doc2. SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB Negocjacje tymczasowo
download 
Reklamacja Transkrypt
2. SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB Negocjacje tymczasowo
POLSKA – INFORMACJA DO RAPORTU OKRESOWEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ’2002 __________________________________________________________________________________________ 2. SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB Negocjacje tymczasowo zamknięte 21 grudnia 2001 roku Instytucja wiodąca: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Instytucje współpracujące: Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Gospodarki oraz inne ministerstwa, w ramach swoich właściwości. POSTĘP DOSTOSOWAWCZY W OKRESIE WRZESIEŃ 2001 – MAJ 2002 1. Zmiany legislacyjne 1.1 Wdrożenie prawa - Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów.(Dz.U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42 i z 2002 r. Nr 23, poz.221) – weszła w życie 25 stycznia 2002 r., z wyjątkiem: art. 61 (dot. powołania Komitetów Organizacyjnych Izb Architektów, Izb Inżynierów Budownictwa oraz Urbanistów), który wszedł w życie 8 lutego 2001 r., art. 5 ust. 3 pkt. 6 (dot. członkostwa w Izbach Urbanistów obywateli UE posiadających odpowiednie kwalifikacje zawodowe) oraz art. 59 pkt. 3 (dot. wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie przez obywateli państw członkowskich UE), które wejdą w życie z dniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. • Zgodność z wymogami wspólnotowych aktów prawnych: ustawa wdraża Dyrektywę Rady 85/384/EWG z 10 czerwca 1985 r. w sprawie wzajemnego uznawania dyplomów, świadectw i innych dokumentów poświadczających kwalifikacje zawodowe w dziedzinie architektury, a także środków mających ułatwić rzeczywistą realizację prawa do swobodnego prowadzenia działalności gospodarczej oraz swobodnego świadczenia usług. - Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane (Dz.U. z 2001 r. Nr 129, poz. 1439) weszła w życie 13 lutego 2002 r., ale przepis artykułu 12a stosowany będzie od dnia przystąpienia Polski do UE. • Zgodność z wymogami wspólnotowych aktów prawnych: ustawa znowelizowała ustawę Prawo budowlane (poprzez dodanie art. 12a) w celu umożliwienia dopuszczania do wykonywania w Polsce zawodu osób, którym państwo członkowskie UE nadało tytuł zawodowy architekta za szczególnie wyróżniające się osiągnięcia w dziedzinie architektury. - Ustawa z dnia 25 lipca 2001 r. o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarskoweterynaryjnych, ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz o Inspekcji Weterynaryjnej oraz ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich - weszła w życie 13 lutego 2002 r. (Dz.U. z 2001 r. Nr 129, poz.1438). • Zgodność z wymogami wspólnotowych aktów prawnych: Przepisy ustawy mają charakter ramowy. Stanowią podstawę dalszych dostosowań legislacyjnych, które polegać będą na wydawaniu aktów wykonawczych m.in. w zakresie uznawania dyplomów lekarzy weterynarii pochodzących z krajów UE oraz swobodnego przepływu usług weterynaryjnych w ramach rynku wewnętrznego. - Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o zmianie ustawy o zawodzie lekarza oraz o zmianie innych ustaw (Dz.U. z 2001 r. Nr 126, poz. 1383) - weszła w życie 1 lutego 2002 r. Przepisy dotyczące obywateli państw członkowskich UE wejdą w życie z dniem uzyskania przez RP członkostwa w UE. • Zgodność z wymogami wspólnotowych aktów prawnych: ustawa implementuje przepisy prawa wspólnotowego poprzez rozszerzenie kręgu osób uprawnionych do podejmowania i wykonywania zawodu lekarza i lekarza stomatologa (dentysty) o obywateli państw członkowskich UE. Określa też zasady dostępu do wykonywania zawodu lekarza oraz wymogi 1 SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB - 2 POLSKA – INFORMACJA DO RAPORTU OKRESOWEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ’2002 __________________________________________________________________________________________ formalne, jakie muszą być spełnione w celu rozpoczęcia wykonywania zawodu. Ustawa realizuje zasadę swobody zakładania przedsiębiorstw i świadczenia usług (zakaz stosowania przez państwa członkowskie jakiejkolwiek dyskryminacji, szczególnie w zakresie wydawania zezwoleń wymaganych do prowadzenia praktyki lekarskiej, a także w zakresie rejestracji i członkostwa w organizacjach i instytucjach zawodowych). Ponadto, ustawa przewiduje wprowadzenie systemu automatycznego uznawania dyplomów uzyskanych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej. - Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o zmianie ustawy o samorządzie pielęgniarek i położnych – oczekuje na opublikowanie. Ustawa wchodzi w życie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej. • Zgodność z wymogami wspólnotowych aktów prawnych: 19 lutego 2002 r. Celem ustawy jest stworzenie podstawy prawnej do tworzenia ośrodków informacyjno-edukacyjnych przy naczelnych i okręgowych izbach pielęgniarek i położnych, tak aby umożliwić obywatelom państw członkowskich UE zamierzających wykonywać zawód pielęgniarki bądź położnej na obszarze Polski, uzyskiwanie informacji niezbędnych do wykonywania zawodu. Udzielane informacje dotyczyć będą zakresu niezbędnego do wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej, a w szczególności wymogów prawnych dotyczących wykonywania zawodu a także zasad etyki zawodowej pielęgniarki i położnej. Zgodnie z ustawą w celu prowadzenia działalności informacyjnej i edukacyjnej będą mogły być tworzone przy naczelnej oraz okręgowych izbach ośrodki informacyjno-edukacyjne. - Ustawa z 26 kwietnia 2002r. o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu – oczekuje na opublikowanie, wejdzie w życie z dniem członkostwa Polski w UE. • Zgodność z wymogami wspólnotowych aktów prawnych. Ustawa w pełni dostosowuje polskie prawo do przepisów Rozporządzenia (EWG) nr 1612/68 i zmieniających je Rozporządzeń (EWG) nr 312/76 i 2434/92, Rozporządzeń (EWG) nr 1408/71 i 574/72, Dyrektyw 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG. Ustaw zawiera następujące zmiany: 1. zmianę zakresu podmiotowego stosowania ustawy. Cudzoziemcom posiadającym obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej przyznaje się prawo do podejmowania i wykonywania pracy w Rzeczypospolitej Polskiej, bez konieczności uzyskania zezwolenia właściwego organu oraz prawo do świadczeń z tytułu pozostawania bez pracy. Prawo do wykonywania pracy bez konieczności uzyskania zezwolenia właściwego organu, przysługiwać będzie także członkom rodziny osoby posiadającej obywatelstwo państwa członkowskiego UE innego niż Rzeczypospolita Polska, nawet wówczas, gdy członek rodziny nie posiada obywatelstwa państwa będącego członkiem UE. 2. rozszerzenie kompetencji i nałożenie na ministra właściwego do spraw pracy, samorządu województwa i samorządu powiatowego obowiązku realizacji zadań wynikających z: - udziału we wspólnotowej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie świadczeń z tytułu bezrobocia, - realizacji zadań wynikających ze swobodnego przepływu pracowników pomiędzy państwami Wspólnoty, - pełnienia funkcji instytucji łącznikowej (minister właściwy do spraw pracy) i instytucji właściwej (wojewódzki urząd pracy) w zakresie wspólnotowej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. - Ustawa o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do podejmowania lub wykonywania niektórych działalności – oczekuje na publikacje. Przepisy ustawy wejdą w życie z dniem uzyskania przez RP członkostwa w UE. 2 SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB - 2 POLSKA – INFORMACJA DO RAPORTU OKRESOWEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ’2002 __________________________________________________________________________________________ Zgodność z wymogami wspólnotowych aktów prawnych: Ustawa jest zgodna z prawem wspólnotowym. Transponuje przepisy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 99/42/WE z 7.06.1999 r. ustanawiającej procedurę uznawania kwalifikacji w zakresie działalności zawodowych, objętych dyrektywami o liberalizacji i środkach przejściowych oraz uzupełniającej ogólne zasady uznawania kwalifikacji-innych niż zawody regulowane (Dyrektywa kwalifikowana do obszaru swobodny przepływ usług). Przepisy ustawy m.in.: wprowadzają zasadę równości dostępu i prawa wykonywania działalności przez obywateli państw członkowskich UE, wprowadzają zasadę uznawania w Polsce kwalifikacji wymaganych do wykonywania działalności przez obywateli państw członkowskich Unii, dają podstawę do powołania krajowego koordynatora w zakresie działalności objętych ustawą; wprowadzają upoważnienie do wydawania przepisów wykonawczych szczegółowo regulujących odbywanie stażu adaptacyjnego i przeprowadzenia testu umiejętności w postępowaniu o uznanie kwalifikacji. Do zapewnienia sprawnego funkcjonowania systemu niezbędne jest przyjęcie aktów wykonawczych. Ustawa wprowadza ponadto zmiany do ustawy z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych (Dz.U. z 2001 r., Nr 87, poz. 954) w związku ze zmianami do załączników C i D Dyrektywy 92/51/EWG wprowadzonymi Dyrektywą Komisji 2000/5/WE. -Ustawa z 18 kwietnia 2002 r. o zmianie ustawy o zawodzie lekarza – oczekuje na podpis Prezydenta RP, wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. • Zgodność z wymogami wspólnotowych aktów prawnych: Ustwa jest zgodna z prawem wspólnotowym. Wprowadza on m.in. przepisy umożliwiające uznawania specjalizacji medycznych oraz używanie tytułów specjalisty w związku z odpowiednimi regulacjami wspólnotowymi. Określone zostały zasady posługiwania się w Polsce przez lekarzy będących obywatelami UE tytułem lub stopniem naukowym. - Rozporządzenie ministra właściwego do spraw zdrowia określającego zakres znajomości języka polskiego w mowie i piśmie konieczny do wykonywania zawodu lekarza, lekarza stomatologa – podpisane przez Ministra Zdrowia 30 kwietnia 2002 r., oczekuje na opublikowanie. - Rozporządzenie ministra właściwego do spraw zdrowia określającego wykaz podmiotów udzielających lekarzom będącym obywatelami państw członkowskich UE zamierzających lub wykonujących zawód lekarza na stałe lub czasowo na terenie RP, niezbędnych informacji w zakresie ogólnych zasad wykonywania zawodu lekarza – podpisane przez Ministra Zdrowia 30 kwietnia 2002 r., oczekuje na opublikowanie. - Rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie standardów kształcenia pielęgniarek i położnych w szkołach wyższych i wyższych szkołach zawodowych– Dz.U. z 2002 r. nr 55, poz. 499 - Rozporządzenia ministra właściwego do spraw zdrowia określającego szczegółowy zakres znajomości języka polskiego w mowie i piśmie konieczny do wykonywania zawodu pielęgniarki, położnej – przekazane do publikacji 1.2. Transpozycja prawa - Projekt ustawy o zmianie ustawy o izbach aptekarskich i ustawy Prawo farmaceutyczne - przyjęty przez Radę Ministrów 12 marca 2002 r. i skierowany do Sejmu 8 kwietnia 2002 r. • Zgodność z wymogami wspólnotowych aktów prawnych. Projekt zawiera przepisy dotyczące wzajemnego uznawania dyplomów, świadectw i innych tytułów w dziedzinie farmacji. W projekcie uwzględnione zostały szczegółowe wymagania kwalifikacyjne uprawniające do podejmowania i wykonywania zawodu farmaceuty oraz wymagania formalne niezbędne do wypełnienia przez osoby, które zamierzają świadczyć w Polsce usługi. Zdefiniowano również zakres praktyki zawodowej farmaceutów. Projektowana nowelizacja wprowadza zmiany w obowiązującym dotychczas systemie kształcenia, które głównie dotyczą kształcenia praktycznego. Wprowadza się 6-miesięczny staż apteczny na V roku studiów farmaceutycznych. Przewiduje, że 3 SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB - 2 POLSKA – INFORMACJA DO RAPORTU OKRESOWEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ’2002 __________________________________________________________________________________________ po akcesji Polski do UE prawo do wykonywania zawodu farmaceuty przez osobę będącą obywatelem państwa członkowskiego UE będzie stwierdzać okręgowa izba aptekarska. - Projekt ustawy o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej - przyjęty przez Radę Ministrów 19 marca 2002 r. i skierowany do Sejmu 29 marca 2002 r. • Zgodność z wymogami wspólnotowych aktów prawnych: Projekt jest zgodny z prawem wspólnotowym. Zgodnie z projektem ustanowione zostaną m.in. nowe kompetencje samorządów zawodowych adwokatów i radców prawnych, takie jak: prowadzenie listy prawników zagranicznych; prowadzenie postępowań o wpis na listę prawników zagranicznych i skreślanie z tej listy; nadzór nad wykonywaniem stałej praktyki w Polsce przez prawników zagranicznych wpisanych na listę prawników zagranicznych, w tym prowadzenie postępowań dyscyplinarnych przeciwko nim; prowadzenie postępowań o wpis – na uproszczonych zasadach – prawników z UE na listę adwokatów lub listę radców prawnych, w tym przeprowadzanie testu umiejętności i podejmowanie decyzji w przedmiocie ewentualnego zwolnienia z tego testu; współpraca z organami samorządów adwokackich innych państw w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań związanych z dopuszczaniem prawników zagranicznych doświadczenia pomocy prawnej w Polsce oraz wykonywaniem nadzoru nad ich działalnością w Polsce. -Projekt ustawy o zasadach i warunkach wjazdu i pobytu obywateli Unii Europejskiej oraz członków ich rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - przyjęty przez Radę Ministrów 16 kwietnia 2002 r. i przekazany Sejmowi. • Zgodność z wymogami wspólnotowych aktów prawnych: Projekt ustawy transponuje do polskiego porządku prawnego podstawowe akty prawa wspólnotowego odnoszące się zasady swobodnego przepływu osób (Rozporządzenia nr 1612/68 i 1251/70 oraz Dyrektywy nr 64/221/EWG, 68/360/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG, 93/96/EWG). W projekcie ustawy określone zostały zasady i warunki wjazdu do Polski i pobytu na jej terytorium obywateli Unii Europejskiej oraz członków ich rodzin. Postanowienia ustawy obejmować też będą obywateli państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego i członków ich rodzin (państwa te na podstawie umów zawartych z Unią Europejską korzystają ze swobody przepływu osób). Obywatel Unii będzie mógł wjechać do Polski na podstawie ważnego dokumentu podróży albo innego dokumentu potwierdzającego tożsamość i obywatelstwo. Członek jego rodziny, nie będący obywatelem Unii, będzie musiał posiadać poza dokumentem podróży także wizę, chyba, że jest obywatelem państwa, które zawarło z Polską umowę o częściowym lub całkowitym zniesieniu obowiązku wizowego. Pobyt obywatela Unii i członka jego rodziny w Polsce dłuższy niż 3 miesiące wymagać będzie zezwolenia na pobyt lub zezwolenia na pobyt czasowy, przy czym zasadą jest zezwolenie na pobyt, natomiast zezwolenia na pobyt czasowy udzielać się będzie w przypadkach wskazanych w ustawie. Wymóg uzyskania zezwolenia nie będzie dotyczyć osób, wykonujących w Polsce pracę, wolny zawód lub prowadzących działalność gospodarczą, jeżeli stałe miejsce ich zamieszkania znajdować się będzie się na terytorium innego państwa członkowskiego, do którego powracają co najmniej raz w tygodniu. Zezwolenie na pobyt udzielane będzie obywatelowi Unii, jeśli: wykonywać będzie w Polsce pracę, wolny zawód lub prowadzić we własnym imieniu działalność gospodarczą dłużej niż 12 miesięcy albo posiadać będzie ubezpieczenie zdrowotne oraz środki wystarczające na pokrycie kosztów pobytu, bez potrzeby korzystania ze świadczeń polskiej pomocy społecznej. Prawo wjazdu i pobytu będą mieć również osoby, które uzyskały w Polsce uprawnienia emerytalne lub rentowe, choćby nawet nie posiadały wystarczających środków na pokrycie kosztów pobytu. Udzielone zezwolenie obejmować będzie również członków rodziny obywatela Unii. Dokumentami potwierdzającymi uzyskane zezwolenie będą karta pobytu obywatela Unii, którą wydawać się będzie obywatelowi Unii oraz dokument pobytu wydawany członkowi rodziny obywatela Unii, nie posiadającemu obywatelstwa Unii. Obywatel Unii lub członek jego rodziny będzie mógł być wydalony z Polski jedynie ze względu na konieczność ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz z powodu zagrożenia bezpieczeństwa i obronności państwa. Decyzje w sprawach zezwoleń na pobyt i na pobyt 4 SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB - 2 POLSKA – INFORMACJA DO RAPORTU OKRESOWEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ’2002 __________________________________________________________________________________________ czasowy, a także karty pobytu obywatela Unii i dokumenty pobytu, wydawać będzie wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamierzonego pobytu obywatela UE w Polsce. Właściwy wojewoda także będzie przedłużać i cofać wydane wcześniej zezwolenia. Organem odwoławczym od decyzji wojewody będzie Prezes Urzędu ds. Repatriacji i Cudzoziemców. 2. Zmiany instytucjonalne 2.1. Wzmocnienie instytucjonalne wynikające z Planu Działania A. Uznawanie kwalifikacji zawodowych Zgodnie z ustawą o działach administracji rządowej minister kierujący działem administracji rządowej jest właściwy w sprawach uznawania kwalifikacji w zawodach regulowanych należących do tego działu. Minister może, w drodze rozporządzenia, upoważnić do wykonywania zadań w sprawie uznawania kwalifikacji podległą mu jednostkę organizacyjną, samorząd zawodowy, organizację gospodarczą lub organ rejestrowy. Rozwiązanie to jest obecnie rozważane przez niektórych ministrów. Funkcję ośrodka informacji dla obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, w zakresie systemu ogólnego uznawania kwalifikacji zawodowych, zgodnie z art. 9 Dyrektywy 89/48/EWG, art. 13 Dyrektywy 92/51/EWG oraz art. 10 Dyrektywy 1999/42/WE będzie pełniło Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej. Biuro zostało powołane Zarządzeniem Nr 16 Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 listopada 1998 r. Biuro jest polskim przedstawicielem w sieci ośrodków ENIC/NARIC. 19 stycznia 2002 r. odbył się walny zjazd samorządu zawodowego architektów, podczas którego zostały wybrane organy Krajowej Izby Architektów. Do 25 stycznia 2002 r. odbyły się zjazdy i zostały wybrane organy 16 okręgowych izb architektów (zgodnie z istniejącym podziałem administracyjnym kraju tj. w każdym z 16 województw). Z dniem 19 kwietnia 2002 r., zgodnie z art. 62 ustawy o samorządzie zawodowym architektów, inżynierów budownictwa i urbanistów okręgowe izby architektów przejęły zadania rządowe wykonywane do tej pory przez wojewodów, w zakresie nadawania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie w specjalności architektonicznej do projektowania bez ograniczeń. 19 kwietnia 2002 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 kwietnia 2002 r. w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej architektów oraz inżynierów budownictwa (Dz.U. Nr 41, poz. 367), wprowadzające obowiązek ubezpieczenia członków izb architektów od odpowiedzialności cywilnej za szkody, które mogą wyniknąć w związku z wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. B. Udział we wspólnotowej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego Przygotowanie polskiej administracji (właściwych władz i instytucji) do funkcjonowania we wspólnotowej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, prowadzone jest w ramach programu Consensus III – włączenie polskiego systemu zabezpieczenia społecznego do wspólnotowego systemu koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego – przygotowanie do zadań koordynacyjnych. Realizacja programu rozpoczęła się w sierpniu 2001 r. 1) Zespół A – Kwestie prawne - Opracowano katalog świadczeń podlegających koordynacjiOpracowano projekty załączników do Rozporządzeń (EWG) nr 1408/71 i 574/72 i w tych ramach przeprowadzono cykl seminariów poświęconych tym propozycjom, jak również prowadzono konsultacje z ekspertami Komisji Europejskiej. Przewiduje się zakończenie prac nad załącznikami w październiku 2002 r. - Prowadzono prace nad analizami porównawczymi polskiego systemu ubezpieczeń społecznych z odpowiednimi regulacjami unijnymi; przygotowano wnioski dla polskiego ustawodawstwa oraz polskich władz i instytucji właściwych, - Podjęto prace nad analizą orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w dziedzinie zabezpieczenia społecznego pracowników migrujących za okres 1969-1994 oraz 1997-2001. 5 SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB - 2 POLSKA – INFORMACJA DO RAPORTU OKRESOWEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ’2002 __________________________________________________________________________________________ - Przetłumaczono na język angielski najważniejsze polskie akty prawne z dziedziny prawa ubezpieczeń społecznych, - Trwają prace nad stworzeniem komputerowej bazy polskich aktów prawnych z dziedziny zabezpieczenia społecznego i odpowiednich regulacji wspólnotowych. 2) Zespół B – Standardowe formularze Dokonano analizy formularzy E oraz sposobu ich przekazywania, przeprowadzona została analiza zaplecza informatycznego w systemie urzędów pracy. - Zorganizowano cykl seminariów na temat stosowania standardowych formularzy. Eksperci szwedzcy opracowali raport Różne podejścia do stosowania formularzy w postaci elektronicznej. Raport stworzył podstawy dla zidentyfikowania dalszych zadań zespołu B (budowa elektronicznej bazy formularzy E oraz przygotowanie rozwiązań dotyczących zarządzania formularzami i ich dystrybucją). Przygotowany zostanie raport zawierający rekomendacje dotyczące rozwoju organizacyjnego i infrastrukturalnego systemu informatycznego do przechowywania formularzy. Standardowe formularze są sukcesywnie tłumaczone na język polski. Trwają prace nad opracowaniem ich elektronicznej wersji. 3) Zespół C – Procesy, w tym: C–1 – Skuteczne działanie jednostek organizacyjnych władz właściwych, instytucji właściwych i instytucji łącznikowych - Podjęto działania zmierzające do stworzenia infrastruktury administracyjnej i nawiązania współpracy międzynarodowej w dziedzinie wspólnotowej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Przygotowane zostało memorandum na temat kluczowych zagadnień w zakresie skutecznego działania jednostek organizacyjnych władz właściwych, instytucji właściwych i instytucji łącznikowych. C–2 – Procedury administracyjne dotyczące rozpatrywania przez polską administrację wniosków o świadczenia z zabezpieczenia społecznego. Podjęto analizę procedur rozpatrywania przez polską administrację wniosków o świadczenia z zabezpieczenia społecznego. Opracowano katalog świadczeń emerytalno–rentowych przyznawanych i wypłacanych przez ZUS i KRUS, katalog świadczeń rodzinnych przyznawanych i wypłacanych przez ZUS, katalog świadczeń w razie choroby i macierzyństwa przyznawanych i wypłacanych przez ZUS oraz katalog świadczeń w odniesieniu do bezrobotnych. Opracowano materiał zawierający opis aktualnie stosowanych procedur przy dokonywaniu eksportu polskich świadczeń osobom uprawnionym zamieszkałym za granicą. Opracowano też dokument zawierający opis stosowanych procedur przy realizacji umów międzynarodowych o zabezpieczeniu społecznym w zakresie tymczasowego delegowania pracowników. 4) Zespół D – Koszt świadczeń medycznych Trwają prace nad trybem zwrotu kosztów oraz formy rozliczeń. Zakończony został etap identyfikacji i gromadzenia danych. Opracowany został raport, zawierający m.in. uwagi o obowiązującym w Polsce systemie refundacji kosztów leczenia, cennikach usług medycznych oraz komentarz na temat organizacji systemu ochrony zdrowia Opracowano także propozycję metody analizy przepływu turystów i osób bezrobotnych. 5) Zespół E – TESS Przeanalizowano problematykę elektronicznej obróbki formularzy oraz wymiany informacji. W Krajowym Urzędzie Pracy dokonano analizy bazy informatycznej urzędów pracy. Podjęto analizę 6 SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB - 2 POLSKA – INFORMACJA DO RAPORTU OKRESOWEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ’2002 __________________________________________________________________________________________ posiadanych i potrzebnych danych statystycznych, które będą musiały być przekazywane do Komisji Europejskiej. 6) Zespół F – Informacja i szkolenia Przeanalizowano zagadnienia sposobu rozpowszechniania informacji, ustalono odbiorców informacji i hierarchię kanałów informacji. Opracowano ‘Strategię Informacyjną dla wszystkich polskich beneficjentów umowy’. Wydano w języku polskim broszurę UE "Twoje prawa podczas przemieszczania się po terytorium Unii Europejskiej". Opracowano projekt strategii szkoleniowej na temat uprawnień osób przemieszczających się na terytorium Wspólnoty do świadczeń z zakresu zabezpieczenia społecznego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zorganizował w dniach 22-24 maja 2002 r. seminarium, którego podstawowym tematem było przedstawienie, wynikających ze sporządzonych przez ekspertów polskich i szwedzkich ekspertyz, wniosków dotyczących stanu polskiego ustawodawstwa, jego zgodności z przepisami wspólnotowymi i orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości oraz propozycji kierunków zmian polskiego ustawodawstwa spowodowanych koniecznością stosowania z chwilą przystąpienia do Unii Europejskiej, przepisów Rozporządzeń (EWG) nr 1408/71 i 574/72. Na seminarium tym został zaprezentowany także projekt strategii szkoleniowej dla urzędników administracji zabezpieczenia społecznego (władz i instytucji właściwych), którzy będą realizować przepisy wymienionych rozporządzeń. Seminarium było adresowane do szefów instytucji i organizacji, które na szczeblu krajowym mają zapewnić niezbędne warunki dla realizacji przepisów Unii Europejskiej w sferze zabezpieczenia społecznego. 2.2. Pozostałe działania prowadzące do wzmocnienia instytucjonalnego W ramach przygotowania polskich służb zatrudnienia do funkcjonowania w systemie EURES podjęto realizację projektu budowy instytucji i procedur współpracy transgranicznej w dziedzinie systemu informacji o wolnych miejscach pracy w obszarach przygranicznych Polski i Słowacji, we współpracy z ANPE. INNE ZREALIZOWANE DZIAŁANIA Rozpoczęte prace legislacyjne - Projekt ustawy – Ordynacja wyborcza do Parlamentu Europejskiego - w trakcie uzgodnień międzyresortowych. Projekt ustawy transponuje do polskiego porządku prawnego Dyrektywę Rady 93/109/WE z 6 grudnia 1993 r. określającą szczegółowe zasady korzystania z prawa do głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego dla obywateli Unii zamieszkałych w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami (OJ L 329/93, 30.12.1993). - Projekt ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym, ustawy o samorządzie województwa znajduje się na etapie uzgodnień międzyresortowych. Celem projektu jest dostosowanie polskiego prawa do art. 19 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE) oraz Dyrektywy Rady 94/80/WE z 19 grudnia 1994 r. określającej szczegółowe zasady korzystania z prawa do głosowania i kandydowania w wyborach lokalnych dla obywateli UE zamieszkałych w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami (OJ L 368/94, 31.12.1994). Ustawa wejdzie w życie z dniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. - Projekt rozporządzenia ministra właściwego do spraw architektury i budownictwa określającego szczegółowe zasady i tryb postępowania dyscyplinarnego - na etapie uzgodnień wewnątrzresortowych w Ministerstwie Infrastruktury. Planowany termin wydania II kw. 2002 r. - Projekt rozporządzenia ministra właściwego do spraw rolnictwa określającego tryb postępowania w sprawach o stwierdzenie prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii oraz szczegółowe zasady 7 SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB - 2 POLSKA – INFORMACJA DO RAPORTU OKRESOWEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ’2002 __________________________________________________________________________________________ prowadzenia listy lekarzy weterynarii posiadających prawo wykonywania zawodu - na etapie projektowania. Wydanie rozporządzenia przewidziane jest w II kwartale 2002 r. - Projekt rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej architektów oraz inżynierów budownictwa – w końcowej fazie prac. - Projekt rozporządzenia ministra właściwego do spraw zdrowia określające wzory dokumentów prawa wykonywania zawodu - wstępnie opracowany. Zawarte umowy dwustronne W okresie sprawozdawczym nie doszło do zawarcia żadnych nowych umów dwustronnych w zakresie zabezpieczenia społecznego. Kontynuowane były wcześniej rozpoczęte negocjacje z Holandią i Finlandią oraz prace proceduralne zmierzające do ratyfikacji (Hiszpania) bądź podpisania (Włochy) już wynegocjowanych tekstów umów lub porozumień wykonawczych (Luksemburg, Hiszpania). Konsultacje, szkolenia, ekspertyzy 14 września 2001 r. w Brukseli przeprowadzone zostały konsultacje z ekspertami Komisji Europejskiej dotyczące polskich propozycji zapisów do załączników do Rozporządzeń (EWG) nr 1408/71 i 574/72. W dniach 29-30 października 2001 r. w Warszawie odbyło się seminarium z udziałem ekspertów brytyjskich, dotyczące systemu ogólnego uznawania kwalifikacji zawodowych. W seminarium uczestniczyli przedstawiciele ministerstw i jednostek centralnych, które będą odpowiedzialne za uznawanie kwalifikacji zawodowych w Polsce. Ponadto, Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu wydało opracowanie pt. „Ogólny system uznawania kwalifikacji zawodowych. Dokumenty”, które zostanie przekazane wszystkim zainteresowanym instytucjom. 16 listopada 2001 r. w Brukseli odbyły się konsultacje techniczne dotyczące wzajemnego uznania kwalifikacji dentystów. 14 grudnia 2001 r. w Brukseli przeprowadzone zostały konsultacje techniczne w sprawie warunków przyszłego udziału Polski we wspólnotowej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. W dniach 12-14 marca 2002 r. odbyła się w Ministerstwie Zdrowia i Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi misja przeglądowa (tzw. peer review) mająca na celu ocenę przygotowania Polski w zakresie wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych, odpowiednio, w zawodach medycznych (MZ) i lekarza weterynarii (MRiRW) objętych dyrektywami sektorowymi. Równolegle przeprowadzone peer revier w Krajowej Izbie Lekarsko-Weterynaryjnej także dotyczyło oceny przygotowań w zakresie wzajemnego uznawania kwalifikacji w zawodzie lekarza weterynarii. Od września 2001 r. do maja 2002 r. w ramach realizacji Projektu Consensus III – Włączenie polskiego systemu zabezpieczenia społecznego do wspólnotowego systemu koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego – przygotowania do zadań koordynacyjnych zorganizowanych zostało 61 seminariów i szkoleń w ramach poszczególnych komponentów projektu. W ramach tych szkoleń i seminariów przeszkolono 124 osoby. Cześć realizacji projektu Consensus III stanowiły również wizyty studyjne: - ekspertów szwedzkich w I Oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie, w Inspektoracie Mokotów( 6 listopada 2001 r.) - ekspertów szwedzkich w polskich instytucjach ochrony zdrowia, - dwie wizyty studyjne ekspertów polskich w krajach członkowskich Unii Europejskiej. Zespół Zadaniowy A ds. kwestii prawnych (Belgia i Luksemburg): zapoznanie się z organizacją i pracą Komisji Europejskiej i Komisji Administracyjnej ds. Zabezpieczenia Społecznego Pracowników Migrujących, przeprowadzenie dyskusji merytorycznych dotyczących załączników do Rozporządzeń 1408/71 i 574/72, a także wizyta w Europejskim Trybunale Sprawiedliwości. Zespół Zadaniowy D ds. kosztów świadczeń medycznych: (Szwecja i Wielka Brytania) zapoznanie się z organizacją i pracą 8 SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB - 2 POLSKA – INFORMACJA DO RAPORTU OKRESOWEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ’2002 __________________________________________________________________________________________ instytucji zabezpieczenia społecznego w Szwecji i Wielkiej Brytanii, analiza modeli ustalania cen i zasad rozliczania kosztów świadczeń medycznych. OGÓLNE PODSUMOWANIE Wdrożenie i transpozycja prawa W okresie sprawozdawczym w obszarze „Swobodny przepływ osób” osiągnięty został znaczący postęp dostosowawczy w zakresie działań legislacyjnych. Weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych, ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz o Inspekcji Weterynaryjnej, ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich. Ponadto, weszła w życie ustawa o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budowlanych oraz urbanistów oraz ustawa o zmianie ustawy o zawodzie lekarza oraz o zmianie innych ustaw. Sejm przyjął nastepujące ustawy: - o zmianie ustawy o zawodzie lekarza; - o zmianie ustawy o samorządzie pielęgniarek i położnych; - o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu; - o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskich kwalifikacji do podejmowania lub wykonywania niektórych działalności. Rada Ministrow przyjęła i przekazała do Sejmu nastepujące projekty ustaw: - o zmianie ustawy o izbach aptekarskich oraz ustawy Prawo farmaceutyczne; - o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczpospolitej Polskiej; - o zasadach i warunkach wjazdu i pobytu obywateli Unii Europejskiej oraz członków ich rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W celu pełnego dostosowania polskiego prawa do acquis w obszarze „Swobodny przepływ osób” oraz realizacji zobowiązań negocjacyjnych przewiduje się kolejną nowelizację ustawy o zawodzie lekarza pod kątem zmiany tytułu zawodowego „lekarz stomatolog” na tytuł zawodowy „lekarz dentysta” oraz pod kątem wdrożenia postanowień Dyrektywy 2001/19/EWG. Przyjęcie ustawy przez Radę Ministrów przewidziane jest na listopad 2002 r. Analiza Raportu z peer review przeprowadzonego w dniach 1214 marca 2002 r. będzie stanowić podstawę do ewentualnych dalszych prac legislacyjnych. W zakresie praw obywatelskich przewiduje się m.in. przyjęcie projektu ustawy – Ordynacja wyborcza do Parlamentu Europejskiego (w trakcie uzgodnień międzyresortowych). Projekt ustawy transponuje do polskiego porządku prawnego Dyrektywę Rady 93/109/WE z 6 grudnia 1993 r. określającą szczegółowe zasady korzystania z prawa do głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego dla obywateli Unii zamieszkałych w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami. Na etapie uzgodnień międzyresortowych znajduje się także projekt ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym, ustawy o samorządzie województwa. Celem przedłożonego projektu ustawy jest dostosowanie polskiego prawa do art. 19 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE) oraz Dyrektywy Rady 94/80/WE z 19 grudnia 1994 r. określającej szczegółowe zasady korzystania z prawa do głosowania i kandydowania w wyborach lokalnych dla obywateli Unii zamieszkałych w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami. Dostosowania instytucjonalne Omówione działania w zakresie dostosowań instytucjonalnych wskazują, że nastąpił wyraźny postęp.. Przygotowanie polskiej administracji (kompetentnych władz i instytucji) do funkcjonowania we wspólnotowej koordynacji programów zabezpieczenia społecznego, prowadzone jest w ramach projektu Phare’99.Będzie on kontynuowany w roku 2002 i 2003 w formie dwóch odrębnych 9 SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB - 2 POLSKA – INFORMACJA DO RAPORTU OKRESOWEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ’2002 __________________________________________________________________________________________ projektów realizowanych na rzecz Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministerstwo Zdrowia. W celu powołania i przygotowania odpowiednich instytucji do uznawania kwalifikacji, kontynuowane są prace nad przygotowaniem aktów prawnych, które nadadzą kompetencje podległym poszczególnym ministrom jednostkom lub samorządom zawodowym, organizacjom gospodarczym lub organom rejestrowym do podejmowania decyzji o uznaniu kwalifikacji (w przypadku podjęcia przez ministra kierującego działem administracji rządowej decyzji o upoważnieniu podległej jednostki, samorządu zawodowego, organizacji gospodarczej lub organu rejestrowego do przeprowadzania postępowania w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych i wydawania decyzji w tej sprawie). 10 SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB - 2
