Komentarz do Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym 1

Komentarz do Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym
1. Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym (PZRP) skupiają się na hydrotechnicznych inwestycjach
marginalnie traktując pozainwestycyjne możliwości minimalizowania zagrożenia powodziowego. W
efekcie PZRP nie mają charakteru zrównoważonego, czyli podejścia które traktuje powódź jako
zjawisko naturalne. Nie myśli się o zabezpieczeniu przestrzeni dla rzeki, czyli rozsuwanie wałów,
wykorzystywanie starorzeczy, tworzeniu kanałów ulgi, przez co fala powodziowa nie tworzyłaby
takiego zagrożenia.
2. Brak odniesienia się do następujących metod: mała retencja leśna w skali masowej zwłaszcza na
południu Polski (tereny górskie i podgórskie) umożliwiająca przytrzymanie wód opadowych zwłaszcza
w okresie letnim przez co większa jej ilość wsiąka do gruntu. Ma to podwójne znaczenie zapobiega
powodziom, lecz także i suszom w terenach górskich.
3. Zastosowana metodologia oceny oddziaływań inwestycji na środowisko polegająca na
przeprowadzeniu oceny jakościowej każdego działania inwestycyjnego osobno i nie przekłada się na
efekt globalny wszystkich inwestycji zaplanowanych dla zlewni. Takie podejście daje fałszywy obraz
skutków środowiskowych zwłaszcza na tych obszarach, gdzie zaplanowano bardzo dużo inwestycji,
np. w obszarze Górnej Wisły jest ich ponad 1100.
4. Zaplanowanie w znikomym zakresie, w odniesieniu do skali planowanych inwestycji, działań
dotyczących renaturyzacji rzek np. utrzymywania/odtwarzania meandrów, prowadzenia bagiennego
rolnictwa, itp.
5. W PZRP brak ujęcia ryzyka, jakim jest zagęszczenie inwestycji na południu Polski (obszar Górnej
Wisły). Nagromadzenie takiej liczby inwestycji może przynieść wręcz odwrotne skutki, powodując
zintensyfikowany spływ wód powierzchniowych do obszarów niżej położonych i powodzie na
obszarach nizinnych. Istnieje też duże prawdopodobieństwo, że zmieni stosunki wodne w regionie,
co doprowadzi np. do zmiany klimatu. Dowodem mogą być ostanie doświadczenia powodziowe w
zlewni Wisły i Odry w latach 1997, 2010. Powódź w zlewni Odry przyniosła znacznie większe szkody i
straty materialne niż w zlewni Wisły, ze względu na przeregulowanie rzeki Odry.
6. Całość PZRP jest opracowana na powódź 100-letniej – 1%, a doświadczenia powodzi z 2010 r.
wskazują, ze największe zniszczenia były wynikiem przerwania wałów, które poczyniła woda wyższa
niż 100-letnia. W planach powinien być ujęty zasięg powodzi 500-letniej.
7. W PZRP nie uwzględniono retencji miejskiej, która jest silnie związana z planowaniem
przestrzennym i „rozlewaniem się miast” co wraz z towarzysząca infrastrukturą powoduje
zwiększenie izolacji zlewni – zwiększenie spływu z powierzchni utwardzonych (dachy, drogi, parkingi
itd.) i zmniejszeniem zasilania wód podziemnych.