Gdzieindziéj w przepalaniu
węgli pod gołém niebem siarka ginie w powietrzu, w tych piecach zgęszczony dym jéj
wydaje rodzaj dziegciu, który do smarowania kół w machinach służy i w znacznéj ilości za granicę wprowadzanym bywa.
jektu Muzeum Powstania Warszawskiego. Cała ekspozycja została podzielona na mniejsze
przestrzenie, z których każda jest
poświęcona odrębnym zagadnieniom. Oto jak opisuje wystawę sam jej autor, Mirosław Nizio:
Inspiracją dla wystroju ekspozycji
stała się struktura miasta oraz architektura starych pieców hutniczych. Już same dokumenty – ryciny, szkice – po trosze określały
charakter tego miejsca. W ten
sposób powstały obiekty, które
symbolicznie mają przedstawiać
fabrykę oraz piece hutnicze: cztery kubiki, z których wydobywa się
żar. Bardzo ciekawym elementem są wnętrza pieców, do których zwiedzający mogą wchodzić
i w których zapoznają się z uporządkowaną już chronologicznie
historią odlewnictwa artystycznego. Kubiki dopiero w swym wnętrzu ukazują gościom muzeum
szeroką gamę „żeliwnej narracji”,
z zewnątrz zaś pozostają iskrzącą tajemnicą. Zarówno Laboratorium Żeliwa oraz kubiki zostały
połączone traktami spacerowymi – część z nich została wytyczona przy ścianach, część pomiędzy
kubikami.
Paweł Wieczorek