"Starzenie się społeczeństw".
Transkrypt
"Starzenie się społeczeństw".
8 Konferencja Europejska Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca Starzenie się społeczeństw Europy i Centralnej Azji Grudzień, 2009 Wyzwanie dla Stowarzyszeń Krajowych Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca 1. Wprowadzenie Potrzeby humanitarne osób starszych wymagają specjalnej uwagi na poziomie społeczności i jednostki. Nasze społeczeństwa mają za zadanie promować oraz strzec praw i spokojnego życia osób starszych. Aby tego dokonać należy skupić się na zapobieganiu dyskryminacji ze względu na wiek, promocji produktywnego starzenia się oraz umocnienia pozycji osób starszych w społeczeństwie. Stowarzyszenia Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca w Europie i Azji Centralnej pracują nad poprawą życia starszych bezradnych osób poprzez mobilizację siły humanitaryzmu w zgodzie ze Strategią 2010 Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. Dokument ten jest zgodny z trzema strategicznymi celami Strategii 2020 Międzynarodowej Federacji. Co więcej, wszystkie akcje podejmowane przez Stowarzyszenia są kształtowane przez Fundamentalne Zasady Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. W całej Europie w nadchodzących latach nastąpi znaczy wzrost liczby osób starszych. Spadek poziomu płodności oraz wzrost długowieczności doprowadzi do trwałego starzenia się społeczeństw Europy i Centralnej Azji. Nadchodzące zmiany demograficzne stawiają przed naszymi społeczeństwami wiele skomplikowanych wyzwań oraz pytań dotyczących aktywnej roli starszych osób w całym systemie społecznym, ich udziału w życiu społecznym, jakości ich życia, ich autonomii, jak również współzależności i komunikacji międzypokoleniowej. Starość jest jedną z przyczyn podwyższonego ryzyka zachorowań, jak i niepewności społecznej i ekonomicznej. Stowarzyszenia Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca usiłują rozpoznać warunki konieczne do stworzenia lepszej jakości życia osób starszych oraz świadczenia odpowiednich usług. Jednocześnie, osoby starsze reprezentują bardzo ważne zasoby ludzkie w społeczeństwie, szczególnie w pracy Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. Skierowanie tych kwestii do osób starszych, zarówno jak budowanie relacji partnerskich i współpraca z innymi organizacjami na tym polu znacząco wpłynie na umocnienie kapitału społecznego. Czerwony Krzyż i Czerwony Półksiężyc pracują na całym świecie z różnymi społecznościami; bliskość tych najbardziej bezbronnych osób starszych daje możliwość poznania ich potrzeb i zainteresowań. Bazując na długoletnim doświadczeniu w pracy z osobami starszymi, oraz biorąc pod uwagę wartości humanitarne Ruchu, Stowarzyszenia Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca opracowały cele i zalecenia, które pomogą polepszyć życie osób starszych w regionie. 2. Cele Cel 1: Uznanie ludzi starszych jako ważne źródło zasobów ludzkich w społeczeństwie W dzisiejszych czasach normą jest, że ludzie starsi posiadają dobre kwalifikacje i są w znacznie lepszej kondycji zdrowotnej niż bywało w latach ubiegłych. Osoby starsze posiadają bogate doświadczenie, szeroką wiedzę specjalistyczną, a co więcej wykazują się profesjonalizmem i kompetencjami społecznymi. Wiele z nich dysponuje wystarczającą ilością czasu, aby pracować jako wolontariusze. Niektórzy starsi ludzie posiadają również znaczące zasoby finansowe. W rezultacie, nie tylko wykorzystują oni swój kapitał, lecz również mają istotny udział w życiu społeczeństwa, co powinno zostać dostrzeżone. Potencjał starszych ludzi powinien zostać użyty jako siła napędowa innowacji na takich polach jak praca, życie rodzinne i społeczne. W obecnej sytuacji uznaje się, że jeden z podstawowych problemów starzenia się jest związany z utratą swojej roli w społeczeństwie. Izolacja społeczna osób starszych wpływa w sposób negatywny na dobro całego społeczeństwa. Ogromna większość osób w wieku emerytalnym nie jest przygotowana na zmiany społeczne związane z ich przejściem na emeryturę; nie mają oni też żadnych planów jak wykorzystać swój czas wolny i żadnych informacji jak mogliby wykorzystać swoje atuty i możliwości. Działalność emerytów jest określona nie tylko przez osobiste możliwości, ale również przez nastawienie społeczeństwa do tego, w jaki sposób mogłyby one być wykorzystane. Ten sektor populacji nie tylko bierze coś ze społeczeństwa, ale przede wszystkim daje mu siłę, wiedzę i umiejętności, przez co pozytywnie je wzmacnia. Osoby starsze angażują się w wiele różnych działalności, które mają znaczący wpływ na życie kulturalne, społeczne i ekonomiczne państwa. Większość z nich to ludzie zdrowi i niezależni. W erze globalizacji i szybkich zmian technologicznych, ludzie starsi stanowią ikonę kulturową, która zapewnia ciągłość i stabilność w tradycji państwa. Istniejące oferty Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca skierowane do osób starszych powinny być poszerzone tak, aby wzmocnić pozycję ludzi starszych, pomóc zrealizować im ich potencjał wewnętrzny i zmniejszyć stopień izolacji społecznej. W związku z tym ważne jest również rozważenie kwalifikacji zawodowych wolontariuszy, którzy są emerytowanymi przedstawicielami różnych zawodów, m. in. lekarzami, psychologami, geriatrami, psychoterapeutami, pielęgniarkami, prawnikami, czy wychowawcami. Cel 2: Stworzenie pozytywnego wizerunku procesu starzenia się i osób starszych w społeczeństwie W wielu krajach Europy aspektem starzenia się stwarzającym wiele problemów, są negatywne skojarzenia społeczeństwa na ten temat. Przekonanie, że wraz z nadejściem jesieni życia człowiek traci pamięć, jest słaby i bezproduktywny, jest stworzone przez społeczeństwo i popierane przez media. Ma to ważny wpływ na jakość życia ludzi starszych. Co więcej, obraz starzenia się jest bardzo ważnym czynnikiem warunkującym kondycję zdrowotną tej grupy wiekowej. Z jednej strony, społeczny obraz osób starszych wpływa na politykę zatrudnienia, zdrowotną i opieki społecznej, a także na usługi. Z drugiej strony jednak, ma to ogromny wpływ na oczekiwania tych osób. Wskutek tego, myślą oni o sobie jako o ciężarze, a nie jako o zasobach ludzkich, i widzą siebie jako mniej przydatni i interesujący niż ludzie młodzi. Może to doprowadzić do zmniejszania się ich motywacji do pozostania zaangażowanym w życie sąsiedzkie, rodzinne, społeczne, skutkując izolacją i zmniejszeniem ich udziału w społeczeństwie. Osoby starsze, które utrzymują kontakty towarzyskie z innymi oraz aktywnie uczestniczą w różnych pracach organizowanych przez Stowarzyszenia Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca, czują się znacznie lepiej pod względem fizycznym i psychicznym, w porównaniu do tych, którzy spędzają czas samotnie w domu. Cel 3: Promowanie aktywnego starzenia się Aktywne starzenie się ma na celu wydłużenie średniej długość życia w zdrowiu i przy dobrym samopoczuciu wszystkich ludzi. Pojęcie aktywnego starzenia się ma swoje zastosowanie zarówno jeśli chodzi o jednostki, jak i o społeczeństwo. Każdy powinien brać udział w życiu społeczeństwa w zależności od potrzeb, pragnień i możliwości. Jednocześnie, każdy powinien mieć zapewnioną odpowiednią ochronę, bezpieczeństwo i opiekę, gdy jej potrzebuje. Jednym z kluczowych aspektów aktywnego procesu starzenia się jest uczenie się przez całe życie. UE definiuje je jako „wszystkie działania podczas całego życia mające na celu poszerzenie wiedzy, umiejętności i kompetencji aby zwiększyć perspektywy osobiste, społeczne, socjalne i związane z zatrudnieniem.” Kolejnym kluczowym aspektem jest promocja zdrowia, definiowana jako proces umożliwiający ludziom starszym w większym stopniu kontrolować ich stan zdrowia. Działania mające na celu promocję zdrowia wśród ludzi starszych powinny uwzględniać fakt, że osoby starsze stanowią zróżnicowaną grupę docelową, oraz nastawiać te działania na specyficzną kulturę, a także potrzeby osobiste i fizyczne. Inną nadrzędną sprawą jest udzielenie głosu osobom starszym od samego początku oraz zaangażowanie ich we wszystkie fazy programu promocji zdrowia. Dokładne aspekty dotyczące zaangażowania wolontariuszy w projekty promocji zdrowia wśród ludzi starszych dotyczą: zintegrowania wolontariuszy w zespołach multidyscyplinarnych, objaśnienie ról i zadań wolontariuszy oraz zaangażowanie wolontariuszy zgodnie z ich indywidualnymi zdolnościami i zainteresowaniami. Kolejnym punktem w tym kontekście jest dynamika rozwoju nowych technologii interaktywnych (IT). Ich rozwój ustanawia nowy model interakcji społecznych poprzez wpływanie na główną część codziennych obowiązków. Jeżeli nie ma motywacji do wprowadzenia i używania nowych technologii, lub jeżeli nie są one w pełni dostępne, istnieje ryzyko, że ludzie starsi będą dyskryminowani w tym zakresie, lub nawet wykluczeni z życia zawodowego i społecznego. Dlatego właśnie, zapełnienie tej luki jest fundamentalną sprawą, w celu umożliwienia osobom starszym korzystanie z możliwości sieci łączącej wiedzę, usługi socjalne i społeczne. Cel 4: Umocnienie zaangażowania osób starszych w życie społeczne Osoby starsze jako grupa są skonfrontowani z większym ryzykiem związanym z wyłączeniem z życia społecznego niż reszta populacji. Co więcej, należy zwrócić uwagę na fakt, że niektóre osoby w starszym wieku są bardziej bezradne niż inne. Wiąże się to z czynnikami związanymi z niezależnością finansową, stanem zdrowia, brakiem rodziny i sieci społecznej oraz brakiem udziału w życiu społecznym. Włączenie do życia społecznego jest procesem, który zapewnia osobom zagrożonym ryzykiem wyłączenia ze społeczeństwa zyskanie możliwości i środków koniecznych, aby w pełni uczestniczyć w życiu ekonomicznym, społecznym i kulturalnym. Proces ten jest warunkiem koniecznym dla uzyskania dobrego samopoczucia, które jest uważane za „normalne” w naszych społeczeństwach. Zapewnia on uczestnictwo w podejmowaniu decyzji, które mają wpływ na życie ludzi, oraz dostęp do podstawowych praw. Włączenie społeczne ludzi starszych oznacza, że mają oni stosowne możliwości zatrudnienia, pensję lub emeryturę, elastyczne programy emerytalne, oraz ochronę prawną, jak i tworzenie stanowisk pracy oraz programy wstrzymujące. Innymi ważnymi czynnikami popierającymi włączenie społeczne są: odpowiednie środowisko mieszkaniowe, transport, dostęp do służby zdrowia oraz usług socjalnych na obszarach miejskich jak i wiejskich, oraz dostęp do informacji o przysługujących usługach i prawach. Jako główni beneficjenci, osoby starsze mogą również wiele zyskać dzięki dzieleniu odpowiednich informacji oraz zdolności w różnych projektach. Często osoby starsze nie są w stanie zrozumieć procedur prawnych, które mogą sprawić, że zostaną one pozbawione opieki prawnej i społecznej. Dlatego właśnie, bardzo ważne jest zapewnienie im informacji na ten temat. Cel 5: Umocnienie solidarności między pokoleniami Solidarność między pokoleniami zależy od wzajemnego szacunku oraz dzielenia wiedzy. Solidarność opiera się na dialogu pełnym szacunku, duchu obywatelskim i otwartości na zmiany, oraz na otwartym społeczeństwie i zaangażowaniu wszystkich pokoleń w rozwój społeczności. W dzisiejszych czasach, wiele rodzin boryka się z poważnymi przeszkodami, aby zachować dobre relacje ze starszymi członkami rodziny i zapewnić im odpowiednią opiekę. Starzenie się stało się tematem tabu, a to oznacza, że ludzie starsi nie zawsze są gotowi zaakceptować swój wiek, zaś młodsze pokolenie nie jest przygotowane na ten proces. Wymiana wewnątrzpokoleniowa jest procesem dwustronnym. Osoby starsze mogą pomóc na różnych polach, od opieki nad dziećmi po zapewnienie wsparcia finansowego dla rodziny. Ich wkład wzmacnia jednostkę rodzinną i łączy pokolenia. Poglądy na czynniki mające wpływ na czyjeś dobro i jakość życia różnią się zarówno pomiędzy pokoleniami, jak i jednostkami. Dlatego właśnie, ważnym podejściem w Stowarzyszeniach Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca jest branie pod uwagę spostrzeżeń młodszych i starszych ludzi, ich doświadczenia życiowego, historii oraz osobistych perspektyw. Cel 6: Zapewnienie osobom starszym odpowiednich warunków do życia Dla starszych ludzi odpowiednie warunki mieszkaniowe stanowią bardzo ważny czynnik dla ich dobrego stanu zdrowia i dobra społecznego. Nawet w przypadkach, kiedy zdolność do prowadzenia normalnego życia jest obniżona, większość starszych osób chce mieszkać we własnym domu tak długo, jak tylko to możliwe. Odpowiednie warunki do życia obejmują zarówno wsparcie socjalne, jak i dobre warunki mieszkaniowe, na przykład: regularne wizyty w celu zapobieżenia izolacji, pomoc w pracach domowych, usługi transportowe. W wielu przypadkach jedynym wyjściem pozostają domy opieki. Godność osób starszych, poczucie własnej wartości i autonomii, zaangażowanie członków rodziny oraz podejście społeczności są niezbędne do udanego pobytu w domu opieki. Cel 7: Zapewnienie opieki zdrowotnej i pielęgnacyjnej ludziom starszym Pomimo tego, że wszyscy mają nadzieję na starzenie się w zdrowiu i niezależności, większość z nas wcześniej czy później będzie zależna w jakimś stopniu od pomocy i opieki innych. Podczas procesu starzenia się wzrasta prawdopodobieństwo potrzeby pomocy, opieki zdrowotnej i pielęgnacyjnej. Narodowy system zdrowia musi być ogólnodostępny dla wszystkich osób w społeczeństwie. Osoby starsze, które stają się coraz bardziej słabe, lub cierpią na poważne lub przewlekłe choroby lub niepełnosprawność, mają te same prawa do wysokiej jakości opieki medycznej co zwykli ludzie. Społeczeństwo musi przeznaczyć środki pieniężna na pielęgnowanie i opiekę, aby zagwarantować, że ludzie starsi mają dostęp do wysokiej jakości opieki medycznej i leczenia odpowiadającego ich potrzebom. Należy zapewnić im wystarczającą ilość domów spokojnej starości oraz wykwalifikowaną opiekę medyczną w domu. Należy również wziąć pod uwagę, że liczba osób zależnych od tych usług będzie wzrastać w kolejnych latach. Poza zajmowaniem się tymi licznymi wyzwaniami, należy podjąć stosowne kroki aby utrzymać wysoką jakość i stworzyć innowacyjne usługi (np. dla specjalnych grup docelowych jak ludzie z demencją). Szczególną uwagą należy obdarzyć integrację i/lub koordynację różnych usług służb zdrowotnych i socjalnych w celu zapewnienie skuteczności i odpowiedniej opieki w odpowiednim czasie dla każdego klienta lub pacjenta. Większość z tych usług i opieki dla osób starszych jest zapewniana przez sektor prywatny. Życie ludzi opiekujących się osobami starszymi (zwłaszcza kobiet) jest w znacznym stopniu naznaczone potrzebami ich podopiecznych. Usługi społeczne „wspomagające” dają im możliwość podzielenia się opieką, połączenia obowiązków zawodowych z obowiązkami związanymi z opieką, znalezienia trochę czasu na życie osobiste, uniknięcia ryzyka związanego z problemami zdrowotnymi i psychicznymi, a także poprawą świadczonej opieki. Ważne jest: wsparcie i pośredniczenie w organizowaniu opieki, jej zastępowanie, przebywanie w domach opieki przez krótki okres czasu, programy wspierające, grupy dające wsparcie, szkolenia nt. opieki i dbania o własne zdrowie, dzienne ośrodki pomocy i przystosowane środki transportu to usługi. Cel 8. Zapobieganie przemocy wobec osób starszych Przemoc wobec osób starszych definiowana jest jako każda forma znęcania się, której skutkiem jest krzywda starszej osoby. Przemoc wobec osób starszych może być zdefiniowana jako pojedyncze lub powtarzające się działanie, lub brak odpowiedniego działania, występujące w jakiejkolwiek relacji, w której oczekuje się zaufania, a która powoduje krzywdę bądź cierpienie osoby starszej. Statystyki w Europie wskazują na powszechne występowanie nadużyć w stosunku do osób starszych w 6 - 9%. Ogromna ich część ma miejsce w rodzinie. Kobiety stanowią dwie trzecie osób dotkniętych tym problemem. Główne formy przemocy to: • • • • • • Przemoc ekonomiczna: nielegalne lub bezprawne używanie i zabieranie własności, pieniędzy i środków należących do osób starszych. Przemoc fizyczna: każdy akt przemocy skutkujący obrażeniami ciała, bólem lub upośledzeniem. Obejmuje ona zadawanie lub groźby o zadawaniu bólu lub obrażeń bezbronnym osobom starszym. Przemoc psychiczna: celowe zadawanie psychicznego lub emocjonalnego cierpienia poprzez groźby, poniżenie lub inne słowne i nie-słowne czyny. Przemoc seksualna: kontakty seksualne bez zgody drugiej osoby lub manifestacja/mówienie o tematach związanych z seksualnością lub aktem seksualnym wbrew woli osoby starszej. Zaniedbywanie: nieodpowiednie udzielanie pomocy przez wyznaczonego opiekuna lub całkowity jej brak. Łamanie praw: odmawianie praw obywatelskich i konstytucyjnych ludzi, którzy są w podeszłym wieku, lecz bez orzeczenia sądu o ich niepełnosprawności umysłowej. Dla osoby, która doświadczyła jakiejkolwiek przemocy, jest to druzgocące przeżycie mogące doprowadzić do utraty pewności siebie, własnego domu, oszczędności, zdrowia, godności i poczucia bezpieczeństwa. Ludzie dotknięci zjawiskiem przemocy żyją krócej, niż osoby, których to nie dotknęło. Osobą zadającą przemoc może być ktokolwiek sprawujący władzę, czy to w rodzinie, czy w instytucji. W każdym z niżej wymienionych miejsc, jest kwestią praw człowieka i człowieczeństwa, aby nie akceptować faktu, że ludzi starsi są skazani na agresję: W miejscach publicznych należy zapewnić osobom starszym, niezależnie od ich siły fizycznej i psychicznej, poczucie bezpieczeństwa i swobodę poruszania. Może to zostać osiągnięte poprzez działania uświadamiające dla całego społeczeństwa. Każdy członek społeczności powinien być zobowiązany do szacunku i dbania o integralność osób bezradnych. W instytucjach takich jak domy opieki praca może okazać się bardzo stresująca i w efekcie prowadzić do agresywnych zachować opiekunów. Kierownictwo powinno ułatwić stworzenie atmosfery pełnej szacunku poprzez zapewnienie odpowiednich warunków pracy, miejsc do rekreacji, szkoleń i nadzoru dla całego personelu. Personel jako taki również powinien być wrażliwy na ten problem. Głównymi czynnikami niosącymi ryzyko zachowań agresywnych w stosunku do osób starszych w rodzinach są - oprócz burzliwej historii rodziny, uzależnienia od alkoholu lub narkotyków, ograniczenia finansowe, wzajemne zależności, takie jak konieczność dzielenia mieszkania - zwłaszcza fizyczny i psychiczny ciężar spoczywający na barkach opiekunów połączony z izolacją społeczną. Cel 9: Starzenie się i różnorodność Osoby starsze stanowią bardzo zróżnicowaną grupę. Są między nimi różnice w zasobach finansowych, statucie społecznym, poziomie edukacji, przekonaniach, a także w narodowościach i pochodzeniu. Istnieją również wyraźne różnice pod względem płci w potrzebach osób starszych, a także ich opiekunów. Starsi mężczyźni i starsze kobiety różnią się od siebie w funkcjonowaniu i stopniu upośledzenia, stanie zdrowia, korzystaniu z usług medycznych i socjalnych. Różnice również pojawiają się w podejściu do dochodu i środków finansowych i stopniu doznanej przemocy. Dlatego konieczne jest osobne podejście do każdej z płci na poziomie określania, planowania, rozwijania, oceny i kontroli służby medycznej i usług socjalnych. 3. Dalsze postępowanie Przy wdrażaniu projektów i programów z udziałem i dla ludzi starszych należy rozważyć następujące poziomy: 3.1 Działania promocyjne Stowarzyszenia Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca są wiodącymi placówkami na poziomie lokalnym i krajowym promującymi swoje działania poprzez: a) Wpływanie na osoby podejmujące decyzje w celu wprowadzenia zmian skierowanych na poprawę warunków życia osób starszych. Zadania: - Założenie systemu koordynującego promocję na poziomie lokalnym i krajowym w celu synchronizacji kampanii lokalnych i międzynarodowych. - Szkolenie kluczowego personelu, w tym osób starszych, udziałowców i innych na podstawie zasad promocji i praktykowania na poziomie lokalnym i krajowym w celu zapewnienia efektywnych wyników. - Opracowanie i wdrożenie systemu rozpoznającego i szeregującego pod względem ważności problemów ludzi starszych. - Poradnictwo nt. praw i promocji musi być połączone z uwrażliwieniem osób świadczących usługi na pracę z osobami starszymi. b) Pracę z innymi. Zadania: - Rozwój i wdrożenie strategicznych stosunków partnerskich w celu stworzenia współpracy odpowiedniej dla kampanii promocyjnych. - Zapewnienie zaangażowania osób starszych we wszystkie aspekty prac promocyjnych. - Zapewnienie mocnego wsparcia medialnego na wszystkich poziomach promocji. Współpraca z mediami pomaga uzyskać dostęp do społeczeństwa oraz wpływać na decydentów. c) Prowadzenie kampanii promocyjnych. Zadania: - Projektowanie i prowadzenie akcji promocyjnych przy pomocy partnerów na poziomie lokalnym i krajowym. - Zapewnienie dokładnego raportowania progresu i zmian na wszystkich etapach systemu komunikacji w celu zagwarantowania ciągłości i synchronizacji dla osiągnięcia najlepszej efektywności. 3.2 Budowanie potencjału Zapewnienie ludziom starszym możliwości i warunków do zdobycia pewności siebie i zintegrowania w szerszych kręgach społeczeństwa poprzez: a) Informację nt. praw i uprawnień. Zadania: - Osoby starsze są informowane na bieżąco o swoich prawach. - Informacja na ten temat jest stale aktualizowana. - Ludzie starsi są informowani za pośrednictwem ośrodków socjalnych, centrów informacji itp. Wszyscy wolontariusze są szkoleni do rozpowszechniania tych informacji. b. Międzypokoleniowość. - Osoby starsze stanowią część szerszego społeczeństwa poprzez działania międzypokoleniowe takie jak wystawy, doradztwo młodszym pokoleniom, oraz uczestnictwo w pracach Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. c. Wspólne zarządzanie. Aktywne uczestnictwo w zarządzaniu różnymi programami jest dla osób starszych możliwością rozwijania ich zdolności, prowadzi do zwiększonej pewności siebie i autentycznego uczestnictwa w życiu organizacji. 3.3 Mobilizacja społeczna Stowarzyszenia Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca są wiodącymi placówkami na poziomie lokalnym i krajowym w mobilizacji społecznej poprzez: a) Zwiększenie uprawnień Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca oraz ich partnerów i zapewnienie efektywności zarządzania programami. Zadania: - Rozwój strategii mobilizacji społeczeństwa. - Promowanie pracy Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca na poziomie krajowym i w oddziałach. - Planowanie i wdrażanie programów rekrutacji i szkoleń wolontariuszy. - Szkolenia dla opiekunów. - Społeczeństwo zmobilizowane przyczynia się do pracy z i opieki nad bliźnimi. b) Rozwijanie narzędzi komunikacji. - Efektywny system komunikacji w grupie interesu zapewnia łączność i przepływ informacji między programami Stowarzyszeń. c) Nawiązywanie partnerstw. - usługi wysokiej jakości są dostarczane poprzez wspólnie zaplanowane i zarządzane programy oraz działania na szczeblu lokalnym i krajowym.