docpobierz
download 
Reklamacja Transkrypt
pobierz
Temat numeru Potraktujmy IPS jako szansę Wydarzenia Jubileusz najstarszego w Polsce Banku Spółdzielczego Ludzie i pieniądze Wyniki Banku BPS S.A. po pierwszym kwartale BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps ISSN 1427-8162 Nr 3/2012 czerwiec IPS System Ochrony Instytucjonalnej 1 20 D obre wyniki banku BPS S.A. po I kwartale spis treści Słowo wstępne 57Europejskie standardy na Temat numeru 57 57 57 58 4Potraktujmy to jako szansę 10 Ryzykowne aktualności Okiem Prezesa Banku Spółdzielczego 14 Nie czekajmy, aż dotknie nas kryzys Ludzie i pieniądze 16 Wyniki Banków Spółdzielczych zrzeszonych z Bankiem BPS S.A. 19 Express Elixir – nowa marka na rynku usług płatniczych w Polsce 20Dobre wyniki Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. po I kwartale 4 P otraktujmy IPS jako szansę laczego temat IPS-u D stał się istotny i o co właściwie chodzi w dyrektywie CRD IV? 8Co, jeśli 7 Euro? Co począć,nie jeśli jako jedyni w domu nie jesteśmy w stanie oglądać meczów – bo albo potwornie nas nudzą, albo za bardzo denerwują. 2 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps 2 Bilans kwartału 2 25Naruszenia niektórych przepisów Podkarpaciu Fabia i mnóstwo innych nagród Centrum Finansowe liderem W skrócie IV Forum Ryzyka Bankowego Rozwijamy się 60 Efektowne stupiętnastolecie 60Harleyowcy i grochówka 60 W skrócie 61 Podwójny jubileusz 61 Pomyśleli o wszystkich 61 W skrócie 62Najstarszy bank spółdzielczy w polsce skończył 150 lat! 63Cząstka lokalnej społeczności 63 Zaczęli kolejarze 64Funkcjonalność w parze z estetyką 64 Filozofia współtworzenia 64 W skrócie prawa 26BPS Cash – nowy system w Grupie BPS 27W jaki sposób obniżyć koszty obsługi kart i bankomatów? 28Pierwsza rocznica, pierwsze oceny 30Juniper SSG gwarantuje bezpieczeństwo sieci 32 Metody pomiaru i ocena płynności finansowej 34 Kiedy kredytobiorca umiera 36Wirtualizacja systemu Banku Spółdzielczego w pigułce 39 Jakość obsługi i budowa więzi 40 W biurze jak na boisku 42Gospodarka, prognozy a Euro 2012 45 Ustawa deweloperska – czyli nowe obowiązki i wyzwania nie tylko dla deweloperów 46 „Wychować” klienta 47 Kwestia bezpieczeństwa – felieton 66 67 67 67 68 68 Wizytówka 73 E-mail w dobrym stylu Banku Spółdzielczego 48Bank Spółdzielczy w Wolbromiu 50 GBS Bank w Barlinku Wydarzenia 52Orzeł z rekomendacji burmistrza 52 Debata w dzienniku 52 Komunikat 53 Kontynuacja dynamicznego rozwoju 53 Mocny samorząd 53 W skrócie 5 4Wyniki godne tradycji 54 Wyróżnienie od Concordii 5 4 O perspektywach rozwoju 54 W skrócie 5 5 Zebranie pełne odznaczeń 55 Z kolektorami za pan brat 55 W skrócie 56 Listy w kamieniu 56 Podsumowanie i wybory 56 W skrócie CSR Naszych Banków 65 Moneta w plenerze 65 Pilot Hołowczyca 65Pomogą żonom górników 66 Radość Kamila 66 Ekonomiczni olimpijczycy W skrócie Multimedaliści z Jastrzębia-Zdroju Ciastka od prezesa Tango za zdjęcie Puchar pojechał do Iławy Zmagania z ortografią 68 Gżegżółki z laptopem Okiem sponsora 69 Zmiany tylko na lepsze! Euro 2012 70 Czternaście razy Euro Kultura 72Kulturalnie polecamy Edukacja 74Poziomy logiczne Diltsa – czy mamy w sobie coś ze Shreka? Po godzinach 77 78 80 82 83 Felieton Marka Majewskiego Co, jeśli nie Euro? Moto Gadżet na topie Butik nowości Media o nas Krzyżówka 70 C zternaście razy Euro Historia piłkarskich Mistrzostw Europy, których czternasta edycja gości właśnie w Polsce i na Ukrainie BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Słowo wstępne Szanowni Państwo, W dniu 27 czerwca będziemy uczestniczyć w Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Naszego Banku, na którym dokonamy podsumowania i rozliczenia 2011 roku. Dla sektora finansowego był to niełatwy okres rozrachunkowy. Również Bank Polskiej Spółdzielczości był narażony na negatywne czynniki zewnętrzne, które niejednokrotnie oddziaływały na jego pracę i ostateczne wyniki. Bank dokonał podsumowania swojej działalności w roku 2011. Ostateczny wynik finansowy znacznie odbiega od prezentowanego w pierwszej wersji. Podejście badającego bilans do wyceny niektórych aktywów Banku znacznie różniło się od stanowiska prezentowanego przez Zarząd. Z informacji, jakie otrzymaliśmy od biegłego rewidenta, wynika, że sygnały o odmiennym podejściu do wyceny czy też odmiennego ujęcia w bilansie niektórych pozycji były zgłaszane Zarządowi Banku od samego początku badań końcowego jednostkowego sprawozdania finansowego. W związku z tym Zarząd Banku mógł się liczyć z tym, że ostateczny wynik finansowy może być inny od prezentowanego pierwotnie. Jesteśmy pewni, że badanie sprawozdania finansowego zostało przeprowadzone zgodnie ze sztuką, rzetelnie, w sposób nie budzący wątpliwości, a ostateczny wynik jest zgodny z rzetelnie prowadzonymi księgami rachunkowymi. Chcę zapewnić Państwa, że skomplikowana sytuacja, która powstała w wyniku konfliktu w Zarządzie Banku, nie miała żadnego wpływu na odmienne podejście do wyceny aktywów Banku i w konsekwencji na obniżenie wyniku finansowego. Insynuacje, jakoby zmiana stanowiska audytora nastąpiła po ujawnieniu zaistniałego konfliktu, są bezpodstawne. Audytor badający sprawozdanie finansowe od samego początku prezentował określone stanowisko i to stanowisko przedstawił w raporcie końcowym. Rada Nadzorcza do badania sprawozdania finansowego wybrała firmę Ernst & Young, którą darzy pełnym zaufaniem. Podczas wielu spotkań z audytorem, jakie na przestrzeni ostatnich pięciu lat odbyła Rada Nadzorcza oraz Komitet Audytu, firma Ernst & Young zawsze rzetelnie informowała o ustaleniach i wynikach prowadzonych badań. Sprawozdania sporządzone przez audytora były bez zastrzeżeń zatwierdzane przez Walne Zgromadzenia Banku. Również rok 2011 należy podsumować na najbliższym Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu, a wynik finansowy przyjąć taki, jaki wynika z ksiąg rachunkowych. Pragnę podkreślić, że Rada Nadzorcza nigdy nie stawiała wyniku finansowego jako najważniejszego elementu efektywnościowego. Zawsze nadrzędnym celem było i jest bezpieczeństwo środków, jakie właściciele – Banki Spółdzielcze – powierzyły Bankowi Zrzeszającemu. Wracając do sytuacji, jaka zaistniała w ostatnim czasie w naszym Banku, pragnę podkreślić, że nie jest to konflikt pomiędzy Zarządem a Radą Nadzorczą, jak go niektórzy próbują przedstawić – jest to konflikt wewnątrz Zarządu, natomiast Rada Nadzorcza ma obowiązek go rozstrzygnąć. Pragnę Państwa zapewnić, że staramy się działać w taki sposób, aby żadna szkoda nie dotknęła zarówno Banku BPS jak i Banków Zrzeszonych. Dobro Banku jest nadrzędnym celem, nad sprawami personalnymi. Nie miejsce i czas, aby dokonywać całościowej oceny sytuacji, jaka zaistniała w Naszym Banku, pragnę jednak zwrócić uwagę na niektóre zagadnienie związane z jego funkcjonowaniem. Po pierwsze, doraźne zmiany w składzie Zarządu nie mają negatywnego wpływu na bieżącą pracę tego organu oraz jego funkcjonowanie. Bank realizuje swoje bieżące zadania, a Zarząd wykonuje swoje obowiązki. Rozpoczęte prace i zadania realizowane są zgodnie z przyjętymi wcześniej założeniami i planami. Zachowane jest pełne bezpieczeństwo funkcjonowania Banku. Po drugie, zadania zrzeszeniowe związane z funkcjonowaniem i obsługą Banków Zrzeszonych są objęte szczególnym nadzorem. Obsługa Banków Spółdzielczych przebiega bez zakłóceń, wszelkie zadania i zobowiązania są realizowane zgodnie z założeniami i przyjętymi umowami. Po trzecie, sprawnie przebiegły prace przygotowawcze dzisiejszego Zgromadzenia Prezesów oraz bez zarzutu przebiegają również przygotowania do zbliżającego się Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia, które odbędzie się w dniu 27 czerwca. Zarówno Rada Nadzorcza, jak i Zarząd Banku dokładają wszelkich starań, aby przebieg Zgromadzeń był okazją do obiektywnego podsumowania minionego roku oraz czasem refleksji nad zmianami, jakie w ostatnim czasie zaszły w Zarządzie Banku, a także okazją do rozważenia podłoża oraz przyczyn zaistniałej sytuacji. Pragnę zapewnić, że przy podejmowaniu tych ostatnich bardzo trudnych decyzji wszystkim członkom Rady Nadzorczej przyświecało tylko i wyłącznie dobro Banku Polskiej Spółdzielczości i dobro zrzeszonych w nim Banków Spółdzielczych. Kierowali się oni najlepszą wiedzą, umiejętnościami i doświadczeniem w rozstrzyganiu tych jakże trudnych spraw. Również Rada Zrzeszenia włączyła się czynnie w te działania i dokonała niezależnej oceny zaistniałej sytuacji. Podjęte przez nią decyzje były wielce pomocne w pracy Rady Nadzorczej i utwierdziły ją w przekonaniu co do słuszności podjętych działań. Pragnę ponadto podkreślić, że realizacja przyjętych planów na rok bieżący, zarówno rzeczowych jak i finansowych, przebiega zgodnie z założeniami. Również wynik finansowy Banku w roku bieżącym realizowany jest zgodnie z przyjętym planem finansowym. Wojciech Kulak Przewodniczący Rady Nadzorczej Banku BPS S.A. Prezes Zarządu Banku Spółdzielczego w Starym Sączu 3 temat numeru System Ochrony Instytucjonalnej IPS Potraktujmy to Wojciech Kulak Aleksander Trojanowicz Banki Spółdzielcze w Polsce czeka rewolucja. Przepisy unijne powodują, że zmienią się zasady wyliczeń wymogów ostrożnościowych. Jednym ze sposobów na spełnienie norm nadzorczych jest stworzenie przez Banki Spółdzielcze Systemu Ochrony Instytucjonalnej (IPS).Czemu to służy, jakie niesie ze sobą korzyści, a jakie obawy i wątpliwości? Dyskutowano o tym podczas debaty z udziałem przedstawicieli Grupy BPS oraz Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. 4 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Michał Oleszko Dlaczego temat IPS-u stał się istotny i o co właściwie chodzi w dyrektywie CRD IV? – Wszelkiego rodzaju regulacje finansowe wynikają przede wszystkim z tego, że najpierw mamy do czynienia z realnymi problemami, w wyniku których pojawiają się regulacje ostrożnościowe – wyjaśniał podczas debaty Michał Oleszko, ekspert moderujący debatę. – Trudno ukrywać fakt, że od kilku lat w gospodarce światowej istnieje kryzys wynikający z działalności instytucji finansowych i różnego rodzaju zaniedbań związanych z zarządzaniem ryzykiem w instytucjach finansowych. W szczególności dotyczyło to braku zarządzania ryzykiem płynności, a także wykorzystania scenariuszy warunków skrajnych. Wszystko przez kryzys Jest to pierwszy kryzys, który tak bardzo dotknął banki. Ciągnie się od kilku lat i tak naprawdę nie wiadomo, kiedy się skończy. Sytuacja ta miała bezpośredni wpływ na powstanie Regulacji CRD IV. Robert Rodek – Z ryzykiem płynności nierozerwalnie związane jest pojęcie aktywów płynnych, czyli najczęściej różnego rodzaju papierów wartościowych w bankach – kontynuował Michał Oleszko. – W wielu bankach tych papierów wartościowych nie było lub były na bardzo niskim poziomie. Kiedyś uważano, że stabilny bank powinien mieć ok. 20 proc. aktywów w obligacjach skarbowych lub płynnych papierach wartościowych. Tymczasem duże banki zagraniczne miały tych papierów wartościowych 2-3 proc. Ale to nie jedyny powód, dlaczego musimy obecnie stawiać czoła kryzysowi. Banki – te na globalnym poziomie – w nieodpowiedni sposób pozyskiwały pasywa. Posługiwały się instrumentami kapitałowymi dłużnymi, zaniedbując depozyty swoich klientów. Poza tym banki te prowadziły nadmierną działalność handlową. Z instrumentami pochodnymi związany jest także temat zarządzania ryzykiem kredytowym kontrahenta. Klient jako szansę Bartosz Kublik Dariusz Twardowski może mieć problemy finansowe i może przynieść bankowi stratę wynikającą z ekspozycji pozabilansowych. Istniejące mechanizmy kalkulacji rezerw na ryzyko kredytowe (MSR) nie były dopasowane do rzeczywistości rynkowej. Prace regulacyjne, które spowodował kryzys, na początku były zorientowane na duże banki. Ukierunkowano je głównie na zmianę szacowania ryzyka w portfelach handlowych banków światowych. To były pierwsze działania, które zostały podjęte w ramach tzw. Bazylei 2.5. Po wypuszczeniu tych pierwszych regulacji w 2009 roku nastąpił pozorny spokój, który był spowodowany tym, że świat oczekiwał końca kryzysu. Ale ten nie nadszedł. – Potrzebne więc były kolejne regulacje i tak powstały regulacje CRD IV, które jako pierwsze zostały stworzone bez opcji lokalnych – (wykorzystywanych przez nadzorców krajowych) – wyjaśniał Michał Oleszko. Niestety regulacja ta zrównuje wymagania stawiane wszelkim bankom i nie można jej dopasowywać do konkretnych warunków. Maciej Obrębski Najistotniejsze zmiany W ramach regulacji CRD IV wprowadzone zostały zmiany w definicji kapitałów własnych. Kapitały własne muszą mieć teraz formę bezpieczną – taką, by zostawała ona w banku aż do ewentualnej regulacyjnej upadłości. Wprowadzone zostały ponadto zmiany w pomiarze adekwatności kapitałowej oraz współczynniki regulacyjne dla ryzyka płynności. Pierwsza zmiana oznacza tyle, że banki muszą utrzymywać znacząco więcej kapitałów własnych niż dotąd. Druga mówi o tym, że banki muszą utrzymywać różnego rodzaju aktywa płynne w określonej wysokości oraz muszą rozwijać nowe źródła stabilnego finansowania (pozyskiwanego w długim terminie, które pozostaną w banku). – Jeśli chodzi o kwestie kapitałowe, to ogólnie nie są one problemem – mówił Michał Oleszko. – Banki polskie w tym banki spółdzielcze, i zagraniczne mają wystarczająco dużo kapitału, który przekracza nawet wymagane 8 proc. Jedynym wyjątkiem są te banki spółdzielcze, w których duży udział w kapitałach własnych Józef Szperlak stanowi fundusz udziałowy, który w ramach nowych regulacji nie jest zaliczany do funduszy własnych. Inaczej wygląda sytuacja we współczynnikach dotyczących płynności. Według regulacji każdy bank musi posiadać płynne papiery wartościowe i nimi zarządzać, rozliczać je i wyceniać. W sytuacji gdy banki spółdzielcze utrzymują swoje rezerwy płynne w banku zrzeszającym, sytuacja się komplikuje. Tymczasem: – BPS musi utrzymywać 100 procent aktywów płynnych na krótkoterminowe depozyty złożone przez banki spółdzielcze. Wypływ środków od banków, które uczestniczą w ramach Systemu Ochrony Instytucjonalnej – w zależności od tego, jakie to są środki – jest ograniczony do wysokości 25 proc. wysokości złożonych środków. – Kolejną zasadą jest to, że środki wpłacane do banku przez instytucje finansowe nie są traktowane jako źródło stabilnego finansowania. Jednak – co istotne – każde finansowanie zawarte na okres dłuższy niż rok można już traktować jako środki stabilne. W tym jest nadzieja dla banków zrzeszonych w BPS – jeśli tylko będą po5 temat numeru trafiły stworzyć odpowiednie produkty. Wówczas wpłynie to na polepszenie ich współczynników. – Do płynnych papierów wartościowych, o których mowa w regulacji, nie zaliczamy papierów wartościowych emitowanych przez banki. – Jest to kolejny cios w instytucje finansowe, m.in. banki spółdzielcze, które coraz aktywniej działają na tym polu – stwierdził Michał Oleszko. – Stawia się przed nimi coraz większe wymagania regulacyjno-współczynnikowe, a jednocześnie odcina się je od możliwości rozwoju. – IPS jest to model ścisłej współpracy podobnych do siebie instytucji finansowych. Model ten wymaga istnienia systemu gwarancyjnego.Wdrożony jest wspólny system kontroli zarządzania ryzykiem, który tworzy się na bazie doświadczeń wszystkich podmiotów w ramach systemu. W dalszej części wystąpienia Michał Oleszko wyjaśniał, na czym polega działanie w ramach IPS: ■ zrzeszone instytucje mają wspólny przegląd ryzyka, ■ p ublikowane jest skonsolidowane lub zagregowane sprawozdanie finansowe podmiotów, ■w yeliminowane jest sztuczne zwiększanie funduszy własnych, ■ b anki stowarzyszone są reprezentowane przez IPS, ■ IPS jest zatwierdzany i monitorowany przez nadzór finansowy. Co banki mogą realnie zyskać dzięki Systemowi Ochrony Instytucjonalnej IPS? ■W aga aktywów ważonych ryzykiem dla należności wzajemnych wynosi 0 proc. 6 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps IPS jest to model ścisłej Prace ponad podziałami Przewodniczący zespołu ds. prac nad współpracy podobnych zmianami regulacji prawnych dotycządo siebie instytucji cych sektora bankowości spółdzielczej finansowych. Model ten Wojciech Kulak, Prezes Banku Spółwymaga istnienia systemu dzielczego w Starym Sączu, Przewodniczący Rady Nadzorczej Banku gwarancyjnego.Wdrożony BPS S.A. wyjaśnił podczas debaty kujest wspólny system kontroli lisy prac przygotowawczych do wprozarządzania ryzykiem, wadzeniem Systemu Ochrony Instytuktóry tworzy się na bazie cjonalnej IPS: doświadczeń wszystkich – Jesienią ubiegłego roku został powopodmiotów w ramach łany zespół do spraw związanych z działasystemu. ■ Banki mają korzyść z tytułu kalkulacji wypływu środków od instytucji finansowych. W ramach IPS są łagodniej traktowane. ■ Wyliczenie miar współczynnika LCR może odbywać się na poziomie skonsolidowanym (całości IPS). IPS wiąże się jednak również z wymaganiami oraz kosztami. Są nimi: ■ dodatkowy„fundusz gwarancyjny”, ■ konieczność współpracy i kooperacji, m.in. ujednolicenie procesów biznesowych i czerpanie ze wspólnych doświadczeń, ■ koszt aktywnego utrzymywania portfela aktywów płynnych. Zdaniem Michała Oleszki IPS jest dużą szansą dla BPS-u oraz zrzeszonych banków spółdzielczych, bo jeśli zostanie wypracowany model, w jaki sposób powinien działać System Ochrony Instytucjonalnej, to na mocy współpracy z nadzorcą istnieje szansa na stworzenie na rynku polskim zupełnie nowego rodzaju instytucji finansowej. niem aktów prawnych związanych z bankowością spółdzielczą. Powołały go Rady Nadzorcze BPS i SGB-Banku S.A. w Poznaniu, a wyłoniony został spośród członków tych rad i przedstawicieli Krajowego Związku Banków Spółdzielczych. Głównym celem kilkunastu już spotkań było wypracowanie stanowiska wewnątrz zespołu oraz konsultacje z przedstawicielami Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie projektów nowych aktów prawnych, to jest rozporządzenia CRR i dyrektywy CRD. Przede wszystkim zajęto się sprawami kapitałów i płynności finansowej. Wzorując się na zapisach rozporządzenia oraz dyrektywy zespół wypracował stanowisko aby ograniczyć zapisy w naszym ustawodawstwie wyłącznie do tego, co jest w rozporządzeniu (art. 108). Chodzi o to, by nie zawężać bankom możliwości działania. Propozycje te zostały uzgodnione z przedstawicielami UKNF-u. – Na razie jesteśmy na etapie budowania modelu, który mielibyśmy przyjąć – mówił Prezes Wojciech Kulak. – Powstaje on w oparciu o rozwiązania zagraniczne. Konsultowaliśmy się także z ekspertami, którzy przybliżyli nam, jak systemy te funkcjonują w innych krajach Europy. I na tej podstawie postanowiliśmy przyjąć system niemiecki. Tam jednak istnieje jeden IPS funkcjonujący poza zrzeszeniem. Doszliśmy do wniosku, że w naszych warunkach, korzystniej by było, aby powstały IPS-y przy bankach zrzeszonych. Organem zarządzającym miałaby być Rada Zrzeszenia odpowiednio umotywowana, umocniona i wyposażona w odpowiednie delegacje, by mogła zarządzać tym systemem na bazie Banku Zrzeszającego. To na razie tylko propozycja, którą po konsultacji będzie można rozbudowywać i uszczegółowić. Jak ta instytucja miałaby działać? – Propozycja jest taka, by banki uczestniczące w IPS-ie stworzyły Fundusz Płynnościowy i Fundusz Gwarancyjny – wyjaśniał Wojciech Kulak. – Przyjęliśmy też założenie dobrowolności uczestniczenia banków w Systemie Ochrony Instytucjonalnej. Polegałoby to na tym, że banki, które spełniają warunki kapitałowe i płynnościowe, mogłyby istnieć poza IPS-em. Jednak wspólnie z Komisją Nadzoru Finansowego zostało uzgodnione, że banki, które miałyby istnieć poza IPS-em, musiałyby równocześnie istnieć poza Zrzeszeniem. Podczas kolejnych spotkań zespołu będą uszczegółowiane powyższe zagadnienia. Wątpliwości są zawsze, dlatego musimy edukować Podczas debaty tylko jeden z uczestników wypowiedział się zdecydowanie krytycznie na temat prac nad dążeniem do wprowadzenia w Grupie BPS Systemu Ochrony Instytucjonalnej – Sprawy są tak poważne, że musimy wnieść protest – mówił Józef Szperlak, Prezes BS w Jabłonce. – Nie mamy pretensji o to, że specjalnie powołany zespół wykonał pracę. Zespół ten nie miał mandatu tam kapitał obcy w bankowości występuje banków spółdzielczych, –(powołany przez w śladowych wielkościach, a kraje te od lat centralę banków zrzeszających, nie przez cieszyły się wolnością w przeciwieństwie Zgromadzenia Prezesów),– tym bardziej do Polski – podkreślił Prezes Szperlak. że my „na dole” mamy zupełnie odmienZasady powołania i funkcjonowaniaZene stanowisko na temat IPS-u, a szczególnie na temat „manipulowania” funduszem społu ds. prac nad zmianami regulacji prawudziałowym. Powołano zespół zbyt mło- nych dotyczących sektora bankowości spółdy, który starał się przypodobać władzom dzielczej wyjaśnił Prezes Kulak. – Dziwią mnie takie głosy, zwłaszcza że UKNF. Jako ekonomista uważam, że nadzorca nadmiernie zajmuje się ryzykami, zespół został stworzony z przedstawicieli a nie zyskiem. Mimo próby wzmocnienia obu zrzeszeń banków spółdzielczych i pod banków spółdzielczych w praktyce osłabi- egidą Krajowego Związku Banków Spółmy je. Poprzez próbę wdrażania IPS-u czy dzielczych. Podkreślił też, że negatywnych CRD IV nadmiernie eksponujemy poszuki- opinii jest bardzo niewiele, a jeśli sporadyczwanie przyszłych ryzyk kosztem wzrostu nie się pojawiają, wynikają raczej z braku dbałości o efektywne zarządzanie bankiem. wiedzy na temat IPS-ów. – Dlatego wkrótce Zbyt szybkie wprowadzanie zmian, bez zorganizujemy specjalne szkolenia na temat odpowiedniego uwzględnienia proporcjo- Systemu Ochrony Instytucjonalnej IPS i konalności i czasu na merytoryczne wdraża- rzyści z niego płynących – zapewnił. nie zmian – to cel służący UE i KNF, a nie bankom spółdzielczym. Jestem człowie- Genialne narzędzie? kiem „Solidarności 80”. W sytuacji gdy Ciekawe tory dalszej dyskusji nadał Daw Polsce sprzedano 70% kapitału banko- riusz Twardowski, dyrektor Departawego instytucjom zagranicznym, kto dzi- mentu Bankowości Spółdzielczej w Urzęsiaj ośmieli się twierdzić, że tak głębokie dzie Komisji Nadzoru Finansowego. Na przekształcenie sektora bankowego było początku swojej wypowiedzi zapewnił, że dobre dla Polski. Podobnie niekorzystne UKNF przychylnie patrzy na banki spółdzielcze i zna ich specyficzną sytuację. będzie wdrożenie IPS, CRD IV i eli– Państwo nie musicie twominowanie udziałów z kapirzyć IPS-u. To jest tylko tałów własnych – poprzez pewien pomysł dla grup zasłanianie się wdradziałających na teżaniem zmian ofePodobnie niekorzystne renie Europy. Ale rowanych przez będzie wdrożenie IPS, co się stanie, jeśli UE. W Polsce CRD IV i eliminowanie banki spółdzielmamy jeszcze udziałów z kapitałów własnych cze odrzucą tę nasze własne – poprzez zasłanianie się ideę? Łatwo prawo. Przywdrażaniem zmian oferowanych przewidzieć równywanie taki scenariusz. modeli nieprzez UE. W Polsce mamy Banki zrzeszomieckich i hojeszcze nasze własne prawo. ne zachowują lenderskich do Przyrównywanie modeli się rozsądnie warunków polniemieckich i holenderskich i przestają lokoskich jest niestodo warunków polskich jest wać swoje środki sowne, bowiem niestosowne. 7 temat numeru w Banku Zrzeszającym. Bank Zrzeszający traci rację bytu i przestaje funkcjonować. To z kolei oznacza, że banki spółdzielcze same muszą spełniać wymogi stawiane wszystkim bankom, czyli posiadać minimum 5 mln euro funduszy własnych – wyjaśnił. Idea IPS wynika z założenia, że pewna grupa banków przyjmuje określone zasady, które zapewniają jej absolutne bezpieczeństwo: gwarancję płynności i wypłacalności. Oczywiście, warunki IPS są trudne, bo trzeba się poddać kontroli, a nawet reagowaniu, kiedy coś dzieje się nie tak. – Jesteśmy za tym, żeby fundusz udziałowy zyskał taki walor jak fundusz akcyjny w spółkach, bo to jest podstawa bankowości spółdzielczej – kontynuował dyrektor Twardowski. Podkreślił też, że IPS-y mogą być też używane jako genialne narzędzie W warunkach jeśli te udziały nie będą zaliczane do funduszy podstawowych, płacenie godziwej dywidendy będzie pozbawione sensu. My musimy udziałowcom zaproponować coś w zamian. I musimy zrobić to jeszcze w tym roku, jeśli mają wejść w życie te najbardziej restrykcyjne dla nas rozporządzenia. 8 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps marketingowe. Bo można zapewnić klientów, że na pewno bank nie upadnie. Powoływane przez oponentów idei przykłady portugalski i hiszpański nie są jego zdaniem adekwatne, bo w tych krajach IPS został narzucony sztucznie. Ma charakter instrumentalny i dlatego się nie sprawdził. – IPS-y to szansa dla bankowości spółdzielczej. Szansa na to, by osiągnąć mityczne 15 proc. udziału w rynku – podsumował swoje wystąpienie dyrektor Twardowski. Alternatywy nie ma – Dostajemy troszeczkę po głowie przy wprowadzeniu regulacji adresowanych do dużych, większych od nas grup finansowych – do dyskusji dołączył się Bartosz Kublik, Prezes Banku Spółdzielczego w Ostrowi Mazowieckiej. – Są banki, które mają znaczące kwoty w swoim funduszu, prowadzą od lat zrównoważoną politykę dywidendy dla swoich udziałowców i nadal chciałyby ją prowadzić. W warunkach jeśli te udziały nie będą zaliczane do funduszy podstawowych, płacenie godziwej dywidendy będzie pozbawione sensu. My musimy udziałowcom zaproponować coś w zamian. I musimy zrobić to jeszcze w tym roku, jeśli mają wejść w życie te najbardziej restrykcyjne dla nas rozporządzenia. Myślę, że IPS jest w tym wypadku koniecznością, bo alternatywa jest żadna. Ale model powinien się ukształtować w naszym kraju i wynikać z dialogu między bankami a krajowym nadzorcą. Tak by w maksymalnym stopniu uwzględnić podmiotowość banków spółdzielczych. Naszą siłą jest przecież efekt skali w Zrzeszeniu oraz własna, dostosowana do lokalnych potrzeb polityka poszczególnych banków – kontynuował Prezes Kublik.. Jego zdaniem banki spółdzielcze mają mocne poczucie niezależności, ale w dzisiejszym, mocno zglobalizowanym świecie coś takiego jak pełna niezależność po prostu nie istnieje. – W kontekście globalizacji oraz konkurowania z międzynarodowymi bankami na lokalnych rynkach rozpraszanie zasobów poprzez tworzenie np. kilku IPS uważam za niezasadne, a naturalnym umiejscowieniem IPS jest bank zrzeszający. Ideę IPS-u należałoby tłumaczyć tak: to, co jesteśmy w stanie robić sami, róbmy sami, ale to, co możemy robić razem i dzięki temu rozwijać się, róbmy właśnie razem. Skoro już musimy wprowadzić te regulacje, korzystajmy z tego. Przecież u zarania spółdzielczości stoi kooperacja, a IPS to właśnie budowanie wspólnej silnej grupy – zakończył swoją wypowiedź Prezes Kublik. Jednak Maciej Obrębski, członek Zarządu Banku Spółdzielczego w Poddębicach, widzi pewną alternatywę. – Dla bankowości spółdzielczej rodzi się dylemat: co dalej? Prosiłbym, by powrócić do koncepcji rozwiązania hybrydowego – zaproponował. Polegałoby ono na tym, że działałyby obok siebie banki spółdzielcze jedne na zasadzie prawa bankowego, tak jak obecnie Krakowski Bank Spółdzielczy, inne na podstawie ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, tak jak obecnie wszystkie banki spółdzielcze oraz banki spółdzielcze działające na podstawie statutu IPS. Zdaniem Obrębskiego taki model byłby najbezpieczniejszy i dający największe możliwości wzmocnienia kapitałowego w sytuacji, gdy źle zaczęłoby się dziać w bankach objętych Systemem Ochrony Instytucjonalnej czy też sektorze bankowości spółdzielczej, a sytuacji takiej nie można wykluczyć, co obrazuje wprowadzenie rozwiązań IPS w bankach spółdzielczych w Hiszpanii. Prezes wątpi bowiem w możliwość 100-procentowej gwarancji wypłacalności IPS w najbliższym terminie. Pokazują to z jednej strony model niemiecki, gdzie na swoje rozwiązania gwarancyjne Niemcy gromadzili środki od lat 30. ubiegłego wieku, a z drugiej strony rozwiązanie hiszpańskie, gdzie wprowadzenie IPS nie spowodowało pełnego zabezpieczenia gwarancyjnego. Tworząc IPS w Polsce, warto mieć na uwadze pozytywne doświadczenia, ale nie można lekceważyć i umniejszać negatywnych doświadczeń innych. Poza tym trudno jego zdaniem zdecydować o statusie zarządzającego IPS-em i o tym, kto miałby nim zarządzać. Model niemiecki tak chętnie wskazywany jako dobre, czy pożądane rozwiązanie właśnie według niego główną siłę czerpie z takiego, a nie argument w konkurowaniu innego ulokowania zao depozyty z bankoworządzającego IPS. ścią komercyjną – doObecnie dyskutoIdeę IPS-u należałoby dał Dyrektor Rodek. wane propozytłumaczyć tak: to, co cje i nasz krajesteśmy w stanie robić sami, Jego zdaniem jowy model najbliższy rezrzeszeń róbmy sami, ale to, co możemy aliom Polski są skrajnie robić razem i dzięki temu rozwijać jest niemiecki odmienne się, róbmy właśnie razem. system IPS zaod nieSkoro już musimy wprowadzić rządzany przez mieckiego BVR. System w tym najte regulacje, korzystajmy z tego. stara się wprowaważniejPrzecież u zarania spółdzielczości dzać równowagę szym punkstoi kooperacja, a IPS pomiędzy niezacie. Nie da to właśnie budowanie leżnością działania się więc wdrowspólnej silnej grupy. banków członków żyć rozwiązań IPS a regułami funkcjozagranicznych bez nowania wprowadzanymi modyfikacji i ostaprzez IPS. Unifikujemy narzętecznie może powstać jadzia oceny ryzyka kredytowego zokieś rozwiązanie hybrydowe. – Może warto pochylić się jeszcze raz stawiając politykę zarządzania ryzykiem nad proponowaną przeze mnie koncepcją kredytowym Bankom Spółdzielczym, które dostosują ją do specyfiki swojej lo– ponowił na zakończenie apel. kalnej działalności. Możemy być konkurencyjni! – Dlaczego nie potraktujemy IPS-u jako – Potraktujmy IPS jako dobrodziejszansy na możliwość konkurowania z ban- stwo, z którego możemy wszyscy skokowością komercyjną? – włączył się do rzystać, a nie jako przymus – zachęcał debaty Robert Rodek, Dyrektor Depar- kończąc debatę na temat Systemu Ochrotamentu Zarządzania Ryzykiem Kredy- ny Instytucjonalnej Aleksander Trojatowym w Banku BPS S.A. nowicz, Wiceprezes Zarządu Banku – Klienci chcący lokować swoje środki BPS S.A. – Istnieje tylko kwestia ustaleczęsto zadają pytania o bezpieczeństwo nia sposobu, w jaki mamy to robić. ich pieniędzy. Banki działające w IPS-ie ze względu na działanie w grupie mogą w praktyce gwarantować do 100% wkładów pieniężnych, byłby to bardzo silny Biuro Reklamy i PR 9 temat numeru Ryzykowne aktualności Od 2010 roku następuje stopniowe zmniejszanie tempa przyrostu kredytów zagrożonych w bankach spółdzielczych Grupy BPS, jednakże dynamika tych kredytów w przeciwieństwie do sektora banków komercyjnych jest nadal wyższa od dynamiki całego portfela kredytowego. Przełożyło się to na pogorszenie jakości portfela, niemniej wskaźnik udziału kredytów zagrożonych w kredytach ogółem banków spółdzielczych z Grupy BPS kształtuje się nadal na poziomie korzystniejszym niż średnio w bankach komercyjnych. 10 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Mimo,że kształtuje się on na poziomie korzystniejszym niż w sektorze banków komercyjnych (7,7 proc), to od 2008 roku wzrósł o 2,4 pp. Pogarszająca się jakość portfela kredytowego w Grupie BPS wpłynęła istotnie na osiągnięcie w minionym roku znacznie wyższej niż w sektorze banków komercyjnych dynamiki ujemnego wyniku z tytułu rezerw celowych. W bankach spółdzielczych różnica wartości rezerw zwiększyła się w 2011 roku o 19,7 proc., podczas gdy w bankach komercyjnych uległa zmniejszeniu o 16,5 proc. Na uwagę zasługuje fakt, że w bankach spółdzielczych wynik na rezerwach stanowi zaledwie 6,7 proc. wyniku na działalności bankowej, natomiast w bankach komercyjnych relacja ta przekracza poziom 16 proc. Dynamika kredytów banków komercyjnych, po dużym jej spadku w latach 2009-2010, przyspieszyła do 120 proc. w 2011 roku, nadal jednak była ona niższa od uzyskanej w 2008 roku (136,4 proc. r./r.). W bankach spółdzielczych, począwszy od 2009 r., następuje spadek dynamiki sprzedaży kredytów. Z jednej strony jest to wpływ otoczenia makroekonomicznego i regulacji ostrożnościowych, z drugiej zaś może być to skutkiem przejmowania przez banki komercyjne rynku pozyskanego przez BS-y w latach 2009-2010. Ponadto niepokój może budzić pogarszający się od trzech lat wskaźnik jakości kredytów w bankach naszej Grupy, który na koniec 2011 roku wyniósł 5,4 proc. W Banku BPS SA., podobnie jak w zrzeszonych bankach spółdzielczych, wskaźnik szkodowości kredytów uległ pogorszeniu i na koniec 2011 roku osiągnął poziom 7,1 proc. Było to między innymi spowodowane wzrostem szkodowości portfela kredytów konsorcjalnych. Począwszy od czerwca ubiegłego roku, jakość kredytów konsorcjalnych jest gorsza od jakości portfela pozostałych kredytów w Banku BPS. Udział kredytów zagrożonych w portfelu kredytów konsorcjalnych na koniec I kwartału br. wyniósł 7,9 proc., tj. o 0,5 pp. więcej niż w przypadku pozostałych kredytów. W obliczu podwyższonego ryzyka kredytowego zarówno w Banku BPS jak i w zrzeszonych z nim bankach spółdzielczych, coraz większego znaczenia nabiera działalność profesjonalnej spółki Centrum Finansowe Banku BPS S.A., wspierającej proces zarządzania wierzytelnościami w Grupie. Od 2009 r. Centrum Finansowe nabywa wierzytelności na własnych rachunek, natomiast od czerwca 2011 r. zarządza również funduszem sekurytyzacyjnym. W wyniku tych operacji rośnie portfel wierzytelności obsługiwanych przez Spółkę. Na koniec 2011 r. wielkość obsługiwanego portfela pozwoliła zająć spółce piąte miejsce na rynku firm windykacyjnych, tuż po firmach KRUK, BEST, Kredyt Inkaso i Ultimo. Po 4 latach działalności Centrum Finansowe zarządza portfelem o obligu ponad 1,1mld zł, z czego 37 proc. stanowią wierzytelności własne i nabyte w ramach sekurytyzacji. Każdego roku sukcesywnie rośnie liczba zawieranych umów cesji i umów-zleceń. Do marca 2012 r. spółka zawarła 55 umów cesji, w tym z bankami z Grupy BPS 33 umowy. Pozostałe 22 umowy zawarte były z BS-ami z SGB (4), podmiotami niebankowymi (15) oraz bankami komercyjnymi (3). Do końca marca bieżącego roku tylko 20 spośród wszystkich zrzeszonych BS-ów zawarło z Centrum Finansowym umowy-zlecenia. To zastanawiająca okoliczność w obliczu pogarszania się jakości portfela kredytowego banków. Największy wzrost portfela obsługiwanego przez CF widać w zakresie sekurytyzacji – największe portfele zakupione zostały od banków komercyjnych (ok. 94 mln zł). Również w zakresie umów cesji na rzecz Centrum Finansowego największe portfele pochodziły od banków komercyjnych i podmiotów niebankowych. W obszarze zarządzania ryzykiem kredytowym warto wspomnieć o ustawie o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, która weszła w życie 29 kwietnia2012 r. Wprowadza ona zmiany w relacjach banku i dewelopera zaciągającego kredyt. W ostatnim okresie do Banków Spółdzielczych skierowanych zostało wiele wzorcowych regulacji, wprowadzających do stosowania zasady zdefiniowane w rekomendacji S. Są to: ■ instrukcja zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytowych w Banku Spółdzielczym; ■ metodyka oceny zdolności kredytowej osób fizycznych; ■ polityka zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytowych. wartościowych. Dzięki niej możliwe jest W Banku BPS oszacowanie wartości narażoSA., podobnie jak nej na ryzyko w zrzeszonych bankach VaR portfela spółdzielczych, wskaźnik banku spółdzielczego. szkodowości kredytów uległ Wy k o r z y pogorszeniu i na koniec 2011 stując zaroku osiągnął poziom 7,1 proc. awansowaByło to między innymi ne systemy informatyczspowodowane wzrostem ne funkcjonuszkodowości portfela jące w Banku kredytów konsorcjalnych. Wdrożono poBPS opracowunadto dwie usługi jemy raporty, któusprawniające współre posłużą bankom pracę banków spółdzielspółdzielczym w zarzączych z Biurem Informacji dzaniu posiadanym portfelem. Kredytowej. Pierwsza z nich to KorekW obszarze zarządzania ryzykiem opety On-Line, które służą do bezpośredniej i natychmiastowej korekty danych racyjnym, dokonano przeglądu i aktualiklientów w bazach BIK. Na dzień zacji wewnętrznych aktów prawnych, 30.04.2012 r. korekty on-line wdro- dostosowując je do zmienionego Regużyło już 51 banków spółdzielczych. laminu Organizacyjnego Banku i przeWe współpracy z Biurem Informacji pisów zewnętrznych. Zmiany wynikają Kredytowej i Fundacją Rozwoju Ban- również z wykonania zaleceń pokontrolkowości Spółdzielczej organizowane są nych wydanych przez KNF. szkolenia dotyczące zasad korzystania Ponadto, kontynuowane są prace nad z systemu on-line. aktualizacją takich aktów prawnych jak: ■ Strategia/Polityka zarządzania ryzyKolejna usługa to Telekomunikacyjkiem outsourcingu, ne Kanały Wymiany Plików. Umożli■ Instrukcja monitorowania kluczowia ona bezpośrednie przekazywanie wych wskaźników ryzyka, wsadów z danymi do Biura Informacji ■ Instrukcja „Zasady postępowania Kredytowej. Dzięki temu, skróceniu w zakresie działań przestępczych na ulega czas od momentu wygenerowania szkodę Banku”, wsadu w Banku Spółdzielczym do jego ■ Instrukcja „Funkcjonowanie systezaczytania w BIK. Każdy bank przekamu informacji wewnętrznej na temat zujący wsady przez TKWP jest niezależpoziomu ryzyka operacyjnego”, ny od pozostałych banków. Dotychczas ■ Instrukcja do przeprowadzenia proBank BPS zbierał wsady od wszystkich cesu samooceny ryzyka operacyjneBS-ów, scalał je w jeden, a następnie go, przekazywał do BIK S.A. Termin za■ Instrukcja do przeprowadzenia proczytania wsadu do bazy BIK był zatem cesu analizy scenariuszy. uzależniony od terminu dostarczenia W trakcie opracowywania jest strateostatniego wsadu do BPS. gia zarządzania ryzykiem outsourcingu, Z BIK S.A. współpracują 344 zrze- która jest nowym dokumentem. szone Banki Spółdzielcze, z czego 313 Ponadto na bieżąco przeprowadzane przekazuje wsady, co uznać można za bardzo dobry wynik. Ponadto w systemie są konsultacje telefoniczne oraz za poDokumenty Zastrzeżone uczestniczą 342 mocą poczty elektronicznej, w kwestii Banki Spółdzielcze, w systemie AMRON tworzenia/aktualizacji regulacji z zakre108 banków, natomiast w systemie Ban- su zarządzania ryzykiem operacyjnym oraz obsługi systemu AZRO dla BS. kowy Rejestr 89 banków. W 2011 r. Bank przeprowadził bezpłatAby usprawnić zarządzanie ryzykiem ne szkolenia dla użytkowników AZRO finansowym, przygotowana została usłu- w bankach spółdzielczych, z nowych ga wyceny portfela dłużnych papierów funkcjonalności tego systemu. Narzędzia te w połączeniu z wcześniej przygotowanymi: polityką i instrukcją zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie, stanowią komplet regulacji związanych z Rekomendacją S. 11 temat numeru Warto też chwilę uwagi poświęcić Instytucjonalnemu Systemowi Ochrony IPS. Jest to temat istotny z uwagi na wchodzące w życie nowe uregulowania, dotyczące kapitałów oraz norm płynności, tj. dyrektywę CRD IV oraz rozporządzenie CRR Parlamentu Europejskiego i Rady Europy, zastępujące dyrektywy 2006/48/WE i 2006/49/WE. Możliwość tworzenia IPS istnieje już od 2006 roku, jednak restrykcyjne normy ostrożnościowe (a raczej brak możliwości spełnienia ich przez pojedynczy bank) powodują, że jest on swego rodzaju bonusem oferowanym nam przez Unię Europejską. Z punktu widzenia zrzeszonych banków spółdzielczych można powiedzieć, że IPS tworzy pewne zasady prawne, które normują funkcjonujące już teraz mechanizmy: ■p rodukty przygotowane dla podniesienia wskaźników płynnościowych – norm płynności (np. otwarte, bezwarunkowe linie pozabilansowe) banków spółdzielczych są pewnego rodzaju funduszem płynnościowym zrzeszenia, ■w iększość danych niezbędnych do agregacji na potrzeby raportowania ryzyka przekazywana jest w ramach sprawozdawczości obligatoryjnej, ■ f unkcjonują jednolite procedury oceny ryzyka kredytowego w ramach regulacji dotyczących udzielania kredytów konsorcjalnych na mocy pełnomocnictwa. Jaki wpływ na ocenę sytuacji Zrzeszenia może mieć zastosowanie IPS w Grupie BPS? Propozycja regulacji europejskiej CRD IV przynosi nowe rozwiązania w zakresie mierzenia poziomu krótkoterminowej płynności instytucji bankowych. Wskaźnik ten obrazuje, w jakim stopniu różnica pomiędzy wypływami i wpływami finansowymi do banku w okresie 30 najbliższych dni jest pokryta płynnymi papierami wartościowymi. Najważniejsze są jednak szczegółowe definicje wypływów i wpływów. Sposób funkcjonowania zrzeszenia banków spółdzielczych nie był chyba brany pod uwagę przez twórców wskaźnika LCR. Z jednej strony banki spółdzielcze mają ograniczone możliwości zaliczenia lokat do jednego miesiąca w Banku Zrzeszającym do aktywów płynnych. Z drugiej 12 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps strony wszystkie środnych w BPS wynosi ki deponowane do już 345,7 mln zł. Wdrożenie IPS ma 1 miesiąca przez Zastosowanie banki spółdziel0% wagi ryniezaprzeczalne zalety. cze muszą być zyka dla tych Ale czy ma również przez BPS trakśrodków towane jako oznacza wady? Na pewno będzie niestabilne możliwość to rozwiązanie kosztowne, podlegające udzielenia zakres merytoryczny wypływowi. dodatSkutkuje to kowych i skomplikowanie sytuacją, że 4,5 mld zł organizacyjne może cześć depokredytów zytów (traktoz wagą ryoznaczać konieczność wanych wg akzyka 100% powołania osobnej tualnej uchwały bez zmiaKNF jako środki ny obecnego instytucji (funduszu). stabilne) wypływająwspółczynnika cych z BPS do banków wypłacalności na pospółdzielczych nie popraziomie Zrzeszenia. wia płynności u tych ostatnich. Jedynym wyjściem, które pozwoli spełWdrożenie IPS ma niezaprzeczalne nić normę LCR indywidualnie przez ban- zalety. Ale czy ma również wady? Na ki spółdzielcze jest wycofanie większości pewno będzie to rozwiązanie kosztowne, środków zdeponowanych w Banku Zrze- zakres merytoryczny i skomplikowanie szającym i zamiana ich na płynne papiery organizacyjne może oznaczać konieczwartościowe. Taka zamiana skutkuje bra- ność powołania osobnej instytucji (funkiem możliwości funkcjonowania Zrze- duszu), która w ramach Zrzeszenia bęszeń w obecnej formie. dzie zajmować się: ■ codziennym nadzorem nad zbieraNad koncepcją jednego wskaźnika niem i konsolidowaniem danych od na poziomie IPS trwają cały czas prace. uczestników systemu ochrony, ■ raportowaniem do Komisji Nadzoru W czasie spotkań Zespołu ds. zmian regulacji prawnych dotyczących sektora Finansowego, ■ nadzorem nad funduszem pomobankowości spółdzielczej z przedstawicielami UKNF wyłania się model, w któcowym, który obecnie funkcjonuje rym tylko jedna instytucja finansowa w ramach Zrzeszenia. w ramach IPS sprawozdawałaby wskaźnik LCR i byłaby zobligowana do jego Ale czy rzeczywiście IPS oznacza utrzymania na odpowiednim poziomie, ograniczenie lub nawet likwidację poduwzględniającym pozycję płynnościo- miotowości banków działających w rawą skumulowaną wszystkich instytucji mach IPS? Jakie dodatkowe zalety i jakie wchodzących w skład IPS. Szacunek wady niesie za sobą uczestnictwo w IPS? wskaźnika LCR dla IPS Zrzeszenia BPS Czy mamy alternatywę do IPS? na koniec I kwartału 2012 r. wyniósł około 1,65. Blisko 7 mld zł w płynnych Na pewno kluczową kwestią będą papierach wartościowych z nadwyżką szczegółowe zapisy określające sposób pokryłoby skumulowane wypływy finan- działania IPS w polskim prawodawstwie. sowe poszczególnych członków IPS. Dyrektywa unijna umożliwia podjęcie przez nadzór krajowy decyzji co do funkIPS umożliwia również stosowanie 0% cjonowania IPS-ów w Polsce. Możemy wagi ryzyka dla aktywów wynikających mieć nadzieję, że znajomość sektora banz wzajemnych zobowiązań członków kowości spółdzielczej przez przedstawisystemu ochrony. W przypadku Zrzesze- cieli KNF spowoduje, że doregulowania nia BPS wymóg kapitałowy Banku BPS krajowe przepisów o IPS będą odzwiergenerowany przez ekspozycje związane ciedlały polskie warunki rynkowe. ze zrzeszonymi bankami spółdzielczymi Aleksander Trojanowicz, wynosi 14,3 mln zł, natomiast wymóg Wiceprezes Zarządu kapitałowy zrzeszonych banków spółBank BPS S.A. dzielczych z tytułu środków lokowa- Lubimy bankową robotę, ale futbol jest naszą pasją! 13 Okiem Prezesa Banku Spółdzielczego Nie czekajmy, aż dotknie nas kryzys Cieszy mnie, że liczne grono prezesów wypowiada się w kwestii niezbędnych zmian w sektorze, niezwykle istotnych dla Banków Spółdzielczych. Szczególnym powodem mojej radości jest kolejne wspólne spotkanie przedstawicieli obu zrzeszeń, które odbyło się w maju br. Sądzę, że ksiądz Wawrzyniak też by się bardzo z tego cieszył. 14 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps – przemyślenia, uwagi i propozycje do dyskusji wokół regulacji dyrektywy CRD IV Martwi mnie natomiast brak znajomości rozwiązań stosowanych już od lat w innych krajach, szczególnie w Niemczech i Austrii, skąd zresztą szanowani powszechnie przez spółdzielców działacze, np. Wawrzyniak, Stefczyk, czerpali wzorce, nie zważając na to, że były to wówczas państwa zaborcze. Polecam lekturę prezentacji z wyjazdu do Montabaur (ta prezentacja jest w posiadaniu KZBS) w celu zapoznania się z rzeczywistymi ograniczeniami w działalności Banków Spółdzielczych w Niemczech – dobrowolnych uczestników systemu BVR. Najbardziej wymowna jest preambuła statutu BVR, z której ewidentnie wynika, że strony poddają się pewnym rygorom po to, by nadal działać jako samodzielne podmioty, a przy tym zapewnić sobie bezpieczeństwo działania. Nie są to ograniczenia, o których piszą niektórzy koledzy. Warto zauważyć, że BVR powstał nie na mocy ustawy, ale na mocy umowy banków, zawartej przed wielu laty, zanim zostały przygotowane obecne regulacje europejskie. Przepisy projektowanej regulacji UE uwzględniają funkcjonowanie Systemu Ochrony Instytucjonalnej (IPS), który sprawdził się już w niemieckiej bankowości spółdzielczej. Podawany jest czasami przykład, że niemiecki system IPS nie zadziałał właściwie i DZ Bank miał kłopoty. Należałoby się jednak zastanowić, czym skończyłby się ten problem, gdyby nie system IPS. Dowodem skuteczności Systemu Ochrony Instytucjonalnej jest dobry stan niemieckiej bankowości spółdzielczej. Zapoznanie się z dobrymi wzorcami pozwoli na wypracowanie kierunku zmian organizacji bankowości spółdzielczej w Polsce. W prowadzonych dyskusjach proponuję wystrzegać się powtarzania niesprawdzonych informacji, bo to utrudnia osiągnięcie celu i powoduje niepotrzebny zamęt. Dla przykładu – mówi się o limitach kredytowych w rozumieniu PRL-owskich rozdzielników. Według aktualnego stanu każdy z banków w swojej strategii i – konsekwentnie – w zarządzaniu ryzykiem kredytowym określa (wylicza), jakie są możliwości kredytowe banku. W IPS będzie nadal tak samo, zaś powołana przez banki instytucja (organ) pomoże w dokonaniu wyliczenia zdolności do udzielania kredytów i dodatkowo poradzi, jak w grupie znaleźć możliwości bezpiecznego zwiększenia akcji kredytowej, jeżeli takie lokalne potrzeby wystąpią. Martwi mnie także dość często przejawiające się niezrozumienie roli zespołu powołanego przez prezydia rad obu zrzeszeń. Jego zadaniem jest poszukiwanie nowych roz- wiązań, oczywiście przy udziale tych, którzy ostatecznie wpłyną na przyszłe regulacje (szczególnie KNF i MF) oraz przygotowanie propozycji (podkreślam: propozycji) dla obu zrzeszeń, które w demokratyczny sposób rozważą ich przydatność. Niezależnie od decyzji zrzeszeń w zakresie przyjęcia proponowanych rozwiązań wdrożenie rozporządzenia CRR będzie obowiązujące, bezpośrednio na podstawie jego przepisów. Natomiast przepisy dyrektywy CRD IV wymagają zaimplementowania do polskiego porządku prawnego poprzez wydanie i modyfikację odpowiednich krajowych aktów prawnych. Podkreślam, że KNF i Ministerstwo Finansów oczekują sensownych propozycji od Banków Spółdzielczych. Pojawiają się głosy, że przygotowanie projektu należało poprzedzić konsultacjami w sektorze, jednak wydaje się, że temu postulatowi sprostać niezwykle trudno z uwagi na ograniczony czas, szeroki zakres przepisów oraz liczne grono zainteresowanych. Niemniej każda propozycja zgłaszana przez Banki Spółdzielcze była i będzie zawsze wnikliwie rozpatrywana przez Międzyzrzeszeniowy Zespół d.s. Regulacji. Często też spotykam się z poglądem, że IPS ma być obowiązkowy. Z propozycji nowych regulacji ewidentnie wynika, że IPS jest rozwiązaniem dobrowolnym, a problem sprowadza się tylko do tego, czy konkretny bank będzie w stanie działać sam, bez współdziałania z innymi, nie tylko po wdrożeniu Rozporządzenia CRR, lecz także w każdej sytuacji rosnącej konkurencji i rosnących kosztów, które w bankach spółdzielczych są nieproporcjonalnie wysokie. Niepokoi mnie zbyt wielka wiara, że działając w dotychczasowy sposób, będziemy sobie nadal dobrze radzili, i powtarzanie, jacy dobrzy jesteśmy. Jeżeli ktoś uważa, że Banków Spółdzielczych i ich zrzeszeń nie dotyczy ryzyko, które przecież może się zdarzyć każdemu podmiotowi, to przypominam, co musiał zrobić Mazowiecki Bank Regionalny i całe jego zrzeszenie, głównie na skutek zdarzenia polegającego na pechowej lokacie. Moje doświadczenie życiowe mówi, że w pewnym momencie, gdy firma rozwija się pomyślnie, decydenci często zachłystują się sukcesami i podejmują nawet bardzo ryzykowne decyzje. Z wypowiedzi przedstawicieli KNF na jednym ze spotkań, jak również z konferencji w NBP, wyraźnie wynika, że KNF nieraz musiała interweniować, widząc zbyt ryzykowne działania niektórych Banków Spółdzielczych. W ramach IPS, zamiast KNF, upoważniona przez banki instytucja zwróci uwagę na ryzykowność działań i poradzi, co można zrobić, aby było bezpiecznie i skutecznie. Chciałbym podkreślić, że system IPS ma działać przede wszystkim prewencyjnie. Na jednym ze spotkań w Montabaur mocno podkreślano rolę BVR w zakresie prewencyjnego działania. Takie podejście skutecznie eliminuje ryzyko rzeczywistej konieczności przyjmowania odpowiedzialności Banków Spółdzielczych, Oczywiście funkcjonujących w systemie osiągnięcie bezIPS, za wadliwe działania konkretnego banku. Jest pieczeństwa grupy to moja odpowiedź na wymaga określonej ordochodzące do mnie ganizacji systemu, wypoobawy o możliwość wpadki większej sażonego w odpowiednie liczby banków lub mechanizmy monitorowacałej grupy. Oczywiście osiągnięcie beznia, kontroli, wsparcia pieczeństwa grupy solidarnościowego wymaga określonej i jednocześnie podlegaorganizacji systemu, wyposażonego w odjącego zarówno wepowiednie mechaniwnętrznemu nadzorozmy monitorowania, wi, jak i nadzorowi kontroli, wsparcia solidarnościowego i jednocześnie krajowemu. podlegającego zarówno we- wnętrznemu nadzorowi, jak i nadzorowi krajowemu. Wiem, że wiele osób obawia się o duże koszty IPS. Mój pogląd sprowadza się do tego, że najkorzystniejszym rozwiązaniem byłoby stworzenie jednego IPS dla obu zrzeszeń – w odpowiednim przedziale czasowym możemy osiągnąć o wiele większe korzyści. Zachodzi jednak obawa, że do tego potrzeba byłoby zainwestowania w stworzenie nowej organizacji, i istnieje niepewność, czy zrzeszenia dobrze będą współpracowały. Dlatego też, świadomy wypracowanych już rozwiązań o charakterze IPS w poszczególnych zrzeszeniach, nie upieram się przy swoim poglądzie. Jednak nawet przy istnieniu dwóch IPS dojdzie do obniżenia kosztów albo do uzyskania większych przychodów, co przełoży się na lepszy wynik i zwiększenie naszego udziału w rynku. Wykonywanie obecnie pracochłonnych analiz i opracowań przez osoby w każdym z banków może być z powodzeniem zastąpione przez zespół pracowników na szczeblu administratora systemu IPS. KNF nie będzie musiała kontrolować każdego banku (chociaż zawsze będzie mogła to zrobić) – będzie kontrolowała działanie systemu IPS wyposażonego we własną komórkę kontroli wewnętrznej. Zatem nietrudno zauważyć, że po wdrożeniu systemu IPS musi dojść do obniżenia kosztów albo – co jest w ekonomii chyba bardziej oczekiwane – do zwiększenia przychodów (każdy z banków więcej energii może włożyć w działalność handlową). Natomiast lepsza organizacja i współpraca w zakresie rozwiązań informatycznych przyniesie wymierne efekty. Zadaję sobie pytanie, czy IPS to zbawienie i skuteczna pomoc dla Banków Spółdzielczych na dziś i na przyszłość, czy to kara za zbyt ryzykowne działanie banków komercyjnych na świecie. Mam tylko jedną odpowiedź: korzystając z przykrych zdarzeń instytucji finansowych, działających w innych krajach, mocno doświadczonych kryzysem, i podejmowanych prób uzdrowienia sytuacji, mamy okazję stworzenia lepszej organizacji bankowości spółdzielczej w Polsce. Skorzystajmy z niej. Wykorzystajmy tę szansę już dzisiaj, nie czekajmy, aż kryzys dotknie nas, bo wówczas może być za późno. Jerzy Dąbrowski 15 Ludzie i pieniądze Wyniki Banków Spółdzielczych zrzeszonych z Bankiem BPS S.A. według stanu na 31.03.2012 r. Kierunki rozwoju działalności Banków Spółdzielczych nie uległy zmianie. W strukturze ich aktywów bilansowych dominują kredyty i inne należności od podmiotów sektora niefinansowego oraz instytucji samorządowych. W portfelu ekspozycji kredytowych Banków Spółdzielczych dominuje pozycja kredytów dla przedsiębiorstw. Na koniec marca 2012 r. wszystkie banki Grupy BPS spełniały wymagany minimalny poziom kapitałów (równowartość 1 mln euro). Na 31 marca 2012 r. Banki Spółdzielcze zrzeszone były w dwóch strukturach. Jeden bank – Krakowski Bank Spółdzielczy – działał samodzielnie i współpracował z Bankiem BPS S.A. Na koniec marca 2012 r. działalność prowadziły 573 Banki Spółdzielcze. W porównaniu z marcem 2011 r. ich liczba zmniejszyła się o dwa w wyniku połączenia Banku Spółdzielczego w Wysokiem ze Spółdzielczym Bankiem Powiatowym w Piaskach oraz Banku Spółdzielczego w Branicach z Bankiem Spółdzielczym w Namysłowie. Cztery wymienione banki zrzeszone były z Bankiem BPS S.A. Bank BPS S.A. zrzeszał 365 banków, tj. 63,70% łącznej liczby Banków SpółdzielWykres 1. Struktura podmiotowa kredytów sektora niefinansowego 16 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps czych, a SGB-Bank S.A. – 207 banków (36,13%). W drugim półroczu 2011 r. liczba Banków Spółdzielczych Grupy BPS zwiększyła się o 9 banków należących wcześniej do struktur zrzeszeniowych MR Banku, co zaowocowało wzrostem udziału – pod względem liczbowym – Banków Spółdzielczych Zrzeszenia BPS w sektorze o 1,44 pkt proc. w odniesieniu do stanu z końca marca 2011 r. Aktywa bilansowe Banków Spółdzielczych Grupy BPS na 31 marca 2012 r. wynosiły 49 158 mln zł i w okresie 12 miesięcy wzrosły o 5440 mln zł (o 12,44%). W strukturze aktywów zdecydowanie przeważały kredyty i inne należności od podmiotów sektora niefinansowego oraz sektora instytucji rządowych i samorządowych (60,02%). Wartość tej pozycji w ciągu 12 miesięcy zwiększyła się o 3980 mln zł (o 15,59%) do 29 506 mln zł na 31 marca 2012 r. W portfelu kredytowym dominowały kredyty udzielone sektorowi niefinansowemu. Ich wielkość ukształtowała się na poziomie 26 500 mln zł i stanowiła 89,81% łącznego obliga kredytowego. Najwyższe tempo wzrostu w tej grupie kredytów wykazywały kredyty dla przedsiębiorstw (24,62%), rolników indywidualnych (14,55%) oraz dla przedsiębiorców indywidualnych (13,20%). W nieco mniejszym stopniu – kredyty dla insty- Wykres 2. Kredyty sektora niefinansowego tucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych (11,95%) (wykres 1 i 2). W ujęciu przedmiotowym największy udział w portfelu kredytowym miały kredyty inwestycyjne –33,06%. Kredyty operacyjne stanowiły 28,99%, kredyty na zakup nieruchomości – 23,20%, natomiast kredyty konsumpcyjne 12,73%. Środki pieniężne lokowane w innych bankach stanowiły drugą pod względem wielkości pozycję aktywów bilansowych Banków Spółdzielczych, stanowiąc 29,21% aktywów ogółem. Lokaty międzybankowe w wartości nominalnej wynosiły 13 665 mln zł i w porównaniu z końcem marca 2011 r. wzrosły o 903 mln zł, tj. o 7,07%. Wartość lokat złożonych poza Bankiem BPS S.A. wykazywała tendencję malejącą i stanowiła niewielki odsetek całej bazy lokacyjnej Banków Spółdzielczych. Trzecią pod względem wielkości pozycję w aktywach zajmowały instrumenty dłużne i kapitałowe, które stanowiły 3,97% aktywów. Na przestrzeni dwunastu miesięcy ich wartość wzrosła o 253 mln zł, tj. o 14,89%, do 1951 mln zł. Na portfel tych papierów składały się instrumenty kapitałowe w kwocie 457 mln zł oraz dłużne o wartości 1493 mln zł. Główną pozycję pozostałych aktywów stanowiły rzeczowe aktywa trwałe w kwocie 1309 mln zł, których udział w aktywach ogółem wyniósł 2,66%. Wykres 3. Depozyty sektora niefinansowego Podstawowym źródłem finansowania działalności Banków Spółdzielczych były zobowiązania wobec sektora niefinansowego, które stanowiły 76,93% pasywów bilansowych ogółem. Udział kapitałów w pasywach wynosił 10,54%, zobowiązań wobec sektora instytucji rządowych i samorządowych – 7,84%, zobowiązań wobec sektora finansowego – 2,35%, pozostałych pasywów – 2,34%. W porównaniu ze stanem na koniec marca 2011 r. w strukturze pasywów nie zaszły istotne zmiany. Depozyty w Bankach Spółdzielczych Grupy BPS wzrosły w porównaniu z końcem marca 2011 r. o 4467 mln zł (o 12,06%) i na koniec marca 2012 r. wyniosły 41 518 mln zł. Na bazę depozytową składały się depozyty sektora niefinansowego – 37 761 mln zł – oraz sektora instytucji rządowych i samorządowych – 3847 mln zł. O wysokiej dynamice jej rozwoju zdecydowały przede wszystkim depozyty osób prywatnych (środki tych podmiotów wzrosły o 15,87%) oraz rolników indywidualnych (zwiększyły się o 14,55%). W mniejszym stopniu wzrosły depozyty instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych (o 6,73%) oraz przedsiębiorców indywidualnych (o 5,27%) (wykres 3 i 4). Depozyty sektora instytucji rządowych i samorządowych, podobnie jak w ubiegłych latach, w pierwszym kwartale uległy wzrostowi, jednak w perspektywie długookresowej, obejmującej okres od początku 2009 r., obserwuje się zahamowanie trendu rosnącego. W ujęciu rocznym zmniejszyły się one o 1,41% (wykres 5 i 6). Na 31 marca 2012 r. dominowały depozyty terminowe, które stanowiły 56,77% ogółu depozytów, natomiast udział depozytów bieżących wynosił 43,23%. Drugim pod względem wielkości źródłem finansowania w zrzeszonych Bankach Spółdzielczych były kapitały. Pokrywały aktywa bilansowe w 10,54%. Na koniec marca 2012 r. osiągnęły poziom 5182 mln zł i stanowiły 25,25% rzeczowych aktywów trwałych. Wynik finansowy netto Banków Spółdzielczych w trzech pierwszych miesiącach 2012 r. wyniósł 172,6 mln zł i był o 31,4 mln zł (o 22,23%) wyższy niż w analogicznym okresie 2011 r. O wzroście wyniku finansowego zdecydował przyrost wyniku odsetkowego. Wynik odsetkowy był podstawową pozycją wyniku działalności bankowej (stanowił 76,25%) i wykazywał wysoką dynamikę – 123,09%. Istotne znaczenie miała również niższa dynamika wydatków niż wyniku działalności bankowej. Koszty działania wzrosły w analizowanym okresie o 10,69%, natomiast wynik działalności bankowej o 17,42%. Na poziom wyniku finansowego wpłynęły także dokonane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości aktywów finansowych. Na koniec marca 2012 r. saldo Wykres 4. Depozyty sektora instytucji rządowych i samorządowych 17 Ludzie i pieniądze Wykres 5. Depozyty osób prywatnych rezerw celowych było wyższe o 91,36% niż w tym samym okresie 2011 r. W ujęciu nominalnym saldo tych odpisów wynosiło 29 mln zł. W pierwszym kwartale 2012 r. poprawiła się efektywność kosztowa banków. Wskaźnik kosztów operacyjnych (C/I) wyniósł 62,46% i był o 4,03 pkt proc. niższy niż w analogicznym okresie 2011 r. Wskaźniki rentowności osiągnięte na 31 marca 2012 r. uległy poprawie na przestrzeni ostatniego roku. Wskaźnik ROA wzrósł o 0,11 pkt proc. do 1,42%, natomiast współczynnik ROE o 1,07 pkt proc. do 12,78%. W ujęciu rocznym nastąpiło pogorszenie jakości portfela kredytowego, mierzonej wielkością nominalną i udziałem kredytów zagrożonych. Kredyty z rozpoznaną utratą wartości wzrosły o 329 mln zł, tj. o 24,65%. Udział kredytów z rozpoznaną utratą wartości z odsetkami w całym portfelu kredytowym zwiększył się z 5,25% na koniec marca 2011 r. do 5,65% na 31 marca 2012 r., natomiast wskaźnik ten liczony bez odsetek wzrósł odpowiednio z 4,34% do 4,82%. Sytuację Banków Spółdzielczych w zakresie płynności należy uznać za zadowalającą. Na przestrzeni ostatniego roku odnotowano wzrost aktywów płynnych, w porównaniu do końca marca 2011 r. o 2214 mln zł, tj. o 15,23%. Średni udział aktywów płynnych w aktywach ogółem 18 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Wykres 6. Struktura depozytów sektora niefinansowego wyniósł 27,47%. Jednocześnie nastąpiło zwiększenie o 15,87% poziomu stabilnych środków obcych. Nadwyżka depozytów nad kredytami wzrosła o 497 mln zł do 11 967 mln zł, natomiast relacja depozytów do kredytów wyniosła 140,73% i zmniejszyła się w ciągu 12 miesięcy o 4,36 pkt proc. Fundusze własne, zapewniające bezpieczeństwo ekonomiczne banków, na koniec marca 2012 r. wyniosły 5013 mln zł i w okresie 12 miesięcy zwiększyły się o 14,90%. Z łącznej kwoty funduszy własnych 92,95% przypadało na fundusze własne podstawowe i 7,05% na fundusze własne uzupełniające. Całkowity wymóg kapitałowy wzrósł o 301 mln zł, tj. o 11,83%, do poziomu 2844 mln zł. Z tej kwoty 86,88% przypadało na wymóg z tytułu ryzyka kredytowego, 12,56% – na ryzyko operacyjne, a 0,56% – na wymogi z tytułu pozostałych rodzajów ryzyka. Średni współczynnik wypłacalności na koniec marca 2012 r. wynosił 14,10%, co oznacza jego wzrost w porównaniu do stanu na 31 marca 2011 r. o 0,37 pkt proc. podmiotów sektora niefinansowego oraz instytucji samorządowych. W portfelu ekspozycji kredytowych Banków Spółdzielczych dominuje pozycja kredytów dla przedsiębiorstw. W trzech pierwszych miesiącach 2012 r. wypracowano wyższy wynik finansowy netto niż w analogicznym okresie 2011 r. Głównym źródłem jego poprawy był przyrost wyniku odsetkowego. Pozostałe pozycje wyniku działalności bankowej miały niewielki wpływ na poprawę wyniku tych banków. Pozytywne tendencje obserwuje się w zakresie wskaźnika kosztów działania banku do wyniku działalności bankowej. Głównym obszarem ryzyka jest jakość portfela kredytowego, która od 2009 r. ulega systematycznemu pogorszeniu. Wskaźnik kredytów zagrożonych na 31.03.2012 r. wynosił 5,65%. Sytuacja Banków Spółdzielczych w zakresie adekwatności kapitałów jest stabilna. Wszystkie banki spełniały wymogi w zakresie współczynnika wypłacalności oraz poziomu kapitałów (równowartość 1 mln euro). W pierwszym kwartale 2012 r. aktywność Banków Spółdzielczych Grupy BPS, mierzona dynamiką wzrostu sumy bilansowej, była zadowalająca. Kierunki rozwoju działalności Banków Spółdzielczych nie uległy zmianie. W strukturze ich aktywów bilansowych dominują kredyty i inne należności od Helena Banaśkiewicz Dyrektor Departamentu Bankowości Spółdzielczej Banku BPS S.A. Express Elixir – nowa marka na rynku usług płatniczych w Polsce Już niebawem ma wystartować na polskim rynku bankowym nowy system Krajowej Izby Rozliczeniowej o nazwie Express Elixir, służący do realizacji przelewów natychmiastowych. Usługi płatnicze, tak jak każda inna działalność usługowa, nieustannie ewoluują w kierunku coraz nowocześniejszych rozwiązań, które spełnią rosnące oczekiwania klientów. Jeszcze niedawno płatności międzybankowe były przesyłane w postaci papierowej, a czas rozrachunku był liczony w dniach. Dziś chyba każdy bankowiec w Polsce bezbłędnie kojarzy nazwę Elixir z usługą elektronicznego przelewu krajowego, realizowanego poprzez Krajową Izbę Rozliczeniową S.A., którego czas rozliczenia wynosi maksymalnie kilka godzin. Uruchomienie systemu Elixir w 1994 roku było na rynku prawdziwą rewolucją, dzięki której Polska znalazła się w ścisłej czołówce pod względem zaawansowania systemów płatniczych na świecie oraz szybkości realizacji płatności. Obecnie, w dobie powszechnego handlu internetowego, gdy czas odgrywa krytyczną rolę w realizacji transakcji, dla wielu odbiorców usług bankowych oczekiwanie na rozliczenie sesji staje się już nieakceptowalne, a rynek wymusza opracowanie takich rozwiązań, które umożliwią rozrachunek jeszcze szybciej. Do tej pory zadanie częściowo spełniał system Sorbnet, umożliwiający rozliczenia w czasie rzeczywistym. Nie jest to jednak rozwiązanie idealne dla klientów, gdyż godziny pracy systemu są ograniczone, a koszt realizacji transakcji relatywnie wysoki, co wynika z założenia, że podstawowym celem istnienia systemu Sorbnet jest realizacja transakcji międzybankowych i wysokokwotowych. W 2012 roku mamy szansę na zapoczątkowanie kolejnego przeskoku jakościowego w rozliczeniach krajowych. Zapowiadany już w zeszłym roku przez KIR System Rozliczeń Płatności Natychmiastowych właśnie zaczyna funkcjonować produkcyjnie pod nazwą Express Elixir. Nowa marka przez skojarzenie z istniejącym systemem Elixir ma przywodzić na myśl KIR jako dostawcę rozwiązania i solidnego partnera, a z drugiej strony podkreśla walor innowacji – czas realizacji transakcji. Główne cechy systemu to: jego dostępność w trybie ciągłym 24/7/365, realizacja transakcji, od przyjęcia zlecenia do zaksięgowania uznania na rachunku odbiorcy płatności, w ciągu kilku do maksymalnie kilkudziesięciu sekund, Wykres 1. Techniczne wymogi, które należy spełnić, aby zostać podłączonym do systemu – schemat rozwiązania wymiana przelewów tylko pomiędzy bankami, które przystąpią do systemu, kwota pojedynczej transakcji nie większa niż 100 000 zł, bezpieczeństwo środków zapewnione poprzez wykorzystanie rachunku powierniczego dla systemu, prowadzonego w NBP. Oczywiście warunkiem powodzenia Express Elixir jest jego implementacja w jak największej liczbie banków w Polsce. Według danych KIR obecnie już co najmniej dziesięć spośród największych banków podpisało umowy uczestnictwa w systemie, a pierwsze dwa planują rozpocząć produkcyjną wymianę komunikatów w czerwcu br. Doceniając potencjał rozwiązania, także Zarząd Banku BPS S.A. podjął decyzję o przystąpieniu do rozliczeń w Express Elixir, pragnąc jednocześnie wspierać Banki Spółdzielcze Grupy BPS w tym zakresie, podobnie jak to ma miejsce w przypadku rozliczeń w Elixir. Dlatego też jednym z elementów budowanego właśnie przez IT BPS nowego Systemu Rozliczeń Krajowych będzie moduł rozliczeń płatności natychmiastowych, z którym będą mogły się komunikować systemy Banków Spółdzielczych w procesie realizacji transakcji. Techniczne wymogi, które należy spełnić, aby zostać podłączonym do systemu, jak również standardy wymiany danych, zostały już udostępnione wszystkim Bankom Spółdzielczym. Sche- mat rozwiązania przedstawia wykres 1. Express Elixir nie ma zastąpić dotychczasowego systemu Elixir, a raczej uzupełnić ofertę o nową usługę. Pozwoli zaoferować klientom szybki przelew, którego cena zapewne w większości banków zostanie skalkulowana znacznie poniżej kosztu przelewu w Sorbnet, a jednocześnie nie będzie związany z ryzykiem utraty środków, jakie ponoszą klienci, realizując podobne usługi poprzez firmy spoza systemu bankowego. Każdy Bank Spółdzielczy będzie mógł w dowolnym momencie podjąć decyzję o przystąpieniu do systemu, bez wpływu na dotychczas realizowane rozliczenia. Jednakże do rozpoczęcia realizacji płatności niezbędne będzie odpowiednie dostosowanie własnych systemów po stronie BS, zakończone pozytywnym wynikiem testów z Bankiem BPS S.A. Po stronie Banku BPS S.A. pełna funkcjonalność systemu i uruchomienie produkcyjne rozwiązania są planowane na jesień br. Marek Kuropka Ekspert Departament Rozliczeń Krajowych i Zagranicznych Banku BPS S.A. 19 Ludzie i pieniądze Dobre wyniki Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. po I kwartale Sytuację ekonomiczno-finansową Banku BPS S.A. za I kwartał 2012 roku należy ocenić pozytywnie. Potwierdzają to wielkości bilansowe, wyniki oraz wskaźniki efektywnościowe uzyskane po trzech miesiącach bieżącego roku, które prezentują się bardzo korzystnie w porównaniu zarówno z analogicznym okresem ubiegłego roku, jak i założeniami planu finansowego banku. Zysk brutto po I kwartale br. wyniósł 27,3 mln zł i był wyższy od uzyskanego przed rokiem o 5,1 mln zł, tj. o 23,1%, natomiast zysk netto ukształtował się na poziomie 23,1 mln zł, tj. o 15,3% wyższym od wielkości wygenerowanej w tym samym okresie roku poprzedniego (tabela 1). Głównym elementem, który wpłynął na wzrost wyniku finansowego banku, był wynik z tytułu odsetek, który w porównaniu z wielkością wygenerowaną w ciągu trzech miesięcy ubiegłego roku zwiększył się o 32,3%, osiągając na koniec marca br. wysokość 65,0 mln zł. Przyczynił się do tego między innymi rozwój akcji kredytowej, zrealizowanej przy wyższym poziomie marży odsetkowej. Spread odsetkowy, tj. różnica pomiędzy średnim oprocentowaniem aktywów i pasywów odsetkowych na koniec I kwartału 2012 roku, osiągnął poziom 1,58 pkt proc., podczas gdy przed rokiem wyniósł 1,19 pkt proc. (wykres 1). Z uwagi na zwiększającą się skalę działalności handlowej, jak również wzrost marż realizowanych na głównych pozycjach aktywów i pasywów odsetkowych, zmianie ulega struktura wyniku na działalności bankowej, przejawiająca się wzrostem udziału wyniku z tytułu odsetek. Relacja ta na koniec marca br. ukształtowała się na poziomie 70,4%, przed rokiem 67,5%, natomiast na koniec I kwartału 2010 roku wyniosła 40,6%. W całym sektorze bankowym udział wyniku z tytułu odsetek w wyniku na działalności bankowej na koniec marca 2012 roku stanowił średnio 61,0%. Wysoki poziom wyniku finansowego ma swoje odzwierciedlenie we wskaźnikach obrazujących rentowność działania banku. Pomimo przyrostu sumy bilansowej wskaźnik ROA brutto ukształtował się na poziomie 20 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Tabela 1. Podstawowe wielkości rachunku zysków i strat Banku BPS S.A. (w tys. zł) . Wyszczególnienie 31.03.2011 31.03.2012 Wykonanie Dynamika Plan r./r. 31.03.2012 /plan Wynik z tytułu odsetek 49 114 64 965 132,3% 63 015 103,1% Wynik z tytułu prowizji 12 886 10 168 78,9% 10 213 99,6% Wynik na operacjach finansowych 7 285 9 444 129,6% 12 042 78,4% Wynik z pozycji wymiany 3 284 7 529 229,3% 7 959 94,6% Wynik na działalności bankowej 72 760 92 303 126,9% 93 464 98,8% Koszty działania banku z amortyzacją 48 922 57 087 116,7% 61 346 93,1% Różnica wartości rezerw i aktualizacji -4 544 -11 491 252,9% -9 559 120,2% Wynik finansowy brutto 22 213 27 337 123,1% 25 611 106,7% Wynik finansowy netto 20 045 23 108 115,3% 22 222 104,0% Wykres 1. Przychodowość i kosztowość aktywów i pasywów odsetkowych. wyższym, zarówno w porównaniu do wielkości odnotowanej w analogicznym okresie ubiegłego roku, jak i w odniesieniu do planu finansowego na 31.03.2012 roku. Podstawowy dla właścicieli banku wskaźnik, który określa zwrot na zainwestowanym przez nich kapitale – ROE brutto – wyniósł 16,65% i na przełomie roku uległ obniżeniu ze względu na wyższą dynamikę kapitałów własnych (dwie emisje akcji własnych) niż wypracowanego wyniku. Mimo że w ostatnich latach bank podejmował wzmożone działania związane z rozwojem, unowocześnianiem oraz poprawą wizerunku i bezpieczeństwa, następuje systematyczna poprawa wskaźnika C/I. Jest to spowodowane uzyskiwaniem wyższej dynamiki wyniku na działalności bankowej niż kosztów funkcjonowania banku. Według stanu na 31.03.2012 roku omawiana relacja wyniosła 59,2% i w porównaniu z uzyskaną przed rokiem ukształtowała się na poziomie korzystniejszym o 5,7 pkt proc., natomiast w zestawieniu z wielkością planowaną była niższa o 5,1 pkt proc. (tabela 2). Należy podkreślić, iż w sektorze bankowym powyższy wskaźnik w okresie 31.03.2011-31.03.2012 obniżył się zaledwie o 0,2 pkt proc. i wyniósł 50,6%. Bank zrealizował większość założeń przyjętych w planie finansowym na I kwartał 2012 roku, tj. między innymi w zakresie sumy bilansowej, działalności handlowej, wyników finansowych i wzmocnienia kapitałowego. Nie osiągnięto natomiast w planowanej wysokości udziału kredytów zagrożonych w kredytach ogółem. Wskaźnik obrazujący jakość portfela kredytowego wyniósł na koniec marca br. 7,5% i w porównaniu z wielkością określoną w planie finansowym był wyższy o 0,4 pkt proc. Pogorszenie jakości portfela kredytowego banku obserwowane jest, począwszy od IV kwartału ubiegłego roku, i jest konsekwencją migracji należności z niższej do wyższej kategorii ryzyka. W rezultacie wynik z tytułu rezerw i aktualizacji był gorszy niż ujęto w projekcji finansowej na koniec marca br. o 1,9 mln zł. Ponadto bank uzyskał niższy, niż zakładano w planie finansowym, poziom adekwatności kapitałowej, niemniej wartość współczynnika wypłacalności, jak również relacja kapitału wewnętrznego do kapitału niezbędnego na pokrycie ryzyka były znacząco lepsze od zewnętrznych wymogów regulacyjnych i ostrożnościowych limitów ustalonych w wewnętrznych przepisach banku. W I kwartale br. do funduszy własnych banku zaliczono: 2 0 mln zł, pochodzące z przeprowadzonej w lipcu 2011 roku emisji obli- Tabela 2. Podstawowe wskaźniki efektywnościowe Banku BPS S.A. Wyszczególnienie 31.03.2011 31.03.2012 Zmiana r./r. Plan Wykonanie 31.03.2012 -plan ROA brutto 0,53% 0,60% 0,07 pkt proc. 0,56% 0,04 pkt proc. ROE brutto 17,19% 16,65% -0,54 pkt proc. 14,83% 1,82 pkt proc. C/I 64,90% 59,19% -5,71 pkt proc. 64,33% -5,14 pkt proc. Wykres 2. Fundusze własne (w mln zł) i współczynnik wypłacalności gacji siedmioletnich na łączną kwotę 100 mln zł (do końca 2011 roku bank uzyskał zgodę KNF na zaliczenie 80 mln zł); 115,5 mln zł, pochodzące z przeprowadzonej w lutym br. emisji akcji własnych banku serii K. W efekcie fundusze własne banku na 31.03.2012 roku wyniosły 910,3 mln zł i ukształtowały się na poziomie zbliżonym do planowanego. Jednakże ze względu na przekroczenie zakładanej wielkości całkowitego wymogu kapitałowego na pokrycie ryzyka działalności banku o 11,7 mln zł współczynnik wypłacalności na koniec marca br. wyniósł 9,7% i był niższy od przyjętego w planie o 0,2 pkt proc. (wykres 2) Należy podkreślić, że utrzymanie poziomu adekwatności kapitałowej, w tym współczynnika wypłacalności, zgodnie z rekomendacją Komisji Nadzoru Finansowego w wysokości powyżej 10% będzie w kolejnych kwartałach br. znacznie utrudnione. W planie finansowym na rok 2012 przyjęto, że w marcu i październiku zostaną wyemitowane obligacje podporządkowane w wysokości odpowiednio 60 mln zł i 50 mln zł. Pierwsza emisja nie została zrealizowana i fundusze własne nie zostały o tę kwotę zasilone w planowanym terminie, tj. w kwietniu br. Przygotowania do emisji obligacji zo- stały wstrzymane w związku z wniesieniem przez Bank Zachodni WBK powództwa do sądu powszechnego, dotyczącego stwierdzenia nieważności uchwały NWZA w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego. Mimo że powództwo wniesione przez akcjonariusza nie powoduje zmian w zakresie wysokości kapitału zakładowego, wpływa jednak negatywnie na przeprowadzenie efektywnej emisji obligacji podporządkowanych oraz uzyskanie zgody KNF na zaliczenie środków z niej pochodzących do funduszy uzupełniających banku. W konsekwencji w związku z brakiem możliwości zwiększenia funduszy własnych, zgodnie z harmonogramem przyjętym w obowiązującym planie finansowym, jak również w związku z przyjętą strategią wyjścia do końca bieżącego roku z ryzykownej działalności na rynku inwestycji w papiery wartościowe dopuszczone do publicznego obrotu, bank jest w trakcie opracowywania korekty planu finansowego na 2012 rok. Anna Sadzińska Dyrektor Departamentu Planowania i Strategii Banku BPS S.A. 21 Ludzie i pieniądze Bilans kwartału Wyniki Banku BPS S.A. i zrzeszonych banków spółdzielczych na tle sektora bankowego według stanu na 31.03.2012 r. Według wstępnych danych opublikowanych 31 maja 2012 r. przez Główny Urząd Statystyczny wzrost PKB w pierwszym kwartale br. wyniósł 3,5%. Relatywnie dobre tempo wzrostu gospodarczego sprzyjało dalszemu rozwojowi sektora bankowego w Polsce, w tym sektora banków spółdzielczych. Suma bilansowa zrzeszonych BS-ów wyniosła na koniec marca br. 49,2 mld zł i w ciągu 12 miesięcy wzrosła o 12,4%. Zarówno w przypadku zrzeszonych BS-ów, jak i sektora bankowego podstawowym źródłem finansowania działalności są depozyty klientów sektora niefinansowego i JST, które na 31 marca br. stanowiły odpowiednio 84,6% i 56,9% sumy bilansowej. Dynamika omawianych depozytów w zrzeszonych BS-ach w okresie marzec 2011 – marzec 2012 wyniosła 112,7% i była wyższa niż w sektorze bankowym o 4,4 pp. (tab. 1). W Banku BPS S.A., z uwagi na specyficzny charakter prowadzonej działalności (ponad 80% sumy bilansowej stanowią depozyty banków spółdzielczych) udział depozytów klientów sektora niefinansowego i JST wyniósł 9,3%, a ich dynamika w analizowanym okresie ukształtowała się na poziomie zbliżonym do sektora bankowego. W związku z tym na 31 marca br. depozyty Banku BPS S.A. pozyskane od klientów sektora niefinansowego i JST finansowały jedynie 22,5% kredytów tych klientów, podczas gdy w sektorze bankowym relacja ta ukształtowała się na poziomie 84,5% (luka finansowania wyniosła 136,5 mld zł). W zrzeszonych BS-ach wolumen depozytów podmiotów niefinansowych i JST prze- Tabela 1. Wybrane elementy bilansu banków (w mln zł) 22 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps wyższał wartość udzielonych kredytów, pozwalając uzyskać im nadpłynność w wysokości 12,1 mld zł. Uatrakcyjnienie oferty produktowej oraz wzrost rozpoznawalności marki „Grupa BPS” przyczyniły się do szybsze go niż w sektorze bankowym tempa rozwoju akcji kredytowej, które zarówno w Banku BPS S.A., jak i zrzeszonych BSach było wyższe odpowiednio o 21,9 pp. oraz o 2,0 pp. Należy jednak zwrócić uwagę na pogarszający się wskaźnik jakości kredytów sektora niefinansowego i JST. Według stanu na 31 marca br. udział kredytów zagrożonych w kredytach sektora niefinansowego i budżetu wyniósł w Ban- Tabela 2. Wybrane elementy rachunku zysków i strat (w mln zł) Tabela 3. Fundusze własne (w mln zł) ku BPS S.A. 7,75% i w ciągu 12 miesięcy pogorszył się o 0,62 pp., natomiast w zrzeszonych BS-ach ukształtował się na poziomie 5,65%, tj. o 0,40 pp. gorszym niż rok wcześniej. Sektor bankowy zanotował w tym czasie poprawę jakości portfela o 0,38 pp., osiągając na koniec marca br. wskaźnik w wysokości 7,64%. Dynamika kredytów oraz poprawa marż na głównych pozycjach aktywów i pasywów odsetkowych przekłada się na korzystniejsze wyniki finansowe osiągane przez podmioty Zrzeszenia BPS względem sektora bankowego. Wyższa niż w sektorze dynamika wyniku na działalności bankowej, zarówno w Banku BPS S.A., jak i w zrzeszonych BS-ach była efektem wzrostu wyniku z tytułu odsetek odpowiednio o 16 mln zł, tj. o 32,3% oraz o 96 mln zł, tj. o 23,1%, głównie dzięki wyższym przychodom odsetkowym od kredytów. Równocześnie koszty funkcjonowania Banku BPS S.A. oraz zrzeszonych BS-ów rosły szybciej niż w sektorze bankowym. Było to w dużej mierze związane z działaniami ukierunkowanymi na wzrost integracji podmiotów Zrzeszenia oraz promocję i ujednolicenie wizerunku rynkowego. Ponadto, w związku z pogorszeniem się sytuacji części kredytobiorców na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy, Bank BPS S.A. oraz zrzeszone BS-y odnotowały wyraźny wzrost ujemnego wyniku z tytułu rezerw (odpowiednio o 152,9% oraz o 79,9%). W tym czasie w sektorze bankowym różnica wartości rezerw i aktualizacji pogorszyła się o 3,1% (tab. 2). Niemniej, zarówno Bank BPS, jak i zrzeszone BS-y zanotowały wyższą niż w sektorze bankowym dynamikę wyniku finansowego. Wynik finansowy brutto zrzeszonych BS-ów wyniósł na koniec marca br. 214 mln zł i w porównaniu z 31.03.2011 r. wzrósł o 41 mln zł, natomiast zysk netto poprawił się o 31 mln zł, osiągając na koniec I kwartału br. war- tość 173 mln zł. W Banku BPS S.A. na 31.03.2012 r. wynik finansowy brutto ukształtował się na poziomie 27 mln zł i był wyższy niż przed rokiem o 5 mln zł, natomiast zysk netto wyniósł 23 mln zł, tj. wzrósł o 3 mln zł. Wartość funduszy własnych, zapewniających bezpieczeństwo ekonomiczne banków, na koniec marca br. wyniosła w sektorze bankowym 115,2 mld zł i w ciągu 12 miesięcy wzrosła o 12,5 mld zł, tj. o 12,2%. W ciągu trzech miesięcy 2012 r. fundusze własne sektora powiększyły się o 4,6 mld zł, tj. o 4,2%, natomiast w I kwartale 2011 r. wzrosły jedynie o 2,4 mld zł, tj. o 2,4% (tab. 3). Całkowity wymóg kapitałowy sektora bankowego wyniósł na koniec marca br. 66,9 mld zł i w ciągu 12 miesięcy wzrósł o 7,6 mld zł, tj. o 12,8%, głównie w wyniku wzrostu wymogów z tytułu ryzyka kredytowego, które stanowiły ponad 88% wszystkich wymogów kapitałowych. 23 Ludzie i pieniądze Tabela 4. Podstawowe wskaźniki efektywnościowe Tabela 5. Wybrane wskaźniki wydajnościowe (w tys. zł) W konsekwencji średni współczynnik wypłacalności w sektorze bankowym obniżył się w okresie 12 miesięcy o 0,07 pp. Bank BPS S.A. oraz zrzeszone BS-y zanotowały niższą dynamikę wymogów kapitałowych niż funduszy własnych, co przełożyło się na wzrost ich współczynników wypłacalności odpowiednio o 0,13 pp. oraz 0,38 pp. Współczynnik Tier 1 (uwzględniający w wyliczeniach fundusze podstawowe) w Banku BPS S.A. na 31 marca 2012 r. osiągnął poziom 6,93%, podczas gdy w sektorze bankowym i zrzeszonych bankach spółdzielczych odpowiednio 12,36% i 13,11%. W porównaniu z marcem 2011 r. wskaźnik Tier 1 w Banku BPS S.A. oraz w zrzeszonych BS-ach wzrósł odpowiednio o 0,21 pp. i 0,27 pp., co związane było przede wszystkim z zaliczeniem do funduszy podstawowych większości wypracowanego zysku oraz – w przypadku Banku BPS S.A. – emisją akcji własnych. Podstawowy dla właścicieli banków wskaźnik, który określa zwrot z zainwestowanego kapitału – ROE netto – na 31.03.2012 r. wyniósł w zrzeszonych BS-ach 15,32% i był wyższy od osiągnięte24 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps go przez Bank BPS S.A. (o 1,24 pp.) oraz sektor bankowy (o 2,78%), a także wyższy o 1,07 pp. niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Wzrost omawianego wskaźnika w zrzeszonych BS-ach wynikał z wyższej dynamiki zysku netto niż kapitałów, w przeciwieństwie do Banku BPS S.A. oraz sektora bankowego, w których szybszy wzrost poziomu kapitałów skutkował obniżeniem wskaźnika ROE netto odpowiednio o 1,43 pp. i 0,58 pp. (tab. 4). Bank BPS S.A. i zrzeszone BS-y na przestrzeni 12 miesięcy poprawiły swoje wskaźniki C/I odpowiednio o 5,71 pp. oraz 3,83 pp. Niemniej należy zwrócić uwagę, iż wskaźnik ten w sektorze bankowym na 31.03.2012 r. ukształtował się na poziomie 50,65% tj. istotnie lepszym niż w Grupie BPS. * * * * * Podstawowe wielkości bilansowe Banku BPS S.A. oraz zrzeszonych banków spółdzielczych osiągnięte w I kw. 2012 r. były wyższe niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Ponadto roczna dynamika większości omawianych wielkości znacz- nie przekraczała wartości uzyskane przez sektor bankowy, co świadczy o szybszym rozwoju podmiotów Zrzeszenia BPS. Należy również podkreślić, iż zrzeszone BS-y w ciągu ostatnich 12 miesięcy zwiększały skalę swojej działalności poprzez rozwój sieci placówek (wzrost o 150), podczas gdy w sektorze bankowym liczba placówek w tym okresie zmniejszyła się o 320. Jednak efektywność i wydajność działania zrzeszonych BS-ów mierzona wskaźnikami prezentowanymi w tabeli nr 5 znacznie odbiegała od wartości osiąganych przez sektor bankowy (tab. 5). Jednocześnie poprawa relacji sumy bilansowej do liczby pracowników i placówek bankowych była wolniejsza niż w sektorze odpowiednio o 1,8 pp. i 6,2 pp. Marek Kret Departament Planowania i Strategii Bank BPS S.A. Naruszenia niektórych przepisów prawa W ostatnim okresie doszło do ujawnienia w Bankach Spółdzielczych przez UKNF nieprawidłowości dotyczących reprezentacji banku w czynnościach prawnych z członkami zarządu oraz w zakresie wypłaty udziałów członkowskich. W tych okolicznościach zachodzi konieczność wyjaśnienia powyższych zagadnień na gruncie obowiązujących przepisów prawa. Reprezentacja Banku Spółdzielczego w stosunkach z członkami zarządu Zgodnie z postanowieniami art. 48 ustawy – Prawo spółdzielcze zarząd kieruje działalnością spółdzielni oraz reprezentuje ją na zewnątrz. Podejmowanie decyzji, niezastrzeżonych w ustawie lub statucie innym organom, należy do zarządu. Artykuł 48 ustawy jest przepisem ogólnym, odnoszącym się do podejmowania decyzji w spółdzielni i jej reprezentowania. Odmienna regulacja w tym przedmiocie w sprawach z członkami zarządu zawarta jest w art. 46 § 1 ustawy. Zgodnie z treścią art. 46 § 1 pkt 8 prawa spółdzielczego do zakresu działania rady nadzorczej należy podejmowanie uchwał w sprawach czynności prawnych dokonywanych między spółdzielnią a członkiem zarządu lub dokonywanych przez spółdzielnię w interesie członka zarządu oraz reprezentowanie spółdzielni przy tych czynnościach; do reprezentowania spółdzielni wystarczy dwóch członków rady przez nią upoważnionych. Z treści art. 46 § 1 pkt 8 ustawy wynika jednoznacznie, że dotyczy on wszystkich czynności prawnych dokonywanych między spółdzielnią a członkiem zarządu lub dokonywanych przez spółdzielnię w interesie członka zarządu oraz reprezentowania spółdzielni przy tych czynnościach. Przepisem szczególnym w stosunku do art. 46 § 1 pkt 8 prawa spółdzielczego jest art. 79a ust. 1 prawa bankowego, ale tylko w zakresie podejmowania decyzji w przedmiocie określonym w tym przepisie. Czynności prawne z członkami zarządu Banku Spółdzielczego dokonane z naruszeniem postanowień art. 46 § 1 pkt 8 prawa spółdzielczego jako sprzeczne z ustawą są nieważne (art. 58 kodeksu cywilnego). Wypłata udziałów członkowskich Członek Banku Spółdzielczego jest zobowiązany zadeklarować i opłacić udziały obowiązkowe oraz może zadeklarować i opłacić udziały dodatkowe. Wypłata udziałów członkowskich następuje zgodnie z postanowieniami ustawy – Prawo spółdzielcze oraz postanowieniami statutu. Wypłata udziałów członkowskich następuje w przypadku: 1. wypowiedzenia udziałów przez członka – dotyczy tylko udziałów dodatkowych, 2. ustania członkostwa wskutek jego wypowiedzenia – dotyczy wszystkich udziałów, 3. ustania członkostwa w przypadku śmierci członka – dotyczy wszystkich udziałów, o ile zgodnie z art. 16a prawa spółdzielczego spadkobiercy członka nie przystąpili do banku. Zgodnie z postanowieniami art. 21 prawa spółdzielczego zwrot udziałów dodatkowych wypowiedzianych przez członka może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za rok, w którym członek dokonał ich wypowiedzenia i wystąpił z żądaniem zwrotu, o ile jego udziały nie zostały przeznaczone na pokrycie strat spółdzielni. Sposób i termin zwrotu określa statut. Udziały byłego członka wypłaca się na podstawie zatwierdzonego sprawozdania finansowego za rok, w którym członek przestał należeć do spółdzielni. Sposób i terminy wypłaty określa statut (art. 26 ust. 1 ustawy). Postanowienia dotyczące wypłaty udziałów, zawarte w art. 21 i art. 26 prawa spółdzielczego, z których wynika, że wypłaty udziałów nie można dokonać przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za rok, w którym członek dokona wypowiedzenia udziałów lub w którym członek przestał należeć do spółdzielni, mają charakter bezwzględnie obowiązujący. Oznacza to, że bank spółdzielczy nie może uregulować w statucie warunków wypłaty udziałów w sposób odmienny ani dokonywać wypłaty wcześniej, niż to wynika z postanowień artykułów 21 i 26 ustawy. W praktyce jednak w niektórych bankach spółdzielczych stwierdzono dokonanie wypłaty udziałów przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za rok, w którym członek wypowiedział udziały dodatkowe lub w którym przestał być członkiem. Wypłata udziałów dokonana przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za rok, w którym członek wypowiedział udziały dodatkowe lub w którym przestał być członkiem, stanowi rażące naruszenie postanowień art. 21 lub art. 26 prawa spółdzielczego oraz obowiązującego w banku statutu. Taka wypłata udziałów pozbawia bank możliwości dysponowania określonymi środkami pieniężnymi, stanowiącymi równowartość wypłaconych udziałów, przez okres wynikający z art. 21 i 26 ustawy oraz z obowiązującego statutu banku, a w konsekwencji prowadzi do powstania szkody. Na podstawie art. 58 ustawy członkowie zarządu odpowiadają za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami statutu. Karol Bernat Radca Prawny 25 Ludzie i pieniądze BPS Cash – nowy system w Grupie BPS Wdrożenie w Grupie BPS nowoczesnego narzędzia do zarządzania gotówką – systemu BPS Cash – pozwoli wszystkim uczestnikom procesu na usprawnienie jego realizacji, poprawę bezpieczeństwa wykonywanych operacji, a wszystko to w celu poprawy jakości obsługi klientów Grupy BPS. Nowy system informatyczny – BPS Cash – przygotowany na potrzeby składania zamówień na zasilenia i odprowadzenia gotówki przez Banki Spółdzielcze oraz oddziały BPS został uruchomiony 9 marca 2012 r. Uruchomienie aplikacji w Zrzeszeniu rozpoczęło się w ramach wdrożenia programu pilotażowego w Bankach Spółdzielczych współpracujących z I Oddziałem BPS w Warszawie. 22 marca aplikację produkcyjnie udostępniono Bankom Spółdzielczym oraz oddziałom BPS w regionie olsztyńskim, 9 maja – Bankom Spółdzielczym współpracującym z Oddziałami BPS w Łodzi i w Sieradzu, a 25 maja – bankom i oddziałom BPS w regionie katowickim. System ten posiada wiele istotnych zalet. Jego zadaniem jest zastąpienie dotąd wykorzystywanych rozwiązań (tj. składania zamówień na zasilenia i odprowadzenia gotówki za pośrednictwem faksu bądź telefonu) oraz automatyzacja części prac dotychczas realizowanych ręcznie, w tym nie tylko procesu zamawiania, lecz także rozliczeń księgowych z tytułu operacji gotówkowych, ujednolicenie zasad składania zamówień, ograniczenie ryzyka operacyjnego procesu zarządzania gotówką w Grupie BPS. Ponadto system dostarcza nowych funkcjonalności. BPS Cash umożliwia wszystkim użytkownikom wzajemną komunikację i możliwość przekazywania informacji, anulowania oraz modyfikacji złożonych zleceń, wykonywanie rekoncyliacji księgowań na rachunkach głównych Banków Spółdzielczych, jak również generowanie raportów z wykonanych operacji. Należy podkreślić, że BPS Cash od dnia uruchomienia ulega ciągłej rozbudowie i modyfikacji. Zmiany w aplikacji wprowadzane były na podstawie uwag zgłaszanych przez użytkowników. O skali zainteresowania nową aplikacją oraz o powszechności jej wykorzystania świadczy m.in. to, że liczba zgłoszonych 26 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps do niej użytkowników przekroczyła w skali całego Zrzeszenia 2400 osób. W momencie podejmowania decyzji o rozpoczęciu prac projektowych Bank BPS przyjął formułę wykonania aplikacji na zamówienie. Etap przygotowania systemu poprzedzony został szczegółową analizą potrzeb funkcjonalnych i technicznych. Przyjęte przez bank rozwiązanie wynika głównie ze specyfiki procesu zarządzania gotówką w Grupie BPS, a jego zaletą jest przeniesienie praw autorskich do oprogramowania na rzecz Banku BPS, co ma bezpośredni wpływ na rozwój systemu (w tym na zakres możliwych do wykonania zmian oraz terminy ich realizacji). W celu ułatwienia wdrożenia aplikacji w Grupie BPS, a następnie korzystania z niej, udostępniony został na stronie https://bpscash.bank.bps.corp/dokumentacja/ zestaw podstawowych dokumentów, w tym podręczniki użytkowników, procedury operacyjne (zgłaszania nowych użytkowników, zgłaszania błędów, zmiany bądź resetowania hasła, odblokowania konta). Ponadto pod wskazanym adresem zamieszczono instrukcję „Zasady realizacji zasileń i odprowadzeń waluty polskiej i walut obcych w Banku BPS S.A. za pomocą aplikacji BPS Cash” oraz wzory umów i porozumień, które powinny zostać podpisane przez Banki Spółdzielcze przed udostępnieniem dla nich aplikacji w trybie produkcyjnym. Szczegółowe informacje o konieczności podpisania wspomnianych umów i porozumień uwzględniane są zawsze w korespondencji wysyłanej przez Departament Współpracy Instytucjonalnej Banku BPS do Banków Spółdzielczych w sprawie planowanego uruchomienia aplikacji we wskazanym regionie. W celu zapoznania się z aplikacją i jej funkcjonalnościami, przetestowania logowania, złożenia testowych zamówień udostępnione zostało użytkownikom środowi- Bardzo istotnym wsparciem procesu wdrożeniowego są bezpłatne szkolenia z obsługi aplikacji, prowadzone przez pracowników Departamentu Współpracy Instytucjonalnej Banku BPS. sko testowe BPS Cash (https://bpscash-test. bank.bps.corp/BPSCash/loginForm). Bardzo istotnym wsparciem procesu wdrożeniowego są bezpłatne szkolenia z obsługi aplikacji, prowadzane przez pracowników Departamentu Współpracy Instytucjonalnej Banku BPS. Szkolenia odbywają się w regionie, w którym zaplanowano kolejne wdrożenie produkcyjne BPS Cash, i są one skierowane odrębnie do użytkowników zgłoszonych przez Banki Spółdzielcze oraz do skarbników oddziałów BPS. Ponadto w Departamencie Współpracy Instytucjonalnej BPS wyznaczeni są administratorzy merytoryczni systemu: Joanna Ślepowrońska (joanna. [email protected]) oraz Paweł Banasiak ([email protected]), którzy udzielają bieżącego wsparcia w zakresie obsługi aplikacji. Wdrożenie w Grupie BPS nowoczesnego narzędzia do zarządzania gotówką – systemu BPS Cash – pozwoli wszystkim uczestnikom procesu na usprawnienie jego realizacji, poprawę bezpieczeństwa wykonywanych operacji, a wszystko to w celu poprawy jakości obsługi klientów Grupy BPS. Dariusz Klejn Ekspert Departament Projektów i Wdrożeń Banku BPS S.A. W jaki sposób obniżyć koszty obsługi kart i bankomatów? Jaki wpływ na banki ma proces unifikacji systemów obsługujących poszczególne produkty? Czy wraz z ujednoliceniem systemu obsługi bankomatów oraz systemu wydawnictwa kart płatniczych Banki Spółdzielcze obniżą swoje koszty? Rynek płatności elektronicznych w Polsce jest w fazie bardzo dynamicznego rozwoju, a produkty oferowane klientom są coraz bardziej zaawansowane. Banki rywalizują już nie tylko w sferze korzyści ekonomicznych dla klienta, lecz także coraz ważniejsze stają się stosowana technologia i wybór odpowiedniego partnera. Polska jest liderem europejskim w kwestii płatności zbliżeniowych, liczba punktów akceptujących płatności kartami stale rośnie, wprowadzane są rozwiązania bankowości mobilnej. Coraz częściej stosowane nowoczesne urządzenia płatnicze pozwalają na dodatkowe usługi, np. z zakresu płatności mobilnych (z użyciem telefonu komórkowego). Za każdą ofertą wykorzystującą technologie stoi to, co jest najbardziej skomplikowane i najdroższe – infrastruktura i specjaliści, którzy potrafią używane rozwiązania wdrożyć i rozwijać. W całej swojej historii Banki Spółdzielcze po raz pierwszy mają możliwość kreowania własnych produktów, proponowania oferty, w której zawarta jest technologia i wiedza, stosowana w wiodących na rynku bankach komercyjnych. Jest to możliwe bez korzystania z zewnętrznych podmiotów, które są droższe i zawsze na pierwszym planie stawiają rozwiązania dedykowane swoim klientom. IT Card jako spółka grupy Banku BPS oferuje pełne rozwiązania dla trzech linii produktowych – karty płatnicze, bankomaty i terminale POS. Wszystko, co robi dla Banków Spółdzielczych, oparte jest na kilku prostych założeniach: a) Współpracuje na co dzień z pracownikami Grupy BPS, zarówno operacyjnie, jak i planując nowe kierunki wspólnego rozwoju. b) Działa ze świadomością obecnej sytuacji na rynku, a propozycje produktowe dopasowane są wymagań Banków Spółdzielczych. c) Dba o jakość i politykę informacyjną – żadne zgłoszenie czy problem nie są pozostawione bez rozwiązania – wprowadza również innowacyjne programy ciągłej poprawy obsługi klienta i towarzyszących procesów. d) Ł ączy linie produktowe w jedno wspólne działanie, co pozwala Bankom Spółdzielczym na osiągnięcie efektu harmonizacji wszystkich usług, rodzi także wymierne korzyści w aspekcie redukcji kosztów operacyjnych związanych z obsługą bankomatów, kart i terminali POS Grupy BPS. e) Pomijając pośredników, przynosi bankom z Grupy BPS oszczędności liczone w milionach złotych rocznie. f) R ozwija się razem z Bankami Spółdzielczymi – ofertę buduje tak, aby banki realizowały swoje cele biznesowe. g) W stosunku do dostawców urządzeń i rozwiązań działa z pozycji dużego podmiotu, dzięki temu negocjuje bardzo korzystne warunki współpracy dla Banków Zrzeszonych w Grupie BPS. – O wspólnych sukcesach także trzeba mówić. Nasza praca w Grupie BPS osiągnęła widoczną na rynku skalę. według stanu na dzień 5 maja 2012 r. IT Card obsługuje ponad 1870 bankomatów, co daje nam trzecią pozycję w Polsce pod względem liczby obsługiwanych urządzeń i autoryzowanych transakcji. Zależy nam na jak najściślejszej współpracy z Bankami Spółdzielczymi i ujednoliceniu zasad obsługi produktów od strony procesowej, jak również systemowej. Dzięki takiemu podejściu cała Grupa BPS uzyska dostęp do technologii niezbędnej do kreowania konkurencyjnych ofert dla swoich klientów, przy zachowaniu akceptowalnych kosztów obsługi. Jeśli do IT Card w ślad z bankomatami trafią do obsługi również karty płatnicze, transakcje kartami Grupy BPS zamkną się w jednym systemie, obniżając bankom koszty obsługi o kilkadziesiąt procent. Ujednolicenie systemów obsługi bankomatów, wydawnictwa kart oraz budowy sieci akceptacji oznacza oszczędności w wysokości kilku milionów złotych rocznie dla całej Grupy BPS – powiedział Jacek Koszel, dyrektor Departamentu Marketingu, Sprzedaży i Rozwoju Biznesu, IT Card. Celem jest zamknięcie w jednym dedykowanym systemie obsługi autoryzacji transakcji bankomatowych, autoryzacji transakcji bezgotówkowych z terminali płatniczych POS oraz obsługi wydawnictwa kart. Tym samym cały proces wydawnictwa kart płatniczych i transakcji kartowych zamknie się w obrębie Grupy BPS. Efektem wyeliminowania pośredniczących banków komercyjnych będzie obniżenie kosztów, jakie na obsługę wymienionych procesów ponoszą obecnie Banki Spółdzielcze i Bank BPS. Miłosz Gołębiewski Marketing Manager IT Card Centrum Technologii Płatniczych SA 27 Ludzie i pieniądze Pierwsza rocznica – pierwsze oceny Za nami pierwszy rok funkcjonowania otwartego funduszu inwestycyjnego BPS. Dla naszego Towarzystwa ta rocznica jest szczególna, ponieważ nasz sztandarowy produkt wkracza w poczet funduszy z co najmniej roczną historią. Z punktu widzenia funduszy inwestycyjnych jest to okres przełomowy, ponieważ po raz pierwszy goszczą one w rocznych rankingowych zestawieniach wyników, a co więcej w końcu można dokonać pierwszej oceny ich działalności. Zacznijmy zatem od początku. BPS Fundusz Inwestycyjny Otwarty, po uzyskaniu zgody KNF na działalność, został zarejestrowany 19 kwietnia 2011 r. Swoją pierwszą wycenę, a tym samym oficjalny debiut rynkowy, zanotował 10 maja 2011 r. Od tej pory na naszym rodzimym rynku zagościły cztery nowe subfundusze wchodzące w skład BPS FIO, mianowicie: BPS Akcji, BPS Obligacji, BPS Stabilnego Wzrostu oraz BPS Pieniężny. Depozytariuszem nowo powołanego funduszu został ING Bank Śląski SA (ze względu na bezpieczeństwo środków powierzonych funduszowi bankiem depozytariuszem nie może być podmiot powiązany kapitałowo z Towarzystwem), który zgodnie z ustawą o funduszach inwestycyjnych spełnił wszystkie wymogi formalne. Audytorem został renomowany Ernst & Young, który 23 marca 2012 r. zatwierdził pierwsze sprawozdanie roczne z działalności funduszu. Agentem transferowym czuwającym nad prawidłowością transakcji i wycen jednostek uczestnictwa funduszu został należący do Skarbiec Asset Management Holding, ProService sp. z o.o. Głównym kryterium przyświecającym wyborowi partnerów biznesowych było przede wszystkim zapewnienie wysokiego bezpieczeństwa powierzonych środków, profesjonalizmu i jakości usług. Bezpieczeństwo środków oraz doświadczenie zarządzających funduszami nabiera szczególnego znaczenia, kiedy pracuje się na tak rozchwianych rynkach finansowych. Praktycznie cały miniony rok działalności BPS FIO to wiele nakładających się niesprzyjających okoliczności i wydarzeń rynkowych. Zaczęło się od problemów fiskalnych strefy euro, przez arabską wiosnę i szalejące ceny ropy naftowej, aż po ostatnie rodzime problemy z niewypłacalnością spółek zaangażowanych w inwestycje drogowe. Mimo tych wszystkich przeciwności zarządzający BPS FIO wykazali się dużą czujnością i intuicją inwestycyjną, dzięki czemu wyniki dotychczas rekomendowanych subfunduszy bezpiecznych mogą zadowolić najbardziej wymagających inwestorów. Gorzej wiedzie się funduszom akcyjnym, ale jest to pokłosie złej kondycji wspomnianych gospodarek europejskich, zniechęcenia do rynku akcji oraz ogólnie panującej awersji do ryzyka (tabela 1). Przed nami kolejny rok wyzwań. Sytuacja makroekonomiczna na świecie nadal pozostawia wiele do życzenia, dlatego podtrzymujemy swoją opinię, że w krótkim i średnim terminie lepszą lokatą będą fundusze o konserwatywnej polityce inwestycyjnej. Inwestorów preferujących mimo wszystko fundusze akcyjne zachęcamy do systematycznych Tabela 1. Tabela wyników BPS FIO na dzień 10.05.2012 r. Akcji Stabilnego Wzrostu Obligacji Pieniężny Aktualna cena jednostki 83,18 97,92 107,79 108,74 Wielkość Subfunduszu (WAN) 16 949 839,09 9 806 233,40 16 690 437,18 21 832 455,00 1 mies. -2,34% -0,38% 0,72% 0,76% 3 mies. -6,73% -0,72% 2,06% 2,27% 6 mies. -1,84% 2,53% 3,65% 4,32% 12 mies. -17,01% -2,30% 7,54% 8,49% Stopa zwrotu netto za okres: 28 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Wykres 1. Tablica ilustruje zależność pomiędzy stopą zwrotu, potencjalnie możliwą do osiągnięcia przez dany fundusz, a ryzykiem inwestycyjnym powiązanym z inwestycją w wybrany fundusz. i zdecydowanie długoterminowych inwestycji w nadziei na powrót sentymentu do akcji i długofalowej ścieżki wzrostu (wykres 1). W ciągu minionego roku Towarzystwo, oprócz sztandarowego funduszu otwartego (BPS FIO) i kilku dedykowanych funduszy zamkniętych, dodatkowo wzbogaciło swoją ofertę o usługę zarządzania portfelem na zle- cenie klienta (Asset Management). W kwietniu tego roku został także zarejestrowany niepubliczny fundusz zamknięty Zielony FIZAN, który będzie inwestował w energetykę odnawialną. Trzeba również wspomnieć o kilku pomniejszych produktach, takich jak: lokata z funduszem (Podwójny Zysk, Lokata Plus), plan systematycznego inwestowania Ci e kawos t ki Na Euro budowaliśmy drogie stadiony, autostrady, przebudowaliśmy dworce kolejowe, lotniska. Wszystko to kosztuje olbrzymie pieniądze. Tylko budowa Stadionu Narodowego pochłonęła 1 752 000 000 zł. A ile warte są drużyny, przez które jest całe to zamieszanie? (PSI), indywidualne konta emerytalne (IKE/ IKZE) czy pracowniczy program emerytalny (PPE), które również mogą być atrakcyjne dla potencjalnych klientów Grupy BPS. Wraz z naszymi kolejnymi wizytami i prezentacjami naszą pracę i zaangażowanie doceniają kolejne Banki Spółdzielcze, które śmielej sięgają po rozwiązania inwestycyjne oferowane przez Towarzystwo. Za okazane zaufanie i wspólne inwestycje bardzo dziękujemy. Cieszymy się także, że pozytywnie oceniają nas klienci indywidualni, dokonujący inwestycji z wykorzystaniem platformy internetowej, często niebędący dotychczas związani z sektorem spółdzielczym. Widzimy, że dostrzegają oni potencjał i coraz atrakcyjniejszą ofertę produktową Grupy BPS. Ufamy, że fundusze inwestycyjne na dobre ją wzbogacą, zaspokajając potrzeby tych klientów, którzy poszukują instrumentów opartych na rynku kapitałowym bądź chcą zabezpieczać swoją przyszłość emerytalną. Piotr Chrzanowski Dyrektor Biura Sprzedaży i Marketingu BPS TFI S.A. finansow e Cenni Eurofinaliści Według portalu Transfermark. de zdecydowanym liderem tej klasyfikacji jest Hiszpania, czyli mistrz świata i Europy. Reprezentacja Hiszpanii jest wyceniana na 605 mln euro. Prawie 1/5 tej sumy, to cena umiejętności Andresa Iniesty z FC Barcelona. Drugim najdroższym zawodnikiem jest jego klubowy kolega Cesc Fabregas. Piłkarze wyceniani są na 65 mln i 55 mln euro. Najtańszy jest Andoni Iraola, jedyne 9 mln euro. Tylko Iniesta wyceniany jest 9 mln euro mniej niż cała reprezentacja Grecji. Rynkowa wycena podopiecznych Joachima Loewa to około 339 mln euro. Liderem jest jednak Mario Gomez, napastnik Bayernu Monachium wart 42 mln euro. W Grupie B zwanej grupą śmierci Niemcy są najdroższym zespołem, jednak blisko są Portugalczycy z ceną 334,5 mln euro. Osławiony Cristano Ronaldo to najdroższy piłkarz, który zagra na Euro 2012. Wyceniono go na 90 mln euro. W tej klasyfikacji piłkarz madryckiego klubu bije na głowę wszystkich swoich kolegów. Drugim cennym piłkarzem Portugalii jest Nani, skrzydłowy Manchesteru United. Kosztuje 36 mln euro. Angielską drużynę, będącą na 4. pozycji, wyceniono na około 315 mln euro. Znaczny udział w tej sumie mają: Ashley Young za 25 mln euro, oraz Joe Hart i Steven Gerrard po 21 mln euro. Najniżej wyceniono napastnika Fraizera Campbella – tylko 3 mln euro. Dysproporcje między cenami zachodniej i wschodniej Europy są aż nadto widoczne. Kadra rosyjska wyceniana jest na 160 mln euro i zajmuje 8. miejsce w rankingu. Rosja jest najdroższą reprezentacją w Grupie A, w której grają też Polacy. Najdroższy piłkarz, 21-letni Ałan Dżagojew z CSKA Moskwa został wyceniony na 16 mln euro. Najtańszy Konstantin Żyrianow na 1,2 mln euro. Wartość rynkowa reprezentacji Polski, która zajmuje 11. miejsce w gronie finalistów Euro 2012, to 96,7 mln euro. Wartość tę windują dwa nazwiska naszych eksportowych piłkarzy. Wojciech Szczęsny z Arsenalu Londyn i Robert Lewandowski z Borussii Dortmund warci są po 12 mln euro. Dobra gra na mistrzostwach podnieść ich cenę. Łukasz Piszczek to nasz trzeci najdroższy gracz. Filar obrony reprezentacji Polski i BVB kosztuje 9 mln euro. Klubowy partner Piszczka i Lewandowskiego – Jakub Błaszczykowski – może zostać sprzedany za 6 mln. Najniżej, na 600 tys. euro, wyceniono Michała Kamińskiego. 29 Ludzie i pieniądze Juniper SSG gwarantuje bezpieczeństwo sieci Ciągle zyskujący na znaczeniu i popularności internet wnosi dodatkowe zagrożenia do istniejącej infrastruktury informatycznej firmy. Wszyscy powinni zdać sobie sprawę, że większość ataków będzie przeprowadzana przy pomocy internetu. Aby przy ograniczonych środkach skutecznie zabezpieczyć się przed wszystkimi czyhającymi w sieci zagrożeniami, konieczne jest zastosowanie zintegrowanego narzędzia, jakim są rozwiązania firmy Juniper z serii SSG. Zagadnienia bezpieczeństwa sieci komputerowej stają się obecnie jednym z najbardziej istotnych problemów funkcjonowania firmy w konkurencyjnej gospodarce wolnorynkowej. Zasoby danych (księgowych, marketingowych, przygotowywanie i kalkulacje ofert) mogą zostać narażone na utratę lub przechwycenie – przez hakerów lub konkurencję. Ciągle zyskujący na znaczeniu i popularności internet wnosi dodatkowe zagrożenia do istniejącej infrastruktury informatycznej firmy. Wszyscy powinni zdać sobie sprawę, że większość ataków będzie przeprowadzana za pomocą sieci. Atakujący będą próbowali dostać się do poufnych danych firmy, korzystając ze stron internetowych, serwisów udostępnianych na zewnątrz, szukając luk w popularnych na rynku programach, takich jak komunikatory (np. Skype, Gadu-Gadu), czy często odwiedzanych portalach (np. Nasza Klasa, YouTube). Aby przy ograniczonych środkach skutecznie zabezpieczyć się przed wszystkimi czyhającymi w sieci zagrożeniami, konieczne jest zastosowanie zintegrowanego narzędzia, jakim są rozwiązania firmy Juniper z serii SSG. Urządzenia zabezpieczeń dostarczane przez Juniper Networks są rozwiązaniami ochrony sieci, które łączą w sobie zaporę Firewall, sieć VPN, udostępniając mechanizmy ochrony przed intruzami Intrusion Prevention (Deep Inspection), filtrowanie stron WWW oraz system antywirusowy i antyspamowy – wszystko w jednym małym urządzeniu. Urządzenia SSG posiadają specjalizowany system operacyjny ScreenOS. Jego rdzeniem jest zbudowane od podstaw, specjalnie zaprojektowane jądro systemu operacyjnego czasu rzeczywistego, które 30 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps zapewnia urządzeniom NetScreen najwyższy poziom bezpieczeństwa i wydajności. ScreenOS to zintegrowana, prosta w zarządzaniu platforma realizująca wiele funkcji, w tym: zaporę Firewall z technologią Stateful Inspection, która uzyskała wiarygodne, rządowe certyfikaty bezpieczeństwa Common Criteria i ICSA, b ramę IPSec VPN, która posiada certyfikaty FIPS 140 i ICSA, z arządzanie pasmem sieci (QoS) w celu zapewnienia wymaganych warunków dla krytycznych aplikacji, k onfiguracje wysokiej dostępności (High Availability), zapewniające ochronę przed awariami i maksymalną niezawodność sieci, b ogaty zestaw interfejsów administracyjnych, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych, o bsługę dynamicznego rutingu w celu uproszczenia integracji zabezpieczeń z istniejącymi sieciami i obsługę dynamicznie rutowanych sieci VPN. W dużych sieciach VPN, w szczególności gdy istnieją dziesiątki lub setki oddalonych ośrodków, wyzwaniem jest zagwarantowanie tym ośrodkom wiarygodnego połączenia i ich zabezpieczenie. Pozostawienie sieci bez ochrony mogłoby narazić na niebezpieczeństwo ośrodek centralny. Juniper oferuje rozwiązania do zabezpieczania dużych sieci VPN, w tym narzędzia do ochrony oddalonych ośrodków. M ożliwe do zdefiniowania strefy bezpieczeństwa pozwalają na segmentację sieci aż do zdefiniowanego obszaru sieci DMZ domowej. Komputery domowe, które nie są zazwyczaj chro- nione przed wirusami z internetu, koniami trojańskimi i robakami, nie mają dostępu do komputerów wykorzystywanych w pracy lub sieci VPN. Takie podejście umożliwia ochronę centralnego ośrodka przed urządzeniami, które nie są monitorowane. F unkcja uwierzytelniania użytkowników, jak również możliwości sieci VPN pozwalają na wymuszenie uwierzytelniania w sieci VPN. Takie rozwiązanie uwiarygodnia bieżącego użytkownika, a nie tylko odległą bramę sieci VPN. O bsługiwane są nadmiarowe interfejsy Untrust, co pozwala na tworzenie rezerwowych połączeń internetowych. Można to zrealizować zależnie od sieci za pomocą albo interfejsu 10/100 FastEthernet, albo zewnętrznego modemu analogowego dołączonego do portu modemu. Jeżeli pierwotne połączenie zostanie przerwane, cały ruch korzysta z połączenia zapasowego. O kreślone w specyfikacji IPSec zakończenie tunelowania dowolnym interfejsem umożliwia ochronę sieci bezprzewodowych (WLAN) za pomocą sieci IPSec VPN. Wykorzystuje się tutaj protokoły IPSec na dowolnym urządzeniu bezprzewodowym i zezwala na połączenie z siecią tylko po ustanowieniu poprawnego połączenia VPN. Funkcja ta może być rozszerzona na telepracowników oraz oddalone oddziały, gdyż wszystkie urządzenia Juniper zapewniają taką funkcjonalność. Linia produktów Juniper dostarcza pełnych, skalowalnych rozwiązań dotyczących zabezpieczenia sieci, które obejmują również telepracowników, duże oddziały korporacyjne, ośrodki biznesu elektronicznego oraz sieci komunikacyjne. Zapora Firewall z pełnym zestawem funkcji wykorzystuje technologię opartą na Pełnostanowej Inspekcji (Stateful Inspection) do zabezpieczenia przez intruzami i atakami DoS. Wszystkie urządzenia oferują: zintegrowane rozwiązanie wraz ze sprzętem, z systemem operacyjnym i zaporą Firewall zoptymalizowanymi pod kątem bezpieczeństwa i wydajności, które posiadają znacznie wyższy poziom zabezpieczdpołączenie oddzielnych rozwiązań programowych, s kuteczne zapobieganie przed atakami, konfigurowane niezależnie dla interfejsu, w tym ochronę przed atakami SYN, ICMP oraz skanowaniem portów, mechanizm translacji adresów sieciowych (NAT) oraz translacji portów (PAT), które ukrywają wewnętrzne, prywatne adresy IP, tryb transparentny (Transparent Mode), w którym urządzenie NetScreen funkcjonuje jako bezpieczny pomost między sieciami (Layer 2 IP), realizując przy tym funkcje zapory Firewall, sieci VPN i ochrony przed atakami DoS bez konieczności wprowadzania zmian w istniejącej strukturze i adresacie sieci, tryb rutingu (Route Mode) realizujący wszystkie funkcje bezpieczeństwa NetScreen wraz z rutingiem IP, ScreenOS, który jest certyfikowaną (certyfikat Common Criteria i ICSA) zaporą Firewall opartą na technologii Stateful Inspection. Wszystkie urządzenia Juniper posiadają rozbudowane możliwości uwierzytelniania użytkowników w celu wiarygodnego kontrolowania dostępu do zasobów sieci: uwierzytelnianie użytkowników poprzez zewnętrzną bazę na serwerach RADIUS (np. ActivCard ActivPack), SecurID lub LDAP z możliwością definiowania zapasowych serwerów, wewnętrzną bazę użytkowników w celu zminimalizowania odwołań do serwerów zewnętrznych, uwierzytelnianie poprzez WWW umożliwiające użytkownikom dostęp do dowolnego serwisu poprzez przeglądarkę internetową, obsługę protokołu XAUTH w celu dodatkowego uwierzytelniania użytkowników korzystających z sieci VPN poprzez połączenie dial-up – uniemożliwia to dostęp nieupoważnionych użytkowników (poprzez urządzenia naruszające ochronę danych) do sieci VPN. Rysunek 1. Typowe zastosowanie urządzenia Juniper SSG Urządzenia serii SSG-140 i wyższe tworzą na współczesnym rynku najbardziej rozbudowane rozwiązania, które zapewniają wysoką dostępność (HA). Wszystkie sesje i tunele VPN są synchronizowane pomiędzy parami HA, co zapewnia niemal ciągłą pracę na wypadek awarii. Dodatkowo urządzenia umożliwiają wdrożenie typu Active/Active, pozwalające obydwu urządzeniom na przetwarzanie ruchu pakietów i pozostawanie cały czas w pełnej synchronizacji. Gwarantuje to: bardzo krótki czas osiągania stanu poprawnej pracy podczas uszkodzeń zarówno w przypadku interfejsów, jak i urządzeń, dzielenie obciążenia typu Active/Active, które zwiększa przepływność sieci (w przeciwieństwie do typu Active/ Passive) oraz zapewnia prawidłową pracę obu urządzeń obsługujących jednocześnie ruch pakietów, konfigurację typu Mesh, która uwzględnia nadmiarowe fizyczne ścieżki w sieci i w ten sposób zapewnia maksymalną skuteczność przesyłania oraz maksymalny okres poprawnego działania sieci, możliwość łączenia w klastry równorzędnych urządzeń dla zabezpieczenia funkcjonowania sieci podczas pojawiania się pojedynczych uszkodzeń, monitorowanie ścieżek w celu wykrywania uszkodzonych pakietów (wysyłanych i odbieranych) w sieci, która nie jest bezpośrednio podłączona do urządzenia Juniper. Wszystkie urządzenia Juniper z serii SSG posiadają w pełni funkcjonalny graficzny interfejs WebUI, który jest dostępny poprzez HTTP lub HTTPS (SSL). WebUI znacząco rozszerzony w wersji czwartej systemu operacyjnego ScreenOS przedstawia administratorom kompletną, graficzną reprezentację aktualnego statusu urządzenia. Dodatkowo nowy interfejs WebUI udostępnia kreatory konfiguracji urządzeń w celu uproszczenia zadań takich jak tworzenie tuneli VPN. Dodatkowe moduły uruchamiane na urządzeniach Juniper oferują następujące funkcjonalności: moduł Intrusion Prevention (deep inspection) umożliwia monitorowanie ruchu sieciowego na poziomie aplikacji, moduł filtrowania stron WWW (Web Filtering) umożliwia blokowanie dostępu do stron internetowych, które są niebezpieczne (użytkownik otrzymuje możliwość blokowania stron ze względu na zawartość – katalogowaniem stron zajmuje się osobna firma, a router korzysta z tych katalogów), system antywirusowy i antyspamowy – moduł skanowania on-line umożliwia bezpieczne surfowanie po stronach internetowych bez obawy o niepożądane wirusy czy robaki internetowe. Anna Garcarz Key Account Manager IT BPS sp. z o.o. 31 Ludzie i pieniądze Metody pomiaru i ocena płynności finansowej Zarządzanie płynnością i ocena wynikających stąd ryzyk oraz kwalifikowanie aktywów zgodnie z regułami określanymi jako Bazylea III stanowią nie tylko wyzwanie, lecz także nową jakość dla całego sektora bankowego, w tym – z racji specyfiki wynikającej z relacji z lokalnymi społecznościami – zwłaszcza dla Banków Spółdzielczych. Szczególnej wagi i znaczenia nabierają nie tylko dobre praktyki skodyfikowane w system wewnętrznych reguł i regulaminów, lecz także metodyki pozwalające na bieżącą analizę, prognozowanie, a w razie konieczności korektę przyjętej strategii działania i aktywności rynkowej, gwarantującej realizację statutowych celów, konkurencyjność i dynamikę rozwoju. Sprawozdawczość instrumentem zarządczym W ubiegłym roku pisaliśmy o kontrolnych funkcjach rachunkowości i sprawozdawczości finansowej. W obecnych realiach wzmocnieniu ulega ich funkcja stricte biznesowa. Wynika to z nastawienia na budowę mechanizmów ostrzegających przed ewentualnymi stratami 32 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps mogącymi narazić bezpieczeństwo depozytów, płynność zabezpieczającą bieżącą działalność operacyjną oraz gwarancje pozwalające generować lub pozyskiwać kapitał na akcję kredytową. Nową jakość stanowi również rozszerzenie orientacji na osiąganie zysków o porządkowanie i systematyzację przepływów pieniężnych. To one bowiem wpływają bezpośrednio na stan aktywów obrotowych, których struktura jest warunkiem zachowania płynności. Mierniki płynności mogą przybierać dwojaką postać – zasobów i strumieni, w zależności od tego, czy rachunek ma charakter statyczny, czy dynamiczny. Ten pierwszy, niezależnie od czasu, w jakim dokonujemy pomiaru (dekada, miesiąc, kwartał itd.), obrazuje zasoby, którymi dysponujemy, podczas gdy ujęcie dynamiczne stanowi odniesienie do konkretnych strumieni przepływów finansowych w analogicznych okresach. Mamy zatem do czynienia ze sprzężeniem zwrotnym, bowiem punktem wyjścia i podstawą analizy dynamicznej jest, co do zasady, analiza metodą statyczną. Mierniki statystyczne i ocena płynności finansowej Rachunek posiadanych zasobów przybiera zgodnie z regułami rachunkowości finansowej postać bilansu zawierającego zagregowane informacje o posiadanych środkach obrotowych i zobowiązaniach bieżących, co pozwala na ocenę płynności finansowej na podstawie wypracowanych w teorii i weryfikowanych poprzez praktykę mierników płynności. W syntetycznym ujęciu obrazują one relację walorów o określonym stopniu płynności do zobowiązań krótkoterminowych. Za najistotniejsze dla oceny płynności finansowej uznaje się: l wskaźnik current ratio, ujmujący bieżącą płynność finansową w relacji aktywów bieżących do pasywów bieżących; l wskaźnik quick ratio, obrazujący tzw. płynność przyspieszoną w relacji aktywów bieżących do zapasów i pasywów bieżących; l wskaźnik cash ratio, oddający stan środków pieniężnych w relacji papierów wartościowych do obrotu plus środki pieniężne versus pasywa bieżące; l wskaźnik natychmiast wymagalnych zobowiązań w relacji: posiadane środki pieniężne/płatności wymagalne bezzwłocznie – treasury ratio. Dla każdego z wymienionych wskaźników przyjmuje się określone miary traktowane jako kwantyfikator bezpie- czeństwa finansowego. W odniesieniu do wskaźnika bieżącej płynności finansowej za wartość referencyjną przyjmuje się 1,2–2,0. Tym samym dla zachowania równowagi finansowej rekomenduje się dwukrotność aktywów bieżących względem kwoty bieżących pasywów, lecz nie mniej niż dolny (a więc 1,2) wskaźnik. W efekcie optimum oscyluje wokół wartości 1,5. W przypadku drugiego z przywołanych mierników, tj. wskaźnika płynności przyspieszonej, kwantyfikator uznawany za bezpieczny to wartość zbliżona do 1,0. Pozostałe wskaźniki mają znaczenie informacyjne, stąd nie wypracowano jednoznacznego stanowiska w przedmiocie wartości uznawanych za referencyjne. Klasyczne wskaźniki to nie wszystko Doświadczenia ostatniego kryzysu 2008 – 2010 dostarczają licznych przykładów, że wskaźniki, traktowane przez lata jako gwarancja bezpieczeństwa finansowego, to nie wszystko. Pomni tych nauk wykorzystujemy w praktyce działania wiele nowych mierników, pozwalających oceniać bieżącą płynność finansową, zarządzać zmianą i wynikającymi stąd ryzykami. Najistotniejsze z nich ze względu na przydatność w bieżącej działalności operacyjnej to: wskaźnik dziennej płynności dyspozycyjnej, wskaźnik dziennego dyspozycyjnego pieniądza, wskaźnik okresu bezpieczeństwa gotówkowego, wskaźnik upłynnienia środków obrotowych, wskaźnik salda płynności netto i indeks płynności. Szczegółowa stratyfikacja poszczególnych mierników charakteryzuje się dużą zmiennością i dynamiką. W przypadku środków obrotowych wskaźniki płynności odpowiadają trzem poziomom płynności: l pierwszy stopień płynności: gotówka, czeki, rachunki bankowe; ld rugi stopień płynności: środki obrotowe – zapasy i przedpłaty; l t rzeci stopień płynności: środki obrotowe – część środków obrotowych, które nie mogą być upłynnione w ciągi danego roku, a także fundusze zapasowe. Z reguły bardziej szczegółowy przegląd płynności dokonywany jest w ramach pracy audytu wewnętrznego, przy wykorzystaniu wielu informacji nieujmowanych w sprawozdaniu finansowym czy bilansie. Natomiast przydatność tej metody pomiaru potwierdza się w przypadku decyzji dotyczących prognozowania krótkoterminowego i dynamiki akcji kredytowej. Dotyczy to zwłaszcza krótkoterminowych pożyczek na regulowanie bieżących zobowiązań klientów zabezpieczonych stałymi wpływami na rachunki. Nie zmienia to w niczym wagi danych ujmowanych w bilansie, które przez odpowiednie porządkowanie poszczególnych pozycji bilansowych służą ocenie płynności finansowej banku. Ma to jednak, ze względu na moment bilansu, wymiar statyczny jako sumę procesów finansowych w okresie sprawozdawczym. Zalety ujęcia dynamicznego cyjnej, które pozostają w funkcjonalnym związku i zapewniają ciągłość procesów biznesowych przy zachowaniu wymogów bezpieczeństwa. Oznacza to, że wszystkie przywołane wskaźniki i metody pomiaru płynności mają charakter wspierający względem procesów decyzyjnych i zarządczych w banku. Tym samym wszelkie regulacje, które początkowo traktujemy jako swoistą barierę w rozwoju biznesu bankowego, okazują się rodzajem mapy drogowej osiągania standardów bezpieczeństwa w obrocie finansowym, budowania długofalowych relacji z klientami, a w konsekwencji podniesienia efektywności działania. Jak wspomnieliśmy na wstępie tego opracowania, pełniejszy obraz stanu kondycji finansowej daje prześledzenie w danym okresie strumienia przepływów finansowych i relacji aktywów do pasywów, w następstwie czego uzyskujemy pełniejszy wgląd w źródła finansowania działalności banku oraz przyczyny wpływające na płynność lub jej brak, a co za tym idzie stabilność finansową, bezpieczeństwo depozytów i perspektywy rozwojowe w ujęciu konkurencyjności na rynkach lokalnych, w obrębie grupy czy sektora. Analiza porównawcza w ujęciu miesięcznym, dekadowym czy kwartalnym pozwala uchwycić tendencję, kierunek i dynamikę zmian, a poprzez komplementarną i kompleksową analizę mierników płynności prognozować czynniki ryzyka, sukcesu i przyszłej aktywności na rynku w segmencie produktów tworzących nasze portfolio. Rzecz prosta, analiza przepływów finansowych pozwala na prognozowanie przyszłych zasobów pieniężnych, co stanowi jeden z warunków ich korzystnego alokowania. Przepływy cash flow obrazują również zdolność banku do wchodzenia w finansowanie konsorcjalne i podejmowania projektów złożonych co do czasu zaangażowania, wymiaru finansowego i rodzaju instrumentów finansowych. Tego rodzaju analiza wymaga uwzględnienia wielu dodatkowych czynników, które jako tzw. wskaźniki miękkie znalazły odbicie w modyfikacji Międzynarodowego Standardu Rachunkowości w zakresie dotyczącym sprawozdania z przepływu środków pieniężnych. Tym samym w bieżącym zarządzaniu wagi nabiera monitorowanie efektywności alokacji środków pozostających w zasobie banku, zwłaszcza gdy chodzi o zaangażowanie krótkoterminowe. Takie ujęcie pozwala uzupełnić klasyczny bilans majątkowy i rachunek zysków i strat o bieżącą prognozę finansową wskazującą na czynniki ryzyka. Wraz z rozwojem nowoczesnych instrumentów i narzędzi z obszaru IT oraz implementowania rozwiązań bankowości mobilnej obniżają się bieżące nakłady, co pozwala optymalizować koszty i generować dodatkowe kapitały. Wzmaga to jednak zapotrzebowanie na coraz większą liczbę danych opisujących przepływy finansowe. W pierwszym rzędzie dotyczy to struktury wpływów, wydajności i efektywności działalności operacyjnej, a w ujęciu kompleksowym zdolności do generowania kapitału na finansowanie inwestycji. Niezależnie od tendencji do coraz bardziej szczegółowego monitorowania procesów biznesowych, gromadzenia, przetwarzania i agregowania danych dotyczących przepływu aktywów i pasywów, przejrzysta sprawozdawczość finansowa i cykliczne sporządzanie bilansu stanowią rękojmię i fundament bezpieczeństwa Banków Spółdzielczych. Różne wymiary przepływów finansowych Niezależnie od wymogów Bazylei III każdy bank w swojej działalności ujmuje bieżące, średnio- i długoterminowe wydatki, co znajduje wyraz w alokowaniu posiadanych środków w ramach działalności operacyjnej, finansowej i inwesty- Maciej Małek Redaktor naczelny „EDS” i „Kuriera Finansowego” 33 Ludzie i pieniądze Kiedy kredytobiorca umiera Zgodnie z definicją umowy kredytowej kredytobiorca zobowiązany jest w określonym w umowie terminie do spłaty otrzymanego kapitału wraz z odsetkami i kosztami. Co dzieje się z zobowiązaniem kredytobiorcy w przypadku jego śmierci? Czy zobowiązanie wygasa? Czy bank ma prawo dochodzić swoich roszczeń od spadkobierców? Czy to się opłaca? W niniejszym artykule przedstawione zostały odpowiedzi na najważniejsze pytania i problemy prawne związane z zaspokojeniem roszczeń banku. W przypadku opóźnienia w spłacie kredytu bank może dochodzić swoich roszczeń zarówno od kredytobiorcy, jak i każdego z poręczycieli. Zgodnie z przepisami art. 366 kodeksu cywilnego bank jako wierzyciel może wezwać wybranego przez siebie dłużnika solidarnego, zarówno kredytobiorcę, jak i poręczyciela, do spłaty całości lub części zobowiązania. Aż do całkowitego zaspokojenia roszczeń wierzyciela wszyscy, a więc każdy z dłużników solidarnych, pozostają zobowiązani wobec banku. Stąd w przypadku śmierci kredytobiorcy albo poręczyciela bank może wezwać do spłaty każdego z pozostałych zobowiązanych. Warto przy tym zauważyć, iż pomimo prawa poręczyciela do podniesienia przeciwko wierzycielowi wszelkich zarzutów, które przysługują dłużnikowi głównemu, w przypadku śmierci kredytobiorcy poręczyciel nie może powoływać się wobec wierzyciela na ograniczenie odpowiedzialności spadkobiercy wynikające z przepisów prawa spadkowego (vide art. 883 k.c.). Ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe Ograniczenia odpowiedzialności spadkobiercy wynikać mogą przede wszystkim z przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza lub odrzucenia spadku. Oświadczenie takie spadkobiorca powinien złożyć w terminie do sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o prawie do spadku. Niezłożenie w tym terminie oświadczenia lub złożenie go po terminie powoduje z mocy prawa wyłączenie 34 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps ograniczeń. Powyższe nie dotyczy sytuacji, w której jeden ze spadkobierców złożył w terminie skuteczne oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Przyjmuje się wówczas, że również pozostali spadkobiercy przyjęli spadek z ograniczeniem. Oświadczenie o prostym przyjęciu spadku lub z dobrodziejstwem inwentarza albo o odrzuceniu spadku spadkobierca może złożyć przed notariuszem lub w sądzie rejonowym, w którego okręgu znajduje się jego miejsce zamieszkania. Notariusz lub sąd przesyła je niezwłocznie do sądu spadku. W szczególnej sytuacji przysługiwania spadkobiercy prawa do spadku zarówno z mocy ustawy (np. dziedziczenie ustawowe), jak i na podstawie testamentu, może on odrzucić spadek przewidziany w testamencie, a przyjąć jako spadkobierca ustawowy, ograniczając tym samym wielkość nabytego spadku i ciążących na nim zobowiązań. Jeżeli odrzucenie spadku spowodowało pokrzywdzenie wierzycieli, każdy wierzyciel ma prawo w terminie sześciu miesięcy od chwili powzięcia wiadomości o odrzuceniu spadku, nie później jednak niż przed upływem trzech lat od odrzucenia spadku przez dłużnika, żądać uznania przez sąd bezskuteczności tej czynności wobec niego (vide art. 1024 k.c.). Odpowiedzialność za długi spadkowe gminy W przypadku istnienia masy spadkowej, a więc majątku ruchomego, nieruchomego należącego do zmarłego dłużnika, w sytuacji braku spadkobierców lub odrzucenia przez nich spadku, spadkobiercą z mocy prawa staje się Skarb Państwa lub gmina. Instytucjom tym nie przysługuje prawo do odrzucenia spadku, który przypadł im z mocy ustawy. Niemniej przyjęty przez nie spadek następuje z mocy prawa z ograniczeniem (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza). Odpowiedzialność za długi spadkowe Co do zasady spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, a więc z chwilą śmierci spadkodawcy. Do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność tylko z masy spadkowej. Z chwilą przyjęcia spadku – z wyjątkiem ograniczenia przyjęcia – jego odpowiedzialność rozciąga się na cały jego majątek. Do chwili działu spadku odpowiedzialność spadkobierców jest solidarna. Od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów. Nabycie spadku (powołanie do spadku) wynikać może z ustawy albo z testamentu. Przyjęcie proste spadku powoduje odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczeń, a więc całym majątkiem spadkobiercy. Przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza ogranicza odpowiedzialność spadkobiercy wyłącznie do wartości stanu czynnego spadku. Jednocześnie spadkobierca, który dokonał spłaty części długów spadkowych, nie wiedząc o istnieniu innych długów, zobowiązany jest do spłaty pozostałej różnicy pomiędzy wartością stanu czynnego spadku a spłaconymi już długami. Odmiennie odpowiada spadkobierca, który wiedząc o istnieniu długów spadkowych, dokonał spłaty tylko części z nich. Jest on wówczas zobowiązany do spłaty również zobowiązań przekraczających wartość stanu czynnego spadku, z ograniczeniem do wysokości, w jakiej byłby zobowiązany je zaspokoić, gdyby należycie spłacał wszystkie długi spadkowe (vide art. 1032 k.c.). W sytuacji gdy wartość stanu czynnego spadku jest niższa od wartości długów spadkowych, spadkobierca dokonując spłaty zobowiązań, ma obowiązek kierować się kolejnością zaspokajania roszczeń wynikającą z przepisów art. 1025 k.p.c. Oznacza to m.in., że w sytuacji gdy kilku wierzycieli powinno być zaspokojonych w tej samej kolejności, powinien on zaspokajać poszczególnych wierzycieli stosunkowo do wysokości ich wierzytelności. Koszty sądowe dochodzenia roszczeń od spadkobiercy W przypadku śmierci kredytobiorcy, w celu kontynuowania czynności windykacyjnych wobec spadkobierców, wierzyciel zobowiązany jest ustalić potencjalnych spadkobierców. W tym celu może skierować on do sądu rejonowego właściwego dla miejsca ostatniego zamieszkania zmarłego dłużnika wniosek o informację, czy otwarte zostało postępowanie spadkowe. Przepisy kodeksu postępowania cywilnego przyznają wierzycielowi legitymację prawną do złożenia do sądu wniosku o sporządzenie spisu inwentarza. Spis inwentarza obejmuje majątek spadkodawcy oraz długi spadkowe. W spisie inwentarza wskazuje się wartość czystego spadku z uwzględnieniem wartości rzeczy i praw spornych. Ozna- cza to, iż w przypadku bezczynności ze strony spadkobierców wierzyciel może podjąć czynności umożliwiające poznanie składników masy spadkowej i ich wartości. Wykaz taki umożliwi podjęcie optymalnej dla banku decyzji w zakresie dalszych czynności windykacyjnych. Opłata sądowa od wniosku wierzyciela o sporządzenie spisu inwentarza wynosi 50 zł. W takiej samej wysokości uiszczana jest opłata od wniosku o zabezpieczenie spadku. Joanna Nowicka-Kempny Prezes Zarządu Centrum Finansowego Bank BPS S.A. 35 Ludzie i pieniądze Wirtualizacja systemu Banku Spółdzielczego w pigułce W poniższym materiale chcielibyśmy przedstawić możliwości, jakie daje wirtualizacja kluczowych systemów Banku Spółdzielczego, oraz opisać doświadczenia, jakie mamy w tym zakresie. Na przestrzeni trzech lat nasi pracownicy zwirtualizowali kluczowe systemy pracujące w Banku BPS i kilkunastu Bankach Spółdzielczych. Zachęcamy Państwa do skorzystania z naszej wiedzy i doświadczenia. Wirtualizacja – dlaczego? Uzasadnienie biznesowe Dzięki wirtualizacji zmniejszamy liczbę pracujących sprzętowych serwerów, co pociąga za sobą zmniejszenie zapotrzebowania na energię elektryczną i chłodzenie (mniejsze UPS-y, generatory i klimatyzatory). Wirtualizacja zapewnia optymalne wykorzystanie zasobów serwerowych, w tym procesorów, pamięci operacyjnej i miejsca na dyskach, co w efekcie daje niższe całkowite koszty związane z informatyką – bo dla kolejnego systemu nie dokupujemy dodatkowego serwera, a jedynie kreujemy następny wirtualny serwer na podstawie posiadanych już zasobów fizycznych. Sposób realizacji Wirtualizacja zdalna, pełny outsourcing Do zalet wirtualizacji należą również większa elastyczność i ułatwienia w zarządzaniu posiadanymi zasobami, a także większa niezawodność i bezpieczeństwo, co w efekcie przekłada się na ciągłość biznesową. Poprzez wykorzystanie mechanizmów dynamicznej synchronizacji zasobów dyskowych pomiędzy centrum podstawowym a centrum zapasowym wirtualizacja staje się narzędziem wspomagającym budowę ośrodka zapasowego i jego zarządzanie. Rozwiązanie to było już Państwu przedstawiane kilkakrotnie podczas cyklicznych spotkań pracowników IT z Grupy BPS. Pierwsze wdrożenie produkcyjne zostało zrealizowane w drugim kwartale 2010 roku, od tego czasu osiem banków zdecydowało się na pełen outsourcing. Mamy spore doświadczenie w tego typu wdrożeniach, jak również w obsłudze administracyjnej. Przy takim wariancie korzystacie Państwo z zasobów sprzętowych i systemowych Banku BPS S.A., przy czym oprócz miesięcznych opłat nie ponosicie Państwo żadnych kosztów inwestycyjnych, które w przypadku branży IT są bardzo duże. Serwery wirtualne zlokalizowane są w dwóch centrach przetwarzania danych i są wydzielone ze środowiska serwerów Banku BPS. Maszyny wirtualne wykorzystują wszystkie korzyści i możliwości wynikające z pełnej wersji VMware vSphere Enterprise Plus. Przy wykonywaniu kopii bezpieczeństwa i kopii archiwalnych wykorzystujemy system IBM Tivoli Storage Manager. Nad poprawnym i ciągłym działaniem całej infrastruktury czuwają doświadczeni i przeszkoleni administratorzy IT BPS (fot. 1). Modele wirtualizacji proponowane przez IT BPS Proponujemy dwa rozwiązania: Fot. 1. Lista serwerów widziana za pomocą aplikacji vSphere Client 1. Wirtualizacja zdalna, czyli pełny outsourcing sprzętu i usług, realizowana jest w oparciu o zasoby Banku BPS i IT BPS. Polega na migracji kluczowych systemów na sprzęt zlokalizowany w podstawowym centrum przetwarzania danych (HQ) i zapasowym ośrodku przetwarzania danych (DRC) Banku BPS. Obsługa administracyjna systemów (wgrywanie poprawek i nowych wersji, wsparcie merytoryczne i techniczne) przejmowana jest przez doświadczonych administratorów z IT BPS. 2. Wirtualizacja lokalna polega na wdrożeniu przez inżynierów IT BPS rozwiązania opartego na VMware vSphere na sprzęcie zlokalizowanym u Państwa w banku. Nasza usługa polega na zaprojektowaniu rozwiązania, pomocy w doborze i konfiguracji środowiska sprzętowego oraz na wdrożeniu/migracji systemów pracujących w bankach. Administracja systemami nadal pozostaje w zakresie zadań lokalnych służb informatycznych. 36 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Wirtualizacja lokalna, sprzęt zlokalizowany w Banku Spółdzielczym – rozwiązanie minimalistyczne, realizowane przy niskich nakładach finansowych Opiera się na jednym serwerze sprzętowym z dużą liczbą wewnętrznych dysków, który dzięki zastosowaniu wirtualizacji ma możliwość uruchomienia kilku systemów równolegle (fot. 2). Nasza propozycja opiera się na hypervisorze ESXi, pozwalającym na skorzystanie z zalet wirtualizacji w zakresie energooszczędności i konsolidacji sprzętowej. Zaletą rozwiązania jest łatwość wykonywania kopii całej maszyny (nie tylko danych wybranego systemu, lecz także całego systemu wraz z systemem operacyjnym), jej odtworzenia i przeniesienia na inny system VMware (kompletne maszyny wirtualne są w postaci plików). Dzięki vSphere Client mamy również bezpłatny dostęp do zdalnej konsoli graficznej naszego serwera – odpowiednika stosowanego w serwerach sprzętowych, czyli np. IPMI (Intelligent Platform Management Interface) lub iLO (Integrated Lights-Out) (fot. 4). Fot. 4. Widok konsoli VM Fot. 2. Lista systemów uruchomionych na jednej maszynie wirtualnej widziana za pomocą vSphere Client. Kolejną bardzo przydatną zaletą wirtualizacji zasobów serwerowych jest możliwość wykonywania migawki działającej maszyny wirtualnej tzw. snapshota – czyli zapamiętania stanu całego systemu w określonym momencie. Jest to bardzo pomocne przy zmianach wersji lub konfiguracji systemu i w przypadku pojawienia się błędu. W bardzo łatwy sposób można przywrócić stan maszyny do tego zapisanego we wskazanej przez nas migawce bez konieczności odtwarzania całego systemu z kopii lub ponownej instalacji i konfiguracji. Snapshot umożliwia również wykonanie kopii kompletu plików maszyny wirtualnej działającej online i po przesłaniu do centrum zapasowego może służyć do odtworzenia systemu – w ten sposób realizując nisko kosztowe centrum zapasowe (fot. 3). Fot. 3. Wykonanie snapshota maszyny wirtualnej Wadą takiego minimalistycznego rozwiązania w przypadku sprzętowego uszkodzenia serwera hypervisora ESXi jest dodatkowy czas potrzebny na uruchomienie systemu na innym fizycznym serwerze (jeśli nie mamy serwera zapasowego, konieczne jest wypożyczenie lub zakupienie takiego sprzętu). Zalecamy więc zaopatrzenie się w drugi taki sam serwer i ustawienie go w centrum zapasowym i regularne odtwarzanie systemu z kopii bieżącej. Standardowy proces wdrożenia minimalistycznego rozwiązania w przypadku systemu defBank Pro wygląda następująco: a) Inwentaryzacja kluczowych systemów i ich wzajemnych powiązań. Inwentaryzacja używanych obecnie zasobów sprzętowych, opracowanie mapy przepływów danych między systemami. b) Opracowanie koncepcji docelowego rozwiązania, dobór odpowiedniego sprzętu, optymalnie dopasowanego do potrzeb i planów rozwojowych banku. c) Zakupienie serwera i osprzętu zgodnego z listą kompatybilności systemu VMware ESXi 5. d) Przygotowanie środowiska testowego: 1. r ejestracja bezpłatnej licencji na hypervisor ESXi 5.x, 2. i nstalacja i konfiguracja hypervisora, 3. migracja serwera sprzętowego defBank Pro na maszynę wirtualną VMware: – instalacja i konfiguracja Solarisa 10 x64; – przegranie danych z serwera sprzętowego. e) Przygotowanie i przeprowadzenie testów akceptacyjnych, sprawdzających prawidłowość i sprawność działania przyjętego rozwiązania sprzętowego i telekomunikacyjnego. Testy przeprowadzane są przez pracowników IT BPS oraz pracowników Banku Spółdzielczego. 37 Ludzie i pieniądze f) Wykonanie prac na środowisku produkcyjnym. Testy akceptacyjne administratorów i użytkowników aplikacji w banku, a po ich akceptacji wejście w tryb produkcyjny. W przypadku wystąpienia niezgodności lub problemów z działaniem istnieje możliwość dalszej pracy w dotychczas używanym środowisku fizycznych serwerów. Przy rozszerzonym wariancie sprzętowym, aby w pełni wykorzystać możliwości środowiska VMware, proponujemy Państwu zakup licencji VMware, odpowiedniej do potrzeb i wymagań biznesowych. Rodzaj licencji proponujemy podczas etapu projektowania docelowego rozwiązania. Najczęściej wybierane pakiety to: g) P rzygotowanie i wdrożenie systemu backupowego – archiwizowanie danych z poszczególnych systemów, np. kopia danych defBank na taśmę DAT lub LTO oraz kopia całej maszyny wirtualnej. Przy wyborze darmowego hypervisora ESXi trzeba się posiłkować dodatkowymi skryptami do wykonywania migawki maszyn, a następnie klonowania „zamrożonej” maszyny VM na dodatkowe lokalne dyski serwera (zasoby dostępne przez iSCSI lub zasoby dostępne przez NFS), lub innymi płatnymi narzędziami pracującymi np. na stacji roboczej z systemem Windows XP/7. a) The Essentials Kits – rozwiązania all-in-one dla małych środowisk wirtualnych, zawierające licencję VMware vSphere oraz VMware vCenter Server for Essentials dla rozwiązań do 3 hostów (do 2 procesorów każdy) i maksymalnej łącznej pamięci vRAM do 192 GB (liczonej jako 32 GB x 6 VMware vSphere Essentials CPU licenses). h) Szkolenie dla administratorów systemu. Wirtualizacja lokalna, sprzęt zlokalizowany w Banku Spółdzielczym – rozwiązanie optymalne dla bezpieczeństwa i ciągłości biznesowej systemów Rozwiązanie opiera się na co najmniej dwóch serwerach sprzętowych, macierzy dyskowej i bardziej zaawansowanym systemie archiwizacji danych, np. w postaci biblioteki taśmowej. Bardziej rozbudowane środowisko wirtualne wpływa oczywiście w sposób znaczący na zwiększenie bezpieczeństwa danych i skrócenie czasu podjęcia pracy przy niespodziewanej awarii systemu, ale niestety zwiększa nakłady finansowe na inwestycję. Dzięki takiemu rozwiązaniu możemy łatwiej sterować obciążeniem poszczególnych serwerów sprzętowych (można w trakcie pracy przenosić działające systemy na drugi serwer mechanizmem vMotion) oraz w przypadku awarii jednego z serwerów sprzętowych podjąć pracę wszystkich systemów na innym serwerze wirtualnym (oczywiście konieczne jest w tym celu wcześniejsze wyskalowanie zasobów pamięciowych i procesorowych tych serwerów) (fot. 5). Fot. 5 Przykładowa infrastruktura rozwiązania optymalnego b) VMware vSphere Essentials Plus Kit – rozwiązanie powyższe dodatkowo rozbudowane o vSphere vMotion, vSphere HA i vSphere Data Recovery. Dla tego pakietu konieczne jest wykupienie wsparcia technicznego minimalnie na 1 rok. Zachęcamy do skorzystania z naszej wiedzy i doświadczenia Głównym czynnikiem wprowadzenia wirtualizacji do Banku Spółdzielczego jest chęć zapewniania wydajnych i optymalnych rozwiązań informatycznych, z jednej strony dających się łatwo zarządzać, a z drugiej zapewniających ciągłość biznesową. Kadra informatyczna zamiast skupiać się na konserwacji poszczególnych systemów, może poszerzać swoje kompetencje w obszarach związanych z ich bezpieczeństwem i wydajnością. Dzięki wdrożeniu opisanych powyżej rozwiązań możecie mieć Państwo wpływ na optymalizację zasobów finansowych w całym systemie informatycznym, zmniejszenie zużycia energii oraz zwiększenie bezpieczeństwa rozwiązania. Czy mamy czas na to, by marnować go na zakup kolejnego serwera dla nowej aplikacji lub usługi? Obecnie wiąże się to z określeniem wymagań, wyborem dostawcy, negocjacjami handlowymi, zakupem, dostawą i wdrożeniem. Dzięki zastosowaniu wirtualizacji proces wykreowania nowej maszyny może trwać kilka minut. IT BPS Sp. z o.o. oferuje Państwu kompleksową pomoc w zakresie wirtualizacji środowiska informatycznego banku w oparciu o produkty firmy VMware. Na przestrzeni trzech lat nasi pracownicy zwirtualizowali kluczowe systemy funkcjonujące w Banku BPS i kilkunastu Bankach Spółdzielczych. Zachęcamy Państwa do skorzystania z naszej wiedzy i doświadczenia. Proponujemy współpracę w zakresie wdrożenia i obsługi rozwiązania opartych na wirtualizacji, jak również w innych obszarach szeroko rozumianej informatyki. Jacek Zuba Lider Zespołu Administracji Systemów BS IT BPS Sp. z o.o. 38 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Jakość obsługi i budowa więzi HR BPS Sp. z o.o. jest jedynym upoważnionym przez Bank BPS podmiotem prowadzącym szkolenia „Standardy jakości obsługi klienta w Grupie BPS”. Realizowane projekty umożliwiają skuteczne pozyskiwanie nowych klientów, diagnozowanie ich oczekiwań, budowanie stabilnych relacji. Pozwalają budować relacje z wymagającymi klientami, unowocześniać funkcjonowanie organizacji oraz kreować pozytywny wizerunek banku. Podstawowym celem szkoleń jest nie tylko podniesienie jakości obsługi klienta, lecz także zbudowanie trwałej, opartej na zaufaniu więzi między bankiem a klientem. Ponadto efektem szkolenia jest: podniesienie efektywności komunikacyjnej w rozmowach sprzedażowych, zidentyfikowanie potrzeb i uświadomienie ich klientowi, nabycie umiejętności prowadzenia poszczególnych etapów sprzedaży, nabycie praktycznych umiejętności profesjonalnej obsługi klienta, przygotowanie do wypracowania standardów zachowań sprzedawcy, rozwinięcie umiejętności budowania pozytywnego wizerunku banku dzięki określonym postawom i zachowaniom, rozwinięcie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach, ocena aktualnego poziomu obsługi klienta w banku. klienta, nie pomijając takich aspektów, jak ubiór i stanowisko pracy. Szkolenia prowadzone są przez doświadczoną kadrę trenerską, stosującą metody, dzięki którym możliwe jest opanowanie nowych umiejętności, zachowań i nawyków w łatwy i skuteczny sposób, w atmosferze akceptacji, wyzwalającej ciekawość i poczucie komfortu. Podczas ośmiogodzinnych warsztatów przeprowadzanych jest wiele zajęć kładących nacisk na myślenie kreatywne i metody integrowania wiedzy z doświadczeniem. Różnorodne formy zajęć – od ćwiczeń, gier edukacyjnych, scenek uwzględniających przykłady zaczerpnięte z życia, po prezentacje, filmy i inne interaktywne metody szkoleniowe – pozwalają ograniczyć typowe formy wykładowe. Omawiane tematy obejmują szeroki zakres reguł i zasad profesjonalnej obsługi Przeprowadzenie szkoleń z zakresu standardów jakości obsługi klienta gwarantuje profesjonalne wyszkolenie kadr, które są istotnym ogniwem w całościowej działalności banku i zasadniczym elementem decydującym o sukcesie. Inwestycja w personel to koszt, który może zwielokrotnić zyski i profity. Katarzyna Owczarczyk HR BPS Sp. z o.o. 39 Ludzie i pieniądze W biurze jak na boisku Mistrzostwa Europy w piłce nożnej w pełni! Nie każdy ma jednak szansę poczuć atmosferę piłkarskich emocji na żywo, na stadionie. Dlatego zapraszamy na wirtualną wycieczkę po polskich stadionach. Siądźcie zatem wygodnie w fotelach i ruszamy! Jak zapewne wie każdy kibic, piłka jest jedna, bramki są dwie, a Mistrzostwa Europy w piłce nożnej UEFA Euro 2012 są rozgrywane na 4 stadionach w Polsce i 4 na Ukrainie. Trasa naszej podróży prowadzi jedynie po polskich obiektach. Na każdym stadionie dotkniemy murawy, usiądziemy na trybunach i zajrzymy do loży VIP. Przystanek pierwszy: Stadion Lampion Stadion we Wrocławiu nazywany jest lampionem ze względu na swoją wyjątkową konstrukcję. Bryła budynku została zaprojektowana przez Konsorcjum JSK Architekci i wyróżnia ją wyjątkowa sylwetka podkreślona przez innowacyjną elewację. Budynek stadionu został osłonięty siatką z włókna szklanego pokrytego teflonem. Siatka umocowana została za pomocą stalowych pierścieni, okalających cały obiekt. To jedyna taka elewacja w Polsce. Specjalnie zaprojektowana technologia 40 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps oświetleniowa umożliwia zmianę koloru elewacji budynku. Stadion we Wrocławiu został oddany do użytku w 2011 roku. Obiekt ma wymiary 272 x 224 m, a jego wysokość to prawie 40 m. Podczas meczów kibice zasiadają na krzesełkach wyprodukowanych przez mar- kę Forum Seating, należącą do Grupy Nowy Styl. Jest ich łącznie 44 000. Co ciekawe, krzesła są w dwóch kolorach – zielonym i białym, aby z pomocą białego koloru utworzyć napis Śląsk Wrocław. Krążą plotki, że UEFA domagała się, by na czas mistrzostw na siedziskach zostały umieszczone specjalne pokrowce, by napis był niewidoczny. Stacja nr 2: Stadion z historią Przystanek nr 3: Na Bursztynowym Szlaku Pierwsze łopaty na budowy Stadionu Miejskiego w Poznaniu wbito już w 1968 roku. Usypany wał ziemny posłużył za podstawę konstrukcji, na której osadzono betonową widownię i całą koronę stadionu. Przez 12 lat toczyły się prace budowlane, aby ostatecznie w 1980 roku obiekt został oddany do użytku. Autorem koncepcji PGE Arena Gdańsk jest prof. Wojciech Grabianowski z cenionego biura projektowego Rhode-Kellermann-Wawrowsky. Architekt stworzył projekt stadionu oparty na bryle bursztynu – największego skarbu Morza Bałtyckiego. Arena została oddana do użytku w 2011 roku i jest uznawana za jeden z najpiękniejszych stadionów w Europie. Stadion ma 45 m wysokości, a duży kąt nachylenia trybun gwarantuje doskonałą widoczność i genialną akustykę w każdym miejscu obiektu. Same trybuny to ponad 43 000 krzesełek (oczywiście produkcji Grupy Nowy Styl). Najciekawszym elementem stadionu jest jego fasada, która pokryta jest 18 000 płytek z poliwęglanu w 6 odcieniach, o łącznej powierzchni 4,5 hektara. Gdy w roku 2007 ogłoszona została decyzja o przyznaniu Polsce i Ukrainie organizacji mistrzostw, modernizacja obiektu była już w toku. Uroczysta inauguracja odnowionego stadionu miała miejsce we wrześniu 2010. Nie był to jednak mecz, a koncert Stinga. Kibice zasiadają tu na trzech typach krzesełek – każde z oferty Grupy Nowy Styl. Będą to produkty Sigma i Sigma Premium, a w strefie VIP niezwykle wygodne fotele Oscar. Łącznie na stadionie zamontowano ponad 43 000 siedzisk w niebiesko-białej kolorystyce. Arena ma już doświadczenie w organizacji mistrzostw – w roku 2006 odbyły się tu mecze inauguracji i finałowy Mistrzostw Europy Juniorów do lat 19 w piłce nożnej. Wielki finał: Stadion Narodowy Zakończeniem naszej podróży jest „perła kolekcji” – Stadion Narodowy w Warszawie, który został zaprojektowany przez Konsorcjum JSK Architekci. Ten niezwykły obiekt został wybudowany w równie wyjątkowym miejscu: niecce byłego Stadionu Dziesięciolecia. To na tym właśnie obiekcie został rozegrany jeden z dwóch najważniejszych meczów mistrzostw, czyli mecz otwarcia. Podczas tego wydarzenia na trybunach, wyposażonych w krzesełka Grupy Nowy Styl, zasiadło 58 000 kibiców. Siedziska na stadionie są w biało-czerwonej kolorystyce, tak jak fasada obiektu, która przypomina falującą flagę. Aby osiągnąć jak najdoskonalszy efekt wizualny, lakierowaną siatkę, z której wykonano ażurową fasadę, sprowadzono aż z Hiszpanii. Stadion jest konstrukcją otwartą, co oznacza brak trwałej, zamkniętej fasady, przez co temperatura wewnątrz obiektu jest podobna do otoczenia mimo zamkniętego zadaszenia. Powrót do rzeczywistości Niestety to już koniec naszej, z pewnością zbyt krótkiej, wycieczki. Czas powrócić do biura i zamiast na krzesełku stadionowym usiąść na fotelu przy biurku. Grupa Nowy Styl może sprawić, że nasze biuro stanie się znacznie wygodniejsze. Szeroka oferta mebli biurowych i ergonomicznych foteli marki BN Office Solution pomoże właściwie zaaranżować przestrzeń do pracy. I być może odrobinę będzie przypominać o atmosferze stadionów. Ewelina Fajdek Specjalista BPS Nieruchomości Sp. z o.o. 41 Ludzie i pieniądze Gospodarka, prognozy a Euro 2012 Pierwszy gwizdek rozpoczynający piłkarskie mistrzostwa Europy już za nami. Kraje, które dotychczas organizowały Euro, przeważnie osiągały korzyści gospodarcze zarówno w trakcie turnieju, jak i w okresie późniejszym. Czy Polska już wykorzystała i wykorzysta w przyszłości impuls rozwojowy związany z organizacją Euro i równoczesnym napływem dotacji unijnych? Zdania na ten temat są jak zwykle podzielone, a optymizm przedstawicieli administracji rządowej zderza się ze skrajnym pesymizmem opozycji. Próby oszacowania wpływu organizacji mistrzostw podejmowane były już od 2007 r., tj. od momentu przyznania przez UEFA Polsce i Ukrainie organizacji trzeciej co do wielkości imprezy sportowej na świecie. Jednak jedyne kompleksowe opracowanie na ten temat powstało dopiero w 2010 r. na zlecenie Ministerstwa Sportu i Turystyki. Raport został opracowany przez grupę naukowców, ekspertów w dziedzinie ekonomii, ze Szkoły Głównej Handlowej, z Uniwersytetu Łódzkiego oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przedstawiono tam szacunki wpływu Euro 2012 na polską gospodarkę w latach 2008-2020. Gospodarcze efekty organizacji mistrzostw podzielono na bezpośrednie i pośrednie. Do tych pierwszych zostały zaliczone: k rótkookresowy wzrost przychodów z turystyki zagranicznej, z większenie nakładów inwestycyjnych na infrastrukturę sportową, turystyczną i transportową, k rótkookresowy wzrost popytu związany z wydatkami na organizację imprezy. Efekty pośrednie to przede wszystkim: z większenie atrakcyjności turystycznej kraju i związany z tym długookresowy wzrost napływu turystów i konsumpcji turystycznej, 42 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps w zrost produktywności gospodarki, będący wynikiem ilościowej i jakościowej poprawy stanu infrastruktury (zwłaszcza transportowej), z większenie prywatnych inwestycji krajowych oraz wzrost atrakcyjności inwestycyjnej kraju, prowadzący do zwiększonego napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Wśród analizowanych bezpośrednich i pośrednich efektów Euro na szczególną uwagę zasługują inwestycje w infrastrukturę transportową i powiązane z nimi zwiększenie produktywności i napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Autorzy oszacowali, że efekty te w okresie 12 lat mogą zwiększyć dynamikę PKB o 2,1%, tj. o ok. 32 mld zł (nominalnie wg danych za 2011 r.). Równocześnie średnio w roku będzie zwiększało się zatrudnienie o 8,2 tys. osób, a w roku 2012 wzrost ten wyniesie 20-33 tys. osób. Po turnieju zwiększy się prawdopodobnie atrakcyjność turystyczna Polski, skutkująca rocznym wzrostem liczby turystów o ok. 500 tys. osób. Prognozowane efekty wpływu na gospodarkę tylko jednej imprezy wydają się rzeczywiście znaczące. Ale organizacja mistrzostw, stymulując wydatki inwestycyjne, zwiększy zadłużenie budżetu państwa i w konsekwencji deficyt finansów publicznych przed Euro, obniżający się dopiero po roku 2015. W efekcie, zda- niem autorów, efekt długookresowy będzie neutralny. Czego raport nie przewidział Jednak opracowany w 2010 r. raport nie przewidywał, że wychodząca z pierwszego kryzysu gospodarka europejska w 2011 r. wyhamuje i ponownie w 2012 r. zacznie się kurczyć (Międzynarodowy Fundusz Walutowy prognozuje spadek PKB w strefie euro o 0,3%). Nie przewidziano również, że inwestycje infrastrukturalne związane z Euro zostaną w stosunku do zapowiedzi znacznie ograniczone, a realizacja podjętych nie zostanie skończona na czas. Mimo że autorzy raportu opracowali również scenariusz pesymistyczny, zakładający niższe przychody z turystyki i wydatki na infrastrukturę, to skala opóźnień inwestycyjnych i nadciągający kryzys w części krajów strefy euro prawdopodobnie znacznie obniżą prognozowane efekty gospodarcze. Właśnie te elementy – brak realizacji planu inwestycji infrastrukturalnych, utrudnienia komunikacyjne związane z niedokończeniem budowy dróg oraz kryzys finansowy – powodują, że prognozy formułowane dwa lata temu w pełni się nie sprawdzą. Szczególnie że doświadczenia innych krajów organizujących podobne imprezy nie zawsze są budujące. Do dziś poważne trudności w utrzymaniu i zapewnieniu rentowności wybudowanym obiektom sportowym mają RPA i Portugalia. Podobne kłopoty mogą dotknąć nasze stadiony, a szczególnie Stadion Narodowy, który tylko incydentalnie będzie wykorzystywany do organizacji meczów piłkarskich. Czy to znaczy, że prognozowanie nie ma sensu? Analiza realizacji prognoz gospodarczych opracowywanych przez wiele instytucji finansowych pokazuje, że szczegółowe prognozy parametrów makroekonomicznych nigdy się nie sprawdzają. Udane bywają jedynie ogólne prognozy trendów gospodarczych wskazujące na kierunek rozwoju gospodarczego. Napisałem „bywają”, bo nagłe zwroty i kryzysy zwykle zaskakują. Na początku 2008 r., gdy gospodarka USA już notowała spadek PKB, szef Rezerwy Federalnej USA Ben Bernanke oficjalnie stwierdził: „Przedsiębiorstwa są w bardzo dobrej kondycji finansowej, mają solidne zyski, wysoką płynność i niewielkie zadłużenie. Nasze prognozy pokazują, że do 2010 r. wzrost gospodarczy osiągnie poziom ok. 3 proc. lub nawet lekko powyżej, a bezrobocie się obniży”. i prognozować bardzo złożone procesy gospodarcze. Szczególną dyscypliną w naukach ekonomicznych, ukierunkowaną na prognozowanie rozwoju gospodarczego, jest ekonometria, czyli dyscyplina zajmująca się statystycznym badaniem ilościowych prawidłowości ekonomicznych za pomocą modeli opartych na statystyce matematycznej i ekonomii. Model ekonometryczny stał się podstawowym narzędziem prognoz gospodarczych. Każda instytucja publikująca prognozy posługuje się modelem, który po wprowadzeniu danych historycznych ma prognozować przyszłość. A czym tak naprawdę jest model ekonometryczny? Jest to statystyczny opis zależności między wprowadzonymi zmiennymi, tj. relacji będących obrazem rzeczywistości ekonomicznej i instrumentem analizy modelowanych zależności. Ponieważ model budowany jest w oparciu o informacje z przeszłości, w celu wykorzystania go do prognoz należy założyć, że: r elacje strukturalne są stabilne w czasie, a związki opisane w oparciu o informacje z przeszłości będą miały podobne charakterystyki w horyzoncie prognozy, składnik losowy ma stały rozkład w czasie, co oznacza, że nie pojawiają się nowe istotne zmienne oddziałujące na wartość prognozowaną, a dotychczasowe nie zmieniają charakteru. Upadek banku Lehman Brothers 15 września 2008 r. i początek największego od lat 30. XX wieku kryzysu finansowego boleśnie zweryfikowały jego prognozy. Fala krytyki, jaka dotknęła szefa Fed i innych znanych ekonomistów, dotyczyła nie tylko braku umiejętności przewidzenia kryzysu, ale przede wszystkim metod używanych do diagnozowania stanu gospodarki i proPrzyjęcie takich założeń powoduje, gnozowania zmian. Krytykowano szczeże większość nawet bardzo zaawansogólnie powszechnie stosowane modele wanych modeli ekonometrycznych nie statystyczne nadające ekonomii atrybuty jest odporna na nieoczekiwane zmiany nauki ścisłej, która dzięki wykorzystaniu gospodarcze, w tym szczególtych obiektywnych modeli miała nie emocjonalne reakcje być zdolna do prawidłowerynków finansowych go opisania i prognoi zawirowania pozowania procesów lityczne. Rówgospodarczych. „Dziś prognozowanie nocześnie Kryzys z roku znajomość 2008, a także przyszłości nie ma wewnętrzspowolnienie kompletnie sensu. nych ogragospodarcze niczeń w 2011 r. Robimy to, bo musimy, i słabości zadały kłam ale wiemy, jak wielkie modeli tym opiekonomeniom. Okajest ryzyko pomyłki” trycznych zało się, że – to wypowiedź jednego powoduje, ekonomia nie że ekonojest nauką ściz polskich analityków miści stosują słą, a matemarynkowych. „eksperckie” tyka i statystyka korekty wynistosowana w ekoków, a prognozy nomii to zbyt mało, poszczególnych paaby precyzyjnie opisać rametrów makroekonomicznych publikowane są w szerokich „widełkach”. Wiemy, że nic nie wiemy Doskonałym przykładem takiego podejścia są prognozy opublikowane przez Narodowy Bank Polski w „Raporcie o inflacji – marzec 2012”. NBP formułuje prognozę w następujący sposób: „Zgodnie z marcową projekcją z modelu NECMOD – przygotowaną przy założeniu niezmienionych stóp procentowych NBP z uwzględnieniem danych dostępnych do 24 stycznia 2012 r. (cut-off date projekcji) – inflacja znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale 3,6-4,5% w 2012 r. (wobec 2,5-3,9% w projekcji listopadowej), 2,2-3,6% w 2013 r. (wobec 2,2-3,7%) oraz 1,2-3,0% w 2014 r. Z kolei roczne tempo wzrostu PKB według tej projekcji znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale 2,23,8% w 2012 r. (wobec 2,0-4,1% projekcji listopadowej), 1,1-3,5% w 2013 r. (wobec 1,5-4,0%) oraz 1,9-4,4% w 2014 r.”. Duża liczba zastrzeżeń, szerokie widełki, 50-procentowe prawdopodobieństwo oraz znaczące zmiany prognoz już po 4 miesiącach (w stosunku do listopada) dość mocno obniżają ich wiarygodność. Czy informacja, że wzrost PKB w 2012 r. w przedziale 2,2-3,8%, a w 2014 r. znajdzie się w przedziale 1,9-4,4%, wskazuje choćby kierunek rozwoju? Chyba nie. Wartości minimalne ze wskazanych zakresów wskazują, że rozwój gospodarczy ulegnie wyhamowaniu, a wartości maksymalne prognozują umiarkowany wzrost koniunktury gospodarczej. Innymi słowy wiemy, że nic nie wiemy (wykres 1). Wsparcie, a nie wyrocznia Powraca więc pytanie o realną wartość publikowanych prognoz. „Dziś prognozowanie przyszłości nie ma kompletnie sensu. Robimy to, bo musimy, ale wiemy, jak wielkie jest ryzyko pomyłki” – to wypowiedź jednego z polskich analityków rynkowych. „Czy analitycy rynkowi istnieją tylko dlatego, żeby inwestorzy mogli wytłumaczyć sobie, że opierają swoje decyzje na »naukowych« prognozach? Czy analityków od wróżek różni tylko to, że więcej zarabiają, pracują w prestiżowych firmach i stosują modele oparte na naukowych podstawach?” – pyta Ignacy Morawski z portalu Obserwator Finansowy. Uznaje on jednak, że prognozy mają sens. Przede wszystkim dlatego, że: 43 Ludzie i pieniądze s ą potrzebne do podejmowania decyzji gospodarczych generujących popyt oraz opracowania budżetów przez rządy, p rognozy to właściwie tylko produkty uboczne analizy gospodarczej, a nadaje się im liczbowy charakter tylko po to, żeby było łatwiej je czytać lub wykorzystywać do planowania finansowego, r zucają one światło na proces decyzyjny, są wsparciem dla decydentów, ale nikt poważny nie nadaje im roli wyroczni. Wykres 1. Prognoza dynamiki PKB opublikowana w „Raporcie o inflacji – marzec 2012” Nic dodać, nic ująć. Bez prognoz gospodarczych nie uda się opracować planów i strategii biznesowych. Prognozy są również przydatne i coraz częściej wykorzystywane w budowaniu osobistych planów zawodowych i rodzinnych. A mimo że rzadko się sprawdzają, popyt na nie rośnie tym mocniej, im gorsza jest sytuacja gospodarcza. Ogromną rolę w generowaniu zapotrzebowania na prognozy ekonomiczne odgrywają media. W Polsce tzw. konsensus rynkowy, tj. medianę prognoz opracowanych przez instytucje finansowe (głównie banki), opracowują „Parkiet”, PAP, Reuters oraz wiele portali internetowych. Publikowane są również prognozy dużych banków międzynarodowych, Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Komisji Europejskiej, Banku Światowego i wielu innych instytucji. Powstają rankingi trafności prognoz, a najlepsi analitycy zdobywają nagrody i sławę. Zdając sobie sprawę z ryzyka pomyłki i ograniczeń nawet najlepiej zbudowanych modeli prognostycznych, analitycy sukcesywnie aktualizują prognozy, dostosowując swoje modele do wcześniej nieprzewidzianych zmian. Prognozy są zwykle aktualizowane w okresach miesięcznych i kwartalnych, a wielkość zmian bywa często znacząca, co szczególnie było widoczne w roku 2009, czyli w okresie nasilającego się kryzysu gospodarczego (wykres 2). Prognozy parametrów makroekonomicznych opracowywane są również w Banku BPS S.A. 44 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Wykres 2. Zmiany prognoz wzrostu gospodarczego w roku 2009 (mediana prognoz kilkunastu instytucji finansowych) Są one nie tylko wykorzystywane do budowy planów finansowych i strategii banku oraz udostępniane Zrzeszonym Bankom Spółdzielczym, lecz także przekazywane głównym mediom ekonomicznym. Jesteśmy więc obecni, jak większość banków komercyjnych, na tym swoistym rynku prognoz, uczestnicząc jednocześnie w wyścigu o jak najwyższe miejsce w rankingu. Według zestawienia tworzonego przez „Parkiet” w I kwartale 2012 r. pod względem trafności prognoz makroekonomicznych i rynkowych zajęliśmy 6. miejsce wśród 23 instytucji finansowych. Piotr Lebiedziński Wicedyrektor Departamentu Planowania i Strategii Banku BPS S.A. Ustawa deweloperska – czyli nowe obowiązki i wyzwania nie tylko dla deweloperów Ustawa o ochronie nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego z dnia 16 września 2011 r., zwana również ustawą deweloperską, weszła w życie 29 kwietnia 2012 r. Wprowadza ona rozwiązania, których głównym celem jest zmniejszenie ryzyka związanego z zakupem mieszkania od dewelopera. Wzrost bezpieczeństwa finansowego po stronie nabywcy mają zagwarantować przede wszystkim dwa zapisy w ustawie: konieczność zastosowania przez dewelopera specjalnego rachunku (otwartego lub zamkniętego mieszkaniowego rachunku powierniczego) do przechowywania pieniędzy pochodzących z wpłat nabywców – co w praktyce oznacza, że kontrolę nad realizacją inwestycji będzie wykonywał bank lub podmiot przez niego wskazany, wydzielenie wpłat od nabywców z masy upadłościowej dewelopera, dzięki czemu w razie bankructwa dewelopera nabywcy nie będą na końcu listy podmiotów uprawnionych do zaspokojenia z jego majątku, m.in. po Skarbie Państwa i pracownikach. W myśl nowej regulacji obowiązek zapewnienia nabywcy ochrony w postaci rachunku powierniczego stosuje się do przedsięwzięć deweloperskich, w odniesieniu do których rozpoczęcie sprzedaży nastąpiło po dniu wejścia w życie ustawy, tj. po 29 kwietnia 2012 r. Zgodnie z art. 59 prawa bankowego stronami umowy mieszkaniowego rachunku powierniczego są bank i deweloper. W przypadku zamkniętego mieszkaniowe- go rachunku powierniczego wypłata zdeponowanych środków następuje jednorazowo po przeniesieniu na nabywcę prawa własności lokalu mieszkalnego albo własności nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym lub użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własności domu jednorodzinnego posadowionego na tejże nieruchomości gruntowej stanowiącej odrębną własność nieruchomości. Zupełnie odmiennie wygląda wypłata zgromadzonych środków w przypadku otwartego mieszkaniowego rachunku powierniczego. Bank będzie wypłacał deweloperowi środki pieniężne w transzach, pod warunkiem zrealizowania poszczególnych etapów inwestycji zgodnie z przedstawionym przez dewelopera przy otwieraniu takiego rachunku harmonogramem. Brak ukończenia danego etapu inwestycji przez dewelopera będzie skutkował brakiem wypłaty przez bank środków pieniężnych na jego rzecz. Biorąc pod uwagę powyższe, na banku ciąży ogromna odpowiedzialność w zakresie oceny realizacji poszczególnych etapów danego przedsięwzięcia deweloperskiego Dokumentem potwierdzającym realizację danego etapu przedsięwzięcia deweloper- Dokumentem potwierdzającym realizację danego etapu przedsięwzięcia deweloperskiego powinien być raport z dokonywanej przez przedstawiciela banku kontroli inwestycji. skiego powinien być raport z dokonywanej przez przedstawiciela banku kontroli inwestycji. Z uwagi na to, iż osoba taka musi mieć odpowiednie uprawnienia, wiedzę oraz doświadczenie w ocenie zarówno dokumentacji, jak i realizacji przedsięwzięć budowlanych, rekomendowanym rozwiązaniem jest powierzenie tych czynności firmie zapewniającej kompleksową usługę w tym zakresie. Wykorzystując synergię Grupy BPS, Bank BPS nawiązał współpracę w powyższym zakresie ze Spółką BPS Nieruchomości. Beata Rybkowska Kierownik Zespołu Produktów Depozytowych Departament Sprzedaży Banku BPS S.A. 45 Ludzie i pieniądze „Wychować” klienta Instytucje finansowe dostrzegają coraz większą konieczność prowadzenia akcji edukacyjnych lub uczestnictwa w wydarzeniach o charakterze edukacyjnym, nie tylko w kontekście kreowania marki, lecz także możliwości docierania do całkiem nowych klientów. Jest to szczególnie widoczne w licznych akcjach prowadzonych na szczeblu szkół średnich i wyższych. Młode osoby, które dopiero wkraczają w dorosłe życie, stanowią dla instytucji finansowych potencjalnie największą grupę przyszłych klientów. W czasach socjotechniki i dominacji mediów, stanowiących główną formę przekazu, firmy coraz częściej sięgają także po niestandardowe metody docierania do klientów lub wręcz kreowania pożądanych zachowań po stronie konsumentów. Z tego zapewne powodu następuje np. reaktywacja Szkolnych Kas Oszczędnościowych, w którym to projekcie aktywną rolę odgrywa Bank PKO BP. Słynny myśliciel John Locke bardzo słusznie określił umysł ludzki jako tabula rasa, czyli czystą, niezapisaną kartę, która zapełnia się w wyniku nabytego doświadczenia formującego osobowość człowieka. Pierwszy kontakt młodzieży z instytucjami finansowymi i specjalistami rynku kapitałowego powoduje, że w przyszłości najbardziej aktywne na tym polu instytucje staną się niewątpliwie celem pierwszego wyboru, podczas podejmowania decyzji o otwarciu pierwszego w życiu rachunku bankowego czy wystąpienia o pierwszą kartę lub kredyt bankowy. Dobre kontakty z organizacjami studenckimi dają także możliwość kreowania marki jako przyszłego potencjalnego pracodawcy dla nowych wyedukowanych elit. Nawiązane w trakcie tego rodzaju wydarzeń relacje procentują zatem zarówno pod kątem zdobywania przyszłych pracowników, jak i klientów. Udział w tego rodzaju projektach to często także dowód uznania dla profesjonalizmu pracowników danej instytucji, ponieważ do współpracy w projektach edukacyjnych zapraszani się najbardziej znani eksperci rynkowi z wiodących prym firm prywatnych czy instytucji państwowych. Dom Maklerski Banku BPS w końcu 2011 roku zaczął aktywnie uczestniczyć w projektach edukacyjnych. W grudniu poprzedniego roku wzięliśmy udział 46 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps w Festiwalu Przedsiębiorczości w Chorzowie, organizowanym przez Wydział Zamiejscowy Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu. W trakcie wykładu prowadzonego przez naszego pracownika młodzież mogła dowiedzieć się o podstawach inwestowania na rynku kapitałowym, aktywnie uczestnicząc w dyskusji. Inne ciekawe tematy poruszane w trakcie festiwalu to między innymi budowanie marki w portalach społecznościowych, metody szybkiego uczenia się, kryzys w strefie euro czy też mowa ciała. W kwietniu 2012 roku wzięliśmy z kolei udział w inicjatywie VII Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego w Warszawie pod nazwą II Wiosenny Kongres Edukacyjny. Przedsięwzięcie było współfinansowane przez Narodowy Bank Polski, a młodzież mogła się dowiedzieć np., na czym polega prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych, dlaczego doszło do światowego kryzysu gospodarczego, jak zrozumieć politykę pieniężną banku centralnego i jaka jest historia kredytu. Nasi przedstawiciele obecni byli na największej konferencji skierowanej do inwestorów indywidualnych na rynku kapitałowym, czyli „Wall Street”. Nowa edycja tej organizowanej corocznie przez Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych konferencji zaplanowana została w Zakopanem w dniach 1-3 czerwca. panel dyskusyjny o prognozach dla giełdy, gospodarki – zarówno polskiej, jak i ogólnoświatowej – na drugą połowę 2012 roku poprowadził przedstawiciel Domu Maklerskiego Banku BPS. Jesienią rusza nowy cykl road show edukacyjnego „Akcjonariat obywatelski” pod patronatem Ministerstwa Skarbu Państwa, przy współudziale SII i domów maklerskich oraz innych instytucji rynku kapitałowego (GPW, KDPW, spółek giełdowych). Dom Maklerski Banku BPS zorganizuje dwa spotkania adresowane do przyszłych inwestorów giełdowych i osób poszukujących wiedzy o podstawach inwestowania na rynku kapitałowym – w Tarnobrzegu i we Wrocławiu. Spotkania te, z racji skali całego przedsięwzięcia, są także ważnymi wydarzeniami, umożliwiającymi kreowanie marki na szczeblu centralnym i lokalnym. Aktywność Domu Maklerskiego na polu działań edukacyjnych to w pewnym sensie działalność szlachetnie pozytywistyczna, którą można określić „potrzebą uczenia klienta” (zarazem i samego siebie), ale jednocześnie – co warto podkreślić – połączona z elementami świadomej polityki docierania do nowych klientów, rozumianej jako potrzeba stałego budowania bazy klientów dla firmy, co w przyszłości zapewni strumień przychodów i zysków. Klient wyedukowany (wręcz „wychowany”) to klient w dużej mierze lojalny, więc każda złotówka rozsądnie zainwestowana w tego rodzaju działania edukacyjne powinna w przyszłości znacząco zaprocentować na rzecz firmy. Jacek Tyszko Dyrektor Zarządzający Dom Maklerski Banku BPS S.A. Kwestia bezpieczeństwa Szukając inspiracji do tego felietonu, przysłuchiwałem się głosom środowiska podczas zakończonego niedawno Forum Technologii Bankowości Spółdzielczej. Panele dyskusyjne z udziałem praktyków, członków zarządów Banków Spółdzielczych, przedstawicieli nauki i informatyków uświadomiły mi jedno: informatyka jako narzędzie wsparcia biznesu, procesów decyzyjnych i zarządczych przyjmuje za klucz gromadzenie, przetwarzanie, przesył i ochronę danych a tym samym stanowi krytyczny czynnik bezpieczeństwa. Jeśli bowiem procesowe podejście do tej kwestii wyznacza komunikacji marketingowej i obudowy procesowo-technorelację pomiędzy formą i treścią procesów operacyjnych logicznej decydują o przewadze konkurencyjnej, eliminoi strategii działania, za fundament należy uznać bezpieczeńwaniu luk bezpieczeństwa, co w efekcie buduje zaufanie, stwo instytucjonalne (Institutional Security). To faktyczna relacje biznesowe i limituje kierunki i dynamikę rozwoju. miara i emanacja dojrzałości organizacji, na Metody pomiaru otwartości organizacji na którą składają się: bezpieczeństwo produkinnowacje, zdolności adaptacyjne i potencjał tów i usług, ochrona danych wrażliwych, konkurencyjności stanowią równie istotne ocena ryzyk i kwantyfikowanie procedur wektory wyceny marki, jak suma bilansowa, ich szacowania, wreszcie ocena zgodności współczynnik wypłacalności, wskaźnik płyn(compliance ) wdrożonych standardów ności czy inne kwantyfikatory właściwe dla z ładem regulacyjnym i celami statutowymi. biznesu bankowego. Powstaje pytanie: skoro efektywność Wszystkie wymienione faktory pozostają we biznesowa i optymalizacja kosztów wymagają wzajemnej relacji mającej wymiar synergii, dodatkowych nakładów, to jak je kontroloto suma potencjałów decyduje bowiem o wać? Niekiedy przez „rozpoznanie walką”, co efektywności działania mierzonej twardymi oznacza, że weryfikacja wdrażanych instruwskaźnikami właściwymi dla sprawozdawmentów i narzędzi wymaga czasem rezygnacji czości finansowej – w ujęciu dynamicznym z pewnych rozwiązań. W potocznym rozumiei statycznym. Efektem tak rozumianej niu może oznaczać wyrzucone pieniądze, lecz dialektyki rozwoju procesów biznesowych Maciej Małek eliminuje znaczące straty. Szczególnej wagi jest wzmacnianie kontrolnej i prognostycznej Redaktor naczelny „EDS” wymaga kwestia zbilansowania wydatków na funkcji sprawozdawczości, co nie byłoby i „Kuriera Finansowego” testowanie rozwiązań z pracami studyjnymi możliwe bez agregowania coraz to większej i zharmonizowanie procesów prognostyczilości danych. Wymaga to dodatkowych nych i planowania z bieżącą analizą tendencji nakładów, które na poziomie banku stanowić i zjawisk na rynku, w tym aktywności konkurentów na mogą swoistą barierę rozwoju. Ponieważ jednak, z przyworynku. To kolejne elementy zarządzania zmianą, uczenia łanych wyżej powodów, że o wymaganiach regulacyjnosię jej i uruchamiania swoistych mechanizmów szybkiego nadzorczych nie wspomnę, dla tendencji rozwoju inforreagowania, wzmacniających odporność na wewnętrzne i zematycznego wsparcia biznesu nie ma realnej alternatywy, wnętrzne czynniki ryzyka. Ich wpisanie w procedury składa prace studyjne, planistyczne, wreszcie wybór architektury się na ocenę zgodności (compliance), o co tym łatwiej, o ile informatycznej systemów bezpieczeństwa powinny dokonyrelacje pomiędzy pionami biznesowymi, risk menedżerami wać się na poziomie zrzeszeń. Doświadczenia BPS w tym i wsparciem informatycznym budują kulturę organizacyjną względzie są zachęcające i jasno dowodzą, że optymalii korporacyjną w banku. W przypadku Banków Spółdzielzacja kosztów jest możliwa, kiedy tworzymy zaplecze IT czych jest o to stosunkowo łatwiej, w codziennej praktyce umożliwiające elastyczną i kaskadową rozbudowę, w miarę kadry budują bowiem kompetencje zawodowe i wykonawjak rozszerzeniu ulega przedmiotowy i organizacyjny zakres cze na poziomie interdyscyplinarnym – łączenie i wymienprocesowanych aktywności w ramach organizacji. Co się ność funkcji. To właśnie gwarantuje ciągłość procesów tyczy implementacji nowych funkcjonalności i rozwiązań w wymiarze biznesowym, organizacyjnym, informatycznym software, barierę stanowią kadry, ich otwartość na „nowinki” i kontrolno-sprawozdawczym. W połączeniu z gromadzoi związane z ich wdrażaniem wyzwania. Słowem, wszystkie nymi zasobami tworzy to swoistą masę krytyczną, której na elementy składające się na wymiar ryzyka operacyjnego. Paradoksalnie postęp technologiczny jest ze swej istoty imię bezpieczeństwo instytucjonalne. To kapitał i gwarancja szybszy niż zmiany w ładzie regulacyjnym czy zdolność skutecznego konkurowania na rynku, w miarę jak procesy diagnozowania potrzeb i tendencji rozwojowych rynku. Ich konsolidacji branży i sektora nabierają tempa, a wymagania rozpoznanie, definiowanie, przekładanie na język produktu, rynku i klientów rosną. 47 Wizytówka Banku Spółdzielczego Bank Spółdzielczy w Wolbromiu ul. Krakowska 26, 32-340 Wolbrom tel. 32 647 20 60 www.bs-wolbrom.com.pl Suma bilansowa: 350 268 605,97 zł Stan na 30 kwietnia 2012 r. Fundusze własne: 39 073 345,16 zł Wynik finansowy: 3 970 086,25 zł Liczba członków: 4076 Liczba zatrudnionych osób: 115 Obszar działalności: województwo śląskie, świętokrzyskie, małopolskie Skład Zarządu Witold Myszor – prezes Zarządu Zofia Mydlarczyk – z-ca Prezesa Zarządu Helena Słaboń – członek Zarządu Barbara Pacia – członek Zarządu Rada Nadzorcza Henryk Raj – przewodniczący Rady Waldemar Strózik – z-ca przewodniczącego Rady Janina Janik Mieczysław Piątek Czesław Stojek Irena Pronobis Antoni Gruszczyński Marek Kalamat Stanisław Garus Jacek Natkaniec 48 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Wolbrom to liczące 9 tys. mieszkańców miasto w powiecie olkuskim w województwie małopolskim. Bank Spółdzielczy w Wolbromiu jest największym bankiem spółdzielczym w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, należy też do grupy banków z ponadstuletnią historią. Bank powstał w 1910 roku, kiedy to odbyło się pierwsze Zebranie Towarzystwa Oszczędnościowo-Pożyczkowego w Wolbromiu. Jego Oddział w Pilicy, wcześniej samodzielny Bank Spółdzielczy, ma rodowód o 8 lat dłuższy. Bank ma obecnie 14 placówek rozlokowanych w Wolbromiu, Olkuszu, Skale, Charsznicy, Żarnowcu, Pilicy, Łazach, Niegowonicach i Sędziszowie, w powiatach: krakowskim, olkuskim, zawierciańskim, jędrzejowskim i miechowskim. Od 1998 roku Zarządem BS kieruje prezes Witold Myszor. Dzisiejszy bank oprócz BS w Wolbromiu tworzy kilka jurajskich banków przyłączonych na przełomie XX i XXI wieku. W ostatnich dziesięciu latach w banku zaszły duże przeobrażenia. Zarząd zdywersyfikował działalność handlową. Prezes Witold Myszor twierdzi, że było to wynikiem świadomie realizowanej strate- gii polegającej na dążeniu do zwiększenia w akcji kredytowej udziału małych i średnich przedsiębiorstw stanowiących w regionie rosnący z roku na rok procent lokalnej gospodarki. Dziś w obligu kredytowym banku kredyty MSP przekraczają 50 proc. całego obliga. W ramach tejże dywersyfikacji zwrócono także uwagę na potrzeby mieszkańców regionu, dostosowując ofertę do potrzeb klientów indywidualnych. W strategii banku zapisano jako obowiązek prowadzenie działalności handlowej w sposób zapewniający zrównoważony rozwój oraz budowanie silnej bazy kapitałowej banku. W jego funduszach własnych fundusz udziałowy wynosi 2,5 proc. wielkości kapitałów. Zapis w statucie banku ogranicza liczbę udziałów dla jednego członka do stu. Ma to zapobiec ewentualnemu zgromadzeniu władztwa w kilku rękach, co miało niedobre konsekwencje w przyłączonym byłym Banku Spółdzielczym w Łazach. Dewizą banku jest aktywne uczestnictwo w życiu gospodarczym miast i wsi, na terenie których prowadzi działalność handlową. Jego władze zmierzają do tego, by stać się zasadniczą częścią lokalnego krwiobiegu gospodarczego. Mimo bardzo silnej presji konkurencyjnej banków komercyjnych i instytucji parabankowych BS umacnia się na pozycji lidera w zakresie usług finansowych w Wolbromiu i kilku okolicznych miejscowościach. Podobną pozycję mimo ograniczeń narzuconych Bankom Spółdzielczym decyzjami instytucji nadzorczych i presji konkurencji pragnie osiągnąć także w pozostałych miejscowościach, które są objęte jego działalnością. Celowi temu służy także szeroko zakrojona działalność w zakresie wspierania lokalnych inicjatyw społecznych i kulturalnych. Bank unika jednak spektakularnych działań w tym zakresie, obliczonych na krótkotrwały poklask, starając się jednocześnie swoją aktywność kierować w stronę aktywności rzeczywistych i przynoszących konkretną pomoc w konkretnych sytuacjach. W tym roku BS w Wolbromiu uzyskał prestiżowy tytuł Orła Agrobiznesu w ogólnokrajowym konkursie organizowanym pod patronatem wicemarszałka Sejmu Eugeniusza Grzeszczaka. Oprócz tych działań bank prowadził szeroko zakrojoną akcję modernizacji swoich placówek, tworząc tym samym lepsze warunki obsługi klientów. Ostatnim przyłączonym bankiem do BS w Wolbromiu był Bank w Łazach. W końcu marca br. BS w Wolbromiu oddał do użytku nową siedzibę Oddziału w Łazach. Do połączenia doszło 1 października 2009 r. – Bank w Łazach zamknął działalność dużą stratą, pokrytą jego funduszem zasobowym, a fundusz udziałowy w 95 proc. należało wypłacić członkom Banku w Łazach, gdyż wysokość tych udziałów przekraczała dopuszczalną wielkość określoną w statucie BS w Wolbromiu, który po połączeniu obowiązywał wszystkich członków. De facto bank ten został przejęty prawie bez funduszy. Dodatkowo po pewnym czasie Witold Myszor Prezes Zarządu okazało się, że jego poszczególne placówki generują duże straty mimo ograniczenia kosztów ich działania, wobec czego należało je zlikwidować, ponosząc następne koszty. Chodzi o kilka lat wcześniej utworzone oddziały w Bielsku-Białej, Dąbrowie Górniczej i Olkuszu. W przeszłości pracownicy tych placówek poszukiwali za wszelką cenę w nieznanym dla siebie terenie klientów kredytowych, którzy nie spłacali kredytów, a windykacja jest bardzo utrudniona ze względu na iluzoryczne zabezpieczenie i popełnione błędy w umowach. To skutkuje ciągłym odtwarzaniem rezerw w ciężar bieżącego zysku. Kierownictwo BS w Wolbromiu dokonało przeglądu pozostałych placówek byłego Banku w Łazach pod kątem ich wyposażenia, położenia i funkcjonalności. Niektóre z nich, jak np. Punkt Kasowy w Niegowonicach, wyposażono w klimatyzację, bankomat, nowy sprzęt komputerowy i przede wszystkim w nowoczesny system antynapadowy. Odział banku okazał się niefunkcjonalny, w fatalnym stanie technicznym i nie najlepiej położony. Zdecydowano się przenieść tę placówkę do centrum miasta i urządzić ją w standardzie odpowiadającym pozostałym placówkom Banku Spółdzielczego w Wolbromiu. Dosyć długo trwały poszukiwania dogodnie położonego placu pod budowę lub budynku do remontu. Ostatecznie w końcu 2010 r. udało się zakupić nieruchomość w stanie rozpoczętej inwestycji pod działalność handlową na parterze i mieszkalną na piętrze. Zarząd Banku szybko uzyskał pozwolenie na budowę i poszukał wykonawców, co nie było takie łatwe w trakcie sezonu budowlanego, kiedy to każdy liczący się wykonawca ma już przyjęte zlecenia na budowę na cały sezon. Również placówka Filii z ul. Kochanowskiego została przeniesiona bliżej osiedla do lokalu dzierżawionego od burmistrza MiG Łazy przy ul. Spółdzielców 8. Zarówno ten Oddział, jak i Filia jest nowocześnie wyposażona także w bankomaty. 49 Wizytówka Banku Spółdzielczego GBS Bank w Barlinku ul. Strzelecka 2, 74-320 Barlinek Tel. (95) 74 60 400 faks (95) 74 60 411 e-mail: [email protected] Skład Zarządu Zbigniew Wielgosz – Prezes Zarządu Wiktor Lachowicz – Wiceprezes ds. Administracyjnych Bożena Głogowska – Wiceprezes ds. Ekonomicznych Grażyna Lendzion –Wiceprezes ds. Handlowych Prezydium Rady Nadzorczej Olga Matkowska – przewodnicząca Rady Nadzorczej Jan Soliński – zastępca Przewodniczącego Rady Nadzorczej Stanisława Bednarska – sekretarz Rady Nadzorczej Członkowie Rady Nadzorczej Eugeniusz Bilski Zbigniew Łukin Jan Kaczmarczyk Juliusz Prędkiewicz Marek Maciąg Władysław Horbacz Marian Trędowski Piotr Wardawa 50 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps W tym roku mija 65 lat nieprzerwanej działalności GBS Banku z Barlinka. I choć instytucje finansowe kojarzą się najczęściej z płatnościami, regulowaniem zadłużeń, spłat, to GBS Bank wywołuje inne skojarzenia. A dlaczego? Bo to miejsce, w którym można załatwić sprawy w sposób sąsiedzki, przyjacielski. Jakie były początki banku? Bank powstał w 1947 roku. Wszystko zaczęło się od grupy pionierów osadników, która zainicjowała utworzenie w Barlinku instytucji oszczędnościowo-pożyczkowej. W 1954 roku zarejestrowano punkt kasowy w Pełczycach. Była to pierwsza odrębna placówka banku. Lata 60. były dość trudne, ponieważ bank borykał się z problemami lokalowymi. W jednym z dwóch pomieszczeń znajdował się stół zwany przez pracowników oraz klientów „stołem pingpongowym”, przy którym skupiła się cała załoga banku. Rejestrowano tam operacje księgowe i wykonywano wszystkie czynności administracyjne. Jednak pomimo niesprzyjających warunków lokalowych pracownicy potrafili zawsze fachowo obsłużyć klientów. Obecna siedziba Centrali GBS Banku została wybudowana w 1975 roku dzięki Janowi Czajce, ówczesnemu Prezesowi Zarządu Banku. Jak można się domyślać, polepszyły się wtedy znacznie warunki lokalowe. Jednak dopiero w 1980 roku w piwnicach budynku otwarto skarbiec i wrzutnię nocną. Miejsca te były niezbędne z uwagi na dynamiczny rozwój i kasową obsługę wszystkich instytucji mających swoją siedzibę w Barlinku. W 1989 roku rozpoczęła się konkurencja na rynku usług finansowych, wtedy bowiem swoją działalność zainaugurowało kilka banków, m.in. Bank Śląski, Wielkopolski Bank Kredytowy, Bank Zachodni oraz Bank Przemysłowo-Handlowy. Okresem przełomowym dla GBS Banku były burzliwe lata 90., w które to bank po rozstaniu z Bankiem Gospodarki Żywnościowej wszedł jako instytucja w pełni samodzielna. Rozpoczęło się poszukiwanie wraz z innymi Bankami Spółdzielczymi rozwiązań ograniczających wysokie ryzyko prowadzenia działalności w okresie transformacji. W ten sposób powstały Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A. w Poznaniu oraz Krajowy Związek Banków Spółdzielczych. Dla GBS Banku był to początek dynamicznego rozwoju. 17 grudnia 1993 roku funkcję Prezesa Zarządu objął Zbigniew Wielgosz, który określił główne czynniki determinujące rozwój banku, a mianowicie sprawną i efektywną organizację, ambitną strategię rozwoju, przyjazne nastawienie do klienta oraz dbałość o rozwój regionu, na którego terenie bank działa. Od tego czasu rozpoczął się szybki rozwój placówek. Powstawały kolejne oddziały, bank połączył się z czterema bankami spółdzielczymi, otworzył również swoje placówki na dużych rynkach: w Gorzowie, Stargardzie i dwa oddziały w Szczecinie. W ostatnich dniach otworzył placówkę w Chojnie. Kolejna znacząca zmiana to podpisanie umowy zrzeszającej z Bankiem Polskiej Spółdzielczości S.A. w Warszawie, na mocy której GBS Bank nawiązał współpracę z największą grupą Banków Spółdzielczych w Polsce. Przejście to Zbigniew Wielgosz Prezes Zarządu było ważne dla obydwu stron, ponieważ GBS Bank jest największą instytucją finansową w regionie zachodniopomorskim. Kolejną ważną datą dla banku jest 28 lipca 2011 roku, kiedy bank zadebiutował na Rynku Obligacji Catalyst Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Obecnie GBS Bank spokojnie może konkurować z bankami komercyjnymi zarówno nowoczesnością, jak i jakością obsługi. Patrząc na produkty i usługi, trudno zauważyć różnicę. Klienci mogą liczyć na kompleksową obsługę, a oprócz znanych powszechnie produktów, takich jak kredyty, depozyty i rachunki, bank oferuje klientom produkty swoich partnerów, czyli Grupy BPS, VB Leasing Polska, Union Investment TFI, Concordia Ubezpieczenia, a także fundusze poręczeniowe. Obecnie bank bierze udział w projekcie JEREMIE, którego menedżerem jest Bank Gospo- darki Krajowej. Poza tym w ofercie banku można znaleźć cały wachlarz kart w tym z opcją zbliżeniową, a także dostęp do konta przez internet oraz w terminalach za pomocą karty mikroprocesorowej. Banki Spółdzielcze charakteryzuje inna filozofia prowadzenia działowości. Bardzo mocno angażują się w rozwój gospodarczy i społeczno-kulturalny regionów w których działają. Chodzi o to, że część środków, które wypracują, inwestowana jest w środowiska lokalne z korzyścią dla mieszkańców. Można powiedzieć, że pomiędzy Bankami Spółdzielczymi, ich klientami i samorządami lokalnymi krąży pieniądz, który pomaga w realizowaniu wielu inicjatyw i projektów. Bank ma 14 oddziałów, m.in. dwa oddziały w Szczecinie, w Gorzowie i Stargardzie. Pracownicy banku to wykształceni ludzie o wysokich kwalifikacjach, nastawieni na rozwój i ciągłe podnoszenie umiejętności. Są oni zaangażowani w swoją pracę, o czym może świadczyć certyfikat jakości ISO 9001 – 2008, którego bank broni już od 2007 roku. Bank dysponuje nową stroną internetową oraz profilem na Facebooku i YouTube, jest w trakcie projektowania bloga Modna Spółdzielczość. Ambasadorami marki GBS Banku „Dołącz do znajomych” są Kinga Kasprzak (siatkarka Bank BPS Muszynianka Fakro Muszyna) oraz Bartosz Zmarzlik (polski żużlowiec, wychowanek Stali Gorzów Wielkopolski). 51 Wydarzenia KOMUNIKAT Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. w Warszawie uprzejmie informuje, iż w dniu 17 kwietnia 2012 r. Rada Nadzorcza odwołała ze stanowiska Prezesa Zarządu Pana Mirosława Potulskiego oraz ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu Pana Krzysztofa Jagielskiego. Jednocześnie podczas tego samego posiedzenia oddelegowała na czas do 30 czerwca 2012 r. członków Rady Nadzorczej: Pana Józefa Czysza oraz Panią Barbarę Ruszczyńską, do pełnienia obowiązków odpowiednio Prezesa Zarządu oraz Wiceprezesa Zarządu. Poniżej zamieszczamy notki bio graficzne Członków Rady Nadzorczej oddelegowanych do pracy w Zarządzie Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Józef Błażej Czysz Urodzony w 1957 roku. Absolwent Wy działu Rolniczego Akademii Rolniczej w Krakowie. Ukoń- czył studia pody plomowe na kierunku działanie banków ko mercyjnych w Akade mii Ekonomicznej w Katowicach i europejskie prawo bankowe w Polskiej Akademii Nauk. W latach 1984-1996 Wiceprezes Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Miedźnej. Od 1996 roku zasiada w Zarządzie Banku Spółdzielczego w Miedźnej, od 1999 roku jako Prezes Zarządu. Członkiem Rady Nadzorczej Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. jest od 2005 roku. Hanna Barbara Ruszczyńska Urodzona w 1949 roku. Absolwentka Szkoły Głównej Planowania i Staty styki w Warszawie. Związana z War- mińsko-Mazurskim Bankiem Spółdziel- czym od początku pracy zawodowej. Obecnie pełni funkcję Prezesa Zarządu. Członkiem Rady Nadzorczej Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. jest od 2005 roku. 52 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Orzeł z rekomendacji burmistrza Sukcesy rynkowe Banku Spółdzielczego w Lubartowie, wyrażające się znaczącymi osiągnięciami w działalności na rzecz środowiska, a w szczególności rolnictwa i jego otoczenia, oraz sektora małych i średnich przedsiębiorstw, zostały docenione. 21 marca 2012 r. Prezes BS Władysław Mikucewicz odebrał z rąk wicemarszałka Sejmu RP Eugeniusza Grzeszczaka, posła na Sejm RP Franciszka Stefaniuka oraz sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Ewy Kierzkowskiej nagrodę Orzeł Agrobiznesu 2012. Rekomendację do tej prestiżowej nagrody przedłożył burmistrz Lubartowa Janusz Bodziacki, który zgłaszając kandydaturę banku, zwrócił uwagę na jego ścisłą więź z miejscowym środowiskiem, co pozytywnie odróżnia BS w Lubartowie od innych placówek działających na tym terenie. Debata w dzienniku Debata poświęcona rynkowi bankowości spółdzielczej, zorganizowana przez „Dziennik Gazeta Prawna”, odbyła się 30 marca 2012 r. w redakcji czasopisma. W dyskusji uczestniczyli przedstawiciele bankowości spółdzielczej, a także eksperci, m.in. dyrektor Departamentu Bankowości Spółdzielczej Komisji Nadzoru Finansowego Dariusz Twardowski, dyrektor Zespołu Ekonomiczno-Regulacyjnego Związku Banków Polskich dr Mariusz Zygierewicz, Prezes Zarządu Krajowego Związku Banków Spółdzielczych Jerzy Różyński oraz dr hab. Sławomir Juszczyk z Katedry Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Bank BPS reprezentowała dyrektor Departamentu Bankowości Spółdzielczej Banku BPS S.A. Helena Banaśkiewicz. Podczas spotkania poruszono m.in. tematy potencjału sektora bankowości spółdzielczej, ryzyk występujących w działalności banków spółdzielczych, profilu klienta – obecnego i potencjalnego, jak również zastanawiano się nad przyszłością sektora. Kontynuacja dynamicznego rozwoju W Krakowskim Banku Spółdzielczym w dniu 19 kwietnia 2012 r. odbyło się Zebranie Przedstawicieli. Najważniejsze dokonania banku w 2011 roku oraz perspektywy rozwoju działalności przedstawili w swoich sprawozdaniach przewodniczący Rady Nadzorczej Jan Czesak oraz Prezes Zarządu Zbigniew Bodzioch. Dzięki efektywnemu zarządzaniu Krakowski Bank Spółdzielczy w ubiegłym roku kontynuował dynamiczny rozwój z poprzednich lat. Suma bilansowa banku na 31 grudnia 2011 r. wyniosła 2028 mln zł i w ciągu minionego roku wzrosła o 231 mln zł. Łączna wartość funduszy własnych banku wyniosła na koniec roku 161 mln zł i była o 18,8 mln zł wyższa niż rok wcześniej. Suma zgromadzonych w banku depozytów wyniosła 1702 mln zł, zwiększając się od początku roku o ponad 195 mln zł. W 2011 r. nastąpił przyrost portfela kredytowego do kwoty 1177 mln zł, tj. o 150 mln zł. W czasach niepewności na rynkach finansowych i w gospodarce na uwagę zasługuje wypracowanie przez Krakowski Bank Spółdzielczy zysku netto w kwocie 14,1mln zł. Mocny samorząd Najliczniejszą grupę wśród spółdzielców wyróżnionych w Konkursie Samorządowiec Spółdzielca stanowili przedstawiciele spółdzielczego sektora bankowego. Podczas uroczystości, która odbyła się 27 marca 2012 r. w siedzibie Krajowej Rady Spółdzielczej w Warszawie, pamiątkowe dyplomy z rąk Prezesa Krajowej Rady Spółdzielczej Alfreda Domagalskiego oraz wiceministra spraw wewnętrznych Stanisława Rakoczego odebrali między innymi: Prezes Banku Spółdzielczego w Leśnicy Józef Garbacz, Prezes Banku Spółdzielczego w Węgierskiej Górce Tadeusz Juraszek, Prezes Banku Spółdzielczego w Gliwicach Krzysztof Kochański, przewodniczący Rady Nadzorczej Nadsańskiego Banku Spółdzielczego w Stalowej Woli i sekretarz Rady Nadzorczej Banku BPS S.A. Andrzej Kocój, Prezes Warmińskiego Banku Spółdzielczego Elżbieta KrasowskaJaworska, Prezes Banku Spółdzielczego w Białej Podlaskiej Helena Wasilewska, Prezes Banku Spółdzielczego w Zambrowie Zenona Zalewska oraz Zygmunt Zubek, wieloletni były Prezes Banku Spółdzielczego w Namysłowie, a do niedawna wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej tego banku. W skrócie Milionowy zysk Jednogłośnie zostały zatwierdzone sprawozdanie finansowe za rok 2011 oraz kierunki działania banku na rok 2012, przedstawione przez Zarząd i Radę Nadzorczą Międzypowiatowego Banku Spółdzielczego w Myszkowie podczas Zebrania Przedstawicieli, które odbyło się 12 kwietnia. – Wyniki banku za rok 2011 pokazują, że nasza strategia, zarządzanie oraz dyscyplina kosztowa przyniosły dobre efekty. W dobie kryzysu gospodarczego i rosnącej konkurencji finansowej w sektorze bankowym bank wypracował milionowy zysk i osiągnął swoje planowane założenia. Wynik finansowy netto osiągnął kwotę 1 mln 200 tys. zł – mówiła Prezes MBS Zofia Jakubczyk. Absolutorium i podział nadwyżki Ponad 100 delegatów i zaproszonych gości uczestniczyło 27 marca 2012 r. w Zebraniu Przedstawicieli Banku Spółdzielczego Rzemiosła w Krakowie. Udziałowcy banku udzielili absolutorium członkom Zarządu Banku oraz zdecydowali o podziale nadwyżki bilansowej wypracowanej w ubiegłym roku. Blisko 5,5 mln zł z zysku zasili fundusz zasobowy banku, 1 mln zł przekazano na fundusz ogólnego ryzyka, z pozostałych środków właściciele BSR otrzymają dywidendę wartości 8% posiadanych udziałów. Wśród gości Zebrania Przedstawicieli znaleźli się m.in. dyrektor krakowskiego Oddziału Regionalnego BPS S.A. Mieczysław Maślanka oraz przedstawiciele samorządów gmin, w których BSR prowadzi działalność. Na zakończenie spotkania kapituła odznaki „Za zasługi dla BSR” uhonorowała tym wyróżnieniem Annę Stefanik, długoletnią pracowniczkę, główną księgową Oddziału Banku w Tarnowie. Znakomity przywódca w Namysłowie Opolska Izba Gospodarcza 26 maja 2012 r. po raz dziewiąty przyznała nagrody jakości dla opolskich przedsiębiorstw, po raz piąty dla najlepszych przywódców i po raz trzeci dla znakomitych pełnomocników systemów zarządzania. Laureatem nagrody „Znakomity Przywódca” został Zdzisław Bąk, Prezes Banku Spółdzielczego w Namysłowie. 53 Wydarzenia W skrócie Pieniądze na kredyty preferencyjne Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wyraziło zgodę na przesunięcie w sumie 32,9 mln zł na dopłaty do kredytów preferencyjnych dla rolników. Pieniądze te zostaną wygospodarowane w ramach przyznanego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa budżetu na 2012 r. Aby tak się stało, potrzebna jest jeszcze zgoda sejmowej komisji finansów. Pozytywna decyzja komisji będzie oznaczała, że współpracujące z ARiMR banki będą mogły uruchomić akcję kredytową na łączną kwotę miliarda złotych. To pozwoli rolnikom na otrzymanie preferencyjnych kredytów na zakup ziemi czy maszyn rolniczych. Jednym z zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest pomaganie rolnikom w spłacie kredytów zaciągniętych na inwestycje w gospodarstwach, odbudowę zniszczeń powstałych na skutek klęsk żywiołowych oraz zakup ziemi. Popularność takiej formy pomocy jest wśród rolników tak duża, że już w pierwszym kwartale 2012 r. została wyczerpana pula środków przeznaczona na ten cel. W gronie członków BCC Jako firma rzetelna i wiarygodna, prze strzegająca zasad etyki kupieckiej i akceptująca zasady kodeksu honorowego Bank Spółdzielczy w Jastrzębiu-Zdroju został zaproszony do grona członków Business Centre Club. Ta największa w kraju, prestiżowa organizacja indywidualnych pracodawców i przedsiębiorców istnieje od 1991 r. Do BCC należą przedstawiciele wszystkich branż, międzynarodowe korporacje, instytucje finansowe i ubezpieczeniowe, firmy telekomunikacyjne, najwięksi polscy producenci, uczelnie wyższe, koncerny wydawnicze i znane kancelarie prawne. 54 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Wyniki godne tradycji – Nasza pierwsza placówka mieściła się w Rozwadowie, najstarszej dzielnicy Stalowej Woli – przypominał Prezes Nadsańskiego Banku Spółdzielczego Stanisław Kłapeć, dodając, że od samego początku bank wspiera różnego rodzaju lokalne działania dobroczynne i charytatywne. Odwołania do historii podczas Zebrania Przedstawicieli Banku, które miało miejsce 19 kwietnia 2012 r. w siedzibie stalowowolskiego Nadsańskiego Banku Spółdzielczego, nie były przypadkowe. 10 kwietnia instytucja obchodziła swoje 85-lecie. Kolejnym akcentem przypominającym o bogatych tradycjach była prezentacja filmu dotyczącego historii SANBanku. Równie imponujące – i wręcz historyczne – okazały się obecne wyniki finansowe banku. – Miniony rok mimo pewnych trudności był dla nas bardzo udany. Uzyskane wyniki finansowe są w historii naszego banku najwyższe – mówił Prezes Stanisław Kłapeć. Punktem kulminacyjnym spotkania było udzielenie absolutorium obecnemu zarządowi. Wyróżnienie od Concordii Wyniki uzyskane w ubiegłym roku przez Bank Spółdzielczy w Chorzelach w działalności ubezpieczeniowej były na tyle imponujące, że współpracująca z Bankami Spółdzielczymi Grupa Concordia postanowiła uhonorować placówkę specjalnym wyróżnieniem „za osiągniętą wysokość przypisu składki w ramach współpracy z Concordia Ubezpieczenia w 2011 r.”. O perspektywach rozwoju Wielu znakomitych gości zaszczyciło swoją obecnością Zebranie Przedstawicieli Nadwiślańskiego Banku Spółdzielczego w Solcu-Zdroju, które odbyło się 20 kwietnia 2012 r. Wśród przybyłych, oprócz delegatów, pracowników NBS Banku oraz przedstawicieli władz samorządowych, znaleźli się m.in. poseł na Sejm RP Mirosław Pawlak, radny Sejmiku Woj. Świętokrzyskiego Krzysztof Dziekan, członek Zarządu BSZR w Kętach Stanisław Michalski dyrektor Oddziału BPS S.A. w Krakowie Mieczysław Maślanka. Podczas Zebrania zatwierdzone zostało sprawozdanie finansowe za 2011 rok, sprawozdanie Zarządu z działalności banku oraz sprawozdanie Rady Nadzorczej. Ponadto zebrani delegaci udzielili absolutorium Zarządowi Banku. Sporo uwagi poświęcono również kierunkom działania banku oraz perspektywom jego rozwoju w kolejnych latach. Zebranie pełne odznaczeń Oprócz zatwierdzenia sprawozdania Rady Nadzorczej i Zarządu, zatwierdzenia sprawozdania finansowego, udzielenia absolutorium członkom Zarządu, a także uchwalenia kierunków działalności gospodarczej, społecznej i kulturalnej Banku Spółdzielczego na 2012 r., Zebranie Przedstawicieli Banku Spółdzielczego w Niemcach, które odbyło się 20 kwietnia 2012 r., było również okazją do wręczenia nagród i wyróżnień. Medalem „Za umacnianie i rozwój spółdzielczości bankowej” przyznanym przez Związek Rewizyjny Banków Spółdzielczych im. Franciszka Stefczyka w Warszawie uhonorowano przewodniczącego Rady Nadzorczej Banku Spółdzielczego w Niemcach Stanisława Muzykę. Kolejnym laureatem był Prezes Zarządu Zdzisław Siwek, obchodzący w tym roku podwójny jubileusz: 40-lecia pracy w bankowości oraz 10-lecia pracy jako Prezes Zarządu Banku Spółdzielczego w Niemcach. Z tej okazji Prezes otrzymał odznakę „Zasłużony Działacz Ruchu Spółdzielczego” przyznaną przez Zarząd Krajowej Rady Spółdzielczej. Uchwałą Kapituły Krajowego Związku Banków Spółdzielczych Złotą Odznaką „Za zasługi dla Spółdzielczości Bankowej im. Franciszka Stefczyka” zostali wyróżnieni: Edward Świeboda, Stanisław Zgierski, Władysława Choduń, Teresa Goral, Elżbieta Marczak, Wiesława Szpurka oraz Tomasz Wójtowicz. Natomiast Srebrną Odznaką „Za zasługi dla Spółdzielczości Bankowej im. Franciszka Stefczyka” została wyróżniona Anna Wójtowicz. Z kolektorami za pan brat Z budową i działaniem kolektorów słonecznych oraz sposobem ich wykorzystania można było zapoznać się podczas spotkania, które dla swoich klientów zorganizował Bank Spółdzielczy w Lubawie we współpracy z firmą Ekotec z Kwidzyna. Specjaliści z firmy Ekotec odpowiadali na wszystkie nurtujące zainteresowanych pytania i wyjaśniali wszelkie wątpliwości na temat kolektorów słonecznych. Dodatkowo podczas spotkania przedstawiciele Banku Spółdzielczego w Lubawie przybliżyli słuchaczom sposoby finansowania montażu kolektorów słonecznych. W skrócie Kurpie z Myszyńca Kurpiowski Bank Spółdzielczy w Myszyńcu – taką nazwę nosi od 28 marca tamtejszy Bank Spółdzielczy. Nowy szyld został zatwierdzony jednomyślnie przez przedstawicieli placówki, a zmiana nazwy wynika z chęci podkreślenia lokalnej tradycji i kultury. Jak przekonuje na łamach prasy Prezes Cyryla Kosińska, po pierwsze wszyscy, którzy korzystają z usług banku to Kurpie, a po drugie zmiana ma na celu również uhonorowanie tych, którzy zapracowali na sukces banku. – W końcu wszyscy byliśmy i jesteśmy Kurpiami. Uważam, że w pełni zasługujemy na taką nazwę – mówiła Prezes Kosińska. Powodzenie na targach Goście Oświęcimskich Targów Budowlanych, które odbyły się w dniach 18-20 maja 2012 r., mieli okazję zapoznać się również z ofertą ABS Banku Spółdzielczego. Największym powodzeniem cieszyły się kredyty z dotacją na zakup i montaż kolektorów słonecznych oraz promocyjna oferta na kredyty mieszkaniowe. Z audytu do zarządu Znany w środowisku banków spółdzielczych zrzeszonych w Grupie BPS jako szef Audytu Informatycznego Piotr Witczak z końcem kwietnia 2012 r. zakończył swoją pracę w Banku BPS S.A. i od 1 maja zajmuje stanowisko członka Zarządu Banku Spółdzielczego w Zgierzu. Piotr Witczak w latach 2004– 2012 był doradcą Prezesa Zarządu Banku BPS S.A., doradcą bankowym (IT Audit Manager) oraz naczelnikiem Wydziału Audytu Informatycznego w Departamencie Audytu Banku BPS S.A. 55 Wydarzenia W skrócie KNF jednomyślna Bank Spółdzielczy w Brańsku ma nowego prezesa. Komisja Nadzoru Finansowego podczas 152. posiedzenia, które odbyło się 3 kwietnia 2012 r., jednogłośnie wyraziła zgodę na powołanie na to stanowisko Stanisława Bachurka. Nieco ponad miesiąc później, 8 maja 2012 r., podczas 154. posiedzenia Komisja Nadzoru Finansowego jednogłośnie wyraziła zgodę na powołanie Bożeny Kisiel na Prezesa Zarządu Podlaskiego Banku Spółdzielczego w Knyszynie, Czesławy Sypniewskiej na Prezesa Zarządu Banku Spółdzielczego w Głogowie, Andrzeja Nocunia na Prezesa Zarządu Banku Spółdzielczego w Mstowie oraz Marcina Wojewody na Prezesa Zarządu Banku Spółdzielczego w Izbicy. Nowy członek Rady Nadzorczej PBS Sprawozdanie finansowe za 2011 rok, sprawozdanie Zarządu z działalności Powiślańskiego Banku Spółdzielczego w Kwidzynie przedstawione przez Prezes Irenę Kopik oraz sprawozdanie Rady Nadzorczej, z którym zapoznał zebranych przewodniczący Rady Nadzorczej Banku Józef Majrowski, zatwierdzone zostały podczas walnego Zebrania Przedstawicieli Powiślańskiego Banku Spółdzielczego w Kwidzynie, które odbyło się 9 maja 2012 r. w centrali banku. Oprócz delegatów obecni byli również zaproszeni goście, m.in. starosta i wicestarosta powiatu kwidzyńskiego, Prezes Zarządu Związku Rewizyjnego Banków Spółdzielczych w Poznaniu, dyrektor Oddziału Regionalnego Banku BPS S.A. w Warszawie oraz wójtowie zaprzyjaźnionych gmin. Udziałowcy udzielili absolutorium członkom Zarządu PBS, oraz podjęli wiele uchwał dotyczących działalności banku. Zdecydowano m.in. o podziale nadwyżki bilansowej wypracowanej w ubiegłym roku. Delegaci wybrali również nowego członka Rady Nadzorczej PBS w związku z rezygnacją złożoną przez Franciszka Sokołowskiego. Funkcję tę powierzono Barbarze Pietrzak. 56 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Listy w kamieniu Przy brzmieniu fanfar Krzysztofa Pendereckiego 17 kwietnia 2012 r. nastąpiło uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę hotelu Hilton w Warszawie, inwestycji finansowanej przez Bank BPS S.A. Wśród gości obecnych na uroczystości znaleźli się m.in. poseł Marcin Kerwiński, wiceprezydent Warszawy Jacek Wojciechowicz, wojewoda mazowiecki Jacek Kozłowski, burmistrz dzielnicy Wawer Jolanta Koczorowska, a także Vice President Development – Central & Eastern Europe Hilton Worldwide Ulrich Widmer oraz dyrektor ds. rozwoju sieci Hilton Jeremy Smith. Bank BPS S.A. reprezentował dyrektor Oddziału Regionalnego w Warszawie Zdzisław Kupczyk. Jednym z elementów uroczystości było odczytanie „Listów do potomności – świat za 50 lat” przez uczniów Szkoły nr 116 Warszawa-Wawer. Listy uczniów znalazły się wraz z gazetą codzienną i drobnymi monetami w tubie zawierającej akt erekcyjny. Podsumowanie i wybory W hotelu Racibor 8 maja 2012 r. odbyło się Zebranie Przedstawicieli Banku Spółdzielczego w Raciborzu. Wśród gości nie zabrakło przedstawicieli lokalnych władz samorządowych oraz dyrektora Oddziału Wojewódzkiego BPS S.A. w Katowicach Adama Kuzdralińskiego. W sprawozdaniu z działalności banku za rok 2011 Prezes BS w Raciborzu Elżbieta Ceglarek wykazała, że miniony rok był kolejnym rokiem pomyślnego rozwoju banku, który prowadził bardzo racjonalną politykę kredytową, depozytową i inwestycyjną. Dużo uwagi poświęcono idei spółdzielczości i proklamacji ONZ o Międzynarodowym Roku Spółdzielczości, którego hasło przewodnie brzmi: „Spółdzielczość buduje lepszy świat”. Podczas zebrania chętnie zabierali głos również goście, którzy podkreślali, że w banku panuje znakomita atmosfera, a 112-letnia placówka jest silnie związana z Raciborzem i nie tylko pełni rolę instytucji finansowej, lecz także nie zapomina o swojej misji społecznej w lokalnym środowisku. Zebranie Przedstawicieli jednogłośnie udzieliło absolutorium członkom Zarządu BS. Przegłosowano pozytywnie również pozostałe uchwały dotyczące m.in. podziału nadwyżki bilansowej za 2011 rok, w której zapewniono 10-procentową dywidendę dla członków banku oraz dalsze wzmocnienie silnych kapitałów własnych banku. Podczas tegorocznego Zebrania Przedstawicieli na czteroletnią kadencję wybrano również Radę Nadzorczą Banku Spółdzielczego w Raciborzu w składzie: Barbara Setkowicz, Jolanta Wojtanowicz, Genowefa Zapotoczna, Marian Koczwara, Andrzej Suchecki, Rajmund Wieder i Ryszard Winiarski. Europejskie standardy na Podkarpaciu W plebiscycie Euro-Partner, organizowanym pod honorowym patronatem ministra gospodarki, Wicepremiera Waldemara Pawlaka, wojewody podkarpackiego Małgorzaty Chomycz, marszałka województwa podkarpackiego Mirosława Karapyty oraz TVP Rzeszów, Polskiego Radia Rzeszów i regionalnych wydawnictw prasowych z terenu województwa podkarpac- kiego, Podkarpacki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Sanoku został zaliczony do grona najlepszych przedsiębiorstw w kraju, spełniających standardy Unii Europejskiej. Nagrodę przyznano na podstawie oceny Kapituły Gospodarczej w oparciu o dotychczasowe osiągnięcia banku. Fabia i mnóstwo innych nagród Skoda Fabia była główną nagrodą w loterii „110 nagród na 110-lecie Banku”, która została ogłoszona przez Bank Spółdzielczy w Kielcach z okazji jubileuszu instytucji. Losowanie odbyło się 15 maja 2012 r. w siedzibie centrali banku, a przeprowadziła je Beata Wentura-Dudek dysponująca odpowiednimi uprawnieniami. Członkami komisji nadzorującej byli również pracownicy banku. Oprócz nagrody głównej rozlosowano konsole Sony PlayStation, zestawy garnków Tefal, aparaty cyfrowe Sony, zestawy kina domowego Panasonic, żelazka Bosch, roboty kuchenne Bosch, odkurzacze Zanussi oraz odtwarzacze DVD Manta. Centrum Finansowe liderem Produktywność, kreatywność, innowacyjność, jakość produktów i usług, konkurencyjność przy zachowaniu standardów etyki kupieckiej – to podstawowe cechy lidera. Nic więc dziwnego, że Centrum Finansowe Banku BPS S.A., które takimi właśnie cechami się wyróżnia, otrzymało tytuł Lider Rynku 2012 w kategorii firma w konkursie promocyjnym Lider Rynku Euro Leader. Celem konkursu jest wyróżnienie i promocja firm, produktów oraz usług o czołowej i ugruntowanej pozycji rynkowej oraz innowacyjnych rozwiązań technicznych, technologicz- nych i organizacyjnych. Rozstrzygany jest w kategoriach: firma, produkt, usługa, i obejmuje przedsiębiorstwa produkcyjne, handlowe i usługowe. Warto dodać, że Centrum Finansowe w zaszczytnym gronie najlepszych w Polsce firm w zakresie restrukturyzacji i windykacji należności znalazło się po raz drugi z rzędu. Uroczysta gala, podczas której ogłoszeni zostali laureaci konkursu Lider Rynku 2012 i Euro Leader, odbyła się 24 maja 2012 r. w hotelu Sheraton. Zebrani podczas uroczystej gali przedstawiciele nagrodzonych firm dokonali wyboru Zarządu Forum. Członkiem i jednocześnie Prezydentem Forum Liderów Polskich wybrana została Joanna Nowicka-Kempny, prezes Centrum Finansowego Banku BPS. W skrócie W Skoczowie jednogłośnie Jednogłośnie zapadły wszystkie uchwały podjęte przez Zebranie Przedstawicieli Banku Spółdzielczego w Skoczowie, które odbyło się 10 maja 2012 r. Oprócz delegatów w spotkaniu uczestniczyli goście, m.in. dyrektor Oddziału Wojewódzkiego Banku Polskiej Spółdzielczości w Katowicach Adam Kuzdraliński oraz Tomasz Guzik – Prezes Beskidzkiego Spółdzielczego Związku Rewizyjnego w Kętach. Delegaci po wysłuchaniu przyjęli sprawozdanie Zarządu z działalności banku za rok 2011 oraz sprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej, które kolejno przedstawili Czesława Gorol –zastępca Prezesa Zarządu Banku – i Maciej Czerny – przewodniczący Rady Nadzorczej. W trakcie zebrania udzielono również absolutorium Zarządowi Banku, podzielono wypracowaną w ubiegłym roku nadwyżkę bilansową oraz zatwierdzono zmiany w statucie. Rozwój wymaga nowoczesnych rozwiązań W dniach 29-30 maja 2012 r. w warszawskim hotelu Gromada odbyło się IV Forum Technologii Bankowości Spółdzielczej 2012. W związku z dynamicznym rozwojem sektora bankowości spółdzielczej konieczne są nowoczesne i bezpieczne rozwiązania informatyczne i technologiczne. W programie forum znalazły się prezentacje eksperckie z zakresu obrotu bezgotówkowego, dotyczące urządzeń samo- obsługowych, instrumentów płatniczych i outsourcingu, dostępu i wymiany informacji w sektorze bankowym oraz poza nim, jak również efektywnej dystrybucji produktów finansowych. Odbyła się także uroczystość rozdania nagród krajowego rankingu „Wyróżniające się Banki Spółdzielcze – Edycja 2012” organizowanego przez redakcję miesięcznika „Nowoczesny Bank Spółdzielczy”. Dla każdego z uczestników FTBS przygotowano obszerną publikację książkową pt. „Banki spółdzielcze wobec wyzwań technologicznych i informacyjnych XXI wieku”. 57 Wydarzenia IV Forum Ryzyka Bankowego W połowie maja w hotelu Ossa w Rawie Mazowieckiej zorganizowano IV Forum Ryzyka Bankowego Banków Spółdzielczych zrzeszonych w Grupie BPS. Gospodarzem spotkania był Wiceprezes Zarządu Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Aleksander Trojanowicz, który rozpoczął Forum prezentacją zawierającą porównanie dynamiki i jakości portfela kredytowego w bankach komercyjnych i Bankach Spółdzielczych. Wiceprezes Aleksander Trojanowicz przedstawił także podstawowe wielkości finansowe sektora bankowego oraz poruszył kwestię windykacji, podkreślając dynamiczny wzrost wartości portfela obsługiwanego przez Centrum Finansowe Banku BPS S.A. Dokonał też omówienia nowości w obszarze zarządzania ryzykiem. Jako kolejny głos zabrał Krzysztof Pietraszkiewicz, Prezes Związku Banków Polskich, który omówił stan i wyzwania regulacyjno-ostrożnościowe polskiego sektora bankowego. – System jest stabilny, nowoczesny, prawidłowo zarządzany i nadzorowany, ale są też zaległości i trudne problemy do rozwiązania – podkreślił Prezes Pietraszkiewicz, który zaznaczył, że jest zwolennikiem porozumienia się w sprawie IPS: – Jestem przekonany, że w Polsce IPS zostanie wprowadzony w taki sposób, że Banki Spółdzielcze nie stracą swojej tożsamości i znaczenia, natomiast otrzymają dodatkowe możliwości, a IPS stanie się punktem oparcia dla rozwoju polskiej bankowości lokalnej. Najbardziej oczekiwaną częścią pierwszego dnia Forum był panel poświęcony w całości Instytucjonalnemu Systemowi Ochrony. Do udziału zaproszono Prezesa Zarządu Banku Spółdzielczego w Starym Sączu oraz prze- 58 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps wodniczącego Rady Nadzorczej Banku BPS S.A. Wojciecha Kulaka, Prezesa Zarządu Banku Spółdzielczego w Ostrowi Mazowieckiej Bartosza Kublika, członka Zarządu Banku Spółdzielczego w Poddębicach Macieja Obrębskiego, dyrektora Departamentu Bankowości Spółdzielczej w Urzędzie Komisji Nadzoru Finansowego Dariusza Twardowskiego oraz dyrektora Departamentu Zarządzania Ryzykiem Kredytowym w Banku BPS S.A. Roberta Rodka. W dyskusji czynnie uczestniczył także Prezes Zarządu Banku Spółdzielczego w Jabłonce Józef Szperlak. Panel poprowadził niezależny konsultant Michał Oleszko. Pełna relacja z debaty znajduje się w pierwszej części numeru. Pierwszy dzień Forum zakończyła kolacja, podczas której goście wybrali się w fascynującą podróż po Europie. Do zabawy zachęcały także pokazy taneczne, a gwoździem programu był pokaz iluzji i magii w wykonaniu Macieja Kozłowskiego, półfinalisty 3. edycji programu „Mam talent”. Drugi dzień wypełniło pięć paneli, w których udział wzięli przedstawiciele kadry menedżerskiej Pionu Ryzyka Banku BPS S.A. oraz Centrum Finansowego. Nie zabrakło też ciekawych prezentacji przedstawionych przez zaproszonych na forum gości z BIK S.A., InfoMonitor S.A. oraz Centrum Prawa Bankowego i Informacji. W pierwszym panelu przedstawiciele BIK S.A. zaprezentowali perspektywy rynku kredytów mieszkaniowych, omówili system Telekomunikacyjne Kanały Wymiany Plików oraz przedstawili aktualny stan wdrożenia Systemu Informacji BIK Przedsiębiorca. Prezes Zarządu InfoMonitora Biura Informacji Gospodarczej SA Mariusz Hildebrand omówił obszary funkcjonowania i profity wynikające z korzystania z bazy BIG InfoMonitor, natomiast Wiceprezes Zarządu Centrum Prawa Bankowego i Informacji Sp. z o.o. Jacek Furga zaprezentował uczestnikom spotkania system AMRON, ukazując jego funkcjonalności i możliwości wykorzystania. W ramach drugiego panelu dyrektor Biura Zarządzania Ryzykiem Operacyjnym Banku BPS S.A. Anna Tchurz omówiła zagadnienia związane z outsourcingem banko- wym w świetle zmiany przepisów ustawy – Prawo bankowe. Trzeci panel dotyczył zagadnień związanych z sekurytyzacją należności wymagalnych. Prezes Zarządu Centrum Finansowego Banku BPS S.A. Joanna Nowicka-Kempny oraz Wiceprezes Zarządu BPS TFI Jacek Więcek przybliżyli uczestnikom temat certyfikatów inwestycyjnych funduszy sekurytyzacyjnych, a Dyrektor Finansowy Centrum Finansowego Banku BPS S.A. Wojciech Stankiewicz dokładnie omówił Niestandardowe Sekurytyzacyjne Fundusze Inwestycyjne Zamknięte, pokazując, w jaki sposób mogą stać się sposobem na zysk i poprawę wskaźników. Czwarty panel poprowadził dyrektor Departamentu Ryzyka Finansowego Banku BPS S.A. Artur Adamczyk, który zaprezentował zgromadzonym usługę „Wycena portfela dłużnych papierów wartościowych”, omawiając proces funkcjonowania usługi oraz schemat współpracy z Bankami Spółdzielczymi. Część panelową zamknęło wystąpienie dyrektora Departamentu Zarządzania Ryzykiem Kredytowym Banku BPS S.A. Roberta Rodka, który omówił zmiany, jakie wprowadziła Ustawa o ochronie praw nabywców lokali mieszkalnych i domów jednorodzinnych. Po zakończeniu części merytorycznej, jak przystało na rok Euro, odbył się turniej piłki nożnej „ryzykantów” Zrzeszenia BPS. Uczestników Forum podzielono na 8 drużyn, które rywalizowały o tytuł najlepszej. Do wygrania było wiele atrakcyjnych nagród, między innymi bilety na sesje treningowe reprezentacji Polski podczas mistrzostw Europy. Najlepsi okazali się zawodnicy reprezentujący region wrocławski, do których trafiły złote medale i wejściówki na sesje treningowe, drugie miejsce zajęli krakowianie, a brąz przypadł drużynie z regionu olsztyńskiego. Najlepszym strzelcem turnieju został reprezentujący Bank Spółdzielczy w Będzinie Piotr Olszewski, który zdobył 7 bramek. Dzień pełen sportowych wyzwań zakończyła kolacja grillowa, podczas której w mniej zobowiązującej atmosferze podsumowano IV Forum Ryzyka Bankowego w Grupie BPS. 59 Rozwijamy się W skrócie Przy alei Legionów Bankomat z funkcją wpłatomatu oraz recyklery kasjerskie usprawniające obrót gotówkowy – takie udogodnienia czekają na klientów Hexa Banku Spółdzielczego w nowym oddziale, który został otwarty w Łomży, przy al. Legionów 60 b. W placówce klient będzie mógł założyć konto osobiste, rachunek firmowy, atrakcyjną lokatę oraz skorzystać z kredytów na dogodnych warunkach. Promocja na początek Klienci Banku Spółdzielczego w Busku-Zdroju mają do dyspozycji nowy oddział. Placówka została otwarta 15 marca 2012 r. w Kazimierzy Wielkiej, przy ul. Mikołaja Reja 1. Bank dla nowych klientów przewidział ofertę promocyjną obejmującą opłatę za prowadzenie rachunku w wysokości 0 zł przez okres 12 miesięcy oraz realizację polecenia przelewu poprzez usługę internetową za 0 zł również przez 12 miesięcy. Symboliczna filia Dzięki Bankowi Spółdzielczemu w Krościenku nad Dunajcem na estetyce zyska Szczawnica. Tam właśnie bank zamierza otworzyć swoją filię. Co ciekawe, znajdować się będzie ona w dawnej siedzibie PZPR. Zakupiony w drodze przetargu budynek dotychczas stał pusty, po remoncie stanie się zapewne ozdobą ulicy, a to, że w dawnej twierdzy socjalizmu dokonywać się będą transakcje finansowe, urasta do rangi symbolu. 60 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Efektowne stupiętnastolecie Statuetką „Za zasługi dla Zrzeszenia BPS” oraz Złotym Medalem im. Franciszka Stefczyka „Za zasługi dla Spółdzielczości Bankowej” został uhonorowany Bank Spółdzielczy w Jastrzębiu-Zdroju z okazji jubileuszu 115-lecia istnienia. W uroczystym Zebraniu Przedstawicieli Banku i specjalnym Wieczorze Jubileuszowym, który odbył się 20 kwietnia 2012 r., wzięli udział przedstawiciele ZBP, KZBS, Banku BPS S.A., KRS, a także reprezentanci władz państwowych i samorządowych, zaproszeni goście oraz Zarząd, Rada Nadzorcza, klienci, udziałowcy i pracownicy banku. Podczas uroczystości wręczono indywidualne odznaczenia i medale osobom, które w sposób szczególny przyczyniły się do sukcesów placówki. A sukcesów tych w ostatnim piętnastoleciu były niemało: 18-krotny wzrost sumy bilansowej z 30 mln do 543 mln, wzrost wartości depozytów z 25 do 477 mln zł, rozwój obliga kredytów z 14 do 342 mln zł, rozbudowa sieci placówek na terenie województwa śląskiego z 3 do 33. Wysoka 12. pozycja Banku Spółdzielczego w Jastrzębiu-Zdroju w Grupie BPS pod względem sumy bilansowej oraz 2. miejsce w województwie śląskim są rezultatem strategicznego zarządzania, partnerskich relacji z klientami i stałego realizowania misji banku: „Lokalny pieniądz na rozwój lokalnej przedsiębiorczości”. Materiał filmowy z uroczystości dostępny jest w internecie pod adresem http://tvkanon.pl/115-lecie-bankuspoldzielczego-w-jastrzebiu-zdroju,6541. html, zaś Raport Roczny Banku Spółdzielczego w Jastrzębiu Zdroju za 2011 rok pod linkiem http://www.bsjastrzebie.pl/download/ RR-BS-2011.pdf?1335352256. Ciekawostką jest fakt, że z okazji jubileuszu Banku Spółdzielczego w JastrzębiuZdroju Mennica Śląska przygotowała unikatowe medale pamiątkowe. Harleyowcy i grochówka Nietypowo zaczęła się inauguracja nowej – piętnastej już – placówki Międzypowiatowego Banku Spółdzielczego w Myszkowie, zlokalizowanej w Zawierciu przy ul. Władysława Reymonta 9. Tam właśnie 2 kwietnia 2012 r. w godzinach przedpołudniowych stanęła kuchnia polowa, w której wydawano wojskową grochówkę, bigos i żurek. Innymi atrakcjami były pokaz i przejazd harleyowców z emblematami banku na koszulkach oraz rozdawane na ulicach miasta ulotki z zaproszeniami i gadżety, a dla najmłodszych – balony i maskotki. W placówce przygotowano również poczęstunek dla gości. Oficjalnego przecięcia wstęgi dokonano w obecności posłanki Anny Nemś oraz przedstawicieli władz samorządowych i lokalnych przedsiębiorców. Podwójny jubileusz Chrzanowskie Towarzystwo Zaliczkowe utworzono z inicjatywy postępowych mieszkańców w 1882 r. Spadkobiercą i kontynuatorem szacownej instytucji jest Bank Spółdzielczy w Chrzanowie. 130-lecie istnienia sprawiło, że Zebranie Przedstawicieli Banku Spółdzielczego, które odbyło się 25 kwietnia 2012 r., miało w tym roku wyjątkowo uroczysty charakter. W obecności zaproszonych gości, wśród których znaleźli się przyjaciele banku, samorządowcy, lokalni przedsiębiorcy i klienci, odznaczeniami i wyróżnieniami uhonorowano placówkę, jej władze oraz pracowników. Bank Spółdzielczy w Chrzanowie i Prezes Zarządu Zdzisław Wołos otrzymali statuetki „Za zasługi dla Zrzeszenia BPS”. Ponadto Prezes Zarządu oraz Wiceprezes Zarządu Halina Głogowska otrzymali diamentowe odznaczenia „Za za- sługi dla Polskiej Bankowości Spółdzielczej”. Odznaczeniami „Za zasługi dla Polskiej Bankowości Spółdzielczej” zostali uhonorowani również członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej oraz pracownicy banku, łącznie blisko 40 osób. Ciepłe słowa i gratulacje z okazji jubileuszu wygłosił dyrektor Oddziału Regionalnego BPS S.A Mieczysław Maślanka. Szczególna niespodzianka czekała natomiast Prezesa Zdzisława Wołosa, obchodzącego w tym roku swój osobisty jubileusz – 40-lecia kierowania bankiem. Prezes Wołos, który dla wielu chrzanowian jest wprost uosobieniem tutejszego Banku Spółdzielczego, otrzymał kwiaty i gratulacje ze strony przedstawicieli samorządu oraz wielu chrzanowskich instytucji. Przez pracowników szef chrzanowskiego banku został obdarowany kwiatami oraz tableau ze zdjęciami swoich podwładnych. Pomyśleli o wszystkich Choć trwająca od ubiegłego roku rozbudowa znajdującej się w Dzierzążni placówki Banku Spółdzielczego w Płońsku jest jeszcze na finiszu, to już teraz dobiegł końca ważny etap prac – bank udostępnił klientom dobudowaną część obiektu. Dzięki temu roboty budowlane będzie można zacząć w starej części jednostki. Nowa siedziba oddziału w Dzierzążni będzie nowoczesną placówką wyposażoną w najnowsze rozwiązania teleinformatyczne oraz przyjazną i funkcjonalną infrastrukturę użytkową. Wydzielone zostaną pokoje do indywidualnych rozmów z klientami, którym wizytę w banku ułatwi parking. Pomyślano o wszystkich, nawet o najmłodszych, zapewne w przyszłości również klientach banku – specjalny kącik dla dzieci pozwoli nie nudzić się pociechom, podczas gdy ich rodzice będą obsługiwani w placówce. Całodobowe pomieszczenie samoobsługowe wyposażone zostało w bankomat, a w przyszłości może pojawić się tam również wpłatomat. W skrócie Parking, bankomat, obsługa telefoniczna W województwie lubelskim znajduje się nowo otwarta placówka Banku Spółdzielczego w Piasecznie. Jednostka zlokalizowana jest w Puławach, przy ul. Piłsudskiego 13, i dysponuje bankomatem czynnym całą dobę. W bezpośrednim sąsiedztwie placówki, która działa od poniedziałku do piątku w godzinach 10.00–18.00, znajduje się parking. Klienci mogą również korzystać z obsługi telefonicznej pod numerem telefonu 81 865 13 27. Wstęga przecięta Dyrektor Oddziału Regionalnego Banku BPS S.A. w Warszawie Zdzisław Kupczyk pogratulował władzom Powiślańskiego Banku Spółdzielczego w Kwidzynie dynamicznego rozwoju i otwarcia kolejnej placówki banku. Okazją do złożenia gratulacji była inauguracja nowej filii banku. Uroczystość miała miejsce 20 kwietnia 2012 r. w centrum Grudziądza, w budynku na skrzyżowaniu ulic Włodka i Chełmińskiej, gdzie mieści się siedziba 23. już placówki PBS w Kwidzynie. Oprócz dyrektora Zdzisława Kupczyka w wydarzeniu wzięli udział członkowie Rady Nadzorczej, Zarządu i pracownicy Banku, a także przedstawiciele zaprzyjaźnionych instytucji finansowych z terenu Grudziądza. Uroczystego przecięcia wstęgi dokonali przewodniczący Rady Nadzorczej Banku Józef Majrowski, Prezes Zarządu Banku Irena Kopik, dyrektor Oddziału Regionalnego Banku BPS S.A. w Warszawie Zdzisław Kupczyk, dyrektor Filii PBS w Grudziądzu Wojciech Palak oraz ks. Marek Kubecki. 61 Rozwijamy się Najstarszy bank spółdzielczy w polsce skończył 150 lat! Uroczyste dwudniowe obchody 150-lecia Banku Spółdzielczego w Brodnicy odbyły się w dniach 25-26 maja 2012 r. Jubileusz tego najstarszego w Polsce Banku Spółdzielczego stanowił jeden z ważniejszych elementów Międzynarodowego Roku Spółdzielczości 2012, proklamowanego przez Organizację Narodów Zjednoczonych. Utworzony 23 marca 1862 roku Brodnicki Bank Spółdzielczy to obecnie największy i najsilniejszy Bank Spółdzielczy na Pomorzu i Kujawach, który ma ponad pięćdziesiąt placówek w województwach kujawsko-pomorskim, warmińsko-mazurskim i pomorskim, zdobywa wiele nagród i jest wysoko oceniany w rankingach. Wśród gości przybyłych na uroczystość znaleźli się przedstawiciele najwyższych władz państwowych: wicepremier Rządu RP, minister gospodarki Waldemar Pawlak, minister Kancelarii Prezydenta RP Olgierd Dziekoński, wicemarszałek Sejmu Eugeniusz Grzeszczak, wicemarszałek Senatu Jan Wyrowiński, przedstawiciele władz samorządowych oraz duchowieństwa, przedstawiciele sektora bankowego, władze Krajowej Rady Spółdzielczej, Krajowego Związku Banków Spółdzielczych, Banków Zrzeszających: Banku BPS S.A. i SGB Banku S.A., przedstawiciele sektora spółdzielczego i agrobiznesu – władze Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Związku Rewizyjnego Banków Spółdzielczych, Krajowego Związku Rolników i Kółek Rolniczych, Prezesi i delegacje z Banków Spółdzielczych oraz przyjaciele, sympatycy i klienci banku. Wśród gości znaleźli się także przedstawiciele europejskiej bankowości spółdzielczej z Lwowa, Węgier oraz Francji. Obchody jubileuszowe otworzyła konferencja „Spółdzielczość w partnerstwie 62 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps i współpracy” skierowana do Banków Spółdzielczych oraz innych branż spółdzielczych. Inaugurujący konferencję Prezes Zarządu Banku Spółdzielczego w Brodnicy Józef Mitura przedstawił pokrótce historię spółdzielczości oraz bankowości spółdzielczej na ziemiach polskich. Następnie głos zabrał wicepremier Waldemar Pawlak, który podkreślił, że najważniejszą cechą polskiego sektora bankowego jest różnorodność, a funkcjonowanie obok siebie wielkich międzynarodowych banków oraz Banków Spółdzielczych czyni sektor silnym i odpornym na niepowodzenia. Podkreślił też rolę Banków Spółdzielczych, które osadzone w lokalnych środowiskach nie tylko dążą do maksymalizacji zysków, lecz także realizują model bankowości relacyjnej. Aspekty działania Europejskiego Stowarzyszenia Banków Spółdzielczych przybliżył uczestnikom Volker Heegeman. W dalszej części konferencji swoimi przemyśleniami na temat bankowości spółdzielczej oraz spółdzielczości podzielili się z zebranymi m.in. przewodniczący Rady Nadzorczej Krakowskiego Banku Spółdzielczego Jan Czesak, Prezes Zarządu Banku Spółdzielczego w Lesznowoli Zofia Korczak oraz Prezes Zarządu Banku Spółdzielczego w Jastrzębiu-Zdroju Ryszard Leszczyński. Drugi dzień obchodów miał charakter uroczystej gali, podczas której minister Kan- celarii Prezydenta RP Olgierd Dziekoński przekazał słowa gratulacji oraz uszanowania dla Banku Spółdzielczego w Brodnicy od Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, patrona obchodów Międzynarodowego Roku Spółdzielczości 2012. Minister Dziekoński udekorował Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski Prezesa Józefa Miturę oraz Jerzego Skrobota, związanego z Krakowskim Bankiem Spółdzielczym. Za wybitne osiągnięcia na rzecz rozwoju bankowości spółdzielczej oraz działalność charytatywną i społeczną Złoty Krzyż Zasługi za zasługi dla rozwoju ruchu spółdzielczego oraz działalność na rzecz lokalnej społeczności otrzymali Aleksander Mikołajczak i Elżbieta Zarembska. Medal Złoty za Długoletnią Służbę odebrali Grażyna Kwiecińska, Kazimierz Olszewski i Mirosław Rafała, natomiast Medal Srebrny za Długoletnią Służbę – Zenon Wierciński. Poza odznaczeniami państwowymi wręczono także wyróżnienia branżowe od Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. – dekoracji dokonał Wiceprezes Zarządu Banku BPS S.A. Piotr Pokropek oraz Krajowej Rady Spółdzielczej. Z okazji jubileuszu Banku Spółdzielczy w Brodnicy zorganizował uliczny festyn dla mieszkańców miasta, obchody zakończył efektowny występ zespołu Kombi oraz pokaz sztucznych ogni. Cząstka lokalnej społeczności Równe pół wieku skończył w tym roku Bank Spółdzielczy w Pruszkowie. Uroczystości jubileuszowe zostały zorganizowane 24 maja 2012 r. Powstanie i początki rozwoju pruszkowskiego banku były trudne, ale dziś jest on nowoczesną instytucją w niczym nieustępującą bankom komercyjnym. W ostatnich latach jego wyniki ekonomiczno-finansowe, a zwłaszcza suma bilansowa przekraczająca 112 mln zł i kapitały własne sięgające blisko 14 mln zł, świadczą o stałym wzroście potencjału banku. – Nie jesteśmy zwyczajnym bankiem, ale nowoczesną i uniwersalną instytucją finansową, której misję wyrażają słowa: „W Twoich stronach, po Twojej stronie”. Stanowimy bowiem cząstkę lokalnej społeczności i z nią wiążemy swój rozwój – podkreślił Prezes Zarządu Bogdan Wardzyński, a przewodniczący Rady Nadzorczej Banku Józef Michalak podkreślił duże zaangażowanie banku w realizację misji społecznej. Uroczystość była okazją do wręczenia odznaczeń dla najbardziej zasłużonych pracowników i działaczy samorządowych Banku. Złote odznaczenia Banku BPS „Za zasługi dla polskiej bankowości spółdzielczej” wręczyła Hanna Ruszczyńska, czasowo wykonująca czynności członka Zarządu Banku BPS S.A. Wiceprezes Ruszczyńska pogratulowała Bankowi doskonałych wyników i przekazała na ręce Prezesa Zarządu i przewodniczącego Rady Nadzorczej pamiątkową statuetkę. W czasie uroczystości wręczono również liczne odznaczenia nadane przez Krajową Radę Spółdzielczą i Związek Banków Polskich. Zaczęli kolejarze Mszą świętą w kościele kolejowym pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa rozpoczęły się uroczystości jubileuszowe związane ze 100-leciem Banku Spółdzielczego w Nowym Sączu, które świętowano 26 maja 2012 r. Miejsce inauguracji nie było przypadkowe – to właśnie kolejarze przed wiekiem utworzyli bank. Dalsza część uroczystości, w której wzięli udział przedstawiciele sektora bankowego oraz władz państwowych i samorządowych, odbyła się w salach dawnego Domu Kultury Kolejarza. Liczną reprezentację miał Bank BPS S.A – wśród gości znaleźli się m.in. przewodniczący Rady Nadzorczej Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Wojciech Kulak, przewodniczący Rady Zrzeszenia Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Edward Biernacki, Wiceprezes Zarządu Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Aleksander Trojanowicz, członek Rady Zrzeszenia Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Maciej Palej, dyrektor Oddziału Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. w Krakowie Mieczysław Maślanka oraz dyrektor Oddziału Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. w Nowym Sączu Teresa Migacz. Nie zabrakło także przedstawicieli instytucji i firm współpracujących z bankiem, klientów oraz Prezesów okolicznych Banków Spółdzielczych. Stuletnie dzieje w niezwykle szczegółowy i barwny zostały przedstawione przez Jerzego Leśniaka w monografii Banku Spółdzielczego w Nowym Sączu, którą wszyscy goście otrzymali w prezencie. Gala była okazją do uhonorowania działaczy samorządowych i pracowników Banku Spółdzielczego w Nowym Sączu. Złoty Medal „Za długoletnią służbę” nadany przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego otrzymały Prezes Zarządu Anna Ząber oraz Danuta Borek i Krystyna Galarowicz. Ponadto Prezes Anna Ząber otrzymała Odznakę Honorową „Za zasługi dla Bankowości Rzeczypospolitej Polskiej” nadaną przez Prezesa NBP Pana Marka Belkę. W czasie uroczystości wręczono również liczne odznaczenia dla zasłużonych działaczy spółdzielczych oraz pracowników nadane przez Krajową Radę Spółdzielczą, Krajowy Związek Banków Spółdzielczych i Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. Sam Bank Spółdzielczy został wyróżniony przez starostę nowosądeckiego „Złotym Jabłkiem Sądeckim”, a przez Prezesa Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. statuetką „Za zasługi dla Zrzeszenia BPS”. 63 Rozwijamy się W skrócie Nowy produkt dla deweloperów Do oferty banku 15 maja 2012 r. został wprowadzony nowy produkt dla deweloperów – Otwarty Mieszkaniowy Rachunek Powierniczy. Rachunek Powierniczy to: l rachunek dla deweloperów, l gwarancja bezpieczeństwa środków dla finansujących inwestycję deweloperską, l z abezpieczenie przed upadłością lub postępowaniem egzekucyjnym, l ścisła kontrola wydatkowanych środków pieniężnych. Na rachunku mogą być gromadzone wyłącznie środki pieniężne związane z konkretnym przedsięwzięciem deweloperskim. Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami oferty: http://www. bankbps.pl/firmy/inne/otwarty-mieszkaniowy-rachunek-powierniczy/. Filia otwarta i poświęcona Przedstawiciele władz samorządowych, zaprzyjaźnionych instytucji i klientów oraz dyrektor Oddziału Regionalnego Banku BPS S.A. Zdobysław Lis 18 maja 2012 r. byli świadkami uroczystego otwarcia nowej placówki Banku Spółdzielczego w Miliczu – Filii w Sułowie. Po przemówieniach nastąpiło uroczyste przecięcie wstęgi, a następnie poświęcenie nowo otwartego obiektu przez proboszcza tutejszej parafii ks. Andrzeja Iglickiego. 64 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Funkcjonalność w parze z estetyką Przejrzysta, estetyczna i funkcjonalna – taka jest nowa strona internetowa Banku Spółdzielczego w Nowym Sączu. W nowym serwisie strona główna została maksymalnie uproszczona i zaprojektowana, tak by klient bez problemu się po niej poruszał. Dzięki temu żaden użytkownik nie powinien poczuć się zagubiony i przytłoczony nadmiarem informacji. Strona główna w prosty i przejrzysty sposób organizuje poszczególne części witryny, co sprawia, że internauta bez problemu odnajdzie interesujące go informacje. Nowy serwis został także uatrakcyjniony od strony wizualnej, więc korzystanie ze strony będzie również przyjemne dla oka klientów banku. Filozofia współtworzenia – Podstawową różnicą między Bankiem Spółdzielczym i bankiem komercyjnym jest filozofia działania. Bank Spółdzielczy to spółdzielnia, czyli ludzie, którzy razem coś tworzą. Natomiast bank komercyjny jest nastawiony na maksymalizację zysku – mówił Prezes Banku Spółdzielczego w Leśniowicach Franciszek Lubaś podczas obchodów 60-lecia istnienia banku. Uroczystości odbywały się 19 maja 2012 r. w Chełmskim Domu Kultury i były okazją nie tylko do przypomnienia historii banku, lecz także uhonorowania szczególnie zasłużonych pracowników. Odznakki Krajowej Rady Spółdzielczej „Zasłużony Działacz Ruchu Spółdzielczego” otrzymali Ryszard Buk, Mieczysław Kozaczuk, Franciszk Lubaś, Mirosław Lisowski, Czesław Rzeźnik. Honorowe odznaczenie im. Franciszka Stefczyka „Za zasługi dla Spółdzielczości Bankowej” otrzymało 12 pracowników i działaczy samorządowych. Złotą odznakę „Za zasługi dla Polskiej Bankowości Spółdzielczej” z rąk Wiceprezesa Zarządu Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Piotra Pokropka i członka Rady Nadzorczej Banku BPS S.A. Romana Hrynkiewicza odebrali Ryszard Buk, Krystyna Borsuk, Teresa Wędzina, Bogdan Pastuszak, Jolanta Jonak, Krzysztof Gawrjołek, Teresa Śliwińska, Teresa Szkałuba, Krystyna Fajks, Leszek Nędzi, Henryka Lepionka, Ewa Saganek, Maria Lubaś, Elżbieta Romanek, Jadwiga Malinowska, Grażyna Chadam, Maria Dubij, Marzenna Wrześniewska, Elżbieta Fedorowicz, Bożena Adamczuk, Lilianna Kapyś, Liliana Angeluk i Elżbieta Pietryczuk. Ponadto Rada Nadzorcza i Zarząd Banku Spółdzielczego w podziękowaniu za dotychczasową pracę społeczną lub zawodową wyróżniły dyplomami uznania byłych działaczy samorządu bankowego oraz emerytowanych pracowników. CSR Naszych Banków Moneta w plenerze Blisko 140 uczniów wyłonionych w eliminacjach szkolnych spośród szkół oszczędzający w SKO wzięło udział 14 maja 2012 r. w plenerze ceramicznym zorganizowanym w ramach konkursu „Moja moneta – orzeł czy reszka?” ogłoszonego przez Bank Spółdzielczy w Limanowej. Przedmiotem konkursu są profesjonalne warsztaty rzeźbiarskie mające na celu wykonanie przez dzieci monety przy użyciu gliny i gipsu. Konkursowe zmagania trwają w poszczególnych szkołach od stycznia br. i są nadzorowane przez rzeźbiarkę Elżbietę Zając-Zbrożek. W tym czsie dzieci własnoręcznie wykonywały wspólnie serię monet, przygotowując je do ekspozycji na wystawę finałową. Pilot Hołowczyca – Wydawać by się mogło, że jazda z prędkością około 200 km na godzinę po leśnych drogach na długo może zniechęcić do samochodu. Krzysztof Hołowczyc jest jednak tak sympatycznym mężczyzną, w bezpośrednim kontakcie przełamującym szybko bariery, że nie sposób mu nie zaufać – mówi Magdalena Waldan, Prezes Banku Spółdzielczego w Lubawie, która 14 kwietnia przez dwie godziny mogła się poczuć pełnoprawnym członkiem teamu Krzysztofa Hołowczyca i jego pilotem. To nagroda zdobyta podczas spotkania zarządów Banków Spółdzielczych z północno-wschodniej Polski. Na miejsce sesji treningowej wybrano leśne drogi, położone kilkanaście kilometrów od Olsztyna. – Z reguły z zaproszonymi osobami jeżdżę wolniej, a pani się uśmiechała, dlatego pozwoliłem sobie na ostrzejszą jazdę – komplementował po treningu Prezes Magdalenę Waldan Krzysztof Hołowczyc, który w czasie spotkania opowiadał o swoim życiu, nie tylko rajdowym. Bardzo chwalił sobie udział Adama Małysza w Rajdzie Dakar. Jego zdaniem dzięki niemu impreza w Polsce nabrała rozgłosu medialnego. Wspominał także Sobiesława Zasadę, jednego z najwybitniejszych polskich rajdowców. – Teraz może pani zawsze powiedzieć, że wozi ją Hołowczyc – powiedział na zakończenie treningu do Magdaleny Waldan słynny rajdowiec. Pomogą żonom górników Porozumienie w sprawie programu aktywizacji zawodowej żon byłych górników zostało podpisane 16 kwietnia przez Śląski Bank Spółdzielczy Silesia, Kompanię Węglową SA i Fundację Rodzin Górniczych. Projekt skierowany jest do wdów po górnikach oraz żon górników inwalidów, którzy pracowali w zakładach zarządzanych przez Kompanię Węglową SA. Dzięki programowi kobiety będą miały szansę na uzyskanie preferencyjnych kredytów na podjęcie lub rozwój działalności gospodarczej. Kredytu, którego wartość nie przekroczy 50 tys. zł, udzieli Śląski Bank Spółdzielczy Silesia. Kaucję zabezpieczającą dla udzielanych kredytów utworzy Kompania Węglowa, zaś Fundacja Rodzin Górniczych będzie nadzorować realizację programu. 65 CSR Naszych Banków W skrócie Strażacy wdzięczni za pomoc Zrealizowaliśmy kolejne marzenie! Radość Kamila Z wnioskiem o przyznanie złotego medalu „Za zasługi dla pożarnictwa” Prezesowi Banku Spółdzielczego w Proszowicach Józefowi Banachowi oraz dyplomu uznania dla Zarządu i Rady Nadzorczej Banku za okazywaną strażakom pomoc wystąpiła komisja ds. medali i odznaczeń działająca przy Zarządzie Oddziału Powiatowego OSP w Proszowicach. Komisja złożyła również wniosek o przyznanie dyplomu „Za zasługi dla pożarnictwa” Prezes Banku Spółdzielczego w Słomnikach Marii Gracy oraz Zarządowi i Radzie Nadzorczej za pomoc finansową dla strażaków z gminy Radziemice. Zmagający się z chłoniakiem 13-letni Kamil z dolnośląskiej Kamiennej Góry większość czasu musi spędzać w szpitalu. Dlatego marzył o konsoli PlayStation Portable, która pomogłaby mu walczyć ze szpitalną nudą. Rodzice chłopca borykają się z ogromnymi problemami finansowymi, więc na spełnienie takiego marzenia nie mieli szans. Ale od czego jest Fundacja Dziecięca Fantazja i zaangażowany w jej działania Bank BPS S.A.? W marcu fundacja po raz 22. wyruszyła w Podróż Spełnionych Marzeń, podczas której spełniła aż 16 fantazji dzieci z 4 województw: śląskiego, opolskiego, dolnośląskiego i lubuskiego. Dzięki Bankowi BPS S.A., który ufundował konsolę, spełniło się również marzenie Kamila. Radość chłopca z prezentu jest trudna do opisania. Wzruszenia nie kryła też rodzina – z pewnością choć na chwilę zapomniała o codziennych troskach. Majówka z bankiem Plenerowa impreza rekreacyjno-edukacyjna pod hasłem „Bezpieczna majówka z sąsiadami” 6 maja 2012 r. przyciągnęła na plac przed siedzibą Starostwa Powiatowego tłumy mieszkańców Lubartowa i okolic. Jednym ze sponsorów rodzinnego pikniku, podczas którego uczestnicy mogli oglądać stoiska firmowe, okolicznościowe wystawy, pokazy sprawności kierowców, pojazdów i sprzętu oraz występy artystyczne, a także wziąć udział w grach, konkursach i zabawach, był Bank Spółdzielczy w Lubartowie, zaś w jego organizację zaangażowały się rozmaite instytucje – m.in. policja, Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego oraz Ośrodek Szkolenia Kierowców Wiesława Osiora. Mali znawcy bankowości Kolejna grupa dzieci z przedszkola miejskiego 10 maja 2012 r. odwiedziła Bank Spółdzielczy w Lubawie. Działalność banku przybliżyła maluchom Prezes Banku Magdalena Waldan. Na gości czekała niespodzianka w postaci konkursu z nagrodami. Na najlepszych małych znawców działalności bankowej czekały świnki skarbonki. Na zakończenie przedszkolaki obejrzały bajkę, zaś Pani Prezes w podziękowaniu za współpracę otrzymała od maluchów dyplom. 66 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Ekonomiczni olimpijczycy Kilkudziesięciu ochotników ze wszystkich uczelni wyższych w Olsztynie 17 kwietnia 2012 r. przystąpiło do pierwszego etapu III Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej, która zorganizowana została w olsztyńskim miasteczku akademickim Kortowo. Promocję do drugiego etapu, którego uczestnicy musieli zmierzyć się z pytaniami zadawanymi przez trzech członków komisji: dr. hab. Andrzeja Buszko, prof. UWM, dr. inż. Zbigniewa Nasalskiego oraz dr. Adama Rudzewicza, uzyskało sześć osób z najwyższą liczbą punktów. Jury wyłoniło zwycięzcę po burzliwych obradach, a został nim Piotr Smosarski. Drugie miejsce zajął Grzegorz Niemkiewicz, a trzecie – Rafał Partyka. Wyróżnieniami uhonorowano Elżbietę Anetę Piaścik, Karola Ziółkowskiego oraz Kamila Grocholskiego. Olimpiada zorganizowana została podczas Dni Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu WarmińskoMazurskiego w Olsztynie, przy którym funkcjonuje Naukowe Koło Marketingu – organizator konkursu. Głównym sponsorem i patronem III edycji olimpiady był Warmiński Bank Spółdzielczy. Multimedaliści z Jastrzębia-Zdroju Złoto, srebro i brąz zdobyli zawodnicy Banku Spółdzielczego w Jastrzębiu-Zdroju podczas XVII Mistrzostw Polski Old Boyów w piłce siatkowej im. Wojciecha Zielińskiego, które rozgrywane były w dniach 18-20 maja 2012 r. w Rewalu, Pobierowie i Niechorzu. Sukces tym cenniejszy, że w rywalizacji wzięło udział aż 460 zawodników. Najlepiej jastrzębianie spisali się w kategorii plus 45, w której zdobywając złoty medal, obronili tytuł mistrza Polski. W kategorii plus 35 drużyna Banku Spółdzielczego w Jastrzębiu-Zdroju wywalczyła srebro, a w kategorii plus 50 lat – brąz. Bankowcy zdobyli również pięć nagród indywidualnych: dla najlepszego libero i blokującego w kategorii plus 35, najlepszego rozgrywającego i blokującego w kategorii plus 45 oraz najlepszego www.echodnia.pl Ciastka od Prezesa Kilka tysięcy osób przyciągnął XII Kapucyński Piknik Charytatywny, który odbył się 27 maja 2012 r. Celem finansowym tegorocznego pikniku była zbiórka środków na zakup podstawowego sprzętu rehabilitacyjnego z przeznaczeniem na okresowe wypożyczanie go potrzebującym mieszkańcom Stalowej Woli i okolic, dofinansowanie akcji letniej dzieci i młodzieży, a także dalsze prace adaptacyjne pomieszczeń gospodarczych klasztoru i zakup wyposażenia do działań na rzecz dzieci, młodzieży i seniorów. Jednym ze sponsorów pikniku był Nadsański Bank Spółdzielczy, a uczestnikom imprezy domowe wypieki serwowali Prezes Stanisław Kłapeć oraz członkowie Rady Nadzorczej SANBanku. libero w kategorii plus 50. Drużyna bankowa uczestniczyła we wszystkich siedmiu rozegranych do tej pory turniejach, a zespoły zgłoszone przez bank zdobyły łącznie 10 złotych medali, 11 srebrnych i 5 brązowych. Warto też wspomnieć, iż w 2009 roku to właśnie Bank Spółdzielczy w Jastrzębiu-Zdroju był inicjatorem nadania mistrzostwom patronatu im. Wojciecha Zielińskiego. Tango za zdjęcie Do 30 czerwca 2012 r. można nadsyłać zdjęcia do pierwszej edycji konkursu fotograficznego, ogłoszonego przez ABS Bank Spółdzielczy. Prace powinny dotyczyć szeroko pojętej tematyki sportowej, a szczególnie wszystkiego, co wiąże się z hasłem „Gramy FAIR PLAY”, które towarzyszy konkursowi. Jego celem jest promowanie idei sportowych i kultury fizycznej. Regulamin konkursu dostępny jest na stronie internetowej ABS Banku. Wyniki zostaną ogłoszone w lipcu, zaś wręczenie nagród odbędzie się na specjalnym spotkaniu zorganizowanym w siedzibie ABS Banku. Do wygrania są cenne nagrody związane z Mistrzostwami Europy w Piłce Nożnej, m.in. oficjalne piłki Euro 2012 – Tango 12. Bank promuje również Kredyt FAIR PLAY – sportowe zasady, mistrzowska oferta – czyli jasne i uczciwe warunki w nisko oprocentowanym Kredycie FAIR PLAY. 67 CSR naszych banków Puchar pojechał do Iławy Do rywalizacji w drugiej edycji turnieju tenisa ziemnego w singlu o Puchar Prezes Banku Spółdzielczego w Lubawie 12 maja 2012 r. stanęło 22 zawodników z Lubawy, Iławy i Nowego Miasta Lubawskiego. Zwycięzcą turnieju zorganizowanego przez Lubawskie Towarzystwo Tenisowe LTT „Laver”, a zarazem zdobywcą trofeum ufundowanego przez Prezes Banku Spółdzielczego w Lubawie został Dariusz Kamiński z Iławy, który w finale pokonał lubawianina Wojciecha Konkela. W małym finale po zaciętym pojedynku Roman Bobe- Zmagania z ortografią 77 uczniów klas piątych z 27 szkół powiatu płońskiego i 80 finalistów z klas trzecich z 30 szkół 10 maja 2012 r. zmagało się z pułapkami polskiej ortografii podczas finału IX edycji Powiatowego Konkursu Ortograficznego. Piątoklasiści walczyli o tytuł Mistrza Ortografii, pisząc dyktando pt. „Heroiczny człowiek”, natomiast dla ich młodszych kolegów przygotowano „Ortograficzne Potyczki”. Sponsorem konkursu był Bank Spółdzielczy w Płońsku. 68 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps rek z Nowego Miasta Lubawskiego wygrał z Rafałem Ankowskim z Lubawy. – Nasz bank i LTT „Laver” są dla siebie solidnymi partnerami. Towarzystwo ponownie potwierdziło, że można zorganizować lokalną imprezę na wysokim poziomie. I takie inicjatywy warto wspierać z korzyścią dla obu stron – powiedziała Magdalena Waldan, prezes BS Lubawa. Gżegżółki z laptopem Laptop, ufundowany przez Nadsański Bank Spółdzielczy, był główną nagrodą w czwartej edycji stalowowolskiego dyktanda „Gżegżółki 2012”. W konkursie uczestniczyło ponad sto osób, które rywalizowały w trzech kategoriach: open, VIP oraz dziennikarzy. Zwycięzcą najbardziej prestiżowej kategorii open został Jakub Wolak, uczeń II klasy o profilu matematyczno-fizycznym LO im. KEN w Stalowej Woli, i to właśnie on odebrał laptopa ufundowanego przez SANBank dla tegorocznego mistrza ortografii. Okiem sponsora Okiem sponsora Zmiany tylko na lepsze! Sezon 2011/2012 zakończyliśmy bez tytułu mistrzowskiego, bez Pucharu Polski. Nie tak miało być. Zespół, oparty w dużej mierze na mistrzowskim składzie sprzed roku, nie sprostał oczekiwaniom. Zdecydowaliśmy więc, że konieczne będą gruntowne zmiany. Ekipę Banku BPS opuszcza aż dziesięć zawodniczek. Nie zobaczymy już w Muszynie Holenderek: Debby StamPilon i Caroline Wensink. Po roku odchodzą Vesna Djurisić, Rachel Rourke i Paulina Gajewska. Rok dłużej grały w Muszynie Milena Radecka i Magda Piątek. Wszystkim należą się słowa podziękowania za wkład, jaki wniosły w grę naszego zespołu. Muszynę opuszczają także klubowe legendy: Mariola Zenik, Agnieszka Rabka i Joanna Kaczor. Z tą trójką najtrudniej się rozstać, przede wszystkim kibicom. Mam jednak nadzieję, że przed dwoma z nich jeszcze wiele lat sukcesów na siatkarskich parkietach. Piszę o dwóch, bowiem Agnieszka Rabka oficjalnie koń- czy swą siatkarską karierę i powodzenia wypada jej teraz życzyć w planowanej karierze akademickiej. Tyle o rozstaniach. W klubie pozostają Anna Werblińska, Kinga Kasprzak, Katarzyna Gajgał i Agnieszka Bednarek-Kasza. Na tym nie koniec dobrych informacji dla sympatyków bankowej siatkówki. Po rocznej przerwie do zespołu powraca nasza kapitan Ola Jagieło i nie jest to jedyny powrót. Do Muszyny wraca również Dominika Sieradzan, siatkarka, która pamięta zdobycie pierwszego tytułu mistrzowskiego w historii klubu. Kto pomoże wymienionej szóstce? Znów sięgamy po uznane nazwiska za- graniczne. Pierwszą rozgrywającą w nowym sezonie będzie włoska gwiazda Valentina Serena. Przyjęcie postara się wzmocnić Belgijka Helene Rousseaux, a o atak możemy być spokojni, bowiem do drużyny dołączy Sanja Popović. Chorwacka siatkarka jest jedną z najlepszych zawodniczek na tej pozycji na świecie. To oczywiście nie koniec wzmocnień. Więcej nazwisk znajdziecie, śledząc na bieżąco nasz serwis internetowy www.mksmuszynianka.com. Bądźcie z nami i już odliczajcie dni do startu kolejnego sezonu! Ze sportowym pozdrowieniem Aleksander Trojanowicz 69 Euro 2012 Czternaście razy Euro Piłkarskie mistrzostwa Europy to trzecia, po letnich Igrzyskach Olimpijskich i futbolowym mundialu, najważniejsza impreza sportowa świata. Wśród emocji, jakie towarzyszą Euro 2012, warto przyjrzeć się historii turnieju, którego XIV edycja gości właśnie na stadionach Polski i Ukrainy. Francja 1960 Pomysłodawcą zorganizowania mistrzostw Europy był francuski działacz piłkarski Henri Delaunay. Historycznie pierwszy turniej, który miał wyłonić najlepszą drużynę piłkarską Europy, nosił nazwę Pucharu Europy Narodów. Do eliminacji przystąpiło zaledwie kilkanaście drużyn (nie zgłosiły się m.in. reprezentacje Włoch, Anglii czy ówczesnych mistrzów świata RFN). Formuła kwalifikacji przewidywała system pucharowy (mecz i rewanż), włącznie z ćwierćfinałami. Polacy zakończyli swój udział już w pierwszej rundzie po dwumeczu ze znakomitą drużyną Hiszpanii (2:4 w Chorzowie, 0:3 w Madrycie). Ogromne wrażenie na przeciwnikach zrobiła gra Lucjana Brychczego, którego chciał sprowadzić słynny Real Madryt. W turnieju finałowym wystąpiły cztery drużyny: Francja (gospodarze), Czechosłowacja, Jugosławia i ZSRR. W ścisłym finale zagrały ostatnie z wymienionych drużyn. Lepsza okazała się ekipa „Sbornej”, która dzięki rewelacyjnej grze legendarnego bramkarza Lwa Jaszyna pokonała po dogrywce Jugosławię 2:1. Hiszpania 1964 Puchar Europy Narodów dość szybko zyskiwał na prestiżu i do drugiej edycji zgłosiło się już 29 reprezentacji, choć ponownie zabrakło drużyny RFN. Polska tak jak cztery lata wcześniej nie przebrnęła 1. rundy, dwukrotnie ulegając Irlandii Północnej 0:2. W najlepszej czwórce obok gospodarzy znalazły się drużyny Danii, Czechosłowacji i ZSRR, która po raz drugi z rzędu awansowała do finału i zmierzyła się w nim z Hiszpanią. W decydującym meczu, który na stadionie im. Santiago Bernabeu w Madrycie obserwowało ponad 100 tys. kibiców, ponownie padł wynik 2:1, tym razem jednak ze złota cieszyli się Hiszpanie, a zawodnikom ZSRR, wśród których nadal brylował Lew Jaszyn, przypadło w udziale srebro. 70 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Włochy 1968 Turniej rozgrywany w Italii po raz pierwszy nosił nazwę mistrzostw Europy, zmieniła się również formuła eliminacji – wprowadzono rozgrywki grupowe, których zwycięzcy systemem pucharowym rywalizowali o przepustkę do finałów. Polacy odpadli w fazie grupowej, uznając wyższość Belgii i Francji, a wyprzedzając jedynie Luksemburg. Wśród uczestników turnieju finałowego znalazły się drużyny Włoch, Anglii, ZSRR i Jugosławii. Mistrzami Europy zostali Włosi. Ciekawostką jest jednak fakt, że ich półfinał z ZSRR zakończył się bezbramkowym remisem, wobec czego zgodnie z ówczesnym regulaminem o awansie Włochów zdecydowało losowanie. Nierozstrzygnięty został również mecz finałowy, w którym Italia zremisowała 1:1 z Jugosławią. Regulamin przewidywał, że w takim przypadku mecz należy powtórzyć. Po dwóch dniach rozegrano drugi mecz finałowy, który zakończył się wynikiem 2:0 dla gospodarzy turnieju. Belgia 1972 W eliminacjach do turnieju rozgrywanego w Belgii znajdująca się u progu swojej świetności reprezentacja Polski znów odpadła w fazie grupowej. Tym razem lepsi od naszych orłów okazali się piłkarze RFN. Warto odnotować, że w decydującym dla nas meczu, rozgrywanym na Stadionie Dziesięciolecia, Polska przegrała z późniejszymi mistrzami świata 1:3, a winą za porażkę obarczono debiutującego w reprezentacji bramkarza… Jana Tomaszewskiego. Oprócz RFN i Belgii do finałowej rozgrywki o Puchar Henriego Delaunaya stanęły drużyny Węgier i ponownie ZSRR. W wielkim finale Niemcy nie dali szans „Sbornej”, pokonując rywali 3:0. Jugosławia 1976 Pod wieloma względami jugosłowiańskie Euro było historyczne. Po raz pierwszy tur- niej finałowy rozgrywano w państwie bloku wschodniego, w regulaminie wprowadzono zapisy o żółtych i czerwonych kartkach oraz o wyłonieniu zwycięzcy w przypadku remisu za pomocą serii rzutów karnych. I właśnie rzuty karne zdecydowały o mistrzostwie Europy. Po półfinałowych zwycięstwach z Holandią i Jugosławią w finale zmierzyły się drużyny RFN i Czechosłowacji. Mecz zakończył się po dogrywce wynikiem 2:2, wobec czego sędzia zarządził rzuty karne. Do historii przeszła decydująca „jedenastka” wykonywana przez Antonina Panenkę, który pokonał niemieckiego bramkarza technicznym uderzeniem w sam środek bramki, pieczętując tym samym mistrzostwo Europy dla Czechosłowacji. O tym, jak wymagającym turniejem jest Euro, najlepiej świadczy fakt, że do finałów nie zakwalifikowała się opromieniona trzecim miejscem na mundialu reprezentacja Polski prowadzona przez Kazimierza Górskiego. Mimo iż Polacy w eliminacjach rozegrali jedno z najlepszych spotkań w historii, pokonując na Stadionie Śląskim Holendrów z Johanem Cruyffem 4:1, to grupę ostatecznie wygrali „Pomarańczowi”. Włochy 1980 Turniej po raz pierwszy rozgrywany był systemem przypominającym ten dzisiejszy. W mistrzostwach wzięło udział 8 drużyn, które zostały podzielone na dwie grupy. W finale zagrali ich zwycięzcy, którymi tym razem były reprezentacje RFN i Belgii. Mecz zakończył się wynikiem 2:1 dla Niemców i to oni cieszyli się z mistrzostwa. Polacy nie przebrnęli eliminacji, drugi raz z rzędu zajmując drugie miejsce w grupie za Holandią. Francja 1984 Turniej rozgrywany w ojczyźnie pomysłodawcy mistrzostw Europy był popisem gospodarzy, a przede wszystkim Michela Platniego – obecny szef UEFA został kró- – zespołem Niemiec, któremu w drugim półfinale ulegli gospodarze. Polacy mimo zaledwie jednego przegranego meczu tradycyjnie zakończyli swój udział w eliminacjach, ustępując Anglii i Irlandii. Anglia 1996 lem strzelców z 9 bramkami, co do dziś jest rekordem mistrzostw. Z nowości wprowadzono mecze półfinałowe, w których grały po dwie najlepsze drużyny z każdej z grup. Niespodzianką był skład najlepszej czwórki, w której oprócz Francji znalazły się Portugalia, Dania i Hiszpania. W finale Francuzi pokonali Hiszpanię 2:0. Polska w eliminacjach wypadła słabo i zajęła w grupie dopiero 3. miejsce za Portugalią i ZSRR. RFN 1988 Choć faworytem mistrzostw zdawała się drużyna gospodarzy, to największą gwiazdą turnieju okazał się Marco van Basten, który wraz z Ruudem Gullitem i Frankiem Rijkaardem poprowadził Holandię do pierwszego w historii triumfu w Euro. „Pomarańczowi” wprawdzie z trudem wyszli z grupy, jednak w półfinale ograli RFN 2:1, a w finale zwyciężyli 2:0 ekipę ZSRR, która wcześniej w półfinale pokonała Włochów. Polacy w eliminacjach zaprezentowali się bardzo słabo, zaliczając takie wpadki jak 0:0 z Cyprem czy porażka z Grecją – rywalami, którzy byli wówczas uważani za słabeuszy. Ostatecznie wyprzedzili nas nie tylko późniejsi mistrzowie Europy, lecz także Węgry i Grecja. Szwecja 1992 Byłby to z pewnością jeden z najmniej interesujących turniejów Euro, gdyby nie sensacyjne rozstrzygnięcie. Ze względu na trwającą w Jugosławii wojnę domową reprezentacja tego kraju w ostatniej chwili została wykluczona z udziału w turnieju. Zastąpiła ją Dania, której większość piłkarzy po sezonie odpoczywała już na zasłużonych wakacjach. Skrzyknięta naprędce drużyna stała się prawdziwą rewelacją Euro już w momencie awansu do półfinału. Rozpędzonym Duńczykom było jednak mało i pokonali w nim Holandię, by w finale wygrać z murowanym faworytem Po raz pierwszy w finałach wzięło udział 16 drużyn, które zostały podzielone na cztery grupy. Awans do ćwierćfinałów rozgrywanych systemem pucharowym uzyskiwały po dwie najlepsze ekipy z każdej grupy. Tym razem niespodziankę sprawiła reprezentacja Czech, która wyszła z grupy śmierci, w ćwierćfinale pokonała Portugalię, a w półfinale Francję. Zwycięski pochód naszych południowych sąsiadów zatrzymał się dopiero w finale, w którym po pokonaniu gospodarzy znaleźli się również Niemcy i to oni wygrali 2:1. Co ciekawe, mecz został rozstrzygnięty dzięki „złotej bramce” – wówczas istniał przepis, że bramka strzelona w dogrywce oznacza koniec meczu. Polacy, choć w pewnym momencie mieli realną szansę na awans, ostatecznie zakończyli eliminacje na 4. miejscu za Francją, Rumunią i Słowacją. Belgia-Holandia 2000 Faworytem turnieju była Francja, która dwa lata wcześniej została mistrzem świata. Wielu jednak przywoływało teorię, że jeszcze nigdy aktualny mistrz globu nie został mistrzem Europy. Francuzom ta sztuka się jednak udała, choć nie obyło się bez emocji. Te jednak największe były w meczu półfinałowym Włochy – Holandia. Włosi przez większość meczu grali w osłabieniu po czerwonej kartce dla jednego z zawodników, dodatkowo gospodarze mieli dwa rzuty karne, a mimo to mecz zakończył się bezbramkowo i zwycięzcę miała wyłonić seria „jedenastek”, jak się okazało nadal pechowych dla Holendrów. W finale Włosi mieli mniej szczęścia i ulegli 1:2 Francji, która najpierw na sekundy przed zakończeniem meczu doprowadziła do remisu, a w dogrywce strzeliła „złotą bramkę”. Tym razem Polska szanse na wyjście z grupy eliminacyjnej miała do samego końca, jednak porażka 0:2 w Sztokholmie sprawiła, że zakończyliśmy grupę na 3. miejscu za Szwecją i Anglią. Portugalia 2004 Portugalskie Euro przyniosły kolejnego sensacyjnego mistrza Europy. Wielkie apetyty na tytuł mieli gospodarze, tym bardziej że turniej był ostatnią szansą na sukces dla ich cudownego pokolenia piłkarzy z Luisem Figo na czele. Ale już mecz otwarcia pokazał, że łatwo nie będzie – skazywana na pożarcie Grecja pokonała faworyzowanych gospodarzy 2:1. Mimo nieudanego początku Portugalia awansowała do finału, w którym zmierzyła się z… Grecją. Imponujący żelazną defensywą Grecy, choć w większości meczów nie strzelali więcej niż jedną bramkę, okazali się zabójczo skuteczni również w ostatnim spotkaniu, pokonując gospodarzy 1:0. Wyjątkowo szybko przekreśliła swoje szanse na awans do Euro reprezentacja Polski, która już w drugim meczu eliminacyjnym przegrała u siebie z Łotwą 0:1. Do końca eliminacji tych niespodziewanych strat nie udało się odrobić i Polacy zakończyli na 3. miejscu za Szwecją i Łotwą. Austria-Szwajcaria 2008 Po raz pierwszy w historii finały mistrzostw Europy odbyły się z udziałem reprezentacji Polski, która grając pod wodzą Holendra Leo Beenhakkera wywalczyła awans z pierwszego miejsca w grupie. Kibice szczególnie zapamiętali wygrany mecz z Portugalią, w którym dwie bramki strzelił Euzebiusz Smolarek. Niestety, finały nie potwierdziły rozbudzonych polskich nadziei, sprawdziła się za to ironiczna formuła powtarzana przez kibiców: „Polacy na turnieju grają trzy mecze: mecz otwarcia, mecz o wszystko, mecz o honor”. W pierwszym spotkaniu przegraliśmy z Niemcami 0:2 po dwóch golach urodzonego w Gliwicach Lukasa Podolskiego, który nawet nie okazywał radości ze strzelonych bramek. Drugi mecz, zremisowany z Austrią 1:1, został zapamiętany głównie z powodu Howarda Webba, sędziego, który w ostatnich minutach podyktował – niesłusznie według wielu – rzut karny dla Austrii. I jakoś w cień zeszła strzelona przez Rogera Guerreiro bramka dla Polski. Porażka 0:1 w ostatnim meczu z Chorwacją dopełniła tylko czary goryczy – oznaczała odpadnięcie z turnieju i tak naprawdę była początkiem końca przygody Beenhakkera z polską piłką. Ironiczne porzekadło kibiców nie sprawdziło się za to w przypadku Hiszpanii, o której przez kilkadziesiąt lat zwykło się mawiać „grają jak nigdy, przegrywają jak zawsze”. Tym razem oprócz porywających zwycięstw, potrafili odnosić również mniej efektowne triumfy – jak pokonanie w ćwierćfinale mistrzów świata Włochów po bezbramkowym remisie i rzutach karnych. W finale Hiszpanie wygrali skromnie 1:0 z Niemcami i mogli cieszyć się pierwszego od 44 lat mistrzostwa. Polska-Ukraina 2012 Choć pierwsze wnioski i emocje już za nami, to jak pokazuje historia, z ostatecznymi opiniami warto poczekać do zakończenia turnieju. Jedno jest pewne – ten turniej stał się historyczny już w momencie ogłoszenia organizatorów. Bo nigdy jeszcze impreza tej rangi nie gościła ani w Polsce, ani na Ukrainie. Biuro Reklamy i PR 71 Kultura Kulturalniepolecamy Kino Książki Koncert y 2 koncert ńsk łódź i gda Polska premiera 4.06.2012 Marley – one love Niezwykła podróż do świata muzyki, miłości, radości i jedności ponad podziałami. Taki świat przez 36 lat swojego życia tworzył Bob Marley. Zarażał nim miliony ludzi na wszystkich kontynentach. Król reggae, nazywany prorokiem Rasta, kochał kobiety, futbol i marihuanę, ale jego największą miłością była muzyka. Z jego ideami dorastają kolejne pokolenia. Początkowo film miał wyreżyserować Martin Scorsese. Wycofał się z pracy nad nim, tłumacząc swoją rezygnację „konfliktem harmonogramów”. Fotel reżyserski przejął po nim Robert Jonathan Demme („Milczenie owiec”). On też szybko opuścił projekt, gdyż poróżnił się z producentami co do warstwy artystycznej filmu. Ostatecznie „Marley – one love” wyreżyserował Kevin Macdonald („Ostatni król Szkocji”). Dziwny przypadek Rockefellera Mark Seal, wyd. Znak Historie prawdziwe, godzina po godzinie zapis najciekawszych momentów kryzysu gospodarczego. W książce znalazły się m.in. opowieści o miliardach dolarów straconych przez Harvard, portret Bernarda Madoffa, największego oszusta w historii współczesności widziany oczami jego wieloletniej sekretarki, oraz znakomity zapis strategicznych wyzwań, przed którymi stoi dziś prasa. Elton John w Polsce Jeden z najwybitniejszych piosenkarzy, legenda światowej muzyki, zdobywca wielu prestiżowych nagród przemysłu filmowego i muzycznego. Znany m.in. ze znakomitych ballad. Charakterystycznym elementem każdego koncertu Eltona Johna jest fortepian. W programie nie zabraknie takich hitów jak: „I’m Still Standing?”, „Blue Eyes” czy „Sacriface”. 7.07.2012, godz. 20.00, Atlas Arena, Łódź, bilety: www.atlasarena.pl, ceny od 180 zł 8.07.2012, godz. 20.00, Ergo Arena, Gdańsk, bilety: www.ebilet.pl, ceny od 190 zł Muzyka Reż. Kevin Macdonald, wyst. Bob Marley, Jimmy Cliff, Ziggy Marley na DVD Dziewczyna z tatuażem Mikael Blomkvist, dziennikarz oskarżony o zniesławienie, otrzymuje zlecenie od właściciela koncernu przemysłowego Henrika Vangera. Ma zbadać sprawę zaginięcia 16-letniej Harriet Vanger, które miało miejsce w latach 60. Blomkvist nie wie, że każdy jego krok jest śledzony przez inteligentną hakerkę, Lisbeth Salander, która działa na prośbę Vangera. Śledztwo z czasem zaczyna odkrywać krwawą i niebezpieczną historię rodziny Vangerów. Premiera 14,05.2012 Reż. David Fincher, wyst. Daniel Craig, Rooney Mara 72 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Premiera 19.06.2012 Piłkarskie stolice Polski Magdalena Piekara, wyd. Videograf SA Album upamiętniający miasta, które będą gospodarzami mistrzostw: Gdańsk, Wrocław, Warszawę, Poznań. Przedstawiono historię i walory turystyczne danego miasta, a opatrzone podpisami zdjęcia pokazują współczesne oblicze. Przedstawiono obiekty sportowe, na których zostaną rozegrane mecze. Zdjęciom stadionów towarzyszą informacje o historii i parametrach obiektu. Ania Rusowicz – „Mój Big-Bit” Córka gwiazdy epoki big beatu Ady Rusowicz jest triumfatorką tegorocznej gali nagród muzycznych Fryderyki. Odebrała aż cztery statuetki: dla najlepszej wokalistki, albumu pop, debiutu fonograficznego oraz produkcji roku. W czerwcu ukaże się specjalne wydanie płyty Ani Rusowicz „Mój Big-Bit”. W reedycji oprócz płyty oryginalnej znajdą się dodatkowe DVD z godzinnym filmem oraz dwa teledyski Kultura biznesu e-mail w dobrym stylu Jak cię widzą, tak cię piszą. A to, jak ty piszesz służbowe e-maile, jest już nie tylko wizytówką ciebie samego, lecz także firmy, którą reprezentujesz. Uważaj, bo błędy popełnione w tej niby-szybkiej korespondencji mogą wiele kosztować. Czasami łatwo o tym zapomnieć, ale każdy służbowy e-mail, nawet jeśli piszemy go do pracownika czy szefa, z którym jesteśmy na „ty”, ma charakter formalny. Bywa, że tygodniowo generujemy ich dziesiątki i właśnie dlatego można stracić czujność. O czym więc trzeba pamiętać, klikając „utwórz wiadomość”? -mail musi mieć temat – konE kretny, zrozumiały i zapowiadający to, co będzie w treści naszej korespondencji. Wysyłanie elektronicznych listów bez tematu jest niedopuszczalne! Po pierwsze, zwyczajnie jest niegrzeczne. Sugeruje adresatowi, że nie chcieliśmy poświęcić tej korespondencji nawet 5 sekund więcej, niż to było konieczne. Poza tym możemy sobie w ten sposób narobić problemów, gdyż program do obsługi e-maili może nasz list potraktować jako spam albo sam odbiorca może wśród natłoku innej korespondencji nie zauważyć naszej. I tu bardzo ważne, żeby tytuł od razu sugerował, o czym piszemy. Jeśli często z kimś korespondujemy, pamiętajmy, żeby poruszając nowy temat, nie robić tego poprzez odpowiedź na jakiś starszy e-mail. Ale jeśli dany temat jest omawiany z kimś w kilku listach, nie zmieniajmy ich tytułów. W razie potrzeby łatwiej będzie odszukać ścieżkę dialogu. W pierwszych słowach należy bezpośrednio zwrócić się do adresata – tak jak w tradycyjnym liście. Jeśli jesteśmy z kimś po imieniu, wystarczy „Aniu”, „Tomku”. Jeśli nie jesteśmy z kimś na „ty” piszemy: „Szanowna Pani”, „Szanowny Panie”, „Szanowny Panie Dyrektorze” (pamiętając o dużych literach). W takiej sytuacji zwrot „Pani Aniu”, „Panie Tomku” jest niedopuszczalny, gdyż świadczy o tym, że spoufalamy się z adresatem. Zwłaszcza w korespondencji z klientami czy biznesowymi partnerami może pozostawić niemiłe wrażenie. Pod żadnym pozorem nie rozpoczynajmy naszego e-maila od słowa „Witam”! Jest to nieeleganckie, wręcz nonszalanckie, i pokazuje, że nie znamy znaczenia tego sło- Gdy np. wysyłamy do prezesa raport z naszej wa. Obrazowo rzecz ujmując, rozpoczynając rocznej pracy, lepiej o nich zapomnijmy. Nasz z kimś e-mailową rozmowę, jesteśmy goe-mail może zostać odebrany jako infantylny. ściem i to on – adresat – może nas „powitać Poza tym niektórzy taką formę komunikacji w swoich progach”. uznają za próbę spoufalenia się. Zamiast – Zwrot w tej formie wywołuje negatywną przełamać lody, możemy więc takim drobiareakcję, ponieważ wyraża wyższość nadawcy zgiem postawić we wzajemnych wobec odbiorcy, co może nie odpowiakontaktach prawdziwą górę dać rzeczywistej relacji lodową. łączącej partnerów kocena: 19,90 zł respondencji – tłumaczy Pamiętajmy Jak pisać prof. Małgorzata Marcjao pożegnadobre niu. nik z Uniwersytetu War– adekwatne do e-maile szawskiego. rangi koresponMoże się jednak zdaNancy Flynn, Tom Flynn dencji oraz do Wydawnictwo Helion rzyć, że piszemy e-mail naszych stosun„Jak pisać dobre e-maile” na ogólny adres jakiejś ków służboto książka, która wyjaśnia firmy (np. firma@xxx. wych z adresawszystkie aspekty korzystapl) i tak naprawdę nie tem. W mocno nia z poczty elektronicznej. Omówione formalnych wiemy, kto go odbierze. są takie tematy, jak redagowanie wiae-mailach Wtedy bezpiecznie jest domości, unikanie typowych błęnajbezpieczniej dów technicznych i językowych, rozpocząć korespondenjest używać zwrotu a także formatowanie dokumentów cję od słów „Dzień dobry”. „z poważaniem”. Poprzesyłanych w e-mailach. Dbajmy o ortograpularne „pozdrawiam” fię i interpunkcję. również jest dopuszczalne, Czasami źle postaale w nieco bardziej swobodwiony przecinek lub jego nej korespondencji. Naganne za to brak może zmienić sens całej jest stosowanie skrótu „pozdr.”. Żegnając wypowiedzi. się z kimś w ten sposób, możemy niechcący zasugerować, że wcale mu nie życzymy tego Nie zapominajmy też o polskich znakach. zdrowia, skoro nawet nie chciało nam się Pomijanie ich to zwykłe niechlujstwo. A jeśli dopisać tych kilku liter. piszemy e-mail na komputerze z obcojęzyczPodpis to w służbowej ną klawiaturą – uprzedźmy i przeprośmy za to korespondencji obowiązek! adresata. To nas usprawiedliwi. Oczywiście, Adresat musi mieć całkowitą jasność, kto do dla niektórych takie szczegóły mogą nie mieć niego napisał. Jeśli korespondujemy z kimś większego znaczenia, ale pamiętajmy, że sposłużbowo po raz pierwszy, koniecznie musisób, w jaki prowadzimy korespondencję twomy dopisać funkcję, jaką pełnimy w firmie. rzy nasz wizerunek. A kto nie chciałby być postrzegany jako profesjonalista w każdym calu? Zawsze trzymaj nerwy na wodzy. Dlaczego? Szybkość korespondowania, jaką Przesyłając załączniki, inforzapewniają e-maile, powoduje, że bardzo mujmy o tym w treści e-maila. Czasami technika może zwieść albo traficzęsto odpowiadamy na nie automatyczmy na adresata mniej biegłego w obsłudze nie, kierując się impulsem, pierwszym odprogramów pocztowych. Warto więc, żeby czuciem. Tymczasem w pracy nie możemy wiedział, co tak naprawdę znajdzie w naszej sobie pozwolić na błędy. Lepiej dwa razy wiadomości. przeczytać i przemyśleć treść korespondencji, niż potem żałować zbyt pochopnej odEmotikony (buźki wyrażające powiedzi. emocje) możemy stosować wyłącznie w luźnej, mniej formalnej korespondencji. Biuro reklamy i PR 73 Edukacja Poziomy logiczne Diltsa – czy mamy w sobie coś ze Shreka? Jestem w stanie kontrolować tylko to, czego jestem świadom. To, czego nie jestem świadom, ma kontrolę nade mną. ŚWIADOMOŚĆ daje mi władzę. John Whitmore, Coaching for Performance Pamiętacie dialog o tym, że Shrek jest jak cebula? W tej kwestii jesteśmy do Shreka bardzo podobni – istniejemy w środowisku, w którym spotykamy ludzi. W ich otoczeniu wyrażamy siebie poprzez nasze zachowania. W związku z tym, co robimy i co robią inni, odczuwamy pewne emocje, czyli tzw. stany. Nasze zdolności i umiejętności decydują o tym, w jaki sposób coś robimy. Przekonania o świecie, innych ludziach i sobie samym determinują nasze zachowania i normy postępowania. Tożsamość to zrozumienie samych siebie i swoich wartości, którymi się kierujemy i które mają wpływ na kryteria naszych wyborów i postępowanie większy niż przekonania, jeśli jesteśmy ich świadomi. Wizja i misja to odwieczne pytanie o sens naszego życia. Tworzy ona wewnętrzny rdzeń, najbardziej odporny na wszelkie pogody i niepogody. Poziomy logiczne Roberta Diltsa pozwalają przyjrzeć się planowanym zmianom lub problemom pod względem wpływu zmiany lub działania na inne obszary, zastanowić się nad tym, na jakim poziomie zmiana przyniosłaby największe skutki i który poziom został być może ominięty przy planowaniu zmian lub ocenianiu sytuacji. Poziomy logiczne opracował Gregory Bateson, lecz zastosował w coachingu i spopularyzował Robert Dilts. Każde zdarzenie i proces zmiany można opisać na sześciu poziomach Wizja/misja – Po co? – to najgłębszy poziom, na nim rozważamy pytania dotyczące sensu nie tyle naszego działania, ile tego, co nas otacza. Dotyczy to naszego postrzegania większych systemów, do których ludzie przynależą i w których uczestniczą. Każda zmiana na tym poziomie pociąga za sobą istotne reperkusje. Tożsamość – Kim jestem? – to nasze podstawowe rozumienie samych siebie, nasze powołanie w życiu. Procesy poziomu tożsamości obejmują ludzkie poczucie sensu roli i misji w odniesieniu 74 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps stany wartości MISJA tożsamość przekonania talenty umiejętności zachowania do ich wizji oraz szerszych systemów, do których należymy. Wartości i przekonania oraz potrzeby – Dlaczego? – to różne idee, o których sądzimy, że są prawdziwe i których używamy jako podstawy codziennych działań. Mogą być ograniczające i wyzwalające. Zapewniają motywację i wytyczne dla strategii oraz umiejętności wykorzystywanych do osiągnięcia celów. Wartości i przekonania określają, w jaki sposób zdarzeniom nadawany jest sens. Wartości mówią o tym, czego chcemy doświadczać w swoim życiu. Poziomem, który jest trochę niższy i może przypominać poziom wartości, są nasze potrzeby, bardziej podstawowe w stosunku do wartości. Na tym poziomie mieszczą się również modele myślowe wg Petera Senge. Umiejętności – Jak? – to zestawy zachowań, ogólne umiejętności czy strategie używane przez nas w życiu. Poziom ten obejmuje strategie poznawcze, uczenie się, pamięć, podejmowanie decyzji i kreatywność, które ułatwiają wykonanie danego zadania czy zachowanie się w konkretnej sytuacji. Zachowania i stany – Co robię? – to specyficzne działanie przez nas wykonywane, niezależnie od naszych możliwości. Na poziomie organizacyjnym zachowania mogą być definiowane jako procedury ogólne. Na poziomie jednostkowym zachowania przyjmują postać konkretnych czynności rutynowych, nawyków czy odnoszących się do pracy działań. W związku z tym, co robimy lub robią inni, odczuwamy różne emocje, tzw. stany. Środowisko – Gdzie? Z kim? – to, na co reagujemy, nasze otoczenie i inni ludzie, których spotykamy. Czynniki środowiskowe determinują kontekst i ograniczenia wpływające na działania człowieka. Zazwyczaj rozpatrujemy dane zdarzenie nie na wszystkich poziomach, a tylko na kilku lub nawet na jednym. Jest to przyczyną niezrozumienia własnego postępowania bądź reakcji otoczenia, tymczasem za każdym naszym zachowaniem kryją się również pozostałe poziomy, a efektem naszego postępowania jest zmiana, mniejsza lub większa na wszystkich poziomach. Przykładowe pytania zadawane z uwzględnieniem poziomów logicznych: – Co zaobserwowałeś w swoim otoczeniu? Jaki to ma wpływ na Ciebie? – Jakie wnioski wypływają z obserwacji twojego otoczenia? Jaki wpływ otoczenie ma na Ciebie? – Jakie wnioski wyciągasz ze swojego działania? Na czym polega Twoje działanie? Co teraz zrobiłeś? – Co możesz powiedzieć o swoich umiejętnościach? Co było świetne? Co trzeba dopracować? – Jak do twojego działania mają się twoje przekonania? Co z nich wynika? Czy Twoje przekonania są zgodne z tym co robisz? Jakie przekonania wynikają z tego, co robisz? Jakie założenia kryją się za twoimi działaniami? – Jakie nowe przekonania możesz wyciągnąć ze swojego działania? – Jakie nowe wartości? Jak one wpływają na twoje dotychczasowe wartości? – Wykonałeś działanie. Jak ono wpłynęło na twoją tożsamość? Jesteś dalej tą samą osobą? Chcesz coś zmienić w sobie? Co? – Z jakiego powodu wykonałeś takie, a nie inne działanie? Wykonałeś je dla jakiejś idei czy z innego powodu? Teoria w praktyce Każda teoria brzmi dobrze i da się racjonalnie uzasadnić, trudnością jest zastosowanie jej w praktyce – co możemy zrobić, aby rzeczywiście skorzystać z poziomów Diltsa na co dzień? Poziomy logiczne pozwalają nam stworzyć ramy dla zbierania i organizowania informacji w sposób pozwalający zidentyfikować najlepsze miejsce do interwencji, jeśli nasz proces uczenia innych lub uczenia siebie czy ogólnie pojętej zmiany został zahamowany. Pokazują, na co położyć nacisk, aby proces znów wrócił na właściwe tory. To jak spojrzenie z lotu ptaka na labirynt. Z drugiej strony, analizując wypowiedzi ludzi, którzy osiągnęli sukces, możemy rozszyfrować ich drogę do sukcesu i odpowiedzieć na pytanie „jak oni to robią?”. A tym samym poprawić jakość własnej pracy. Kiedy młody muzyk wychodzi na scenę, a wykonany przez niego utwór nie jest tak dobry jak godzinę wcześniej na próbie, może zrzucić odpowiedzialność na środowisko (hałas mnie rozproszył), pozostawić na poziomie zachowania (źle to zagrałem), może zgeneralizować i zakwestionować otoczenie/środowisko (nie można tego zagrać dobrze w takich warunkach) lub umiejętności (za mało ćwiczyłem). Może na to spojrzeć z perspektywy stanów „miałem tremę, byłem zdenerwowany, nie mogłem się skupić – myślałem tylko o tym jak wypadnę, zamiast myśleć o tym, co chcę zagrać i co chcę przekazać” (poziom misji) – może zacząć wierzyć, że potrzebuje wakacji, żeby nabrać dystansu i wreszcie może zakwestionować swoją tożsamość, stwierdzając, że jest fatalnym muzykiem. Podobnie jest z nauczycielem. Kiedy jego uczeń wychodzi na scenę, a wykonana przez niego muzyka nie jest tym, czym była godzinę wcześniej na próbie, może zrzucić odpowiedzialność na środowisko (hałas go rozproszył), pozostawić na poziomie zachowania (źle go przygotowałem), może zgeneralizować i zakwestionować swoje możliwości w tym zakresie – (nie można go nauczyć grać), może zacząć wierzyć, że potrzebuje wakacji, bo jest przepracowany, i wreszcie może zakwestionować swoją tożsamość, sądząc, że jest kiepskim nauczycielem. Zachowanie często bywa odbierane jako wyraz tożsamości czy możliwości. Myśląc w ten sposób, niszczymy swoją pewność siebie i poczucie własnej wartości. Pomyłki w trakcie wykonywania jakiegoś działania nie oznaczają, że ktoś jest mało uzdolniony. Warto przyjrzeć się, który poziom faktycznie wymaga „inwestycji” – może rzeczywiście potrzeba po prostu więcej ćwiczeń. Jeśli największą przeszkodą jest trema, to można zastosować podejście z poziomu misji – koncentracja na tym, co chcemy przekazać (mamy na to wpływ), zamiast na tym, jak odbiorą nas inni (nie mamy na to większego wpływu), zmniejsza napięcie w trakcie wystąpień publicznych. Zmiana na poziomie wyższym zawsze automatycznie zmienia niższe poziomy. Zmiana na niższym poziomie jest wolniejsza (żeby zdobyć umiejętności, nie wystarczy jeden trening, potrzebne są godziny ćwiczeń). Który sposób jest lepszy, możemy odpowiedzieć, tylko obserwując zmiany. Z drugiej strony trudno jest dokonać zmian na poziomie tożsamości czy misji, jeśli nie posiada się odpowiednich przekonań i umiejętności. Nie wystarczy wierzyć, że jest się świetnym muzykiem czy menedżerem. Trzeba to poprzeć pracą. Przekonania bez umiejętności i potrzebnych zachowań są zamkami na piasku. Wpływ zmiany na różne poziomy Załóżmy, że Ania była na kursie asertywności i nauczyła się odmawiania (poziom umiejętności). Co się dzieje na innych po75 Edukacja ziomach, gdy używa swoich nowych umiejętności? Odmawiając prośbie, na której spełnienie nie ma ochoty, czuje ulgę i lekkość (poziom stanów), wraca do domu, uśmiechając się do mijanych ludzi (poziom zachowań). Wpływ zmiany, która zaistniała na głębszym poziomie (tu: umiejętności), na zmianę na płytszym poziomie (tu: zachowań) jest wyraźny. Załóżmy trochę inny przebieg wydarzeń: Ania po raz pierwszy zastosowała nowe zachowanie: odmówiła komuś wykonania jakiegoś zadania. Zapewne ucieszy się, choć może nie będzie jeszcze czuć się w pełni komfortowo (poziom stanów), będzie teraz chciała stosować częściej to zachowanie (poziom potrzeb), jednak czy możemy mówić o opanowaniu umiejętności po jednokrotnym jej zastosowaniu? Nie, ponieważ Ani pewnie jeszcze wiele razy się nie uda, popełni parę błędów, zanim będzie można powiedzieć, że już „umie”. Być może zdobędzie jakąś wiedzę na podstawie własnych doświadczeń, wiedzę o tym, w jakich sytuacjach i jakim ludziom umie skutecznie odmawiać, a kiedy i wobec kogo zupełnie jej to nie wychodzi. Z drugiej strony – może nie być aż tak samoświadoma (poziom wiedzy i tożsamości – znajomości samego siebie). Możliwe, że Ania zmieni przekonanie o tym, że niemożliwe jest odmówienie czyjejś prośbie w taki sposób, aby ta osoba się nie obraziła (poziom przekonań). Albo jeśli się nie obrazi, Ania pomyśli, że po prostu miała szczęście albo że ta osoba jest wyjątkowo wyrozumiała (poziom przekonań). Być może Ania poczuje satysfakcję z przełamania swoich ograniczeń i stwierdzi, że chce częściej doświadczać zadowolenia z własnych działań (poziom wartości). Może też zacząć postrzegać samą siebie jako osobę asertywną (poziom tożsamości) i postanowi, że jej misją jest pomoc innym nieumiejącym odmawiać, więc zajmie się szkoleniami z asertywności (poziom misji). Oczywiście jest to jedynie prawdopodobne, bo najczęściej zmiana nie ma tak dużego wpływu na wyższe poziomy (w stosunku do tego, na którym się stała). Przyjrzyjmy się innemu przykładowi. Robert był najstarszym stażem analitykiem w swoim zespole. Pewnego dnia odszedł szef zespołu i Robert został awansowany na jego miejsce, otrzymując w pakiecie program szkoleń menedżerskich. Robert nie przepadał za swoim szefem, przez lata krytykował go i utożsamiał z przyczyną wszelkich niepowodzeń i błędów zespołu (poziom tożsamości). Gdy sam objął stanowisko szefa, atmosfera w zespole pogorszyła się, relacje z kolegami uległy ochłodzeniu, efektywność spadła. Sam Robert męczył się na swoim 76 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps stanowisku – zawsze wszystko wiedział najlepiej (kiedy był analitykiem, miał mnóstwo pomysłów na to, co i jak powinno być robione czy też co by zrobił na miejscu szefa), a teraz nie potrafi sobie poradzić z tą sytuacją (poziom zachowań i umiejętności). Co się właściwie stało i dlaczego Robert nie potrafi wykorzystać okazji do wprowadzenia swoich pomysłów? Przez wiele lat utożsamiał się z osobą stojącą w opozycji do kierownictwa, rolę kierownika bardzo silnie wiązał z rolą pośmiewiska, bycia nieudacznikiem i przyczyną problemów, do tego osobą nielubianą. Robert robi podświadomie wszystko, co może, aby nie wejść w taką rolę, przy okazji dając zespołowi mnóstwo sprzecznych komunikatów, np. z jednej strony próbuje nadal pozostać kumplem, z drugiej strony wydaje polecenia służbowe. W jego świadomości awans to fantastyczna sprawa, prestiż i większe wynagrodzenie, wydaje mu się, że teraz wreszcie on pokaże, co to znaczy dobrze zarządzać. Niestety, nieuświadomiony konflikt na poziomie tożsamości uniemożliwia mu rozwinięcie skrzydeł. W takim wypadku jedynym skutecznym narzędziem zmiany w biznesie jest coaching, żadne szkolenia nie mogą pomóc, ponieważ nie chodzi tutaj o poziom wiedzy czy umiejętności. Takich przypadków można by oczywiście opisać jeszcze niezliczenie wiele, jednym z częściej spotykanych jest np. lekarz na stanowisku przedstawiciela firmy farmaceutycznej – jeśli będąc lekarzem, uważał przedstawicieli za natrętów, sam czuje powołanie do bycia lekarzem, przyjmuje wobec kolegów lekarzy pozycję przepraszającą zamiast partnerskiej i lekarze rzeczywiście zaczynają go traktować jak natręta. Ważnym poziomem są potrzeby. Menedżerowie często mylnie odczytują potrzeby pracownika – jeśli pracownik narzeka na nadmiar pracy, zaczynają mówić, co powinien zrobić, żeby lepiej się zorganizować. Ofiarowują tym samym przykłady zachowań (czyli poziom zachowań), podczas gdy być może pracownik ma potrzebę bycia wysłuchanym i docenionym. Kiedy ta potrzeba zostanie zaspokojona (poprzez docenienie wkładu pracy i zaangażowania), nabierze energii i sam zrobi wszystko tak, jak powinien zrobić, nawet gdyby menedżer niczego nie doradził. Uwaga „powinieneś lepiej organizować sobie czas” może jedynie osłabić zaangażowanie pracownika, który poczuje się jeszcze bardziej niedoceniony. Sposoby na skuteczną zmianę Pierwszym sposobem na zmianę może być zastosowanie nowego zachowania, przeczącego przekonaniu (np. nie mam czasu na uczenie się angielskiego – rzuć wszystko i zacznij się uczyć). Drugim sposobem jest odnalezienie przykładów osób i zachowań przeczących twojemu przekonaniu (kilka lat temu pracowałem więcej niż teraz, ale jakoś znajdowałem czas na naukę angielskiego) albo zachowań innych osób przeczących twojemu przekonaniu (Justyna pracuje tyle, ile ja, też ma małe dzieci, a jednak znajduje czas na naukę). Znajdź tak wiele takich przykładów, aż podkopiesz fundamenty swojego przekonania. Jeśli chcesz skutecznej zmiany, zastanów się, na jakim poziomie chcesz widzieć efekty zmiany i wobec tego na którym poziomie warto przeprowadzić zmianę. Podjęcie wysiłków w celu zmiany na poziomie płytszym niż ten, na którym masz deficyt lub problem, będzie skutkować mniejszą efektywnością, niż gdybyś wybrał zmianę na głębszym poziomie – więc tu lepiej przesadzić, niż nie docenić. Dlaczego coaching staje się coraz popularniejszy w biznesie? Ponieważ może zmieniać wszystkie poziomy. Jednak w coachingu pracuje się głównie na poziomie tożsamości, wartości i przekonań. Psychoterapia zaś dotyka poziomu potrzeb, wiedzy, stanów, umiejętności i przekonań, rzadko ociera się o wartości i misję. Szkolenia dostarczają wiedzy i umiejętności. Nad zmianą przekonań można samodzielnie pracować, niestety na początkowym etapie nie będzie to skuteczne – inaczej nie byliby potrzebni coachowie i terapeuci (oni posługują się różnymi narzędziami, zadają pytania inne, niż ty sobie na co dzień zadajesz, i w inny sposób, niż ty to robisz, więc zaczynasz widzieć pewne sprawy inaczej). Dziecko uczy się i buduje swoją tożsamość, zaczynając od zachowań, które widzi w otoczeniu. Dzięki powtórzeniom z czasem wyrabia się nawyki i wprawę (czyli umiejętności), a z wiekiem wytwarza zdolność myślenia abstrakcyjnego. Dorosły chce się najpierw przekonać do nowego zachowania, żeby chcieć je zastosować. Dzięki myśleniu abstrakcyjnemu jest w stanie zmieniać swoje przekonania, dokonując abstrakcyjnych operacji na poziomie wyobrażeń lub pamięci (wyobrażając sobie, jak to będzie, lub przypominając, jak było, albo zastanawiając się, jak to robią inni, w jaki sposób myślą). Eliza Kruszewska Autorka jest Certyfikowanym Coachem Osób i Zespołów Felieton Pewna ilość powietrza obciągniętego Pewna ilość tworzywem powietrza obciągniętego tworzywem Polska oszalała. Kraj zawojowali zarówno czynni, jak demonstrować, prowokując do wojny. Dlatego może chcą i bierni specjaliści od przemieszczania po trawie przy mieć swoją strefę czystą etnicznie, bo boją się oblężepomocy kopów pewnej ilości sprężonego powietrza nia. I będą jej bronić do ostatniej kropli. Głodem ich nie zamkniętego w kulistej powłoce, wezmą, najwyżej pragnieniem. Za to Anglicy do pomocy w utrzymaniu niegdyś wykonanej z gumy i skóry, w ryzach swoich rodaków przysłali na Euro a obecnie z bliżej nieznanego tworzydwudziestu czterech londyńskich policjanwa sztucznego. tów. Widać uznali, że jeden angielski Bobby Zamiast rządu i prezydentów miast zdyscyplinuje samą swoją obecnością tysiąc rządzi UEFA, czyli paru facetów albo i więcej znanych z chuligaństwa brytyjspoza kraju i kilku ich miejscowych skich kiboli. kumpli. Potrafią sobie nawet zażyTymczasem zawodnicy zostali podniesieni czyć, żeby mieszkańcy naszych miast do rangi herosów. Popularnością przebili oddali im połowę szerokości niektónawet aktorów serialowych i innych naszych rych i tak już zakorkowanych ulic na rodzimych „cielebrytów”. Ludzie chcą ich specjalne pasy dla samochodów wiooglądać, nawet jak sobie biegają po trawie na zących działaczy. Decydują, kto ma treningu, i nocami ustawiają się w kolejki po prawo do powierzchni reklamowych, wejściówki na to widowisko, a potem a nawet co i gdzie wolno sprzedaw telewizji jest afera, że te wejściówki rozdawać. Byli też władni kazać wymienić wano niesprawiedliwie. właśnie przed chwilą wymienioną W imię czego to całe szaleństwo? murawę stadionu w Poznaniu i to Rzekomo w imię domniemanych zysków dla wbrew stanowisku naszych specjaMarek Majewski Autor i kompozytor, kraju. Finansowych i wizerunkowych. A tak listów. A jak po tej wymianie źdźbła śpiewający poeta i satyryk naprawdę żeby owych paru facetów spoza nie będą miały po 23 mm wysokości, kraju i ich miejscowych kumpli zarobiło to każą wymienić trawę jeszcze raz. wielkie pieniądze, a reszta niech się cieszy. Oczywiście przez wskazaną przez No, najsprytniejsi spoza układu też może jakieś grosze, nich firmę, ale za nasze pieniądze. Centra miast są blokowane przez tak zwane strefy kibiprzy okazji, skubną. A reszta zostanie ze stadionami, do ca. Buduje się specjalne zagrody otoczone solidnym ogroktórych równie wielkie pieniądze będzie trzeba dodzeniem, wewnątrz których kibice mają oglądać mecze na płacać, bo przecież same na siebie nie zarobią. Nawet dużych telewizorach. Swoją drogą ciekawe kogo i przed koszty budowy w życiu się nie zwrócą. Pomysł, żeby się kim te ogrodzenia mają chronić? Ludzie potencjalnie zwróciły przez organizowanie na nich masowych imprez niebezpieczni znajdą się raczej w środku. Ale chodzi o to, kulturalnych, to czysta fikcja. Trzeba by te koncerty robić że podobno mecze piłki nożnej, nawet jeśli się nie dostało co parę dni i to na masową skalę. Nigdzie się to nie udało. biletów na stadion, lepiej ogląda się w stadzie, w tłoku i Niektóre kraje – gospodarze rozmaitych mistrzostw – już ścisku. Jak ci na stadionie. A nawet jeszcze lepiej, bo na rozbierają obiekty sportowe, zbyt drogie w utrzymaniu, stadionach alkoholu nie wolno, a w strefie kibica jest naa nieprzystosowane nawet do uprawiania sportów innych wet wskazany i legalnie sprzedawany. Z tym, że kupić go niż piłka nożna. Rozbiórka też kosztuje, ale tylko raz. No dobrze – kibice przyjadą, zostawią trochę pienięmożna, wyłącznie płacąc kartą i to wyłącznie zbliżeniową. dzy, potem wyjadą i będzie spokój. Jakieś zyski jednak Pieniędzmi (z wyjątkiem Warszawy) płacić w ogóle nie będą. Na przykład BPS, którego logo będzie się pojawiać wolno. A mówi się, że w tym Euro chodzi o pieniądze na bandach dookoła boisk. Niby wyda pieniądze na sponprzywożone do Polski przez kibiców innych nacji. A propos kibiców innych nacji. Rosjanie zażyczyli soring, ale dużo więcej zyska wizerunkowo. Ale ze sponsobie strefy kibica tylko dla swojej nacji, czyli pewnie się sorami tak już jest – bez nich ani rusz, więc niech sobie obawiają ataków. Zwłaszcza że usłyszawszy, iż w Polsce zyskują. Nam zostaną drogi, które się kiedyś dokończy, za tzw. symbole komunistyczne będą sadzani do więzień, koleje, które się w końcu zmodernizuje, zadowolony zapowiedzieli, że będą swoją radzieckość ostentacyjnie z siebie rząd i opozycja krzycząca o wielkiej porażce. 77 Po godzinach Co, jeśli nie Euro? Mówiło się o tym przez kilka ostatnich lat. Ba! Cała Polska żyła przygotowaniami do Euro 2012. No i w końcu doczekaliśmy się. Tylko co począć, jeśli jako jedyni w domu nie jesteśmy w stanie oglądać meczów – bo albo potwornie nas nudzą, albo za bardzo denerwują, albo przynosimy pecha naszej reprezentacji? Okazuje się, że czas mistrzostw Europy w piłce nożnej to znakomity moment, żeby zmierzyć się z paroma rzeczami, do których zawsze brakowało nam okazji. Dlaczego? Po pierwsze, miejsca, w których zawsze są tłumy, teraz będą świeciły pustkami, a po drugie, ponieważ raczej jesteśmy w mniejszości, zwyczajnie będziemy mieć święty spokój i łatwiej nam będzie o czas tylko dla siebie. Od 8 czerwca do 1 lipca – to trzy tygodnie, które masz szansę spędzić zupełnie inaczej niż 83 proc. Polaków, deklarujących, że będą oglądać większość meczów Euro 2012*. Podejmujesz wyzwanie? Zwiedź Europę Nie ma lepszego momentu na wycieczkę po Starym Kontynencie lub kon78 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps kretnie jednym wybranym kraju niż właśnie czas piłkarskich mistrzostw. W miejscach, które są zatłoczone przez cały rok, teraz powinno być luźno. Więc kiedy większość ludzi będzie siedziała przed telewizorami lub zapełni stadiony, ty możesz cieszyć się zabytkami i kultowymi zakątkami w Europie. Wieża Eiffla? Gwarantowane, że kolejka do wjazdu na nią będzie krótsza niż zwykle. Weneckie gondole? Mamy szanse na porządne zniżki. No i ceny hoteli. O ile w Polsce i na Ukrainie w tym czasie 100 euro za dobę to będzie bardzo przyzwoity wynik, reszta Europy musi sobie jakoś radzić. Znalezienie bardzo porządnego pokoju np. w Rzymie już za 45 euro nie powinno sprawić nam najmniejszego kłopotu. A teraz wyobraźmy sobie, jakie czekają nas atrakcje w kraju, który akurat podczas naszego pobytu zwycięży jakiś mecz… Zabawa będzie jak w karnawale! Nawet antyfani piłki nożnej będą mogli się w takich okolicznościach do niej przekonać. Naucz się języka Trzy tygodnie. Może trudno w to uwierzyć, ale naprawdę tyle czasu wystarczy, by w miarę dobrze opanować obcy język – tak by móc się w nim komunikować. Szkoły językowe oferują całą gamę intensywnych kursów. Są np. stacjonarne, które przewidują dziennie nawet do czterech godzin nauki, lub dużo bardziej efektywne, czyli wyjazdowe – trwające trzy tygodnie, dokładnie tyle co Euro. Wiec kiedy inni będą zdzierać struny głosowe za sprawą kolejnych sytuacji podbramkowych, ty będziesz mógł trenować je podczas konwersacji. Koszt takiego kursu (180 godzin lekcyjnych z zakwaterowaniem i wyżywieniem) to niecałe 3 tysiące złotych. Jeśli nie chcesz wydawać takich pieniędzy, kup dobry i niedrogi kurs na płytach CD. Opanowanie jednego poziomu zajmie ci właśnie około 20 dni. Zrób porządne zakupy Podobno właściciele sklepów z ubraniami mocno niepokoją się tym, co będzie się działo czerwcu. Czy klienci pochłonięci emocjami związanymi z Euro w ogóle zorientują się, że to właśnie w tym czasie będzie trwała wyprzedaż kolekcji wiosna – lato 2012? Nie można przegapić takiej okazji! Pustki w sklepach – no bo przecież wszyscy przed telewizorami – a tu kilkudziesięcioprocentowe obniżki cen. Nie trzeba będzie czekać w kolejce do przebieralni, no i towar powinien być mniej wyeksploatowany. Nic, tylko kupować! I wreszcie nikt nie będzie miał pretensji o to, że spędzamy pół dnia w galerii handlowej. A może nawet członkowie rodziny będą zadowoleni, że nie stoimy im nad głową z pytaniem: „kiedy kończy się ten mecz?”. Rozrywkowo i kulturalnie Trudno nawet powiedzieć, czy ci, którzy podjęli się organizowania innych niż piłkarskie imprez w terminie od 8 czerwca do 1 lipca, to szaleńcy, czy ignoranci. Dla antykibiców to prawdziwi bohaterowie! A oto spis najciekawszych wydarzeń rozrywkowo-kulturalnych, które odbędą się w czasie rozgrywek Euro: WrocLove l Fest – Święto Wrocławia – 18-20 czerwca, Wrocław (gwiazdy: Tanita Tikaram, Renata Przemyk, Mikromusic) l Euro Footbal Show – Euro Footbal Show, 20-23 i 28 czerwca, Teatr Sabat, Warszawa (widowisko muzyczno-baletowe w scenografii multimedialnej, które przybliży widzom w tańcu i piosence 16 krajów uczestniczących w mistrzostwach Europy) l Widowisko Whitney Houston Symfonicznie – 24 czerwca, Auditorium Maximum UJ, Kraków (magiczny spektakl łączący potężne brzmienie orkiestry symfonicznej, energię chóru gospel z metafizyką zawartą w układach choreograficznych grupy baletowej) l Projekt Sinatra, 23 i 29 czerwca, Teatr Nowy w Poznaniu, Scena Nowa Poznań (Poznański tribute to przedsięwzięcie na cześć Franka Sinatry, którym Łukasz Mazurek i jego zespół wprowadzają w świat hollywoodzkich klimatów lat 40.) l Koncert Duran Duran – 25 czerwca, Rynek Plac Gołębi, Wrocław czy jacuzzi. Ale przecież właśnie o tej porze będą się odbywać najważniejsze mecze. Nikt wiec nie będzie nas krytykował czy deprymował. Dodatkowo proponujemy europost, czyli trzy tygodnie bez słodyczy i pieczywa… Warto wprowadzić w życie takie przyzwyczajenia, a już z początkiem lipca nasza sylwetka będzie godna pozazdroszczenia. Pamiętajmy jednak, że zdrowe odchudzanie to utrata 1-1,5 kilograma tygodniowo. Nie więcej! Kiedy powstawał ten tekst, właśnie trwało wielkie odliczanie do rozpoczęcia Euro. W momencie, kiedy go czytasz, być może wiele osób odlicza już – jedni z radością, inni z żalem – dni do końca mistrzostw. My w każdym razie mamy nadzieję, że okres 8 czerwca – 1 lipca 2012 wszyscy będziemy mogli uznać za wyjątkowo udany, a wyniki reprezentacji Polski sprawią, że dobry nastrój udzieli się zarówno fanom piłki nożnej, jak i osobom, dla których futbol nie jest najważniejszą rzeczą z rzeczy mniej ważnych. * Raport domu mediowego MEC. Biuro reklamy i PR Diety Trzy tygodnie i trzy do pięciu kilogramów w dół? Czy większość z nas nie marzy właśnie o tym? Ten czas minie, nim się spostrzeżemy, że jesteśmy na diecie, a będziemy mogli pochwalić się wymarzoną sylwetką na lato. Ale odchudzanie wymaga skupienia. Euro nam je zapewni. Rodzina pochłonięta śledzeniem kolejnych rozgrywek nawet nie zorientuje się, że w tym czasie szykujemy dietetyczny obiad na następny dzień lub idziemy na ponadgodzinny spacer (szybkim marszem), który jest uważany za najlepszą metodę gubienia zbędnych kilogramów. Basen to też dobre rozwiązanie. Wieczorami zwykle trudno dopchać się do biczów wodnych 79 Moto Porównanie Mały, zgrabny… Najsłabszy: i z Polski Silnik: 0.9 TwinAir Turbo 875 cm³ Moc: 85 KM (5500 obr./min) Moment obrotowy: 145 Nm (1900 obr./min) Przyspieszenie 0-100 km/h: 11,0 s Prędkość maksymalna: 173 km/h Spalanie: 4,1 l Najmocniejszy: Silnik: 1.4 T-Jet Abarth 695 Tributo Ferrari 1368 cm³ Moc: 180 KM (5750 obr./min) Moment obrotowy: 230 Nm (3300 obr./min) Przyspieszenie 0-100 km/h: 6,9 s Prędkość maksymalna: 225 km/h Spalanie: bd. Chyba nie ma osoby, nawet wśród przedstawicieli płci brzydkiej, która nie uśmiechnie się na widok najmniejszego reprezentanta włoskiej motoryzacji – Fiata 500. Sequel w tej branży udaje się na ogół bardzo rzadko, ale w tym przypadku można zaryzykować twierdzenie, że to świetnie zaprojektowane miejskie autko jest po prostu doskonałe. W latach 60. właściwie nie istniał podział na segmenty w branży motoryzacyjnej – samochód, w latach powojennych towar niemalże luksusowy, był dostępny dla nielicznych. Tak było również we Włoszech aż do czasu premiery małolitrażowego (479 cm³), dwucylindrowego mieszczucha ze stajni Fiata. Zaprezentowane w 1957 r. niewielkie i niedrogie autko podbiło rodzimy rynek. Tak jak w Polsce maluch był pierwszym samochodem w rodzinie, tak włoska „pięćsetka” zmotoryzowała Italię. Auto było niezwykle popularne, do końca produkcji w 1975 r. powstało blisko 3,8 miliona małych fiatów, nie tylko w fabryce w Mirafiori, lecz także w austriackim zakładzie firmy Steyr-Puch, gdzie samochody te produkowano na licencji włoskiego 80 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps koncernu. Warto wspomnieć, że w jednym z takich austriackich fiatów zasiadał nasz mistrz rajdowy Sobiesław Zasada. Tym kierowcom, którzy potrzebowali sportowego ducha nawet w tak małym aucie cywilnym, naprzeciw wyszła firma Abarth, nadworny tuner Fiata. Zmiany nie obejmowały tylko wyglądu (ozdobny pas czy specjalny lakier nadwozia), lecz także znaczne podniesienie mocy silnika (np. z 13 do 27 KM). Następcę „pięćsetki” wszyscy znamy doskonale – to produkowany również w Polsce w latach 70. Fiat 126. Choć swojski maluch nierzadko wzbudza pozytywne emocje, nigdy nie stał się pojazdem tak kultowym jak jego poprzednik. Również jego następcy – Cinquecento, Seicento czy nawet popularna w całej Europie czterodrzwiowa Panda – nie stały się ikonami miejskiej motoryzacji. Taki stan rzeczy trwał aż do 2007 r. Sukces od samego początku Już z chwilą pierwszej prezentacji nowego modelu (zdjęcia prototypu pojawiły się w 2004 r.) wiadomo było, że to auto musi odnieść sukces. Nowoczesna, a jednocześnie nawiązująca do sławnej przeszłości bryła nadwozia, sprawdzone w modelu Panda rozwiązania techniczne i świetna stylizacja wnętrza w modnym stylu retro przełożyły się na doskonałą sprzedaż. Akcja reklamowa, poparta chwytliwym hasłem „Appartiene a tutti noi” (wł. należy do nas wszystkich) czy konkurs na własny projekt karoserii na stronie internetowej spotęgowały i tak duże zainteresowanie potencjalnych nabywców. Koniec De Tomaso? Kryzys, który pochłonął już tak znane firmy jak Pontiac czy Saab, dotyka również niszowych producentów luksusowych samochodów sportowych. Nie ominął także De Tomaso, firmy, która w czasach świetności była nawet właścicielem marki Maserati. Warto pamiętać, że pierwszy sukces znanego designera Giorgetto Giugiaro związany jest z modelem De Tomaso Mangusta, do którego zaprojektował charakterystyczne nadwozie. Wielka historia bez właściwego zarządzania nie zarabia jednak pieniędzy. Mimo prób uzyskania funduszy i sprzedaży firmy chińskiemu konsorcjum do sfinalizowania umowy nie doszło i De Tomaso przygotowuje właśnie wniosek o upadłość. Zarząd polskiego zakładu Fiata w Tychach, który produkuje Fiata 500, w związku z niezwykłym popytem na ten pojazd zdecydował się na uruchomienie produkcji nawet w dodatkowe dni (m.in. w wolne soboty). W 2008 r. nowy Fiat 500 otrzymał nagrodę Europejskiego Samochodu Roku, a do dziś w wielu konkursach wygrywa w kategorii najlepszego pojazdu segmentu A. On ma to coś Trudno jednoznacznie wskazać przyczyny sukcesu nowej „pięćsetki”. Choć wydaje się, że zadecydowały o nim głównie względy stylistyczne i umiejętne nawiązanie do kształtu nadwozia sprzed blisko 50 lat, to nie bez znaczenia pozostają zarówno bogata gama silników (od 0,9 aż do 1,4 litra, w tym oszczędny diesel Multijet 1.3), jak i mnogość dostępnych wersji wyposażeniowych. Wśród oferowanych udogodnień są m.in. półautomatyczna skrzynia biegów, przydatny w mieście system Start & Stop czy znany w modelu Stilo przycisk „city”, pozwalający na obracanie koła kierownicy właściwie jednym palcem. Tradycyjnie w sprzedaży dostępna jest także usportowiona odmiana Abarth, której silnik w najmocniejszej wersji generuje moc aż 180 KM. To pozwala na osiągnięcie prędkości maksymalnej 225 km/h i przyspieszenia do 100 km/h w czasie ok. 7 sekund. Ci zaś, którzy nad osiągi przedkładają przyjemność z podróży, mogą wybrać wersję 500C ze składanym płóciennym dachem i poczuć wiatr we włosach. Chociaż tak jak w przypadku konkurencji Fiat 500, podobnie jak Mini i VW New Beetle (następca garbusa), nie jest już tanim samochodem dla mas, nowy model, jak jego kultowy poprzednik, wciąż jest po prostu sympatycznym miejskim autem, które wzbudza pozytywne emocje. Biuro reklamy i PR Bankowe cztery kółka Ford transit jako limuzyna prezesa Dziś poznamy flotę najstarszego polskiego Banku Spółdzielczego w Brodnicy. Do pokonywania blisko 30 tys. kilometrów w miesiącu (BS ma oddziały w trzech województwach) brodnickim bankowcom służą aż 24 pojazdy. Są to samochody różnych producentów i segmentów. Małe auta miejskie reprezentują dwa fiaty panda, klasę średnią fiaty bravo, palio weekend i albea oraz dwie skody fabie. Do dyspozycji kierowców są też pojazdy o większych gabarytach: volkswagen caddy, caravell i renault kangoo. Autem prezesowskim jest alfa romeo. Zanim jednak nim zostało, w 1992 r. tę funkcję sprawował pierwszy samochód bankowy, ford transit, a przez jakiś czas również kangoo. Nowy samochód jest oczywiście o wiele bardziej reprezentatywny, jednakże w przypadku alfy potwierdzają się negatywne opinie na temat niezawodności włoskiej marki. Obecnie użytkowany model 166 po 100 tys. kilometrów wymagał wymiany turbiny (turbodiesel), a jego poprzedniczka, benzynowa alfa 156 również nie grzeszyła niezawodnością. Na dodatek dwa lata temu sprawiła niemiłą niespodziankę podróżującemu nią szefowi departamentu informatyki. W drodze na delegację do Warszawy nagle otwarła się maska, uszkadzając szybę i dach samochodu. Szkody były na tyle poważne, że ubezpieczyciel nie zakwalifikował pojazdu do naprawy i został on sprzedany. W ogólnym rozrachunku jednak awaryjność floty BS z Brodnicy jest na niskim poziomie i wszystkie auta są gotowe do jazdy, a stłuczki i incydenty drogowe również są rzadkością. Flota jest regularnie odmładzana – właściwie co roku w banku pojawia się nowe auto. 81 Gadżet na topie Telewizor LG OLED TV Najcieńszy telewizor świata Nadchodzi nowa era telewizorów – plazmy i LCD idą do lamusa. LG ma gotowy nowy ekran wykonany w technologii OLED. 55-calowy ekran ma trafić do sprzedaży jeszcze w tym roku. Drukarka Little printer Dzięki wykorzystaniu kolistego kształtu można zaoszczędzić znacznie więcej przestrzeni na biurku. Poza tym drukowanie nie różni się niczym od innych tego typu urządzeń – wewnątrz walca znajduje się mechanizm drukujący, a kartki papieru po prostu rozwijają się z gotowym wydrukiem. Jednocześnie drukarka wygląda minimalistycznie i elegancko, w sam raz żeby utrzymać porządek na biurku. 82 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Laptop HP EliteBook Laptopy HP EliteBook 8470p, 8570p i 8770p skrywają w swych wytrzymałych obudowach DuraCase (MIL-STD-810G) 4-rdzeniowe procesory Intel Core 3. generacji, Intel Core i7-3610QM (2,3-3,3 GHz) lub Intel Core i7-3720QM (2,6-3,6 GHz). Jednostki współpracują z maks. 16 GB pamięci DDR3 RAM (1600 MHz). Domyślnie za operacje graficzne odpowiada zintegrowany GPU Intel HD Graphics 4000. EliteBooki P powinny trafić do sprzedaży w czerwcu. Telewizor ten jest cienki niemal jak papier (4 mm) i niewiarygodnie lekki, doskonale sprawdzi się więc jako dyskretny ekran montowany na ścianie, który doda elegancji każdemu salonowi. Urządzenie LG jest wyposażone w czterokolorowe piksele i funkcję Color Refiner, co pozwala uzyskać maksymalną spójność i precyzję w odwzorowaniu naturalnych kolorów. Technologia LG oparta na czterokolorowych pikselach zawiera, oprócz warstw RGB, także biały subpiksel, dzięki czemu kolory są wyświetlane w jeszcze bardziej doskonały sposób. System ten jest znany pod nazwą White OLED (WOLED). Dodanie czwartego koloru subpiksela pozwala uzyskać większą jasność i najwierniejsze odwzorowanie kolorów w historii. Telewizor LG OLED łączy najlepszą w branży technologię LG CINEMA 3D i platformę Smart TV, zapewniając najbardziej realistyczną i wszechstronną rozrywkę domową na rynku. Telefon do Skype’a RTX DUALphone 4088 Firma Kontel-Telekom, przedstawiciel marki RTX w Polsce wprowadziła, na nasz rynek bezprzewodowy telefon do Skype’a – RTX DUALphone 4088. Prapremierowa prezentacja nowego zestawu do VoIP miała miejsce podczas targów CeBIT w Niemczech.Użytkownicy mogą prowadzić rozmowy za pośrednictwem telefonii stacjonarnej, oraz komunikować się przez Skype, wykorzystując jeden telefon bez konieczności podłączania go do komputera PC. Butik nowości SUUNTO nowe wersje serii Core Piłkarskie śniadanie i grillowanie Tegoroczne lato będzie wyjatkowe dla fanów piłki nożnej. Żeby wczuć się w atmosferę mistrzostw Europy warto zaopatrzyć się też w piłkarskie akcesoria kuchenne. Polska goooola! www.eurogadzety2012.pl Cena: od 39 zł Aktywny nadgarstek Nagradzany zegarek Suunto Core Blue Crush posiada funkcje kompasu, wysokościomierza i barometru, które mogą się przydać podczas wypraw w najbardziej odludne rejony. Zegarek jest wyposażony w łatwy w obsłudze interfejs. jego wyjątkowy design, kompozytowa obudowa, czarny wyświetlacz negatywowy, niebieski pasek z elastomeru, obracane aluminiowe obramowanie powodują, że Suunto mimo zaawansowanych funkcji dla podróżnika to także modny gadżet. www.suunto.com, Cena: 1299 zł Zaproś lato do szafy W letnim katalogu Mango można odnaleźć wszystkie topowe trendy sezonu. Wszystko pełne seksownej nonszalancji i wakacyjnego południowoeuropejskiego stylu, który doskonale pasuje do naszej narodowej piękności, Magdy Frąckowiak. Dostępne w sieci sklepów Mango Frugo XXL Szybka kawa W dużych butelkach pojawi się aż pięć spośród siedmiu smaków kultowego napoju. Większa wersja Frugo została odtworzona na prośbę kilentów. Nowe ekspresy przelewowe Zelmer świetnie komponują się z nowoczesnym wystrojem kuchni. Model CM1000X w całości wykonany jest ze stali nierdzewnej, a CM1001D z eleganckiego, czarnego tworzywa z elementami stali szlachetnej. Wyposażony jest w wyświetlacz LCD, sterowanie elektroniczne oraz timer które zwiększają wygodę użytkowania ekspresu. Cena: 4,60 zł www.agdrtv24.pl, Cena: od 199 zł Najnowsza kolekcja na wysokim obcasie Wysokie obcasy potrzebne od zaraz? Mamy na to sposób - River Island! Brytyjska sieciówka zawsze ratuje nas ze szpilkowej opresji, bo akurat w projektowaniu butów o niebotycznej wysokości wspaniale wysmuklającej nogi są niezastąpieni! Dostępne w sieci sklepów River Island Ceny: od 29 zł za T-shirt 83 Zwrot na kapitale ROE netto daje 5. miejsce w sektorze W dzienniku „Rzeczpospolita” pod koniec marca zostały opublikowane wstępne wyniki finansowe banków za 2011 r. Dla polskiego sektora bankowego miniony rok był rekordowy, a jeśli wziąć pod uwagę plany instytucji finansowych na rok bieżący, wyniki za 2012 r. mogą pozostać zbliżone. Bank BPS S.A. zajmuje 22. pozycję wśród wszystkich banków, uwagę zwraca na siebie jednak wskaźnikiem zwrotu na kapitale ROE netto, który wyniósł 19,3% i tym samym uplasował Bank BPS S.A. na 5. pozycji w sektorze, m.in. przed takimi bankami jak PKO BP czy ING. Pozycja utrzymana Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. zajął 21. miejsce w opublikowanym 30 maja przez dziennik „Rzeczpospolita” zestawieniu wyników banków po I kwartale 2012 roku. Tym samym utrzymał pozycję z ubiegłego roku. Z publikacji „Rzeczpo-spolitej” wynika, że początek roku był udany dla banków – żaden nie zanotował straty, łączny zysk netto wyniósł ponad 4 mld złotych, co oznacza wzrost o ponad 21 procent, suma bilansowa zwiększyła się o ponad 9 procent. Wysoko w rankingu „Polityki” Tygodnik „Polityka” opublikował coroczny ranking „Pięćsetka Polityki”, w którym wyodrębniono 100 największych spółek z branży finansowej. Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. zajął w rankingu 19. Miejsce, utrzymując tym samym pozycję z 2010 r. W zestawieniu doskonale poradziły sobie Banki Spółdzielcze należące go Grupy BPS. Na 71. pozycji uplasował się Podkarpacki Bank Spółdzielczy w Sanoku, miejsce 72. zajął Krakowski Bank Spółdzielczy, współpracujący z Grupą BPS. Bank Spółdzielczy w Brodnicy zajął 92. pozycję, natomiast na 98. miejscu znalazł się Bank Spółdzielczy Rzemiosła w Krakowie. Awans o 23 pozycje 24 kwietnia 2012 r. dziennik „Rzeczpospolita” opublikował długo oczekiwany ranking największych polskich przedsiębiorstw – „Listę 500”. Bank BPS S.A. w tegorocznym zestawieniu uplasował się na 323. pozycji, co oznacza awans o 23 pozycje, ponieważ w 2011 r. zajmował 346. miejsce. 84 BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Dziennik gazeta prawna o bankowości spółdzielczej W kwietniu „Dziennik Gazeta Prawna” opublikował dodatek poświęcony polskiej bankowości spółdzielczej, w którym przedstawiono obydwa działające w kraju banki zrzeszające – Bank BPS S.A. i SGB Bank S.A. W dodatku znajduje się także zapis debaty poświęconej rynkowi bankowości spółdzielczej, która odbyła się 30 marca br. w redakcji czasopisma. Krzyżówka BANK WSPÓLNYCH SIŁ magazyn grupy bps Magazyn bezpłatny, Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do redagowania nadesłanych tekstów. WYDAWCA Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. ul. Płocka 9/11b 01-231 Warszawa REDAKCJA Biuro Reklamy i PR Dyrektor Aneta Pielacka FirstPage Publishing SEKRETARIAT REDAKCJI Ewelina Jasińska tel. 22 53 95 231 OPRACOWANIE GRAFICZNE I DTP FirstPage Publishing Studio Ling Brett KOREKTA Katarzyna Szol i Biuro PR PRODUKCJA Drukarnia Media Print 85 9 sposobów na...
