Prezentacja Prof. Stanisława Radowickiego 1,5 MB PDF File

Transkrypt

Prezentacja Prof. Stanisława Radowickiego 1,5 MB PDF File
ANTYKONCEPCJA
DORAŹNA
OCTAN ULIPRYSTALU
Stanisław Radowicki
Konsultant Krajowy
w dziedzinie położnictwa i ginekologii
Warszawa 24 lutego 2015 r.
Fizjologia cyklu miesiączkowego
„Okno płodności”
Cykl miesiączkowy - zapłodnienie
Okno
płodności
Zapłodnienie możliwe:
–
–
Czas przeżycia plemników
– do 120 godz.
Czas przeżycia oocyta
5 dni przed owulacją
1 – 2 dni po owulacji
Najwyższy odsetek zapłodnień
–
2 dni przed owulacją
–
12 – 24 godz. po owulacji
Antykoncepcja doraźna
Antykoncepcja doraźna
– jednorazowe użycie leku lub przyrządu medycznego po
niezabezpieczonym stosunku płciowym w celu zapobieżenia
powstania ciąży
„emergency contraception”
„post-coital contraception”
„morning after pill”
Gemzell-Danielson K. Contraception 2013
Antykoncepcja doraźna - wskazania
Sytuacja kliniczna
Wskazania do antykoncepcji doraźnej
Stosunek bez zabezpieczenia
Gwałt
Ciąża nie jest planowana
Brak efektywnego zabezpieczenia,
Prezerwatywa
Rozdarcie, zsunięcie się, nieprawidłowe użycie
Doustna antykoncepcja
Ominięcie 3 lub więcej kolejnych tabletek
(30 – 35 mcg EE) lub 2 lub więcej (20 mcg EE)
Pierścień domaciczny / plaster
Nieprawidłowa aplikacja, opóźnienie założenia,
zbyt wczesne usunięcie
Tabletki „progestagen only”
Zbyt późne przyjęcie jednej lub więcej tabletek
lub ominięcie tabletki
Antykoncepcja parenteralna
(domięśniowa, podskórna)
Powyżej 14 tyg. od ostatniego podania
Depo Provera
Wkładka domaciczna
Wydalenie wkładki, nieprawidłowe jej ułożenie
Stosunek przerywany
Wytrysk nasienia do pochwy lub na zewnątrz
genitalia
Metody naturalne
Nieprawidłowe wyliczenie dni płodnych
Kapp N. Contraception 2015
Antykoncepcja doraźna
Rodzaje antykoncepcji doraźnej
–
–
–
–
Metoda Yuzpe
Dwumetylostilbestrol
Danazol
Estrogeny (wysokie dawki)
Estrogeny skoniugowane
Etynyloestradiol
– Progestageny
Lewonorgestrel
– Specyficzne modulatory receptora estrogenowego (SPRM)
Mifepristol (RU 486)
Octan uliprystalu (ellaOne)
– Wkładka domaciczna
Zawierająca miedź
Leki dostępne w Polsce
Antykoncepcja doraźna - metody
Lewonorgestrel („Escapelle)
– Syntetyczny progestagen
– Może być stosowany do 72 godzin (skuteczność - 85%)
– Dawka podstawowa - 1,5 mg p.o.
– można podwyższyć do 3,0 mg
– Przeciwwskazania
choroby wątroby
choroba Crohn’a
zaburzenia wchłaniania
leki indukujące aktywność enzymów wątrobowych
(przeciwpadaczkowe, antyretrowirusowe, przeciwgrzybicze,
antybiotyki)
Kapp N. Contraception 2015
Antykoncepcja doraźna - metody
Lewonorgestrel („Escapelle)
Mechanizmy działania
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Opóźnia dojrzewanie pęcherzyka
Zatrzymuje rozwój pęcherzyka (podany przed wyrzutem LH)
Nie zapobiega owulacji - podany w momencie rozpoczęcia wzrostu LH
Nie wpływa na receptywność endometrium ?
Nie wpływa na procesy zapłodnienia
Nie wpływa na funkcję ciałka żółtego
Nie wpływa na motorykę jajowodów
Zmienia gęstość śluzu szyjkowego
Podany w ciąży nie wpływa na jej przebieg i nie uszkadza płodu
Lalitkumar P. Best. Pract. Res. Clin. Endo. Metab. 2014
Antykoncepcja doraźna - rodzaje
Specyficzne modulatory receptora progesteronowego (SPRM)
– Mifepriston (RU-486)
Antagonista progesteronu
Dawkowanie: 25 – 50 mg p.o.
Do 120 godzin (skuteczność – 90%)
Dostępny: Chiny, Rosja, Francja ?
– Uliprystal octan („Ella One”)
Dawkowanie: 30 mg tabl. p.o.
Do 120 godzin (skuteczność – 98%)
Lalitkumar P. Best. Pract. Res. Clin. Endo. Metab. 2014
Specyficzne modulatory receptora
progesteronowego (SPRM)
budowa chemiczna
Asoprysnil
Telapriston octan
Uliprystal octan
Onapriston
Mifepriston
Progesteron
Antagonista
Agonista
SPRM
Mezoprogestageny
Bouchard P. Fertil. Steril. 2011
Mechanizm działania progesteronu
połączenie progesteronu z receptorem
zmiana konfiguracji receptora
połączenie progesteronu z kompleksem białkowym
połączenie z „progesterone response elements” - promotor genu
docelowego
połączenie z koaktywatorami
Scaprin M.M. 2009
Selektywne modulatory receptora
progesteronowego (SPRM)
Wiązanie się z receptorem progesteronowym
Scaprin M.M. 2009
Antykoncepcja doraźna
Specyficzne modulatory receptora progesteronowego
mechanizm działania
Antykoncepcja doraźna
octan uliprystalu
Octan uliprystalu
Doustna dawka jednorazowa - 30,0 mg
Okres półtrwania – 32 godz.
Stężenie maksymalne po: 0,5 – 3,0 godz.
Łączy się z białkami krwi: 97,0 – 99,5%
Wydalany – kał 90%
mocz 10%
Stężenie prolaktyny niewielki wzrost
Obniżenie stężenia estradiolu i progesteronu
Stężenie hormonów tarczycy (TSH, FT4) oraz ACTH
– w granicach normy
Murdoch M. Obstet. Gyn. 2014
Antykoncepcja doraźna
Octan uliprystalu (1)
Mechanizmy działania
– Hamowanie pęknięcia pęcherzyka
Podanie przed wyrzutem LH – 100% leczonych
Średnica pęcherzyka ≥ 18 mm: pęknięcie pęcherzyka
przesunięte o 5 – 6 dni
Podanie z chwilą rozpoczęcia wyrzutu LH – 79%
leczonych
Podanie w dniu piku LH - pęknięcie pęcherzyka
przesunięte o 24 – 48 godz. Zahamowanie pęknięcia
pęcherzyka – 8% leczonych
Lalitkumar P. Best. Pract. Res. Clin. Endo. Metab. 2014
Antykoncepcja doraźna
Octan uliprystalu (2)
Mechanizmy działania
– W doustnej dawce jednorazowej (30,0 mg) nie wykazuje
działania na endometrium
– Podanie we wczesnej ciąży nie upośledza jej przebiegu i nie
wpływa na rozwój płodu
– Odsetek ciąż po leczeniu 1,4%
Lalitkumar P. Best. Pract. Res. Clin. Endo. Metab. 2014
Antykoncepcja doraźna
Octan uliprystalu
Działania niepożądane
–
–
–
–
Wydłużenie cyklu miesiączkowego o 1 – 2 dni (86%)
Bóle głowy (19%)
Bolesne miesiączki (12%)
Nudności (10%)
Lalitkumar P. Best. Pract. Res. Clin. Endo. Metab. 2014
Antykoncepcja doraźna
Uliprystal a masa ciała
Glasier A. Contraception 2011
Antykoncepcja doraźna - uwagi praktyczne
Antykoncepcja doraźna
uwagi praktyczne
Po podaniu antykoncepcji doraźnej zaleca się stosowanie
niehormonalnych środków antykoncepcyjnych aż do następnej
miesiączki
Przy podaniu octanu uliprystalu nie należy stosować leków
zwiększających pH w soku żołądkowym (inhibitory pompy
protonowej, leki przeciw nadkwasocie, antagoniści receptorów
H2)
Podanie kobiecie karmiącej octanu uliprystalu wymaga
zaprzestania karmienia piersią przez 36h
Podanie lewonorgestrelu kobiecie karmiącej wymaga
zaprzestania karmienia piersią przez 24h
BMI ≥30 kg/m² zmniejsza 3-krotnie skuteczność antykoncepcji
doraźnej

Podobne dokumenty