Untitled - Album Polski
Transkrypt
Untitled - Album Polski
„Odnaleziona przeszłość” ROMUALD SULIŃSKI Romuald SULIŃSKI Ppłk pil. ur. 13.12.1908 Budy Grabskie / Skierniewice † 04.02.1946 Wigston Magna k. Leicester (Wielka Brytania). W 2008 roku mija 100. rocznica urodzin. Rodzice Romualda: Stanisława Sulińska z d. Kisielińska (ur. 1879 Łowicz, † 09.05.1966 Skierniewice) oraz Romuald Suliński (ur. 1876 Koryciniec, † 21.07.1934 Skierniewice) Rodzice Romana Sulińskiego pochowani są na cmentarzu w Skierniewicach (ul. Kozietulskiego) Stanisława i Romuald Sulińscy Chrzest Romualda: Romuald Suliński został ochrzczony 6 lutego 1909 roku w Kościele Parafialnym pw. Św. Jakuba w Skierniewicach Rodzicami chrzestnymi byli: Marceli Kisieliński oraz Andrzej Jędrzejewski Absolwent gimnazjum im. Bolesława Prusa w Skierniewicach, maturzysta z 1929 r. Do tej samej klasy chodzili Michał Stęborowski (pilot) oraz Tadeusz Sułkowski (poeta). Tadeusz Sułkowski został Honorowym Obywatelem Skierniewic. W Skierniewicach są ulice Tadeusza Sułkowskiego oraz Michała Stęborowskiego. W sierpniu 1929 roku R. Suliński rozpoczął dywizyjny kurs podchorąŜych rezerwy piechoty w 26 pułku piechoty w Gródku Jagiellońskim. Po jego ukończeniu 1 września 1930 r. został przeniesiony do rezerwy w stopniu sierŜanta podchorąŜego. Po roku postanowił jednak podjąć słuŜbę zawodową i zdał pomyślnie egzamin do Szkoły PodchorąŜych Lotnictwa w Dęblinie. „Szkoła Orląt” 1 października 1931 r. rozpoczął naukę w Szkole PodchorąŜych Lotnictwa w Dęblinie. Absolwent VII promocji Szkoły PodchorąŜych Lotnictwa w Dęblinie (22 lokata). Promowany na podporucznika obserwatora 15 sierpnia 1933 r. Napis, widniejący na sztandarze dęblińskiej „Szkoły Orląt” oraz sztandarze Polskich Sił Powietrznych: „Miłość Ŝąda ofiary”. Romuald SULIŃSKI pełnił następnie słuŜbę w 51 eskadrze 5 pułku lotniczego w Lidzie (Lida-Porubanek). W 1934 r. odszedł do Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie (odbył tam kurs pilotaŜu podstawowego). WyŜszy kurs pilotaŜu przeszedł w 1935 r. w Lotniczej Szkole Strzelania i Bombardowania w Grudziądzu. Następnie pełnił słuŜbę w 141 eskadrze myśliwskiej 4 pułku w Toruniu (lekkie bombowce „Karaś”). Od 1938 w 42 eskadrze liniowej (przemianowanej na eskadrę rozpoznawczą - wchodzącą w skład Armii „Pomorze”). Zdjęcie R. Sulińskiego po ukończeniu „Szkoły Orląt” (pierwsze zdjęcie w mundurze podporucznika). Suliński podpisał się na nim i podarował koledze Stanisławowi Skalskiemu. Poznali się w Toruniu. Skalski to najskuteczniejszy polski pilot myśliwski. Kampania wrześniowa 1939 Por. pil. R. Suliński juŜ 1 września 1939 r. dokonywał lotów rozpoznawczych (lotnisko w Zdunach). 4 września 1939 r. wziął udział w nalocie bombowym na kołową kwaterę sztabu jednostki pancernej w okolicach Nowego Dworu (szosa z Sępolna na Koronowo). Po 17 września 1939 roku wraz z innymi lotnikami polskimi przedostał się poprzez Rumunię, Francję do Wielkiej Brytanii. Wstąpił do Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie. Ewakuacja w kierunku granicy Polski z Rumunią 42 eskadra na skutek cięŜkich strat zaczęła przemieszczać się transportem kołowym trasą poprzez: Brześć – Kowal – Torczyn – Łuck – Dubno – Wiśniowiec – Buchacz – Tarnopol – do Kołomyji. Dowództwo na personelem latającym przejął Suliński. Granicę w Kutach (na Czeremoszu) przekroczyli nocą z 17 na 18 września 1939. Trasa ewakuacyjna Sulińskiego z Rumunii do Francji i Anglii Grupa po przekroczeniu granicy została rozbrojona. Musiała przebrać się w cywilne ubrania. Dotarła do ambasady w Bukareszcie. Wszyscy otrzymali paszporty (fałszywe nazwiska, wpisano inne zawody, inne daty urodzenia) z wizami do Francji. W pobliŜu Constanzy oczekiwali na transport morski. Odpłynęli z portu Balcic (Morze Czarne) na statku „St. Nicolaus” do Bejrutu a następnie na statku „Ville de Strassburg” do Marsylii we Francji. Dotarli tam 31 października 1939 r. Trasa z Francji do Anglii Romuald Suliński w dniu 31 października 1939 r. zszedł na ląd w Marsylii, skąd, po krótkim postoju, został przewieziony do obozu oficerskiego w Salon (Salon-de-Provence, obecnie Base aérienne 701). W Salon, jako dowódca 42 eskadry pisał meldunek do Dowódcy Lotnictwa. W styczniu 1940 roku (przez Cherbourg i Southampton), trafił na stację RAF Eastchurch w Wielkiej Brytanii. W czasie wojny Ŝołnierz Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii. Rozpoczął słuŜbę w RAF (Royal Air Force – Siły Powietrzne Wielkiej Brytanii). Romuald Suliński posiadał numer słuŜbowy RAF 76647. Pierwsze zdjęcie Sulińskiego w mundurze robione w Wielkiej Brytanii Polscy lotnicy w Anglii JuŜ 25 października 1939 r. na konferencji delegacji lotniczych Anglii, Francji i Polski strona brytyjska wyraziła zgodę na przyjęcie 2300 polskich Ŝołnierzy wojsk lotniczych (w tym około 300 personelu latającego). Przybyłych do Wielkiej Brytanii lotników lokowano w ośrodku na lotnisku Eastchurch pod Londynem. W 1940 r. rozpoczęto wysyłanie pilotów na praktyczne przeszkolenie w Redhill k. Londynu. Natomiast obserwatorzy i strzelcy samolotowi wstępne przeszkolenie przechodzili w Eastchurch, skąd potem kierowano ich do odpowiednich szkół brytyjskich. Na początek utworzono dwa polskie dywizjony bombowe. Kpt. pil. Romuald Suliński 1 lipca 1940 r. znalazł się w pierwszym składzie 300. Dywizjonu Bombowego „Ziemi Mazowieckiej", gdzie objął dowództwo eskadry „B". Zawsze wykonywał trudne i odpowiedzialne zadania. 300 dywizjon bombowy Ziemi Mazowieckiej został zorganizowany z personelu, przybywającego z Francji na początku 1940 roku do polskiego ośrodka w Eastchurch. Ludzi tych zaczęto przeszkalać grupami, a miejscem ich szkoleń były: dla pilotów - lotnisko w Redhill, natomiast dla obserwatorów i strzelców - lotnisko Hucknall. Był to pierwszy z polskich dywizjonów sformowanych w Wielkiej Brytanii, gdyŜ za oficjalny dzień jego powstania uznaje się 1 lipca 1940 roku. Odznaka dywizjonu złoŜona była z kilku części. Wykonana w kształcie herbu ksiąŜąt mazowieckich, podzielonego na cztery pola dwa perłowe i dwa czerwone. Motywami widocznymi na odznace były - brytyjski lew, polski orzeł i numer, odpowiadający numerowi dywizjonu 300 - CCC w górnej części herbu. Personel latający miał prawo nosić szpilkę w węźle krawata. Dla oficerów była ona złota, dla podoficerów - srebrna. Obie zawierały ukoronowaną liczbę 300. Personel liczył 24 załogi, po trzech lotników kaŜda, na które to składali się pilot, strzelec i radiotelegrafista. 300. dywizjon bombowy Ziemi Mazowieckiej (300 Polish Sguadron) Utworzony – 1 lipca 1940, Bramcote PrzynaleŜność operacyjna – RAF Bomber Command Pierwszy rozkaz dzienny – 23 sierpnia 1940, Swinderby Gotowość operacyjna – 12 września 1940, Swinderby Ostatnie zadanie bombowe – 25 kwietnia 1945, Berchtesgaden Rozwiązany – 2 stycznia 1947, Faldingworth Główne akcje bojowe 300. dywizjonu bombowego Ziemi Mazowieckiej ataki na niemiecką flotę inwazyjną we Francji niszczenie broni V (zarówno V1 jak i V2) ofensywa przez kanał La Manche ofensywa „Millennium" Bitwa o Zagłębie Ruhry (Essen, Duisburg, Dortmund) bombardowanie Hamburga Bitwa o Berlin lądowanie w Normandii (rozp. 6 czerwca 1944) udział w inwazji Niemiec operacja EXODUS (przewóz b. jeńców do Wlk. Brytanii) operacja MANNA (zrzuty Ŝywności) operacja DODGE (transport bryt. Ŝołnierzy z Włoch) Zadania bojowe 1940-1941 Nocą z 14 na 15 września 1940 r. Romuald SULIŃSKI jako dowódca jednej z trzech załóg wykonał dla 300. dywizjonu pierwsze zadanie bojowe - nalot na port w Boulogne (jego nawigatorem był por. Aleksander Bujalski, a strzelcem-radiotelegrafistą sierŜ. Jan BieŜuński). W okresie bitwy o Anglię wykonał jeszcze jeden lot (nocą z 26 na 27 września nad Ostendę). Po przezbrojeniu dywizjonu w listopadzie 1940 r. na dwusilnikowe Wellingtony I z sześcioosobową załogą Suliński został dowódcą załogi w składzie: por. naw. Aleksander Bujalski, sierŜ. rtg. Aleksander BieŜuński, sierŜ. strz. Antoni śychowski, sierŜ. strz. Julian Talkowski (drugi pilot często się zmieniał). Od czerwca 1941 r. latał natomiast jako pierwszy pilot z róŜnymi załogami, w tym m.in. nowo przybyłymi do 300 dywizjonu, które prowadził w ich pierwszych lotach bojowych. Romuald Suliński na Wellingtonach I, IV oraz III bombardował kolejno: Rotterdam, Boulogne, Düsseldorf, Brest, Berlin, Kilonię, Bremę, Kolonię, Mannheim, Hamburg, Duisburg, Hawr, Rotterdam, Dunkierkę, Emden, pancerniki Scharnhorst i Gneisenau w Breście. Następnie znów Kolonię, trzykrotnie Essen, Hamburg, Dortmund, Rouen i Warnemünde. Dało to, łącznie z lotami na Battle'ach i jednym lotem nękającym nad Niemcami — 37 lotów bojowych. W ksiąŜce Wacława Króla „Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945” znaleźć moŜna informację, Ŝe w nocy z 14 na 15 września 1940 r. trzy załogi wykonywały pierwsze zadania bojowe – bombardowanie niemieckich barek inwazyjnych w porcie francuskim Boulogne. Dowódcą pierwszej załogi był por. Romuald Suliński. Załogi wykazały się duŜym bohaterstwem, a ich ogień zniszczył wiele obiektów wroga. *** Wśród lotów R. Sulińskiego kilka zasługuje na dodatkowy komentarz. Nocą z 22 na 23 grudnia 1940 r. Suliński uczestniczył jako dowódca jednej z załóg w pierwszym locie bojowym Polaków na Wellingtonach. Celem były zbiorniki paliwa w Rotterdamie. Nocą z 2 na 3 marca 1941 r. (nalot na Brest) tuŜ po starcie zepsuła się dźwignia przepustnicy jednego z silników w jego samolocie, na skutek czego musiał lecieć cały czas na pełnym gazie. Mimo to pomyślnie wykonał zadanie i powrócił do bazy, lądując na jednym silniku. Niecałe trzy tygodnie później, nocą z 23 na 24 marca 1941 r., znalazł się wśród siedmiu załóg 300 dywizjonu, które wyznaczono do bombardowania Berlina. Z powodu trudnych warunków pogodowych oraz złego stanu lotniska (załogi startowały nie z Hemswell, lecz z lotniska Langham) nad celem pojawiły się tylko cztery maszyny, m.in. załoga Sulińskiego. Załogi biorące udział w bombardowaniu Berlina Romuald Suliński – dowódcą 300. dywizjonu bombowego 27 stycznia 1942 r. Suliński objął po mjr. pil. Stanisławie Cwynarze dowództwo dywizjonu, które piastował przez blisko pół roku. Po zakończeniu tury lotów bojowych 9 lipca 1942 r. przekazał je mjr. naw. Władysławowi Dukszto. Odszedł do pracy sztabowej (doradca NW). ** JuŜ po zakończeniu działań wojennych - 17 września 1945 r. objął po mjr. pil. Bolesławie Jarkowskim – juŜ po raz drugi – stanowisko dowódcy 300 dywizjonu. Zdjęcia samolotów i załóg UśYWANE SAMOLOTY FAIREY BATTLE Mk-I VII 1940 - XI 1940 VICKERS WELLINGTON Mk I X 1940 - XI 1941 VICKERS WELLINGTON Mk III I 1943 - IV 1943 VICKERS WELLINGTON Mk IV VIII 1941 - I 1943 VICKERS WELLINGTON Mk X III 1943 - IV 1944 AVRO LANCASTER Mk-I i III III 1944 - X 1946 *** Romuald Suliński – wysokiej rangi oficer PSP Romuald SULIŃSKI był dwukrotnie dowódcą 300. dywizjonu bombowego „Ziemi Mazowieckiej”. Pierwszy raz w okresie 27.01.1942-09.07.1942, kiedy był w stopniu majora (W/Cdr – Wing Commander) oraz ponownie od 17.09.1945 r. do swej śmierci tj. do 04.02.1946 r. W sierpniu 1942 r. został przeniesiony na naziemne stanowisko w polskiej eskadrze „C" w brytyjskim 138 squadronie do misji specjalnych (138 Special Duties Squadron). Od początku 1943 r. słuŜył jako oficer łącznikowy w Sztabie Naczelnego Wodza w Londynie z ramienia polskiej eskadry 138 squadronu. *** Pamiątki 300. dywizjonu bombowego Zdjęcie Romualda Sulińskiego z okresu słuŜby w PSP i RAF Lotniska na których stacjonowały jednostki 300. dywizjonu bombowego Lotnisko Od Do Bramcote 01.07.1940 21.08.1940 Swinderby 22.08.1940 17.07.1941 Hemswell 18.07.1941 18.05.1942 Ingham 18.05.1942 31.01.1943 Hemswell 31.01.1943 22.06.1943 Ingham 22.06.1943 29.02.1944 Faldingworth 01.03.1944 02.01.1947 (do rozwią rozwiązania) PołoŜenie baz lotniczych Dowódcy 300. dywizjonu bombowego Nazwisko i imię MAKOWSKI Wacł Wacław Od Do 01.07.1940 17.07.1941 18.07.1941 26.01.1942 27.01.1942 08.07.1942 09.07.1942 30.10.1942 31.10.1942 03.05.1943 04.05.1943 17.11.1943 18.11.1943 17.01.1944 18.01.1944 31.03.1944 01.04.1944 01.02.1945 02.02.1945 16.09.1945 17.09.1945 21.02.1946 * 22.02.1946 02.01.1947 W/Cdr W/Cdr (ppł (ppłk inŜ inŜ. pil.) CWYNAR Stanisł Stanisław W/Cdr W/Cdr (pil.) SULIŃ SULIŃSKI ROMUALD W/Cdr W/Cdr (pil.) DUKSZTO Wł Władysł adysław W/Cdr W/Cdr (naw.) KROPIŃ KROPIŃSKI Adam W/Cdr W/Cdr (pil.) KUCHARSKI Mieczysł Mieczysław W/Cdr W/Cdr (pil.) KUZIAN Kazimierz W/Cdr W/Cdr (pil.) KOWALCZYK Adam W/Cdr W/Cdr (pil.) POś POśYCZKA Teofil W/Cdr W/Cdr (pil.) JARKOWSKI Bolesł Bolesław W/Cdr W/Cdr (pil.) SULIŃ SULIŃSKI ROMUALD W/Cdr W/Cdr (pil.) JARKOWSKI Bolesł Bolesław W/Cdr W/Cdr (pil., naw.) Za bohaterstwo w walkach powietrznych pil. Romuald SULIŃSKI otrzymał następujące odznaczenia bojowe: KSOVM – KrzyŜ Srebrny Orderu Virtuti Militari (9043) KW – KrzyŜ Walecznych (czterokrotnie) DSO – Distinguished Service Order (brytyjski Order Zaszczytnej SłuŜby) – odznaczenie przyznane 13.10.1942 DFC – Distinguished Flying Cross (brytyjski Zaszczytny KrzyŜ Lotniczy) – dekorowany 02.01.1942 POPil – Polowa Odznaka Pilota W 1938 r. otrzymał Brązowy KrzyŜ Zasługi. Tylko 8 polskich lotników walczących w Polskich Silach Powietrznych na zachodzie otrzymało order DSO. Wśród nich był pil. Romuald SULIŃSKI. Order wręczał mu gen. Arthur Harris (Dowódca Bomber Command). DSO – Distinguished Service Order (brytyjski Order Zaszczytnej SłuŜby). Order nadawany oficerom sił zbrojnych za przynoszącą zasługi lub wybitną słuŜbę (ang. distinguished service) podczas wojny. Osoba odznaczona orderem ma prawo umieszczać po swoim nazwisku litery „DSO”. Odznaczenia - Gen. Arthur Harris Jedno z ostatnich zdjęć Romualda Widoczne baretki odznaczeń zarówno polskich jak i brytyjskich. W drugim rzędzie baretek: DSO i DFC. DFC Na kołnierzu polski stopień podpułkownika Ostatni Ŝyciowy lot… Do ostatniego swojego lotu pil. Romuald Suliński wystartował w dniu 4 lutego 1946 roku o godz. 12.00. Pilotował samolot Avro Lancaster PA-269 oznaczony literami BH-U. Była godzina 13.20…. Ekstremalne warunki pogodowe … Samolot AVRO LANCASTER Załoga samolotu PA269 Suliński Romuald Jędrzejczyk Władysław Ryszard Sułgut Czesław Kazimierz Brzeziński Wacław Mikuła Feliks Szwandt Michał ur. 13.12.1908 ur. 03.04.1915 ur. 10.02.1918 ur. 02.11.1918 ur. 16.09.1920 ur. 08.11.1917 (76647) (P-2516) (P-2930) (793023) (783490) (794532) Zginęli w dniu 4 lutego 1946 roku. Historia śmierci Romana Sulińskiego 4 lutego 1946 odbywały się loty treningowe 300 dywizjonu. Samoloty startowały z bazy Faldingworth. Było ich 8 samolotów. W jednym z nich w Avro Lancaster PA269, znajdowała się załoga w składzie W/C mjr/pilot Suliński Romuald., Romuald pilot W/O Szwandt M., nawigator, F/Sg. Mikuła F., mechanik pokładowy, F/O Brzeziński Wacław, radiotelegrafista i F/O Sułgat Cz. – strzelec. Samolot oznakowany był literami BH-U (oznaczenie dywizjonu 300). Po przeszło godzinnym locie samolot napotkał silną burzę w okolicy Leicester i według świadków, o godzinie 13.20 w płomieniach wyszedł spiralą z niskich chmur i eksplodował przy zderzeniu z ziemią w m. WigstonWigston Magna. Magna Cała załoga zginęła w wypadku. Pochowana została na cmentarzu lotniczym w Newark koło Nottingham. Pogrzeb załogi samolotu Pogrzeb na cmentarzu lotników w Newark – 7 lutego 1946 r. Liturgię w pobliskiej kaplicy oraz na cmentarzu sprawował ks. kapelan Franciszek Kącki (baza Faldingworth). Mowę poŜegnalną wygłosił Inspektor/ Dowódca PSP gen. bryg. pil. Mateusz IŜycki oraz po. dowódcy 300 db Bolesław Jarkowski. Pogrzeb w Newark . . . 6 trumien polskich lotników było okryte polskimi flagami uczestniczył pododdział Ŝołnierzy RAF odegrano hejnał poŜegnalny oddano salwę honorową oraz . . . . . … dzisiaj juŜ wiemy, Ŝe ... W pogrzebie uczestniczyła Ŝona Romualda Sulińskiego – Halina Sulińska z d. Zawadzka. Była ona obecna na lotnisku w Faldingworth. Widziała start samolotu męŜa do ostatniego Ŝyciowego lotu. Halina Zawadzka pochodziła z Sosnowca. Jej ojcem był dr Stanisław Zawadzki. Ślub Haliny i Romualda odbył się 19 listopada 1938 r. Cmentarz w Newark-on-Trent „Śmierć kiedy przyjdzie, przyjdzie nie w porę…” Początkowo na cmentarzu w Newark stały takie drewniane krzyŜe "Odszedłeś tak wcześnie śe ani uwierzyć, ani się pogodzić Śmierć tak punktualna śe zawsze przychodzi nie w porę" Oznaczenie grobu Romualda Sulińskiego F-329 "śołnierz polski bić bić się się moŜ moŜe o wolność wolność wszystkich narodó narodów. Umiera tylko dla Polski" (gen. Maczek) Cmentarz w Newark Cmentarz w Newark (Newark-on-Trent) – to największa nekropolia polskich lotników. Poza Ŝołnierzami Polskich Sił Powietrznych (351), spoczywają tam takŜe Ŝołnierze Wojska Polskiego róŜnych rodzajów wojsk i słuŜb, głównie 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej (57), a takŜe trzech prezydentów Rzeczypospolitej Polskiej (Raczkiewicz Władysław † 09.06.1947, Zaleski August † 07.04.1972 , Ostrowski Stanisław † 24.03.1979 ). Jest tam równieŜ tablica premiera i Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego (†04.07.1943 w Gibraltarze, ekshumowanego 13.09.1993 r. do Polski na Wawel). Odnalezione szczątki samolotu… Szkoła All Saint Junior School w Wigston Magna W 1974 roku przy kopaniu fundamentów pod nową nowy budynek szkolny w Wigston Magna napotkano na szczątki samolotu, które po dociekaniach prowadzonych przez firmę architektów okazały się częściami Lancastera polskiego Dywizjonu. To spowodowało, Ŝe na wniosek Koła SLP w Leicester w roku 1975 władze lokalne zgodziły się na umieszczenie tablicy pamiątkowej w lokalu szkoły, budowanej na miejscu tragicznego wypadku. Inicjatorem był Czesław Wrzesień (301 db). 6 lutego 1978 roku w nowo wybudowanej szkole All Saint Junior School, w Wigston Magna koło Leicester, odbyła się podniosła uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej dla uczczenia pamięci załogi samolotu Lancaster z 300. polskiego Dywizjonu Bombowego. Udział w niej wzięli goście, reprezentacja władz, organizacje kombatanckie i społeczeństwo polskie i angielskie. Szkoła w Wigston Magna All Saint Junior School Jest to szkoła z klasami nauczania początkowego. Z okazji okrągłych rocznic organizowane są tam uroczystości związane z uczczeniem ofiar tej katastrofy. Dyrektorem szkoły jest p. Mary Lawson. Pielęgnuje ona i zbiera wszelkie informacje i pamiątki. Ludność miasta jest wdzięczna opatrzności i pilotowi za to, iŜ samolot nie spadł na szkołę, w której było ok. 80 uczniów (Ŝaden z uczniów nie zginął). Tablica pamiątkowa w szkole w Wigston Magna Gdy Churchill mówił „... Nigdy tak wielu nie zawdzięczało tak wiele tak niewielu ...", to na pewno, wśród tych niewielu znajdował się polski pilot Romuald Suliński. (Słowa te zostały wypowiedziane w sierpniu 1940 roku przez Winstona Churchilla. Były one skierowane do pilotów RAF’u, między innymi do polskich pilotów walczących w silach powietrznych Wielkiej Brytanii) Pamiątki po Sulińskim Odznaczenia i inne pamiątki po zmarłym otrzymała matka – Stanisława Sulińska z d. Kisielińska. Część z nich, a mianowicie odznaczenia, dokumenty osobiste, itp. zostały wypoŜyczone przez rodzinę organizatorom róŜnych uroczystości. I …….. ślad po nich zaginął. Matka R. Sulińskiego – Stanisława Sulińska Nazwisko R. SULIŃSKIEGO figuruje na pomniku Lotnika Polskiego w Northolt (The Polish War Memorial) oraz na Pomniku Lotników (Pole Mokotowskie, Warszawa). Tablica na Pomniku Lotników (Pole Mokotowskie – Warszawa) Odznaczenia R. SULIŃSKIEGO DSO - Distinguished Service Order (brytyjski Order Zaszczytnej SłuŜby) by Tylko 8 polskich lotników w Polskich Siłach Powietrznych w Wielkiej Brytanii otrzymało order DSO, w tym Romuald Suliński. Odznaczenie przyznane zostało Romualdowi Sulińskiemu w dniu 13 października 1942 roku. Order nadawany jest oficerom sił zbrojnych za przynoszącą zasługi lub wybitną słuŜbę (ang. distinguished service) podczas wojny. Osoba odznaczona orderem ma prawo umieszczać po swoim nazwisku litery "DSO". Rozwiązanie 300. dywizjonu bombowego 11 października 1946 roku podpisano dokument o rozwiązaniu 300. Dywizjonu Bombowego (oficjalnie rozwiązany 2 stycznia 1947 r.). Podczas istnienia jednostki wykonano 3891 lotów bojowych (na bombardowanie i minowanie) w czasie 20 244 godzin. Zrzucono około 13 500 ton bomb, dodatkowo kilkaset ton min morskich oraz 152 tony Ŝywności podczas operacji MANNA. Straty bojowe i niebojowe wyniosły 391 lotników poległych zaginionych oraz 68 lotników trafiło do niewoli. Marsz 300. dywizjonu bombowego Ziemi Mazowieckiej W obce nam kraje i dalekie morza Pchnął na tułaczkę odwieczny nasz wróg Prowadzi nas wolności święta zorza A hasłem naszym jest Ojczyzna, Bóg. Dywizjon Trzysta Mazowieckiej Ziemi Mściciele krzywd nie znają co to znój Czas jest dziś nieczem, drogi nam nie zmieni Dywizjon Trzysta leci w krwawy bój. Wielu z podniebnych wytrącono szlaków Wielu nie ujrzy rodzinnych swych chat Lecz nas jest więcej, zemsty groźnych ptaków A imię nasze niechaj pozna świat. Dywizjon Trzysta Mazowieckiej Ziemi Mściciele krzywd, wędrowcy z obcych dróg Śmierć na niestraszna, Polskę my znajdziemy Dywizjon Trzysta - nam dopomóŜ Bóg. Przyjaciele i koledzy Romualda Michał Jan Stęborowski (ur. 07.06. 1909 w Regnowie, † 11.08. 1940) – polski pilot myśliwski z okresu II wojny światowej, uczestnik Bitwy o Anglię. Absolwent gimnazjum im. B. Prusa w Skierniewicach w 1929 r. Był drugim polskim pilotem poległym w szeregach RAF. Zginął w rejonie Portland nad Kanałem La Manche. Ciała nie odnaleziono. Tadeusz Sułkowski (ur. 15.10.1907 w Skierniewicach, zm. 26 lipca 1960 w Londynie) - polski poeta, prozaik, krytyk i dramaturg. Absolwent gimnazjum im. B. Prusa w Skierniewicach w 1929 r. Honorowy Obywatel miasta od 1997 r. W Skierniewicach są ulice Michała Stęborowskiego oraz Tadeusza Sułkowskiego. śyjący podwładni Sulińskiego Józef Zubrzycki, l.94, mieszka w Krakowie Czesław Blicharski, l.90, mieszka w Zabrzu Włodzimierz Bernhardt, l.93, mieszka w Warszawie Z wymienionymi wyŜej osobami rozmawiano o Romualdzie Sulińskim. Wypowiadają się bardzo pozytywnie na temat swojego b. przełoŜonego. Utrwalajmy pamięć o ludziach i czynach osób zasłuŜonych w walce o niepodległość Polski podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu. Oddajmy honory naleŜne bohaterstwu polskich lotników. Uczcijmy pamięć śp. ppłk pil. Romualda Sulińskiego. Romuald Suliński swoim Ŝyciem zasłuŜył na to, aby Jego nazwisko znane było nie tylko w Skierniewicach. Powinien być uhonorowany decyzjami władz i mieszkańców (Honorowy Obywatel, tablica pamiątkowa, nazwanie ulicy jego nazwiskiem). Podwójnie umiera ten, kto umiera tak młodo. *** Nie umiera ten, kto trwa w pamięci Ŝywych. ... Niech pamięć powróci do tych, co zapomnieli, a pozostanie na zawsze u tych co pamiętają! ... *** Opracował J. Kobacki - 2008