Ochrona powietrza

Ochrona powietrza
Powietrze, które jest mieszaniną gazów oraz cząstek stałych jest jednym z najważniejszych
elementów środowiska. Substancje, które w wyniku naturalnych zdarzeń przyrodniczych (wybuchy
wulkanów, pożary lasów, wyładowania atmosferyczne, procesy biologiczne) lub działalności
człowieka (przemysł, składowiska odpadów, motoryzacja) dostają się do powietrza zmieniając
ilościowo lub jakościowo jego skład naturalny uważane są za zanieczyszczenia.
Najbardziej zanieczyszczają atmosferę: dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, tlenki azotu, metale
ciężkie, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, w tym benzo(a)piren oraz pyły zawieszone
(PM10 i PM2,5). Benzo(a)pireny są to związki silnie rakotwórcze, występujące w dymie podczas
spalania niecałkowitego np. w dymie tytoniowym, w smogu powstającym w wyniku spalania węgla o
niskich parametrach grzewczych czy śmieci (tworzyw sztucznych).
Dużym problemem jest emisja produktów spalania ze źródeł emisji (emiterów) znajdujących się na
wysokości nie większej niż 40 m czyli tzw. niska emisja. Przestarzałe i niesprawne urządzenia
grzewcze, niska jakość węgla, spalanie w piecach odpadów (pociętych opon, worków foliowych,
butelek plastikowych itp.), a także nieodpowiedni stan techniczny instalacji kotłowych mogą być
przyczyną wielu chorób.
Również pyły o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów (PM10) według Światowej Organizacji
Zdrowia stanowią poważny czynnik chorobotwórczy, gdyż osiadają na ściankach pęcherzyków
płucnych utrudniając wymianę gazową, powodują podrażnienie naskórka i śluzówki, zapalenie
górnych dróg oddechowych oraz wywołują choroby alergiczne, astmę, nowotwory płuc, gardła i
krtani.
Wyróżnia się trzy główne źródła emisji zanieczyszczeń do atmosfery:
●
●
●
punktowe – pochodzące ze źródeł zorganizowanych, powstające w wyniku energetycznego spalania
paliw i przemysłowych procesów technologicznych: są to głównie duże zakłady przemysłowe
emitujące pyły dwutlenku siarki, tlenku azotu, tlenku węgla, metale ciężkie;
powierzchniowe (rozproszone) – są to paleniska domowe, lokalne kotłownie, gromadzenie oraz
utylizacja ścieków i odpadów, niewielkie zakłady przemysłowe emitujące głównie pyły i dwutlenek
siarki;
liniowe – są to głównie zanieczyszczenia komunikacyjne pochodzące z transportu samochodowego,
kolejowego - odpowiedzialne za emisję tlenków azotu, tlenków węgla, węglowodorów
aromatycznych, metali ciężkich
Na terenie strefy lubelskiej największy wpływ na stan zanieczyszczenia powietrza ma ogrzewanie
budynków (niska emisja), produkcja energii cieplnej i przemysł (emisja punktowa) oraz ruch
komunikacyjny (emisja liniowa). W powiecie łukowskim, w Jarczewie - znajduje się stacja
monitoringu zanieczyszczeń atmosfery, gdzie pomiary stężeń dwutlenku siarki i dwutlenku azotu
oraz ozonu prowadzi Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Pomiary
przeprowadzone w 2014 roku nie wykazały przekroczeń dopuszczalnych stężeń badanych substancji
w powietrzu.
Obecnie duży wpływ na poprawę warunków środowiska ma wykorzystywanie odnawialnych źródeł
energii (OZE). Wiatr, promieniowanie słoneczne, fale morskie, geotermia, to źródła energii, których
wykorzystywanie nie wiąże się z długotrwałym ich deficytem, gdyż zasoby odnawiają się w krótkim
czasie. Wsparciem finansowym (dotacjami) objęte są zakupy i montaż 6 rodzajów instalacji: panele
fotowoltaiczne, małe wiatraki, pompy ciepła, kolektory słoneczne, kotły na biomasę i układy
mikrokogeneracyjne (w tym małe biogazownie). Na terenie powiatu łukowskiego powstały już farmy
fotowoltaiczne, dużym zainteresowaniem cieszą się również kolektory słoneczne i kotły na biomasę.
W 2015 roku w Zespole Szkół Nr 2 im. Aleksandra Świętochowskiego w Łukowie otwarty został
nowy kierunek kształcenia – technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej.
Poprawie środowiska ma służyć również budowa sieci dróg powiatowych. Na lata 2016-2017
planowana jest budowa trzeciego etapu tzw. małej obwodnicy Łukowa, projekt dofinansowany ze
środków unijnych.