Misjolodzy 13.p65 - Świętowojciechowa Rodzina Misyjna

Transkrypt

Misjolodzy 13.p65 - Świętowojciechowa Rodzina Misyjna
Misjolodzy polscy
Informator
Studia i Materia³y Misjologiczne
Dotychczas ukaza³y siê:
1. Jaros³aw Ró¿añski, Misje a promocja ludzka wed³ug dokumentów soborowych i posoborowych oraz praktyki misyjnej Koœcio³a, Warszawa 2001.
2. Ewangelia miêdzy tradycj¹ a wspó³czesnoœci¹ afrykañsk¹, Jaros³aw
Ró¿añski OMI i Pawe³ Szuppe (red.), Warszawa 2004.
ks. Franciszek Jab³oñski
Misjolodzy polscy
Informator
Warszawa 2005
Recenzent:
ks. prof. dr hab. W³adys³aw Kowalak SVD
© Franciszek Jab³oñski 2005
All rights reserved
[email protected]
www.srm.gniezno.opoka.org.pl
ISBN 83-86271-71-X
Wydawca:
Missio Polonia
Wydawnictwo Papieskich Dzie³ Misyjnych
Skwer. Kard. Stefana Wyszyñskigo 9, 01-015 Warszawa
tel. 022 – 838 29 44, fax 022 – 838 00 08
e-mail: [email protected]
www.missio.org.pl
Spis treœci
Wykaz skrótów ....................................................................................................... 7
Wstêp ..................................................................................................................... 9
Spis misjologów .................................................................................................... 13
Promotorzy i doktoranci ...................................................................................... 15
Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW ............................................................. 17
Biogramy .............................................................................................................. 35
Wybrane artyku³y misjologów .............................................................................. 53
Ogólnopolskie spotkania misjologów ................................................................. 101
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej ...................................... 105
Statystyka prac ............................................................................................... 105
Teologia misji ................................................................................................ 106
Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Afryki ................................................. 119
Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Ameryki ............................................. 128
Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Australii i Oceanii .............................. 131
Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Azji .................................................... 133
Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Europy i Wschodu .............................. 137
Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Polski ................................................. 138
Prace typowo religioznawcze ........................................................................ 144
Pozosta³e ....................................................................................................... 151
Charakterystyka wybranych prac naukowych .................................................... 155
Zakoñczenie ....................................................................................................... 175
Zusammenfassung .............................................................................................. 177
Bibliografia ......................................................................................................... 179
Skorowidz autorów prac naukowych ................................................................. 181
Wykresy
Zdjêcia
Wykaz skrótów
AATK
ABMP
ACh
ACr
AK
AKK
AMis
BIATK
BKaz
BMAG
BMiss
ATK
ChS
ComP
CT
Cur
CzST
EA
EK
GE
G³Kat
GN
HD
HW
IM
KAI
Kat
KUL
MD
Mis
MDz
MKAP
NG
Archiwum Akademii Teologii Katolickiej
„Animator. Biuletyn Misyjno-Pastoralny”
„Apostolstwo Chorych”
„Analecta Cracoviensia”. Studia Philosophico-Teologica
„Ateneum Kap³añskie”
Archidiecezjalne Kolegium Katechetyczne w GnieŸnie
„Annales Missiologicae Posnanienses”, nastêpnie zamieniono tytu³ na „Annales
Misiologici Posnanienses”
„Biuletyn Informacyjny ATK”
„Biblioteka Kaznodziejska”
„Biuletyn Misyjny Archidiecezji GnieŸnieñskiej”
„Breviarium Missionum”. Wybór dokumentów Koœcio³a dotycz¹cych dzie³a misyjnego
Akademia Teologii Katolickiej - Warszawa
„Chrzeœcijanin w Œwiecie”
„Communio”. Miêdzynarodowy Przegl¹d Teologiczny
„Collectanea Theologica”
„Currenda”. Pismo urzêdowe diecezji tarnowskiej
„Czêstochowskie Studia Teologiczne”
„Echo z Afryki”
Encyklopedia Katolicka
„G³oœcie Ewangeliê”. Pismo Referatu Misyjnego Kurii Tarnowskiej
„G³os Katolicki”
„Goœæ Niedzielny”
„Homo Dei”
„Horyzonty Wiary”
Informacje Misyjne – [w tytule „IdŸcie na ca³y œwiat”] – pismo Referatu Misyjnego Kurii Metropolitalnej w Krakowie
„Katolicka Agencja Informacyjna”
„Katecheta”. Dwumiesiêcznik poœwiêcony zagadnieniom nauczania religii
Katolicki Uniwersytet Lubelski
„Misyjne Drogi”
„Misjonarz SVD”
„Misje Dzisiaj”
„Miesiêcznik Koœcielny Archidiecezji Poznañskiej”
„Niedziela GnieŸnieñska”
8
NKM
MPr
Nov
OsRomPol
PAT
PDM
PFT
PIM
PK
PKat
PP
PWT
PWTW
PzST
RBL
RTK
SAG
SG
SKM
Spelp
SSHT
StDK
StGd
StP³
StTB³
STV
ŒN
UAM
UKSW
UO
US
UŒ
UW
UWr
UWM
TPow
TST
WAG
WDK
WDr
WWD
ZiP
ZMis
¯M
ZN KUL
¯Kat
Misjolodzy polscy
Naukowe ko³o Misjologiczne (UKSW)
„Materia³y Problemowe”
„Novum”
„L’Osservatore Romano”, [wydanie polskie], Città del Vaticano
Papieska Akademia Teologiczna - Kraków
Papieskie Dzie³a Misyjne
Papieski Fakultet Teologiczny - Wroc³aw
„Papieskie Intencje Misyjne” (obecnie „Misje Dzisiaj”)
„Prawo Kanoniczne”
„Przewodnik Katolicki”
„Przegl¹d Powszechny”
Papieski Wydzia³ Teologiczny - Poznañ
Papieski Wydzia³ Teologiczny - Warszawa
„Poznañskie Studia Teologiczne”
„Ruch Biblijny i Liturgiczny”
„Roczniki Teologiczno-Kanoniczne”
„S³owo Archidiecezji GnieŸnieñskiej”
„Studia Gnesnensia”
Studenckie Ko³o Misjologiczne (ATK)
„Studia Pelpliñskie”
„Œl¹skie Studia Historyczno-Teologiczne”
„S³owo. Dziennik Katolicki”
„Studia Gdañskie”
„Studia P³ockie”
„Studia Teologiczne”- Bia³ystok
„Studia Theologica Varsaviensia”
„Œwiat³o Narodów”. Biuletyn Papieskiej Unii Misyjnej
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza - Poznañ
Uniwersytet Kardyna³a Stefana Wyszyñskiego (dawniej ATK)
Uniwersytet Opolski
Uniwersytet Szczeciñski
Uniwersytet Œl¹ski - Katowice
Uniwersytet Warszawski
Uniwersytet Wroc³awski
Uniwersytet Warmiñsko - Mazurski - Olsztyn
„Tygodnik Powszechny”
„Tarnowskie Studia Teologiczne”
„Wiadomoœci Archidiecezji GnieŸnieñskiej”
„Wiadomoœci Diecezjalne” (od 1992 „Wiadomoœci Archidiecezjalne”. Organ
Urzêdowy Kurii Metropolitalnej w Katowicach)
„W Drodze”
„Warmiñskie Wiadomoœci Diecezjalne” (od 1992 „Warmiñskie Wiadomoœci Archidiecezjalne”)
„Za i Przeciw”
„Zeszyty Misjologiczne Akademii Teologii Katolickiej”
„¯ycie i Myœl”
„Zeszyty Naukowe KUL”
„¯ycie Katolickie”
Wstêp
W tym roku mija 40 lat od zakoñczenia II Soboru Watykañskiego, który rzuci³ nowe
œwiat³o na dzia³alnoœæ misyjn¹ Koœcio³a. W dekrecie Ad gentes zosta³o pokazane nowe i pog³êbione rozumienie misyjnego pos³annictwa Koœcio³a. Podczas Soboru wypracowano teologiê, która umieœci³a misje w centrum Koœcio³a. Odpowiedzi¹ Koœcio³a w Polsce na uchwa³y
dekretu Ad gentes oraz ma kolejne dokumenty o misjach, jak Evangelii nutiandi czy Redeptoris missio, by³o zajêcie siê sprawami misji od strony naukowej. Na przestrzeni tych 40 lat
(1965-2005) dokonywa³a siê misjologiczna refleksja nad rozkrzewianiem wiary, przepowiadaniem Ewangelii i zak³adaniem Koœcio³a wœród ludów nie znaj¹cych jeszcze Chrystusa. Podejmowano próby teologicznego uzasadnienia tej dzia³alnoœci i ukazania jej historycznego rozwoju.
Kolejn¹ rocznic¹, która wymaga uczczenia, jest 35-lecie powstania misjologii na UKSW.
Po wielu staraniach i dziêki zaanga¿owaniu wielu ludzi powsta³a w 1969 r. na ówczesnej ATK
pierwsza w Polsce, a zarazem pierwsza w Europie Wschodniej, Specjalizacja Misjologii na poziomie uniwersyteckim. Jej inicjator i twórca - ks. dr doc. Feliks Zap³ata SVD (1914-1982) tak
wspomina to wydarzenie: „Dzieñ 23 IV 1969 r., dzieñ œmierci mêczeñskiej wielkiego misjonarza
œw. Wojciecha, sta³ siê dla mnie wa¿n¹ dat¹. W tym dniu bowiem obj¹³em wyk³ady zlecone
z misjologii na ATK. Tym samym zosta³y wreszcie zorganizowane oficjalne studia nad istotn¹
dla Koœcio³a dzia³alnoœci¹ misyjn¹, czego od szeregu lat ¿¹da³a Stolica Apostolska, jak równie¿
II Sobór Watykañski”1. Ks. prof. dr hab. W³adys³aw Kowalak SVD komentuj¹c to wydarzenie,
powiedzia³: „Od nowego roku akademickiego 1969/1970 rozpoczê³a sw¹ dzia³alnoœæ nowa specjalizacja (misjologia) - pierwsze w historii Koœcio³a w Polsce piêcioletnie studia misjologiczne
na wy¿szej uczelni, a zarazem jedyne na wschód od Renu, a¿ po W³adywostok”2.
Specjalizacja Misjologii na UKSW od chwili powstania do dzisiaj wykszta³ci³a wielu
misjologów: profesorów, habilitantów, doktorów, licencjatów i magistrów. Z ich dorobkiem
mo¿na zapoznaæ siê bior¹c do rêki m.in. pracê magisterski¹ p. Doroty Mroczek3 lub te¿
pracê doktorsk¹ ks. Franciszka Jab³oñskiego4. Prace te szczegó³owo omawiaj¹ naukowy
dorobek z misjologii do roku 1995.
1
2
3
4
Por. F. Zap³ata, Koœció³ katolicki w Indiach. Problem jego dialogu z hinduizmem, Warszawa 1972, 13.
Por. W. Kowalak, Feliks Zap³ata SVD – twórca misjologii w Polsce, [w:] A. Miotk (red.), Misjologia
XXI wieku. W 20 rocznicê œmierci Ojca Feliksa Zap³aty SVD – twórcy misjologii w Polsce. Materia³y
i Studia Ksiê¿y Werbistów Nr LXXII, Warszawa 2004, 47-52.
D. Mroczek, Specjalizacja misjologii na Akademii Teologicznej w Warszawie (19969-1994), ATK.
F. Jab³oñski, Recepcja idei misyjnej w Polsce po Soborze Watykañskim II (1965-1995), UKSW 2001;
por. F. Jab³oñski, Recepcja idei misyjnej w Polsce, Kraków 2003.
10
Misjolodzy polscy
Nale¿y podkreœliæ, ¿e praca naukowa na rzecz misji podejmowana by³a tak¿e na innych
uczelniach w Polsce (KUL, PAT, UŒ, UAM, UWM, UO, UW, UWr), jak równie¿ za granic¹,
szczególnie w Rzymie na Papieskich Uniwersytetach Urabanianum i Gregorianum.
Niniejsze opracowanie pragnie przede wszystkim zaprezentowaæ misjologów polskich
„rozproszonych po ca³ym œwiecie”. Kryterium ich wyboru i krótkiej prezentacji stanowi³o
w pierwszym rzêdzie napisanie pracy doktorskiej z misjologii. W ten sposób powsta³a doœæ
znaczna grupa 46 misjologów. Z pewnoœci¹ nie s¹ to wszyscy. Mam nadziejê, ¿e dziêki ukazaniu siê tego Informatora „znajd¹ siê” jeszcze ci misjolodzy, szczególnie studiuj¹cy za granic¹,
do których nie uda³o siê dotrzeæ. Z pewnoœci¹ zostan¹ oni uwzglêdnieni w kolejnym wydaniu.
Trzeba tutaj dodaæ, ¿e do czo³owych misjologów polskich nale¿¹: ks. Feliks Zap³ata SVD,
ks. W³adys³aw Kowalak SVD, ks. Antoni Kurek OMI, ks. Jan Górski, ks. Jaros³aw Ró¿añski
OMI, ks. Józef Urban, ks. Adam Wolanin oraz ks. Antoni Kmiecik (1948-2003).
W zestawieniu: Promotorzy i doktoranci, zosta³a ukazana struktura osobowa „mistrza
i ucznia”. Z zestawienia wynika, ¿e najwiêcej doktorów misjologii wysz³o „spod rêki”
ks. W³adys³awa Kowalaka oraz ks. Antoniego Kurka.
Wa¿nym celem Informatora jest ukazanie dorobku naukowego poszczególnych misjologów: ich pracy magisterskiej, doktorskiej, publikacji oraz badañ. W osobnym punkcie
zosta³y zaprezentowane wybrane artyku³y misjologów. Ze wzglêdu na du¿e trudnoœci w skontaktowaniu siê z niektórymi z nich, w prezentacji tej znajduj¹ siê pewne braki.
W ostatnich latach mo¿na zaobserwowaæ o¿ywienie pracy misjologów w Polsce. Wyrazem tego s¹ m.in. ich systematyczne spotkania, których celem jest przede wszystkim dzielenie siê dorobkiem naukowym, informacja o sympozjach oraz prace nad stworzeniem Katolickiego Stowarzyszenia Misjologów Polskich.
Przez kilka lat zbierane by³y informacje na temat prac naukowych o tematyce misyjnej, napisanych na ró¿nych uczelniach w Polsce. St¹d powsta³a baza danych zawieraj¹ca
tytu³y 897 prac: magisterskich, magistersko-lecencjackich, licencjackich oraz wspomnianych ju¿ wczeœniej prac doktorskich i habilitacyjnych. W niniejszym Informatorze prace te
zosta³y ujête w nastêpuj¹ce dzia³y: Teologia misji, Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce:
Azji, Afryki, Ameryki, Oceanii, Europy i Wschodu, Polski oraz Pozosta³e prace. W ostatnim
dziale zamieszczono Prace typowo religioznawcze. Ze wzglêdu na ró¿ne Ÿród³a informacji
oraz wieloœæ tych prac, mog¹ pojawiæ siê pewne nieœcis³oœci. W tym miejscu zwracam siê
do autorów b¹dŸ promotorów poszczególnych prac o skorygowanie ewentualnych b³êdów
i poinformowanie, co w kolejnym wydaniu Informatora lub w podobnej publikacji umo¿liwi doprecyzowanie danych. Dotyczy to tak¿e tych osób, które w zestawieniu nie zosta³y
ujête, a posiadaj¹ w swoim dorobku naukowym prace z zakresu misjologii.
W roku 1986 ukaza³a siê niewielka publikacja, która zaprezentowa³a kilkanaœcie prac
naukowych o misjach, napisanych na ATK (Prace dyplomowe o tematyce misyjnej na ATK).
Idea ta sk³oni³a mnie do przedstawienia opisu tych prac w niniejszym opracowaniu, poszerzaj¹c je jednoczeœnie o kilkanaœcie innych, do których zdo³a³em dotrzeæ.
Na koñcu Informatora zosta³ zamieszczony skorowidz autorów prac naukowych, wykresy obrazyj¹ce wnioski ze statystyk prac naukowych oraz krótki aneks zdjêciowy ze spotkañ misjologów.
Ukazanie siê niniejszej publikacji by³o mo¿liwe dziêki ¿yczliwoœci ks. prof. dr. hab.
W³adys³awa Kowalaka SVD. Pragnê w tym miejscu podziêkowaæ Ks. Profesorowi za recenzjê tego opracowania i wszelkie wskazówki. Podziêkowania kierujê tak¿e pod adresem
Wstêp
11
misjologów, którzy przes³ali informacje o swoim dorobku naukowym. Dziêkujê tak¿e ks. dr.
hab. Jaros³awowi Ró¿añskiemu OMI, prof. UKSW i Papieskim Dzie³om Misyjnym za mo¿liwoœæ publikacji w serii: Materia³y i Studia Misjologiczne.
Czas zbierania zamieszczonych w tym opracowaniu informacji nie by³ niestety pozbawiony trudnoœci, które niczym wysokie góry, stawa³y przede mn¹ po pokonaniu ka¿dej wczeœniejszej. Pokonywa³em je wytrwale i cierpliwie, a owoc tej „wspinaczki” oddajê dziœ do
Waszych r¹k. ¯ywiê g³êbok¹ nadziejê, ¿e tak dla misjologów, jak i dla wszystkich, którym
bliskie jest dzie³o misyjne Koœcio³a w Polsce, ukazana w Informatorze panorama polskich
misjologów i ich dorobku naukowego bêdzie „piêknym widokiem” recepcji idei misyjnej
przez polskich misjologów, na który chyba zwyczajnie wypada nam spojrzeæ w 40 lat od
ukazania siê soborowego dekretu Ad gentes, w 35 lat od powstania misjologii na ATK oraz
z okazji drugiego zjazdu absolwentów misjologii UKSW w dniu 16 IV 2005 r. (pierwszy
zjazd odby³ siê w dniach 20-21 V 1989 r. w dwudziest¹ rocznicê powstania misjologii).
Informator by³ koñczony w czasie szczególnym: ostatnich chwil ¿ycia i œmierci papie¿a Jana Paw³a II. Tê publikacjê dedykujê w³aœnie Jemu – papie¿owi Janowi Paw³owi II
(1920-2005) – Wielkiemu Misjonarzowi.
ks. Franciszek Jab³oñski
Gniezno, dnia 9 kwietnia 2005 r. W dzieñ po pogrzebie papie¿a Jana Paw³a II.
Spis misjologów
1. ks. prof. dr hab. W³adys³aw Kowalak SVD (Warszawa)
2. ks. dr hab. Jan Górski, prof. UŒ i PAT (Katowice)
3. ks. dr hab. Antoni Kurek OMI, prof. UKSW (Warszawa)
4. ks. dr hab. Józef Urban, prof. US (Opole)
5. ks. dr hab. Jaros³aw Ró¿añski OMI, prof. UKSW (Warszawa)
6. ks. prof. dr Adam Wolanin SJ (Rzym)
_______________________________________________
7. ks. dr Ambro¿y Andrzejak - Poznañ
8. ks. dr Janusz Bajowski OFM Conv. - Krosno
9. ks. dr Andrzej Bakalarz - Tarnów
10. ks. dr Aleksander Bejger - Niemcy
11. ks. dr Wojciech Bêben - Warszawa
12. ks. dr Krzysztof Bieñkowski SVD - Paragwaj
13. ks. dr W³odzimierz Burzawa MSF - Poznañ
14. ks. dr Janusz Brzozowski SVD - Irlandia
15. ks. dr Marek Czajkowski - Gdañsk
16. ks. dr Krzysztof Czermak - Tarnów
17. ks. dr Ludwik F¹s SVD - Pieniê¿no
18. ks. dr Andrzej Halemba - Katowice
19. ks. dr Franciszek Jab³oñski - Gniezno
20. ks. dr Alojzy Jêczek - Niemcy
21. ks. dr Jerzy Kêpiñski OSST - Kraków
22. ks. dr Wojciech Kluj OMI - Obra
23. ks. dr Marek Kowalik SVD - Ghana
24. ks. dr Zdzis³aw Kruczek CSMA - Papua Nowa Gwinea
25. ks. dr Dariusz Madejczyk - Poznañ
26. ks. dr Stanis³aw Marek - Tarnobrzeg
27. ks. dr Andrzej Miotk SVD - Olsztyn
28. ks. dr Bronis³aw Morawiec - Rzym
29. ks. dr Jan Morcinek - Katowice
30. ks. dr Jan Piotrowski - Warszawa/Tarnów
31. ks. dr Roman Sadowski - Rzym
32. ks. dr Jerzy Sêdzik SCJ - Kamerun
33. ks. dr Piotr Soko³owski SVD - Pieniê¿no
14
Misjolodzy polscy
34. ks. dr Marek Wach OFM - Kraków
35. ks. dr Czes³aw Wojciechowski - Toruñ
36. ks. dr Tadeusz Wojda SAC - Rzym
37. ks. dr Krzysztof Zielenda OMI - Kamerun
38. s. dr Helena Cho³yk CSNJ - Warszawa
39. s. dr Miriam D³ugosz SSpS - Racibórz
40. p. dr Anna Czub
41. p. dr Irena Kad³ubowska - Legionowo
42. p. dr Hanna Karp-Karaœ - Warszawa
43. p. dr Bogna Maik
44. p. dr Agnieszka Rybiñska - Wroc³aw
45. p. dr Angelika Uziêb³o-Szulta - Warszawa
46. p. dr Sylwana Wardal - Warszawa
Promotorzy i doktoranci
ks. Feliks Zap³ata SVD:
1. ks. W³adys³aw Kowalak
2. ks. Franciszek Kapuœcik
3. ks. Antoni Kurek
4. ks. Ambro¿y Andrzejak
5. ks. Jerzy Kêpiñski
ks. W³adys³aw Kowalak SVD:
1. ks. Józef Urban
2. ks. Jan Górski
3. ks. Zdzis³aw Kruczek
4. s. Helena Cho³yk
5. ks. Marek Czajkowski
6. ks. Franciszek Jab³oñski
7. p. Angelika Uziêb³o-Szulta
8. ks. Jerzy Sêdzik
9. p. Hanna Karp-Karaœ
10. p. Irena Kad³ubowska
11. ks. Piotr Artur Soko³owski
12. ks. Andrzej Halemba
13. p. Sylwana Wardal
14. ks. Stanis³aw Marek
ks. Antoni Kurek OMI:
1. ks. Ludwik F¹s
2. ks. Jan Piotrowski
3. ks. Krzysztof Zielenda
4. ks. Jaros³aw Ró¿añski
5. ks. Wojciech Kluj
6. ks. Janusz Brzozowski
7. p. Anna Czub
8. p. Bogna Maik
16
ks. Jan Górski:
1. ks. Janusz Bajowski
2. ks. Alojzy Jêczak
3. ks. Bronis³aw Morawiec
4. ks. Jan Morcinek
ks. Adam Wolanin:
1. ks. Tadeusz Wojda
2. p. Agnieszka Rybiñska
3. ks. Marek Kowalik
ks. Józef Urban:
1. Ró¿a Wilczek
Misjolodzy polscy
Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW
1. Misjologia na UKSW
1.1. Historia powstania
Pocz¹tków misjologii w Polsce nale¿y szukaæ ju¿ w XVIII wieku, w œrodowisku poznañskim, a zw³aszcza w tamtejszym seminarium duchownym, gdzie idea misyjna by³a bardzo ¿ywa. Wymownym tego dowodem jest fakt, i¿ profesor poznañskiej uczelni teologicznej o. Tymoteusz Raczyñski CM (wyk³adowca dogmatyki i historii Koœcio³a w latach 17811787) ju¿ w latach 1787-1794 pracowa³ na misjach w Astrachanie1.
Po drugiej wojnie œwiatowej (7 X 1945 r.) pod kierunkiem ks. rektora Kazimierza
Kowalskiego, dzia³alnoœæ sw¹ wznowi³o Ko³o Misyjne Alumnów w Arcybiskupim Seminarium
Duchownym w GnieŸnie. G³ównym celem pracy Ko³a by³o otoczenie duchow¹ i materialn¹ pomoc¹ misjonarzy oraz naukowe studium zagadnieñ misyjnych. Ks. Kowalski zakoñczy³ sw¹
dzia³alnoœæ jako rektor i dyrektor Ko³a Misyjnego Alumnów w GnieŸnie, z chwil¹ gdy w 1946 r.
zosta³ powo³any na ordynariusza diecezji che³miñskiej (1946-1972). Ju¿ jako Biskup, dekretem
z dnia 17 VIII 1946 r. powo³a³ ks. dr. Wac³awa Preisa (kap³ana diecezji che³miñskiej) na profesora misjologii w WSD w Pelplinie. W ten sposób od dnia 1 X 1946 r. wprowadzono w pelpliñskim seminarium wyk³ady z misjologii (jako jedynym i pierwszym z istniej¹cych po drugiej wojnie
œwiatowej seminariach diecezjalnych). Ks. W. Preis zdoby³ stopieñ doktora misjologii na Urbanianum w Rzymie w 1939 r., na podstawie rozprawy De restauratione missionum in Persia
saeculo XVII Poloniaeque partibus tempore Regum Sigismundi III, Vladislai IV et Joannis Casimiri in eis stabiliendis atque conservandis. (O odnowieniu misji w Persji w XVII wieku i udziale
Polski w ich utrwalaniu i zachowaniu za czasów królów Zygmunta III, W³adys³awa IV i Jana
Kazimierza)2 . Bp K. Kowalski, misjolog z Gniezna, by³ ¿ywo zainteresowany powo³aniem Katedry Misjologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i na Akademii Teologii Katolickiej
w Warszawie, a tak¿e w seminariach diecezjalnych i zakonnych3.
Jak wiemy, w powojennym czasie ka¿da dziedzina ¿ycia narodu polskiego ,,przywalona by³a gruzami”. Up³ynê³o jeszcze wiele lat zanim Koœció³ w Polsce móg³ posy³aæ swoich
1
2
3
Por. A. Andrzejak, U pocz¹tku ruchu misyjnego w Polsce. Bp Kazimierz Kowalski (1896-1972), Poznañ 1993, 178-181.
Tam¿e, 197-202; 213-216.
A. Andrzejak, 75 lat ruchu misjologicznego w Polsce (1927-2002), [w:] A. Miotk (red.), Misjologia
XXI wieku. Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów Nr LXXII, Warszawa 2004, 9-17.
18
Misjolodzy polscy
przedstawicieli do pracy misyjnej. Dopiero impuls II Soboru Watykañskiego sprawi³, ¿e
grupy wyje¿d¿aj¹cych misjonarzy stawa³y siê coraz liczniejsze4.
Misjonarze przygotowuj¹cy siê do wyjazdu na misje zobowi¹zani byli zapoznaæ siê
z aktualnymi problemami dzia³alnoœci misyjnej. Musieli przy tym braæ pod uwagê nowe
warunki pracy misyjnej, które zaistnia³y w szczególny sposób po II Soborze Watykañskim.
Praca misyjna potrzebowa³a zupe³nie nowego podejœcia, szczególnie tam, gdzie nauka misyjna i misje prze¿ywa³y zastój. Z tych powodów nale¿a³o w Polsce zorganizowaæ kursy
nauk misyjnych na poziomie uniwersyteckim. Organizacja i tworzenie naukowe tych¿e kursów zosta³o powierzone werbistom5. To odpowiedzialne zadanie przej¹³ o. Feliks Zap³ata
SVD (1914 -1982), który by³ jednoczeœnie inicjatorem i twórc¹ misjologii na ATK w Warszawie. Ruch wyje¿d¿aj¹cych na misje zacz¹³ przybieraæ na sile w ca³ym kraju. Za zgod¹
polskich w³adz posy³ano kolejnych misjonarzy. O. Zap³ata pisa³ wówczas: ,,Widzia³em jak
niedoskona³e i przestarza³e jest ich przygotowanie. Temu wszystkiemu - s¹dzi³em - mo¿na
zaradziæ jedynie przez stworzenie powa¿nego oœrodka naukowego”6.
Podejmuj¹c inicjatywê utworzenia Specjalizacji Misjologii na wy¿szej uczelni katolickiej, o. Zap³ata kierowa³ siê trzema przes³ankami. Po pierwsze, chcia³ wzbogaciæ polsk¹
teologiê o specjalizacjê misjologiczn¹. Po drugie, pragn¹³ nawi¹zaæ do wspomnianej tradycji szko³y poznañskiej istniej¹cej w okresie miêdzywojennym, w celu kontynuacji rozpoczêtego wówczas dzie³a. Po trzecie, zamierza³ wyjœæ naprzeciw powo³aniom misjonarskim,
zapewniaj¹c kandydatom w³aœciwe przygotowanie do konkretnej pracy na misjach7.
14 XI 1968 r. u sióstr wizytek w Warszawie dosz³o do spotkania miêdzy o. Zap³at¹ a ówczesnym rektorem ATK, ks. prof. J. Iwanickim. Po tym spotkaniu o. Zap³ata napisa³ do ks. prof.
Iwanickiego: „Po rozmowie z naszym prowincja³em, o. Alfonsem Boniewiczem, chcia³bym przedstawiæ kilka propozycji. Powinno siê na ATK za³o¿yæ samodzielny dzia³ misyjny w ramach teologii. Mogê zaraz przybyæ z jeszcze jednym ojcem - W³adys³awem Kowalakiem. On pisze obecnie swoj¹ pracê doktorsk¹ i móg³by byæ moim asystentem. Co siê tyczy mnie, to móg³bym zaraz
po ugodzie rozpocz¹æ z odpowiednim profesorem przygotowania. W ten sposób mia³aby ATK
ju¿ wkrótce dzia³ misjologii, który jest dzisiaj, w czasach posoborowych, niezbêdny”. Na pocz¹tku 1969 r. rektor ATK skierowa³ oficjalne pismo do prowincja³a polskiej prowincji Zgromadzenia S³owa Bo¿ego Alfonsa Boniewicza (1915-1992) z proœb¹ F. Zap³aty o pozwolenie na
szereg wyk³adów z misjologii na ATK. 21 II 1969 r. o. Boniewicz wyrazi³ zgodê. W dniu 23 IV
1969 r., w rocznicê mêczeñskiej œmierci wielkiego misjonarza - œw. Wojciecha, o. F. Zap³ata
rozpocz¹³ wyk³ady zlecone z teologii przekazu misyjnego. S³uchaczami byli studenci kierunku
katechetycznego. W dniu 16 IX 1969 r. o. Zap³ata otrzyma³ misjê kanoniczn¹ od kard. Wyszyñskiego do prowadzenia wyk³adów z misjologii na Wydziale Teologicznym ATK w Warszawie8.
4
5
6
7
8
D. Mroczek, Specjalizacja misjologii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1969-1994),
Warszawa 1996, 4. AATK (mps).
J. Walerowski, Feliks Zap³ata SVD (1914-1982). Der Beitrag zur Missionswissenschaft in Polen,
Sankt Augustin 1994, 56-57 (mps).
F. Zap³ata, Dzia³alnoœæ naukowa ks. dr. Feliksa Zap³aty SVD, APPSVD (mps); F. Zap³ata, Wk³ad
werbistów w powo³anie do ¿ycia Specjalizacji Misjologii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, Nurt SVD 14(1973)83.
F. Zap³ata, Wprowadzenie, Novum 21(1979)nr 9-10, 28-29; por. W³. Kowalak, Feliks Zap³ata SVD twórca misjologii w Polsce, [w:] A. Miotk (red.), Misjologia w XXI wieku, Warszawa 2004, 47-53.
J. Walerowski, dz. cyt., 58-59; F. Zap³ata, Koœció³ katolicki w Indiach. Problem jego dialogu z hinduizmem, Warszawa 1972, Przedmowa: „Dzieñ 23 IV 1969 r., sta³ siê dla mnie wa¿n¹ dat¹. W dniu
Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW
19
Od paŸdziernika 1969 r. z dziesiêcioma studentami rozpoczê³a dzia³alnoœæ pierwsza
w historii naszego kraju i zarazem w ca³ej Europie Wschodniej Specjalizacja Misjologii.
Nowy kierunek prê¿nie siê rozwija po dzieñ dzisiejszy.
1.2. Wyk³adowcy i studenci
Za³o¿yciel misjologii, o. doc. dr hab. Feliks Zap³ata, studiowa³ w latach 1948-1952
historiê powszechn¹ na Uniwersytecie Wroc³awskim, a na Uniwersytecie Jagielloñskim
w Krakowie napisa³ pracê magistersk¹ pt. Dyskusja miêdzy o. Lennerzem a o. Dillenschneiderem na temat wspó³odkupicielstwa Matki Najœwiêtszej. Dyplom otrzyma³ 6 XII 1951 r.
W paŸdzierniku 1952 r. rozpocz¹³ dalsze studia teologiczne na KUL-u, uwieñczone licencjatem w czerwcu 1954 r. na podstawie pracy pt. Mo¿liwoœæ udzia³u Matki Najœwiêtszej
w obiektywnym odkupieniu. Obrona pracy doktorskiej nt. Udzia³ Matki Najœwiêtszej w obiektywnym dziele chrzeœcijañskiego odkupienia odby³a siê w paŸdzierniku 1954 r.9. W 1954 r.
rozpocz¹³ w Misyjnym Wy¿szym Seminarium Duchownym Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie wyk³ady z teologii dogmatycznej i retoryki, nastêpnie w roku akademickim 1955/56 z historii filozofii, a w 1966/57 z teorii marksizmu. W czerwcu 1957 r. zosta³ mianowany prze³o¿onym Polskiej Prowincji Ksiê¿y Werbistów na okres 3 lat. Po up³ywie trzyletniej kadencji, 10 IX 1960 r., o. Zap³ata powróci³ do pracy w Seminarium w Pieniê¿nie. Wyk³ada³
teologiê dogmatyczn¹, retorykê, a od roku akademickiego 1962/63 tak¿e teologiê misji.
W roku 1964 powierzono mu wyk³ady z ca³ego zakresu misjologii oraz teorii marksizmu10.
W czerwcu 1972 r. na Wydziale Teologicznym odby³o siê kolokwium habilitacyjne
o. Zap³aty na podstawie pracy: Koœció³ katolicki w Indiach. Problem jego dialogu z hinduizmem. Jej recenzentami byli ks. prof. dr Eugeniusz Wyczawski (ATK), ks. doc. dr hab.
Józef Myœków (ATK) i o. doc. dr hab. Teofil Chodzid³o (KUL)11. Dnia 29 VI 1972 r. rektor
Akademii zwróci³ siê do Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wy¿szego i Techniki z wnioskiem o zatwierdzenie nadania Feliksowi Zap³acie stopnia naukowego doktora habilitowanego w zakresie specjalnoœci misjologii12. W dniu 30 IV1974 r. o. Zap³ata zosta³ powo³any
na stanowisko docenta13.
9
10
11
12
13
tym bowiem obj¹³em wyk³ady zlecone z misjologii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie,
a w dalszej konsekwencji od nowego roku akademickiego 1969/1970 zosta³a zorganizowana – po raz
pierwszy w naszym kraju – ju¿ pe³na Specjalizacja Misjologii jako 5-letnie studium w ramach Teologii Praktycznej. Tym samym zosta³y wreszcie zorganizowane oficjalne studia nad istotn¹ dla Koœcio³a dzia³alnoœci¹ misyjn¹, czego od szeregu lat ¿¹da³a Stolica Apostolska, jak równie¿ II Sobór Watykañski. Moje aspiracje znalaz³y tu wreszcie swój kres (...)”; por. M. Waligórska, Struktury naukowe
zaanga¿owane w s³u¿bê animacji misyjnej Ludu Bo¿ego w Polsce, Gniezno 1999, AKKG (mps).
H. Gzella, Zgon czo³owego misjologa. Ks. doc. dr hab. Feliks Zap³ata (1914-1982), CT 53(1983)
fasc. IV, 145.
Ten¿e, In Memoriam – Ks. Feliks Zap³ata SVD, IM 1-2(1983)76.
Habilitacja ks. dr. Feliksa Zap³aty SVD, BIATK 2-3(1973)22; por. P. Soko³owski, Ks. doc. dr hab.
Feliks Zap³ata (1914-1982). Rys biograficzny, [w:] A. Miotk, Misjologia XXI wieku, Warszawa 2004,
19-45.
Wniosek w sprawie zatwierdzenia uchwa³y Rady Wydzia³u Teologicznego ATK w Warszawie o nadaniu ks. dr. Feliksowi Zap³acie stopnia naukowego doktora habilitowanego w zakresie misjologii, nr
WT 40-29-72 z dnia 29 VI 1972. AATK.
F. Zap³ata, ¯yciorys ks. doc. dr. hab. Feliksa Zap³aty oraz jego dzia³alnoœæ dotychczasowa na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. AATK.
20
Misjolodzy polscy
Kierownik misjologii nie ogranicza³ dzia³alnoœci do uczelni. Doje¿d¿a³ z wyk³adami
do Wy¿szych Seminariów Duchownych: pallotynów w O³tarzewie i salwatorianów w Bagnie
k. Wroc³awia. Wyg³asza³ liczne prelekcje. Misjologia od pocz¹tku oficjalnie by³a zwi¹zana
z Katedr¹ Homiletyki. Kierownik specjalizacji, o. Feliks Zap³ata, wraz z gronem wyk³adowców, zosta³ zaanga¿owany w tej Katedrze14.
W 1975 r. o. Zap³ata wyjecha³ na roczne studium badawcze do Afryki, gdzie zetkn¹³
siê bezpoœrednio z prac¹ misyjn¹. Efektem tego wyjazdu by³a ksi¹¿ka pt. Rodzimy charakter Koœcio³a w Afryce i na Madagaskarze15.
Studium misjologiczne na ATK rozwija³o siê dynamicznie, wkrótce rozpoczêto starania o jego poszerzenie. Dnia 6 III 1978 r., w trakcie obrad Rady Wydzia³u Teologicznego,
o. F. Zap³ata z³o¿y³ propozycjê zorganizowania zaocznych studiów misjologii. Ich program
mia³ byæ realizowany przez cztery lata, a zajêcia dydaktyczne odbywaæ siê mia³y dwa razy
w miesi¹cu. Wniosek zosta³ przyjêty w dniu 30 V 1978 r.16 Rok akademicki 1978/79 by³
pierwszym rokiem studiów zaocznych, przeznaczonych wy³¹cznie dla osób duchownych.
Dnia 30 IX 1981 r. doc. F. Zap³ata przeszed³ na wczeœniejsz¹ emeryturê17. Napisa³ kilkadziesi¹t prac naukowych z zakresu misjologii i mariologii. Pogrzeb o. Feliksa Zap³aty odby³ siê 14 X 1982 r. w koœciele Ksiê¿y Werbistów pw. Œwiêtej Ma³gorzaty w Bytomiu18.
Nastêpc¹ o. F. Zap³aty zosta³ w 1981 r. o. prof. dr hab. W³adys³aw Kowalak SVD. W latach 1960-1965 ks. Kowalak podj¹³ studia specjalistyczne teologiczno-muzykologiczne na
KUL-u, uwieñczone magisterium z muzykologii i licencjatem z teologii. Napisa³ pracê na temat: Gradua³ Erazma Cio³ka z 1509 roku - Studium paleograficzno-muzykologiczne. Od roku
1965 prowadzi³ wyk³ady w Seminarium w Pieniê¿nie. Wyk³ada³ liturgiê sakramentów, liturgiê duszpastersk¹, historiê liturgii i gregoriañski œpiew liturgiczny. W latach 1969–1972 piastowa³ stanowisko rektora tego¿ Seminarium. W roku 1969 podj¹³ wyk³ady na ATK w Warszawie. Doktorat z teologii otrzyma³ w roku 1974 (Obrzêdy afrykañskich kultów synkretycznych: analiza ich komponentów w odniesieniu do dzia³alnoœci misyjnej), natomiast habilitacjê
(Geneza kargizmu na Nowej Gwinei) i docenturê z nauk teologicznych w zakresie historii religii w roku 1981. Dziesiêæ lat póŸniej, w 1991 r., za dorobek naukowy i pracê nt: Umbandyzm. Nowa religia w Brazylii, otrzyma³ tytu³ profesora nadzwyczajnego, a w roku 1993 za
ca³okszta³t dorobku naukowego otrzyma³ dyplom profesora zwyczajnego nauk teologicznych.
Od roku 1982/83 ks. Profesor pe³ni³ funkcjê Kierownika Katedry Teologii Misji, a od roku
1986 równie¿ Katedry Historii Religii ATK, gdzie wyk³ada³ liturgiê misyjn¹, zagadnienia miêdzynarodowe, œintoizm, nowe religie, umbandyzm, a tak¿e propedeutykê misjologii. Myœl¹
przewodni¹, która przyœwieca³a ks. Profesorowi by³a realizacja postulatu Soboru Watykañskiego II: „Ktokolwiek ma zamiar udaæ siê do innego narodu, powinien mieæ w wielkim poszanowaniu jego spuœciznê narodow¹, jego jêzyk i obyczaje” (DM 26)19.
14
15
16
17
18
19
,,Feliks Zap³ata - adiunkt przy Katedrze Homiletyki od 1969 r. Jest opiekunem specjalizacji Misji
i Rozwoju”, Ocena kwalifikacji dydaktycznych pomocniczych pracowników nauki Wydzia³u Teologicznego ATK na rok akademicki 1969/70, Sprawy osobowe. AATK.
G. Polak, Pamiêci wybitnego misjologa doc. o Feliksa Zap³aty, PIM 1(1983)4.
Protoko³y z posiedzenia Rady Wydzia³u Teologicznego ATK w dniu 6 III 1978 r. i 30 V 1978 r. AATK.
Jest to data oficjalna, faktycznie o. F. Zap³ata nie pe³ni³ ju¿ swoich obowi¹zków od paŸdziernika 1980 r.
G. Polak, art. cyt., 4.
Na podstawie rozmowy przeprowadzonej z ks. prof. dr. hab. W³adys³awem Kowalakiem SVD w Warszawie w dniu 21 XI 2001 r.
Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW
21
Znaczny wk³ad w rozwój misjologii na ATK wniós³ tak¿e o. dr hab. Antoni Kurek
OMI. W latach 1965-1967 studiowa³ socjologiê na Université de Lille (Francja), a w latach
1969-1973 misjologiê na ATK. W 1973 r. obroni³ pracê magistersk¹: Cel dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³ów prawos³awnych. Pracê doktorsk¹: Idea misyjna w pismach reformatorów
oraz teologów okresu ortodoksji reformacyjnej obroni³ w 1975 r. Od 10 II 1976 r. do 7 VI
1977 r. realizowa³ badania terenowe w Kamerunie. Pracuj¹c wœród rodzimej ludnoœci, gromadzi³ materia³y, które pos³u¿y³y póŸniej do napisania rozprawy habilitacyjnej. Drug¹,
trzymiesiêczn¹ wyprawê na Czarny L¹d odby³ wraz z o. F. Zap³at¹ latem 1980 r. W latach
1987-1988 przebywa³ we Francji na stypendium rz¹du francuskiego, prowadz¹c poszukiwania w Instytucie Katolickim w Pary¿u. W 1990 r. na podstawie rozprawy: Wierzenia i obrzêdy Gidarów, ludu pó³nocnokameruñskiego. Studium historyczno-hermeneutyczne otrzyma³ tytu³ doktora habilitowanego. W latach 1957-1965 pracowa³ jako nauczyciel w Ni¿szym Seminarium Duchownym Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w Markowicach,
a w latach 1965-1967 jako nauczyciel w Institut St. Casimir Vaudricourt (Francja). Pracê na
ATK rozpocz¹³ w ramach godzin zleconych w 1977 r. W roku nastêpnym otrzyma³ etat adiunkta przy Katedrze Homiletyki, a w 1982 r. przy nowo powsta³ej Katedrze Historii Misji
i Religii. W roku akademickim 1994-1995 obj¹³ kierownictwo Katedry Historii Misji. W latach 1972-1995 prowadzi³ tak¿e zajêcia w WSD Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej
w Obrze, w filiach ATK w Suwa³kach i £odzi, w WSD Dominikanów w Krakowie,
Pallotynów w O³tarzewie oraz w Arcybiskupim WSD w £odzi. Wyk³ada³ tak¿e w Instytucie Duszpasterstwa Polonijnego Towarzystwa Chrystusowego w Poznaniu. W 1995 r. zosta³ powo³any na stanowisko profesora nadzwyczajnego. Jest autorem wielu publikacji naukowych i artyku³ów popularnonaukowych20.
W roku akademickim 1999/2000 Sekcja Misjologii rozpoczê³a dzia³alnoœæ w ramach
Wydzia³u Teologicznego w nowych strukturach UKSW. Kierownikiem sekcji pozosta³
ks. Kowalak. W ramach sekcji istniej¹: Katedra Historii Misji oraz Katedra Teologii Misji.
Badania naukowe w Katedrze Historii Misji dotycz¹ historii dzia³alnoœci misyjnej w ró¿nych krajach œwiata, metod stosowanych przez misjonarzy w g³oszeniu s³owa Bo¿ego i zak³adaniu Koœcio³a, zarówno w przesz³oœci jak i teraŸniejszoœci, analiza przyczyn za³amania
siê czy zaniku chrzeœcijañstwa w niektórych krajach (Afryka Pó³nocna, Chiny i Indie w XVIIXVIII w.) oraz zjawiska niebywa³ego i dynamicznego rozwoju Koœcio³a w krajach Trzeciego Œwiata w drugiej po³owie XX w.
Katedr¹ Historii Misji kierowa³ ks. A. Kurek OMI. Adiunktem przy Katedrze zosta³ od
1999 r. ks. dr Jaros³aw Ró¿añski OMI. W 2001 r. ks. dr hab. Antoni Kurek przeszed³ na
emeryturê, a pe³ni¹cym obowi¹zki kierownika Katedry zosta³ ks. Kowalak. Z kolei po przejœciu na emeryturê i ks. W³adys³awa Kowalaka kierownikiem Sekcji Misjologii zosta³ ks. dr
hab. Jaros³aw Ró¿anski OMI. Prowadzi on kursoryczny wyk³ad z historii misji oraz wyk³ady i æwiczenia z nastêpuj¹cych przedmiotów: inkulturacja misyjna, misje a promocja ludzka, tradycyjne religie Afryki, literatura misjologiczna, misjologia pozakatolicka. Od 2002 r.
adiunktem w sekcji jest ks. dr Janusz Gajda.
W ramach misjologii wyk³ady prowadzi³o wielu pracowników naukowych. Ich osi¹gniêcia naukowo-badawcze wzbogaca³y misjologiê. Byli to wspomniani ju¿ o. Feliks Zap³ata
20
Informacje dotycz¹ce dorobku naukowego ks. dr. hab. Antoniego Kurka OMI, prof. UKSW przekaza³ o. dr Jaros³aw Ró¿añski OMI w dniu 24 I 2003 r.
22
Misjolodzy polscy
SVD, o. W³adys³aw Kowalak SVD, o. Antoni Kurek OMI, o. Jaros³aw Ró¿añski, ks. Janusz
Gajda oraz ks. Tadeusz Dajczer, o. Boles³aw Gielata SVD, ks. Zenon Kaczmarek TChr,
ks. Czes³aw Kamiñski TChr, Jerzy Ozdowski, o. Julian Bednarz SDS, o. Franciszek Zbigniew Kapuœcik SMA, o. Bernard Wodecki SVD, ks. Jan Górski, Eugeniusz Sakowicz22.
W czasie wakacji w 1969 r., k³ad¹c podwaliny nowej specjalizacji, o. Feliks Zap³ata
przeprowadzi³ pierwsz¹ rekrutacjê studentów. W jej wyniku na nadchodz¹cy rok akademicki 1969/70 przyjêto 10 osób. W czerwcu 1971 r. Minister Oœwiaty i Szkolnictwa Wy¿szego
wprowadzi³ limity ograniczaj¹ce przyjmowanie studentów œwieckich na pierwszy rok Wydzia³u Teologicznego22. Utrudnienia te nie dotyczy³y duchowieñstwa. W latach 70. limit
wynosi³ 25 osób. Tak¹ liczbê miejsc nale¿a³o rozdzieliæ pomiêdzy specjalizacje w zale¿noœci od iloœci zg³oszeñ. Dla misjologii zazwyczaj przypada³y dwa. Stanowi³o to powa¿ne
utrudnienie dla kandydatów na te studia, poniewa¿ liczba chêtnych zawsze przekracza³a
ustalone granice. Sytuacja uleg³a poprawie na pocz¹tku lat 80., kiedy liczbê miejsc na Wydziale Teologicznym zwiêkszono do 80 osób. Misjologia uzyska³a mo¿liwoœæ przyjêcia od
5 do 8 osób œwieckich, zale¿nie od liczby zg³oszeñ. Na przyk³ad, na rok akademicki 1986/
87 zg³osi³o siê 22 kandydatów. Przeciêtnie na ka¿dy pierwszy rok kwalifikowano do 10
s³uchaczy. Najwiêksza liczba studentów przyjêtych na pierwszy rok przypad³a na rok akademicki 1990/91 i wynios³a 15 osób. Najmniejsza, bo tylko 4 osoby, by³a w roku akademickim 1975/7623.
Utworzona w 1969 r. Specjalizacja Misjologii zaczê³a wnosiæ trwa³y wk³ad w umisyjnienie Koœcio³a w Polsce, kszta³c¹c doœæ liczn¹ grupê specjalistów tej dziedziny (2 profesorów, 4 doktorów habilitowanych, 27 doktorów i ok. 250 magistrów)24.
Wiadomo, ¿e jedn¹ z najbardziej wartoœciowych form pomocy misjom jest posy³anie
im wykwalifikowanego personelu. Wielu absolwentów misjologii, szczególnie ksiê¿y i sióstr
zakonnych, wyjecha³o na placówki misyjne, gdzie pracuj¹ jako aktywni i zaanga¿owani
misjonarze. Niektórzy, g³ównie osoby œwieckie, pracuj¹ w œrodowiskach polonijnych w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Australii. Inni znowu absolwenci misjologii zostali zatrudnieni w wydawnictwach i czasopismach katolickich jako redaktorzy. W ten sposób szerz¹
ideê misyjn¹ wœród spo³eczeñstwa katolickiego25.
1.3. Sympozja misjologiczne
W 1971 r. za³o¿yciel i kierownik Specjalizacji Misjologii, o. Feliks Zap³ata, zainicjowa³
organizowanie corocznych sympozjów misyjnych, nazywanych równie¿ kursami misyjnymi.
Trwa³y one kilka dni i obejmowa³y szereg referatów wyg³aszanych przez prelegentów krajowych i zagranicznych. Sympozjom tym towarzyszy³y wystawy misyjne, pokazy filmowe i spotkania z misjonarzami przebywaj¹cymi w tym czasie na wypoczynku w kraju. Brali w nim
udzia³ wyje¿d¿aj¹cy do pracy misyjno-polonijnej alumni seminariów duchownych, diecezjal21
22
23
24
25
D. Mroczek, dz. cyt., 23-37.
Pismo Dziekana Wydzia³u Teologicznego, ks. prof. S. Grzybka do Rektora ATK, ks. prof. J. Iwanickiego,
nr WT 34-51-71 z dnia 21 VI 1971 r. AATK.
Rekrutacja za lata 1969-1995 r., AATK.; por. D. Mroczek, dz. cyt., 36-37.
Por. Katalog prac dyplomowych wy¿szych uczelni katolickich w Polsce (1987-1995), cz. II, Lublin
2000, 7-201.
D. Mroczek, dz. cyt.,175-176.
Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW
23
nych i zakonnych, siostry zakonne, animatorzy misyjni, studenci misjologii oraz wszyscy pragn¹cy pog³êbiæ swe wiadomoœci o misyjnym dziele Koœcio³a. Liczba uczestników z ca³ej Polski wynosi³a od 70 do 120 osób. Sympozja przez sw¹ zró¿nicowan¹ problematykê poszerza³y
studia misjologiczne, ponadto stanowi³y przygotowanie, przynajmniej w pewnym zakresie,
dla wyje¿d¿aj¹cych na misje26. Dotychczas zorganizowano 26 sympozjów:
* Pierwsze sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 22-27 V 1971 r. Zosta³o poœwiêcone tematowi: Wspó³czesne dzie³o misyjne Koœcio³a. Oprócz og³oszeñ prasowych,
w³adze uczelni rozpisa³y, adresowany do wszystkich ordynariuszy diecezji i wy¿szych
prze³o¿onych zakonnych w Polsce, okólnik zapraszaj¹cy do wziêcia udzia³u w sympozjum. W rezultacie zebra³a siê pokaŸna grupa, licz¹ca 70 osób. Program wzbogaci³a
wystawa misyjna, na której prezentowano m.in. obszerny zbiór korespondencji polskich misjonarzy z uczelni¹. Wyœwietlono piêæ filmów o tematyce misyjnej, którym
towarzyszy³y komentarze i dyskusje po seansie. Studencki teatr „Ateka” wystawi³ dla
uczestników sztukê J. Zawieyskiego pt. M¹¿ doskona³y. Zorganizowano równie¿ spotkania z misjonarzami: o. B. Bon¹ SVD z Indii oraz z ks. J. Liberskim z Zambii27.
* Drugie sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 13-18 V 1972 r. Poœwiêcono
je tematowi: Koœció³ w Afryce i jego wspó³czesne problemy. Wziê³o w nim udzia³ 95
osób28.
* W dniach 19-24 V 1973 r. odby³o siê trzecie sympozjum misjologiczne, na które przyby³o 97 osób2. Jego tematyka skupia³a siê wokó³ problemu: Misje w Ameryce £aciñskiej.
* Kolejne sympozjum odby³o siê w dniach 19-24 V 1974 r. G³ównym tematem obrad
by³a ogólna problematyka Koœcio³a w Azji, a ponadto wybrane zagadnienia Koœcio³a
w Afryce oraz wspó³czesne problemy duszpasterstwa polonijnego. W sympozjum
uczestniczy³o ponad 100 osób30.
* Pi¹te sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 18-23 V 1975 r. Temat wiod¹cy
to: Szczegó³owe problemy miejscowych Koœcio³ów w Azji. W trzydniowej sesji udzia³
wziê³o 70 osób31.
* Szóste sympozjum misjologiczne na temat: Koœció³ w Oceanii odby³o siê w dniach
18-20 V 1976 r. Zgromadzi³o 118 uczestników32.
* Siódme sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 22-26 V 1977 r. Ogólne has³o
tego spotkania brzmia³o: Od Vaticanum II do Adhortacji apostolskiej „Evangelii nuntiandi”. Wziê³o w niem udzia³ ponad 100 osób33.
26
27
28
39
30
31
32
33
A. Magolewski, Ks. doc. Feliks Zap³ata - twórca polskiej misjologii, Rozmowa z ks. doc. dr. hab.
W³adys³awem Kowalakiem SVD, kuratorem Kierunku Misjologii i kierownikiem Katedry Teologii
Misji na Sekcji Teologii Praktycznej w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, ZiP 40(1983)8;
Okólnik nr R 10/208/70 z dnia 4 II 1971 r. AATK.
F. Zap³ata, Kurs misyjny, BIATK 1-2(1972)38-88.
Sympozjum Misyjne na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, BIATK 2-3(1973)28-38.
Sympozjum Misyjne na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, BIATK 5(1973)35-46.
IV Sympozjum Misjologiczne, BIATK 6(1974)12-34.
Sympozjum Misyjne w ATK, BIATK 5(1975)8-34; W³. Kowalak, V Sympozjum Misyjne, Warszawa
ATK, 18-23 V 1975 r., CT 46(1976)fasc. III, 198-201.
W³. Kowalak, Ogólnopolskie Sympozjum Misjologiczne na ATK nt. „Koœció³ w Oceanii”, BIATK
18-20 V 1976 r., CT 47(1977)fasc. II, 155-160.
F. Zap³ata, VII Sympozjum Misjologiczne, Warszawa ATK, 22-26 V 1977 r., CT 48(1978)fasc. II,
196-201.
24
Misjolodzy polscy
* W dniach 21-23 V 1978 r. odby³o siê ósme sympozjum misjologiczne. Myœl¹ przewodni¹ tego spotkania by³a Duchowoœæ misyjna. Liczba uczestników na poszczególnych sesjach waha³a siê od 70 do 120 osób34.
* Dziewi¹te sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 20-22 V 1979 r. i zosta³o
poœwiêcone problemowi katechezy misyjnej. Grono uczestnicz¹ce liczy³o 126 osób35.
* W dniach 11-13 V 1980 r. Specjalizacja Misjologii zorganizowa³a dziesi¹te z kolei
sympozjum na temat: Rodzina katolicka w œwiecie niechrzeœcijañskim. Uczestniczy³o
w nim 60 osób36.
* Jedenaste sympozjum misjologiczne, pod has³em: Wspó³czesne dzie³o misyjne, odby³o siê w dniach 10-13 V 1981 r. i zgromadzi³o 84 uczestników37.
* Dwunaste sympozjum odby³o siê w dniach 16-19 V 1982 r. Zajê³o siê problematyk¹:
Misjonarze polscy w œwiecie. Zgromadzi³o 131 uczestników38.
* Trzynaste sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 14-16 V 1983 r. Poœwiêcono je Akomodacji misyjnej, a uczestniczy³o w nim 78 osób39.
* Czternaste sympozjum misjologiczne odby³o siê w dniach 19-21 V 1984 r. i zosta³o
poœwiêcone tematowi: Nowe religie. W trzydniowej sesji uczestniczy³o 121 osób40.
Materia³y z czternastu sympozjów zosta³y opublikowane w „Zeszytach Misjologicznych ATK”.
* W 1989 r. misjologia obchodzi³a okr¹g³y jubileusz, dwudziestolecie swojej dzia³alnoœci, st¹d piêtnaste sympozjum mia³o charakter szczególnie uroczysty. Odby³o siê
w dniach 20-21 V 1989 r. pod has³em: Dwadzieœcia lat misjologii na ATK w Warszawie. Bra³o w nim udzia³ 108 osób. Liczne grono stanowili absolwenci. Otwarcia sympozjum dokona³ ks. prof. Hemult Juros, rektor uczelni, a referat wprowadzaj¹cy wyg³osi³ o. doc. dr W³adys³aw Kowalak. Podsumowa³ w nim osi¹gniêcia mijaj¹cego 20lecia. W okresie tym Katedrê Misjologii ukoñczy³y z tytu³em magistra 92 osoby, pracê
doktorsk¹ obroni³o 10 osób oraz napisano 3 prace habilitacyjne41.
* Tematem szesnastego sympozjum misjologicznego, odbywaj¹cego siê w dniach 1920 V 1992 r., by³o: 500-lecie przybycia Kolumba do Ameryki. Liczba uczestników
w trakcie obrad waha³a siê od 40 do 50 osób.
34
35
36
37
38
39
40
41
W³. Kowalak, VIII Sympozjum Misjologiczne nt. Duchowoœæ misyjna, BIATK 2(1979)16-26; Ten¿e,
VIII Sympozjum Misjologiczne, Warszawa ATK, 21-23 V 1978, CT 49(1979)fasc. II, 159-165.
Ten¿e, Ogólnopolskie Sympozjum Misjologiczne nt. „Katecheza misyjna”, BIATK 4(1980)11-18;
W³. Kowalak, IX Sympozjum Misjologiczne, (Warszawa ATK, 20-22 V 1979 r.), CT 50(1980)fasc.
III, 152-157.
Ten¿e, X Sympozjum Misjologiczne na ATK nt. „Rodzina katolicka w œwiecie niechrzeœcijañskim”,
BIATK 5(1981)24-28; W³. Kowalak, X Sympozjum Misjologiczne, (Warszawa ATK, 11-13 V 1980
r.), CT 51(1981)fasc. IV, 148-151.
Ten¿e, Ogólnopolskie Sympozjum Misjologiczne na ATK, BIATK 5(1982)17-26; Ten¿e, XI Sympozjum Misjologiczne, (Warszawa ATK, 10-13 V 1981 r.), CT 52(1980)fasc. IV, 133-139.
Ten¿e, XII Sympozjum Misjologiczne nt. „Misjonarze polscy w œwiecie”, BIATK 5(1983)18-34; Ten¿e,
Misjonarze polscy w œwiecie, XII Sympozjum Misjologiczne, (Warszawa ATK 16-19 V 1982r.), CT
53(1983)fasc. III, 145-156; Z Polski IM 3(1981)61.
Ten¿e, XIII Sympozjum Misjologiczne nt. „Akomodacja misyjna”, BIATK 5(1984)14-24; Ten¿e, XIII
Sympozjum Misjologiczne, (Warszawa ATK, 14-16 V 1983 r.), CT 54(1984)fasc. III, 143-148.
XIV Sympozjum Misjologiczne nt. „Nowe religie”, BIATK 2(1986)16-17.
Dwadzieœcia lat Katedry Misjologii na ATK, ŒN 68(1989)16-17.
Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW
25
W sympozjach w latach 1971-1992 uczestniczy³o ³¹cznie 1568 osób. Przeciêtnie liczba uczestników wynosi³a 92 osoby. Najwiêcej, tj. 131, uczestniczy³o w dwunastym sympozjum w 1982 r. W ci¹gu siedemnastu sympozjów wyg³oszono 174 referaty, których tematyka objê³a ró¿norodne zagadnienia42.
* W dniu 18 V 1994 r. odby³o siê sympozjum siedemnaste poœwiêcone 700-leciu spotkania europejsko-chiñskiego. Wziê³o w nim udzia³ oko³o 40 osób.
* W 2001 r. wznowiono organizowanie sympozjów. Dnia 24 IV 2001 r. Naukowe Ko³o
Misjologów zorganizowa³o osiemnaste sympozjum Maryja w kulturze i kulcie afrykañskim43. Sympozjum przewodniczy³ ks. prof. W³adys³aw Kowalak. Referaty wyg³osili: dr hab. E. Sakowicz – Maryja w teologii i tradycji islamskiej; dr hab. R. Vorbrich
(UAM-Poznañ) - Kobieta kameruñska w pracy i w rodzinie; ks. dr J. Ró¿añski – Kobieta kirdyjska miêdzy tradycj¹ a nowoczesnoœci¹; ks. dr H. Szymiczek (KUL) – Mariologie kontekstualne; ks. bp dr S. Lukumwena (Demokratyczna Republika Kongo) –
Trójca Œwiêta i Maryja w koncepcjach afrykañskich; o. dr A. Malik (Egipt) – Maryja
podczas pobytu Œwiêtej Rodziny w Egipcie w kazaniach koptyjskich; o. dr W. Kluj
OMI (Madagaskar) – Maryja w tradycji i kulcie malgaskim; dr K. B³a¿ewicz (UW) –
Kult maryjny w Koœciele Etiopskim. W trakcie sympozjum zorganizowana zosta³a
wystawa: ¯ycie codzienne, kultura i sztuka ludów Afryki, wyœwietlane by³y przeŸrocza
z ikonografii etiopskiej oraz film pt. Dzieci Afryki, przygotowany przez TVP (18 min.).
Odby³ siê równie¿ koncert pieœni tradycyjnych i maryjnych w jêzyku lingala – zespó³
„Friends of Light” z Kongo. W sympozjum uczestniczy³o 110 osób44.
* W dniu 20 II 2002 r. Ko³o Misjologów zorganizowa³o dziewiêtnaste sympozjum nt.
Wybrane problemy szkolnictwa w Afryce subsaharyjskiej. Prelegentami konferencji byli:
prof. dr hab. J. Milewski (UW) - Problemy szkolnictwa wy¿szego w Afryce subsaharyjskiej na pocz¹tku XXI w.; o. dr J. Ró¿añski - G³ówne etapy i problemy szkolnictwa
misyjnego w Afryce; dr M. Wagoue (UW) - Problematyka edukacyjna w Afryce Zachodniej; dr E. Rzewuski (UW) – Edukacyjne aspekty polityki jêzykowej w krajach
afrykañskich; prof. dr hab. A. Wrzesiñska (UW) - Szkolnictwo kongijskie wczoraj i dziœ;
prof. dr hab. R. Vorbrich (UAM) – Wielosystemowe szkolnictwo w wielokulturowym
œrodowisku Pó³nocnego Kamerunu; dr M. Z¹bek (UW) – Programy edukacyjne w obozach dla uchodŸców w Kenii; dr H. Lisicka-Michalska – Polityka oœwiatowa rz¹du
Tanzanii 1960-2000; mgr A. Kotarska – Wielojêzycznoœæ, piœmiennoœæ a oœwiata wiejska - z badañ terenowych w pd. i zach. Tanzanii; o. dr W. Kluj OMI (UAM) – Szkolnictwo misyjne w diecezji Toamasina (Madagaskar); ks. mgr Stanis³aw Œwiêch (Warszawa) – Szko³y prowadzone przez sercanów w Demokratycznej Republice Kongo; ks. dr
Janusz Gajda – Szkolnictwo katolickie w Zambii; M. Gabiniewicz – Szko³a polska na
tu³aczym szlaku – wspomnienia i przeŸrocza45.
* Dwudzieste sympozjum zosta³o zorganizowane przez Sekcjê Duchowoœci i Sekcjê
Misjologii UKSW z okazji 185 rocznicy powstania Wydzia³u Teologicznego. Tema42
43
44
45
Szczegó³owa prezentacja Sympozjów zosta³a opracowana w pracy D. Mroczek, dz. cyt., 37-55. Niniejsze opracowanie zosta³o przedstawione na podstawie tej pracy.
G³ównym inspiratorem sympozjum by³ o. dr Jaros³aw Ró¿añski OMI, opiekun Naukowego Ko³a
Misjologów.
Por. Internet: http://www.misjologia.uksw.edu.pl/, 5 IV 2005 r.
Tam¿e.
26
Misjolodzy polscy
tem sympozjum by³a Duchowoœæ wspó³czesnego Koœcio³a. Odby³o siê ono 15 V 2002 r.
W programie by³o m.in.: otwarcie wystawy starodruków Wydzia³u Teologicznego
UKSW i wystawy fotograficznej autorstwa Piotra Barchañskiego Szko³y w Afryce oraz
wyk³ady: Mistyka codziennoœci – ks. prof. dr hab. P. Ogórek; Duchowoœæ eucharystyczna – ks. prof. dr hab. A. Durak; Duchowoœæ dialogu miêdzyreligijnego – dr hab.
E. Sakowicz, prof. UKSW; Drogi duchowoœci afrykañskiej – ks. dr J. Ró¿añski i Duchowoœæ g³osiciela Ewangelii – ks. dr J. Gajda46.
* Dwudzieste pierwsze sympozjum zorganizowano w dniu 11 III 2003 r. Tematem tego
sympozjum by³o: Miêdzy przek³adem biblijnym a rodzim¹ teologi¹. Sesja naukowa rozpoczê³a siê Msz¹ œw. koncelebrowan¹ pod przewodnictwem ks. bp. Wiktora Skworca,
po której Biskup otworzy³ wystawê Afrykanin a Biblia autorstwa Anny Kotarskiej i MIVA
Polska. Otwarcie wystawy uœwietni³ koncert Ewy Urygi z chórem. Referaty wyg³osili
wyk³adowcy UKSW, UW, KUL, UAM, UWM oraz zaproszeni goœcie. W referatach ks. dr.
J. Ró¿añskiego (UKSW), prof. N. Pawlaka (UW) oraz ks. prof. H. Zimonia (KUL) poruszone zosta³y problemy, takie jak: wp³yw Biblii na kulturê afrykañsk¹, potrzeby nowych
przek³adów Biblii oraz zasadnicze nurty inkulturowanej teologii afrykañskiej. W dalszej
czêœci referenci mówili ju¿ o samych przek³adach Biblii na jêzyki afrykañskie: hausa
(mgr A. Michalak UKSW), mambwe (ks. mgr lic. A. Halemba), malgaski (ks. dr W. Kluj
UAM). Teologiczne i praktyczne problemy zwi¹zane z przek³adami zosta³y poruszone
w referatach ks. dr. J. Pawlika (UWM), który mówi³ o trudnoœciach przek³adu pojêcia
z³a w kulturze zachodnioafrykañskiej; A. Kotarskiej (Kalisz) o organizacji SIL zajmuj¹cej siê przek³adami Biblii oraz W. Mironiuk (UKSW), która w swoim referacie mówi³a
o stosunku polskich misjonarzy wobec miejscowych jêzyków i przek³adów. Na sympozjum obecni byli równie¿ licznie zgromadzeni ksiê¿a i siostry zakonne oraz klerycy z wy¿szych seminariów duchownych.
W ramach przygotowañ do Roku Jubileuszowego do Rzymu na synod kontynentalny
przyje¿d¿ali biskupi poszczególnych kontynentów. Owocem synodu s¹ adhortacje apostolskie dla poszczególnych kontynentów: Ecclesia in ... Ko³o Misjologów podjê³o siê t³umaczenia tych adhortacji (oczywiœcie poza Ecclesia in Europa) oraz zorganizowa³o i nadal
organizuje sympozja poœwiêcone poszczególnym adhortacjom.
* „Ecclesia in America”. Wybrane problemy Koœcio³a w Ameryce Po³udniowej w œwietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II to temat dwudziestego drugiego sympozjum misjologicznego zorganizowanego przez Sekcjê Misjologii oraz Papieskie Dzie³a Misyjne w Polsce, w dniu 5 XI 2003 r. W czasie sympozjum poruszono nastêpuj¹ce
problemy: „Ecclesia in America” – przes³anie dla Koœcio³a na kontynencie amerykañskim oraz dla Koœcio³a powszechnego (ks. dr P. Soko³owski - Warszawa); Potrzeba
nowej ewangelizacji oraz potrzeba misji poza granicami kontynentu (ks. mgr
R. Jaszczuk – Nowy Jork); Wyzwania ewangelizacji kultury w adhortacji „Ecclesia in
America” (ks. mgr T. Szyszka – Nysa); Maryjne drogi ewangelizacji Ameryki £aciñskiej (ks. dr J. Piotrowski – PDM Warszawa); COMLA7-CAM2-Siódmy Misyjny Kongres Latynoamerykañski (ks. dr L. F¹s – Pieniê¿no); Negatywne skutki globalizacji
(ks. dr hab. P. Mazurkiewicz – UKSW Warszawa); Ku prawom cz³owieka i demokracji
w Ameryce £aciñskiej (ks. prof. dr hab. A. Dziuba – UKSW Warszawa); Nowe ruchy
46
Na podstawie informacji otrzymanych od o. Jaros³awa Ró¿añskiego OMI w dniu 12 II 2004 r.
Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW
27
religijne w Ameryce (o. prof. dr hab. W. Kowalak); Vodoo (P. Szuppe – Warszawa);
Aparat krytyczny adhortacji Ecclesia in America (ks. dr W. Kluj – UAM).
* Kolejne, dwudzieste trzecie sympozjum poœwiêcone by³o 20-leciu istnienia Centrum
Formacji Misyjnej w Warszawie (1984-2004). Odby³o siê ono w dniu 18 II 2004 r. pod
has³em: Przygotowanie misjonarzy - historia, wspó³czesnoœæ, postulaty. Wœród uczestników byli m.in. misjonarze przygotowuj¹cy siê w CFM do wyjazdu na misje. Prelegentami sympozjum byli: ks. A. Miotk SVD - Przygotowanie misjonarzy wed³ug dokumentów Koœcio³a, ks. J. Pawlik SVD - Wymogi w formacji misjonarzy z punktu widzenia antropologii kulturowej, ks. J. Ró¿añski OMI - G³ówne kierunki kszta³towania
duchowoœci misjonarza, ks. F. Jab³oñski - Za³o¿enia i praktyka przygotowania do pracy misyjnej fideidonistów polskich, ks. S. Giudici MCCI - Za³o¿enia i praktyka przygotowania do pracy misyjnej kombonianów, ks. D. Suilivan MA - Za³o¿enia i praktyka przygotowania do pracy misyjnej misjonarzy Afryki, ks. W. Kluj OMI - Za³o¿enia
i praktyka przygotowania do pracy misyjnej oblatów, s. S. Motor FMM - Za³o¿enia
i praktyka przygotowania do pracy misyjnej Franciszkanek Misjonarek Maryi,
s. C. Bachalska MA - Za³o¿enia i praktyka przygotowania do pracy misyjnej misjonarek Afryki, p. K. Lachowska - Historia i dzia³alnoœæ Instytutu Misyjnego Laikatu w Warszawie, ks. R. Szczodrowski - Praktyka wysy³ania misjonarzy œwieckich oraz propozycje g³ównych kierunków formacji, p. E. Habel - Formacja wolontariuszy kanosjañskich, ks. J. Wnêk - Centrum Formacji Misyjnej dziœ i jutro. Po sympozjum dyrektor
CFM, ks. Jan Wnêk, zaprosi³ uczestników na obiad i dalsz¹ dyskusjê do CFM.
* Dwudzieste czwarte sympozjum poœwiêcone by³o zjawisku sieroctwa w Afryce. Odby³o siê ono w dniu 3 III 2004 r. pod has³em: Dzieci ¿yj¹ce na ulicy - nowe zjawisko
miast afrykañskich. Wœród prelegentów wyst¹pili: ks. J. Pawlik SVD (UWM) - Tradycyjna rodzina afrykañska wobec dzieci, p. M. Szupejko (PAN) - Zmiany w tradycyjnym modelu rodziny afrykañskiej w œrodowisku miejskim, p. A. Leszczyñski (UW) AIDS a zjawiska sieroctwa oraz dzieci ulicy, ks. J. Ró¿añski OMI (UKSW) - Dzieci
ulicy w Maroua i Garoua – miastach Pó³nocnego Kamerunu, ks. W. Chwaliszewski
MCCI (Warszawa) - Kombonianie i werbiœci z pomoc¹ dla dzieci ulicy w Kinszasie
(DRK), ks. J. Gajda (UKSW) - Dzieci ulicy w Lusace, s. C. Bachalska MA (Lublin) Praca sióstr misjonarek Afryki wœród dzieci ulicy, ks. C. Noworolnik (Warszawa) Znaczenie ojcostwa w œwietle teologii katolickiej.
* W dniu 17 XI 2004 r. zorganizowano dwudzieste pi¹te sympozjum poœwiêcone adhortacji apostolskiej Jana Paw³a II o Koœciele w Azji: „Ecclesia in Asia”. Wybrane
problemy Koœcio³a w Azji w œwietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II. Oto referaty i prelegenci sympozjum: Historia powstania i g³ówne idee teologiczne „Ecclesia
in Asia” (ks. J. Piotrowski); Chrzeœcijañstwo w Pañstwie Œrodka w obliczu Trzeciego
Tysi¹clecia. Przesz³oœæ, teraŸniejszoœæ i przysz³oœæ (ks. dr J. Konior SJ); Chrzeœcijañstwo w Azji Œrodkowej (ks. dr W. Kluj); Udzia³ polskich misjonarzy w ewangelizacji
Azji (ks. dr hab. J. Ró¿añski OMI); Dialog a przepowiadanie. Rzeczywistoœæ i perspektywa w Azji (dr hab. E. Sakowicz); Hermeneutyka dialogu chrzeœcijañsko-buddyjskiego (ks. dr L. Fic); Dialog teologiczny z buddyzmem (ks. prof. dr hab. H. Zimoñ
SVD); Dialog monastyczny z buddyzmem (o. mgr J. Bereza OSB); Dialog z hinduizmem w dokumentach Koœcio³a (mgr J. Pyz – Kraków); Islam w Azji a mo¿liwoœci
dialogu (ks. dr A. W¹s SVD); Nowe ruchy religijne w Japonii (ks. prof. dr hab.
28
Misjolodzy polscy
W. Kowalak SVD); Specyfika Koœcio³a w Japonii (dr I. Merklejn); Porównanie szamanizmu japoñskiego i mongolskiego (mgr D. Stefanowicz).
* Dwudzieste szóste sympozjum zorganizowano w dniu 16 II 2005 r. Referaty dotyczy³y ró¿nych sytuacji dzieci wojny w Afryce: P. Szuppe (Warszawa) - Dzieci-rekruci –
przyczyny i rozmiar zjawiska, K. Trzciñski (UW) - Dzieci-¿o³nierze w Sierra Leone
i Liberii, R. Piêtek (WSH Pu³tusk) - Dzieci w armiach Imbangala w siedemnasto-wiecznej Angoli, K. £ukoszczyk SVD (Angola) - Dzieci afrykañskie a konflikty zbrojne –
przyk³ad Angoli, J. Pyz (UJ) - Dzieci wojny na Sri Lance, L. Danilecka (Warszawa) Ruanda. Zranienie ¿ycia dzieci ocala³ych z ludobójstwa w kontekœcie pomocy œwiadczonej przez misjonarzy, ks. W. Kluj OMI (UAM) - Dzieci - ¿o³nierze w dyskusjach na
forum ONZ, ks. C. Noworolnik (KEP ds. Misji Warszawa) - Umi³owanie dziecka przez
Boga, ks. J. Piotrowski (PDM Warszawa) - Pomoc dzieciom – ofiarom wojny. W czasie sympozjum mia³a miejsce prezentacja wystawy Afryka w oczach dzieci. Uczestnicy
sympozjum obejrzeli film pt. Dzieci wojny w Sierra Leone i Liberii oraz wystêp zespo³u dzieciêcego z Czeczenii.
Sympozja misjologiczne odgrywa³y i nadal odgrywaj¹ niezmiernie wa¿n¹ rolê. W ci¹gu wielu lat by³y skuteczn¹ metod¹ szerzenia idei misyjnej w Polsce po II Soborze Watykañskim, a misjonarzom wyje¿d¿aj¹cym na placówki misyjne dawa³y czêsto jedyn¹ okazjê
do pog³êbienia wiedzy w tej dziedzinie. W ostatnich latach s¹ one doskona³¹ okazj¹ do
spotkañ misjologów polskich, dzia³aczy na rzecz misji oraz okazj¹ do cooperatio missionalis i konsolidacji organizacji i zakonów zajmuj¹cych siê misjami.
1.4. Naukowe Ko³o Misjologów
Pierwsze próby za³o¿enia Ko³a47 zosta³y podjête na pocz¹tku roku akademickiego
1969/70. Usi³owano zwi¹zaæ siê ze Stowarzyszeniem Przyjació³ ONZ, ale koncepcja ta nie
zosta³a zrealizowana. Dlatego dnia 9 X 1970 r. postanowiono powo³aæ Studenckie Ko³o
Misyjne ATK. Jego podstawowym celem by³o propagowanie i zg³êbianie problematyki misyjnej Koœcio³a, poszerzanie wiedzy z zagadnieñ Trzeciego Œwiata oraz utrzymanie kontaktów z Poloni¹ zagraniczn¹48.
Pierwszym opiekunem Ko³a zosta³ o. Feliks Zap³ata, póŸniej o. dr W³. Kowalak, a na
pocz¹tku lat 80. o. dr Antoni Kurek. W po³owie lat 90. funkcjê opiekuna Ko³a przej¹³ dr
Eugeniusz Sakowicz. Natomiast od roku 1999 pe³ni³ j¹ o. dr hab. Jaros³aw Ró¿añski OMI.
Do grona cz³onków Ko³a zaliczali siê wszyscy studenci misjologii, spora grupa s³uchaczy innych specjalizacji oraz misjonarze. W spotkaniach uczestniczyli te¿ sympatycy SKM.
Na przyk³ad w roku akademickim 1971/72 liczba cz³onków wynosi³a 43 osoby, a w 1977/
78 - 54 osoby49.
47
48
49
Do roku 1999 Ko³o nosi³o nazwê: Studenckie Ko³o Misyjne. Od 1999 r. nosi nazwê Naukowe Ko³o
Misjologów.
H. Cz. Podolski, Studenckie ko³a naukowe i inne formy zespo³owej dzia³alnoœci m³odzie¿y ATK, [w:]
H. E. Wyczawski (red.), XX lat Akademii Teologii Katolickiej. Ksiêga Pami¹tkowa (1954-1974),
Warszawa 1976, 392.
Sprawozdanie z dzia³alnoœci Studenckiego Ko³a Misyjnego przy ATK w Warszawie w roku akademickim 1971/72, BIATK 2-3(1973)72.
Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW
29
Zgodnie ze statutem, zebrania Studenckiego Ko³a Misyjnego (SKM) odbywa³y siê raz
w miesi¹cu i obejmowa³y referaty wyg³aszane przez cz³onków Ko³a i goœci oraz sprawy
bie¿¹ce. Do realizacji podstawowego celu SKM, jakim by³o zg³êbianie tematyki misyjnej,
przyczynia³y siê zarówno spotkania naukowe organizowane przez Ko³o w ramach Akademii Teologii Katolickiej, jak i sesje wyjazdowe. Przyk³adem pierwszej formy dzia³alnoœci
mo¿e byæ sesja pt. G³ód - znakiem czasu, która odby³a siê dnia 24 II 1975 r. na ATK. Jej
program obejmowa³ referaty i dyskusjê50. Cz³onkowie SKM brali tak¿e udzia³ w imprezach
naukowych poza uczelni¹. Do wa¿niejszych nale¿y uczestnictwo w Poznañskich Dniach
Misjologicznych (23-25 X 1977 r. i 12-13 XII 1981 r.) i sympozjach zorganizowanych przez
Klub Inteligencji Katolickiej w Poznaniu51. Takie spotkania owocowa³y nawi¹zywaniem
kontaktów z innymi stowarzyszeniami misyjnymi i stwarza³y mo¿liwoœæ ró¿norakiej wspó³pracy. Kontakty te znacznie o¿ywi³y pracê SKM i przyczyni³y siê do wymiany praktycznych spostrze¿eñ organizacyjnych, a tak¿e do rozwoju myœli naukowej52. Studenckie Ko³o
Misyjne najczêœciej wspó³dzia³a³o ze Wspólnot¹ Misyjn¹ przy WSD Ksiê¿y Pallotynów
w O³tarzewie, z Ko³em Misyjnym przy Warszawskim Duszpasterstwie Akademickim i z Przyjació³mi Misji przy Biurze Misyjnym Episkopatu Polski53. Staraj¹c siê o budzenie œwiadomoœci i ducha misyjnego, wyk³adowcy oraz studenci Specjalizacji Misjologii wyg³aszali
liczne prelekcje w ró¿nych œrodowiskach pozauczelnianych54. Najkorzystniejszym okresem
dla szerzenia idei misyjnej by³ miesi¹c paŸdziernik, w którym przypada³a Niedziela Misyjna. Tego dnia na Mszach œw. w godzinach rannych zespó³ ksiê¿y wyk³adowców wyg³asza³
w ró¿nych koœcio³ach stolicy kazania o tematyce misyjnej. Nastêpnie w koœciele pw. Wszystkich Œwiêtych organizowano uroczysty Wieczór Misyjny. Na program sk³ada³y siê najczêœciej jeden lub dwa referaty, a po nich rozpoczynano czêœæ artystyczn¹. Wystêpowa³ chór
ATK, grupy muzyczne i recytatorskie, wyœwietlano filmy i przeŸrocza, urz¹dzano wystawy
misyjne. Uroczystoœci te gromadzi³y licznych zainteresowanych dzie³em misyjnym Koœcio³a55. Nieod³¹cznym elementem pracy SKM by³ czynny udzia³ w przygotowaniu sympozjów
misjologicznych, odbywaj¹cych siê ka¿dego roku w maju56. W ci¹gu pierwszych lat dzia50
51
52
53
54
55
56
Studenckie Ko³o Misyjne, Sesja nt. G³ód - znakiem czasu, BIATK 5(1975)37-38.
G. Stwiertnia, Studenckie Ko³o Misyjne, BIATK 2(1979)40; A. Bednarczyk, Studenckie Ko³o Misyjne, BIATK 6(1983)42-43; J. Supe³, Studenckie Ko³o Misyjne. Wycieczki i inne wyjazdy SKM, BIATK
4(1982)40.
J. Supe³, Studenckie Ko³o Misyjne. £¹cznoœæ z innymi oœrodkami misyjnymi, BIATK 4(1982)40.
Studenckie Ko³o Misyjne. Spotkanie w O³tarzewie, BIATK 2(1976)35-36; G. Stwiertnia, Studenckie
Ko³o Misyjne, BIATK 4(1980)43-44; J. Supe³, art. cyt., 40.
F. Zap³ata, Z dzia³alnoœci Specjalizacji Misjologii ATK w Krakowie, BIATK 2(1980)34-35;
W³. Kowalak, Studenckie Ko³o Misyjne, BI ATK 4(1980)43; G. Stwiertnia, art. cyt., 43; Prelekcje
ks. dr. W³. Kowalaka w Pieniê¿nie, Krakowie i Warszawie, BIATK 6(1975)22-29; Referaty ks. dr.
W³. Kowalaka w Czêstochowie i Pieniê¿nie, BIATK 4(1976)34-36; Prelekcje ks. dr. W³. Kowalaka
w Pieniê¿nie, Niepokalanowie i Gostyniu, BIATK 6(1980)22-25.
Niedziela Misyjna na ATK, BIATK 6(1970)30-32; Uroczystoœci uczelniane. Uroczysty Wieczór Misyjny w Warszawie, BIATK 4(1973)38-40; Uroczysty Wieczór Misyjny w sali Koœcio³a Wszystkich
Œwiêtych w Warszawie, BIATK 6(1974)36-37; F. Zap³ata, Studenckie Ko³o Misjologiczne, BIATK
2(1978)41-42; F. Zap³ata, Z dzia³alnoœci Specjalizacji Misjologii ATK w Warszawie, BIATK
2(1980)33-34.
Studenckie Ko³o Misjologiczne, BIATK 5(1978)39; G. Stwiertnia, art. cyt., 44; J. Supe³, Studenckie
Ko³o Misyjne. Udzia³ cz³onków SKM w ró¿nych pracach i imprezach, BIATK 4(1982)41.
30
Misjolodzy polscy
³alnoœci SKM opracowa³o kartotekê z adresami polskich misjonarzy (do roku akademickiego 1977/78 zebrano ich ponad 800), w oparciu o któr¹ Wydawnictwo ATK rozsy³a³o poszczególne numery kwartalnika „Collectanea Theologica” i inne pozycje wydawnicze,
a z okazji Œwi¹t Bo¿ego Narodzenia - List okólny zredagowany przez o. F. Zap³atê. List ten
zawiera³ serdeczne ¿yczenia œwi¹teczne i wyrazy pamiêci, podawa³ ró¿ne wiadomoœci dotycz¹ce Koœcio³a i Ojczyzny oraz informowa³ o dzia³alnoœci na rzecz misji57. W trosce o pog³êbianie ¿ycia duchowego SKM organizowa³o w pewnych okresach tzw. dzieñ skupienia.
Wype³niano go modlitw¹, referatem i dyskusj¹58.Tradycj¹ SKM sta³o siê równie¿ organizowanie ,,Op³atka”. By³a to uroczystoœæ gromadz¹ca cz³onków i sympatyków Ko³a. Przebiega³a w rodzinnej atmosferze ³amania siê op³atkiem, sk³adania ¿yczeñ i œpiewania kolêd59.
Studenckie Ko³o Misyjne posiada³o w³asn¹ sta³¹ gablotê, w której odnawiana co miesi¹c ekspozycja informowa³a wspólnotê studenck¹ o pracy polskich misjonarzy i innych
formach dzia³alnoœci misyjnej60. Z lat 80. pozosta³y tylko relacje z sympozjów misjologicznych. Brakuje œwiadectw na piœmie o dzia³alnoœci SKM. Z przekazów ustnych wiadomo, ¿e
nadal organizowano spotkania z misjonarzami, wyjazdy na imprezy naukowe, op³atek; uaktualniono równie¿ gablotê misyjn¹. W latach 90. praca Ko³a przybra³a charakter jednorazowych dzia³añ, np. uczestnictwo w spotkaniach naukowych (II Krajowy Kongres Misyjny,
16-18 X 1992 r., czy Sympozjum afrykanistyczne na KUL-u, 19-20 XI 1993 r.). Studenckie
Ko³o Misyjne przyczyni³o siê te¿ do powstania filmu dokumentalnego pt. Misjonarze w re¿yserii Wies³awa Go³aszewskiego. W roku akademickim 1992/93 grupa studencka w sk³adzie: Tadeusz Biega³a, Andrzej Bojañczyk, Bo¿ena Cio³ek, Agnieszka Gawêcka, Dariusz
Kupiec i Katarzyna Welner pod kierownictwem o. prof. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka
i o. dr. hab. Antoniego Kurka zbiera³a materia³y, które pos³u¿y³y do napisania scenariusza.
Pierwsze spotkanie Ko³a w ramach nowej Uczelni (UKSW) odby³o siê 3 XII 1999 r.
w Domu Misjonarzy Kombonianów przy ul. £¹cznej 14/16 w Warszawie. Spotkanie prowadzi³ nowy opiekun Ko³a, o. dr Jaros³aw Ró¿añski OMI. Celem spotkania by³o ustalenie
konkretnych ram na rok akademicki 1999/2000 oraz na przysz³e lata61:
– organizowanie sympozjów i konferencji
– organizowanie spotkañ z misjonarzami oraz misjologami z innych uczelni
– dzia³alnoœæ publicystyczna („Misje Dzisiaj”)
– organizowanie otwartych wyk³adów
– prowadzenie gabloty misyjnej
– wizyty w oœrodkach zakonnych i muzeach misyjnych
– szerzenie idei misyjnej przez œrodki audiowizualne oraz Internet.
57
58
59
60
61
,,List Gwiazdkowy 1976”. Specjalizacji Misjologii na ATK do polskich misjonarzy za granic¹, BIATK
6(1977)34-36; ,,List Gwiazdkowy 1977" Specjalizacji Misjologii ATK do polskich misjonarzy za
granic¹, BIATK 6(1978)29-32.
Adwentowe spotkanie SKM w Niepokalanowie, BIATK 6(1974)37; J. Supe³, Studenckie Ko³o Misyjne. Wycieczki i inne wyjazdy SKM, BIATK 4(1982)40.
Dzia³alnoœæ Studenckiego Ko³a Misyjnego w roku 1973/74, BIATK 1(1974)40-41; Op³atek Gwiazdkowy Studenckiego Ko³a Misyjnego, BIATK 6(1974)37-38; W³. Kowalak, Studenckie Ko³o Misjologów, BIATK 4(1977)39-40; J. Supe³, Studenckie Ko³o Misyjne. Udzia³ cz³onków SKM w ró¿nych
pracach i imprezach, BIATK 4(1982)41.
G. Stwiertnia, art. cyt., 44; J. Supe³, Studenckie Ko³o Misyjne. Akcja propagandowa, BIATK 4(1982)40.
Na podstawie informacji otrzymanych od o. Jaros³awa Ró¿añskiego OMI w dniu 12 II 2004 r.
Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW
31
Naukowe Ko³o Misjologów (NKM) podjê³o inicjatywê obchodów Dnia Pamiêci i Modlitwy za wspó³czesnych Misjonarzy Mêczenników (24 marca). Przez modlitewn¹ pamiêæ, konferencje oraz publikacje podejmowa³o starania przybli¿enia martyrologii Koœcio³a naszych czasów.
Ko³o Misjologów zorganizowa³o szereg spotkañ, których goœæmi byli zas³u¿eni misjonarze, etnografowie, podró¿nicy, dziennikarze i przedstawiciele œwiata politycznego, np.
ks. A. Halemba – misjonarz, t³umacz Biblii na jêzyk mambwe oraz s³ownika: mambwe-angielski, angielski-mambwe; p. R. Czajkowski, podró¿nik, autor programu telewizyjnego „Przez morza i l¹dy”, dr H. Bettscheidera SVD, dyrektor Instytutu Misjologicznego z Sankt Augustin,
ks. M. Midura, dyr. MIVA Polska, R. Czajkowski (dziennikarz; re¿yser); ks. A. Mulka (dyrektor
Wydawnictwa Papieskich Dzie³ Misyjnych); ks. E. Szyszka, misjonarz z Republiki Œrodkowoafrykañskiej, a obecnie Sekretarz krajowy PDRW I PDPA, o. prof. dr hab. H. Zimoñ SVD (KUL),
ks. F. Jab³oñski (Gniezno), ks. M. Zalewski (Papua Nowa Gwinea), ks. R. Szczodrowski (Zambia), ks. J. Nosowicz, o. L. F¹s, o. T. Burzyca, o. P. Soko³owski, ks. T. Szyszka, ks. S. G³odzik,
ks. P. Boracas, ks. R. Kot, ks. D. Chura Nunez, p. P. Grzechowiak (Czad).
W ramach dzia³alnoœci Ko³a wyœwietlono wiele misyjnych filmów m.in.: Romero (re¿.
John Duigan), Misja (re¿. Roland Joffé), Spalony dom (re¿. Massino Spano), Bogowie musz¹ byæ szaleni (re¿. Jimmy Uys), Sposób na Afrykê (Ryszard Czajkowski), Misjonarz-cz³owiek w drodze (ks. M. Midura), Dzieci Afryki (ks. A.j Halemba), Wojna w Sudanie (re¿.
Agnieszka Dzieduszycka), Polskie odcienie Afryki (re¿. Jakub Barua), Pos³añcy Pana Boga
(Piotr Zarêbski).
Prezentowanym filmom towarzyszy³y obszerne wprowadzenia przygotowane przez studentów, dyskusje oraz wystawy misyjne: Zambia (autorstwa ks. Andrzeja Halemby); Jak podró¿uj¹ ludzie (autorzy: Leszek Mazur, Magdalena £adziñska, Grzegorz Gnutek, Micha³
Œlusarek), Dzieci Afryki (autor zdjêæ Piotr Barchañski), Szko³y w Afryce, Ekwador.
Naukowe Ko³o Misjologów nie ogranicza siê w swojej dzia³alnoœci do terenu Uniwersytetu, ale wspó³pracowa³o równie¿ z innymi oœrodkami studenckimi. Pod patronatem Ko³a
powsta³y grupy studentów zaanga¿owanych w poszczególne organizacje: „Sprawiedliwoœæ
i Pokój”, „Wieczerniki Misyjne”, „MIVA M³odych”. Organizowane spotkania sta³y siê okazj¹ do pog³êbienia wspó³pracy z Komisj¹ Episkopatu ds. Misji, Papieskimi Dzie³ami Misyjnymi, Centrum Formacji Misyjnej oraz z organizacj¹ MIVA Polska.
7 XI 2002 r. Sekcja Misjologii Uniwersytetu Kardyna³a Stefana Wyszyñskiego powo³a³a I Misyjn¹ Olimpiadê Znajomoœci Afryki, skierowan¹ do wszystkich liceów ogólnokszta³c¹cych w Polsce. Siedzib¹ G³ówn¹ Olimpiady by³a Komisja Misyjna Episkopatu Polski wspó³dzia³aj¹ca z Sekcj¹ Misjologii, a w sposób szczególny ze studenckim Naukowym
Ko³em Misjologów UKSW. Patronat nad t¹ inicjatyw¹ przyjê³o Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, na czele z Minister Edukacji Narodowej i Sportu – p. dr Krystyn¹ £yback¹. W 2004 r. odby³a siê II Olimpiada Znajomoœci Afryki, a w 2005 r. jej III edycja.
Studenci Misjologii z Naukowego Ko³a Misjologów UKSW przyznali po raz pierwszy
w historii specjaln¹ Nagrodê Afrykañskiego S³onia. Nagroda ta zgodnie z regulaminem (§ 2.)
wrêczana jest za osi¹gniêcia w dziedzinie misjologii. 27 V 2003 r. na walnym zebraniu NKM
pierwsza tego typu Nagroda jednomyœlnie zosta³a przyznana pani dr Wandzie B³eñskiej, która
– oprócz dorobku misjologicznego – przez 43 lata pe³ni³a s³u¿bê misyjno-lekarsk¹ nios¹c
pomoc medyczn¹ ludziom chorym na tr¹d w Ugandzie. Uroczyste wrêczenie Nagrody odby³o
siê 25 XI 2003 r. na UKSW. Podczas spotkania zosta³a odczytana laudacja, w której podkreœlono wielki wk³ad dr Wandy B³eñskiej w promocjê ludzk¹ oraz w ³¹czenie teorii misji z prak-
32
Misjolodzy polscy
tyk¹. Statuetkê wrêczy³a przewodnicz¹ca Ko³a – Justyna Siemienas. W spotkaniu uczestniczyli studenci misjologii oraz filozofii wraz z prof. Kazimierzem Sza³at¹, prezesem Fundacji
Polskiej Raoula Follereau. Ponadto obecny by³ tak¿e ks. R. Szczodrowski, dyrektor Instytutu
Misyjnego Laikatu oraz inni sympatycy NKM.
Przedstawione powy¿ej inicjatywy oraz dzia³ania Naukowego Ko³a Misjologów pokazuj¹, i¿ odgrywa ono wa¿n¹ rolê w kszta³towaniu œwiadomoœci misyjnej œrodowisk akademickich i pozauczelnianych.
Obecnie Naukowe Ko³o Misjologów liczy ok. 80 osób. Na zebraniu 21 II 2003 r. wybrano nowy sk³ad zarz¹du. Przewodnicz¹c¹ Ko³a zosta³a Justyna Siemienas, wiceprzewodnicz¹cym Anna Miszta, a sekretarzem Kinga Pucha³a. Opiekunem Ko³a jest nadal o. dr hab.
Jaros³aw Ró¿añski OMI.
2. Inne oœrodki misjologiczne
2.1. Pieniê¿no
Dnia 2 VIII 1948 r. Rada Prowincjalna Zgromadzenia S³owa Bo¿ego zadecydowa³a
o przeniesieniu WSD z Chludowa do Pieniê¿na. Ju¿ 10 IX 1948 r. rozpocz¹³ siê tam rok
studiów filozoficzno-teologicznych. Od samego pocz¹tku wyk³ady z misjologii w Misyjnym Seminarium Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie prowadzili kolejno: ks. Bronis³aw Skóra
SVD, ks. Franciszek Folek SVD, ks. Teofil Chodzi³o SVD, ks. Stefan £ysik SVD, ks. Józef
Penkowski SVD, ks. Józef Seyda SVD, ks. Bernard Danch SVD, ks. Feliks Gosieniecki
SVD, ks. Feliks Zap³ata SVD, ks. Alfons Labudda SVD, ks. Henryk Gzella SVD, ks. Jerzy
Mazur SVD, ks. Krzysztof Bieñkowski SVD, ks. Bernard Konieczka SVD, ks. Ludwik F¹s
SVD, ks. Janusz Brzozowski SVD, ks. W³adys³aw Kowalak SVD, ks. Andrzej Miotk SVD62 .
2.2. Poznañ
Dnia 17 X 1957 r. zosta³ zarejestrowany w Poznaniu Klub Inteligencji Katolickiej (KIK).
W latach 1957-1969 na czele Zarz¹du KIK stan¹³ dr Mieczys³aw Luziñski. U pocz¹tku organizacji i dzia³alnoœci Klubu aktywnie dzia³a³ dr Jerzy Ozdowski, który w 1967 r. by³ delegatem na Kongres Apostolstwa Œwieckich w Rzymie, a w 1968 r., razem z prof. Józefem
Kostrzewskim i prof. Zbigniewem Zakrzewskim, sta³ siê audytorem Archidiecezjalnego Synodu Poznañskiego. Od pocz¹tku istnienia KIK-u w Poznaniu zawi¹za³a siê sta³a grupa
osób, które wspó³pracowa³y z dzie³em misyjnym Koœcio³a. Dnia 15 X 1977 r. powo³ano do
¿ycia Sekcjê Misjologiczn¹. W tym samym roku, 25 X, w Koœciele Akademickim pod wezwaniem Wszystkich Œwiêtych w Poznaniu, w 50-lecie Miêdzynarodowego Akademickiego Kongresu Misyjnego (MAKM) w Poznaniu i I Poznañskich Dni Misjologicznych, bp Jan
Wosiñski nada³ Sekcji imiê b³. Marii Teresy Ledóchowskiej (1863-1922)63. W 1977 r. zo62
63
A. Miotk, Misjologia w Misyjnym Seminarium Duchownym Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie w latach
1948-2002 (mps), Pieniê¿no 2002.
M. Grafowska, Sekcja Misjologiczna im B³. Marii Teresy Ledóchowskiej, [w:] T. Tyszkiewicz (opr.),
Czterdziestolecie Klubu Inteligencji Katolickiej w Poznaniu 1957 -1997, Poznañ 1999, 54-58.
Wk³ad Specjalizacji Misjologii na UKSW
33
sta³y zainicjowane Poznañskie Dni Misjologiczne. W ten sposób w duchu posoborowej
odnowy i II Synodu Poznañskiego (1968) kontynuowano dziedzictwo ruchu misjologicznego w II Rzeczypospolitej. W Niedzielê Misyjn¹ w 1977 r. odby³o siê spotkanie seniorów –
uczestników ruchu misjologicznego w II Rzeczypospolitej i m³odzie¿y akademickiej ze
Specjalizacji Misjologii ATK pod kierunkiem o. dr. hab. Feliksa Zap³aty SVD64. Ze œrodowiska poznañskiego bliskimi wspó³pracownikami ks. F. Zap³aty SVD byli: dr W. B³eñska,
prof. J. Ozdowski jako wyk³adowca Specjalizacji Misjologii, ks. dr C. Bia³ek TJ (19201984) wierny uczestnik Sympozjów Misyjnych i autor artyku³ów w Zeszytach Misjologicznych, ks. A. Andrzejak oraz ks. prof. M. Banaszak, historyk Koœcio³a65.
Obecnie na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu wyk³ady z misjologii prowadz¹: ks. dr Wojciech Kluj OMI, pierwszy dr misjologii na UKSW,
wyk³adowca w Obrze i Parady¿u, ks. dr W³odzimierz Burzawa MSF w Kazimierzu Biskupim, misjolog, absolwent Urbanianum w Rzymie, ks. dr Szymon Stu³kowski w Poznaniu66.
W Poznaniu wydawane jest czasopismo Annales Misjologici Posnaniensens, siêgaj¹ce korzeniami 1928 r., a wznowione w roku 2000. Redaguj¹ je: ks. Ambro¿y Andrzejak,
Feliks Lenort oraz ks. Wojciek Kluj67. Na Wydziale Teologicznym UAM w Poznaniu ukaza³y siê nastêpuj¹ce tomy tego czasopisma: tom 11 (2000), tom 12 (2001), tom 13 (2003),
tom 14 (2004).
2.3. Lublin
W œrodowisku Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego wyk³ady z misjologii prowadzili: ks. Teofil Chodzi³o SVD, ks. Henryk Zimoñ SVD, ks. Marian Balwierz, ks. Zbigniew
Krzyszkowski, ks. Jan Person oraz Eugeniusz Sakowicz68.
2.4. Kraków i Katowice
Katedra Misjologii zosta³a utworzona na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie w 1996 r. Ks. dr hab. Jan Górski zosta³ pierwszym wyk³adowc¹ misjologii. Studia ukoñczy³ na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Prowadzi³ wyk³ady z misjologii na
ATK (1990-1994) jako adiunkt, a nastêpnie w Krakowie na PAT, najpierw jako adiunkt,
a nastêpnie od 1996 r. jako docent, kierownik nowo utworzonej Katedry Misjologii. W 2000 r.
zosta³ mianowany profesorem nadzwyczajnym PAT. Od roku akademickiego 2001/2002
jest profesorem nadzwyczajnym na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Œl¹skiego w Katowicach oraz kierownikiem Zak³adu Misjologii i Ekumenizmu. Prowadzi³ te¿ wyk³ady z misjologii w filii KUL, w Katowicach od 1991 r., w Wy¿szym Seminarium OO. Franciszkanów w Panewnikach od 1994 r., w Instytucie Teologicznym œw. Jana Kantego w Bielsku
64
65
66
67
68
A. Andzrzejak, Archidiecezjalna Komisja Misyjna w Poznaniu w latach 1970-1995, AMis
11(2000)332-339.
G. Polak, Kto jest kim w Koœciele. Katolicka Agencja Informacyjna, Warszawa 1999, 178-179.
F. Jab³oñski, Nowa wiosna misjologii w Polsce, AMis 12(2001)203-213.
„Misyjne Drogi” 20(2002)nr 5, 42.
A. Kurek, Polska misyjna i misjonarska, [W:] E. Œliwka (red.), Misyjny wymiar Koœcio³a katolickiego w Polsce (1945-1986), Pieniê¿no 1992, 3-17; tam¿e, E. Œliwka SVD, Powojenna polska literatura misyjna i misjologiczna, 17-24; tam¿e, H. Zimoñ, Katolicki Uniwersytet Lubelski a misje, 61-67.
34
Misjolodzy polscy
Bia³ej od 1999 r., a tak¿e w seminariach: sercanów w Stadnikach (1998/1999), oo. franciszkanów w £odzi (1997/1998) oraz oo. franciszkanów w Krakowie (1999/2000). Oprócz pracy dydaktycznej, czynnie udziela siê w ruchu misjologicznym69.
2.5. Opole
Na Uniwersytecie Opolskim ju¿ od 1994 r. wyk³ady z misjologii prowadzi ks. dr Józef
Urban, absolwent specjalizacji Misjologii ATK w Warszawie. Obecnie jest kierownikiem Katedry Dialogu Miêdzyreligijnego oraz Katedry Teologii Dogmatycznej na Uniwersytecie Szczeciñskim. Prowadzi tak¿e zajêcia na Papieskim Fakultecie Teologicznym we Wroc³awiu70.
2.6. Olsztyn
W 1999 r. powsta³a Katedra Misjologii, Etnologii i Religioznastwa na Uniwersytecie
Warmiñsko-Mazurskim w Olsztynie. Kierownikiem Katedry zosta³ ks. prof. dr hab. W³adys³aw
Kowalak SVD. Po jego odejœciu w 2001 r. Katedra zosta³a zlikwidowana (w 2004 r.).
2.7. Seminaria
W roku 1998 przeprowadzono badanie, które mia³o na celu zebranie informacji, w ilu
seminariach jako odrêbny przedmiot wyk³adana by³a misjologia w latach 1965-1995.
Z badañ wynika³o, ¿e we wspomnianym okresie misjologia wyk³adana by³a w nastêpuj¹cych seminariach diecezjalnych: w Bielsku-Bia³ej, Elbl¹gu, Gdañsku, Gliwicach, Katowicach, Kielcach, Olsztynie, Opolu, Pelplinie, Przemyœlu, Sosnowcu, Tarnowie, Warszawie
(Redemptoris Mater). Obecnie wœród wyk³adowców s¹ m.in.: ks. dr Marek Czajkowski (od
1992 r. prowadzi wyk³ady z misjologii w seminarium w Gdañsku Oliwie, a obecnie tak¿e
w Filii UKSW i KUL w Gdañsku), ks. dr Krzysztof Czermak (wyk³ada misjologiê w Tarnowie, jego poprzednikiem by³ ks. dr Antoni Kmiecik), ks. dr Andrzej Kaleta (w Kielcach),
ks. mgr lic. Franciszek Behredt (w Pelplinie, gdzie wczeœniej wyk³adali: ks. dr Wac³aw Preis
i ks. dr Roman Sadowski).
W seminariach zakonnych misjologia wyk³adana by³a u franciszkanów OFM w Krakowie, kanoników regularnych w Krakowie, zmartwychwstañców w Krakowie, misjonarzy w Krakowie, duchaczy w Bydgoszczy, misjonarzy Œwiêtej Rodziny w Kazimierzu Biskupim, oblatów w Obrze, pallotynów w O³tarzewie, orionistów w Zduñskiej Woli, redemptorystów w Tuchowie, salwatorianów w Bagnie, sercanów w Stadnikach, sercanów bia³ych we Wroc³awiu,
werbistów w Pieniê¿nie i michalitów w Krakowie (dane z roku 1998)71.
69
70
71
A. Andrzejak, 75 lat ruchu misjologicznego w Polsce, art. cyt., 15.
Por. Internet: www.wt.uni.opole.pl; www.us.szcz.pl.
Por. F. Jab³oñski, Recepcja idei misyjnej w Polsce, Kraków 2003, 107-110.
Biogramy
Andrzejak Ambro¿y
ur. 1940, wyœ. 1965, diec. poznañska
Praca magisterska: Kszta³towanie siê teologii misji w „Annales Missiologicae”, ATK
1976.
Rozprawa doktorska: Wk³ad Ksiêdza Biskupa Kazimierza Józefa Kowalskiego w ruch
misyjny w Polsce, ATK 1979.
Publikacje:
1993
– U pocz¹tku ruchu misyjnego w Polsce, Poznañ 1993.
1996
– A. Andrzejak i J. Ró¿añski (red.), Medycyna i ewangelizacja. Rozmowy z Wand¹
B³eñsk¹, Poznañ 1996.
Bajowski Janusz
ur. 1963, wyœ. 1991, diec. przemyska
Praca magisterska: Rodzina chrzeœcijañska i jej zadania w nauczaniu Kardyna³a
Stefana Wyszyñskiego, PAT 1991.
Praca licencjacka: Espiritualidad franciscana del cariño en la labor misionera del
Colegio Misionero de Propaganda Fide de Tarata (Franciszkañska duchowoœæ braterskiej czu³oœci w pracy ewangelizacyjnej Misyjnego Kolegium Kongregacji Rozkrzewiania Wiary w Taracie), Katolicki Uniwersytet w Boliwii 1997.
Rozprawa doktorska: Boliwijska misja krakowskiej prowincji franciszkanów. Ocena
metody misyjnej w œwietle piêciowiekowej tradycji ewangelizacyjnej Zakonu, PAT 1998.
Publikacje:
1999
– Boliwia franciszkañska, Kraków 1999.
2005
– Czyniæ dobro, Rzeszów 2005.
36
Misjolodzy polscy
Badania: Wyk³ady w WSD OO. Franciszkanów w Krakowie. Sta³y wspó³pracownik
Podkarpackiego Centrum Edukacji Nauczycieli. Pracuje nad now¹ pozycj¹ ksi¹¿kow¹.
Bakalarz Andrzej
ur. 1953, wyœ. 1985, diec. tarnowska
Praca magisterska: Kaplica ofiar obozów koncentracyjnych przy koœciele œw. Józefa
w Tarnowie, PAT 1985.
Praca licencjacka: S³u¿ba misyjna kap³anów diecezjalnych w dokumentach biskupów polskich od 1974 r. do dzisiaj, Pontificia Università Urbaniana 1990.
Rozprawa doktorska: (La) missionarietà del sacerdote diocesano dall’Enciclica „Fidei
donum”, all’Enciclica „Redemptoris missio” applicata alla Chiesa in Polonia (Misyjnoœæ kap³ana diecezjalnego w Polsce od „Fidei donum” do „Redemptoris missio”),
Pontificia Università Urbaniana 1992.
Bejger Aleksander
ur. 1934, wyœ. 1959, diec. toruñska
Praca magisterska: Problem apartheidu w Republice Po³udniowej Afryki w stosunku
do dzie³a misyjnego, w œwietle wypowiedzi Koœcio³ów Po³udniowej Afryki, ATK 1972.
Rozprawa doktorska: Mission und Kirche in Sambia (1875–1994), PhilosophischTheologische Hochschule SVD in Sankt Augustin 1994.
Publikacje:
1996
– Mission und Kirche in Sambia (1875–1994), Frankfurt am Main 1996.
2000
– Pe³nym g³osem o Afryce – z dziennika misjonarza, Warszawa 2000.
2003
– Moje listy do Ciebie – Listy nie tylko do chorych, Pelplin 2003.
2004
– Zaczarowane zwierciad³o – Najpiêkniejsze bajki afrykañskie, Pelplin 2004.
Bêben Wojciech
ur. 1949, wyœ. 1975, diec. czêstochowska
Praca magisterska: Zwyczaje, obrzêdy i wierzenia zwi¹zane z upraw¹ yamu u ludu
Arapesz w Papui Nowej Gwinei, KUL 1980.
Rozprawa doktorska:
– z etnologii: Obrzêdy przejœcia u Arapeszów, Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Wydzia³u Historycznego UW.
Biogramy
37
– z misjologii: Religijne aspekty tradycyjnych wierzeñ i obrzêdów ludu Arapesz w Papui Nowej Gwinei, ATK 1987.
Habilitacja: Ma³y œwiat wokó³ wulkanu. Tradycyjne normy zwyczajowe w ¿yciu wyspiarzy Biem w Papui Nowej Gwinei, Instytut Archeologii i Antropologii Kulturowej,
PAN - Warszawa 2005.
Publikacje:
2004
– Ma³y œwiat wokó³ wulkanu. Tradycyjne normy zwyczajowe w ¿yciu wyspiarzy Biem
w Papui Nowej Gwinei, Warszawa 2004.
Badania: Z zakresu prawa zwyczajowego u ludów Australii i Oceanii. Na ukoñczeniu
jest ksi¹¿ka z zakresu prawa zwyczajowego ludu Biem w Papui Nowej Gwinei. Prowadzi tak¿e badania z zakresu moralnoœci i jêzyka ludu Biem w Papui Nowej Gwinei, prawa w³asnoœci ziemi u Aborygenów w Australii, tradycyjnej kultury i zaistnia³ych w niej
zmianach u Aborygenów i wyspiarzy zamieszkuj¹cych tereny wysp znajduj¹cych siê
w Torres Strait i Przyl¹dku York w Australii. Wyk³ada³ na Uniwersytecie Wroc³awskim
w latach 1996-1998. Od roku 1996 wyk³ada na Uniwersytetcie Warszawskim.
Bieñkowski Krzysztof
ur. 1954, wyœ. 1983, diec. warmiñska
Praca magisterska: Historia misji w Sambalpur w Indiach, KUL 1983.
Praca licencjacka: Nauczanie o redukcjach jezuickich w Paragwaju, Pontificia Università Gregoriana 1990.
Rozprawa doktorska: Catequizacion en los pueblos Guaranies: 1609–1767 (Katechizacja ludzi Guarani), Pontificia Università Gregoriana 1997.
Publikacje:
2002
– Refleksje nad encyklik¹ Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, Asuncion 2002.
2003
– Refleksje ... wersja poszerzona, Asuncion 2003.
Badania: Wyk³ada na Instytucie Teologicznym w Asuncion w Paragwaju ekumenizm,
dialog miêdzyreligijny, sekty oraz misjologiê.
Brzozowski Janusz
ur. 1964, wyœ. 1994, diec. ³ódzka
Praca magisterska: Koœció³ urugwajski wobec dzia³alnoœci sekularyzacyjnej masonerii w latach 1830-1917 w œwietle publikacji urugwajskich, Lublin 1994.
38
Misjolodzy polscy
Rozprawa doktorska: Znaczenie trzech pierwszych synodów limskich dla ewangelizacji misyjnej Indian Guarani na przyk³adzie redukcji jezuickich w prowincji paragwajskiej w latach 1604-1767, UKSW 2001.
Burzawa W³odzimierz
ur. 1959, wyœ. 1986, diec. katowicka
Praca magisterska: Wartoœci moralne i ich znaczenie dla Narodu w przemówieniach
Jana Paw³a II podczas I pielgrzymki w OjczyŸnie, PWT 1985.
Praca licencjacka: Il dialogo della Chiesa con le culture nella attivita’ pastorale
missionaria in Papua Nuova Guinea (Dialog Koœcio³a z kulturami w dzia³alnoœci pastoralno- misjonarskiej w Papui Nowej Gwinei), Pontificia Università Urbaniana 1996.
Rozprawa doktorska: Il ruolo del «Bikman» nel processo di inculturazione in Papua
Nuova Guinea. Una sfida missionaria per il Terzo Millennio (Rola «Bikman» w procesie inkulturacji w Papui Nowej Gwinei. Wyzwanie misjonarskie na Trzecie Tysi¹clecie), Pontificia Università Urbaniana 1998.
Publikacje:
1998
– Il ruolo del „Bikman” nel processo di inculturazione in Papua Nuova Guinea.
Una sfida missionaria per il Terzo Millennio, Tipografica „Leberit” 1998.
Badania: Problem inkulturacji w Oceanii (szczególnie Papua Nowa Gwinea), animacja misyjna i nowa ewangelizacja.
Cho³yk Helena
Praca magisterska: Elementy misyjne w katechezie inicjacyjnej drugiego programu
nauczania w œwietle Dekretu o dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a, ATK 1977.
Rozprawa doktorska: Treœci misyjne w katechizacji drugiego programu szczegó³owego w zakresie klas III-VIII, ATK 1995.
Czajkowski Marek
ur. 1954, wyœ. 1980, diec. gdañska
Praca magisterska: Teilhardowska chrystogeneza jako nowe odczytanie misyjnej natury Koœcio³a, w œwietle rekapitulacji wszystkiego w Chrystusie, ATK 1987.
Rozprawa doktorska: Ewangelizacja misyjna i rozwój w Teilhardowskiej wizji rekapitulacji wszystkiego w Chrystusie, ATK 1996.
Publikacje:
1993
– Droga do Dimako, Materia³ etnograficzno-misyjny z pracy misyjnej w Kamerunie
1987-1992, Gdañsk-Oliwa 1993.
Biogramy
39
Czermak Krzysztof
ur. 1955, wyœ. 1980, diec. tarnowska
Praca magisterska: Logia Jezusa o poœcie. Studium literacko-teologiczne, KUL 1980.
Praca licencjacka: Promozione umana come elemento integrale dell’evangelizzazione, Pontificia Università Urbaniana 1985.
Rozprawa doktorska: Promozione umana come elemento integrale dell’evangelizzazione e forme della sua realizzazione nella „Redemptor hominis”, Pontificia Università Urbaniana 1987.
Publikacje:
1996
– Misje odnawiaj¹ Koœció³, Tarnów 1996.
2000
– Zostajê na miejscu do koñca (red.), Warszawa 2000.
Redakcja:
– G³oœcie Ewangeliê. Diecezjalny Biuletyn Misyjny, Tarnów (od 1992).
D³ugosz Miriam
ur. 1952, profesja wieczysta 1981, diec. opolska
Praca magisterska: Duch Œwiêty w Odnowionej Liturgii Eucharystycznej, KUL 1981.
Praca licencjacka: Enga Traditional Religion and Ritual, Pontificia Università Gregoriana 1993.
Rozprawa doktorska: Mae Enga Myths and Christ’s Message. Fullness of Life In
mae Enga Mythology and Chrust the Life (Jn 10:10), Pontificia Università Gregoriana
1995.
Publikacje:
1998
– Mae Enga Myths and Christ’s Message. Fullness of Life In Mae Enga Mythology
and Christ the Life (Jn 10:10), Steyler Verlag, Nettetal 1998.
Badania: Tradycyjne religie, mity i legendy w regionie Enga w Papui Nowej Gwinei.
Wyk³ady monograficzne na temat: Sakrament bilong Marit.
F¹s Luwik
ur. 1959, wyœ. 1986, diec. koszaliñska
Praca magisterska: Obraz przestrzenny œwiata u Jukateków w okresie póŸnoklasycznym (VII-X w. po Chr.), ATK 1994.
40
Misjolodzy polscy
Rozprawa doktorska: Przestrzeñ i czas w wierzeniach Jukateków okresu póŸnoklasycznego, ATK 1998.
Badania: Animacja misyjna, historia misji, misjografia: Azji, Ameryki, Oceanii, Afryki, Chrzeœcijañstwo w by³ym ZSRR, zagadnienia szczegó³owe zwi¹zane z podstawami kultury wg krêgów kulturowych.
Gajda Janusz
ur. 1944, wyœ. 1968, diec. czêstochowska
Praca magisterska: Psa³terze w j. polskim w XVII w., PAT 1968.
Praca licencjacka: Cz³owiek stworzeniem Bo¿ym w niektórych ksiêgach Pisma Œwiêtego, PAT 1975.
Rozprawa doktorska: Polemika Adriana Jungi SJ z protestantami nt. prawdziwego
Koœcio³a.
Badania: Wyk³adowca misjologii na UKSW. Koncentruje siê na zagadnieniach teologii misji (uzasadnienie, cele i realizacja), inkulturacji Koœcio³a w krajach pozaeuropejskich oraz historii religii ze szczególnym uwzglêdnieniem nowych, synkretycznych
[para]religii zarówno w krajach misyjnych, jak i w Europie.
Publikacje:
2000
– Inkulturacja chrzeœcijañstwa w Zambii, Warszawa 2000.
Górski Jan
ur. 1952, wyœ. 1978, diec. katowicka
Praca magisterska: Idea misyjna w dokumentach Soboru Watykañskiego II, ATK 1986.
Rozprawa doktorska: Teologiczne podstawy dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a wed³ug
dokumentów Soboru Watykañskiego II, ATK 1988.
Habilitacja: Teologia misji w procesie inkulturacji, PAT 1994.
Publikacje:
1991
– Misje w teologii kontekstualnej, St. Ottilien 1991.
1993
– Nowa wiosna Ewangelii, Katowice 1993.
1994
– Teologia misji w procesie kontekstualizacji, Katowice 1994.
Biogramy
41
1995
– Contextualizacion de la Mission „Ad gentes”, Bolivia 1995.
1997
– Religie. Skrypt dla studentów, Kraków 1997.
1998
– Religie œwiata. Chrzeœcijañstwo wobec innych religii, [w:] Teologia fundamentalna. Religie œwiata a chrzeœcijañstwo, pr. zb. Kraków 1998, t. 2.
2000
– Propedeutyka misjologii, Kraków 2000.
– Misje u progu trzeciego tysi¹clecia (red.), Katowice 2000.
2001
– Ma³y s³ownik misjologiczny, Katowice 2001.
2005
– Sto pytañ o misjach, Katowice 2005.
Redakcja: Biuletyn misjologiczno-religioznawczy w „Collectanea Teologica” (19911994 ), „Œwiat³o Narodów” (od 1994).
Halemba Andrzej
ur. 1954, wyœ. 1980, diec. katowicka
Praca magisterska: Rola przypadku i koniecznoœci w koncepcji Jacques’a Monod,
PAT 1981.
Praca licencjacka: Niektóre elementy inkulturacji w misji Mambwe w œwietle orêdzia
„Africae terrarum” Paw³a VI, ATK 1994.
Rozprawa doktorska: Wartoœci religijno-etyczne w przys³owiach ludu Mambwe (Zambia), UKSW 2004.
Publikacje:
1991
– Pierwsze t³umaczenie Nowego Testamentu na jêzyk Mambwe, Zambia 1991.
1994
– S³ownik Mambwe-English, Zambia 1994.
1997
– Koœció³ misyjny. Podstawowe studium misjologii (red.), Warszawa 1997.
2004
– Mambwe Folk-tales. Tom pierwszy w jêzyku angielskim, drugi w jêzyku Mambwe.
– English-Mambwe Dictionary i History and Customs of the Mambwe Tribe.
42
Misjolodzy polscy
Jab³oñski Franciszek
ur. 1964, wyœ. 1989, diec. gnieŸnieñska
Praca magisterska: Odpowiedzialnoœæ misyjna parafii w œwietle Soboru Watykañskiego II, PWT 1989.
Rozprawa doktorska: Recepcja idei misyjnej w Polsce po Soborze Watykañskim II
(1965-1995), UKSW 2001.
Publikacje:
2003
– Recepcja idei misyjnej w Polsce, Kraków 2003.
2005
– 30-lecie Pos³ugi Œwiêtowojciechowych Misjonarzy (red.), Gniezno 2005.
Redakcja: Biuletyn Misyjny Archidiecezji GnieŸnieñskiej (od 1998); Œwiat³o Narodów (od 2004).
Badania: Teologia misji, animacja misyjna w Polsce, udzia³ misjonarzy polskich w œwiecie. Wypromowa³ 30 prac dyplomowych z misjologii na Archidiecezjalnym Kolegium
Katechetycznym w GnieŸnie. Nale¿y do Prezydium Krajowej Rady PDM.
Jêczek Alojzy
ur. 1952, wyœ. 1978, diec. katowicka
Praca magisterska: Kult œw. Józefa w dekanacie piekarskim ze szczególnym uwzglêdnieniem parafii œw. Józefa w Piekarach Œl¹skich, PAT 1978.
Praca licencjacka: Nauka o Eschatologii w polskich publikacjach teologicznych lat
siedemdziesi¹tych i osiemdziesi¹tych, PAT 1987.
Rozprawa doktorska: Problemy latynoamerykañskiej teologii wyzwolenia jako inspiracja do wspó³pracy w misji „ad gentes”, PAT 1999.
Kad³ubowska Irena
ur. 1951, diec. warszawska
Praca magisterska: na PWT w Warszawie, Sekcja œw. Jana Chrzciciela 1996.
Praca licencjacka: Motywacja dzia³alnoœci misyjnej w listach o. Adama
Koz³owieckiego SJ, UKSW 2000.
Praca doktorska: Adam Koz³owiecki SJ – ¿ycie i dzia³alnoœæ. Studium misjologiczne,
UKSW 2002.
Badania: Po uzyskaniu dyplomu licencjata wyjecha³a do Zambii na zaproszenie ks. kard.
Adama Koz³owieckiego. Zamieszka³a w stacji misyjnej na przedmieœciach Lusaki (Mandevu). Pracowa³a jako wolontariuszka przy chorych na AIDS. W dniach wolnych pracowa-
Biogramy
43
³a w archiwum misyjnym w Lusace (prowadzonym przez ks. Wincentego Cicheckiego SJ).
Praca w archiwum w Lusace da³a jej mo¿liwoœæ zebrania materia³ów potrzebnych do napisania rozprawy doktorskiej.
Kêpiñski Jerzy
ur. 1949, wyœ. 1986, diec. sandomierska
Praca magisterska: Rola Misji Katolickich w umisyjnianiu Ludu Bo¿ego w Polsce,
ATK 1975.
Rozprawa doktorska: Idea misyjna w literaturze polskiej w latach 1585-1800, ATK
1979.
Kluj Wojciech
ur. 1966, wyœ. 1991, diec. gdañska
Praca magisterska:
– z teologii: Pozaeuropejskie pole pracy misyjnej zgromadzenia Misjonarzy Oblatów MN w XIX w, PWT 1991.
– z misjologii: Forms of Work of the Oblates of Mary Immaculate Among Polish
Immigrants in the Prairies of Canada (1898-1926)[Formy pracy Oblatów Maryi
Niepokalanej wœród polskich imigrantów na kanadyjskich preriach (1898-1926)],
Uniwersytet œw. Paw³a w Ottawie 1996.
Rozprawa doktorska: Teologia misji w nauczaniu Jana Paw³a II (1978-1998), UKSW
1999.
Publikacje:
1999
– Odkupienie a dialog miêdzyreligijny. Materia³y z sympozjum w Obrze 20-21 kwietnia 1998 r. (red.), UAM 1999.
Redakcja: Annales Missiologici Posnanienses, t. 13 (2003); t. 14(2004).
Badania: Teologia misji, dialog miêdzyreligijny, misje na Madagaskarze.
Kowalak W³adys³aw
ur. 1933, wyœ. 1957, diec. poznañska
Praca magistersko-licencjacka: Gradua³ Erazma Cio³ka z 1509 roku. Studium paleograficzno-muzykologiczne, KUL 1965.
Rozprawa doktorska: Obrzêdy kultowe afrykañskich religii synkretycznych. Analiza
ich komponentów w odniesieniu do dzia³alnoœci misyjnej, ATK 1974.
Habilitacja: Geneza kargizmu na Nowej Gwinei, ATK 1981.
Profesura: Umbandyzm. Nowa Religia w Brazylii, ATK 1991.
44
Misjolodzy polscy
Publikacje:
1966
– Historia liturgii, Pieniê¿no 1966.
1973
– Obrzêdy kultowe afrykañskich religii synkretycznych. Analiza ich komponentów
w odniesieniu do dzia³alnoœci misyjnej, Warszawa 1973.
1982
– Kulty cargo na Nowej Gwinei, Warszawa 1982 (wyd. II – 1983).
1988
– Umbandyzm. Nowa religia w Brazylii, Warszawa 1988.
1993
– S³ownik s³ów kluczowych z religioznawstwa, Kraków-Warszawa 1993. Oœrodek
Informacji Naukowej PAN (wspó³autorstwo).
1998
– Religie synkretyczne, Warszawa 1998, Nurt nr 4, 136
Badania: Koncentruje siê na teologicznym uzasadnieniu dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a, ¿yciu religijnym spo³eczeñstw pozaeuropejskich, inkulturacji Koœcio³a w krajach misyjnych oraz historii religii, ze szczególnym uwzglêdnieniem nowych (synkretycznych) parareligii zarówno w krajach misyjnych, jak i w Europie.
Kowalik Marek
ur. 1959, wyœ. 1985, diec. katowicka
Praca magisterska: Godnoœæ osoby jako podstawa powinnoœci moralnej w œwietle
encykliki Jana Paw³a II „Redemptor hominis”, KUL 1986.
Praca licencjacka: The Phenomenon of African Independent Churches In Ghana:
Teaching and Practice, Pontificia Università Gregoriana 1992.
Rozprawa doktorska: Community and Leadership within the «Charismatic Ministries»
in Ghana with special reference to «Christian Action Faith Ministries International»:
Implications for the Local Church in her Evangelising Mission, Pontificia Università
Gregoriana 1999.
Kruczek Zdzis³aw
ur. 1945, wyœ.1973, diec. przemyska
Praca magisterska: Parafia rzymsko-katolicka w Miejscu Piastowym do roku 1772,
KUL 1976.
Rozprawa doktorska: Dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a katolickiego w prowincji Enga
w Papui Nowej Gwinei 1947-1987, ATK 1991.
Biogramy
45
Publikacje:
1991
– Dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a katolickiego w Papui Nowej Gwinei 1947-1987, Pieniê¿no 1991.
1997
– Wœród górali w rajskim buszu, Michalineum 1997.
– 50 Yia bilong Katolik Sios bilong Enga Provins (1947-1987), India 1997.
– Parafia Rzymsko-Katolicka w Miejscu Piastowym do 1972 r., Papua Nowa Gwinea
1997.
2000
– Dzieje misji w Centralnych Górach Nowej Gwinei w archidiecezji Mount Hagen
w latach 1934-1984, Michalineum 2000.
2001
– Mariage among Engans of Papua Nev Guinea, Mount Hagen 2001.
Badania: Misje chrzeœcijañskie na Pacyfiku.
Kurek Antoni
ur. 1931, wyœ. 1955, diec. katowicka
Praca magisterska: Cel dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³ów prawos³awnych, ATK 1973.
Rozprawa doktorska: Idea misyjna w pismach reformatorów oraz teologów okresu
ortodoksji reformacyjnej, ATK 1975.
Habilitacja: Wierzenia i obrzêdy Gidarów, ludu pó³nocnokameruñskiego. Studium
historyczno-hermeneutyczne, ATK 1990.
Badania: Misjologia katolicka i pozakatolicka w rozwoju historycznym oraz etnografia Afryki.
Madejczyk Dariusz
ur. 1969, wyœ. 1994, diec. poznañska
Praca magisterska: Nadzieja eschatologiczna w listach œw. Paw³a, PWT 1993.
Praca licencjacka: L’evangelizzazione dei «mondi nuovi». Le grandi citta secondo
„Redemptoris missio” 37, Pontificia Università Urbaniana 1999.
Rozprawa doktorska: Globalizzazione: nuova sfida per l’evangelizzazione dell’Europa, Pontificia Università Urbaniana 2003.
46
Misjolodzy polscy
Marek Stanis³aw
ur. 1946, wyœ. 1973, diec. sandomierska
Praca magisterska: Dzia³alnoœæ misyjna fideidonistów polskich w Kamerunie w latach 1973–1999, KUL 2000.
Rozprawa doktorska: Wspó³praca polskich sióstr zakonnych z rodakami fideidonistami w Kamerunie (1984–2000), UKSW 2003.
Miotk Andrzej
ur. 1963, wyœ. 1989, diec. pelpliñska
Praca magisterska: Œwiêtoœæ jako przejaw egzystencjalnego wymiaru wiary w powieœci W³adys³awa Grabskiego „W cieniu Kolegiaty i Konfesjona³u”, KUL.
Praca licencjacka: L’enciclica „Mortalium animos” di Pio XI (1928) e la sua resonanza nei commenti del suo tempo, Pontificia Università Urbaniana.
Rozprawa doktorska: Das Missionsverständnis im historischen Wandel am Beispiel
der Enzyklika „Maximum illud”, Philosophisch-Theologische Hochschule in Sankt
Augustin (Rozumienie misji w historycznym procesie przemian na przyk³adzie encykliki „Maximum illud”) - nostryfikacja UKSW 2000.
Publikacje:
– Misjologia XXI wieku, w 20 rocznicê œmierci Ojca Feliksa Zap³aty SVD - twórcy
misjologii w Polsce. Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów, nr LXXII 2004 (red.).
Badania: Historia misji.
Morawiec Bronis³aw
ur. 1953, wyœ. 1979, diec. katowicka
Rozprawa doktorska: Kardyna³ Guglielmo Massaja (1809-1889) prekursor wspó³czesnej misjologii, PAT 2000.
Morcinek Jan
ur. 1951,wyœ. 1976, diec. katowicka
Praca magisterska: Misyjny wymiar programu formacyjnego Ruchu Dzieci Maryi.
Rozprawa doktorska: Program nowej ewangelizacji Ruchu Dzieci Maryi w œwietle
encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, PAT 2001.
Badania: Aktualnie prowadzi wyk³ady z teologii pastoralnej na Wydziale Teologii
Uniwersytetu Œl¹skiego i w tej dziedzinie prowadzi badania. Biogramy
47
Piotrowski Jan
ur. 1953, wyœ. 1980, diec. tarnowska
Praca magisterska: Dzieje parafii Szczurowa (1338-1772), KUL 1985.
Praca licencjacka: De la tradition à évangelisation de la famille Congo au Grand
Niari dans le diocèse de Nkayi au Congo, Instytut Katolicki w Pary¿u 1994.
Rozprawa doktorska: Zak³adanie i dojrzewanie Koœcio³a w kongijskiej krainie Grand
Niari. Druga ewangelizacja 1883-1991, ATK 1997.
Publikacje:
1996
– M³odzie¿ i misje. Perspektywa roku 2000, Warszawa 1996.
1999
– Ewangelia czytana sercem, Kraków 1999.
2001
– Œwiêtoœæ to mi³oœæ, W. Bytner, D. Kisiel, J. Piotrowski (red.), Warszawa 2001.
2002
– Oœmielili siê pójœæ z Ewangeli¹. Diecezja tarnowska Koœcio³owi w Peru, Warszawa 2002.
2003
– Ró¿aniec. Rozwa¿ania misyjne, J. Piotrowski, A. Miœkowiec (red.), Warszawa 2003.
2004
– Udzia³ Koœcio³a w Polsce w misji „ad gentes” podczas pontyfikatu Jana Paw³a II,
J. Mil, J. Piotrowski (red.), Warszawa 2004.
Ró¿añski Jaros³aw
ur.1961, wyœ. 1987, diec. zamojska
Praca magisterska:
– z teologii: Egzystencja wcielona i jej implikacje w Mounierowskiej koncepcji cz³owieka, PWT 1987.
– z filologii polskiej: Wiêksze formy narracyjne u ludów Kamerunu Pó³nocnego na
tle europejskiego systemu genologicznego, UAM 1991.
Praca licencjacka: Za³o¿enie misji pó³nocnokameruñskiej, ATK 1996.
Rozprawa doktorska: Dojrzewanie pó³nocnokameruñskiej prowincji koœcielnej Garua w latach 1946-1996, ATK 1998.
Habilitacja: Inkulturacja Koœcio³a wœród ludów Œrodkowego Sudanu, UKSW 2004.
48
Misjolodzy polscy
Publikacje:
1994
– W cieniu góry Lam, Gorzów Wlkp. 1994.
– Misje polskich Oblatów Maryi Niepokalanej w Kamerunie Pó³nocnym, Poznañ 1994.
1998
– Misje w kraju Betsimisaraka. Polscy oblaci na Madagaskarze, Poznañ 1998.
2001
– Misje a promocja ludzka, Warszawa 2001.
2004
– Inkulturacja Koœcio³a wœród ludów Œrodkowego Sudanu, Poznañ 2004.
Publikacje redagowane i wspó³redagowane:
1996
– Medycyna i ewangelizacja. Rozmowy z Wand¹ B³eñsk¹, J. Ró¿añski, A. Andrzejak
(red.), Poznañ 1996.
2000
– Mali’i ahin ti maya ta. Przys³owia gizigijskie, Warszawa 2000.
2003
– „Ecclesia in America”. Wybrane problemy Koœcio³a w Ameryce Po³udniowej
w œwietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2003.
– Miêdzy przek³adem biblijnym a rodzim¹ teologi¹. Wybrane problemy przek³adów
biblijnych i teologii afrykañskiej, A. Halemba, J. Ró¿añski (red.), Warszawa 2003.
– Wybrane problemy szkolnictwa w Afryce subsaharyjskiej, A. Halemba, J. Ró¿añski
(red.), Warszawa 2003.
– Ewangelia miêdzy tradycj¹ i wspó³czesnoœci¹ afrykañsk¹, J. Ró¿añski, P. Suppe
(red.), Warszawa 2003.
2004
– Przygotowanie misjonarzy – za³o¿enia i praktyka, Warszawa 2004.
– Dzieci ¿yj¹ce na ulicy – nowe zjawisko miast afrykañskich, Warszawa 2004.
– Ecclesia in Asia. Wybrane problemy Koœcio³a w Azji w œwietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2004.
– Studia i Materia³y Misjologiczne – 2 pozycje, zapocz¹tkowanie i redakcja serii
ksi¹¿kowej.
Rybiñska Agnieszka
ur. 1968, diec. wroc³awska
Praca magisterska:
– z teologii moralnej: PFT 1992.
– z pedagogiki opiekuñczo-wychowawczej, Uniwersytet Wroc³awski 1993.
Biogramy
49
Praca licencjacka: Aspetti psicologici dei gruppi religiosi alternativi (Psychologiczne aspekty przynale¿noœci do religijnych grup alternatywnych), Pontyficia Università
Urbaniana 1995.
Rozprawa doktorska: Studio sulla religiosità giovanile nel contesto della Polonia
postcomunista. Nuove condizioni e prospettive per evangelizzazione dei Giovanni,
(Studium postaw religijnych m³odzie¿y polskiej w kontekœcie zmian systemowych w Polsce. Nowe uwarunkowania i nowe perspektywy dla ewangelizacji m³odych), Pontificia
Università Urbaniana 1999.
Badania: Psychologia religii, religioznawstwo, badania nad problematyk¹ dialogu
miêdzy religiami i wyznaniami, katechetyka - problematyka religijnoœci m³odzie¿y.
Sadowski Roman
ur. 1946, wyœ. 1971, diec. toruñska
Praca magistersko-licencjacka: Si puo presentare la „Chiesa” come il „clan” di
Cristo? (Fondamento teologico del senso comunitario presso il Bantu), Pontificia
Università Gregoriana 1978.
Rozprawa doktorska: „Comunione - Partecipacione” nella esperienza della Chiesa
primitiva. Um sussidio teologico - pastorale per L animazione missionaria di una
Chiesa lacale, („Wspólnota - partycypacja” w Koœciele pierwotnym. Przyczynek teologiczno-pastoralny do umisyjnienia Koœcio³a lokalnego), Pontificia Università Gregoriana 1981.
Badania: Doœwiadczenie Koœcio³a Powszechnego, poprzez prace w Kongregacji Ewangelizowania Narodów (od 1993-2002) oraz poprzez pos³ugê ojca duchownego w Collegio Urbano (od 2002 -).
Sêdzik Jerzy
ur. 1956, wyœ. 1982, diec. krakowska
Rozprawa doktorska: Le concept bantu du salut et son impact sur les pratiques
chrétiennes (Bantuska koncepcja zbawienia i jej wp³yw na praktyki chrzeœcijañskie),
UKSW 2002.
Soko³owski Piotr Artur
ur. 1968, wyœ. 1993, diec. krakowska
Praca magisterska: Pozahierarchiczne pos³ugi liturgiczne. Rozwój historyczny i aktualny stan prawny, PAT 1992.
Rozprawa doktorska: Feliks Zap³ata SVD (1914-1982). ¯ycie i twórczoœæ, UKSW
2003.
50
Misjolodzy polscy
Badania: Misjologiczne aspekty nawrócenia chrzeœcijañskiego, sakramenty wtajemniczenia chrzeœcijañskiego w praktyce misyjnej, misjonarska pos³uga s³owa - kaznodziejstwo, nowe media.
Urban Józef
ur. 1952, wyœ. 1975, diec. opolska
Praca magistersko-licencjacka: Wspó³praca diecezji z misjami wed³ug dokumentów
papieskich (1926–1981), ATK 1982.
Rozprawa doktorska: Doœwiadczenie Boga u ludów Bantu w ujêciu teologów Szko³y
Kinshaskiej, ATK 1984.
Habilitacja: Dialog miêdzyreligijny w posoborowych dokumentach Koœcio³a, ATK
1999.
Publikacje:
1987
– Doœwiadczenie Boga u ludów Bantu, Warszawa 1987 (red. wspólna ze St. L.
Stadniczeñko).
1998
– Cz³owiek a sekty. Nadu¿ycia wobec praw i wolnoœci cz³owieka, Opole 1998.
1999
– Dialog miêdzyreligijny w posoborowych dokumentach Koœcio³a, Opolska Biblioteka Teologiczna nr 29,1999.
Uziêb³o - Szulta Angelika
ur. 1967, diec. warszawska
Praca magistersko-licencjacka: Instytucja izolacji kobiet a dzia³alnoœæ misyjna nad
Sepikiem w Papui Nowej Gwinei, ATK 1994.
Praca doktorska: Tradycyjne wierzenia ludnoœci Archipelagu Wysp Kanaryjskich,
UKSW 2002.
Badania: W 1996 r. uzyska³a Dyplom Ukoñczenia Podyplomowych Studiów Dziennikarskich na Wydziale Dziennikarstwa UW. Od 1998 r. prowadzi³a æwiczenia z historii
religii dla studentów I i II roku misjologii. Nastêpnie od roku akademickiego 2001/
2002 prowadzi zajêcia z antropologii kulturowej w Wy¿szej Szkole Pedagogicznej
w Warszawie. Jest autork¹ 6 publikacji religiologicznych i antropologicznych, a ponadto autork¹ m.in. 3 filmów dokumentalnych i 3 programów publicystycznych o tematyce etnograficzno-religioznawczej, a tak¿e reporta¿y i ponad 70 felietonów o tematyce spo³ecznej. Jest te¿ wspó³za³o¿ycielk¹ i zastêpc¹ redaktora naczelnego kwartalnika „Archeologia ¯ywa”, wydawanego pod patronatem Rektora Uniwersytetu
Warszawskiego.
Biogramy
51
Wach Marek
ur. 1965, wyœ. 1983, diec. kielecka
Praca magisterska: Mi³oœæ w Ewangelii œw. Jana, PAT 1983.
Praca licencjacka: Padre Gabriele Maria Allegra OFM e 1 inculturazione del Vangelo in Cina, pensiero ed azione, Pontificia Università Urbaniana 1990.
Rozprawa doktorska: Padre Gabriele Maria Allegra OFM, missionario in Cina,
Pontificia Università Urbaniana 1993 (nostryfikacja - KUL 1998).
Badania: Inkulturacja Ewangelii w Chinach. Od 1999 r. jest wyk³adowc¹ misjologii
w Wy¿szym Seminarium Duchownym w Krakowie - Bronowicach Wielkich, w Instytucie Teologicznym Ksiê¿y Misjonarzy i Instytucie Studiów Franciszkañskich. Do roku
1999 prowadzi³ wyk³ady w Seminarium Ojców Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej. Od listopada 1997 r. zosta³ powo³any do Generalnej Rady Misyjnej Zakonu,
zajmuj¹cej siê odrodzeniem Koœcio³a i Zakonu na terenie Chin. Uczestniczy³ w sympozjach o tematyce misyjnej. Wyg³osi³ kilka referatów na temat inkultuaracji Ewangelii w Chinach.
Wardal Sylwana
ur.1967, diec. warszawska
Praca magistersko-lecencjacka: Przepisy moralne ludów plemiennych w œwietle badañ Bronis³awa Malinowskiego, ATK 1996.
Praca doktorska: Rodzina w tradycyjnych strukturach spo³eczno-religijnych w Papui Nowej Gwinei, UKSW 2003.
Wojda Tadeusz
ur. 1957, wyœ. 1983, diec. kielecka
Praca magisterska: Marksistowskie pojêcie religii na podstawie pisma „Euhemer”
(1957-1982), ATK 1983.
Praca licencjacka: L’identita della Chiesa locale (Lo sviluppo del concetto nell’ecclesiologia post-conciliare), Pontificia Università Gregoriana 1986.
Rozprawa doktorska: Le correnti missiologiche di Münster e di Lovain (Verso una
visione più completa dell’attività missionaria alla luce del decreto „Ad gentes” ed
esortazione apostolica „Evangelii Nuntiandi”), Pontyficia Università Gregoriana1989,
(Nurty teologii misji z Münster i Louvain, nostryfikacja - UKSW 2001).
Publikacje: Publikacja czêœci pracy doktorskiej.
52
Misjolodzy polscy
Wolanin Adam
ur. 1945, wyœ. 1972, diec. przemyska
Praca licencjacka: Eklezjologia Jana Kalwina, Pontificia Università Gregoriana 1974.
Rozprawa doktorska: Rites, Ritual Symbols and their interpretation in the writings of
Victor W. Turner. A phenomenological-theological study, Pontificia Università Gregoriana 1978.
Publikacje:
1989
– Teologia della missione. Temi scelti, Piemme, Casale Monferrato 1989.
1993
– Dialog chrzeœcijañstwa z innymi religiami, Kraków 1993.
– Alcuni aspetti della realta religiosa africana: „Chiese indipendenti” e teologia
africana (ad uso degli studenti), Editrice Pontificia Università Gregoriana 1993.
2000
– Teologia della missione (ad uso degli studenti), Editrice Pontificia Università Gregoriana 2000 (pozycja ta jest poszerzonym i uzupe³nionym wydaniem pierwszej).
Badania: z zakresu antropologii kultury i historii religii (Indonezja – lipiec 1983; Zambia – wrzesieñ/paŸdziernik 1988).
Zielenda Krzysztof
ur. 1962, wyœ. 1989, diec. poznañska
Praca magisterska: Spotkania religii w krajach Gidarów, Instytut Katolicki w Pary¿u.
Rozprawa doktorska: Wspólnototwórczy wymiar tradycyjnych religii pó³nocno-kameruñskich ludów kirdyjskich, ATK 1998.
Wybrane artyku³y misjologów
Andrzejak Ambro¿y
1977
– 50 rocznica Miêdzynarodowego Akademickiego Kongresu Misyjnego w Poznaniu
(28 IX-2 X 1927), PKat 83(1977)43, 6.
1978
– Poznañskie Dni Misjologiczne (Poznañ 28 IX-30 X 1977), CT 48(1978)fasc. 3,
162-166.
– Z trêdowatymi w Ugandzie. Wywiad z dr Wand¹ B³eñsk¹, GN 55(1978)5, 7.
– Ró¿aniec misyjny, „Z pomoc¹”. Biuletyn Komitetu Pomocy Polskim Misjom,
3(1978)9, 5-6.
1979
– XI Sympozjum Naukowego Ko³a Teologów (Poznañ 24-26 X 1977),
CT 49(1979)fasc. 1, 151-154.
1980
– Bp K. J. Kowalski twórc¹ polskiej misjologii, Misje 5(1980)35, 46-50.
1983
– 50 lat ruchu misjologicznego w Poznaniu, PzST 3(1981)447-450.
– Wspó³praca misyjna rodziny, BKaz 107(1981)2-3, 179-181.
– Wspó³praca misyjna dzieci, BKaz 107(1981)2-3, 181-183.
1982
– Ró¿aniec misyjny w rodzinie, BKaz 109(1982)2-3, 83-86.
– Misjonarze „Fidei donum” w Winnicy Pana, BKaz 109(1982)87-90.
1983
– Matka Trêdowatych z Buluby. Dr Wanda B³eñska, MD 1(1983)4, 24-30.
– Tr¹d wczoraj i dziœ, MD 1(1983)4, 31-32.
– Apostolstwo misyjne dzieci, PKat (1983)43, 3.
1984
– S³uga ewangelizacji misyjnej. Ks. Czes³aw Bia³ek SJ 1920-1984, MD 2(1984)3, 37-39.
– „Proœcie Pana ¿niwa, ¿eby wyprawi³ robotników na swoje ¿niwo” (Mt 9,38), BKaz
112(1984)3-4, 177-181.
54
Misjolodzy polscy
1985
– Z³oty Jubileusz Misjonarki Trêdowatych dr Wandy B³eñskiej, MD 3(1985)1, 51.
– Pocz¹tki Akademickich Kó³ Misyjnych w Polsce, PIM 4(1985)1, 2-5.
1993
–
Wanda B³eñska, Wiadomoœci z Polskiej Prowincji SVD 8(1993)110-111.
1994
– Wanda Maria B³eñska – szkic biograficzny, Biuletyn Informacyjny Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu 19(1994)5, 10-15.
– Wanda Maria B³eñska – szkic biograficzny, Biuletyn Informacyjny Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu 19(1994)31-40.
– Wybór publikacji dr Wandy B³eñskiej, Biuletyn Informacyjny Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, 19(1994)40-41.
1995
–
Diamentowy Jubileusz Misjonarki Trêdowatych 1934-1994. MKAP 46(1995)1, 25-37.
– Raoul Follereau – aposto³ trêdowatych, PKat 46(1995)19-22.
– Misjonarz z Musongati. O. Jan Kanty Stasiñski OCD, PKat (1995)43, 8-9. 11.
– [Wspó³autor] Ks. Edward Majka, Misjonarka z Yokohamy. Rozmowa z Siostr¹ Mari¹
Spychalsk¹ FMM, PKat (1995)35, 5.
1996
– Krzy¿ Komandorski dla Matki Trêdowatych z Buluby, Papieski Wydzia³ Teologiczny w Poznaniu, Studia i Materia³y UAM 20(1996)103.
– Bibliografia Wandy B³eñskiej. Wybór prac drukowanych oraz artyku³ów, wywiadów, reporta¿y, informacji prasowych z lat 1932–1996, Papieski Wydzia³ Teologiczny w Poznaniu, Studia i Materia³y, UAM 20(1996)123-130.
1997
– Misjonarze „Fidei donum” Archidiecezji Poznañskiej 1970-1997, MKAP
48(1977)12, 21 -28.
– Misyjny Ró¿aniec Rodzin, BMAG 2(1997)2, 45-48.
– [Wspó³autor] M. Nawrocka, A. W¹sikowska-Trawiñska, Œladami Dokty. Wanda B³eñska – nadanie imienia Pi¹tkowskiej Szkole Uspo³ecznionej w Poznaniu 1997 r.
1998
– Misyjne dziedzictwo Archidiecezji GnieŸnieñskiej w nauczaniu Jana Paw³a II,
BMAG 3(1998)1, 57-69.
– Misyjne Rekolekcje Kap³añskie. Laskowice ’97. ŒN 18(1998)1, 59-64; AMis
11(2000)342-345.
1999
– Koœció³ i religie niechrzeœcijañskie w Annales Missiologicae, [w:] W. Kluj OMI
(red.), Odkupienie a dialog miêdzyreligijny. Materia³y z Sympozjum w Obrze 2021 IV 1998 r., Studia i Materia³y UAM 25(1999)123-131.
– Ognisko w Kocanowie (9 V 1999 r.), BMAG 4(1999)2, 94.
– Misyjne Rekolekcje Akademickie. Laskowice Pomorskie (29 XII 1998-1 I 1999),
BMAG 4(1999)2, 94.
Wybrane artyku³y misjologów
55
– Budowaæ Koœció³ dzisiaj. Rozmowa z Siostr¹ Kazimier¹ Szanieck¹ FRN, misjonark¹ w Japonii, a obecnie w Korei, PKat (1999)33, 16-17.
– AIDS w Afryce. Rozmowa z Ksiêdzem Markiem Marciniakiem SVD, misjonarzem
z Maun w Botswanie, PKat (1999)48, 37.
– Kardyna³ w buszu. Rozmowa o kard. Adamie Koz³owieckim z Ryszardem Piaskiem,
PKat (1999)9, 24-25.
– Abp Adam Koz³owiecki SJ. Moja Afryka, moja Chingombe. Dzieje misjonarza opisane w listach do Przyjació³, Kraków 1998, PKat (1999)9, 33.
2000
– Maryja, Matka Zbawiciela, chroni i wspiera misjonarzy. Intencja Misyjna. III 2000 r.,
MDz 19(2000)2, 12.
– Chorzy w s³u¿bie ewangelizacji misyjnej. Intencja Misyjna. VII 2000 r., MDz
19(2000)4, 12.
– Misyjny Apel Jasnogórski. III Krajowy Kongres Misyjny w Czêstochowie (22 X 1999 r.),
BMAG 5(2000)1, 38-42.
– Rodzina w s³u¿bie ewangelizacji misyjnej Koœcio³a, [w:] ks. J. Górski (red.), Misje
u progu Trzeciego Tysi¹clecia. Materia³y z Sympozjum. Katowice 10 XI 1999 r.,
Katowice 2000, 47-58.
– Promienne lata. Rozmowa z dr Wand¹ B³eñsk¹, redaktorem „Annales Missiologicae”, przeprowadzona dnia 16 XII 1998 r., AMis 11(2000)11-17.
– Annales Missiologicae i moja „Misja polska i krzy¿acka w Prusach”. Rozmowa
z profesorem Gerardem Labud¹, przeprowadzona w Poznaniu dnia 18 VII 1999 r.,
AMis 11(2000)19-23.
– Dorzuciæ cegie³kê do pracy misyjnej. Rozmowa z Ksiêdzem Infu³atem Czes³awem
Pawlaczykiem o wspó³pracy z „Annales Missiologicae”, przeprowadzona w Poznaniu dnia 16 XII 1998 r., AMis 11(2000)25-27.
– Koncepcja misji, misjologii i teologii misji w „Annales Missiologicae” 1928–1938,
AMis 11(2000)29-40.
– Teologiczne podstawy dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a w „Annales Missiologicae”
1928–1938, AMis 11(2000)41-63.
– Archidiecezjalna Komisja Misyjna w Poznaniu w latach 1970-1995, AMis 11(2000)
332–339.
– Misje u progu Trzeciego Tysi¹clecia. Sesja Naukowa w Katowicach (10 XI 1999),
AMis 11(2000)341.
– Janina Pasek (1903-1987), AMis 11(2000)350-351.
– Marian Miklaszewski (1911-1996), AMis 11(2000)351-355.
2001
– Dzieliæ siê wiar¹. XXXV Ogólnopolskie Sympozjum Misyjne Kleryków (Gniezno,
Lednica, Poznañ, 25-28 VI 2001 r.), PKat 33(2001)38-39; AMis 12(2001)334-339.
– Z wizyt¹ u Ksiêdza Prymasa (Warszawa, dnia 27 sierpnia 2001 r.), Raport 8(2001)3,
1-2; AMis 12(2001)342-343.
– Maryja w kulturze i kulcie afrykañskim, Raport 1(2001)2, 5; AMis 12(2001)331-332.
– Jubileuszowy Kongres Misjologiczny (Rzym, 17-20 X 2000 r.), MD 13(2001)1,
10-11; AMis 12(2001)283-284.
56
Misjolodzy polscy
– Jubileusz misjonarzy i animatorów misyjnych (Poznañ, Bazylika Archikatedralna,
dnia 28 X 2000), G. Balcerek (red.). Na tej opoce. Ksiêga Wielkiego Jubileuszu Roku
2000 w Archidiecezji Poznañskiej, Poznañ 2001, 188-190; AMis 12(2001)310-311.
– Œwiatowy Dzieñ Trêdowatych,H. Fr¹czek, A. Koszorz (red.), Liturgiczne Vademecum Misyjne, Missio – Polonia 2001, 56-61.
– Z dziejów Akademickiego Ruchu Misyjnego w Polsce. Rozmowa z Profesor Iren¹
Dobrzyck¹. Warszawa, dnia 17 X 2001 r., AMis 12(2001)191-194.
– Naukowe Ko³o Misyjne Kap³anów w Poznaniu, AMis 12(2001)195-202.
– Poznañskie Dni Misjologiczne. Kalendarium 1977-1995, AMis 12(2001)309.
– Trudna próba wiernoœci. Sesja Naukowa Fundacji Polskiej Raoula Follereau w Warszawie (10 II 2001 r.), AMis 12(2001)330-331.
–
Biskup Zygmunt Robaszkiewicz na Madagaskarze (2 IX 2001), AMis 12(2001) 343.
–
–
Misyjne Rekolekcje Parafialne w Pleszewie (15-19 XII 2001r.), AMis 12(2001) 356.
75 lat Akademickiego Ruchu Misyjnego w Polsce 1927-2002, AMis 12(2001)359-360.
– Spotkanie Dekanalnych Referentów Misyjnych i Archidiecezjalnej Komisji Misyjnej w Poznaniu (12 IX 2001r.), AMis 12(2001)344-349.
– Poznañ miastem katolickich kongresów (1927-2001). Kalendarium, AMis
12(2001)350; PKat 47(2001)17.
– Misyjne rekolekcje „Przymierza Rodzin” w ¯abikowie (12-14 X 2001r.), AMis
12(2001)350-351.
– Dziewiêædziesiêciolecie Doktor Wandy B³eñskiej, AMis 12(2001)352-355.
– Nios¹c pomoc ludziom, PKat 4(2002)15.
– Irena Koz³owiecka (1906-2001). Krystyna Koz³owiecka – Siostra Oktawia OSU,
Zofia Koz³owiecka [wspó³autor], AMis 12(2001)365-368.
– Misje u progu Trzeciego Tysi¹clecia. Materia³y z Sympozjum. Katowice 10 XI 1999 r.
(Recenzja), AMis 12(2001)376-378.
– Propedeutyka misjologii (Recenzja), AMis 12(2001)385-386.
– Liturgiczne Vademecum Misyjne (Recenzja), AMis 12(2001)392-394.
– Œwiêtoœæ to mi³oœæ. Ojciec Pawe³ Manna (Recenzja), AMis 12(2001)394-396.
– Misyjne rozwa¿ania, Kielce 2000 (Recenzja), AMis 12(2001)331.
– Rozpoznajê Ciebie w ka¿dej twarzy. Modlitwy misyjne. Misjonarze Maryi Niepokalanej 2001 (Recenzja), AMis 12(2001)397-398.
2002
– 10 lat Fundacji Pomocy Humanitarnej „Redemptoris missio” (28 V 1992-2002),
Raport 2(2002)6/7, 24.
– Wizyta u Ksiêdza Arcybiskupa Stanis³awa G¹deckiego, Metropolity Poznañskiego
(27 VIII 2002 r.), Raport 2(2002)6/7, 24.
– Biskup Kazimierz Kowalski jako animator ruchu misyjnego w Polsce, ŒN 22(2002)2,
51-76.
– Ksi¹dz Profesor „Papa Kowalski”. Rozmowa z Dr Wand¹ B³eñsk¹ w GnieŸnie
o ksiêdzu Biskupie Kazimierzu Kowalskim dnia 28 IV 2002 r., ŒN 22(2002)77-80.
– XXXVI Ogólnopolskie Sympozjum Kleryków. Sandomierz, 27 – 30 VI 2002 r., ŒN
22(2002)3, 100-102.
Wybrane artyku³y misjologów
57
– S³uga ewangelizacji œwiata. Kard. Mieczys³aw Ledóchowski 1822-1902, MDz
21(2002)5, 4.
– Kardyna³ Mieczys³aw Ledóchowski jako Prefekt Kongregacji Rozkrzewiania Wiary 1892-1902. „Ecclesia”. Studia z dziejów Wielkopolski, Uniwersytet im. Adama
Mickiewicza w Poznaniu, Wydzia³ Teologiczny (2003)175-178.
– Misje a promocja ludzka wed³ug dokumentów soborowych i posoborowych oraz
praktyki misyjnej Koœcio³a, Studia i Materia³y Misjologiczne 1, J. Ró¿añski (red.),
Warszawa 2001, 275; AMis 13(2003)299-301.
– „Annales Missiologicae Posnanienses” 1928-2003, MKAP 54(2003)11, 26-31.
– 75 lat ruchu misjologicznego w Polsce (1927-2002), [w:] A. Miotk (red.), Misjologia XXI wieku. W 20 rocznicê œmierci Ojca Feliksa Zap³aty SVD – twórcy misjologii w Polsce. Materia³y Sympozjum Misjologicznego w Misyjnym Seminarium
Duchownym w Pieniê¿nie 8-10 XI 2002 r., Warszawa 2004, 9-18.
– Wrêczenie „Bursztynowego Orderu Kwiatu Lotosu z Krzy¿em” (Krynica Morska,
dnia 29 stycznia 2004 r.), Raport 4(2004) 12/13, 3.
Bajowski Janusz
1997
– Espiritualidad franciscana del cariño en la labor misionera del Colegio Misionero
de Propaganda Fide de Tarata, Spiritus 38/3(1997)nr 148 (czasopismo misjologiczne, edycja hiszpañsko-amerykañska).
1999
– Œw. Franciszek z Asy¿u – nowoœæ misyjnej drogi, W Nurcie Franciszkañskim 8(1999).
2004
– Duch Œwiêty i Jego rola w misyjnej dzia³alnoœci Koœcio³a, ŒN 1(2004).
– Edukacja – rozbudziæ i nadaæ smak ¿yciu. Edukacyjna opcja misji franciszkanów
w Nowym Œwiecie, Ergo 1(2001)nr 7 (Miesiêcznik oœwiatowy podkarpackiego Centrum Edukacji Nauczycieli w Rzeszowie).
2005
– Edukacja – rozbudziæ i nadaæ smak ¿yciu. Ziemia bez z³a – franciszkañska utopia,
Ergo 2(2005)nr 1(18).
– Edukacja - rozbudziæ i nadaæ smak ¿yciu. Promocja cz³owieka – zadanie podstawowe, Ergo 2(2005)nr 2(19).
– Nauczanie i wychowywanie dzieci w dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a katolickiego,
Ergo 2(2005)nr 3(20).
– Franciszkanie i ich misyjne postawy w ewangelizacji Ameryki £aciñskiej, Ergo
2(2005)nr 3(20).
– Pochodzenie ludnoœci tubylczej Ameryki Po³udniowej i jednoœæ rodzaju ludzkiego
w interpretacyjnej teologów pierwszej ewangelizacji, pr. zb.
– Ewangelizacja i jej nowy kontekst w misji Diecezji Santo Domingo de los Colorados, pr. zb.
58
Misjolodzy polscy
Bejger Aleksander
– Kilkadziesi¹t artyku³ów naukowych drukowanych w latach 1972–1980 w Wielkiej
Brytanii, USA, Francji, Szwajcarii i Polsce.
Bêben Wojciech
1989
– Zwyczaje, obrzêdy i wierzenia zwi¹zane z upraw¹ yamu u ludu Arapesz w Papui
Nowej Gwinei, Etnografia Polska, t. 31, z. 1, 177-211.
– To See the Past Point/Catalyst, Goroka - PNG, 1989.
– Marit Pasin bilong Tumbuna, Umben t.1, nr 4, 1989.
– Kalsa i senis, Umben t. 2, nr 3 i 4. 1990.
– The Gospel in Melanesia, Word PNG nr 2, 1989.
– Gold and Culture, Point/Catalyst, 1990.
– Gold na Kalsa (Gold and Culture), Umben 1989.
1990
– An Anthropological View of Sexuality, Point 14(1990)49-84.
1992
– Bêben W., Rosinski F., Domy duchów, G³os Œwiêtego Franciszka 11(1992)19-24.
1993
– Bêben W., Rosinski F., Magia mi³oœci, G³os Œwiêtego Franciszka 7-8(1993)49-54.
– Piêæ recenzji, Point/Catalyst, 1989-1992.
1996
– W. Bêben, F. Rosiñski, Tradycyjne wierzenia spo³ecznoœci pierwotnej Biem, Quaestiones Selectae 3(1996)130-144.
– W. Bêben, F. Rosiñski, Domy duchów w rejonie Maprik na Nowej Gwinei, Acta
Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1996,
83-98.
– W. Bêben, F. Rosiñski, Masalaje we wschodnim Sepiku, Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy Australii i Oceanii, Wroc³aw 1996, 71-82.
– Ryty przejœcia u Arapeszów, Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1996, 61-70.
– Istoty nadprzyrodzone i ich kult u Arapeszów, Acta Universitatis Wratislaviensis,
Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1996, 49-59.
1997
– W. Bêben, F. Rosiñski, Poetycka twórczoœæ ludowa wyspiarzy Biem, Literatura Ludowa 2(1997)31-44.
– W. Bêben, F. Rosiñski, Stosunek spo³ecznoœci pierwotnej do przyrody, Cz³owiek
i Przyroda 6, Wiosna 1997,109-122.
– W. Bêben, F. Rosiñski, Magiczne praktyki lecznicze na Nowej Gwinei, G³os Œwiêtego Franciszka 10(1997)41-45.
Wybrane artyku³y misjologów
59
– W. Bêben, F. Rosiñski, Pogl¹dy Melanezyjczyków na œmieræ, G³os Œwiêtego Franciszka 10(1997)109-122.
– Spo³ecznoœæ arapeska, Polskie opisanie œwiata, Wroc³aw 1997, 381-394.
1998
– W. Bêben, F. Rosiñski, Stosunek krajowców nowo-gwinejskich do chorób, [w:]
Medycyna nowo¿ytna-Studium nad Histori¹ Medycyny, Wroc³aw 5/2(1998)85-100.
– Wyspiarze z Cieœniny Torresa, Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury
Australii i Oceanii, Wroc³aw 1998, 29-45.
– Bigmeni na wyspie Biem w Papui Nowej Gwinei, Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1998, 107-113.
– Tanep wódz na wyspie Biem (Papua Nowa Gwinea), Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1998, 113-129.
– Mead królowa wyspy Biem, (Papua Nowa Gwinea), Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy Australii i Oceanii, Wroc³aw 1998, 129-141.
РWierzenia a moralnoϾ u ludu Arapesz w Papui Nowej Gwinei, Quaestione Selectae 5, 7(1998)27-35.
– W. Bêben, F. Rosiñski, Uczta w spo³ecznoœciach pierwotnych na Nowej Gwinei,
P. Kowalski (red.), Oczywisty urok biesiadowania, Wroc³aw 1998, 34-45.
– W. Bêben, F. Rosiñski, Koncepcje cz³owieka u krajowców nowogwinejskich, Quaestiones Selecta 7(1998)5-26.
– W. Bêben, F. Rosiñski, Mity krajowców wyspy Biem, Wszystek kr¹g ziemi, Antropologia. Historia. Literatura. Prace ofiarowane Profesorowi Czes³awowi Hernasowi, P. Kowalski (red.), 1998, 117-131.
1999
– W. Bêben, F. Rosiñski, Tradycyjne wierzenia i obrzêdy zwi¹zane ze œmierci¹ na
Nowej Gwinei, [w:] J. Kolbuszewski (red.), Problemy wspó³czesnej tanatologii,
Medycyna, antropologia kultury, humanistyka, WTN, Wroc³aw 1999, 187-197.
– W. Bêben, F. Rosiñski, Twórczoœæ prozatorska krajowców Biem, Literatura Ludowa 3(1999)57-72.
2001
– Wybrane elementy tradycyjnego prawa wyspiarzy Biem (Papua Nowa Gwinea),
Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 2001,
127-143.
– Tradycyjne formy ¿ycia seksualnego Melanezyjczyków, Acta Universitatis Wratislaviensis, Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 2001, 145-158.
2002
– Recenzja ksi¹¿ki: Maryon Allbrook, Helen Cattalini, The General Langfitt Story.
Polish Refugees Recount their Experiences of Exile, Dispersal and Resettlement,
Canberra 1995, Zes³aniec 8 (2002)145-147.
– Prawo zwyczajowe w Papui Nowej Gwinei, Pierwsze narody. Spo³ecznoœci rdzenne i idea tubylczoœci we wspó³czesnym œwiecie, Studia Ethnologica. Dig, Warszawa 2002, 89-106.
60
Misjolodzy polscy
2003
– Œwiat magii krajowców z wyspy Biem, Literatura Ludowa 4-5(2003)105-118.
– Ma³y œwiat wokó³ wulkanu. Tradycyjne normy zwyczajowe w ¿yciu wyspiarzy Biem
na Papui-Nowej Gwinei, Studia Ethnologica. Dig, Warszawa 2003.
2004
– Ma³y œwiat wokó³ wulkanu, Znaki Nowych Czasów 11(2004).
Bieñkowski Krzysztof
1994
– Biblijne nabo¿eñstwo ekumeniczne, Animator 1(1994)169-173.
– Artyku³y w czasopismach religijnych w Paragwaju.
Brzozowski Janusz
1991
– Metody pracy z m³odzie¿¹ w Urugwaju, Animator 3(1991).
– Spotkanie z urugwajskim Koœcio³em, Mis 9(1991)29.
1992
– Urugwaj. Jak dotrzeæ do wszystkich?, Mis 2(1992)25-27.
– Zabiæ samego siebie. Laicyzm. Ku nowej cywilizacji. Ameryka u progu drugiego
piêæsetlecia, M. Józefczuk (red.), Pieniê¿no 1992, 10-11.
1993
– Neokatechumenat drog¹ ku integralnemu wyzwoleniu cz³owieka. 500 lat ewangwelizacji Ameryki £aciñskiej. Materia³y z sesji misyjno-pastoralnej Pieniê¿no, 2729 X 1992, M. Józefczuk (red.), Pieniê¿no 1993, 147-152.
– Kard. A. Lapez Trujillo. En torno de la Nueva Evangelizacion en america Latina
(Wokó³ nowej ewangelizacji w Ameryce £aciñskiej), Animator 3(1993)128-138.
– Neokatechumenat drog¹ ku integralnym wyzwoleniom cz³owieka, Animator
4(1993)125-127.
– Z ¿ycia SVD i SSpS, Mis 2(1993)12-13.
– Odnowiæ ¿ycie zakonne, Mis 4(1993)10-11.
1994
– Medytacja, Animator 2(1994)113-115.
1995
– Zabiæ samego siebie (VII). (Laicyzm), Animator 1(1995)321-322.
1996
– Idea misyjna w dokumentach papieskich XX wieku, Animator 4(1996)87-96.
Wybrane artyku³y misjologów
61
Burzawa W³odzimierz
1998
– Wyzwanie misyjne u progu trzeciego tysi¹clecia, PP 2(1998)211-215; Michael
CSMA 4(1998)158-167.
1999
– Bikman z Papui Nowej Gwinei a proces inkulturacji, MD 17(1999)2, 16-18.
2000
– Obecni na l¹dzie, morzu i w powietrzu, MDz 18(2000)1, 21.
– Animacja misyjna, Nurt SVD 4(2000)45-15.
2002
– Zwyczaje i obrzêdy na Papui Nowej Gwinei w œwietle inkulturacji, MD 20(2002)2,
21-23.
2003
– Nowe perspektywy Koœcio³a w Oceanii, MD 22(2003)3, 8-9.
2004
– Ks. Jan Barthier - Za³o¿yciel Misjonarzy Œw. Rodziny jako misjonarz œwiêty i wszechstronny, [w:] A. Pryba (red.), Œwiêtymi b¹dŸcie w rodzinach waszych, Kazimierz
Biskupi 2004, 138-148.
Cho³yk Helena
1993
– Umisyjnienie Katechezy inicjacyjnej drugiego programu nauczania, ZMis 5(1983)
263-303.
Czajkowski Marek
1997
– Misyjny wymiar pontyfikatu Jana Paw³a II, ŒN 2(1997)9-30.
1998
– Misje w dobie nowej ewangelizacji - w duchu Listu Apostolskiego „Tertio millenio
adveniente”, Informator GSD 4(1997/1998)24-39.
– Przez Karmel do misji, ŒN 3(1999)18-25.
1999
– Misje s¹ spraw¹ wiary (RMis 11) w kontekœcie duchowoœci Karmelu, StGd 12(1999)
307-328.
2002
– Misje to sprawa wiary, Nasz Dziennik 138(2002)9.
– Stawaæ siê kap³anem w Afryce, MD 2(2002)6-7.
62
Misjolodzy polscy
2003
– Warsztaty misjologiczno-metafizyczne w dziesiêciu przybli¿eniach, AMis
13(2003)13, 25-71.
– Misje s¹ spraw¹ wiary. Cztery œwiat³a Ma³ej Teresy, WDr 8(2003)31-44.
– Misyjna natura Koœcio³a wyrazem Bo¿ego mi³osierdzia, ŒN 4(2003)34-45.
– Zadania Papieskich Dzie³ Misyjnych w Koœciele lokalnym w œwietle dokumentu
misyjnego II Polskiego Synodu Plenarnego, ŒN 2(2003)62-72. Czermak Krzysztof
1992
– Aby chorzy poprzez swoje cierpienia ub³agali wiêksz¹ skutecznoœæ Dzie³om Misyjnym, PIM 5(1992)7.
– O jakie misje chodzi?, GE 2(1992)3-7.
1993
– Kap³ani diecezjalni darem dla Koœcio³a powszechnego, GE 3(1993)3-8.
– Odpowiedzialnoœæ za Koœció³ misyjny (20-lecie pracy misyjnej ksiê¿y diecezji tarnowskiej), Cur 143(1993)3, 339-356.
– Papieskie Dzie³a Misyjne. Mija rok dany jako okazja, GE 4(1993)41-46.
– Ewangelizacja w posoborowym nauczaniu Koœcio³a, TST 12(1993)cz. 1, 253-271.
– O jakie misje chodzi?, PIM 2(1993)1-2.
– Czy wierzê w Koœció³ misyjny, BKaz 131(1993) z. 3-4, 141-142.
– Misje w nauczaniu Jana Paw³a II, PIM 5(1993)3-5.
1994
– Ewangelizacja w posoborowym nauczaniu Koœcio³a, TST 12(1994)253-271.
– Promocja ludzka jako integralny element ewangelizacji w nauczaniu Jana Paw³a
II, TST 13(1994)295-314.
– Wydarzenie na miarê historii... I Diecezjalny Kongres Misyjny GE 3(1994)371-380.
– Misyjna wizyta Biskupa Tarnowskiego w Afryce, Cur 2(1994)200-212.
– Jan Pawe³ II pomaga zrozumieæ misje, GE 1(1994)3-8.
– Jan Pawe³ II pomaga zrozumieæ misje, GE 4(1994)3-5.
1995
– Warto przeczytaæ: ks. Antoni Kmiecik, „Posy³am Was”, Cur 145(1995)4, 654-656.
1996
– Potwierdzenie aktualnoœci misji „Ad gentes” w „Redemptoris missio”, TST
13(1995-1996)227-254.
– O misjach wobec Jubileuszu 2000 w œwietle „Tertio millennio adveniente”, ŒN
5(1996)37-44.
– Misyjna wizyta bp. Józefa ¯yciñskiego w Ameryce Po³udniowej, Cur 2(1996)193-205.
1997
– Misyjnoœæ wg Jana Paw³a II, Nurt SVD 1(1997)33-43.
Wybrane artyku³y misjologów
63
1998
– XXV-lecie pracy ksiê¿y z diecezji tarnowskiej, TST 17(1998)131-133.
– Nowa ewangelizacja a misje „ad gentes”, ŒN 1(1998)49-58.
1999
– Nowa ewangelizacja i wymiar misyjny duszpasterstwa, ŒN 1(1999)27-36.
– Zaanga¿owanie misyjne Koœcio³a tarnowskiego i jego teologiczne podstawy w œwietle 25 lat pos³ugi tarnowskich ksiê¿y na misjach (1973-1998), TST 18(1999)2,
285-300.
– Mêczeñska œmieræ ks. Jana Czuby dope³nieniem ofiarnej pracy tarnowskich misjonarzy w Kongo, Cur 149(1999)1, 71-80.
2000
– La Infancia Misionera, czyli przyk³ad do wziêcia, ŒN 4(2000)78-84.
2001
– Uniwersalizm Papieskiego Dzie³a Misyjnego Dzieci, AMis 12(2001)165-182.
2002
– O¿ywiaæ misyjn¹ troskê o przekazywanie Ewangelii, [w:] W. Lechowicz (red.),
W trzecie tysi¹clecie, Komentarz pastoralny do dokumentów II Polskiego Synodu
Plenarnego, Tarnów 2002, 87-106.
– Uniwersalizm animacji i wspó³pracy misyjnej w Koœciele tarnowskim u progu nowego tysi¹clecia, TST 21(2002).
– Wyzwania misyjne u progu nowego tysi¹clecia, ŒN 2(2002)28-35.
2003
– Dwa jubileusze i jeden niedosyt, Nurt SVD (2003)4, 139-152.
D³ugosz Miriam
1994
– Auf Freiesfüßen in Enga, Steyler Missions-Chronik 1993-1994, 141-146.
1997
– Enga Woman Made for Life, Verbum SVD 3(1997)319-332.
1998
– Enga Woman Made for Life, Verbum SVD 1998.
2003
– Eucharystia wyrazem wspólnoty, Zeszyty Werbistowskie 20(2003)154–181.
Wyk³ada³a liturgikê i misjologiê na Katolickim Uniwersytecie S³owa Bo¿ego w Papui
Nowej Gwinei w Madang w latach 2003-2004.
F¹s Luwik
1992
– Moje serce pozosta³o wœród ubogich (Wywiad), Mis 10(1992)11-12, 12-13.
64
Misjolodzy polscy
1996
– Kraj [Zimbabwe], Kalendarz S³owa Bo¿ego 1996, 121-123.
– Mêczennik, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1996, 131-132.
– Synkretyzm, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1996, 143-144.
2003
– Ogrody obfitoœci..., [w:] M. Machinek (red.), Œmieræ i wiara w ¿ycie wieczne w œwietle nauk przyrodniczych i humanistycznych, Olsztyn 2003.
– L. F¹s, S. Kuku³a, Misyjne Kongresy Latynoamerykañskie. COMLA–CAM2, [w:]
J. Ró¿añski (red.), Ecclesia in America. Wybrane problemy Koœcio³a, Warszawa
2003, 31-43.
– Natura i znaczenie animacji misyjnej, Nurt SVD 37(2003)101, 121-145.
– Misyjne zaanga¿owanie m³odzie¿y, Nurt SVD, 37(2003)102, 152-184.
– Podstawy dynamizmu misyjnego Arnolda Janssena, Nurt SVD 37(2003)103, 21-38.
2004
– Patronat misyjny, Nurt SVD 38(2004)105, 7-48.
– Amor Fontalis jako pocz¹tek misji, Nurt SVD 38(2004)106, 7-25.
Górski Jan
1982
– Obowi¹zek misyjny ludu Bo¿ego, SSHT 15(1982).
1986
– Pomoc misjom, ACh 57(1986)1, 14-15.
1987
– Idea misyjna w dokumentach Vaticanum II, HD 56(1987)3, 192-196.
1988
– Ko³o misyjne w parafii, Kat 32(1988)6, 265-267.
– Zaanga¿owanie misyjne kap³anów, HD 57(1988)276-279.
– Teologiczne podstawy zaanga¿owania œwieckich w misyjne dzie³o Koœcio³a,
IM 4(1988)2-3.
– Teologiczne podstawy zaanga¿owania œwieckich w misyjne dzie³o Koœcio³a wed³ug dokumentów Soboru Watykañskiego II, ŒN 63(1988)7-11.
1989
– Zwanzig Jahre Lehrstuhl für katholische Missiologie in Polen, Neue Zeitschrift für
Missionswissenschaft 45(1989)1, 61-62.
– Pomoc w rozwoju - form¹ dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a, Id¹c 2(1989)2-3.
– Pomoc w rozwoju - form¹ dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a, Id¹c 3(1989)2-3.
1990
– Nowa Ewangelizacja zadaniem dla teologii, WDK 58(1990)550-554.
– Zaanga¿owanie misyjne sióstr zakonnych, HD 59(1990)3-4, 213-216.
– Misje naœladowaniem Jezusa, ŒN 74(1990)1-9.
Wybrane artyku³y misjologów
65
1991
– Ca³y Koœció³ jest misyjny, IM 1(1991)10-21.
– Liturgia afrykañska, CT 61(1991)fasc. 4, 180-186.
– Zum Problem der kontextuellen Theologie, Verbum 32(1991)fasc. 1, 61-63.
– Udzia³ Polski w misjach na œwiecie, EA (1991)2-5 (Kalnedarz Klaweriañski).
– Rozwój idei ewangelizacji po Soborze Watykañskim II, ŒN 76(1991)11-14.
– Rola Maryi w misyjnym dziele Koœcio³a, HD 60(1991)4, 4-7.
– Jak g³osiæ Chrystusa dzisiaj?, Kat 35(1991)2, 68-73.
1992
– Dokument synodalny w œwietle „Redemptoris missio”, [w:] II Krajowy Kongres
Misyjny, Warszawa 1992, 108-112, 137-142.
– Ameryka £aciñska – Teologia wyzwolenia i jej reperkusje w pracy pastoralnej, CT
62(1992)fasc. 4, 133-138.
– Zadania wspó³czesnej misjologii, CT 62(1992)fasc. 1, 155-160.
– Jednoœæ chrzeœcijan a misja Koœcio³a, GN 69(1992)1.
– Encyklika „Redemptoris missio”, CT 62(1992)fasc. 1, 153-155.
1993
– Aktualny stan oraz perspektywy misyjnego zaanga¿owania ksiê¿y diecezjalnych,
Nurt SVD 1(1993)21-27.
– U progu nowej epoki misyjnej, MD 11(1993)3, 4-6.
– Trynitarne uzasadnienie misyjnej natury Koœcio³a, 25/26(1992-993)57-68.
– Dzie³o misyjne Koœcio³a w Polsce (tekst roboczy), CT 63(1993)fasc. 4, 147-152.
1994
– „Veritatis splendor” nowej ewangelizacji, ŒN (1994)2, 10-14.
– Zadania Papieskiej Unii Misyjnej, ŒN 4(1994)6-14.
1995
– Ewangelizacyjna wartoœæ cierpienia, ŒN 1(1995)18-26.
– Misja Koœcio³a w Europie Wschodniej i Azji Centralnej, ŒN 2(1995)22-31.
– Nowe ruchy religijne – New Age – wyzwaniem dla Koœcio³a, ŒN 3(1995)21-28.
– Misja Koœcio³a wed³ug Jana Paw³a II, ŒN 4(1995)6-20.
– Kobieta w s³u¿bie dzie³u misyjnemu, ŒN 95(1995)5-12.
– Misyjnoœæ Koœcio³a w œwietle encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”,
[w:] W. Œwi¹tkiewicz, J. Wycis³o (red.), Koœció³ Œl¹ski wspólnot¹ misyjn¹, Katowice 1995, 29-39.
– Problem inkulturacji w przygotowaniach Synodu Afrykañskiego, [w:] H. Zimoñ
(red.), Kultury i religie Afryki a ewangelizacja, Katowice 1995, 223-232.
– Zasady inkulturacji w odniesieniu do mistyki chrzeœcijañskiej, [w:] J. Machniak
(red.), Mistyka chrzeœcijañska. Materia³y z Sympozjum 1995, 65-69.
1996
– Papieska Unia Misyjna w Polsce w s³u¿bie Koœcio³owi powszechnemu, ŒN 4(1996)
32-40.
– Moim powo³aniem jest Mi³oœæ, ŒN 7(1996)15-18.
66
Misjolodzy polscy
– Inkulturacja, Bielsko-¯ywieckie Studia Teologiczne 1(1996)183-192.
– The path of an idea: Missionary animation in the East, Omnis Terra (1996)168.
1997
– Biskup Jan Wosiñski. Promotor animacji misyjnej w Polsce, ŒN 1(1997)27-34.
– Misje w nauczaniu Jana Paw³a II, [w:] Kap³añstwo s³u¿ebne w ¿yciu i nauczaniu
Jana Paw³a II, Kraków 1997, 317-319.
1998
– Misje - ewangelizacja a prozelityzm, [w:] Pojednanie. Ekumeniczne wyzwania,
Sympozja n. 26, Opole 1998, 119-124.
– Christianity in Uzbekistan: A new Mission, Mission Studies, Vol. XV-1, 29(1998)
127-131.
– The mission «ad gentes» in Uzbekistan, Omnis Terra 284(1998)35-39.
2000
– Ekumenizm a spo³ecznoœci lokalne na przyk³adzie Archidiecezji Katowickiej, [w:]
J. Budniak, H. Rusek (red.), Pojednajcie siê..., Cieszyn 2000, 159-161.
– Jaka ewangelizacja w Azji Centralnej?, AMis 11(2000)209-215.
– Koœció³ katowicki dla misji, [w:] J. Górski (red.), Misje u progu trzeciego tysi¹clecia, Katowice 2000, 9-11.
– Miejsce Chrystusa w pobo¿noœci katolickiej, [w:] Chrystus i Jego Koœció³, Bielsko-Bia³a 2000, 171-174.
– Missiological Studies and Animation in Poland, [w:] Promoting Mission Studies,
Shilong 2000, 151-153.
– Praca na rzecz rozwoju a misje, Œladami Patriarchy 8(2000)74-77.
Recenzje:
1989
– Guida delle Missioni Cattoliche 1988, Vatican 1989, HD 59(1990)132-133.
1990
– Collet, Der Christus der Armen, Freiburg im Br. 1986, AK 82(1990)114, 312.
– Müller u. T. Sundermeier (Hrsg.), Lexikon Missionstheologische Grundbegriffe,
Berlin 1987, AK 82(1990)114, 310-311.
1996
– Dizionario di missiologia, Bologna 1993, SSHT 29(1996)423-424.
1999
– Biographical Dictionary of Christian Mission, SSHT 32(1999)396-398.
– J. Bajowski, Boliwia franciszkañska. Historia i duch misyjny, Kraków 1999, AMis
11(2000)365-366.
Has³a w encyklopediach:
– Inkulturacja, [w:] Encyklopedia Katolicka VII, 235-237.
– Jan Beyzym, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission,
New York 1998, 60.
– Maria Teresa Ledóchowska, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission, New York 1998, 390.
Wybrane artyku³y misjologów
67
– Feliks Zap³ata, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission, New York 1998, 760.
– Kamina, [w:] Encyklopedia Katolicka VIII, 506.
– Kaosiuna, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission,
New York 1998, 641.
– Kaya, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission, New
York 1998, 1253.
– Kayes, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission, New
York 1998, 1253.
– Kibungo, [w:] G. H. Anderson, Biographical Dictionary of Christian Mission, New
York 1998, 1385.
Halemba Andrzej
– W latach 1999-2003 z ramienia Konferencji Episkopatu Polski by³ delegatem ds.
misjonarzy.
– Zainicjowa³ ogólnopolskie konkursy wiedzy o Afryce pt. „Mój Szkolny kolega
z Afryki” dla wszystkich szkó³ podstawowych i gimnazjalnych w Polsce.
– Zorganizowa³ olimpiadê misyjn¹ dla licealistów.
– Organizowa³ sympozja naukowe na temat Afryki.
– Pisa³ artyku³y o udziale misjonarzy polskich w misyjnym dziele Koœcio³a powszechnego.
– By³ redaktorem Biuletynu Misyjnego Komisji Misyjnej Episkopatu Polski.
Jab³oñski Franciszek
1987
– Chrystusowi siewcy, NG 42(1987)1.
1992
– Niedziela Misyjna, Ku Cz³owiekowi - Czasopismo parafii œw. Bogumi³a 20(1992)1.
– Tydzieñ Misyjny w diecezji, NG 48(1992)2, 3.
1993
– XXVII Tydzieñ Misyjny (24-30 X 1993 r.), Ku Cz³owiekowi - Czasopismo parafii
œw. Bogumi³a 42(1993)1.
1994
– Bli¿ej misji. Niedziela misyjna 1994, SAG 43(1994)3.
– Odpowiedzialnoœæ misyjna parafii w œwietle Magisterium Vaticanum II, WAG 7-8
(1994)382-396.
1995
– Œwiatowy Dzieñ Misyjny. Mali Misjonarze, SAG 1(1995)3.
– Paryskie ulice odczu³y misyjny zapa³, Misjonarze Kombonianie 3(1995)23.
– Powo³anie misyjne, Pos³aniec Ducha Œwiêtego 5(1995)3.
– Misyjne dzie³o Koœcio³a, WAG 1(1995)68-75.
– Powo³anie misyjne, WAG 10(1995)746-754.
68
Misjolodzy polscy
1996
– Powo³anie misyjne, NG 1(1996)3.
1997
– Formacja Misyjna w Katechezie Szkolnej cz. I, BMAG 4(1997)6-13.
– Wrêczenie krzy¿y misyjnych polskim misjonarzom – 1997, BMAG 4(1997)29.
– I Spotkanie Archidiecezjalne Komisji Misyjnej, BMAG 4(1997)37.
– IV Diecezjalne Spotkanie Misyjne, BMAG 4(1997)38-40.
– Aby o¿ywiæ misyjnego Ducha, BMAG 4(1997)48-49.
– Misyjny Dzieñ Dzieci, BMAG 4(1997)53-55.
– Udzia³ Archidiecezji GnieŸnieñskiej w Misyjnym Dziele Koœcio³a - 1995, BMAG
4(1997)84-85.
– Misja œw. Wojciecha wci¹¿ trwa. Wrêczenie Krzy¿y Misyjnych - 1997, Misjonarze
Kombonianie 5(1997)22-23.
– Œwiat misyjny jest w sercach ludzi m³odych, NG 23(1997)3.
– Misja œw. Wojciecha nadal trwa, NG 25(1997)3.
– Pomna¿ajmy Œwiêtowojciechowy Dar. IV Diecezjalne Spotkanie Misyjne, SAG
46(1997)1.
1998
– Pomna¿ajmy Œwiêtowojciechowy Dar. IV Diecezjalne Spotkanie Misyjne, Misjonarze Kombonianie 1(1998)22-23.
– Z krzy¿em na misje (1998), Misjonarze Kombonianie 3(1998)9.
– Pokój i mi³oœæ. II Krajowy Kongres Misyjny w Czêstochowie, Misjonarze Kombonianie 4(1998)19.
– V Diecezjalne Spotkanie Misyjne (28 X 1998), BMAG 5(1998)55-57.
– Formacja misyjna w katechezie szkolnej cz. II, BMAG 5(1998)7-14.
– II Spotkanie Dekanalnych Referentów Misyjnych, BMAG 5(1998)41-42.
– Diecezjalna Szko³a Animatorów Misyjnych (20-22 III 1998), BMAG 5(1998)42-45.
– Formacja misyjna w katechezie szkolnej cz. III, BMAG 6(1998)5-12.
– Z krzy¿em na misje (historia), BMAG 6(1998)40-41.
– Wrêczenie krzy¿y misyjnych w GnieŸnie, BMAG 6(1998)41-46.
– Pierwsza Diecezjalna Szko³a Animatorów Misyjnych. Pomna¿ajmy Œwiêtowojciechowy Dar, NG 16(1998)3.
– Z krzy¿em na misje, NG 17(1998)2.
– Przeszli przez gnieŸnieñskie drzwi (Pos³anie misjonarzy), NG 20(1998)11.
– Rodzina z misj¹, NG 44(1998)4.
1999
– Nauczanie Jana Paw³a II o misyjnej naturze Koœcio³a w oparciu o Orêdzie na
Œwiatowy Dzieñ Misyjny cz. I, BMAG 8(1999)5-16.
– IdŸcie i nauczajcie (Pos³anie p. Przemys³awa Grzechowiaka), Pos³aniec Ducha
Œwiêtego 2(1999)27.
– By³em bli¿ej Chrystusa. Europejskie Spotkanie M³odych w Mediolanie, Pos³aniec
Ducha Œwiêtego 2(1999)12-13.
Wybrane artyku³y misjologów
69
– Przeszli przez gnieŸnieñskie drzwi... Pos³anie misjonarzy, Misjonarze Kombonianie 4(1999)17; MD 4(1999)40-41; BMAG 8(1999)37-40.
– III Krajowy Kongres Misyjny 1999. Czyniæ ma³e rzeczy z wielk¹ mi³oœci¹, Misjonarze Kombonianie 6(1999)21.
– Papieska Intencja Misyjna – Lipiec, BMAG 8(1999)25-26.
– I Spotkanie Œwiêtowojciechowej Rodziny Misyjnej, BMAG 8(1999)47-48.
– II Diecezjalna Szko³a Animatorów Misyjnych (12-14 III 1999), BMAG 8(1999)61-63.
– I Diecezjalny Kongres Misyjny Dzieci, BMAG 8(1999)73-83.
– Bez zaufania nie mo¿na ¿yæ...(Mediolan 1999), BMAG 8(1999)88-90.
– Nauczanie Jana Paw³a II o misyjnej naturze Koœcio³a w oparciu o Orêdzia na
Œwiatowy Dzieñ Misyjny cz. II, BMAG 9(1999)12-28.
– Misyjna Pasja. Niedziela misyjna 1999 r., BMAG 9(1999)32-34; NG 43(1999)2.
– Animacja misyjna w Archidiecezji GnieŸnieñskiej - 1999. Sprawozdanie do Papieskich Dzie³ Misyjnych, BMAG 9(1999)40-43.
– Wakacje z misjami, BMAG 9(1999)81-82.
– Pos³anie misjonarzy, Echo z Afryki 9(1999)212-213.
– III Ogólnopolski Kongres Misyjny w Czêstochowie, Echo z Afryki 12(1999)297-298.
– Wakacje z misjami w Krzeszowie, NG 40(1999)3.
– Komunikat Referenta Duszpasterstwa Misyjnego, NG 42(1999)4.
– Misyjny zapa³ w Seminarium (70-lecie powstania Kleryckiego Ogniska Misyjnego), NG 48(1999)2.
2000
– Nauczanie Jana Paw³a II o misyjnej naturze Koœcio³a w oparciu o orêdzia na Œwiatowy Dzieñ Misyjny (1979–1999), AMis 11(2000)179-208.
– III Krajowy Kongres Misyjny, MD 1(2000)40-41.
– Kto Krzy¿ odgadnie, ten nie upadnie. Wrêczenie Krzy¿y Misyjnych, BMAG
4(2000)24-25.
– Zaanga¿owanie misyjne Koœcio³a polskiego poprzez dzia³alnoœæ w kraju po Soborze Watykañskim II, ABMP 2(2000)244-268; BMAG 10(2000)7-34.
– Czyñcie ma³e rzeczy z wielk¹ mi³oœci¹. III Krajowy Kongres Misyjny w Czêstochowie, BMAG 10(2000)35-38.
– VI Diecezjalne Spotkanie Misyjne w GnieŸnie (29-30 X 1999 r.), AMis 11(2000)330332; BMAG 10(2000)78-79.
– Tydzieñ Misyjny w diecezji (1999 r.), BMAG 10(2000)86-87.
– Sprawozdanie finansowe Archidiecezji GnieŸnieñskiej na rzecz misji w roku 1999,
BMAG 11(2000)25-26.
– Milenijne Krzy¿e Misyjne, BMAG 11(2000)52-57.
– Wspomnienie poœmiertne o ks. kan. Stefanie Fiutaku, BMAG 11(2000)71-77.
– Referat Misyjny Kurii Metropolitarnej Archidiecezji GnieŸnieñskiej (historia),
BMAG 12(2000)27-32.
– III Krajowy Kongres Misyjny Dzieci (Czêstochowa, 1 VI 2000), BMAG 12(2000)51-52.
– Milenijne Krzy¿e. Spotkanie dyrektorów PDM oraz wrêczenie Krzy¿y Misyjnych,
NG 22(2000)4.
– Z misjami jak z dobrym ma³¿eñstwem – jest ró¿nie. Rozmowa z bp. Janem Ozg¹
z Kamerunu, NG 25(2000)3; BMAG 12(2000)22-25.
70
Misjolodzy polscy
– Tak i ja, tak i ty mo¿esz misjonarzem byæ (III Krajowy Kongres Misyjny Dzieci
w Czêstochowie), NG 26(2000)3.
– Przeszli przez gnieŸnieñskie drzwi... Ogólnopolskie wrêczenie Krzy¿y misyjnych
w GnieŸnie (24–25 IV 1999), AMis 11(2000)339-340.
– Jubileusz Misyjny, NG 50(2000)4.
2001
– Wrêczenie krzy¿y misyjnych. Historia, MD 2(2001)30-31.
– Œwiatowy Kongres Misyjny w Rzymie (18-22 X 2000 r.), BMAG 13(2001)19-22.
– Historia wrêczania krzy¿y misyjnych, BMAG 13(2001)25-27.
– Sprawozdanie z dzia³alnoœci misyjnej Archidiecezji GnieŸnieñskiej – Czêstochowa
2000 r., BMAG 13(2001)65-67.
– Œwit misjologii w Polsce, BMAG 15(2001)10-37.
– Wasza pos³uga sp³aca niejako d³ug Wojciechowej pos³ugi. Wrêczenie Krzy¿y misyjnych w GnieŸnie – 28 IV 2002 r., NG 42(2001)5.
– Czuwania modlitewne Kleryckich Kó³ Misyjnych na Jasnej Górze (1990-2000),
AMis 12(2001)312-314.
– Ogólnopolskie kleryckie sympozja misyjne (1965-2001), AMis 12(2001)319-330.
– Nowa wiosna misjologii w Polsce, AMis 12(2001)203-213.
2002
– Dzieñ pomocy misjonarzom, NG 1(2002)1.
– Wrêczenie krzy¿y misyjnych 2002, MD 4(2002)40-42.
– Œwiêto patronalne PDMD i dzieñ pomocy polskim misjonarzom, BMAG 15(2002)8-10.
– Niedziela Dobrego Pasterza, BMAG 15(2002)42-45.
– Ogólnopolskie Kleryckie Sympozja Misyjne (1965-2001), BMAG 16(2002)28-40.
– Sprawozdanie z animacji misyjnej w Archidiecezji GnieŸnieñskiej za rok 2001,
BMAG 16(2002)78-80.
– Recenzja Ma³ego S³ownika Misjologicznego, AMis 12(2001)391-392; BMAG
17(2002)24-25.
– Wrêczenie krzy¿y misyjnych w GnieŸnie (28 IV 2002 r.), BMAG 17(2002)52-57.
– Ogólnopolskie Spotkanie Misyjne Dzieci w Czêstochowie, BMAG 17(2002)60-62.
– Tydzieñ Misyjny 2002, BMAG 18(2002)51-53.
– IX Diecezjalne Spotkanie Misyjne, BMAG 18(2002)54-56.
– Nieœæ nadziejê ca³emu œwiatu. Ogólnopolskie Spotkanie Misyjne Dzieci w Czêstochowie 1VI 2002 r., NG 27(2002)3.
– Tydzieñ Misyjny 2002, NG 42(2002)3.
– Koœció³ GnieŸnieñski w s³u¿bie misji. IX Dziecezjalne Spotkanie Misyjne, NG
46(2002)1.
2003
– Dzieñ Pomocy Misjonarzom z Archidiecezji. Wojciechowy Misjonarz (35-lecie kap³añstwa ks. Kazimierza Muszyñskiego), Przewodnik Katolicki Archidiecezji GnieŸnieñskiej 26(2003)3.
– Krzy¿e misyjne 2003, MD 4(2003)41-42.
– Homilia dla dzieci na Bia³y Tydzieñ, BMAG 19(2003)51-53.
Wybrane artyku³y misjologów
71
– Sprawozdanie z dzia³alnoœci misyjnej w Archidiecezji GnieŸnieñskiej 2002 r., BMAG
19(2003)108-109.
– Zadania referatu misyjnego wed³ug norm II Polskiego Synodu Plenarnego, AMis
13(2003)175-178; BMAG 20(2003)17-21.
– Krzy¿e misyjne 2003, BMAG 20(2003)39-41.
– Sprawozdanie z wrêczenia Krzy¿y misyjnych polskim misjonarzom i misjonarkom
– 2003, AMis 13(2003)290-292.
2004
– Po ca³ym œwiecie g³oœcie Ewangeliê, Pos³aniec Ducha Œwiêtego 3-4(2004)23.
– Krzewienie idei misyjnej w Polsce przez czasopisma, Nurt SVD 38(2004)105, 149166; BMAG 21(2004)34-49.
– Spotkanie misyjne w Krakowie, BMAG 21(2004)53-54.
– Sprawozdanie z dzia³alnoœci misyjnej Archidiecezji GnieŸnieñskiej w 2003 r., BMAG
21(2004)61-67.
– Krzy¿e misyjne 2004, BMAG 21(2004)67-70.
– Za³o¿enie i praktyka przygotowania do pracy misyjnej fideidonistów w Polsce, [w:]
Przygotowanie misjonarzy, za³o¿enia i praktyka, ks. J. Ró¿añski OMI (red.), Warszawa 2004, 42-59.
– Na drogach misji Jana Paw³a II – przepowiadanie w œwietle „Orêdzi na Œwiatowy
Dzieñ Misyjny” (1979-2003), ŒN 2(2004)50-61.
– Udzia³ Polski w dziele misyjnym, [w:] E. Œliwka (red.), „Wyp³yñ na g³êbiê”. Materia³y Pierwszego Ogólnopolskiego Kongresu Misyjnego Zakonów i Zgromadzeñ
Mêskich i ¯eñskich, Gdañsk - Pieniê¿no 2004, t. 2.
Kêpiñski Jerzy
1977
– Polscy misjonarze w Afryce wczoraj, [w:] B. Bej¿e, J. Gucwa, A. Koszorz (red.),
W nurcie zagadnieñ posoborowych, Warszawa 1977, 213-224.
1983
– Koncepcja rodziny w Chinach, ZMis 5(1983)236-248.
Kluj Wojciech
Recenzje:
– M. Rostkowski OMI (red.), La missione senza confini. Ambiti della missione ad
gentes. Miscellanea in onore del R.P. Willi Henkel OMI direttore della Pontificia
Biblioteca Missionaria Pontificia Università Urbaniana 2000.
– Franciszek Jab³oñski, Recepcja idei misyjnej w Polsce po Soborze Watykañskim II,
Kraków, 2003, 602.
– Giuseppe Cavallotto (red.), Missione e missionarieta in Giovanni Paolo II, Citta
del Vaticano, Urbaniana University Press 2004, 292.
– Dom Gilles Gaide, Solo Andriantsifa Anatole, L'Amour Chante. Ankalazao ny Tompo. Liturgie Malgache, Antananarivo: Edition Ambozontany 2001, 168.
– Gajda J., Inkulturacja chrzeœcijañstwa w Zambii, Warszawa 2000, 326.
72
Misjolodzy polscy
– Gerald H. Anderson (red.), Biographical Dictionary of Christian Missions, Nowy
Jork: Macmillan 1998, 845.
– Ró¿añski J., Misje a promocja ludzka wed³ug dokumentów soborowych i posoborowych oraz praktyki misyjnej Koœcio³a, Warszawa 2001, 275. Studia i Materia³y
Misjologiczne 1.
– Ró¿añski J., Misje w kraju Betsimisaraka. Polscy oblaci na Madagaskarze, Poznañ 1998, 253.
– Sakowicz E., Dialog Koœcio³a z islamem wed³ug dokumentów soborowych i posoborowych (1963-1999), Warszawa 2000, 495.
– Vig L., Ny Fireham-pinoan'ny Ntaolo Malagasy - Les Conceptions religieuses des
anciens Malgaches, Antananarivo, Editions Ambozontany; Paris, Karthala Editions
2002, 191.
– Wybrane problemy szkolnictwa w Afryce Subsaharyjskiej, A. Halemba, J. Ró¿añski (red.), Warszawa, Komisja Episkopatu Polski ds. Misji 2003, 201.
– Miêdzy przek³adem biblijnym a teologi¹ afrykañsk¹. Wybrane problemy przek³adów biblijnych i teologii afrykañskiej, A. Halemba, J. Ró¿añski (red.), Warszawa,
Komisja Episkopatu Polski ds. Misji 2003, 125.
Kowalak W³adys³aw
Opracowania: Recenzje: 5, Przyczynki: 56, Sprawozdania: 25, T³umaczenia: 12,
Bibliografie: 2, Wywiady: 8, Has³a w Encyklopedii Katolickiej KUL: 189.
Promotor: Doktoraty: 14, Prace magisterskie: 8, Magisteria i licencjaty: 81.
Recenzent: Prace magisterskie, magistersko-licencjakie i licencjackie: 135, Rozprawy doktorskie: 19, Dysertacje habilitacyjne: 7, Ad profesuram: 6.
Artyku³y:
1969
– Teologia misji, AK 72(1969) z. 1, 36-43.
1973
– Spo³eczna dzia³alnoœæ Koœcio³a w Indonezji, CT 43(1973)fasc. 3, 164-168.
1974
– Melanezyjskie kulty cargo, CT 44(1974)fasc. 3, 164-168.
– Aglipayanizm: Narodowy Koœció³ Filipiñski, CT 44(1974)fasc. 4, 171-174.
– Wspó³czesny ruch liturgiczny a misje, ZMis 1(1974) cz. I, 152-168.
1975
– Œpiew i muzyka ludów pierwotnych (Uwagi ogólne), Verbinum. Biuletyn Informacyjny Polskiej Prowincji Ksiê¿y Werbistów 2(1975)8, 89-100.
– Afrykañskie religie synkretyczne a misje, STV 14(1975)2, 183-209.
1976
– Obrzêdy oczyszczaj¹ce w afrykañskich kultach synkretycznych, RBL 29(1976)2-3,
117-127.
Wybrane artyku³y misjologów
73
– Obraz religijnoœci dzisiejszej Afryki, [w:] B. Bejze, J. Gucwa, A. Koszorz (red.),
Maria Teresa Ledóchowska i misje, Warszawa 1977, 163-181.
– Ruchy charyzmatyczne a kultury afrykañskie, ZN KUL 19(1976)3, 3-21.
1978
– Obrzêdy kultowe afrykañskich religii synkretyczynch, [w:] R. Malek, W. Weso³y
(red.), W s³u¿bie S³owa Bo¿ego, P³ock 1978, 185-219.
– „Autentyzm” prezydenta Mobutu a Koœció³ w Zairze, ZMis 3(1978)272-297.
1979
– Problem religii synkretycznych w Afryce, ZMis 2(1979) cz. 2, 189-214.
– Metamorfozy w pojmowaniu misyjnego wymiaru Koœcio³a, MPr 10(1979)75-108.
– Charakter wierzeñ religijnych ludów Nowej Gwinei, STV 17(1979)2, 159-188.
1980
– Przemiany w pojmowaniu misyjnego wymiaru Koœcio³a, Elementy Teologii Misyjnej, Warszawa 1980, 1-15.
– Matias Yaliwan. Lider kultu cargo w prowincji Sepik Wschodni (Papua Nowa
Gwinea), [w:] H. Zimoñ (red.), Dzia³alnoœæ Instytutu Anthropos w dziedzinie lingwistyki, etnologii i religioznawstwa, Pieniê¿no 1980, 117-126.
– Kult cargo w prowincji Sepik Wschodni, CT 50(1980)fasc. 4, 149-154.
– Yali Singina (1912-1975). Lider kultów cargo w prowincji Madang na Nowej Gwinei, ZN KUL 23(1980)2, 33-50.
1981
– Niezale¿ny Koœció³ Filipiñski, CT 51(1981)fasc. 1, 131-133.
– Kaodaizm - nowa religia w Wietnamie, CT 51(1981)fasc 1, 133-135.
1982
– Œwiat duchowy wyspiarzy Melanezji, ZMis 4(1982)134-128.
– Soka Gakkai - nowa religia w Japonii, CT 52(1982)fasc. 4, 139-144.
1983
– Charakter pracy katechetów w krajach misyjnych, ZMis 5(1983)58-76.
1986
– Nowe religie wœród Indian Ameryki Pó³nocnej, CT 56(1986)fasc. 1, 119-126.
– Inkulturacja misyjna w przeddzieñ Soboru Watykañskiego II, ZMis 7(1986)5-13.
– Nowe religie w Afryce, ZMis 7(1986)243-264.
– Kargizm, ZMis 7(1986)265-282.
– Umbandyzm. Nowa religia w Brazylii, [w:] H. Zimoñ (red.), Z zagadnieñ etnologii
religioznawstwa, Warszawa 1986, 9-47.
1987
– Chrzeœcijañskie Ÿród³a religii synkretycznych, AK 108(1987)z. 3, 421-432.
– Tradycyjne struktury spo³eczno-religijne w Melanezji, [w:] E. Œliwka (red.), Zbiory pozaeuropejskie w pañstwowych i koœcielnych muzeach etnograficznych w Polsce, Pieniê¿no 1987, 57-91.
74
Misjolodzy polscy
1988
– Epistemologiczne podstawy kargizmu na Nowej Gwinei, [w:] E. Pietraszek,
B. Kopyd³owska-Kaczorowska (red.), Ludy i kultury Oceanii, Wroc³aw 1988, 211220. Seria: Acta Universitatis Wratislaviensis No 889.
1990
– Teologia misji, [w:] M. Ba³ka (red.), Chrzeœcijañstwo wœród religii, Warszawa 1990,
110-115.
1991
– Cargoism in the Light of Ethnology and Religiology, Ethnologia Polona
14(1991)165-189.
1992
– Nowe religie œwiata a duszpasterstwo, [w:] E. Œliwka (red.), Metody duszpasterzowania w ró¿nych krajach œwiata, Pieniê¿no 1992, 48-59.
1994
– Przyczyny powstawania nowych ruchów religijnych, [w:] B. Wujek (red.), Nowe
religie i sekty wyzwaniem dla Koœcio³a?, Pieniê¿no 1994, 152-167.
– Teologiczne podstawy zaanga¿owania misyjnego, [w:] H. Fr¹czek (red.), II Krajowy
Kongres Misyjny. Czêstochowa, 16-18 paŸdziernika 1992, Warszawa 1994, 14-41.
1995
– Nowe ruchy religijne i parareligijne, Nurt SVD 2(1995)21-42.
– Rola przywódców w nowych ruchach religijnych w Afryce, [w:] H. Zimoñ (red.),
Kultury i religie Afryki a ewangelizacja, Lublin 1995, 103-118.
1996
– Kulty cargo a ruchy wyzwoleñcze w Irianie Zachodnim, [w:] E. Pietraszek,
B. Kopyd³owska-Kaczorowska (red.), Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw
1996, 73-81, Acta Universitatis Wratislaviensis No 1838.
1997
– Misja-pos³annictwo, misje, Nurt SVD 3(1997)35-43.
– Satanizm, Nurt SVD 4(1997)107-119.
1998
– Satanizm, [w:] VI Siedleckie Forum Nauczycieli Rodziców i Wychowawców, Siedlce
6 IX 1977, Siedlce 1998, 4-1.
– Satanizm, [w:] A. Æwierz (red.), Sekty - ekspansja z³a, Warszawa 1998, 65-77.
– Ewolucja wiary w cargo na Nowej Gwinei, [w:] B. Kopyd³owska- Kaczorowska,
F. Rosiñski (red.), Ludy i kultury Australii i Oceanii, Wroc³aw 1998, 81-93.
2000
– Misje w pos³annictwie Koœcio³a, ŒN 1(2000)39-62.
– Misje w pos³annictwie Koœcio³a, AMis 11(2000)97-110.
Wybrane artyku³y misjologów
75
2001
– Misje, [w:] E. Œliwka (red.), Sta³em siê s³ug¹ Ewangelii. Ksiêga pami¹tkowa z okazji jubileuszu 50-lecia kap³añstwa ks. Doktora Bernarda Wodeckiego SVD, Pieniê¿no 2001, 119-142.
– Nowe ruchy religijne w œwiecie, [w:] W. Lizak, E. Œliwka, E. Hali¿ak, L. £ukaszuk
(red.), Problemy spo³eczno-religijne œwiata na progu trzeciego tysi¹clecia (Materia³y z sesji naukowej), Krynica Morska 4-6 VI 2001, 295-316.
2002
– Misjolog prof. dr Karl Müller SVD (1918-2001), [w:] J. Pawlik (red.), W trosce
o g³oszenie Ewangelii. Karl Müller SVD - warmiñski misjolog i ekumenista, Warszawa 2002, 21-26.
2003
– Kulty cargo na Nowej Gwinei, [w:] K. Kujawiñska Courtney i in. (red.), Wœród
pustyñ, buszu, lasów i ogrodów. Spotkania z kultur¹ Aborygenów i Papuasów, Uniwersytet £ódzki 2003, 49-60.
– Nowe ruchy (para)religijne na kontynencie amerykañskim, [w:] J. Ró¿añski (red.),
„Ecclesia in America”. Wybrane problemy Koœcio³a w Ameryce Po³udniowej
w œwietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2003, 115-153.
Recenzje:
1968
– Chora³ do modlitewników œl¹skich cz. I. Opracowa³ Komitet Redakcyjny: dr R.
Dwornik i J. Jakac pod przewodnictwem ks. dr. R. Raka, Katowice 1966 s. VIII +
244 + 16*, RBL 21(1968)nr 1-2, 123-128.
1973
– K. M. Panikkar, Azja a dominacja Zachodu. Epoka Vasco da Gamy w dziejach Azji
1498-1945, Warszawa 1972,421, CT 43(1973)fasc. 1,153-158.
1986
– Giancarlo Collet, Das Missionsverständnis der Kirche in der gegewärtigen Diskussion,
Mainz 1984, 308, CT 56(1986)fasc. 1,168-170.
1989
– H. Wagner, G. Fugmann, H. Janssen (Hrsg.), Papua Neuguinea. Gesellschaft und
Kirche. Ein ökumenische Handbuch, Erlangen 1989, 464, Verbum SVD
31(1990)fasc. 4, 464-465 (w j. niem.).
– H. Wagner, G. Fugmann , H. Janssen (Hrsg.), Papua Neuguinea. Gesellschaft und
Kirche. Einökumenische Handbuch, Erlangen 1989, 464, Nurt SVD 24(1991)3-4,
146-147 (w j. polskim).
Przyczynki:
1967
– Wspó³praca w dziele misyjnym, BKaz 2-3(1967)94-96.
1968
– Misje w s³u¿bie Bogu i ludziom, BKaz 2-3(1968)79-82.
76
Misjolodzy polscy
1969
– Afrykañski rodzimy œpiew i muzyka w s³u¿bie Koœcio³a, CT 39(1969)fasc. 4, 142-145.
– Afrykanizacja Koœcio³a na Czarnym L¹dzie, CT 39(1969)fasc. 2, 146-149.
1972
– Dzie³o misyjne w liczbach, CT 42(1972)fasc. 3, 194-197.
– Misjonarze polscy 1971, CT 42(1972)fasc. 4, 169-170.
– Koœció³ katolicki w dwudziestoleciu 1950-1970, CT 42(1972)fasc. 4, 170.
– Zgon czo³owego misjologa - ks. Jana Schutte (1913-1971), CT 42(1972)fasc. 4,
175-176.
1973
– Koœció³ w Tanzanii, CT 43(1973)fasc. 2, 169-170.
– Islam w œwiecie, CT 43(1973)fasc. 2, 173-174.
– Koœció³ w Azji, Australii i Oceanii, CT 43(1973)fasc. 4, 134-135.
1974
– Koœció³ w Afryce, CT 44(1974)fasc. 1, 163-164.
1975
– Misjonarze polscy w 1973 r., CT 45(1975)fasc. 1, 142.
– Ksiê¿a w krajach misyjnych, CT 45(1975)fasc. 1, 143-145.
– Informacje ze œwiata misyjnego, CT 45(1975)fasc. 2, 174-178.
– Mobutyzm - nowa religia?, ¯ycie i Myœl 25(1975)9, 41-49.
– Misje w œwietle ewangelizacji, Verbinum. Biuletyn Informacyjny Polskiej Prowincji Ksiê¿y Werbistów 2(1975)8, 253-272.
– Do polskich misjonarek i misjonarzy z okazji Bo¿ego Narodzenia 1975, Warszawa
1975, 12.
1976
– Misjonarze polscy w 1974 r., CT 46(1976)fasc. 1, 185-186.
– Polscy ksiê¿a fideidoniœci, CT 46(1976)fasc. 1, 186-187.
– Neue Zeitschrift für Missionswissenschaft - Nouvelle Revue de Science Missionnaire w s³u¿bie idei misyjnej (1945-1975), CT 46(1976)fasc. 1, 187-197.
– B³. Karol Józef Eugeniusz Mazenod (1782-1861), CT 46(1976)fasc. 3, 198-201.
– Zgromadzenie Ksiê¿y Werbistów (1875-1975) - Dzia³alnoœæ misyjna, CT
46(1976)fasc. 4, 181-188.
1977
– Misjonarze polscy w 1975 r., CT 47(1977)fasc. 1, 183-184.
– O. W³adys³aw Kowalak mówi o swym pobycie na Nowej Gwinei, Verbinum. Biuletyn Informacyjny Polskiej Prowincji Ksiê¿y Werbistów 4(1977)10, 211-216.
1978
– Misjonarze polscy w 1976 r., CT 48(1978)fasc. 2, 194-196.
– Wœród Nowogwinejczyków, Zorza 22(1978)34, 16.
– Zehn Jahre polnisches „Missions - und religionswissenschaftliches Bulletin” (19681978). Ein bibliografischer Uberblick, Neue Zeitschrift für Missionswissenschaft
34(1978)3, 224-231.
Wybrane artyku³y misjologów
–
–
–
–
–
77
Pielgrzymuj¹cy i misyjny [Koœció³], PKat 43(1978)2-3.
Œwiat duchowy wyspiarzy Melanezji, Myœl Spo³eczna 51(1978)20-21.
Wyprawa naukowa ks. dr. W³. Kowalaka do Papui Nowej Gwinei, BIATK 6(1978)24-29.
Misjonarze polscy w 1977 r., CT 48(1978)fasc. 4, 167-168.
Koœció³ w Afryce, CT 48(1978)fasc. 1, 154-158.
1979
– Misjonarze polscy w 1978 r., CT 49(1979)fasc. 4, 167-168.
1980
– Misjonarze polscy w 1979 r., CT 50(1980)fasc. 4, 139-140.
1981
– Misjonarze polscy w 1980 r., CT 51(1981)fasc. 4, 147-148.
1982
– Papua Nowa Gwinea - Misje katolickie, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1982, Pieniê¿no
1982, 127-130.
– Wierzenia religijne na Nowej Gwinei, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1982, Pieniê¿no
1982, 136-139.
– Werbiœci na Akademii Teologii Katolickiej, [w:] R. Malek (red.), Werbiœci w Polsce, Pieniê¿no 1982, 115-116.
1984
– Koœció³ w Papui Nowej Gwinei, Hejna³ Mariacki 5(1984)14-15.
– Miejsce spotkania cz³owieka z Bogiem (Na Œwiatowy Dzieñ Misyjny), ZiP 43(1984)8.
1985
– Dwadzieœcia lat po Soborze, Misjonarz 5(1985)5, 7.
– Wprowadzenie, ZMis 6(1985)cz. 1, 5-6.
1987
– Teoria monoteizmu pierwotnego i jej krytyka, CT 57(1987)fasc. 1, 124-131.
– Teologia misji, Przegl¹d Katolicki 42(1987)4-5.
1989
– Nowe religie, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1989, Pieniê¿no 1989, 121-122.
– Kimbangizm, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1989, Pieniê¿no 1989, 125-127.
– Peyotyzm, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1989, Pieniê¿no 1989, 128-131.
– Kulty cargo, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1989, Pieniê¿no 1989, 132-136.
– Umbandyzm, Kalendarz S³owa Bo¿ego 1989, Pieniê¿no 1989, 137-141.
– Dwadzieœcia lat misjologii na Akademii Teologii Katolickiej, Mis 5(1989)5-6.
1992
– Sekta nie z tego œwiata. Ucieczka od wolnoœci, Express Wieczorny 32(1992)5.
1994
– Dlaczego misje?, Mis 10(1994)5-6.
78
Misjolodzy polscy
– Laudacja wyg³oszona z okazji nadania ks. prof. dr. hab. Hansowi Waldenfelsowi
SJ z Uniwersytetu w Bonn doktora honoris causa Akademii Teologii Katolickiej
w Warszawie w dniu 8 grudnia 1993 r., STV 32(1994)2, 207-210.
1998
– W co wierz¹ Nowogwinejczycy, MDz 2(1998)6-7.
– Pielgrzymuje do sanktuariów ludu Bo¿ego [Papie¿], Miejsca Œwiête 10(1998)28-30.
Sprawozdania
1969
– Panadafrykañski Kongres Katechetyczny, CT 39(1969)fasc. 1, 103-111.
1972
– Panadazjatycka Konferencja Biskupów, CT 42(1972)fasc. 2, 142-146.
1974
– Nowe drogi misji chrzeœcijañskich (Konferencja CWME, Bangkok 1972-1973),CT
44(1974)fasc. 2, 155-159.
1975
– Koœció³ w Afryce w latach osiemdziesi¹tych (Plenarna Konferencja AMECEA,
Nairobi 14-21 XII 1973), CT 45(1975)fasc. 4, 208-216.
1976
–
V Sympozjum Misyjne (Warszawa, ATK 18-23 V 1975), CT 46(1976)fasc. 3, 198-201.
1977
– Symposium de Missiologie a l`ATC de Varsovie 1976, Neue Zeitschrift für Missionswissenschaft 33(1977)1, 67.
– VI Sympozjum Misjologiczne (Warszawa, ATK 18-20 V 1976), CT 47(1977)fasc. 2,
155-160.
– Ogólnopolskie Sympozjum Misjologiczne w ATK nt. „Koœció³ w Oceanii”, BIATK
4(1977)19-25.
1978
– Prelekcje ks. dr. W³. Kowalaka w Polsce, w Australii i w Papui Nowej Gwinei,
BIATK 6(1978)24-29.
– VII Sympozjum Misjologiczne (Warszawa, ATK 22-26 V 1977), CT 48(1978)fasc.
2, 196-201.
1979
– VIII Sympozjum Misjologiczne nt. „Duchowoœæ misyjna”, BIATK 2(1979)16-26.
– VIII Sympozjum Misjologiczne (Warszawa, ATK 21-23 V 1978), CT 49(1979)fasc.
2, 159-165.
1980
– IX Sympozjum Misjologiczne (Warszawa, ATK 20-22 V 1979), CT 50(1980)fasc. 3,
152-157.
– Symposium Missiologique national „La catechese missionnaire”, Bulletin d`Information de l`Academie de Theologie Catholique 4(1980)14-21.
Wybrane artyku³y misjologów
79
– Prelekcje ks. dr. W. Kowalaka w Pieniê¿nie, Niepokalanowie i Gostyniu, BIATK
6(1980)22-25.
1981
– X Sympozjum Misjologiczne (Warszawa, ATK 11-13 V 1980), CT 51(1981)fasc. 4,
148-151.
– X Sympozjum Misjologiczne nt. „Rodzina katolicka w œwiecie niechrzeœcijañskim”,
BIATK 5(1981)24-28.
1982
– XI Sympozjum Misjologiczne (Warszawa, ATK 10-13 V 1981), CT 52(1982)fasc. 4,
133-139.
– Ogólnopolskie Sympozjum Misjologiczne w ATK, BIATK 5(1982)17-26.
– Symposium national de Missiologie a l`ATC, Bulletin d`Information de l`Academie de Theologie Catholique 5(1982)19-28.
1983
– Misjonarze polscy w œwiecie. XII Sympozjum Misjologiczne, ATK 16-19 V 1982,
CT 53(1983)fasc. 3, 145-154.
– XII Sympozjum Misjologiczne nt. „Misjonarze polscy w œwiecie”, BIATK 5(1983)1834.
1984
– XIII Sympozjum Misjololgiczne (Warszawa, ATK 14-16 V 1983), CT 54(1984)fasc.
3, 143-148.
– XIII Sympozjum Misjologiczne nt. „Akomodajca misyjna”, BIATK 5(1984)14-24.
– XIII Symposium de Missiologie sur la theme: Accomodation missionnaire, Bulletin d`Information de l`Academie de Theologie Catholique 5(1984)14-26.
T³umaczenia:
1966
– J. Masson, Dekret o dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a (Komentarz), Pieniê¿no 1966,
322 (Dekret sull`attivita missionaria della Chiesa, Torino-Leuman).
1971
– Teologia akomodacji misyjnej w œwietle Soboru Watykañskiego II (Teologia
dell`adattament missionario alla luce del`Concilio Ecumenico Vaticano II), [w:] B.
Gielata, F. Zap³ata (red.), Koœció³ na drodze spotkania z Trzecim Œwiatem, Warszawa 1971, 142-183.
1972
– Deklaracja frankfurcka, CT 42(1972)fasc. 3, 187-191.
1973
– Kongregacja Ewangelizacji Ludów o powo³aniu misyjnym i formacji misjonarzy,
CT 43(1973)fasc. 3, 153-157.
– Kongregacja Ewangelizacji Ludów o powo³aniu misyjnym i formacji misjonarzy,
CT 43(1973)fasc. 4, 129-134.
80
Misjolodzy polscy
1974
– Kongregacja Ewangelizacji Ludów o zadaniu misyjnym œwieckich, CT 44(1974)fasc.
1, 159-162.
1976
– Teoria i teologia misji (Theorie und Theologie der Mission), CT 46(1976)fasc. 2,
211-218.
1978
– Congregation of Sisters of Mary Immaculate. Origin, Growth and Activity (18781918), [w:] M. Wójcik, Zgromadzenie Sióstr S³u¿ek NMP Niepokalanej, Mariówka 1978, 327-330.
1979
– Deklaracja Teologów Trzeciego Œwiata (Statement of the Ecumenical Dialogue of
Third World Theologians), CT 49(1979)fasc. 2, 167-171.
1982
– Koœció³ w Ameryce £aciñskiej wobec ubogich, CT 52(1982)fasc. 1, 165-169.
1983
– Deklaracja seulska o ewangelickiej teologii w Trzecim Œwiecie, CT 53(1983)fasc.
4, 141-144.
1989
– K. Müller, Teologia misji. Wprowadzenie, Warszawa 1989, 261 (Missionstheologie. Eine Einführung, Berlin 1985).
1994
– H. Waldenfels, Koœció³ w Europie prze³omu, STV 32(1994)2, 211-221.
Bibliografie:
1981
– Bibliografia (1966-1980), [w:] W. Kowalak (red.), Misje po Soborze Watykañskim
II, P³ock 1981, 351-369.
1989
– Wybrana misjologiczna bibliografia polska, [w:] K. Müller, Teologia misji. Wprowadzenie, Warszawa 1989, 241-261.
Wywiady:
1983
– Ks. doc. Feliks Zap³ata. Twórca polskiej misjologii, ZiP 40(1983)8 i 23.
1984
– Misjonarz naszych czasów, Hejna³ Mariacki 5(1984)3.
1987
– Aggiornamento misyjne, Myœl Spo³eczna 25(1987)3.
Wybrane artyku³y misjologów
81
1989
– Dwadzieœcia lat misjologii na ATK, Mis 5(1989)5-6.
1990
– God`s Work in Distant Lands, National Catholic Register 1990 vol. 66 No 42, 2
(California, USA).
1994
– Nowe ruchy religijne, KAI 105(1994)20-22.
1997
– Uwiedzeni, Fakty. Tygodnik Informacyjny 13(1997)26-29 (dot. sekt i nowych ruchów religijnych).
1998
– Papua Nowa Gwinea - misjonarz w pu³apce inkulturacji, KAI 46(1998)28-31.
Has³a w Encyklopedii Katolickiej KUL (189 hase³):
Tom I (1973) - 37 hase³; Tom II (1976) - 50 hase³; Tom III (1979) - 41 hase³; Tom
IV (1983) - 5 hase³; Tom V (1989) - 19 hase³; Tom VI (1993) - 25 hase³; Tom VII
(1997) - 12 hase³; Tom VIII (2000) – 7 hase³; Tom IX (2002) – 8 hase³.
Funkcje redakcyjne:
– Redagowanie „Biuletynu Misjologiczno-Religioznawczego„ w latach 1972-1992
na ³amach kwartalnika „Collectanea Theologica” - ³¹cznie 53 numery.
– Redagowanie dzia³u Misjologia w Encyklopedii Katolickiej KUL, tom V - 1989;
VI - 1993; VII - 1997; VIII - 2000; IX - 2002.
– Redagowanie Zeszytów Misjologicznych ATK (od tomu II).
– Zredagowanie i przygotowanie do druku:
• B. Bona, Garœæ ry¿u. Wspomnienia misjonarza, P³ock 1981, 156 (wyd. 2 - 1982).
• Misje po Soborze Watykañskim II, P³ock 1881, 375 - wyd. polskie.
• Koœció³ misyjny. Podstawowe studium misjologii, Warszawa 1997, 413 (wspó³red.).
Kowalik Marek
1994
– Werbistowska parafia w Akrze, Mis 7-8(1994)16-17.
Kruczek Zdzis³aw
1992
– Nowa Gwinea w eterze (Wywiad dla Radia Watykañskiego z ks. Zdzis³awem Kruczkiem CSMA – misjonarzem z Nowej Gwinei – przeprowadzony przez ks. W³adys³awa Zarêczana CSMA w dniu 19 V 1992 r.), Wspólnota Michael 3(1992)30-32
(kwartalnik klerycki CSMA, Kraków).
82
Misjolodzy polscy
1993
– Misjonarze wœród ³owców g³ów. Ziemia, œwinia, kobieta....., Powœci¹gliwoœæ i praca 3(1993)8-9, 14 (Miesiêcznik Michalitów).
– Ks. misjonarz Zdzis³aw Kruczek, Z Futomy do Nowej Gwinei, Kurier B³a¿owski
9(1993)24.
1998
– 25-lecie pracy misyjnej, Kurier B³o¿owski 30(1998)1,1.
– Wywiad z Ks. Zdzis³awem Kruczkiem CSMA, Misjonarzem z Papui Nowej Gwinei dla
Regionalnej Rozg³oœni Radiowej w Rzeszowie 1996, Michael CSMA 4(1998)76-99.
– Michalici w Papui Nowej Gwinei, Informator Duszpasterski 8 III 1998, 4-5.
2001
– Wywiad przeprowadzony przez redaktor Irenê Mankowicz z ks. Zdzis³awem Kruczkiem,
Michaelit¹, misjonarzem w Papui Nowej Gwinei, Michael CSMA 7(2001) 127-132.
2002
– Pierwotne wierzenia i zwyczaje mieszkañców Papui Nowej Gwinei wykorzystywane w pracy misyjnej, Michael CSMA 8(2002)35-53.
Przyczynki:
1981
– Uczciwie godziæ siê z rzeczywistoœci¹, Wspólnota Michael 2(1981)9-133.
– Singsing, Wspólnota Michael 3(1981)45-46.
1984
– S³ów kilka o tradycji religijnej w Papui Nowej Gwinei, Przegl¹d Katolicki
8(1984)10-11.
1989
– Moje Œwiêta Bo¿ego Narodzenia w Papui Nowej Gwinei, Wspólnota Michael
3(1989)3-5.
1990
– Planowana przysz³oœæ naszej dzia³alnoœci w Papui Nowej Gwinei, Wspólnota Michael 2(1990)13-18.
1992
– Ludzie œwieccy i bracia zakonni w dziele misyjnym w Papui Nowej Gwinei, PIM
6(1992)6-7.
1993
– Akomodacja: Dzieje misji w Chinach, Przegl¹d Katolicki 10(1993)7.
– Czarne ¿niwa: Józef z plemienia Ganiga, Przegl¹d Katolicki 11(1993)11.
1994
– Sekty; Niewygodna Matka Bo¿a, Przegl¹d Katolicki 1-2(1994)10.
– Bigin bilong Peris long Kasap, Katolik Daiosie bilong Wabang, III 1994, 6-7.
Wybrane artyku³y misjologów
83
1995
– Editorial, Michael CSMA 1995, 5.
– Œladami wra¿liwego Flamandczyka, Michael CSMA, 1995 47-55.
1996
– Spory o akomodacjê w dziejach misji w XVII-XVIII wieku, Michael CSMA
2(1996)13-19.
1997
– Katolicka Ewangelizacja misyjna w Enga Papui Nowej Gwinei do roku 1982,
Michael CSMA 3(1997)91-116.
1998
– Pocz¹tki parafii w Miejscu Piastowym, Michael CSMA 4(1998)58-72.
– Jak siê nasz Ojciec Genera³ w buszu miewa³, (cz. I), Wspólnota Michael 1(1998)34-38.
– Dar czy intruzi?, Wspólnota Michael 2(1998)59-62.
– Michaelici w Papui Nowej Gwinei (1992-1998), Wspólnota Michael 3(1998)19-27.
– Jak siê nasz Ojciec Genera³ w buszu miewa³, (cz. II), Wspólnota Michael 3(1998)49-51.
– Koœció³ Katolicki w Papui Nowej Gwinei na przyk³adzie diecezji Wabang, Zwiastowanie 2(1998)139-141.
– Pocz¹tki Ewangelizacji w Australii i Oceanii, PP 11(1998)172-178.
1999
– Szkoda, ¿e tylko szeœæ lat, Michael CSMA 5(1999)123-128.
2000
– Zarys dziejów Papui Nowej Gwinei (w 25-lecie niepodleg³oœci kraju), Michael
CSMA 6(2000)9-25.
– Trochê inaczej to nie znaczy, ¿e jest ju¿ ca³kiem Ÿle, Michael CSMA 6(2000)109-115.
2001
– Wiadomoœci z Delegatury, Wspólnota Michael 2(2001)13-15.
– Garœæ szczegó³ów o domu zakonnym w Mount Hagen, Wspólnota Michael (2001)10-14.
2002
– Dwie refleksje z Papui Nowej Gwinei, Wspólnota Michael 2(2002)41-44.
– Chrzeœcijañstwo w Melanezji w dobie post-kolonialnej (czasy obecne), Nurt SVD
4(2002)173-201.
– Prawos³awie i katolicyzm w Rosji, Zwiastowanie 3(2002)79-87.
– Misyjne zmagania na Nowej Gwinei – cz. I, BMAG 3(2002)15-23; cz. II BMAG
4(2002)20-32; cz. III, BMAG 1(2003).
Recenzje:
– J. Bieñka CSMA, Enga and Evangelisation: The Changing Pattern of the Laityis
Involvement in the Christian Evangelisation of Enga, Papua New Guinea, The
University of Sydney 2002.
Redakcja:
– Michael CSMA. Anna³ wspólnoty Michaelitów w Papui Nowej Gwinei i Australii
(od 1995).
84
Misjolodzy polscy
Kurek Antoni
Promotor: Doktoraty: 6, Prace magisterskie i licencjackie poœwiêcone Afryce: 25, inne
prace magisterskie i licencjackie: 29.
Publikacje: Prace naukowe, ksi¹¿ki: 18, Artyku³y naukowe: 39, Artyku³y popularnonaukowe: 45, Has³a w encyklopedii: 72.
Prace naukowe, ksi¹¿ki:
– Dekret o dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a. Wprowadzenie, Warszawa 1986.
– Encyklika „Redemptoris missio”, [w:] II Krajowy Kongres Misyjny. Przygotowanie, Warszawa 1992, 14-27.
– Misja chiñska przed przybyciem o. Mateusza Ricciego, [w:] T. Kêpiñska, A. Kurek,
O. Mateusz Ricci SJ. Aposto³ Chin, Warszawa 1983, 3-4.
– Nowa ewangelizacja w œwietle Medellinu i Puebli, [w:] Sympozjum misyjne z okazji 500-lecia odkrycia Ameryki „Ameryka na nowo odkrywana” zorganizowane
przez Salezjañski Oœrodek Misyjny w Warszawie w dniach 22-23 lutego 1992 r.,
Warszawa 1992, 47-54.
– Oblaci Maryi Niepokalanej na rzecz misji, [w:] E. Œliwka (red.), Misyjny wymiar
Koœcio³a katolickiego w Polsce (1945-1986), Pieniê¿no 1992, 235-251.
– Polska misyjna i misjonarska, [w:] E. Œliwka (red.), Misyjny wymiar Koœcio³a katolickiego w Polsce (1945-1986), Pieniê¿no 1992, 3-17.
– Poszanowanie ¿ycia i troska o jego rozwój w tradycyjnych religiach czarnoafrykañskich, [w:] E. Œliwka (red.), Religie wobec ¿ycia. VI Pieniê¿nieñskie Spotkanie
z Religiami. Materia³y, Pieniê¿no 1991, 33-38.
– Spory o ryty chiñskie i akomodacjê misyjn¹, [w:] T. Kêpiñska, A. Kurek, O. Mateusz
Ricci SJ. Aposto³ Chin, Warszawa 1983, 38-50.
– Teologia misji dzisiaj, Warszawa 1982 (druk wewnêtrzny Biura Misyjnego).
– Wstêp, [w:] Jan Pawe³ II w Indiach, Warszawa 1990, 5-11.
– Wprowadzenie do Dekretu o dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a „Ad gentes”, Warszawa 1986, 3-8.
– Wprowadzenie do encykliki Paw³a VI o ewangelizacji w œwiecie wspó³czesnym
„Evangelii nuntiandi”, Warszawa 1986, 1-4.
– Wprowadzenie do encykliki Piusa XII „Fidei donum”, Warszawa 1987, 3-10.
– Wybrane problemy inkulturacyjne misji czarnoafrykañskiej, [w:] H. Zimoñ (red.),
Kultury i religie Afryki a ewangelizacja (Sympozjum KUL), Lublin 1995, 189-222.
– Wybrane problemy ruchów migracyjnych Afryki Czarnej w latach 1975-1981
w œwietle doœwiadczeñ polskiego misjonarza, [w:] Pañstwo, gospodarka, zmiana
w Afryce. Materia³y sesji naukowej PAN (10 XI 1994), Warszawa 1995, 47-52.
Artyku³y:
1973
– Berliner Mission – Ewangelickie Towarzystwo Misyjne, CT 43(1973)fasc. 1, 179- 184.
1976
– Pomoc w rozwoju w warunkach misji kameruñskiej, Niep 22(1976)272-274.
Wybrane artyku³y misjologów
85
1978
– Stefan Szolc - Rogoziñski, œwiecki inicjator dzia³alnoœci misyjnej, CT 48(1978)fasc.
1, 165-171.
– Miêdzynarodowe Sympozjum Misjologiczne (Rzym 24-28 X 1977), CT 48(1978)fasc.
3, 159-162.
– Prawos³awna misja w Japonii, ZMis 3(1978)112-123.
1979
– Collegio Urbano w 350 rocznicê powstania, CT 49(1979)fasc. 1, 158-163.
– Studia misjologiczne na Papieskim Uniwersytecie Gregoriañskim, CT 49(1979)fasc.
2, 165-167.
– Studia Misjologiczne na Uniwersytecie Œw. Paw³a w Ottawie, CT 49(1979)fasc. 2,
167-168.
– Oœrodki misjologiczne w ró¿nych krajach, CT 49(1979)fasc. 3, 171-173.
– Œ.p. o. Jan Rommerskirchen OMI, CT 49(1979)fasc. 3, 174-175.
– Pocz¹tki misjologii katolickiej (w 70-lecie powstania), CT 49(1979)fasc. 4, 176-182.
– Œwiadoma dzia³alnoœæ misyjna, MPr 10(1979)117-122.
– Pawe³ VI o misjach, Nov 9-10(1979)12-27.
– Dzia³alnoœæ misyjna w kontekœcie dialogu ekumenicznego, Nov 9-10(1979)119-134.
– Wielcy misjonarze Rosyjskiego Koœcio³a Prawos³awnego, Nov 9-10(1979)134-147.
– Misje i polityka kolonialna (rec.), H. Berger, Mission und Kolonialpolitik, Immensee 1878, 358, Nov 9-10(1979)193-195.
– Dzia³alnoœæ misyjna prawos³awia, ZMis 2(1979) cz. 2, 71-85.
1980
– Misyjnoœæ Koœcio³a domowego warunkiem owocnej dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a Powszechnego, MPr 10(1980)110-119.
– Stela z Sing-Ngan Fu, Nov 2(1980)107-113.
1981
– Rodzina w Pó³nocnym Kamerunie, Nov 3(1981)43-64.
– Koœció³ kongijski w XVI w., Nov 3(1981)121-137.
– Ks. doc. dr hab. Feliks Zap³ata SVD, za³o¿yciel i kierownik Specjalizacji Misjologii ATK, Nov 3(1981)149-155.
– Wykaz prac dyplomowych Specjalizacji Misjologii ATK (stan z 17 VI 1980), Nov
3(1981)155-159.
– Doœwiadczenie ekumeniczne (rec.), J. Madey, Die Katcholischen Ostkirchen, Freiburg 1973, Nov 4(1981)146-151.
– Misyjnoœæ Greckiego Koœcio³a Prawos³awnego, MPr 1(1981)144-152.
– Modlitwa Gidarów, MPr 4(1981)117-124.
– Miêdzynarodowe Sympozjum Misjologiczne (St. Georgen 10-14 IX 1979), CT
51(1981)fasc. 3, 163-170.
1982
– Ewangelizacja wyzwolenia cz³owieka, ChS 14(1982)111, 81, 94
– Duchowoœæ misjonarska Koœcio³ów niekatolickich, ZMis 4(1982)103-115.
86
Misjolodzy polscy
1983
– O. Mateusz Ricci – aposto³ Chin, ChS 15(1983)122, 78-93.
– Katecheza w polskim dystrykcie misyjnym w Kamerunie Pó³nocnym, ZMis
5(1983)151-162.
– Rodzina w Kamerunie Pó³nocnym, ZMis 5(1983)163-177.
1985
– Udzia³ polskich oblatów w ewangelizacji niechrzeœcijan, ZMis 6(1985)cz. 2, 93-106.
1986
– Inkulturacja misyjna w Chinach w XVII i XVIII w., ZMis 7(1986)144-155.
1987
– Sta³ siê Chiñczykiem (rec.). A. Jochum, Grom na Dalekim Wschodzie, Warszawa
1986, ZMis 4(1987)31.
– Sta³ siê Chiñczykiem (rec.). A. Jochum, Grom na Dalekim Wschodzie, Warszawa
1986, MPr 19(1987)z. 10, 105-108.
– Pos³annictwo misyjne katolików œwieckich, Nov 10(1987)84-87.
1994
– Inkulturacyjne problemy misji czarnoafrykañskiej, ZMis 4(1994)3-4.
2000
– Misjologia biblijna, AMis 11(2000)65-81.
Has³a w Encyklopedii Katolickiej KUL (72 has³a):
Tom II, (1976) - 4 has³a; Tom III, (1979) - 26 hase³; Tom IV, (1983) - 4 has³a; Tom
5, (1989) - 9 hase³; Tom 6, (1993) - 12 hase³; Tom 7, (1997) - 10 hase³; Tom 8,
(2000) - 7 hase³.
Artyku³y popularnonaukowe:
1976
– Koœció³ z natury swej misyjny, G³Kat 18(1976)7, 3.
1977
– Ku jednoœci, G³Kat 19(1977)nr 3, 1, 3.
1979
– Duchowoœæ misjonarska Koœcio³ów niekatolickich, BIATK 2(1979)21-22.
– Jak rozumiemy dziœ dzia³alnoœæ misyjn¹, MPr 10(1979)108-116.
1980
– Katecheza w polskim dystrykcie w Kamerunie, BIATK 4(1980)16-17.
– Pos³annictwo misyjne katolików œwieckich, MPr 10(1980)110-119.
1981
– Idea misyjna Œwiatowej Rady Koœcio³ów, MPr 1(1981)108-116.
– Polscy misjonarze w pos³udze trêdowatym, MPr 10(1981)102-107.
1983
– Wspó³czesna katolicka koncepcja misji, MD 1(1983) z. 1, 3-9.
Wybrane artyku³y misjologów
87
–
–
–
–
Jak z ziarna wyrasta ogromne drzewo, MD 1(1983) z. 1, 27-32.
II Oblacki Kongres, MD 1(1983) z. 2, 27-28.
Kamerun wczoraj i dziœ, MD 1(1983) z. 3, 7-13.
Ojciec Mateusz Ricci SJ, twórca nowo¿ytnej akomodacji misyjnej, MD 1(1983)z. 4,
33-36.
– Apostolski, czyli misyjny, ¯Kat 10(1983)33-41.
1984
– Wolnoœæ religijna w dzia³alnoœci misyjnej, Chrzeœcijanin a Wspó³czesnoœæ 2(1984)
z. 2, 14-21.
– Specjaliœci od misji najtrudniejszych, MD 2(1984)z. 1, 14-21.
– W p³omieniach Cejlonu. Udzia³ oblatów Maryi Niepokalanej w ewangelizacji Sri
Lanki, MD 2(1984) z. 2, 20-25.
– Oblacka misja w RPA, MD 2(1984) z. 3, 12-15.
– Druga podró¿ misyjna Ojca Œwiêtego na Daleki Wschód, MD 2(1984) z. 4, 8-25.
1985
– Ruch ekumeniczny, MD 3(1985) z. 1, 12-13.
– Dialog z islamem, MD 3(1985) z. 1, 24-29.
– Koœció³ w Indiach, MD 3(1985) z. 2, 34-40.
– Koœció³ w Chinach, MD 3(1985) z. 3, 46-52.
– Koœció³ w Japonii, MD 3(1985) z. 4, 51-55.
– Koniec ery misyjnej?, PKat 4(1985)1, 7.
1986
– Misyjne promieniowanie wspólnot kontemplacyjnych, BKaz 116(1986)z. 1, 49-51.
– Aby katolicy œwieccy i ich stowarzyszenia podjê³y odpowiedzialnoœæ za misje, BKaz
117(1986)z. 2-3, 139-140.
– Aby wszyscy chrzeœcijanie zrozumieli misyjn¹ wartoœæ cierpienia, BKaz 116(1986)
z. 3-4, 218-219.
– Aby wszyscy wierz¹cy czuli siê odpowiedzialni za Papieskie Dzie³a Misyjne. Papieskie intencje misyjne na rok 1986, BKaz 115(1985)z. 6, 370-371.
– Misyjne nauczanie Jana Paw³a II, Mis 5(1986)6-7.
– Koœció³ na Wybrze¿u Koœci S³oniowej i w Kenii, MD 4(1986)z. 1, 22-27.
– Aposto³owie S³owian, MD 4(1986)z. 1, 53-55.
– Dialog Koœcio³a z Synagog¹, MD 4(1986)z. 2, 54-57.
– Zairscy oblaci, MD 4(1986)z. 3, 22-23.
– Jest równie¿ naszym papie¿em, MD 4(1986)z. 3, 52-54.
– Ewangelizacja wyzwalaj¹ca, MD 4(1986)z. 4, 52-53.
1987
– Koœció³ w Kolumbii, MD 5(1987)z. 1, 18-21.
– Pos³annictwo misyjne katolików œwieckich, MPr 10(1987)84-97.
1988
– Pos³annictwo misyjne katolików œwieckich, Niep 34(1988)10-11.
88
Misjolodzy polscy
1991
– Udzia³ Koœcio³a polskiego w ewangelizacji misyjnej Afryki Czarnej, IM 1(1991)27-37.
1992
– Tradycyjne religie afrykañskie, IM 2(1992)13-18.
– Ewangelizacja Ameryki £aciñskiej, IM 3-4(1992)34-37.
1993
– Metody misji latynoamerykañskiej, IM 1(1993)16-24.
– Encyklika misyjna Jana Paw³a II, S³DK 1(1993)8.
1994
– Pos³annictwo misyjne katolików œwieckich, IM 1(1994)17-32.
– Udzia³ wiernych œwieckich w misjach Koœcio³a, Nurt SVD 1(1994)41-49.
Marek Stanis³aw
2002
– Praca fideidonistów polskich w Kamerunie, Roczniki Teologiczne XLIX(2002)z. 4.
Miotk Andrzej
1999
– Rozumienie misji w historycznym procesie przemian na przyk³adzie encykliki „Maximum illud”, Nurt SVD 3(1999)21-32.
– Udzia³ misjonarzy polskich w dziele misyjnym w okresie miêdzywojennym, Nurt
SVD 3(1999)73-84.
2000
– Problematyka misji w kontekœcie historycznym XIX w., Nurt SVD 2(2000)101-119.
– Odkrycia geograficzne Portugalii, Miejsca Œwiête 10(2000)44-45.
2001
– Pierwszy delegat papieski w Chinach Celso Costantini (1922-1933), [w:] E. Œliwka
(red.), Sta³em siê S³ug¹ Ewangelii (Ef 3,7). Ksiêga pami¹tkowa z okazji jubileuszu
50-lecia kap³añstwa ks. dr. Bernarda Wodeckiego SVD, Materia³y i Studia Ksiê¿y
Werbistów 65(2001)241-256.
– Udzia³ Polaków w dziele ewangelizacji w latach 1000-2000, Studia Warmiñskie
38(2001)207-219.
2002
– Dokonania O. Matteo Ricciego w zakresie akomodacji w Chinach, Nurt SVD
2(2002)117-132.
– Peregrinatio pro Christo amore we wczesnym œredniowieczu, Studia Warmiñskie
39(2002)161-168.
2003
– Ojciec misjologii katolickiej – Józef Schmidlin, Nurt SVD 1(2003)37-59.
Wybrane artyku³y misjologów
89
– Misje czasów apostolskich i zasiêg chrzeœcijañstwa do IV wieku, Nurt SVD
2(2003)43-74.
– Królestwo kap³ana Jana, Nurt SVD 4(2003)45-67.
– Misje katolickie w czasie I wojny œwiatowej, AMis 13(2003)95-109.
– Misjologia w Misyjnym Seminarium Duchownym w Pieniê¿nie, AMis 13(2003)273-278.
2004
– Misjologia XXI wieku. W 20 rocznicê œmierci Ojca Feliksa Zap³aty SVD - twórcy
misjologii w Polsce (red.), Warszawa 2004.
– Wszechstronna formacja misjonarza na progu XXI wieku, [w:] ten¿e, Misjologia
XXI wieku. W 20 rocznicê œmierci Ojca Feliksa Zap³aty SVD - twórcy misjologii
w Polsce (red.), 2004, 133-165.
– Przygotowanie misjonarzy w œwietle dokumentów Koœcio³a, [w:] J. Ró¿añski (red.),
Przygotowanie misjonarzy - za³o¿enia i praktyka, Warszawa 2004, 7-18.
– Kobieta ewangelizuj¹ca w staro¿ytnoœci i œredniowieczu, [w:] M. Karczewski,
M. ¯mudziñski (red.), Kobieta w ¿yciu Koœcio³a, Poznañski Instytut Teologii 2004,
59-77.
– Zakony i zgromadzenia mêskie w Polsce i misje ad gentes, [w:] J. Mil, J. Piotrowski (red.), Udzia³ Koœcio³a w Polsce w misji «ad gentes» podczas pontyfikatu Jana
Paw³a II, Warszawa 2004, 30-45.
– Charyzmat misyjny za³o¿yciela Zgromadzenia S³owa Bo¿ego o. Arnolda Janssena,
[w:] E. Œliwka (red.), „Wyp³yñ na g³êbiê”. Materia³y Pierwszego Ogólnopolskiego
Kongresu Misyjnego Zakonów i Zgromadzeñ Mêskich i ¯eñskich, t. 2: Refleksja
(Sesja Naukowa), Gdañsk - Pieniê¿no 2004, 229-340.
– Misyjne pos³ugiwanie za³o¿ycieli zgromadzeñ misyjnych dla ewangelizacji Afryki
w 2. po³. XIX wieku, [w:] C. Rogowski, W. Nowak, A. Kopiczko, M. Wojciechowski
(red.), Czynem i Prawd¹. Ksiêga pami¹tkowa na siedemdziesi¹te urodziny Ksiêdza
Arcybiskupa Warmiñskiego Edmunda Piszcza, Wy¿sze Seminarium Duchowne
Metropolii Warmiñskiej „Hosianum” 2004, 119-136.
– Wszechstronna formacja misjonarza na progu XXI wieku, [w:] ten¿e (red.), Misjologia XXI wieku w 20 rocznicê œmierci Ojca Feliksa Zap³aty SVD – twórcy misjologii w Polsce, Verbinum 2004, 133-165.
– Portugalska ewangelizacja kolonialna w Afryce, Nurt SVD 38(2004)2, 111-133.
– Zgromadzenia zakonne w s³u¿bie misji w œwietle dokumentów papieskich, ¯ycie
Konsekrowane 6(2004)50, 44-62.
– Werbiœci polskiego pochodzenia na misjach w Chinach, Nurt SVD 38(2004)4, 111-143.
– Naœladowa³ Chrystusa ubogiego i pokornego, Mis 2(2005)24-25.
Recenzje:
– Jaros³aw Ró¿añski, „Ecclesia in America”. Wybrane problemy Koœcio³a w Ameryce Po³udniowej w œwietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2003,
344, Forum Teologiczne 5(2004)173-176.
– Jerzy Skrabania, Misjonarze Werbiœci a Koœció³ narodowy na Filipinach w latach
1909-1951, Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów, 2003, 231, Nurt SVD 38(2004)1,
173-176.
90
Misjolodzy polscy
– Carlos Cezar Damaglio, Misja José de Anchiety aposto³a Brazylii. ¯ycie i dzia³alnoœæ (1534-1597), Warszawa 2002, Nurt SVD 3(2003)181-184.
Piotrowski Jan
Napisa³ ok. 200 artyku³ów popularno-naukowych w nastêpuj¹cych czasopismach: Papieskie Intencje Misyjne, Misje Dzisiaj, Echo z Afryki, Œwiat Misyjny, Misjonarze
Kombonianie, Currenda, G³oœcie Ewangeliê, Goœæ Niedzielny, Niedziela, Nasz Dziennik, Apostolstwo Chorych. Kilkanaœcie artyku³ów naukowych w czasopismach: Œwiat³o Narodów, Nurt SVD, Annales Missiologici Posnanienses oraz w dokumentach z sympozjów naukowych w Sk³adnikach, Krakowie i Warszawie. Pe³ni funkcjê Dyrektora
Krajowego PDM.
Wybrane artyku³y:
1991
– II Ogólnopolskie Czuwanie Misyjne Kleryckich Kó³ Misyjnych Jasna Góra, 30 XI
- 1 XII 1991 r., ŒN 79-80(1992)54.
1992
– Œwiadkowie Ewangelii, PIM 4(1992)5-6.
– CEME 92, czyli Europejska Konferencja Dzieciêctwa Misyjnego, PIM 5(1992)18.
– Œwiadkowie Ewangelii. Diecezjalny Dzieñ M³odzie¿y w Tarnowie, PIM 5(1992)5.
1993
– Misja czy ewangelizacja?, PIM 1(1993)17-18.
1995
– Dialog z religiami wed³ug „Tertio millennio adveniente”, ŒN 5(1995)24-32.
– Koœcio³y misyjne i troska o powo³ania, PIM 4(1995)3.
– Misyjny charyzmat we wspólnotach zakonnych, PIM 1(1995)17.
– Œwiatowy dzieñ chorych, PIM 1(1995)5-6.
1997
– Kult przodków w Afryce subsaharyjskiej i kult œwiêtych – refleksje teologiczne, [w:]
E. Ziemann, J. Wróbel (red.), Materia³y z okazji 25-lecia pracy polskich sercanów
w Zairze, Stadniki 1997, 25-35.
– Œwiatowy Dzieñ Misyjny i papieskie orêdzia misyjne w aktualizacji dzia³alnoœci
misyjnej Koœcio³a, ŒN 3(1997)35-41.
– Encyklika «Fidei donum» odczytana w œwietle innych dokumentów misyjnych, ŒN
4(1997), 42-45.
2001
– Miejsce zakonów we wspó³pracy z Papieskimi Dzie³ami Misyjnymi, Nurt SVD
3-4(2001)154-158.
– Dojrza³oœæ wiary Ÿród³em dynamizmu misyjnego Papieskich Dzie³ Misyjnych, ŒN
2(2001)5-13.
– Czy Afryka ma przysz³oœæ, Misjonarze Kombonianie 9-10(2001)71-72.
Wybrane artyku³y misjologów
91
2002
– Papieska Unia Misyjna w pos³udze misyjnej Koœcio³a, ŒN 1(2002)36-48.
– Katecheza misyjna w liœcie apostolskim Jana Paw³a II „Novo millennio ineunte”,
ŒN 2(2002)6-17.
2003
– Jan Pawe³ II - misjonarz œwiata. W 25-lecie pontyfikatu, AMis 13(2003)9-14.
– Paulina Jaricot (1799-1862). Za³o¿ycielka ¯ywego Ró¿añca, [w:] T. Siudy (red.),
Odkrywanie Ró¿añca. Materia³y z sympozjum mariologicznego Kraków, 24-25
kwietnia 2003 r., Czêstochowa-Kraków 2003, 75-79.
– Maryjne drogi ewangelizacji w Ameryce £aciñskiej, [w:] J. Ró¿añski (red.), „Ecclesia in America”. Wybrane problemy Koœcio³a w Ameryce Po³udniowej w œwietle
posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2003, 103-113.
– Wymiar misyjny listu apostolskiego Jana Paw³a II „Rosarium Virginis Mariae”,
ŒN 1(2003)15-29.
– Dzieci dla misji w œwietle Przes³ania Jana Paw³a II z okazji 160. rocznicy powstania Papieskiego Dzie³a Misyjnego Dzieci, ŒN 3(2003)47-55.
2004
– Eucharystia i misje. Teologiczno-pastoralna refleksja nad Orêdziem misyjnym Jana
Paw³a II na rok 2004, ŒN 3(2004)46-58.
– Historia powstania i g³ówne idee teologiczne „Ecclesia in Asia”, [w:] J. Ró¿añski
(red.), „Ecclesia in Asia”. Wybrane problemy Koœcio³a w Azji w œwietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2004, 94-108.
– Papieskie Dzie³a Misyjne narzêdziem animacji misyjnej w Koœciele lokalnym, [w:]
E. Œliwka (red.), „Wyp³yñ na g³êbiê”. Materia³y Ogólnopolskiego Kongresu Misyjnego
Zakonów i Zgromadzeñ Mêskich i ¯eñskich, t. 2, Gdañsk-Pieniê¿no 2004, 421- 430.
Ró¿añski Jaros³aw
Promotor: Prace magisterskie: 8
Wybrane artyku³y:
1986
– IdŸcie na ca³y œwiat, MD 4(1986)4, 41-43.
1991
– Mi³oœæ Chrystusa przynagla nas. M³odzi Oblaci o swoim powo³aniu misyjnym, MD
9(1991)3, 25-29.
1995
– Jak dzisiaj g³osiæ Ewangeliê ubogim? Europejskie Spotkanie Misjonarzy Oblatów
M.N. w Obrze, MD 13(1995)nr 5, 11-13.
1999
– Centrum Afrykañskie „Aduna” w Poznaniu miejscem wspó³pracy i dialogu miêdzyreligijnego, [w:] Odkupienie a dialog miêdzyreligijny. Materia³y z sympozjum
w Obrze 20-21 IV 1998 r., Wojciech Kluj (red.), 1999, 119-121.
92
Misjolodzy polscy
2000
– Pocz¹tki misji oraz pierwsze struktury koœcielne w Kamerunie Pó³nocnym, Saeculum Christianum 7(2000)1, 83-116.
– Ró¿ne wymiary dzia³alnoœci misyjnej dzisiaj, Nurt SVD 34(2000)4, 51-74.
– Rodzimy charakter Koœcio³a pó³nocnokameruñskiego, AMis 11(2000)217-238.
2001
– Postawy polskich misjonarzy wobec miejscowych kultur, IM (2001).
– Kap³ani diecezji opolskiej na kontynentach œwiata, Uniwersytet Opolski 2001, 25-46.
– Promocja ludzka w dzia³alnoœci misyjnej w Kamerunie Pó³nocnym, AMis
12(2001)109-119.
2002
– Drogi duchowoœci afrykañskiej, [w:] S. Urbañski (red.), Duchowoœæ wspó³czesnego Koœcio³a. Materia³y z sympozjum z racji 185 rocznicy Wydzia³u Teologicznego,
16 V 2002 r. 2002, 53-65.
– Haiti, [w:] T. Gadacz, B. Milerski (red.), Religia. Encyklopedia PWN, 4(2002)310-311.
– Ziemia cierpi na skutek egoizmu cz³owieka. Koœció³ a ekologia, Nurt SVD
1(2002)35-48.
– Z tradycji ustnej sawanny kameruñskiej, Afryka 15(2002)43-64.
2003
– Biblia a inkulturacja w kontekœcie afrykañskim, [w:] A. Halemba, J. Ró¿añski (red.),
Miêdzy przek³adem biblijnym a rodzim¹ teologi¹. Wybrane problemy przek³adów
biblijnych i teologii afrykañskiej, 2003, 7-18.
– G³ówne etapy i problemy szkolnictwa misyjnego w Afryce, [w:] A. Halemba, J. Ró¿añski
(red.), Wybrane problemy szkolnictwa w Afryce subsaharyjskiej, 2003, 7-21.
– Udzia³ polskich Sióstr S³u¿ebniczek NMP-Œl¹skich w pracy misyjnej w Pó³nocnym
Kamerunie, AMis 13(2003)111-129.
– Potrzeba troski o ekologiê, [w:] J. Ró¿añski (red.), „Ecclesia in America”. Wybrane problemy Koœcio³a w Ameryce Po³udniowej w œwietle posynodalnej adhortacji
Jana Paw³a II, 2003, 205-221.
– Duch orygina³u czy dos³ownoœci? W krêgu zagadnieñ inkulturacji i t³umaczenia
Nowego Testamentu na jêzyk gidarski, [w:] S. Miko³ajczak i T. Wêc³awski (red.),
Jêzyk religijny dawniej i dziœ. Materia³y z konferencji w GnieŸnie, 2003, 351-362.
2004
– G³ówne kierunki kszta³towania duchowoœci misjonarza, [w:] J. Ró¿añski (red.),
Przygotowanie misjonarzy – za³o¿enia i praktyka, 2004, 31-39.
– Œwiat dzieci pokrzywdzonych – Kamerun u schy³ku XX w., [w:] J. Ró¿añski (red.),
Dzieci ¿yj¹ce na ulicy – nowe zjawisko miast afrykañskich, 2004, 43-53.
– Polish Missionaries in West Africa, [w:] Poland’s Relations with West Africa, (ed.)
Zygmunt £azowski (red.).
– Cameroon – African’s largest Polish Roman Catholic Center, [w:] Poland’s Relations with West Africa, (ed.) Zygmunt £azowski (red.).
Wybrane artyku³y misjologów
93
Sadowski Roman
1983
– Teologiczne aspekty wspó³uczestnictwa w dziele ewangelizacji w œwietle encykliki
„Fidei donum”, ŒN 7-8(1983)19-26.
1989
– Przegl¹d inicjatyw misyjnych w diecezjach, ŒN 66(1989)23-24.
1991
– Otrzymaæ mi³osierdzie (Kazania dla m³odzie¿y), BKaz 127(1991)z. 3-4, 143-145.
– Papieska Unia Misyjna „sercem” misyjnego zaanga¿owania Ludu Bo¿ego, ŒN
75(1991)29-32.
– Papieskie Dzie³a Misyjne: Sesja Pastoralna w Rzymie, ŒN 77(1991)13-22.
1992
– Jubileusz Unii Misyjnej darem zadanym Koœcio³owi, ŒN 79-80(1992)47-53.
– Papieska Unia Misyjna - zadania i cele, PIM 5(1992)12-13.
– Wspó³pracownicy w dziele ewangelizacji. Biblijno-teologiczne podstawy animacji
misyjnej, ABMP 1(1992)132-142.
– Zakony ¿eñskie w dziele misyjnym, ŒN 82(1992)22-35.
1993
– Wy¿si prze³o¿eni, PIM 6(1993)20.
Soko³owski Piotr Artur
Publikacje po doktoracie:
2003
– „Ecclesia in America” - przes³anie dla Koœcio³a na kontynencie amerykañskim
oraz dla Koœcio³a Powszechnego, [w:] J. Ró¿añski (red.), „Ecclesia in America”.
Wybrane problemy Koœcio³a w Ameryce Po³udniowej w œwietle posynodalnej adhortacji Jana Paw³a II, Warszawa 2003, 11-30.
– Misjologia w ujêciu Feliksa Zap³aty SVD na podstawie nieopublikowanego podrêcznika „Zarys misjologii katolickiej”, AMis 13(2003)79-93.
– Co psychologia mo¿e daæ misjologii? Nurt SVD 4(2003)153-169.
– Ks. doc. dr hab. Feliks Zap³ata SVD (1914-1982). Rys historyczny, [w:] A. Miotk
(red.), Misjologia XXI wieku, Warszawa 2004, 19-45.
– G³ówne trendy misjologiczne, Nurt SVD 38(2004)4, 7-44.
Urban Józef
Promotor: Doktorat: 1, Prace magisterskie: 30.
Recenzent: Dysertacje habilitacyjne: 2, Rozprawy doktorskie: 15.
94
Misjolodzy polscy
Artyku³y:
1974
– Zagadnienie nieœmiertelnoœci duszy ludzkiej w polskiej powojennej literaturze teologicznej, SSHT 4(1974)304-313.
1982
– Wspó³praca duchowa diecezji z misjami wed³ug dokumentów papieskich (19261981), ŒN 10(1982)4-9.
1983
– Wspó³praca diecezji z misjami poprzez pomoc materialn¹ wed³ug dokumentów
papieskich (1926-1981), ŒN 4(1983)11-15.
1985
– Bóg w ¿yciu moralnym ludów Bantu w œwietle chrzeœcijañstwa, IM 2(1985)71-74.
1987
– Teologia afrykañska wed³ug Szko³y Kinshaskiej, SSHT 12(1987)19-46.
1996
– Jezus mistrzem dialogu z innymi religiami, CT 66(1996)fasc. 4, 91-103.
1997
– Dialog miêdzyreligijny w ostatnich dokumentach Koœcio³a, STV 35(1997)fasc 1,
127-142.
– ¯ydzi i judaizm w wypowiedziach Jana Paw³a II, SSHT 17(1997)49-64.
– Sekty czy nowe ruchy religijne. Wieloœæ i wieloznacznoœæ pojêæ, Forum Duszpasterskie 7(1997)27, 51-63.
– Przyczyny rozprzestrzeniania siê sekt, Forum Duszpasterskie 7(1997)28, 49-68.
1998
– Sekty wyzwaniem dla Koœcio³a, Forum Duszpasterskie 8(1998)29, 44-57.
– Nowy Testament w dokumentach Koœcio³a dotycz¹cych dialogu miêdzyreligijnego,
SSHT 18(1998)93-110.
– Koœció³ otwarty na dialog z innymi religiami, [w:] Z. Glaeser, P. Jaskó³a (red.),
Pojednanie. Ekumeniczne wyzwania Grazu ’97. Materia³y sympozjum poœwiêconego problematyce II Europejskiego Zgromadzenia Ekumenicznego - Grazu ’97.
Opole 08-09.10.1998, Sympozja 26, Opole 1998, 95-117.
– „Magisterium Ecclesiae” o potrzebie dialogu z innymi religiami, [w:] J. Cichoñ
(red.), Ratio et revelatio. Z refleksji filozoficzno-teologicznych. Ksiêga pami¹tkowa dedykowana Ksiêdzu Profesorowi Józefowi Herbutowi z okazji 65 rocznicy urodzin, Opole 1998, 429-440.
1999
– Chrzeœcijañstwo wobec sekt i nowych ruchów religijnych, SSHT 19(1999)263-271.
– Geneza sekt i próba ich definicji, [w:] Chrzeœcijañstwo wobec sekt. Sympozjum
popularnonaukowe. Opole 19-21 IV 1999, Opole 1999, 18-24.
Wybrane artyku³y misjologów
95
– Ojcowie Koœcio³a o mo¿liwoœci dialogu z innymi religiami, [w:] J. Kopiec, N. Widok
(red.), Cz³owiek i Koœció³ w dziejach. Ksiêga pami¹tkowa dedykowana Ksiêdzu Profesorowi Kazimierzowi Doli z okazji 65 rocznicy urodzin, Opole 1999, 399-411.
– Stary Testament w dokumentach Koœcio³a dotycz¹cych dialogu miêdzyreligijnego,
Scriptura sacra - Opole 4(1999)101-109.
2000
– Dialog chrzeœcijañstwa z religiami pozachrzeœcijañskimi, [w:] H. Zimoñ (red.),
Religia w œwiecie wspó³czesnym. Zarys problematyki religiologicznej, Lublin 2000,
583-603.
– Dialog miêdzyreligijny w relacji do dialogu ekumenicznego, [w:] P. Jaskó³a (red.),
Ekumenizm na progu trzeciego tysi¹clecia. Materia³y sympozjum ekumenicznego
inauguruj¹cego dzia³alnoœæ Instytutu Ekumenizmu i Badañ nad Integracj¹ na Wydziale Teologicznym UO, Opole 2000, 253-258.
– Dialog miêdzyreligijny w œwietle teologii pluralistycznej, SSHT 20(2000)213-225.
– Inkulturacja modlitw i ofiar w chrzeœcijañskiej Czarnej Afryce, [w:] T. Dola, R. Pierska³a
(red.), Ut mysterium paschale vivendo exprimatur. Ksiêga Pami¹tkowa dedykowana Ksiêdzu Profesorowi Helmutowi Janowi Sobeczce, Dziekanowi Wydzia³u Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, z okazji 60 rocznicy urodzin, Opole 2000, 169-181.
– Problematyka misyjna w „Tertio millennio adveniente”, [w:] J. Górski (red.), Misje
u progu trzeciego tysi¹clecia. Materia³y z sympozjum, Katowice 2000, 69-81.
2001
– Sekty dramatem wspó³czesnej rodziny, [w:] S. Pamu³a, A. Margasiñski (red.), Sekty. Uwarunkowania i niebezpieczeñstwa w III RP. Materia³y z ogólnopolskiej konferencji zorganizowanej przez Instytut Pedagogiki Spo³ecznej Wy¿szej Szko³y Pedagogicznej w Czêstochowie 20-21 XI 2000, Czêstochowa 2001, 89-101.
Recenzje:
1997
– Basset Jean Claude, Le dialogue interreligieux. Histoire et avenire, Paris 1996,
SSHT 17(1997)368-374.
– Clifton Chas S., Encyklopedia herezji i heretyków, t³. R. Barto³d, Poznañ 1996,
Przegl¹d Piœmiennictwa Teologicznego 38(1997)1, 3-4.
– Stubenrauch Bertram, Dialogisches Dogma. Der christliche Auftrag zur interreligösen Begegnung, Freiburg im Br. 1995, SSHT 17(1997)407-413.
1998
– Leach Marjorie, Uniwersalny leksykon bóstw, t³. P. G¹siorowski, R. Barto³d, Poznañ
1998, Przegl¹d Piœmiennictwa Teologicznego 4(1998)2, 121-123.
– Zimoñ Henryk SVD, Sakralnoœæ ziemi u ludu Konkomba z Afryki Zachodniej, Lublin
1998, Nurt SVD 32(1998)2, 141-144.
2000
– Leeming Adams David, Leeming Adams Margaret, Mity o stworzeniu œwiata i ludzi. Przegl¹d encyklopedyczny, Poznañ 1999, Przegl¹d Piœmiennictwa Teologicznego 6(2000)1, 17-19.
96
Misjolodzy polscy
Wojda Tadeusz
1987
– L’identità della Chiesa locale in: Presenza pastorale, Roma 1987.
1993
– Kongregacja ds. Ewangelizacji Narodów, OsRomPol 8-9(1993).
1996/1998
– L’Asia, continente della speranza, in Acta SAC, XVII (1996-98).
– La Chiesa Cattolica e la SAC in Ruanda dopo la guerra, in Acta SAC, XVIII
(1996-98).
– Le sfide missionarie dell’Africa alla soglia del Terzo Millennio, in Acta SAC, XVIII
(1996-98).
2002
– Il progetto di Dio sulla missione della Chiesa secondo San Vincenzo Pallotti, in
Apostolato Universale, anno IV n.7/2002, Roma 2002.
– Dzisiejsza koncepcja misji wg Encykliki „Redemptoris missio”, USA.
2003
– Papieski Uniwersytet Urbanianum, historia i czasy wspó³czesne, OsRomPol
6(2003).
Opublikowa³ wiele artyku³ów popularno-naukowych na ³amach czasopism: „Regina
degli Apostoli” i „Posy³am Was”.
Wolanin Adam
1982
– Il concetto della missione nei decreti „Ad gentes” e „Apostolicam Actuositatem” e
nella „Evangelii nuntiandi”, Documenta Missionalia, 16(1982)89-105.
1986
– Santi tra gli antenati africani?, Studia Missionalia 35(1986)395-413.
1988
– Chi non crede non si salva: intolleranza? Il cristianesimo di fronte alla diversita di
religioni e di culture, Antropologi e missionari a confronto, a cura di Ugo Casalegno, LAS, Roma 1988, 105-124; wydanie hiszpañskie: El que no cree no se salva
(v. Mc 16,16). ). El Evangelio es intolerante?, Iglesia, Pueblos y Culturas, Ediciones Abya Yala (Ecuador) 1988, 33-48.
1991
– Il cristiano di fronte ad altre religioni, Vita e Pensiero 2(1991)108-118.
– Diálogo entre Evangelio y culturas, Omnis Terra 23(1991)207,16-23. Versione
francese: Dialogue entre l’Evangile et les cultures, Omnis Terra 30(1991)269, 623. Versione inglese (originale): Dialogue between the Gospel and cultures, Omnis
Terra 25(1991)215, 67-74.
Wybrane artyku³y misjologów
97
1992
– La missione di Gesù Cristo, AA.VV., Missione per il Terzo Millenio. Corso di Missiologia, Pontificia Unione Missionaria, Segretariato Internazionale 1992, 47-82.
– L’inculturazione nel pensiero di Giovanni Paolo II, Seminarium 32(1992)1, 146-159.
– La domanda di Dio e iniziative di evangelizzazione nell’Europa dell’Est, Vita e
Pensiero 7/8(1992)491-503.
– Fede e inculturazione: a 500 anni dalla scoperta dell’America, Rivista di Scienze
Religiose (a cura del Pontificio Seminario Regionale Pugliese) 6/2(1992)389-407.
– Missiologia, in Enciclopedia di Pastorale, 4 voll., PIEMME, Casale di Monferrato
(AL), (1992)I, 471-479.
1993
– Missione, in Dizionario di Missiologia, Edizioni Dehoniane di Bologna 1993, 367-373.
1994
– Missione e Proclamazione, in J.López-Gay (ed), La missione della Chiesa nel mondo
di oggi, Editrice Pontificia Università Gregoriana 1994, 67-74.
– The relevance of the mission „Ad gentes” in the light of some Church documents,
Omnis Terra, 28(1994)253, 494-498; La actualidad de la misión „Ad gentes” a la
luz de algunos documentos de la Iglesia, Omnis Terra 26(1994) N1246:494-498;
Actualité de la mission „Ad gentes” à la lumière de quelques documents de l’Eglise, Omnis Terra 33(1994)1 308, 490-494.
1995
– L’attualità della missione „Ad gentes” alla luce di alcuni documenti della Chiesa,
Omnis Terra 13(1995)42, 35-39.
– The Trinitarian Foundation of Mission, in Karotemprel Sebastian (ed), Following
Christ in Mission. A Foundational Course in Missiology, Pauline Publications,
Bombay (1995)37-49.
– La partecipazione dei fedeli laici alla missione della Chiesa. Guida alla lettura del
Magistero, in AA.VV., Laici sulle vie della missione (a cura dell’Azione Cattolica
Italiana e delle Pontificie Missionarie), Editrice AVE 1995, quaderno intitolato Le
Parole della Chiesa. Guida alla lettura del Magistero 1996, 3-38.
1996
– Pauline Books & Media, Boston (MA), (1996)47-64. Ediz.it.: Fondamento trinitario della missione, in Karotemprel S. (ed), Seguire Cristo nella missione. Manuale
di Missiologia, Edizioni San Paolo, Cinisello Balsamo (Milano) 1996, 37-51.
– Teologia africana: tra fede e cultura, Studia Missionalia 45(1996)207-235.
– African Independent Churches, Omnis Terra 30(1996)271, 321-330.
– Eglises africaines indépendantes, Omnis Terra 35(1996)326, 321-331.
– Iglesias africanas independientes, Omnis Terra 28(1996)264, 321-331.
1997
– Ediz. pol.: Trynitarne podstawy misji, in Karotemprel S. (ed), Koœció³ misyjny.
Podstawowe studium misjologii, Warszawa 1997, 43-55; Ediz. fr.: Fondement Trinitaire de la Mission, in Karotemprel S. (ed).
– Chiese africane indipendenti, Omnis Terra 15(1997)151, 72-82.
98
Misjolodzy polscy
– U progu trzeciego tysi¹clecia (wywiad), GN 74(1997)142, 10-11.
– Dialogo e annuncio, Corso di Formazione Missionaria per Corrispondenza 19961997, I Parte: Il dialogo interreligioso: forme ed espressioni per la missione, Pontificia Unione Missionaria, quaderno 4, 3-13.
1998
– Seguir a Cristo en la misión. Manual de misionología, Editorial Verbo Divino,
Estella (Navarra) 1998, 31-42.
1999
– Suivre le Christ en Mission. Manuel de Missiologie Urbaniana University Press,
(1999)43-56; Ediz. sp.: „Fundamento trinitario de la misión”, in Karotemprel S.
(ed).
2000
– Pontificia Unione Missionaria, quaderno 4, 3-13, Omnis Terra 18(2000)63, 73-84.
– Duchowoœæ misyjna, ¯ycie Duchowe 21(2000)7, 86-93.
– Ambito europeo della prima evangelizzazione (paesi dell’Europa Orientale), in La
Missione senza confini. Ambiti della missione „Ad gentes”. Miscellanea in onore
del R. P. Padre Willi Henkel OMI (ed. Marek Rostkowski, OMI), Oblati di Maria
Immacolata, Roma 2000, 277-286.
– Zbawcze dzie³o Chrystusa w centrum misji Koœcio³a, [w:] Jan Górski (red.), Misje
u progu Trzeciego Tysi¹clecia, Katowice 2000, 13-26.
2001
– Zgorszenie krzy¿a, in AA.VV. (ed. W. Gryz³o), Æwiczenia Duchowe w ¯yciu codziennym. Tydzieñ trzeci i czwarty, Kraków 2001, 96-103.
2003
– Kolegium Rzymskie - Papieski Uniwersytet Gregoriañski, OsRomPol 24(2003)3,
55-57.
2004
– O. Matteo Ricci - europejski Chiñczyk, misjonarz aktualny, OsRomPol 25(2004)4,
55-57.
Promotor prac doktorskich napisanych na Wydziale Misjologii (jedna na Wydziale
Nauk Spo³ecznych) Papieskiego Uniwersytetu Gregoriañskiego w Rzymie:
1984
– Mailliard Bernard, Pouvoir et Religion. Les structures socio-religieuses de la chefferie de Bandjoun (Cameroun) (1984; ta praca zosta³a napisana pod kierunkiem
prof. J. Goetza, potem przejêta po œmierci promotora).
1985
– Kroeger James H., Human Promotion as an Integral Dimension fo the Church’s
Mission of Evangelizazion. A Philippine Experience and Perspective since Vatican
II -1965-1984, 1985.
Wybrane artyku³y misjologów
99
1987
– Lerma MartinezFrancisco, El Pueblo Macúa y su Cultura. Análisis de los valores
culturales del pueblo macúa en ciclo vital (Maúa, Moçambique, 1971-1985), 1987.
1988
– Gabriel Manuel G., John Paul II’s Missiological Perspectives in Asia, 1988.
– Sciamaneo Felice, L’evolversi attuale (1985) dell’istituto leviratico presso alcune
popolazioni nilotiche del Sud Sudan e Nord Uganda, 1988.
– Zecchin Renzo, I sacerdoti Fidei Donum. Una maturazione storica ed ecclesiale
della chipsa, 1988.
1989
– Schroeder Roger, Initiation Rites as Religious Phenomena: A Case Study from Papua
New Guinea, 1989.
– Wojda Tadeusz, Le correnti missiologiche di Münster e di Lovanio. Verso una
visione più completa dell’attività missionaria alla luce del decreto „Ad gentes” e
dell’esortazione apostolica „Evangelii nuntiandi”, 1989.
1990
– Lusembo Mathias, The Transformation of the Status and Role of the Ganda Married Woman since 1877, As Illustrated by Some Ganda Married Catholic Women in
Kampala City, Uganda. A Case Study, 1990 (na Wydziale Nauk Spo³ecznych).
1992
– Cipollini Antonietta, Per una teologia autenticamente cristiana. Rapporto fedecultura nella teologia africana: il caso del Cameroun, 1992.
– Üffing Martin, Das Verhältniss der deutschen Kirche zum Thema Mission. Konsequenzen aus dem nachkonziliaren Missionverständniss für die deutsche Ortkirche, 1992.
1994
– Vazahil Devasia, The Missionary Methods of the Church Growth School of Missiology,1994.
1996
– Mwanama Galumbulula Félicien, Le dynamisme missionnaire de l’Église locale
dans la missiologie postconciliaire de J. Masson et A. Seumois. Une contribution à
l’éveil missionnaire, 1996.
1997
– Palatty Koonathan Varghese, Th Concept of God in the Sarna Religion of the Oraons and the Christian Concept: A Comparative study, 1997.
1998
– Roy Bertrand, La formation permanente des missionnaires „Ad gentes” en relation avec le dialogue interreligieux, 1998.
1999
– Rybiñska Agnieszka, Lo studio sulla religiosità giovanile nel contesto della Polonia post-comunista. Le nuove situazioni e prospettive per l’evangelizzazione dei
giovani, 1999.
100
Misjolodzy polscy
2000
– Locheng Callisto, Fundamental Values of African Traditional Beliefs for effective
evangelization: Foundational Principles of Inculturation, 2000.
2001
– Caglioni Gerardo, Quattro secoli di evangelizzazione nella Sierra Leone. Enucleazione ed analisi di alcuni metodi e strumenti per l’annuncio del Vangelo, 2001.
2002
– Kowalik Marek, Community and Leadership within the „Charismatic Ministries”
in Ghana with special reference to A Christian Action Faith Ministries Internationale: Implications for the Local Church in her evangelising mission, 2002.
2003
– Baldi Cesare, La coscienza missionaria della Chiesa. Implicazioni teologiche e
pastorali della dichiarazione sulla natura missionaria della Chiesa la ne 2 del
decreto „Ad gentes”, 2003.
2004
– Abeng Berthe, Église-Famille en Afrique à la lumière de l’Exhortation Apostolique post-synodale de Jean-Paul II „Ecclesia in Africa”: vocation et mission des
laïcs, 2004.
– Rech Luiza Josefina, L’attualità del carisma „Vocazione-Missione dell’ Istituto
San Giovanni Battista e Santa Caterina da Siena, detto „Suore Medee”, 2004.
2005
– Veilentas Virginijus, „L’Ostpolitik” come forma d’inculturazione. L’esperienza della
Chiesa in Lituania negli ultimi decenni del XX secolo, 2005.
Ogólnopolskie
spotkania misjologów
Istotne znaczenie dla o¿ywienia ruchu misjologicznego w Polsce maj¹ spotkania misjologów. Inspiracj¹ do organizowania ich by³ udzia³ polskich misjologów w miêdzynarodowych spotkaniach w Norwegii i w Rzymie oraz powstanie z inicjatywy Kongregacji Ewangelizowania Narodów w Rzymie w 1997 r. Miêdzynarodowego Stowarzyszenia Misjologów Katolickich (IACM - International Association of Catholic Missiologists). Do grupy
za³o¿ycielskiej Stowarzyszenia nale¿a³ tak¿e przedstawiciel Polski - ks. Jan Górski1.
W dniach 14-17 VIII 1998 r. w Stavanger (Norwegia) odby³a siê Europejska Konferencja Misyjna, w której uczestniczy³o 73 misjologów z 15 krajów. Wiêkszoœæ partycypuj¹cych
reprezentowa³a Koœcio³y Protestanckie, jednak byli równie¿ obecni niektórzy misjolodzy katoliccy i prawos³awni. Program Konferencji zosta³ przygotowany przez Pó³nocny Instytut Badañ
Misyjnych i Ekumenicznych (ITIME), a temat przewodni brzmia³: Chrzeœcijañstwo w wieloreligijnym spo³eczeñstwie - badania historii i kwestie metodologii - misyjne perspektywy.
Uczestnikiem spotkania by³ tak¿e Polak – ks. W³odzimierz Burzawa MSF2.
W dniach 15-20 II 1999 r. w Centrum Animacji Misyjnej na terenie Uniwersytetu Urbanianum w Rzymie spotkali siê katoliccy misjolodzy, dyrektorzy instytutów misjologicznych
i redaktorzy czasopism misjologicznych, aby wspólnie zastanawiaæ siê nad tematem: Rola
Miêdzynarodowego Stowarzyszenia Misjologów Katolickich i Instytutów Misjologicznych.
Uczestniczy³y w tym spotkaniu 34 osoby, reprezentuj¹ce Afrykê, Azjê, Europê, Amerykê
Po³udniow¹ i Pó³nocn¹ oraz Wyspy Pacyfiku. W spotkaniu wziêli udzia³ równie¿ polscy
misjolodzy: ks. Adam Wolanin SJ (Rzym), ks. Jan Górski (Kraków) i ks. W³odzimierz Burzawa MSF (Poznañ)3.
Okazjê do pierwszego tego typu spotkania w Polsce stworzy³ III Krajowy Kongres
Misyjny w Czêstochowie (22-24 X 1999 r.), którego organizatorami by³y Papieskie Dzie³a
Misyjne i Komisja Misyjna Episkopatu Polski. Cel Kongresu skupi³ siê wokó³ o¿ywienia
ducha misyjnego w Polsce oraz przygotowañ do obchodów Roku Jubileuszowego. W ramach tego Kongresu Misyjnego w dniu 22 X 1999 r. odby³o siê I Spotkanie Misjologów.
Jak powiedzia³ ks. dr prof. hab. W³adys³aw Kowalak SVD (jeden z g³ównych organizato1
2
3
J. Górski, Ma³y s³ownik misjologiczny, Katowice 2001, 38.
Por. W. Burzawa, Sprawozdania i obserwacje dotycz¹ce miêdzynarodowych spotkañ misjologów
w Stavanger (14-17 VIII 1998 r.) i w Rzymie (15-20 II 1999 r.), AMis 11(2000)320.
Tam¿e, 321-324.
102
Misjolodzy polscy
rów tego spotkania) – „by³o to pierwsze spotkanie od czasów Popiela”. Kongres misjologów rozpoczê³a Msza œw. w kaplicy MB Czêstochowskiej pod przewodnictwem abp. Stanis³awa Nowaka, który podkreœla³ zadanie misjologów w Polsce, jakim jest „pos³anie do pos³anych”, czyli formacja przysz³ych misjonarzy, a szczególnie animatorów misyjnych. W ca³odziennym spotkaniu, maj¹cym charakter prezentacji dorobku naukowego poszczególnych
misjologów, wziê³o udzia³ 50 osób. Wœród nich byli misjolodzy, którzy ukoñczyli misjologiê na by³ej ATK w Warszawie lub na Papieskim Uniwersytecie Urbanianum w Rzymie,
oraz osoby, które napisa³y prace naukowe o tematyce misyjnej, ale z innych dziedzin teologicznych. W czasie tego, tak wa¿nego dla rozwoju misjologii w Polsce, spotkania dyskutowano równie¿ nad powo³aniem Stowarzyszenia Polskich Misjologów4. Inicjatywê powo³ania Stowarzyszenia podj¹³ ks. Jan Górski.
Nastêpnie w Domu Misjonarzy Œw. Rodziny, odby³o siê regionalne spotkanie kilku
misjologów ze œrodowiska poznañskiego. Uczestniczyli w nim ks. dr W³odzimierz Burzawa MSF, ks. dr Jaros³aw Ró¿añski OMI, ks. dr Wojciech Kluj OMI, ks. dr Ambro¿y
Andrzejak (Poznañ), i ks. mgr lic. Franciszek Jab³oñski (Gniezno). Na spotkaniu poruszono
problem statutu misjologów w Rzymie, oraz misjologii w seminariach w Polsce. Przedstawiono tak¿e sprawozdanie ze spotkania misjologów w Norwegii oraz omówiono udzia³
w Kongresie misyjnym i misjologicznym w Rzymie w roku 20005.
Jednym z wa¿niejszych wydarzeñ misjologicznych ostatnich czasów, maj¹cych donios³e znaczenie dla rozwoju misjologii na œwiecie oraz w Polsce, by³ odbywaj¹cy siê w ramach uroczystoœci jubileuszowych roku 2000 w Rzymie, pierwszy Kongres Misjologiczny,
w którym uczestniczy³o 1300 osób, w tym tak¿e delegacja z Polski6. Licznie reprezentowane by³y polskie siostry klawerianki oraz sekcja misyjna Klubu Inteligencji Katolickiej z Poznania, z dr Wand¹ B³eñsk¹, Jadwig¹ Grys¹ i Gabriel¹ £osiewicz. Filarem polskiej delegacji
byli jednak przede wszystkim misjologowie: ks. Adam Wolanin SJ, dziekan Wydzia³u
Misjologii z Gregorianum, ks. Roman Sadowski, ks. Antoni Kmiecik, ks. Jan Górski,
ks. W³odzimierz Burzawa MSF, ks. Julian Bednarz SDB, ks. Ambro¿y Andrzejak, ks. Ryszard
Dziura, ks. Dariusz Madejczyk, ks. Marek Rostkowski OMI, ks. Alfons Kupka OMI7. Po
Kongresie odby³o siê spotkanie IACM, na którym wybrano przewodnicz¹cego Stowarzyszenia, – o. Johna Górskiego, misjonarza i misjologa ze zgromadzenia Maryknoll z USA8.
II Spotkanie Misjologów odby³o siê w Sulejówku k. Warszawy w dniu 12 VI 2001 r.
Panoramê misjologii przedstawi³ ks. Jan Górski. Jego prelekcja otworzy³a o¿ywion¹ dyskusjê, której przewodniczy³ ks. W³adys³aw Kowalak. W myœl Deklaracji Kongregacji Nauki
Wiary Dominus Jesus, dyskutanci byli zgodni co do faktu, ¿e nie mo¿na relatywizowaæ
przepowiadania Ewangelii w zwi¹zku z obecnym pluralizmem religijnym, który jest zjawiskiem obiektywnym i stawia nowe wyzwania w dzia³alnoœci misyjnej. Jednak¿e Koœció³
musi g³osiæ œwiatu prawdê o ostatecznym i ca³kowitym charakterze objawienia w Jezusie
4
5
6
7
8
F. Jab³oñski, Czyniæ ma³e rzeczy z wielk¹ mi³oœci¹. III Krajowy Kongres Misyjny w Czêstochowie,
ABMP 2(2000)224-226; F. Jab³oñski, III Krajowy Kongres Misyjny w Czêstochowie, BMAG
1(2000)35-38.
Por. F. Jab³oñski, Spotkanie misjologów w Poznaniu w dniu 9 IV 1999 r., BMAG 3(1999)43.
Por. J. Dziura, Miêdzynarodowy Kongres Misjologiczny w Rzymie, ŒN 121(2001)53-56; F. Jab³oñski,
Miêdzynarodowy Kongres Misyjny. Rzym, 18-22 X 2000, CT 2(2001)215-218.
A. Andrzejak, Jubileuszowy Kongres Misjologiczny, MD 1(2001)10-11.
J. Dziura, Spotkanie Miêdzynarodowego Stowarzyszenia Misjologów Katolickich, ŒN 121(2001)56-59.
Ogólnopolskie Spotkania Misjologów
103
Chrystusie (por. DJ 4). Nastêpnie zauwa¿yli, ¿e na obecnym etapie konieczna jest integracja
polskiego œrodowiska misjologów, by myœl teologiczna mog³a bardziej ubogacaæ doœwiadczenie Koœcio³a lokalnego i powszechnego. Wymiana myœli i doœwiadczeñ z innymi oœrodkami misjologicznymi mo¿e o¿ywiæ tê dziedzinê wiedzy, tak aby by³a ona dynamicznym
elementem wspó³czesnej teologii w polskiej rzeczywistoœci. Mówiono równie¿ o priorytetach badañ naukowych w obecnie dzia³aj¹cych oœrodkach akademickich. Na spotkaniu, poza
wspomnianymi profesorami, obecni byli tak¿e: ks. dr hab. Józef Urban, ks. dr W³odzimierz
Burzawa, ks. dr Ambro¿y Andrzejak, ks. dr Jan Piotrowski, ks. lic. Franciszek Berent
i ks. Ryszard Pe³ech9.
III Spotkanie Misjologów odby³o siê w Brennej k. Szczyrku w 2002 r. W dniu 10 VI
2002 r. spotkali siê: ks. Ambro¿y Andrzejak, ks. dr W³odzimierz Burzawa MSF,
ks. dr Wojciech Kluj OMI, ks. dr Grzegorz Czuma, ks. dr Janusz Gajda, ks. Andrzej Kaleta,
ks. dr Andrzej Miotk SVD, ks. Jacek Pawlik SVD, ks. dr Janusz Szyszka SVD, ks. dr hab.
Józef Urban, oraz ks. Jan Wnêk. Ks. J. Górski modlitw¹ o Bo¿e b³ogos³awieñstwo rozpocz¹³ spotkanie. Poinformowa³, i¿ w spotkaniu z wa¿nych przyczyn nie mog¹ uczestniczyæ:
ks. prof. dr hab. W³adys³aw Kowalak SVD, ks. prof. Adam Wolanin SJ, ks. dr hab. Antoni
Kurek OMI, ks dr Jan Piotrowski, ks. dr Krzysztof Czermak, i ks. dr Franciszek Jab³oñski.
Zgromadzeni misjologowie z zainteresowaniem wys³uchali referatu ks. J. Górskiego na temat: Kierunki i zakres badañ podstawowych we wspó³czesnej misjologii.
Po prezentacji kierunków badañ we wspó³czesnej misjologii rozpoczê³a siê ¿ywa dyskusja. Wskazano na potrzebê poznania dokumentów Synodu Kontynentalnego przez Koœció³ w Polsce, ukazania wk³adu Polaków w dzie³o ewangelizacji misyjnej, wymianê informacji o ruchu misjologicznym, opracowanie Bibliografii Misjologii Polskiej, poznanie teologii pozaeuropejskiej, itd. Ks. prof. J. Górski poinformowa³ równie¿ o spotkaniach
misjologicznych w Halle (22-26 VIII 2002 r.), i St. Augustin (14-16 X 2002 r.).
Dialog misjologów polskich zakoñczy³ siê Msz¹ œw. koncelebrowan¹ w Kaplicy Oœrodka
Spotkañ i Formacji im. Œw. Jadwigi Œl¹skiej w Brennej. Ks. prof. J. Górski przewodniczy³
Mszy œw. i wyg³osi³ homiliê. We wtorek, dnia 11 VI 2002 r., spotkanie misjologów poprowadzi³ ks. dr hab. J. Urban. Czas dialogu obejmowa³ kilka zagadnieñ i postulatów: zorganizowanie sympozjum misjologicznego w Katowicach w 2003 r. na temat Synodów Kontynentalnych: Rodzimy charakter Koœcio³ów kontynentalnych; przygotowanie publikacji o misjologach XX wieku pt. Myœl misjologiczna XX wieku. (chodzi o opracowanie biogramów
30 nazwisk misjologów); powo³anie Polskiego Towarzystwa Misjologicznego; prezentacjê
tematyki wyk³adów z misjologii na Wydzia³ach Teologicznych, w seminariach duchownych
diecezjalnych i zakonnych oraz dla Sióstr Zakonnych; opracowanie Breviarum Missionum
t. III za lata 1979-2002 jako zadanie dla Zgromadzenia Ksiê¿y Werbistów. Ks. dr Andrzej
Kaleta podarowa³ wszystkim zgromadzonym misjonarzom w Brennej ksi¹¿kê pt.: Polskie
katolickie czasopiœmiennictwo misyjne w II Rzeczypospolitej. Ks. Ambro¿y Andrzejak zaprosi³ wszystkich misjologów do publikowania artyku³ów, rezenzji, biogramów na ³amach
„Annales Missiologici Posnaniensens”11.
9
10
11
Por. J. Piotrowski, Spotkanie grupy polskich misjologów, ŒN 122(2001)57-59.
Por. F. Jab³oñski, Spotkanie misjologów w Krakowie, BMAG 1(2004)53-54.
Na podstawie notatek ks. A. Ambro¿ego.
104
Misjolodzy polscy
IV Spotkanie Misjologów odby³o siê w dniach 7-8 XII 2003 r. w Krakowie, w WSD
Ksiê¿y Salezjanów. Przewodniczy³ jemu ks. prof. dr hab. Jan Górski z Katowic. Temat skupia³ siê wokó³ Misji w pos³udze i nauczaniu Jana Paw³a II. W czasie tego spotkania istnia³a
mo¿liwoœæ wys³uchania refleksji o. Jana Koniora SJ nad pos³ug¹ papiesk¹, z perspektywy
Koœcio³a w Chinach. Ojciec Jan dzieli³ siê swoim doœwiadczeniem 11-letniego pobytu w Chinach i trudnoœciami katolików chiñskich. Istnia³a równie¿ mo¿liwoœæ zapoznia siê z dzia³alnoœci¹ Salezjañskiego Sekretariatu Misyjnego, a szczególnie z Salezjañskim Wolontariatem Misyjnym. Pracê Wolontariatu zaprezentowa³ ks. Adam Parszywka SDB.
Misjolodzy w czasie dyskusji przedstawili g³ówne kierunki dzia³ania na najbli¿szy czas.
Przede wszystkim za³o¿yli wiêksz¹ wspó³pracê miêdzy sob¹ oraz lepszy przep³yw informacji
o ró¿nych sympozjach i spotkaniach poœwiêconych idei misyjnej. Kolejny krok to stworzenie
Stowarzyszenia Misjologów Polskich. Zwrócono tak¿e uwagê na mo¿liwoœæ wyk³adów monograficznych z misjologii w seminariach duchownych, które mog³yby obejmowaæ dwa podstawowe dzia³y: Realizacja dzie³a misyjnego i Dialog a misje. W czasie dyskusji zwrócono
tak¿e uwagê na niewielki poziom œwiadomoœci misyjnej w zakonach ¿eñskich.
Wa¿n¹ inicjatyw¹ podjêt¹ na tym spotkaniu by³a decyzja o wydaniu ksiêgi pami¹tkowej dla uczczenia 70. rocznicy urodzin ks. prof. W³adys³awa Kowalaka SVD, kierownika
katedry misjologicznej na UKSW. Ks. Górski podzieli³ siê swoimi wra¿eniami z pobytu na
Kongresie Misyjnym Ameryki w Gwatemali, który odbywa³ siê w dniach 25-20 XI 2003 r.
pod has³em: Koœciele w Ameryce – twoje ¿ycie to misje. W czasie spotkania ks. dr Franciszek Jab³oñski zaprezentowa³ ksi¹¿kê swojego autorstwa: Recepcja idei misyjnej po Soborze Watykañskim II. Uczestnicy spotkania odwiedzili tak¿e miejsca pobytu papie¿a Jana
Paw³a II w Krakowie, w czasie jego ostatniej wizyty w roku 2001 (m.in. klasztor Ojców
Kamedu³ów, Benedyktynów oraz Kuriê Krakowsk¹).
W dniu sesji misjologicznej (20 V 2004 r.) w GnieŸnie, w godzinach wieczornych odby³o siê V Spotkanie Misjologów, które prowadzi³ ks. prof. Jan Górski. Ka¿dy z uczestników
przekaza³ aktualny dorobek naukowy w dziedzinie misjologicznej oraz plany na przysz³oœæ.
Ks. Górski zaprezentowa³ nowe wydanie S³ownika misjologicznego swojego autorstwa,
ks. Piotrowski nowo wydan¹ ksi¹¿kê poœwiêcon¹ papie¿owi Janowi Paw³owi II, a ks. Jab³oñski
21 numer Biuletynu Misyjnego Archidiecezji GnieŸnieñskiej. Ks. Kluj zachêci³ do w³¹czenia
siê w tworzenie rocznika misjologicznego Annales Missiologici Posnanienses. Nastêpnie
o. Ludwik F¹s SVD zaprezentowa³ ostatni numer Nurtu SVD. Spotkanie to sta³o siê tak¿e
okazj¹ do promocji ksi¹¿ki Odnowa Katechezy w œwietle encykliki «Redemptoris missio»
ks. Rzeszowskiego z Seminarium w GnieŸnie. W dyskusji zauwa¿ono, ¿e spotkania misjologów przyczyniaj¹ siê do wiêkszej konsolidacji tego œrodowiska naukowego. Wskazano tak¿e
na nowe zadania misjologów w Polsce wobec obcokrajowców innych wyznañ przybywaj¹cych do naszego kraju. W publikacjach i na wyk³adach nale¿y ukazywaæ wa¿n¹ rolê œwiadectwa wiary oraz dialogu z wyznawcami innych religii. W celu pog³êbienia wiadomoœci z dziedziny teologii misji powsta³o dzie³o pod kierunkiem ks. Górskiego Sto pytañ o misjach. W planach jest tak¿e wydanie przez ks. Jab³oñskiego Informatora o misjologach polskich.
Okazj¹ do wymiany myœli, doœwiadczeñ i dorobku naukowego, poza ogólnopolskimi
spotkaniami misjologów, s¹ tak¿e sympozja misjologiczne organizowane przez Ko³o Misjologów UKSW, przy wspó³pracy Komisji Misyjnej Episkopatu Polski i Papieskich Dzie³
Misyjnych oraz sympozja organizowane przez Seminarium Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie, Seminarium Misjonarzy Oblatów w Obrze i przez Uniwersytet Œl¹ski w Katowicach.
Prace naukowe o tematyce
misyjnej i religioznawczej
1. Statystyka prac
W polskich i zagranicznych uczelniach powsta³o wiele prac o tematyce misyjno-religioznawczej. Po zebraniu dostêpnych informacji na ich temat, stworzono bazê danych, w której
znajduj¹ siê tytu³y 897 prac: habilitacyjnych, doktorskich, licencjackich, magistersko-licencjackich, magisterskich oraz dyplomowych. Prace te ujêto w kilku dzia³ach: Teologia misji,
Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce: Azji, Afryki, Ameryki, Oceanii, Europy i Wschodu, Polski
oraz Pozosta³e prace. W ostatnim dziale zamieszczono Prace typowo religioznawcze.
Najwiêcej prac powsta³o z teologii misji (242). Zawieraj¹ one naukê teologiczn¹ Koœcio³a o misjach, implikacje wynikaj¹ce z dokumentów Koœcio³a poœwiêconych problemom
misji, duchowoœæ misyjn¹, idee powo³ania misyjnego i misjonarskiego oraz imperatywy w stosunku do poszczególnych struktur koœcielnych odnoœnie do misji. Na drugim, pod wzglêdem
liczby, miejscu s¹ prace poœwiêcone dzie³u misyjnemu w Afryce (161). Du¿a czêœæ tych prac
dotyczy dzia³alnoœci poszczególnych zakonów i fideidonistów na kontynencie afrykañskim
oraz omawia miejscowe obrzêdy w religiach tradycyjnych i ruchach religijnych. Na trzecim
miejscu s¹ prace typowo religioznawcze (155). W dziale tym znajduj¹ siê prace poœwiêcone
wielkim religiom œwiata (szczególnie buddyzmowi, islamowi i konfucjonizmowi), religiom
dawnych ludów i plemion oraz nowym ruchom religijnym. Na czwartym miejscu znalaz³y siê
prace opisuj¹ce dzia³alnoœæ na rzecz misji w Polsce (119). Przedstawiaj¹ one m.in. struktury misyjne w kraju (organizacje misyjne, diecezje, parafie, zakony) oraz osoby zaanga¿owane na rzecz misji. Na kolejnych miejscach opracowania s¹ prace poœwiêcone pracy misyjnej na pozosta³ych kontynentach, oraz pozosta³e prace, które nie wesz³y w sk³ad poszczególnych dzia³ów (szczególnie wk³ad ogólny poszczególnych zakonów i zgromadzeñ
w dzie³o misyjne). Niniejsze zestawienie przedstawia wykres 1 (wykresy zosta³y zamieszczone na koñcu Informatora).
Wœród dokumentów Koœcio³a dotycz¹cych misji, na których opieraj¹ siê niektóre z omawianych prac, znajduj¹ siê: encyklika Redemptoris missio - w jej œwietle temat ujmuje przesz³o 30 prac, adhortacja Evangelii nuntiandi - 11 prac, dekret Ad gentes omawia wprost 10
prac, Ecclesia in Afrika - 5 prac.
Wœród prac dotycz¹cych poszczególnych kontynentów misyjnych, najwiêcej (49%)
poœwiêconych jest dzia³alnoœci misyjnej w Afryce. Przesz³o 19% prac dotyczy Ameryki, 19
% Azji, natomiast Oceanii 13%. Niniejsze zestawienie przedstawia wykres 2.
106
Misjolodzy polscy
Spogl¹daj¹c na polskie uczelnie, na których napisano omawiane prace o tematyce misyjnej i religioznawczej, widzimy, ¿e najwiêcej z nich powsta³o na UKSW – 43% (wiêkszoœæ na misjologii). Na drugim miejscu jest KUL – 23%, co ma zwi¹zek z wieloletnim
porozumieniem pomiêdzy Misyjnym Wy¿szym Seminarium Duchownym a KUL. Kolejna
uczelnia to PAT Р14% , UAM Р7%, UO i PFT Р4%, UWM Р3%, UΠ2%.. Zestawienie
przedstawia wykres 3.
Bior¹c pod uwagê lata, w których powstawa³y prace, to najwiêcej powsta³o ich w roku
2001 (54), nastêpnie w: 2002 (51), 2003 (47), 1992 (44). W ci¹gu lat (1970-2005) widzimy
wyraŸny wzrost iloœci prac podejmuj¹cych tematy misyjne. Dane przedstawia wykres 4.
Wœród promotorów, najwiêksze osi¹gniêcia pod k¹tem iloœci wypromowanych prac
ma ks. W³adys³aw Kowalak (106 prac, czyli 20%), nastêpnie ks. Antoni Kurek – 64 prace
(12%), ks. Henryk Zimoñ – 54 (11%), ks. Jan Górski – 53 (10%) oraz ks. Feliks Zap³ata –
49 prac (ok. 10%). Osi¹gniêcia pozosta³ych promotorów przedstawia wykres 5.
Oprócz doktorów ze specjalnoœci misjologii s¹ tak¿e doktorzy z innych dziedzin teologicznych, którzy w swoich dysertacjach doktorskich ujêli tematykê misyjn¹. Jest ich dwudziestu szeœciu: 14 na KUL, 8 na UKSW, 1 na UŒ, UO, UW i PAT.
Na zakoñczenie prezentacji danych statystycznych zosta³y zebrane prace doktorskie
o tematyce misyjnej, które obroniono na ró¿nych uczelniach. Najwiêcej doktoratów napisano na UKSW – 37, na drugim miejscu jest KUL (14), a na trzecim PAT (5). Dwa doktoraty
napisano na UO, a po jednym doktoracie napisano na UΠi UW. Niniejsze zestawienie przedstawia wykres 6.
2. Teologia misji
Abramczuk A.,
Bakalarz A.,
Banaszek A.,
Banaszek B.,
Bañdur B.,
Barankiewicz T.,
Baranowska W.,
Barbraj L.,
Becza³a P.,
Misyjna postawa chrzeœcijanina w œwietle dokumentów Soboru Watykañskiego II, KUL 1980. Promotor: Szafrañski A. L., ks. prof. dr hab.
S³u¿ba misyjna kap³anów diecezjalnych w dokumentach biskupów
polskich od 1974 do dzisiaj, Urbanianum 1990
Nakazy misyjne w Mt 10,5b-6 i Mt 28,19, PWTW 1983. Promotor:
Bartnicki R., ks. dr
Wychowanie misyjne w katechezie w œwietle wybranej literatury przedmiotu, UKSW 1996. Promotor: Murawski R., prof. hab.
Wk³ad „Homo Dei” do rozwoju i popularyzacji polskiej misjologii,
UKSW 1989. Promotor: Kurek A., ks. dr
Prawda jako warunek wolnoœci i wyzwolenia na podstawie Instrukcji
„O niektórych aspektach teologii wyzwolenia” oraz „O wolnoœci
chrzeœcijañskiej i wyzwoleniu”, KUL 1991. Promotor: Napiórkowski
C., ks. prof. dr hab.
Wychowanie do odpowiedzialnoœci za misje w œwietle orêdzi Jana
Paw³a II na Œwiatowy Dzieñ Misyjny (1979-1999), UAM 2001. Promotor: Polak W., ks. dr
Eklezjologia komunii w œwietle Soboru Watykañskiego II, PAT 1991.
Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Inkulturacja jako zasada ewangelizacji misyjnej, PAT 1986. Promotor: Balwierz M., ks. dr
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Berkowicz P.,
107
Przepowiadanie podstawowym obowi¹zkiem Koœcio³a wed³ug „Redemptoris missio”, KUL 2004. Promotor: Mierzwa M., ks. dr
Bia³ek K.,
Rola i znaczenie pos³ugi katechisty w dziele misyjnym w œwietle nauczania Soboru Watykañskiego II i dokumentów posoborowych, KUL
2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Biernacka B.,
Ewangelizacja wielkich miast w nauczaniu Jana Paw³a II, UŒ 2002.
Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Bodusz G.,
M³odzie¿ w dziele nowej ewangelizacji w œwietle encykliki Jana
Paw³a II „Redemptoris missio”, UŒ 2003. Promotor: Górski J.,
ks. prof. dr hab.
Borysiak M.,
Zagadnienie misji i misyjnoœci Koœcio³a w podrêcznikach katechetycznych dla m³odzie¿y, UKSW 1999. Promotor: Murawski R., ks. prof.
dr hab.
Bralewska E.,
Misyjne zaanga¿owanie polskich katolików œwieckich, UKSW 1995.
Promotor: Kurek A., ks. dr hab.
Brzeziñski I.,
Formacja misjonarza w œwietle afrykañskich przemówieñ Jana
Paw³a II (1980-1989), KUL 1994
Brzêcka B.,
„Missio” jako wymiar powo³ania rodziny katolickiej w œwietle „Listu
do Rodzin” Jana Paw³a II, UKSW 1999. Promotor: Wejman H.,
ks. prof. dr hab.
Budzanowski A., Pomoc zagraniczna w rozwoju gospodarki ¿ywnoœciowej Trzeciego
Œwiata w œwietle „Populorum progressio”, UKSW 1974. Promotor:
Ozdowski J., ks. doc. dr hab.
Bulicz A.,
Duch Œwiêty w dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a na podstawie encykliki
Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, KUL 2000. Promotor:
Krzyszkowski Z., ks. dr
Bu³kowska E. M., Problematyka misyjna w Tygodniku Katolickim „Niedziela” w latach
1990-2000, UKSW 2001. Promotor: Grzybowski M. M., ks. prof. dr hab.
Bystra A.,
Zagadnienie misji w katechezie, AKK1996. Nowaczyk J., ks. dr (praca
dyplomowa)
Bziom K.T.,
Rola œwieckich w dziele ewangelizacji œwiata w œwietle adhortacji
apostolskiej „Christifideles laici” papie¿a Jana Paw³a II, UKSW 1995.
Promotor: Zabielski J., ks. dr
Che³miniak M.,
Specyfika zaanga¿owania misyjnego katolików œwieckich, UKSW
1991. Promotor: Kurek A., ks. dr
Chilmon A.,
Ewolucja pojêcia misyjnego wymiaru Koœcio³a w dziesiêcioleciu posoborowym (1965-1975), UKSW 1983. Promotor: Kowalak W.,
ks. doc. dr hab.
Chmiel E.,
Aktualnoœæ charyzmatu Franciszkanek Misjonarek Maryi w œwietle
Encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, UKSW 1994. Promotor: Balter L., ks. prof. dr hab.
Cho³yk H.,
Treœci misyjne w katechizacji drugiego programu szczegó³owego w zakresie klas III-VIII, UKSW 1995. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr
hab., (praca doktorska)
108
Cho³yk H.,
Misjolodzy polscy
Elementy misyjne w katechezie inicjacyjnej drugiego programu nauczania w œwietle Dekretu o dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a, UKSW
1977. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Chwaszcza A.,
Wp³yw ewangelizacji misyjnej na rozwój cywilizacyjny krajów, UO.
Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Chwistek Z.,
Wychowanie œwiadomoœci misyjnej m³odzie¿y w podrêcznikach. Spotkania
z Bogiem, UKSW 1995. Promotor: Marek Z., ks. dr hab.
Cichy J.,
Katecheza w krajach misyjnych inspirowana wartoœciami rodzimej
kultury duchowej. Analiza problemu na podstawie dokumentu z 1979
r. Kongregacji Ewangelizowania Narodów, czyli Rozkrzewiania Wiary, KUL 1982. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab.
Ciecierski J.,
Rola œwieckiego misjonarza w œwietle Dekretu o dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Ciuraszkiewicz M., Nakaz misyjny Jezusa w redakcji œw. £ukasza (24,46-49). Studium egzegetyczno-teologiczne, KUL 1987.
Cytrynowicz S.,
Teologia nakazu misyjnego, KUL 1977. Promotor: Kudasiewicz J.,
ks. doc. dr hab.
Czajkowski M.,
Teilhardowska chrystogeneza jako nowe odczytanie misyjnej natury
Koœcio³a w œwietle rekapitulacji wszystkiego w Chrystusie, UKSW
1987. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Czajkowski M.,
Ewangelizacja misyjna i rozwój w teilhardowskiej wizji rekapitulacji
wszystkiego w Chrystusie, UKSW 1996. Promotor: Kowalak W.,
ks. prof. dr hab.,(praca doktorska)
Czarkowska M., Dialog wed³ug encykliki Paw³a VI „Ecclesiam suam”, PAT 1992.
Czeczko A.,
Instytucja powierzania w prawie misyjnym, KUL 1974. Promotor:
Rybczyk J., ks. prof. dr hab.
Czermak K.,
Promozione umana come elemento integrale dell’evangelizzazione
Urbanianum 1985, (praca licencjacka)
Czermak K.,
Promozione umana come elemento integrale dell’evangelizzazione e
forme della sua realizzazione nella „Redemptor hominis”, Urbanianum 1987, (praca doktorska)
Czy¿ycki M.,
Dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a w ujêciu nowego prawa kanonicznego,
UKSW 1985. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Dampc I.,
Teologia misji o. Alberta Perbala OMI w ocenie Soboru Watykañskiego II, UAM 1994. Promotor: Kurek A., ks. dr hab.
Ditrich J,
Specyfika zaanga¿owania misyjnego œwiêtej Teresy z Liseux, UAM
1995. Promotor: Lubowicki K., ks. dr
Dolata L.,
Dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a w œwietle przepisu Prawa Kanonicznego, UAM 2000. Promotor: Kujawski T., ks. dr
Dopart A.,
Odpowiedzialnoœæ za misje w œwietle obowi¹zuj¹cych przepisów kanonicznych, PFT 1995. Promotor: Górecki E., ks. doc. dr hab.
Doro¿yñski K.,
Ewangelizacja a ateizm wed³ug Adhortacji apostolskiej „Evangelii
nuntiandi”, KUL 1987. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab.
Dubas J.,
Pneumahagijny wymiar dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a w œwietle encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, PAT 1994
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Dziuba E.,
109
Nadzieja chrzeœcijañska jako przedmiot ewangelizacji w œwietle adhortacji Paw³a VI „Evangelii nuntiandi”, KUL 1985. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab.
Florczyk P.,
Obowi¹zek pomocy krajom g³oduj¹cym w œwietle encykliki papie¿a
Paw³a VI „Populorum progresio”, PFT 1998. Promotor: Majka J. ,
ks. prof. dr hab.
Fojcik B.,
Formacja misyjna parafii, UAM 1975. Promotor: Orze³ L., ks. dr
Fyda S.,
Ewangelizacja misyjna, jako zagadnienie g³êboko ludzkie w nauczani Jana Paw³a II, UKSW 2000. Promotor: Czajkowski M., ks. dr
Ga³czyñski D.,
Ewangelizacja a wolnoœæ jednostki w œwietle adhortacji apostolskiej
Paw³a VI ,,Evangelii nuntiandi’’, KUL 1989. Promotor: Keler K., ks. dr
Gaw³owska B.,
Duch Œwiêty a dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a, UKSW 1979. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
G¹sior S.,
Integralne zbawienie cz³owieka w Chrystusie u podstaw wspó³czesnej
ewangelizacji Koœcio³a, PAT 1992. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Golonka J.,
Misyjna geneza nauki Soboru Watykañskiego II o Koœciele partykularnym, PAT 1985. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Go³ek H.,
Nabo¿eñstwa misyjne, PAT 1975. Promotor: Rak R., ks. doc. dr
Górny M.,
Problematyka integralnego rozwoju cz³owieka i ludzkoœci w œwietle
encyklik: Paw³a VI „Populorum progressio” i Jana Paw³a II „Sollicitudo rei socialis”, PFT 1993. Promotor: Kowalski J., ks. prof. dr
hab., (praca licencjacka)
Górski J.,
Idea misyjna w dokumentach Soboru Watykañskiego II, UKSW 1986.
Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Górski J.,
Teologiczne podstawy dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a wed³ug dokumentów Soboru Watykañskiego II, UKSW 1988. Promotor: Kowalak
W., ks. doc. dr hab., (praca doktorska)
Górski J.,
Teologia misji w procesie kontekstualizacji, PAT 1994, (habilitacja)
Górski M.,
Modlitwa chrzeœcijañska a medytacja Zen w œwietle listu do biskupów Koœcio³a katolickiego „O niektórych aspektach medytacji chrzeœcijañskiej”, UKSW 1993. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Grodzieñska P. M., Œwiadectwa ¿ycia jako forma ewangelizacji na podstawie encykliki
„Redemptoris missio”, UŒ 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Grolik B.,
Udzia³ osób konsekrowanych w dziele nowej ewangelizacji, UŒ 2003.
Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Grych A.,
St. Paul as the model and the example for my missionary life, Tangaza
College, Catholic University of Eastern Africa, Kenya 1999. Promotor: Izzo Dominic
Gryz G.,
Nowe drogi ewangelizacji misji Koœcio³a w œwietle encykliki Jana
Paw³a II „Redemptoris missio”, PFT 2002. Promotor: Smolka B.,
ks. prof. dr hab.
Gucwa M.,
Analiza teologiczna konstytutywnych elementów ewangelizacji na podstawie adhortacji apostolskiej Paw³a VI „Evangelii nuntiandi”, PAT
1988. Promotor: Sztafrowski E., ks. prof. dr hab.
110
Hendel Z.,
Misjolodzy polscy
Nauczanie misyjne Jana Paw³a II w „Redemptoris missio”, UKSW
2004. Promotor: Gacka B., ks. prof. dr hab.
Hendzel Z.,
Teologiczne aspekty encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”,
UKSW 1995. Promotor: Bokwa I., ks. dr
Hubko J.,
Budzenie odpowiedzialnoœci misyjnej jako zadanie pastoralne w œwietle
encykliki „Redemptoris missio”, UAM 1994. Promotor: Bilicki L., ks. dr
Huf A.,
Problematyka katechetyczna na terenach misyjnych w wypowiedziach
Ojców Synodu (Synod 1977), KUL. Promotor: Majewski M., ks. doc.
dr hab.
Ja³yñski J.,
„Populorum progressio” a misje, UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F.,
ks. doc. dr hab.
Janus-Nowak I.,
Pomoc w rozwoju jako integralna czêœæ ewangelizacji misyjnej w orêdziach misyjnych Paw³a VI, UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F.,
ks. doc. dr hab.
Jaroæ-Korneluk D., Specyfika powo³ania misyjnego i misyjnej duchowoœci w oparciu o dekret Soboru Watykañskiego II „Ad gentes”, UKSW 1989. Promotor:
Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Jasiñska R.,
Trynitarny charakter misyjnego charyzmatu Zgromadzenia Sióstr S³u¿ebnic Ducha Œwiêtego realizacj¹ myœli b³. Arnolda Janssena – za³o¿yciela, PAT 2001. Promotor: Czermak K., ks. dr
Jasiñski A.,
Misyjny charakter Koœcio³a w nauczaniu soborowym, UAM 1994.
Promotor: Grzechowiak S., ks. dr
Jasiñski S.,
Dialog a misje w dokumentach posoborowych Stolicy Apostolskiej,
PAT 1997. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab.
Jaworowski R.,
Teologiczne podstawy doktryny o misyjnej naturze Koœcio³a w œwietle
Konstytucji dogmatycznej „Lumen gentium” i dekretu „Ad gentes”,
UKSW 1978. Promotor: Rychliñski C., ks. dr
Je¿ A.,
Rola Ducha Œwiêtego w ewangelizacji, PAT 1988. Promotor: Sztafrowski
E., ks. prof. dr hab.
Je¿owski M.,
Misyjna dzia³alnoœæ Koœcio³a w œwietle nauczania Magisterium Ecclesiae od Leona XIII do Soboru Watykañskiego II, PFT 1988. Promotor: Nagy S., ks. prof. dr hab.
Kacprzak M.,
Uzasadnienie i cel dzia³alnoœci misyjnej pod koniec XIX wieku na
podstawie „Echa z Afryki” (1893-1899), UKSW 2004. Promotor:
Ró¿añski J., ks. dr hab.
Kaleta A.,
Zes³anie Ducha Œwiêtego (Dz 2,1-11). Studium teologiczno-homiletyczne, PAT 1992
Kaleta M.,
Kongregacja Ewangelizowania Narodów. Studium historyczno-kanoniczne, PAT 1989
Kapusta F.,
Inkulturacja Ewangelii w nauczaniu Jana Paw³a II, PAT 1992
Kapuœciñski A.,
Podstawy teologiczne dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a w ujêciu Soboru Watykañskiego II, PFT 1972. Promotor: S³omkowski A., ks. prof.
dr hab.
Karczewska M.,
Medytacja transcendentalna w œwietle Listu Kongregacji Nauki Wiary do biskupów Koœcio³a katolickiego „O niektórych aspektach me-
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Karny M.,
Kasprzak S.,
Kêdyna A.,
Kêdziorek K.,
Kêszycki P.,
Kilar K.,
Kiljañska M.,
Kluj W.,
Kobczyk D.,
Kobyliñski A.,
Kopania K.,
Kostrzewa M.,
Koœciuczyk A.,
Kotu³a A.,
Kowal K.,
Kowalewski M.,
Krajewska W.,
Krawczyk M.,
Krawiec P.,
111
dytacji chrzeœcijañskiej”, UKSW 2000. Promotor: Kowalak W.,
ks. prof. dr hab.
Orêdzie wolnoœci i wyzwolenia w ewangelizacyjnym pos³annictwie
Koœcio³a w œwietle adhortacji apostolskiej „Evangelii nuntiandi”,
UKSW 1990. Promotor: Balter L., ks. doc. dr hab.
Organizacja dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a katolickiego w œwietle
prawa kanonicznego, KUL 1993. Promotor: Stasiak M., ks. prof. dr
hab., (praca doktorska)
Dialog miêdzyreligijny w dziele misyjnym Koœcio³a, PAT 1991. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Metodyka misyjna Matteo Ricciego w œwietle nauki Paw³a VI, UKSW
1990. Promotor: Kurek A., ks. dr
Przekaz wiary w rodzinie wed³ug adhortacji „Evangelii nuntiandi”
i „Familiaris consortio”, UKSW 1987. Promotor: Stefanek S., ks. dr
Niektóre problemy ewangelizacji w nauczaniu koœcielnym posoborowym, PAT 1992.
Ewangelizacja indywidualna jako forma dzia³alnoœci misyjnej, UKSW
1985. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Teologia misji w nauczaniu Jana Paw³a II (1978-1998), UKSW 1999.
Promotor: Kurek A., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Rola kobiety w misyjnym dziele Koœcio³a na podstawie nauczania Jana
Paw³a II, KUL 2001. Promotor: Nowak A., ks. prof. dr hab.
Duchowoœæ misjonarza wed³ug œw. Antoniego Marii Klareta, PFT
1979. Promotor: Kowalski J., ks. prof. dr
Pos³uga mi³oœci w dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a (na podstawie wybranych czasopism misyjnych), UKSW 2001. Promotor: Kowalak W.,
ks. prof. dr hab.
Odpowiedzialnoœæ laikatu za misje na ³amach dwumiesiêcznika „Papieskie Intencje Misyjne”, UKSW 2001. Promotor: Lepa A., ks. bp dr
Nowa ewangelizacja zakorzeniona w pierwszej ewangelizacji Koœcio³a,
UKSW 1993. Promotor: Kurek A., ks. doc. dr hab.
Pneumatologiczny aspekt nakazu misyjnego w redakcji œw. £ukasza
(£k 24,46b-49; Dz 1,8), KUL 1992.
Misyjny charakter Koœcio³a w nauczaniu papie¿a Jana Paw³a II, UAM
1994. Promotor: Jankiewicz R., ks. dr
Przes³anie encykliki „Redemptoris missio” Jana Paw³a II w katechetycznej dzia³alnoœci Koœcio³a, UAM 2000. Promotor: Kowalczyk M.,
ks. dr
Soborowe t³o idei „Królestwa Bo¿ego” w encyklice „Redemptoris
missio” papie¿a Jana Paw³a II, UAM 2002. Promotor: Wêc³awski T.,
ks. prof. dr hab.
Misjologia Paw³owa na podstawie listów misyjnych do Rzymian,
Galatów i Efezjan, UKSW 2000. Promotor: Kurek A., ks. prof. dr hab.
Ewolucja najnowszego Nauczania Koœcielnego o dzia³alnoœci ludzi
œwieckich na misjach, PAT 1985. Promotor: Balwierz M., ks. dr
112
Królik K.,
Misjolodzy polscy
Dialog a pos³annictwo Koœcio³a w œwietle encyklik „Ecclesiam suam”
i „Redemptoris missio”, UKSW 1993. Promotor: Skowronek A.,
ks. prof. dr hab.
Kruszewska M.,
Moralne aspekty misyjnego pos³annictwa Koœcio³a w œwietle encykliki „Redemptoris missio” Jana Paw³a II, KUL 1999. Promotor:
Nowosad S., ks. dr
Kuczaj S.,
Odpowiedzialnoœæ za misje na podstawie encykliki „Redemptoris missio”, PAT 1996. Promotor: Czermak K., ks. dr
Kukuczka A.,
Misjonarz cz³owiekiem dialogu w nauczaniu Jana Paw³a II, UŒ 2003.
Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Kurkowiak T.,
Zadania misyjne Koœcio³a w œwietle dokumentów soborowych i posoborowych, UAM 1975. Promotor: Witkowiak A., ks. prof.
Kustra M.,
Dialog miêdzyreligijny jednym z aspektów misji ewangelizacyjnej
w œwietle encykliki „Fides et ratio”, KUL 2001. Promotor: Górski J.,
ks. prof. dr hab.
Kuta M.,
Wspó³praca w dziele misyjnym jako zadanie katechetycznej formacji
dzieci i m³odzie¿y w œwietle orêdzi Jana Paw³a II na Œwiatowy Dzieñ
Misyjny, UKSW 2003. Promotor: Kujawin W., ks. dr
Kuzio³a W.,
Organizacja dzia³alnoœci misyjnej w Koœcio³ach partykularnych po
Soborze Watykañskim II z uwzglêdnieniem prawodawstwa Koœcio³a
w Polsce, KUL 2004. Promotor: Adamowicz L., ks. dr
Lelito A.,
Maryja w misyjnym dziele Koœcio³a w œwietle nauczania Soboru Watykañskiego II i teologii posoborowej, PAT 1998. Promotor: Czermak
K., ks. dr
Leœniowski J.,
Miejsce i rola charyzmatów w dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a, PFT
1993
Lewandowska E., Misyjna dzia³alnoœæ Paw³a Aposto³a w Antiochii Pizydyjskiej
(Dz 13,13-52), UWM 2001. Promotor: ¯ywica Z., ks. dr
Luchowski A.,
Duszpasterstwo misyjne w oparciu o encyklikê „Redemptoris missio”,
PAT 1996. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab.
£oziñska J.,
Podstawy akomodacji misyjnej w przedsoborowych dokumentach papieskich, UKSW 1990. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Madejczyk D.,
L’evangelizzazione dei «mondi nuovi». Le grandi città secondo „Redemptoris missio”, Urbanianum 1999, (praca licencjacka)
Makutra B.,
Misyjny charakter duchowoœci œw. Teresy od Dzieci¹tka Jezus, UAM
1991. Promotor: Latusek P., ks. dr
Ma³ek P.,
Powszechnoœæ zbawienia wed³ug encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, UO 2004. Promotor: Dola T. ks. dr
Mania A.,
Rola grup parafialnych si³¹ ewangelizacji w œwietle encykliki Jana
Paw³a II „Redemptoris missio”, UŒ 2003. Promotor: Górski J., ks. prof.
dr hab.
Matyszczak H. E., Realizacja powszechnego powo³ania do ewangelizacji przez rodzinê
chrzeœcijañsk¹ w œwietle „Evangelii nuntiandi” i „Familiaris consortio”, UKSW 1989. Promotor: Góralczyk P., ks. dr hab.
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Maziarka J.,
Mazur M.,
Michaluk T.,
Michna Z.,
Mielcarek E.,
Mielniczek M.,
Miland M.,
Milewski A.,
Miotk A.,
Mirek K.,
Misiorowski M.,
Moczko T.,
Morawiec B.,
Morawiec T.,
Morcinek J.,
Mordal B.,
Murawska I.,
Musio³ M.,
Nadolny M.,
113
Charyzmatyczny dar powo³ania misyjnego w Koœciele, PAT 1989.
Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Zadania pos³annictwa misyjnego Koœcio³a wed³ug ustawodawstwa
Jana Paw³a II: studium teologiczno-moralne, UKSW 2004. Promotor: Kopeæ Z., ks. dr
Brat zakonny w ustawodawstwie i tradycji Zgromadzenia Misjonarzy
Oblatów Maryi Niepokalanej, UAM 1985. Promotor: Latusek P., ks. dr
Podstawy dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a w Objawieniu Bo¿ym w ujêciu ks. bp. K.J. Kowalskiego, UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F.,
ks. doc. dr hab.
Aktualnoœæ i ponadczasowoœæ charyzmatu misyjnego wed³ug œw. Teresy
z Liseux, KUL 2003. Promotor: Nowak A., ks. prof. dr hab.
Wspó³czesne dzie³o misyjne w œwietle dokumentów Koœcio³a, UKSW
1979. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Duchowoœæ misyjna œwieckich w œwietle encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, UŒ 2003. Promotor: Górski J., ks. dr hab.
Misyjny wymiar Koœcio³a w œwietle „Redemptoris missio” i „Tertio Millennio Adveniente”, UKSW 1999. Promotor: Rychlicki C., ks. dr hab.
Rozumienie misji w historycznym procesie przemian na przyk³adzie
encykliki „Maximum illud” UKSW 2000, nostryfikacja, (praca doktorska)
Misyjny wymiar powo³ania chrzeœcijañskiego jako integralny element
kap³añstwa powszechnego na podstawie „Redemptoris missio” i „Ad
gentes”, PAT 1998. Promotor: Czermak K., ks. dr
Uniwersalizm zbawienia jako podstawa eklezjologii œw. Paw³a, UAM
1988. Promotor: Grzechowiak S., ks. dr
Dzia³alnoœæ typu „Promotio humana” w listach polskich misjonarzy
SVD 1939, KUL 1982. Promotor: Wojtyska H., ks. dr hab.
Guglielmo Kardyna³ Massaia (1809-1889) prekursor wspó³czesnej misjologii, PAT 2000. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab., (praca doktorska)
Idea misyjna w prawodawstwie posoborowym Koœcio³a w Polsce,
UAM 1981. Promotor: F¹ka M., ks. doc. dr
Program nowej ewangelizacji Ruchu Dzieci Maryi w œwietle encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, PAT 2001. Promotor: Górski
J., ks. dr hab., (praca doktorska)
Ksi¹dz Hugo Król jako misjolog, PAT 1984.
Maryja a dzie³o misyjne na podstawie pism Heleny de Chappotin,
za³o¿ycielki Franciszkanek Misjonarek Maryi, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Odpowiedzialnoœæ krajów wysoko rozwiniêtych za kraje Trzeciego
Œwiata w nauczaniu Jana Paw³a II, PFT 1994. Promotor: Krucina J.,
ks. prof. dr hab.
Duchowoœæ chrzeœcijañska i jej misyjny charakter wed³ug encykliki Jana
Paw³a II „Redemptoris missio”, KUL 2002. Promotor: Pop³awski J.,
ks. dr
114
Niezgódka P.,
Nowak P.,
Nowak M.,
Nowicki A.,
Ochyd Z.,
Olszak G.,
Olszewska J.,
Ostrowski J.,
Paczkowski J.,
Parulska F.,
Patys M.,
Paw³owska J.,
Paw³owski Z.,
Piasecki M.,
Piegdoñ E.,
Piekarczyk B.,
Piluœ J.,
Piskorski K.,
Pl¹sek M.,
Misjolodzy polscy
Zadania misyjne kleru diecezjalnego w œwietle dokumentów Stolicy
Apostolskiej i Episkopatu Polski oraz ich realizacja w pracy polskich
misjonarzy, UAM 1988. Promotor: Walachowicz T., ks. doc. dr hab.
Dzie³o ewangelizacji misyjnej w œwietle niedzielnych orêdzi misyjnych
papie¿a Paw³a VI, UAM 1987. Promotor: Grzechowiak S., ks. dr
Problematyka misyjna ewangelizacji rodzin w afrykañskich w homiliach Jana Paw³a II, UKSW 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr
Problemy dialogu miêdzyreligijnego w teologii Hansa Waldenfelsa,
PAT 2000, (praca doktorska)
Robert Treit jako inicjator katolickiej misjologii, UAM 1994. Promotor: Kurek A., ks. dr
Problem inkulturacji w misyjnym pos³annictwie Koœcio³a (rys historyczno-teologiczno-praktyczny), PAT 1995. Promotor: Czermak K., ks. dr
Problemy moralne wspó³czesnego cz³owieka w œwietle posynodalnej
adhortacji apostolskiej Jana Paw³a II „Ecclesia in Africa”, UKSW
2002. Promotor: Skobel S., ks. dr
Misyjny charakter Koœcio³a w nauczaniu papie¿a Paw³a VI, KUL
1986.
Motywy formy przepowiadania u œw. Paw³a w czasie pierwszej podró¿y misyjnej, UAM 1991. Promotor: Kanty Pytel J., ks. prof. dr hab.
Duchowoœæ misyjna Marii od Mêki Pañskiej, za³o¿ycielki Sióstr Franciszkanek Misjonarek Maryi, UKSW 1974. Promotor: Zap³ata F.,
ks. doc. dr hab.
Poszukiwanie Boga jako wartoœæ zbawcza hinduizmu w œwietle Vaticanum II i wspó³czesnej teologii religii pozachrzeœcijañskiej, UAM
1981. Promotor: Rumuñski S., ks. dr
Katechumenat misyjny w Koœciele, UKSW 1981. Promotor: Zap³ata
F., ks. doc. dr hab.
Apostolski charakter powo³ania misyjnego w œwietle Soboru Watykañskiego II, KUL 1975. Promotor: Napiórkowski C., ks. dr hab.
Osoba misjonarza fideidonisty w œwietle instrukcji Episkopatu Polski
z roku 1974 i 1987, UŒ 2002. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Obraz misjonarza w dokumentach Koœcio³a i w opowiadaniach niektórych afrykañskich pisarzy drugiej po³owy XX wieku, PAT 2003.
Promotor: Czermak K., ks. dr
Objawienie Bo¿e Ÿród³em dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a, PAT 1991.
Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Misja Koœcio³a wed³ug adhortacji apostolskiej papie¿a Paw³a VI
„Evangelii nuntiandi”, KUL 1991
Istota misji wed³ug encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”,
KUL 1994
Rola Ducha Œwiêtego w dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a w œwietle encykliki „Redemptoris missio” Jana Paw³a II, KUL 2003. Promotor:
Kudasiewicz J., ks. prof. dr hab.
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
P³onka K.,
Pokora A.,
Porowski A.,
Preiss K.,
Pszeniczny W.,
Radzik J.,
Radzik T.,
Rencz E.,
Rokiciñska G.,
Rujner J.,
Rusin J.,
Rycak J.,
Ryzner Z.,
Rzeszowski W.,
Sadowski R.,
Sadowski R.,
Seryczyñska B.,
115
Misyjne zaanga¿owanie m³odych, jako odpowiedŸ na wezwania papie¿a Jana Paw³a II zawarte w orêdziach na Œwiatowy Dzieñ M³odzie¿y,
UŒ 2004. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Pog³êbianie samoœwiadomoœci Koœcio³a warunkiem owocnej realizacji jego zbawczej misji w œwiecie. Studium pastoralno-kanoniczne, PAT
1993
Zaanga¿owanie misyjne jako zobowi¹zanie moralne chrzeœcijanina
w œwietle encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, UKSW 1997.
Promotor: Zabielski J., ks. dr
Misje katolickie a dialog miêdzyreligijny w œwietle posoborowej literatury teologicznej, UWM 2002. Promotor: ¯mudziñski M. ks. dr
Podstawy duchowoœci misyjnej w œwietle encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, PFT 1999. Promotor: Siemieniewski A., ks. dr hab.
Powo³anie i pos³annictwo misyjne ludzi œwieckich w Koœciele na podstawie „Christifideles laici”, PAT 1997. Promotor: Czermak K., ks. dr
Duchowoœæ misyjna w ¿yciu i dzie³ach œw. Teresy od Dzieci¹tka Jezus,
KUL 2000. Promotor: Krzyszkowski Z., ks. dr
Rola wiernych œwieckich w œwietle dokumentów Koœcio³a od „Il fermo proposito” do „Redemptoris missio”, UKSW 1993. Promotor:
Marcol A., ks. prof. dr hab.
Ewangelizacja przez rodzinê w œwietle encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, UKSW 2001. Promotor: Wolski K., ks. dr
Przepowiadanie jako element ewangelizacji wg adhortacji apostolskiej Paw³a VI „Evangelii nuntiandi”, PFT 1980. Promotor: Krucina
J., ks. prof. dr hab.
Koncepcja dialogu miêdzyreligijnego R. Panikkara w œwietle encykliki „Ecclesiam suam” papie¿a Paw³a VI, PAT 1991
Duchowoœæ misjonarza w œwietle encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, UAM 2001. Promotor: Przybecki A., ks. prof. dr hab.
Misyjna idea pontyfikatu Piusa XI (1922-1938), PAT 1979. Promotor:
Baciñski A., ks. dr hab.
Odnowa katechezy w œwietle encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris
missio”, KUL 1999. Promotor: Kulpaczyñski S., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
„Comunione - Partecipacione” nella esperienza della Chiesa primitiva. Um sussidio teologico - pastorale per L animazione missionaria di
una Chiesa lacale, („Wspólnota - partycypacja” w Koœciele pierwotnym. Przyczynek teologiczno-pastoralny do umisyjnienia Koœcio³a lokalnego), Pontificia Università Gregoriana 1981, (praca doktorska)
Si puo presentare la „Chiesa” come il „clan” di Cristo? (Fondamento teologico del senso comunitario presso i Bantu), Pontificia Università Gregoriana 1978
Duchowoœæ misyjna wed³ug „Nocy ciemnej” œw. Jana od Krzy¿a,
UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
116
Sieros³awski J.,
Sitko A.,
Siurdyga S.,
Skiba A.,
Skorupski J.,
Skowronek R.,
Skrzypczak R.,
Smolec J.,
Snochowski S.,
Sobol A.,
Soika J.,
Soko³owski D.,
Soko³owski S.,
Sroka J.,
Stabach P.,
Stachura Z.,
Stopa K.,
Strojek R.,
Misjolodzy polscy
Dzia³alnoœæ misyjna w nauczaniu Magisterium Koœcio³a (od Soboru
Watykañskiego do koñca pontyfikatu papie¿a Paw³a VI), UO brak in.
Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab.
Zarys nauczania Jana Paw³a II o inkulturacji na podstawie wybranych dokumentów papieskich, PAT 1998. Promotor: Czermak K., ks. dr
Misyjny wymiar Koœcio³a w polskiej literaturze teologicznej po Soborze Watykañskim II, KUL 2000. Promotor: Hanc W., ks. dr
Œwieccy a ewangelizacja œwiata wed³ug dokumentów Soboru Watykañskiego II, KUL 1976. Promotor: Szafrañski A. L., ks. prof. dr hab.
Treœci teologiczne w formularzach mszalnych o misjonarzach, UKSW
1999. Promotor: Durak A., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Osobowoœæ kap³ana misjonarza a proces laicyzacji, UAM 1992. Promotor: Œwita³a P., ks. dr
Ecclesia in statu missionis. Podstawy eklezjologii misyjnej w œwietle
dokumentów papie¿a Jana Paw³a II, KUL 2003. Promotor: Bartnik
C. S., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Teologiczne podstawy mo¿liwoœci interkomunii, PAT 1992. Promotor:
Górski J., ks. dr
Metoda misyjna b³. Maksymiliana Kolbego w œwietle dokumentów
Soboru Watykañskiego II, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc.
dr hab.
Kap³an diecezjalny a misje pos³annictwo Koœcio³a na podstawie „Ad
gentes”, „Redemptoris missio”- PAT 1996. Promotor: Czermak K.,
ks. dr
Implikacje antropologicznych podstaw promocji cz³owieka w dzia³alnoœci misyjnej w œwietle dekretu soborowego „Ad gentes” i posoborowych dokumentów Magisterium Koœcio³a, UKSW 2002. Promotor:
Ró¿añski J., ks. dr
Misyjne pos³annictwo Koœcio³a jako zobowi¹zanie moralne chrzeœcijanina w œwietle encykliki „Redemptoris missio” Jana Paw³a II,
UKSW 1995. Promotor: Zabielski J., ks. dr
Duch Œwiêty a dzie³o ewangelizacji na podstawie adhortacji apostolskiej Paw³a VI „Evangelii nuntiandi”, KUL 1984. Promotor:
Napiórkowski C., ks. prof. dr hab.
Prawny aspekt dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a w dokumentach odnowy soborowej, PAT 1995.
Koœcio³y partykularne w których istnieje i z których siê sk³ada Koœció³
powszechny, PAT 1986. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a ze Ÿród³a mi³oœci, PAT 1993. Promotor:
Kmiecik A., ks. dr
Odpowiedzialnoœæ parafii za misje wed³ug nauki Soboru Watykañskiego II, UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Dzia³alnoœæ misyjna obowi¹zkiem Koœcio³a, PAT 1993. Promotor:
Kmiecik A., ks. dr
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Strycharz P.,
Su³ecki J.,
Szade K.,
Szczodrowski R.,
Szereszewski T.,
Szlagowski M.,
Szopiñski A.,
Szuwart K.,
Szychta K.,
Szyd³owska A.,
Szymiczek H.,
Tereszkiewicz H.,
Termin E.,
Tomaszek C.,
Ulbrych G.,
Urban J.,
Vedricka J. ,
Walentek J.,
117
Inkulturacja w ewangelizacji po Soborze Watykañskim II (na podstawie polskiej literatury po Soborze Watykañskim II), PAT 1991
Mowa misyjna (Mt 10, 1-15), PAT 1991. Promotor: Bielecki S., ks. prof.
dr hab.
Elementy misyjne w katechizmie religii katolickiej w œwietle wspó³czesnego rozumienia misji przez Koœció³, UKSW 1992. Promotor:
Murawski R., ks. dr hab.
Ewangelia cierpienia wed³ug ojca Damiana de Veustera w œwietle
aktualnych potrzeb wspó³czesnego œwiata, KUL 1991. Promotor:
Sadowski R., ks. dr
Znaczenie adhortacji Paw³a VI „Evangelii nuntiandi” dla duszpasterstwa, KUL 1978. Promotor: Szafrañski A. L., ks. prof. dr hab.
Polskie samodzielne placówki misyjne erygowane za Piusa XI – papie¿a misji, PAT 1987
Formacja misyjna katolików œwieckich w œwietle posynodalnej adhoratacji apostolskiej Ojca Œwiêtego Jan Paw³a II „Christifideles laici”, UKSW 1992. Promotor: Kurek A., ks. dr hab.
Zagadnienie teologii wyzwolenia wed³ug orêdzia Jana Paw³a II do
biskupów latynoamerykañskich w Puebla, PFT 1983. Promotor:
Krucina J., ks. prof. dr hab.
Misyjna natura sakramentalnego ma³¿eñstwa w nauczaniu Jana Paw³a
II, UKSW 1990. Promotor: Stefanek S., ks. dr
Wp³yw elementów kulturowych na sprawowanie liturgii w krajach
misyjnych na podstawie listów misjonarzy zamieszczonych w czasopiœmie „Misjonarz” w latach 1983-2000, UKSW 2001. Promotor:
Decyk J., ks. prof. dr hab.
Zbawczy wymiar wyzwolenia na podstawie instrukcji ,,O niektórych
aspektach teologii wyzwolenia’’ oraz instrukcji ,,O wolnoœci chrzeœcijañskiej i wyzwoleniu’’, KUL 1990. Promotor: Keler K., ks. dr
Teologia wyzwolenia w œwietle nauki o odkupieniu, PAT 1987. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Przepowiadanie jako pierwsza forma ewangelizacji w nauczaniu posoborowym, UŒ 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Rozwój integralny w moralnym nauczaniu „Populorum progressio”
Paw³a VI i „Sollicitudo reo socialis” Jana Paw³a II, PAT 2001. Promotor: Stephan G., ks. dr
Rodzina w dziele misyjnym Koœcio³a w nauczaniu Jana Paw³a II, KUL
2001. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Wspó³praca diecezji z misjami wed³ug dokumentów papieskich (19261981), UKSW 1982. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab., (praca
licencjacka)
Dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a wed³ug orêdzi Jana Paw³a II na Œwiatowe Dni Misyjne (1979-2004), UKSW 2004. Promotor: Kowalak W.,
ks. prof. dr hab.
Ewangelizacja wed³ug „Evangelii nuntiandi” Paw³a VI, PAT 1991.
118
Wawrzyniak M.,
Misjolodzy polscy
Duszpasterstwo parafialne w œwietle encykliki „Redemptoris missio”
Jana Paw³a II, UAM 1995. Promotor: Makowski T., ks. dr
Welner K.,
Idea inkulturacji misyjnej w œwietle posynodalnej adhortacji apostolskiej „Ecclesia in Africa”, UKSW 1996. Promotor: Kowalak W.,
ks. prof. dr hab.
Widok N.,
Akomodacja misyjna w teorii i praktyce Klemensa Aleksandryjskiego, KUL 1991. Promotor: Dr¹czkowski F., ks. prof. dr hab., (praca
doktorska)
Wierzcho³owska J., Nowa ewangelizacja w œwietle dokumentów „Christifideles laici” i „Redemptoris missio” Jana Paw³a II, UWM 2002. Promotor: Rozen B., dr
Wilczek R.,
Idea nowej ewangelizacji w nauczaniu Jana Paw³a II, UO 2002. Promotor: Urban J., ks. dr hab., (praca doktorska)
Wilczek R. M.,
Udzia³ œwieckich w dziele misyjnym Koœcio³a w œwietle adhortacji
apostolskiej Jana Paw³a II „Christifideles laici”, UO 1991. Promotor: Urban J., ks. dr
Wilczewski M.,
Misyjny charakter powo³ania kap³añskiego w œwietle posynodalnej
adhortacji apostolskiej Jana Paw³a II „Pastores dabo vobis”, UKSW
1999. Promotor: Rychlicki C., ks. dr hab.
Winniczki T.,
Religie niechrzeœcijañskie jako „Preparatio evangelica” w œwietle wspó³czesnych dokumentów, KUL 2003. Promotor: Krzyszkowski Z., ks. dr
Wistuba P.,
Misyjny charakter Koœcio³a w polskiej literaturze teologicznej po Soborze Watykañskim II, KUL 1985. Promotor: Nossol A., abp
Wiœniewski M.,
Eklezjalnoœæ misji w ujêciu Gustava Warnecka, UKSW 1994. Promotor: Kurek A., ks. dr hab.
Wiœniewski W.,
Przemiana pojêcia „misje” na podstawie adhortacji „Evangelii nuntiandi”, PWTW 1987. Promotor: Charytañski J., ks. prof. dr hab.
Witek-£asisz B.,
Doktryna misyjna w œwietle ,,Podrêcznika nauki o misjach” H. Króla
CM i Dekretu „Ad gentes” Vaticanum II, UKSW 1980. Promotor:
Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Witkowski J. H., Teologia misyjnej dzia³alnoœci w œwietle artyku³ów „Ateneum Kap³añskiego” (1909-1982), KUL 1983
Wlaz³y Z.,
Dialog Koœcio³a z religiami niechrzeœcijañskimi w œwietle encykliki
„Ecclesiam suam” Paw³a VI, UKSW 1974. Promotor: Zap³ata F.,
ks. doc. dr hab.
Wojciechowski Z., Metoda preewangelizacji misyjnej œw. Paw³a Aposto³a w œwietle pism
Nowego Testamentu, UKSW 1990. Promotor: Wodecki B., ks. dr
Wojda T.,
Nurty teologii misji z Münster i Louvain UKSW 2001, nostryfikacja,
(praca doktorska)
Wolak W.,
Misje a cierpienie na podstawie orêdzi Jana Paw³a II na Niedziele
Misyjne i Œwiatowe Dni Chorych w latach 1979–1997. PAT 1998.
Promotor: Czermak K., ks. dr
WoŸniak J.,
Motywacja misyjna w „De vocatione omnium gentium”, UKSW 1987.
Promotor: Kurek A., ks. dr
Wrodarczyk G.,
Duchowoœæ misjonarska jako wynik misyjnego charakteru Koœcio³a
w œwietle dekretu soborowego „Ad gentes”, PFT 1986
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Wszo³ek M.,
Wujek B.,
Zakrzewska I.,
Zakrzewska T.,
Zatoka M.,
Ziêcina A.,
Ziobrowska K.,
Zowada B.,
Zych D.,
Zyzak Z.,
¯elazna A.,
119
Wolnoœæ i wyzwolenie w œwietle instrukcji o niektórych aspektach „teologii wyzwolenia” oraz instrukcji o chrzeœcijañskiej wolnoœci i wyzwoleniu, UKSW 1992. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Teologia sakramentu Eucharystii na podstawie ,,Dokumentu z Limy’’
i jej konsekwencje ekumeniczne, KUL 1993. Promotor: Napiórkowski
C., ks. prof. dr hab.
Misyjny wymiar Koœcio³a w œwietle adhortacji apostolskiej „Evangelii
nuntiandi”, UKSW 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr
Katechiœci i ich rola w pracy misyjnej Koœcio³a po Soborze Watykañskim II, KUL brak in. Promotor: Szafrañski A. L., ks. prof. dr hab.
Wyposa¿enie misyjne uczniów Jezusa wed³ug Ewangelii Synoptycznych, KUL 1991
Katecheza na misjach w œwietle dokumentów posoborowych, KUL
1980. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab.
Odpowiedzialnoœæ œwieckich za misje w œwietle encykliki „Redemptoris missio” i adhortacji „Christifideles laici” Jana Paw³a II, UKSW
1999. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr
Bo¿y plan zbawienia a misyjna dzia³alnoœæ Koœcio³a wed³ug Soboru
Watykañskiego II, UKSW 1991. Promotor: Górski J., ks. dr
Formacja do apostolstwa misyjnego dzieci i m³odzie¿y w ramach wychowania w rodzinie, UKSW 1999. Promotor: Bortkiewicz P., ks. prof.
dr hab.
Konsekracja zakonna a misyjne pos³annictwo Koœcio³a na podstawie
adhortacji „Vita consecrata”, PAT 1997. Promotor: Czermak K., ks. dr
Ewangelizacja kultury jako wymiar misji Koœcio³a w wypowiedziach
Jana Paw³a II, PWTW 1995. Promotor: Moysa S., ks. prof. dr hab.
3. Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Afryki
Antoniewicz D.,
At³as T.,
Awuku A.,
Bartyzo³ A.,
Bednarczyk M.,
Behrendt F.,
Bejger A.,
Inkulturacja w œwietle Posynodalnej Adhortacji Apostolskiej Jana
Paw³a II „Ecclesia in Africa”, PAT 1999. Promotor: Górski J., ks. dr hab.
Ruch charyzmatyczny w Republice Konga i jego wp³yw na kszta³towanie ¿ycia osobistego i spo³ecznego, UKSW 2005. Promotor: Urban
J., ks. dr hab.
Wierzenia i obrzêdy ludu Aszanti w po³udniowej Ghanie, UKSW 1992.
Promotor: Kurek A., ks. dr hab.
¯ycie i dzia³alnoœæ misyjna o. Jana Beyzyma TJ (1850-1912), PFT
1989. Promotor: Swastek J., ks. doc. dr hab.
Ewangelizacja w s³u¿bie sprawiedliwoœci i pokoju w Afryce w œwietle
Adhortacji apostolskiej Jana Paw³a II „Ecclesia in Africa”, UKSW
2002. Promotor: Ciupiñski J., ks. dr
Inkulturacja obrzêdów ma³¿eñstwa plemienia Ngoni w Zambii i w Malawi, UKSW 1995. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Mission und Kirche in Sambia (1875-1994), Phil.-Theol. Hochschule
SVD in St. Augustin 1994, (praca doktorska)
120
Bejger A.,
Biega³a T.,
Bogdañska K.,
Bogucka E.,
Bogucka E.,
Brzozowska D.,
Burzyca T.,
Cejnóg W.,
Cieœlak B.,
Ciululko G.,
Cozza P.,
Czub A.,
DziurdŸ M. J.,
Filipowicz R.,
Furman J.,
Ga³uzja K.,
Garbieñ B.,
Gergont K.,
Misjolodzy polscy
Problem apartheidu w Republice Po³udniowej Afryki w stosunku do
dzie³a misyjnego w œwietle wypowiedzi Koœcio³ów Po³udniowej Afryki, UKSW 1972. Promotor: Zap³ata F., ks. dr hab.
Organizacja szkolnictwa misyjnego w Kongo w czasach kolonialnych
(1885-1945), UKSW 1993. Promotor: Kurek A., ks. doc. dr hab.
Religijna i spo³eczna rola kap³ana-misjonarza na przyk³adzie pracy
misyjnej na Madagaskarze, UKSW 2001. Promotor: Majkowski W.,
ks. prof. dr hab.
Udzia³ polskich oblatów Maryi Niepokalanej w ewangelizacji misyjnej diecezji Garua w latach 1970-1980, UKSW 1985. Promotor:
Kurek A., ks. dr
Wspó³czesne pozachrzeœcijañskie religie Afryki i Azji. Za³o¿yciele,
doktryna, historia, wyznawcy, UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr
25 lat dzia³alnoœci polskich Ksiê¿y Misjonarzy Zgromadzenia Misji Afrykañskich w Zairze (1976-2001), UKSW 2001. Promotor: Kowalak W.,
ks. prof. dr hab.
Msza³ rzymski dla dzieci diecezji Zairu jako przyk³ad inkulturacji liturgii posoborowej do tradycji afrykañskiej, KUL 1995. Promotor:
Kopeæ J., ks. prof. dr hab.
Rola wierzeñ i obrzêdów pogrzebowych w ¿yciu plemiennym ludu
Njakjusa we Wschodniej Afryce, KUL 1981. Promotor: Zimoñ H., ks. dr
Wierzenia i obrzêdy pogrzebowe u Buszmenów z Afryki Po³udniowej,
KUL 1992.
„Matka Afryki” - Maria Teresa Ledóchowska, UKSW 1976. Promotor: Kowalak W., ks. dr
Presenza evangelizzatrice dei Missionari Comboniani in Uganda (19101980) – [Dzia³alnoœæ misyjna ksiê¿y kombonianów w Ugandzie (19101980)], UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Wspó³czesne problemy inkulturacyjne w Afryce czarnej, UKSW 2002.
Promotor: Kurek A., ks. dr hab., (praca doktorska)
Wp³yw chrzeœcijañstwa na ¿ycie spo³eczno-gospodarcze Ugandy,
UKSW 2004. Promotor: Gajda J., ks. dr
Udzia³ Sióstr Misjonarek Œwiêtej Rodziny w procesie dojrzewania
Koœcio³a zambijskiego w latach 1980-1992, UKSW 1994. Promotor:
Kurek A., ks. doc. dr hab.
Chrystocentryzm programu formacyjnego m³odzie¿owego ruchu „Bilenge ya Mwinda” jako wyraz dialogu Koœcio³a w Republice Demokratycznej Kongo z religiami tradycyjnymi, UKSW 2002. Promotor:
Sakowicz E., dr
O. Jan Beyzym wœród trêdowatych na Madagaskarze, PFT 2002. Promotor: Kie³basa A., ks. dr hab.
Œmieræ w tradycyjnych wierzeniach i obrzêdach Jorubów, UKSW
1980. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Niebiañski Koœció³ Chrystusa jako nowa religia synkretyczna w Beninie i Nigerii, UWM 2001. Promotor: Pawlik J. ks. dr
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Ghus B.,
G³adkowski M.,
Gniadek J.,
Górski W.,
Grabowski K.,
Grieger W.,
Grnyo M.,
GrodŸ S.,
GrodŸ S.,
Gryk W.,
Grzech M.,
Grzempa A.,
Hajduk R.,
Halemba A.,
Halemba A.,
Handziuk P.,
Hoppe R.,
Jackowski R.,
Jakubiec S.,
Janowski R.,
Jarek £.,
121
Instytucja inicjacji m³odzie¿y u œrodkowoafrykañskich Pigmejów Bamnuti, KUL 1980. Promotor: Zimoñ H., ks. dr
Bóg a œwiat w religiach afrykañskich wed³ug Johna S. Mbitiego, KUL
1992.
Rytua³y pogrzebowe u ludu Jansi w Zairze, KUL 1995. Promotor:
Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Ewangelizacja misyjna plemienia Bemba, UKSW 1987. Promotor:
Kurek A., ks. dr
Mi³osierdzie w myœli i postawie o. Jana Beyzyma SJ w œwietle jego
listów, KUL 1991.
Pojêcie duchów i ich kult u ludu Nuer w Sudanie w œwietle badañ E.
Evans-Pritcharda, KUL 1992. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Dzia³alnoœæ misyjna sióstr felicjanek w Kenii w latach 1983-2003,
UKSW 2003. Promotor: Sakowicz E., prof. dr hab.
Rozwój islamu w Ghanie do uzyskania przez ni¹ niepodleg³oœci w 1957
roku, KUL 1994. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Wybrane nurty afrykañskiej chrystologii na tle ich rodzimego kontekstu religijnego, KUL 2003. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab., (praca
doktorska)
Kult przodków u ludu Aszanti w Ghanie, KUL 1984. Promotor: Zimoñ H.,
ks. dr hab.
Wierzenia zwi¹zane z Istot¹ Najwy¿sz¹ i jej kult u œrodkowoafrykañskich Pigmejów Bambuti, KUL 1979. Promotor: Zimoñ H., ks. dr
Problem inkulturacji Ewangelii w afrykañskim nauczaniu Jana
Paw³a II (1980-1989), UAM 1989
Instytucja inicjacji u ludu Bembe w Afryce Œrodkowej, KUL 1978.
Promotor: Zimoñ H., ks. dr
Niektóre elementy inkulturacji w misji Mambwe w œwietle orêdzia
„Africae terrarum” Paw³a VI, UKSW 1994. Promotor: Kowalak W.,
ks. prof. dr hab.
Wartoœci religijno-etyczne w przys³owiach ludu Mambwe (Zambia),
UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Ma³¿eñstwo u ludu Jansi w Zairze, KUL 1994. Promotor: Zimoñ H.,
ks. prof. dr hab.
RzeŸba figuralna u ludu Ibo w Nigerii, KUL 1993. Promotor: Zimoñ
H., ks. prof. dr hab.
Geneza podjêcia pracy misyjnej w Burundi przez karmelitów bosych
z Polski, PAT 1992.
Rozwój misji katolickiej na terenie dzisiejszej Zambii w latach 18911991, KUL 1998, (praca doktorska)
Moralnoœæ mieszkañców Zambii w œwietle listów misjonarzy z lat 18831963, KUL 1987. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab.
Inkulturacja w przemówieniach Jana Paw³a II podczas podró¿y apostolskich do Afryki, UŒ 2004. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
122
Jezierska M.,
Kaczorowski P.,
Kadecki T.,
Kad³ubowska I.,
Kad³ubowska I.,
Kania T.,
Kapuœcik F.,
Karczewska J.,
Karubin R.,
Karwot M.,
K¹cka J.,
K³ak M.,
Kochañska D.,
Koczko M.,
Ko³tunowicz U.,
Kopeæ K.,
Kosiñska M.,
Koœció³ek M.,
Kot R.,
Misjolodzy polscy
Dzia³alnoœæ misyjna Zgromadzenia Sióstr œw. Józefa w Afryce (19752000), PFT 2002. Promotor: Kie³basa A., ks. dr hab.
Walka o jednoœæ Koœcio³a afrykañskiego wobec donastycznego zagro¿enia z ukazaniem szczególnej roli œwiêtego Augustyna, UAM 1997.
Promotor: G³adyszewski L., ks. dr
Sakralny charakter w³adzy u ludu Tswana w Botswanie, KUL 2000.
Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Adam Koz³owiecki TJ - ¿ycie i dzie³o: studium misjologiczne, UKSW
2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Motywacja dzia³alnoœci misyjnej w listach o. Adama Koz³owieckiego
SJ, UKSW 2000. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Praca tarnowskich fideidonistów w diecezjach na po³udniu Republiki
Konga – w œwietle 25 lat pos³ugi w Koœciele tego kraju PAT 1999.
Promotor: Czermak K., ks. dr
Religie Afryki Zachodniej wobec wspó³czesnych przemian, UKSW
1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab., (praca doktorska)
Dzia³alnoœæ misyjna S³u¿ebniczek Œl¹skich Najœwiêtszej Maryi Panny
w Kamerunie pó³nocnym w latach 1975-1990, UKSW 1991. Promotor: Kurek A., ks. dr
Idea „Ujamaa” na tle spo³eczno-politycznych i religijnych wp³ywów
epoki kolonialnej w Afryce, UKSW 1978. Promotor: Zap³ata F., ks. doc.
dr hab.
Obrzêdy pogrzebowe ludu Jaka z regionu Kwilu-Kwango w Demokratycznej Republice Kongo, UWM 2004. Promotor: Pawlik J., ks. dr
Motywacja dzia³alnoœci misyjnej w listach o. Jana Beyzyma SJ, UKSW
1982. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Wk³ad Daniela Comboniego do odrodzenia misji afrykañskiej w XIX
wieku, UKSW 1991. Promotor: Kurek A., ks. dr
Stefan Szolc-Rogoziñski, œwiecki inicjator misji kameruñskiej, UKSW
1987. Promotor: Kurek A., ks. dr
Ewangelizacja wobec afrykañskiej (subsaharyjskiej) koncepcji œmierci
i ¿ycia pozagrobowego. UKSW 2003. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr
Idea Boga i Jego kult w judaizmie, islamie oraz tradycyjnych religiach
afrykañskich a modlitwy asyskie, UKSW 1991. Promotor: Kurek A.,
ks. dr hab.
Rytua³y agrarne u ludu Tswana z Botswany, UWM 2001. Promotor:
Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Udzia³ polskich salwatorianów w ewangelizacji misyjnej diecezji
Nachingwea w latach 1968-1986, UKSW 1987. Promotor: Kurek A.,
ks. dr
Instytucja mêskich grup wieku u ludu Kikuju w Kenii, KUL 1990. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab.
Obrzêdy uzdrawiaj¹ce Zulusów w Republice Po³udniowej Afryki,
UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Kotyczka M.,
Kowalak W.,
Kowalczyk J. Z.,
Kowalik M.,
Kowalik M.,
Krawcewicz D.,
Krupski S.,
Krzy¿agórski M.,
Kubowicz G.,
Kuczera H.,
Kupiec D.,
Kurek A.,
Kus W.,
Litwiñski L.,
Litwiñski L.,
Ludynia A.,
£ubiñska E.,
Mackowicz A.,
Majerska J.,
123
Dzia³alnoœæ katechetyczna na misjach w Afryce przed i po Soborze
Watykañskim II, PAT 1985. Promotor: Balwierz M., ks. dr
Obrzêdy afrykañskich kultów synkretycznych: analiza ich komponentów w odniesieniu do dzia³alnoœci misyjnej, UKSW 1974. Promotor:
Zap³ata F., ks. dr hab., (praca doktorska)
Spo³eczno-ekonomiczne problemy krajów Trzeciego Œwiata w nauczaniu papie¿a Paw³a VI, PAT 1989
Community and Leadership within the «Charismatic Ministries» in
Ghana with special reference to «Christian Action Faith Ministries
International»: Implications for the Local Church in her Evangelising Mission, Gregorianum 1999, (praca doktorska)
The Phenomenon of African Independent Churches In Ghana:
Teaching and Practice, Gregorianum 1992, (praca licencjacka)
Inicjacja dziewcz¹t u ludu Aszanti (Ghana), UWM 2002. Promotor:
Pawlik J., ks. dr
„Africae terrarum” a dzia³alnoœæ misyjna, UKSW 1982. Promotor:
Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Duchy przodków i ich kult u ludu Tonga w Zambii, KUL 1994. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Pojêcie i kult bóstw Atano u ludu Bono w Ghanie Œrodkowej, KUL
1989. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Dzia³alnoœæ misyjna polskich karmelitów w Burundi w latach 19711981, UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr
Rola Kongregacji Rozkrzewiania Wiary w dziele odnowy misji kongijskiej, UKSW 1994. Promotor: Kurek A., ks. dr hab.
Wierzenia i obrzêdy Gidarów, ludu pó³nocnokameruñskiego. Studium
historyczno-hermeneutyczne, UKSW 1988, (habilitacja)
Moralnoœæ trêdowatych Madagaskaru w œwietle listów o. Jana
Beyzyma SJ z lat 1898-1912, KUL 1982. Promotor: Witek S., ks. prof.
dr hab.
Inkulturacja w kontekœcie dialogu ekumenicznego w diecezji Kikwit
(Republika Demokratyczna Kongo), UΠ2004. Promotor: Budniak J.,
ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Problemy inkulturacyjne ¿ycia konsekrowanego w Koœciele czarno-afrykañskim na przyk³adzie instrukcji i dyrektyw Episkopatu Zairu, UKSW
1993. Promotor: Kurek A., ks. doc. dr hab.
Obraz Koœcio³a katolickiego w Afryce w œwietle powojennych wspomnieñ i pamiêtników misjonarzy polskich, KUL 2001. Promotor:
Walkusz J., ks. dr
Sakralny wymiar masek u ludu Joruba w Nigerii, KUL 2002. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Dzia³alnoœæ misyjna polskich ksiê¿y fideidonistów diecezji tarnowskiej
w Ludowej Republice Konga, UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr
Ksi¹dz Alojzy Majewski SAC – pionier misji pallotyñskiej w Kamerunie, UKSW 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr
124
Majewska A.,
Malinowska A.,
Marciniak H.,
Marek S.,
Marek S.,
Martyna F.,
Matys J.,
Michalak A.,
Mrozek W.,
My³ek G.,
Napiontek P.,
Nieda³towski K.,
Nowak A.,
Pachuta R.,
Pawlica S.,
PaŸdzierniok R.,
Perrein O.,
Petrus D.,
Piec Z.,
Piegat M.,
Misjolodzy polscy
Dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a na tle konfliktu zbrojnego w Rwandzie,
UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Problemy misyjne Koœcio³a w Afryce w nauczaniu Jana Paw³a II, ze
szczególnym uwzglêdnieniem Nigerii, UWM 2000. Promotor:
Borzyszkowski M., ks. prof. zw. dr hab.
Udzia³ Polski w ewangelizacji misyjnej Afryki w czasie utraty niepodleg³oœci, UAM 1985. Promotor: Kurek A., ks. dr
Dzia³alnoœæ misyjna fideidonistów polskich w Kamerunie w latach
1973–1999, KUL 2000. Promotor: Ryczan K., bp prof. dr hab.
Wspó³praca polskich sióstr zakonnych z rodakami fideidonistami w Kamerunie (1981-2002), UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof.
dr hab., (praca doktorska)
Historia misji werbistowskich w Ghanie, KUL 1984. Promotor:
Wojtyska H., ks. doc. dr hab.
Wp³yw pejotu na wierzenia religijne Indian Ameryki Pó³nocnej, UKSW
1996. Promotor: Kowalak W., ks. dr hab.,
Lewirat u ludów Czarnej Afryki, UKSW 2002. Promotor: Kowalak
W., ks. prof. dr hab.
Kult ntoro a struktura spo³eczna ludu Aszanti w Ghanie, KUL 1993.
Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Dzia³alnoœæ misyjna ksiê¿y Marianów w Rwandzie w latach 1985 –
2000, KUL 2002. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Dzie³o misyjne b³. Daniela Comboniego, UKSW 2003. Promotor:
Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Maski rytualne Afryki Zachodniej. Na przyk³adzie wybranych ludów,
KUL 1994. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Koœció³ katolicki wobec problemu apartheidu i niepokojów spo³eczno-politycznych w Republice Po³udniowej Afryki, UKSW 1992. Promotor: Ozdowski J., ks. prof. dr hab.
Teologia misji afrykañskich nauczaniu Jana Paw³a II w œwietle przemówieñ homilii, UKSW . Promotor: Krasiñski J., ks. prof. dr hab.
Udzia³ salwatorianów w ewangelizacji Tanzanii (1955-1990), KUL
2001. Promotor: Krêtosz J., ks. dr hab.
Afrykanizacja pierwszym zadaniem ewangelizacji Afryki. Analiza wypowiedzi Jana Paw³a II podczas trzech pielgrzymek afrykañskich, PAT
1989. Promotor: Balwierz M., ks. dr
Wierzenia i obrzêdy Basutosów, UKSW 1993. Promotor: Kurek A.,
ks. dr hab.
Wierzenia angolañskich Herero, UKSW 1994. Promotor: Kurek A.,
ks. dr hab.
Pocz¹tki i dzieje Koœcio³a katolickiego w Dystrykcie Yendi (Pó³nocna
Ghana), KUL 1988. Promotor: Weiss A., ks. prof. dr hab.
Wierzenia i obrzêdy ludów po³udniowego Kamerunu w dorobku polskich badaczy, UKSW 1995. Promotor: Kurek A., ks. dr hab.
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Pielak E.,
Pierzcha³a R.,
Piotrowska W.,
Piotrowski J.,
Piotrowski J.,
P³oszczyca M.,
Pociecha R.,
Po¿oga A.,
Przychodzeñ J.,
Rajkowska Z.,
Rapa E.,
Rapa E.,
Rejman J.,
Romanowski W.,
Ropiak I.,
Rosiñska A.,
Ró¿añski J.,
125
Magiczno-religiny charakter plemiennej sztuki Czarnej Afryki, UKSW
1999. Promotor: Sakowicz E., dr
Duszpasterstwo misyjne oo. Bernardynów w diecezji Kamina w Republice Zair, PAT 1987. Promotor: Karkosza S., ks. dr
Tradycyjna rodzina w Zambii na przyk³adzie plemienia Bemba, UKSW
1986. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
De la tradition à évangelisation de la famille Congo au Grand Niari
dans le diocèse de Nkayi au Congo, Instytut Katolicki Pary¿ 1994,
(praca licencjacka)
Zak³adanie i dojrzewanie Koœcio³a w kongijskiej krainie Grand Niari
(druga ewangelizacja 1883-1991), UKSW 1997. Promotor: Kurek A.,
ks. dr hab., (praca doktorska)
Rytua³y pogrzebowe u Ludu Azande w Sudanie, KUL 1998. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Dzia³alnoœæ tarnowskich fideidonistów w parafii Jezusa Zmartwychwsta³ego w Brazaville w latach 1976-1999 na tle historii ewangelizacji Republiki Konga - PAT 2000. Promotor: Czermak K., ks. dr
Problematyka inkulturacyjna budownictwa sakralnego w Archidiecezji
Garoua (Kamerun), UAM 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr
Czarownictwo u ludu Cewa w Zambii w œwietle badañ Maxa Maru¿ck,
KUL 1989. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab.
Dzia³alnoœæ misyjna Zgromadzenia Sióstr Misjonarek œw. Rodziny
w Zambii (1970-1980), UKSW 1981. Promotor: Zap³ata F., ks. doc.
dr hab.
Dzia³alnoœæ misyjna polskich misjonarzy Oblatów MN u Gidarów
w Kamerunie Pó³nocnym, UWM 2001. Promotor: Miotk A., ks. dr,
(praca licencjacka)
Inkulturacja chrzeœcijañstwa u Gidarów w Kamerunie Pó³nocnym,
UWM 2003. Promotor: Pawlik J., ks. dr
Istoty nadnaturalne i ich kult u Ludu Kikuju w Kenii, KUL 1998. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Dzia³alnoœæ polskich Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w Kamerunie Pó³nocnym w latach 1970-1996 na podstawie listów misjonarzy opublikowanych w „Misyjnych Drogach”, UAM 2001. Promotor: Neumann P., ks. dr
Kult Najœwiêtszej Maryi Panny Królowej Pokoju w Yamoussoukro na
Wybrze¿u Koœci S³oniowej, UWM 2004. Promotor: Nowak W., ks. prof.
dr hab.
Kult przodków w tradycyjnych religiach Afryki Czarnej w œwietle polskojêzycznej literatury, UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof.
dr hab.
Dojrzewanie pó³nocnokameruñskiej prowincji koœcielnej Garua w latach 1946-1996, UKSW 1998. Promotor: Kurek A., ks. prof. dr hab.,
(praca doktorska)
126
Ró¿añski J.,
Sagan M.,
Sañko D.,
Sêdzik J.,
Sid³o P.,
Siek W.,
Smólski M.,
Sosnowski W.,
Sowula J.,
Stanek S.,
Stec S.,
Stefan M.,
Szafrañski A.,
Szczerbak L.,
Szumilas M.,
Szymula M.,
ŒledŸ P.,
Œliwiñska B.,
Uziêb³o A.,
Misjolodzy polscy
Za³o¿enie misji pó³nocnokameruñskiej, UKSW 1996. Promotor:
Kurek A., ks. prof. dr hab.
Sakralny charakter w³adzy u ludu Aszanti w Ghanie, UWM 2003.
Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Dialog Koœcio³a katolickiego z religiami tradycyjnymi Afryki wed³ug
dokumentów Stolicy Apostolskiej (1963-2001), UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr hab., (praca doktorska)
Le concept Bantu du salut et son impact sur les pratiques chrétiennes.
Pour une inculturation du message du salut dans le milieu Bantu (Bantuska koncepcja zbawienia i jej wp³yw na praktyki chrzeœcijañskie),
UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Pochodzenie œwiata i ludzi wed³ug mitologii Pigmejów Bambuti w Zairze, KUL 1992
Istoty nadnaturalne i ich kult u ludu Szona w Zimbabwe, KUL 1996.
Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Koncepcja przemian spo³ecznych w nauczaniu Ojca Œw. Jana Paw³a
II w Afryce, UAM 1988. Promotor: Troska J., ks. doc. dr hab.
Praca tarnowskich fideidonistów w Republice Œrodkowoafrykañskiej
w latach 1987-1999 PAT 2000. Promotor: Czermak K., ks. dr
Inkulturacja misyjna na Czarnym L¹dzie wed³ug „Africae terrarum”
Paw³a VI, UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Dzia³alnoœæ ewangelizacyjna polskich ksiê¿y pallotynów w Rwandzie
w latach 1973-1983, UKSW 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr
Rodzina i Koœció³ w nauczaniu Jana Paw³a II podczas pielgrzymek
apostolskich w Afryce, PAT 1993. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Sakralnoœæ ziemi ludów rolniczych Afryki, UŒ 2003. Promotor: Górski
J., ks. prof. dr hab.
Problematyka religii i magii w Afryce w œwietle badañ brytyjskich
antropologów spo³ecznych, KUL 1993. Promotor: Zimoñ H., ks. prof.
dr hab., (praca doktorska)
Dzia³alnoœæ Pallotynów polskich w Rwandzie w latach 1973-1994,
UAM 1999. Promotor: Neumann P., ks. dr
Rola kobiety w kulturze Tuaregów, UKSW 1999. Promotor: Kowalak
W., ks. prof. dr hab.
Dzia³alnoœæ ewangelizacyjna Zgromadzenia Najœwiêtszych Serc Jezusa
i Maryi na przyk³adzie pracy misyjnej o. Damiana de Veuster, PFT
1986. Promotor: Swastek J., ks. dr
Duchy przodków i ich kult u ludu Zulu w Afryce Po³udniowej, KUL
1996. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Religijne aspekty ruchu Mau Mau w Kenii, UKSW 1989. Promotor:
Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Tradycyjne wierzenia ludnoœci Archipelagu Wysp Kanaryjskich, UKSW
2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
127
Tomaszewska M., Polscy misjonarze realizuj¹cy charyzmat Karola Lavigerie i biskupa
Melchiora de Marion Bresillac w ewangelizacji Afryki, UKSW 2003.
Promotor: Sakowicz E., prof. dr hab.
Trzesionka J.M., Przekaz wiary w ramach katechezy misyjnej (na przyk³adzie Koœcio³a
w Afryce), UO 1991
Urban J.,
Doœwiadczenie Boga u ludów Bantu w ujêciu teologów Szko³y Kinshaskiej, UKSW 1984. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab., (praca doktorska)
Wagner R.,
Instytucja inicjacji u ludu Njakjusa w Afryce Wschodniej, KUL 1985.
Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab.
Waligórski W.,
Zagadnienie przyczyn upadku Koœcio³a w Afryce pó³nocnej w literaturze przedmiotu w XIX i XX wieku, UKSW 1987. Promotor: Myszor
W., ks. doc. dr hab.
Wargacki S.,
Instrumentalna rola katechety w procesie inkulturyzacji na terenie
Czarnej Afryki, KUL 1980. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab.
Waskin, Z.,
Kimbangizm nowa religia w Afryce Czarnej, KUL 1992. Promotor:
Urban J., ks. dr
Weso³y W.,
Dzia³alnoœæ polskich misjonarzy w Czarnej Afryce na podstawie listów
pisanych w latach 1966-1976. Analiza dokumentów osobistych, UKSW
1979. Promotor: Œwiêcicki A., prof. dr hab., (praca doktorska)
Wita G.,
Istoty nadnaturalne oraz ich rola w ¿yciu moralnym i kulcie ludu
Aszanti w Ghanie, KUL 2004. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.,
(praca doktorska)
Witkowska J.,
Dzia³alnoœæ Zgromadzenia Sióstr od Anio³ów w Rwandzie w latach
1984-2000, UKSW 2004. Promotor: Sakowicz E., prof. dr hab.
W³odarczyk J.,
Chrystocentryczno-maryjny wymiar duchowoœci s³ugi Bo¿ego o. Jana
Beyzyma w œwietle jego listów, KUL 1999. Promotor: Misiurek J.,
ks. prof. dr hab.
Wojdy³a F.,
Doktryna i kult Koœcio³a Pana (Aladura) w Afryce Zachodniej, KUL
1998. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
WoŸniak J.,
Rola katechety w procesie ewangelizacji Afryki Czarnej, UKSW 1982.
Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Wronka M.,
G³ówne aspekty ewangelizacji w Afryce u progu roku 2000 w œwietle
posynodalnej adhortacji apostolskiej Jana Paw³a II „Ecclesia in Africa”, UWM 2002. Promotor: Guzowski J., ks. dr
Zawisza M. M.,
Wspó³czesne problemy rodziny afrykañskiej w œwietle przemówieñ i homilii Jana Paw³a II, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Zbroszczyk G.,
Wk³ad polskich fideidonistów w rozwój Koœcio³a katolickiego w Zambii, UKSW 2004. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr
Zbutowicz T.,
Zwyczaje i obrzêdy ma³¿eñskie u ludu Ndebele w Zimbabwe, UWM
2003. Promotor: Pawlik J., ks. dr
Zielenda K.,
Wspólnototwórczy wymiar tradycyjnych religii pó³nocnokameruñskich
ludów kirdyjskich, UKSW 1998. Promotor: Kurek A., ks. prof. dr hab.,
(praca doktorska)
128
Ziêba B.,
Zok J.,
Zwolska O.,
¯minkowski M.,
Misjolodzy polscy
Dzia³alnoœæ misyjna Sióstr S³u¿ebniczek Starowiejskich w Zambii w latach 1928-1995, UKSW 1995. Promotor: Kurek A., ks. dr hab.
Pos³annictwo œwieckich Koœcio³a w Afryce wed³ug nauczania Jana
Paw³a II, UO 2004. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Imiê w religijno-spo³ecznych strukturach afrykañskich, UKSW 2002.
Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Dramat cz³owieka Czarnego L¹du w ujêciu Ryszarda Kapuœciñskiego, KUL 2003. Promotor: Zasêpa T., ks. prof. dr hab.
4. Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Ameryki
Bajorski A.,
Bajowski J.,
Bajowski J.,
Bieñkowski K.,
Bieñkowski K.,
Brzozowski J.,
Brzozowski J.,
D¹browska J.,
Domañski K.,
Durajczyk T.,
F¹s L.,
Gajcy B.,
G³êbocki Z.,
Epikleza eucharystyczna Dokumentu z Limy, KUL 1996. Promotor:
Napiórkowski C., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Boliwijska misja krakowskiej prowincji franciszkanów. Ocena metody misyjnej w œwietle piêciowiekowej tradycji ewangelizacyjnej zakonu, PAT 1998. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab., (praca doktorska)
Espiritualidad franciscana del cariño en la labor misionera del Colegio Misionero de Propaganda Fide de Tarata (Franciszkañska duchowoœæ braterskiej czu³oœci w pracy ewangelizacyjnej Misyjnego
Kolegium Kongregacji Rozkrzewiania Wiary w Taracie), Katolicki
Uniwersytet w Boliwii 1997, (praca licencjacka)
Nauczanie o redukcjach jezuickich w Paragwaju, Gregorianum 1990,
(praca licencjacka)
Katechizacja ludzi Guarani, Gregorianum 1997, (praca doktorska)
Znaczenie trzech pierwszych synodów limskich dla ewangelizacji misyjnej Indian Guarani na przyk³adzie redukcji jezuickich w prowincji
paragwajskiej w latach 1604-1767, UKSW 2001. Promotor: Kurek
A., ks. dr hab., (praca doktorska)
Koœció³ urugwajski wobec dzia³alnoœci sekularyzacyjnej masonerii
w latach 1830-1917 w œwietle publikacji urugwajskich, KUL 1994.
Promotor: Weiss A., ks. prof. dr hab.
Ewangelizacja integralna we wspó³czesnej rzeczywistoœci Meksyku
w œwietle pielgrzymek Jana Paw³a II (26-31 I 1979, 6-14 V 1990),
UKSW 1992. Promotor: Graczyk M., ks. dr
Katechista w Ameryce £aciñskiej w nauczaniu Ojca Œwiêtego Jana
Paw³a II, KUL 1990. Promotor: Balwierz M., ks. dr
Status rodziny w ¿yciu spo³eczno-religijnym Indian Guarani, UAM
1999. Promotor: Stêpczak J., ks. dr
Przestrzeñ i czas w wierzeniach Jukateków okresu póŸnoklasycznego,
UKSW 1998. Promotor: Kurek A., ks. dr hab., (praca doktorska)
Indianie Ziemi Ognistej w ujêciu Darwina i Szko³y Wiedeñskiej, UKSW
1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Jardim da Imaculada. Polski Niepokalanów w Brazylii (1974-1986),
UKSW 1988. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Grecki A.,
129
Urzeczywistnienie siê Koœcio³a we Wspólnotach Bazowych w œwietle
doœwiadczenia Koœcio³a w Brazylii, KUL 1996. Promotor: Ryczan K.,
ks. bp dr hab.
Horowski J.,
Rytua³y pogrzebowe u Indian Otomi w Meksyku, KUL 1995. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Imach M.,
Misje Towarzystwa Jezusowego w Ameryce Po³udniowej (XVI-XVIII w.),
KUL 2004. Promotor: Krêtosz J., ks. prof. dr hab.
Jakubowski M.,
Osadnictwo polskie w argentyñskiej prowincji Misiones do roku 1939,
UKSW 1979. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Jaszczuk R.,
Jezus Chrystus drog¹ do nawrócenia, do wspólnoty i do solidarnoœci
w œwietle posynodalnej adhortacji apostolskiej Jana Paw³a II „Ecclesia in America”, UKSW 2003. Promotor: Sakowicz E., prof. dr hab.
Jêczek A.,
Problemy latynoamerykañskiej teologii wyzwolenia jako inspiracja
do wspó³pracy misji „ad gentes”, PAT 1999. Górski J., ks. dr hab.,
(praca doktorska)
Kazimierski D.,
Parafia rzymskokatolicka w Vancouver i inne polonijne zrzeszenia
spo³eczne: analiza socjologiczno-historyczna, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Kie¿el B.,
Pastoralna problematyka kultu Candomblé w Brazylii, UKSW 1999.
Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Kluj W.,
Forms of Work of the Oblates of Mary Immaculate Among Polish Immigrants in the Prairies of Canada (1898-1926) (Formy pracy Oblatów Maryi Niepokalanej wœród polskich imigrantów na kanadyjskich
preriach [1898-1926]), Ottawa 1996
Kluska S.,
Wybrana problematyka latynoamerykañskiej ewangelizacji wyzwalaj¹cej w nauczaniu Jana Paw³a II, UKSW 1994. Promotor: Kurek A.,
ks. dr hab.
Kogut L.,
Misja Sióstr S³u¿ebniczek BDNP w Boliwii w latach 1982-2001, PAT
2001. Promotor: Czermak K., ks. dr
Kowalak W.,
Umbandyzm. Nowa religia w Brazylii, UKSW 1991, (profesura)
Krok S.,
Dzia³alnoœæ misyjna polskich ojców redemptorystów w Argentynie
(1938-1978), UKSW 1984. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Kuca P.,
Wybrane zagadnienia religijno-moralne w ¿yciu Indian pó³nocnoamerykañskich w okresie przedrezerwatowym, KUL 2004. Promotor:
Nowosad S., ks. prof. dr hab.
Lachowski A.,
Obraz przemian spo³eczno-politycznych w Ameryce Po³udniowej
w œwietle przemówieñ Jana Paw³a II wyg³oszonych podczas po³udniowoamerykañskich pielgrzymek, UAM 1993
Leœnikowski A. K., Spo³eczne aspekty procesów urbanizacyjnych Brazylii w œwietle Listu
Apostolskiego „Octogesima adveniens”, UKSW 1977. Promotor:
Ozdowski J., ks. doc. dr hab.
Lewiñski S.,
Dzia³alnoœæ werbistów wœród Murzynów w Stanach Zjednoczonych
do 1940 roku, KUL 1988. Promotor: Wojtyska H., ks. prof. dr hab.
£aba J.,
Magiczno-religijny wymiar wierzeñ i obrzêdów Indian Ameryki Pó³nocnej, UKSW 2001. Promotor: Sakowicz E., dr
130
£abêdzki B.,
Macios A.,
Majewski K.,
Micha³ek T.,
Mittelstaedt W.,
Morawska Z. M.,
O³dachowski A.,
Pielak D.,
Pipa K.,
Piwowarczyk D.,
Pysk³o K.,
Rakoczy Z.,
Rylski M.,
Sadowski S.,
Safiañczuk E.,
Skuza I. P.,
Stach J.,
Stryjewska A.,
Szczygie³ E.,
Œlusarczyk O.,
Misjolodzy polscy
Ruch Rastafari - nowa religia na Karaibach, UKSW 1995. Promotor:
Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Metoda dzia³alnoœci misyjnej ksiê¿y jezuitów w Paragwaju (1610-1768),
UKSW 1983. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Geneza, rozwój i funkcjonowanie ¿ycia religijnego polonii amerykañskiej do roku 1918, UKSW 1978. Promotor: Zap³ata F., ks. dr hab.
Mit o ziemi bez z³a u Indian Tupi-Guarani z Paragwaju, KUL 1995.
Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Ewangelizacja œwiata w ujêciu Konferencji Misyjnej w San Antonio
(Teksas, maj 1989), KUL 1998. Promotor: Górka L., ks. dr
Kosmiczna symbolika obrzêdowa Indian Pueblo, UKSW 1987. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Bartolomé de las Casas jako misjonarz i obroñca praw ludzkich Indian w XVI wieku, UKSW 1992. Promotor: Kurek A., ks. dr hab.
¯ycie zakonne wœród ubogich (w „nsercji”) odpowiedzi¹ na znaki czasu
w Ameryce £aciñskiej, KUL 1995. Promotor: Górka L., ks. dr
Istoty nadnaturalne i ich kult u Indian Guarani w Paragwaju, KUL
1998. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Mit o stworzeniu i zag³adzie œwiata i cz³owieka u nieandyjskich ludów
indiañskich Ameryki Po³udniowej. Analiza strukturalna, KUL 1992.
Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab.
Wspó³czesne problemy ewangelizacji misyjnej w Argentynie na podstawie polskich czasopism misyjnych (1990-2003), UKSW 2004. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr hab.
Inkulturacja Ewangelii oraz ewangelizacja kultury Indian Shuar, KUL
1993. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof.
Polskie szko³y sobotnie w USA w systemie szkolnictwa amerykañskiego, UKSW 1977. Promotor: Zap³ata F., ks. dr hab.
Synkretyzm doktrynalny i kultowy w religii vodu na Haiti, UKSW 1991.
Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Wspó³czesne problemy ewangelizacji misyjnej w Brazylii w œwietle
polskich czasopism misyjnych (1982-2002), UKSW 2003. Promotor:
Gajda J., ks. dr
Geneza i charakterystyka haitañskiej religii wudu, UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr
Istoty nadnaturalne i ich kult w Afrobrazylijskiej religii synkretycznej
Umbanda, KUL 1996. Promotor: Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Skutki odkrycia Ameryki w ocenie Jana Paw³a II, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Gazeta Polska w Brazylii: geneza – rozwój – problematyka, UKSW
1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Wyzwania ewangelizacji w przemówieniach i homiliach Jana Paw³a
II wyg³oszonych podczas pielgrzymek do Ameryki £aciñskiej (19792002), UKSW 2004. Promotor: Ró¿añski J., ks. dr hab.
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
131
Walkowiak A.,
Dzia³alnoœæ misyjna Oblatów Maryi Niepokalanej w Kanadzie w œwietle powojennej literatury polskojêzycznej i czasopisma „Misyjne Drogi”, UAM 1996. Promotor: Latyñski K., ks. dr
Wanago A.,
Za³o¿enia projektu biskupów brazylijskich Rumo ao Novo Milenio
w kontekœcie przygotowañ do Jubileuszu roku 2000, UWM 2003. Promotor: Jezierski J. ks. bp dr
Widliñski A.,
Zacofanie i perspektywy przemian spo³eczno-ekonomicznych Brazylii, UKSW 1977. Promotor: Ozdowski J., ks. doc. dr hab.
Witkowski T.,
Program Nowej Ewangelizacji w Ameryce £aciñskiej w œwietle Dokumentu koñcowego IV Konferencji Ogólnej Episkopatu Latynoamerykañskiego z Santo Domingo, UAM 1995
Wójcik M. A.,
Kult Matki-Ziemi u Indian Aimarów w Boliwii, UWM 2003. Promotor: Pawlik J., ks. dr
Zaborowska K. L., Udzia³ Sióstr El¿bietanek w dziele ewangelizacyjnym w Brazylii
w œwietle dokumentów z IV Konferencji Ogólnej Ameryki £aciñskiej
w Santo Domingo, PAT 2001. Promotor: Górski J., ks. dr hab.
Zagrodzki W.,
Kszta³towanie postawy dojrza³ego chrzeœcijanina w Podstawowych
Wspólnotach Koœcielnych w Ameryce £aciñskiej, PAT 1988
Zaj¹c P.,
Misje katolickie wœród Iniut wschodniej i centralnej Arktyki Kanadyjskiej 1912-1942, KUL 2003. Promotor: Zieliñski Z., ks. dr hab.
Za³ucki B.,
Latynoamerykañska geneza nowej ewangelizacji w nauczaniu Jana
Paw³a II, PAT 1995. Promotor: Kmiecik K., ks. dr
¯ukow A.,
Dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a katolickiego wœród Eskimosów kanadyjskich w XIX i XX w., UKSW 2001. Promotor: Sakowicz E., dr hab.
5. Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Australii i Oceanii
Afewu S.,
Arak M.,
Bacowski A.,
Ba³dysiak E.,
Bednarek D.,
Bêben W.,
Bêben W.,
Bêben W.,
Duchy w wierzeniach tubylców Nowej Gwinei i w teologii katolickiej,
UKSW 1989. Promotor: Rosiñski F., ks. doc. dr hab.
Idea misyjna w przemówieniach papie¿a Jana Paw³a II wyg³oszonych
podczas podró¿y apostolskiej do Oceanii, UKSW 1989. Promotor:
Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Dialog miêdzy Koœcio³em rzymskokatolickim i Koœcio³em anglikañskim w Papui Nowej Gwinei, KUL 1999. Promotor: Górka L., ks. dr
Wierzenia i obrzêdy religijne Tasmañczyków, UKSW 1990. Promotor: Rosiñski F., ks. doc. dr hab.
Tradycje i zwyczaje zwi¹zane z przyjmowaniem sakramentów inicjacji chrzeœcijañskiej w Papui Nowej Gwinei w prowincji Enga, UO
1995. Promotor: Urban J., ks. dr
Ma³y œwiat wokó³ wulkanu. Tradycyjne normy zwyczajowe, UW 2005,
(habilitacja)
Obrzêdy przejœcia u Arapeszów, UW. Promotor: Sokolewicz Z., prof.
dr hab., (praca doktorska)
Religijne aspekty tradycyjnych wierzeñ i obrzêdów ludu Arapesz w Papui Nowej Gwinei, UKSW 1987. Promotor: Rosiñski F., ks. doc. dr
hab., (praca doktorska)
132
Bêben W.,
Burzawa W.,
Burzawa W.,
D³ugosz M.,
D³ugosz M.,
Dobros³awska E.,
Domaga³a D.,
Gruszka J.,
Jastrzêbski S.,
Jaworski J.,
Kamiñski W.,
Kowalak W.,
Kruczek Z.,
Laksa R.,
Laksa R.,
Laszecka M.,
£utnik E.,
Madeja W.,
Maliszewska Z.,
Misjolodzy polscy
Zwyczaje, obrzêdy i wierzenia zwi¹zane z upraw¹ jamu u ludu Arapesz
w Papui Nowej Gwinei, KUL 1980. Promotor: Zimoñ H., ks. dr
Il dialogo della Chiesa con le culture nella attivita’ pastorale missionaria in Papua Nuova Guinea (Dialog Koœcio³a z kulurami w dzia³alnoœci pastorlano misjonarskiej w Papui Nowej Gwinei), Urbanianum 1996, (praca licencjacka)
Il ruolo del «Bikman» nel processo di inculturazione in Papua Nuova
Guinea. Una sfida missionaria per il Terzo Millennio (Rola «Bikman»
w procesie inkulturacji w Papui Nowej Gwinei. Wyzwanie missionarskie na Trzecie Tysi¹clecie), Urbanianum 1998, (praca doktorska)
Enga Traditional Religion and Ritual, Gregorianum 1993, (praca licencjacka)
Mae Enga Myths and Christ’s Message. Fullness of Life In mae Enga
Mythology and Chrust the Life (Jn 10:10), Gregorianum 1995, (praca
doktorska)
Yaliwanizm – kult Cargo w prowincji Sepik Wschodni (Papua Nowa
Gwinea), UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Dzia³alnoœæ polskich jezuitów w misji w Broken Hill (1912-1950),
UKSW 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr
Barang – kulty cargo w Irianie Zachodnim (1968-1981), UKSW 1989.
Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Domy kultowe Abelamów w Papui Nowej Gwinei, UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Wychowanie do ¿ycia w ma³¿eñstwie na podstawie dokumentów Koœcio³a katolickiego w Papui Nowej Gwinei, UAM 2001. Promotor:
Troska J., ks. prof. dr hab.
Moralnoœæ ¿ycia mieszkañców wyspy Flores w œwietle listów polskich
misjonarzy, KUL 1979. Promotor: Witek S., ks. prof. dr hab.
Geneza kargizmu na Nowej Gwinei, UKSW 1981, (habilitacja)
Dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a katolickiego w Prowincji Enga w Papui Nowej Gwinei (1947-1987), UKSW 1991. Promotor: Kowalak W.,
ks. doc. dr hab., (praca doktorska)
Dzia³alnoœæ ojca Brunona Wolnika TJ w kraju i na misji (1882-1960),
PAT 1983. Promotor: Baciñski A., ks. doc. dr hab.
Dzia³alnoœæ misyjna ojca Brunona Wolnika TJ – prefekta apostolskiego
w Broken Hill (1926-1960), UKSW 1987. Promotor: Krêtosz J., ks. dr
Zarodki s³owa (DM 11) w wierzeniach i kulturach rodzimych mieszkañców Papui Nowej Gwinei, UKSW 2003. Promotor: Kowalak W.,
ks. prof. dr hab.
Akomodacja melanezyjskiego pojêcia mana w misyjnej katechezie o ³asce, UKSW 1989. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Dzia³alnoœæ Zgromadzenia S³owa Bo¿ego na Nowej Gwinei do 1986
roku, KUL 1992. Promotor: Weiss A., ks. prof. dr hab.
Rola sakralna kobiety w Papui Nowej Gwinei na przyk³adzie wybranych plemion, UKSW 1988. Promotor: Rosiñski F., ks. doc. dr hab.
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
133
Mazur J.,
Spo³eczno-moralne aspekty kula u mieszkañców Wysp Trobriandzkich
na podstawie badañ Bronis³awa Malinowskiego, KUL 1980. Promotor: Witek S., ks. prof. dr hab.
Nawago P.,
Sacrum w kulturze aborygenów australijskich, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Osiecki E.,
Katecheza w Papui Nowej Gwinei w konfrontacji z tradycyjn¹ kultur¹
melanezyjsk¹, UKSW 1982. Promotor: Charytañski J., ks. prof. dr hab.
Soboñ A.,
Wojny plemienne pomiêdzy klanami Endugwa i Kumai w Papui Nowej Gwinei (w latach 1889-1990), UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Sroka A.,
Zwyczaje i wierzenia zwi¹zane z zawarciem ma³¿eñstwa u ludu Enga
w Papui Nowej Gwinei,KUL 2001. Promotor: Kupisiñski Z., ks. dr
Studnik M.,
Porównawcza charakterystyka psychologiczna wybranych pojêæ. Badania m³odzie¿y nowogwinejskiej i polskiej dyferencja³em semantycznym, KUL 1974. Promotor: Chlewiñski Z., ks. doc. dr hab.
Studnik M.,
Psycholingwistyczny problem znaczenia emotywnego. Studium analityczno-porównawcze wybranych pojêæ u m³odzie¿y z Ghany, Papui Nowej
Gwinei i Polski, KUL 1982. Promotor: Chlewiñski Z., ks. doc. dr hab.
Uziêb³o A.,
Dzia³alnoœæ misyjna wobec instytucji izolacji kobiet nad Sepikiem
w Papui Nowej Gwinei, UKSW 1994. Promotor: Kowalak W., ks. prof.
dr hab.
Wanago P.,
Sacrum w kulturze aborygenów australijskich, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Wardal S. K.,
Rodzina w tradycyjnych strukturach spo³eczno-religijnych Papui Nowej Gwinei, UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.,
(praca doktorska)
Wewersowicz J., Spo³eczno-religijny charakter sztuki ludów zamieszkuj¹cych dolinê
rzeki Sepik (Papua Nowa Gwinea), KUL 1981. Promotor: Zimoñ H.,
ks. dr
Wiêcek N.,
Moralnoœæ mieszkañców Wyspy Timor w œwietle listów polskich misjonarzy, KUL 1982. Promotor: Witek S., ks. prof. dr hab.
Wojciechowska A., Letub - kult cargo w prowincji Madang (Papua Nowa Gwinea), UKSW
1980. Promotor: Kowalak W., ks. dr
Wojtysiak H. Z.,
Kulty Cargo w prowincji Madang 1871-1950 (Papua Nowa Gwinea),
UKSW 1979. Promotor: Kowalak W., ks. dr
6. Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Azji
Adi Gun. Vinsensius,
Wk³ad polskich werbistów w ewangelizacjê ma³ych wysp Sundajskich w œwietle listów przedstawionych w „Verbinum” i „Misjonarzu” w latach 1965-2000, UWM 2004. Promotor: Miotk A., ks. dr
Berek B.,
Zarys dziejów misji werbistowskich w Japonii, KUL 1988. Promotor:
Weiss A., ks. dr hab.
Bêbenek Z. £.,
Teologia misji i ich chiñskie urzeczywistnienie w dziele ojców franciszkanów w Harbinie, UKSW 2002. Promotor: Krasiñski J., ks. prof.
dr hab., (praca doktorska)
134
Bieñkowski K.,
Boretto A.,
Chlasta A. M.,
Czapla B.,
Dolny J.,
Dominiak J.,
Drz¹szcz W.,
Garbarz R.,
Gawrylak R.,
Góral W.,
Grabiec K.,
Grabowska M.,
Hajzler H.,
JóŸwiak S.,
Kaczalska T.,
Klepacka A.M.,
Klimurczyk J.,
Koczor K.,
Ko³acz A.,
Konik A.,
Kopyciñski J.,
Misjolodzy polscy
Historia misji w Sambalpur w Indiach, KUL 1983. Promotor:
Wojtyska H. ks. doc. dr hab.
Dzia³alnoœæ misyjna Zgromadzenia S³owa Bo¿ego na Filipinach, KUL
1987. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab.
Wk³ad misjonarzy i misjonarek zakonnych z Polski w dzie³o ewangelizacji w niepodleg³ych Indiach, UKSW 1987. Promotor: Bednarz J., ks. dr
Elementy religijne w tañcach Indian Ameryki Pó³nocnej, UAM 1980.
Promotor: Perczak E., ks. dr
O. Karol Warzecha – misjonarz w Chinach i duszpasterz w Australii 19031980, KUL 1984. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab.
Metoda misyjna o. Mariana ¯elazka w Indiach, UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Matka Teresa z Kalkuty jako za³o¿ycielka Sióstr Misjonarek Mi³oœci
(1910-1997), PFT 2001. Promotor: Swastek J., ks. prof. dr hab.
Idea nierównoœci spo³ecznej w tracyjnych Indiach, UKSW 1989. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Wolna wola i determinizm w systemach religijnych Indii, UKSW 1989.
Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Misyjny wymiar dzia³alnoœci Matki Teresy z Kalkuty i jej Zgromadzenia Misjonarek Mi³oœci, UKSW 1988. Promotor: Kurek A., ks. dr
Dzia³alnoœæ misyjna oo. franciszkanów z Niepokalanowa w Japonii
w latach 1930-1950, PAT 1982. Promotor: Baciñski A., ks. dr hab.
Problem inkulturacji w Koœciele indyjskim, UKSW 1981. Promotor:
Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Dzia³alnoœæ misyjna ojców bernardynów na Sachalinie (1932-1948),
UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Dzie³o Matki Teresy z Kalkuty, PFT 1992. Promotor: Majka J., ks. prof.
dr hab.
Wartoœæ modlitwy w dzia³alnoœci ewangelicznej cz³owieka w œwietle
pism Matki Teresy z Kalkuty, UKSW 2002. Promotor: Wejman H.,
ks. prof. dr hab.
Adopcja cz³owieka jako realizacja chrzeœcijañskiej mi³oœci na podstawie wypowiedzi Matki Teresy z Kalkuty i Konstytucji Misjonarek
Mi³oœci, UKSW 2001. Promotor: Mazur J., ks. dr
Misja dominikañska w Japonii, UKSW 1990. Promotor: Kowalak W.,
ks. doc. dr hab.
Powstanie i rozwój polskiej placówki misyjnej ojców bernardynów na
Sachalinie Japoñskim (Karafuto) w latach 1932-1948, PAT 1979. Promotor: Baciñski A., ks. dr hab.
Pojêcie i kult Nieba w okresie dynastii Ching (1644-1911), KUL 1989.
Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab.
Kurozumi-kio – nowa religia w Japonii, UKSW 1991. Promotor:
Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Metody i formy pracy misyjnej w Indonezji w œwietle pism ks. Czes³awa
Osieckiego, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Kowalski J.,
135
Ojciec Matteo Ricci jako prekursor wspó³czesnej inkulturacji misyjnej, KUL 1991
Kromska M.,
Dzia³alnoœæ misyjna ks. Leona Piaseckiego SDB w Assam (1922-1957),
UKSW 1985. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Kulas H.,
Polska misja katolicka w Chinach w latach 1923-1949 w publikacjach
„Goœcia Niedzielnego”, PAT 1992. Promotor: Górski J., ks. dr
Kwiatkowska B., Dzia³alnoœæ misyjna œw. Maksymiliana Marii Kolbego, PFT 1999.
Promotor: Swastek J., ks. prof. dr hab.
Lutka T.,
Koncepcja uniwersyzmu chiñskiego, UKSW 1993. Promotor: Dajczer T.,
ks. doc. dr hab.
Maik B.,
Rola patriarchy W³adys³awa Micha³a Zaleskiego w dojrzewaniu
Koœcio³a w Indiach, UKSW 2002. Promotor: Kurek A., ks. dr hab.,
(praca doktorska)
Malek R.,
Nowa religia Japonii: Tenri-kio. Studium monograficzne ze szczególnym uwzglêdnieniem doktryny, KUL 1976. Promotor: Zimoñ H., ks. dr
Manecka A.,
Pielgrzymka papie¿a Jana Paw³a II do Kazachstanu (22-25 IX 2001)
jako uobecnianie „epoki dialogu” i „nowej ewangelizacji” (na podstawie przemówieñ papieskich oraz wybranych dokumentów koœcielnych), KUL 2004. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Matracki G.,
Misyjny wymiar charyzmatu Matki Teresy z Kalkuty w œwietle „Redemptoris missio”, UŒ 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Mioduszewska K., Wierzenia i praktyki szamanistyczne u Buriatów, UKSW 1990. Promotor: Rosiñski F., ks. doc. dr hab.
Napieralski A.,
Trzydzieœci lat w Indiach i Azji Po³udniowej Delegata Apostolskiego arcybiskupa W³adys³awa Zaleskiego: charakterystyka i problematyka,
UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Niemiec A.,
Jan Pawe³ II na rzecz dialogu miêdzyreligijnego ze szczególnym odniesieniem do podró¿y misyjnych na kontynencie azjatyckim, PAT 1997.
Promotor: Czermak K., ks. dr
Ocetek S.,
Misja franciszkañska Mugenzai No Sono w Japonii (1930-1939),
UKSW 1977. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Ostasiuk E.,
Rissho Kosei-Kai – nowa religia w Japonii, UKSW 1990. Promotor:
Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Ostrowski M.,
Matka Teresa z Kalkuty wzorem mi³oœci w s³u¿bie ubogim i cierpi¹cym, PAT 1995
Piotrowski J.,
Misyjna pos³uga mi³oœci brata Zenona ¯ebrowskiego, UKSW 1986.
Promotor: Kurek A., ks. dr
Piro¿ek A.,
Moralnoœæ ¿ycia mieszkañców Chin w œwietle listów misjonarzy opublikowanych w miesiêczniku „Nasz Misjonarz” w latach 1925-1939,
KUL 1982. Promotor: Witek S., ks. prof. dr hab.
Po¿arski M.,
Dzia³alnoœæ misyjna Aposto³a Paw³a w Filippi, UAM 1999. Promotor: Kanty Pytel J., ks. prof. dr hab.
Przyp³ot J.,
Problem misji katolickich w Azji w oparciu o nauczanie Jana Paw³a II
podczas jego pielgrzymek apostolskich, UWM 2001. Promotor:
Borzyszkowski M., ks. prof. zw. dr hab.
136
Przystêpska E.,
Misjolodzy polscy
Katechetyczny wymiar dzia³alnoœci Matki Teresy z Kalkuty i jej zgromadzenia Misjonarek Mi³oœci, PWTW 1994. Promotor: Majcher E., ks. dr
Sadowy B.,
Mi³oœæ bliŸniego i pos³uga ludziom w ¿yciu i dziele Matki Teresy z Kalkuty, UKSW 2003. Promotor: Sakowicz E., prof. dr hab.
Siudziñski K.,
Problemy inkulturacyjne Koœcio³a w Japonii w œwietle posynodalnej
adhortacji apostolskiej „Ecclesia in Asia”, UŒ 2004. Promotor: Górski
J., ks. prof. dr hab.
Sko³ucki H.,
Pocz¹tki i rozwój buddyzmu w Japonii do 1185 roku, KUL 1986. Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab.
Skrabania J.,
Werbiœci a problem aglipajski na Filipinach w latach 1909-1951, KUL
1997. Promotor: Zieliñski Z., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Sudnikiewicz A. D., Dzia³alnoœæ ks. Wojciecha Mêciñskiego SJ w kontekœcie misji japoñskiej, UKSW 1997. Promotor: Kurek A., ks. prof. dr hab.
Szaton K.,
Sytuacja Koœcio³a katolickiego w Chinach w œwietle orêdzia papie¿a
Jana Paw³a II z dnia 3 grudnia 1996 roku, UŒ 2003. Promotor:
Górski J., ks. prof. dr hab., (praca licencjacka)
Szczêch F.,
Dzia³alnoœæ misyjna b³. Maksymiliana Marii Kolbego w Japonii: studium socjologiczne, PFT 1974. Promotor: Majka J., ks. prof. dr hab.,
(praca licencjacka)
Szczotka R.S.,
Matka Teresa z Kalkuty w œwietle analizy transakcyjnej, PAT 1993
Szczurek F.,
Troska arcybiskupa W³adys³awa Zaleskiego o kler tubylczy w Indiach
Wschodnich, PAT 1979. Promotor: Baciñski A., ks. dr hab.
Tomalik K.,
Ewangelizacja Azji zadaniem Koœcio³a trzeciego tysi¹clecia - perspektywy rozwoju misji w œwietle dokumentów Stolicy Apostolskiej, UŒ
2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab., (praca licencjacka)
Tyo – Zapa³ M.,
Budowanie wspólnoty Koœcio³a w Szortandach w Kazachstanie (19391999), KUL 2001. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab.
Wach M.,
Padre Gabriele Maria Allegra OFM, missionario in Cina, KUL 1998,
nostryfikacja (praca doktorska)
Wach M.,
Padre Gabriele Maria Allegra OFM el inculturazione del Vangelo in
Cina, Urbanianum 1990, (praca licencjacka)
Wojtaszek M.,
Rola córki w rodzinie indyjskiej, UWM 2004. Promotor: Pawlik J.,
ks. dr
Zalewski A.,
Soka Gakkai – nowa religia w Japonii, UKSW 1988. Promotor:
Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Zap³ata F.,
Koœció³ katolicki w Indiach. Problem jego dialogu z hinduizmem,
UKSW 1974, (habilitacja)
Zdanowicz Z.,
¯ycie i dzia³alnoœæ ojca Serafina Kaszuby OFMCap. (1910-1977)
aposto³a Wo³ynia, Kazachstanu i Syberii, PFT 1996. Promotor:
Swastek J., ks. prof. dr hab.
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
137
7. Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Europy i Wschodu
Askelovic A.,
Davor K.,
Dudik A.,
Dziepak J.
Husakiewicz B.,
Klunder A.,
Kuku³ka J.
Kuncewicz J.,
Kurek A.,
Lacyk J.,
£ój M.,
Madejczyk D.,
Mendakiewicz P.,
Nowikow M.,
Paprotna M.,
Pawlica B.,
Petrov M.,
Popyk W.,
Pych K.,
RzeŸniczek K.,
Papiestwo w historiografii radzieckiej w latach 1954-1964, KUL 2000.
Promotor: Zieliñski Z., ks. prof. dr hab.
Kardyna³ Alojzy Stepinac mêczennik za wolnoœæ Koœcio³a Katolickiego
w Chorwacji w latach 1941-1960, UWM 2001. Promotor: Miotk A., ks. dr
Sytuacja wyznaniowa na Bia³orusi jako uwarunkowanie dzia³alnoœci
ekumenicznej, KUL 2004. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr
hab., (praca doktorska)
Ordynariat dla Polaków w Niemczech Zachodnich w latach 19451975, UKSW 1982. Promotor: Okroy G., ks. dr
Duchowoœæ misyjna prawos³awia rosyjskiego, UKSW 1993. Promotor: Kurek A., ks. doc. dr hab.
Duszpasterstwo polonijne we Francji w czasie drugiej wojny œwiatowej, UKSW 1982. Promotor: Okroy G., ks. dr
Wp³yw tradycji wschodnich na naukê Soboru Watykañskiego II w Koœciele partykularnym, PAT 1985. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Rozwój i rola duszpasterstwa katolickiego wœród polskich emigrantów w Szwecji, UKSW 1978. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Cel dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³ów prawos³awnych, UKSW 1973.
Promotor: Zap³ata F., ks. dr hab.
Percepcja prasowa wizyty Jana Paw³a II na Ukrainê w dniach 23-27
VI 2001 roku. Studium wybranych pozycji prasowych, KUL 2003.
Promotor: Zasêpa T., ks. prof. dr hab.
Organizacje polskie na terenie Nadrenii i Westfalii w latach 1871-1914,
UKSW 1982. Promotor: Okroy G., ks. dr
Globalizzazione: nuova sfida per l’evangelizzazione dell’Europa,
Urbanianum 2003, (praca doktorska)
Problemy inkulturacyjne w ewangelizacji misyjnej Bu³garii, UKSW
1994. Promotor: Kurek A., ks. dr hab.
Dzia³alnoœæ sekt na Bia³orusi w latach 1989-1999, UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr
Misja rosyjskiej Cerkwi wœród Tatarów nadwo³¿añskich do 1826 roku,
UKSW 1986. Promotor: Kurek A., ks. dr
Chrystianizacja £otyszów i Estów do koñca XIV wieku, UKSW 1991.
Promotor: Kurek A., ks. dr hab.
Kultura muzyczna misji katolickich w Plovdivie w XIX i na pocz¹tku
XX wieku, UKSW 2000. Promotor: Ko³odziejczak Z., ks. dr
Koœció³ greckokatolicki na Ukrainie (1939-1969), UKSW 1999. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Teologiczne podstawy duchowoœci chrzeœcijañskiego Wschodu, UKSW
1995. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Pocz¹tki Koœcio³a w Irlandii w œwietle dzie³ œw. Patryka: „Wyznanie”
i „List do ¿o³nierzy Korotyka”, PAT 1995. Promotor: Myszor J.,
ks. prof. dr hab.
138
R¿yski L.,
S³awiec J.,
Smorzewska U.,
Stankevics R.,
Starko O.,
Tomczyk-M.,
W³odkowski P.,
Zawisza-I.,
Misjolodzy polscy
Nowa ewangelizacja na Ukrainie, KUL 2001. Promotor: Kielecki S.,
ks. prof. dr hab.
Emigracja z Polski do Francji od koñca XVIII wieku do 1939 roku,
UKSW 1977. Promotor: Zap³ata F., ks. dr hab.
Dzia³alnoœæ misyjna œw. Innocentego Wieniaminowa, metropolity
moskiewskiego, UKSW 1985. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Zgromadzenie ksiê¿y Marianów na £otwie, KUL 2002. Promotor:
Zahajkiewicz M., ks. prof. dr hab.
Duchowoœæ ludowa wschodnich S³owian kijowskiego chrzeœcijañstwa,
UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Dzia³alnoœæ duszpasterska wœród polonii duñskiej od 1893 r., UKSW
1977. Promotor: Zap³ata F., ks. dr hab.
Kosmiczny i teistyczny wymiar religii Celtów, UKSW 1998. Promotor: Sakowicz E., dr
Metoda misyjna Konstantyna i Metodego, UKSW 1981. Promotor:
Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
8. Prace podejmuj¹ce tematy dotycz¹ce Polski
Adamczyk M.,
Andrzejak A.,
Andrzejak A.,
Bakalarz A.,
Baliszewski G.,
Ba³dyga K.,
Bar J.,
Baran M.,
Barañski R.,
Barczyk P.,
Bednarz J.,
Odpowiedzialnoœæ biskupów za Koœció³ powszechny na przyk³adzie
dzia³alnoœci Biskupów Tarnowskich w latach 1962-2000, PAT 2001.
Promotor: Czermak K., ks. dr
Kszta³towanie siê teologii misji w „Annales Missiologicae” 1928-1938,
UKSW 1976. Promotor: Kowalak W., ks. dr
Wk³ad ks. biskupa Kazimierza Kowalskiego w ruch misyjny w Polsce,
UKSW 1979. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab., (praca doktorska)
Misyjnoœæ kap³ana diecezjalnego w Polsce od „Fidei donum” do
„Redemptoris missio”, Urbanianum 1992, (praca doktorska)
Zaanga¿owanie misyjne przyjació³ Ksiê¿y Werbistów na podstawie
ankiety, KUL 1991
Brat Zenon – W³adys³aw ¯ebrowski OFM Conv. Wizerunek duchowy,
UWM 2000. Promotor: Jezierski J., ks. bp dr
Udzia³ wiernych œwieckich w misji Koœcio³a w œwietle uchwa³ synodów
diecezjalnych w Polsce w latach 1983-1995, UKSW 1997. Promotor:
Góralski W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Formacja liturgiczna w Misyjnym Seminarium Duchownym Ksiê¿y
Werbistów w Polsce w latach 1965-1989, KUL 1990. Promotor:
Kopeæ J., ks. doc. dr hab.
Pos³annictwo misyjne Koœcio³a i jego realizacja w archidiecezji krakowskiej, PAT 1993
„Œwiat Misyjny” jako forma animacji misyjnej dzieci, PAT 2003. Promotor: Czermak K., ks. dr
Recepcja idei misyjnej Soboru Watykañskiego II w uchwa³ach synodów Koœcio³a w Polsce (1966-1980), UKSW 1980. Promotor:
Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Bejnarowicz M.,
139
Œwiêtowojciechowa Rodzina Misyjna w dzia³alnoœci misyjnej Archidiecezji GnieŸnieñskiej, UAM 2004. Promotor: Polak M., ks. dr
Bielak W.,
Akcja misyjna w Prusach wed³ug „Kroniki” Jana D³ugosza, KUL 1993
Bradtke S.,
Apostolstwo misyjne w œwiadomoœci m³odzie¿y katechizowanej. Studium pedagogiczno-pastoralne na podstawie wypowiedzi uczniów klas
licealnych, KUL 1971. Promotor: Kunowski S., ks. doc. dr hab.
Brawañski R.,
Wk³ad polskich werbistów w recepcjê soborowego dekretu „Ad gentes”,
KUL 2000. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab.
Byczuk P.,
Dzie³o ewangelizacji w œwietle nauczania œwiêtego Maksymiliana Marii
Kolbe, UKSW 1994. Promotor: Graczyk M., ks. dr hab.
Chabraszewski D., Geneza i dzia³alnoœæ Ko³a Misyjnego „Bunga – Bunga” w Laskach (1971
-1991), UAM 1993. Promotor: Andrzejak A., ks. dr
Dobrzyñski W.,
Encyklika Piusa XII „Fidei donum” i jej realizacja w Polsce, UKSW
1976. Promotor: Kowalak W., ks. dr
Drozd M.,
Dzia³alnoœæ misyjna polskich braci Werbistów w XX wieku, KUL 2003.
Promotor: Dyl J., ks. dr hab.
Drybulska A.,
Wychowanie misyjne w katechezie w ujêciu czasopism: „Katecheta”
i „Animator. Biuletyn Misyjo-Pastoralny”, UAM 2000. Promotor:
Szrejter J., ks. dr
Dudar W.,
Zbiory nowogwinejskie muzeum misyjno-etnograficznego Ksiê¿y
Werbistów w Pieniê¿nie, KUL 2002. Promotor: Kupisiñski Z., ks. dr
Durkiewicz M.,
„M³odzie¿ misyjna” 1925-1939: (Monografia czasopisma), KUL 1998.
Promotor: Wilk S., ks. prof. dr hab.
Dworak Cz.,
Misje Koœcio³a katolickiego w ujêciu czasopisma „Katecheta” w latach 1957-1991, KUL 1992. Promotor: Kulpaczyñski S., ks. dr hab.
Dzido E.,
Œwiadomoœæ i zaanga¿owanie misyjne uczniów katechizowanych: na
przyk³adzie badañ ankietowanych respondentów z klas VIII, PFT 1981.
Promotor: Majka J., ks. prof. dr hab.
Fac K.,
Organizacja i dzia³alnoœæ Muzeum Misyjno-Etnograficznego Ksiê¿y
Werbistów w Pieniê¿nie, KUL 1982. Promotor: Zimoñ H., ks. dr
Gawlik J.,
Motywy zainteresowania i zaanga¿owania misyjnego m³odzie¿y katechizowanej, KUL 1981. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab.
Golec A.,
Duszpasterstwo misyjne dzieci w Diecezji Legnickiej, Legnica 1998.
Promotor: Kristman R., ks. mgr (praca dyplomowa)
Górska I.,
Dzia³alnoœæ misyjna polskich misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w latach 1988-1998, UWM 2000. Promotor: Borzyszkowski M.,
ks. prof. zw. dr hab.
Górska-A.,
O. Maksymilian Ry³³o SJ jako misjonarz, UKSW 1980. Promotor:
Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Grzyœka T.,
Kszta³towanie siê œwiadomoœci misyjnej m³odzie¿y pod wp³ywem katechez misyjnych. Analiza problemu na podstawie przeprowadzonych
badañ, KUL 1981. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab.
Halasz G.,
Dzia³alnoœæ misyjna i charytatywna ks. Stanis³awa Czapiewskiego SJ
w latach 1940-1996, UKSW 1999. Promotor: Doppke J., ks. dr
140
Jab³oñski F.,
Misjolodzy polscy
Recepcja idei misyjnej w Polsce po Soborze Watykañskim II (19651995), UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca
doktorska)
Jab³oñski F.,
Odpowiedzialnoœæ misyjna parafii w œwietle Magisterium Vaticanum
II, UAM 1989.
Jarczyk J.,
Misyjna akcja spo³eczna na podstawie wypowiedzi opublikowanych
w „Goœciu Niedzielnym” w latach 1970-1980, PAT 1982. Promotor:
Balwierz M., ks. dr
Jedliñska J.,
Kazimiera Berkan (1889-1969) – misjonarka œwiecka okresu miêdzywojennego, UKSW 1980. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Jeleñ J.,
Profesor Józef Rylewicz1910-1966 jako przyk³ad misjologa przed
Soborem Watykañskim II, PAT 1985. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Kamiñski M.,
Recepcja soborowej i posoborowej idei misyjnej w uchwa³ach polskich
synodów diecezjalnych, PFT 1995. Promotor: M³otek A., ks. prof. dr hab.
Kêpiñski J.,
Rola ,,Misji Katolickich” w umisyjnianiu Ludu Bo¿ego w Polsce,
UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Kêpiñski J.,
Idea misyjna w literaturze polskiej w latach 1585-1800, UKSW 1979.
Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab., (praca doktorska)
Kiedrowicz J.,
Kszta³towanie postawy misyjnej dzieci na podstawie wybranych czasopism, UKSW 1997. Promotor: Marek Z., ks. prof. dr hab.
Knera K.,
Dzia³alnoœæ Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa w Polsce 19201975, UKSW 1976. Promotor: Kowalak W., ks. dr
Kolendo K.,
Szerzenie idei misyjnej przez werbistowskie oœrodki w Chludowie i Laskowicach Pomorskich, KUL 1985. Promotor: Wojtyska H., ks. doc.
dr hab.
Koryncka K.,
Akademickie Ko³a Misjologiczne przy Uniwersytecie Poznañskim w latach 1927-1939, KUL 1975. Promotor: Zieliñski Z., ks. doc. dr hab.
Kostoñ M.,
Apostolstwo misyjne w ¿yciu i pos³udze kap³añskiej ks. Jana
Krzyszkowskiego TJ (1889-1962), PAT 1980. Promotor: Baciñski A.,
ks. dr hab.
Koœciukiewicz A., Dzia³alnoœæ grupy przyjació³ misji w Stalowej Woli jako przyk³ad misyjnego zaanga¿owania œwieckich w parafii, UAM 1988
Kotowski M.,
Dzieje i dzia³alnoœæ Domu Misyjnego S³owa Bo¿ego Ksiê¿y Werbistów
w Nysie w latach 1958-1998, KUL 2003. Promotor: Dyl J., ks. dr hab.
Kozdrój K.,
Teologia wspó³pracy misyjnej w ramach Papieskiego Dzie³a Misyjnego Dzieci i jej implikacje pastoralne w ¿yciu Koœcio³a w Polsce, PAT
1999. Promotor: Czermak K., ks. dr
Krajza J.,
Wk³ad Feliksa Zap³aty w recepcjê soborowego dekretu „Ad gentes”
w Polsce, KUL 1991. Promotor: Keler K., ks. dr
Krokos Z.,
Dzieje polskiej prowincji Zgromadzenia Werbistów w latach 19351981, UAM 2001. Promotor: Latyñski K., ks. dr
Krzewicki M.,
Praca werbistów na rzecz misji w Polsce w okresie miêdzywojennym,
KUL 1986
Krzysztoñ J.,
Kszta³towanie œwiadomoœci misyjnej Koœcio³a w Polsce po Soborze
Watykañskim II, KUL 1975. Promotor: Szafrañski A. L., ks. prof. dr hab.
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Kwiek M.,
Lachowicz E.,
Lachowska K.,
Lipiñski K.,
Lubera A.,
£¹cki J.,
£uczak M.,
£ukoszczyk K.,
Macio³ek J.,
Madejski J.,
Malinowska E.,
Malinowski S.,
Maziarka M.,
Mazur B. S.,
Mazur J.,
Mazur M.,
Mazurek M.,
Mirek A.,
M³ynarczyk E.,
141
Dwadzieœcia piêæ lat pracy tarnowskich fideidonistów w diecezjach
na pó³nocy Republiki Konga, PAT 1999. Promotor: Czermak K., ks. dr
Dzia³alnoœæ Papieskiego Dzie³a Dzieciêctwa Misyjnego w Polsce
(1857-1985), UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr
Instytut Misyjny Laikatu w Warszawie (1987-2004), UKSW 2004.
Promotor: Ró¿añski J., ks. dr
Zwyczaje i obrzêdy religijne w œwietle czasopisma „Misyjne drogi” w latach 1983-2000, UKSW 2002. Promotor: Decyk J., ks. prof. dr hab.
Dzia³alnoœæ misyjna i kult przedkanonizacyjny œwiêtego Jacka Odrow¹¿a
(1183-1257), PFT 1997. Promotor: Swastek J., ks. prof. dr hab.
Udzia³ diecezji tarnowskiej w dziele misyjnym Koœcio³a, PAT 1987,
Promotor: Sztafrowski E., ks. prof. dr hab.
Posttawy m³odzie¿y wobec Koœcio³a na podstawie badañ przeprowadzonych w IV Ogólnokszta³c¹cym Liceum w Katowicach, PAT 1997.
Promotor: Kupny J., ks. dr
Wp³yw katechez misyjnych na postawê misyjn¹ m³odzie¿y katechizowanej. Analiza problemu na podstawie przeprowadzonych badañ, KUL
1981. Promotor: Majewski M., ks. doc. dr hab.
Oczekiwania m³odzie¿y wobec katechez na temat misji w œwietle przeprowadzonych badañ, KUL 1981. Promotor: Majewski M., ks. doc.
dr hab.
„Biuletyn Misyjny” – organ Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa
w Polsce (1965-1972), UKSW 1988. Promotor: Kowalak W., ks. doc.
dr hab.
Wk³ad Sióstr S³u¿ebniczek Ducha Œwiêtego w dzie³o misyjne Koœcio³a, zw³aszcza ze strony polskiej prowincji, UKSW 1979. Promotor:
Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Muzeum misyjno-etnograficzne Ksiê¿y Misjonarzy œw. Rodziny w Kazimierzu Biskupim, UAM 1986. Promotor: Snochowski S., ks. dr
Odrodzenie Papieskich Dzie³ Misyjnych w Polsce (1947-1993), PAT
1994. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Misyjne pos³annictwo Koœcio³a w œwietle encykliki „Redemptoris missio”
Jana Paw³a II, UKSW 2003. Promotor: Krasiñski J., ks. prof. dr hab.
„Nasz Misjonarz” jako krzewiciel idei misyjnej na terenach Polski,
KUL 1985. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab.
Dzia³alnoœæ ewangelizacyjna œw. Wojciecha ze szczególnym uwzglêdnieniem ziem polskich, PFT 2000. Promotor: Swastek J., ks. prof. dr hab.
Papieskie Dzie³o Rozkrzewiania Wiary w diecezjach polskich w latach 19281939, KUL 2001. Promotor: Wilk S., ks. prof. dr hab.
Misje w œwiadomoœci m³odzie¿y uczêszczaj¹cej na katechezê w parafii Najœwiêtszej Maryi Panny w Sêdziszowie Ma³opolskim, PAT 1992.
Promotor: Koterla A., ks. dr
O. Maksymilian Kolbe jako misjonarz. Analiza motywów jego dzia³alnoœci misyjnej, UKSW 1974. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
142
Mroczek A.,
Mroczek D. M.,
Mróz K.,
Najbar B.,
Napiwodzki R.,
Niesyto J.,
Nowak E.,
Nowak J.,
Nytko M.,
Ogórek U.,
Okrutny R.,
Olszewska I.,
Pacak W.,
Paj¹k I.,
Paj¹k I.,
Paulus P.,
Peciak M.,
Piela W.,
Ruciñska E. B.,
Rybiñska A.,
Misjolodzy polscy
Udzia³ Polaków w chrystianizacji Litwy do I po³owy XV w., UKSW
1992. Promotor: Kurek A., ks. dr hab.
Specjalizacja misjologii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie
(1969-1994), UKSW 1996. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Ni¿sze Seminarium Misyjne w Domu Œwiêtego Krzy¿a w Nysie w latach 1945-1961, KUL 2001. Promotor: Dyl J., ks. dr
Organizowanie pomocy dla misji zagranicznych przez Zgromadzenie
Sióstr Misjonarek œw. Piotra Klawera w Polsce w latach 1945-1992,
PAT 1993. Promotor: Wal J., ks. doc. dr hab.
Ksi¹dz Wac³aw Preis na tle akcji misyjnej w diecezji che³miñskiej w latach 1932-1985, KUL 1994.
Dzia³alnoœæ Ko³a Misyjnego Seminarium Duchownego Ojców Oblatów w Obrze w latach 1948-1960, UAM 1985. Promotor: Kurek A.,
ks. dr
Wk³ad Polski w dzie³o misyjne Koœcio³a w latach 1945-1973, KUL.
Promotor: Chodzid³o T., ks. prof. dr hab.
Rola pisma „Misje” w szerzeniu idei misyjnej w Polsce, UAM 1990.
Promotor: Andrzejak A., ks. dr
Wk³ad diecezji katowickiej w dzia³alnoœæ misyjn¹ Polski w latach miêdzywojennych, KUL 1988. Promotor: Wojtyska H., ks. prof. dr hab.
Tubylcy w oczach misjonarzy polskich na podstawie prasy misyjnej,
UWr. 1997. Czapliñski M., ks. prof.dr hab.
Misje polskie na Pomorzu Zachodnim wed³ug „Kroniki” Jana D³ugosza,
KUL 1990
Wk³ad archidiecezji gnieŸnieñskiej w misyjne dzie³o Koœcio³a po Soborze
Watykañskim II, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Akcja misyjna w diecezji che³miñskiej w okresie miêdzywojennym, KUL
1988
Wk³ad ks. doc. dr. hab. Feliksa Zap³aty SVD w misjologiê na Akademii Teologii Katolickiej, KUL 1990. Promotor: Piwowarski W., ks. prof.
dr hab.
Wk³ad ks. doc. dr. hab. Feliksa Zap³aty SVD w misjologiê na Akademii Teologii Katolickiej, UAM 1984. Promotor: Snochowski S., ks. dr
Koncepcja dzia³alnoœci misyjnej w referatach wyg³oszonych na Miêdzynarodowym Akademickim Kongresie Misyjnym w Poznaniu
w 1927 r., UAM 1985. Promotor: Kurek A., ks. dr
Papieskie Dzie³o Rozkrzewiania Wiary w perspektywie œwitu nowej
epoki misyjnej w Polsce, PAT 2000. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Przygotowanie polskich Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej do
pracy misyjnej. Na podstawie „Oblata Niepokalanej”, UAM 1999.
Promotor: Kowalik J., ks. dr
Udzia³ Archidiecezji GnieŸnieñskiej w misyjnym dziele Koœcio³a, AKK
2000. Promotor: Jab³oñski F., ks. mgr lic. (praca dyplomowa)
Studio sulla religiosità giovanile nel contesto della Polonia postcomunista. Nuove condizioni e prospettive per evangelizzazione dei gio-
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
RzeŸwicki G.,
Sieciech J.,
Sieczkowska E.,
Smulska J.,
Sobiech A.,
Soko³owski P.,
Strzy¿ewski R.,
Szczeponek A.,
Sz³uiñska I.,
Œliwka E.,
Œliz K.,
Œwiderski A.,
Œwita³a J.,
Taradaj G.,
Tarniowa M.,
Tomkiel A.,
Traczyk K.,
Tumiel J.,
Urbanowicz L.,
143
vani (Studium postaw religijnych m³odzie¿y polskiej w kontekœcie zmian
systemowych w Polsce. Nowe uwarunkowania i nowe perspektywy dla
ewangelizacji m³odych), Gregorianum 1999, (praca doktorska)
Dzie³o misyjne arcybiskupa Jerzego Ablewicza w Koœciele tarnowskim, PAT 1994. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Dziecezjalne dzie³o misyjne w Koœciele tarnowskim, PAT 1989. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Praca misyjna i misjonarska ks. Mariana Batogowskiego (1916-1982),
UKSW 1989. Promotor: Kurek A., ks. dr
Powo³anie misyjne Sióstr S³u¿ebniczek Ducha Œwiêtego w œwietle
Dekretu II Soboru Watykañskiego „Ad gentes”, KUL 1970. Promotor: Kopeæ E., ks. prof. dr hab.
Centrum formacji misyjnej w Warszawie (1984-2000), UKSW 2001.
Promotor: Ró¿añski J., ks. dr
Feliks Zap³ata SVD (1914-1982). ¯ycie i dzie³o, UKSW 2003. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab., (praca doktorska)
Stosunek katechizowanych maturzystów do misji na przyk³adzie badañ
w Gdyni i Nysie, KUL 1978. Promotor: Piwowarski W., ks. prof. dr
Wolnoœæ religijna a misyjnoœæ Koœcio³a w œwietle polskiej literatury
posoborowej z lat 1964-1983, KUL 1987. Promotor: Nagórny J., ks. dr
Perspektywy poszukiwania misyjnoœci Koœcio³a przez m³odzie¿ w Polsce
u progu trzeciego tysi¹clecia, PAT 2002. Promotor: Czermak K., ks. dr
Formacja intelektualna, dzia³alnoœæ dydaktyczno-naukowa i wydawnicza werbistów polskich (1919-1982), KUL 1984. Promotor:
Wojtyska H., ks. doc. dr hab.
Recepcja encykliki „Redemptoris missio” w Polsce, PAT 2001. Promotor: Czermak K., ks. dr
Dzia³alnoœæ misyjna bp. Miko³aja Szostaka, KUL brak in. Promotor:
Chodzid³o T., ks. prof. dr hab.
Misje zagraniczne w miesiêczniku „Oblat Niepokalanej”, UAM 1983.
Promotor: Kowalik J., ks. dr
Udzia³ Polaków w pos³udze trêdowatym, UKSW 1979. Promotor:
Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Troska o moralne ¿ycie rodziny w Konstytucjach i pos³udze Sióstr
Misjonarek Mi³oœci, UKSW 2000. Promotor: Mazur J., ks. dr
Podstawy prawne i organizacja dzia³alnoœci misyjnej wiernych œwieckich w Polsce po Soborze Watykañskim II, UKSW 2001. Promotor:
Wroceñski J., ks. prof. dr hab.
Koœcielne zbiory misyjno-etnograficzne w Polsce w latach 1918-1977,
KUL 1980. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab.
Oblaci polskiej prowincji w czasie II wojny œwiatowej (w œwietle wspomnieñ), UAM 1986
Œwiadomoœæ misyjna ludzi koresponduj¹cych z ksiê¿mi werbistami,
KUL 1992. Promotor: Piwowarski W., ks. prof. dr hab.
144
Wal J.,
Wieciech J.,
Wiœniewski S.,
Wiœniewski W.,
Wójcik J.,
Wróblewski J.,
Zapa³a T.,
Zyœk S.,
¯muda J.,
¯yliñski S.,
Misjolodzy polscy
Stowarzyszenia misyjne duchowieñstwa i œrodowisk uniwersyteckich
w Polsce, PAT 1973
Diecezjalne Dzie³o Misyjne w Koœciele tarnowskim, PAT 1989. Promotor: Sztafrowski E., ks. prof. dr hab.
Protektorat królów polskich nad misjami w Persji w XVII i XVIII w.,
UKSW 1993. Promotor: Kurek A., ks. doc. dr hab.
Polscy werbiœci pracuj¹cy na misjach w latach 1935-1985, KUL 1991.
Promotor: Weiss A., ks. doc. dr hab.
Wk³ad diecezji katowickiej w dzie³o misyjne Koœcio³a, PAT 1993. Promotor: Górski J., ks. dr
Regesty listów polskich misjonarzy ze Zgromadzenia S³owa Bo¿ego
w latach 1918-1939, KUL 1982. Promotor: Wojtyska H., ks. dr hab.
Liturgia w listach polskich misjonarzy - werbistów, KUL 1982. Promotor: Kopeæ J., ks. dr
¯ycie i dzia³alnoœæ o. Jana Chodzid³o SVD (1902-1951), KUL 1984.
Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab.
Akademickie Ko³o Misjologiczne przy Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w okresie miêdzywojennym 1927-1939, KUL 1975. Promotor: Chodzid³o T., ks. prof. dr hab.
Krzewienie idei misyjnej przez Misyjne Seminarium Duchowne Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie w okresie powojennym (1948-1981), KUL
1983. Promotor: Wojtyska H., ks. doc. dr hab.
9. Prace typowo religioznawcze
Adamski J.,
Pojêcie religii i magii w œwietle badañ terenowych Bronis³awa
Malinowskiego, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Agnieszczak K.,
Rytua³ i kultura materialna spo³eczeñstw tradycyjnych jako uobecnienie
mitu wed³ug Mircei Eliadego, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W.,
ks. prof. dr hab.
Antonik R.,
Buddyzm a chrzeœcijañstwo w polskiej literaturze XX w., KUL 1988
Banachomska W., Muzu³mañska koncepcja cz³owieka w perspektywie spotkania Koœcio³a
z Islamem, UKSW 1989. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Banacki K.,
Problematyka medytacji buddyjskiej Zen w œwietle polskojêzycznych
publikacji katolickich po Soborze Watykañskim II, PAT 1993
Berek M.,
Buddyjska koncepcja cierpienia, PAT 1995
Bernhard D.,
Cierpienie w Hinduizmie a sens cierpienia wed³ug „Salvifici Doloris”, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Bielec R.,
Elementy nauki o zbawieniu w jodze hinduistycznej, UO. Promotor:
Urban J., ks. dr hab.
Boguœ T.,
Idea zmartwychwstania w kulcie Ozyrysa, UO. Promotor: Urban J.,
ks. dr hab.
Borowski A.,
Modlitwa w islamie, UŒ 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Brzeœciñski M.,
Elementy doktrynalne i kultyczne religii wedyjskiej w œwietle wczesnych Ÿróde³, KUL 1982. Promotor: Zimoñ H., ks. dr
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Brzêcka A.,
Brzêk P.,
Budny A.,
Bujwid K.,
Bussold P.,
Byliñska M.,
Chludziñska S.,
Cio³ek B.,
Coghen A.,
Czub A.,
Dajczer T.,
Dewor G.,
Dobrowolski J.,
Donnerstag M.,
Duplicka M.,
Dziwoki S.,
F¹s L.,
Filipek R.,
Firlej W.,
Fórmanowski E.,
Furtak R.,
145
Biblijna interpretacja chrztu w Koœciele Baptystów, UO. Promotor:
Urban J., ks. dr hab.
Kulturotwórcze oddzia³ywanie buddyzmu tybetañskiego, UKSW 1987.
Promotor: Balwierz M., ks. dr
Pojêcie objawienia kosmicznego w posoborowej teologii polskiej, PAT
1990. Promotor: Górski J., ks. dr
Wierzenia religijne Majów w okresie klasycznym, tj. IV-X w. n.e.,
UKSW 1977. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Dialog chrzeœcijañstwa z hindusami w ujêciu o. Bede Griffithsa,
UKSW 1991. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Buddyjska medytacja autosoteryczna Zen w perspektywie spotkania
z Chrzeœcijañstwem, UKSW 1989. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Gody Baranka w Koœciele Zjednoczenia, UKSW 2003. Promotor:
Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Doktryna „Boskiej zasady” w Koœciele Zjednoczenia Sun Myung Muna,
UKSW 1996. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Dialog chrzeœcijañsko-¿ydowski w œwietle wybranych przemówieñ Jana
Paw³a II, UŒ 2003. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Miejsce i zadania ma³¿eñstwa i rodziny w religiach plemiennych w ujêciu Bronis³awa Malinowskiego, UKSW 1997. Promotor: Sakowicz E., dr
Inicjacje i ich wymiar kosmiczny u ludów Kalifornii, UKSW 1984,
(habilitacja)
Znaczenie religijne œwi¹t ¿ydowskich, ich charakterystyka historycznoobyczajowa oraz wspó³czesne obchody wœród wyznawców judaizmu zrzeszonych w Kongregacji Wyznania Moj¿eszowego w Katowicach, PAT
1991. Promotor: Górski J., ks. dr hab.
Moralnoœæ ¿ycia ma³¿eñskiego i rodzinnego u mieszkañców wysp Triobrianda na podstawie badañ Bronis³awa Malinowskiego, KUL 1979.
Promotor: Witek S., ks. prof. dr hab.
Obecnoœæ islamu w Polsce w latach 1945-1992, PAT 1992. Promotor: Górski J., ks. dr
Elementy magii w autopsychoterapii na przyk³adzie wybranych technik, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Koreañski Buddyzm Zen w Polsce, PAT 1992. Promotor: Górski J.,
ks. dr hab.
Obraz przestrzenny œwiata u Jukateków w okresie póŸnoklasycznym
(VII-X w. po Chr.), UKSW 1994. Promotor: Dajczer T., ks. dr hab.
Specyfika szyizmu na przyk³adzie Islamskiej Republiki Iranu, UKSW
1999. Promotor: Sakowicz E., dr
Ruch New Age wyzwaniem dla wspó³czesnego Koœcio³a, PAT 1992.
Promotor: Górski J., ks. dr
Problematyka cierpienia i metod prowadz¹cych do osi¹gniêcia wyzwolenia w hinduizmie, PAT 1992. Promotor: Górski J., ks. dr
Powstanie, rozwój i dzia³alnoœæ Koœcio³a Jezusa Chrystusa Œwiêtych
w Dniach Ostatnich, UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
146
Gawêcka A.,
Misjolodzy polscy
Kosmiczny wymiar religii Azteków, UKSW 1994. Promotor: Dajczer T.,
ks. doc. dr hab.
G¹ska H.,
Medytacja w indyjskiej Jodze Królewskiej, KUL 1988. Promotor:
Zimoñ H., ks. doc. dr hab.
Gembarowska K., Asceza buddyzmu zen w dialogu z chrzeœcijañstwem w oparciu
o Tomasza á Kempis „O naœladowaniu Chrystusa”, UKSW 1992. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Gil A.,
Relacja wiary i zbawienia w islamie sunnickim, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
G³¹b B.,
Misteria kosmiczne w krajach staro¿ytnego Bliskiego Wschodu, UKSW
1996. Promotor: Sakowicz E., dr
Golla G.,
Adaptacyjno-moralne trudnoœci misjonarzy protestanckich w œwietle
wspó³czesnej literatury misjologicznej, KUL 1991. Promotor:
Mojek S., ks. dr
Grabiec A.,
Wykorzystanie chrystologii Teilharda de Chardin przez New Age, PAT
1996. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab.
Grzegorczyk M., Zagadnienie cierpienia w buddyzmie a chrzeœcijañski stosunek do cierpienia wed³ug „Salvifici doloris”, UKSW 1990. Promotor: Dajczer T.,
ks. doc. dr hab.
Grzybowski G.,
Doktryna satanizmu filozoficznego na podstawie „Biblii Szatana”
A.S.La Vey'a, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Heyka K.,
Pielgrzymka jako migracja religijna na przyk³adzie islamu, UKSW
2002. Promotor: Sakowicz E., dr
Howadek Z.,
Wartoœci duchowe medytacji buddyjskiej w spotkaniu z duchowymi
wartoœciami chrzeœcijañstwa w oparciu o pracê Hansa Waldenfelsa:
„Medytacja na Wschodzie i Zachodzie”, UAM 1990. Promotor:
Wêc³awski T, ks. doc. dr hab.
Husak W.,
Hezychazm a droga Bhakti, UKSW 1999. Promotor: Sakowicz E., dr
Ignarski A.,
PowszechnoϾ zbawienia w Chrystusie a religie, PAT 1991. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Jab³uszewska A. M., Symbolika teistyczna i kosmiczna kultur plemiennych w ujêciu Josepha
Goetza, UKSW 1993. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Jacyszyn E.,
Pierwiastki chrzeœcijañskie w religii mahometañskiej w œwietle encykliki papie¿a Jana Paw³a II „Redemptor hominis”, PFT 1981. Promotor: Krucina J., ks. prof. dr hab.
Jagodziñski J.,
Moralnoœæ ¿ycia p³ciowego w kulturze dawnych Jakutów, KUL 1981.
Promotor: Witek S., ks. prof. dr hab.
Jakubczyk A.,
Doktryna i kult w szintoizmie, KUL 2004. Promotor: Kupisiñski Z.,
ks. dr
Jêdrzejczyk Z.,
Rodzina jako podmiot nowej ewangelizacji. Analiza drogi neokatechumenalnej, UKSW 1993. Promotor: Kurek A., ks. doc. dr hab.
Ka³u¿a C.,
Idea œwiêtej wojny w Islamie jako zagro¿enie dla cywilizacji zachodniej, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Kamiñska H.,
Mistyka Tukarama w perspektywie dialogu Koœcio³a z hinduizmem,
UKSW 1986. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Kania W.,
147
Nowa Ewangelizacja zadaniem Koœcio³a, PAT 1991. Promotor: Górski J.,
ks. dr hab.
Karaœ H.,
Kosmiczna symbolika tantryzmu, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T.,
ks. doc. dr hab.
Karp H.,
Organizacyjne formy wspó³czesnego ezoteryzmu w Polsce (1980-2000),
UKSW 2002. Promotor: Kowalak W., (praca doktorska)
Kiwak J.,
Mi³oœæ mi³osierna Boga jako orêdzie dla wspó³czesnego cz³owieka,
PAT 1998. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Klimaszewska J., Spo³eczna pozycja kobiety w dawnym islamie, UAM 1999. Promotor:
Kloska A., ks. dr
Klimek A.,
Jehowa i Jezus Chrystus w nauce œwiadków Jehowy, UO. Promotor:
Urban J., ks. dr hab.
Klukowski M. J., Geneza i istota fundamentalizmu islamskiego, UKSW 2004. Promotor: Sakowicz E., prof. dr hab.
Konarski J.,
Problem dialogu chrzeœcijañstwa z hinduizmem w polskiej literaturze
religijnej po Soborze Watykañskim II, PAT 1992
Kondratowska E., Techniki psychomanipulacyjne w nowych ruchach parareligijnych,
UKSW 2003. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Konieczny R.,
Soterologia, buddyzm, hinayany i mahajany, KUL 1981. Promotor:
Zimoñ H., ks. dr
Kownacki P.,
Owoce charyzmatyczne chrztu Duchem Œwiêtym w klasycznym koœciele
zielonoœwi¹tkowym, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Kruczek L.A.,
Organizacja, doktryna i kult religii Baha’i, UWM 2001. Promotor:
Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Kruczyñski A.,
Œwi¹tynia Borobudur na Jawie i jej symbolika religijna, KUL 1982.
Promotor: Zimoñ H., ks. dr hab.
Krystecka M. J., Synkretyzm religijny ruchu New Age, UKSW 1992. Promotor:
Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Kumor R.,
Rozumienie œwiêtej wojny w islamie w polskiej literaturze religiologicznej, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Kusy K.,
Kosmiczny wymiar religii w Rygwedzie, UKSW 1982. Promotor:
Dajczer T., ks. dr
Kwapiszewski J., Problemy ma³¿eñsko-rodzinne w Islamie, UAM 1977. Promotor:
Musia³ S., ks. dr
Ledwoñ M.,
Koncepcja filozofii religii w pismach Maurice Blondela, PAT 1997.
Promotor: Gruszka F., ks. dr
Leœkiewicz L.,
„Salezjañska Pielgrzymka Ewangelizacyjna” jako forma nowej ewangelizacji w misji powszechnej Koœcio³a, UKSW 2000. Promotor:
Kowalak W., ks. prof. dr hab.
£ê¿ny R.,
Weryfikacja stereotypowej wizji nowych ruchów religijnych, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Macewicz J.,
Postawy dialogu z islamem, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Maækowski W.,
Znaczenie obrzêdów szamañskich, ich ocena w œwietle nauki Koœcio³a, PAT 1993. Promotor: Górski J., ks. dr
148
Maik B.,
Misjolodzy polscy
Œiwaicka religia bhakti w perspektywie dialogu z chrzeœcijañstwem,
UKSW 1997. Promotor: Sakowicz E., dr
Malinowski K.,
Transformacja œwiadomoœci w New Age, UO. Promotor: Urban J.,
ks. dr hab.
Marat W.,
Prana w ujêciu teoretycznym i praktycznym na podstawie wybranych
tekstów œruti i traktatów jogi, UKSW 1993. Promotor: Dajczer T.,
ks. doc. dr hab.
Marcinkowska M., Natura Boga Allaha w Koranie, UWM 2003. Promotor: Pawlik J.,
ks. dr
Markowski R.,
Pojêcie sunnickiej spo³ecznoœci muzu³mañskiej /umma/ w ujêciu porównawczym ze wspó³czesn¹ katolick¹ koncepcj¹ Koœcio³a, UKSW
1991. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Melnyk S.,
Obraz masonerii w œwietle wybranej literatury polskojêzycznej. Kwestia
zagro¿eñ dla Koœcio³a Katolickiego, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Michalak Ag.,
Reiki – system uzdrawiania uniwersaln¹ energi¹, UKSW 2004. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Mieloszyk M.,
Religijny wymiar szamanizmu, UKSW 1993. Promotor: Dajczer T.,
ks. doc. dr hab.
Mierzejewska A., Dialog chrzeœcijañsko-buddyjski w ujêciu Hansa Waldenfelsa SJ,
UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr
Miœkowiec A.,
Kosmiczny wymiar religii Inków, UKSW 1991. Promotor: Dajczer T.,
ks. doc. dr hab.
Molenda A.,
Peru prekolumbijskie i chrzeœcijañskie w XV i XVI w., PAT 1995.
Nawrat J.,
Koœció³ Katolicki a dzia³alnoœæ organizacji Œwiadków Jehowy, PAT
1992. Promotor: Górski J., ks. dr
Nowak P.A.,
Wielka Bogini-Matka w taktyzmie, UKSW 1998. Promotor:
Sakowicz E., dr
Nowicki A.,
Wp³yw Bhagawadgity na ascetyczn¹ postawê Mahatmy Gandhiego
w jego drodze ku spotkaniu z Prawd¹ Absolutn¹, PAT 1986. Promotor: Balwierz M., ks. dr
Okroy G.,
Przemiana postaw moralnych pod wp³ywem procesów migracyjnych,
UKSW 1979. Promotor: Ozdowski J., ks. doc. dr hab., (praca doktorska)
Olech P.,
Pochodzenie i rozwój religii w pracach ks. Józefa Kruszyñskiego, KUL
1980. Promotor: Zimoñ H., ks. dr
Ostaszewska A.,
Nauka Bhagavadgity o wybawieniu w œwietle soteriologii chrzeœcijañskiej, UKSW 1987. Promotor: Kowalak W., ks. doc. dr hab.
Osuch I.,
Pozycja kobiety w hinduizmie, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T.,
ks. doc. dr hab.
Palion A.,
Realizacja zaleceñ synodu diecezji katowickiej odnoœnie duszpasterstwa ekumenicznego, UŒ 2004. Promotor: Górski J., ks. prof. dr hab.
Patrys K.,
Wizja Boga w doktrynie Zwi¹zku Wyznania Œwiadków Jehowy, UO.
Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Pawlik J.,
Buddyzm w Chinach w pierwszych wiekach po Chrystusie, KUL 1978.
Promotor: Zimoñ H., ks. dr
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Pawlik Jerzy,
Pelc M.,
Pianka J.,
Piwnicki M.,
Piwowarczyk S.,
Potocki A.,
Proksza D.,
Pruski S.,
Psurek W.,
Raczkowska B.,
Ratajewski W.,
Rek B.,
Robak J.,
Rosa M.,
Ros³on R.,
Ruchlewicz G.,
Rusek G.,
Rydel W.,
Rzepniewska-A.,
Sa³uda E. M.,
Sêd³ak R.,
Sierotowicz S.,
149
Koœció³ wobec zagro¿enia ekologicznego, UO. Promotor: Urban J.,
ks. dr hab.
Zasiêg Buddyjskiej ¿yczliwoœci i wspó³czucia wobec cz³owieka cierpi¹cego: konfrontacja z chrzeœcijañsk¹ cnot¹ mi³oœci, PAT 1992. Promotor: Górski J., ks. dr
Treœci maryjno-mariologiczne w Koranie, UKSW 1990. Kowalak W.,
ks. doc. dr hab.
Eschatologia muzu³mañska wed³ug Koranu, UWM 2004. Promotor:
Pawlik J., ks. dr
Medytacja w buddyzmie zen, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Jêzykowe i pozajêzykowe kody wolnomurarskie, UO. Promotor: Urban
J., ks. dr hab.
Buddyzm w Chinach w V wieku po Chrystusie, KUL 1993. Promotor:
Zimoñ H., ks. prof. dr hab.
Zwi¹zane ze œmierci¹ wierzenia i zwyczaje o charakterze ludowym, wystêpuj¹ce na Œl¹sku Górniczym, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Cel ¿ycia ludzkiego w œwietle Biblii i Koranu: praca porównawcza,
PAT 1997. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab.
Pozycja kobiety w buddyzmie pierwotnym a wspó³czesne próby emancypacji, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Chrystologia w interpretacji Koranu, PFT 1995. Promotor:
Lewandowski J., ks. doc. dr hab.
Pozycja kobiety w islamie, UKSW 1988. Promotor: Dajczer T., ks. doc.
dr hab.
Nieœmiertelnoœæ jako problem soteriologiczny w Taoizmie, UKSW
1987. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Joga - Ÿród³o mo¿liwoœci oraz zagro¿eñ na drodze wzrostu ku dojrza³ej modlitwie i medytacji chrzescijañskiej, UO. Promotor: Urban J.,
ks. dr hab.
Eschatologia wed³ug Koranu i tradycji muzu³mañskiej, UKSW 2001.
Promotor: Sakowicz E., dr
Paralelizm makro-mikrokosmiczny w ujêciu Mircea Eliade, UKSW
1978. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Buddyjska idea Bodhisatty jako p³aszczyzna dialogu chrzeœcijañskobuddyjskiego, PAT 1991. Promotor: Górski J., ks. dr hab.
Problematyka moralna w „Dialogach konfucjañskich”, KUL 1987.
Promotor: Zimoñ H., ks. doc. dr hab.
Pos³uga mi³oœci wobec tradycyjnych sposobów lecznictwa, UKSW
2000. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Buddyjska a chrzeœcijañska koncepcja cudu w polskiej literaturze
posoborowej, UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr
Moralnoœæ satanistyczna w ujêciu Biblii Szatana A.S. La Vey'a, UO.
Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Mity kosmogoniczno-teogoniczne i nezogoniczne w Kojikach, UKSW
1978. Promotor: Kowalak W., ks. dr
150
Siewiora J.,
Misjolodzy polscy
Orêdzie o zbawieniu w Jezusie Chrystusie w dialogu z buddyzmem
i hinduizmem, PAT 1992. Promotor: Kmiecik A., ks. dr
Skar¿yñska B. M., Rola mistrza w buddyzmie „zen” tradycji „rinzai”, UKSW 1997. Promotor: Sakowicz E., dr
Skorupki A.,
Chrzeœcijañstwo a judaizm w nauczaniu Jana Paw³a II (1979-1992),
UAM 1994. Promotor: Wojtczak A., ks. dr
Sobstel S.,
Ostateczne przeznaczenie cz³owieka w ruchu Hare Kryszna na podstawie Bhagawad-gity tak¹ jaka jest, UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Sojka M.,
Wk³ad Koœcio³a w Polsce w dialog chrzeœcijañstwa z judaizmem po Soborze Watykañskim II, PAT 1996. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab.
Stañczak J.,
Pi¹ty filar islamu - pielgrzymka do Mekki, UO. Promotor: Urban J.,
ks. dr hab.
Stêpniak D.,
Kosmiczny wymiar religii Majów, UKSW 1994. Promotor: Dajczer
T., ks. doc. dr hab.
Syndoman S.,
Œiwaizm na tle eliadowskiej koncepcji „Coincidentia oppositorum”,
UKSW 1997. Promotor: Sakowicz E., dr
Syska A.,
Treœci religijne „Opowieœci Chasydów” M. Bubera i „Z m¹droœci
Chasydów” D. D. Lifftschitza, UKSW 2002. Promotor: Kowalak W.,
ks. prof. dr hab.
Szarek M.,
Koœció³ Zjednoczeniowy Sun Myung Moona jako przyk³ad destrukcyjnego kultu, UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr
Szeja S.,
Wspólnota ma³¿eñsko-rodzinna w konfucjanizmie, UAM 1978.
Promotor: Musia³ S., ks. dr
Szewc B.,
Stolica Apostolska wobec wydarzeñ w Ziemi Œwiêtej, UKSW 2002.
Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Sznejkowska A.
Psychomanipulacje w nowych ruchach religijnych, UKSW 2001.
Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Szumilas P.,
Teorie magii u Georgea Frezera, Bronis³awa Malinowskiego
i Wilhelma Schmidta, UKSW 1990. Promotor: Górski J., ks. dr
Szuppe P.,
Nazistowski mistycyzm w œwietle polskojêzycznej literatury przedmiotu, UKSW 2000. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Œlaski K.,
Karate jako sztuka walki w aspekcie religijnym, UKSW 2000. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Œwiderska U.,
Symbolika kosmiczna w szamanizmie, UKSW 1988. Promotor:
Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Tomaszewski M., Idea reinkarnacji w œwietle chrzeœcijañskiej nauki o zmartwychwstaniu, UKSW 2000. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Tyburski P.,
Œwiêta pielgrzymie we wspó³czesnym judaizmie, UO. Promotor:
Urban J., ks. dr hab.
Urbañska A.,
Kosmiczny wymiar hinduizmu wed³ug Rabindhranata Tagore, UKSW
2002. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Wajda R.,
Madytacja w Japoñskim Buddyzmie Zen, KUL 1985. Promotor:
Zimoñ H., ks. dr hab.
Walkowiak D.,
Symbolika kosmiczna w kabale, UKSW 1987. Promotor: Dajczer T.,
ks. doc. dr hab.
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Wardal S.,
W¹s A.,
Weso³owski Z.,
Wêglarz M.,
Wilczek A.,
Winiarska A.,
Wojtek K.,
Wolanin A.,
Wolszczak R.,
Wójcik T.,
Wryk E.,
Zahraj W.,
Zieliñski A.,
Zimiñska U.,
Zygar M.,
¯uk L.,
151
Przepisy moralne ludów plemiennych w œwietle badañ terenowych
Bronis³awa Malinowskiego, UKSW 1996. Promotor: Sakowicz E., dr
Bracia Muzu³manie w Jordanii. Doktryna i organizacja bractwa na
prze³omie XX i XXI wieku, KUL 2003. Promotor: Zimoñ H., ks. prof.
dr hab., (praca doktorska)
Soterologia buddyjskiej szko³y madhjamika na podstawie „Traktatu
Œrodkowego” agard¿uny w wersji chiñskiej, KUL 1986. Promotor:
Zimoñ H., ks. doc. dr hab.
Teoria i praktyka Wicci - „Religii kobiet”, UO. Promotor: Urban J.,
ks. dr hab.
Problem wró¿biarstwa w œwietle Katechizmu Koœcio³a Katolickiego,
UO. Promotor: Urban J., ks. dr hab.
Szaman i jego rola w ujêciu Mircea Eliadego, UKSW 2002. Promotor: Sakowicz E., dr
Ma³¿eñstwo i rodzina w buddyzmie, UAM 1981. Promotor: Musia³ S.,
ks. dr
Rites, Ritual Symbols and their interpretation in the writings of Victor
W. Turner. A phenomenological-theological study, Gregorianum 1978,
(praca doktorska)
Bronis³awa Malinowskiego koncepcja mitu w œwietle fenomenologii
religii Mircea Eliadego, UKSW 1993. Promotor: Dajczer T., ks. doc.
dr hab.
Pojêcie zbawienia w piêciu wielkich religiach œwiata (praca porównawcza), PAT 1998. Promotor: Górski J., ks. doc. dr hab.
Instytucja guru w myœli hinduistycznej a koncepcja kierownika duchowego w Koœciele katolickim czasów nowo¿ytnych, UKSW 1991. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Ekumeniczny wymiar pielgrzymek papie¿a Jana Paw³a II do ojczyzny,
PAT 1995. Promotor: Górski J., ks. dr
Buddyjska œcie¿ka wyzwolenia: od cierpienia do nirwany, UAM 1992.
Promotor: Grzechowiak S., ks. dr
Dialog Koœcio³a z judaizmem od Soboru Watykañskiego II, UKSW
1987. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Kult przodków w Szintoizmie, UWM 2005. Promotor: Pawlik J., ks. dr
Interpretacja pierwszej sury Koranu przez Imama Mahdiego Ahmada
w ocenie teologii katolickiej, PFT 1987. Promotor: Rogowski R. E.,
ks. doc. dr hab.
10. Pozosta³e
Barszcz A.,
Chmist D.,
Dynamika misyjna kapucynów wed³ug aktualnych konstytucji zakonu, PAT 1992
Arcybiskupa Dom Heldera Camary program emancypacji ubogich,
PFT 1994. Promotor: M³otek A., ks. prof. dr hab.
152
Czerska B.,
Dudek E.,
Feofanov M.,
Furman M.,
Go³êbiowski P.,
Kaniewski K.,
Klimosz F.,
Kluj W.,
Kosmacki T.,
Kulas A.,
Kulawiak E.,
Kurek A.,
£apiñski J.,
Mêcner A.,
Miciu³a J.,
Mrzyg³ód E.,
Nowiñska A.,
Opi³owska B.,
Pietryga J.,
Misjolodzy polscy
Katechetyczne aspekty metody misyjnej dzie³a Krwi Chrystusa w Polsce,
UKSW 1999. Promotor: Murawski R., ks. prof. dr hab.
Ksi¹dz Arnold Janssen za³o¿yciel zgromadzeñ misyjnych 1837-1907,
PFT 1999. Promotor: Swastek J., ks. prof. dr hab.
Powstanie i dzia³alnoœæ administracyjno-prawna Misyjnego Towarzystwa œw. Andrzeja Aposto³a, UKSW 2004. Promotor: £apiñski J., ks. dr
Kszta³towanie postaw modlitwy wed³ug Matki Teresy z Kalkuty, UKSW
2001. Promotor: Janeczek A., ks. dr
Tatarzy polscy i ich obrzêdy na przelomie XIX i XX wieku, UKSW
2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Teatr „Nasza Reduta” jako instytucja spo³eczno-kulturalna Polonii,
UKSW 1977. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Katecheza istotnym elementem wspó³czesnej ewangelizacji, UKSW
1981. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Pozaeuropejskie pole pracy misyjnej Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów
MN w XIX w., UAM 1991. Promotor: Latusek P., ks. dr
Teologiczno-liturgiczna analiza tekstów formularza mszalnego mszy
ku czci b³. Arnolda Janssena – za³o¿yciela SVD, KUL 1991. Promotor: Napiórkowski C., ks. prof. dr hab.
Misyjny wymiar Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego w pismach
œwiêtego Wincentego Pallottiego, UKSW 1994. Promotor: Balter L.,
ks. prof. dr hab.
Dzia³alnoœæ misyjna œw. Brunona z Kwerfurtu, KUL. Promotor:
Chodzid³o T., ks. prof. dr hab.
Idea misyjna w pismach reformatorów oraz teologów okresu ortodoksji
reformacyjnej, UKSW 1975. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
(praca doktorska)
Pos³annictwo misyjne Zgromadzenia Misjonarzy Œwiêtej Rodziny w œwietle nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego i w³asnego prawodawstwa
zakonnego, UKSW 1988. Promotor: Ka³owski J., ks. doc. dr hab.
Udzia³ Zgromadzenia Ma³ych Sióstr Misjonarek Mi³osierdzia w dziele misyjnym Koœcio³a, UKSW 2001. Promotor: Kowalak W., ks. prof. dr hab.
Udzia³ polskich Sióstr Franciszkanek Misjonarek Maryi w dziele misyjnym Koœcio³a na tle rozwoju i zaanga¿owania misjonarskiego ca³ego
zgromadzenia, UKSW 1974. Promotor: Zap³ata F., ks. doc. dr hab.
Dialog ewangelizacyjny w ¿yciu i myœli Karola de Foucauld, UKSW
1986. Promotor: Dajczer T., ks. doc. dr hab.
Idea misyjna w kolejnych konstytucjach i regu³ach Zgromadzenia
Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej, UKSW 1992. Promotor:
Kurek A., ks. dr hab.
Elementy misyjne w duchowoœci Zgromadzenia Sióstr œw. Micha³a
Archanio³a, UKSW 1996. Promotor: Balter L., ks. prof. dr hab.
Idea pielgrzymki zaufania przez ziemiê: opracowanie na podstawie
publikacji i listów z Taize, UŒ 1995. Promotor: Górski J., ks. dr
Prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej
Radzik J.,
Sajecka M. R.,
Wastag E.,
Wojcieszko J.,
Zdziebko K.,
153
Udzia³ zgromadzenia Sióstr od Anio³ów w dziele misyjnym Koœcio³a,
UKSW 1987. Promotor: Kurek A., ks. dr
Dzia³alnoœæ katechetyczna i misyjna Apostolskiego Zgromadzenia
Sióstr Imienia Jezus, PWTW 1993. Promotor: Majcher E., ks. dr
Dzia³alnoœæ misyjna Zgromadzenia Najœwiêtszych Serc Jezusa i Maryi
oraz Wieczystej Adoracji Najœwiêtszego Sakramentu w latach 18271927, PFT 1991. Promotor: Swastek J., ks. prof. dr hab.
Duchowoœæ b³ogos³awionego Andrzeja Ligudy SVD (1942) w œwietle
jego pism, KUL 2000. Promotor: Misiurek J., ks. prof. dr hab.
Koncepcja ewangelizacji i katechezy w pismach œwiêtego Eugeniusza
de Mazenoda - za³o¿yciela Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi
Niepokalanej, UKSW 1998. Promotor: Kubik W., ks. prof. dr hab.,
(praca doktorska)
Charakterystyka wybranych
prac naukowych
Bajowski Janusz – Espiritualidad franciscana del cariño en la labor misionera del Colegio Misionero de Propaganda Fide de Tarata (Franciszkañska duchowoœæ braterskiej
czu³oœci w pracy ewangelizacyjnej Misyjnego Kolegium Kongregacji Rozkrzewiania Wiary
w Taracie), Katolicki Uniwersytet w Boliwii 1997
W swym studium misjologicznym Autor eksponuje elementy pozytywne, obecne w misyjnej duchowoœci franciszkanów, jakie mo¿na zauwa¿yæ w realizowanych przez nich misjach na kontynencie po³udniowoamerykañskim, zwanym Nowym Œwiatem. Charakterystyk¹ partykularn¹ wspomnianej duchowoœci, która zostanie potraktowana jako element istotny franciszkañskich postaw misyjnych, jest cecha braterskiej za¿y³oœci, wyró¿niaj¹ca
duchowych synów œw. Franciszka w ich relacjach z ludnoœci¹ tubylcz¹, zamieszkuj¹c¹ nowo
odkryte ziemie na zachodniej drodze do Indii. Aby jednak lepiej zrozumieæ tê znamienn¹,
a zarazem wymown¹ postawê franciszkañsk¹, obserwowan¹ w dzia³alnoœci misyjnej poœród ludnoœci pogañskiej, potrzebne jest szerokie spojrzenie na Ÿród³o, sk¹d ona wyp³ywa,
na rzeczywistoœæ epoki, w której rodzi siê do istnienia franciszkañski Zakon. W niej bowiem myœl i istota, w³aœciwe tej duchowoœci, osi¹gnê³y swoj¹ kulminacjê w osobie Franciszka
oraz jego towarzyszy. Temat rozprawy przedstawiony zosta³ w piêciu rozdzia³ach: pierwszy
ukazuje nowoœæ misyjnego podejœcia, w³aœciw¹ duchowoœci œw. Franciszka, drugi przybli¿a
nas do zagadnieñ pierwszej ewangelizacji w Nowym Œwiecie, trzeci dotyczy ewangelizacji
realizowanej przez Misyjne Kolegium w Taracie, czwarty przedstawia trzy wybitniejsze
postaci spoœród franciszkañskich misjonarzy pracuj¹cych w boliwijskich misjach Kongregacji Rozkrzewiania Wiary, pi¹ty w koñcu ukazuje bratersk¹ serdecznoœæ w ewangelizacyjnej pos³udze tubylczym mieszkañcom.
Bajowski Janusz – Boliwijska misja krakowskiej prowincji franciszkanów. Ocena metody
misyjnej w œwietle piêciowiekowej tradycji ewangelizacyjnej Zakonu, PAT 1998, s. 249. Praca
doktorska napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Jana Górskiego
Rozprawa ta dotyczy pracy krakowskiej prowincji franciszkanów na misjach w Boliwii i oceny jej poczynañ ewangelizacyjnych w œwietle misyjnej duchowoœci Zakonu, zaszczepionej i stopniowo wcielanej w konkretne realia ¿ycia ludnoœci tubylczej, na przestrzeni piêciusetletniej obecnoœci braci œw. Franciszka z Asy¿u w Ameryce £aciñskiej. Autor przez piêæ lat przebywa³ na terytorium boliwijskim jako misjonarz. W swej pracy misyjnej
156
Misjolodzy polscy
i w czasie podjêtych tam studiów zetkn¹³ siê z szeregiem problemów nurtuj¹cych pracê ewangelizacyjn¹. Sta³o siê to motywem do podjêcia g³êbszego studium misjologicznego, zmierzaj¹cego do odkrycia istotnych elementów misyjnej duchowoœci franciszkanów, które w czasach wspó³czesnych powinny ponownie zostaæ przez nich podjête dla dobra ludnoœci rodzimej. Rozprawa bazuje na Ÿród³ach archiwalnych i licznych opracowaniach zagadnieñ
historycznych, misyjnych i z zakresu duchowoœci franciszkañskiej. Temat pracy przedstawiony zosta³ w czterech rozdzia³ach: pierwszy zawiera historyczny rys obecnoœci franciszkanów w Boliwii; drugi porusza zagadnienia zwi¹zane z duchem misyjnym i metodami
ewangelizacji; trzeci powstanie i terytorialno-personalny rozwój misji franciszkanów z Krakowa oraz problemy, z którymi siê stykaj¹; czwarty poddaje krytycznej ocenie dzie³o przez
nich realizowane w œwietle piêciowiekowej tradycji misyjnej Zakonu i wspó³czesnego Magisterium Koœcio³a.
Bednarz Julian – Recepcja idei misyjnej Soboru Watykañskiego II w uchwa³ach synodów Koœcio³a w Polsce (1966 -1980), ATK 1980, s. 171. Praca magisterska napisana na
Wydziale Teologicznym ATK pod kierunkiem ks. doc. dr. hab. Feliksa Zap³aty
Praca sk³ada siê z czterech rozdzia³ów: Nauka Soboru Watykañskiego II o misyjnym
charakterze Koœcio³a, Odnowa misyjna Koœcio³ów partykularnych, Synody pastoralne w Polsce w okresie posoborowym, Stan i zakres œwiadomoœci misyjnej Koœcio³a w Polsce w œwietle uchwa³ synodalnych. Chocia¿ od Soboru up³ynê³o ju¿ wiele lat, jego bogate uchwa³y
wci¹¿ czekaj¹ na pe³ne poznanie i realizacjê. Dotyczy to zw³aszcza dzia³alnoœci misyjnej.
Praca analizuje uchwa³y synodów przeprowadzonych w Polsce w latach 1966-1980 pod
k¹tem idei misyjnej Soboru Watykañskiego II. Przedmiotem pracy jest dzia³alnoœæ synodalna Koœcio³a w Polsce na tle œwiatowego ruchu synodalnego w okresie posoborowym i kierunków realizacji odnowy misyjnej zapocz¹tkowanej przez Sobór. Szczególny akcent zosta³ po³o¿ony na ukazanie roli synodu w dziele odnowy zaanga¿owania Koœcio³ów partykularnych w dzia³alnoœæ misyjn¹ Koœcio³a. Natomiast celem, który stawia sobie Autor pracy,
jest systematyczne przeanalizowanie uchwa³ wszystkich synodów w œwietle zawartej w dokumentach Soboru idei misyjnej. Praca ukazuje, w jakim stopniu idea misyjna Soboru Watykañskiego II przeniknê³a do uchwa³ synodów przeprowadzonych w Polsce w latach 19661980. Uchwa³y Soboru Watykañskiego II da³y wskazania, jaki kierunek trzeba nadaæ odnowie Koœcio³a, aby uczyniæ go bardziej zdatnym do g³oszenia Ewangelii wspó³czesnym
ludziom. Posoborowe synody Koœcio³a w Polsce zawar³y w swoich dokumentach wiêkszoœæ
zaleceñ Soboru co do wspó³odpowiedzialnoœci za dzie³a misyjne wszystkich wspólnot i cz³onków Ludu Bo¿ego. Dziêki temu otworzy³y przed Koœcio³em w Polsce mo¿liwoœæ pe³nego
wzrostu ³aski odnowy.
Bralewska El¿bieta – Misyjne zaanga¿owanie katolików œwieckich, ATK 1995, s. 71.
Praca magisterska napisana na Wydziale Teologicznym ATK pod kierunkiem ks. doc.
dr. hab. Antoniego Kurka
Idea misjonarza œwieckiego nie jest w Koœciele nowoœci¹. Od pocz¹tku chrzeœcijañstwa obecni byli œwieccy mê¿czyŸni i kobiety, którzy g³osili Dobr¹ Nowinê (por. Rz 16, 124). Z biegiem czasu pomniejszono znaczenie roli œwieckich w Koœciele, a w tym i dzia³alnoœci misyjnej. Mo¿na by³o mówiæ o tak zwanej klerykalizacji Koœcio³a. O apostolskim
zaanga¿owaniu œwieckich zaczêto szerzej mówiæ dopiero w ostatnim stuleciu. Wa¿n¹ rolê
Charakterystyka wybranych prac naukowych
157
odegra³a encyklika Piusa XII Fidei donum z roku 1957. Nauczanie o œwieckich zadziwiaj¹co aktualne lub wrêcz profetyczne ukaza³o siê po 20 latach od zakoñczenia Soboru. Nauczanie to mo¿e oœwietliæ i ukierunkowaæ odpowiedzi, jakich dzisiaj domagaj¹ siê nowe
problemy (ChL 2). Nied³ugo minie 30 lat od zakoñczenia Soboru Watykañskiego II. Jego
nauka, choæ bardzo bogata w treœæ, nie do koñca zosta³a doceniona i zrealizowana. Nale¿y
j¹ przypomnieæ, ci¹gle rozpatrywaæ na nowo i wcielaæ w ¿ycie.
Bystra Anna – Zagadnienie misji w katechezie, Gniezno 1996, s. 27. Praca dyplomowa
napisana w Archidiecezjalnym Kolegium Teologicznym pod kierunkiem ks. dr. Józefa
Nowaczyka
Zadaniem pracy jest przybli¿enie zagadnienia misji w katechezie. Praca sk³ada siê
z trzech rozdzia³ów. W pierwszym Autorka przedstawi³a misyjny wymiar Koœcio³a w kontekœcie dzie³a misyjnego, ewangelizacji i odpowiedzialnoœci za misje. Drugi rozdzia³ zawiera omówienie katechezy jako formy g³oszenia Ewangelii, jej sposoby i œrodki. Rozdzia³
trzeci prezentuje katechezê misyjn¹, omawia jej treœæ i sposób przedstawiania tematyki misyjnej w katechezie.
Che³miniak Marzanna – Specyfika zaanga¿owania misyjnego katolików œwieckich, ATK
1991, s. 69. Praca magisterska napisana na Wydziale Teologicznym ATK pod kierunkiem ks. doc. dr. hab. Antoniego Kurka
Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów. W pierwszym omówione zosta³y teologiczne podstawy apostolskiego zaanga¿owania katolików œwieckich, ich specyficznego miejsca w ogólnie pojêtym pos³annictwie zbawczym Koœcio³a. Rozdzia³ drugi ukazuje ró¿nice miêdzy powo³aniem misyjnym a misjonarskim, miêdzy wspó³prac¹ misyjn¹ a bezpoœrednim udzia³em
w misjach. Przedstawiony jest specyficzny udzia³ katolików œwieckich w tym dziele. Wreszcie rozdzia³ trzeci omawia ró¿ne formy zaanga¿owania misjonarskiego katolików œwieckich,
zgodne z ogólnie pojêt¹ specyfik¹ laikatu katolickiego w wype³nianiu misji Koœcio³a. Autorka przedstawi³a definicjê misjonarza œwieckiego zgodn¹ z dekretami soborowymi oraz nowym Kodeksem Prawa Kanonicznego; omówi³a tak¿e konkretne rozwi¹zania formacji misjonarskiej katolików œwieckich. Ponadto uœwiadami³a, ¿e ka¿dy katolik powinien realizowaæ to,
do czego czuje siê bezpoœrednio powo³any. Je¿eli pragnie byæ misjonarzem œwieckim, ma do
tego pe³ne prawo, pod warunkiem jednak, ¿e zostanie odpowiednio przygotowany i pos³any
Koœció³. Dziêki misyjnemu zaanga¿owaniu katolików œwieckich Koœció³ uniknie niebezpieczeñstwa klerykalizacji i instytucjonalizmu, a wiêc zachowa wymiar charyzmatyczny. Obecnoœæ œwieckich na misjach mo¿e uczyniæ je samowystarczalnymi oraz przyczyniæ siê do zdrowego podzia³u obowi¹zków miêdzy misjonarzami duchownymi i œwieckimi, tak by œwieccy
nie zastêpowali duchownych, a duchowni œwieckich.
Chilmon Andrzej – Ewolucja pojêcia misyjnego wymiaru Koœcio³a w dziesiêcioleciu posoborowym (1965 – 1975), ATK 1983, s. 98. Praca magisterska napisana na kierunku
misjologii ATK, na seminarium ks. doc. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka
Okres dziesiêciolecia posoborowego (1965-1975) charakteryzuje siê du¿¹ iloœci¹ literatury dotycz¹cej dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a. Brakowa³o w niej jednak wnikliwego opracowania problemu przemiany definicji pojêcia misji. Lukê tê wype³ni³a omawiana praca,
podzielona na trzy rozdzia³y. W pierwszym zosta³a ukazana problematyka misyjnego wy-
158
Misjolodzy polscy
miaru Koœcio³a na podstawie dekretu Ad gentes, w którym poruszono zagadnienie dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a i wspó³pracê z misjami ca³ej spo³ecznoœci Ludu Bo¿ego. W nastêpnym rozdziale Autor zajmuje siê inkulturacyjnym charakterem Koœcio³a, gdzie zwraca
uwagê na trzy podstawowe zagadnienia: relacje zachodz¹ce miêdzy misjami a pomoc¹ w rozwoju, misje a wyzwolenie oraz misje a kultury rodzime. Natomiast trzeci rozdzia³ poœwiêcony jest ewangelizuj¹cemu charakterowi Koœcio³a w oparciu o adhortacjê apostolsk¹ Papie¿a Paw³a VI O ewangelizacji w œwiecie wspó³czesnym. W rozdziale tym Autor ogranicza siê do naœwietlenia istotnych problemów zawartych w tym dokumencie: pojêcie i treœæ
ewangelizacji oraz nosiciele ewangelizacji. Ewolucja pojêcia misyjnego wymiaru Koœcio³a
zawarta w nauce papie¿y, Urzêdu Nauczycielskiego Koœcio³a i wspó³czesnych misjologów,
jest wynikiem g³êbszego odczytania treœci Ewangelii i zrozumienia istoty pos³annictwa Koœcio³a, jako Ÿród³a zbawienia dla ca³ego œwiata, zarówno w wymiarze jego ¿ycia duchowego, jak i materialnego.
Cho³yk Helena – Treœci misyjne w katechizacji drugiego programu szczegó³owego w zakresie
klas III – VIII, ATK 1995, s. 222. Rozprawa doktorska z misjologii napisana na Wydziale
Teologicznym ATK pod kierownictwem ks. prof. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka
Celem pracy jest ukazanie i próba oceny elementów misyjnych w katechezie. Problem
zosta³ opracowany na podstawie materia³ów pomocniczych do katechezy dla klas III – VIII
drugiego programu nauczania i oceniony w oparciu o misyjne dokumenty Koœcio³a. Rozwi¹zanie przedstawionego zagadnienia nast¹pi³o poprzez analizê jednostek lekcyjnych w podrêcznikach 3MP – 8MP, dotycz¹cych bezpoœrednio lub czêœciowo tematu misyjnego. Zosta³
ukazany ich wp³yw na ¿ycie m³odego cz³owieka, którego kszta³tuje polska katecheza. Elementy misyjne odkryte w wy¿ej wymienionych jednostkach lekcyjnych zosta³y ukazane
w œwietle wspó³czesnego rozumienia misji przez Koœció³. Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów. Pierwszy podejmuje okreœlenia treœci misyjnych w katechezie, a drugi dotyczy poszukiwania treœci misyjnych w katechezie. Trzeci rozdzia³ pracy, poœwiêcony walorom treœci
misyjnych w katechezie, ukazuje, i¿ elementy misyjne w katechezie ubogacaj¹ jej treœæ i ukazuj¹ bardziej realny i pe³ny obraz Koœcio³a. Na zakoñczenie pracy Autorka przedstawi³a
kilka typowych jednostek lekcyjnych opracowanych w duchu misyjnym. Rezultatem tej pracy
jest nie tylko samo przedstawienie istniej¹cych czy brakuj¹cych faktów umisyjniania katechizacji, ale ukazanie wszelkiego rodzaju mo¿liwoœci ich wprowadzania, a przez to podnoszenia poziomu w kwestii wychowawczej i dydaktycznej poszczególnych katechez.
Czub Anna – Wspó³czesne problemy inkulturacyjne w Afryce Czarnej, UKSW 2002. Praca
doktorska napisana z misjologii pod kierunkiem ks. dr hab. Antoniego Kurka
Celem rozprawy doktorskiej jest ukazanie problemów inkulturacyjnych w Afryce, które s¹ bardzo wa¿ne w ¿yciu wspó³czesnego Koœcio³a. Dysertacja sk³ada siê z czterech rozdzia³ów. Rozdzia³ pierwszy przedstawia historiê ewangelizacji Afryki. Rozdzia³ drugi wyjaœnia terminologiê dotycz¹c¹ inkulturacji. Problemy inkulturacyjne, które zosta³y ju¿ rozwi¹zane podejmuje rozdzia³ trzeci, natomiast czwarty te, które jeszcze rozwi¹zane nie s¹.
Najwa¿niejszymi z nich s¹ poligamia, rozumienie ma³¿eñstwa i rozumienie Eucharystii
w Afryce.
Charakterystyka wybranych prac naukowych
159
Dolata Lidia – Dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a w œwietle przepisów Kodeksu Prawa Kanonicznego, UAM 2000, s. 95. Praca magisterska napisana na seminarium naukowym
z Prawa Kanonicznego pod kierunkiem ks. dr. Tadeusza Kujawskiego
Celem pracy jest ukazanie, jak ogromne znaczenie dla w³aœciwego kierowania dzia³alnoœci¹ misyjn¹ maj¹ wydawane przez Stolicê Apostolsk¹ dokumenty, które wskazuj¹ drogê
pracy misyjnej. Praca obejmuje trzy rozdzia³y. W pierwszym, zatytu³owanym: Dzia³alnoœæ
misyjna w ogólnoœci, Autorka omawia ogólne okreœlenie misji, przedstawia uzasadnienie
dzia³alnoœci misyjnej w woli Boga oraz wykazuje ró¿nicê miêdzy dzia³alnoœci¹ misyjn¹
a duszpastersk¹ i ekumeniczn¹. Dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a w œwietle wa¿nych dokumentów papieskich do Soboru Watykañskiego II to drugi rozdzia³. Przedstawia analizê najwa¿niejszych dokumentów Stolicy Apostolskiej dotycz¹cych pojêcia misji i dzia³alnoœci misyjnej do Soboru Watykañskiego II. Zawiera rys historyczny dotycz¹cy misji, a tak¿e przebieg
prac nad kodeksem z 1917 r. i analizê kanonów misyjnych tego okresu. W trzecim rozdziale
zosta³a przedstawiona dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a w œwietle dokumentów Soboru Watykañskiego II i prawa posoborowego. Magistrantka opisuje etapy powstania Soboru i jego
znaczenie dla Koœcio³a i œwiata. Analizuje dekret Ad gentes i ukazuje powi¹zania pojêcia
misji z innymi dokumentami soborowymi. Dalsza czêœæ pracy przedstawia Kodeks Jana
Paw³a II, a szczególnie kanony dotycz¹ce dzia³alnoœci misyjnej. Autorka ukaza³a tak¿e znaczenie dla dzia³alnoœci misyjnej encykliki Jana Paw³a II Redemptoris missio. W ostatnim
zagadnieniu pracy zaprezentowany zosta³ wk³ad, jaki w dzia³alnoœæ misyjn¹ Koœcio³a wnios³a
Archidiecezja GnieŸnieñska.
Dworak Czes³aw – Misje Koœcio³a katolickiego w ujêciu czasopisma „Katecheta” w latach 1957-1991, KUL 1992, s. 80. Praca magisterska z katechetyki na Wydziale Teologii, napisana pod kierunkiem ks. dr. hab. Stanis³awa Kulpaczyñskiego
W sk³ad pracy wchodz¹ trzy rozdzia³y: Fundamentalne problemy misji Koœcio³a, Historyczny zarys misji Koœcio³a oraz Cel, treœæ, metody i praktyczne zastosowanie katechez
w misjach. Zamierzeniem Autora by³o uœwiadomienie katechetom potrzeby prowadzenia
katechez o misjach, ukazania rangi problemu i wskazania konkretnych zastosowañ. W Polsce wa¿n¹ rolê spe³nia czasopismo „Katecheta”, którego za³o¿ycielem i redaktorem naczelnym w latach 1957-1986 by³ ks. prof. dr hab. Marian Finke. W trakcie lektury „Katechety”
znaleziono 19 katechez misyjnych, 15 artyku³ów o treœciach misyjnych, 10 recenzji, 1 referat misyjny (w formie artyku³u), 1 Godzinê Misyjn¹ i 1 list od misjonarki. Problematyka
misyjna w „Katechecie” jest ró¿norodna. Wskazuje na stanowisko Koœcio³a wobec misji,
zaznajamia z histori¹ rozwoju dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a, sytuacj¹ spo³eczn¹ w krajach
misyjnych, problemami inkulturyzacji, z wychowaniem misyjnym, misjami w ujêciu katechezy misyjnej (cel, treœæ, metody) oraz praktykami duszpasterskimi zwi¹zanymi z katechez¹ misyjn¹ (ko³o misyjne, Godzina Biblijna). Literatura podstawowa i pomocnicza podana w tej pracy, stanowi dodatkow¹ pomoc w zrozumieniu tych zagadnieñ. Na ³amach
„Katechety” ukazano istotê misji, zawarto rys historyczny misji Koœcio³a i przedstawiono
dzia³alnoœæ wybranych misjonarzy. Uczyniono to w ró¿norodny sposób metodyczny, proponuj¹c niekiedy stosowanie dydaktycznych pomocy wizualnych i audiowizualnych. Wskazano, ¿e efektywnoœæ katechez o misjach zale¿y g³ównie od samego katechety, jego zaanga¿owania i pe³nej znajomoœci problemu.
160
Misjolodzy polscy
Golec Aurelia – Duszpasterstwo misyjne dzieci w Diecezji Legnickiej, Legnica 1998, s. 44.
Praca dyplomowa napisana na seminarium z katechetyki, pod kierunkiem ks. mgr.
Roberta Kristmana
Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów: G³ówne cele duszpasterstwa misyjnego dzieci,
Wspólnota misyjna dzieci w diecezji legnickiej oraz Formy dzia³alnoœci wspólnoty misyjnej
dzieci w diecezji legnickiej. Celem pracy jest ukazanie, na przyk³adzie diecezji legnickiej,
roli i miejsca dzieci w duszpasterstwie misyjnym. W pracy autorka wykorzysta³a szereg ró¿norodnych metod: metodê podaj¹c¹ (rozdzia³ I), metodê pytañ i odpowiedzi (rozdzia³ II),
metodê opisow¹, ukazuj¹c formy dzia³alnoœci wspólnoty misyjnej dzieci diecezji legnickiej
oraz metodê pokazow¹ poprzez fotografie i prace dzieci z grupy PDMD diecezji legnickiej.
Autorka wykorzysta³a doœwiadczeni w ramach PDMD tej¿e diecezji, w oparciu przede
wszystkim o dzia³alnoœæ dwóch grup parafialnych.
Golonka Józef – Misyjna geneza nauki Soboru Watykañskiego II o Koœciele partykularnym,
Tarnów 1998, s. 94. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kmiecika, w ramach umowy z wydzia³em Teologicznym PAT
Okreœlenie Koœció³ partykularny jest w teologii nowe, przynajmniej nie u¿ywa³o siê
go w podrêcznikach przed Soborem. Niemniej jednak rzeczywistoœæ Koœcio³a partykularnego by³a zawsze podstaw¹ w dzia³alnoœci misyjnej. Niniejsza praca jest prób¹ ukazania
misyjnej genezy soborowej nauki o Koœciele partykularnym. W pierwszym rozdziale zosta³
ukazany postulat praktyczny „partykularyzacji” Koœcio³a w dzia³alnoœci misyjnej w ci¹gu
wieków. W XX wieku narodzi³a siê misjologia, jako odrêbna ga³¹Ÿ wiedzy teologicznej
zajmuj¹ca siê dzia³alnoœci¹ misyjn¹ Koœcio³a, tak w jej aspekcie teoretycznym, jak i praktycznym. St¹d te¿ w drugim rozdziale, pos³uguj¹c siê metod¹ historyczno-teologiczn¹, zwrócono uwagê na postulat teoretyczny misjologii wyrastaj¹cy z praktyki misyjnej, wyra¿ony
w formie „zaszczepienia Koœcio³a”. Trzeci rozdzia³ poœwiêcony jest omówieniu dekretu Ad
gentes. Temat podjêty w niniejszej pracy zosta³ opracowany na podstawie Ÿróde³ ogólnie
dostêpnych, którymi s¹ dokumenty papie¿y i Stolicy Apostolskiej. Prowadzenie dzia³alnoœci misyjnej, zmierzaj¹cej do zaszczepienia Koœcio³a wœród narodów, domaga³o siê zawsze
partykularyzacji, postulowanej zreszt¹ tak przez samych misjonarzy, jak i przez dokumenty
papie¿y oraz Kongregacji Rozkrzewiania Wiary.
Go³ek Henryk – Nabo¿eñstwa misyjne, PAT 1995, s. 247. Praca magisterska napisana
na seminarium z liturgiki pod kierunkiem ks. doc. dr. Romualda Raka
Praca ta podejmuje problem praktyczny. Ma ona wzbudziæ zainteresowanie wiernych
problematyk¹ misyjn¹ Koœcio³a. Zbiór nabo¿eñstw misyjnych zaprezentowany w pracy zosta³ opracowany z myœl¹ o wykorzystaniu ich w parafiach. Z wiêkszoœci wzorów korzystali
ju¿ alumni Wy¿szego Œl¹skiego Seminarium Duchownego w Krakowie. Autor opracowania
bra³ udzia³ w ponad piêædziesiêciu takich nabo¿eñstwach misyjnych w parafiach diecezji
katowickiej. W pierwszym rozdziale pt.: Koniecznoœæ nabo¿eñstw misyjnych, Autor stara
siê udowodniæ, ¿e nabo¿eñstwa misyjne s¹ potrzebne i konieczne w dzisiejszym Koœciele
katolickim. To drugi rozdzia³, w którym Zewnêtrzna oprawa nabo¿eñstw misyjnych, Autor
stara siê daæ odpowiedŸ na pytania: kiedy, gdzie i w jaki sposób przygotowaæ i przeprowadziæ nabo¿eñstwo misyjne. W trzecim rozdziale przedstawione zosta³y wzory 22 nabo¿eñstw
misyjnych. Mo¿na z nich korzystaæ in extanso niczego nie zmieniaj¹c, mo¿na te¿ w duszpa-
Charakterystyka wybranych prac naukowych
161
sterstwie wykorzystaæ niektóre elementy nabo¿eñstw. Pracê koñczy dodatek, zawieraj¹cy
modlitwy misyjne w ró¿nych intencjach i na ró¿ne okazje oraz inne materia³y, które mog¹
byæ przydatne w nabo¿eñstwach misyjnych (szczególnie pieœni, które równie¿ mo¿na w³¹czyæ w program nabo¿eñstwa misyjnego).
Górski Jan – Teologiczne podstawy dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a wed³ug dokumentów Soboru Watykañskiego II, Warszawa 1988, s. 258. Praca doktorska z misjologii napisana na
Katedrze Teologii Misji ATK pod kierunkiem ks. doc. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka
Chocia¿ od Soboru up³ynê³o ju¿ wiele lat, jego bogate uchwa³y wci¹¿ czekaj¹ na pe³ne
poznanie i realizacjê. Dotyczy to zw³aszcza dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a. Prób¹ takiej
analizy jest praca teologiczna. Treœæ pracy ujêto w czterech rozdzia³ach. Pierwszy obejmuje trynitarne podstawy dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a. Misyjny charakter Ludu Bo¿ego jest
przedmiotem drugiego rozdzia³u. Od obowi¹zku misyjnego nikt nie jest zwolniony, dotyczy
ka¿dego: papie¿a, biskupów, kap³anów, zakonników, œwieckich. Jednak w sposób wyj¹tkowy w dziele misyjnym uczestnicz¹ misjonarze. St¹d Autor pracy przedstawi³ tak¿e specyfikê powo³ania i duchowoœci misjonarzy. Trzeci rozdzia³ przedstawia formy realizacji dzie³a
misyjnego, którymi s¹: pos³uga s³owa, pos³uga ³aski, pos³uga mi³oœci, pomoc w rozwoju
oraz tworzenie wspólnoty koœcielnej. Utworzenie nowej wspólnoty koœcielnej koñczy dzia³alnoœæ misyjn¹ na danym terenie, a Koœció³ lokalny, ju¿ samodzielny, prowadzi duszpasterstwo i sam staje siê misyjny w stosunku do ludzi nie znaj¹cych jeszcze Chrystusa. Wreszcie
czwarty rozdzia³ jest analiz¹ porównawcz¹ idei misyjnej w dokumentach soborowych. Rozdzia³ ten przedstawia zwi¹zki metodologiczne w odniesieniu do misjologii oraz teologii, co
w konsekwencji bêdzie owocowa³o w duszpasterstwie.
Gucwa Miros³aw – Analiza teologiczna konstytutywnych elementów ewangelizacji na podstawie adhortacji apostolskiej Paw³a VI „Ewangelii nuntiandi”, Tarnów 1988, s. 104. Praca magisterska napisana na seminarium z misjologii pod kierunkiem ks. dr. Antoniego
Kmiecika w ramach umowy z Wydzia³em Teologicznym PAT
Dok³adnie w dziesi¹t¹ rocznicê opublikowania dekretu misyjnego Ad gentes Papie¿
Pawe³ VI wyda³ adhortacjê apostolsk¹ Ewangelii nuntiandi (1975). Adhortacja jako owoc
III Synodu Biskupów, poœwiêconego ewangelizacji w œwiecie wspó³czesnym, szeroko omawia ten problem. Celem pracy jest analiza elementów ewangelizacji, które wszystkie razem
musz¹ mieæ miejsce, aby ewangelizacja mog³a zaistnieæ w Koœciele. Brak któregokolwiek
z tych trzech elementów, pozbawi³by ewangelizacjê integralnoœci i pe³nej skutecznoœci.Pierwszy rozdzia³ przedstawia genezê biblijn¹ samego terminu „ewangelizacja”. Na podstawie
adhortacji w drugim rozdziale zosta³a przeprowadzona analiza konstytutywnych elementów ewangelizacji: g³oszenia s³owa, œwiadectwo chrzeœcijañskiego ¿ycia i sprawowanie sakramentów œwiêtych. W trzecim rozdziale dokonano syntezy wszystkich elementów ewangelizacji w sakramentalnej strukturze Koœcio³a. W opracowaniu tematu zosta³y wykorzystane teksty Ÿród³owe dokumentów Urzêdu Nauczycielskiego Koœcio³a, zw³aszcza
wspomniana adhortacja Ewangelii nuntiandi, jak równie¿ dostêpne opracowania na ten temat: prace zbiorowe, komentarze do Ewangelii nuntiandi, artyku³y i prace z zakresu misjologii i eklezjologii. W ci¹gu historii ró¿nie okreœlano dzia³alnoœæ ewangelizacyjn¹ Koœcio³a, ró¿ne jej czynnoœci wysuwano na pierwsze miejsce.
162
Misjolodzy polscy
Hubko Jana - Budzenie odpowiedzialnoœci misyjnej jako zadanie pastoralne w œwietle
encykliki „Redemptoris missio”, Poznañ 1994, s. 90. Praca magisterska napisana pod
kierunkiem ks. dr. Lecha Bilickiego
Celem pracy jest udzielenie odpowiedzi, w oparciu o encyklikê Jana Paw³a II Redemptoris missio, na pytanie: czy budzenie odpowiedzialnoœci misyjnej w œwiecie, równie¿ w Koœciele w Polsce, jest mo¿liwe, konieczne i uzasadnione, jako wa¿ne zadanie pastoralne.
W pracy zosta³y zaakcentowane racje doktrynalne przemawiaj¹ce za koniecznoœci¹ zaanga¿owania w dzie³o misyjne wszystkich cz³onków Ludu Bo¿ego. Refleksja teologiczna zosta³a wsparta spojrzeniem socjologicznym, opisuj¹cym sytuacjê wspó³czesnego œwiata, który
potrzebuje Ewangelii. Wskazano konkretne osoby i instytucje szczególnie odpowiedzialne
za szerzenie Dobrej Nowiny. Omówiono metody i formy, którymi wed³ug Jana Paw³a II
nale¿y pos³ugiwaæ siê, by Koœció³ na nowo uœwiadomi³ sobie odpowiedzialnoœæ za szerzenie Królestwa Bo¿ego na ziemi zgodnie z nakazem Chrystusa (Mt 28, 19), i móg³ skutecznie dzia³aæ na rzecz misji Ad gentes.
Jab³oñski Franciszek – Odpowiedzialnoœæ misyjna parafii w œwietle Magisterium Vatikanum II, Gniezno 1989, s. 62. Praca magisterska napisana na seminarium naukowym
z teologii pastoralnej w Prymasowskim Wy¿szym Seminarium Duchownym w GnieŸnie pod kierunkiem ks. dr. Tadeusza Makowskiego i przedstawiona na PWT
Rozdzia³ pierwszy tej pracy – zgodnie z treœci¹ soborowego magisterium – analizuje
dwie nader istotne racje uzasadniaj¹ce odpowiedzialnoœæ misyjn¹ parafii. Pierwsz¹ z nich mo¿na
by nazwaæ eklezjologiczn¹, poniewa¿ odwo³uje siê do misyjnej natury Koœcio³a, którego elementarn¹ cz¹stkê stanowi parafialna wspólnota. Druga racja ma natomiast oblicze bardziej
pastoralne, ukazuje bowiem misyjn¹ s³u¿bê parafii, jako konsekwencjê prawid³owo rozumianej dzia³alnoœci duszpasterskiej. Przy takich za³o¿eniach dotychczasowy – marginalny i okazjonalny – charakter zaanga¿owania misyjnego parafii wymaga radykalnej korektury. Powinno to znaleŸæ wyraz w „umisyjnianiu” podstawowych form parafialnej aktywnoœci religijnej,
a wiêc zarówno przepowiadania s³owa Bo¿ego, jak i duszpasterstwa liturgicznego. Ca³okszta³t
problematyki zwi¹zanej z tym postulatem omawia rozdzia³ drugi. W rozdziale trzecim natomiast Autor przedstawi³ konkretne formy – duchowej i materialnej – pomocy parafii na rzecz
misji, ze szczególnym uwzglêdnieniem odpowiedzialnoœci za budzenie i rozwój powo³añ misjonarskich. Z uwagi na fakt, ¿e soborowe magisterium wprost ustosunkowuje siê do spraw
bardziej ogólnych, ani¿eli parafialne duszpasterstwo, w pracy pos³u¿ono siê metod¹ naukowej analizy treœci dokumentów Vaticanum II. Celem pracy jest uzasadnienie wagi odpowiedzialnoœci misyjnej parafii oraz ukazanie mo¿liwoœci konkretnych form jej wyrazu.
Jab³oñski Franciszek – Recepcja idei misyjnej w Polsce po Soborze Watykañskim II (19651995), UKSW 2001. Rozprawa doktorska z misjologii napisana na Katedrze Teologii Misji Wydzia³u Teologii UKSW pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka
Celem rozprawy doktorskiej jest analiza przyjmowania idei misyjnej w Polsce po Soborze Watykañskim II, w latach 1965-1995. Punktem wyjœcia analiz jest zakoñczenie Soboru Watykañskiego II, zaœ punktem dojœcia - rozpoczêcie przygotowañ do Jubileuszu Roku
2000, nakreœlonego w Tertio millennio adveniente. G³ówny w¹tek tematu pracy sprowadza
siê do odpowiedzi na pytania: w jaki sposób recepcja idei misyjnej odby³a siê w Koœciele
w Polsce w okresie posoborowym?; Jaki by³ stosunek Koœcio³a w Polsce do misji i jakie
Charakterystyka wybranych prac naukowych
163
konsekwencje niesie ze sob¹ zmodyfikowana rola Koœcio³a partykularnego w posoborowym rozumieniu misji dla Koœcio³a w Polsce? Przyjêcie idei misyjnej zosta³o ukazane na
czterech p³aszczyznach. Pierwsz¹ z nich jest nauka teologów i misjologów polskich o misyjnej naturze Koœcio³a, drug¹ jest struktura naukowa, kolejn¹ s¹ struktury duszpasterskie
na szczeblu ogólnopolskim i diecezjalnym, a czwart¹ - praca zakonów i zgromadzeñ na rzecz
misji, przygotowanie do wyjazdu na misje oraz analiza wyjazdów i pracy na misjach misjonarzy: kap³anów zakonnych, kap³anów diecezjalnych zwanych fideidonistami, braci i sióstr
zakonnych oraz œwieckich. Poprzez ukazanie recepcji idei misyjnej w tych p³aszczyznach
realizuje siê cel podjêtej rozprawy.
Jêczek Alojzy – Problemy latynoamerykañskiej teologii wyzwolenia jako inspiracja do
wspó³pracy w misji ad gentes, PAT 1999. Rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Jana Górskiego
Praca doktorska podejmuje zagadnienie inspiracyjnej roli teologii wyzwolenia w procesie zaanga¿owania w misje ad gentes. Jako Ÿród³a wykorzystano g³ównie literaturê niemieckojêzyczn¹. Systematyczne przybli¿enie teologii wyzwolenia i jej wp³ywu na zaanga¿owanie
misyjne stanowi g³ównie o oryginalnoœci pracy. Pos³u¿ono siê metod¹ analityczno-syntetyczn¹. Efektem pracy jest ukazanie nowych modeli i form pracy na rzecz misji, szczególnie dla
Ameryki £aciñskiej, przybli¿enie tych form z obszaru Koœcio³a w Niemczech. Doœwiadczenia te s¹ wa¿ne dla przygotowania misjonarzy i animacji misyjnej w Polsce.
Kluj Wojciech – Teologia misji w nauczaniu Jana Paw³a II (1978-1998), UKSW 1999.
Praca doktorska z misjologii napisana pod kierunkiem ks. dr hab. Antoniego Kurka
Rozprawa doktorska stanowi opracowanie teologii misji, prezentowanej przez papie¿a Jana Paw³a II w jego nauczaniu z lat 1978-1998. Pierwszy rozdzia³ pracy wprowadza
w kontekst wspó³czesnej problematyki teologiczno-misyjnej. Rozdzia³ drugi, trzeci, czwarty i pi¹ty ukazuj¹ podstawy dzia³alnoœci misyjnej w perspektywie czterech zasadnicznych
tematów: Prawdy o Bogu (rozdzia³ 2), Prawdy o cz³owieku (rozdzia³ 3), Prawdy eklezjologiczne (rozdzia³ 4), Teologiczne rozumienie innych religii (rozdzia³ 5). Dwa ostatnie rozdzia³y poœwiêcone s¹ misjologicznym perspektywom rozwoju teologii Królestwa Bo¿ego
oraz pneumatologicznym podstawom misji. Oba te zagadnienia stanowi¹ szczególny wk³ad
Jana Paw³a II do teologii misji. Wszystkie zagadnienia z drugiej i trzeciej czêœci oraz czêœciowo z pierwszej, przedstawione s¹ w oparciu o misyjne nauczanie Jana Paw³a II, w którym szczególne miejsce zajmuje encyklika Redemptoris missio.
Knera Karol – Dzia³alnoœæ Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa w Polsce (1920-1975),
Warszawa 1976, s. 115. Praca magisterska napisana w Akademii Teologii Katolickiej
pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Józefa Myœlowa i przy wspó³pracy ks. dr. W³adys³awa
Kowalaka
Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów: Powstanie i cel Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa, Organizacja i dzia³alnoœæ Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa w Polsce
w okresie miêdzywojennym oraz Formy dzia³alnoœci Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa w Polsce w okresie powojennym. Rozprawa zawiera tak¿e aneks: has³a i referaty poszczególnych Sympozjów Kleryckich oraz bibliografiê.
164
Misjolodzy polscy
Lachowicz El¿bieta – Dzia³alnoœæ Papieskiego Dzie³a Dzieciêctwa Misyjnego w Polsce
(1857-1985), Warszawa 1987, s. 82. Praca magisterska z misjologii napisana na Wydziale Teologicznym ATK pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kurka
W Polsce Papieskie Dzie³o Misyjne Dzieci ma ponad stuletni¹ tradycjê. Niemniej jednak
w okresie powojennym nie by³o ono znane ogó³owi wiernych. Cel tej pracy stanowi³ zebranie
Ÿróde³ i licznych opracowañ oraz sporz¹dzenie na tej podstawie syntezy ukazuj¹cej dorobek
Papieskiego Dzie³a Dzieciêctwa Misyjnego w Polsce, od momentu jego za³o¿enia do roku
1985. Baz¹ Ÿród³ow¹ s¹ dokumenty znajduj¹ce siê w archiwum PDMD w Warszawie oraz
Roczniki œw. Dzieciêctwa, zgromadzone przez Zgromadzenie Œw. Wincentego a Paulo w Krakowie. Wykorzystano tak¿e liczne opracowania oraz relacje pisemne osób odpowiedzialnych
za rozwój Dzie³a Misyjnego Dzieci w Polsce powojennej. Praca podzielona jest na cztery
rozdzia³y. Jako kryterium zastosowano u³o¿enie materia³u wed³ug okresów historycznych. By
lepiej ukazaæ dzia³alnoœæ Dzie³a w Polsce w rozdziale pierwszym przedstawiono genezê i zadania Papieskiego Dzie³a Dzieciêctwa Misyjnego. Drugi rozdzia³ ukazuje pocz¹tki Dzie³a
w Polsce, trzeci omawia okres miêdzywojenny, ostatni zaœ ukazuje rozwój Dzie³a w Polsce
powojennej. Przy pisaniu pracy Autorka pos³u¿y³a siê metod¹ historyczn¹ i analityczno-syntetyczn¹. We wnioskach koñcz¹cych pracê wskaza³a, ¿e mimo dynamicznego rozwoju Dzie³a
w ostatnim okresie, pozostaje jeszcze wiele do zrobienia w tym wzglêdzie. Najwa¿niejszym
problemem jest uaktywnienie rodziców i katechetów, by ci stali siê animatorami Dzie³a w swoim
œrodowisku. Nierozwi¹zan¹ spraw¹ jest pozostawienie m³odzie¿y bez duchowej opieki, która
po przekroczeniu odpowiedniego wieku przestaje byæ cz³onkami Dzie³a. W dalszym ci¹gu,
mimo szczególnego zwrócenia uwagi na dzia³alnoœæ wydawnicz¹, odczuwa siê ci¹g³y brak
œrodków technicznych do propagowania tego Dzie³a.
Madejski Jaros³aw – „Biuletyn Misyjny”, organ Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa w Polsce (1965-1972), Warszawa 1988, s. 167. Praca magisterska z misjologii napisana na Wydziale Teologicznym ATK pod kierunkiem ks. doc. dr. hab. W³adys³awa
Kowalaka
Praca sk³ada siê z czterech rozdzia³ów: Papieska Unia Misyjna Duchowieñstwa w Polsce, „Biuletyn Misyjny” Organem PUMD-u, Zawartoœæ „Biuletynu Misyjnego”, Spisy osobowo-rzeczowo-geograficzne. Równo dwadzieœcia lat od ukoñczenia II wojny œwiatowej,
Koœció³ w Polsce czeka³ na pozwolenie wydawania w³asnego pisma misyjnego. Dopiero w roku
1965 ukaza³ siê pierwszy numer dwumiesiêcznika „Biuletyn Misyjny”, który jako organ prasowy Papieskiej Unii Misyjnej Duchowieñstwa, podj¹³ aktualn¹ problematykê misyjn¹, zaistnia³¹ w Koœciele po Soborze Watykañskim II. „Biuletyn Misyjny”, jako odrêbny periodyk,
ukazywa³ siê w latach 1965-1972. Poszczególne zeszyty otrzymywa³y kolejne numery, od
1 do 38. Ka¿dy zeszyt posiada³ w³asn¹ numeracjê stronic. „Biuletyn Misyjny” by³ jedynym,
ogólnopolskim czasopismem misyjnym w naszym kraju. Redakcja by³a œwiadoma tej wy³¹cznoœci. Jedynie na jej barkach spoczywa³a odpowiedzialnoœæ za jakoœæ informacji i zwi¹zanego z ni¹ kszta³towania postaw polskiego kleru i przysz³ych misjonarzy i misjonarek. „Biuletyn Misyjny” odegra³ wa¿n¹ rolê w przekazywaniu dokumentów, takich jak: wypowiedzi,
uchwa³y, zarz¹dzenia papieskie oraz dokumenty Kongregacji Ewangelizacji Narodów na temat misji. Szczególn¹ rolê „Biuletyn” spe³nia³ w przekazywaniu listów polskich misjonarzy
i misjonarek. Wed³ug Autora pracy, powstaj¹cy w trudnych warunkach i dysponuj¹cy s³abymi
œrodkami, „Biuletyn Misyjny” wype³ni³ swój wa¿ny i wieloraki obowi¹zek.
Charakterystyka wybranych prac naukowych
165
Maziarka Janusz – Charyzmatyczny dar powo³ania misyjnego w Koœciele, Tarnów 1989,
s. 69. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr.
Antoniego Kmiecika w ramach umowy z Wydzia³em Teologicznym PAT
Praca zawiera trzy rozdzia³y: W Duchu Œwiêtym Bóg bytuje, W Duchu Œwiêtym chrzeœcijanin ¿yje na sposób daru, W Duchu Œwiêtym Koœció³ misyjny ¿yje na sposób daru. Sobór Watykañski II w dekrecie o dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a stwierdzi³, ¿e „Koœció³ z natury swej jest misyjny” (DM2). Skoro dzia³alnoœæ misyjna wynika z samej natury Koœcio³a,
to równie¿ powo³anie misyjne specyficzne, czyli misjonarskie, jest istotnym darem charyzmatycznym w Koœciele. Autor pracy zaj¹³ siê powo³aniem misyjnym, jako powo³aniem
specyficznym, ró¿ni¹cym siê od innych powo³añ w Koœciele, uzdalniaj¹cym i prowadz¹cym powo³anego do pos³ugi misyjnej w dziele g³oszenia Ewangelii. W opracowaniu tematu
pos³u¿ono siê metod¹ analityczno-syntetyczn¹, korzystaj¹c z dostêpnych pozycji ksi¹¿kowych i artyku³ów. Podstaw¹ tej analizy i syntezy teologicznej, by³y przede wszystkim dokumenty Urzêdu Nauczycielskiego Koœcio³a: encyklika Jana Paw³a II Dominum et Vivificantem, Dekret o dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a, i Konstytucja Dogmatyczna o Koœciele Soboru Watykañskiego II oraz inne dokumenty papieskie, np.: encyklika Fidei donum papie¿a
Piusa XII, czy adhortacja apostolska Ewangelii nuntiandi Paw³a VI. Praca ta jest w pewnej
mierze tylko zasygnalizowaniem wielu tematów do g³êbszego przestudiowania, tak w zakresie identyfikacji autentycznego powo³ania misyjnego, jak i relacji misjonarza do Koœcio³a, który go posy³a i Koœcio³a, w którym pracuje.
Maziarka Mariusz – Odrodzenie Papieskich Dzie³ Misyjnych w Polsce (1947-1993), Tarnów 1994, s. 117. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kmiecika w ramach agregacji do Wydzia³u Teologicznego PAT
Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów. Pierwszy ukazuje dzia³alnoœæ zwi¹zku misyjnego
duchowieñstwa, jako jedynego w Polsce powojennej Papieskiego Dzie³a Misyjnego, które
sta³o siê baz¹ dla odrodzenia siê pozosta³ych trzech Papieskich Dzie³ Misyjnych. Rozdzia³
drugi przedstawia proces odradzania siê Papieskich Dzie³ Misyjnych w œcis³ej ³¹cznoœci
z Komisj¹ Misyjn¹ Episkopatu ds. Misji, dziêki instytucji Biura Misyjnego. W tym kontekœcie przedstawiony zosta³ ca³okszta³t animacji misyjnej w ramach poszczególnych Papieskich Dzie³ Misyjnych: inicjatywy pastoralne, dzia³alnoœæ wydawnicza, ofiarnoœæ do roku
1990. Rozdzia³ trzeci obejmuje okres najnowszy usamodzielniania Papieskich Dzie³ Misyjnych, w którym przedstawione s¹ nie tylko zmiany strukturalno-organizacyjne, lecz równie¿ wa¿niejsze wydarzenia w dziedzinie animacji misyjnej, jak II Krajowy Kongres Misyjny i 150-lecie PDMD oraz rola Papieskich Dzie³ Misyjnych w ¿yciu II Synodu Plenarnego
w Polsce. Do opracowania tematu wykorzystano g³ównie Ÿród³a archiwalne, znajduj¹ce siê
w Archiwum PDM w Warszawie i w Archiwum Kurii Diecezjalnej w P³ocku. Praca ukazuje proces odtwarzania dzia³alnoœci Papieskich Dzie³ Misyjnych w Polsce po II wojnie œwiatowej. Dzia³alnoœæ ta nie jest bowiem czymœ nowym, lecz nawi¹zaniem do bogatego dziedzictwa okresu miêdzywojennego.
Miotk Andrzej – Das Missionsverständnis im historischen Wandel am Beispiel der Enzyklika „Maximum illud”, Philosophisch-Theologische Hochschule w Sankt Augustin
k. Bonn, Rozumienie misji w historycznym procesie przemian na przyk³adzie encykliki
„Maximum illud”, UKSW 2000, (nostryfikacja)
166
Misjolodzy polscy
Celem pracy doktorskiej z historii misji jest naukowe przebadanie genezy, treœci i oddzia³ywania encykliki Maximum illud Benedykta XV z 30 XI 1919 r. w dziejach rozwoju
rozumienia misji. Praca ta uwzglêdnia przede wszystkim kontekst historyczny zarówno historii powszechnej, jak te¿ koœcielnej w procesie kszta³towania siê myœli misjologicznej.
Rozprawa ta zosta³a oparta na Ÿród³ach archiwalnych i na literaturze prawie wy³¹cznie obcojêzycznej. Szeroko uwzglêdnia siê problematykê misyjn¹ okresu I wojny œwiatowej, jak
i rezonans encykliki na polu misyjnym w okresie miêdzywojennym 1918-1939.
Morawiec Bronis³aw – Kardyna³ Guglielmo Massaja (1809-1889), prekursor wspó³czesnej misjologii, PAT 2000. Praca doktorska napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab.
Jana Górskiego
Praca doktorska ukazuje Kardyna³a G. Massaja, misjonarza ludu Galla w Etiopii i zastosowane przez niego oryginalne metody misyjne: intensywn¹, ekstensywn¹ i katechetyczn¹.
Metody mo¿na umiejscowiæ w problematyce inkulturacji i s¹ wyprzedzeniem nauki Soboru
Watykañskiego II oraz nauczania Jana Paw³a II. Jako Ÿród³o pracy wykorzystano Pamiêtniki i Listy Kardyna³a. Zastosowano metodê opisow¹ i analityczno-syntetyczn¹. Praca jest
przybli¿eniem postaci Misjonarza, nieznanego w Polsce, oraz zastosowanych przez niego
nowatorskich metod. Wnioski, do których doszed³ Autor, koncentruj¹ siê wokó³ postaci,
opisu nowych metod i porównania ich z dorobkiem posoborowym.
Morcinek Jan – Program nowej ewangelizacji Ruchu Dzieci Maryi w œwietle encykliki
Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, PAT 2001. Praca doktorska napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Jana Górskiego
Praca doktorska ukazuje nowe wyzwania wynikaj¹ce z encykliki Redemptoris missio
dla Ruchu Dzieci Maryi. Jest to szansa odnowy programu Ruchu i dostosowania go do
nowej sytuacji. Badania ankietowe dostarczy³y wielu cennych informacji na temat œwiadomoœci misyjnej Ruchu. Praca sk³ada siê z czterech rozdzia³ów: I. Teologiczne uzasadnienie
dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a; II. Ruch Dzieci Maryi; III. Cz³onkowie Ruchu w œwietle
badañ; IV. Nowa ewangelizacja szans¹ odnowy Ruchu. Wykorzystano materia³y Ÿród³owe
samego Ruchu oraz opracowania dotycz¹ce dzie³a misyjnego Koœcio³a.
Mroczek Danuta – Specjalizacja Misjologii na Akademii Katolickiej w Warszawie (19691994), Warszawa 1996, s. 200. Praca magisterska napisana na ATK pod kierunkiem
ks. prof. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka
Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów. W pierwszym zosta³ uchwycony historyczny zarys kszta³towania siê specjalizacji misjologii. Autorka pracy opracowa³a biografiê za³o¿yciela, ks. doc. dr. hab. Feliksa Zap³aty. Nastêpnie ukaza³a historiê powstania misjologii.
Przedstawi³a równie¿ wszystkie reformy i zmiany personalne, które dokona³y siê w latach
1969-1994. Drugi rozdzia³ pracy obejmuje dzia³alnoœæ naukow¹ specjalizacji. Prezentuje
sylwetki wyk³adowców, sympozja misjologiczne oraz publikacje zawieraj¹ce dzie³a zbiorowe i bibliografie pracowników etatowych. Spis pozycji bibliograficznych zosta³ opracowany na podstawie dostêpnych materia³ów oraz katalogów Biblioteki ATK, Biblioteki Narodowej i Biblioteki G³ównej miasta sto³ecznego Warszawy, a tak¿e Biblioteki Seminarium
Duchownego Ksiê¿y Werbistów w Pieniê¿nie. Rozdzia³ trzeci poœwiêcony jest problematyce programu nauczania oraz zagadnieniom dotycz¹cym studentów i ko³a misyjnego. Autor-
Charakterystyka wybranych prac naukowych
167
ka przedstawi³a i czêœciowo porówna³a programy nauczania z trzech okresów: pocz¹tkowego, dalej z roku 1981 oraz z lat dziewiêædziesi¹tych. Zosta³y wymienione wszystkie profesury, habilitacje, doktoraty i magisteria uzyskane na specjalizacji misjologii. Utworzona
w 1969 r. na Akademii Teologii Katolickiej specjalizacja misjologii wnios³a trwa³y wk³ad
w umisyjnienie Koœcio³a w Polsce. Wykszta³ci³a doœæ liczn¹ grupê specjalistów tej dziedziny: 149 magistrów, 10 doktorów, 4 doktorów habilitowanych i 1 profesora.
Niemiec Agnieszka – Jan Pawe³ II na rzecz dialogu miêdzyreligijnego ze szczególnym
odniesieniem do podró¿y misyjnych na kontynencie azjatyckim, Tarnów 1997, s. 97. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Krzysztofa Czermaka w Instytucie Teologicznym w Tarnowie, agregowanym do Wydzia³u
Teologicznego PAT
Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów: Dialog miêdzyreligijny w œwietle wypowiedzi Jana
Paw³a II, Koœció³ w Azji a religie niechrzeœcijañskie, Podró¿e Jana Paw³a II okazj¹ do
dialogu. Rozprawa ukazuje potrzebê i promocjê dialogu miêdzyreligijnego, jako integralnego elementu misji Koœcio³a do narodów. Realizacja tego zadania zosta³a ukazana w odniesieniu do pos³ugi Jana Paw³a II, którego pozytywna postawa wobec religii niechrzeœcijañskich ukierunkowana jest na pragnienie dialogu z braæmi o innych przekonaniach religijnych. Praca koncentruje siê na podró¿ach Jana Paw³a II do Azji, gdzie zakorzenione s¹
wielkie religie œwiata. W kontekœcie spotkañ z wyznawcami tych religii w czasie podró¿y
apostolskich, zw³aszcza do Azji, Papie¿ z now¹ moc¹ wydobywa pojêcie dialogu. Przypomina, ¿e jest on czêœci¹ sk³adow¹ ewangelizacyjnej misji Koœcio³a oraz œrodkiem do wzajemnego poznania i ubogacenia. Szczególn¹ trosk¹ Jana Paw³a II s¹ tereny azjatyckie, gdzie
dzia³alnoœæ misyjna prowadzona od czasów apostolskich wyda³a stosunkowo najskromniejsze owoce. Najwiêkszym wiêc darem, jaki chrzeœcijanie mog¹ ofiarowaæ Azji, jest Chrystus. Powinniœmy, wed³ug Papie¿a, wype³niaæ tê misjê na sposób Chrystusa, to jest poprzez
dialog, wcielenie Chrystusa w kulturê Azji, poprzez pomoc ka¿demu cz³owiekowi.
Niesyto Józef – Dzia³alnoœæ Ko³a Misyjnego Seminarium Duchownego Ojców Oblatów
w Obrze, w latach 1948-1960, Poznañ 1985, s. 66. Praca magisterska napisana pod kierunkiem ks. dr. hab. Antoniego Kurka
W roku akademickim 1984/1985, po bardzo d³ugiej przerwie, wznowi³o swoj¹ dzia³alnoœæ Ko³o Misyjne im. ks. bp. E. de Mazenoda, przy Seminarium Duchownym Ojców Oblatów w Obrze. W zwi¹zku z tak d³ug¹ przerw¹, cz³onkowie napotkali wiele trudnoœci w jego odbudowie, tym bardziej, ¿e czêsto zapatrzeni byli w przesz³oœæ Ko³a, która s³ynê³a z jego prê¿nej dzia³alnoœci. Wychodz¹c naprzeciw potrzebom cz³onków Ko³a Misyjnego,
niniejsza praca ukazuje dzia³alnoœæ Ko³a Misyjnego do chwili ograniczenia jego dzia³alnoœci. Celem pracy jest wiêc przedstawienie dzia³alnoœci Ko³a Misyjnego Seminarium Duchownego Ojców Oblatów w Obrze od roku 1948 do roku 1960. Ca³oœæ rozprawy zosta³a
podzielona na dwa rozdzia³y. Rozdzia³ pierwszy ukazuje powstanie Ko³a Misyjnego. Nakreœlono w nim równie¿ t³o historyczne – daj¹c obraz powstania Akademickiego Ruchu
Misyjnego w Polsce, z którego bra³y pocz¹tek ko³a misyjne w seminariach duchownych.
Przedstawiono te¿ struktury organizacyjne Ko³a i tematykê zebrañ, obejmuj¹c¹ lata 19481959. Ukazuj¹c problematykê misyjn¹ w wyg³oszonych referatach, Autor pracy zwróci³
uwagê na niektóre zagadnienia z tematyki misjologicznej: okreœlenie dzia³alnoœci misyjnej,
168
Misjolodzy polscy
okreœlenie celu i motywacji. Zaakcentowa³ równie¿ podmiot i przedmiot misji. Naœwietlenie spojrzeñ kleryków na zagadnienia misyjne to zadanie rozdzia³u drugiego. Natomiast
zakoñczenie jest prób¹ analizy treœci referatów Ko³a Misyjnego.
Ogórek Urszula – Tubylcy w oczach misjonarzy polskich na podstawie prasy misyjnej,
Wroc³aw 1997, s. 101. Praca magisterska napisana na Wydziale Nauk Historycznych
i Pedagogicznych UWr pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Marka Czapliñskiego
Praca sk³ada siê z czterech rozdzia³ów: Polskie placówki misyjne w latach 1918-1939,
Stereotyp tubylca, Miejscowe zwyczaje, Ewangelizacja tubylców i ich religijnoœæ. G³ówn¹
podstawê Ÿród³ow¹ stanowi czasopismo pt.: „Misje Katolickie”. Jest to ilustrowany miesiêcznik, który ukazywa³ siê od 1882 r. w Krakowie (od 1936 r. w Warszawie), a¿ do 1939
r. Autor pracy stwierdza, ¿e listy misjonarzy publikowane na ³amach prasy misyjnej, przybli¿a³y czytelnikom daleki, egzotyczny œwiat i jego mieszkañców. Bez w¹tpienia relacje
tego typu by³y w okresie XX-lecia miêdzywojennego znacz¹cym czynnikiem opiniotwórczym. Reasumuj¹c ca³oœæ pracy dochodzimy do wniosku, ¿e w gronie polskich misjonarzy
by³y jednostki o silnie zró¿nicowanych osobowoœciach. Niektórzy w du¿ym stopniu wpisywali siê w stereotyp XIX-wiecznego misjonarza, ale i nie brak takich, którzy starali siê iœæ
z duchem czasu.
Peciak Micha³ – Papieskie Dzie³o Rozkrzewiania Wiary w perspektywie œwitu nowej epoki misyjnej w Polsce, Tarnów 2000, s. 143. Praca magisterska napisana na seminarium
z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kmiecika w Instytucie Teologicznym
w Tarnowie, agregowanym do Wydzia³u Teologicznego PAT
W sk³ad pracy wchodz¹ trzy rozdzia³y: Pocz¹tki i rozwój Papieskiego Dzie³a Rozkrzewiania Wiary, Papieskie Dzie³o Rozkrzewiania Wiary w Polsce, Encyklika „Redemptoris
missio” i PDRW w Polsce. U progu Trzeciego Tysi¹clecia istnieje potrzeba przypomnienia
historii i zas³ug tego Dzie³a w naszym kraju. Potrzeba ta jest uwarunkowana faktem, ¿e na
skutek doœæ d³ugiej przerwy w jego dzia³alnoœci w Polsce (1939-1970), zosta³o ono praktycznie zapomniane. St¹d zrodzi³ siê temat niniejszej pracy. Autor ukazuje Papieskie Dzie³o
Rozkrzewiania Wiary w tradycji Koœcio³a powszechnego (I rozdzia³), w tradycji polskiej
(II rozdzia³) oraz w nowej sytuacji wspó³czesnych czasów (III rozdzia³). Praca ta mo¿e staæ
siê przyczynkiem do dalszych badañ nad praktycznymi implikacjami eklezjologii komunii
w Koœciele w Polsce.
Radzik Jan – Powo³anie i pos³annictwo misyjne ludzi œwieckich w Koœciele na podstawie
„Christifideles laici”, Tarnów 1997, s. 92. Praca magisterska napisana na seminarium
z misjologii pod kierunkiem ks. dr. Krzysztofa Czermaka w Instytucie Teologicznym
w Tarnowie, agregowanym do Wydzia³u Teologicznego PAT
Praca podzielona jest na trzy czêœci. Rozdzia³ pierwszy przedstawia naukê Koœcio³a
o powo³aniu œwieckich do odpowiedzialnoœci za Koœció³ w œwiecie oraz o w³¹czeniu œwieckich w dzia³alnoœæ Koœcio³a, która wyp³ywa z samego ich powo³ania chrzeœcijañskiego.
Nastêpnie ukazane jest zadanie wiernego œwieckiego w œwietle synodu z 1987 r. Rozdzia³
drugi mówi o powo³aniu ka¿dego cz³owieka do œwiêtoœci, do powszechnego kap³añstwa,
a przez to do dzia³alnoœci misyjnej w diecezji i parafii. Trzeci rozdzia³ podaje konkretne
Charakterystyka wybranych prac naukowych
169
przyk³ady postaci ludzi œwieckich, którzy zarówno w ramach wspó³pracy misyjnej, jak i samej pracy misyjnej Ad gentes zrealizowali swoje chrzeœcijañskie powo³anie. Zamiarem niniejszej pracy jest ukazanie odpowiedzialnoœci ludzi œwieckich za ich powo³anie i pos³annictwo misyjne w Koœciele. Temat ten jest wci¹¿ aktualny i ukazuje, jak wielkie znaczenie
dla wysi³ku duszpasterskiego Koœcio³a ma misyjna œwiadomoœæ i zaanga¿owanie œwieckich. Godnym podkreœlenia jest fakt, ¿e Papieskie Dzie³a Misyjne to ruch, który swoje pocz¹tki zawdziêcza ludziom œwieckim, szczególnie Paulinie Jaricot oraz Joannie i Stefanii
Bigard. To fakt wiele mówi¹cy i bêd¹cy wyzwaniem dla wszystkich wierz¹cych, szczególnie w kontekœcie adhortacji Christifideles Laici, w której Papie¿ wzywa do odpowiedzialnoœci za Koœció³.
Ruciñska Ewa Bogumi³a – Udzia³ Archidiecezji GnieŸnieñskiej w misyjnym dziele Koœcio³a, Gniezno 2000, s. 66. Praca dyplomowa napisana w Archidiecezjalnym Kolegium Katechetycznym na seminarium z misjologii pod kierunkiem ks. mgr. lic. Franciszka
Jab³oñskiego
Praca sk³ada siê z trzech rozdzia³ów. W pierwszym przedstawiona zosta³a dzia³alnoœæ
duchowieñstwa i katechetów w ramach PUM oraz struktury animacyjne w diecezji. Drugi
rozdzia³ omawia dzia³alnoœæ PDM w diecezji. Zamieszczony jest dok³adny opis obchodów
Tygodnia Misyjnego w poszczególnych latach, pocz¹wszy od 1966 r., jak równie¿ zwi¹zane z nimi nabo¿eñstwa misyjne. Autorka przedstawi³a tak¿e dzia³alnoœæ PDMD, uwzglêdniaj¹c m.in. I Diecezjalny Kongres Misyjny Dzieci Archidiecezji GnieŸnieñskiej oraz dzia³alnoœæ szkolnych i parafialnych Ognisk Misyjnych. W trzecim rozdziale opisane zosta³o
Diecezjalne Dzie³o Misyjne i zwi¹zane z nim inicjatywy wspierania misjonarzy diecezjalnych, zarówno przez alumnów Ogniska Misyjnego Seminarium Duchownego, siostry zakonne, jak i osoby œwieckie skupione w Œwiêtowojciechowej Rodzinie Misyjnej.
Rzeszowski Wojciech – Odnowa katechezy w œwietle encykliki Jana Paw³a II „Redemptoris missio”, KUL 1999, s. 230. Praca doktorska napisana pod kierunkiem ks. dr. hab.
Stanis³awa Kulpaczyñskiego
Rozprawa doktorska dotyczy z³o¿onej problematyki odnowy katechetycznej w œwietle
ci¹gle aktualnego pos³ania misyjnego Koœcio³a, ukazanego w encyklice Jana Paw³a II Redemptoris missio. Problem pracy okreœla pytanie: jaki model katechezy jest dziœ najbardziej
potrzebny i oczekiwany oraz na ile dokonuj¹cy siê na naszych oczach proces odnowy katechetycznej realizuje i odpowiada na potrzeby Koœcio³a, który z „natury jest misyjny” (DM2).
Przedstawiony temat opracowany zosta³ w oparciu o tytu³ow¹ encyklikê, nauczanie Vaticanum II oraz posoborowe dokumenty pastoralne i katechetyczne. Problematykê pracy ujêto
w czterech rozdzia³ach. Rozprawa ma charakter teoretyczny i opiera siê na analizie teologiczno-historycznej dokumentów oraz publikacji pastoralistów i katechetyków ostatnich dziesiêcioleci, których dorobek umieszczono w kontekœcie wspó³czesnych przemian spo³eczno-kulturowych i bliskiego ju¿ trzeciego tysi¹clecia chrzeœcijañstwa. Podjêty temat pracy pozwoli³
zobaczyæ, ¿e najbardziej dziœ przydatn¹ i skuteczn¹ metod¹ wychowania w wierze bêdzie model
katechezy integralnej, realizuj¹cy zasadê wiernoœci Bogu i cz³owiekowi.
170
Misjolodzy polscy
RzeŸwicki Grzegorz – Dzie³o misyjne Arcybiskupa Jerzego Ablewicza w Koœciele tarnowskim, Tarnów 1994, s. 82. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii
misji pod kierunkiem ks. dr. Antoniego Kmiecika w Instytucie Teologicznym w Tarnowie, agregowanym do Wydzia³u Teologicznego PAT
Pracê rozpoczyna ¿yciorys abp. Jerzego Ablewicza, po którym nastêpuj¹ trzy rozdzia³y: Otwarcie diecezji na dzia³alnoœæ misyjn¹, Struktury wspó³pracy misyjnej oraz Teologiczno-pastoralna wizja Diecezjalnego Dzie³a Misyjnego w IV Synodzie Diecezji Tarnowskiej. Na koñcu pracy zosta³ umieszczony aneks. Celem tej rozprawy jest przedstawienie
wk³adu abp. J. Ablewicza w dzie³o misyjne w Koœciele tarnowskim. Jest to bowiem trwa³e
dziedzictwo, które owocuje nadal w szerokim otwarciu diecezji na misje. Autor pos³u¿y³ siê
dostêpnymi materia³ami Ÿród³owymi. Bardzo pomocne w opracowaniu tematu stanowi³y
wypowiedzi ankietowe i œwiadectwa osób, które by³y bezpoœrednio zwi¹zane z dzia³alnoœci¹ misyjn¹ abp. Ablewicza: misjonarzy i bliskich wspó³pracowników Arcybiskupa w Tarnowie. Opracowanie tematu nie polega³o tylko na zwyk³ym zrelacjonowaniu chronologii
wydarzeñ misyjnych w diecezji, ale jest prób¹ ich teologicznej kontekstualizacji w œwietle
IV Synodu Diecezji Tarnowskiej.
Sieciech Jan – Diecezjalne dzie³o misyjne w Koœciele tarnowskim, Tarnów 1989, s. 77.
Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr.
Antoniego Kmiecika w ramach umowy z Wydzia³em Teologicznym PAT
Praca zawiera dwa rozdzia³y: Komunia i pos³anie w Koœciele partykularnym oraz Diecezjalne dzie³o misyjne w s³u¿bie komunii i misji w Koœciele. Zakoñczony w 1986 r. IV Synod Diecezji Tarnowskiej, który mia³ na celu konfrontacjê obrazu diecezji z obrazem Koœcio³a powszechnego, opar³ siê przede wszystkim na soborowej eklezjologii komunii. Praca
jest prób¹ ukazania dzie³a misyjnego diecezji tarnowskiej w kontekœcie posoborowej eklezjologii komunii. Diecezjalne dzie³o misyjne jest w Koœciele tarnowskim faktem nowym,
wchodz¹cym dopiero w tradycje struktury duszpasterstwa. Doœwiadczenie diecezji tarnowskiej w tym zakresie misji zosta³o porównane z posoborowym zaanga¿owaniem misyjnym
Koœcio³a we W³oszech.
Skorupski Jan - Treœci teologiczne w formularzach mszalnych o misjonarzach, UKSW
1999, s. 238 + antologia 285. Praca doktorska napisana pod kierunkiem ks. prof. dr.
hab. Adama Duraka
Celem rozprawy doktorskiej jest ukazanie bogactwa treœci teologicznych w formularzach mszalnych o misjonarzach. W opracowaniu tematu korzystano z formularzy znajduj¹cych siê w Mszale Rzymskim dla diecezji polskich oraz lektur biblijnych znajduj¹cych siê
w VI tomie lekcjonarza mszalnego. W studium pos³u¿ono siê metodami stosowanymi w hermeneutyce liturgii. Praca posiada cztery rozdzia³y. Rozpoczyna siê ukazaniem panoramy
misyjnej dzia³alnoœci Koœcio³a. Poprzez analizê tekstów biblijnych i studium euchologijne
wydobyte zosta³y bogate treœci teologiczno-liturgiczne. Rozdzia³ IV, utworzony przy pomocy s³ownika wyra¿eñ teologiczno-liturgicznych, przedstawia g³ówne linie teologiczne wynikaj¹ce ze studium formularzy. W rozdziale tym ukazane zosta³y mo¿liwoœci wykorzystania
niniejszego studium, nie tylko w dzia³alnoœci misyjnej, lecz tak¿e w dzia³alnoœci katechetycznej, homiletycznej i duszpasterskiej.
Charakterystyka wybranych prac naukowych
171
Sobol Andrzej – Kap³an diecezjalny a misyjne pos³annictwo Koœcio³a na podstawie „Ad
gentes”, „Fidei donum” i „Redemptoris missio”, Tarnów 1996, s. 101. Praca magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Krzysztofa
Czermaka w Instytucie Teologicznym w Tarnowie agregowanym do Wydzia³u Teologicznego PAT
Ksiê¿a diecezjalni podejmuj¹cy pracê misyjn¹ s¹ symbolem jednoœci w tej samej wierze i powszechnoœci Koœcio³a, stanowi¹ prawdziwy „dar wiary” jednego Koœcio³a lokalnego na rzecz drugiego, którego wiara nie jest jeszcze umocniona i, który potrzebuje misyjnej
pomocy z zewn¹trz. Uwzglêdniaj¹c wiêc przypomnienie Jana Paw³a II o dzia³alnoœci misyjnej Koœcio³a, zawarte w encyklice Redemptoris missio, Autor pracy jednoznacznie stwierdzi³, ¿e pos³uga prezbitera diecezjalnego jako misjonarza, nie jest tylko mo¿liwoœci¹, ale
specjaln¹ realizacj¹ kap³añskiego powo³ania.
Stachura Zbigniew – Dzia³alnoœæ misyjna Koœcio³a ze Ÿród³a mi³oœci, Tarnów 1993, s. 80.
Praca magisterska napisana na seminarium z teologii dogmatycznej pod kierunkiem
ks. dr. Antoniego Kmiecika w ramach umowy z Wydzia³em Teologicznym PAT
Praca zawiera trzy rozdzia³y: ród³o mi³oœci, Mi³oœæ trynitarna w zbawczych pos³aniach, Mi³oœæ „dusz¹ apostolstwa”. Autor, oprócz literatury podstawowej, przedstawi³ tak¿e bogat¹ literaturê pomocnicz¹. Temat zosta³ opracowany przy pomocy metod analizy i syntezy teologicznej. Autor korzysta³ g³ównie z dokumentów misyjnych oraz wypowiedzi Urzêdu
Nauczycielskiego Koœcio³a i niektórych dzie³, prac, artyku³ów z zakresu eklezjologii, misjologii i duchowoœci. Celem pracy jest ukazanie we wspó³czesnej eklezjologii komunii,
trynitarnych, chrystologicznych oraz pneumatologicznych podstaw dzia³alnoœci misyjnej
i zwi¹zanej z ni¹ duchowoœci. Przedstawiono motywacjê misji ad gentes oraz wyeksponowano aktualne cechy specyficznej duchowoœci misyjnej.
Strojek Ryszard – Dzia³alnoœæ misyjna obowi¹zkiem Koœcio³a, Tarnów 1993, s. 82. Praca
magisterska napisana na seminarium z teologii misji pod kierunkiem ks. dr. Antoniego
Kmiecika w ramach umowy z Wydzia³em Teologicznym PAT
Niniejsza praca jest prób¹ refleksji nad obowi¹zkiem misji ad gentes, które – jak uczy
Vatikanum II – „s¹ najwa¿niejsz¹ i najœwiêtsz¹ spraw¹ Koœcio³a” (DM 29). Temat zosta³
opracowany w czterech rozdzia³ach. Pierwszy rozdzia³ ukazuje prze³omowe znaczenie nauki Soboru Watykañskiego II w dziedzinie misjologii i eklezjologii. W dalszej czêœci opracowania nastêpuje pog³êbienie tej teologii w œwietle posoborowego nauczania Koœcio³a.
Rozdzia³ drugi: Trynitarny wymiar misji, trzeci: Eklezjalny wymiar misji, czwarty: Eklezjologiczne uzasadnienie obowi¹zku misyjnego. W kontekœcie trudnych do pogodzenia rzeczywistoœci, tj. soborowej nauki o misyjnej naturze Koœcio³a oraz nie daj¹cego siê ukryæ
zastoju i os³abienia zaanga¿owania misyjnego – liczba bowiem tych, „którzy nie znaj¹ Chrystusa i nie nale¿¹ do Koœcio³a, stale wzrasta, a od zakoñczenia Soboru niemal siê podwoi³a”
(RMis 31). Autor postawi³ sobie za cel pracy przypomnienie teologicznych podstaw misyjnej dzia³alnoœci Koœcio³a, ze szczególnym podkreœleniem obowi¹zku misyjnego. W oparciu o Ÿród³owe dokumenty Magisterium Koœcio³a, Autor ukaza³ teologiczne podstawy misyjnego zaanga¿owania, a w ich œwietle fakt, ¿e misje stanowi¹ w ¿yciu Koœcio³a „najwa¿niejsz¹ i najœwiêtsz¹ prawdê”.
172
Misjolodzy polscy
Szopiñski Andrzej – Formacja misyjna katolików œwieckich w œwietle posynodalnej adhortacji apostolskiej Ojca Œwiêtego Jana Paw³a II „Christifideles laici”, Warszawa 1992,
s. 81. Praca magisterska napisana na seminarium misjologicznym pod kierunkiem ks. dr.
hab. Antoniego Kurka
Praca ta przedstawia w³aœciwe przygotowanie wiernych do wspó³pracy z dzie³em misyjnym Koœcio³a. Autor wykorzysta³ myœli zawarte w Christifideles laici, przedstawi³ problem formacji misyjnej katolików œwieckich, ukazuj¹c jej podstawy doktrynalne, a tak¿e
pewne mo¿liwoœci duszpasterskie. Pierwszy rozdzia³ jest czêœci¹ czysto doktrynaln¹. Ukazuje nierozerwalnoœæ d¹¿enia ku œwiêtoœci z dzia³alnoœci¹ apostolsk¹. Wi¹¿e siê to œciœle
z ¿yciem sakramentalnym i wynikaj¹cym st¹d uczestnictwem w funkcjach: kap³añskiej, profetycznej i królewskiej Chrystusa. W rozdziale drugim Autor zatrzymuje siê nad Koœcio³em, jako t¹ wspólnot¹, na której ³onie rodzi siê misyjny zapa³, ale i w ramach której ma byæ
on formowany, podtrzymywany i rozbudzany. Rozdzia³ ten porusza zatem zagadnienie odpowiedzialnoœci ca³ego Koœcio³a za formacjê misyjn¹, która zarazem winna obj¹æ wszystkie jego stany. Sprawdzianem owocnoœci owej formacji jest chrzeœcijañskie œwiadectwo,
które mo¿e budziæ te¿ zapa³ ewangelizacyjny. Bior¹c pod uwagê fakt, ¿e wierni ¿yj¹ we
wspólnotach diecezjalnej, parafialnej i domowej, w rozdziale trzecim zosta³y omówione
podstawy i mo¿liwoœci przeprowadzenia oraz prze¿ywania formacji apostolsko-misyjnej
w ka¿dej z nich. Podstawowy udzia³ formacji misyjnej laikatu musz¹ mieæ te wspólnoty,
w ramach których wierni bêd¹ wspó³pracowaæ z dzie³em misyjnym, a wiêc diecezje, parafie i rodziny. Wielk¹ pomoc dla realizowania przygotowania do wspó³pracy misyjnej powinny stanowiæ Papieskie Dzie³a Misyjne, które swe zakorzenienie maj¹ znaleŸæ tak w Koœciele powszechnym i diecezjalnym, jak i w parafii.
Urban Józef – Wspó³praca diecezji z misjami wed³ug dokumentów papieskich (1926 1981), Warszawa 1982, s. 101. Praca magisterska z misjologii napisana na Wydziale
Teologicznym ATK pod kierunkiem ks. doc. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka
Praca ta sk³ada siê z trzech rozdzia³ów: Historia wspó³pracy, Formy wspó³pracy i Teologia wspó³pracy. Przedstawia ona naukê papie¿y o wspó³pracy diecezji z misjami, ukazuje
konkretne formy tej wspó³pracy i jej teologiczn¹ motywacjê. Przedmiot analizy stanowi¹ oficjalne misyjne dokumenty papieskie opublikowane w Acta Apostolicae Sedes. Najczêœciej s¹
to orêdzia pisane z okazji Œwiatowego Dnia Misyjnego, przemówienia do prze³o¿onych Papieskich Dzie³ Misyjnych, a tak¿e encykliki, listy apostolskie, motum proprio i adhortacje
apostolskie. Dla uzyskania wiêkszej przejrzystoœci omawianych form wspó³pracy, Autor pracy podzieli³ j¹ na wspó³pracê poœredni¹ i bezpoœredni¹. Do wspó³pracy poœredniej nale¿y
budzenie œwiadomoœci misyjnej i troska o Papieskie Dzie³a Misyjne, zaœ do wspó³pracy bezpoœredniej zaliczy³ wspó³pracê duchow¹, materialn¹ i personaln¹ z dzie³em misyjnym. Po
dokonaniu przegl¹du papieskich dokumentów misyjnych z lat 1926-1981, mo¿na stwierdziæ,
¿e dokumenty te s¹ zarówno metodycznie, jak i treœciowo zró¿nicowane, niemniej wiêkszoœæ
z nich zawiera wszystkie wymienione formy wspó³pracy diecezji z misjami.
Charakterystyka wybranych prac naukowych
173
Wardal Sylwana Kalina – Rodzina w tradycyjnych strukturach spo³eczno-religijnych
w Papui Nowej Gwinei, UKSW 2003, s. 168. Praca z misjologii napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. W³adys³awa Kowalaka
Praca doktorska o charakterze religioznawczo-misjologicznym podjmuje jeden z centralnych problemów ewangelizacji misyjnej, jakim jest rodzina. Niniejsze opracowanie koncentruje swoj¹ uwagê na rodzinie w œrodowisku spo³eczno-religijnym Papui Nowej Gwinei. Ze wzglêdu na brak w polskiej literaturze religioznawczo-misjologicznej ca³oœciowego
opracowania problematyki rodziny w tym regionie œwiata, praca jest aktualna zarówno dla
religioznawstwa i misjologii, jak i dla samej praktycznej dzia³alnoœci misyjnej. Autorka systematycznie i metodologicznie poprawnie przedstawia problemy ³¹cz¹ce siê z tradycyjn¹
rodzin¹ spo³eczeñstw pierwotnych na Nowej Gwinei, tworz¹c niemal w sposób podrêcznikowy syntezê wiedzy o rodzinie w tym rejonie œwiata i podaj¹c konkretne sugestie mog¹ce
mieæ zastosowanie w praktycznej ewangelizacji misyjnej. Autorka podjê³a trudny i ma³o
zbadany temat, podda³a go wielorakiej analizie i systematyzacji.
Wojda Tadeusz – Nurty teologii misji z Münster i Louvain. Promotorem pracy by³ ks. prof.
zw. dr Adam Wolanin, Papieski Uniwersytet Gregorianum, 1989, nostryfikacja na UKSW
W pracy podjêto analizê dwóch szkó³ misjologii katolickiej, które da³y pocz¹tek badaniom naukowym nad misjami. Pierwsza ze szkó³, która powsta³a na gruncie niemieckim
w 1911 r., rozwinê³a siê w Münster, natomiast druga w œrodowisku uniwersyteckim Louvain, w Belgii. Studium podjête nad tematem pozwoli³o na uwypuklenie cech charakterystycznych dla obu szkó³, które stanowi³y jednoczeœnie o zasadniczym profilu ka¿dej z nich.
W przypadku misjologii z Münster, wszystko zmierza³o ku „nawróceniu” (conversio), podczas gdy Louvain optowa³o za zak³adaniem Koœcio³a (plantatio Ecclesiae). Wspomniane
charakterystyki teologii misji obu szkó³ zosta³y nastêpnie porównane z katolick¹ doktryn¹
misji, wyra¿on¹ g³ównie w Dekrecie soborowym Ad gentes, a nastêpnie w adhortacji apostolskiej Evangelii nuntiandi, które wówczas by³y podstawowymi dokumentami Koœcio³a
na podjêty temat. Odniesienie wspomnianych szkó³ misjologii do wspó³czesnej teologii misji
pozwoli³o ukazaæ ich aktualnoœæ w dzisiejszej teologii misji.
Zaborowska Kanizja Leokadia – Udzia³ Sióstr El¿bietanek w dziele ewangelizacyjnym
w œwietle dokumentów z IV Konferencji Ogólnej Episkopatu Ameryki £aciñskiej Santo
Domingo, Kraków 2001, s. 140. Praca licencjacka napisana na seminarium z misjologii pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Jana Górskiego
W pracy tej, pos³uguj¹c siê metod¹ analityczno-syntetyczn¹, Autorka podjê³a próbê
ukazania wk³adu zgromadzenia Sióstr œw. El¿biety w dzie³o ewangelizacji, pocz¹tkowo
poprzez wspó³pracê duchow¹, pomoc materialn¹, a¿ do bezpoœredniego zaanga¿owania siê
w ci¹gle aktualne zadanie g³oszenia Orêdzia Jezusa Chrystusa na kontynencie latynoamerykañskim w Brazylii. Podstawowym celem pracy, sk³adaj¹cej siê z trzech rozdzia³ów, jest
podkreœlenie, ¿e udzia³ Zgromadzenia w misji Koœcio³a jest obowi¹zkiem wynikaj¹cym
przede wszystkim z przynale¿noœci do Koœcio³a katolickiego, a tak¿e z charyzmatu tej¿e
wspólnoty zakonnej. Misja Sióstr El¿bietanek w Brazylii – to s³u¿ba Chrystusowi, którego
spotykamy w ubogich, g³odnych, chorych, przeœladowanych, odrzuconych i zepchniêtych
na margines ¿ycia. Rozdzia³ pierwszy zatytu³owany: Charyzmat Zgromadzenia Sióstr œw.
El¿biety a misje, ukazuje, jak na przestrzeni lat Siostry w³¹czy³y siê w dzie³o misyjne Ko-
174
Misjolodzy polscy
œcio³a. W drugim rozdziale zosta³y przybli¿one g³ówne problemy poruszone na IV Konferencji Ogólnej Episkopatu Ameryki £aciñskiej w Santo Domingo, w aspekcie pracy misyjnej osób konsekrowanych w Nowym Œwiecie. Trzeci rozdzia³ podejmuje dziesiêcioletni¹
pos³ugê misyjn¹ Sióstr El¿bietanek w Brazylii oraz praktyczne próby zastosowania postulatów IV Konferencji CELAM w pracy ewangelizacyjnej. Podstawowym Ÿród³em niniejszej
pracy jest „Biuletyn Sióstr œw. El¿biety” wydawany w Rzymie. Wykorzystane zosta³y tak¿e
artyku³y mówi¹ce o ich pracy misyjnej, jakie ukaza³y siê w czasopismach katolickich.
Zakoñczenie
Grupê polskich misjologów stanowi¹ przede wszystkim absolwenci Specjalizacji Misjologii UKSW (dawniejszej ATK). To oni stali siê zacz¹tkiem rozwoju myœli misjologicznej
w Polsce. Do najbardziej zas³u¿onych i aktywnych zaliczyæ nale¿y: ks. Feliksa Zap³atê, twórcê Specjalizacji Misjologii, ks. W³adys³awa Kowalaka SVD, kontynuatora jego dzie³a i aktualnie jedynego w Polsce profesora zwyczajnego z tej dziedziny nauki, ks. Antoniego Kurka
OMI, ks. Jana Górskiego oraz ks. Jaros³awa Ró¿añskiego OMI. Wielu absolwentów ukoñczy³o misjologiê z tytu³em doktora, licencjata lub magistra misjologii. Do grona specjalistów z tej
dziedziny do³¹czyli tak¿e ci, którzy studiowali misjologiê na Papieskim Uniwersytecie Urbanianum i Gregorianum w Rzymie. Studenci w Polsce maj¹ mo¿liwoœæ uczêszczania na wyk³ady z misjologii tak¿e na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, na Uniwersytecie
Œl¹skim w Katowicach, Uniwersytecie Warmiñsko-Mazurskim w Olsztynie, Uniwersytecie im.
Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytecie Szczeciñskim oraz na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Jednak w dalszym ci¹gu jedyn¹ uczelni¹, w której s¹ piêcioletnie studia misjologiczne jest Specjalizacja Misjologii na UKSW.
Niniejszy Informator o polskich misjologach zaprezentowa³ wk³ad misjologii na UKSW
oraz wydoby³ na œwiat³o dzienne prace naukowe o tematyce misyjnej i religioznawczej, które
powsta³y na innych uczelniach w Polsce i za granic¹. Z pewnoœci¹ nie jest to ca³y zbiór
informacji o misjologach i pracach na temat misji.
Ide¹ tej publikacji by³o swoiste przetarcie szlaków, aby w przysz³oœci dotrzeæ do ca³ego dorobku misjologicznego, umo¿liwienie wzajemnego poznania siê oraz pewnego rodzaju mobilizacja do wiêkszej konsolidacji œrodowiska misjologicznego. Informator ten jest
tak¿e zaproszeniem misjologów polskich do wspólnych dzia³añ, poszukiwañ i sprostania
wyzwaniom misjologicznym na pocz¹tku XXI wieku.
Zaprezentowany dorobek pracy misjologów, którzy podejmuj¹ prace naukowe w Polsce
i na ca³ym œwiecie, ukaza³, ¿e polscy misjologowie permanentnie (chocia¿ nie tak spektakularnie) realizuj¹ uchwa³y II Soboru Watykañskiego, naukê posoborowych dokumentów Koœcio³a
dotycz¹cych misyjnej dzia³alnoœci Koœcio³a, a szczególnie naukê papie¿a Jana Paw³a II.
Zadaniem na przysz³oœæ jest podjêcie konkretniejszych kroków nad powo³aniem i zarejestrowaniem Stowarzyszenia Misjologów Polskich, organizowanie wspólnych sympozjów misjologicznych dla ca³ej Polski w ró¿nych jej oœrodkach oraz opracowanie „Breviarium Missionum”, którego ostatnie wydanie pochodzi z roku 1979.
W obecnym czasie, po odejœciu do Pana papie¿a Jana Paw³a II, wydaje siê rzecz¹
konieczn¹ opracowanie dokumentów i wypowiedzi na tematy misji, które zosta³y wydane
za czasów Jego pontyfikatu.
Zusammenfasung
Seit der Abschließung des Zweiten Vatikanischen Konzils sind bereits 40 Jahre
vergangen. Dieses Konzil brachte ein neues Licht für die Missionssendung der Kirche mit
sich. In diesen vierzig Jahren (1965-2005) fand eine missiologische Reflexion statt, die vor
allem die folgenden Themen umfasste: Verbreitung des Glaubens, Verkündigung des
Evangeliums und Gründung der Kirche in den unchristlichen Völkern, theologische
Begründung der missionarischen Tätigkeit der Kirche und ihre geschichtliche Entwicklung.
Ein weiteres Ereignis, das einer Würdigung bedarf, ist das 35-Jubileum der Gründung
des missiologischen Lehrstuhls an der Kardinal Stefan Wyszynski Universität in Warschau
(UKSW). Nach vielen Bemühungen und durch großes Engagement vielen Menschen wurde
im Jahr 1969 an der damaligen Akademie der Katholischen Theologie (ATK) der erste in
Polen und zugleich der erste in Ost-Mitteleuropa Lehrstuhl für Missiologie eröffnet. Der
Gründer dieses Lehrstuhles war Doz. Feliks Zaplata SVD (1914-1982).
Die meisten heutigen polnischen Missiologen absolvierten das Studium für Missiologie
an der UKSW (oder früher ATK). Sie sind die Pionieren der Entstehung und Entwicklung
der Missiologie in Polen. Zu den bekanntesten und berühmtesten gehören: Doz. Feliks Zap³ata
und sein Nachfolger Prof. W³adys³aw Kowalak SVD (zur Zeit der einzige ordentlicher
Professor für Missiologie in Polen) Dr. hab. Antoni Kurek OMI, Dr. hab. Jan Górski und
Dr. hab. Jaros³aw Ró¿añski OMI. An der UKSW absolvierten das Missiologiestudium mit
einem Doktor- und Magistertitel bzw. mit einem Lyzenziat für Missiologie auch zahlreiche
andere Personen.
Zu den polnischen Missiologen gehören auch Absolventen der Päpstlichen Universitäten
Urbanianum und Gregorianum in Rom.
Dieses missiologische, wissenschaftliche Spektrum soll noch durch die Publikationen
zu missiologischen Themen, die an anderen Hochschulen und Fakultäten entstanden ergänzt
werden. Nach der Sammlung der Informationen über diese wissenschaftlichen Publikationen
und Arbeiten aus dem Bereich der Missiologie und Religionswissenschaft ist eine Datenbank
mit den 897 Titeln entstanden. Sie umfasst: Habilitationsarbeiten, Doktorarbeiten,
Lizenziatarbeiten, Magister-Lizenziatarbeiten, Magisterarbeiten und Diplomarbeiten.
Folgende Themenbereiche werden in diesen Publikationen meistens angesprochen: zur
Theologie der Missio (242), über die missionarische Tätigkeit der Kirche in Afrika (161),
aus dem Bereich der Religionswissenschaft (155), über die missionarische Tätigkeit der
Kirche in Polen (119). Die meisten Arbeiten begleiteten die folgenden Professoren:
W³adys³aw Kowalak (106 Arbeiten, 20%), Antoni Kurek (64, 12%), Henryk Zimoñ (54,
11%), Jan Górski (53, 10%) und Feliks Zap³ata (49, 10%).
178
Misjolodzy polscy
Das dargestellte wissenschaftliche Werk der polnischen Missiologen, die ihre
wissenschaftliche Tätigkeit in Polen und in der ganzen Welt realisieren zeigte, dass sie permanent
(obwohl nicht spektakulär) die Beschlüsse des Zweiten Vatikanischen Konzils, die
nachkonziliare Lehre der Kirchendokumente über die Missionssendung der Kirche und vor
allem die Lehre des Papstes Johannes Paul des II in ihrer wissenschaftlichen Tätigkeit
verwirklichen.
Die vorliegende Publikation soll „den Weg ebnen“, damit es in Zukunft möglich wird,
das ganze Werk der wissenschaftlichen Tätigkeit der polnischen Missiologen zu präsentieren
und sich einender besser kennen zu lernen wie auch die Arbeit verschiedener missiologischer
Kreisen und Einrichtungen zu festigen. Sie möchte auch alle polnischen Missiologen zu
gemeinsamen Initiativen und wissenschaftlichen Forschungen einladen, dass sie die
missiologischen Anforderungen der Anfänge des XXI Jahrhunderts bewältigen können.
Bibliografia
Opracowania:
Andrzejak A.,
U pocz¹tku ruchu misyjnego w Polsce. Bp Kazimierz Kowalski (18961972), Poznañ 1993.
Górski J.,
Ma³y s³ownik misjologiczny, Katowice 2001.
Grabowska M. (red.), Prace dyplomowe o tematyce misyjnej na ATK, Warszawa 1986.
Jab³oñski F.,
Recepcja idei misyjnej w Polsce, Kraków 2003.
Katalog prac dyplomowych wy¿szych uczelni katolickich w Polsce (1987-1995) cz. II
Lublin 2000.
Kultura teologiczna Seminarium Duchownego w Kielcach 1727-2002, Kielce 2002.
Miotk A. (red.),
Misjologia XXI wieku. Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów Nr LXXII,
Warszawa 2004.
Mroczek D.,
Specjalizacja misjologii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1969-1994), Warszawa 1996. AATK (mps).
Pawlik J. (red.),
W trosce o g³oszenie Ewangelii, Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów
Nr 71, Warszawa 2002.
Prymasowski Instytut Kultury Chrzeœcijañskiej im. Stefana Kardyna³a Wyszyñskiego w Bydgoszczy 1982-1997, Bydgoszcz 1997.
Studnik M. (red.), Bibliografia publikacji polskich werbistów za lata 1945-1996, Materia³y i Studia Ksiê¿y Werbistów Nr 44, Warszawa 1998.
Œliwka E. (red.),
Misyjny wymiar Koœcio³a katolickiego w Polsce (1945-1986), Pieniê¿no 1992.
Tyszkiewicz T. (opr.), Czterdziestolecie Klubu Inteligencji Katolickiej w Poznaniu 19571997, Poznañ 1999.
Walerowski J.,
Feliks Zap³ata SVD (1914-1982). Der Beitrag zur Missionswissenschaft in Polen, Sankt Augustin 1994, (mps).
Waligórski M.,
Struktury naukowe zaanga¿owane w s³u¿bê animacji misyjnej Ludu
Bo¿ego w Polsce, Gniezno 1999, AKKG (mps).
Wyczawski H. E. (red.), XX lat Akademii Teologii Katolickiej. Ksiêga Pami¹tkowa (19541974), Warszawa 1976.
Zap³ata F.,
Koœció³ katolicki w Indiach. Problem jego dialogu z hinduizmem,
Warszawa 1972.
180
Misjolodzy polscy
Internet (1 III – 1 IV 2005):
Uczelnie:
http://ktk.uwb.edu.pl
http://uniwerki.webpark.pl
http://www.amu.edu.pl
http://www.bobolanum.edu.pl
http://www.kul.lublin.pl
http://www.pat.krakow.pl
http://www.pft.wroc.pl
http://www.philtheol-augustin.de
http://www.pwtw.mkw.pl
http://www.seminarium.salwatorianie.pl
http://www.ucbcba.edu.bo
http://www.uksw.edu.pl
http://www.umk.pl
http://www.uni.opole.pl
http://www.uni.wroc.pl
http://www.unigre.it
http://www.univ.szczecin.pl
http://www.urbaniana.edu/it
http://www.us.szc.pl
http://www.uw.edu.pl
http://www.uwm.edu.pl
http://www.wsd.tarnow.pl
Bazy danych:
http://www.fides.org.pl
http://nauka-polska.pl
http://www.biblioteka.uksw.edu.pl
http://www.hosianum.home.pl/bibliot.htm
http://www.urbaniana.edu/biblio/it
http://www.sma.pl/pl/autor.html
http://150.254.193.77/thfac/p/badania/dr_pwt.html
http://www.misjologia.uksw.edu.pl
Skorowidz autorów prac naukowych
Abramczuk A. ....................................... 106
Adamczyk M. ....................................... 138
Adamski J. ............................................ 144
Adi Gun. Vinsensius ............................. 133
Afewu S. ............................................... 131
Agnieszczak K. ..................................... 144
Andrzejak A. ............................... 35,53,138
Antoniewicz D. ..................................... 119
Antonik R. ............................................. 144
Arak M. ................................................. 131
Askelovic A. ......................................... 137
At³as T. .................................................. 119
Awuku A. .............................................. 119
Bacowski A. .......................................... 131
Bajorski A. ............................................ 128
Bajowski J. .......................... 35,57,128,155
Bakalarz A. .............................. 36, 106,138
Baliszewski G. ...................................... 138
Ba³dyga K. ............................................ 138
Ba³dysiak E. .......................................... 131
Banachomska W. .................................. 144
Banacki K. ............................................ 144
Banaszek A. .......................................... 106
Banaszek B. .......................................... 106
Bañdur B. .............................................. 106
Bar J. ..................................................... 138
Baran M. ............................................... 138
Barankiewicz T. .................................... 106
Baranowska W. ..................................... 106
Barañski R. ........................................... 138
Barbraj L. .............................................. 106
Barczyk P. ............................................. 138
Barszcz A. ............................................. 151
Bartyzo³ A. ............................................ 119
Becza³a P. .............................................. 106
Bednarczyk M. ...................................... 119
Bednarek D. .......................................... 131
Bednarz J. ...................................... 138,156
Behrendt F. ............................................ 119
Bejger A. .............................. 36,58,119,120
Bejnarowicz M. .................................... 139
Berek B. ................................................ 133
Berek M. ............................................... 144
Berkowicz P. ......................................... 107
Bernhard D. .......................................... 144
Bêben W. ............................. 36,58,131,132
Bêbenek Z. ............................................ 133
Bia³ek K. ............................................... 107
Biega³a T. .............................................. 120
Bielak W. .............................................. 139
Bielec R. ............................................... 144
Bieñkowski K. ..................... 37,60,128,134
Biernacka B. ......................................... 107
Bodusz G. ............................................. 107
Bogdañska K. ........................................ 120
Bogucka E. ............................................ 120
Boguœ T. ................................................ 144
Boretto A. ............................................. 134
Borowski A. .......................................... 144
Borysiak M. .......................................... 107
Bradtke S. ............................................. 139
Bralewska E. .................................. 107,156
Brawañski R. ......................................... 139
Brzeœciñski M. ...................................... 144
Brzeziñski I. .......................................... 107
Brzêcka A. ............................................ 145
Brzêcka B. ............................................ 107
Brzêk P. ................................................. 145
182
Misjolodzy polscy
Brzozowska D. ...................................... 120
Brzozowski J. .............................. 37,60,128
Budny A. ............................................... 145
Budzanowski A. .................................... 107
Bujwid K. .............................................. 145
Bulicz A. ............................................... 107
Bu³kowska E. ........................................ 107
Burzawa W. ................................. 38,61,132
Burzyca T. ............................................. 120
Bussold P. ............................................. 145
Byczuk P. .............................................. 139
Byliñska M. .......................................... 145
Bystra A. ........................................ 107,157
Bziom K.T. ........................................... 107
Cejnóg W. ............................................. 120
Chabraszewski D. ................................. 139
Che³miniak M. ............................... 107,157
Chilmon A. .................................... 107,157
Chlasta A. ............................................. 134
Chludziñska S. ...................................... 145
Chmiel E. .............................................. 107
Chmist D. .............................................. 151
Cho³yk H. ...................... 38,61,107,108,158
Chwaszcza A. ....................................... 108
Chwistek Z. ........................................... 108
Cichy J. ................................................. 108
Ciecierski J. .......................................... 108
Cieœlak B. .............................................. 120
Cio³ek B. ............................................... 145
Ciululko G. ........................................... 120
Ciuraszkiewicz M. ................................ 108
Coghen A. ............................................. 145
Cozza P. ................................................ 120
Cytrynowicz S. ...................................... 108
Czajkowski M. ............................ 38,61,108
Czapla B. .............................................. 134
Czarkowska M. ..................................... 108
Czeczko A. ............................................ 108
Czermak K. ................................. 39,62,108
Czerska B. ............................................. 152
Czub A. ................................... 120,145,158
Czy¿ycki M. .......................................... 108
Dajczer T. ............................................. 145
Dampc I. ............................................... 108
Davor K. ............................................... 137
D¹browska J. ........................................ 128
Dewor G. .............................................. 145
Ditrich J ................................................ 108
D³ugosz M. ................................. 39,63,132
Dobros³awska E. ................................... 132
Dobrowolski J. ...................................... 145
Dobrzyñski W. ...................................... 139
Dolata L. ........................................ 108,159
Dolny J. ................................................. 134
Domaga³a D. ......................................... 132
Domañski K. ......................................... 128
Dominiak J. ........................................... 134
Donnerstag M. ...................................... 145
Dopart A. .............................................. 108
Doro¿yñski K. ....................................... 108
Drozd M. .............................................. 139
Drybulska A. ......................................... 139
Drz¹szcz W. .......................................... 134
Dubas J. ................................................ 108
Dudar W. ............................................... 139
Dudek E. ............................................... 152
Dudik A. ............................................... 137
Duplicka M. .......................................... 145
Durajczyk T. ......................................... 128
Durkiewicz M. ...................................... 139
Dworak C. ...................................... 139,159
Dzido E. ................................................ 139
Dziepak J. ............................................. 137
Dziuba E. .............................................. 109
DziurdŸ M. ............................................ 120
Dziwoki S. ............................................ 145
Fac K. ................................................... 139
F¹s L. ................................... 39,63,128,145
Feofanov M........................................... 152
Filipek R. .............................................. 145
Filipowicz R. ........................................ 120
Firlej W. ................................................ 145
Florczyk P. ............................................ 109
Fojcik B. ............................................... 109
Fórmanowski E. .................................... 145
Furman J. .............................................. 120
Furman M. ............................................ 152
Furtak R. ............................................... 145
Fyda S. .................................................. 109
Gajcy B. ................................................ 128
Skorowidz autorów prac naukowych
Gajda J. ................................................... 40
Ga³czyñski D. ....................................... 109
Ga³uzja K. ............................................. 120
Garbarz R. ............................................. 134
Garbieñ B. ............................................. 120
Gawêcka A. ........................................... 146
Gawlik J. ............................................... 139
Gaw³owska B. ....................................... 109
Gawrylak R. .......................................... 134
G¹sior S. ............................................... 109
G¹ska H. ............................................... 146
Gembarowska K. .................................. 146
Gergont K. ............................................ 120
Ghus B. ................................................. 121
Gil A. .................................................... 146
G³adkowski M. ..................................... 121
G³¹b B. .................................................. 146
G³êbocki Z. ........................................... 128
Gniadek J. ............................................. 121
Golec A. ......................................... 139,160
Golla G. ................................................ 146
Golonka J. ...................................... 109,160
Go³ek H. ........................................ 109,160
Go³êbiowski P. ...................................... 152
Góral W. ................................................ 134
Górny M. .............................................. 109
Górska I. ............................................... 139
Górska A. .............................................. 139
Górski J. ............................... 40,64,109,161
Górski M. .............................................. 109
Górski W. .............................................. 121
Grabiec A. ............................................. 146
Grabiec K. ............................................. 134
Grabowska M. ...................................... 134
Grabowski K. ........................................ 121
Grecki A. .............................................. 129
Grieger W. ............................................ 121
Grnyo M. .............................................. 121
Grodzieñska P. ...................................... 109
GrodŸ S. ................................................ 121
Grolik B. ............................................... 109
Gruszka J. ............................................. 132
Grych A. ............................................... 109
Gryk W. ................................................. 121
Gryz G. ................................................. 109
183
Grzech M. ............................................. 121
Grzegorczyk M. .................................... 146
Grzempa A. ........................................... 121
Grzybowski G. ...................................... 146
Grzyœka T. ............................................. 139
Gucwa M. ...................................... 109,161
Hajduk R. .............................................. 121
Hajzler H. ............................................. 134
Halasz G. .............................................. 139
Halemba A. ................................. 41,67,121
Handziuk P. ........................................... 121
Hendel Z. .............................................. 110
Hendzel Z. ............................................ 110
Heyka K. ............................................... 146
Hoppe R. ............................................... 121
Horowski J. ........................................... 129
Howadek Z. .......................................... 146
Hubko J. ......................................... 110,162
Huf A. ................................................... 110
Husak W. ............................................... 146
Husakiewicz B. ..................................... 137
Ignarski A. ............................................ 146
Imach M. ............................................... 129
Jab³oñski F. .......................... 42,67,140,162
Jab³uszewska A. .................................... 146
Jackowski R. ......................................... 121
Jacyszyn E. ........................................... 146
Jagodziñski J. ........................................ 146
Jakubczyk A. ......................................... 146
Jakubiec S. ............................................ 121
Jakubowski M. ...................................... 129
Ja³yñski J. .............................................. 110
Janowski R. ........................................... 121
Janus-Nowak I. ..................................... 110
Jarczyk J. .............................................. 140
Jarek £. ................................................. 121
Jaroæ-Korneluk D. ................................ 110
Jasiñska R. ............................................ 110
Jasiñski A. ............................................. 110
Jasiñski S. ............................................. 110
Jastrzêbski S. ........................................ 132
Jaszczuk R. ........................................... 129
Jaworowski R. ....................................... 110
Jaworski J. ............................................ 132
Jedliñska J. ............................................ 140
184
Misjolodzy polscy
Jeleñ J. .................................................. 140
Jezierska M. .......................................... 122
Je¿ A. .................................................... 110
Je¿owski M. .......................................... 110
Jêczek A. ................................... 42,129,163
Jêdrzejczyk Z. ....................................... 146
JóŸwiak S. ............................................. 134
Kacprzak M. ......................................... 110
Kaczalska T. .......................................... 134
Kaczorowski P. ..................................... 122
Kadecki T. ............................................. 122
Kad³ubowska I. ................................ 42,122
Kaleta A. ............................................... 110
Kaleta M. .............................................. 110
Ka³u¿a C. .............................................. 146
Kamiñska H. ......................................... 146
Kamiñski M. ......................................... 140
Kamiñski W. ......................................... 132
Kania T. ................................................ 122
Kania W. ............................................... 147
Kaniewski K. ........................................ 152
Kapusta F. ............................................. 110
Kapuœcik F. ........................................... 122
Kapuœciñski A. ...................................... 110
Karaœ H. ................................................ 147
Karczewska J. ....................................... 122
Karczewska M. ..................................... 110
Karny M. ............................................... 111
Karp H. ................................................. 147
Karubin R. ............................................ 122
Karwot M. ............................................. 122
Kasprzak S. ........................................... 111
Kazimierski D. ...................................... 129
K¹cka J. ................................................ 122
Kêdyna A. ............................................. 111
Kêdziorek K. ......................................... 111
Kêpiñski J. .................................. 43,71,140
Kêszycki P. ............................................ 111
Kiedrowicz J. ........................................ 140
Kie¿el B. ............................................... 129
Kilar K. ................................................. 111
Kiljañska M. ......................................... 111
Kiwak J. ................................................ 147
Klepacka A. .......................................... 134
Klimaszewska J. ................................... 147
Klimek A. ............................................. 147
Klimosz F. ............................................. 152
Klimurczyk J. ........................................ 134
Kluj W. ................... 43,71,111,129,152,163
Klukowski M. ....................................... 147
Klunder A. ............................................ 137
Kluska S. ............................................... 129
K³ak M. ................................................. 122
Knera K. ........................................ 140,163
Kobczyk D. ........................................... 111
Kobyliñski A. ........................................ 111
Kochañska D. ........................................ 122
Koczko M. ............................................ 122
Koczor K. ............................................. 134
Kogut L. ................................................ 129
Kolendo K. ........................................... 140
Ko³acz A. .............................................. 134
Ko³tunowicz U. ..................................... 122
Konarski J. ............................................ 147
Kondratowska E. .................................. 147
Konieczny R. ........................................ 147
Konik A. ............................................... 134
Kopania K. ............................................ 111
Kopeæ K. ............................................... 122
Kopyciñski J. ........................................ 134
Koryncka K. .......................................... 140
Kosiñska M. .......................................... 122
Kosmacki T. .......................................... 152
Kostoñ M. ............................................. 140
Kostrzewa M. ........................................ 111
Koœció³ek M. ........................................ 122
Koœciuczyk A. ....................................... 111
Koœciukiewicz A. .................................. 140
Kot R. ................................................... 122
Kotowski M. ......................................... 140
Kotu³a A. .............................................. 111
Kotyczka M. ......................................... 123
Kowal K. ............................................... 111
Kowalak W. .................. 43,72,123,129,132
Kowalczyk J.......................................... 123
Kowalewski M. ..................................... 111
Kowalik M. ................................. 44,81,123
Kowalski J. ........................................... 135
Kownacki P. .......................................... 147
Kozdrój K. ............................................ 140
Skorowidz autorów prac naukowych
Krajewska W. ........................................ 111
Krajza J. ................................................ 140
Krawcewicz D. ..................................... 123
Krawczyk M. ........................................ 111
Krawiec P. ............................................. 111
Krok S. .................................................. 129
Krokos Z. .............................................. 140
Kromska M. .......................................... 135
Królik K. ............................................... 112
Kruczek L.A. ........................................ 147
Kruczek Z. .................................. 44,81,132
Kruczyñski A. ....................................... 147
Krupski S. ............................................. 123
Kruszewska M. ..................................... 112
Krystecka M. ........................................ 147
Krzewicki M. ........................................ 140
Krzysztoñ J. .......................................... 140
Krzy¿agórski M. ................................... 123
Kubowicz G. ......................................... 123
Kuca P. .................................................. 129
Kuczaj S. ............................................... 112
Kuczera H. ............................................ 123
Kukuczka A. ......................................... 112
Kuku³ka J. ............................................. 137
Kulas A. ................................................ 152
Kulas H. ................................................ 135
Kulawiak E. .......................................... 152
Kumor R. .............................................. 147
Kuncewicz J. ......................................... 137
Kupiec D. .............................................. 123
Kurek A. ....................... 45,84,123,137,152
Kurkowiak T. ........................................ 112
Kus W. .................................................. 123
Kustra M. .............................................. 112
Kusy K. ................................................. 147
Kuta M. ................................................. 112
Kuzio³a W. ............................................ 112
Kwapiszewski J. ................................... 147
Kwiatkowska B. .................................... 135
Kwiek M. .............................................. 141
Lachowicz E. ................................. 141,164
Lachowska K. ....................................... 141
Lachowski A. ........................................ 129
Lacyk J. ................................................. 137
Laksa R. ................................................ 132
185
Laszecka M. .......................................... 132
Ledwoñ M. ............................................ 147
Lelito A. ................................................ 112
Leœkiewicz L. ........................................ 147
Leœnikowski A. ..................................... 129
Leœniowski J. ........................................ 112
Lewandowska E. ................................... 112
Lewiñski S. ........................................... 129
Lipiñski K. ............................................ 141
Litwiñski L. ........................................... 123
Lubera A. .............................................. 141
Luchowski A. ........................................ 112
Ludynia A. ............................................ 123
Lutka T. ................................................. 135
£aba J. .................................................. 129
£abêdzki B. ........................................... 130
£apiñski J. ............................................. 152
£¹cki J. ................................................. 141
£ê¿ny R. ................................................ 147
£oziñska J. ............................................ 112
£ój M. ................................................... 137
£ubiñska E. ........................................... 123
£uczak M. ............................................. 141
£ukoszczyk K. ...................................... 141
£utnik E. ............................................... 132
Macewicz J. .......................................... 147
Macio³ek J. ........................................... 141
Macios A. ............................................. 130
Mackowicz A. ....................................... 123
Maækowski W. ...................................... 147
Madeja W. ............................................. 132
Madejczyk D. ........................... 45,112,137
Madejski J. ..................................... 141,164
Maik B. .......................................... 135,148
Majerska J. ............................................ 123
Majewska A. ......................................... 124
Majewski K. .......................................... 130
Makutra B. ............................................ 112
Malek R. ............................................... 135
Malinowska A. ...................................... 124
Malinowska E. ...................................... 141
Malinowski K. ...................................... 148
Malinowski S. ....................................... 141
Maliszewska Z. ..................................... 132
Ma³ek P. ................................................ 112
186
Misjolodzy polscy
Manecka A. ........................................... 135
Mania A. ............................................... 112
Marat W. ............................................... 148
Marciniak H. ......................................... 124
Marcinkowska M. ................................. 148
Marek S. ..................................... 46,88,124
Markowski R. ....................................... 148
Martyna F. ............................................. 124
Matracki G. ........................................... 135
Matys J. ................................................. 124
Matyszczak H. ...................................... 112
Maziarka J. .................................... 113,165
Maziarka M. .................................. 141,165
Mazur B. ............................................... 141
Mazur J. ......................................... 133,141
Mazur M. ....................................... 113,141
Mazurek M. .......................................... 141
Melnyk S. .............................................. 148
Mendakiewicz P. ................................... 137
Mêcner A. ............................................. 152
Michalak A. ................................... 124,148
Michaluk T. ........................................... 113
Micha³ek T. ........................................... 130
Michna Z. .............................................. 113
Miciu³a J. .............................................. 152
Mielcarek E. ......................................... 113
Mielniczek M. ....................................... 113
Mieloszyk M. ........................................ 148
Mierzejewska A. ................................... 148
Miland M. ............................................. 113
Milewski A. .......................................... 113
Mioduszewska K. ................................. 135
Miotk A. ............................... 46,88,113,165
Mirek A. ................................................ 141
Mirek K. ............................................... 113
Misiorowski M. .................................... 113
Miœkowiec A. ........................................ 148
Mittelstaedt W. ...................................... 130
M³ynarczyk E. ....................................... 141
Moczko T. ............................................. 113
Molenda A. ........................................... 148
Morawiec B. ............................. 46,113,166
Morawiec T. .......................................... 113
Morawska Z. ......................................... 130
Morcinek J. ............................... 46,113,166
Mordal B. .............................................. 113
Mroczek A. ........................................... 142
Mroczek D. .................................... 142,166
Mrozek W. ............................................ 124
Mróz K.................................................. 142
Mrzyg³ód E. .......................................... 152
Murawska I. .......................................... 113
Musio³ M. ............................................. 113
My³ek G. ............................................... 124
Nadolny M. ........................................... 113
Najbar B. .............................................. 142
Napieralski A. ....................................... 135
Napiontek P. .......................................... 124
Napiwodzki R. ...................................... 142
Nawago P. ............................................. 133
Nawrat J. ............................................... 148
Nieda³towski K. .................................... 124
Niemiec A. ..................................... 135,167
Niesyto J. ....................................... 142,167
Niezgódka P. ......................................... 114
Nowak A. .............................................. 124
Nowak E. .............................................. 142
Nowak J. ............................................... 142
Nowak M. ............................................. 114
Nowak P. ........................................ 114,148
Nowicki A. ..................................... 114,148
Nowikow M. ......................................... 137
Nowiñska A. ......................................... 152
Nytko M. ............................................... 142
Ocetek S. ............................................... 135
Ochyd Z. ............................................... 114
Ogórek U. ...................................... 142,168
Okroy G. ............................................... 148
Okrutny R. ............................................ 142
Olech P. ................................................. 148
Olszak G. .............................................. 114
Olszewska I. .......................................... 142
Olszewska J. ......................................... 114
O³dachowski A. .................................... 130
Opi³owska B. ........................................ 152
Osiecki E. .............................................. 133
Ostasiuk E. ............................................ 135
Ostaszewska A. ..................................... 148
Ostrowski J. .......................................... 114
Ostrowski M. ........................................ 135
Skorowidz autorów prac naukowych
Osuch I. ................................................. 148
Pacak W. ............................................... 142
Pachuta R. ............................................. 124
Paczkowski J. ........................................ 114
Paj¹k I. .................................................. 142
Palion A. ............................................... 148
Paprotna M. .......................................... 137
Parulska F. ............................................ 114
Patrys K. ............................................... 148
Patys M. ................................................ 114
Paulus P. ................................................ 142
Pawlica B. ............................................. 137
Pawlica S. ............................................. 124
Pawlik J. ......................................... 148,149
Paw³owska J.......................................... 114
Paw³owski Z. ........................................ 114
PaŸdzierniok R. ..................................... 124
Peciak M. ....................................... 142,168
Pelc M. .................................................. 149
Perrein O. .............................................. 124
Petrov M. .............................................. 137
Petrus D. ............................................... 124
Pianka J. ................................................ 149
Piasecki M. ........................................... 114
Piec Z. ................................................... 124
Piegat M. ............................................... 124
Piegdoñ E. ............................................. 114
Piekarczyk B. ........................................ 114
Piela W. ................................................. 142
Pielak D. ............................................... 130
Pielak E. ................................................ 125
Pierzcha³a R. ......................................... 125
Pietryga J. ............................................. 152
Piluœ J. ................................................... 114
Piotrowska W. ....................................... 125
Piotrowski J. ........................ 47,90,125,135
Pipa K. .................................................. 130
Piro¿ek A. ............................................. 135
Piskorski K. .......................................... 114
Piwnicki M. .......................................... 149
Piwowarczyk D. .................................... 130
Piwowarczyk S. .................................... 149
Pl¹sek M. .............................................. 114
P³onka K. .............................................. 115
P³oszczyca M. ....................................... 125
187
Pociecha R. ........................................... 125
Pokora A. .............................................. 115
Popyk W. .............................................. 137
Porowski A. .......................................... 115
Potocki A. ............................................. 149
Po¿arski M. ........................................... 135
Po¿oga A. ............................................. 125
Preiss K. ................................................ 115
Proksza D. ............................................. 149
Pruski S. ................................................ 149
Przychodzeñ J. ...................................... 125
Przyp³ot J. ............................................. 135
Przystêpska E. ....................................... 136
Psurek W. .............................................. 149
Pszeniczny W. ....................................... 115
Pych K. ................................................. 137
Pysk³o K. .............................................. 130
Raczkowska B. ..................................... 149
Radzik J. ................................. 115,153,168
Radzik T. ............................................... 115
Rajkowska Z. ........................................ 125
Rakoczy Z. ............................................ 130
Rapa E. ................................................. 125
Ratajewski W. ....................................... 149
Rejman J. .............................................. 125
Rek B. ................................................... 149
Rencz E. ................................................ 115
Robak J. ................................................ 149
Rokiciñska G. ....................................... 115
Romanowski W. .................................... 125
Ropiak I. ............................................... 125
Rosa M. ................................................. 149
Rosiñska A. ........................................... 125
Ros³on R. .............................................. 149
Ró¿añski J. ........................... 47,91,125,126
Ruchlewicz G. ....................................... 149
Ruciñska E. .................................... 142,169
Rujner J. ................................................ 115
Rusek G. ............................................... 149
Rusin J. ................................................. 115
Rybiñska A. ..................................... 48,142
Rybiñska A. .......................................... 142
Rycak J. ................................................. 115
Rydel W. ............................................... 149
Rylski M. .............................................. 130
188
Misjolodzy polscy
Ryzner Z. .............................................. 115
Rzepniewska A. .................................... 149
Rzeszowski W. ............................... 115,169
RzeŸniczek K. ....................................... 137
RzeŸwicki G................................... 143,170
R¿yski L. ............................................... 138
Sadowski R. ................................ 49,93,115
Sadowski S. .......................................... 130
Sadowy B. ............................................. 136
Safiañczuk E. ........................................ 130
Sagan M. ............................................... 126
Sajecka M. ............................................ 153
Sa³uda E. ............................................... 149
Sañko D. ............................................... 126
Seryczyñska B. ..................................... 115
Sêd³ak R. ............................................... 149
Sêdzik J. ........................................... 49,126
Sid³o P. .................................................. 126
Sieciech J. ...................................... 143,170
Sieczkowska E. ..................................... 143
Siek W. .................................................. 126
Sieros³awski J. ...................................... 116
Sierotowicz S. ....................................... 149
Siewiora J. ............................................ 150
Sitko A. ................................................. 116
Siudziñski K. ........................................ 136
Siurdyga S. ............................................ 116
Skar¿yñska B. ....................................... 150
Skiba A. ................................................ 116
Sko³ucki H. ........................................... 136
Skorupki A. ........................................... 150
Skorupski J. ................................... 116,170
Skowronek R. ....................................... 116
Skrabania J. ........................................... 136
Skrzypczak R. ....................................... 116
Skuza I. P. ............................................. 130
S³awiec J. .............................................. 138
Smolec J. ............................................... 116
Smorzewska U. ..................................... 138
Smólski M. ............................................ 126
Smulska J. ............................................. 143
Snochowski S. ....................................... 116
Sobiech A. ............................................ 143
Sobol A. ......................................... 116,171
Soboñ A. ............................................... 133
Sobstel S. .............................................. 150
Soika J. ................................................. 116
Sojka M. ............................................... 150
Soko³owski D. ....................................... 116
Soko³owski P. .............................. 49,93,143
Soko³owski S. ....................................... 116
Sosnowski W. ........................................ 126
Sowula J. ............................................... 126
Sroka A. ................................................ 133
Sroka J. ................................................. 116
Stabach P. .............................................. 116
Stach J. .................................................. 130
Stachura Z. ..................................... 116,171
Stanek S. ............................................... 126
Stankevics R. ........................................ 138
Stañczak J. ............................................ 150
Starko O. ............................................... 138
Stec S. ................................................... 126
Stefan M. .............................................. 126
Stêpniak D. ........................................... 150
Stopa K. ................................................ 116
Strojek R. ....................................... 116,171
Strycharz P. ........................................... 117
Stryjewska A. ........................................ 130
Strzy¿ewski R. ...................................... 143
Studnik M. ............................................ 133
Sudnikiewicz A. .................................... 136
Su³ecki J. ............................................... 117
Syndoman S. ......................................... 150
Syska A. ................................................ 150
Szade K. ................................................ 117
Szafrañski A.......................................... 126
Szarek M. .............................................. 150
Szaton K. .............................................. 136
Szczeponek A. ...................................... 143
Szczerbak L. ......................................... 126
Szczêch F. ............................................. 136
Szczodrowski R. ................................... 117
Szczotka R. ........................................... 136
Szczurek F. ............................................ 136
Szczygie³ E. .......................................... 130
Szeja S. ................................................. 150
Szereszewski T. ..................................... 117
Szewc B. ............................................... 150
Szlagowski M. ...................................... 117
Skorowidz autorów prac naukowych
Sz³uiñska I. ........................................... 143
Sznejkowska A. .................................... 150
Szopiñski A. ................................... 117,172
Szumilas M. .......................................... 126
Szumilas P. ............................................ 150
Szuppe P................................................ 150
Szuwart K. ............................................ 117
Szychta K. ............................................. 117
Szyd³owska A. ...................................... 117
Szymiczek H. ........................................ 117
Szymula M. ........................................... 126
Œlaski K. ................................................ 150
ŒledŸ P. ................................................. 126
Œliwiñska B. .......................................... 126
Œliwka E. ............................................... 143
Œliz K. ................................................... 143
Œlusarczyk O. ........................................ 130
Œwiderska U. ......................................... 150
Œwiderski A. ......................................... 143
Œwita³a J. ............................................... 143
Taradaj G. ............................................. 143
Tarniowa M. .......................................... 143
Tereszkiewicz H. .................................. 117
Termin E. .............................................. 117
Tomalik K. ............................................ 136
Tomaszek C. ......................................... 117
Tomaszewska M. .................................. 127
Tomaszewski M. ................................... 150
Tomczyk M. .......................................... 138
Tomkiel A. ............................................ 143
Traczyk K. ............................................ 143
Trzesionka J. ......................................... 127
Tumiel J. ............................................... 143
Tyburski P. ............................................ 150
Tyo-Zapa³ M. ........................................ 136
Ulbrych G. ............................................ 117
Urban J. ......................... 50,93,117,127,172
Urbanowicz L. ...................................... 143
Urbañska A. .......................................... 150
Uziêb³o A. ................................. 50,126,133
Vedricka J. ............................................ 117
Wach M. ........................................... 51,136
Wagner R. ............................................. 127
Wajda R. ............................................... 150
Wal J. .................................................... 144
189
Walentek J. ............................................ 117
Waligórski W. ....................................... 127
Walkowiak A. ....................................... 131
Walkowiak D. ....................................... 150
Wanago A. ............................................ 131
Wanago P. ............................................. 133
Wardal S. ........................... 51,133,151,173
Wargacki S. ........................................... 127
Waskin, Z. ............................................. 127
Wastag E. .............................................. 153
Wawrzyniak M. ..................................... 118
W¹s A. .................................................. 151
Welner K. .............................................. 118
Weso³owski Z. ...................................... 151
Weso³y W. ............................................. 127
Wewersowicz J. .................................... 133
Wêglarz M. ........................................... 151
Widliñski A. .......................................... 131
Widok N. .............................................. 118
Wieciech J. ............................................ 144
Wierzcho³owska J. ................................ 118
Wiêcek N. ............................................. 133
Wilczek A. ............................................ 151
Wilczek R. ............................................ 118
Wilczewski M. ...................................... 118
Winiarska A. ......................................... 151
Winniczki T. .......................................... 118
Wistuba P. ............................................. 118
Wiœniewski M. ...................................... 118
Wiœniewski S. ....................................... 144
Wiœniewski W. ............................... 118,144
Wita G. .................................................. 127
Witek-£asisz B. .................................... 118
Witkowska J. .................................. 118,127
Witkowski T. ......................................... 131
Wlaz³y Z. .............................................. 118
W³odarczyk J. ....................................... 127
W³odkowski P. ...................................... 138
Wojciechowska A. ................................ 133
Wojciechowski Z. ................................. 118
Wojcieszko J. ........................................ 153
Wojda T. .............................. 51,96,118,173
Wojdy³a F. ............................................. 127
Wojtaszek M. ........................................ 136
Wojtek K. .............................................. 151
190
Misjolodzy polscy
Wojtysiak H. ......................................... 133
Wolak W. .............................................. 118
Wolanin A. .................................. 52,96,151
Wolszczak R. ........................................ 151
WoŸniak J. ..................................... 118,127
Wójcik J. ............................................... 144
Wójcik M. ............................................. 131
Wójcik T. .............................................. 151
Wrodarczyk G. ...................................... 118
Wronka M. ............................................ 127
Wróblewski J. ....................................... 144
Wryk E. ................................................. 151
Wszo³ek M. ........................................... 119
Wujek B. ............................................... 119
Zaborowska K. ............................... 131,173
Zagrodzki W. ........................................ 131
Zahraj W. .............................................. 151
Zaj¹c P. ................................................. 131
Zakrzewska I. ........................................ 119
Zakrzewska T. ....................................... 119
Zalewski A. ........................................... 136
Za³ucki B. ............................................. 131
Zapa³a T. ............................................... 144
Zap³ata F. .............................................. 136
Zatoka M. ............................................. 119
Zawisza M. ........................................... 127
Zawisza I. .............................................. 138
Zbroszczyk G. ....................................... 127
Zbutowicz T. ......................................... 127
Zdanowicz Z. ........................................ 136
Zdziebko K. .......................................... 153
Zielenda K. ...................................... 52,127
Zieliñski A. ........................................... 151
Ziêba B. ................................................ 128
Ziêcina A. ............................................. 119
Zimiñska U. .......................................... 151
Ziobrowska K. ...................................... 119
Zok J. .................................................... 128
Zowada B. ............................................. 119
Zwolska O. ............................................ 128
Zych D. ................................................. 119
Zygar M. ............................................... 151
Zyœk S. .................................................. 144
Zyzak Z. ................................................ 119
¯elazna A. ............................................. 119
¯minkowski M. ..................................... 128
¯muda J. ............................................... 144
¯uk L. ................................................... 151
¯ukow A. .............................................. 131
¯yliñski S. ............................................. 144

Podobne dokumenty