lista 100 najbogatszych polaków - GF24.pl
Transkrypt
lista 100 najbogatszych polaków - GF24.pl
100 20-26 lutego 2015 r. SPECJALNE WYDANIE NAJBOGATSZYCH 46 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Nową kastę polskich przemysłowców łączy jedno: nic nie zawdzięczają politykom PIĘKNI 25-LETNI Grzegorz Jakubowski Jan Piński Leszek Pietrzak Najbogatszym Polakiem w 2014 r. został Zygmunt Solorz-Żak. Miliarder systematycznie spłaca ogromny kredyt. Rocznie przez ostatnie lata miało to być nawet 1,5 mld zł. Jan Kulczyk zaś zarobił w Polsce dzięki przejęciu CIECH-u, ale ucierpiały jego inwestycje na Ukrainie, gdzie trwa wojna. Trzecie miejsce na podium to nic nowego dla znanego giełdowego gracza Michała Sołowowa. Czołówka jest wciąż taka sama jak przed laty, a przetasowania chociaż sensacyjne – wciąż w tym samym gronie. Mimo to wśród polskich krezusów widać rewolucję. Rosną w siłę i majątek ludzie, którzy setki milionów, a nawet miliardy złotych zarobili na rynku, a nie dzięki interesom państwa. Ich biznesy są coraz bardziej widoczne, a ambicje coraz większe. Majątki 100 najbogatszych Polaków są warte około 131 mld zł – czyli mniej więcej połowę obecnego budżetu Polski. Jak liczyliśmy Rankingi najbogatszych budzą emocje. Nie tylko ze względu na to, kto się na nich znajduje, a kto nie, lecz chodzi także o sposób wyceny. W naszych wycenach braliśmy pod uwagę przede wszystkim wartość rynkową firm i akcji, jeżeli były notowane na giełdzie, a także braliśmy pod uwagę długość kariery biznesowej najbogatszych (można przyjąć, że jeżeli ktoś jest od 30 lat właścicielem firmy wartej 100 mln zł, to co roku gromadzi kapitał 8–10 mln zł). Wreszcie pod uwagę wzięliśmy szacunki samych zainteresowanych, którzy mogli ustosunkować się do naszych wycen. Tylko w dwóch wypadkach (Bogdan Szweczyk i Wojciech Pluta-Plutowski) nie otrzymaliśmy noty akceptującej wycenę, ale wynikało to przede wszystkim z niechęci do bycia uczestnikiem rankingu. Pluta-Plutowski dodatkowo zarzucił nam posługiwanie się przy wycenie nieaktualnymi danymi. Nie jest to nowa postawa. Jeden z bohaterów naszej listy kiedyś w przypływie szczerości powiedział, że na początku kariery płacił za to, żeby być na listach najbogatszych, chociaż nie powinien się był na nich znaleźć. Dziś natomiast chętnie zapłaciłby, aby z nich zniknąć. Przyszli mistrzowie Koniec lat 80. i początek 90. był to czas, gdy milionerami stawali się tzw. prywaciarze. Zgromadzone przez nich fortuny zapewne dziś nie starczyłyby nawet na znalezienie się w pierwszej 500 najbogatszych Polaków, ale wówczas odpowiednik dzisiejszych kilku milionów złotych wystarczał, aby błyszczeć w kraju, w którym większość żyła z pensji liczonych w dziesiątkach dolarów miesięcznie. Potem przyszedł czas pierwszych prywatyzacji i dużych interesów ze Skarbem Państwa. To wówczas powstawały fortuny liczone w setkach milionów złotych. Miliarderami nasi najbogatsi stali się już dzięki giełdzie i rynkom finansowym. Tak np. polski geniusz finansowy Leszek Czarnecki przez lata 90. zbudował firmę leasingową, którą sprzedał za kwotę około miliarda złotych. Pierwsze lata XXI w. to czas mistrzów parkietów. Na akcjach miliardów dorobił się m.in. Roman Karkosik. Dziś zyski na parkietach są dużo mniejsze i wymagają prowadzenia własnego, zdrowego biznesu. Taki fundament buduje od lat Zbigniew Juroszek z rodziną, który świętuje w tym roku pierwszy miliard i intensywnie przygotowuje debiut giełdowy. Przez lata obecny w kilku branżach, powoli rozbudowuje własne imperium i nikogo nie zdziwi, jak za kilka lat trafi do ścisłej czołówki. Podobnie jak próbujący zrewolucjonizować polski rynek usług pocztowych Rafał Brzoska (450 mln zł). Wybrał sobie trudny biznes, bo wydawało się, że trudno o coś nowego w branży dostarczania listów i przesyłek. A jednak okazało się, że paczkomaty Inpostu nie tylko pozwoliły zarobić ich pomysłodawcy, lecz także znacznie ułatwiły życie Polakom. Inny milioner, mający przed sobą świetlaną przyszłość, to debiutujący w rankingach najbogatszych Tomasz Misiak. Twórca, współwłaściciel, a obecnie nadzorca jednej z niewielu polskich marek, które stają się rozpoznawalne na świecie – agencji pracy tymczasowej WorkService. Biznes polegający na kojarzeniu poszukujących pracy z tymi, którzy jej potrzebują, okazuje się mieć ogromny potencjał. Kariera Misiaka jest o tyle zabawna, że do biznesu wrócił on po paroletnim romansie z polityką. Kilka lat temu padł ofiarą brzydkiej kampanii czarnego PR, która w efekcie wyrzuciła go za nawias polityki. Dziś może być z tego zadowolony. Zdecydowanie lepiej radzi sobie w biznesie niż w polityce i lubi żartować, że to dlatego, iż w tej pierwszej dziedzinie wygrywają ci, którzy mają zasady, a w drugiej jest zwykle na odwrót. Wyścig delfinów Pojedynek Solorz – Kulczyk niedługo zmieni się w pojedynek synów obu biznesmenów. Tobias Solorz jest już szefem najważniejszej firmy ojca – operatora telefonii komórkowej Plus, Sebastian Kulczyk od kilkunastu miesięcy prowadzi zaś restrukturyzację imperium ojca i oficjalnie zajął jego miejsce w zarządzie. Chociaż o pozycji rodziców na listach najbogatszych decydują i będą decydować coraz wyraźniej, to zapewne jeszcze przez lata będą musieli przebywać w cieniu ojców. LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 47 20–26 lutego 2015 r. 48 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Źródło: http://fotografiakorporacyjna.blogspot.com/2013/11/zygmunt-solorz-wasciciel-polsat.html Zygmunt Solorz-Żak 15 000 mln zł Lat 59. Bezapelacyjnie dysponuje największym majątkiem (ponad 25 mld zł) w Polsce, ale również największym kredytem, który systematycznie spłaca. Gdy w 2011 r. przejmował 100 proc. akcji telefonii komórkowej Plus, zaciągnął kredyt na 14 mld zł. Miesięczne raty tego kredytu (uzależnione od notowań walutowych) szacowane są na 120 mln zł. Budowę swojego imperium zaczynał jak większość liderów listy najbogatszych w latach 80. Handlował trabantami i wartburgami (wyroby samochodopodobne z dawnej Niemieckiej Re- publiki Demokratycznej). Przełomem okazało się założenie na początku lat 90. Telewizji Polsat. Całością przedsięwzięcia kierował sam Solorz-Żak, tworząc, na przekór wszystkim, stację dla zwykłych ludzi, bez pretensjonalnych ambicji (to właśnie Polsat wylansował muzykę disco-polo). Polsat odniósł sukces i dał mu pieniądze, które zainwestował w inne przedsięwzięcia. Przez lata skutecznie dystansował swoje działania biznesowe od polityki (chociaż w jego firmach pracowali politycy zarówno z lewej, jak i prawej strony sceny politycznej). Polsat ma dziś opinię najbardziej apolitycznego medium prywatnego w Polsce. Dziś Solorz-Żak łączy Cyfrowy Polsat z Polkomtelem, integrując usługi telewizyjne, internetowe i mobilne. Ale to początek: z posiadanego przez siebie Invest Banku uczynił część telefonii (Plus Bank), dodatkowo zaś kontroluje Zespoł Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin. Spośród polskich biznesmenów stworzył najbardziej stabilny biznes oparty na produktach, których ludzie będą w przyszłości zawsze potrzebować. Jako jedyny z właścicieli telewizji zabezpieczył się przed odejściem ludzi od tradycyjnej telewizji na rzecz tej w komórkach czy Internecie. W prowadzeniu biznesu wspiera go obecnie Tobias Solorz – syn z jego pierwszego małżeństwa z Iloną Solorz (jest szefem operatora komórkowego). Ma jeszcze dwoje dzieci: Piotra i Aleksandrę z drugiego małżeństwa z Małgorzatą Żak. LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 49 20–26 lutego 2015 r. Porsche Cayenne S Diesel Rok produkcji: 2014 Pojemność skokowa: 4134 cm3 Moc: 385 KM *Cena 350 000 pln netto Mercedes S 500 L 4Matic Rok produkcji: 2014 Pojemność skokowa: 4663 cm3 Moc: 455 KM *Cena 358 000 pln netto BMW i8 Rok produkcji: 2014 Pojemność skokowa: 1500 cm3 Moc: 362 KM *Cena 493 000 pln netto Więcej ofert samochodów na www.nivette-cars.pl Dominik: +48 533 331 582 Adam +48 533 331 583 TEL. 22 509 66 36 www.nivette-cars.pl SALONY SPRZEDAŻY W WARSZAWIE: SUŁKOWICKA 2/4 (RÓG BELWEDERSKIEJ) LOTNICZA 3/5 PRZY OSTROBRAMSKIEJ Samochody pochodzą z autoryzowanych, europejskich sieci dealerskich, są nowe lub podemonstracyjne, objęte pełną gwarancją producenta oraz w 100 proc. bezwypadkowe. Cena zawiera wszystkie opłaty rejestracyjne w Polsce! Do podanych cen należy doliczyć 23 proc. VAT. Istnieje możliwość odliczenia 100 proc. VAT z każdego samochodu! 50 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Jan Kulczyk 13 500 mln zł Źródło: wikipedia.org Lat 64. Najbardziej rozpoznawalny i jedyny działający globalnie polski przedsiębiorca. Właściciel Kulczyk Holding i Kulczyk Investments, za pośrednictwem, których inwestuje w projekty na czterech kontynentach, przede wszystkim w branżach piwowarskiej, poszukiwawczo-wydobywczej, energetycznej i infrastrukturalnej. Od wielu lat zwycięża w krajowych rankingach najbogatszych. Jest też najwyżej uplasowanym Polakiem w światowych rankingach miliarderów. Amerykański magazyn „Forbes” umieścił go w 2012 r. na 384. miejscu wśród najbogatszych ludzi świata. Jest absolwentem Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Akademii Ekonomicznej w Poznaniu i doktorem prawa międzynarodowego. Karierę w biznesie zaczynał na początku lat osiemdziesiątych pod okiem swojego ojca Henryka Kulczyka. Dynamiczny rozwój biznesu rozpoczął wraz z początkiem polskiej transformacji gospodarczej. W 1991 r. powstała spółka Kulczyk Holding, a w 2007 r. międzynarodowa grupa inwestycyjna – Kulczyk Investments – działająca w najbardziej strategicznych sektorach gospodarki: ropa naftowa i gaz, surowce mineralne, produkcja energii, dystrybucja oraz handel energią i gazem, infrastruktura. Wśród największych inwestycji spółek Jana Kulczyka wymienić należy: Kompanię Piwowarską, której akcje zostały zamienione na udziały w światowym liderze branży browarniczej – spółce SAB Miller, Autostradę Wielkopolską, Polenergię, Pekaes, Serinus oraz Telekomunikację Polską, PKN Orlen i PTE Warta. Za granicą KI ma udziały m.in. w Neconde Energy Limited wydobywającej ropę naftową w Nigerii, w Ophir Energy, właścicielu koncesji na tere- nach roponośnych w Afryce, spółce Strata Limited prowadzącej projekty surowcowe na terenie Afryki oraz Centar poszukującej surowców w Afganistanie. Zainwestował również w San Leon Energy, spółkę zajmującą się poszukiwaniem złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, Loon Energy Corporation, właścicielu koncesji na poszukiwanie i wydobycie ropy w Kolumbii i Peru oraz QKR Corporation, poprzez którą kupił odkrywkową kopalnię złota Navachab, zlokalizowaną w Namibii. W ubiegłym roku najgłośniejszą transakcją Kulczyka był zakup przez Kulczyk Investments kontrolnego pakietu chemicznego potentata CIECH, który dzięki nowym synergiom planuje dynamiczny rozwój w skali globalnej. WR AITH Pushing the boundaries of design, engineering and craftsmanship, Wraith makes a unique statement of individuality. Not for those content to stand in the shadows, Wraith is for those bold enough to shine. Contact us to discover more. Rolls-Royce Motor Cars Warszawa Ostrobramska 73, 04-175 Warszawa Telefon: +48 22 5411482 www.rolls-roycemotorcars-warsaw.pl © Copyright Rolls-Royce Motor Cars Limited 2015. The Rolls-Royce name and logo are registered trademarks. 032516-04_Warsaw_Wraith_OOTS_255x360.indd 1 18/02/2015 12:30 52 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Michał Sołowow 7 700 mln zł Źródło: Materiały prasowe Cersanit Lat 52. Najlepszy kierowca rajdowy wśród biznesmenów (m.in. trzykrotny wicemistrz Europy – w 2008 r., 2009 r. i 2012 r.). Najbardziej znany kielczanin. Dorobił się w sektorze budowlanym, bez sukcesów próbował zostać magnatem medialnym. Kontroluje szereg spółek giełdowych: Synthos (branża chemiczna), Echo Investment (deweloper, mówi się o planach sprzedaży kontrolnego pakietu tej spółki) i Rovese (dawniej Cersanit, producent ceramiki sanitarnej). Barlinek (znanego producenta parkietów) wycofał z obrotu publicznego. Jest największym polskim inwestorem zagranicznym. Tylko w Rosji zainwestował w ostatnich latach 250 mln euro, ale fabryki budował także na Ukrainie. Jest większościowym udziałowcem wynoszącej 12 mln zł inwestycji w branżę farmaceutyczną za pośrednictwem funduszu Ipopema 112 FIZAN w spółkę OncoArendi Therapeutics, prowadzi ona prace nad innowacyjnymi lekami przeciwzapalnymi i przeciwnowotworowymi. Niewykluczone, że Sołowow zwiększy swoją inwestycję na rynku farmaceutycznym. Leszek Czarnecki 6 800 mln zł Lat 53. Ukończył Wydział Inżynierii Sanitarnej na Politechnice Wrocławskiej, później obronił doktorat na Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, a także ukończył Harvard Business School. Bezsprzecznie najlepszy finansista w III RP. Działalność w biznesie zaczynał jeszcze w latach 80., zakładając Przedsiębiorstwo Hydrotechniki i Inżynierii TAN zajmujące się pracami podwodnymi. Jest pasjonatem nurkowania i posiadaczem rekordu świata (z 2009 r.) w nurkowaniu jaskiniowym. W 1991 r. założył Europejski Fundusz Leasingowy, pierwszą tego typu firmę w Polsce. Dziesięć lat później sprzedał ją francuskiemu Crédit Agricole za 900 mln zł. Zarobione pieniądze zainwestował we własny projekt bankowy: Getin Bank. Dziś aktywa kontrolowanego przez niego Getin Noble Banku szacowane są na 67 mld zł i czynią go szóstym bankiem w kraju. Oprócz tego jest właścicielem kontrolnych pakietów takich giełdowych spółek, jak Getin Holding, LC Corp, MW Trade oraz Open Finance. LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 53 20–26 lutego 2015 r. Sławomir Smołokowski 6 000 mln zł Lat 61. Urodził się na Ukranie. W jednym z wywiadów Smołokowski stwierdził, że poznali się w wieku 27 lat w Moskwie, gdzie zdobywali wykształcenie muzyczne. Wspominał, że studiował głównie grę na klarnecie i koncertował potem przez kilka lat. W połowie lat 80. wyjechali z ZSRR wraz z żonami Polkami poznanymi w Rosji. Smołokowskiego uznano za obywatela Polski decyzją wojewody mazowieckiego z 10 maja 1993 r. (po trzech miesiącach od złożenia Reklama wniosku). Jankilewicz polskim obywatelem został 31 stycznia 1992 r. na mocy postanowienia prezydenta RP (po czterech miesiącach od złożenia wniosku). W chwili składania wniosków o nadanie lub uznanie obywatelstwa byli bezpaństwowcami (wcześniej oddali paszporty ZSRR). Od początku prowadzili wspólnie interesy i z wyjątkiem drobniejszych interesów ich majątki mają zbliżony poziom. Grzegorz Jankilewicz 6 000 mln zł Żródło: Facebook Lat 61. Pochodzi z Dniepropietrowska na Ukrainie. Gdyby ktokolwiek wątpił w to, że w Polsce można zrobić karierę w amerykańskim stylu, to przykład Wiaczesława (Sławomira) Smołokowskiego i Grzegorza (Grigori) Jankilewicza (Jankilevitscha – taka pisownia w jego dokumentach) powinien rozwiać wątpliwości. Gdy przed dwudziestu laty ich firma J&S, rozpoczynała dostawy rosyjskiej ropy do rafinerii w Płocku, jej kapitał zakładowy wynosił zaledwie 2 tys. USD. W dodatku jej właściciele byli nowicjuszami w branży. W 2005 r. ich spółka J&S zmieniła nazwę na Mercuria Energy Group Ltd., a oni pozyskali inwestorów i stali się mniejszościowymi udziałowcami. Według amerykańskiego Forbesa MEG na koniec 2013 r. miał 112 mld USD przychodów, a Jankilewicz i Smołokowski po 9 proc. udziałów wartych około 1,5 mld USD każde. To tylko część ich majątku. Biznesem zajmowali się od lat 80. Do Polski przyjechali w połowie lat 80. i otrzymali karty stałego pobytu. Handlem ropą zaczęli zajmować się na przełomie 1992 i 1993 r. Stali się dominującym dostawcą ropy do obu polskich rafinerii (w Płocku i Gdańsku), a potem przejęli również tranzyt ropy przez Naftoport. Paradoksalnie nagłośnienie ich polskich interesów podczas sejmowej komisji śledczej ds. PKN Orlen spowodowało, że podjęli decyzję o globalizacji. Obaj inwestują w nieruchomości. Mają szereg znajomych z polityki, biznesu i świata mediów (Tomasz Lis latał z nimi na mecze Ligi Mistrzów). 54 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Germán Efromovich 3 700 mln zł Lat 65. Jest w gronie ludzi polskiego biznesu osobą wyjatkową. Jego rodzice byli polskimi Zydami, którzy po wojnie wyemigrowali do Ameryki Południowej. On sam urodził się w La Paz w Boliwii. Ma obywatelstwo boliwijskie, brazylijskie, kolumbijskie oraz polskie. Z wykształcenia jest finansistą absolwentem brazylijskiej Faculdade de Engenharia Industrial (FEI). W Ameryce Południowej jest wysoko cenionym założycielem przedsiębiorstwa Synergy Group i właścicielem większości udziałów. Firma ta jest z kolei właścicielem linii lotniczych Avianca i TACA, które wspólnie dysponują na kontynencie flotą ponad 170 samolotów i zajmują drugie miejsce co do wysokości przychodów po liniach chilijskich. Oprócz biznesu lotniczego Germán Efromovich posiada udziały w firmie naftowej Pacific Rubiales Energy Corp. Razem z bratem jest też właścicielem kilku stoczni w Brazylii. Zaangażowany jest również w tworzenie plantacji palm oliwnych w Andach. Ze swoim majątkiem wartym około 3,7 mld zł zalicza się dzisiaj do czołówki najbogatszych Polaków. Do Polski zresztą przyciągnęły go nie tylko biznes, ale przede wszystkim polskie korzenie jego rodziny. Polskie obywatelstwo ma od 2012 r. Jako przedstawiciel biznesu lotniczego jest zainteresowany inwestycjami w europejskie linie lotnicze. Nie wyklucza, że w przyszłości zainwestuje w polski LOT. Jerzy Starak z rodziną 3 100 mln zł Lat 70. Za sprawą Polpharmy, największej polskiej firmy farmaceutycznej, której jest właścicielem, jest kojarzony z lekami. Absolwent warszawskiej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW). Potem wyjechał do Włoch, ale powrócił do Polski w latach 80. Założył wówczas jedną z największych firm polonijnych – Comindex (produkował i handlował słynnymi sokami Billy i perfumy Currara). W latach 90. wprowadzał na polski rynek znane koncerny z branży FMCG: Nutricię i Colgate-Palmolive. Ale kluczowego kroku w swojej karierze dokonał w 2000 r., gdy zakupił Polpharmę, dzięki czemu udało mu się zbudować najbardziej trwały i perspektywiczny biznes w polskiej branży farmaceutycznej. Dzisiaj Polpharma to 5 proc. całego rynku farmaceutycznego. Polpharma Biologics w Gdańsku jest również ważnym centrum badawczym na polskim rynku leków. W 2012 r. za blisko miliard złotych przejął warszawską Polfę, która w portfolio ma ponad 140 leków. Jest również udziałowcem Zakładów Tłuszczowych Kruszwica i Herbapolu Lublin, a także Zakładów Tłuszczowych w Brzegu i Zakładów Przemysłu Tłuszczowego w Warszawie. Jako filantrop pomaga w renowacji zabytkowych obiektów w Polsce. Założona przez niego Fundacja Rodziny Staraków wspiera zdolną młodzież, fundując jej stypendia. Żródło: Wikipedia LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 55 20–26 lutego 2015 r. Roman Karkosik z rodziną Grażyna Kulczyk 3 100 mln zł 2 600 mln zł fot. mat eriały prasowe Lat 64. Zaczynał biznes jako właściciel baru w podtoruńskiej wsi Czernikowo. Pierwszym jego większym biznesem była firma Karo, producent kabli. Ale miliardy zarobił na rynku kapitałowym. Przez lata nazywany był „Midasem” warszawskiej giełdy. Wśród inwestorów trwało powszechne przekonanie, że jakichkolwiek akcji by nie kupił, to wcześniej czy później ich kurs poszybuje do góry. W niektórych wypadkach były to samospełniające się przepowiednie, a historie zysków powodowały u inwestorów drżenie przynajmniej portfeli. Np. akcje Borygo z Sochaczewa – Boryszew SA koszto- wał około 15 groszy, gdy Roman Karkosik wraz z żoną Grażyną zaczął je skupować. Pięć lat później każda akcja kosztowała 187 zł, czyli ponad tysiąc razy więcej! Dzięki zyskowi z tej transakcji mógł dokonywać kolejnych zakupów, a inwestorzy podążali za nim. Karkosik wykazywał się specyficznym poczuciem humoru i jedną ze swoich spółek nazwał… Alchemią. Dziś akcje, które ma wraz z rodziną, warte są około 3 mld zł (poprzez Impexmetal SA, Impex-Invest Sp. z o.o., SPV Boryszew 3 Sp. z o.o., Boryszew SA, Alchemię SA). Antoni Ptak 2 500 mln zł Lat 65. Należy do czołówki najbogatszych ludzi w Polsce, ale nie tylko tutaj. W 2009 roku szwajcarski magazyn „Bilanz” zaliczył Grażynę Kulczyk do pięciu najbogatszych kobiet w Szwajcarii. Jej działalność koncentruje się głównie wokół mecenatu sztuki współczesnej i kolekcjonerstwa. Jest absolwentką Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i byłym pracownikiem tej uczelni. Po kilku latach kariery naukowej zrezygnowała z pracy na uczelni, by wspólnie z mężem zająć się biznesem i własnymi przedsięwzięciami związanymi ze sztuką współczesną. Wśród nich najbardziej znane to Stary Browar oraz wspierająca polską sztukę Art Stations Foundation w Poznaniu, uruchomione w 2003 roku. Organizuje i patronuje wielu wydarzeniom artystycznym, jak np. światowe Art & Fashion Forum zrzeszające ludzi sztuki, mody i nowych technologii. Posiada także liczne nieruchomości, m.in. zabytkowy browar w Szwajcarii i biurowiec w prestiżowej dzielnicy Londynu Mayfair. Ma dwoje dzieci z małżeństwa z Janem Kulczykiem (rozwód w 2005 r.): syna Sebastiana i córkę Dominikę. tal sprzedaży odzieży internetowej, hurtowej i detalicznej połączony z największym w Polsce stacjonarnym showroomem, Centrum Outletowe oraz PTAK EXPO, w ramach którego funkcjonują największe w Europie Centralnej Targi Mody. Posiada również portfel nieruchomości branży hotelarskiej na Florydzie. W 2014 roku Antoni Ptak kupił część Centrum Handlowego Maximus pod Warszawą i zarejestrował działalność Warsaw Expo. Pierwsza impreza targowa w ramach Warsaw Expo odbędzie się w marcu tego roku. Lau- reat tytułu „Biznesmen Roku 1995” przyznawanego przez kapitułę Polish Business Club. Będąc właścicielem klubu piłkarskiego ŁKS Łódź, zdobył w roku 1998, po trzydziestu latach po raz drugi w historii mistrzostwo Polski. W 2006 uhonorowany został tytułem „Honorowego Obywatela Gminy Rzgów”. W sierpniu ubiegłego roku został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi za działalność na rzecz społeczności lokalnych. http://media.luxpr.pl/pierwsze-w-europie-miastomody-ptak-fashion-city-otwiera-swoje-bramy-2 63 lata, urodzony w Trzebnicy. Karierę w biznesie rozpoczynał od branży ogrodniczej, później prowadził ogólnopolską sieć hurtowni spożywczych i tytoniowych. Od stycznia 1993 tworzył Centrum Handlowe Ptak w Rzgowie, które z sukcesem prowadzi do dnia dzisiejszego, przekształcając je w sierpniu 2014 r. w Miasto Mody (PTAK Fashion City). W ramach PTAK Fashion City działa: Centrum Handlu Hurtowego, na terenie którego działalność prowadzi 2 500 firm, w większości polskich producentów odzieży, PTAKMODA.COM – por- 56 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Tomasz Tomasz Gudzowaty z rodziną Domogała 2 000 mln zł Fot. https://www.facebook.com/154277267975540/ photos/a.154278051308795.38987.154277267975540/746898488713412/?type=1&theater 2 100 mln zł Lat 30. Jest przedstawicielem nowego pokolenia polskich biznesmenów. To dobrze wykształcony menedżer, który potrafił połączyć wiedzę teoretyczną z doświadczeniami biznesowymi swojego ojca, Jacka Domogały. Po ukończeniu krakowskiej AGH (tytuł inżyniera na Wydziale Inżynierii Mechanicznej i Robotyki) studiował w University of Loughborough w Wielkiej Brytanii (na Wydziale Mechanical and Manufacturing Engineering), a następnie ukończył studia MBA na Stanford Graduate School of Business w USA. Powrócił do Polski, by wspólnie z ojcem połączyć siły w biznesie. W 2002 r. zakupili Famur, producenta maszyn górniczych, a następnie kilka innych podmiotów z branży. To był prawdziwy strzał w dziesiątkę. Wokół Famuru rozpoczął budowę całej grupy kapitałowej. Obecnie jest właścicielem 77 proc. akcji Famuru. Poza Famurem, poprzez fundusz TDJ, Tomasz Domogała kontroluje giełdowe grupy kapitałowe: Polską Grupę Odlewniczą oraz Zamet Industry. Inwestuje także w nieruchomości (m.in. w Katowicach, Krakowie i we Wrocławiu), start-upy, zajmuje się udzielaniem pożyczek. Jest również znanym na Śląsku filantropem. Wspiera m.in. zdolną młodzież, fundując jej stypendia. Bardzo ceni swoją prywatność, nawet jeżeli udziela wypowiedzi, jego zdjęcia zwykle nie pojawiają się w prasie. Lat 44. Syn i jeden z dziedziców fortuny znanego biznesmena (zmarłego w lutym 2013 r.) Aleksandra Gudzowatego. Jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Bardziej znany jako fotograf, kilkukrotny laureat World Press Photo, niż jako biznesmen. Aleksander Gudzowaty miliardów dorobił się na handlu gazem z Rosją. W drugiej połowie lat 90. i na początku obecnego http://sps.pila.pl stulecia zyski z tego handlu liczone były w setkach milionów złotych. W 2002 r. Gudzowaty szacował swoje finansowe aktywa na 500 mln USD. Po objęciu władzy przez ekipę Władimira Putina Aleksander Gudzowaty stopniowo był wypierany z gazowych interesów. W Polsce spróbował zbudować biznes produkcji biopaliw, ale już bez takich sukcesów. Główną spółką kontrolowaną w tej branży przez rodzinę Gu- dzowatych jest Akwawit-Polmos SA (przychody wynoszą około 400 mln zł) działający w ramach Grupy Kapitałowej Przedsiębiorstwa Handlu Zagranicznego Bartimpex SA. Część majątku (nieznane są zasady podziału) odziedziczyli: druga żona Aleksandra Gudzowatego Danuta i ich syn Michał Gudzowaty (w tym roku skończy 18 lat). Henryk Stokłosa 1869 mln zł Lat 66. W 1980 r. założył firmę utylizacji odpadów pozwierzęcych Farmutil HS w Śmiłowie. Jest właścicielem sieci firm z branży przetwórczej przemysłu rolno-spożywczego, ale także lokalnych mediów oraz sieci handlowych związanych z jego zakładami mięsnymi w Śmiłowie i Łukowie oraz Zakładem Drobiarskim w Koziegłowach. Zatrudnia łącznie ok. 10 tys. osób. Przez lata łączył biznes z polityką. W 1989 r. wpisał się do historii zostając jedynym senatorem ze 100, który nie miał poparcia „Solidarności”. Mandat swój piastował do 2005 r., gdy przegrał wybory. Zbiegło się to z głośnymi protestami ekologów i mieszkańców przeciwko działalności jego firm (miały rzekomo zanieczyszczać środowisko). W grudniu 2006 roku wyjechał na polowanie do Słowacji, gdzie dotarła do niego wiadomość o wydaniu przez prokuraturę na- kazu aresztowania, w wyniku czego podjął starania o wydanie listu żelaznego. „Wyjechałem do Niemiec, aby nie podzielić losu tych ludzi biznesu, z których media zrobiły przestępców, a którzy po kilka lat siedzieli w więzieniu bez aktu oskarżenia. Bo prokuratura w Polsce, zwłaszcza za rządów pana Ziobro, najpierw ludzi zamykała, a dopiero potem szukała dowodów ich winy”. Zatrzymany w listopadzie 2007 r. w Niemczech, trafił do aresztu, który opuścił w grudniu 2008 r. Od tego czasu trwają jego zmagania z prawem, które opisał w książce „W szponach władzy”. W 2011 r. w trakcie trwania procesu. po raz kolejny zapisał się w historii, wygrywając wybory uzupełniające do Senatu. W 2014 roku Sąd Apelacyjny w Poznaniu uchylił prawomocnie wyrok Sądu Okręgowego kierując sprawę do ponownego rozpatrzenia. LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 57 20–26 lutego 2015 r. Zbigniew Niemczycki 1 700 mln zł fot. flick.com Właściciel Curtis Group. Urodzony 23 stycznia 1947 r. Absolwent Politechniki Warszawskiej, z tytułem inżyniera. Kontroluje CURTIS GROUP, w skład, której wchodzą: CURTIS DEVELOPMENT Sp. z o.o. zajmująca się między innymi: nieruchomościami – najnowszy ukończony projekt – biurowiec Horizon Plaza oddany do użytku i w całości wynajęty; produkcją komponentów odbiorników TV, LCD, nowoczesna fabryka tworzyw sztucznych w Krzywonosi k. Mławy. CURTIS HEALTH CAPS Sp. z o.o. – nowo powstała fabryka w Poznaniu zajmująca się produkcją kontraktową wielu różnorodnych Jarosław Pawluk 1 700 mln zł Lat 53. Z wykształcenia jest inżynierem chemikiem. Czołowa postać rynku kolejowego, z blisko 25-letnim doświadczeniem. Aktywny uczestnik procesów liberalizacji i przekształceń polskiego rynku kolejowego. Swoją karierę zawodową rozpoczynał pod koniec lat 80. w niemieckich koncernach Henkel i Ruetgers (obecnie RAG Coal International). W 1992 r. zainicjował proces tworzenia spółek w obszarze logistyki, które finalnie skupił w Chem Trans Logistic Holding Polska SA. (zalążek przyszłej Grupy CTL Logistics – późniejszego lidera na rynku prywatnych towarowych przewoźników kolejowych w Europie). W 2008 r. sprzedał pakiet kontrolny CTL Logistics. W 2010 r. pod marką Track Tec połączył i przejął dwie wytwórnie podkładów strunobetonowych – suwalski Kolbet i WPS Goczałków, firmy z kilkudziesięcioletnią historią. Z początkiem 2011 r. zarządzana przez Jarosława Pawluka grupa nabyła 100 proc. udziałów fot. mat.pras. w spółce KolTram (obecnie Track Tec KolTram Sp. z o.o.), która jest najstarszym w Polsce producentem rozjazdów kolejowych. Od połowy 2012 r. grupa jest także właścicielem Nasycalni Podkładów w Lipie. Od 2013 r. w ramach Track Tec funkcjonuje zakład w Leunie (Niemcy), w którym są produkowane i montowane rozjazdy kolejowe. Grupę uzupełnia najnowsza akwizycja – zakład ThyssenKrupp w Coswig w Niemczech, produkujący rozjazdy i mocowania szyn. Grupa prowadzi intensywnie działania na rynku polskim i międzynarodowym, między innymi w krajach nadbałtyckich, Szwajcarii, Austrii, Holandii, Niemczech, Skandynawii, a także w krajach Europy Południowo-Wschodniej, na Bliskim Wschodzie, Kanadzie, Ameryce Południowej i Afryce. Dzięki dynamicznej ekspansji grupy, przychody Track Tec przekroczyły już pół miliarda złotych, a w bieżącym roku firma spodziewa się dalszego dwucyfrowego wzrostu, do ponad 600 milionów złotych. preparatów w formie kapsułek miękkich. “BRYZA” RESORT&SPA - czterogwiazdkowy hotel wraz ze spa położony w Juracie na Półwyspie Helskim. Z zamiłowania Zbigniewa Niemczyckiego do lotnictwa powstała firma lotnicza GENERAL AVIATION SERVICES Sp. z o.o. świadcząca usługi tzw. małej awiacji. MOUNTPLACE TRADING&INVESTMENTS Ltd. – holding rodzinny zaangażowany w budowę dużego centrum handlowego w okolicach Warszawy, a także prowadzący inne inwestycje, np. na Mazurach. Zbigniew Niemczycki posiada licencję pilota na śmigłowce, także licencję pilota zawodowego samolotów. Jest zapalonym graczem w tenisa. Członek i założyciel Polskiej Rady Biznesu, w kwietniu 2011 r. po raz czwarty wybrany na stanowisko prezesa zarządu. W Business Centre Club pełni funkcję członka Rady Głównej. Laureat licznych odznaczeń państwowych i zagranicznych. Za swoją pracę charytatywną został w 1991 r. odznaczony przez Papieża Jana Pawła II Orderem Św. Grzegorza Wielkiego. Dariusz Miłek 1 600 mln zł fot. flick.com Lat 47. Z zawodu jest technikiem górniczym. Jego znakiem firmowym jest firma obuwnicza CCC. Swoją karierę w biznesie zaczął na początku lat 90., otwierając sklep obuwniczy. Potem była sieć sklepów obuwniczych pod szyldem Miłek. Później powstała sieć hurtowni z butami, a następnie sieć sklepów dyskontowych. Od 1999 r. handluje butami pod marką CCC. W tym celu zbudował w całym kraju sieć sklepów CCC. Obecnie jest ich 700. W Legnickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej zbudował również nową fabrykę obuwniczą (CCC Factory), która w ciągu kilku lat stała się największą fabryką w Polsce. Firma w 2004 r. została przekształcona w spółkę akcyjną, a jego akcje zaczęły być notowane na GPW. Dariusz Miłek poprzez zarejestrowaną w Luksemburgu spółkę Luxprofi ma blisko 35 proc. akcji CCC. Jej udział w polskim rynku sprzedaży szacuje się obecnie na 18 proc. Jest też znaczącym graczem na europejskim rynku obuwniczym. Miłek ma także 100 proc. udziałów w spółkach córkach: CCC Factory i CCC Boty Czech. Swoje wyroby sprzedaje w Czechach, na Słowacji, na Węgrzech, w Niemczech, Austrii, Chorwacji, Słowenii, Turcji, Rosji, na Łotwie, w Rumunii, na Ukrainie i w Kazachstanie. Dariusz Miłek wspiera również polski sport. Jest m.in. sponsorem grupy kolarskiej CCC Polsat Polkowice oraz żeńskiej drużyny koszykówki CCC Polkowice. Po trzech kwartałach 2014 r. grupa miała 110,4 mln zł zysku netto (wobec 54,8 mln zł rok wcześniej), 144,4 mln zł zysku operacyjnego (wobec 72,5 mln zł przed rokiem) i 1,33 mld zł przychodów (przed rokiem było to 1,06 mld zł). Zbigniew Komorowski 1 600 mln zł Lat 70. Jest przedstawicielem starszej generacji polskich biznesmenów. Z wykształcenia jest budowlańcem, w 1967 r. ukończył studia na Wydziale Inżynierii Budowlanej Politechniki Warszawskiej. Zanim zaczął karierę w biznesie był działaczem ZSL, a potem PSL. Z ramienia tej partii był też senatorem (I i II kadencji) oraz posłem (Sejm IV kadencji). Z bezpośredniego udziału w bieżącej polityce wycofał się jednak w 2005 r. Swój start w biznesie zaczął od za- łożenia Bakomy – spółki operującej w branży spożywczej, której nazwa pochodzi od nazwiska jego żony – Barbary Komorowskiej. Potem nabył sieć zakładów zbożowych w: Brzegu, Bydgoszczy, Szymanowie i Kielcach, tworząc grupę Polskie Młyny. Poprzez tę firmę stał się jednym z głównych udziałowców krajowego rynku zboża. Ale jego sztandarowym biznesem pozostała Bakoma – dzisiaj jeden z największych polskich koncernów spożywczych, w skład którego, oprócz grupy Polskie Młyny, wchodzi spółka Biotonal SA – producent biopaliw. Uważa się za patriotę w biznesie i nie chce, aby do polskiej branży spożywczej wchodzili zagraniczni inwestorzy. Za swoją postawę w obronie polskich interesów został wyróżniony medalem Polonia Mater Nostra Est (Polska Jest Naszą Matką).Wspiera również polski sport. Jego Bakoma sponsoruje m.in. klub piłkarski Widzew Łódź. 58 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Zbigniew Jakubas 1 500 mln zł Lat 63. Jeden z najbardziej znanych polskich inwestorów giełdowych. Z zawodu inżynier elektryk. Karierę zaczynał w latach 80., gdy wraz z przyjacielem założył spółkę polonijną produkującą odzież oraz handlującą pierwszymi spolonizowanymi komputerami PC. W 1989 r. założył firmę Multico, która kupiła wiele tytułów prasowych. Wokół niej zaczął budować grupę kapitałową. Dzisiaj grupa kapitałowa Multico jest mocno zdywersyfikowana i składa się z kilkunastu podmiotów różnych branż. Jest wśród nich spółka Mennica Polska SA., w której (wraz z rodziną) dysponuje prawie 57 proc. akcji. W skład grupy wchodzi również Centrum Nowoczesnych Technologii SA. (poprzed- nio Energopol-Południe SA.), grupa kolejowa NEWAG S.A., Energopol-Warszawa SA., Feroco SA.(budowa i modernizacja linii kolejowych), Zakłady Automatyki Polna SA., Wartico Invest Sp. z o.o.(budownictwo mieszkaniowe), Mazur-Tourist Sp. z o.o. (Hotel Warmiński), IPACO Sp. z o.o. (produkująca odzież dla zagranicznych marek), a także New Century Arts SA. (branża filmowa) oraz Multico Oficyna Wydawnicza Sp. z o.o.. W ostatnim roku spółki z grupy kapitałowej Zbigniewa Jakubasa zainwestowały w firmę telekomunikacyjna NETIA SA. Bogusław Cupiał 1 500 mln zł fot.: materiały prasowe Lat 59. Myślenicki biznesmen. Z wykształcenia jest technikiem kolejowym. Karierę zaczynał na początku lat 90. od założenia spółki Zakłady Kablowe Tele-Fonika, produkującej kable. Firma dzięki dobrej koniunkturze szybko rozwinęła się, przejmując kolejne podmioty z branży: Krakowską Fabrykę Kabli (1998) i spółkę Elektrim Kable (2002). Dziś grupa kapitałowa Tele-Fonika ma stabilne przychody sięgające około 4 mld zł. To prawdziwy potentat w tej branży pod względem produkcji. Zajmuje czwarte miejsce w Europie i zaliczany jest do dwudziestki największych firm na świecie w branży kablowej. O jego wysokiej pozycji na Tadeusz Chmiel 1 500 mln zł Właściciel i założyciel firmy Black Red White, obecnie największej w Polsce grupy meblarskiej, producenta i dystrybutora mebli oraz artykułów wyposażenia wnętrz. Udział spółki w rynku pod względem wartości sprzedaży szacowany jest na 20%. W skład grupy kapitałowej Black Red White wchodzi BLACK RED WHITE SA. i 22 spółki zależne, w tym 11 podmiotów zagranicznych, m.in. na Ukrainie, Białorusi, Słowacji, Węgrzech, w Rosji oraz Bośni i Hercegowinie. 21 nowoczesnych zakładów produkcyjnych zlokalizowanych jest na terenie południowo-wschodniej Polski oraz w spółkach zależnych działających za granicą. Tadeusz Chmiel zaczynał swoją działalność w latach 80. od ręcznego wytwarzania mebli w przydomowym warsztacie. W odpowiedzi na ogromne wówczas zapotrzebowanie polskiego rynku, z pomocą rodziny wybudował całkiem fot. wikipedia nową halę o powierzchni 2000 m² do produkcji mebli, wyposażając ją w nowoczesną, zautomatyzowaną i bardzo wydajną linię produkcyjną. Po „erze Chmielka” zaczęła się „era Biłgoraja”, gdzie powstał największy zakład Black Red White (pozostałe znajdują się w Zamościu, Mielcu i w Chmielku na Zamojszczyźnie). Spółka zatrudnia w swoich zakładach ok. 3 tys. osób. W spółkach zależnych oraz współpracujących z grupą pracuje łącznie ponad 11 tys. pracowników. Black Red White to dzisiaj prawdziwy potentat na rynku. Firma stale rozbudowuje swoje portfolio oraz rozwija sieć salonów własnych i partnerskich w całej Polsce. Daje także możliwość zamówienia mebli przez internet i prowadzi sklep internetowy z dodatkami. rynku mogą świadczyć tak lukratywne kontrakty jak m.in. montaż produkowanych przez niego kabli na lotnisku Heathrow w Londynie, wieżowcu Burdż Chalifa w Dubaju, przemyśle wydobywczym USA oraz największych na świecie farmach wiatrowych i fotowoltaicznych. Prawdziwą pasją Cupiała był zawsze sport. Dlatego postanowił w 1998 r. zainwestować w klub piłkarski Wisła Kraków, który mocno dokapitalizowany odniósł wiele znaczących sukcesów zarówno w kraju, jak i w Europie, m.in. zdobywając osiem razy mistrzostwo polskiej Ekstraklasy i docierając do ćwierćfinału Pucharu UEFA. Jakub Zabłocki 1 400 mln zł http://www.fxic.com/santiago/es/img/ Jakub%20Zablocki.jpg Lat 40. Jest absolwentem Wydziału Ekonomicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po studiach pracował jako specjalista w wielu instytucjach, w tym m.in. w Banku Przemysłowym, BRE Banku oraz firmie Gilette Poland. Po kilku latach pracy postanowił założyć własną firmę – X-Trade Brokers (XTB), która była początkowo internetowym kantorem wymiany walut dla zaawansowanych inwestorów. W roku 2005 powstał Dom Maklerski X-Trade Brokers nadzorowany przez KNF. W roku 2010 do akcjonariatu XTB wszedł fundusz Enterprise Investors, kupując 20,2 proc. akcji za kwotę 224 mln zł. XTB umożliwia klientom indywidualnym i instytucjonalnym dostęp do pozagiełdowego rynku instrumentów pochodnych. XTB od lat rozwija się także na rynkach zagranicznych i jest obecnie aktywny w ponad 10 krajach w Europie.Zysk netto Grupy XTB dla ostatnich 6 miesięcy (włącznie z prognozami na styczeń) przekroczy 15 mln euro. LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 59 20–26 lutego 2015 r. Aldona Wejchert z dziećmi 1 300 mln zł http://fundacja.tvn.pl/foto,2160,g/bal-nocy-letniej-2010,29905.html Lat 46. Żona nieżyjącego Jana Wejcherta założyciela stacji telewizyjnej TVN. Jest absolwentką Szkoły Głównej Handlowej. Edukację uzupełniała w London Bussines School. Zaczynała w Grupie ITI. Potem przez kilka lat pełniła funkcję prezesa Multikina – pierwszego operatora multipleksów w Polsce. Jest członkiem wielu organizacji skupiających ludzi polskiego biznesu jak np. Polska Rada Biznesu. Pełni także wiele innych funkcji społecznych; jest m.in. członkiem Rady Fundacji TVN „Nie jesteś sam”, członkiem Rady Powierniczej Muzeum Narodowego w Warszawie. Wychowuje dwójkę dzieci; syna Brunona i córkę Charoltte. Obecnie jako jedyna z rodziny Wejchertów pozostała udziałowcem ITI i pośrednio właścicielką telewizji TVN. Heronim Ruta 1 200 mln zł Lat 65. Absolwent Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej. Biznesowy partner Zygmunta Solorza-Żaka. Na listy najbogatszych trafił dzięki wprowadzeniu na giełdę Cyfrowego Polsatu, w którym ma za pośrednictwem spółki Sensor Overseas Ltd. 8,58 proc. Miliony zawdzięcza oczywiście Solorzowi-Ża- rynku okien dachowych z około 15-procentowym udziałem w rynku globalnym. W skład Grupy FAKRO, zatrudniającej ponad 3,3 tys. osób, wchodzi 12 spółek produkcyjnych oraz 16 dystrybucyjnych zlokalizowanych w Europie, Azji i Ameryce. Produkty firmy FAKRO można znaleźć w ponad 50 krajach na całym świecie – wszędzie tam, gdzie istnieje zapotrzebowanie na tego rodzaju produkty. FAKRO ma również nowoczesny pion badawczo-rozwojowy, który opracował i wdrożył ponad 100 http://www.pressglass.eu kowi, z którym przyjaźni się od lat 80. i ówczesnym wspólnym biznesom. Później pełnił ważne funkcje w firmach przyjaciela, zasiadając w radach nadzorczych jego spółek. Za pośrednictwem Sensor Overseas Limited jest właścicielem Ster z Radomia, dilera aut marki Volkswagen. Ryszard Florek 1 200 mln zł Lat 62. Z wykształcenia inżynier budownictwa lądowego. Jest absolwentem Politechniki Krakowskiej. Jeden z nielicznych polskich przedsiębiorców, którym udało się stworzyć globalną i rozpoznawalną markę. Założona przez niego na początku lat 90. firma FAKRO specjalizuje się w produkcji okien dachowych, schodów strychowych oraz elementów zabudowy poddaszy. W ciągu 20 lat z małego, rodzinnego zakładu FAKRO rozwinęło się w międzynarodową korporację, która dziś zajmuje pozycję wicelidera na światowym Arkadiusz Muś 1 250 mln zł fot.: FAKRO patentów. Firma zwiększa też systematycznie swoje zyski. Florek prowadzi również działalność edukacyjną. Założona przez niego Fundacja Pomyśl o Przyszłości propaguje wiedzę na temat gospodarki i mechanizmów wolnorynkowych. Za swoją działalność wiele razy był wyróżniany. Laureat nagrody Przedsiębiorca Roku 2010. Dwukrotnie wyróżniony Nagrodą Gospodarczą Prezydenta RP w 2003 i 2011 r. – m.in. za „szczególny wkład w budowanie prestiżu polskiej gospodarki w krajach UE”. Lat 52. Prywatnie fan gry w golfa i zwolennik reform przeprowadzonych przez Leszka Balcerowicza, które pozwoliły zbudować mu biznes. Wiele robi dla poprawy warunków funkcjonowania biznesu w Polsce. Wspiera różne rodzaju inicjatywy w tym zakresie. Współpracuje m.in. z Forum Obywatelskiego Rozwoju stworzonym przez Balcerowicza. Z wykształcenia jest prawnikiem, absolwentem Wydziału Prawa Uniwersytetu Śląskiego. Po studiach próbował rozwijać karierę prawniczą, robiąc aplikacje prokuratorską. Postanowił zająć się jednak biznesem. W 1992 r. kupił Press Glass, powstałą w 1991 r. polsko-szwedzką spółkę joint-venture, produkującą szyby dla budownictwa. Założyciele nie widzieli dla niej przyszłości, jednak pod opieką nowego właściciela firma dynamicznie się rozwijała. W 2001 r. Muś przejął spółkę Celt Tychy, zmieniając ją na Press Glass Oddział w Tychach. Dwa lata później zdecydował o rozpoczęciu budowy trzeciego zakładu produkcyjnego Press Glassu w Tczewie, a w 2007 r. na budowę czwartego w Radomsku. Ten ostatni jest dziś największym tego typu zakładem w Europie i jest dalej rozbudowywany. W ten sposób Press Glass ma dzisiaj cztery fabryki w Polsce w podczęstochowskiej Nowej Wsi, Tychach, Tczewie i Radomsku. W maju tego roku zostanie również zakończona budowa pierwszego zagranicznego zakładu produkcyjnego w Chorwacji. Spółka jest dzisiaj największym polskim i czołowym europejskim producentem tzw. szyb zespolonych. Szyby Press Glass zdobią dzisiaj m.in. fasadę wrocławskiego wieżowca Sky Tower oraz warszawskiego apartamentowca Złota 44. W 2014 r. firma miała prawie 600 mln przychodów i 115 mln zysku. Muś oprócz Press Glassu ma jeszcze jedną pasję: jest zapalonym golfistą – w Konopiskach koło Częstochowy wybudował nawet pole golfowe. 60 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Zyta i Andrzej Olszewscy 1 100 mln zł fot.: materiały prasowe Wiesław Likus z rodziną 1 050 mln zł fot.: propertydesign.pl Lat 59. Z wykształcenia jest inżynierem elektronikiem, absolwentem krakowskiej AGH. Pierwsze kroki w biznesie stawiał pod koniec lat 80. Importował wówczas odzież, kosmetyki i sprzęt elektroniczny z Zachodu do Polski. Od początku działał razem ze swoimi braćmi: Leszkiem i Tadeuszem. Zarobione na handlu pieniądze inwestowali początkowo w branże tytoniową i alkoholową. Potem jednak zaczęli przerzucać się na branżę nieruchomości. Lata 90. były dobrym czasem na inwestycje na tym runku. W ten sposób Likusowie stali się po kilku latach właścicielami hoteli, apartamentowców i restauracji, i wielu innych atrakcyjnych obiektów. Hotele Copernicus w Krakowie, Monopol we Wrocławiu, pasaże handlowe przy ul. Rynek w Krakowie czy centrum handlowe Vitkac w Warszawie są dzisiaj okrętami flagowymi Likusa i jego barci. Do nich należą również biurowiec przy ul. Zielonej w Warszawie oraz krakowski dom towarowy na Brackiej, centrum Wolf Bracka, a w nim Dom Mody vitkAc z markową odzieżą i delikatesami. Poprzez spółkę Merkury Likusowie kontrolują także Przedsiębiorstwo Handlowo-Produkcyjne Polski Tytoń z Radomia. Dzisiaj w skład biznesowego imperium Likusów należy kilkanaście spółek, wśród których Holding Liwa, Wolf Investment są jednymi z ważniejszych. Firmy powiązane z rodziną Likusów zatrudniają dzisiaj już ponad 3 tys. osób. Małżonkowie wspólnie kontrolują (mają 51 proc.) wartą 1,2 mld zł, notowaną na warszawskiej giełdzie hurtownię Farmacol, zajmującą się sprzedażą wyrobów farmaceutycznych. Zaczynali na początku lat 90. Przełomem okazało się wprowadzenie spółki na giełdę w 1999 r. i wykorzystanie pozyskanych w ten sposób funduszy do przejęć konkurentów. Olszewski jest absolwentem Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach. Jego żona ukończyła Wydział Farmacji Akademii Medycznej w Krakowie i pracowała jako kierownik apteki. Zbigniew Juroszek z rodziną 1 000 mln zł fot.: materiały prasowe Lat 53. Prezes i założyciel firm z branży nieruchomości ATAL. Od podstaw zbudował małe imperium biznesowe, stopniowo zdobywając kapitał, doświadczenie i kolejne rynki. Zaczynał od handlu w branży odzieżowej, aby na początku lat 90. rozszerzyć działalność o nieruchomości. Założył również działający w branży zakładów sportowych Star-Typ Sport (STS), który sprzedał zagranicznemu inwestorowi, aby w 2012 r. odkupić wraz z rodziną 100 proc. udziałów. Biznesmena wspierają w działalności żona Urszula oraz dzieci – Mateusz i Ewelina. Podstawowym biznesem rodziny pozostaje działalność deweloperska. W 2015 r. firma według szacunków rynkowych może sprzedać od 1,5 do 1,8 tys. mieszkań (wobec 1,1 tys. w 2014 r. i 1,3 tys. w 2013 r.). Juroszek planuje w tym roku debiut na warszawskiej giełdzie, ATAL czeka na zatwierdzenie prospektu emisyjnego. Pieniądze pozyskane z debiutu giełdowego mają zostać przeznaczone na rozwój: zakup działek w Krakowie i Warszawie, a także na wkłady własne konieczne do zdobycia finansowania dla nowych inwestycji. LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 61 20–26 lutego 2015 r. fot.: Krzysztof M. Kaźmierczak Mariusz Świtalski 1 000 mln zł Małgorzata i Maciej Adamkiewicz 1 000 mln zł Małżeństwo, które podbiło polski rynek farmaceutyczny. Oboje są absolwentami Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Warszawie. Maciej, prezes zarządu Grupy Adamed, posiada specjalizację z chirurgii. Jest członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Uroginekologicznego oraz Polskiego Towarzystwa Menopauzy i Andropauzy. Małgorzata, dyrektor generalny Grupy Adamed, jest doktorem nauk medycznych, posiada specjalizację pierwszego i drugiego stopnia z chorób wewnętrznych oraz Lat 62. Najbogatszy hydraulik w Polsce. Przykład na to, że można w Polsce zbudować fortunę od zera. Wychowywał się w domu dziecka. W latach 80. zaczynał od handlu na bazarze, aby w 1987 r. założyć w Poznaniu Elektromis, zajmujący się handlem praktycznie wszystkim. Kilka lat później spółka zmieniła się w holding, działający głównie w branży spożywczej. W 1993 r. jego Elektromis, którego nazwę zmienił w Eurocash, sprzedał portugalskiej firmie Jerónimo Martins. W 1995 r. założył sieć dyskontów Biedronka, którą trzy lata później także sprzedał portugalskiemu inwestorowi. W 1998 r. założył Żabkę – sieć niewielkich sklepów osiedlowych, które podobnie jak dwie poprzednie spółki sprzedał. Inwestuje także w nieruchomości, głownie w grunty, które mogą być przeznaczone pod budowę. Obecnie rozwija kolejną spożywczą sieć sklepów monopolowo-spożywczych Małpka. Jest właścicielem notowanej na giełdzie Czerwonej torebki (ma wraz ze spółkami zależnymi 77,46 proc. akcji), a także sklepu internetowego Merlin.pl. Po trzech kwartałach 2014 r. spółka przy przychodach na poziomie 260 mln zł ma już 103 mln zł strat, a zadłużenie na poziomie 200 mln zł. Kurs giełdowy zmniejszył się w 2014 r. z 12 zł do około 3 zł za akcję. W rękach prywatnych akcjonariuszy jest tylko niewielka liczba akcji – około 6-7 proc. Zarząd Czerwonej torebki przekonuje, że kontroluje sytuację, a straty to wynik inwestycji w rozwój. Doświadczenie Świtalskiego pokazuje, że na handlu zna się jak mało kto w Polsce. Krzysztof Oleksowicz 950 mln zł http://inwestor.intercars.com.pl/files//press_room/zdjecia_do_pobrania/Krzysztof_Oleksowicz.jpg fot.: Adamed z endokrynologii. Ukończyła również The Stockholm School of Economics Executive Educations. Jest członkiem Światowego Towarzystwa Endokrynologicznego. W Adamedzie była odpowiedzialna m.in. za utworzenie działu badawczo-rozwojowego oraz zainicjowanie badań nad nowymi lekami. Obecnie odpowiada za działalność operacyjną firmy. W 2013 r. Małgorzata i Maciej Adamkiewicz zostali odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej. Lat 64. Ma blisko jedną trzecią akcji (31,56 proc.) giełdowego potentata (wyceniany na ponad 3 mld zł) rynku handlu częściami zamiennymi Inter Cars. Jest założycielem spółki, przez 20 lat był jej prezesem. Z wykształcenia jest filozofem (ukończył Akademię Teologii Katolickiej w Warszawie). W latach 70. pracował w niemieckich warsztatach samochodowych. Inter Cars założył w 1990 r. Jest licencjonowanym kierowcą rajdowym i zapalonym golfistą. 62 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Artur Toronowski z synami Rafałem i Robertem Zarzeckimi 930 mln zł Nie bez powodu Artur Toronowski nazywany jest „polskim królem bananów”. W 1988 roku założył własną firmę importującą do Polski owoce cytrusowe. Konsekwentnie piął się w górę, stając się po latach liderem wśród polskich importerów bananów. Dzisiaj Grupa Citronex oprócz branży owocowo-warzywnej może pochwalić się sukcesami na wielu płaszczyznach biznesu. Toronowski rozszerzył swoją działalność o stacje paliw, myjnie, hotele, restauracje, usługi transportowe oraz spedycje. Na tym jednak nie koniec. W 2012 roku Citronex zrestrukturyzował Przedsiębiorstwo Produkcji fot.: Citronex.pl Ogrodniczej Siechnice, czyniąc z niego jednego z największych producentów warzyw. W 2014 roku ruszyła inwestycja spółki POLSKIE POMIDORY, wchodzącej w skład Grupy Citronex, czyli budowa kompleksu szklarni pomidorów w rejonie Bogatyni. Owoce i warzywa odbiera dzisiaj od Citronexu większość sieci supermarketów w Polsce oraz wielu klientów z Niemiec, Czech czy Słowacji. W zarządzaniu wszystkimi spółkami grupy pomagają Toronowskiemu jego dwaj synowie: Rafał Zarzecki i Robert Zarzecki. Robert Kamiński 900 mln zł Lat 51. Przez ponad dwadzieścia lat budował firmę i markę Kamis. Opanował ponad 50 proc. polskiego rynku przypraw tradycyjnych i ponad 30 proc. rynku musztard. Kilkaset wytwarzanych przez niego produktów sprzedawało ponad 30 tys. polskich sklepów i w 95 proc. hipermarketów. Kamis prowadził również działalność za granicą: budując spółki zależne w takich krajach, jak: Rosja, Rumunia, Ukraina, Czechy. W najlepszym 2010 r. przychody Kamisu przekroczyły 330 mln zł, a zysk netto – 36,9 mln złotych. W 2011 r. Kamiński postanowił sprzedać swoją firmę amerykańskiemu potentatowi i jednocześnie konkurentowi na rynku – koncernowi McCormick. Wartość tej transakcji http://www.solarisbus.com/useruploads/images/press/galeria/zdjecia_srednie/solange_and_krzysztof_olszewscy_mid.jpg opiewała na sumę prawie 830 mln zł. Jeszcze przed transakcją z Amerykanami dokonał wyłączenia z Kamisu spółki produkującej herbatę. Sukcesu jednak nie odniósł. Głośno było o szukaniu nabywcy na markę, ale bez sukcesu. Krzysztof i Solange Olszewscy 850 mln zł Oboje mają po 64 lata. W Polsce nazywani są wdzięcznym określeniem „państwo autobusikowie”. W 2014 r. firma pobiła rekord sprzedaży z roku poprzedniego, sprzedając 1 380 autobusów oraz trolejbusów, w tym aż 80 proc. za granicą. Są żywym dowodem na to, że polska motoryzacja mogła przeżyć transformację i walczyć o klienta. Olszewski jest absolwentem Politechniki Warszawskiej, po studiach założył warsztat samochodowy w Warszawie. W 1981 r. pojechał do Berlina Zachodniego do pracy w niemieckim Neoplanie, tam nauczył się produkcji autobusów, wrócił do Polski i wraz z żoną założył konkurencyjną firmę. Solaris dziś zatrudnia ponad 2,5 tys. pracowników, a jej przychody przekraczają 1,5 mld zł. LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 63 20–26 lutego 2015 r. Adam i Jerzy Krzanowscy 850 mln zł http://www.nowystylgroup.com/nsd/uploads/upload_547c951c357ed3.14502238.jpg Krzysztof Jędrzejewski 850 mln zł Lat 48. Jest prezesem i udziałowcem (ma 59 proc.) wartego ok. 800 mln zł Kopexu, jednego z największych producentów maszyn i urządzeń górniczych (ponad 4,5 tys. pracowników), notowanego na warszawskiej giełdzie. Absolwent SGGW, prowadzi również Centrum Ogrodnicze Iglak w Warszawie, fot. youtube jest współwłaścicielem Floraland Distribution, jest zaangażowany w akcjonariat Mostostalu Zabrze. Ogromną wagę przywiązuje do etyki w biznesie, a także publicznie demonstruje swoje przywiązanie do wiary w Boga (jest protestantem). Bracia Adam (48 lata) i Jerzy Krzanowscy (44 lata) to ludzie z branży meblarskiej, współtwórcy Grupy Nowy Styl, dzisiaj czwartego największego producenta krzeseł i mebli biurowych w Europie. Na swój biznesowy sukces pracowali ponad dwadzieścia lat. Prawdziwym motorem tego biznesu był Adam Krzanowski, który w trakcie studiów na AGH wyjechał do USA. Zdobyte tam doświadczenie postanowił wykorzystać po powrocie do kraju i w 1992 r. założył w Krośnie wraz z bratem Jerzym spółkę Nowy Styl, produkującą meble biurowe. Firma sukcesywnie rozwijała się, produkując kolejne nowe marki swoich mebli. W 2003 r. obaj bracia wokół swojej spółki zaczęli budować Grupę Nowy Styl. Siedem lat później, w 2010 r. przejęli niemieckiego producenta krzeseł Sato Office, specjalizującego się w meblach dla obiektów sportowych. Trzy lata później, w 2013 r. przejęli drugą niemiecką firmę – Rohde & Grahl – producenta krzeseł, mebli biurowych, lad recepcyjnych, a także foteli i sof. Dzisiaj Grupa Nowy Styl jest prawdziwym potentatem na rynku europejskim. Ponad 85% jej produkcji trafia na rynek eksportowy do niemal 100 krajów na całym świecie Jej przychody ze sprzedaży w 2014 r. wyniosły 1 167 mln zł. W listopadzie ub.r. Adam Krzanowski został wybrany „Przedsiębiorcą Roku 2014” i będzie reprezentował Polskę podczas światowego finału konkursu EY World Entrepreneur Of The Year 2015 w Monte Carlo. Kazimierz Pazgan 800 mln zł Lat 67. „Król” kurczaków. Założyciel Grupy Konspol z Nowego Sącza, jednego z największych producentów kurczaków i wędlin drobiowych w Europie. Dostarcza mięso do m.in KFC, McDonald’s, IKEA, a także sieci hipermarketów. Biznes zaczynał na początku lat 70., handlując kwiatami, jako ajent państwowej kwiaciarni. W jednym z wywiadów wspominał, że miał 200 tys. przychodu, w czasie gdy fot.: Stanisław Śmierciak duży fiat kosztował 180 tys. zł. Pozwoliło mu to zgromadzić kapitał, który zainwestował w deficytowy w PRL-u towar, jakim było mięso. Jego firma była pierwszą, która opracowała technologię produkcji wędlin z kurczaka. W ostatnich latach firma dynamicznie się rozwija, także na rynkach zagranicznych, a przychody przekraczają już 800 mln zł. 64 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Anna i Antoni Podniesińscy z rodziną 750 mln zł Andrzej Walczak 650 mln zł Lat 57. Z wykształcenia architekt. Jeden z trzech założycieli firmy Atlas, dziś czołowego producenta materiałów chemii budowlanej. Znany jako miłośnik i mecenas sztuki (założył planowo-deficytową galerię Atlas Sztuki przy słynnej ulicy Piotrkowskiej w Łodzi). W 2006 r. Bezsprzecznie rodzinnym holdingiem biznesowym rządzi Anna Podniesińska. Fortunę zaczęli jeszcze zbijać u zmierzchu PRL, wykorzystując maksymalnie okazję, jaką była praca międzynarodowego konsultanta Antoniego, i pozyskując biznesowe kontakty na świecie. Zaczynali od transakcji barterowych (towar za towar), ale Podniesińska wyspecjalizowała się w sprowadzanie znanych marek do Polski. Przy czym branża nie miała znaczenia. Były to m.in. słynny producent obuwia Bata, firma kurierska DHL, agencja reklamowa Ogilvy & Mather i wiele innych. Zarobione pieniądze inwestowali w nieruchomości (w War- szawie mają kamienice i biurowce), branżę odzieżową i inne przedsięwzięcia. Podobno rodzinną dewizą głoszoną przez panią Annę jest „lepiej nie zarobić niż stracić” oraz że każda dziedzina biznesu jest godna zainteresowania, jeśli jest zyskowna. Ostatnim pomysłem rodzinnym była branża surowcowa i energetyczna (gaz łupkowy i metale). Należąca do nich spółka Mazovia Energy Resources (MER) uzyskała kilkanaście koncesji na wydobycie ropy i gazu z łupków, przynajmniej trzy z nich odsprzedała w 2011 r. włoskiemu koncernowi Eni (tą częścią biznesu zajmuje się ich młodszy syn Bogusław). Józef Wojciechowski 650 mln zł Lat 68. Z wykształcenia inżynier budownictwa i ekonomista. Studiował m.in. w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Sopocie, Florida Real Estate Academy oraz State Construction College Florida. W końcu lat 70. wyjechał za granicę, najpierw do Szwecji, potem do USA, gdzie prowadził własne firmy. Powrócił do kraju na początku lat 90. W 1993 r. założył J.W. Construction, która rozpoczęła działalność w branży budowlano-deweloperskiej. Firma wybudowała blisko 25 tys. mieszkań i 350 domów jednorodzinnych, przez co stała się niekwestionowanym liderem branży. Należy do grupy 500 największych przedsiębiorstw w Polsce. W czerwcu 2007 r. J.W. Construction zadebiutowała na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (GPW). Dzisiaj jest holdingiem kontrolującym kilkanaście spółek głównie z branży deweloperskiej. Buduje przeważnie w Warszawie i okolicach, choć w ostatnim czasie prowadzi również inwestycje w innych polskich miastach: Łodzi, Gdyni oraz w Katowicach, a także poza granicami kraju, m.in. w Hiszpanii, Rosji czy Bułgarii. Oprócz działalności deweloperskiej firma prowadzi także luksusowy hotel Czarny Potok Resort & SPA w Krynicy-Zdroju oraz sieć hoteli 500. Wojciechowski jest większościowym akcjonariuszem (62,84 proc. akcji) J.W. Construction Holding SA i jednocześnie przewodniczącym jej rady nadzorczej. fot.: youtube „ojcowie” założyciele firmy władzę w koncernie przekazali w ręce profesjonalnych menedżerów. Atlas realizuje ideał odpowiedzialnego społecznie biznesu: na działalność charytatywną wydaje około 5 proc. dochodów, najwięcej spośród polskich firm. LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 65 20–26 lutego 2015 r. Krzysztof Klicki 650 mln zł Lat 53. Jest prawdziwym symbolem polskiego rynku dystrybucji prasy. Z wykształcenia jest fizykiem (studia skończył będąc już milionerem, po 17 latach działania w biznesie). Karierę zaczynał w 1990 r. na terenie Kielc, skąd pochodzi, od dystrybucji prasy własnym samochodem. Zarobione wówczas pieniądze zainwestował w utworzenie własnej firmy kurierskiej. Po kilku latach Kolporter zdobył mocną pozycje na rynku dystrybucji produktów szybko zbywalnych. Wokół firmy zaczął budować grupę kapitałową Kol- porter, która dzisiaj kontroluje prawie 50 proc. rynku dystrybucji prasy w Polsce i poza RUCH-em nie ma realnego konkurenta. Przychody firmy przekraczają 4,5 mld zł, marże w tej branży nie są jednak duże i wynoszą 1–2 proc. przychodów. W latach 2002–2008 był właścicielem klubu piłkarskiego Korona Kielce, ale po wybuchu afery korupcyjnej w polskim futbolu zniesmaczony wycofał się, sprzedając miastu klub za 1 zł. Wojciech i Dorota Soszyńscy 600 mln zł Grzegorz Grzelak 650 mln zł fot.: materiały prasowe Lat 57. Jeden z trzech założycieli fabryki klejów Atlas w 1991 r. To jedna z bardziej znanych polskich marek zbudowanych od podstaw. Początkowo produkcja miała miejsce w przysłowiowym garażu. Już 10 lat po założeniu przychody firmy przekroczyły 1 mld zł (a zyski liczone były w setkach milionów). Grupa Atlas zatrudnia ponad 2 tys. osób i jest potentatem nie tylko na krajowym rynku, lecz także w całej Europie Środkowo-Wschodniej. Adam i Piotr Rączyńscy fot.: materiały prasowe fot.: ey eoy finalisci dorota i wojciech soszynscy oceanic Lat 62 i 63. Bracia w życiu prywatnym, jak i w biznesie. Zaczynali w latach 80. od własnego sklepu jubilerskiego. W 1953 r. utworzyli firmę jubilerską APART, wtedy zupełnie nieznaną, dzisiaj dobrze rozpoznawalną przez wszystkich Polaków, przynajmniej damską ich część. W drugiej połowie lat 90. rozpoczęli budowę sieci swoich salonów i zaczęli specjalizować się w produkcji szlachetnej biżuterii złotej, srebrnej i tej z brylantami. W 2001 roku APART podjął współpracę z producentami szwajcarskich ze- garków. Kilka lat później jako pierwsi w kraju rozpoczęli sprzedaż drogiej biżuterii w centrach handlowych. Obecnie sieć APARTU liczy ponad 160 salonów. Firma zatrudnia ponad 1 500 ludzi. Przedsiębiorstwo otrzymało wiele nagród i wyróżnień jak np. tytuły: „Dobra Firma 2007”, „Doskonałość Mody 2007” i „Superbrand”. Rączyńscy mają także plany, aby zainwestować w innych krajach. Marzy im się sieć salonów w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Lat 65 i 56. Ojciec Wojciecha Soszyńskiego, Ignacy Zenon Soszyński, jeszcze przed wojną założył w Poznaniu firmę produkująca perfumy. Po wojnie stworzył nową fabrykę kosmetyczną, najpierw w Łodzi, a potem w Warszawie, ale komunistyczne władze zmusiły go do emigracji. Wyjechał do Francji, gdzie studiował na Sorbonie, a potem zaczął organizować swój własny biznes kosmetyczny. W końcu lat siedemdziesiątych powrócił do Polski i założył w Poznaniu firmę Inter-Fragrances, produkującą artykuły spożywcze, kosmetyki, chemię gospodarczą i wyroby drewniane. W 1982 r. Ignacy Zenon Soszyński założył nową firmę Oceanic, koncentrującą się na branży kosmetycznej. Kilka lat później interesy przejął jego syn Wojciech, który wybudował nowoczesna fabrykę kosmetyków pod Gdańskiem. Należący do Soszyńskich Oceanic, produkuje dzisiaj antyalergiczne kosmetyki marek AA i Oillan. Swoje produkty sprzedaje w 29 krajach, m.in.: w Egipcie, Indiach, Japonii, na Ukrainie, Litwie, Węgrzech, w Dubaju czy USA. W koszyku Soszyńskich jest również inna firma kosmetyczn Euro Fragrance. Są też dystrybutorami ekskluzywnych marek: Valmont, Juvena, Payot czy John Frieda. 66 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Mikołaj i Adam Plackowie 600 mln zł fot.: materiały prasowe To przykład skutecznego połączenia w biznesie wysiłków ojca i syna. Ojciec – Adam Placek w 1994 r. rozpoczął budowę Oknoplastu – firmy specjalizującej się w stolarce otworowej – w podkrakowskich Niepołomicach. Na swój sukces firma pracowała przez wiele lat, walcząc o pozycje na rynku. I udało się. Dzisiaj Oknoplast jest jednym z pięciu największych producentów stolarki otworowej w Europie. Posiada sieć handlową skupiającą ponad 1 520 partnerów na terenie Polski, Włoch Austrii, Czech, Słowacji, Węgier, Szwajcarii, Słowenii, Niemiec i Francji. Szczególnie mocną pozycję ma we Włoszech, gdzie pod względem sprzedaży plasuje się na drugim miejscu. Nie jest zatem Jerzy Malek 600 mln zł fot.: strefabiznesu/archiwum Lat 66. Uważany za jednego z najskromniejszych polskich multimilionerów. Stroni od blichtru i salonów, tylko spokojnie rozwija kolejne biznesy. Założona przez niego w 1996 r. spółka Morpol w ciągu 15 lat stała się globalnym liderem handlu łososiem. W 2012 r. sprzedał Morpol za około 520 mln zł (284 mln zł w gotówce, plus akcje nabywcy – firmy Marine Harvest). Po jej sprzedaży przejął norweską spółkę Codfarmers (producenta dorsza, za około 4,9 mln USD), a także zakupił udziały w Hofseth BioCare. Ma również mniejsze biznesy w Polsce. Leszek Gierszewski 550 mln zł fot.: ey_eoy_przedsiebiorca_roku_leszek_gierszewski_drutex_sa_22102012_small.jpg Lat 65. Były zawodowy wojskowy do biznesu trafił późno, bo po trzydziestce, ale w doskonałym czasie w 1985 r. – tuż przed transformacją ustrojową. Początkowo firma produkowała druciane siatki ogrodzeniowe, stąd nazwa Drutex. W latach 90. uruchomił linię produkcji stolarki okiennej z PCV, później doszły okna z alumi- nium i drewna. W swojej kategorii obecnie jest największym europejskim producentem. Gierszewski sponsoruje drużynę Drutex Bytovia Bytów i marzy, aby zagrała w ekstraklasie. Zysk netto spółki przekracza 10 proc. przychodów (w 2013 r. było to 58,3 mln zł przy 470 mln zł). dziwne, że aż 60 proc. produkcji firmy idzie na eksport. Okonoplast współpracuje również z niemiecką firmą VEKA – producentem profili PVC – oraz austriackim MACO – producentem okien, okuć okiennych oraz akcesoriów do drzwi. W 2008 r. miała miejsce zmiana w firmie: Adama Placka zastąpił jego syn Mikołaj, który zasiadł na fotelu prezesa firmy i objął 51 proc. udziałów w spółce. Placek senior postanowił skoncentrować się na strategii firmy i jej kontaktach z zagranicznymi partnerami. Te wyglądają imponująco. O tym, że tak jest, może świadczyć również to, że Oknoplast sponsoruje takie kluby jak: Inter Mediolan, Borussia Dortmund i Olympique Lyon. Janusz i Elżbieta Filipiakowie 600 mln zł fot.: materiały prasowe Lat 63 i 58. Janusz Filipiak jest profesorem nauk technicznych. Przez wiele lat związany był z krakowską AGH. Specjalizuje się w branży telekomunikacyjnej i teleinformatycznej. Ma na koncie wiele publikacji naukowych i projektów badawczych, m.in. w latach 80 pracował w laboratoriach France Telkom w Paryżu. W 1993 r. założył przedsiębiorstwo informatyczne Comarch, w którym w 1998 r. objął stanowisko prezesa zarządu. Wraz z żoną Elżbietą (przewodniczącą rady nadzorczej) został głównym akcjonariuszem tej spółki. Z upły- wem czasu tworzona przez niego firma została przekształcona w grupę kapitałową. Dzisiaj Comarch to jedna z największych polskich spółek informatycznych (wyceniana na giełdzie na ponad 900 mln zł), w której małżonkowie mają ponad 40 proc. akcji. Elżbieta Filipiak oprócz wspierania męża w Comarchu jest m.in. właścicielką krakowskiej restauracji Wierzynek. Janusz Filipiak jest również kibicem i sponsorem sportu. W 2004 r. został prezesem spółki akcyjnej MKS Cracovia. Józef Szczur Zdzisław 530 mln zł Stuglik 530 mln zł Lat 64. Najstarszy z piątki polskich założycieli Grupy Maspex Wadowice (szóstym udziałowcem Maspeksu jest niemiecki technolog żywienia Peter Kramer). Ma w niej 16,7 procent akcji. Obecnie bezpośrednio nie angażuje się operacyjnie w działalność firmy, ale jest członkiem rady nadzorczej. Jeden ze współtwórców potęgi Grupy Maspex Wadowice. Jest absolwentem krakowskiej AGH i kolegą ze studiów obecnego prezesa i wspólnika Krzysztofa Pawińskiego. Stuglik przez wiele lat odpowiadał w Maspeksie za produkcję, technologie i inwestycje. Dzięki niemu Maspex posiada dzisiaj najnowocześniejsze technologie produkcji. Obecnie zasiada w radzie nadzorczej. Podobnie jak w wypadku pozostałych założycieli Maspeksu on również ma 16,7 proc akcji firmy. LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 67 20–26 lutego 2015 r. Wiesław Włodarski 530 mln zł Lat 52. W biznesie działa już ponad trzy dekady. W latach 80. otworzył zakład produkujący desery Gellwe. Dziś swoimi markami wygrywa na rynku nawet z zagranicznymi konkurentami. Gellwe pokonuje niemieckiego Dr. Oetkera, musli pod marką Fitella dystansuje szwajcarskie Nestle, a napój energetyczny BLACK firmowany przez Mike’a Tysona króluje na rynku nawet nad austriackim Red Bullem. BLACK to jeden z wielu przykładów udanej współpracy Wiesława Włodarskiego ze sportowcami. Marka N-Gine promowana była przez Roberta Kubicę, a obecnie napój izotoniczny 4MOVE zyskał jako ambasadora słynnego szkoleniowca José Mourinho. Wiesław Włodarski z powodzeniem reaktywując markę napojów FRUGO, zapisał się również na kartach historii i zyskał sympatię tysięcy miłośników kultowego napoju. W 2014 r. należąca do niego spółka FoodCare miała ok. 540 mln zł przychodów. Sławomir Rusinek 530 mln zł Krzysztof Pawiński 530 mln zł fot.: materiały prasowe Prezes i jeden z założycieli Grupy Maspex Wadowice. Jest absolwentem krakowskiej AGH. W tym roku będzie świętował ćwierć wieku działalności w biznesie spożywczym. W 1990 r. wraz z kilkoma przyjaciółmi połączyli swoje siły i założyli Maspex. Są w tym samym składzie do dziś. W 1993 roku firma zaczęła własną produkcję, systematycznie poszerzając swoją ofertę na rynku. Inwestowała też w inne perspektywiczne spółki w branży – do tej pory przeprowadziła 16 akwizycji, w tym 9 za granicą. Pod koniec ubiegłego roku Maspex podpisał wstępną umowę z IK Investment Partners na zakup wybranych aktywów spółki Agros Nova – dwóch zakładów produkcyjnych w Łowiczu i Wąsoszu oraz między innymi takich marek, jak: Łowicz, Krakus, Kotlin. Warunkiem wejścia jej w życie jest uzyskanie zgody UOKiK. Obecnie w skład Grupy Maspex wchodzi kilkadziesiąt spółek, m.in. w Polsce, w Czechach, na Słowacji, w Rumunii, Rosji, Bułgarii oraz na Węgrzech. Maspex ma około 3,3 mld zł przychodów rocznie. Jego najbardziej rozpoznawalnymi markami są m.in. Tymbark, Kubuś, Lubella, Puchatek, Ekland, DecoMorreno, Cremona, La Festa, Malma i Plusssz. Pawiński jest dzisiaj prezesem i należy do niego 16,7 proc udziałów w Maspeksie. Jeden z założycieli Grupy Maspex Wadowice. Przez wiele lat odpowiadał za operacje zagraniczne firmy – m.in. współtworzył oddziały zagraniczne Maspeksu. Rusinek zasiada obecnie w radzie nadzorczej i posiada 16,7 proc. akcji firmy. Jerzy Kasperczyk 530 mln zł Jeden z założycieli Grupy Maspex Wadowice. Od początku odpowiadał za sprzedaż – tworzył struktury handlowe Maspeksu. Kasperczyk zasiada obecnie w radzie nadzorczej i posiada 16,7 proc. akcji firmy. Irena Eris i Henryk Orfinger Krzysztof Pruszyński 530 mln zł 525 mln zł Ur. w 1960 r. Przedsiębiorca, twórca firmy Blachy Pruszyński oraz skupionej wokół niej Grupy Pruszyński składającej się z 20 spółek w Polsce i za granicą. Pochodzi z miejscowości Kiewłaki na Podlasiu, ukończył SGGW na kierunku technologia drewna. Działalność gospodarczą rozpoczął w 1985 roku od produkcji drobnej galanterii stalowej. Po zmianie ustroju przeniósł się pod Warszawę oraz zmienił profil firmy, nastawiając się na produkcję stalowych pokryć dachowych i elewacyjnych. Obecnie firma Blachy Pruszyński jest nie tylko największym polskim producentem w swojej branży, lecz także największą w Europie prywatną firmą w tym sektorze. Małżeński duet Ireny Eris i Henryka Orfingera karierę w biznesie zaczynał w latach 80. Ona z wykształcenia jest doktorem farmacji po niemieckim Uniwersytecie Humboldta, on inżynierem transportu, absolwentem Politechniki Warszawskiej. W 1983 r. założyli firmę produkującą kosmetyki, którą rozwijali latami, budując pozycję marki na rynku kosmetycznym. Dzisiaj firma Dr Irena Eris to prawdziwy potentat na rynku kosmetycznym. Oprócz spółki matki w jej skład wchodzą m.in. Laboratorium Kosmetyczne Dr Irena Eris, Hotele SPA Dr Irena Eris oraz Kosmetyczne Instytuty Dr Irena Eris. Firma wytwarza około 20 mln sztuk produktów rocznie, w ofercie ma kilkaset kosmetyków, które są sprzedawane w ponad 40 krajach świata. Marka Dr Irena Eris jest jedną z najcenniejszych i najbardziej znanych polskich marek. Jest także jedynym polskim brandem zaproszonym do francuskiego stowarzyszenia światowych marek luksusowych – Comité Colbert. fot.: materiały prasowe Adam Góral 520 mln zł Jest założycielem i prezesem zarządu Asseco Poland, największej firmy informatycznej w Polsce oraz szóstego, co do wielkości producenta oprogramowania w Europie. Stworzył i rozwinął grupę kapitałową, która jest obecna w ponad 40 krajach i zatrudnia ponad 18 tys. osób. Absolwent Akademii Ekonomicznej w Krakowie oraz doktor nauk ekonomicznych. W latach 1979–1990 wykładowca filii UMCS w Rzeszowie. Zwolennik patriotyzmu gospodarczego, który z dumą płaci podatki w Polsce i preferuje polskie produkty. Współzałożyciel Wyższej Szkoły Zarządzania w Rzeszowie i Podkarpackiego Klubu Biznesu, a także konsul honorowy Republiki Słowackiej oraz członek Rady Polskich Inwestorów w Afryce. 68 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. fot.: Euro Holding Krzysztof Suski 520 mln zł Lat 52. Zaczynał w biznesie pod koniec lat 80. od firmy Digital handlującej elektroniką. Brał również udział w kilku prywatyzacjach. Do września zeszłego roku był szefem Polskiego Związku Tenisowego. Absolwent kierunku ekonomika i organizacja obrotu towarowego i usług Zygfryd Żurawski 500 mln zł Lat 67. Swoją karierę w firmie zaczynał na początku lat 70. Pod koniec lat 90. wraz z kolegami postanowili zająć się upadającymi Zakładami Naprawy Taboru Kolejowego (ZNTK) w Bydgoszczy, które zostały wydzielone ze struktury PKP, tworząc odrębne przedsiębiorstwo. Współwłaścicielem został w 2001 r., gdy wraz z kolegami z zarządu zaryzykował i odkupił akcje ZNTK (na Żuraw- skiego przypada około 23 proc. akcji). Firma zmieniła nazwę na pojazdy Szynowe PESA. Wycena akcji opiera się na porównaniu PESA do dwu-, trzykrotnie mniejszego konkurencyjnego Newagu notowanego na giełdzie, który inwestorzy wyceniają na miliard złotych. Aktualnie pełni funkcję wiceprzewodniczącego rady nadzorczej PESY. na Uniwersytecie Gdańskim. Od 2007 roku jest prezesem zarządu Euro Holdingu, który skupia należące do niego spółki z branży telekomunikacyjnej, energetycznej i deweloperskiej (ma w Warszawie szereg cennych nieruchomości). Tomasz Zaboklicki 500 mln zł Lat 57. Absolwent ekonomii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1999 r. skończył podyplomowo finanse i marketing na Akademii Ekonomicznej w Poznaniu. Prezes zarządu PESA Bydgoszcz, a także wspólnik (ma ok. 23 proc. akcji). W swojej firmie zaczął pracować jeszcze w czasach PRL, zaczynając od szeregowego pracownika, aby w 1997 r. trafić do zarządu. Marek Majewski 510 mln zł Lat 51. Absolwent Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Prezes i założyciel sieci sklepów RTV AGD Neonet oraz internetowego serwisu neo24.pl. Zaczynał od działalności gospodarczej we Wrocławiu. Dziś jego spółka ma 500 sklepów RTV AGD i przychody przekraczające 2,5 mld zł. Zenon Duszyński 500 mln zł Lat 66. Jeden z trzech, obok Żurawskiego i Zaboklickiego, głównych udziałowców PESY. Jest członkiem zarządu, szefem produkcji i techniki PESY Bydgoszcz. Zatrudniony w PESIE od 1972 r. Absolwent Politechniki Poznańskiej – specjalność inż. mechanik. Studia podyplomowe na UMK Toruń. LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 69 20–26 lutego 2015 r. Krzysztof Grządziel 490 mln zł youtube Lat 61. Najbogatszy polityk w kraju. W polityce udzielał się już w latach 80. – był sekretarzem PZPR we Włocławku, później trafił do SLD. Bezsprzecznie jest ideowcem, bo lewicowe ideały realizuje za pieniądze. Na działalność charytatywną wydaje rocznie koło miliona złotych. Założona przez niego w 1991 r. firma DGS została globalnym liderem branży produkcji nakrętek do butelek. W 2005 roku Grządziel sprzedał większość udziałów Włochom z Guala Closures Group, ale pozostał u steru firmy. Obecnie ma trzydzieści procent udziałów DGS oraz inwestuje w branżę hotelarską. Tomasz Rafał Brzoska 450 mln zł Czechowicz 460 mln zł Krzysztof Domarecki 480 mln zł youtube fot.: materiały prasowe wiki Lat 45. Zaczynał w legendarnej firmie JTT, która na początku lat 90. próbowała konkurować z Optimusem Romana Kluski. Założyciel, największy akcjonariusz i partner zarządzający w funduszu private equity (inwestuje w niepubliczne spółki) MCI Management SA. Fundusz jest wyceniany na giełdzie na około 650 mln zł i inwestuje w firmy z sektora nowoczesnych technologii. Lat 38. Strateg i wizjoner, kreujący trendy i zmieniający oblicze światowego sektora pocztowo-kurierskiego oraz branży e-commerce. Doświadczony menedżer przewidujący trendy rynkowe i specjalizujący się w nowo powstają- Mariusz Walter 430 mln zł Lat 78. Jest absolwentem politechniki w Gliwicach, ale najbardziej dał się poznać jako dziennikarz i redaktor w telewizji PRL. Wraz z Janem Wejchertem założył w latach 80. holding ITI (International Trading and Investment), w którym nadal ma udziały. ITI zajmowało się początkowo handlem sprzętem elektronicznym i kasetami wideo oraz… produkcją czipisów. Doświadczenie medialne wykorzystał dopiero uruchamiając w 1997 r. TVN, który stał się trzecią siłą rynku telewizyjnego obok stacji publicznych i Polsatu. A także stworzył na rynku polskim pierwszy kanał informacyjny TVN24. ITI nie udało się jednak zbudować globalnego koncernu mediów elektronicznych i kilka lat temu (po śmierci Jana Wejcherta) postanowiono sprzedać najważniejsze aktywa, póki miały dużą wartość. Portal onet.pl został w 2013 r. kupiony przez Axel Springer, również od tego czasu trwa poszukiwanie nabywcy na telewizję TVN. Jacek Sarnowski 430 mln zł Współzałożyciel sieci sklepów Komfort. Wraz ze wspólnikami stworzył Porta KMI Poland (1992 r.) oraz Invest Komfort (1995 r.). W 2007 r. sieć sklepów Komfort została sprzedana. Obecnie Jacek Sarnowski i Mieczysław Ciomek są partnerami biznesowymi, zarządzają- cymi spółkami: Porta KMI Poland – firmą od 20 lat utrzymującą pozycję lidera w produkcji drzwi do domów, mieszkań i obiektów użyteczności publicznej oraz Invest Komfort – wiodącym trójmiejskim deweloperem. cych rynkach o dużym potencjale wzrostu. Jeden z młodszych polskich multimilionerów. Jego sukces był tym trudniejszy, że osiągnął go w branży przesyłek i listów, a nie w finansach, informatyce czy rynku farmaceutycznym. Jest prezesem zarządu i posiada większościowy pakiet akcji w Integer.pl – spółce, która od 2007 roku notowana jest na GPW w Warszawie. Rafał Brzoska zasłynął z niekonwencjonalnych biznesowych działań. Jest m.in. pomysłodawcą Paczkomatów InPost, innowacyjnych terminali umożliwiających samodzielne nadawanie i odbieranie przesyłek w trybie 24/7. Dziś z powodzeniem realizuje strategię intensywnego rozwoju sieci terminali już na pięciu kontynentach. Od 2014 roku skutecznie rywalizuje z Pocztą Polską w przetargach na obsługę korespondencji na rzecz wielu instytucji publicznych – należąca do niego spółka InPost zwyciężyła już m.in. w przetargach organizowanych przez Centrum Usług Wspólnych oraz KRUS. InPost – wspólnie z przejętą pod koniec 2014 roku Polską Grupą Pocztową – odpowiada także za dostarczanie przesyłek nadawanych przez polskie sądy powszechne i prokuratury. Rafał Brzoska słynie z powiedzenia: „jeśli wszystko jest pod kontrolą, to znaczy, że jedziesz zbyt wolno”. Jest absolwentem Wydziału Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego, studiował też filozofię. W 1992 r. założył firmę Selena – obecnie jest to trzeci producent pian poliuretanowych na świecie – która dziś notowana jest na giełdzie (Krzysztof Domarecki posiada 77 proc. akcji) i wyceniana na około 400 mln zł. Selena operuje na 70 rynkach międzynarodowych, produkując i dostarczając profesjonalnym wykonawcom i indywidualnym użytkownikom szeroką gamę chemii budowlanej. W skład Grupy wchodzi 30 spółek w 17 krajach na całym świecie. Zakłady produkcyjne Seleny są zlokalizowane w Polsce, Brazylii, Korei Południowej, Chinach, Rumunii, Turcji oraz w Hiszpanii. Jednym z ostatnich pomysłów biznesowych Krzysztofa Domareckiego – z ramienia spółki Universal Energy, w której pełni funkcję przewodniczącego Rady Nadzorczej – jest uruchomienie programu naprawczego dla Kompani Węglowej SA i przejęcie trzech kopalń: KWK Brzeszcze, KWK Sośnica-Makoszowy oraz KWK Bobrek–Centrum. Za swoje osiągnięcia biznesowe Krzysztof Domarecki otrzymał wyróżnienie w konkursie „Przedsiębiorca Roku” (kategoria „Odpowiedzialność społeczna”), organizowanym przez firmę Ernst & Young, tytuł „Tego, który zmienia polski przemysł” miesięcznika „Nowy Przemysł” oraz Nagrodę Prezydenta Wrocławia za „ulokowanie gospodarki Wrocławia w światowej sieci powiązań i zbudowanie rozpoznawalnej marki firmy”. Założona przez niego Selena została nagrodzona Gospodarczą Nagrodą Prezydenta RP w kategorii Trwały Sukces. 70 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Maciej Formanowicz 430 mln zł Mieczysław Ciomek 430 mln zł http://w-a.pl/aktualnosci.php?artykul=1132 Lat 59. Jeden z założycieli sieci Komfort sprzedanej w 2007 r. funduszowi inwestycyjnemu Enterprise Investors. We wspólnych interesach z Jackiem Sarnowskim on odpowiada za część związaną z nieruchomościami (wspólnie są udziałowcami w Porta KMI Poland i Invest Komfort). Ryszard Krauze 400 mln zł fot.: archiwum Lat 65. Prezes i główny udziałowiec (około 33 proc. akcji za pośrednictwem MaForm Sarl) giełdowego meblowego giganta Forte, wycenianego na 1,2 mld zł. Absolwent Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu. Swoją karierę zaczynał w Wyszkowskiej Fabryce Mebli i Urządzeń Wnętrz. W 1992 roku zakupił fabrykę w Ostrowi Mazowieckiej i założył Fabrykę Mebli Forte, którą w 1996 r. wprowadził na Giełdę Papierów Wartościowych. Oprócz Polski, gdzie Forte ma ponad 1,5 tysiąca sklepów, meble tej sieci znajdują nabywców w ponad 30 krajach na świecie. Romuald J. Ściborski 400 mln zł fot. archiwum Lat 44. Absolwent studiów doktoranckich Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Lekarz medycyny i stomatologii. Założyciel, główny akcjonariusz (98 proc.) i prezes zarządu Polskiego Holdingu Medycznego PCZ, działającego w południowo-zachodniej Polsce. Jako student dorabiał w Niemczech i Francji a zarobione w ten sposób pieniądze inwestował na giełdzie. Budowę PCZ rozpoczął w 2000 roku. Dziś w jego skład wchodzi 11 podmiotów, prowadzących 20 przedsiębiorstw leczniczych – w tym: 5 szpitali, 10 przychodni, 4 sanatoria, 3 apteki, laboratoria diagnostyczne, pogotowie ratunkowe oraz hurtownie medyczną i farmaceutyczną. Lat 59. Chyba najbardziej pechowy uczestnik rankingów najbogatszych ostatnich lat. Przez lata wymieniany był w jednym rzędzie z Janem Kulczykiem, Zygmuntem Solorzem-Żakiem czy Aleksandrem Gudzowatym. Wpływy biznesowo-polityczne sytuowały go wśród najpotężniejszych osób w kraju. Krauze padł ofiarą gorączki czarnego złota. Zainwestował miliardy złotych w poszukiwanie ropy w Kazachstanie. Na domiar złego w 2007 r. pod presją polityków PiS (zarzucali mu, że ostrzegł Andrzeja Leppera przed prowokacją CBA) pozbył się zbudowanego przez siebie giganta informatycznego Prokomu, który dostarczał mu rocznie setki milionów złotych. Dzisiaj oficjalnie wycofuje się z biznesu. Jego obecność w rankingu to bynajmniej nie wycena aktywów, ale powszechne wśród biznesmenów przekonanie, że Ryszard Krauze musiał „coś” odłożyć na czarną godzinę, przynajmniej 100 mln euro. LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 71 20–26 lutego 2015 r. Sylwester Cacek 400 mln zł Lat 56. Zaczynał od sklepu z zabawkami, ale prawdziwe pieniądze zarobił w finansach. Twórca grupy Dominet Banku, który w 2006 r. za około 500 mln zł sprzedał grupie Fortis. Pieniądze, które zarobił na tej transakcji, zainwestował w sieć restauracji zarządzanych przez spółkę Sfinks Polska. Ma także udziały w kanadyjskiej firmie Helix BioPharma, która jest w trakcie opracowywania leków na raka. Od 2007 r. Sylwester Cacek jest akcjonariuszem klubu sportowego RTS Widzew Łódź SA. Jacek Rutkowski 370 mln zł Lat 66. Prezes zarządu Amica Wronki SA, wiodącego producenta dużego AGD w Polsce i główny akcjonariusz tej spółki. Jest też właścicielem klubu piłkarskiego Lech Poznań. Absolwent Wydział Handlu Zagranicznego Akademii Ekonomicznej w Poznaniu. Po studiach rozpoczął karierę w sektorze handlowym na terenie Niemiec. W 1994 r. zainwestował w zakłady we Wronkach, zapewniając spółce dynamiczny amica.pl rozwój. Stojąc za sterami grupy Amica, wykorzystuje również szanse na podbój rynków zagranicznych. Deklaruje długoterminowe utrzymanie kontroli właścicielskiej nad spółką (akcje uprzywilejowane), a w strategii na najbliższe lata spodziewa się kilkukrotnego wzrostu wyników notowanej na GPW grupy Amica Wronki: celem jest 1,2 mld euro przychodów i 107 mln euro wyniku EBITDA w roku 2023. Łukasz Wejchert 350 mln zł foto: menorcatechtalk.com/files/2012/05/Lukasz_Wejchert_1851.jpg Lat 42. Najstarszy syn współtwórcy TVN Jana Wejcherta. Szczegóły podziału majątku po śmierci biznesmena nie były podawane publiczne i ograniczają się do spekulacji. Jest najbardziej aktywnym biznesowo członkiem rodziny Wejchertów. Przez lata był szefem Grupy Onet.pl, ale później zajął się własnymi biznesami internetowymi zgromadzonymi w firmie Dirlango, m.in. iTaxi – aplikacją służącą do zamawiania taksówek, Justtag – aplikacją lojalnościową i kuponową, Justwifi – marketingową siecią wifi, LeadR – agencją direct marketingu. Wiktoria Wejchert 350 mln zł Lat 26. Córka nieżyjącego Jana Wejcherta założyciela stacji telewizyjnej TVN. Studiowała zarządzanie oraz antropologię na Uniwersytecie Cambridge. Jednak po studiach wróciła do kraju, zaczynając tu na miejscu swój własny biznes. Oczywiście kapitał początkowy był spadkiem po ojcu, ale teraz należało umiejętnie go zainwestować. Wspólnie z grupą inwestorów stworzyła fundusz inwestycyjny Capital36 FIZ, którego wartość to 300–350 mln zł. Pierwszą inwestycja funduszu była sieć klinik kardiologicznych Allenort. Potem były inwestycje w branżach gastronomicznej i logistycznej. Z Wiktorią Wejchert blisko współpracuje znana na rynku finansowym firma Copernicus Securities. Bogdan Szewczyk 350 mln zł Lat 60. Kolejny dowód na tezę, że polska gospodarka meblami stoi. Założona przez niego Fabryka Mebli Bodzio działa od 1985 r. Oprócz Bogdana Szewczyka w zarządzie firmy są również jego żona oraz dzieci. Meble Bodzio posiadają obecnie ponad 300 salonów sprzedaży i co roku generują zyski idące w dziesiątki milionów złotych. Bogdan Szewczyk przez lata był także prezesem klubu piłkarskiego KS Wiwa, który obecnie prowadzi jego córka. Notatka nieautoryzowana Romuald Stachowiak 350 mln zł Prezes zarządu SGI SA. Absolwent Rybactwa Morskiego w Szczecinie. Po studiach zakupił i prowadził gospodarstwo rolne, a od początku lat 90. rozwijał sieć sklepów Komfort (ponad 100 sklepów), którą następnie sprzedał, a pieniądze zainwestował w sektor budownictwa oraz nieruchomości. W 2007 r. założył firmę deweloperską SGI SA, w której pełni rolę prezesa zarządu. Spółka specjalizuje się w budowaniu osiedli mieszkaniowych oraz obiektów biurowych w takich miastach jak m.in.: Warszawa, Poznań, Szczecin oraz Łódź. 72 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Roman Kluska 350 mln zł Roman Rojek 330 mln zł youtube Lat 61. Wśród polskich biznesmenów jest już człowiekiem legendą. Z wykształcenia ekonomista. O Romanie Klusce słyszeli w Polsce wszyscy. Głównie dlatego, że jest on powszechnie kojarzony z Optimusem, firmą produkującą komputery, której pozycję na rynku przez lata budował Kluska i która o mały włos nie została doprowadzona do upadku przez służby skarbowe państwa polskiego. Kluska swoją karierę w biznesie zaczął w 1988 r. od założenia własnej firmy, która zaczęła importować części i składać komputery. W latach 90. osiągnęła prawdziwy sukces, stając się potentatem na rynku. W 2000 r. Kluska sprzedał swoje udziały w Optimusie BRE Bankowi. Dwa lata później został w spektakularny sposób aresztowany pod zarzutem wyłudzenia przez Opitimus 30 mln zł podatku VAT. Został wprawdzie zwolniony i po paru latach oczyszczony z zarzutów, ale cała sprawa miała swój wymiar medialny i była przedmiotem debaty publicznej w sprawie zakresu wolności gospodarczej. Kluska potem zajął się działalnością edukacyjną i filantropijną. W 2007 r. został doradcą gospodarczym premiera Jarosław Kaczyńskiego i przygotował pakiet rozwiązań gospodarczych („pakiet Kluski”). Obecnie wraz z żoną prowadzi firmę – Prawdziwe jedzenie sp. z o.o. zajmującą się produkcja i sprzedażą serów owczych. fot.: http://www.prestiztrojmiasto.pl/magazyn/36/ludzie/roman-rojek-afryka-nie-taka-dzika W latach 80. był współzałożycielem słynnej Spółdzielni Usług Wysokościowych Świetlik, w której zarabiali na życie pomorscy opozycjoniści (m.in. Płażyński, Tusk, Walendziak). Z byłym premierem chodził do liceum. Dla biznesu porzucił dobrze zapowiadającą się karierę naukową na Wydziale Prawa Uniwersytetu Gdańskiego i posadę w Komisji Krajowej NSZZ Solidarność. Zaczynał na początku lat 90. od handlu produktami spożywczymi. Potem związał się z łódzka firmą Atlas, gdzie kierował działem marketingu. Tak naprawdę był Jerzy Gajewski 310 mln zł Adam Banaszczyk 330 mln zł współtwórcą potęgi dzisiejszej Grupy Atlasu, największego polskiego producenta chemii budowlanej. Przez wiele lat łączył biznes z działalnością społeczną i charytatywną. Razem z żoną współtworzył Fundację Dobroczynności Atlas. W grudniu 2010 r., gdy firma była u szczytu swojej biznesowej potęgi, odszedł. Sprzedała także swoje udziały w niej innym wspólnikom. Stał się podróżnikiem i wydawcą m.in. magazynu „Poznaj Świat” oraz przewodników podróżniczych. Jest konsulem honorowym Etiopii w Polsce. http://www.ndi.pl/17/firma/wladze/ Lat 54. Pierwszą firmę Banaszczyk założył w 1988 r. Zaczynał od handlu papierem komputerowym. Należąca do niego firma Emerson od kilkunastu lat jest jednym z europejskich liderów na rynku produkcji papieru komputerowego, formularzy oraz zdrapek loteryjnych, które produkuje nawet dla niemieckiego totalizatora sportowego. Do Banaszczyka należy także jedno z największych centrów logistycznych w Polsce – Logistic City, położony w Piotrkowie Trybunalskim oraz Emerson Direct Communication, który jest największym w Polsce producentem korespondencji masowej oraz świadczy innowacyjne usługi w zakresie marketingu bezpośredniego. Przychód firmy w 2014 wyniósł 165 milionów złotych, a zysk – 17 milionów złotych. Andrzej Oliszewski 315 mln zł Lat 52. Biznesowy partner Krzysztofa Oleksowicza, wspólnie założyli firmę handlującą częściami samochodowymi w 1990 r. Absolwent Wydziału Ekonomiki Produkcji Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie (obecnie SGH). Ma 9,18 proc. akcji firmy wycenianej na 3 mld zł. Lat 65. Z zawodu budowlaniec, absolwent Politechniki Gdańskiej. Karierę zaczynała w latach 70. pracując w wielu przedsiębiorstwach budowlanych. Razem z polskimi firmami przez kilkanaście lat zdobywał doświadczenie w Iraku i Kuwejcie, gdzie nadzorował wiele projektów inwestycyjnych. W 1991 roku założył NDI SA – spółką dewelopersko-realizacyjną specjalizującą się w organizacji, nadzorze i realizacji inwestycji. Dzisiaj NDI to potentat w branży, mający w dorobku uczestnictwo w szeregu znaczących inwestycji w Polsce, w tym m.in. w budowie północnego odcinka Autostrady A1 z Gdańska do Torunia, rewitalizacji centrum Sopotu, Hoteli Sheraton, kompleksów biurowo-usługowych dla znaczących instytucji bankowych i ubezpieczeniowych. Gajewski ma także bogate doświadczenie w zarządzaniu spółkami. Był również doradcą m.in. prezydenta m. Gdańska, Polskich Kolei Państwowych, przedsiębiorstwa Porty Lotnicze SA, Ministerstwa Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w rządzie Hanny Suchockiej. Zenon Ziaja z rodziną 300 mln zł Lat 69. Z wykształcenia farmaceuta. Przez wiele lat pracował w aptece Szpitala Marynarki Wojennej w Gdańsku. Przygodę z wielkim biznesem zaczął w okresie transformacji, gdy rozpoczął produkcję kremu oliwkowego w firmie założonej wraz z żoną Aleksandrą. Dziś Ziaja jest marką o międzynarodowej renomie, a produkty tej firmy można nabyć nie tylko w Europie, lecz również Azji. Wszystkie preparaty ze znakiem Ziaja produkowane są w Polsce na Kaszubach. Przychody spółki wynoszą około 200 mln zł, a zysk waha się na poziomie 10–15 proc. sprzedaży. Materiały prasowe LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 73 20–26 lutego 2015 r. Piotr Zenon Voelkel 300 mln zł youtube Lat 64. Inżynier z wykształcenia, filantrop, pasjonat edukacji. Przygodę z biznesem zaczął jeszcze w głębokim PRL-u – w 1979 r. zakładając firmę produkującą drewniane karnisze z odpadów. W latach 90. założył grupę kapitałową VOX. W jej skład wchodzą takie spółki jak: Meble Vox, Składy Budowlane Vox, Profile Vox i Drewno Vox. Według niego najbardziej dochodową spółką w rodzinnym holdingu jest Profile Vox (12,5 mln zł zysku w 2013 r.), która produkuje elementy plastikowe do budownic- Wiesława Herba 300 mln zł Lat 50. Wspólnie z Kazimierzem Herbą jest twórczynią sukcesu Grupy NEUCA, giełdowego giganta farmaceutycznego, wycenianego na 1,2 mld zł. Obecnie posiada 22,5 proc. akcji spółki. Związana z Grupą od momentu jej założenia w 1990 r. W marcu 2004 r. przeszła do rady nadzorczej i obecnie pełni w niej funkcję wiceprzewodniczącej. twa, elewacje, listwy, elementy do wykończenia domów. W ostatnich latach przekazał zarządzanie grupą synowi Piotrowi Witowi, a sam poświęcił się działalności edukacyjnej (zainwestował w nią ponad 30 mln zł, raczej nie z myślą o szybkim zwrocie kapitału). W 1996 r. założył Wyższą Szkołę Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu. W 2008 r. został współwłaścicielem Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej. Lat 44. Ukończył Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego. Prezes giełdowej spółki Rawlplug z Wrocławia, która wcześniej funkcjonowała jako Koelner SA. Biznes Koelnera narodził się tak naprawdę w stanie wojennym, kiedy jego rodzice w wyniku represji komunistycznej władzy zostali wyrzuceni z pracy i założyli własną firmę. Jej szefem została matka Krystyna Koelner. Potem dołączył brat Przemysław, którego zwolniono z internowania. Zaczęli chałupniczo produkować guziki, potem klucze, doniczki i wreszcie kołki rozporowe, które okazały się prawdziwym hitem. Dokładnie tego potrzebował polski rynek budowlany i to przyniosło sukces Koelnerom. Ale oprócz produkcji ważna była też strategia, jaką postanowił wdrożyć Radosław Koelner, od kilkunastu lat kierujący firmą. Spółka najpierw kupiła łańcucką Fabrykę Śrub Śrubex i niemiecką firmę Stahl, a potem przejęła brytyjskiego Rawlpuga – najstarszego europejskiego producenta w tej branży i przejęła jego nazwę. Dzisiaj Rawlpug SA ma cztery fabryki (we Wrocławiu, Łańcucie, Bielsku-Białej i Kaliningradzie) i około 30 spółek dystrybucyjnych od Dubaju po Glasgow. Ich produkty są dostępne w 50 krajach. W Europie firma Koelnerów plasuje się w pierwszej trójce, na świecie — w pierwszej piątce największych firm tej branży. Przedsiębiorstwo wspiera rozwój sportu w naszym kraju. Sponsoruje m.in. drużynę koszykarską Śląska Wrocław. Lat 74. Najstarszy z założycieli Grupy Atlas. W 2003 r. przeszedł na emeryturę i sprzedał pakiet 33 proc. akcji łódzkiej spółki matki Grupy Atlas Grzelakowi i Walczakowi. Lat 61 i 68. Na początku lat 90. były dziennikarz PAP-u i „Głosu Wielkopolskiego” założył firmę Konimpex, która handlowała z krajami Wspólnoty Niepodległych Państw. Dziś grupa Konimpex to nie tylko handel surowcami przemysłowymi, lecz także działalność deweloperska, dystrybucja marek sportowych Feel Free i Waterproof oraz lokalne wydawnictwo. Przychody grupy przekraczają 1,3 mld zł. Notatka nie autoryzowana http://www.rawlplug.com/pl/o-nas/rawlplug-s/ zarzad/ Kazimierz Herba 300 mln zł Stanisław Ciupiński 300 mln zł Anna i Wojciech Pluta-Plutowscy 275 mln zł Radosław Koelner z rodziną 300 mln zł Lat 50. Jest największym akcjonariuszem Grupy Neuca, giełdowego giganta farmaceutycznego (ma 23,29 proc.), wycenianego na 1,2 mld zł. Mama Kazimierza Herby jest farmaceutką. Na początku lat 90. przekonała go do założenia firmy zaopatrującej apteki. Pieniądze na kredyt na założenie firmy poręczyła rodzina. Tak powstał Torfarm (od rodzinnego Torunia i farmacji), który w 2010 roku zmienił nazwę na NEUCA. W 2008 r. Kazimierz Herba wycofał się z zarządu do rady nadzorczej, której przewodniczy. Dziś firma nie tylko zaopatruje apteki, lecz także tworzy własne marki leków oraz inwestuje w przychodnie. 74 LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 20–26 lutego 2015 r. Agata Wejchert-Dworniak 270 mln zł Lat 33. Jest córką nieżyjącego Jana Wejcherta, założyciela stacji telewizyjnej TVN. Agata Wejchert-Dworniak jest ekonomistką, absolwentką elitarnej London School of Economics. Początkowo pracowała na rzecz koncernu Procter&Gamble. Kieruje klubem Polskiej Rady Biznesu i zajmuję najważniejsze stanowisko w zarządzie Wejchert Investments, nadzorującej rodzinne interesy rodziny Wejchertów. Są wśród nich atrakcyjne warszawskie nieruchomości, ta- fot.: materiały prasowe Zbigniew Woźniak 250 mln zł Jest właścicielem firmy Fermy Drobiu Woźniak, największej w Polsce i jednej z największych w Europie, produkującej jaja konsumpcyjne. Firma zarejestrowana w 1987 r. produkowała dziennie 50 tys. jaj, dzisiaj jest to ponad 5 mln sztuk. Większość towaru jest eksportowana na rynki zagraniczne do krajów UE, Skandynawii, Japonii, Emiratów Arabskich, Iraku. Biznesmen zaczynał od dzierżawy najpierw jednego, potem kilku kurników. Zarobione środki przez lata reinwestował. Obecnie oprócz ferm i sortowni do jaj, posiada nowoczesną mieszalnię pasz, elewatory zbożowe, wylęgarnię i odchowalnię kur niosek oraz flotę ponad 200 samochodów do dystrybucji jaj, paszy i piskląt. Siedziba firmy znajduje się w Żylicach niedaleko Rawicza. kie jak: Pałac Sobańskich, czy sąsiadujący z nim budynek dawnej ambasady brytyjskiej przy Alei Róż. Pod pieczą Wejchert Investments znajdują się także tereny w gminie Konstancin, na których ma powstać pole golfowe oraz znajdujące się w Konstancinie centrum handlowe Stara Papiernia. Wspólnie z mężem Maciejem Dworniakiem i wspólnikiem Grzegorzem Stabińskim prowadzą biznes doradczy – spółkę Bastion Dom Inwestycyjny Sp. z o.o. Piotr Nowak 265 mln zł Lat 39. Informatyk, absolwent Wydziału Informatyki krakowskiej AGH. Dzisiaj prezes i właściciel Grupy Nowak Holding, do której należy m.in. Nazwa.pl, drugi gracz na rynku hostingowym w Polsce. Swój biznes zaczął budować od handlu domenami. Dostrzegając potęgę sieci był wówczas na swój sposób wizjonerem. W 1997 r. założył pierwszą firmę – NetArt, która zdobywała pierwszych klientów. Firma szybko rozwijała się i po pięciu latach Nowak doszedł już do pierwszego miliona. Dzisiaj do Grupy Nowak Holding należą spółki działające m.in. na rynku nieruchomości, hotelarskim, dóbr luk- susowych i designu. Jedna z nich to spółka Landor Polska, oferująca kilka linii produktowych luksusowych marek wyposażenia wnętrz. Nowak to rzadki wśród polskich biznesmenów typ skromnego człowieka, któremu zarobione pieniądze nie zawróciły w głowie. Jest zapalonym szachistą i strategię szachowa stosuje także w rzeczywistości, w której się porusza na co dzień. Chyba dlatego ma tak niebywały dar analizowania rzeczywistości i dostrzegania tego, czego na pierwszy rzut oka nie widać. To na pewno pomaga w inwestowaniu. fot.: Alma Jerzy Mazgaj 250 mln zł Lat 56. Działa w branży handlu chemikaliami i towarami luksusowymi. Studiował germanistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1998 roku stał się udziałowcem Krakchemii. Jego królestwem jest jednak branża towarów luksusowych. Założyciel firmy odzieżowej Paradise Group, reprezentującej w Polsce takie marki jak Ermenegildo Zegna, Hugo Boss itp. Od 1999 roku jest prezesem zarządu Alma Market SA. Posiada udziały w Premium Cigars – firmie, która jest wyłącznym przedstawicielem wszystkich marek cygar kubańskich w Polsce. LISTA 100 NAJBOGATSZYCH POLAKÓW 75 20–26 lutego 2015 r. Piotr Krupa 250 mln zł Józef i Marian Koralowie 250 mln zł Lat 43. Współzałożyciel, a od 2003 r. również prezes firmy windykowanej Kruk SA. Absolwent Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego, radca prawny, ma również licencję detektywa. Mając 13 proc. akcji jest największym akcjonariuszem kierowanej przez siebie spółki, której wartość giełdowa (kapitalizacja) sięga już 2 mld zł. „Dziennik Gazeta Prawna” uplasował go na 26 miejscu najbardziej wpływowych ludzi polskiej gospodarki. W ubiegłym roku Kruk zakupił połowę z 2 mld zł długów hipotecznych wystawionych na sprzedaż przez banki. Długi te firma zamierza skupować nie tylko w Polsce, lecz także w Rumunii. Kolejny obszar, w który Kruk chce zainwestować, to długi firm. 60 i 63 lata. Najbardziej znana obok familii Grycanów „lodowa” rodzina Polski. Bracia pochodzą z Podkarpacia i słyną ze swojej religijności. Znakiem rozpoznawczym lodów Koral są kampanie reklamowe z udziałem gwiazd (m.in. z Danielem Olbrychskim, Marylą Rodowicz czy Joanną Krupą). Obecnie markę promuje Joanna Koroniewska. Przychody spółki przekraczają 200 mln zł, a zysk jest na poziomie 8–10 proc. sprzedaży. Tomasz Misiak z rodziną 230 mln zł fot.: wikipedia Lat 41. Absolwent Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu oraz Georgetown University i IESE Buisness School. Chyba jedyny przypadek w Polsce biznesu, który założyli studenci, a który stał się europejskim, a obecnie globalnym graczem. Założona w 1999 r. przez Misiaka i jego kolegów z AE Work Service SA jest dziś największą firmą branży Human Resources w naszej części Europy. Każdego dnia zatrudniają nawet ponad 50 tysięcy pracowników. Przez kilka lat był działaczem samorządowym, a także senatorem Platformy Obywatelskiej. Jak pokazują notowanie giełdowe i wyniki Work Service (1,3 mld zł kapitalizacji), powrót do biznesu okazał się dla niego bardzo opłacalnym rozwiązaniem. Dziś jest wiceprezydentem Pracodawców RP, a także członkiem międzynarodowej grupy New Leaders of Tomorrow. Już dziś firma większość przychodów i zysków czerpie z zagranicznych rynków. Andrzej Szymanowski 225 mln zł W 1991 r. rozpoczął działalność na rynku security w Polsce. Wartość ogółem firm w tej branży w naszym kraju wynosi 7 mld zł. Zarządzana przez Szymanowskiego firma Solid Security jest największą spółką ochrony w Polsce. Grupa kapitałowa Solid dostarcza co roku przychody rzędu 1,4 mld zł. Przedsiębiorca kontroluje również firmy z innej branży, m.in. towarzystwa ubezpieczeniowe i zarządzające obsługą techniczną obiektów. Siłą sukcesu jest liczna sieć sprzedaży obejmująca całą Polskę. Z wykształcenia nauczyciel, trenował wyczynowo kajakarstwo i tym sportem w czasie wolnym się zajmuje nadal. Michał Kiciński 205 mln zł Lat 47. W 1994 r. założył swoją pierwszą firmę: CD Projekt, która zajmowała się sprzedażą gier komputerowych na płytach CD. Z czasem firma zaczęła przygotowywać ich polskojęzyczne wersje, które cieszyły się coraz większym powodzeniem. Potem zaczęła produkować własne gry dla polskich użytkowników. W należącym do Michała Kicińskiego studiu CD Projekt RED powstała m.in. najbardziej znana polska gra komputerowa „Wiedźmin”, opracowana na podstawie prozy Andrzeja Sapkowskiego. Pierw- fot.: cdprojekt sza część, która ukazała się w 2007 r., sprzedała się w 1,87 mln egzemplarzy na całym świecie. W 2009 r. doszło do połączenia CD Projekt z giełdowym Optimusem. Grupę CD Projekt tworzą aktualnie: studio CD Projekt RED, deweloper gier wideo, GOG, globalna platforma cyfrowa dystrybucji gier oraz CDP.pl, dystrybutor gier wideo i filmów DVD/Blu-ray w Polsce. To prawdziwy lider polskiego rynku gier komputerowych. Kiciński ma ok. 13 proc. akcji giełdowej spółki wycenianej na 1,5 mld zł. 76 20–26 lutego 2015 r. PRENUMERATA 2015 Każdy, kto zamówi roczną prenumeratę tygodnika „Gazeta Finansowa”, otrzyma w prezencie roczną prenumeratę miesięcznika „Tajna HISTORIA Świata Finansów” [email protected] 690 690 132