POSOCZNICA - CO TO JEST ? JAK JEJ ZAPOBIEGAĆ? Posocznica

POSOCZNICA - CO TO JEST ? JAK JEJ ZAPOBIEGAĆ?
Posocznica jest uogólnionym zakażeniem bakteryjnym, w którym dochodzi do
krążenia drobnoustrojów we krwi. Najczęstszym powikłaniem jest wstrząs septyczny, który
charakteryzuje się nagłą niewydolnością krążenia, zwykle i niedociśnieniem i zaburzeniami
pracy wielu narządów, niejednokrotnie doprowadzając do zgonu chorego.
Etiologia posocznicy nie jest jednolita. Najczęściej wywołana jest zakażeniami ziarniakami
ropotwórczymi takimi jak: gronkowce, paciorkowce, pneumokoki, meningokoki i inne
czynniki bakteryjne.
Inwazyjna choroba meningokokowa wywołana jest Gram (-) dwoinką zapalenia opon
mózgowo-rdzeniowych, wśród których wyróżnia się co najmniej 13 grup serologicznych.
Spośród nich grupy określone jako A,B,C są odpowiedzialne za około 90 % zachorowań
powodowanych przez meningokoki. Wyłącznym, naturalnym rezerwuarem meningokoków
jest człowiek, a źródłem zakażenia zarówno chory jak i bezobjawowy nosiciel. Drobnoustroje
te kolonizują jamę nosowo-gardłową i są przenoszone drogą kropelkową lub przez kontakt
bezpośredni. Okres wylęgania inwazyjnej choroby meningokokowej może wynosić 2-10 dni,
średnio 3-4 dni. Wrotami zakażenia jest górny odcinek dróg oddechowych, stąd bakterie
dostają się do krwioobiegu, czego wynikiem są powikłania ze strony innych narządów np.
zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie płuc, osierdzia i wsierdzia oraz inne
uszkodzenia narządowe. Niekiedy w postaci posocznicy „piorunującej” występuje zespół
wykrzepiania wewnątrznaczyniowego z wylewami krwawymi do nadnerczy (Zespół
Waterhouse-Friderichsena), będący niekorzystnym czynnikiem rokowniczym.
Dotychczas brak jest szczepionki skojarzonej zapobiegającej wszystkim serotypom
meningokoków. Szczepionka jest zalecana w kalendarzu szczepień ochronnych. Na świecie
nie ma szczepionki przeciwko serotypowi B.
Zapobieganie inwazyjnej chorobie meningokokowej (posocznicy, sepsie):

przede wszystkim stosowanie immunoprofilaktyki czyli szczepień, które daja
odpornośc na ok. 3 lata (dostępne są preparaty szczepionkowe p/grupom
serologicznym typu A i C). Dzieci po ukończeniu 2 miesiąca życia do 12 miesiąca
życia włącznie, powinny otrzymać 3 dawki szczepionki w odstępach, co 4 tygodnie.
Dzieci po ukończeniu 1 roku życia, młodzież i dorośli otrzymują tylko 1 dawkę
szczepionki!
O szczepieniu decyduje lekarz;
a ponadto unikanie ryzykownych zachowań, między innymi:

dbałość o wzmocnienie odporności poprzez np. prawidłowe odżywianie się, ruch na
świeżym powietrzu, ale unikanie wyczerpującego wysiłku fizycznego jak również
nadmiernego stresu,
 nie lekceważenie nawet niewielkich stanów zapalnych, np. zatok, zębów
 zgłoszenie się do lekarza, jeśli od kilku dni, pomimo leczenia, utrzymują się
następujące objawy: podwyższona (powyżej 38°C) lub obniżona (poniżej 36°C)
temperatura ciała, przyspieszony oddech i bicie serca, dreszcze, wymioty, biegunka,
spadek ciśnienia krwi
 zasłanianie usta podczas kichania i kaszlu,
 dbałość o higienę np. poprzez częste mycie dłoni,
 unikanie pocałunków z osobami przypadkowo poznanymi,
 używanie chusteczek jednorazowych,
 nie dopuszczanie do nadmiernego zagęszczenia pomieszczeń,
 nie picie z jednego naczynia: szklanki, kubka, butelki, kartonika ze słomką,
 nie jedzenie tej samej kanapki, loda (nie dawać tzw. gryzów),
 nie jedzenie z jednego talerza,
 nie używanie tych samych sztućców,
 nie pożyczanie sobie szminki, błyszczyka,
 nie palenie tego samego papierosa.
PROFILAKTYKA- CO JEST NAJWAŻNIEJSZE!!!!!
Najważniejsze znaczenie w zwiększeniu szans na przeżycie osoby zakażonej ma czas
od momentu wystąpienia objawów ( tj. wysoka gorączka powyżej 38 st. C, zmiany zatorowe
na skórze w postaci wybroczyn, gwałtownie pogarszający się stan zdrowia) do udania się z
dzieckiem do lekarza, szpitala. Jedynie szybka fachowa pomoc lekarska w oddziale
intensywnej opieki medycznej daje takie szanse oraz szybkie podanie antybiotyku. Wcześniej,
aby ustalić przyczynę zachorowania należy pobrać od osoby chorej materiał do badań.
Ponieważ inwazyjna choroba meningokokowa szerzy się drogą kropelkową i przez bliski
kontakt z osobą zakażoną, w profilaktyce duże znaczenie ma także zachowanie
podstawowych zasad higieny w bliskim otoczeniu, zwłaszcza małych dzieci tj.nie korzystanie
z wspólnych naczyń, smoczków, łyżek itp., nie kontaktowanie się dorosłych osób
przyziębionych, z infekcją, z małymi dziećmi, nie całowanie małych dzieci bezpośrednio w
usta.
Państwowa Inspekcja Sanitarna obejmuje nadzorem otoczenie pacjenta chorego poprzez
pobieranie wymazów z nosogardzieli w kierunku ewentualnego nosicielstwa ( ok.10 %
społeczeństwa może być nosicielami bezobjawowymi) oraz udział w wdrażaniu
chemioprofilaktyki ( ewentualny antybiotyk ustala lekarz pierwszego kontaktu)
W przypadku zaistniałych wątpliwości wszelkich wyjaśnień na temat procedur dotyczących
postępowania przeciwepidemicznego udziela Państwowa Inspekcja Sanitarna.
Szczegółowe informacje znajdują się także na stronie internetowej www.meningokoki.com.pl
oraz www.gis.gov.pl