Rolnictwo ekologiczne
Transkrypt
Rolnictwo ekologiczne
rolnictwo ekologiczne Warunki uzyskania certyfikatu zgodności BIOEKSPERT Sp. z o.o. Jednostka Certyfikująca w rolnictwie ekologicznym PL-EKO-04 Kontrola i certyfikacja Kontrola gospodarstw ekologicznych w Polsce jest prowadzona od 1990 r., a w 2001 r. wprowadzono system certyfikacji określony ustawą o rolnictwie ekologicznym. Od 1999 r. gospodarstwa otrzymywały dotacje z budżetu państwa. Od czasu wejścia Polski do Unii Europejskiej rolnictwo ekologiczne jest objęte dotacjami: ● do powierzchni upraw, wypłacanymi przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w ramach Krajowego Programu Rolnośrodowiskowego, ● do kosztów kontroli w ramach działania „Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności”. Najważniejsze akty prawne: ● Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG nr 2092/91). ● Rozporządzenie Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r. ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli. ● Ustawa o rolnictwie ekologicznym z dnia 25 czerwca 2009 r. (Dziennik Ustaw nr 116, poz. 975). ● Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 271/2010 z dnia 24 marca 2010 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 889/2008 ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w odniesieniu do unijnego logo produkcji ekologicznej. Producent zamierzający prowadzić ekologiczne gospodarstwo podejmuje poniżej opisane działania: 1. Producent zgłasza się do Jednostki Certyfikującej Bioekspert z zamiarem zlecenia certyfikacji gospodarstwa rolnego. Jednostka Certyfikująca dostarcza potrzebne formularze. 2. Producent przesyła do biura Bioekspert Sp. z o.o. wypełnione Zgłoszenie Podjęcia Działalności w Zakresie Rolnictwa Ekologicznego. 3. Jednostka Certyfikująca wydaje producentowi zaświadczenie o objęciu gospodarstwa planem kontroli. 4. Producent powinien skontaktować się z doradcą rolnośrodowiskowym z Ośrodka Doradztwa Rolniczego, z Izby Rolniczej lub firmy doradczej w celu sporządzenia Planu Rolnośrodowiskowego. 5. Producent składa wniosek o przyznanie płatności z tytułu realizacji przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt w powiatowym biurze Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dołączając do niego kopię Zgłoszenia Podjęcia Działalności w Zakresie Rolnictwa Ekologicznego. 6. Jednostka Certyfikująca przeprowadza kontrolę gospodarstwa przynajmniej raz w roku, w okresie od maja do września. Jednostka może przeprowadzać także kontrole niezapowiedziane w przypadku ryzyka niezgodności z zasadami produkcji ekologicznej. 7. Przestawianie gospodarstwa rolnego na produkcję metodą ekologiczną trwa co najmniej 2 lata (3 lata dla upraw wieloletnich innych niż użytki zielone). Właściwy organ może zdecydować o skróceniu lub przedłużeniu okresu przestawiania. 8. Gospodarstwo rolne jest kontrolowane co najmniej raz w roku. Z przeprowadzonej kontroli sporządza się protokół, który jest podstawą do wydania zaświadczenia o zaliczeniu okresu przestawiania lub certyfikatu zgodności. Cele produkcji ekologicznej ● stworzenie systemu gospodarowania o zrównoważonej produkcji roślinnej i zwierzęcej w obrębie gospodarstwa, ● dążenie do wytwarzania produktów o wysokiej jakości biologicznej, ● dążenie do produkowania produktów spożywczych, zaspokajających zapotrzebowanie klientów na żywność produkowaną w sposób nie stanowiący zagrożenia dla środowiska, zdrowia ludzi oraz zdrowia i dobrostanu zwierząt. Podstawowe zasady produkcji ekologicznej ● zwiększanie żyzności gleby, ● stosowanie środków produkcji pochodzących z produkcji ekologicznej, substancji naturalnych i wolno rozpuszczalnych nawozów mineralnych pochodzenia naturalnego, ● chów zwierząt zgodny z wymaganiami gatunku, ● wzmacnianie naturalnej odporności zwierząt, w tym zwłaszcza zapewnienie regularnego ruchu oraz dostępu do terenów na wolnym powietrzu oraz pastwisk, ● wykluczenie stosowania GMO i produktów wytworzonych z GMO lub przy ich użyciu. Zasady ekologicznej uprawy roślin Ogólne zasady uprawy gleby: ● dążenie do utrzymania i zwiększenia ilości materii organicznej w glebie, ● zwiększanie różnorodności biologicznej, ● zapobieganie erozji. Prawidłowa uprawa gleby stwarza warunki do optymalnego wzrostu i rozwoju roślin. Gospodarka nawozowa: Celem nawożenia jest dostarczenie składników pokarmowych organizmom glebowym i stworzenie właściwych warunków dla rozwoju roślin. Należy zaplanować prawidłowy płodozmian z udziałem roślin motylkowatych i innych roślin na zie- lony nawóz oraz stosować nawozy organiczne. Gdy mimo tych zabiegów potrzeby pokarmowe roślin nie mogą być zaspokojone, można używać wyłącznie nawozy i środki poprawiające właściwości gleby dopuszczone do stosowania w produkcji ekologicznej. Podstawowe nawozy organiczne: obornik i kompost powinny być wytworzone w gospodarstwie ekologicznym. Dopuszcza się użycie nawozów zwierzęcych z gospodarstw konwencjonalnych, z wykluczeniem nawozów pochodzących z chowu przemysłowego. Nawozy uzupełniające: nawozy mineralne pochodzenia naturalnego: nawozy potasowe: kainit, sylwinit, kizeryt, kalimagnezja, siarczan potasu; nawozy wapniowe: dolomit, kreda pojeziorna, wapno łąkowe, margiel; mączka mineralna; drobno mielony fosfat; gips; bentonit; popiół drzewny; ● nawozy organiczne: wermikompost, mączka z kości, krwi, rogów, pierza, mączka rybna, produkty mleczarskie, makuchy; kompostowana kora drzewna i trociny, ● minerały ilaste (perlit, wermikulit); ● preparaty na bazie wodorostów morskich; podłoża z uprawy grzybów. Nie stosuje się mineralnych nawozów azotowych. Rolnik jest zobowiązany przechowywać dokumentację potwierdzającą potrzebę użycia danego nawozu. ● Wykaz nawozów i środków poprawiających właściwości gleby zakwalifikowanych do stosowania w rolnictwie ekologicznym prowadzi Instytut Uprawy i Nawożenia Gleby w Puławach. Aktualną listę można znaleźć na stronie internetowej: www.iung.pulawy.pl Płodozmian W gospodarstwie ekologicznym zawartość próchnicy i żyzność gleby jest utrzymywana przez prawidłowy płodozmian, który zapobiega także nadmiernemu rozwojowi chorób i szkodników oraz niekontrolowanemu rozwojowi chwastów. Aby płodozmian spełnił swoje funkcje, musi spełnić następujące warunki: ● długa rotacja (co najmniej czteroletnia); ● poplony międzyplony i wsiewki; ● rośliny motylkowate w plonie głównym. Materiał siewny i dobór odmian Należy wybierać odmiany dobrze przystosowane do lokalnych warunków klimatycznych i glebowych oraz odporne na choroby i szkodniki. Materiał siewny i wegetatywny materiał rozmnożeniowy powinien być wyprodukowany metodami ekologicznymi. W przypadku gdy nie jest on dostępny, należy wystąpić do Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa z wnioskiem o zgodę na użycie konwencjonalnych nasion lub sadzonek. Aktualny wykaz materiału siewnego i wegetatywnego materiału rozmnożeniowego wyprodukowanego metodami ekologicznymi prowadzony przez Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa można znaleźć na stronie internetowej: www.piorin.gov.pl Ochrona roślin W rolnictwie ekologicznym zachwaszczenie ogranicza się przez: właściwy płodozmian, czyszczenie materiału siewnego, uprawę międzyplonów i wsiewek, ściółkowanie (mulczowanie) gleby, stosowanie poprawnej agrotechniki i mechaniczne zwalczanie chwastów, w tym przy zastosowaniu techniki płomieniowej (wypalanie chwastów przy użyciu gazu propan butan). Występowanie chorób i szkodników ogranicza się poprzez: ● ochronę naturalnych wrogów szkodników roślin uprawnych m.in. przez właściwe kształtowanie krajobrazu; ● dobór gatunków i odmian roślin odpornych na szkodniki i choroby; ● odpowiedni wieloletni płodozmian; ● zabiegi mechaniczne. Jeżeli zastosowanie powyższych metod nie przynosi oczekiwanych efektów, a nasilenie występowania patogenów zagraża plonom, można wykorzystać środki ochrony roślin dopuszczone do stosowania w rolnictwie ekologicznym. Rolnik jest zobowiązany przechowywać dokumentację potwierdzającą potrzebę użycia danego środka. Aktualny wykaz środków ochrony roślin zakwalifikowanych do stosowania w rolnictwie ekologicznym prowadzony przez Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu można znaleźć na stronie internetowej: www.ior.poznan.pl Zasady ekologicznego chowu zwierząt Prowadzenie chowu zwierząt w gospodarstwie nie posiadającym użytków rolnych jest niedopuszczone. Obsada zwierząt powinna wynikać z możliwości produkcji pasz i nie wpływać niekorzystnie na środowisko naturalne. Ilość wyprodukowanego w gospodarstwie nawozu naturalnego nie może przekroczyć 170 kg azotu na 1 hektar użytków rolnych rocznie. Pochodzenie zwierząt Zwierzęta powinny pochodzić z własnego chowu lub z innych gospodarstw ekologicznych. Jednak przy odnawianiu stada zwierząt: ● do 10% dorosłych klaczy i krów ● do 20% dorosłych owiec, kóz i loch może pochodzić spoza ekologicznego gospodarstwa rolnego. W przypadku małych gospodarstw, odnowienie ogranicza się do jednego zwierzęcia w roku. Odsetki te mogą być zwiększone do 40 % po uzyskaniu zgody Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. W przypadku, gdy drób ekologiczny nie jest dostępny, za zgodą Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych można wprowadzić do gospodarstwa ekologicznego pisklęta nieekologiczne do produkcji jaj i mięsa w wieku poniżej trzech dni oraz młode kury nieekologiczne do produkcji jaj w wieku nie więcej niż 18 tygodni. Dopuszcza się, aby samce pochodziły spoza gospodarstwa ekologicznego. Żywienie Żywienie zwierząt powinno opierać się na paszach ekologicznych. W drodze wyjątku dopuszcza się stosowanie w żywieniu świń i drobiu pasz konwencjonalnych w ilości do 5 % całkowitej ilości paszy w roku. Ewentualne niedobory makro- i mikroelementów powinny być uzupełniane substancjami pochodzenia naturalnego. Profilaktyka i leczenie Aby zapobiec zachorowaniom zwierząt, należy odpowiednio dobierać rasy, dbać o dobrostan, zapewnić odpowiednią higienę i obsadę w budynkach inwentarskich, zapewnić dostęp do wybiegów i pastwisk. Jeżeli zwierzę zachoruje lub zrani się, należy podczas leczenia najpierw korzystać z leków roślinnych, homeopatycznych i innych bezpiecznych metod i środków. Gdy okażą się one nieskuteczne, dopuszcza się zastosowanie leków syntetycznych lub antybiotyków na zalecenie lekarza weterynarii. Warunki utrzymania zwierząt Zwierzęta należy utrzymywać w taki sposób, aby mogły żyć i rozwijać się w warunkach dostosowanych do ich potrzeb. Należy zachować odpowiednią liczebność utrzymywanych zwierząt, zapewnić możliwość ruchu, dostęp do wybiegów, łatwy dostęp do paszy, wody oraz odpowiednie warunki w budynkach inwentarskich: wentylację, oświetlenie naturalne i higienę. W okresie przejściowym kończącym się dnia 31 grudnia 2013 r. bydło można trzymać na uwięzi w budynkach istniejących już przed dniem 24 sierpnia 2000 r., pod warunkiem, że zwierzęta mają zapewniony regularny ruch, a chów odbywa się zgodnie z wymaganiami dobrostanu zwierząt, na wygodnie wyściełanych stanowiskach, jak również pod indywidualną opieką oraz pod warunkiem, że Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych dopuszcza tę metodę utrzymania, a kontrola jest przeprowadzana co najmniej dwa razy w roku. IR- informator dla producentów rolnych, wydanie 5 z dnia 1.06.2010 r. Bioekspert Sp. z o.o. Jednostka Certyfikująca w rolnictwie ekologicznym PL-EKO-04 Biuro: Bioekspert Sp. z o.o. ul. Narbutta 3 A lok. 1 02-564 Warszawa tel. (22) 825 10 78 tel. kom. 509 535 583 fax. (22) 499 53 67 e-mail: [email protected] www.bioekspert.waw.pl Biuro informacyjne: Koziebrody 119 A 09- 140 Raciąż Tel./fax (23) 679 70 90 Tel.kom. 509 217 364 e-mail: [email protected] Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawa w Warszawie XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego KRS: 0000144605, NIP: 526-26-85-183 Kapitał zakładowy: 52 000 zł.